ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Η ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

Transcript

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Η ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 1. Η πολιτική δίκη Φύση της αγωγής Διαδικαστική πράξη Α. Έννοια Β. Περιπτώσεις Γ. Ματαίωση συζήτησης Δ. Δικαίωμα διενέργειας διαδικαστικών πράξεων Δικόγραφο Α. Έννοια Β. Περιεχόμενο Έννομη σχέση Χρόνος κτήσης αγωγικού δικαιώματος ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ 7. Λειτουργική δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων Α. Συνταγματική κατοχύρωση Β. Δικαιοδοσία πολιτικών δικαστηρίων Γ. Δικαιοδοσία διοικητικών δικαστηρίων Δ. Παρεμπίπτοντα ζητήματα Διεθνής δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων Α. Γενικά Β. Αποκλεισμός διεθνούς δικαιοδοσίας

2 10 Περιεχόμενα Γ. Ετεροδικία Δ. Αποκλειστική δικαιοδοσία ακινήτων ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΚΑΘ ΥΛΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ 9. Η καθ ύλην αρμοδιότητα γενικά Α. Πρώτος βαθμός δικαιοδοσίας Β. Καθορισμός αρμοδιότητας Αξία αντικειμένου της διαφοράς Αποτίμηση αξίας Ομοδικία Περιοδικές παροχές Παρέκταση Εξαιρετική αρμοδιότητα ειρηνοδικείου Α. Γενικά Β. Υπαγόμενες διαφορές (15 ΚΠολΔ) Γ. Μισθωτικές διαφορές (14 1 β ΚΠολΔ) Εξαιρετική αρμοδιότητα μονομελούς πρωτοδικείου Α. Υπαγόμενες διαφορές (16 ΚΠολΔ) Β. Διαφορές άρθ. 17 ΚΠολΔ Αρμοδιότητα πολυμελούς πρωτοδικείου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟ (ΔΩΣΙΔΙΚΙΑ) ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ 13. Γενικές δωσιδικίες Α. Δωσιδικία τόπου κατοικίας (22 ΚΠολΔ) Β. Δωσιδικία διαμονής Γ. Συντρέχουσα δωσιδικία ειδικής κατοικίας Δ. Δωσιδικία Δημοσίου και νομικών προσώπων Αποκλειστικές ειδικές δωσιδικίες Α. Γενικά Παρέκταση αρμοδιότητας Β. Αποκλειστική δωσιδικία εταιρικών διαφορών (27 ΚΠολΔ) Γ. Αποκλειστική δωσιδικία διαχειρίσεως με δικαστική εντολή (28 ΚΠολΔ). 110 Δ. Αποκλειστική δωσιδικία τοποθεσίας ακινήτου (29 ΚΠολΔ) Ε. Αποκλειστική δωσιδικία κληρονομίας (30 ΚΠολΔ) Συντρέχουσες ειδικές δωσιδικίες Α. Έννοια συντρέχουσας δωσιδικίας

3 Περιεχόμενα 11 Β. Συντρέχουσα δωσιδικία συνάφειας (31 ΚΠολΔ) Γ. Συντρέχουσα δωσιδικία δημόσιων υπαλλήλων (32 ΚΠολΔ) Δ. Συντρέχουσα δωσιδικία της δικαιοπραξίας (33 ΚΠολΔ) Γενικά Τόπος σύναψης της δικαιοπραξίας Τόπος εκπλήρωσης παροχής Ε. Συντρέχουσα δωσιδικία της ανταγωγής (34 ΚΠολΔ) ΣΤ. Συντρέχουσα δωσιδικία του ποινικού αδικήματος (35 ΚΠολΔ) Ζ. Συντρέχουσα δωσιδικία αυτοκινητικού ατυχήματος (40Α ΚΠολΔ) Η. Συντρέχουσα δωσιδικία διαχείρισης χωρίς δικαστική εντολή (36 ΚΠολΔ) Θ. Συντρέχουσα δωσιδικία ομοδικίας και ταυτότητας δικαίου (37 ΚΠολΔ) Δωσιδικία ομοδικίας Δωσιδικία ταυτότητας δικαίου Ι. Συντρέχουσα δωσιδικία μακράς διαμονής (38 ΚΠολΔ) ΙΑ. Συντρέχουσα δωσιδικία γαμικών διαφορών (39 ΚΠολΔ) ΙΒ. Συντρέχουσα δωσιδικία περιουσίας (40 ΚΠολΔ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΑΓΩΓΗΣ 16. Γενική θεώρηση Διαδικασίες στα πρωτοβάθμια δικαστήρια Α. Αμφισβητούμενη και εκούσια δικαιοδοσία Β. Τακτική και ειδικές διαδικασίες Το παραδεκτό, το νόμω και το ουσία βάσιμο της αγωγής Α. Παραδεκτό Β. Νόμω βάσιμο Γ. Ουσία βάσιμο Είδη αγωγών Α. Γενικά Β. Καταψηφιστική αγωγή Γ. Αναγνωριστική αγωγή Έννοια Έννομη σχέση Έννομο συμφέρον Δ. Διαπλαστική αγωγή Ε. Πλαγιαστική αγωγή Νομοθετικό κείμενο Προϋποθέσεις Περιεχόμενο Μη κλήτευση δικαιούχου Ενστάσεις

