Ιδιοπαθής αιφνίδια νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. Γενική ανασκόπηση Sudden Sensorineural Hearing Loss. A systematic overview

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ιδιοπαθής αιφνίδια νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. Γενική ανασκόπηση Sudden Sensorineural Hearing Loss. A systematic overview"

Transcript

1 Ψηφίδης A Ψηφίδης Δ Β Πανεπιστημιακή ΩΡΛ Κλινική, Νοσοκομείο Παπαγεωργίου. Θεσσαλονίκη Ιδιοπαθής αιφνίδια νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. Γενική ανασκόπηση Sudden Sensorineural Hearing Loss. A systematic overview Ελληνική Ωτορινολαρυγγολογία Χειρουργική Κεφαλής & Τραχήλου Τόμος 32 - Τεύχος 2 Psifidis A Psifidis D Aristotle University ENT Department, Papageorgiou General Hospital,Thessaloniki Hellenic Otorhinolaryngology - Head and Neck Surgery Volume 32 - Issue 2 Περίληψη Η αιφνίδια νευροαισθητήρια βαρηκοΐα (SSNHL) είναι σύμπτωμα και όχι νόσος. Ορίζεται ως νευροαισθητήρια βαρηκοΐα 30 db και άνω σε 3 διαδοχικές ακουομετρικές συχνότητες που συμβαίνει σε διάστημα 3 ημερών. Η βλάβη, που αφορά περίπου 1% των περιπτώσεων νευροαισθητήριας βαρηκοϊας με περισσότερες από περιπτώσεις το χρόνο σε παγκόσμια κλίμακα, παραμένει ακόμη ένα άλυτο πρόβλημα στην ωτολογία. Η κλινική εξέλιξη της SSNHL παρουσιάζει ποικιλία, προφανώς λόγω της διαφορετικής και πολυπαραγοντικής παθογένειας. Η θεραπεία δεν έχει επαρκώς προσδιορισθεί με τις κλινικές μελέτες και συνεχίζει να είναι ακόμη μία πρόκληση για τους κλινικούς ωτολόγους. Στις διάφορες μελέτες αναφέρονται υψηλά ποσοστά αυτόματης ίασης. Πολλοί ασθενείς έχουν βελτίωση ή αποκατάσταση χωρίς καμία θεραπεία ενώ λίγοι ασθενείς δεν εμφανίζουν βελτίωση μετά από θεραπεία. Η ανασκόπηση αυτή έχει στόχο να περιγράψει τη μέχρι σήμερα γνώση όσον αφορά την παθογένεια, τη κλινική πορεία, τα κλινικά και ακουολογικά χαρακτηριστικά, την αξιολόγηση και τη θεραπεία της ιδιοπαθούς αιφνίδιας βαρηκοΐας (ISSNHL). Παρέχει χρήσιμη πληροφόρηση της τρέχουσας βιβλιογραφίας, που είναι πλέον διαθέσιμη σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, για τα θεραπευτικά αποτελέσματα κλινικών μελετών και συστηματικών ανασκοπήσεων και μετα ναλύσεων που αποσκοπούν στην εκτίμηση σημαντικών παραμέτρων, όπως ο σχεδιασμός της μελέτης, τα κριτήρια ένταξης στη μελέτη, οι ασθενείς, ο χρόνος έναρξης, η διάρκεια και το είδος της φαρμακευτικής θεραπείας, τα αποτελέσματα της παρακολούθησης των ασθενών και τα κριτήρια αξιολόγησης της μελέτης. Abstract Sudden sensorineural hearing loss (SSNHL) is a symptom and not a disease. SSNHL has been defined as a 30 db or more sensorineural hearing loss occurring in at least three contiguous audiometric frequencies within 3 days or less. The disorder accounting for about 1% of all cases of sensorineural hearing loss, with more than new cases occurring annually worldwide, is still an unsolved problem in otology. The natural history of SSNHL is highly variable, probably because its pathogenesis is multifactorial. The treatment of SSNHL has not been well determined by clinical trials and is still a challenge to the otologist. A high rate of spontaneous recovery has been noticed. Many patients improve without treatment of any kind, while a few patients do not improve with any kind of treatment. This overview was intended to describe the up to date knowledge on the pathogenesis, the natural history, the clinical and audiological characteristics, the evaluation and treatment of idiopathic sudden sensorineural hearing loss (ISSNHL). Useful information from the current literature, now available in electronic data bases, was given on the results of treatment of clinical trials and on the results of systemic overviews and of meta-analyses, aiming to the evaluation of significant parameters, like: study design, inclusion criteria, patients population, time of initiation, duration and type of medical treatment, follow up results and study evaluation criteria. Key words: Sudden sensorineural hearing loss, idiopathic, evaluation, diagnosis, treatment. Στη διεθνή βιβλιογραφία, η αιφνίδια βαρηκοΐα έχει χαρακτηρισθεί ποικιλοτρόπως: 1. Eπείγον ιατρικό πρόβλημα,με άγνωστη διάγνωση και θεραπεία, 2. Mυστήρια πάθηση, χωρίς ειδική αιτιολογία, 3. Kαταστροφική βλάβη που παριστά επείγον ωτολογικό πρόβλημα, 4. Ένα από τα πλέον αμφισβητούμενα θέματα της Ωτορινολαρυγγολογίας, όσον αφορά την αιτιολογία και τη θεραπεία, 5. Ένα πρόβλημα που 157 συναντά ο Ωτορι-νολαρυγγολόγος στη καθημερινή κλινική πράξη. Η αιφνίδια βαρηκοΐα είναι μια απρόσμενη και πολύ δυσάρεστη εμπειρία για ένα άτομο που διαπιστώνει ότι ξαφνικά και χωρίς συγκεκριμένη αιτία, χάνει ένα μέρος ή όλη την ακοή, από το ένα αυτί πιο συχνά ή από τα δύο αυτιά πιο σπάνια. Η βαρηκοΐα συνοδεύεται συχνά από εμβοές και μερικές φορές από ζάλη ή

2 ίλιγγο. Φόβος και ανησυχία καταλαμβάνουν τον ασθενή που αναζητά άμεση θεραπεία. Αβεβαιότητα, και επιφύλαξη συνέχουν το κλινικό γιατρό που πρέπει να αντιμετωπίσει την περί-πτωση, γιατί γνωρίζει ότι η θεραπεία είναι αβέβαιη και το αποτέλεσμα είναι αόριστο. Η ακοή μπορεί να επανέλθει πλήρως ή μερικώς, αυτόματα ή μετά από θεραπεία ή να μη επανέλθει.. Η κατάσταση γίνεται τραγική στη σπάνια περίπτωση αμφίπλευρης μεγάλης βαρηκοΐας ή κώφωσης, η οποία δεν ανατάσσεται. Η αιτία της αιφνίδιας βαρηκοΐας είναι ασαφής και για κάθε περίπτωση απαιτείται ενδελεχής κλινικός και εργαστηριακός έλεγχος, για την αιτιολογική διάγνωση και την ειδική αντιμετώπιση. Η θεραπεία της ιδιοπαθούς αιφνίδιας βαρηκοΐας, εν πολλοίς ανέφικτη μέχρι σήμερα, είναι μια μόνιμη πρόκληση στη καθημερινή κλινική πράξη. Επί μισό περίπου αιώνα συνεχίζεται η έρευνα και αναζήτηση αποτελεσματικών μεθόδων θεραπείας. Η διεθνής βιβλιογραφία περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό μελετών που αναφέρονται στα αποτελέσματα της θεραπείας της ιδιοπαθούς αιφνίδιας βαρηκοΐας με διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα και εναλλακτικές μεθόδους. Οι εύκολα προσιτές από το διαδίκτυο βιβλιογραφικές αναφορές και ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων (MEDLINE, EMBASE, Cochrane Library) για τη θεραπεία της αιφνί-διας βαρηκοΐας, ολοένα εμπλουτίζονται με νέες μελέτες, συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα αναλύσεις, που αξιολογούν την αξιοπιστία των μελετών, κρίνουν την αξία και αποτελεσματικότητα της προτεινόμενης θεραπείας και διαμορφώνουν τις σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές, στη καθημερινή κλινική πράξη. Η προσέγγιση στο θέμα της θεραπευτικής αντιμετώπισης της αιφνίδιας βαρηκοΐας περνά υποχρεωτικά μέσα από τον ορισμό της πάθησης, την αιτιοπαθογένεια, τα επιδημιολογικά, κλινικά και ακουολογικά χαρακτηριστικά, τη φυσική πορεία και την πρόγνωση της πάθησης, το μηχανισμό δράσης και τις ιδιότητες των φαρμάκων και άλλων παραγόντων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία. Το αποτέλεσμα της θεραπείας αξιολογείται ανάλογα με τις παραμέτρους της μελέτης, όσον αφορά το γενικό σχεδιασμό, τα κριτήρια ένταξης και τον αριθμό των ασθενών της μελέτης, τη χρησιμοποίηση ομάδας ελέγχου, το χρόνο έναρξης και τη διάρκεια της θεραπείας, το χρόνο παρακολούθησης των ασθενών, το είδος, τη δοσολογία και το τρόπο χορήγη-σης του φαρμάκου, τα κριτήρια αξιολόγησης. Πίνακας 1. Αίτια αιφνίδιας βαρηκοΐας Λοίμωξη Μηνιγγοκοκκική μηνιγγίτιδα Ιός του έρπητα (απλός, ζωστήρας, ανεμοβλογιάς) Παρωτίτιδα Aids Πυρετός Lassa Μυκόπλασμα Κρυπτοκοκκική μηνιγγίτιδα Τοξοπλάσμωση Σύφιλη Ερυθρά Αυτοάνοση Αυτοάνοση νόσος του έσω αυτιού (AIED) Ελκωτική κολίτιδα Υποτροπιάζουσα πολυχονδρίτιδα Ερυθηματώδης λύκος Οζώδης πολυαρτηρίτιδα Σύνδρομο Cogan Κοκκιωμάτωση του Wegener Tραύμα Περιλεμφικό συρίγγιο Κάταγμα κροταφικού οστού Διάσειση λαβυρίνθου Αγγειακή Διαταραχή της μικροκυκλοφορίας Μιτοχονδριοπάθεια Ανεπάρκεια της σπονδυλοβασικής Ανωμαλίες ερυθρών αιμοσφαιρίων Δρεπανοκυτταρική αναιμία Καρδιοπνευμονική παράκαμψη Νευρολογική Σκλήρυνση κατά πλάκας Γεφυρική ισχαιμία Ημικρανία Nεοπλασματική Ακουστικό νευρίνωμα Λευχαιμία Mυέλωμα Mεταστατικός όγκος στον έσω ακουστικό πόρο βαρηκοΐα σε χειρουργική αφαίρεση ακουστικού νευρινώματος Ωτοτοξική ωτοτοξικά φάρμακα χημικές ουσίες Ωτολογική επέμβαση (αναβολεκτομή) 158

3 Ορισμός Η αιφνίδια βαρηκοΐα είναι σύμπτωμα και όχι πάθηση. Με τον όρο αυτόν εννοούμε τη βαρηκοΐα που συμβαίνει απότομα και προκαλείται από γνωστά ή άγνωστα αίτια. Αιφνίδια βαρηκοΐα μπορεί να συμβεί σε παθήσεις του ακουστικού συστήματος, π,χ, μικροβιακές ή ιογενείς λοιμώξεις, φλεγμονές, τραυματικές, νεοπλασματικές, τοξικές, αγγειακές, αυτοάνοσες (π.χ. ωτικός έρπητας, λαβυρινθίτιδα, ακουστικό νευρίνωμα, νόσος Meniere, σύνδρομο Cogan, πολλαπλή σκλήρυνση, ωτοτοξική βλάβη, ακουστικό τραύμα, κάταγμα του κροταφικού οστού, διάσειση του λαβυρίνθου κλπ (πίν 1). Όμως ο όρος αιφνίδια βαρηκοΐα δηλώνει κυρίως για την ιδιοπαθή νευροαισθητήρια βαρηκοΐα, που είναι πιο συχνή, οφείλεται σε άγνωστα ή αδιευκρίνιστα αίτια και που ορίζεται διεθνώς ως εξής: Αιφνίδια ιδιοπαθής βαρηκοΐα (Idiopathic Sudden Sensorineural Hearing Loss, ISSHL) είναι η απότομη πτώση της ακοής, μεγαλύτερη από 30 db, σε τρείς διαδοχικές συχνότητες, που συμβαίνει μέσα σε 36 ώρες, από άγνωστη αιτία 1. Επιδημιολογικά στοιχεία Η αιφνίδια βαρηκοΐα αποτελεί το 1% του συνόλου των περιπτώσεων της νευροαι-σθητήριας βαρηκοΐας, ενώ ετησίως συμβαίνουν νέα περιστατικά σε όλο τον κόσμο. Η συχνότητα της αιφνίδιας βαρηκοΐας υπολογίζεται σε 5 με 20 περιπτώσεις ανά άτομα στο γενικό πληθυσμό. Η υπεροχή εμφάνισης διαφέρει ανάλογα με την ηλικία, κυμαινόμενη από 5: παιδιά, ηλικίας μικρότερης των 15 ετών, μέχρι 47: άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών. Η μέση ηλικία εμφάνισης είναι μεταξύ έτη. Δεν παρατηρείται υπεροχή ως προς το φύλο. Τα δύο αυτιά έχουν την ίδια ευπάθεια. Η μονόπλευρη εντόπιση είναι πιο συχνή, σε ποσοστό μεγαλύτερο από 90%. Αμφίπλευρη εντόπιση έχει διαπιστωθεί σε ποσοστό 1-2% των περιπτώσεων 2-4. Η αιφνίδια βαρηκοΐα οφείλεται σε γνωστές αιτίες που ταξινομούνται σε κατηγορίες (πίν. 1) που αφορούν περίπου το 10% του συνόλου των περιπτώσεων 5. Ιδιοπαθής αιφνίδια νευροαισθητήρια βαρηκοΐα Η ιδιοπαθής αιφνίδια νευροαισθητήρια βαρηκοΐα οφείλεται σε άγνωστες ή αδιευκρίνιστες αιτίες και αφορά περίπου το 90% των περιπτώσεων αιφνίδιας βαρη-κοΐας. Ο ακριβής παθοφυσιολογικός μηχανισμός της ιδιοπαθούς αιφνίδιας βαρηκοΐας δεν είναι γνωστός. Για την ερμηνεία του έχουν προταθεί πολλές θεωρίες, από τις οποίες οι πιο επικρατούσες είναι η ιογενής, η αγγειακή, η ρήξη μεμβρανών του κοχλία και η ανοσολογική θεωρία 5. Ιογενής θεωρία Η ιογενής θεωρία στηρίζεται σε κλινικές, εργαστηριακές και ιστολογικές ενδείξεις. Στο ιστορικό των ασθενών αναφέρεται προηγηθείσα ιογενής λοίμωξη, σε ποσοστό που κυμαίνεται από 17-33% στις διάφορες μελέτες. Οι θετικές ορολογικές αντιδράσεις σε ιούς, κυρίως στον απλό έρπητα, είναι σημαντικά πιο αυξημένες σε ασθενείς με αιφνίδια βαρηκοΐα από ότι σε άτομα της ομάδας ελέγχου. Σε ιστολογικές εξετάσεις κροταφικών οστών, ασθενών με ιστορικό αιφνίδιας βαρηκοΐας, διαπιστώ-θηκαν κοχλιακές βλάβες ιογενούς τύπου, που παρατηρούνται σε προσβολή από παρωτίτιδα, ιλαρά και ερυθρά, ήτοι απώλεια τριχωτών και στηρικτικών κυττάρων, ατροφία του καλυπτήριου υμένα και της αγγειώδους ταινίας, απώλεια νευρικών ινών 6-8. Αγγειακή θεωρία Η αιμάτωση του κοχλία γίνεται από τη λαβυρινθική αρτηρία, χωρίς να υπάρχει παράπλευρη κυκλοφορία. Η λειτουργία του κοχλία είναι ευαίσθητη σε μεταβολές της αιμάτωσης, μετά από αγγειόσπασμο, αγγειακή θρόμβωση ή εμβολή. Η διακοπή της αιμάτωσης, μειώνει την παροχή οξυγόνου στο κοχλία, με συνέπεια την άμεση ή ταχεία πρόκληση βλαβών, οι οποίες μπορεί να είναι ανατάξιμες ή μη, όπως είναι αρχικά η ενδοκοχλιακή αιμορραγία και στη συνέχεια η ίνωση και οστεοποίηση του κοχλία Ρήξη μεμβρανών του κοχλία Η ρήξη των μεμβρανών του κοχλία, όπως της δευτερεύουσας τυμπανικής μεμβράνης που διαχωρίζει το κοχλία από το μέσο αυτί και της μεμβράνης του Reissner που διαχωρίζει τον ενδολεμφικό από τον περιλεμφικό χώρο, προκαλεί νευροαισθητήρια βαρηκοΐα, λόγω ανάμειξης των υγρών του κοχλία, μεταβολής του ενδοκοχλιακού δυναμικού και ανάπτυξης ενδολεμφικού ύδρωπα. Η θεωρία υποστηρίχθηκε από τους Simmons 11, Goodhill & Harris 12 και επιβεβαιώθηκε με ιστολογικές αποδείξεις από τον Gussen 13. Αυτοάνοσος βλάβη του έσω αυτιού Ο McCabe 14 υποστήριξε ότι η αιφνίδια βαρηκοΐα μπορεί να οφείλεται σε ανοσολογικές μεταβολές στο κοχλία. Η θεωρία αυτή, που βρίσκει ολοένα και περισσότερους υποστηρικτές, ενισχύεται από το γεγονός ότι αυτοάνοσοι νόσοι, όπως το σύνδρομο Cogan, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και άλλες ρευματολογικές παθήσεις συνδέονται με νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. 159

4 Δεδομένου ότι καμία από αυτές τις θεωρίες δεν υπερέχει των άλλων, είναι προφανές ότι περισσότεροι του ενός μηχανισμοί, εμπλέκονται στην εμφάνιση της αιφνίδιας ιδιοπαθούς νευροαισθητήριας βαρηκοΐας. Κλινικά χαρακτηριστικά Η αιφνίδια βαρηκοΐα εμφανίζεται απότομα ή εξελίσσεται μέσα σε λίγες ημέρες. Πολλοί ασθενείς αναφέρουν ότι διαπίστωσαν το πρόβλημα μετά το πρωινό ξύπνημα. Zάλη, ίλιγγος ή αίσθημα αστάθειας, συνυπάρχει σε ποσοστό 50% των περιπτώσεων. Εμβοές και αίσθημα πληρότητας ή πίεσης στο πάσχον αυτί, συνυπάρχουν σε ποσοστό 70-85% των περιπτώσεων. Σε σπάνιες περιπτώσεις αμφίπλευρης εντόπισης μπορεί να προσβληθούν ταυτόχρονα τα δύο αυτιά ή το δεύτερο αυτί μπορεί να προσβληθεί μετά από μήνες ή χρόνια. Σε μια σειρά 13 ασθενών με αμφίπλευρη αιφνίδια βαρηκοΐα, η προσβολή ήταν ταυτόχρονη στο 70% των ασθενών, ενώ στο 30% των ασθενών η προσβολή του δεύτερου αυτιού συνέβη σε διάστημα από 3 μήνες μέχρι 20 χρόνια 15. Σε ημέτερη ανασκόπηση 100 ασθενών, το ποσοστό αμφίπλευρης προσβολής ήταν 3%. Είναι δυνατόν, μετά από μια προσβολή αιφνίδιας βαρηκοΐας στο ένα αυτί και μετά από μερική ή πλήρη επάνοδο της ακοής, να ακολουθήσει δεύτερη προσβολή στο ίδιο αυτί, σε άλλοτε άλλο χρόνο Πρόγνωση Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς την εξέλιξη της αιφνίδιας βαρηκοΐας, όταν αγνοεί την αιτία που την προκάλεσε και όταν γνωρίζει ότι η φυσική της πορεία χαρακτηρίζεται από αυτόματη ίαση σε μεγάλο ποσοστό, που ανέρχεται σε 65%. Το σημαντικό ποσοστό αυτόματης ίασης δυσκολεύει την αξιολόγηση του αποτελέσματος μιας θεραπείας. Εν τούτοις από τη κλινική εμπειρία προκύπτουν διάφοροι προγνω-στικοί παράγοντες, όπως είναι ο βαθμός και ο τύπος της βαρηκοΐας, ο χρόνος έναρξης της θεραπείας, η συνύπαρξη ιλίγγου και κατά δεύτερο λόγο η ηλικία. Ικανοποιητική αποκατάσταση, μετά από θεραπευτική αγωγή εντός 10 ημερών από την ημέρα της προσβολής, παρατηρείται σε ποσοστό 60% των ασθενών (Wilson και συν 1980). Σε ασθενείς που έλαβαν θεραπεία αργότερα, το ποσοστό μειώνεται στο 25% 17. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρηθεί επιδείνωση της βαρηκοΐας με τη πάροδο του χρόνου. Σε μελέτη 51 ασθενών με αιφνίδια βαρηκοΐα, ποσοστό 12% εμφάνισε επιδείνωση της βαρηκοΐας 18. Ανασκοπικές μελέτες μεγάλου αριθμού ασθενών με ιδιοπαθή αιφνίδια βαρηκοΐα, αποδεικνύουν ότι η εφαρμογή θεραπευτικής αγωγής δύο μήνες μετά την προσβολή, δεν έχει κανένα αποτέλεσμα στην εξέλιξη της βαρηκοΐας 16,19. Γενικά, στο σύνολο των ασθενών, πλήρης επάνοδος της ακοής παρατηρείται στο 1/3 αυτών, μερική επάνοδος, με μόνιμη μικρή ή μέτρια πτώση της ακοής σε διάφορες συχνότητες, παρατηρείται στο 1/3 των ασθενών, καμία επάνοδος με μόνιμη μεγάλη βαρηκοΐα, παρατηρείται στο υπόλοιπο 1/3 των ασθενών. Η πιθανότητα επανόδου της ακοής είναι μεγαλύτερη, όταν η πτώση της ακοής συμβαίνει κυρίως στις χαμηλές ή στις μεσαίες συχνότητες (ανιούσα ή επίπεδη καμπύλη) από ότι στις υψηλές συχνότητες (κατιούσα καμπύλη). Η ζάλη, όταν μάλιστα συνδυάζεται με μεγάλη βαρηκοΐα ή κώφωση είναι δυσμενής προγνωστικός παράγων για την εξέλιξη της βαρηκοΐας. Η πιθανότητα επανόδου της ακοής είναι μικρότερη σε ασθενείς ηλικίας κάτω των 15 ετών και άνω των 60 ετών 3,417,20,21. Ο Sing 22 μελέτησε τους προγνωστικούς παραγόντες της αιφνίδιας βαρηκοΐας και διαπίστωσε ότι: από 66 ασθενείς οι 64 είχαν μονόπλευρη και οι 2 αμφίπλευρη βαρηκοΐα. Βελτίωση της ακοής σημειώθηκε σε 42 ασθενείς (64%). Καλύτερη πρόγνωση σημειώθηκε σε ασθενείς ηλικίας ετών, σε ασθενείς με μικρή ή μέση βαρηκοΐα, σε ασθενείς με ανιούσα ή επίπεδη ακουομετρική απεικόνιση, σε ασθενείς που έλαβαν θεραπεία την πρώτη εβδομάδα (79%) και τη δεύτερη εβδομάδα (76%), από την εισβολή. Οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία μετά από 15 ημέρες είχαν χαμηλότερο ποσοστό βελτίωσης (<50%). Οι ασθενείς με ίλιγγο είχαν χαμηλότερο ποσοστό βελτίωσης (40%) από ότι οι ασθενείς χωρίς ίλιγγο (74%). Ακουολογικά χαρακτηριστικά Το τονικό ακουόγραμμα δείχνει διαφόρου βαθμού βαρηκοΐα, από μικρή ή μέτρια στο 30% των περιπτώσεων, μέχρι μεγάλου βαθμού ή κώφωση στο 70% 2. H απεικόνιση της βαρηκοΐας ποικίλει. Μπορεί να αφορά τις χαμηλές κυρίως συχνότητες (ανιούσα), τις υψηλές συχνότητες (κατιούσα) ή όλες τις συχνότητες (επίπεδη). Σε μελέτη 223 ασθενών, η απεικόνιση ήταν ανιούσα σε ποσοστό 17%, κατιούσα σε ποσοστό 29% και επίπεδη σε ποσοστό 41% των ασθενών 15. Η μικρή ή μέτρια βαρηκοΐα, με επίπεδη ή ανιούσα ακουομετρική απεικόνιση είναι καλοί προγνωστικοί παράγοντες 16. Το τονικό ακουόγραμμα χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της αποκατάστασης της αιφνίδιας βαρηκοΐας. Κατά τους Mattox & Simmons 3 και Wilson και συν. 21, πλήρης αποκατάσταση υπάρχει όταν ο μέσος όρος των ουδών στις συχνότητες Hz (PTA) είναι μικρότερος κατά 10 db ή ίσος με τον

