Ενιαίο Σύστημα Ψηφιακής Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Transcript

1 Ενιαίο Σύστημα Ψηφιακής Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Πυρουνάκης Υπολογιστικό Κέντρο Βιβλιοθηκών Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

2 Εισαγωγή Ανάπτυξη Συστήματος Ψηφιακής Βιβλιοθήκης από το Υπολογιστικό Κέντρο Βιβλιοθηκών Δημιουργία 11 ψηφιακών συλλογών του ΕΚΠΑ στο διάστημα Χρηματοδότηση από το έργο ΕΠΕΑΕΚ Β' Εμπλουτισμός και Αναβάθμιση της Βιβλιοθήκης του ΕΚΠΑ και την Πρόσκληση 65 της ΚτΠ

3 Συλλογές Υλικό από βιβλιοθήκες, μουσεία και αρχεία του Πανεπιστημίου Αθηνών Φωτογραφίες, έγγραφα, βιβλία, πετρώματα, αντικείμενα, μουσικοί κώδικες, κ.α. Διαφορετικές ανάγκες τεκμηρίωσης ανά συλλογή και τύπο υλικού Διαφορετικές ροές εργασίας ανά συνεργείο ψηφιοποίησης και τεκμηρίωσης

4 Συλλογές

5 Συλλογές Διαθέσιμη στο web Ιστορικό Αρχείο Λαογραφική συλλογή Φάση Συλλογή θεατρικών προγραμμάτων τελικών Συλλογή παπύρων (σε συνεργασία με δοκιμών την Ελληνική Παπυρολογική Εταιρία) 5. Συλλογή Μουσικής Βιβλιοθήκης Ψάχου 6. Συλλογή Μουσείων Ορυκτολογίας Υπό ανάπτυξη Παλαιοντολογίας 7. Αρχείο Μαρασλείου

6 Πολιτική Eνιαίο Σύστημα Ψηφιακής Βιβλιοθήκης για όλες τις συλλογές του ΕΚΠΑ Διασφάλιση της βιωσιμότητας των ψηφιακών συλλογών Χρήση διεθνών προτύπων μεταδεδομένων (Dublin Core, EAD) Ανοικτά πρότυπα αρχείων (TIFF, JPEG) Χρήση του προτύπου διαλειτουργικότητας Open Archives Initiative (OAI-PMH) για την άντληση μεταδεδομένων από οποιονδήποτε

7 Σύστημα Ψηφιακής Βιβλιοθήκης Ανάπτυξη του συστήματος Πέργαμος από την ομάδα του Υπολογιστικού Κέντρου Βιβλιοθηκών Ανάπτυξη πάνω από το Open Source Repository FEDORA Χρήση τεχνολογιών Java Servlets Διάθεση όλων των υπηρεσιών (προς τους τεκμηριωτές και τους τελικούς χρήστες) μέσω web (Apache Tomcat)

8 Τεχνικά Χαρακτηριστικά Βασική οντότητα της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης είναι το ψηφιακό αντικείμενο (ΨΑ) Μοναδικό ID Mεταδεδομένα και Ψηφιακό υλικό Τα ΨΑ αποθηκεύονται και διατηρούνται στο FEDORA Εισαγάγουμε τους τύπους ψηφιακών αντικειμένων για να μπορούμε να τα διαχειριζόμαστε ευκολότερα Κάθε ΨΑ ανήκει σε έναν τύπο (π.χ. βιβλίο, σελίδα, φωτογραφία, κ.α.)

