ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΚΤΟΦΥΛΑΚΗΣ ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Transcript

1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΚΤΟΦΥΛΑΚΗΣ ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Πέµπτη, 02 Αυγούστου 2012 Ενηµέρωση από τον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου της Επιτροπής Παραγωγής και Εµπορίου Ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Κωστής Μουσουρούλης, ενηµέρωσε σήµερα το πρωί την Επιτροπή Παραγωγής και Εµπορίου της Βουλής για τα θέµατα που άπτονται της αρµοδιότητάς του. Ακολουθεί το κείµενο της οµιλίας του κ. Μουσουρούλη. «Η επανασύσταση του Υπουργείου και η επανασύνδεσή του µε το Λιµενικό Σώµα (Λ.Σ.), το οποίο, ιστορικά, υποστηρίζει την Εµπορική Ναυτιλία και προασπίζει την ασφάλεια και τάξη στο θαλάσσιο χώρο, ήταν µια ορθή πολιτική απόφαση που φιλοδοξούµε να αξιοποιήσουµε προς όφελος της χώρας. Προϋπόθεση είναι η άµεση αντιµετώπιση των προβληµάτων που δηµιούργησαν οι διαρκείς διοικητικές µεταβολές των τελευταίων ετών. Χαρακτηριστικά αναφέρω: την υπερβολικά µεγάλη δοµική οργάνωση του Αρχηγείου του Λ.Σ. όπως προέκυψε µε το Ν. 3922/2011 για τη σύσταση του Αρχηγείου και το Π 67/2011 για την οργάνωση των υπηρεσιών του, την ανάπτυξη τόσο στο Αρχηγείο, όσο και στο υπόλοιπο Υπουργείο, υπηρεσιών µε το ίδιο ακριβώς αντικείµενο: προµήθειες, συντήρηση εγκαταστάσεων, οικονοµικές υπηρεσίες, συστήµατα και υπηρεσίες πληροφορικής, νοµικές υπηρεσίες κλπ. τη δηµιουργία οργανωτικών µονάδων µικτής στελέχωσης σε υπηρεσίες του Υπουργείου εκτός του Αρχηγείου, όπου υπηρετούν 300 περίπου στελέχη του Λ.Σ. ασκώντας βασικές λειτουργίες όπως η Ναυτιλιακή πολιτική και ο Έλεγχος Εµπορικών Πλοίων. Αντιλαµβάνεστε ότι το έργο τους αποδυναµώνεται, διότι οι αξιωµατικοί ευλόγως προτιµούν θέσεις εντός Αρχηγείου, η δε ηγεσία του Σώµατος, ευλόγως επιδιώκει την καλή στελέχωση των υπηρεσιών εντός του Αρχηγείου. Γι αυτό και επεξεργαζόµαστε οργανωτικές λύσεις που δεν θα διασπούν την ενότητα των λειτουργιών σε δραστηριότητες «εντός» και «εκτός» Αρχηγείου, γιατί αυτό θα έχει επίπτωση στην αποδοτικότητα αλλά και στο κόστος άσκησής τους. 1/11

2 Επιχειρήµατα για την αναγκαιότητα νέων οργανωτικών λύσεων: 1. Ενδεχόµενη ανάληψη των λειτουργιών πιστοποίησης πλοίων αποκλειστικά από πολιτικό προσωπικό σηµαίνει ότι: (α) θα είναι δυνατή η στελέχωση µε νέο πολιτικό προσωπικό, σε αντικατάσταση του ένστολου που υπηρετεί σήµερα και (β) ότι για το προσωπικό αυτό, θα υπάρξει ειδικό καθεστώς ώστε να µπορεί να εργάζεται κατά βάρδιες, καλύπτοντας όλο το 24ωρο. 2. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σηµαντική µείωση στο δυναµικό, η οποία, σε κάποιες βαθµίδες, αγγίζει έως και το 50%, µε αποτέλεσµα να δυσχεραίνεται υπέρµετρα η αποτελεσµατική άσκηση της σύνθετης αποστολής του Σώµατος. Ακόµα και αν κατορθώσουµε να προσλάβουµε νέα στελέχη, θα καλύψουµε µόνο τις αποστρατείες. 3. Οι λειτουργίες «Ασφάλειας Ναυσιπλοΐας» και «Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος» ασκούνται σήµερα στο σύνολό τους από υπηρεσίες του Αρχηγείου Λ.