Το παρόν έντυπο έχει τυπωθεί σε χαρτί µη χλωριωµένο και πλήρως ανακυκλώσιµο, που ο πολτός του έχει προέλθει από ελεγχόµενες και πιστοποιηµένες

Transcript

1

2 Το παρόν έντυπο έχει τυπωθεί σε χαρτί µη χλωριωµένο και πλήρως ανακυκλώσιµο, που ο πολτός του έχει προέλθει από ελεγχόµενες και πιστοποιηµένες καλλιέργειες ξυλείας. This document was printed on chlorine-free and fully recyclable paper, with wood fibres from sustainable and certified managed sources.

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ CONTENTS Μήνυµα του Γενικού Διευθυντή 4 Message from the CEO Σύστηµα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης 6 Environmental Management System Θόρυβος 10 Noise Ατµόσφαιρα 14 Atmosphere Νερό 19 Water Aπορρίµµατα 22 Waste Φυσικό Περιβάλλον 25 Natural Environment Kοινωνικές Πρωτοβουλίες 30 Social Initiatives Στατιστικά Στοιχεία 33 Statistics

4 Μήνυµα του Γενικού Διευθυντή Message from the CEO Αγαπητοί φίλοι, Dear Friends, Με ιδιαίτερη χαρά προλογίζω την 11η έκδοση της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του Διεθνούς Αερολιµένα Αθηνών «Φροντίδα για το Περιβάλλον», που συνοψίζει τις πρωτοβουλίες και τα προγράµµατα της εταιρείας µας για την υπεύθυνη και αποτελεσµατική αντιµετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων. To 2008 ήταν µια χρονιά δοκιµασίας για τον κλάδο των διεθνών αεροµεταφορών λόγω της παγκόσµιας ύφεσης. Ωστόσο, παρά τις δυσµενείς συνθήκες, η επιβατική κίνηση στο αεροδρόµιο της Αθήνας διατηρήθηκε στα επίπεδα ρεκόρ του 2007, µε 16,5 εκατοµµύρια επιβάτες. Ταυτόχρονα όµως, το 2008 αποτυπώθηκαν πλέον πολύ ορατά οι νέες περιβαλλοντικές προκλήσεις για την αεροπορία. Με στόχο την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από τη λειτουργία µας, εφαρµόσαµε µε επιτυχία το νέο Εταιρικό Σχέδιο Δράσης για την Κλιµατική Αλλαγή, µε σειρά µέτρων για τη µείωση των εκποµπών CO2. Παράλληλα, η ευρωπαϊκή διάκριση GreenBuilding Partner Award 2008 επιβράβευσε τη σηµαντική εξοικονόµηση ενέργειας που επιτεύχθηκε στα κτίρια και τις υποδοµές του αεροδροµίου. Η ανακύκλωση, για άλλη µια φορά, είχε εξαιρετικά αποτελέσµατα, καταγράφοντας σηµαντική αύξηση στο 43% των συνολικών µη-επικίνδυνων απορριµµάτων. Επιπλέον το πρόγραµµά µας για τον έλεγχο και τη µείωση των κινδύνων από την πανίδα ενισχύθηκε µε νέο εξοπλισµό, που θα συµβάλει ουσιαστικά στις προσπάθειες που γίνονται στον σηµαντικό αυτό τοµέα. Το 2008 εφαρµόσαµε επίσης µε επιτυχία το ετήσιο πρόγραµµα περιβαλλοντικών δράσεων για τις τοπικές κοινότητες. Ένα ιδιαίτερα σηµαντικό έργο που αναλάβαµε είναι η ανάδειξη και η προστασία του υγρότοπου της Βραυρώνας, σε συνεργασία µε την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. It gives me great pleasure to present to you the 11th issue of Athens International Airport s publication Care for the Environment, which summarises our company's initiatives and programmes for responsible and effective environmental protection. Η κοινωνική προσφορά αποτελεί βασικό άξονα της στρατηγικής µας. Ιδιαίτερη ικανοποίηση µάς έδωσε η κατάταξη της Eταιρείας Aεροδροµίου --για δεύτερη συνεχή χρονιά-- στην 4η θέση των πιο υπεύθυνων µεταξύ των 100 µεγαλύτερων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της διεθνούς έρευνας Accountability Rating (Greece). Due to the global financial crisis, 2008 was a very difficult year for international aviation. However, our airport managed to maintain traffic at the record-breaking level of 2007, reaching 16.5 million passengers. Με τη δέσµευση ότι ο Διεθνής Αερολιµένας Αθηνών θα συνεχίσει µε συνέπεια την υπεύθυνη περιβαλλοντική πολιτική του, σας καλωσορίζω στην έκδοση «Φροντίδα για το Περιβάλλον» Γιάννης Ν. Παράσχης At the same time, in 2008, the new environmental challenges for aviation became more apparent than ever. Aiming at decreasing the impact of the airport's operation on the climate, we launched and implemented successfully a Climate Change Corporate Action Plan, focusing on CO2 emissions reduction. In addition, having achieved substantial energy savings at the airport buildings and infrastructure, our company was honoured by the European Commission with the 2008 GreenBuilding Partner Award. For another consecutive year, recycling climbed to record numbers, as our rate reached 43% of the total nonhazardous waste generated at the airport. In addition, our programme for the control and reduction of risks associated to bird strikes was enhanced with the purchase of new equipment that will contribute to this important objective. Furthermore, our annual community relations programme addressing environmental issues was successfully implemented in cooperation with local municipalities.one of the most important initiatives involves the preservation and protection of the neighbouring Vravrona wetlands, in collaboration with the Hellenic Ornithological Society. Social responsibility is an integral component of our corporate strategy, and we are especially proud for having been ranked by Accountability Rating (Greece) --for the second year in a row-- as the 4th most responsible company among the 100 largest enterprises active in Greece. In light of the continuing commitment of Athens International Airport towards responsible environmental policy, I welcome you to our latest Care for the Environment issue. Dr Yiannis N. Paraschis

