A. EI E O ΘEOΣ OTI OΛA OΣA HMIOYP-

Transcript

1 13 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΙ Η ΟΡΘΟ ΟΞΙΑ ΑΠΟ ΕΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΛΗ Σκοπ ς αυτής της διδακτικής εν τητας είναι: ñ Να γνωρίσετε τη θέση της Ορθοδοξίας για την λη. ñ Να συνειδητοποιήσετε τι η Εκκλησία µας προσφέρει τη δυνατ τητα µεταµ ρφωσης της λης σε τρ πο δοξολογίας του Θεο. 12 Πάντα µοι ξεστιν, λλ ο πάντα συµφέρει πάντα µοι ξεστιν, λλ ο κ γ ξουσιασθήσοµαι π τινος. 13 τ ρώµατα τ κοιλί α κα κοιλία το ς ρώµασιν δ Θε ς κα τα την κα τα τα καταργήσει. τ δ σ µα ο τ πορνεί α, λλ τ Kυρί ω, κα K ριος τ σώµατι 14 δ Θε ς κα τ ν K ριον γειρε κα µ ς ξεγερε δι τ ς δυνάµεως α το. 15 ο κ ο δατε τι τ σώµατα Μερικοί µεταξ σας λένε: " λα µο επιτρέπονται". Σωστά λα µως δεν είναι προς το συµφέρον. Εγώ θα έλεγα: " λα µο επιτρέπονται, εγώ µως δε θα αφήσω τίποτα να µε κυριέψει". Λένε επίσης: "Οι τροφές προορίζονται για την κοιλιά και η κοιλιά είναι καµωµένη για τις τροφές ο Θε ς θα τα αχρηστε σει και το ένα και το άλλο". Ναι, το σώµα µως δεν έγινε για να πορνε ουµε, αλλά για να δοξάζουµε τον Κ ριο, και ο Κ ριος θα δοξάσει το σώµα. Και ο Θε ς που ανέστησε τον Κ ριο, µε τη δ ναµή του θα αναστήσει κι εµάς. εν ξέρετε τι τα σώµατά σας είναι µέλη του σώµατος του Χριστο ; Μπορώ, λοιπ ν, να πάρω

2 90 BHMATA ΠIΣTHΣ KAI ZΩHΣ µ ν µέλη Xριστο στιν; ρα ο ν τ µέλη το Xριστο ποιήσω π ρνης µέλη; µ γένοιτο. 16 ο κ ο δατε τι κολλώµενος τ π ρν η ν σ µά στιν; σονται γάρ, φησίν, ο δ ο ε ς σάρκα µίαν 17 δ κολλώµενος τ Kυρί ω ν πνε µά στι. 18 φε γετε τ ν πορνείαν. π ν µάρτηµα ν ποιήσ η νθρωπος κτ ς το σώµατ ς στιν δ πορνε ων ε ς τ διον σ µα µαρτάνει. 19 ο κ ο δατε τι τ σ µα χετε π Θεο, κα ο κ στ αυτ ν, 20 γοράσθητε γ ρ τιµ ς δοξάσατε δ τ ν Θε ν ν τ σώµατι µ ν κα ν τ πνε µατι µ ν, τινά στι το Θεο. κάτι που είναι µέλος του σώµατος του Χριστο και να το κάνω µέλος του σώµατος µιας π ρνης; Ποτέ τέτοιο πράγµα! Ή µήπως δεν ξέρετε τι αυτ ς που δένεται µε µια π ρνη γίνεται ένα σώµα µαζί της; Γιατί, καθώς λέει η Γραφή, οι δ ο θα γίνουν ένα σώµα. ποιος µως συνδέεται µε τον Κ ριο, γίνεται ένα πνε µα µαζί του. Μακριά απ την πορνεία! Κάθε άλλο αµάρτηµα που µπορεί να διαπράξει κανείς ρίσκεται έξω απ το σώµα του αυτ ς - µως που πορνε ει ε ηλώνει το ίδιο του το σώµα. Ή µήπως δεν ξέρετε - τι το σώµα σας είναι να ς του Αγίου Πνε µατος το οποίο σας χάρισε ο Θε ς και ρίσκεται µέσα σας; εν ανήκετε στον εαυτ σας σας αγ ρασε ο Θε ς και πλήρωσε το τίµηµα. Το Θε λοιπ ν να δοξάζετε µε το σώµα σας και το πνε µα σας, τα ο- ποία ανήκουν στο Θε. Α Κορ. 6,12-20 ΛEΞEIΣ KΛEI IA δηµιουργία υλικ τητα σώµα τέχνη οµορφιά φθορά µεταµ ρφωση Βασιλεία Θεο A. EI E O ΘEOΣ OTI OΛA OΣA HMIOYP- ΓHΣE HTAN ΠOΛY KAΛA (ΓEN. 1,31) Στο πρώτο ι λίο της Αγίας Γραφής αναφέρεται τι ο Θε ς ελε θερα και απ αγάπη δηµιο ργησε "εκ του µηδεν ς" κάθε υλική και πνευµατική πραγµατικ τητα. Και πως ένας καλ ς µουσικ ς θα γράψει ένα καλ τραγο δι, έτσι και ο Θε- ς, που απ τη φ ση του είναι καλ ς και αγαθ ς, δηµιο ργησε µ νο "καλά λίαν" δηµιουργήµατα. Αυτή η αλήθεια ε αιώνεται παραστατικά µέσα στη Γένεση µε την εικ να να λέπει ο Θε ς τη δη- µιουργία του και να την περιγράφει ως πολ καλή. Σκοπ ς της δηµιουργίας του ήταν µε την ελε θερη συµµετ οχή του ανθρώπου στο σχέδι του και ο ίδιος, αλλά και ολ κληρη η κτίση να ο-

3 H OPΘO OΞH EKKΛHΣIA ΠPOTEINEI ENA TPOΠO ZΩHΣ 91 δηγηθο ν στην τελει τητα, δηλαδή στην ένωσή τους µε το Θε. Τίποτα απ τη δηµιουργία του, ορατή και α ρατη, υλική και πνευµα τική, δεν έπρεπε να πάει χαµένο λα προορίζονταν να ζήσουν και χι να ο- δηγηθο ν στην καταστροφή και στο θάνατο. Σε αντίθεση λοιπ ν µε άλλες κοσµοθεωρίες ο χριστιανισµ ς ευθ ς εξ αρχής αντιµε τώπισε και την λη ως αποδέκτη της σωτηρίας του Θεο. Το µήνυµα της Αγί ας Γραφής και των Πατέρων της Εκκλησίας ήταν πάντα ξεκάθαρο: Η λη είναι ένα πολ καλ δηµιο ργηµα του Θεο και η σωτηρία δεν αφορά µ νο στις πνευµατικές πραγµατικ τητες αλλά και στις υλικ ές. B. O ΘEANΘPΩΠOΣ XPIΣTOΣ, H ΠPAΓMATIKH EIKONA TOY ΘEOY Ο άνθρωπος µε την επιλογή του να πει χι στην πρ σκληση του Θεο ανέκοψε την πορεία του θεϊκο σχεδίου, αλλά δεν το µατ αίωσε. Ο Θε ς επενέ αινε µέσα στην ανθρώπινη ιστορία, ιδιαίτερα στα πλαίσια του λαο του Ισραήλ. Η πιο αποφασιστική του µως επ έµ αση έγινε µε την ενσάρκωση, το έργο, το Σταυρ και την Ανάστα ση του Υιο του. Η Εκκλησία µας διδάσκει τι ο Χριστ ς, ο προϋπ άρχων Υι ς του Θεο, παραµένοντας τέλειος Θε ς έγινε και τέλ ειος άνθρωπος, για να δείξει στον άνθρωπο τον δρ µο προς την τελεί ωση. Ο Θε ς φ ρεσε ανθρώπινο σώµα, εντάχθηκε σε ένα λα, µίλησε τη γλώσσα του, µεγάλωσε σε µια οικογένεια, είχε συγγενείς, φίλ ους και επάγγελµα. Έγινε δηλαδή άνθρωπος σε λα µοιος µε εµάς εκτ ς α- π το τι ήταν αναµάρτητος. Με την ενανθρώπησή του ε αίωσ ε την αξία της ανθρώπινης φ σης και του ανθρώπινου σώµατος, κατοχ ρωσε τη σπουδαι τητα της λης και κάλεσε τον άνθρωπο να τον µι- µηθεί, αφο Αυτ ς ήταν η µ νη πραγµατική εικ να του Θεο. Μέ σα απ αυτή την