Σ., αλλά µε βάση τη νοµοθεσία που είχε εντάξει το Αρχηγείο στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, η Γενική Γραµµατεία Ναυτιλίας, ως τµήµα του τότε Υπουργείου Ανάπτυξης, ανάλαβε και αυτή κάποιες σχετικές αρµοδιότητες. Με βάση τα προηγούµενα, σε ενιαίες υπηρεσίες του Υπουργείου θα ανατεθούν µόνο συγκεκριµένες λειτουργίες οικονοµικής διοίκησης και διαχείρισης, µε εξαίρεση τη διαχείριση απευθείας από το Αρχηγείο κρίσιµων διοικητικών τοµέων, όπως οι προµήθειες υλικών και υπηρεσιών και συστηµάτων πληροφορικής. Αυτό άλλωστε προβλέπεται και στο Ν. 3943/2011, άρθρο 11 παρ. 12 α σχετικά µε τη σύσταση σε κάθε Υπουργείο Γ Οικονοµικών Υπηρεσιών, καθώς και στο Ν. 3979/2011, άρθρο 34 σχετικά µε τη σύσταση σε κάθε Υπουργείο, Γ ή ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης. Επειδή αναφέρθηκα σε ενότητα των λειτουργιών, για να γίνω απόλυτα αντιληπτός, θα ήθελα να εµβαθύνουµε στη Ναυτιλιακή Πολιτική. Η Ναυτιλιακή Πολιτική µε την ευρεία της έννοια περικλείει στρατηγικούς στόχους: την εξασφάλιση της ασφαλούς ναυσιπλοΐας των ελληνικών πλοίων σε οποιοδήποτε θαλάσσιο χώρο καθώς και των πλοίων κάθε εθνικότητας στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο, την ανάπτυξη του ελληνικού εµπορικού στόλου, την ανάπτυξη της ναυτιλιακής οικονοµίας, την ανάπτυξη της απασχόλησης στον ναυτιλιακό τοµέα, την εξασφάλιση και τη βελτίωση των θαλάσσιων συγκοινωνιών, την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, την προστασία των θαλάσσιων συνόρων και την πάταξη του εγκλήµατος. Κάθε ένας από τους στόχους αυτούς, µπορεί να αναλυθεί σε ποικιλία επιµέρους στόχων και αντίστοιχων πολιτικών. Παράδειγµα: η ασφαλής ναυσιπλοΐα περιλαµβάνει επιµέρους στόχους και αντίστοιχες πολιτικές, όπως είναι η εξασφάλιση του αξιόπλοου των πλοίων από τεχνικής απόψεως, η αποφυγή ναυτικών ατυχηµάτων, η παροχή αποτελεσµατικών υπηρεσιών έρευνας και διάσωσης στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο, η εξασφάλιση των αναγκαίων λιµενικών υπηρεσιών κλπ. 2/11

3 Να τονίσω στο σηµείο αυτό, ότι ο σχεδιασµός και η εφαρµογή της Ναυτιλιακής Πολιτικής κατευθύνεται κατά µεγάλο µέρος από τις αποφάσεις ιεθνών Οργανισµών. Στο πλαίσιο αυτό, η πολιτική µας εδράζεται σε δυο βασικές αρχές: στην εµπέδωση του ελεύθερου, υγιούς και θεµιτού ανταγωνισµού στις διεθνείς θαλάσσιες µεταφορές και την υιοθέτηση διεθνών και όχι περιφερειακών µέτρων για τη ναυτιλία. Ευχέρεια για τη διαµόρφωση καθαρά ελληνικής πολιτικής υπάρχει στους εξής τοµείς: Εύρος πιστοποίησης της τεχνικής ικανότητας των πλοίων από το Υπουργείο, σε σχέση µε τις αντίστοιχες υπηρεσίες που παρέχουν οι αναγνωρισµένοι νηογνώµονες, Ανάπτυξη του ελληνικού εµπορικού πλοίου: πολιτική κινήτρων για την αύξηση του αριθµού των υπό ελληνική σηµαία πλοίων, εγκατάσταση ναυτιλιακών κέντρων κλπ, Ανάπτυξη της ελληνικής ναυτιλιακής οικονοµίας: ναυπηγική βιοµηχανία, επισκευαστικές βάσεις, ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισµού κλπ, Εξασφάλιση και βελτίωση των θαλάσσιων συγκοινωνιών, Ανάπτυξη της ναυτικής εκπαίδευσης και προώθηση της ναυτικής απασχόλησης. Για ορισµένους από τους τοµείς αυτούς θα σας µιλήσω σήµερα. Θέµατα Εξωτερικής πολιτικής Ένα ιδιαίτερα σηµαντικό µέρος των δραστηριοτήτων του Υπουργείου περιλαµβάνει την εκπροσώπηση της χώρας στους διάφορους ναυτιλιακούς ιεθνείς Οργανισµούς, η οποία, δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, δεν ήταν ανάλογη της ναυτιλιακής µας δύναµης. Θα προσπαθήσουµε να αντιστρέψουµε την κατάσταση µε: την ουσιαστικότερη συµµετοχή µας στη λήψη αποφάσεων µέσα από την ενίσχυση της εκπροσώπησης µας στους Οργανισµούς αυτούς, τη βελτίωση της εικόνας της χώρας µας στο εξωτερικό µέσα από τα δεκαοκτώ ανά τον κόσµο ελληνικά προξενικά λιµεναρχεία, την προώθηση και βελτίωση των διµερών ναυτιλιακών σχέσεων, µέσω διαπραγµατεύσεων, µε σκοπό τη σύναψη ιµερών Ναυτιλιακών Συµφωνιών, τη δηµιουργία συµµαχιών µε άλλες χώρες σε τοµείς ναυτιλιακού ενδιαφέροντος, τη διαµόρφωση των αναγκαίων προϋποθέσεων για να ανταποκριθούµε κατά τρόπο που αρµόζει σε µια παραδοσιακά ναυτιλιακή χώρα, στις ανάγκες της προσεχούς Ελληνικής Προεδρίας του Συµβουλίου της Ε.