5 ουδό στο μη πάσχον αυτί. Καλή αποκατάσταση θεωρείται, όταν υπάρχει βελτίωση κατά 50 db συγκριτικά με το αρχικό τονικό ακουόγραμμα. Το ομιλητικό ακουόγραμμα, όταν η βλάβη είναι κοχλιακή, δείχνει καλή διακριτική ικανότητα ομιλίας που είναι ανάλογη με το βαθμό βαρηκοΐας, ενώ όταν η βλάβη είναι οπισθοκοχλιακή, δείχνει πτωχή διακριτική ικανότητα ομιλίας, που είναι δυσανάλογη με το βαθμό της βαρηκοΐας. Το τυμπανόγραμμα είναι φυσιολογικό τύπου Α και η στατική ενδοτικότητα είναι φυσιολογική. Τα ακουστικά αντανακλαστικά είναι φυσιολογικά και λαμβάνονται σε χαμηλό ουδό αισθήσεως, όταν η βλάβη είναι κοχλιακή. Τα ακουστικά αντανακλαστικά είναι παθολογικά και λαμβάνονται σε υπερυψωμένο ουδό ή απουσιάζουν, όταν η βλάβη είναι οπισθοκοχλιακή, Όταν η βαρηκοΐα είναι πολύ μεγάλη δεν μπορεί να γίνει μέτρηση των ακουστικών αντανακλαστικών. Όταν η βαρηκοΐα βελτιώνεται και ανακάμπτει, τότε ανακάμπτουν και τα ακουστικά αντανακλαστικά. Οι ωτοακουστικές εκπομπές είναι παθολογικές σε κοχλιακή βλάβη, όταν η πτώση της ακοής είναι μεγαλύτερη από 30 db. Όταν το εύρος των ωτοακουστικών εκπομπών είναι φυσιολογικό σε μια ή περισσότερες συχνότητες, τότε σημαίνει ότι διατηρείται η λειτουργία των έξω τριχωτών κυττάρων στην αντίστοιχη περιοχή του κοχλία. Όταν η βαρηκοΐα ανακάμπτει σε φυσιολογικά επίπεδα, τότε λαμβάνονται και φυσιολογικές ωτοακουστικές εκπομπές. Σε οπισθοκοχλιακή βλάβη, οι ωτοακουστικές εκπομπές είναι φυσιολογικές. Τα ακουστικά προκλητά δυναμικά εμφανίζουν φυσιολογική κυματομορφή, με φυσιολογικούς χρόνους καθυστέρησης των κυμάτων, όταν η βλάβη είναι κοχλιακή μικρού ή μέτριου βαθμού. Όταν η κοχλιακή βαρηκοΐα είναι μεγάλου βαθμού, υπάρχει καθυστέρηση του λανθάνοντα χρόνου των κυμάτων, ενώ όταν είναι μεγαλύτερη από 80 db το αποτέλεσμα είναι αμφίβολο και δεν αξιολογείται. Σε οπισθοκοχλιακή βλάβη τα ακουστικά προκλητά δυναμικά εμφανίζουν παθολογική κυματομορφή, επιμή-κυνση του λανθάνοντα χρόνου των κυμάτων ή απουσία κυμάτων, ανάλογα με την εντόπιση και την έκταση της βλάβης Διαφορική διάγνωση Κάθε περίπτωση αιφνίδιας βαρηκοΐας πρέπει να αξιολογείται μετά από τη λήψη λεπτομερούς ιστορικού, κλινική εξέταση, ακουομετρικό και εργαστηριακό έλεγχο. Το ιστορικό δίνει χρήσιμες πληροφορίες για τον τρόπο έναρξης και τη διάρκεια της βαρηκοΐας, για φαινόμενα ή καταστάσεις που προηγήθηκαν της προσβολής - ίωση, εμπύρετο νόσημα, πρόσφατο αεροπορικό ταξίδι, κατάδυση, έντονη άσκηση, ανύψωση βάρους, έντονο στρές, λήψη φαρμάκων, έκθεση σε θόρυβο, τραύμα κλπ. - για τη συνύπαρξη άλλων συμπτωμάτων - ίλιγγος, αστάθεια, εμβοές, αίσθημα πίεσης στο αυτί, κεφαλαλγία - για συστηματική πάθηση του ασθενούς - σ. διαβήτης, υπέρταση καρδιοαγγειοπάθεια, υπερλιπιδαιμία, αρτηριοσκλήρυνση, αυτοάνοσο νόσημα, κ.ά. Η κλινική ωτορινολαρυγγολογική και νευροωτολογική εξέταση μπορεί να αποκαλύψουν υποκείμενη πάθηση. Κλινικές μελέτες ασθενών με αιφνίδια βαρηκοΐα αναφέρουν διάφορα ποσοστά ιδιοπαθούς αιφνίδιας βαρηκοΐας, που κυμαίνονται από 40-90% 2,24. Σε πρόσφατη συστηματική μελέτη ασθενών με αιφνίδια βαρηκοΐα, το ποσοστό της ιδιοπαθούς βαρηκοΐας ήταν 71%. Άλλες αιτίες ήταν φλεγμονώδης πάθηση (12,8%), ωτολογική πάθηση (4,7%), τραύμα (2,8%), νεοπλασματική πάθηση (2,3%), άλλη αιτίa (2,2%) 25. Ο ακουομετρικός έλεγχος προσδιορίζει το τύπο και το βαθμό της βαρηκοΐας. Όταν υπάρχει ένδειξη από το ιστορικό και τη φυσική εξέταση τότε γίνεται και έλεγχος του αιθουσαίου συστήματος. Ο απεικονιστικός έλεγχος συνιστάται όταν υπάρχει υπόνοια οπισθοκοχλιακής βλάβης. Η αξονική τομογραφία μπορεί να αποκαλύψει ανατομικές ανωμαλίες όπως κοχλιακή δυσπλασία, απλασία Mondini, ευμεγέθη υδραγωγό της αίθουσας κλπ. Η μαγνητική τομογραφία με έγχυση σκιαστικού (gadolinium) μπορεί να αποκαλύψει μάζα στον έσω ακουστικό πόρο ή στη γεφυροπαρεγκεφαλιδική γωνία, αλλά και απομυελίνωση, ενδοκοχλιακή αιμορραγία ή αγγειακές ανωμαλίες. Μελέτες έχουν δείξει ότι σε ποσοστό 0.8-4% των ασθενών με αιφνίδια βαρηκοΐα, υπήρχε όγκος στον έσω ακουστικό πόρο ή στη γεφυροπαρεγκεφαλιδική γωνία 17, Ο αιματολογικός έλεγχος συνιστάται σε κάθε περίπτωση αιφνίδιας βαρηκοΐας. Ο απαραίτητος έλεγχος περιλαμβάνει τη μέτρηση του αριθμού και του τύπου των λευκών αιμοσφαιρίων, της ταχύτητας καθίζησης των ερυθρών, των παραγόντων πήξεως, του σακχάρου και ηλεκτρολυτών, της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων. Ειδικές αιματολογικές ή άλλες εργαστηριακές εξετάσεις γίνονται κατά περίπτωση, όταν υπάρχει ένδειξη από το ιστορικό και από τη κλινική εξέταση, π.χ. εξέταση για αντινουκλεϊνικά (ΑΝΑ, 68 KD Ab), αντιενδοθηλιακά, αντιφωσφολιπιδικά, αντισερο-τονινικά, αντιγαγγλιοσιδικά αντισώματα και για ρευματοειδή παράγοντα, σε υπόνοια αυτοάνοσου νοσήματος, ορολογικές εξετάσεις για τη διαπίστωση αυξημένου

6 τίτλου αντισωμάτων του ιού των μεγαλοκυτταρικών εγκλείστων, της παραϊνφλουέντζας, αδενοϊών κλπ. σε ιογενείς λοιμώξεις, μελέτη της λειτουργίας του θυρεοειδούς (Τ3-Τ4, ΤSH), σε υποθυρεοειδισμό κλπ 5. Θεραπεία Δεν υπάρχει standard θεραπεία για την αιφνίδια ιδιοπαθή νευροαισθητήρια βαρηκοΐα δεδομένης της διαφορετικής και ποικίλης αιτιολογίας και της αβέβαιης αιτιολογικής διάγνωσης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έχουν προταθεί μέχρι σήμερα πολλά και διάφορα φάρμακα και θεραπευτικά σχήματα και εναλλακτικές μέθοδοι θεραπείας, με αμφιλεγόμενα αποτελέσματα. Γενικά μέτρα Τα γενικά μέτρα είναι ανάπαυση, ανάλατη δίαιτα, αποφυγή σωματικής, ψυχικής και πνευματικής κόπωσης, αποφυγή χρήσης αλκοόλ, καπνού, αποφυγή θορυβοέκθεσης. Φαρμακευτική θεραπεία Τα φάρμακα που χορηγούνται για τη θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας ταξινομού-νται, σύμφωνα με το μηχανισμό δράσης, ως αγγειοδιασταλτικά, αντιφλεγμονώδη, αντιϊικά, διουρητικά, παράγοντες που βελτιώνουν τη ροή το αίματος, παράγωγα του τριιωδοβενζοϊκού οξέος, αντιοξειδωτικοί και άλλοι παράγοντες (πίν. 2). Αγγειοδιασταλτικά Θεωρητικά, τα αγγειοδιασταλτικά βελτιώνουν τη κυκλοφορία του αίματος στο κοχλία διορθώνοντας την υποξία. Κατά καιρούς έχουν χρησιμοποιηθεί φάρμακα, όπως ισταμίνη, νικοτινικό όξύ, παπαβερίνη, προκαΐνη, νιασίδη για τη βελτίωση της αιματικής κυκλοφορίας στο κοχλία. Το carbogen (5% διοξείδιο του άνθρακα και 95% οξυγόνο) θεωρείται ότι αυξάνει τη τάση του οξυγόνου στην περίλεμφο Αντιφλεγμονώδη Τα κορτικοστεροειδή, είναι οι αντιφλεγμονώδεις παράγοντες, που χρησιμοποιούνται ευρέως σήμερα στη θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας. Αντιϊικά Τα αντιϊικά φάρμακα, π.χ. acyclovir, amantadine, έχουν περιορισμένη χρήση στη θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας που πιθανολογείται ότι είναι ιογενούς προέλευσης. Τα σκευάσματα famciclovir και valacyclovir, ίδιας σύνθεσης και δράσης με τα προηγούμενα, χρησιμοποιούνται σε αραιότερη ημερήσια δοσολογία. Πίνακας 2. Φαρμακευτική θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας Αντιφλεγμονώδη στεροειδή προσταγλανδίνη Ανοσοκατασταλτικά κυκλοφωσφαμίδη methotrexate Αγγειοδιασταλτικά papaverine buphenine naftidrofuryl thymoxamine prostacyclin nicotinic acid pentoxifylline nootrop amidotrizoate piracetam biflumedil vastarel Gingko Biloba Παράγοντες που αυξάνουν τη ροή του αίματος δεξτράνες χαμηλού μοριακού βάρους Αντιπηκτικά ηπαρίνη Απινωδογόνα batroxobin Ανταγωνιστές του Ασβεστίου nifedipine Αντιοξειδωτικοί παράγοντες Α λιποειδικό οξύ βιταμίνη Ε Άλλοι παράγοντες σίδηρος μαγνήσιο ασβέστιο βιταμίνες συμπλέγματος Β, C, D Αναισθητικά προκαΐνη ξυλοκαΐνη Carbogen 162

7 Διουρητικά Τα διουρητικά χρησιμοποιούνται σύμφωνα με την υπόθεση ότι μερικά επεισόδια αιφνίδιας βαρηκοΐας μπορεί να οφείλονται σε κοχλιακό ενδολεμφικό ύδρωπα. Παράγοντες που αυξάνουν τη ροή του αίματος Η μεταβολή της πηκτικότητας του αίματος για τη βελτίωση της ροής του αίματος και της παροχής οξυγόνου, επιχειρήθηκε με τη χρησιμοποίηση των δεξτρανών μικρού μοριακού βάρους, της πεντοξιφυλλίνης και αντιπηκτικών, όπως η ηπαρίνη και η γουαρφαρίνη. Παράγωγα του τριιωδοβενζοϊκού οξέος Οι παράγοντες αυτοί θεωρείται ότι επιδρούν στην αγγειώδη ταινία συμβάλλοντας στη διατήρηση του ενδοκοχλιακού δυναμικού. Το παράγωγο του τριιωδοβενζοϊκού οξέος, diatrizoate meglumine, ένα αγγειογραφικό σκιαστικό, χρησιμοποιείται και στη θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας 33. Άλλοι παράγοντες Οι αντιοξειδωτικές ουσίες, Α λιποειδικό οξύ και βιταμίνηε, παίζουν ρόλο στο μετα βολισμό του κυττάρου, μετατρέπουν τη γλυκόζη σε ενέργεια και εμποδίζουν τη δράση των ελεύθερων ριζών που προκαλούν την οξείδωση. Άλλες ουσίες όπως το μαγνήσιο, το ασβέστιο, η βιταμίνη D, η βιταμίνη C κλπ. έχουν χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία της ιδιοπαθούς αιφνίδιας βαρηκοΐας. Η Ginkgo Biloba, που εξάγεται από το ομώνυμο φυτό, θεωρείται ότι βελτιώνει τη κυκλοφορία στο κοχλία. Εναλλακτικές μέθοδοι θεραπείας Το υπερβαρικό οξυγόνο, ο βελονισμός, οι ακτίνες laser και άλλες εναλλακτικές μέθοδοι έχουν χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της ιδιοπαθούς αιφνίδιας βαρηκοΐας χωρίς αποδεδειγμένο αποτέλεσμα. Αποτελέσματα της φαρμακευτικής θεραπείας Από την ανασκόπηση των διαφόρων μελετών που αναφέρονται στη φαρμακευτική θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας προκύπτουν αμφιλεγόμενα αποτελέσματα. Η σύγκριση των διαφόρων μελετών είναι δύσκολη, λόγω διαφορών στα κριτήρια ένταξης των ασθενών στη μελέτη, στα κριτήρια βελτίωσης και αποκατάστασης της βαρηκοΐας και στη διάρκεια παρακολούθησης των ασθενών. To συμπέρασμα από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας αναφορικά με τις μεθόδους θεραπείας της ιδιοπαθούς αιφνίδιας βαρηκοΐας, είναι ότι καμία δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματική. 163 Οι Finger και Gostian 34 μετά από ανασκόπηση της βιβλιογραφίας διαπίστωσαν ότι δεν υπάρχει ένα στάνταρτ πρωτόκολλο θεραπείας στις διάφορες μελέτες, ώστε να μπορούν να γίνουν αξιόπιστες συγκρίσεις και να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Ο Kanzaki και συν. 35 δεν διαπίστωσαν στατιστικώς σημαντική διαφορά στο θεραπευτικό αποτέλεσμα των φαρμάκων που χορηγούνται συστηματικά, είτε από το στόμα, είτε ενδοφλεβίως. Θεραπεία με αγγειοδιασταλτικά Μελέτες που αναφέρονται στη θεραπεία με αγγειοδιασταλτικά έδειξαν ότι δε σημειώθηκε σημαντική διαφορά στο αποτέλεσμα, σε σύγκριση με τη θεραπεία placebo Από τη συστηματική ανασκόπηση μελετών που έγιναν μέχρι σήμερα, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα αγγειοδιασταλτικά έχουν κάποιο θεραπευτικό αποτέλεσμα 38,39. Μελέτες που αναφέρονται στη θεραπεία με δεξτράνες μικρού μοριακού βάρους δεν έδειξαν μεγαλύτερα ποσοστά επανάκτησης της ακοής από ότι η θεραπεία placebo Μελέτες που αναφέρονται στη θεραπεία με παράγωγα του τριωδοβενζοϊκού οξέος (diatrizoate) δεν έδειξαν μεγαλύτερα ποσοστά επανόδου της ακοής, σε σύγκριση με τα ποσοστά της θεραπείας placebo 33,41. Θεραπεία με στεροειδή Οι Eisenman και Arts 43 μετά από ανασκόπηση μελετών διαπίστωσαν ότι υπάρχουν συγκεχυμένες ανα φορές για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας με στεροειδή. Οι Conlin και Parnes 44 μετά από πρόσφατη μετα ανάλυση μελετών σχετικών με τη θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας με στεροειδή συμπεραίνουν ότι δεν υπάρχει θετικό αποτέλεσμα. Εν τούτοις, από πολλές μελέτες που έγιναν χωρίς τη σύγκριση με ομάδα ελέγχου, διαπιστώθηκε ότι η πρόγνωση της αιφνίδιας βαρηκοΐας ήταν καλύτερη σε ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με στεροειδή, σε σύγκριση με άλλους ασθενείς που δεν έλαβαν στεροειδή Κατά τον Alexiou και συν. 46 φαίνεται ότι η συστηματική χορήγηση υψηλών δόσεων στεροειδών έχει ευνοϊκό αποτέλεσμα, ενώ κατά τους Huy και Sauvaget 50 δεν έχει διαπιστωθεί διαφορά στο αποτέλεσμα εάν η ενδοφλέβια χορήγηση στεροειδών άρχισε την πρώτη ημέρα ή την πρώτη εβδομάδα από την προσβολή. Mελέτες που αναφέρονται στη θεραπεία με κορτικοστεροειδή, έδειξαν διάφορα ποσοστά επανόδου της ακοής που κυμαίνονταν από 41% μέχρι 61% 17,2136,47. Ο Wilson και συν. 21 διαπίστωσαν στη μελέτη τους ποσοστό επανόδου της ακοής 61%, ενώ το ποσοστό της θε-