4 12 Περιεχόμενα ΣΤ. Παρεμπίπτουσα αγωγή Τυπικά στοιχεία της αγωγής Οι διάδικοι Α. Ικανότητα διαδίκου Β. Ανίκανοι και περιορισμένως ικανοί Γ. Νομικά πρόσωπα Εκπροσώπηση νομικού προσώπου Ενώσεις προσώπων Δημόσιο Δικαίωμα δικολογείν Δικαστική πληρεξουσιότητα Α. Υποχρεωτική παράσταση δικηγόρου Β. Τύπος δικαστικής πληρεξουσιότητας Γ. Έκταση δικαστικής πληρεξουσιότητας Γενική πληρεξουσιότητα Ειδική πληρεξουσιότητα Δ. Παύση δικαστικής πληρεξουσιότητας Ε. Τεκμαρτό δικαστικής πληρεξουσιότητας ΣΤ. Έγκριση πράξεων δικηγόρου Ζ. Συνέπειες έλλειψης δικαστικής πληρεξουσιότητας Ουσιαστικό περιεχόμενο της αγωγής Α. Ισχυρισμοί Β. Το περιεχόμενο της αγωγής θεωρητικά Γενικά Ιστορική βάση Προσδιορισμός αρμοδιότητας Αίτημα της αγωγής Γ. Μη αναγκαία στοιχεία Δ. Αοριστία αγωγής Νομιμοποίηση των διαδίκων Έννομο συμφέρον Α. Νομιμοποίηση Β. Έννομο συμφέρον ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΣΩΡΕΥΣΗ ΑΓΩΓΩΝ 25. Αντικειμενική σώρευση αγωγών Α. Νομοθετικό κείμενο Β. Συνέπειες ένωσης αντιφατικών αγωγών Γ. Επικουρική βάση Δ. Διαζευκτική και επικουρική εναγωγή

5 Περιεχόμενα Υποκειμενική σώρευση αγωγών (Ομοδικία) Α. Απλή ομοδικία Β. Αναγκαστική ομοδικία Νομοθετικό κείμενο Πότε υπάρχει Πότε δεν υπάρχει Αντιφατικοί ισχυρισμοί Γ. Χωρισμός δικών ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ ΒΙΒΛΙΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΩΝ 27. Εγγραφή ορισμένων αγωγών στα βιβλία διεκδικήσεων Α. Νομοθετικό κείμενο Β. Εγγραφόμενες και μη, αγωγές Γ. Σκοπός εγγραφής Δ. Αναρμόδιο υποθηκοφυλακείο Ε. Συνέπειες ΣΤ. Κτηματολόγιο Ζ. Διαγραφή αγωγής Νομοθετικό κείμενο Εκούσια διαδικασία Φανερά αβάσιμο αγωγής ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΑΓΩΓΗΣ 28. Τρόπος άσκησης της αγωγής Κλήτευση αντιδίκου Α. Τρόπος άσκησης της αγωγής Β. Εγγραφή στο πινάκιο Γ. Κλήτευση αντιδίκου Προθεσμία κλήτευσης Ειδικές διαδικασίες Κλήτευση Δημοσίου Διαδρομή προθεσμιών Συνέπειες κατάθεσης της αγωγής Α. Γενικά Β. Εκκρεμοδικία Γ. Αμετάβλητο αρμοδιότητας δικαστηρίου Δ. Μεταβολή αιτήματος αγωγής Νομοθετικά κείμενα Αύξηση αιτήματος