5 Μήνυµα του Γενικού Διευθυντή Message from the CEO Αγαπητοί φίλοι, Dear Friends, Με ιδιαίτερη χαρά προλογίζω την 11η έκδοση της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του Διεθνούς Αερολιµένα Αθηνών «Φροντίδα για το Περιβάλλον», που συνοψίζει τις πρωτοβουλίες και τα προγράµµατα της εταιρείας µας για την υπεύθυνη και αποτελεσµατική αντιµετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων. To 2008 ήταν µια χρονιά δοκιµασίας για τον κλάδο των διεθνών αεροµεταφορών λόγω της παγκόσµιας ύφεσης. Ωστόσο, παρά τις δυσµενείς συνθήκες, η επιβατική κίνηση στο αεροδρόµιο της Αθήνας διατηρήθηκε στα επίπεδα ρεκόρ του 2007, µε 16,5 εκατοµµύρια επιβάτες. Ταυτόχρονα όµως, το 2008 αποτυπώθηκαν πλέον πολύ ορατά οι νέες περιβαλλοντικές προκλήσεις για την αεροπορία. Με στόχο την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από τη λειτουργία µας, εφαρµόσαµε µε επιτυχία το νέο Εταιρικό Σχέδιο Δράσης για την Κλιµατική Αλλαγή, µε σειρά µέτρων για τη µείωση των εκποµπών CO2. Παράλληλα, η ευρωπαϊκή διάκριση GreenBuilding Partner Award 2008 επιβράβευσε τη σηµαντική εξοικονόµηση ενέργειας που επιτεύχθηκε στα κτίρια και τις υποδοµές του αεροδροµίου. Η ανακύκλωση, για άλλη µια φορά, είχε εξαιρετικά αποτελέσµατα, καταγράφοντας σηµαντική αύξηση στο 43% των συνολικών µη-επικίνδυνων απορριµµάτων. Επιπλέον το πρόγραµµά µας για τον έλεγχο και τη µείωση των κινδύνων από την πανίδα ενισχύθηκε µε νέο εξοπλισµό, που θα συµβάλει ουσιαστικά στις προσπάθειες που γίνονται στον σηµαντικό αυτό τοµέα. Το 2008 εφαρµόσαµε επίσης µε επιτυχία το ετήσιο πρόγραµµα περιβαλλοντικών δράσεων για τις τοπικές κοινότητες. Ένα ιδιαίτερα σηµαντικό έργο που αναλάβαµε είναι η ανάδειξη και η προστασία του υγρότοπου της Βραυρώνας, σε συνεργασία µε την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. It gives me great pleasure to present to you the 11th issue of Athens International Airport s publication Care for the Environment, which summarises our company's initiatives and programmes for responsible and effective environmental protection. Η κοινωνική προσφορά αποτελεί βασικό άξονα της στρατηγικής µας. Ιδιαίτερη ικανοποίηση µάς έδωσε η κατάταξη της Eταιρείας Aεροδροµίου --για δεύτερη συνεχή χρονιά-- στην 4η θέση των πιο υπεύθυνων µεταξύ των 100 µεγαλύτερων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της διεθνούς έρευνας Accountability Rating (Greece). Due to the global financial crisis, 2008 was a very difficult year for international aviation. However, our airport managed to maintain traffic at the record-breaking level of 2007, reaching 16.5 million passengers. Με τη δέσµευση ότι ο Διεθνής Αερολιµένας Αθηνών θα συνεχίσει µε συνέπεια την υπεύθυνη περιβαλλοντική πολιτική του, σας καλωσορίζω στην έκδοση «Φροντίδα για το Περιβάλλον» Γιάννης Ν. Παράσχης At the same time, in 2008, the new environmental challenges for aviation became more apparent than ever. Aiming at decreasing the impact of the airport's operation on the climate, we launched and implemented successfully a Climate Change Corporate Action Plan, focusing on CO2 emissions reduction. In addition, having achieved substantial energy savings at the airport buildings and infrastructure, our company was honoured by the European Commission with the 2008 GreenBuilding Partner Award. For another consecutive year, recycling climbed to record numbers, as our rate reached 43% of the total nonhazardous waste generated at the airport. In addition, our programme for the control and reduction of risks associated to bird strikes was enhanced with the purchase of new equipment that will contribute to this important objective. Furthermore, our annual community relations programme addressing environmental issues was successfully implemented in cooperation with local municipalities.one of the most important initiatives involves the preservation and protection of the neighbouring Vravrona wetlands, in collaboration with the Hellenic Ornithological Society. Social responsibility is an integral component of our corporate strategy, and we are especially proud for having been ranked by Accountability Rating (Greece) --for the second year in a row-- as the 4th most responsible company among the 100 largest enterprises active in Greece. In light of the continuing commitment of Athens International Airport towards responsible environmental policy, I welcome you to our latest Care for the Environment issue. Dr Yiannis N. Paraschis

6 6 ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ENVIRONMENTAL MANAGEMENT SYSTEM

7 Μια από τις σηµαντικότερες προτεραιότητες της εταιρείας µας είναι η υπεύθυνη και αποτελεσµατική αντιµετώπιση όλων των περιβαλλοντικών προκλήσεων. Η δέσµευσή µας αυτή αντανακλάται στην Περιβαλλοντική Πολιτική. Εφαρµόζουµε Σύστηµα Περιβαλλοντικής ιαχείρισης (ΣΠ ), το οποίο έχει πιστοποιηθεί σύµφωνα µε το διεθνές περιβαλλοντικό πρότυπο ΕΝ ISO 14001:2004, ενώ το 2008 η ετήσια ανασκόπηση του ΣΠ πραγµατοποιήθηκε επιτυχώς από τον ανεξάρτητο φορέα πιστοποίησης DQS. Στο πλαίσιο του συστήµατος, εκπονούµε κάθε χρόνο Περιβαλλοντικό Σχέδιο, που περιγράφει αναλυτικά τα προγράµµατα τα οποία εφαρµόζουµε, ενώ συνεργαζόµαστε στενά και παρακολουθούµε τις δραστηριότητες των εταιρειών που λειτουργούν στο αεροδρόµιο. One of our company s top priorities is the responsible and effective management of all environmental challenges.this commitment is reflected in our Environmental Policy. In order to efficiently address all environmental issues, we have established an Environmental Management System (EMS), which is certified according to the international standard ΕΝ ISO 14001:2004. In 2008, DQS, the external certification body, renewed our certification. In the EMS context, we annually compile and implement an Environmental Plan consisting of comprehensive environmental programmes. In addition, we closely cooperate with and monitor all Third Parties operations. 7

8 ΠEPIBAΛΛONTIKO ΣXE IO 2008 Απολογισµός ράσεων ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΤΟΧΟΣ AΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ανακύκλωση στο χώρο του αεροδροµίου Περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση Αξιολόγηση της θέσης των Σταθµών Παρακολούθησης Θορύβου σε σχέση µε τις πορείες των αεροσκαφών Βιοπαρακολούθηση Φάση ΙΙ Κατάλογος καταγραφής εκποµπών εντός του χώρου του αεροδροµίου Παρακολούθηση ποιότητας επιφανειακών υδάτων Επίτευξη ποσοστού ανακύκλωσης 20% στο χώρο του αεροδροµίου το έτος % του προσωπικού του ιεθνούς Αερολιµένα Αθηνών να παρακολουθήσει σεµινάριο περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, και να πραγµατοποιηθούν 3 περιβαλλοντικές ξεναγήσεις στο χώρο του αεροδροµίου Ανάλυση των περιστατικών θορύβου σε 8 µόνιµα εγκαταστηµένους Σταθµούς Παρακολούθησης Θορύβου Καταγραφή της χλωρίδας, της πανίδας και της βλάστησης, καθώς και των αποκλίσεων από τα δεδοµένα βάσης 100% ηµιαυτόµατη παρακολούθηση και πληροφόρηση για τις εκποµπές ρύπων στον ιεθνή Αερολιµένα Αθηνών από τη λειτουργία του αεροδροµίου Εγκατάσταση και λειτουργία αυτόµατου συστήµατος µέτρησης στην έξοδο της κύριας λίµνης κατακράτησης EΠΕΤΕΥΧΘΗ EΠΕΤΕΥΧΘΗ EΠΕΤΕΥΧΘΗ EΠΕΤΕΥΧΘΗ EΠΕΤΕΥΧΘΗ EΠΕΤΕΥΧΘΗ ΠEPIBAΛΛONTIKO ΣXE IO 2009 Αντικειµενικοί Στόχοι ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΤΟΧΟΣ Σύγκριση των αναλυτών του ικτύου Παρακολούθησης της Ποιότητας του Αέρα Αξιολόγηση ποιότητας αέρα στην Αρτέµιδα Πρόγραµµα ανακύκλωσης στα σχολεία του ήµου Αρτέµιδος Αναθεώρηση του Προγράµµατος Ελέγχου και Μείωσης των Κινδύνων από τα Πτηνά Ανάδειξη του Υγρότοπου της Βραυρώνας Προβολή στοιχείων θορύβου στο διαδίκτυο και λήψη παραπόνων για το θόρυβο µέσω του διαδικτύου Αύξηση Ανακύκλωσης στο χώρο του αεροδροµίου Περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση Εκτίµηση της αβεβαιότητας των ταυτόχρονων µετρήσεων των αναλυτών HC, CO, SO2, NOx και O3 Πραγµατοποίηση µετρήσεων ποιότητας αέρα για τουλάχιστον ένα χρόνο µε τον κινητό σταθµό στην Αρτέµιδα Συλλογή και ανακύκλωση τουλάχιστον 20 τόνων Χαρτιού και Κουτιών Αλουµινίου από τα σχολεία του ήµου Αρτέµιδος µέχρι το τέλος του 2009 Μείωση της επικινδυνότητας πρόσκρουσης Καθαρισµός, σήµανση, ανάπτυξη µονοπατιών και άλλες εργασίες σε συνεργασία µε τη Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Προβολή στοιχείων θορύβου στο διαδίκτυο και λήψη παραπόνων για το θόρυβο µέσω της ιστοσελίδας του ιεθνούς Αερολιµένα Αθηνών Επίτευξη ποσοστού ανακύκλωσης 50% στο χώρο του αεροδροµίου το έτος % του προσωπικού του ιεθνούς Αερολιµένα Αθηνών να παρακολουθήσει σεµινάριο περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης έως το τέλος του