ελε θερη και συνειδητή µίµηση ο άνθρωπος και µαζί του και ολ κληρη η κτίση µπορο σαν να ξανα ρο ν τον "κατά φ - ση", τον φυσιολογικ δηλαδή προορισµ τους. εν αποδέχθηκε λοιπ ν απλά την λη ο Χριστ ς, αλλά έδειξε κ αι τον δρ µο - Αυτ ς ο ίδιος ήταν ο δρ µος - πώς η λη µπορεί να µετα- µορφωθεί, να γίνει τρ πος δοξολ γησης του Θεο και να "ανασ τηθεί". Γ. H EKKΛHΣIA METAMOPΦΩNEI THN YΛH Το αγιαστικ έργο του Χριστο συνεχίζει µέσα στην πορεία της ι- στορίας το Σώµα του, η Εκκλησία. Απ τα πρώτα ήµατά της η

4 92 BHMATA ΠIΣTHΣ KAI ZΩHΣ Εκκλησία εναντιώθηκε σε κάθε µονοφυσιτισµ που οδηγο σε σε υ- ποτίµηση και απαξίωση της λης. Καταπολέµησε έντονα τις κ ακοδοξίες που µείωναν ή αµφισ ητο σαν την ανθρώπινη φ ση του Χ ριστο, αρνήθηκε να κάνει διδασκαλία της την υποτίµηση και κ αταπίεση του ανθρώπινου σώµατος, της γυναίκας, των αισθήσεων και της γενετήσιας σφαίρας της ζωής και κατοχ ρωσε την αξία τ ης λης ακ µα και µε την καταδίκη των εικονοµάχων, σων δηλαδή πίσ τευαν τι δεν πρέπει να απεικονίζουµε τον Χριστ και τους αγίου ς του µε υλικά µέσα. Παρ τι µερικές φορές πολλοί χριστιανοί, επηρε ασµένοι απ ξένες προς τον χριστιανισµ κοσµοθεωρίες (Πλατωνισµ -νεοπλατωνισµ, Γνώση) ή παρασυρµένοι απ απλοϊκο ς ηθικισµο ς, δηµιουργο σαν ή και δηµιουργο ν ακ µα την εντ πωση τι ο χριστιανισµ ς αποστρέφεται το ανθρώπινο σώµα και τις λειτου ργίες του ή την λη, η Εκκλησία έµεινε ευλα ικά προσηλωµένη στο να θεωρεί το σώµα ως µέσο δοξολογίας του Θεο ( λέπε το κείµενο) και τ ην - λη ως αντικείµενο της σωτηρίας Του. εν αρκείται µως η Εκκλησία στην αποδοχή της λης. Η λη, - πως και το σώµα µας, µέχρι να ολοκληρωθεί το σχέδιο του Θεο µε τη ευτέρα Παρουσία του και τον ερχοµ της Βασιλείας του Θεο, συνεχίζουν να φθείρονται και να πεθαίνουν. Η Εκκλησία µως, που είναι ο πυρήνας του µεταµορφωµένου κ σµου, µέσα απ τα µυστή ριά της, κυρίως, συντελεί σταδιακά τον αφθαρτισµ λου του κ σ µου µε τη δράση του Αγίου Πνε µατος. Έτσι: «Iνα καί διά στοιχείων, καί δι γγέλων καί δι νθρώπων, καί διά ρωµένων, καί δι οράτων, δοξάζηταί σου τ Πανάγιον Oνοµα». Ευχή του Μεγάλου Αγιασµο των Θεοφανείων ñ Το ψωµί και το κρασί της Θείας Ευχαριστίας γίνονται Σώµα και Αίµα του Χριστο, ñ το νερ του Βαπτίσµατος και του Αγιασµο γίνεται φορέας αγιασµο, ñ το λάδι του Ευχελαίου αγιάζεται και γίνεται θεραπευτικ για τις ψυχές και ñ τα σώµατα των πιστών (σώµατα αγίων πως του Αγ. ιονυσίου, Αγ. Σπυρίδωνα κ.ά.) γνωρίζουν απ τώρα ένα είδος αφθαρτισµο και γίνονται πηγές θεραπειών και αγιασµο.