6 14 Περιεχόμενα 3. Περιορισμός αιτήματος i. Γενικά ii. Τρόπος περιορισμού iii. Περιορισμός επί περισσότερων κονδυλίων iv. Μη ανάκληση περιορισμού v. Μη επίδραση στην αρμοδιότητα του δικαστηρίου Ε. Αμετάβλητο βάσης αγωγής ΣΤ. Μεταβίβαση αντικειμένου της δίκης Ζ. Λήψη ασφαλιστικών μέτρων Συνέπειες επίδοσης της αγωγής Α. Γενικά Β. Διακοπή παραγραφής Γ. Όχληση Δ. Υποχρέωση καταβολής τόκων Γενικώς Μεταξύ εμπόρων Ε. Καταγγελία μίσθωσης ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ ΣΥΜΒΙΒΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΑΦΟΡΑΣ 31. Απόπειρα συμβιβαστικής επίλυσης της διαφοράς Α. Απόπειρα στον ειρηνοδίκη Β. Εξώδικη επίλυση με άρθ. 214Α ΚΠολΔ Νομοθετικό κείμενο Πότε απαιτείται προσπάθεια εξώδικης επίλυσης Παράσταση διαδίκων Ανταγωγή Γ. Μεταγραφή πρακτικού Δ. Υπόδειγμα πρακτικού εξώδικης επίλυσης διαφοράς ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ 32. Η διαδικασία στο ακροατήριο Α. Προφορική συζήτηση Β. Ματαίωση συζήτησης Γ. Αναβολή συζήτησης Δ. Ερημοδικία διαδίκου Μη εμφάνιση διαδίκου Έρευνα νόμιμης κλήτευσης Γαμικές διαφορές

7 Περιεχόμενα Μη καταβολή δικαστικού ενσήμου Ε. Συζήτηση στο ακροατήριο Έναρξη συζήτησης Δήλωση άρθ ΚΠολΔ Διεξαγωγή της συζήτησης Πρακτικά της συνεδρίασης ΣΤ. Επανάληψη συζήτησης (254 ΚΠολΔ) Νομοθετικό κείμενο Φύση απόφασης Προτάσεις Νέοι ισχυρισμοί Νέες αποδείξεις Ερημοδικία Διαφορά από ανασυζήτηση Προτάσεις Α. Γενικά Β. Προτάσεις ενάγοντος Περιεχόμενο Επίκληση αποδείξεων Γ. Προτάσεις εναγομένου Μέσα επίθεσης και άμυνας Άρνηση της αγωγής και σιωπηρή ομολογία Ενστάσεις Ανταγωγή i. Πότε ασκείται ii. Ταυτότητα διαδικασίας iii. Επί ομοδικίας iv. Τρόπος και χρόνος άσκησης v. Συζήτηση vi. Επικουρική ανταγωγή vii. Βιβλία διεκδικήσεων viii. Εξώδικη επίλυση διαφοράς ix. Χωρισμός ανταγωγής Επίκληση αποδείξεων Επανταγωγή Δ. Χρόνος κατάθεσης των προτάσεων Στο πολυμελές πρωτοδικείο (237 ΚΠολΔ) Στο μονομελές πρωτοδικείο Στο ειρηνοδικείο, στο μονομελές και στο πολυμελές πρωτοδικείο που δικάζουν με ειδική διαδικασία Ε. Αναβολή της συζήτησης ΣΤ. Προσθήκη αντίκρουση

8 16 Περιεχόμενα 1. Στο πολυμελές πρωτοδικείο Στο μονομελές πρωτοδικείο Νέοι ισχυρισμοί ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΒ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ 34. Επιδόσεις εγγράφων Α. Γενικά Β. Παραγγελία επίδοσης Γ. Τόπος επίδοσης Δ. Χρόνος επίδοσης Ε. Σε ποιον γίνεται η επίδοση Νομοθετικό κείμενο Επίδοση στο διάδικο Επίδοση σε νομικό πρόσωπο Επίδοση στον αντίκλητο Επίδοση στη γραμματεία του δικαστηρίου Επίδοση σε Δημόσιο ΣΤ. Ισχύς εκθέσεως επιδόσεως Δημόσιο έγγραφο Αποδεικτική ισχύς Ανταπόδειξη Επίδοση στην κατοικία του παραλήπτη, σε περίπτωση απουσίας του ( ΚΠολΔ) Α. Έννοια κατοικίας Β. Επίδοση σε σύνοικο Γ. Έννοια συνοίκου Επίδοση στο χώρο εργασίας (129 1 ΚΠολΔ) Α. Απουσία παραλήπτη Β. Επίδοση σε νομικό πρόσωπο Γ. Όχι επίδοση σε θυρωρό Δ. Άρνηση παραλαβής του επιδιδομένου Επίδοση με θυροκόλληση (128 4 ΚΠολΔ) Επίδοση στο εξωτερικό Α. Κατά τον ΚΠολΔ Β. Διεθνείς Συμβάσεις Διεθνής Σύμβαση Χάγης Κανονισμός 1393/2007 Ε.Κ Επίδοση σε πρόσωπο άγνωστης διαμονής (135 1 ΚΠολΔ) Α. Τρόπος επίδοσης