8 ραπείας placebo ήταν 32%. Διαπίστωσαν επίσης ότι βαρηκοΐες που κυμαίνονταν από db ανταποκρίθηκαν ικανοποιητικά στη θεραπεία με κορτικο-στεροειδή σε ποσοστό 78%. Οι Chen και συν. 47 διαπίστωσαν καλά αποτελέ-σματα της θεραπείας με κορτικοστεροειδή, σε 318 ασθενείς με αιφνίδια βαρηκοΐα. Η επάνοδος της ακοής ήταν μεγαλύτερη σε ασθενείς που είχαν βαρηκοΐα > 60 db. Η πρεδνιζόνη χρησιμοποιήθηκε σε πολλές μελέτες, με ενδοφλέβια ή από το στόμα χορήγηση, σε μικρές ή μεγάλες ημερήσιες δόσεις, από mg με βαθμιαία μείωση. Διεθνώς έχουν εφαρμοσθεί διάφορα πρωτόκολλα με χορήγηση διαφορετικών δόσεων πρεδνιζόνης, από το στόμα ή ενδοφλεβίως. Ένα σχήμα π.χ. περιλαμβάνει την ενδοφλέβια χορήγηση υψηλών δόσεων μεθυλπρεδνιζολόνης επί 10 ημέρες, με βαθμιαία μείωση της δόσης, ως εξής: 1η-2η ημέρα: 125 mg, 3η ημέρα: 80 mg, 4η-5η ημέρα: 40mg 6η ημέρα: 32 mg, 7η-8η ημέρα: 16 mg, 9η-10η ημέρα: 8 mg. Άλλο σχήμα περιλαμβάνει την χορήγηση 60 mg μεθυλπρεδνιζολόνης per os, επί 14 ημέρες και βαθμιαία μείωση της δόσης επί 5 ημέρες. Το συμπέρασμα από την ανασκόπηση των μελετών που έχουν δημοσιευθεί μέχρι σήμερα είναι ότι δεν έχει αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα της συστηματικής χορήγησης στεροειδών στη θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας 51. Στη διεθνή βιβλιογραφία έχουν δημοσιευθεί τα αποτελέσματα πολλών μελετών με την αποκλειστική ή σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα χρήση των στεροειδών στη θεραπεία της ιδιοπαθούς αιφνίδιας βαρηκοΐας. Ο συνδυασμός στεροειδών και αντιικών φαρμάκων (acyclovir, valacyclovir) δεν είχε διαφορετικό αποτέλεσμα Οι μελέτες που αναφέρονται στη θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας με συστηματική χορήγηση στεροειδών, χαρακτηρίζονται από ανομοιογένεια των θεραπευτικών σχημάτων ως προς την επιλογή των ασθενών, τα κριτήρια ένταξης στη μελέτη, το χρόνο έναρξης και τη διάρκεια της θεραπείας, το είδος του σκευάσματος, τη συνδυασμένη χορήγηση και άλλων φαρμάκων, αντιικών, αγγειοδιασταλτικών κ.α. το τρόπο χορήγησης, τη δοσολογία και τα κριτήρια αξιολόγησης των αποτελεσμάτων. Με βάση τα δεδομένα της μετα ανάλυσης των μελετών που έχουν δημοσιευθεί μέχρι σήμερα, το αποτέλεσμα της συστηματικής χορήγησης στεροειδών στη θεραπεία της ιδιοπαθούς αιφνίδιας βαρηκοϊας, είναι ασαφές 44. Διατυμπανική χορήγηση στεροειδών Τα τελευταία χρόνια η διατυμπανική χορήγηση στεροειδών κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στη θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας. Το πλεονέκτημα της μεθόδου είναι αφενός η μεγαλύτερη συγκέντρωση του φαρμάκου στο έσω αυτί που αυξάνει τη δράση του και αφετέρου η μικρότερη συγκέντρωση του φαρμάκου στο αίμα που μειώνει τις ανεπιθύμητες ενέργειες και μπορεί να χορηγηθεί σε άτομα που δεν μπορούν να κάνουν συστηματική χρήση στεροειδών H διατυμπανική χορήγηση μεθυλπρεδνιζολόνης ή δεξαμεθαζόνης, προτάθηκε αρχικά ως θεραπεία διάσωσης (salvage treatment) για τις περιπτώσεις που απέτυχαν στη συστηματική θεραπεία και στη συνέχεια ως αρχική θεραπεία. Οι Parnes και συν. 55 μελέτησαν τις συγκεντρώσεις της υδροκορτιζόνης, της δεξαμεθαζόνης και της πρεδνιζολόνης στο πλάσμα, στην ενδόλεμφο και στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό μετά τη χορήγηση από το στόμα, ενδοφλεβίως ή στη τυμπανική κοιλότητα και διαπίστωσε ότι η συγκέντρωση των φαρμάκων ήταν μεγαλύτερη στη περίλεμφο και στην ενδόλεμφο, με τη διατυμπανική χορήγηση. Η μεθυλπρεδνιζολόνη είχε μεγαλύτερη, σε ποσότητα και διάρκεια, συγκέντρωση στο έσω αυτί από ότι η υδροκορτιζόνη και η δεξαμεθαζόνη. Στη μελέτη 12 ασθενών με αιφνίδια βαρηκοΐα που έλαβαν μεθυλπρεδνιζολόνη (40 mg/ml) ή δεξαμεθαζόνη (2 mg/ml) με δια-τυμπανική χορήγηση διαπίστωσε ικανοποιητική επάνοδο της ακοής σε ποσοστό 50%. Ο Chandrasekhar56 διαπίστωσε ότι, 8 στα 11 αυτιά με αιφνίδια βαρηκοΐα είχαν βελτίωση της ακοής, μετά από ενδοτυμπανική χορήγηση δεξαμεθαζόνης. Οι Gianoli & Li57 δημοσίευσαν τα αποτελέσματα της ενδοτυμπανικής έγχυσης, μετά από οπίσθια τυμπανοτομή, μεθυλπρεδνιζολόνης (63.5 mg /ml) ή δεξαμεθαζόνης (2 mg/ml), σε 4 συνεδρίες μέσα σε ημέρες, σε ασθενείς με αιφνίδια βαρηκοΐα, στους οποίους η από το στόμα χορήγηση στεροειδών δεν είχε αποτέλεσμα ή υπήρχε αντένδειξη συστηματικής χορήγησης. Το ποσοστό των ασθενών με ικανοποιητική βελτίωση της ακοής ήταν 44%. Παρόμοια αποτελέσματα δημοσίευσαν και άλλοι συγγραφείς σε μελέτες στις οποίες δεν έγινε σύγκριση με ομάδα ελέγχου 48, Ο Kopke και συν. 19 δημοσίευσαν τα αποτελέσματα μελέτης ασθενών με αιφνίδια βαρηκοΐα μετά από συνεχή, με μικροκαθετήρα, ενδοτυμπανική έγχυση, 62.5 mg/ml μεθυλπρεδνιζολόνης με ρυθμό χορήγησης 10 μl την ώρα επί 14 ημέρες. Ο μικροκαθετήρας, mm, τοποθετήθηκε με τυμπανο-ανάσπαση, υπό γενική αναισθησία. Όλοι οι ασθενείς που έλαβαν τη θεραπεία μέσα σε 6 εβδομάδες από την προσβολή είχαν 164

9 165 βελτίωση της ακοής, ενώ σε ποσοστό 88% των ασθενών σημειώθηκε πλήρης επάνοδος της ακοής σε ποσοστό 66%. Δεν παρατηρήθηκε βελτίωση στους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία μετά από 6 εβδομάδες από την έναρξη της βαρηκοΐας. Οι Light & Silverstein64 εφάρμοσαν ενδοτυμπανική έγχυση δεξαμεθαζόνης (24 mg/ml) με τη συσκευή MicroWick, σε ασθενείς με αιφνίδια βαρηκοΐα, που αντιμετωπίσθηκαν ανεπιτυχώς με συστηματική χορήγηση στεροειδών. Η συσκευή τοποθετήθηκε στη στρόγγυλη θυρίδα, μετά από μυριγγοτομή, με τοπική αναισθησία. Βελτίωση της ακοής σημειώθηκε σε ποσοστό 23% των ασθενών. Ο Guan-Min και συν. 65 πραγματοποίησαν προοπτική μελέτη ασθενών με αιφνίδια βαρηκοΐα μεγάλου βαθμού, εφαρμόζοντας σε μια ομάδα ασθενών θεραπεία με συστηματική χορήγηση συνδυασμού φαρμάκων-μεθυλπρεδνιζολόνη, νικεταμίδη- σύμπλεγμα βιταμίνης Β, βενζοδιαζεπίνη- και εισπνοών carbogen και σε άλλη ομάδα ασθενών χορήγηση δεξαμεθαζόνης, με τρείς ενδοτυμπανικές εγχύσεις, μια έγχυση την εβδομάδα. Στην ομάδα της ενδοτυμπανικής έγχυσης δεξαμεθαζόνης σημειώθηκε βελτίωση της ακοής σε 53% των ασθενών, με πλήρη επάνοδο της ακοής στο 50%. Στην ομάδα ελέγχου σημειώθηκε βελτίωση της ακοής σε ποσοστό 7%. Ο Battista 66 πραγματοποίησε προοπτική μελέτη σε 26 ασθενείς με αιφνίδια βαρηκοΐα, εφαρμόζοντας θεραπευτικό πρωτόκολλο που περιελάμβανε συστηματική χορήγηση μεθυλπρεδνιζολόνης, 64mg ημερησίως με βαθμιαία μείωση, επί 11 ημέρες και ενδοτυμπανική χορήγηση δεξαμεθαζόνης, 4 εγχύσεις 0.3 cc από 24mg/ml, σε 14 ημέρες. Σε ποσοστό 8% των ασθενών σημειώθηκε πλήρης επάνοδος της ακοής και σε ποσοστό 12% σημειώθηκε ικανοποιητική επάνοδος της ακοής. Ο Xenelis και συν. 67 δημοσίευσαν τα αποτελέσματα μελέτης ασθενών με αιφνίδια βαρηκοΐα στους οποίους χορηγήθηκε μεθυλπρεδνιζολόνη, 40 mg/ml, με ενδοτυμπανική έγχυση, σε 4 συνεδρίες μέσα σε 15 ημέρες. Οι ασθενείς είχαν λάβει ως συστηματική θεραπεία prednisolone IV (1 mg/kg/ημερησίως με βαθμιαία μείωση), acyclovir (4 g/ημερ. Χ 5 ημέρες), buflomedil (300 mg/ημερ. Χ 10 ημέρες) χωρίς να παρατηρηθεί βελτίωση. Σε ποσοστό 47% των ασθενών σημειώθηκε βελτίωση της ακοής, ενώ στην ομάδα ελέγχου δεν σημειώθηκε καμία βελτίωση της ακοής. Ο Haynes και συν.61 μελέτησαν το αποτέλεσμα της ενδοτυμπανικής εφ άπαξ χορήγησης 24 mg/ml dexamethasone σε 40 ασθενείς με ιδιοπαθή αιφνίδια βαρηκοΐα στους οποίους η συστηματική χορήγηση στεροειδών δεν είχε αποτέλεσμα. Διαπιστώθηκε βελτίωση της ακοής σε 16 ασθενείς (40%). Το ποσοστό βελτίωσης της ακοής σε επίπεδα > 20 db ΗL σε σύγκριση με το αρχικό τονικό ακουόγραμμα μετά την εισβολή της βαρηκοΐας, ήταν 29%. Διαπιστώθηκε επίσης, ότι η εφαρμογή θεραπείας, 36 ημέρες μετά την εισβολή, δεν είχε κανένα αποτέλεσμα. Ένας μεγάλος αριθμός μελετών που έχουν δημοσιευθεί τη τελευταία 10ετία, έχουν δείξει την αποτελεσματικότητα της ενδοτυμπανικής χορήγησης στεροειδών, όμως η ανομοιογένεια στη τεχνική της χορήγησης, στο σκεύασμα, στη δοσολογία και στο θεραπευτικό σχήμα δεν επιτρέπουν ασφαλείς συγκρίσεις Για τη καθιέρωση της μεθόδου χρειάζονται εγγυημένα αποτελέσματα μετά από μεγάλης κλίμακας, προοπτικές, τυχαιοποιημένες, τυφλές μελέτες 44. Μια μεγάλη προοπτική μελέτη διεξάγεται από ετών στις ΗΠΑ από 16 μεγάλα ωτολογικά κέντρα, υπό την εποπτεία του National Institute on Deafness and Other Communication Disorders (NIDCD). Η μελέτη έχει ένα σκέλος που περιλαμβάνει ασθενείς με ιδιοπαθή νευροαισθητήρια βαρηκοΐα στους οποίους, σε χρόνο όχι μεγαλύτερο από 2 εβδομάδες από την αρχική προσβολή, χορηγείται, συνολικά επί 19 ημέρες, πρεδνιζόνη από το στόμα, σε δόση 60 mg ημερησίως για 14 ημέρες, με βαθμιαία μείωση της δόσης για άλλες 5 ημέρες. Το άλλο σκέλος περιλαμβάνει ασθενείς στους οποίους γίνεται διατυμπανική χορήγηση μεθυλπρεδνιζολόνης σε 4 δόσεις μέσα σε 2 εβδομάδες. Η μελέτη έχει σχεδιασθεί για να γίνει σύγκριση της αποτελεσματικότητας της πρεδνιζόνης, με χορήγηση από το στόμα και της μεθυλ-πρεδνιζολόνης, με ενδοτυμπανική χορήγηση, στη θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας. Τα αποτελέσματα της μεγάλη αυτής μελέτης δημοσιεύθηκαν το Πρωτόκολλα με παράγοντες που αυξάνουν τη ροή του αίματος ή την οξυγόνωση Η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο προτάθηκε ως θεραπεία επιλογής της αιφνίδιας βαρηκοΐας. Ο Fattori και συν.69 πρότειναν ως αποτελεσματική τη θεραπεία με 10 συνεδρίες, διάρκειας 90, εισπνοής καθαρού οξυγόνου σε 2.2 ατμοσφαιρική πίεση, σε ειδικό θάλαμο. Ο Racic και συν. 70 και Horn και συν. 71 δημοσίευσαν καλά αποτελέσματα από τη χρήση υπερβαρικού οξυγόνου σε μικρό αριθμό ασθενών, χωρίς τη σύγκριση με ομάδα ελέγχου. Ο Narozny και συν. 72 συνιστούν το συνδυασμό στεροειδών και υπερβαρικού οξυγόνου. Ο Gordin και συν. 73 συνιστούν το συνδυασμό carbogen και MgSo4.

