Βιοδοσιμετρία και εξατομίκευση επικινδυνότητας υπερέκθεσης σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες με κυτταρογενετικές μεθόδους

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Βιοδοσιμετρία και εξατομίκευση επικινδυνότητας υπερέκθεσης σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες με κυτταρογενετικές μεθόδους"

Transcript

1 Βιοδοσιμετρία και εξατομίκευση επικινδυνότητας υπερέκθεσης σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες με κυτταρογενετικές μεθόδους Δρ. Γεωργία Τερζούδη Ερευνήτρια Γ

2 Ανάπτυξη κυτταρογενετικών μεθόδων για την: εκτίμηση απορροφουμένων δόσεων και επικινδυνότητας ιοντιζουσών ακτινοβολιών με βάση την απόκριση βιολογικού δοσιμέτρου- Βιοδοσιμετρία ανίχνευση ατόμων με αυξημένη ακτινοευαισθησία, εξατομίκευση επικινδυνότητας υπερεκθέσεων και εξατομίκευση πρωτοκόλλων ακτινοθεραπείας - Ακτινοπροστασία διερεύνηση μηχανισμών υπερευαισθησίας στην ακτινοβολία και γενετικής προδιάθεσης στην καρκινογένεση και εν γένει την κατανόηση μηχανισμού δράσης ιοντιζουσών ακτινοβολιών - Ραδιοβιολογία

3 Αλληλεπίδραση ακτινοβολίας - ζώσας ύλης Βιολογικοί δείκτες έκθεσης Κυτταρογενετικοί δείκτες Βιοφυσικοί δείκτες Βιοχημικοί δείκτες

4 Ο κρίσιμος στόχος: το DNA

5 Ραδιοβλάβες στο DNA

6 Χρωμοσωματικές - κυτταρογενετικές αλλοιώσεις

7 Κλασική Μέθοδος Βιοδοσιμετρίας Έναρξη καλλιέργειας t = 0 45 h Λήξη καλλιέργειας Μονιμοποίηση t tot = 48 h Περιφερικό αίμα Θρεπτικό υλικό Φυτοαιμαγλουτινίνη Δέσμευση κυττάρων στη μετάφαση με Κολσεμίδιο Μετά τη μονιμοποίηση τα χρωμοσωματικά παρασκευάσματα αναλύονται στη μετάφαση

8 Μέθοδος Βιοδοσιμετρίας με βάση τα δικεντρικά χρωμοσώματα

9 Καμπύλες αναφοράς για διάφορα είδη ακτινοβολίας και ρυθμούς δόσης

10 Αναγκαιότητα Βιοδοσιμετρία Έλλειψη φυσικού δοσιμέτρου προσωπικού Λανθασμένη ένδειξη φυσικού δοσιμέτρου Μερική έκθεση του ατόμου σε ακτινοβολία με το δοσίμετρο εκτός εκτιθέμενης περιοχής Επιβεβαίωση έκθεσης φυσικού δοσιμέτρου Κατανόηση μηχανισμού δράσης ακτινοβολίας

11 Η μέδοδος της Πρόωρης Χρωμοσωματικής Συμπύκνωσης Premature Chromosome Condensation (PCC) assay Σύντηξη μιτωτικών κυττάρων χάμστερ (CHO) με λεμφοκύτταρα ανθρώπου Παράγοντες των CHO που προωθούν τη Μίτωση (MPF) επιδρούν στα λεμφοκύτταρα, προκαλούν PCC επιτρέποντας την άμεση ανάλυση της βλάβης.

12 Πρόωρα συμπυκνωμένα χρωμοσώματα (PCCs)

13 Μέθοδοι μοριακής κυτταρογενετικής FISH για την ανίχνευση σταθερών χρωμοσωματικών μετατοπίσεων

14

15 Χρήση ειδικού λογισμικού ανάλυσης και επεξεργασίας εικόνας μικροσκοπίου

16 Καμπύλες αναφοράς Δόσης-Απόκρισης με χρήση FISH για σταθερές και ασταθείς χρωμοσωματικές αλλοιώσεις

17 Εκτίμηση επικινδυνότητας Μετά την απορροφουμένη δόση η επικινδυνότητα (πρόωρος θάνατος από καρκινογένεση) εκτιμάται από τη σχέση 5%/Sv ακτινοβολίας Προϋπόθεση: ότι μια δόση ακτινοβολίας επιφέρει ταυτόσημα αποτελέσματα σε κάθε άτομο του πληθυσμού που εκτίθεται σε αυτή κάτω από ίδιες συνθήκες δηλαδή η ενδογενής ακτινοευαισθησία όλων των ατόμων του πληθυσμού είναι ίδια.

18 Απόκριση υγιούς ιστού στην ακτινοθεραπεία

19 Είναι δυνατή η ανίχνευση ακτινοευαίσθητων ατόμων; Επιδιόρθωση DNA, DSBs G2 σημείο ελέγχου MPF (cdc-2/cyclin B)

20 Μέθοδος G 2 χρωμοσωματικού ελέγχου ακτινοευαισθησίας Έναρξη καλλιέργειας t = 0 Ακτινοβόληση (1Gy) t = 70 h Λήξη καλλιέργειας Μονιμοποίηση t = 72 h Περιφερικό αίμα Θρεπτικό υλικό Φυτοαιμαγλουτινίνη + ½ h Δέσμευση κυττάρων στη μετάφαση με παρουσία ή όχι Καφεϊνης Μετά τη μονιμοποίηση τα χρωμοσωματικά παρασκευάσματα αναλύονται στη μετάφαση για τις αλλοιώσεις τύπου χρωματίδης

21 G 2 χρωμοσωματικός έλεγχος ακτινοευαισθησίας

22 30 25 MV = 4,75 ± 0.82 (SD) Μέση Ευαίσθη-ακτινοευαισθησίτοι Υπερευαίσθητοι Ανθεκτικοί Υπερανθεκτικοί Αριθμός δοτών Δείκτης ακτινοευαισθησίας

23 30 25 Υπερανθεκτικοί Υπερευαίσθητοι MV = 4,5 ± 1,1 (SD) Μέση ακτινοευαισθησία Ευαίσθητοι Ανθεκτικοί Αριθμός δοτών Δείκτης ακτινοευαισθησίας

24 Γενετικά σύνδρομα με αυξημένη χρωμοσωματική ακτινοευαισθησία έχουν και γενετική προδιάθεση στην καρκινογένεση Ataxia Telangiectasia Bloom syndrome Down s s syndrome Fanconi anemia Gorlin syndrome Klinefelter syndrome Retinoblastoma Wilms tumour Xeroderma pigmentosum Rothmund-Thomson syn. Li-Fraumeni syndrome Nijmegan breakage syn. Dyskeratosis congenita Familial adenomatous polyposis coli Familial dysplastic naevus syndrome Common variable immune deficiency

25 Βιοδοσιμετρία και εξατομίκευση επικινδυνότητας υπερέκθεσης σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες Βιοδοσιμετρία ιοντιζουσών ακτινοβολιών Εξατομίκευση επικινδυνότητας και εκτίμηση των επιπτώσεων μιας υπερέκθεσης ή πυρηνικού ατυχήματος, ακτινοπροστασία Εξατομίκευση πρωτοκόλλων ακτινοθεραπείας Διερεύνηση μηχανισμών υπερευαισθησίας στην ακτινοβολία και γενετικής προδιάθεσης στην καρκινογένεση