9 Αρχιτεκτονική

10 Λειτουργικά Χαρακτηριστικά Διαχείριση πολλαπλών ψηφιακών συλλογών με διαφορετικούς τύπους αντικειμένων, π.χ. Ιστορικό Αρχείο: συνεδριάσεις, έντυπα, φωτογραφίες Λαογραφία: εργασίες, αντικείμενα, έγγραφα Όλες οι εργασίες πραγματοποιούνται μέσω web browser Φιλικές διεπαφές για την τεκμηρίωση και την καταχώρηση του ψηφιακού υλικού Αυτόματη μετατροπή του ψηφιακού υλικού στα απαιτούμενα κατά περίπτωση παράγωγα του (π.χ. εικόνα χαμηλής ποιότητας, thumbnail) Μαζική εισαγωγή ψηφιακού υλικού

11 Δυνατότητες παραμετροποίησης Ευκολία στη δημιουργία νέων συλλογών Ευελιξία στην αναπαράσταση κάθε συλλογής Χρήση διαφορετικών μεταδεδομένων ανά τύπο αντικειμένου σε κάθε συλλογή Χρήση ψηφιακού υλικού ανάλογα με τις ανάγκες του τύπου αντικειμένου Παρουσίαση των αντικειμένων σύμφωνα με τις προδιαγραφές της συλλογής

12 Υποδομή hardware 2 IBM Servers (διπλοί 64-bit επεξεργαστές Itanium2, 4 GB RAM) με Linux 1 συστοιχία δίσκων σε RAID-5 με χωρητικότητα 4 Terrabytes 1 Tape Library (Ultrium tapes) για λήψη αντιγράφων ασφαλείας Σύνδεση στο πανεπιστημιακό δίκτυο με ταχύτητα 100 Mbps

13 Υποδομή hardware Πέργαμος Cataloguing Server Web Client Cataloguer, Digitiser DB Replication Πέργαμος End-user Server Web Client End-user Preservation & Web images, Thumbnails File synch Web images, Thumbnails

14 Τεκμηρίωση υλικού Τεκμηρίωση από ειδικούς επιστήμονες που δεν έχουν επαφή με βιβλιοθηκονομικά πρότυπα Ξεχωριστή φόρμα για κάθε τύπο αντικειμένου και συλλογή Δύο φόρμες ανά περίπτωση (Περιληπτική / Αναλυτική) Εύκολη πλοήγηση στην ιεραρχία των συλλογών Πολύγλωσση τεκμηρίωση Κάθε χρήστης έχει πρόσβαση μόνο στις συλλογές που τον αφορούν

15

16

17

18 Εισαγωγή ψηφιακού υλικού Καταχώρηση μόνο του αρχείου υψηλής ποιότητας (διατηρείται χωρίς να είναι προσβάσιμο από τους τελικούς χρήστες) Αυτόματη μετατροπή στις απαιτούμενες μορφές με παραμέτρους που έχουν οριστεί ανά τύπο αντικειμένου (π.χ. μορφή αρχείου, διαστάσεις, ποιότητα, κ.α.) Μαζική εισαγωγή ψηφιακού υλικού για σύνθετα αντικείμενα (π.χ. σελίδες ενός βιβλίου, φωτογραφίες ενός άλμπουμ)

19

20

21

22

23

24 Λειτουργικότητα τελικού χρήστη Παρουσίαση όλων των συλλογών με μια ιεραρχική δομή σε έναν κοινό ιστοχώρο Πολύγλωσση διεπαφή χρήστη Δυνατότητες απλής και σύνθετης αναζήτησης Χρήση διακριτικού υδατογραφήματος στις εικόνες (διαφορετικό ανά συλλογή) Επιλογή μεγέθους εικόνας από το χρήστη Επιλογή από λίστα με thumbnail

25

26

27

28 Επίλογος Η πρόσβαση στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Πέργαμος είναι ελεύθερη μέσω του http: //pergamos.lib.uoa.gr Εντός του έτους θα ολοκληρωθούν και θα είναι διαθέσιμες προς χρήση επιπλέον τρεις συλλογές Θα προστεθεί η εξειδικευμένη αναζήτηση ανά συλλογή με συγκεκριμένα πεδία μεταδεδομένων Υπάρχει συνεχής αναβάθμιση των υπηρεσιών της Περγάμου προς τους υπευθύνους τεκμηρίωσης και ψηφιοποίησης, αλλά και προς τους τελικούς χρήστες