9 2008 ENVIRONMENTAL PLAN Performance Report PROGRAMME TITLE TARGET RESULT Recycling on airport site Environmental awareness I Achieve 20% recycling rate on airport site by the year % of Athens International Airport s employees to obtain environmental awareness training;three (3) environmental tours to be conducted ACHIEVED ACHIEVED Analysis of NMT locations based on flight tracks data Analyse noise events for 8 permanent NOMOS Noise Monitoring Terminals ACHIEVED Bio-monitoring programme Phase II Record the status of fauna, flora and vegetation in order to define possible variations versus the baseline ACHIEVED Airport site emissions inventory 100% semi-automated monitoring and reporting of airport operation emissions on airport site ACHIEVED Surface water quality monitoring Install and operate an online water monitoring system at the exit of the main ponding area ACHIEVED 2009 ENVIRONMENTAL PLAN Objectives PROGRAMME TITLE TARGET Intercomparison of the Air Quality Monitoring Network (AQMN) analysers Assessment of the Air Quality in Artemis Recycling programme at the Schools of the Municipality of Artemis Wildlife Hazard Control and Reduction Programme Revision Preservation of Vravrona Wetlands Display of Noise Data and Receiving Noise Complaints through the Internet Environmental Awareness Increase Recycling on Airport Site Assess the uncertainty of simultaneous measurements of HC, CO, SO2, NOx and O3 with AQMN analysers Perform at least one year's worth of air quality monitoring with the mobile station of the AQMN in Artemis Collect at minimum 20 tonnes of recyclables (Paper & Aluminium Cans) from the Schools in Artemis Municipality until the end of 2009 Minimise wildlife strike risks Provision of clean-up, signage, path development and other works at the Vravrona wetlands in cooperation with the Hellenic Ornithological Society Display noise data over the internet and receive noise complaints via AIA s internet site 91% of the number of AIA s employees to obtain environmental awareness training by the end of year 2010 Achieve a recycling rate of 50% on the airport site in year

10 10 ΘΟΡΥΒΟΣ NOISE

11 Ο θόρυβος είναι ένα από τα βασικά περιβαλλοντικά θέµατα που σχετίζονται µε τη λειτουργία ενός αεροδροµίου, και η εταιρεία µας το αντιµετωπίζει µε την ανάλογη σοβαρότητα λαµβάνοντας τα απαραίτητα µέτρα. Noise is one of the main environmental issues associated with the operation of an airport, and our company addresses it responsibly by taking measures. Ενδεικτικά Επίπεδα Θορύβου Comparative Noise Levels Όριο Πόνου / Pain limit Night Club Kόρνα Aυτοκινήτου / Car horn Λεωφορείο / Bus Boeing στο Σταθµό 3 / Boeing in NMT 3 Συζήτηση / Normal conversation IX σε αστική περιοχή / Car in residential area Boeing στο Σταθµό 5 / Boeing in NMT 5 Boeing στο Σταθµό 2 / Boeing in NMT 2 Eλικοφόρο αεροσκάφος στους Σταθµούς 2 & 3 / Propeller aircraft in NMT 2 & 3 Eλικοφόρο αεροσκάφος στο Σταθµό 5 / Propeller aircraft in NMT 5 Περιφερειακός θόρυβος σε ήρεµη αστική περιοχή / Quiet residential area Θρόισµα φύλλων σε µέτριο άνεµο / Leaf rustle with moderate wind Ψίθυρος / Whisper dB(A) Ενδεικτικά επίπεδα θορύβου Τα επίπεδα θορύβου µετρούνται σε ντεσιµπέλ (db(a)), που περιγράφουν την ακουστική πίεση στο αυτί µας. Επιπλέον, οι τιµές των ντεσιµπέλ αντιπροσωπεύουν και την ευαισθησία του ανθρώπινου αυτιού, που εξαρτάται από τη συχνότητα του ήχου. Έτσι αντιλαµβανόµαστε κάθε αύξηση του θορύβου κατά 10 db(a) σαν διπλασιασµό της έντασης του ήχου. Comparative Noise Levels Noise levels are measured in db(a), a unit that describes the sound pressure in the human ear. Additionally, the values of the decibels represent the sensitivity of the human ear that is related to the frequency of the sound.thus every increase in the sound level by 10 db(a) is perceived as doubling of the sound level. Για τη µείωση της όχλησης από το θόρυβο στις κατοικηµένες περιοχές γύρω από το αεροδρόµιο,εφαρµόζονται ιαδικασίες Μείωσης Θορύβου. Noise Abatement Procedures have been defined for the reduction of noise levels in the residential areas around the airport and along the flight paths. ιαδικασίες Μείωσης Θορύβου Για τη µείωση της όχλησης από το θόρυβο στις κατοικηµένες περιοχές γύρω από το αεροδρόµιο, εφαρµόζονται οι ιαδικασίες Μείωσης Θορύβου. Οι διαδικασίες αυτές περιλαµβάνουν µέτρα όπως η επιλεκτική χρήση διαδρόµων ή η αποφυγή χρήσης ανάστροφης ώσης κινητήρων. Το µέτρο της επιλεκτικής χρήσης διαδρόµων περιλαµβάνει τα ακόλουθα: Noise Abatement Procedures Noise Abatement Procedures have been defined for the reduction of noise levels in the residential areas around the airport and along the flight paths. These include measures such as preferential runway use and avoidance of reverse thrust. More specifically, the preferential runway use system includes the following: 11