26 Βιολογικές επιδράσεις των ιοντιζουσών ακτινοβολιών σε μη ακτινοβολημένα κύτταρα, γειτονικά ακτινοβολημένων κυττάρων (Bystander effects) Έκκριση παραγόντων μικρού μοριακού βάρους εκκρίνονται από τα ακτινοβολημένα κύτταρα στο υλικό καλλιέργειας (Ανάμειξη καλλιεργειών) Μεταφορά παραγόντων μεγάλου μοριακού βάρους μέσω διαύλων επικοινωνίας στα παρακείμενα μη ακτινοβολημένα κύτταρα (PCC)

27 Για την εκτίμηση της απορροφουμένης δόσης ακτινοβολίας - Βιοδοσιμετρία Κλασική μέθοδος ανάλυσης δικεντρικών και χρήση προτύπων καμπυλών αναφοράς μικρό χρονικό διάστημα μεταξύ υπερέκθεσης και εκτίμησης δόσης PCC άμεση εκτίμηση δόσης ακτινοβολίας, - ανάγκη λήψης έκτακτων μέτρων FISH εκτίμηση δόσης αρκετά χρόνια μετά την υπερέκθεση

Εξατομίκευση ευαισθησίας στις ιοντίζουσες ακτινοβολίες και εκτίμηση απορροφουμένης δόσης και κινδύνου καρκινογένεσης σε εκτιθέμενους εργαζόμενους

Εξατομίκευση ευαισθησίας στις ιοντίζουσες ακτινοβολίες και εκτίμηση απορροφουμένης δόσης και κινδύνου καρκινογένεσης σε εκτιθέμενους εργαζόμενους Εξατομίκευση ευαισθησίας στις ιοντίζουσες ακτινοβολίες και εκτίμηση απορροφουμένης δόσης και κινδύνου καρκινογένεσης σε εκτιθέμενους εργαζόμενους Γεωργία Τερζούδη 1, Ελένη Τσόγκα 2, Βασιλική Χατζή 1, Λουκάς

Διαβάστε περισσότερα

με κυτταρογενετικές μεθόδους

με κυτταρογενετικές μεθόδους Εργαστήριο Υγειοφυσικής & Περιβαλλοντικής Υγείας Ινστιτούτο Πυρηνικής Τεχνολογίας & Ακτινοπροστασίας ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» Εκτίμηση του κινδύνου συνδυασμένης δράσης ιοντιζουσών ακτινοβολιών και χημικών παραγόντων

Διαβάστε περισσότερα

Επαγόμενες από την ακτινοβολία βλάβες του DNA μετά από πράξεις επεμβατικής καρδιολογίας

Επαγόμενες από την ακτινοβολία βλάβες του DNA μετά από πράξεις επεμβατικής καρδιολογίας 36 ο Διεθνές Καρδιολογικό Συνέδριο Επαγόμενες από την ακτινοβολία βλάβες του DNA μετά από πράξεις επεμβατικής καρδιολογίας Μ. Χαμπίμπη, Π. Καρυοφύλλης, Β. Χατζή, Γ. Τερζούδη, Α. Γεωργακίλας, Γ. Παντελιάς,

Διαβάστε περισσότερα

Προστασία εργαζομένων από ραδιολογικές πηγές

Προστασία εργαζομένων από ραδιολογικές πηγές Προστασία εργαζομένων από ραδιολογικές πηγές Αθανάσιος Σφέτσος ΙΡΡΠ Κέντρο Αριστείας στη Μοριακή Ραδιοφαρμακευτική& Βιοδιαγνωστική 2002 & 2005 ΙΠΤΑ Κέντρο Αριστείας στην ΠυρηνικήΤεχνολογία& Ακτινοπροστασία

Διαβάστε περισσότερα

Χατζή Β.Ι., Τερζούδη Γ.Ι., Μακρόπουλος Β. και Παντελιάς Γ.Ε. Περίληψη

Χατζή Β.Ι., Τερζούδη Γ.Ι., Μακρόπουλος Β. και Παντελιάς Γ.Ε. Περίληψη ΧΗΜΙΚΑ ΕΠΑΓΟΜΕΝΗ ΧΡΩΜΟΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΚΤΙΝΟΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΕ ΧΗΜΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Χατζή Β.Ι., Τερζούδη Γ.Ι., Μακρόπουλος Β.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Α ΜΕΡΟΣ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΡΔΑΜΑΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Ιοντίζουσα ακτινοβολία Ορισμός Η ιον(τ)ίζουσα ακτινοβολία

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Υγειοφυσικής & Περιβαλλοντικής Υγείας Γ. Παντελιάς, PhD

Εργαστήριο Υγειοφυσικής & Περιβαλλοντικής Υγείας Γ. Παντελιάς, PhD Εργαστήριο Υγειοφυσικής & Περιβαλλοντικής Υγείας Γ. Παντελιάς, PhD Υγειοφυσική είναι η Επιστήμη που συνδυάζει γνώσεις Ακτινοφυσικής και Ραδιοβιολογίας με στόχο την ασφαλή χρήση των ιοντιζουσών ακτινοβολιών

Διαβάστε περισσότερα

15SYMV

15SYMV INFORMATICS DEVELOPMEN T AGENCY ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Digitally signed by INFORMATICS DEVELOPMENT AGENCY Date: 2014.12.29 13:34:35 EET Reason: Location: Athens ΑΔΑ: ΩΓΓΔ46Ψ8Ζ6-6Μ5 ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΚΤΙΚΟ Αρ. Πρωτ.: 260/ Ημ.: 29/2/2016

ΠΡΑΚΤΙΚΟ Αρ. Πρωτ.: 260/ Ημ.: 29/2/2016 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» ΤΕΡΜΑ ΠΑΤΡ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ & ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ,153 10 ΑΓ.

Διαβάστε περισσότερα

Κυτταρογενετική και μοριακή γενετική επίκτητων διαταραχών

Κυτταρογενετική και μοριακή γενετική επίκτητων διαταραχών ΙΠΤ-Α ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΓΕΙΟΦΥΣΙΚΗΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΟΝΟΤΟΞΙΚΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Κυτταρογενετική και μοριακή γενετική επίκτητων διαταραχών ρ Κωνσταντίνα Σαμπάνη Ερευνήτρια Α 1 ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνητές πηγές ακτινοβολιών και η χρήση τους από τον άνθρωπο

Τεχνητές πηγές ακτινοβολιών και η χρήση τους από τον άνθρωπο Ιοντίζουσες ακτινοβολίες είναι οι ακτινοβολίες που μεταφέρουν ενέργεια ικανή να εισχωρήσει στην ύλη, να προκαλέσει ιοντισμό των ατόμων της, να διασπάσει βίαια χημικούς δεσμούς και να προκαλέσει βιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Εξάμηνο Υ/Ε Ώρες Θεωρίας Ώρες Ασκήσης Διδακτικές μονάδες ECTS Ζ Ε Διδάσκων

ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Εξάμηνο Υ/Ε Ώρες Θεωρίας Ώρες Ασκήσης Διδακτικές μονάδες ECTS Ζ Ε Διδάσκων ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Εξάμηνο Υ/Ε Ώρες Θεωρίας Ώρες Ασκήσης Διδακτικές μονάδες ECTS Ζ Ε 2 0 2 2 Διδάσκων Α. Ζησιμόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Πυρηνικής Ιατρικής, Τμήμα Ιατρικής ΔΠΘ. Aντικειμενικοί στόχοι του μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΙΚΕΣ ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ

ΔΟΜΙΚΕΣ ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΔΟΜΙΚΕΣ ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ 2) ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΣΤΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΧΡΩΜΟΣΩΜΑΤΩΝ Αποτέλεσμα θραύσης και ανώμαλης ανασύστασης χρωμοσωμάτων Αφορούν ή ένα χρωμόσωμα περισσότερα χρωμοσώματα Είναι ή Ισοζυγισμένες (διατηρείται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Η κατάταξη γίνεται με εξετάσεις στα παρακάτω μαθήματα: Οι επιτυχόντες κατατάσσονται στα παρακάτω εξάμηνα ανά Κατηγορία πτυχιούχων

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Η κατάταξη γίνεται με εξετάσεις στα παρακάτω μαθήματα: Οι επιτυχόντες κατατάσσονται στα παρακάτω εξάμηνα ανά Κατηγορία πτυχιούχων ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Από το Τμήμα Ιατρικής ανακοινώνεται ότι για το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 στο Τμήμα Ιατρικής κατατάσσονται : Οι πτυχιούχου Πανεπιστημίου, Τ.Ε.Ι. ή ισοτίμων προς αυτά, Α.ΣΠΑΙ.Τ.Ε., της Ελλάδος

Διαβάστε περισσότερα

Η Κυτταρογενετική στις αιματολογικές κακοήθειες

Η Κυτταρογενετική στις αιματολογικές κακοήθειες Εργαστήριο Υγειοφυσικής & Περιβαλλοντικής Υγείας, ΙΠΤ-Α, Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος» Η Κυτταρογενετική στις αιματολογικές κακοήθειες Μανωλά Καλλιόπη, Ph.D Ερευνήτρια Γ Κυτταρογενετική Κλάδος της Γενετικής

Διαβάστε περισσότερα

Γονίδια και καρκινογένεση

Γονίδια και καρκινογένεση Γονίδια και καρκινογένεση Σύνολο 40.000 γονίδια Υπό έλεγχο Φυσιολογική ανάπτυξη Εκτός ελέγχου Καρκινογένεση Αποτελεί μια μη ισοτοπική τεχνική μοριακού υβριδισμού Επιτρέπει τη διατήρηση της ιστικής, κυτταρικής

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές αρχές ακτινοβιολογίας. Δέσποινα Σπυροπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών

Βασικές αρχές ακτινοβιολογίας. Δέσποινα Σπυροπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών Βασικές αρχές ακτινοβιολογίας Δέσποινα Σπυροπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών Σκοποί ενότητας Κατανόηση των μηχανισμών δράσης της ιοντίζουσας ακτινοβολίας

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα ελέγχου προσδιορισμού γενετικής δράσης φυσικών και χημικών παραγόντων του περιβάλλοντος

Συστήματα ελέγχου προσδιορισμού γενετικής δράσης φυσικών και χημικών παραγόντων του περιβάλλοντος ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΜΕΤΑΛΛΑΞΙΓΕΝΕΣΗ Συστήματα ελέγχου προσδιορισμού γενετικής δράσης φυσικών και χημικών παραγόντων του περιβάλλοντος Οι μελέτες γενοτοξικών επιδράσεων διαφόρων περιβαλλοντικών παραγόντων

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογικές επιδράσεις ακτίνων Χ Δοσιμετρία - Ακτινοπροστασία

Βιολογικές επιδράσεις ακτίνων Χ Δοσιμετρία - Ακτινοπροστασία Βιολογικές επιδράσεις ακτίνων Χ Δοσιμετρία - Ακτινοπροστασία Α. Δοντά Μπακογιάννη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Διαγνωστικής και Ακτινολογίας Στόματος Οδοντιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Νοέμβριος 1895 Ακτινοβόληση κεφαλής

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογικές επιδράσεις Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Ακτινοπροστασία

Βιολογικές επιδράσεις Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Ακτινοπροστασία Βιολογικές επιδράσεις Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας Ακτινοπροστασία Π. Παπαγιάννης Επίκ. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο 21 210-746 2442 ppapagi@phys.uoa.gr MED 491 Στάδια

Διαβάστε περισσότερα

Ιοντίζουσες ακτινοβολίες. Τι είναι, σε τι χρησιμεύουν; Σταυρούλα Βογιατζή Τμήμα Αδειών & Ελέγχων. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ www.

Ιοντίζουσες ακτινοβολίες. Τι είναι, σε τι χρησιμεύουν; Σταυρούλα Βογιατζή Τμήμα Αδειών & Ελέγχων. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ www. Ιοντίζουσες ακτινοβολίες Τι είναι, σε τι χρησιμεύουν; Σταυρούλα Βογιατζή Τμήμα Αδειών & Ελέγχων Η ακτινοβολία ΔΕΝ «φαίνεται» ΔΕΝ «μυρίζει» ΔΕΝ προκαλεί - με την πρώτη επαφή - άμεσα συμπτώματα (πχ τσούξιμο,

Διαβάστε περισσότερα

Ιούνιος 2019 KA-EEAE-KO

Ιούνιος 2019 KA-EEAE-KO Κατευθυντήριες οδηγίες για προγράμματα εκπαίδευσης, πληροφόρησης και κατάρτισης στην ακτινοπροστασία για πρακτικές που περιλαμβάνουν ιατρική έκθεση (Μη ιατρικό προσωπικό) Ιούνιος 2019 KA-EEAE-KO-062019-01

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΕ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ Εργαστηριακή διδασκαλία των Φυσικών Μαθημάτων. Μελέτη καρυότυπου

ΕΚΦΕ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ Εργαστηριακή διδασκαλία των Φυσικών Μαθημάτων. Μελέτη καρυότυπου Μελέτη καρυότυπου Στα ευκαρυωτικά κύτταρα το γενετικό υλικό (DNA) εντοπίζεται στον πυρήνα τους και σχηματίζει δομές που ονομάζονται χρωμοσώματα. Κάθε χρωμόσωμα δομείται από DNA το οποίο συσπειρώνεται με

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ eclass: MED684 Π. Παπαγιάννης

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ eclass: MED684 Π. Παπαγιάννης ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ eclass: MED684 Π. Παπαγιάννης Επικ. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών. Γραφείο 21 210-746 2442 ppapagi@phys.uoa.gr Δόση Ιοντίζουσας ακτινοβολίας Δεν μπορώ να υπολογίσω

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ eclass: PHYS215 Π. Παπαγιάννης

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ eclass: PHYS215 Π. Παπαγιάννης ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ eclass: PHYS215 Π. Παπαγιάννης Αν. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών. Γραφείο 21 210-746 2442 ppapagi@phys.uoa.gr Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση Ιοντιζουσών Ακτινοβολιών σε Νουκλεϊνικά Οξέα (DNA, RNA) Είναι τα πιο ευπαθή στην ιοντίζουσα ακτινοβολία βιομόρια.