9 Περιεχόμενα 17 Β. Απόδειξη του άγνωστου της διαμονής Γ. Υπόδειγμα δημοσίευσης σε εφημερίδα ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΓ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΡΙΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΚΗ 40. Παρέμβαση Α. Έννοια και διακρίσεις Β. Κύρια παρέμβαση Γ. Πρόσθετη παρέμβαση Νομοθετικό κείμενο Έννοια πρόσθετης παρέμβασης Έννομο συμφέρον παρεμβαίνοντος Πρόσθετη παρέμβαση και στο εφετείο Δικαιώματα παρεμβαίνοντος Αυτοτελής πρόσθετη παρέμβαση Υποκατάσταση διαδίκου από παρεμβαίνοντα Δ. Τρόπος άσκησης της παρέμβασης Ε. Κλήτευση παρεμβαίνοντος Προσεπίκληση Α. Έννοια Περιπτώσεις Β. Προσεπίκληση αναγκαίων ομοδίκων (86 ΚΠολΔ) Νομοθετικό κείμενο Αίτημα Ερημοδικία Συνέπειες Γ. Προσεπίκληση αληθούς κυρίου ή νομέα (87 ΚΠολΔ) Νομοθετικό κείμενο Αίτημα Συμμετοχή ή μη στη δίκη Συνέπειες Βιβλία διεκδικήσεων Δ. Προσεπίκληση δικονομικού εγγυητή (88 ΚΠολΔ) Νομοθετικό κείμενο Προϋποθέσεις προσεπίκλησης Ερημοδικία στην προσεπίκληση Προσεπίκληση και παρεμπίπτουσα αγωγή Συνέπειες Ε. Προσεπίκληση με διαταγή του δικαστηρίου ΣΤ. Τρόπος άσκησης προσεπίκλησης (89 ΚΠολΔ) Νομοθετικό κείμενο Χρόνος άσκησης Διαδικασία

10 18 Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΔ ΑΠΟΔΕΙΞΗ 42. Αποδεικτικά μέσα Α. Γενικά ( ΚΠολΔ) Β. Ένορκες βεβαιώσεις Γ. Αριθμός μαρτύρων Δ. Αυτοψία Πραγματογνωμοσύνη Ε. Χρόνος προσκόμισης αποδείξεων Ομολογία Α. Έννοια Β. Δικαστική και εξώδικη ομολογία Γ. Ανάκληση ομολογίας Αυτοψία Πραγματογνωμοσύνη Α. Διορισμός πραγματογνωμόνων Β. Προθεσμία διεξαγωγής πραγματογνωμοσύνης Γ. Όρκιση πραγματογνώμονα Δ. Διαιτητική πραγματογνωμοσύνη Ε. Γνωμοδοτήσεις ΣΤ. Τεχνικοί σύμβουλοι Μάρτυρες Α. Απαγόρευση απόδειξης με μάρτυρες Β. Τεκμήρια Γ. Εξαιρετέοι μάρτυρες Δ. Άρνηση μαρτυρίας Ε. Ορκωμοσία ΣΤ. Ειδικές διαδικασίες Εξέταση των διαδίκων Έγγραφα Α. Γενικά Β. Δημόσια έγγραφα Γ. Ιδιωτικά έγγραφα Δ. Ξενόγλωσσα έγγραφα Ε. Γνησιότητα εγγράφου ΣΤ. Πλαστότητα εγγράφου Ζ. Ειδικές διαδικασίες Ένορκες βεβαιώσεις Α. Γενικά Β. Κλήτευση αντιδίκου