10 Συμπέρασμα Η αιφνίδια βαρηκοΐα εξακολουθεί να αποτελεί ένα ιατρικό πρόβλημα, που γυρεύει τη λύση του. Η άγνωστη ή αδιευκρίνιστη αιτιολογική προέλευση του συμπτώματος, η δυσκολία ή αδυναμία διάγνωσης της πραγματικής αιτίας, η ακαθόριστη φυσική εξέλιξη, το άγνωστο ποσοστό αυτόματης ίασης, η αβέβαιη πρόγνωση, η πολυσχιδής φαρμακευτική θεραπεία και η ασαφής και αβέβαιη αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών μεθόδων, συνθέτουν το ιατρικό αίνιγμα της αιφνίδιας βαρηκοΐας. Η επιλογή της φαρμακευτικής θεραπείας της αιφνίδιας βαρηκοΐας πρέπει να έχει μια λογική προσέγγιση, να είναι δηλαδή σύμφωνη με την πιθανή ή τις πιθανές αιτίες που την προκαλούν. Η αποτελεσματικότητα των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της αιφνίδιας βαρηκοΐας δεν έχει αποδειχθεί, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ανάλυσης των μελετών, που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, σε διεθνές επίπεδο. Για να αξιολογηθεί αξιόπιστα το θεραπευτικό αποτέλεσμα ενός φαρμάκου χρειάζονται μεγάλης κλίμακας, διπλές, τυφλές, τυχαιοποιημένες μελέτες, με χρήση ομάδας ελέγχου για τη σύγκριση με θεραπεία placebo, που να έχουν ομοιογένεια όσον αφορά τα κριτήρια ένταξης των ασθενών, το χρόνο έναρξης και τη διάρκεια της θεραπείας, το δοσολογικό σχήμα, τον τρόπο χορήγησης του φαρμάκου, τα κριτήρια αξιολόγησης του αποτελέσματος και τον χρόνο παρακολούθησης (follow up). Για τη σωστή αντιμετώπιση της αιφνίδιας βαρηκοΐας ο κλινικός γιατρός πρέπει: 1. Να ενημερώσει τον ασθενή του για το ασαφές της αιτιολογίας, το αβέβαιο και πιθανό αποτέλεσμα της θεραπείας, 2. Να διερευνήσει αν υπάρχουν και να αντιμετω-πίσει τους προδιαθετικούς ή εκλυτικούς παράγοντες, 3. Να αποκλείσει την ύπαρξη γνωστής κοχλιακής βλάβης (π.χ. νόσος Meniere, αυτοάνοσο νόσημα) ή οπισθο-κοχλιακής βλάβης (π.χ. ακουστικό νευρίνωμα), 4. Να χορηγήσει φαρμακευτική θεραπεία, 5. Σε περίπτωση μη αποκατάστασης ή βελτίωσης της βαρηκοΐας, να υποβοηθήσει την ακοή με κατάλληλη ακουστική ενίσχυση, 6. Να παρακολουθήσει την εξέλιξη της βαρηκοΐας και τη κλινική πορεία του ασθενούς, για μεγάλο χρονικό διάστημα. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. National Institute of Deafness and Communication, Bethesda, USA Byl FM. Sudden hearing loss research clinic. Otolaryngol Clin North Am 1978;11: Mattox D, Simmons F. Natural history of sudden sensorineural hearing loss. Ann Otol Rhinol Laryngol 1977;86: Shaia F, Sheehy J. Sudden sensorineural hearing impairment: a report of 1220 cases. Laryngoscope 1976;86: Hashisaki Sudden sensory hearing loss: In Bailey B, Johnson J, Newlands S, eds. Head & Neck Surgery-Otolaryngology. Vol. 3. 4th ed. Philadelphia: Lippincott, Williams & Wilkins, 2006: Kletarpar U, Nadol J, Glynn R. Idiopathic sudden sensorineural hearing loss and postnatal viral labyrin-thitis: a statistical comparison of temporal bone findings. Ann Otol Rhino laryngol 1990;99: Suchnecht H, Donovan E. The pathology of idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Arch Otorhinolaryngol 1986;243: Vasama J, Linthicum F Jr. Idiopathic sudden sensorineural hearing loss: temporal bone findings. Ann Otol Rhinol Laryngol 2000;109: Belal A. Pathology of vascular sensorineural hearing impairment. Laryngcoscope 1980:90: Yoon T, Paparella M, Schachern P. Histopathology of sudden hearing loss. Laryngoscope 1990;100: Simmons F. Theory of membrane breaks and sudden hearing loss. Arch Otolaryngol 1968;88: Goodhill V, Harris I. Sudden hearing loss syndromes. In: Goodhill V, ed. Ear diseases, dizziness and deafness. Hagerstone MD: Harper & Row, 1979: Gussen R. Sudden hearing loss associated with cochlear membrane rupture. Arch Otolaryngol 1981;107: McCabe R. Autoimmune sensorineural hearing loss. Ann Otol Rhinol Laryngol 1979;88: Sheehy J. Vasodilator therapy in sensorineural hearing loss. Laryngoscope 1960;70: Psifidis AD, Psillas GK, Daniilidis JCh. Sudden sensorineural hearing loss: long-term follow-up results. Otolaryngol Head Neck Surg 2006;134: Byl F. Sudden hearing loss: eight years experience and suggested prognostic table. Laryngoscope 1984;94: Surian L, Devald, Palfalvi L. Epidemiology of hearing loss. Audiology 1973;12: Kopke RD, Hoffer ME, Wester D, O'Leary MJ, Jackson RL. Targeted topical steroid therapy in sudden sensorineural hearing loss. Otol Neurotol 2001;22: Nakashima T, Yanagita N. Outcome of sudden deafness with and without vertigo. Laryngoscope 1993;103: Wilson W, Byl F, Laird N. The efficacy of steroids in thetreatment of idiopathic sudden hearing loss. Arch Otolaryngol 1980;106: Sing ΤT. Prognostic indicators in idiopathic sudden sensorineural hearing loss in a Malaysian Hospital. Internet J Otorhinolaryngol 2006;5: Jerger S, Jerger J. Sudden idiopathic sensorineural hearing loss. In Jerger S, Jerger J, eds. Auditory disorders: A Manual for clinical evaluation. Boston: Little Brown & Co., 1981: Wilson H, Alderson DJ. Sudden sensorineural hearing loss: when is it idiopathic? J Laryngol Otol 2010;124: Chau JK, Lin JR, Atashband S, Irvine RA, Westerberg BD. Systematic review of the evidence for the etiology of adult sudden sensorineural hearing loss. Laryngoscope 2010;120: Aslan A, De Donato G, Balyan F. Clinical observations on coexistence of sudden hearing loss and vestibular swannoma. Otolaryngol Head Neck Surg 1997;117: Schick B, Brors D, Koch O, Schafers M, Kahle G. Magnetic resonance imaging in patients with sudden hearing loss, tinnitus and vertigo. Otol Neurotol 2001;22: Fitzgerald D, Mark A. Sudden hearing loss: frequency of abnormal findings on contrast-enhaced MR studies. AJNR Am J Neuroradiol 1998;19: Aarnisalo A, Suoranta H, Ylikoski J. Magnetic resonance imaging findings in the auditory pathway of patients with sudden deafness. Otol Neurotol 2004;25: Fisch U. Management of sudden deafness. Otolaryngol Head Neck Surg 1983;91: Rakho T, Kotti V. Comparison of carbogen inhalation and intravenous heparin infu- 166

11 sion therapies in idiopathic sudden hearing loss. Acta Otolaryngol (Stockh) 1997;529: Kim MG, Jung YG, Eun YG. Effect of steroid, carbogen inhalation, and lipoprostaglandin E1 combination therapy for sudden sensorineural hearing loss. Am J Otolaryngol 2011;32: Redleaf M, Bauer C, Gantz B. Diatrizoate and dextran treatment of sudden sensorineural hearing loss. Am J Otol 1995;16: Finger RP, Gostian AO. Idiopathic sudden hearing loss: contradictory clinical evidence, placebo effects and high spontaneous recovery rate--where do we stand in assessing treatment outcomes? Acta Otolaryngol 2006;126: Kanzaki J, Inoue Y, Ogawa K, et al. Effect of single-drug treatment on idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Auris Nasus Larynx 2003;30: Grandis J, Hirch B, Wagener M. Treatment of idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Am J Otol 1993;17: Mattox D, Lyles A. Idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Am J Otol 1989;10: Gong Y, Liang C, Li J, Tian A, Chen N. Vasodilators for sudden sensorineural hearing loss: a systematic review of randomized controlled trials, Zhonghua Er Bi Yan Hou Ke Za Zhi. 2002;37: Agarwal L, Pothier DD. Vasodilators and vasoactive substances for idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Cochrane Database Syst Rev 2009;(4):CD Probst R, Tschopp K, Ludin E. A randomized, double-blind, placebo-controlled study of dextran/pento-xifylline medication in acute acoustic trauma and sudden hearing loss. Acta Otolaryngol (Stoch) 1992;112: Wilkins S, Mattox D, Lyles A. Evaluation of shotgun regimen for sudden hearing loss. Otolaryngol, Head Neck Surg 1987;97: Samim E, Kilic R, Osdek A, Gocmen H, Eryilmaz A, Unlu I. Combined treatment of sudden sensorineural hearing loss with steroid, dextran and piracetam: experience with 68 cases. Eur Arch Otorhinolaryngol 2004;261: Eisenman DJ, Arts HA. Effectiveness of treatment for sudden sensorineural hearing loss. Arch Otol Head Neck Surg 2000;126: Conlin A, Parnes LS. Treatment of sudden sensorineural hearing loss: II. A Metaanalysis. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 2007;133: Haberkamp TJ, Tanyeri HM. Management of sudden sensorineural hearing loss. Am J Otol 1999;20: Alexiou C, Arnold W, Fauser C, Schratzenstaller B, Gloddek B, Fuhrmann S, Lamm K. Sudden sensorineural hearing loss: does application of glucocorticoids make sense? Arch Otolaryngol Head Neck Surg 2001;127: Chen C, Halpin C, Rauch S. Oral steroid treatment of sudden sensorineural hearing loss: a ten year retrospective analysis. Otol Neurotol 2003;24: Slattery WH, Fisher LM, Iqbal Z, Liu N. Oral steroid regimens for idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Otolaryngol Head Neck Surg 2005;132: Jeyakumar A, Francis D, Doerr T. Treatment of idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Acta Otolaryngol 2006;126: Huy PT, Sauvaget E. Idiopathic sudden sensorineural hearing loss is not an otologic emergency. Otol Neurotol 2005;26: Hain T Sudden Hearing Loss. [Dizziness-and-balance.com Web site]. August 9, Retrieved October 6, 2011 from disorders/hearing/shl.htm 52. Tucci D, Farmer JC Jr, Kitch RD, Witsell DL. Treatment of sudden sensorineural hearing loss with systemic steroids and valacyclovir. Otol Neurotol 2002;23: Westerlaken BO, Stokroos RJ, Dhoose IJ Wit HP, Albers FW. Treatment of idiopathic sudden sensorineural hearing loss with antiviral therapy: a prospective, randomized, double-blind clinical trial. Ann Otol Rhinol Laryngol 2003;112: Uri N, Doweck I, Cohen-Kerem R, Greenberg E. Acyclovir in the treatment of idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Otolaryngol Head Neck Surg 2003;128: Parnes L, Sun AH, Freeman DJ. Corticosteroid pharmokinetics in the inner ear fluids: an animal study followed by clinical application. Laryngoscope 1999;109: Chandrasekhar S. Intratympanic dexamethasone for sudden sensorineural hearing loss: clinical and laboratory evaluation. Otol Neurotol 2001;22: Gianoli GJ, Li JC. Transtympanic steroids for treatment of sudden hearing loss. Otolaryngol Head Neck Surg 2001;125: Banerjee A, Parnes L. Intratympanic corticosteroids for sudden idiopathic sensorineural hearing loss. Otol Neurotol 2005;26: Gouveris H, Selivanova O, Mann W. Intratympanic dexamethasone with hyaluronic acid in the treatment of idiopathic sudden sensorineural hearing loss after failure of intravenous steroid and vasoactive therapy. Eur Arch Otorhinolaryngol 2005;262: Plaza G, Herraiz C. Intratympanic steroids for treatment of sudden hearing loss after failure of intra-venous therapy. Otolaryngol Head Neck Surg 2007;137: Haynes D, O Malley M, Cohen S, Watford, Lapadie R. Intratympanic dexamethasone for sudden sensorineural hearing loss after failure of systemic therapy. Laryngoscope 2007;117: Van Wijck F, Staecker H, Lefebvre PP. Topical steroid therapy using the Silverstein Microwick in sudden sensorineural hearing loss after failure of conventional treatment. Acta Otolaryngol 2007;127: Hong SM, Park CH, Lee JH. Hearing outcomes of daily intratympanic dexamethasone alone as a primary treatment modality for ISSHL. Otolaryngol Head Neck Surg 2009;141: Light J, Silverstein H. Transtympanic perfusion: Indications and limitations. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg 2004;12: Ho HG, Lin HC, Shu MT, Yang CC, Tsai HT. Effectiveness of intratympanic dexamethasone injection in sudden deafness patients as salvage treatment. Laryngoscope 2004;114: Battista RA. Intratympanic dexamethasone for profound idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Otolaryngol Head Neck Surg 2005;132: Xenellis J, Papadimitriou N, Nikolopoulos T, Maragoudakis P, Segas J, Tzagaroulakis A, Ferekidis E. Intratympanic steroid treatment in idiopathic sudden sensorineural hearing loss: a control study. Otolaryngol Head and Neck Surg 2006;134: Rauch SD, Halpin CF, Antonelli PJ et al. Oral vs intratympanic corticosteroid therapy for idiopathic sudden sensorineural hearing loss: A randomized trial. JAMA 2011;305: Fattori D, Berrettini S, Casani A, Nacci A, De Vito A, De Iaco G. Sudden hypoacusis treated with hyperbaric oxygen therapy: a controlled study. Ear Nose Throat J 2001;80: Racic G, Maslovara S, Roje Z, Dogas Z, Tafra R. Hyperbaric oxygen in the treatment of sudden hearing loss. ORL J Otorhinolaryngol Relat Spec 2003;65: Horn CE, Himel HN, Selesnick SH. Hyperbaric oxygen therapy for sudden sensorineural hearing loss: a prospective trial of patients failing steroid and antiviral treatment. Otol Neurotol 2005;26: Narozny W, Sicko Z, Przewozny T, Stankiewicz C, Kot J, Kuczkowski J. Usefulness of high doses of glucocorticoids and hyperbaric oxygen therapy in sudden sensorineural hearing loss treatment. Otol Neurotol 2004;25: Gordin A, Goldenberg D, Golz A, Netzer A, Joachims HZ. Magnesium: a new therapy for idiopathic sudden hearing loss. Otol Neurotol 2002;23:

Σέγγας Ι 1 Κολτσιδόπουλος Π 2 Μπίμπας Αθ 1 Τζώνου Α 3 Αθανασιάδης Σισμάνης Α 1

Σέγγας Ι 1 Κολτσιδόπουλος Π 2 Μπίμπας Αθ 1 Τζώνου Α 3 Αθανασιάδης Σισμάνης Α 1 Σέγγας Ι 1 Κολτσιδόπουλος Π 2 Μπίμπας Αθ 1 Τζώνου Α 3 Αθανασιάδης Σισμάνης Α 1 1 - Α Πανεπιστημιακή ΩΡΛ Κλινική Γ.Ν.Α. Ιπποκρατείου 2 - ΩΡΛ Κλινική, Αχιλλοπούλειο Γενικό Νοσοκομείο Βόλου 3 - Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Αιφνίδια νευροαισθητική απώλεια ακοής.είναι η διατυμπανική διηθήση στεροιδών μια λύση;

Αιφνίδια νευροαισθητική απώλεια ακοής.είναι η διατυμπανική διηθήση στεροιδών μια λύση; There are no translations available. Χρήστος Πετρόπουλος ΩΡΛ Η αιφνίδια νευροαισθητική απώλεια ακοής είναι μια κλινική οντότητα που χαρακτηρίζεται από την μείωση της ακουστικής οξύτητας που λαμβάνει χώρα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΗΣ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΗΣ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΗΣ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ TMHMA AKOOΛΟΓΙΑΣ - ΝΕΥΡΟΩΤΟΛΟΓΙΑΣ Το αυτί είναι ένα όργανο που εξυπηρετεί δύο λειτουργίες στον ανθρώπινο οργανισµό: η µία είναι η αίσθηση

Διαβάστε περισσότερα

Η πολύ σημαντική λειτουργία για τον άνθρωπο

Η πολύ σημαντική λειτουργία για τον άνθρωπο Η πολύ σημαντική λειτουργία για τον άνθρωπο Ίλιγγος και προβλήματα ισορροπίας Η ισορροπία είναι πολύ σημαντική λειτουργία για τον άνθρωπο. Για να κατανοήσουμε τις διάφορες παθήσεις που επηρεάζουν την ισορροπία,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΒΟΥΡΗΣ Ν. ΙΩΑΝΝΗΣ. ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΟΣ ΠΑΙΔΩΝ & ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΩΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ METROPOLITAN www.orl-peiraias.

ΑΒΟΥΡΗΣ Ν. ΙΩΑΝΝΗΣ. ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΟΣ ΠΑΙΔΩΝ & ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΩΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ METROPOLITAN www.orl-peiraias. ΑΒΟΥΡΗΣ Ν. ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΟΣ ΠΑΙΔΩΝ & ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΩΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ METROPOLITAN ΕΜΒΟΕΣ ΩΤΩΝ Ορισμός - επιδημιολογία Με τον όρο εμβοές εννοούμε την αντίληψη ήχων κατά

Διαβάστε περισσότερα

The clinical features and prognosis of sudden deafness in the elderly

The clinical features and prognosis of sudden deafness in the elderly () () : CT.% (.%) (%) ; ; ; ; R. A -()-- The clinical features and prognosis of sudden deafness in the elderly HOU Zhi-qiang LAN Lan WANG Da-yong LI Qian ZHAO Yang WU Zi-ming WANG Qiu-ju Department of

Διαβάστε περισσότερα

Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation at the anterior commissure.

Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation at the anterior commissure. Otorhinolaryngologia - Head and Neck Surgery Issue 50, October - November - December 2012, pages 18-22 ORIGINAL REVIEW ARITCLE Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation

Διαβάστε περισσότερα

Από: Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών

Από: Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών Από: Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών Οι ρευματικές παθήσεις είναι συχνές στην αναπαραγωγική ηλικία των γυναικών. Στην πρόσφατη πανελλήνια επιδημιολογική έρευνα για τις ρευματικές παθήσεις στο γενικό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΙΛΙΓΓΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΙΛΙΓΓΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ Νευρολογική Κλινική Γενικού Νοσοκομείου «Πολυκλινική», Αθήνα. Εισαγωγή Ο ίλιγγος, ένα συνηθέστατο αίτιο προσέλευσης ασθενών στο ιατρείο της εφημερίας, συχνά υποκρύπτει επείγουσες καταστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

-Αναστολή της οργανικής σύνδεσης του ιωδίου που προσλαμβάνεται από το θυρεοειδή αδένα -Ανοσοκατασταλτική δράση με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής

-Αναστολή της οργανικής σύνδεσης του ιωδίου που προσλαμβάνεται από το θυρεοειδή αδένα -Ανοσοκατασταλτική δράση με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής Άννα Ναξάκη Επιμελήτρια Α Γ Παθολογική Κλινική ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΘΕΙΟΥΡΙΑΣ(ΠΡΟΠΥΛΟ ΚΑΙ ΜΕΘΥΛΟΘΕΙΟΥΡΑΚΙΛΗ) ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΙΜΙΔΑΖΟΛΗΣ(ΚΑΡΒΙΜΑΖΟΛΗ ΚΑΙ ΘΕΙΑΜΑΖΟΛΗ) -Αναστολή της οργανικής σύνδεσης του ιωδίου που προσλαμβάνεται

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτικές Παρεμβάσεις στην Πολλαπλή Σκλήρυνση

Θεραπευτικές Παρεμβάσεις στην Πολλαπλή Σκλήρυνση 1 Θεραπευτικές Παρεμβάσεις στην Πολλαπλή Σκλήρυνση Τα θεραπευτικά σχήματα τα οποία περιγράφονται παρακάτω είναι βασισμένα σε κλινικές μελέτες Φάσης ΙΙΙ και στις εγκρίσεις θεραπειών από τους Οργανισμό Φαρμάκων

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ. ΑΙΦΝΙΔΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΑΚΟΗΣ : ΜΙΑ ΣΠΑΝΙΑ ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΠΛΟΚΗ. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ. ΑΙΦΝΙΔΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΑΚΟΗΣ : ΜΙΑ ΣΠΑΝΙΑ ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΠΛΟΚΗ. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ. 1 Νοσοκομείο Ιασώ General, Aθήνα, Εργαστήριο Φαρμακολογίας Ιατρικής Σχολής Αθηνών Εισαγωγή Παρουσίαση Περιστατικού Συμπεράσματα Εισαγωγή Η αιφνίδια βαρηκοΐα μετά από μη ωτολογική χειρουργική επέμβαση αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

Η θεραπευτική χορήγηση μαγνησίου στην οξεία νευροαισθητήριο βαρηκοΐα

Η θεραπευτική χορήγηση μαγνησίου στην οξεία νευροαισθητήριο βαρηκοΐα 000-000_BALATSOURAS-6 13/1/2009 11:39 ÂÏ 163 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ORIGINAL ARTICLE Δ. Μπαλατσούρας 1 Γ. Κουκούτσης 1 Π. Γκανελής 1 Δ. Αχριάνης 1 Γ. Κλούτσος 1 Γ. Κορρές 2 Α. Καμπέρος 1 1 - Ωτορινολαρυγγολογική

Διαβάστε περισσότερα

Treatment strategies in idiopathic, sudden sensorineural hearing loss: a review of the frequently controversial recent research data.

Treatment strategies in idiopathic, sudden sensorineural hearing loss: a review of the frequently controversial recent research data. ΑνασκοπήσΗ / Review Στρατηγικές θεραπευτικής αντιμετώπισης της ιδιοπαθούς αιφνίδιας νευροαισθητήριας βαρηκοΐας: ανασκόπηση των συχνά αντικρουόμενων νεότερων ερευνητικών δεδομένων Treatment strategies in

Διαβάστε περισσότερα

Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα

Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Γ. Λάζαρος, Π. Βασιλείου, Κ. Αντωνάτου, Χ. Κουτσιανάς, Γ. Γεωργιόπουλος, Δ. Βασιλόπουλος,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΕΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΕΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΕΑ 1 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΕΑ ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ RESCUPASE Ποιότητα Η ποιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της χορήγησης στεροειδών συστηματικά,

Ο ρόλος της χορήγησης στεροειδών συστηματικά, ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ / ORIGINAL ARTICLE Ο ρόλος της χορήγησης στεροειδών συστηματικά, ενδοτυμπανικά ή σε συνδυασμό στην αντιμετώπιση της ιδιοπαθούς αιφνίδιας νευροαισθητήριας βαρηκοΐας. Πρόδρομα αποτελέσματα

Διαβάστε περισσότερα

Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας

Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας Ν. Τσιγαρίδας, Α. Ράμμος, Β. Μελαδίνης, Κ. Σταμάτης, Β. Τελάκη, Κ.Σιόγκας Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Χατζηκώστα, Καρδιολογική Κλινική, Ιωάννινα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΡΗΚΟΪΑ Γενικά Σημασία της ακοής

ΒΑΡΗΚΟΪΑ Γενικά Σημασία της ακοής ΒΑΡΗΚΟΪΑ Γενικά Το αυτί είναι το όργανο της ακοής και της ισορροπίας. Διαιρείται ανατομικά σε έξω, μέσο, και έσω αυτί. Η ικανότητα του ανθρώπου να ακούει και να καταλαβαίνει τους ήχους και τους συνομιλητές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Πίεση νωτιαίου µυελού Σύνδροµο άνω κοίλης. Δέσποινα Μισαηλίδου Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο

ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Πίεση νωτιαίου µυελού Σύνδροµο άνω κοίλης. Δέσποινα Μισαηλίδου Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Πίεση νωτιαίου µυελού Σύνδροµο άνω κοίλης Δέσποινα Μισαηλίδου Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο ΠΙΕΣΗ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ 12700 ασθενείς/έτος ΗΠΑ 5-10% όλων των

Διαβάστε περισσότερα

Συγκοπτικά επεισόδια καρδιαγγειακής αιτιολογίας: διαγνωστική προσπέλαση

Συγκοπτικά επεισόδια καρδιαγγειακής αιτιολογίας: διαγνωστική προσπέλαση There are no translations available. Γιώργος Κολιός Καρδιολόγος Οι ασθενείς με συγκοπή αποτελούν το 2% των επισκέψεων στα τμήματα έκτακτων περιστατικών. Η ετήσια επίπτωση συγκοπτικών επεισοδίων στα ηλικιωμένα

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματική ανασκόπηση όλων των δημοσιευμένων περιπτώσεων χορήγησης Anakinra σε ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα

Συστηματική ανασκόπηση όλων των δημοσιευμένων περιπτώσεων χορήγησης Anakinra σε ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Συστηματική ανασκόπηση όλων των δημοσιευμένων περιπτώσεων χορήγησης Anakinra σε ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Γ. Λάζαρος, Π. Βασιλείου, M. Imazio, Χ. Βλαχόπουλος, Ε. Οικονόμου,

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΡΙΠΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟ Ο ΓΡΙΠΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΡΙΠΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟ Ο ΓΡΙΠΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΡΙΠΗ 2010-2011 ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟ Ο ΓΡΙΠΗΣ 2010-2011 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗΣ ΑΝΤΙ-ΙΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ Κατά την περίοδο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ H ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΡΑΜΑΤΗΣ ΣΤΙΣ ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΗΜΙΚΡΑΝΙΕΣ Σταύρος Έλληνας Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΝΕΥΡΟΥ. Νευραλγία τρίδυμου ν.

ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΝΕΥΡΟΥ. Νευραλγία τρίδυμου ν. ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΝΕΥΡΟΥ Νευραλγία τρίδυμου ν. Η νευραλγία τρίδυμου νεύρου (ΤΝ), είναι ένα συνηθισμένο επώδυνο σύνδρομο. Η κλασική μορφή του (Τύπος 1)χαρακτηρίζεται από αιφνίδια εμφάνιση οξύ, σποραδικού,

Διαβάστε περισσότερα

Εκτάκτως ανήσυχα πόδια

Εκτάκτως ανήσυχα πόδια Εκτάκτως ανήσυχα πόδια Σκουτέλλας Βάσος Ρευματολόγος Ρευματολογικό τμήμα Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας Σύγκρουση συμφερόντων εν υπάρχει 2 Ιστορικό (1/5) Θήλυ, 55χρ. Γνωστό αυτοάνοσο νόσημα συνδετικού ιστού

Διαβάστε περισσότερα

Φαρμακευτική και επεμβατική αντιμετώπιση περιφερικής αρτηριακής νόσου

Φαρμακευτική και επεμβατική αντιμετώπιση περιφερικής αρτηριακής νόσου Φαρμακευτική και επεμβατική αντιμετώπιση περιφερικής αρτηριακής νόσου Ιωάννης Δ. Κακίσης Αν. Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής Αγγειοχειρουργική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, «Αττικόν» Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

Καραµατζάνης Ελευθέριος Διευθυντής ΩΡΛ Κλινικής Γ.Ν. Παίδων Πεντέλης

Καραµατζάνης Ελευθέριος Διευθυντής ΩΡΛ Κλινικής Γ.Ν. Παίδων Πεντέλης Καραµατζάνης Ελευθέριος Διευθυντής ΩΡΛ Κλινικής Γ.Ν. Παίδων Πεντέλης } Ορισµός: Έκπτωση της ακοής } Σηµασία: Ανάπτυξη της οµιλίας } Τύποι: Μικτού Τύπου Αγωγιµότητας Νευροαισθητήριος Φυσιολογική Ακοή Ήπια