12 Αποφυγή της χρήσης του ανατολικού διαδρόµου (03R) για απογειώσεις προς βορρά στη διάρκεια της νύχτας (23:00 07:00). Αποφυγή της χρήσης του ανατολικού διαδρόµου (21L) για προσγειώσεις προς νότο στη διάρκεια της νύχτας (23:00 07:00). Επιπλέον, για την περαιτέρω µείωση της όχλησης, η επιλεκτική χρήση διαδρόµων εφαρµόζεται και κατά τις απογευ- µατινές ώρες (15:00 18:00). Avoidance of the use of the eastern runway (03R) for departures to the north during the night (23:00 07:00) Avoidance of the use of the eastern runway (21L) for landings to the south during the night (23:00 07:00). Additionally, for further reduction of noise nuisance, the preferential runway use system is also implemented during the afternoon hours (15:00 18:00). Αποτελέσµατα της Επιλεκτικής Χρήσης ιαδρόµων για το 2008: Ποσοστό απογειώσεων προς βορρά από 23:00 έως 07:00 από το διάδροµο 03R: 7% Ποσοστό προσγειώσεων προς νότο από 23:00 έως 07:00 από το διάδροµο 21L: 16% Ποσοστό απογειώσεων προς βορρά από 15:00 έως 18:00 από το διάδροµο 03R: 5% Ποσοστό προσγειώσεων προς νότο από 15:00 έως 18:00 από το διάδροµο 2IL: 2% Results of the Preferential Runway Use System for 2008: Percentage of take-offs to the north from 23:00 to 07:00 from runway 03R: 7% Percentage of landings to the south from 23:00 to 07:00 from runway 21L: 16% Percentage of take-offs to the north from 15:00 to 18:00 from runway 03R: 5% Percentage of landings to the south from 15:00 to 18:00 from runway 21L: 2% Ενδεικτικές πορείες κατά την προσγείωση Ενδεικτικές πορείες κατά την απογείωση Θέσεις σταθµών µέτρησης θορύβου db(a) Μέση Στάθµη Θορύβου ανά Σταθµό το 2008 Average Leq Levels per NMT during 2008 NMT 2 NMT 3 NMT 4 NMT 5 NMT 6 NMT 7 NMT 8 NMT 9 NMT 10 L night L den Το ΝΟΜΟS είναι συνδεδεµένο µε το ραντάρ της ΥΠΑ για την παροχή στοιχείων πορείας αεροσκαφών. NOMOS is connected with HCAA s radar for the provision of flight track information. 12

13 Σύστηµα Παρακολούθησης Θορύβου Έχουµε εγκαταστήσει Σύστηµα Παρακολούθησης Θορύβου (NOise MOnitoring System NOMOS). Το σύστηµα αυτό είναι συνδεδεµένο µε το ραντάρ της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας ώστε να πραγµατοποιείται συσχετισµός των επιπέδων θορύβου µε συγκεκριµένες πτήσεις αεροσκαφών µε βάση το ίχνος πτήσης των αεροσκαφών. Το NOMOS περιλαµβάνει δέκα (10) σταθερούς και έναν κινητό σταθµό παρακολούθησης θορύβου (ΝΜΤ), που έχουν εγκατασταθεί σε κατοικη- µένες περιοχές κατά µήκος της πορείας των αεροσκαφών. Noise Monitoring System We have installed a NOise MOnitoring System (NOMOS) for the continuous monitoring of noise levels and automatic correlation with aircraft flights. Furthermore, this system is connected with the Hellenic Civil Aviation Authority s radar so that correlations can be established based on the actual flight track information. The Noise Monitoring System comprises ten (10) permanent and one (1) mobile Noise Monitoring Terminals (ΝΜΤs) installed in residential areas along the flight routes. Ραφήνα Rafina 10,5% (6) Άλλες Περιοχές Other Areas 12% (7) Τηλεφωνικές Κλήσεις στη Γραµµή Σας Ακούµε ανά Περιοχή για το 2008 Τelephone Calls to the We Listen Line per Area during 2008 Kορωπί / Koropi 10,5% (6) Άρτεµις Artemis 67% (39) Από τον Ιανουάριο 2009 υπάρχει και η δυνατότητα λήψης παραπόνων θορύβου και από την ιστοσελίδα ( Since January 2009 citizens are able to register their noise complaints through AIA s website ( Σχέσεις µε την Τοπική Κοινωνία Έχουµε δηµιουργήσει την ειδική τηλεφωνική γραµµή «Σας Ακούµε» ( ) για παράπονα και ερωτήσεις σχετικά µε το θόρυβο. Επίσης από τον Ιανουάριο 2009 υπάρχει και η δυνατότητα λήψης παραπόνων θορύβου και από την ιστοσελίδα της εταιρείας ( Μελέτη Θορύβου Αεροσκαφών Στο πλαίσιο της συνεργασίας του Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε., της Υ.Π.Α. και του ιεθνούς Αερολιµένα Αθηνών, εκπονήθηκε Μελέτη Θορύβου Αεροσκαφών από ανεξάρτητο µελετητή, η οποία περιλαµβάνει τη δηµιουργία Στρατηγικού Χάρτη Θορύβου καθώς και την αναθεώρηση του Σχεδίου ράσης µε την εξέταση διαφόρων µέτρων για τη µείωση του θορύβου. Η µελέτη είναι διαθέσιµη από την ιστοσελίδα του ΥΠΕΧΩ Ε ( Relations with the Local Communities Concerned citizens may call the We Listen telephone line ( ) on a 24-hour basis in order to register their complaints and request information on noise issues. Furthermore, since January 2009, citizens are able to register their noise complaints through AIA s website ( Aircraft Noise Study In the context of collaboration with the Ministry for the Environment, Physical Planning & Public Works, and the Hellenic Civil Aviation Authority, a Study on Aircraft Noise was conducted by an independent consultant, which includes the creation of the Strategic Noise Map (SNM) and the revision of the existing Action Plan, including the assessment of several measures for further noise reduction. The study is available through the website of the Ministry for the Environment, Physical Planning and Public Works ( 13

14 14 ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ ATMOSPHERE

15 ΠΟIOΤΗΤΑ AEΡΑ Η Εταιρεία Αεροδροµίου, αναγνωρίζοντας τη σηµασία της διατήρησης της καλής ποιότητας του αέρα, αντιµετωπίζει το θέµα καταγράφοντας τις εκποµπές ρύπων από τις σχετικές πηγές, παρακολουθώντας τις συγκεντρώσεις ρύπων και τις µετεωρολογικές παραµέτρους στο αεροδρόµιο και την ευρύτερη περιοχή και αναλαµβάνοντας πρωτοβουλίες για τη µείωση των εκποµπών. Καταγραφή Εκποµπών Η εταιρεία µας υπολογίζει τις εκποµπές οξειδίων του αζώτου (NOΧ), υδρογονανθράκων (HCs) και µονοξειδίου του άνθρακα (CO) στο χώρο του αεροδροµίου, που περιλαµβάνει τις εκποµπές των αεροσκαφών (Κύκλος Προσγείωσης Απογείωσης),εκποµπές λόγω της εξυπηρέτησης των αεροσκαφών,εκποµπές από την οδική κυκλοφορία στο οδικό δίκτυο του αεροδροµίου καθώς και στις µη προσβάσιµες στο κοινό περιοχές και εκποµπές από άλλες πηγές (π.χ.σταθερές). AIR QUALITY Our company acknowledges the importance of air quality and addresses the issue by assessing emissions from relevant sources, monitoring pollutant concentrations and meteorological parameters at the airport and in the surrounding communities, and adopting measures aiming to reduce emissions. Emissions Inventory Our company estimates emissions of nitrogen oxides (NOΧ), hydrocarbons (HCs) and carbon monoxide (CO) from sources on the airport site, including aircraft emissions during the Landing-Take-Off (LTO) cycle, emissions from aircraft handling, emissions from road traffic in public areas and on the apron as well as emissions from other sources (e.g., stationary). Η Εταιρεία µας υπολογίζει τις εκποµπές ρύπων από τις πηγές που σχετίζονται µε τη λειτουργία του αεροδροµίου. Our company estimates pollutant emissions from sources related to the operation of the airport. Παρακολούθηση Ποιότητας Αέρα Το αεροδρόµιό µας είναι ένα από τα καλύτερα εξοπλισµένα αεροδρόµια διεθνώς για την παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα. Ο εξοπλισµός περιλαµβάνει τα εξής: ίκτυο Παρακολούθησης Ποιότητας Αέρα ( ΠΠΑ), το οποίο λειτουργεί από το 1998 και αποτελείται από 5 µόνι- µους σταθµούς, που είναι εγκατεστηµένοι στους ήµους Γλυκών Νερών, Κορωπίου, Μαρκοπούλου, Παλλήνης και Σπάτων, και έναν κινητό σταθµό. Στους σταθµούς µετράµε τις συγκεντρώσεις των βασικών ρύπων: NOΧ, όζον (O 3 ), σωµατίδια (PM 10 ), διοξείδιο του θείου (SO 2 ), CO και HCs καθώς και µετεωρολογικές παραµέτρους. Σύστηµα Φασµατοσκοπίας ιαφορικής Οπτικής Απορρόφησης (DOAS), όπου γίνεται καταγραφή της Air Quality Monitoring Our company estimates pollutant emissions from sources related to the operation of the airport. The equipment comprises the following: An Air Quality Monitoring Network (AQMN),which has been operating since 1998 and consists of five (5) permanent monitoring stations installed in the Municipalities of Glyka Nera,Koropi,Markopoulo,Pallini and Spata,and one (1) mobile station. Ground level concentrations of the major pollutants: NOΧ, ozone (O 3 ), particulate matter (PM 10 ), sulphur dioxide (SO 2 ), CO and HCs are measured as well as the basic meteorological parameters. Differential Optical Absorption Spectroscopy (DOAS) system, which records pollutant concentrations and 15