Ε. κατά το Α εξάµηνο του υνατότητα άσκησης εξωτερικής πολιτικής υπάρχει και σε άλλους τοµείς, την οποία και θα αξιοποιήσουµε. Παράδειγµα η Ολοκληρωµένη Θαλάσσια Πολιτική (ΟΘΠ) που απορρέει από την Οδηγία 2008/56/ΕΚ «Θαλάσσια στρατηγική για την προστασία και διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος». 3/11

4 Η Οδηγία αυτή που έχει ενσωµατωθεί στην Ελληνική έννοµη τάξη, αφορά σε όλα τα θαλάσσια ύδατα στο βυθό και στο υπέδαφος, εντός των εθνικών υδάτων, και στοχεύει στην αντιµετώπιση των συνεπειών στο θαλάσσιο περιβάλλον που προκαλούνται από οποιαδήποτε χώρα στην ίδια θαλάσσια περιοχή. Οι διατάξεις της προσφέρουν σηµαντικές ευκαιρίες για να αποκτήσει η χώρα µας πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και όχι µόνο. Ένα παράδειγµα: η Οδηγία προωθεί τη διεθνή διάσταση της ΟΘΠ στη βάση υποχρέωσης των τρίτων χωρών να επικυρώσουν και εφαρµόσουν τη Σύµβαση για το ίκαιο της Θάλασσας. Θέµατα ασφάλειας Το Λ.Σ. έχει καταστείλει µεγάλο αριθµό έκνοµων ενεργειών στο ελληνικό θαλάσσιο χώρο, σχετικών όχι µόνο µε την ασφάλεια, τα ναρκωτικά, τη λαθροµετανάστευση, αλλά και µε τις διάφορες µορφές λαθρεµπορίου, συµβάλλοντας ενεργά στην καταστολή διαφυγόντων δασµών και τη καταπολέµηση του µαύρου χρήµατος. Θα προσπαθήσουµε να πολλαπλασιάσουµε τις επιτυχίες αυτές, αξιοποιώντας στο µέγιστο βαθµό τα διαθέσιµα χερσαία, πλωτά και εναέρια µέσα, αλλά και τις εκπαιδευµένες ειδικές µονάδες, εµπλουτίζοντας διαρκώς τις δράσεις πρόληψης και καταστολής. Ήδη ξεκινήσαµε µια ευρεία συνεργασία µε την ΕΛΑΣ, το Σ ΟΕ και άλλες εµπλεκόµενες υπηρεσίες για τον περιορισµό του παραεµπορίου στα νησιά. Τέλος, επιδιώκουµε την αναβάθµιση υφιστάµενων και απόκτηση νέων συστηµάτων άρρηκτα συνδεδεµένων µε τον ευαίσθητο τοµέα της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας. Οικονοµικά θέµατα Η χώρα µας έχει τα πρωτεία στον διεθνή ναυτιλιακό στίβο, ηγείται για µισό και πλέον αιώνα σηµαντικών ναυτιλιακών χωρών και αναγνωρίζεται ως παγκόσµια ναυτιλιακή δύναµη. Εµείς αναγνωρίζουµε αυτή την προσφορά της εµπορικής µας ναυτιλίας, και ιδιαίτερα της ποντοπόρου, η οποία δεν εξασφαλίζει µόνο διεθνές κύρος, αλλά παράγει και πλούτο. Τον πλούτο αυτόν µπορούµε και πρέπει να τον επαυξήσουµε, προσαρµόζοντας, όποτε απαιτείται, το ιδιαίτερο νοµοθετικό πλαίσιο στις συνθήκες που επικρατούν στις διεθνείς θαλάσσιες µεταφορές, µε στόχο την ποιοτική και ποσοτική βελτίωση του εθνικού νηολογίου, όσο και την ανάλογη αύξηση των προσφερόµενων θέσεων εργασίας για τους Έλληνες ναυτικούς. Σηµειώνω ότι η δέσµη µέτρων για την ποντοπόρο ναυτιλία που εφαρµόστηκε το Νοέµβριο του 2006, είχε ως αποτέλεσµα την ένταξη 370 νέων πλοίων, συνολικής ολικής χωρητικότητας κόρων και µέσου όρου ηλικίας (ΜΟΗ) 6 έτη. Για να διασφαλίσουµε τη διεθνή πρωτοπορία της Ελληνικής ναυτιλίας, θα προωθήσουµε τρεις συγκεκριµένες δράσεις: 1. Τον εκσυγχρονισµό και την κατάλληλη υποστήριξη του νηολογίου, µε στόχο 4/11