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΑΚΟΣΑΜΙΔΗΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΦΑΡΜΑΚΟΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑΚΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑ Κωνσταντίνα Κυπριανού Α.Τ.:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ 1 ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ Κυριακή Σταματέλου Ειδικός Νεφρολόγος, MBA Τι είναι η νεφρολιθίαση; Η νεφρολιθίαση λέγεται κοινά «πέτρες στα νεφρά» και είναι γνωστή στην ανθρωπότητα από τα αρχαία χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη αντιμετώπιση της καρωτιδικής νόσου ΚΥΡΙΑΚΟΣ Δ. ΚΤΕΝΙΔΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΉΣ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ Α.Π.Θ. Δ/ΝΤΗΣ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ

Σύγχρονη αντιμετώπιση της καρωτιδικής νόσου ΚΥΡΙΑΚΟΣ Δ. ΚΤΕΝΙΔΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΉΣ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ Α.Π.Θ. Δ/ΝΤΗΣ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ Σύγχρονη αντιμετώπιση της καρωτιδικής νόσου ΚΥΡΙΑΚΟΣ Δ. ΚΤΕΝΙΔΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΉΣ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ Α.Π.Θ. Δ/ΝΤΗΣ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ Στένωση Ανεύρυσμα Διαχωρισμός Ινομυϊκή δυσπλασία

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Νικόλαος Κανέλης, Διευθυντής Ωτορινολαρυγγολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Metropolitan

Γράφει: Νικόλαος Κανέλης, Διευθυντής Ωτορινολαρυγγολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Metropolitan Γράφει: Νικόλαος Κανέλης, Διευθυντής Ωτορινολαρυγγολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Metropolitan Τι συμβαίνει, με αποτέλεσμα ο ήχος να φτάνει στα αυτιά μας ελαφρώς έως βαρύτατα ασθενής και οι λέξεις ανυπόφορα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ. Χατζημιχαηλίδου Σοφία

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ. Χατζημιχαηλίδου Σοφία ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ Χατζημιχαηλίδου Σοφία ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ Οσφυαλγία (φλεγμονώδους τύπου) Ιερολαγονίτιδα Ασύμμετρη περιφερική αρθρίτιδα Ενθεσίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟ ΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝ ΡΕΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΟΥΡΣΑΝΙ ΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟ ΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝ ΡΕΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΟΥΡΣΑΝΙ ΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟ ΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝ ΡΕΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΟΥΡΣΑΝΙ ΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ ΟΡΙΣΜΟΣ Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η µερική βλάβη του εγκεφάλου που προκαλείται από την απόφραξη

Διαβάστε περισσότερα

Πνευμονική εμβολή : αντιμετώπιση ενός ύπουλου εχθρού. Βασιλάκη Ανδρονίκη Κατσίκας Αντώνιος Τριανταφύλλου-Κηπουρού Γεωργία

Πνευμονική εμβολή : αντιμετώπιση ενός ύπουλου εχθρού. Βασιλάκη Ανδρονίκη Κατσίκας Αντώνιος Τριανταφύλλου-Κηπουρού Γεωργία Πνευμονική εμβολή : αντιμετώπιση ενός ύπουλου εχθρού Βασιλάκη Ανδρονίκη Κατσίκας Αντώνιος Τριανταφύλλου-Κηπουρού Γεωργία Ιστορικό ασθενούς Γυναίκα, 80 ετών Αδυναμία, δύσπνοια αιφνιδίου έναρξης από τριημέρου

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Αντώνης Φανουριάκης Μονάδα Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας Δ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Αθήνα, 01/02/2016

Διαβάστε περισσότερα

ΩΤΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ. Δρ Εμμανουήλ Χατζημανώλης. Ωτορινολαρυγγολόγος-Χειρουργός Κεφαλής και Τραχήλου. Δ/τής της Κλινικής Κεφαλής και Τραχήλου νοσ.

ΩΤΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ. Δρ Εμμανουήλ Χατζημανώλης. Ωτορινολαρυγγολόγος-Χειρουργός Κεφαλής και Τραχήλου. Δ/τής της Κλινικής Κεφαλής και Τραχήλου νοσ. ΩΤΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ Δρ Εμμανουήλ Χατζημανώλης Ωτορινολαρυγγολόγος-Χειρουργός Κεφαλής και Τραχήλου Δ/τής της Κλινικής Κεφαλής και Τραχήλου νοσ. "ΥΓΕΙΑ" Η ωτοσκλήρυνση είναι μία από τις συνηθέστερες αιτίες βαρηκοΐας.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ Α. ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΣΕ ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΣΤΙΚΗΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ (ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ): ΗΛΙΚΙΑ < 50 ΕΤΩΝ: Κατάγματα χαμηλής βίας

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα IV. Επιστημονικά πορίσματα

Παράρτημα IV. Επιστημονικά πορίσματα Παράρτημα IV Επιστημονικά πορίσματα 1 Επιστημονικά πορίσματα Από τη στιγμή χορήγησης της άδειας κυκλοφορίας του Esmya έχουν αναφερθεί τέσσερις περιπτώσεις σοβαρής ηπατικής βλάβης που οδήγησαν σε μεταμόσχευση

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτικές εξελίξεις στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ)

Θεραπευτικές εξελίξεις στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ) Θεραπευτικές εξελίξεις στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ) Τα νέα μικρά μόρια Randomization (4:1) End of treatment OCTAVE Induction Studies Tofacitinib 10 mg BID (OCTAVE Induction

Διαβάστε περισσότερα

Κανένα για αυτήν την παρουσίαση. Εκπαιδευτικές-ερευνητικές-συμβουλευτικές επιχορηγήσεις την τελευταία διετία: Abbvie,Novartis, MSD, Angelini,

Κανένα για αυτήν την παρουσίαση. Εκπαιδευτικές-ερευνητικές-συμβουλευτικές επιχορηγήσεις την τελευταία διετία: Abbvie,Novartis, MSD, Angelini, Κανένα για αυτήν την παρουσίαση Εκπαιδευτικές-ερευνητικές-συμβουλευτικές επιχορηγήσεις την τελευταία διετία: Abbvie,Novartis, MSD, Angelini, 2 Κυκλοσπορίνη-θεραπευτικές ενδείξεις 3 Θεραπεία σοβαρών μορφών

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΥΣ, ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ Πρόδρομος Χυτίρογλου Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Τμήματος Ιατρικής Α.Π.Θ. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΒΙΟΨΙΑΣ ΗΠΑΤΟΣ Χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

Οι οδοντικές λοιμώξεις της άνω γνάθου μπορεί να μιμηθούν συμπτωματολογία γναθιαίας κολπίτιδας.

Οι οδοντικές λοιμώξεις της άνω γνάθου μπορεί να μιμηθούν συμπτωματολογία γναθιαίας κολπίτιδας. Ακμπαράουι Χάλεντ Ωτορινολαρυγγολόγος, Διευθυντής ΩΡΛ Κλινικής του Γεν. Νοσοκομείου Πύ Οι ασθενείς με συμπτώματα αλλεργικής ή μη αλλεργικής ρινίτιδας ισχυρίζονται ότι πάσχουν από ''ιγμορίτιδα'' και γι'

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Πάνω από ένα αιώνα πριν, ο J. Hutchinson, ένας χειρουργός-δερματολόγος, αναγνώρισε την πρώτη περίπτωση σαρκοείδωσης, στο Λονδίνο. Στα χρόνια πριν και μετά την

Διαβάστε περισσότερα

Προφανής κλινική διάγνωση: Ισχαιμικό έμφρακτο αριστερής Μέσης Εγκεφαλικής Αρτηρίας

Προφανής κλινική διάγνωση: Ισχαιμικό έμφρακτο αριστερής Μέσης Εγκεφαλικής Αρτηρίας Περιστατικό 4. Γυναίκα 80 ετών με Κολπική Μαρμαρυγή Ηκ. Ελένη Κ. είναι 80 ετών με Κολπική Μαρμαρυγή, μόνιμη Λαμβάνει κουμαρινικά. INR προ εβδομάδος 2.24 Ιστορικό Υπέρτασης Πλήρως αυτοεξυπηρετούμενη, χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ 12 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 TI ENNOOYME ΛΕΓΟΝΤΑΣ «ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ» Ο όρος «ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ» περιλαμβάνει μια ομάδα μυοσκελετικών παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Χ. Μ. ΜουτσόπουΛος Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών α ρευματικά νοσήματα είναι ασθένειες που προσβάλλουν

Διαβάστε περισσότερα

Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς

Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς Τι είναι η απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς; Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς σημαίνει ότι μία φλέβα στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού έχει αποφραχθεί.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΛΙΓΓΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΡΙΖΟΣ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΟΣ

ΙΛΙΓΓΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΡΙΖΟΣ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΟΣ ΙΛΙΓΓΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΡΙΖΟΣ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΟΣ 1 ΤΑ ΓΝΩΣΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑ, ΠΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΠΑΡΟΞΥΣΜΟΥΣ ΖΑΛΗΣ ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ, ΑΙΣΘΗΜΑ ΒΙΑΙΗΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ Η ΠΤΩΣΗΣ ΣΤΟ ΚΕΝΟ, ΩΧΡΟΤΗΤΑ, ΕΦΙΔΡΩΣΗ,ΝΑΥΤΙΑ Η

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης διαβήτης και οστεοπόρωση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 23 Νοέμβριος :22

Σακχαρώδης διαβήτης και οστεοπόρωση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 23 Νοέμβριος :22 Δημήτρης Ι. Χατζηδάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας - Ενδοκρινολογίας, Υπεύθυνος Ενδοκρινολογικής Mονάδας Β' Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Πλήρης αιματολογικός/ορολογικός και απεικονιστικός έλεγχος ασθενών με οξεία νευροαισθητήρια βαρηκοϊα: πραγματικό όφελος - περιορισμοί

Πλήρης αιματολογικός/ορολογικός και απεικονιστικός έλεγχος ασθενών με οξεία νευροαισθητήρια βαρηκοϊα: πραγματικό όφελος - περιορισμοί ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ / ORIGINAL ARTICLE Πλήρης αιματολογικός/ορολογικός και απεικονιστικός έλεγχος ασθενών με οξεία νευροαισθητήρια βαρηκοϊα: πραγματικό όφελος - περιορισμοί Blood/serology tests and imaging

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ. 08/Φεβ/2013 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ -- ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ. 08/Φεβ/2013 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ -- ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ -- ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΛΟΥΚΑΣ Ορθοπαιδικός Χειρουργός Πολυκλινική Λευκωσίας 1 2 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ -- ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ- ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΛΟΥΚΑΣ Ορθοπαιδικός Χειρουργός Πολυκλινική Λευκωσίας

Διαβάστε περισσότερα

Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς

Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς Πια είναι η καλύτερη μέθοδος θεραπείας; Κιρσοί είναι το αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας εναλλακτικών και συμπληρωματικών τεχνικών στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε άτομα με καρκίνο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο Μαργαρίτα Μάου Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ Ονοματεπώνυμο: Λοϊζιά Ελένη Λεμεσός 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΚΗΛΗ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΣΧΕΟΥ - ΥΔΡΟΚΗΛΗ - ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ - ΣΥΣΤΡΟΦΗ ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΝΟΥ - ΚΥΣΤΗ ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑΣ - ΣΠΕΡΜΑΤΟΚΥΣΤΗ - ΚΥΣΤΕΣ ΟΣΧΕΟΥ

ΥΔΡΟΚΗΛΗ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΣΧΕΟΥ - ΥΔΡΟΚΗΛΗ - ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ - ΣΥΣΤΡΟΦΗ ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΝΟΥ - ΚΥΣΤΗ ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑΣ - ΣΠΕΡΜΑΤΟΚΥΣΤΗ - ΚΥΣΤΕΣ ΟΣΧΕΟΥ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΣΧΕΟΥ - ΥΔΡΟΚΗΛΗ - ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ - ΣΥΣΤΡΟΦΗ ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΝΟΥ - ΚΥΣΤΗ ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑΣ - ΣΠΕΡΜΑΤΟΚΥΣΤΗ - ΚΥΣΤΕΣ ΟΣΧΕΟΥ ΥΔΡΟΚΗΛΗ Είναι η συλλογή υγρού μεταξύ των πετάλων του ιδίως ελυτροειδούς χιτώνα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ

ΤΑ ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΤΑ ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ Βιβλιογραφική ενημέρωση Γεωργακόπουλος Παναγιώτης Ειδικευόμενος Παθολογίας Παθολογική Κλινική Γ.Ν.Α. ΚΑΤ Ως ΑΕΕ ορίζεται σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΠΩΤΕΡΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Κωνσταντίνος Θωμαϊδης Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν «Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Συνηθισμένη συγγενής ανωμαλία (6-8% των Σ.Κ.) Συχνότητα:

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΕ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

Η ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΕ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Ι. Ντότης- Ημερίδα Α Παιδιατρικής Κλινικής Α.Π.Θ 2013 Η ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΕ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Ιωάννης Ντότης Παιδίατρος Εντατικολόγος Επιμελητής Α Π/Δ Κλινική Ι. Ντότης- Ημερίδα

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδροµο Μηροκοτυλιαίας Πρόσκρουσης Femoroacetabular Impingement Syndrome (FAI)

Σύνδροµο Μηροκοτυλιαίας Πρόσκρουσης Femoroacetabular Impingement Syndrome (FAI) Σύνδροµο Μηροκοτυλιαίας Πρόσκρουσης Femoroacetabular Impingement Syndrome (FAI) Τι είναι το σύνδροµο µηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης; Φυσιολογικά, η κεφαλή του ισχίου δεν προσκρούει στο χείλος της κοτύλης κατά

Διαβάστε περισσότερα

Αρρυθμίες και Αντιπηκτική αγωγή

Αρρυθμίες και Αντιπηκτική αγωγή Αρρυθμίες και Αντιπηκτική αγωγή Βασίλης Μ. Σκέμπερης FESC Γ Καρδιολογική Κλινική Α.Π.Θ Στη μελέτη Framingham η Κολπική Μαρμαρυγή αποδείχτηκε ότι αποτελεί μια προθρομβωτική κατάσταση. Η αντιπηκτική

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕΑ ΑΟΡΤΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ. Νεκτάριος Ε. Κογεράκης Καρδιοχειρουργός Γ Καρδιοχειρουργικό Τμήμα Μονάδα Μεταμοσχεύσεων Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο

ΟΞΕΑ ΑΟΡΤΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ. Νεκτάριος Ε. Κογεράκης Καρδιοχειρουργός Γ Καρδιοχειρουργικό Τμήμα Μονάδα Μεταμοσχεύσεων Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Νεκτάριος Ε. Κογεράκης Καρδιοχειρουργός Γ Καρδιοχειρουργικό Τμήμα Μονάδα Μεταμοσχεύσεων Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Οξέα αορτικά σύνδρομα: Οξύς διαχωρισμός Διατιτραίνον έλκος Ενδοτοιχωματικό αιμάτωμα

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόσμια Ημέρα. Τα 5 λεπτά που μπορούν να σώσουν τη ζωή σου! κατά του. Δωρεάν εξέταση για καρκίνο Κεφαλής και Τραχήλου

Παγκόσμια Ημέρα. Τα 5 λεπτά που μπορούν να σώσουν τη ζωή σου! κατά του. Δωρεάν εξέταση για καρκίνο Κεφαλής και Τραχήλου Παγκόσμια Ημέρα κατά του Τα 5 λεπτά που μπορούν να σώσουν τη ζωή σου! Δωρεάν εξέταση για καρκίνο Κεφαλής και Τραχήλου http://www.ifhnos.org/world- cancer- day Σύλλογος Καρκινοπαθών Μακεδονίας- Θράκης 27η

Διαβάστε περισσότερα

AKOH HXOΣ. ένταση. τόνος. Χροιά : πολυπλοκότητα ηχητικών κυµάτων.