5 H OPΘO OΞH EKKΛHΣIA ΠPOTEINEI ENA TPOΠO ZΩHΣ 93. TO OPAMA THΣ BAΣIΛEIAΣ TOY ΘEOY λα αυτά τα παραδείγµατα δείχνουν τι η Εκκλησία, συνεχίζοντας το έργο του Χριστο, σταδιακά και αθ ρυ α µεταµορφών ει την λη για να µπορέσει να ζήσει και αυτή στην αναµεν µενη Βασ ιλεία του Θεο. Αυτή την πραγµατικ τητα αποτυπώνει η Μεταµ ρφωση του ίδιου του Χριστο και αυτ το ραµα περιγράφει και ο προφήτης Ιωάννης στην Αποκάλυψη (21,1-5): Τ τε είδα έναν καινο ριο ουραν και µια καινο ρια γη. Ο πρώ τος ουραν ς κι η πρώτη γη εξαφανίστηκαν, κι η θάλασσα δεν υπάρχει πια. Κι είδα την ά- για Π λη, τη νέα Ιερουσαλήµ, να κατε αίνει απ τον ουραν, απ το Θε, έ- τοιµη σα τη ν φη που στολισµένη περιµένει τον άντρα της. Κι άκουσα µια δυνατή φωνή απ το θρ νο να λέει: "Να, η κατοικία του Θεο µαζ ί µε τους ανθρώπους. Θα κατοικήσει µαζί τους κι αυτοί θα αποτελο ν τ ο λα του. Ο ί- διος ο Θε ς θα είναι µαζί τους, θα διώξει κάθε δάκρυ απ τα µ άτια τους, κι ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια ο τε πένθος ο τε κλάµα ο τε π νος θα υπάρχει πια, γιατί τα παλιά πέρασαν". Και είπε αυτ ς που καθ ταν στο θρ νο: "Να, λα τα κάνω καινο ρια". E. "ΠPOΣ OKΩ ANAΣTAΣIN NEKPΩN" ταν ο Απ στολος Πα λος κηρ ττοντας στον Άρειο Πάγο στην Αθήνα µίλησε στους Αθηναίους για την εκ νεκρών ανάσταση τ ου Χριστο, αυτοί, κοροϊδε οντάς τον, τον έδιωξαν ευγενικά απ το ή- µα. Ήταν ανοησία κατά τους αρχαίους Έλληνες να αναστηθεί τ ο σώ- µα, που το θεωρο σαν φυλακή της ψυχής και να συνεχίζει να εί ναι φυλακή για µια αιωνι τητα. Η Εκκλησία µως επιµένει στο Σ µ ολο της Πίστης της: προσδοκώ ανάστασιν νεκρών. εν ελπίζει δηλ αδή α- πλά σε µια αθανασία της ψυχής αλλά και σε ανάσταση των σωµά των. Και η ελπίδα της αυτή είναι ταυτ χρονα και µια ε αι τητα. Αφο ο Χριστ ς αναστήθηκε µε το σώµα του και εµείς µε το σώµα µας θ α α- ναστηθο µε. Ένα σώµα µως µεταµορφωµένο, πνευµατικ αλλά µε υ- λικ τητα, πως του αναστηµένου Χριστο, που ψηλάφησε ο δ σπιστος Θωµάς για να πειστεί για την Ανάστασή του. Ένα τέτοιο σ ώµα δε θα φθείρεται πια, δε θα πεθαίνει και δε θα περιορίζεται α π τους ν µους της φ σης (ενώ οι π ρτες ήταν κλειστές -Ιωάν. 20, εµφανίστηκε ο αναστηµένος Χριστ ς στους µαθητές του). Η σωµατικ τητα συνεπώς δεν είναι χαρακτηριστικ του ανθρώ-