5 την ενίσχυση της Ελληνικής σηµαίας συναλλάγµατος, και την προσέλκυση ναυτιλιακού 2. Τη δηµιουργία µιας Ενιαίας Ναυτιλιακής Θυρίδας για την εξυπηρέτηση των χρηστών της ναυτιλίας αλλά και την προσέλκυση µεγάλων εταιρειών διαχείρισης και ανάπτυξης εµπορικών στόλων, µέσω της εξάλειψης της γραφειοκρατίας και της αποτελεσµατικής, επί 24ώρου παροχής ειδικών υπηρεσιών και 3. Την προσέλκυση στην Ελλάδα, µέσω πλέγµατος κινήτρων, εταιριών παροχής βοηθητικών υπηρεσιών προς τη ναυτιλία. Μελέτες επιβεβαιώνουν την υστέρηση της χώρας µας έναντι άλλων χωρών, όπως η Ολλανδία, το Ηνωµένο Βασίλειο, η Νορβηγία που έχουν δηµιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες προσέλκυσης και εγκατάστασης. Η δράση αυτή θα προσφέρει στη ναυτιλία ανταγωνιστικότερες υπηρεσίες, θα προσδώσει προστιθέµενη αξία στο εθνικό προϊόν και θα ενισχύσει την εθνική µας οικονοµία. Αναπτυξιακά θέµατα Ιδιωτικές Επενδύσεις Για την ανάπτυξη των λιµενικών υποδοµών και την προσέλκυση επενδύσεων, χρειάζεται στρατηγική ή αλλιώς, µια Εθνική Ολοκληρωµένη Λιµενική Πολιτική για τα µεγάλα λιµάνια, τα µικρά περιφερειακά λιµάνια και τα λιµενικά ταµεία Η Ελλάδα όφειλε σύµφωνα µε τις δεσµεύσεις της (εντός του 2 ου τριµήνου 2012) να είχε καθορίσει «στρατηγική για την ένταξη των λιµένων στο γενικό σύστηµα εφοδιασµού και µεταφορών, προσδιορίζοντας τους στόχους της στρατηγικής της, το πεδίο εφαρµογής τους, τις προτεραιότητες και την κατανοµή των πόρων για την υλοποίησή τους». Ο καθορισµός µιας στρατηγικού χαρακτήρα Εθνικής Ολοκληρωµένης Λιµενικής Πολιτικής έχει καθυστερήσει κυρίως λόγω των εκλογών, αλλά και λόγω της ασάφειας σε επίπεδο Ε.Ε. ως προς τους όρους και τις προϋποθέσεις παραχωρήσεων δικαιωµάτων εκµετάλλευσης αλλά και παροχής κρατικών ενισχύσεων στους ευρωπαϊκούς λιµένες για τη βελτίωση των υποδοµών τους κλπ. Τα ανωτέρω δεν επηρεάζουν µόνο το οργανωτικό µοντέλο της µελλοντικής λειτουργίας των λιµανιών, αλλά συµπαρασύρουν τη χρηµατοδότηση του ΕΣΠΑ για την ανάπτυξη βασικών υποδοµών τόσο στους λιµένες όσο και για τη σύνδεση αυτών µε το ευρύτερο σύστηµα µεταφορών, καθώς και τον προγραµµατισµό του ΕΣΠΑ (σύµφωνα µε την 1 η Εγκύκλιο του ΥΠΑΑΝ, το Υπουργείο µας οφείλει να καταθέσει προτάσεις έως τα τέλη Σεπτεµβρίου 2012). Ως προς τη στρατηγική, σύντοµα θα είµαστε έτοιµοι να παρουσιάσουµε το κείµενο και να ενηµερώσουµε σχετικά τα Περιφερειακά Συµβούλια. Ας δούµε στο σηµείο αυτό, για ποια λιµάνια µιλάµε: Υπάρχουν 12 Οργανισµοί Λιµένων µε τη µορφή Α.Ε.. Οι εισηγµένες ΟΛΠ και ΟΛΘ και 10 µονο-µετοχικές του ηµοσίου). Οι µετοχές των 12 Α.Ε. καθώς και τα πλήρη δικαιώµατα ψήφου έχουν µεταβιβασθεί στο Τ.Α.Ι.ΠΕ.. 5/11

6 Οι υπόλοιποι 800 λιµένες, διοικούνται από 70 περίπου φορείς διαχείρισης, κυρίως λιµενικά ταµεία. Νοµίζω ότι οι περισσότεροι συνάδελφοι συµµερίζονται την άποψη ότι το Π Ε δεν µπορεί να αντιµετωπίσει τις ανάγκες 800 και πλέον λιµένων. Αν τα λιµενικά ταµεία δεν συνενωθούν για να µετασχηµατισθούν σε Α.Ε. ή να απορροφηθούν από Α.Ε., δεν πρόκειται ποτέ να καταστούν βιώσιµες οικονοµικές µονάδες, αλλά ούτε και να προσελκύσουν επενδυτικό ενδιαφέρον. Προς το παρόν ενδιαφέρον έχει ήδη διατυπωθεί για µεγάλα λιµάνια: Στον Πειραιά για τερµατικά αυτοκινήτων, εµπορευµατοκιβωτίων και κρουαζιέρας, αλλά και για ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. Στη Θεσσαλονίκη στον τοµέα των εµπορευµατοκιβωτίων. Στον τοµέα της κρουαζιέρας, λόγω του µεγέθους και της δυναµικής της Ελληνικής τουριστικής αγοράς, ενδιαφέρον υπάρχει για πέντε περιφερειακά λιµάνια: Κατάκολο, Ηράκλειο, Ρόδο, Κω, Κεφαλονιά. Θα πρέπει λοιπόν να πάρουµε αποφάσεις δηµόσιας