AKOH HXOΣ. ένταση. τόνος. Χροιά : πολυπλοκότητα ηχητικών κυµάτων. AKOH HXOΣ ένταση τόνος Χροιά : πολυπλοκότητα ηχητικών κυµάτων. Ακουστό φάσµα : 20-20000 Hz (συνήθως 1000-4000 Hz) Φάσµα ήχου για την κατανόηση της οµιλίας: 200-2000 Hz ΜΕΤΑ ΟΣΗ ΤΟΥ ΗΧΟΥ ΣΤΟ ΟΥΣ Έξω ους

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ Καρδιακή ανεπάρκεια & Κατάθλιψη θέμα μεγάλου ενδιαφέροντος: λόγω του υψηλού επιπολασμού τους & της τάσης

Διαβάστε περισσότερα

<<Διαγνωστικά Προβλήματα και θεραπευτική προσέγγιση>> Σφυρόερα Κατερίνα Ρευματολόγος

<<Διαγνωστικά Προβλήματα και θεραπευτική προσέγγιση>> Σφυρόερα Κατερίνα Ρευματολόγος Σφυρόερα Κατερίνα Ρευματολόγος Η οστεοπόρωση στον άνδρα συνήθως εμφανίζεται με κατάγματα ΕΝΩ στη γυναίκα διαγιγνώσκεται με την εξέταση ρουτίνας της

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Οξεία μυελογενής λευχαιμία

Οξεία μυελογενής λευχαιμία Οξεία μυελογενής λευχαιμία Γενικά στοιχεία Ταξινόμηση και τύποι Ενδείξεις και συμπτώματα Αίτια πρόκλησης Διάγνωση Παρουσίαση και επαναστόχευση από Βικιπαίδεια Οξεία μυελογενής λευχαιμία : Ζήσου Ιωάννης

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτικές παρεμβάσεις στη Πολλαπλή Σκλήρυνση. 1. βασισμένες σε μελέτες Φάσης ΙΙΙ 2. Εγκεκριμένες από ΕΜΕΑ και FDA

Θεραπευτικές παρεμβάσεις στη Πολλαπλή Σκλήρυνση. 1. βασισμένες σε μελέτες Φάσης ΙΙΙ 2. Εγκεκριμένες από ΕΜΕΑ και FDA Θεραπευτικές παρεμβάσεις στη Πολλαπλή Σκλήρυνση 1. βασισμένες σε μελέτες Φάσης ΙΙΙ 2. Εγκεκριμένες από ΕΜΕΑ και FDA Αντώνης Ρόμπος Αναπληρωτής Καθηγητής Νευρολογίας Θεραπευτικές παρεμβάσεις στη πολλαπλή

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D σχετιζόμενα με το βρογχικό άσθμα στα παιδιά και στους έφηβους Κουρομπίνα Αλεξάνδρα Λεμεσός [2014] i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση νόσων αρτηριών κάτω άκρων Μ. Γ. Περούλης MD, MSc, PhD Επικ. Επιµελητής Αγγειοχειρουργικής Πανεπιστηµιακού Γενικού Νοσοκοµείου Ιωαννίνων

Αντιμετώπιση νόσων αρτηριών κάτω άκρων Μ. Γ. Περούλης MD, MSc, PhD Επικ. Επιµελητής Αγγειοχειρουργικής Πανεπιστηµιακού Γενικού Νοσοκοµείου Ιωαννίνων Περιφερικά αγγεία Ενδιαφέροντα περιστατικά Αντιμετώπιση νόσων αρτηριών κάτω άκρων Μ. Γ. Περούλης MD, MSc, PhD Επικ. Επιµελητής Αγγειοχειρουργικής Πανεπιστηµιακού Γενικού Νοσοκοµείου Ιωαννίνων Η Περιφερική

Διαβάστε περισσότερα

Δυσκοίλιο, θεωρούμε ένα άτομο όταν εμφανίζει δύο τουλάχιστον από τα παρακάτω προβλήματα για 3 ή περισσότερους μήνες:

Δυσκοίλιο, θεωρούμε ένα άτομο όταν εμφανίζει δύο τουλάχιστον από τα παρακάτω προβλήματα για 3 ή περισσότερους μήνες: Δυσκοιλιότητα. Η δυσκοιλιότητα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα του κατώτερου πεπτικού σωλήνα, επηρεάζοντας κάθε χρόνο ένα μεγάλο αριθμό ασθενών, κυρίως των χωρών του δυτικού κόσμου. Εικόνα 1.

Διαβάστε περισσότερα

Συνδρομο Περιοδικου Πυρετου Με Τραχηλικη Λεμφαδενιτιδα, Φαρυγγοαμυγδαλιτιδα Και Αφθωδη Στοματιτιδα (PFAPA)

Συνδρομο Περιοδικου Πυρετου Με Τραχηλικη Λεμφαδενιτιδα, Φαρυγγοαμυγδαλιτιδα Και Αφθωδη Στοματιτιδα (PFAPA) www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Συνδρομο Περιοδικου Πυρετου Με Τραχηλικη Λεμφαδενιτιδα, Φαρυγγοαμυγδαλιτιδα Και Αφθωδη Στοματιτιδα (PFAPA) Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ PFAPA 1.1 Τι είναι;

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΙΣΧΑΙΜΙΚΩΝ ΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΙΣΧΑΙΜΙΚΩΝ ΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΙΣΧΑΙΜΙΚΩΝ ΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ Guidelines of American Heart Association/American Stroke Association 2013 EFNS Guidelines 2011 Royal College of Physicians National Clinical Guidelines

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ Απλά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Αθήνα 8 Μαρτίου 2011 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ένας στους δυο θανάτους, ασθενών με Χρόνια Νεφρική Νόσο, οφείλεται σε καρδιαγγειακό επεισόδιο και όχι στη νόσο αυτή καθ αυτή!!! Αυτό ανέφερε

Διαβάστε περισσότερα

Αυξάνει γλοιότητα και πηκτικότητα Μειώνει ευκαµπτότητα ερυθρών αιµοσφαιρίων

Αυξάνει γλοιότητα και πηκτικότητα Μειώνει ευκαµπτότητα ερυθρών αιµοσφαιρίων Κάπνισµα Προάγει την αθηρογένεση Περιορίζει την αιµατική ροή Αυξάνει γλοιότητα και πηκτικότητα Μειώνει ευκαµπτότητα ερυθρών αιµοσφαιρίων Επηρεάζει τη πήξη Μειώνει πλασµινογόνο και τον ενεργοποιητή του

Διαβάστε περισσότερα

ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ)

ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ) ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ) ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ) {Erythrocyte Sedimentation Rate (ESR)} η ταχύτητα με την οποία καθιζάνουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια μέσα στον εξεταστικό σωλήνα του μεγαλύτερου

Διαβάστε περισσότερα

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Μονάδα Αναπνευστικών Νοσημάτων Παίδων Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρακολούθηση αρκετών αναπνευστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ

ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ Τι είναι ο υδροκέφαλος παθολογική αύξηση της ποσότητας εγκεφαλονωτιαίου υγρού εντός της κρανιακής κοιλότητας που αντανακλά σε αύξηση των διαστάσεων των κοιλιών του εγκεφάλου. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ Αυτές οι μεταβολές στη ΠΧΠ και το φύλλο οδηγιών χρήσης θα είναι εν ισχύ κατά την έκδοση της Κοινοτικής

Διαβάστε περισσότερα

Η φαρµακοκινητική και φαρµακοδυναµική του Rituximab. Αθηνά Θεοδωρίδου Ρευµατολόγος

Η φαρµακοκινητική και φαρµακοδυναµική του Rituximab. Αθηνά Θεοδωρίδου Ρευµατολόγος Η φαρµακοκινητική και φαρµακοδυναµική του Rituximab Αθηνά Θεοδωρίδου Ρευµατολόγος Ra: Διαρκής κίνηση αυτοδραστικών Β-κυττάρων από τον µυελό των οστών στα περιφερικά λεµφικά όργανα και τον προσβεβληµένο

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοκρινοπάθειες. Μ.Αλεβιζάκη Β.Βασιλείου Λ.Ζαπάντη Ε. Κασσή Α.Πολυμέρης Κ.Σαλτίκη Κ.Στεφανάκη

Ενδοκρινοπάθειες. Μ.Αλεβιζάκη Β.Βασιλείου Λ.Ζαπάντη Ε. Κασσή Α.Πολυμέρης Κ.Σαλτίκη Κ.Στεφανάκη Ενδοκρινοπάθειες Μ.Αλεβιζάκη Β.Βασιλείου Λ.Ζαπάντη Ε. Κασσή Α.Πολυμέρης Κ.Σαλτίκη Κ.Στεφανάκη ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ Θεραπεία εκλογής για την αντιμετώπιση της οφθαλμοπάθειας Graves παραμένει η i.v. χορήγηση γλυκοκορτικοειδών,

Διαβάστε περισσότερα

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ. Φυσικοθεραπευτής Certified Schroth Therapist Certified SEAS Therapist McKenzie Therapist PT, MSc

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ. Φυσικοθεραπευτής Certified Schroth Therapist Certified SEAS Therapist McKenzie Therapist PT, MSc ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ Φυσικοθεραπευτής Certified Schroth Therapist Certified SEAS Therapist McKenzie Therapist PT, MSc Εξειδικευμένες ασκήσεις προσαρμοσμένες στον τύπο της σκολίωσης Τρισδιάστατη αυτοδιόρθωση

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΘ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΘ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΘ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ Ε. Παρασκάκης Επικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Μονάδα Αναπνευστικών Νοσημάτων Παίδων Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης Ορισμός Το άσθμα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΤΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΙΑ ΒΡΑΔΙΑ ΣΤΑ ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ... «Ήταν μια χαρά μέχρι πριν από 1 ώρα» σας λέει με αγωνία η κόρη του 68χρονου που έχει έρθει στα επείγοντα όπου εργάζεστε.

Διαβάστε περισσότερα

Η Τεχνολογία στην Ιατρική

Η Τεχνολογία στην Ιατρική Εκπαιδευτήριο TO ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ Σχολικό Έτος 2007-2008 Συνθετικές εργασίες στο μάθημα Πληροφορική Τεχνολογία της Β Γυμνασίου: Όψεις της Τεχνολογίας Θέμα: Η Τεχνολογία στην Ιατρική Τμήμα: ΗΥ: Ομάδα: Β2 pc27

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ νεφρά νεφρών Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) είναι ένα από τα δύο κύρια αίτια χρόνιας νεφρικής νόσου παγκοσμίως (το άλλο είναι ο διαβήτης). Επίσης, τα νεφρά έχουν βασικό ρόλο στη

Διαβάστε περισσότερα

Πλεονεκτήματα Otikon:

Πλεονεκτήματα Otikon: Στους «απρόσκλητους» καλεσμένους... Πλεονεκτήματα Otikon: To μόνο απόλυτα φυτικό σκεύασμα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της μέσης & εξωτερικής ωτίτιδας. Το μόνο φυτικό σκεύασμα με τεκμηριωμένη δράση

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό

Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Περιφερική αγγειοπάθεια και σακχαρώδης διαβήτης Μια από τις κύριες

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Για να πληροφορηθώ µýëïò ôçò Σπάνιος ναι... Μόνος όχι Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών σπανίων παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη

Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη upadate swfobject.embedswf('/plugins/content/avreloaded/mediaplayer.swf','avreloaded0','400',' 320','7.0.14','/plugins/content/avreloaded/expressinstall.swf', {file:'http://www.aretaieio-obgyn.com/images/stories/videos/emino.flv',width:'400',height:'

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ Η ΥΠΕΡΔΙΗΘΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΙΑΣ ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ

ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ Η ΥΠΕΡΔΙΗΘΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΙΑΣ ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ Η ΥΠΕΡΔΙΗΘΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΙΑΣ ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΥΨΗΛΟΣ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ στις αναπτυγμένες χώρες ΥΨΗΛΟ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΧΝΗ ΑΙΤΙΑ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ανακοπής ; Το τριφασικό μοντέλο αντιμετώπισης της ανακοπής ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΗ ΦΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ

ανακοπής ; Το τριφασικό μοντέλο αντιμετώπισης της ανακοπής ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΗ ΦΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ Παίζει ρολό ο χρόνος από την επέλευση της ανακοπής ; Το τριφασικό μοντέλο αντιμετώπισης της ανακοπής ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΗ ΦΑΣΗ ΜΑΡΙΝΑΚΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΑΠΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ 8 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΑΙΔΙΑΤΡΩΝ-ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΩΝ 8/12/2018 ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Κων/νος Κ. Θωμαϊδης Γ.Ν. «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Σκοπός της διόρθωσης μίας συγγενούς καρδιακής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ Τι είναι οι Αιμορροΐδες; Η αιμορροϊδοπάθεια επηρεάζει πάνω από το 50% του πληθυσμού παγκοσμίως, ωστόσο, το ποσοστό εκτιμάται ότι είναι στην πραγματικότητα ακόμη μεγαλύτερο

Διαβάστε περισσότερα