16 Αποτελέσµατα Παρακολούθησης Πρέπει να σηµειωθεί ότι το αεροδρόµιο είναι µόνο µία από τις πολλές πηγές αέριων ρύπων στα Μεσόγεια. Άλλες σηµαντικές πηγές αέριων ρύπων είναι η οδική κυκλοφορία, όπως επίσης και η εκτεταµένη ανάπτυξη (οικιστική και βιοµηχανική) και άλλες δραστηριότητες της περιοχής (π.χ. καύσεις). Results It should be noted that the airport is just one of many sources of air pollution in the Mesogheia area. Other sources include road traffic, widespread development (light industry, residential, etc.) and other activities (e.g. agricultural burning). /Μ: O ρύπος δεν µετράται στον εν λόγω σταθµό / Not measured at the specific station συγκέντρωσης αερίων ρύπων, και το οποίο παρέχει στοιχεία όχι µόνο για την αξιολόγηση της ποιότητας του αέρα στο χώρο του αεροδροµίου αλλά και για τις εκποµπές των αεροσκαφών κατά τη φάση της απογείωσης. Ηχητικό Ραντάρ (SODAR) και Ηλεκτροµαγνητικό Ραντάρ (RASS) και Μετεωρολογικό Σταθµό για την καταγραφή διαφόρων µετεωρολογικών παραµέτρων που συµβάλλουν στη διαµόρφωση της ποιότητας του αέρα στην ευρύτερη περιοχή των Μεσογείων. contributes not only to the assessment of air quality on the airport premises, but also to the monitoring of aircraft emissions during take-off. SOnic Detection And Ranging (SODAR) system, a Radio Acoustic Sounding System (RASS) and a Meteorological Station, which are used to monitor several meteorological parameters that affect air quality in the wider Mesogaia region. Το αεροδρόµιό µας είναι ένα από τα καλύτερα εξοπλισµένα αεροδρόµια διεθνώς για την παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα. Our airport is one of the best-equipped airports in the world with respect to air quality and meteorological monitoring. ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Μέτρα για τη Μείωση των Εκποµπών Η εταιρεία µας έχει δεσµευθεί να µειώσει την επίδρασή της στην κλιµατική αλλαγή,εφαρµόζοντας ήδη επιτυχώς µέτρα που µειώνουν τις εκπο- µπές που προέρχονται από τις λειτουργίες της,τα οποία περιλαµβάνουν CLIMATE CHANGE Emission Reduction Measures Our company is committed to reducing its impact on climate change and has already successfully implemented several measures to reduce emissions from sources under its direct control,including 16

17 το σχεδιασµό των εγκαταστάσεων του ΑΑ σύµφωνα µε τις αρχές της ενεργειακής αποδοτικότητας,την εκτεταµένη χρήση φυσικού αερίου,τη λειτουργία εκτεταµένου δικτύου µέσων µαζικής µεταφοράς, τη συµµετοχή στα Ευρωπαϊκά Προγράµµατα GreenLight και GreenBuilding το 2003 και 2006 αντίστοιχα,και άλλα µέτρα. Για την εντυπωσιακή του επίδοση στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιριακών του εγκαταστάσεων, ο ΑΑ τιµήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή µε τη σηµαντική διάκριση «GreenBuilding Partner Award 2008». Εταιρικό Σχέδιο ράσης για την Κλιµατική Αλλαγή Σε συνεργασία µε διάφορα τµήµατα της εταιρείας, εφαρµόζουµε Εταιρικό Σχέδιο για την Κλιµατική Αλλαγή. Το Εταιρικό Σχέδιο ράσης για την Κλιµατική Αλλαγή για το έτος 2008 περιλάµβανε οκτώ νέες δράσεις, η εφαρµογή των οποίων είχε τα ακόλουθα αποτελέσµατα: 15 βενζινοκίνητα οχήµατα του στόλου µας τροποποιήθηκαν σε υγραεριοκίνητα. Επίσης στο στόλο µας προστέθηκαν και 4 νέα υβριδικά οχήµατα. Στο πλαίσιο της εκστρατείας µείωσης χρήσης µηχανών στον Κύριο Αεροσταθµό, διανέµονται ενηµερωτικά φυλλάδια στους οδηγούς και εγκαταστάθηκαν αντίστοιχες πινακίδες. ηµιουργήθηκε νέο εγχειρίδιο για τον Πράσινο Σχεδιασµό Κτιρίων (Green Design), µε τη συνεργασία του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Συνεργαστήκαµε µε τις αεροπορικές εταιρείες και τις εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης ώστε να µειωθεί η χρήση των µονάδων ισχύος εδάφους (Ground Power Units). Φυτεύτηκαν 10 στρέµµατα µε δένδρα και θάµνους στην περιοχή του νέου Εκθεσιακού Κέντρου του ΑΑ. the energy-efficient design of the airport buildings and infrastructure, extensive use of natural gas, well-developed access to the airport via public transport, participation in the European GreenLight and GreenBuilding Programmes since 2003 and 2006 respectively,and other measures. In recognition of the remarkable energy saving performance of its facilities and buildings, AIA received the GreenBuilding Partner Award Climate Change Corporate Action Plan AIA's Climate Change Corporate Action Plan is implemented in collaboration with several other departments.the completion of the eight actions comprising the 2008 Action Plan bore the following results: 15 vehicles were converted to operate with LPG (Liquefied Petroleum Gas). Furthermore, 4 new hybrid vehicles were added to AIA s fleet. In the context of the Switch-off engine campaign for vehicles waiting at the MTB, leaflets were distributed to drivers and relevant signage was installed. New Green Design guidelines were developed in cooperation with the University of Athens. We collaborated with airlines and ground handlers to establish a policy restricting the use of Ground Power Units (GPUs) by aircraft. A total area of 10,000 square meters was planted with trees and shrubs in the vicinity of the airport s new Exhibition Centre. All company publications were printed on recycled materials in 2008 and several corporate gifts made of recycled materials were also purchased. «Για την εντυπωσιακή του επίδοση στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και των εγκαταστάσεων, ο ΑΑ τιµήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή µε τη σηµαντική διάκριση GreenBuilding Partner Award 2008». In recognition of the remarkable energy saving performance of its facilities and buildings, AIA received the GreenBuilding Partner Award