Επίδραση Ιοντιζουσών Ακτινοβολιών σε Νουκλεϊνικά Οξέα (DNA, RNA) Είναι τα πιο ευπαθή στην ιοντίζουσα ακτινοβολία βιομόρια. Επίδραση Ιοντιζουσών Ακτινοβολιών σε Νουκλεϊνικά Οξέα (DNA, RNA) Είναι τα πιο ευπαθή στην ιοντίζουσα ακτινοβολία βιομόρια. Επίδραση Ιοντιζουσών Ακτινοβολιών σε Νουκλεϊνικά Οξέα Οι σημαντικότερες μεταβολές

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση

Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση Η προγεννητική διάγνωση Ενδείξεις: -Προχωρημένη ηλικία μητέρας (πιο συχνό: σύνδρομο Down) -Προγενέστερο παιδί με de novo χρωμοσωμική ανωμαλία -Ύπαρξη

Διαβάστε περισσότερα

Μίτωση - Μείωση και φυλετικοί βιολογικοί κύκλοι Γ. Παπανικολάου MD, PhD

Μίτωση - Μείωση και φυλετικοί βιολογικοί κύκλοι Γ. Παπανικολάου MD, PhD Μίτωση - Μείωση και φυλετικοί βιολογικοί κύκλοι Γ. Παπανικολάου MD, PhD Ομοιότητα και διαφορά Κληρονομικότητα: η μεταβίβαση χαρακτηριστικών από τη μια γενιά στην άλλη Ποικιλία: εκτός από την ομοιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Ο.Π. Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

Βιολογία Ο.Π. Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου Βιολογία Ο.Π. Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου ΘΕΜΑ Α Α1. Η αναλογία Α+G/T+C στο γενετικό υλικό ενός ιού είναι ίση με 2/3. Ο ιός μπορεί να είναι: α. ο φάγος λ. β. ο ιός της πολιομυελίτιδας. γ. φορέας κλωνοποίησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΕ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, Επιμέλεια: Καγιάρας Νικόλαος Φυσικός Εργαστηριακή διδασκαλία των Φυσικών Μαθημάτων

ΕΚΦΕ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, Επιμέλεια: Καγιάρας Νικόλαος Φυσικός Εργαστηριακή διδασκαλία των Φυσικών Μαθημάτων Μελέτη καρυότυπου Στα ευκαρυωτικά κύτταρα το γενετικό υλικό (DNA) εντοπίζεται στον πυρήνα τους και σχηματίζει δομές που ονομάζονται χρωμοσώματα. Κάθε χρωμόσωμα δομείται από DNA το οποίο συσπειρώνεται με

Διαβάστε περισσότερα

ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ

ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Βασικές γνώσεις I SBN 960-372-069-0 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΙΣ Α. ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ Μ Ε Ρ Ο Σ Ι ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ Κεφάλαιο 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ... 3 Το καρκινικό κύτταρο... 3 Κυτταρικός

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΙΣΤΩΝ ΣΤΗΝ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΙΣΤΩΝ ΣΤΗΝ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ AΚΤΙΝΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Τα φαινόμενα που διαδραματίζονται κατά και μετά την έκθεση ενός κυττάρου (φυσιολογικού ή καρκινικού) σε δέσμη ιοντίζουσας ακτινοβολίας, εξακολουθούν να γοητεύουν τους επιστήμονες. Σήμερα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Ορισµός εξεταζοµένων µαθηµάτων στις κατατακτήριες εξετάσεις 2015-2016

ΘΕΜΑ: Ορισµός εξεταζοµένων µαθηµάτων στις κατατακτήριες εξετάσεις 2015-2016 Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Θ Ρ Α Κ Η Σ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ 6 Ο χλµ AΛΕΞ/ΠΟΛΗΣ-ΜΑΚΡΗΣ 68100 ΑΛΕΞΑΝ ΡΟΥΠΟΛΗ Τ Μ Η ΜΑ Ι Α Τ Ρ Ι Κ Η Σ Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Ε Ι Α H E L L E N I C R E P U B L I

Διαβάστε περισσότερα

A L A R A. Μαρία Λύρα

A L A R A. Μαρία Λύρα A L A R A Μαρία Λύρα 1ο Εργαστήριο Ακτινολογίας Πανεπιστήμιο Αθηνών Σήμερα το ετήσιο επίπεδο της δόσης από την έκθεση στην ακτινοβολία από ιατρικές εφαρμογές είναι το ίδιο με το μέσο ετήσιο υπόστρωμα ακτινοβολίας

Διαβάστε περισσότερα

Κυτταρικός κύκλος: Μιτωτική και μειωτική διαίρεση του πυρήνα

Κυτταρικός κύκλος: Μιτωτική και μειωτική διαίρεση του πυρήνα Κυτταρικός κύκλος: Μιτωτική και μειωτική διαίρεση του πυρήνα Ο κυτταρικός κύκλος περιλαμβάνει 5 φάσεις: Τη Μεσόφαση και τις 4 Φάσεις της Μιτωτικής διαίρεσης (Πρόφαση, μετάφαση, ανάφαση, τελόφαση) G1= grow

Διαβάστε περισσότερα

«Ανίχνευση ομαδοποιημένων βλαβών στο DNA ανθρώπινων κυττάρων κατόπιν έκθεσης σε ιοντίζουσα ακτινοβολία»

«Ανίχνευση ομαδοποιημένων βλαβών στο DNA ανθρώπινων κυττάρων κατόπιν έκθεσης σε ιοντίζουσα ακτινοβολία» ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ «Ανίχνευση ομαδοποιημένων βλαβών στο DNA ανθρώπινων κυττάρων κατόπιν έκθεσης σε ιοντίζουσα ακτινοβολία» Διπλωματική

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ:ΜΕΙΩΣΗ- ΓΑΜΕΤΟΓΕΝΕΣΗ. Μητρογιάννη Ευαγγελία Βαμβούνης Ιωάννης

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ:ΜΕΙΩΣΗ- ΓΑΜΕΤΟΓΕΝΕΣΗ. Μητρογιάννη Ευαγγελία Βαμβούνης Ιωάννης ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ:ΜΕΙΩΣΗ- ΓΑΜΕΤΟΓΕΝΕΣΗ Μητρογιάννη Ευαγγελία Βαμβούνης Ιωάννης 5/3/2013 Η κυτταρική διαίρεση είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα αρχικό κύτταρο διαιρείται σε δύο θυγατρικά. Στους πολυκύτταρους

Διαβάστε περισσότερα

Εξωτερικοί εργαζόμενοι στον χώρο του

Εξωτερικοί εργαζόμενοι στον χώρο του Εξωτερικοί εργαζόμενοι στον χώρο του νοσοκομείου Νέα δεδομένα Μαρία Καλαθάκη Τμήμα Αδειών και Ελέγχων Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ Σε ποιους αναφερόμαστε? «Κάθε εκτιθέμενος

Διαβάστε περισσότερα

Χρωμοσωματικές ανωμαλίες

Χρωμοσωματικές ανωμαλίες Χρωμοσωματικές ανωμαλίες ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ: 50% ΤΩΝ ΑΥΘΟΡΜΗΤΩΝ ΑΠΟΒΟΛΩΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ 60 ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ~0.7% ΤΩΝ ΒΡΕΦΩΝ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ 2 % ΤΩΝ ΚΥΗΣΕΩΝ ΜΗΤΕΡΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ασφάλεια ασθενών & υγειονομικού προσωπικού: Ο ρόλος του Ακτινοφυσικού