6 94 BHMATA ΠIΣTHΣ KAI ZΩHΣ που µ νο στην εδώ ζωή, αλλά θα είναι χαρακτηριστικ του και στην αιώνια ζωή. Και επιπλέον η λη "θα απελευθερωθεί απ την υπο - δο λωσή της στη φθορά, και θα µετάσχει στην ελευθερία που θ απολαµ άνουν τα δοξασµένα παιδιά του Θεο " (Ρωµ. 8,21) µεταµορφω- µένη. Μ νο ο χριστιανισµ ς υψώνει την λη σε τέτοιο σηµείο και δίκαια κάποιοι µελετητές του τον θεωρο ν ως την "υλιστικ τε ρη" απ λες τις κοσµοθεωρίες. ΤΙ ΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΑΣΩ ñ Ο Θε ς που απ τη φ ση του είναι καλ ς και αγαθ ς δηµιο ργησε πολ καλά κάθε υλική και πνευµατική πραγµατικ τητα. ñ Ο Χριστ ς παίρνοντας την ανθρώπινη φ ση ε αίωσε την αξία του ανθρωπίνου σώµατος και κατοχ ρωσε τη σπουδαι τητα τη ς λης. Έδειξε µε τη ζωή του τι η σωτηρία δεν αφορά µ νο στις πνευµατικές πραγµατικ τητες αλλά και στις υλικές. ñ Η Εκκλησία, συνεχίζοντας το έργο του Χριστο, χι µ νο αποδέχεται την λη, αλλά µέσα απ τα µυστήριά της µε τη δράση του Αγίου Πνε µατος ενεργεί σταδιακά και αθ ρυ α τον αφθαρτισµ της λης, για να µετάσχει και αυτή µεταµορφωµέ νη στη Βασιλεία του Θεο. ñ Η σωµατικ τητα είναι χαρακτηριστικ του ανθρώπου και στη ν εδώ και στην αιώνια ζωή. Αυτή την αλήθεια οµολογο µε µε το Σ µ ολο της πίστης. EXOYN ΣHMAΣIA AYTA ΓIA TH ZΩH MOY; 1. Ο χριστιανισµ ς είναι µια πνευµατική διδασκαλία και δε ν οιάζεται για την λη. Είναι σωστή αυτή η αντίληψη; 2. Τι θα έλεγες σε ορισµένους χριστιανο ς που αισθάνονται ά ολα µε το σώµα τους και θεωρο ν τις λειτουργίες του ακάθαρτες ; 3. Με ποιους τρ πους ο Χριστ ς ε αίωσε και κατοχ ρωσε την α- ξία της λης και του σώµατος; Πώς συνεχίζει το έργο του σ α υτ το θέµα η Εκκλησία; 4. Τι διακηρ ττουµε ταν λέµε στο Σ µ ολο της πίστης "προσδο κώ ανάστασιν νεκρών";