18 Εκτυπώθηκαν όλες οι εταιρικές εκδόσεις σε ανακυκλωµένο χαρτί το 2008 και αγοράστηκαν εταιρικά δώρα φτιαγ- µένα από ανακυκλωµένα υλικά. Επιτεύχθηκε ποσοστό ανακύκλωσης 43% στο αεροδρόµιο. Σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε εφαρµογή για την εναλλακτική µετακίνηση των εργαζοµένων (carpooling) του ΑΑ. Η συνολική ετήσια µείωση εκποµπών CO 2 από τις δράσεις αυτές εκτιµάται σε µερικές χιλιάδες τόνους ανά έτος. Θα πρέπει να επισηµάνουµε ότι σχεδόν όλα τα µέτρα του Σχεδίου ράσης συνεισφέρουν στη µείωση και άλλων ρύπων (π.χ. NO X,SO 2, CO κ.ά.) και συνεπώς στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα στην ευρύτερη περιοχή του αερολιµένα. Χάρη στα διάφορα µέτρα εξοικονόµησης ενέργειας που εφαρµόστηκαν από τον ΑΑ το 2008, επιτύχαµε µείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά περίπου 500 MWh σε σύγκριση µε το 2007, που έχει ως αποτέλεσµα τη µείωση των εκποµπών CO 2 κατά περίπου 475 τόνους. Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ανά επιβάτη παρουσιάζει συνεχή µείωση από το 2004 λόγω της εφαρµογής των προαναφερθέντων µέτρων εξοικονόµησης ενέργειας και της συνεχούς αύξησης της επιβατικής κίνησης. Η κατανάλωση φυσικού αερίου παρουσιάζει µείωση έναντι του προηγούµενου έτους κυρίως λόγω των µειωµένων αναγκών θέρµανσης ως αποτέλεσµα του ήπιου χειµώνα, αλλά και της εφαρµογής µέτρων µείωσης της κατανάλωσης από τα Τρίτα Μέρη που δραστηριοποιούνται στο αεροδρόµιο. A recycling rate of 43% was achieved at the airport. A Carpooling Scheme for AIA employees was designed and developed. Annual emissions of CO 2 were reduced by several thousand tonnes as a result of the above actions. It should also be noted that almost all of the above measures contributed to reducing emissions of other pollutants (e.g. NOx, SO 2, CO, etc.) as well, and subsequently helped improve air quality in the region surrounding the airport. Thanks to various energy-saving measures implemented by AIA in 2008, energy savings on the order of 500 MWh were achieved in comparison to 2007, resulting in a reduction of CO 2 emissions of approximately 475 tonnes. The average electricity consumption per passenger has decreased steadily since 2004 due to the implementation of the aforementioned energy-saving measures and the continuous increase in the number of passengers. The decrease in natural gas consumption compared with the previous year is due to reduced heating needs owing to the mild winter and the implementation of initiatives to reduce consumption by Third Parties operating at the airport. 18

19 ΝΕΡΟ WATER 19

20 Καταβάλλουµε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να µειωθεί η κατανάλωση νερού στο χώρο του αεροδροµίου,αλλά και να προληφθεί η πιθανή ρύπανση. Στο πλαίσιο αυτό, παρακολουθούµε συστηµατικά την κατανάλωση νερού (πόσιµου και για άρδευση) καθώς και την ποιότητα των υπογείων και επιφανειακών υδάτων. Επιπλέον, αναλαµβάνουµε πρωτοβουλίες και µέτρα για την εξοικονόµηση νερού και την αποφυγή πιθανής ρύπανσης. We make every possible effort to minimise water consumption on the airport site and prevent any possible pollution. In this context, we systematically monitor water consumption (potable and for irrigation) as well as the quality of surface and groundwater. Additionally, we undertake initiatives and measures for water saving and the avoidance of possible pollution. Παρακολουθούµε συστηµατικά την κατανάλωση νερού (πόσιµου και για άρδευση) καθώς και την ποιότητα των υπογείων και επιφανειακών υδάτων. We systematically monitor water consumption (potable and for irrigation) as well as the quality of surface and groundwater. m 3 / επιβάτη passenger 0,06 0,05 0,04 0,03 0,02 0,01 0,00 Κατανάλωση Νερού Water Consumption 0, , , ,20 0, ,17 0, ,67 0, , Συνολική κατανάλωση νερού / Total Water Consumption ('000 m 3 ) Κατανάλωση νερού ανά επιβάτη / Water Consumption per Passenger (m 3 ) '000 m 3 Παρακολούθηση Ποιότητας Υδάτων Πραγµατοποιούµε τακτικές δειγµατοληψίες υπογείων υδάτων σε επιλεγµένα σηµεία στο χώρο του αεροδροµίου, µε στόχο την παρακολούθηση της ποιότητας του ανώτερου και του κατώτερου υδροφόρου ορίζοντα. είγµατα υπογείων υδάτων συλλέγονται τακτικά από οκτώ (8) µόνιµα σηµεία παρακολούθησης του ιεθνούς Αερολιµένα Αθηνών και αναλύονται από εξωτερικό διαπιστευµένο εργαστήριο. Επιπλέον, εφαρµόζουµε πρόγραµµα παρακολούθησης της ποιότητας των επιφανειακών υδάτων µε δειγµατοληψίες και χηµικές αναλύσεις. Κατά τη διάρκεια του 2008 πραγµατοποιήθηκαν συνολικά δέκα (10) δειγµατοληψίες επιφανειακών υδάτων. Μονάδα Επεξεργασίας Βιοµηχανικών Αποβλήτων (ΜΕΒΑ) και Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυµάτων (ΕΕΛ) Η ΜEBA επεξεργάστηκε το 2008, περίπου m 3 αποβλήτων από την τεχνική βάση της Ολυµπιακής Αεροπορίας, από τον καθαρισµό τροχοδρόµων/διαδρόµων, από τον καθαρισµό ελαιοδιαχωριστών κ.ά. Όλα τα λύµατα που παράγονται στα κτίρια του αεροδροµίου, Water Quality Monitoring We perform regular sampling of groundwater at selected points on the airport premises, aiming to monitor the quality of the upper as well as the lower aquifer. Groundwater samples are collected regularly from eight (8) permanent monitoring wells and analysed by an external accredited laboratory. Additionally, we implement a surface water monitoring programme that includes sampling and chemical analyses. During 2008, ten (10) water sampling tests were performed. Industrial Wastewater Treatment Plant (IWTP) and Sewage Treatment Plant (STP) In 2008, the IWTP treated 6,000 m 3 of wastewater from Olympic Airways as well as additional wastewater from the apron, oil water separators, etc. All sewage produced from airport buildings and effluent from the IWTP is transferred to the STP to be treated. The treated effluent is used for irrigation of the airport s 20

21 καθώς και τα επεξεργασµένα απόβλητα της ΜΕΒΑ διοχετεύονται στην ΕΕΛ, όπου υφίστανται επεξεργασία. Κατόπιν η επεξεργασµένη εκροή χρησιµοποιείται για την άρδευση των µη προσβάσιµων στο κοινό χώρων πρασίνου του αεροδροµίου. Κατά τη διάρκεια του 2008 η ΕΕΛ επεξεργάστηκε περίπου m 3. non-public green areas. During 2008, the STP treated 400,000 m 3 of sewage that was subsequently used for irrigation purposes. 21