Ασφάλεια ασθενών & υγειονομικού προσωπικού: Ο ρόλος του Ακτινοφυσικού Ασφάλεια ασθενών & υγειονομικού προσωπικού: Ο ρόλος του Ακτινοφυσικού Ιωάννης Τσαλαφούτας, Ακτινοφυσικός Ιατρικής, PhD Προϊστάμενος Τμήματος Ιατρικής Φυσικής, Γ.Α.Ο.Ν.Α. «Ο Άγιος Σάββας» 1 Πάνω από όλα

Διαβάστε περισσότερα

Περιβάλλον και υγεία: Ορόλοςτηςβιολογικήςέρευνας στη διαμόρφωση πολιτικών προστασίας και πρόληψης

Περιβάλλον και υγεία: Ορόλοςτηςβιολογικήςέρευνας στη διαμόρφωση πολιτικών προστασίας και πρόληψης Περιβάλλον και υγεία: Ορόλοςτηςβιολογικήςέρευνας στη διαμόρφωση πολιτικών προστασίας και πρόληψης Σ. Κυρτόπουλος Ινστιτούτο Βιολογικών Ερευνών & Βιοτεχνολογίας Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών Συμβολή περιβαλλοντικών

Διαβάστε περισσότερα

Κυτταρική Διαίρεση (Μίτωση και Μείωση) Μέρος Α Μοριακή Βιολογία και Γενετική BIOL 123 Άνοιξη 2015 Δρ. Χαρίτα Χρίστου

Κυτταρική Διαίρεση (Μίτωση και Μείωση) Μέρος Α Μοριακή Βιολογία και Γενετική BIOL 123 Άνοιξη 2015 Δρ. Χαρίτα Χρίστου Κυτταρική Διαίρεση (Μίτωση και Μείωση) Μέρος Α Μοριακή Βιολογία και Γενετική BIOL 123 Άνοιξη 2015 Δρ. Χαρίτα Χρίστου Παρουσιάσεις Power Point με υλικό από: Campbell και Reece (2010) ΒΙΟΛΟΓΙΑ τόμος Ι, 1

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ: Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Συροπούλου Ελεάνα ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:

ΤΑΞΗ: Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Συροπούλου Ελεάνα ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΑΞΗ: Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Συροπούλου Ελεάνα ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: / /2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1. Η ποσότητα του DNA είναι α. διπλάσια στα νευρικά κύτταρα σε σχέση

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ευάγγελος Παντελής Λέκτορας Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ευάγγελος Παντελής Λέκτορας Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Ευάγγελος Παντελής Λέκτορας Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών Κεφάλαιο 15 : Θεραπευτικές εφαρμογές ιοντιζουσών ακτινοβολιών - Ακτινοθεραπεία ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Φυσική. Π. Παπαγιάννης Επίκ. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο

Ιατρική Φυσική. Π. Παπαγιάννης Επίκ. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο Ιατρική Φυσική Π. Παπαγιάννης Επίκ. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο 21 210-746 2442 ppapagi@phys.uoa.gr PHYS215 Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή, απομόνωση και καθαρισμός της φαρμακευτικής πρωτεΐνης.

Παραγωγή, απομόνωση και καθαρισμός της φαρμακευτικής πρωτεΐνης. ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1o 1. δ 2. β 3. β 4. γ 5. δ ΘΕΜΑ 2o 1. Σχολικό βιβλίο, σελ.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. για τις ακτινοβολίες ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. για τις ακτινοβολίες ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ MAΘΑΙΝ ΥΜΕ για τις ακτινοβολίες ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Περί ακτινοβολίας Τι είναι η ακτινοβολία; Η ακτινοβολία είναι ενέργεια σε

Διαβάστε περισσότερα

Απεικονιστική στην Κτηνιατρική: Η άποψη και ο ρόλος του Κτηνιάτρου. Γιώργος Μαντζιάρας, PhD, ECAR resident

Απεικονιστική στην Κτηνιατρική: Η άποψη και ο ρόλος του Κτηνιάτρου. Γιώργος Μαντζιάρας, PhD, ECAR resident Απεικονιστική στην Κτηνιατρική: Η άποψη και ο ρόλος του Κτηνιάτρου Γιώργος Μαντζιάρας, PhD, ECAR resident Εισαγωγή Διαγνωστική απεικόνιση στην κτηνιατρική Ιδιαιτερότητες κτηνιατρικού επαγγέλματος Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Παίζοντας με τα χρωμοσώματα ΙΙ

Παίζοντας με τα χρωμοσώματα ΙΙ Παίζοντας με τα χρωμοσώματα ΙΙ Μαυροματάκης Γιώργος Βιολόγος 2016-2017 τάκης Γιώργος Βιολόγος 1 Θεωρητικό μέρος Ομόλογα χρωμοσώματα: Ζευγάρι χρωμοσωμάτων που έχουν το ίδιο σχήμα και μέγεθος, και περιέχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΟΝΟΜΑ:ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΕΠΙΘΕΤΟ:ΠΡΙΦΤΗ ΤΑΞΗ:Γ ΤΜΗΜΑ:4

ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΟΝΟΜΑ:ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΕΠΙΘΕΤΟ:ΠΡΙΦΤΗ ΤΑΞΗ:Γ ΤΜΗΜΑ:4 ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΟΝΟΜΑ:ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΕΠΙΘΕΤΟ:ΠΡΙΦΤΗ ΤΑΞΗ:Γ ΤΜΗΜΑ:4 Τι εννοούμε με τον όρο μεταλλάξεις; Το γενετικό υλικό μπορεί να υποστεί αλλαγές με πολλούς διαφορετικούς

Διαβάστε περισσότερα

Προστασία από τις Ακτινοβολίες (Ακτινοπροστασία)

Προστασία από τις Ακτινοβολίες (Ακτινοπροστασία) Προστασία από τις Ακτινοβολίες (Ακτινοπροστασία) Σημαντηράκης Γεώργιος Φυσικός Ιατρικής - Ακτινοφυσικός Δομή της παρουσίασης Εισαγωγή Βασικές Αρχές Ακτινοπροστασίας Εφαρμογή Ακτινοπροστασίας στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Βιολογικές επιδράσεις. Ακτινοπροστασία

Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Βιολογικές επιδράσεις. Ακτινοπροστασία Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας Βιολογικές επιδράσεις Ακτινοπροστασία Π. Παπαγιάννης Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο 21 210-746 2442 ppapagi@phys.uoa.gr PHYS215

Διαβάστε περισσότερα

Προγεννητικός Μοριακός Καρυότυπος. Η τεχνολογία αιχμής στη διάθεσή σας για πιο υγιή μωρά

Προγεννητικός Μοριακός Καρυότυπος. Η τεχνολογία αιχμής στη διάθεσή σας για πιο υγιή μωρά Προγεννητικός Μοριακός Καρυότυπος Η τεχνολογία αιχμής στη διάθεσή σας για πιο υγιή μωρά Η νέα εποχή στον Προγεννητικό Έλεγχο: Μοριακός Καρυότυπος - array CGH - Συγκριτικός γενωμικός υβριδισμός με μικροσυστοιχίες