πολιτικής, για ιδιωτικές αλλά και για δηµόσιες επενδύσεις, δεδοµένου ότι οι ελλείψεις είναι ακόµα µεγάλες. Παράλληλα, θα πρέπει να προσαρµοσθούµε στο ευρωπαϊκό λιµενικό µοντέλο, δηµιουργώντας την «Ανεξάρτητη Αρχή Λιµένων» για την προστασία των δικαιωµάτων των καταναλωτών, τον καθορισµό τιµών και την εξασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών στις βασικές λιµενικές εταιρίες. Αργότερα θα αναφερθώ και σε άλλες δραστηριότητες που θα µπορούσε να αναλάβει η «Ανεξάρτητη Αρχή Λιµένων». Τουρισµός Οφείλουµε να εστιάσουµε στην αναπτυξιακή διάσταση του θαλάσσιου τουρισµού, σε όλο του το πλέγµα, αξιοποιώντας το ανταγωνιστικό µας πλεονέκτηµα: το συγκριτικό γεωγραφικό, αλλά και του νησιωτικού µας πλούτου, που είναι µοναδικός στον κόσµο, µε άξονα τη φύση, το ευαίσθητο οικοσύστηµα και τον πολιτισµό. Το ερώτηµα είναι αν και πως θα καταφέρουµε να αξιοποιήσουµε το πλεονέκτηµα, προκειµένου να αναδείξουµε τη χώρα σε παγκόσµιο κέντρο θαλάσσιου τουρισµού για: κρουαζιέρα, yachting, ιστιοπλοΐα, ηµερόπλοια, θαλάσσιες εκδροµές, φουσκωτά. Και εδώ απαιτείται στρατηγικός σχεδιασµός, αλλά και ειδικό θεσµικό πλαίσιο. Για την προνοµιακή αγορά της κρουαζιέρας, στόχος είναι η αύξηση του αριθµού των κρουαζιερόπλοιων που προσεγγίζουν τα λιµάνια µας, αλλά, κυρίως, η αύξηση του ιδιαίτερα χαµηλού αριθµού home porting, όπου τα οικονοµικά οφέλη είναι σηµαντικότερα. 6/11

7 Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός χρειάζονται πολλά: καταρχήν, επενδύσεις σε λιµενικές υποδοµές και εγκαταστάσεις: σύγχρονοι τερµατικοί σταθµοί υποδοχής επιβατών, υψηλού επιπέδου παροχή λιµενικών υπηρεσιών, περιλαµβανοµένης και της ασφαλούς, µε σύγχρονα µέσα πλοήγησης ρυµούλκησης, διαµόρφωση συγκοινωνιακού δικτύου για άνετη, χωρίς καθυστερήσεις µετακίνηση των επιβατών σε επισκέψιµους χώρους-αξιοθέατα, δράσεις προώθησης και προβολής των λιµανιών-τόπων προορισµού ως συνδυασµός τουριστικού και πολιτιστικού η θρησκευτικού η ιστορικού ενδιαφέροντος, µόνιµες και θεσµοθετηµένες συνεργασίες, πολιτική ασφάλειας λιµένων για πλοία και επιβάτες ανταγωνιστικές τιµές τόσο στις λιµενικές χρεώσεις, όσο και στην τιµολόγηση υπηρεσιών τρίτων όπως π.χ. πλοήγηση, ρυµούλκηση κλπ. υστυχώς, η ελληνική κρουαζιέρα σήµερα, µε εξαίρεση το λιµάνι του Πειραιά, υστερεί σηµαντικά σχεδόν σε όλους του παραπάνω τοµείς. Όσον αφορά στο στρατηγικό σχεδιασµό, θα πρέπει να κινηθούµε αντίθετα µε την µέχρι τώρα αντιµετώπιση, όπου κάθε λιµάνι κατέγραφε το δικό του ανεξάρτητο σχέδιο ανάπτυξης και δράσης. Το στρατηγικό σχέδιο θα πρέπει να εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης Λιµενικής Πολιτικής σχετικά µε την οργανωτική και διοικητική αναβάθµιση των λιµένων και λιµενικών ταµείων, και να προσβλέπει στην συνδυασµένη βελτίωσηανάπτυξη διάφορων λιµενικών προορισµών (δεν νοείται η υπερανάπτυξη του Πειραιά ως home port όταν η αύξηση του αριθµού επιβατών δεν θα µπορεί να εξυπηρετηθεί σε νησιωτικά λιµάνια-προορισµούς της κρουαζιέρας π.