22 22 ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ WASTE

23 Ο ΑΑ είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση όλων των απορριµ- µάτων που παράγονται εντός του χώρου του αεροδροµίου. Για το λόγο αυτό έχει αναπτύξει ένα ολοκληρωµένο σύστηµα, το οποίο στηρίζεται στην αρχή «Ο Ρυπαίνων Πληρώνει» και προωθεί τη διαλογή στην πηγή και την ανακύκλωση. Κατά τη διάρκεια του 2008 ο ιεθνής Αερολιµένας Αθηνών παρήγε συνολικά τόνους αποβλήτων: τόνους Στερεών Μη Επικίνδυνων Απορριµµάτων 354 τόνους Επικίνδυνων Αποβλήτων 152 κιλά Ιατρικών/Κλινικών Αποβλήτων. AIA is responsible for waste management on the airport premises. It has developed a comprehensive waste management system based on The Polluter Pays principle, promoting waste separation at source and recycling. During 2008, 15,482 tonnes of waste were generated in total, comprising: 15,128 tonnes of solid non-hazardous waste 354 tonnes of hazardous waste and 152 kg of medical/clinical waste. Στερεά Μη Επικίνδυνα Απορρίµµατα ( τόνοι) Solid Non-Hazardous Waste (15,128 tonnes) Ανακυκλώσιµα Απορρίµµατα (6.567 τόνοι) Recyclables (6,567 tonnes) Λάσπη από την Eπεξεργασία Αστικών Λυµάτων Sludge from Municipal Wastewater Treatment 6,7% (1.013) Ανακυκλώσιµα Recyclables 43,4% (6.567) Αλουµίνιο / Aluminium 0,7% (45) Βρώσιµα Έλαια Edible Oils 0,7% (48) Χαρτί Paper 51,7% (3.392) Ειδικά Aπορρίµµατα Special Waste 0,03% (4) Ελαστικά Tyres 0,8% (49) Βιοαποικοδο- µήσιµα Απόβλητα Organic Waste 1,0% (67) Πλαστικό Plastic 17,9% (1.178) Απορρίµµατα Αστικού Τύπου Municipal Waste 49,9% (7.544) Γυαλί / Glass 1,5% (100) Mέταλλα / Metals 4,5% (294) Ξύλο / Wood 4,5% (295) Άλλα Ανακυκλώσιµα Other Recyclables 16,7% (1.099) Εξέλιξη της ανακύκλωσης στο αεροδρόµιο: από 174 τόνους (3% του συνόλου των στερεών µη επικίνδυνων αποβλήτων) το 2001 στους τόνους το 2008 (43%) Recycling history at the airport: from 174 tonnes (3% of total solid non-hazardous waste) in 2001 to 6,567 tonnes in 2008 (43%) Ανακύκλωση Η εφαρµογή οικονοµικών κινήτρων µε την επιστροφή χρη- µάτων για όλα τα ανακυκλώσιµα υλικά που παράγονται στο χώρο του αεροδροµίου, καθώς και η υιοθέτηση πρωτοβουλιών για την προώθηση της ανακύκλωσης οδήγησαν στην ανακύκλωση 43% επί των συνολικών απορριµµάτων. Επίσης λειτουργεί Κέντρο Ανακύκλωσης, που είναι εξοπλισµένο µε ειδικούς κάδους για τη συλλογή χαρτιού, πλαστικού, γυάλινων µπουκαλιών, κουτιών αλουµινίου, µετάλλων, αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισµού και Recycling The implementation of financial incentives, namely refunds to Third Parties for all recycled materials generated at the airport, as well as initiatives for the promotion of recycling has led to the recycling of 43% of all waste. AIA has established a Recycling Point, equipped with bins for paper, plastic, glass, aluminium, metals, electronic waste and batteries. Airport personnel can help protect the environment by bringing recyclables from home. During 2008, 9 tonnes of recyclables were collected at the Recycling Point. 23

24 µπαταριών. Στο Κέντρο Ανακύκλωσης όλοι οι εργαζόµενοι στο αεροδρόµιο έχουν τη δυνατότητα να φέρουν από το σπίτι τους τα ανακυκλώσιµα υλικά συµβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος. Κατά τη διάρκεια του 2008 συλλέχθηκαν συνολικά στο Κέντρο Ανακύκλωσης περίπου 9 τόνοι ανακυκλώσιµων υλικών. Παράλληλα µε το στόχο της προώθησης της ανακύκλωσης, χρησιµοποιούµε ανακυκλωµένα υλικά στην καθηµερινή µας εργασία για εκτυπώσεις και φωτοτυπίες. Επιπλέον, το 2008 οι εταιρικές εκδόσεις τυπώθηκαν σε ανακυκλωµένο χαρτί. Επικίνδυνα Στερεά Απόβλητα Η διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων αποτελεί σηµαντική παράµετρο της λειτουργίας του αεροδροµίου. Κατά τη διάρκεια του 2008 στο χώρο του αεροδροµίου παρήχθησαν 354 τόνοι επικίνδυνων στερεών αποβλήτων, το 28,5% των οποίων οδηγήθηκε στα Συστήµατα Εναλλακτικής ιαχείρισης για επεξεργασία, αξιοποίηση ή/και ανακύκλωση, ενώ το υπόλοιπο 71,5% (π.χ. απόβλητα ελαιοδιαχωριστών και συνεργείων, απόβλητα και λάσπη από τη ΜΕΒΑ) οδηγήθηκε είτε σε αδειοδοτηµένες µονάδες επεξεργασίας και αξιοποίησης επικίνδυνων αποβλήτων, είτε προς προσωρινή αποθήκευση. In addition to the promotion of recycling, AIA uses recycled paper for printing and photocopying purposes in its offices. Furthermore, in 2008 all corporate publications were printed on recycled paper. Hazardous Waste Hazardous Waste Management is a significant parameter associated with the airport s operation. During 2008, 354 tonnes of hazardous waste were produced on the airport site, of which 28.5% was disposed of via AIA's Alternative Management System that includes treatment, valorisation and/or recycling, while the remaining 71.5% (e.g. waste from oil-water separators, waste and sludge from the IWTF) was transferred to a facility licensed for the treatment, valorisation and/or temporary storage of hazardous waste. Είδος αποβλήτου Σύστηµα εναλλακτικής διαχείρισης Ποσότητα (τόνοι) Waste Type Alternative Management System Quantity (tonnes) Απόβλητα Λιπαντικά & Έλαια / Used Oils & Lubricants ΕΛΤΕΠΕ 39,1 Απόβλητα Συσκευασιών Λιπαντικών Packaging Containers from Oils & Lubricants ΚΕΠΕ 15 Χρησιµοποιηµένοι συσσωρευτές και φορητές ηλεκτρικές στήλες / Used Batteries Απόβλητα ηλεκτρονικού και ηλεκτρικού εξοπλισµού / E-waste ΣΥ ΕΣΥΣ, ΑΦΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε. 23,3 24,6 24