Διαβάστε περισσότερα

Ανίχνευση σύνθετων βλαβών DNA σε καρκινικά και υγιή κύτταρα έπειτα από έκθεση σε χαμηλές δόσεις ακτινοβολίας γ

Ανίχνευση σύνθετων βλαβών DNA σε καρκινικά και υγιή κύτταρα έπειτα από έκθεση σε χαμηλές δόσεις ακτινοβολίας γ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Ανίχνευση σύνθετων βλαβών DNA σε καρκινικά

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΩΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ. Χ. Αρμπιλιά Ακτινοφυσικός Ιατρικής, Phd ΕΔΙΠ Ιατρικής Σχολής, EKΠΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΩΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ. Χ. Αρμπιλιά Ακτινοφυσικός Ιατρικής, Phd ΕΔΙΠ Ιατρικής Σχολής, EKΠΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΩΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ Χ. Αρμπιλιά Ακτινοφυσικός Ιατρικής, Phd ΕΔΙΠ Ιατρικής Σχολής, EKΠΑ Εισαγωγή Η ραδιοβιολογία μελετά τις επιδράσεις της ιοντίζουσας ακτινοβολίας στο κύτταρο, στους

Διαβάστε περισσότερα

Ακτινοθεραπεία Ακτινοβιολογία

Ακτινοθεραπεία Ακτινοβιολογία ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ - ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Εκπαιδευτικό Σεμινάριο Ακτινοβολίες & Ακτινοπροστασία Ακτινοθεραπεία Ακτινοβιολογία Κική Θεοδώρου Αναπληρώτρια

Διαβάστε περισσότερα

Ακτινοβολίες και Ηλεκτρομαγνητικά Πεδία Αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Α. Σιούντας Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής Φυσικής ΑΠΘ

Ακτινοβολίες και Ηλεκτρομαγνητικά Πεδία Αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Α. Σιούντας Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής Φυσικής ΑΠΘ Ακτινοβολίες και Ηλεκτρομαγνητικά Πεδία Αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας Α. Σιούντας Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής Φυσικής ΑΠΘ Κοσμική ακτινοβολία Ο άνθρωπος γεννήθηκε μέσα στις ακτινοβολίες Από την πρώτη

Διαβάστε περισσότερα

Εγκυμοσύνη και ιοντίζουσες ακτινοβολίες

Εγκυμοσύνη και ιοντίζουσες ακτινοβολίες Εγκυμοσύνη και ιοντίζουσες ακτινοβολίες Δρ. Παναγιώτης Κηπουρός Φυσικός Ιατρικής - Ακτινοφυσικός Εισαγωγή Τα βιολογικά αποτελέσματα στο κύημα λόγω ακτινοβόλησης του εξαρτώνται από : Το στάδιο της ανάπτυξης

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Βιολογικές επιδράσεις. Ακτινοπροστασία

Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Βιολογικές επιδράσεις. Ακτινοπροστασία Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας Βιολογικές επιδράσεις Ακτινοπροστασία Π. Παπαγιάννης Επίκ. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο 21 210-746 2442 ppapagi@phys.uoa.gr

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα λόγια για τις αιματολογικές νεοπλασίες

Λίγα λόγια για τις αιματολογικές νεοπλασίες Λίγα λόγια για τις αιματολογικές νεοπλασίες Αιματολογικές νεοπλασίες είναι τα είδη καρκίνου που επηρεάζουν το αίμα, το μυελό των οστών και τους λεμφαδένες. Δεδομένου ότι και τα τρία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα

Διαβάστε περισσότερα

Μαθαίνουμε για τις ακτινοβολίες. Ερευνητική Εργασία Β Λυκείου Μαθητές:Παναγιώτης Κουνέλης Παναγιώτης Σανέτσης Νικόλας Παπακωνσταντίνου

Μαθαίνουμε για τις ακτινοβολίες. Ερευνητική Εργασία Β Λυκείου Μαθητές:Παναγιώτης Κουνέλης Παναγιώτης Σανέτσης Νικόλας Παπακωνσταντίνου Μαθαίνουμε για τις ακτινοβολίες Ερευνητική Εργασία Β Λυκείου Μαθητές:Παναγιώτης Κουνέλης Παναγιώτης Σανέτσης Νικόλας Παπακωνσταντίνου Περιεχόμενα-Με τι θα ασχοληθούμε Τι είναι η ακτινοβολία; Από πού προέρχεται;

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Ακτινοβιολογίας. Γ. Τσούγκος

Αρχές Ακτινοβιολογίας. Γ. Τσούγκος Αρχές Ακτινοβιολογίας Γ. Τσούγκος Γενικά Στοιχεία Ακτινικές Βλάβες στα Κύτταρα Κύκλος ζωής του κυττάρου Φάσεις Βιολογικής Βλάβης Διεγερτικές Βλαπτικές Κυτταρικές Επιδράσεις Ακτινικές Βλάβες στους Ιστούς

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΙΑΙΡΕΣΗ. αναπαραγωγή. αύξηση αριθµού κυττάρων ανάπτυξη

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΙΑΙΡΕΣΗ. αναπαραγωγή. αύξηση αριθµού κυττάρων ανάπτυξη ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΙΑΙΡΕΣΗ αναπαραγωγή αύξηση αριθµού κυττάρων ανάπτυξη επιδιόρθωση ιστών Κυτταρική οργάνωση του γενετικού υλικού Γονιδίωµα: Το σύνολο του γενετικού υλικού (DNA) ενός κυττάρου Στα προκαρυωτικά κύτταρα

Διαβάστε περισσότερα

Επιβάρυνση από την ακτινοβολία Δοσιμετρία στην Πυρηνική Ιατρική

Επιβάρυνση από την ακτινοβολία Δοσιμετρία στην Πυρηνική Ιατρική Επιβάρυνση από την ακτινοβολία Δοσιμετρία στην Πυρηνική Ιατρική Λίγα λόγια για τις συνέπειες από τις σπινθηρογραφικές διαγνωστικές εξετάσεις Καρδιάς- Νεφρών- Σκελετού- Θυρεοειδούς- Μαρία Λύρα Γεωργοσοπούλου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΕΙΔΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΜΕΑΚΩΝ ΕΠ ΤΟΥ ΕΚΤ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ε.Π. "ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Πανελλαδικών

Θέματα Πανελλαδικών Θέματα Πανελλαδικών 2000-2015 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ Κεφάλαιο 7 Περιεχόμενα Περιεχόμενα 1 Κεφάλαιο 1 ο Το γενετικό υλικό Θέμα 1 ο 2 Θέμα 2 ο 8 Θέμα 3 ο 12 Θέμα

Διαβάστε περισσότερα

Ακτινοβιολογία - Ακτινοθεραπεία Ακτινοπροστασία

Ακτινοβιολογία - Ακτινοθεραπεία Ακτινοπροστασία Ακτινοβιολογία - Ακτινοθεραπεία Ακτινοπροστασία Ενότητα 2: Δράση της ιοντίζουσας ακτινοβολίας στο κύτταρο Καθηγητής Δ.Καρδαμάκης Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Κατανόηση των μηχανισμών

Διαβάστε περισσότερα

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Ε Π Ι Τ Ρ Ο Π Η Α Τ Ο Μ Ι Κ Η Σ Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α Σ