χ. Μύκονο, Σαντορίνη κλπ). Οι βελτιώσεις είναι δυνατό να υλοποιηθούν µέσω συνδυασµού δηµοσίων επενδύσεων (ΕΣΠΑ), δανείων ΕΤΕπ και µακροχρόνιων συµβάσεων παραχώρησης (παραχώρηση µονίµων θέσεων σε µεγάλες εταιρείες κρουαζιερόπλοιων µε την υποχρέωση υλοποίησης επενδύσεων και εξασφάλισης ελάχιστου εγγυηµένου επιπέδου προσέγγισης πλοίων και επιβατών κατά το επιτυχές παράδειγµα της Κωνσταντινούπολης), µε βάση τα προβλεπόµενα στο στρατηγικό σχέδιο και µε συγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα υλοποίησης έργων ανά λιµάνι. Στα λιµάνια που δεν διαθέτουν τεχνική και διοικητική εµπειρία, µπορεί να επιδιωχθεί συνεργασία µε άλλο µεγάλο και οργανωµένο λιµάνι. υο λόγια για τις µαρίνες. Στη χώρα µας λειτουργούν σήµερα 33 µαρίνες µε θέσεις ελλιµενισµού. Οι θέσεις ανήκουν σε ιδιωτικές µαρίνες, (17 σε σύνολο 33), και βρίσκονται υπό τη δηµόσια διαχείριση ή υπό τη διαχείριση δηµοτικών λιµενικών ταµείων και οργανισµών λιµένων. Επίσης λειτουργούν 26 τουριστικά καταφύγια και αγκυροβόλια και 7 ξενοδοχειακοί λιµένες που αθροίζουν θέσεις ελλιµενισµού συνολικά. Οι ελλείψεις σε οργανωµένες µαρίνες, κυρίως στα νησιά που αποτελούν τουριστικούς προορισµούς, αναγκάζουν τα επαγγελµατικά και ιδιωτικά σκάφη αναψυχής είτε να σταθµεύουν στους κεντρικούς λιµένες, ή να καταφεύγουν σε ανταγωνίστριες, τουριστικά, χώρες που µπορούν να παρέχουν τις σχετικές υπηρεσίες. Στο πλαίσιο αυτό, θα διερευνηθεί τυχόν αλλαγή χρήσης ή σύνθετη 7/11

8 χρήση των υφιστάµενων λιµενικών υποδοµών, καθώς και όλη η τυπολογία λύσεων µε βάση τις ειδικές τεχνικές συνθήκες που διαµορφώνει η θέση τους, η κατάσταση στην οποία βρίσκονται, αλλά και η ευρύτερη προοπτική τους. Και εδώ χρειάζεται σχεδιασµός για την ανάπτυξη δικτύου µαρίνων µέσω συµβάσεων παραχώρησης, ανάλογα, της κατασκευής, της λειτουργίας και της εκµετάλλευσης, µεµονωµένα ή σε «πακέτα», σε συνδυασµό µε τουριστικά καταφύγια και αγκυροβόλια. ΕΣΠΑ Στόχος µας είναι η αξιοποίηση ευρύτερων δυνατοτήτων, µέσω της βελτίωσης του σχεδιασµού, της διαχείρισης και της υλοποίησης των δράσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας. Στην κατεύθυνση αυτή, θα προχωρήσουµε σε σχεδιασµό Επιχειρησιακού Προγράµµατος, στο οποίο θα ενταχθούν έργα: Ναυτικής Εκπαίδευσης Συντήρησης και αναβάθµισης των υφιστάµενων πλωτών, χερσαίων, εναέριων και τηλεπικοινωνιακών µέσων σηµειώνω την αναβάθµιση των συστηµάτων που συνδέονται µε την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας (VTMIS) και την προστασία ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα (GMDSS-NAVTEX). Ανανέωσης των πλωτών, χερσαίων, εναέριων και τηλεπικοινωνιακών µέσων του Λ.Σ. Προµήθειας υλικών και µέσων απορρύπανσης Ψηφιακής Σύγκλισης, όπως η δηµιουργία ηλεκτρονικού ναυτολογίου (e- Ναυτολόγιο) Για τη χρηµατοδότηση των έργων θα εξαντληθεί κάθε προσπάθεια άντλησης κονδυλίων από τις ακόλουθες πηγές: Τοµεακά και ΠΕΠ του ΕΤΠΑ, Τοµεακά του ΕΚΤ ΕΠΑΛ Στόχος 3 Ταµείο Εξωτερικών Συνόρων Πράσινο Ταµείο Για την καλύτερη δυνατή υποστήριξη του ανωτέρω σχεδιασµού, πρόκειται να συγκροτήσουµε Ειδική Υπηρεσία ιαχείρισης (ΕΥ ). Θέµατα ναυτικής εκπαίδευσης. Η αρχική εκπαίδευση παρέχεται σε Ακαδηµίες γεωγραφικά διεσπαρµένες σε όλη την ηπειρωτική και νησιωτική χώρα. Οι Ακαδηµίες Πλοιάρχων και Μηχανικών Ε.Ν. ανήκουν στην βαθµίδα της Ανώτερης Τεχνικής Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης. Η φοίτηση διαρκεί οκτώ εξάµηνα, εκ των οποίων τα δυο αφορούν εκπαιδευτικά ταξίδια σε πλοία του Ελληνικού Εµπορικού Στόλου, συµβεβληµένα ή µη µε το ΝΑΤ. Με τροποποίηση του σχετικού Νόµου, οι σπουδαστές µπορούν να εκπαιδευτούν και σε πλοία µε ξένη σηµαία υπό την προϋπόθεση γνώσης της Αγγλικής γλώσσας και ύπαρξης αξιωµατικού αντίστοιχης ειδικότητας Πλοιάρχου ή Μηχανικού. Οι 8/11