25 ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ NATURAL ENVIRONMENT 25

26 Η µελέτη των φυσικών οικοσυστηµάτων, η διαµόρφωση του τοπίου του αεροδροµίου και το πρόγραµµα ελέγχου και µείωσης των κινδύνων από την πανίδα αποτελούν τις δραστηριότητες της εταιρείας µας που σχετίζονται µε το φυσικό περιβάλλον. Οικοσυστήµατα Στην ευρύτερη περιοχή του αεροδροµίου συναντάµε τόσο φυσικά όσο και ανθρωπογενή οικοσυστήµατα, στα οποία ζουν πολλά είδη ζώων και φυτών. Τα φυσικά οικοσυστήµατα περιλαµβάνουν: άση ή συστάδες δένδρων Θαµνώνες Υγρότοπους Αµµοθίνες και βραχώδεις ακτές. Τα ανθρωπογενή οικοσυστήµατα περιλαµβάνουν: Οικιστικές ζώνες Καλλιέργειες Κτηνοτροφικές µονάδες. Παρακολουθούµε σε συνεχή βάση στην ευρύτερη περιοχή του αεροδροµίου την κατάσταση των οικοσυστηµάτων, µέσω του προγράµµατος βιοπαρακολούθησης. Παράλληλα, το πρόγραµµα βιοπαρακολούθησης δίνει ιδιαίτερη έµφαση σε σπάνια είδη φυτών και ζώων και σε ευαίσθητα οικοσυστήµατα (π.χ. υγρότοπους). Η δεύτερη φάση του προγράµµατος, που πραγµατοποιήθηκε σε συνεργασία µε το Πανεπιστήµιο Πατρών, ξεκίνησε το 2005 και ολοκληρώθηκε το Τα αποτελέσµατα της δεύτερης φάσης του προγράµµατος δείχνουν ότι τα φυσικά οικοσυστήµατα που είχαν καταγραφεί κατά την πρώτη φάση του προγράµµατος, πριν από τη λειτουργία του αεροδροµίου, εξακολουθούν να υφίστανται, αλλά παρατηρούνται µεταβολές στην έκτασή τους, κυρίως λόγω ανθρωπογενών επιδράσεων όπως η έντονη οικιστική ανάπτυξη,οι οποία συχνά γίνεται χωρίς τον προβλεπόµενο προγραµµατισµό, η εγκατάσταση βιοµηχανικών και βιοτεχνικών µονάδων, η διάνοιξη νέων οδών, η ανεξέλεγκτη εναπόθεση απορριµµάτων, η βόσκηση και οι πυρκαγιές. Το πρόγραµµα βιοπαρακολούθησης θα συνεχιστεί και στο µέλλον. Ειδικότερα καθορίστηκαν οι ζώνες µέσα στις οποίες θα συνεχιστεί το πρόγραµµα καθώς και οι βιοδείκτες (οργανισµοί ή τύποι βλάστησης) των οποίων το καθεστώς θα συνεχίσει να παρακολουθείται. ιαµόρφωση Τοπίου Η διαµόρφωση του τοπίου του αεροδροµίου ικανοποιεί τις απαραίτητες λειτουργικές και περιβαλλοντικές συνθήκες για τον αερολιµένα, όπως η σταθεροποίηση του εδάφους, αλλά παρέχει επίσης και µια οπτική συνέχεια µεταξύ του τοπίου των Μεσογείων και του χώρου του αεροδροµίου. Τα φυτά που χρησιµοποιήθηκαν στη διαµόρφωση του τοπίου του αερολιµένα είναι κυρίως είδη της τοπικής χλωρίδας, που έχουν χαµηλές απαιτήσεις σε νερό και είναι προσαρ- µοσµένα στις τοπικές συνθήκες. Επιπλέον, για τη διαµόρφωση του τοπίου έχουν ληφθεί υπόψη παράγοντες που µειώνουν την προσέλκυση πτηνών, όπως είναι η φύτευση δέν- The study of the natural ecosystems, the airport s landscaping and the wildlife hazard control and reduction programme are our company s activities related to the natural environment. Ecosystems A number of natural and human-influenced ecosystems sustaining a significant number and variety of animals and plants are located in the airport s vicinity. The natural ecosystems include: Woodlands and tufts Shrublands Wetlands Dunes and rocky shores The human-influenced ecosystems include: Residential zones Rural areas (mainly olive groves and vineyards) Stockbreeding We are continuously monitoring the status of these ecosystems through an extensive bio-monitoring programme in the vicinity of the airport. The programme places special emphasis on rare species of plants and animals and on sensitive ecosystems (e.g. wetlands). The second phase of the programme began in 2005, in cooperation with the University of Patras, and was completed in The results of the programme show that the natural ecosystems recorded prior to the airport's opening still exist, but their area has been altered, mainly due to human intervention, such as intensive, unplanned residential development, new industrial installations, construction of new roads, unauthorised dumping of waste, intensive grazing, and fires. The bio-monitoring programme will be continued in the future. More specifically, the zones where future monitoring and recording of bio-indices will take place have already been defined. Airport Lanscaping The airport s landscaping satisfies both operational and environmental requirements, such as soil stabilisation while providing visual continuity between the surrounding Mesogheia region and the airport area. The plants used for the airport s landscaping are mainly local flora species adapted to the local climatic conditions with low water demand. In addition, the design and implementation of the airport s landscaping incorporates bird-repelling features, such as the use of fruitless plants and dense vegetation.the non-public landscaped areas are irrigated primary with treated water from the Sewage Treatment Plant. 26

27 δρων που δεν έχουν καρπούς, και η διαµόρφωση πυκνής βλάστησης. Η άρδευση των περιοχών πρασίνου του αεροδροµίου, όπου είναι δυνατόν, γίνεται µε την επεξεργασµένη εκροή της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυµάτων. Το 2008 πραγµατοποιήθηκαν φυτεύσεις στην περιοχή πρόσβασης του νέου Συνεδριακού Κέντρου έκτασης 10 περίπου στρεµµάτων σύµφωνα και µε το Εταιρικό Σχέδιο ράσης για την Κλιµατική Αλλαγή. Μέχρι σήµερα έχουν φυτευτεί και συντηρούνται στον αερολιµένα πάνω από δένδρα, θάµνοι και πάνω από ποώδη φυτά. In 2008, a total area of 10,000 square meters in the area along the access road for the new Exhibition Centre was planted in accordance with the Climate Change Corporate Action Plan. Μore than 10,000 trees, 630,000 shrubs and 2,500,000 other herbaceous plants have been planted and are maintained at the airport since the introduction of AIA's landscaping programme. Μέχρι σήµερα έχουν φυτευτεί και συντηρούνται στον αερολιµένα πάνω από δένδρα, θάµνοι και ποώδη φυτά. Μore than 10,000 trees, 630,000 shrubs and 2,500,000 other herbaceous plants have been planted and are maintained at the airport since the introduction of AIA's landscaping programme. Έλεγχος και Μείωση Κινδύνου από την Πανίδα Οι δραστηριότητες της πανίδας στο χώρο του αεροδροµίου µπορεί να δηµιουργήσουν κίνδυνο πρόσκρουσής τους σε αεροσκάφη. Παρόλο που η ενέργεια που εκλύεται κατά την πρόσκρουση κάποιου ζώου σε αεροσκάφος, σε ορισµένες περιπτώσεις, είναι σηµαντική, οι ζηµιές που προκαλούνται στα αεροσκάφη είναι συνήθως µηδαµινές. Σύµφωνα µε τον ιεθνή Οργανισµό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), το 92% των προσκρούσεων που συµβαίνουν παγκοσµίως δεν έχουν καµία ή έχουν ελάχιστες επιπτώσεις στις πτήσεις. Για τη µείωση των κινδύνων από την πανίδα στο αεροδρό- µιο χρησιµοποιούµε τόσο µακροπρόθεσµα (παθητικά) όσο και βραχυπρόθεσµα (ενεργητικά) µέτρα, τα οποία εντάσσονται στο Πρόγραµµα Ελέγχου και Μείωσης των Κινδύνων από την Πανίδα. Το πρόγραµµα αυτό έχει ελεγχθεί από ειδικό της Οµάδας Αποφυγής Πρόσκρουσης Πτηνών σε Αεροσκάφη του Υπουργείου Περιβάλλοντος του Ηνωµένου Βασιλείου και πιστοποιήθηκε ως προς τη συµµόρφωση µε Wildlife Hazard Control and Reduction The activities of birds and other animals at the airport site entail the risk of strike with aircraft. Although the energy released during the collision of an animal with an aircraft is in some cases significant, the resulting damage is usually minor. According to the International Civil Aviation Organisation (ICAO), 92% of strikes have little to no impact on aircraft movements. For the reduction of the risk associated with strikes at the airport, long-term (passive) and short-term (active) methods are implemented in the context of the Wildlife Hazard Control and Reduction Programme. The programme was audited in 2007 by a specialist from the Birdstrike Avoidance Team of the Department for Environment, Food and Rural Affairs of the U.K. The auditor certified that AIA's programme complies with the standards and recommendations of ICAO and the best international practices for wildlife control. 27