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Ε Π Ι Τ Ρ Ο Π Η Α Τ Ο Μ Ι Κ Η Σ Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α Σ MAΘΑΙΝ ΥΜΕ για τις ακτινοβολίες Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Ε Π Ι Τ Ρ Ο Π Η Α Τ Ο Μ Ι Κ Η Σ Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α Σ Περί ακτινοβολίας???? Τι είναι η ακτινοβολία; Η ακτινοβολία είναι ενέργεια σε μορφή κυμάτων ή κινούμενων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Α Π Ο Φ Α Σ Η

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Α Π Ο Φ Α Σ Η ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Email: k.malapetsas@gel.demokritos.gr Αγ. Παρασκευή: 16-03-2018 Αρ. Πρωτ. : 015/2018-855 Θέμα: Πλήρωση μίας (1) θέσης έκτακτου προσωπικού στο πλαίσιο της Πράξης με τίτλο «Ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

αμινοξύ. Η αλλαγή αυτή έχει ελάχιστη επίδραση στη στερεοδιάταξη και τη λειτουργικότητα της πρωτεϊνης. Επιβλαβής

αμινοξύ. Η αλλαγή αυτή έχει ελάχιστη επίδραση στη στερεοδιάταξη και τη λειτουργικότητα της πρωτεϊνης. Επιβλαβής Κεφάλαιο 6: ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ -ΘΕΩΡΙΑ- Μεταλλάξεις είναι οι αλλαγές που συμβαίνουν στο γενετικό υλικό ενός οργανισμού, τόσο σε γονιδιακό επίπεδο (γονιδιακές μεταλλάξεις) όσο και σε χρωμοσωμικό επίπεδο (χρωμοσωμικές

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος του φυσικού νοσοκομείων σε θέματα ασφάλειας και ελέγχου ποιότητας των ιατρικών laser

Ο ρόλος του φυσικού νοσοκομείων σε θέματα ασφάλειας και ελέγχου ποιότητας των ιατρικών laser Ο ρόλος του φυσικού νοσοκομείων σε θέματα ασφάλειας και ελέγχου ποιότητας των ιατρικών laser Ι. Σεϊμένης Τμήμα Ιατρικής Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Φυσικός Noσοκομείων και laser στην Ελλάδα Φυσικός

Διαβάστε περισσότερα

Εγκυμοσύνη και Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες

Εγκυμοσύνη και Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες Εγκυμοσύνη και Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες Υπάρχουν περιπτώσεις που μια μέλλουσα μητέρα χρειάζεται να υποβληθεί σε κάποια ιατρική διαγνωστική εξέταση ή θεραπεία με ιοντίζουσες ακτινοβολίες. Επίσης, δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ταυτοποίηση χρωμοσωμικών ανωμαλιών με χρήση καρυότυπου

Ταυτοποίηση χρωμοσωμικών ανωμαλιών με χρήση καρυότυπου Ταυτοποίηση χρωμοσωμικών ανωμαλιών με χρήση καρυότυπου Θεωρητικό Υπόβαθρο Καρυότυπος Καρυότυπος είναι η απεικόνιση των μεταφασικών χρωμοσωμάτων ενός οργανισμού κατά ελαττούμενο μέγεθος, όπου φαίνονται

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Καθόλη τη διάρκεια της ζωής τους τα έμβια όντα εκτίθενται σταθερά σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες (φυσικές ή τεχνητές) από: Φυσικά ραδιονουκλίδια (που υπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

Η ακτινοβολία γ παράγεται από διεγερμένους πυρήνες κατά τη μετάπτωσή τους σε χαμηλότερα ενεργειακά επίπεδα.

Η ακτινοβολία γ παράγεται από διεγερμένους πυρήνες κατά τη μετάπτωσή τους σε χαμηλότερα ενεργειακά επίπεδα. Η/Μ ακτινοβολία ακτίνες γ Η ακτινοβολία γ παράγεται από διεγερμένους πυρήνες κατά τη μετάπτωσή τους σε χαμηλότερα ενεργειακά επίπεδα. Η/Μ ακτινοβολία ακτίνες γ Οι β διάσπαση είναι αργή διαδικασία με χρόνο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΔΑ: Β4Λ59-87Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΑΔΑ: Β4Λ59-87Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ε.Π. "ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ" Ταχ. Δ/νση : Κωνσταντινουπόλεως

Διαβάστε περισσότερα

«Μεταλλάξεις και ο ρόλος τους στην γενετική ποικιλότητα»

«Μεταλλάξεις και ο ρόλος τους στην γενετική ποικιλότητα» «Μεταλλάξεις και ο ρόλος τους στην γενετική ποικιλότητα» «Τι είναι Μετάλλαξη» Γενικά με τον όρο μετάλλαξη ονομάζουμε τις αλλαγές στο γενετικό υλικό, το DNA δηλαδή ενός ζωντανού οργανισμού και πρόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Ονοματεπώνυμο μαθητών /μαθητριών

Ονοματεπώνυμο μαθητών /μαθητριών ΕΚΦΕ: ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΟΜΟΝΟΙΑΣ - ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ Α ΦΑΣΗ (ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2014. ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

Πηγές Πηγές Ταχέων Ηλεκτρονίων internal conversion internal conversion

Πηγές Πηγές Ταχέων Ηλεκτρονίων internal conversion internal conversion Πηγές Ταχέων Ηλεκτρονίων internal conversion Ένας πυρήνας σε διεγερμένη κατάσταση (πχ μετα από β-διάσπαση) που για διάφορους λόγους δεν μπορεί να διασπασθεί μέσω εκπομπής γ ακτινοβολίας. Η ενέργεια διέγερσης

Διαβάστε περισσότερα

Αιμοσφαιρίνες. Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 s. Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων

Αιμοσφαιρίνες. Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 s. Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων A. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Αιμοσφαιρίνες Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 S HbS s α 2 β 2 Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ Αλλαγή σε αζωτούχες

Διαβάστε περισσότερα

Κυτταρική Βιολογία. Ενότητα 12 : Απόπτωση ή Προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος. Παναγιωτίδης Χρήστος Τμήμα Φαρμακευτικής ΑΠΘ

Κυτταρική Βιολογία. Ενότητα 12 : Απόπτωση ή Προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος. Παναγιωτίδης Χρήστος Τμήμα Φαρμακευτικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Κυτταρική Βιολογία Ενότητα 12 : Απόπτωση ή Προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος Παναγιωτίδης Χρήστος ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Κλινικές Κλινικοεργαστηριακές Ιατρικές Ειδικότητες» Τμήμα Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Διευθυντής: Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ Καθώς η επιστημονική γνώση και κατανόηση αναπτύσσονται, ο μελλοντικός σχεδιασμός βιοτεχνολογικών προϊόντων περιορίζεται μόνο από τη φαντασία μας Βιοτεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

Κυτταρική Διαίρεση (Μίτωση και Μείωση) Μέρος Β

Κυτταρική Διαίρεση (Μίτωση και Μείωση) Μέρος Β Κυτταρική Διαίρεση (Μίτωση και Μείωση) Μέρος Β Μοριακή Βιολογία και Γενετική BIOL 123 Άνοιξη 2015 Δρ. Χαρίτα Χρίστου Παρουσιάσεις Power Point με υλικό από: Campbell και Reece (2010) ΒΙΟΛΟΓΙΑ τόμος Ι, 1

Διαβάστε περισσότερα

igenetics ΜΑΘΗΜΑ 3 Το γενετικό υλικό

igenetics ΜΑΘΗΜΑ 3 Το γενετικό υλικό igenetics ΜΑΘΗΜΑ 3 Το γενετικό υλικό ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΕΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ Στο DNA (RNA ιών) οι πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά ενός οργανισμού (γονίδια) ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ Από κύτταρο σε κύτταρο και από

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντικά Καρκινογόνα Κυρίως τρεις τύποι: Χηµικά (µόλυνση, κάπνισµα, αµίαντος) Φυσικά (ιονίζουσα ακτινοβολία, µή- ιονίζουσα???) Βιολογικά (ιοί π.χ.. HPV) Καρκίνος παχέος εντέρου ΓΕΝΕΤΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις :

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις : Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις : Οι όρχεις αποτελούν κομμάτι του αναπαραγωγικού συστήματος (παραγωγή σπερματοζωάριων) του άνδρα αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 30 (1) Τρόφιμα και συστατικά τροφίμων που υποβάλλονται σε επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία.