9 δαπάνες της ναυτικής εκπαίδευσης καλύπτονται από το Κεφάλαιο Ναυτικής Εκπαίδευσης (ΚΝΕ) κατά 80%, το Π Ε (ΕΣΠΑ) και τον Τακτικό προϋπολογισµό (15% - 20%). Οι πόροι του ΚΝΕ προέρχονται από τις εισφορές των υπό ελληνική σηµαία πλοίων και των υπό ξένη σηµαία πλοίων συµβεβληµένων µε το ΝΑΤ. Επεξεργαζόµαστε σχέδιο αναβάθµισης της παρεχόµενης Ναυτικής Εκπαίδευσης και εξορθολογισµού του κόστους της, στοχεύοντας σε όλο το φάσµα: προσέλκυση - εκπαίδευση - µετεκπαίδευση. Σύντοµα θα προβούµε σε ανακοινώσεις. Το σχέδιο αυτό περιλαµβάνει, µεταξύ άλλων, την οργάνωση και διοίκηση της ναυτικής εκπαίδευσης, τον εκσυγχρονισµό των υποδοµών, του εκπαιδευτικού προγράµµατος και, γενικά, των λειτουργιών των Ακαδηµιών. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζουµε τη δυνατότητα αύξησης του αριθµού των εισακτέων καθώς και το πλαίσιο για την ίδρυση ιδιωτικών Σχολών υπό την αυστηρή εποπτεία του κράτους, κατά τα σύγχρονα πρότυπα και άλλων χωρών. Θέµατα Ναυτικής Εργασίας Η ναυτική εργασία χαρακτηρίζεται από µεγάλη ευελιξία ως προς το χρόνο, το είδος, τις συνθήκες απασχόλησης και το γεωγραφικό χώρο στον οποίο παρέχεται. Πρόκειται για ιδιοµορφίες κοινά αναγνωρισµένες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Γι αυτό και η εξυπηρέτηση των αναγκών της ναυτιλίας µπορεί να διασφαλιστεί µόνο µέσα από ένα οργανωµένο και εκτεταµένο δίκτυο γραφείων, τα οποία βρίσκονται σε κάθε λιµάνι και µπορούν να παρέχουν εξειδικευµένες υπηρεσίες όπως συµβαίνει µε το ΓΕΝΕ και τα κατά τόπους παραρτήµατά του µέσω των Λιµενικών Αρχών. Το θέµα πάντως διερευνάται ως προς τη δυνατότητα ανάπτυξης συνεργιών µε άλλες δοµές. Η οργανική σύνθεση 1 των πληρωµάτων καθορίζεται µε Π ή ΥΑ βάσει κριτηρίων 2. Ειδικές συνθέσεις προς εκτέλεση µεµονωµένου πλου ή πλόων επιτρέπονται µόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις 3 και καθορίζονται µε ΥΑ κατά περίπτωση, µε συγκεκριµένο χρονικό όριο ισχύος και µε ανανέωση κατόπιν αιτήµατος του ενδιαφεροµένου, εφόσον εξακολουθούν να ισχύουν οι όροι υπό τους οποίους εκδόθηκαν. Ιδιαίτερα για τις οργανικές συνθέσεις πληρώµατος των Ε/Γ και Ε/Γ-Ο/Γ ταχυπλόων πλοίων έχουν εκδοθεί ΥΑ κατά περίπτωση. Για αυτή την κατηγορία πλοίων, εφαρµόζονται ιδιαίτερες (αυστηρότερες σε σχέση µε τα συµβατικά πλοία) απαιτήσεις για τον µέγιστο χρόνο εργασίας των ναυτικών. Οι όροι αµοιβής και εργασίας των ναυτικών για διάφορες κατηγορίες πλοίων καθορίζονται και από τις Συλλογικές Συµβάσεις Ναυτικής Εργασίας, το περιεχόµενο των οποίων καταρτίζεται µε ελεύθερες διαπραγµατεύσεις µεταξύ εκπροσώπων των οικείων εφοπλιστικών και ναυτεργατικών οργανώσεων, χωρίς την παρέµβαση της ιοίκησης, ως προς το περιεχόµενο των όρων αυτών. 1 Άρθρο 87 παρ. 2 του Ν.. 187/1973 «περί Κώδικα ηµοσίου Ναυτικού ικαίου» - Κ Ν 2 Οι εκτελούµενοι πλόες, τα τεχνικά τους χαρακτηριστικά, ο αριθµός επιβατών, ο αριθµός κλινών και, γενικότερα τα κριτήρια του IMO. 3. Σε περιπτώσεις που οι ισχύουσες ρυθµίσεις δεν καλύπτουν τους εκτελούµενους πλόες συγκεκριµένου πλοίου, ή τους καλύπτουν µεν αλλά πρόκειται για επιδοτούµενους πλόες σε κοντινές αποστάσεις ή ακριτικές περιοχές, ή σε περιπτώσεις µεµονωµένων από πλευράς χρονικής ισχύος και περιοχής πλόες, ή ακόµα, σε περιπτώσεις ειδικών τεχνικών χαρακτηριστικών και κατασκευής πλοίων. 9/11