Άρθρο 30 (1) Τρόφιμα και συστατικά τροφίμων που υποβάλλονται σε επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία. Άρθρο 30 (1) Τρόφιμα και συστατικά τροφίμων που υποβάλλονται σε επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία. 1. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται στην παρασκευή, την εμπορία και την εισαγωγή τροφίμων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) «Οι σύγχρονες τεχνικές βιο-ανάλυσης στην υγεία, τη γεωργία, το περιβάλλον και τη διατροφή» Χρωμοσωμικές ανωμαλίες Τα φυλετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΟΓΕΝΕΤΙΚΗ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΡΥΟΤΥΠΟΥ

ΚΥΤΤΑΡΟΓΕΝΕΤΙΚΗ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΡΥΟΤΥΠΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΓΕΝΕΤΙΚΗ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΡΥΟΤΥΠΟΥ Σκοπός Στην άσκηση αυτή καλείσαι να επιστρατεύσεις την παρατηρητικότητα και τις γνώσεις σου, για να βγάλεις τη δική σου διάγνωση σχετικά µε µια σειρά από καρυότυπους

Διαβάστε περισσότερα

β) Σχολικό βιβλίο σελ. 96: «Αν κατά τη διάρκεια της µείωσης...τρισωµία», σελ. 97: «Η έλλειψη είναι η απώλεια γενετικού

β) Σχολικό βιβλίο σελ. 96: «Αν κατά τη διάρκεια της µείωσης...τρισωµία», σελ. 97: «Η έλλειψη είναι η απώλεια γενετικού ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΜΑΪΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1. α, Α2. β, Α3. δ, Α4. β, Α5. β ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Β Β1.

Διαβάστε περισσότερα

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Óõíåéñìüò ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Να επιλέξετε τη φράση που συµπληρώνει ορθά κάθε µία από τις ακόλουθες προτάσεις:

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Óõíåéñìüò ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Να επιλέξετε τη φράση που συµπληρώνει ορθά κάθε µία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1 Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ 1 o ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Να επιλέξετε τη φράση που συµπληρώνει ορθά κάθε µία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Το DNA ενός ανθρώπινου κυττάρου αποτελείται από 6 10 9

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ 19 Ιουνίου 2018 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Απαντήσεις Θεμάτων Πανελλαδικών Εξετάσεων Εσπερινών Γενικών Λυκείων ΘΕΜΑ Α Α.1 δ Α.2 β Α.3 α Α.4 γ Α.5 α ΘΕΜΑ B B.1 1. γ 2. β 3. γ 4. α 5.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΘΕΡΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ. Δρ ΕΛΕΝΗ ΦΛΩΡΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΘΕΡΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ. Δρ ΕΛΕΝΗ ΦΛΩΡΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΘΕΡΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ Δρ ΕΛΕΝΗ ΦΛΩΡΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΡΕΥΝΩΝ http://www.ipta.demokritos.gr/hflorou ΕΚΕΦΕ«ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ & ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Προστασία από τις ακτινοβολίες. Πλαίσιο και δράσεις. www.eeae.gr. Βασιλική Καμενοπούλου Διεύθυνση Αδειών και Ελέγχων, ΕΕΑΕ

Προστασία από τις ακτινοβολίες. Πλαίσιο και δράσεις. www.eeae.gr. Βασιλική Καμενοπούλου Διεύθυνση Αδειών και Ελέγχων, ΕΕΑΕ Προστασία από τις ακτινοβολίες Πλαίσιο και δράσεις Βασιλική Καμενοπούλου Διεύθυνση Αδειών και Ελέγχων, ΕΕΑΕ www.eeae.gr Η ακτινοβολία παντού γύρω μας 2 Εφαρμογές ακτινοβολιών: ιατρική, έρευνα, βιομηχανία,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16. Ο κυτταρικός κύκλος. Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16. Ο κυτταρικός κύκλος. Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 Ο κυτταρικός κύκλος Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1 ΕΙΚΟΝΑ 16.1 Οι φάσεις του κυτταρικού κύκλου. Ο κύκλος διαίρεσης των περισσότερων ευκαρυωτικών κυττάρων χωρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΡΑ ΙΟΧΗΜΕΙΑΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΡΑ ΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΡΑ ΙΟΧΗΜΕΙΑΣ Ατοµικός αριθµός (Ζ): Μαζικός αριθµός (Α) : Ισότοπα : Ισοβαρή: Νοuκλίδιο: Ολικός αριθµός των πρωτονίων ενός πυρήνα. Χαρακτηρίζει το στοιχείο. Άθροισµα του αριθµού

Διαβάστε περισσότερα

Διερευνητικό σχέδιο μαθήματος Κυτταρική διαίρεση: Μίτωση - Μείωση Βιολογία Γ Γυμνασίου, 2 διδακτικές ώρες

Διερευνητικό σχέδιο μαθήματος Κυτταρική διαίρεση: Μίτωση - Μείωση Βιολογία Γ Γυμνασίου, 2 διδακτικές ώρες Διερευνητικό σχέδιο μαθήματος Κυτταρική διαίρεση: Μίτωση - Μείωση Βιολογία Γ Γυμνασίου, 2 διδακτικές ώρες Προαπαιτούμενες γνώσεις: Πυρήνας, γενετικό υλικό, χρωμοσώματα, ομόλογα χρωμοσώματα, γαμέτες, αμφιγονία,

Διαβάστε περισσότερα

Μη ιοντίζουσα ακτινοβολία και επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία

Μη ιοντίζουσα ακτινοβολία και επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία Μη ιοντίζουσα ακτινοβολία και επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία Δ Ε Σ Π Ο Ι Ν Α Σ Π Υ Ρ Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Α Κ Τ Ι Ν Ο Θ Ε Ρ Α Π Ε Υ Τ Ρ Ι Α Ο Γ Κ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Ε Π Ι Κ Ο Υ Ρ Η Κ Α Θ Η Γ Η Τ Ρ Ι Α Ι Α Τ Ρ Ι Κ Ο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Τα γονίδια Ι Α και i που καθορίζουν τις ομάδες αίματος: Α. είναι ατελώς επικρατή Β. είναι συνεπικρατή

Διαβάστε περισσότερα