10 Μόλις υποβληθούν στο Υπουργείο οι Συλλογικές Συµβάσεις, κυρώνονται άµεσα από τον Υπουργό. Η εφαρµογή των απαιτήσεων της ισχύουσας νοµοθεσίας για θέµατα που σχετίζονται µε το προσωπικό πλοίων και τους όρους εργασίας αµοιβής και εργασίας ελέγχεται από τις Λιµενικές Αρχές. Όσον αφορά στην εξασφάλιση σύγχρονων συνθηκών και όρων ναυτικής εργασίας, σύντοµα πρόκειται να κυρωθεί µε Νόµο η Σύµβαση Ναυτικής Εργασίας, 2006 (MLC, 2006) που υιοθετήθηκε από τη ιεθνή Οργάνωση Εργασίας. Η Σύµβαση αυτή που αποτελεί όργανο ελέγχου των πλοίων στους λιµένες (Port State Control) υπό τον όρο της «µη ευνοϊκότερης µεταχείρισης», προβλέπει την πιστοποίηση των πλοίων διεθνών πλόων χωρητικότητας άνω των 500 ο.χ., καθώς και των πλοίων ίδιας χωρητικότητας που εκτελούν πλόες µεταξύ λιµένων κράτους άλλου από αυτού της σηµαίας τους. Μέρος των διατάξεων της Σύµβασης έχει µεταφερθεί και στο Κοινοτικό δίκαιο µέσω της Οδηγίας 2009/13/ΕΚ, ενώ τελούν υπό επεξεργασία σε επίπεδο Ε.Ε. δυο νέες Προτάσεις Οδηγιών για την εφαρµογή της. Σηµειώνω ότι τη Σύµβαση έχουν έως σήµερα κυρώσει είκοσι οκτώ (28) κράτη, από τα τριάντα (30) που απαιτείται, τα οποία και συγκεντρώνουν πάνω από το 33% της παγκόσµιας ολικής χωρητικότητας πλοίων, ικανοποιώντας τη µία εκ των προϋποθέσεων για τη θέση της σε ισχύ. Η κύρωση επείγει προκειµένου αποφευχθούν φαινόµενα κράτησης πλοίων υπό Ελληνική σηµαία σε λιµένες της αλλοδαπής ή ακόµα και διαγραφής πλοίων από το Ελληνικό νηολόγιο. Τα χρονικά περιθώρια για την έγκαιρη προσαρµογή της εθνικής νοµοθεσίας, που απαιτεί το συντονισµό πολλών υπηρεσιών, την πιστοποίηση των υπό Ελληνική σηµαία πλοίων και συναφώς της κατάλληλης προετοιµασίας των Νηογνωµόνων, είναι πλέον πολύ περιορισµένα. Σας αναφέρω απλώς, ότι το σχετικό Σχέδιο Νόµου είχε υποβληθεί από τον Οκτώβριο 2010 πέντε φορές για υπογραφή στους συναρµόδιους Υπουργούς, χωρίς όµως αποτέλεσµα λόγω των συνεχών ενδοκυβερνητικών µεταβολών της περιόδου Τέλος, για την αντιµετώπιση των δοµικών προβληµάτων του Ναυτικού Αποµαχικού Ταµείου και του Οίκου Ναύτου συνεργαζόµαστε στενά µε τα συναρµόδια Υπουργεία. Σήµερα δεν θα ήθελα να επεκταθώ περαιτέρω. Θέµατα ακτοπλοΐας Ο κλάδος αντιµετωπίζει οξύτατη κρίση. Παρόλο που ο στόλος αναβαθµίστηκε την τελευταία 10ετία µε νέα σύγχρονα πλοία, σήµερα αντιµετωπίζει έντονο πρόβληµα βιωσιµότητας που αποδίδεται, κυρίως, στη γενικότερη οικονοµική κρίση της χώρας (µειωµένη ζήτηση - µείωση εσόδων) και στην άνοδο των διεθνών τιµών των καυσίµων. Σύµφωνα µε πρόσφατες µελέτες και τις δηµοσιεύσεις των ισολογισµών των εισηγµένων στο Χρηµατιστήριο ακτοπλοϊκών εταιρειών, η Ελληνική Ακτοπλοΐα διανύει από το 2009 περίοδο ύφεσης καταγράφοντας τις µεγαλύτερες ζηµιές στην ιστορία της µε τις προβλέψεις για το µέλλον να µην περιλαµβάνουν καν την προοπτική σταθεροποίησης της κατάστασης, πόσο µάλλον ανάπτυξης του κλάδου. 10/11

11 Η αναµενόµενη επιδείνωση της κατάστασης, θα δηµιουργήσει µεγάλα προβλήµατα κατά τους χειµερινούς µήνες. Με βάση τα ανωτέρω, θα προβούµε: στην επανεξέταση των δροµολογίων που έχουν ανατεθεί µε συµβάσεις ανάθεσης δηµόσιας υπηρεσίας και τη συσχέτισή τους µε πραγµατικές συγκοινωνιακές ανάγκες, στον εκσυγχρονισµό του ισχύοντος θεσµικού πλαισίου, στη διερεύνηση από τον Κλάδο Ελέγχου Εµπορικών Πλοίων, ισοδύναµων µέτρων αναγνωρισµένων οργανισµών, προκειµένου να καταστεί δυνατή η χορήγηση πιστοποιητικών κατάταξης καθώς και στην αξιοποίηση Κοινοτικών πόρων για τη µείωση του κόστους εργασίας. Ελπίζουµε, τέλος, ότι και µε την ολοκλήρωση της µελέτης εφαρµογής του «Μεταφορικού Ισοδύναµου» από το Υπουργείο Ανάπτυξης, θα καταλήξουµε στα κριτήρια εφαρµογής του, εξαντλώντας τις δυνατότητες που παρέχει το πρωτογενές και το παράγωγο δίκαιο της Ε.Ε.. Στο πλαίσιο αυτό, θα επιδιώξουµε τη µείωση του ΦΠΑ στα εισιτήρια 11/11