11 Περιεχόμενα 19 Γ. Προθεσμία και επίδοση κλήσης Προθεσμία κλήτευσης στην τακτική διαδικασία Προθεσμία κλήτευσης στις ειδικές διαδικασίες Επίδοση κλήσης Δ. Όρκιση Ε. Υποβολή ερωτήσεων ΣΤ. Χρόνος λήψης Ζ. Τόπος λήψης Η. Τρόπος λήψης Θ. Αριθμός βεβαιώσεων Ι. Νομική φύση ΙΑ. Πρόσωπα βεβαιούντων ΙΒ. Υπεύθυνες δηλώσεις ΙΓ. Νόμιμη επίκληση ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΕ ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΔΙΚΗΣ 50. Διακοπή και επανάληψη της δίκης Α. Βίαιη διακοπή της δίκης Νομοθετικά κείμενα Θάνατος διαδίκου Πτώχευση διαδίκου Περιπτώσεις μη διακοπής Β. Γνωστοποίηση διακοπής Γ. Συνέπειες διακοπής Δ. Επανάληψη της δίκης Γενικά Εκούσια επανάληψη της δίκης Αναγκαστική επανάληψη της δίκης α. Δικαστικός συμβιβασμός Α. Νομοθετικά κείμενα Β. Χρόνος συμβιβασμού Γ. Δικονομικές συνέπειες Δ. Συμβιβασμός στα ασφαλιστικά μέτρα Ε. Αναγκαστική ομοδικία ΣΤ. Ειδική πληρεξουσιότητα Παραίτηση από την αγωγή Α. Παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής Πότε μπορεί να γίνει παραίτηση Συνέπειες παραίτησης Μερική παραίτηση

12 20 Περιεχόμενα 4. Παραίτηση Δημοσίου Β. Παραίτηση από το δικαίωμα που ασκήθηκε με την αγωγή Γ. Τρόπος παραίτησης Δ. Παραίτηση από άλλες διαδικαστικές πράξεις Αποδοχή αγωγής Α. Γενικά Β. Τρόπος αποδοχής Γ. Συνέπειες αποδοχής Δ. Διαφορά από ομολογία Αποδοχή δικαστικής απόφασης

13 Περιεχόμενα 21 ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΑΓΩΓΕΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΣΤ ΑΓΩΓΕΣ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ 54. Προσβολή προσωπικότητας Α. Δικαίωμα στην προσωπικότητα (57 ΑΚ) Νομοθετικό κείμενο Έννοια και περιεχόμενο προσωπικότητας Εικόνα προσώπου Περιπτώσεις προσβολής Β. Είδος και προϋποθέσεις ευθύνης Γ. Προσβολή νομικού προσώπου Δ. Άρση άδικου χαρακτήρα Νομοθετικό κείμενο Εφαρμογή και επί αδικοπραξίας Προβολή ένστασης Άρση αδίκου λόγω δικαιολογημένου ενδιαφέροντος Ε. Χρήση κοινόχρηστων πραγμάτων ΣΤ. Δικαίωμα στο όνομα (58 ΑΚ) Ζ. Ικανοποίηση ηθικής βλάβης (59 ΑΚ) Γενικά Υπαιτιότητα Αιτιώδης συνάφεια Παράνομες ενέργειες Περιεχόμενο αγωγής Νομικά πρόσωπα Η. Προσβολή δια του τύπου Θ. Αρμοδιότητα Διαδικασία Διαιτησία Γενικά Προσβολή δια του τύπου Διαιτησία Ι. Νομιμοποίηση Περιεχόμενο αγωγής Νομιμοποίηση Περιεχόμενο αγωγής ΙΑ. Άμυνα εναγομένου ΙΒ. Υπόδειγμα αγωγής α. Χρήση κοινόχρηστων πραγμάτων Α. Εισαγωγικά Β. Ιδιαίτερα δικαιώματα σε κοινόχρηστα πράγματα

14 22 Περιεχόμενα Γ. Νομιμοποίηση Ενεργητική νομιμοποίηση Παθητική νομιμοποίηση Δ. Αρμοδιότητα Καθ ύλην αρμοδιότητα Τοπική αρμοδιότητα Ε. Περιεχόμενο αγωγής ΣΤ. Άμυνα εναγομένου Ευθύνη νομικού προσώπου και εκπροσώπων του Α. Δικαιοπραξίες του νομικού προσώπου Νομοθετικά κείμενα Δέσμευση νομικού προσώπου από δικαιοπραξία Έγκριση Περιεχόμενο αγωγής κατά νομικού προσώπου Δέσμευση ανώνυμης εταιρίας Δέσμευση εταιρίας περιορισμένης ευθύνης Β. Ευθύνη νομικού προσώπου από πράξεις των εκπροσώπων του Γ. Ευθύνη εκπροσώπου νομικού προσώπου Επί δικαιοπραξίας Επί αδικοπραξίας Δ. Προσωπική κράτηση εκπροσώπου νομικού προσώπου Ε. Αλλοδαπά νομικά πρόσωπα α. Αγωγή ακύρωσης απόφασης Γ.Σ. σωματείου Α. Ακυρότητα απόφασης Γενικά Ακυρώσιμη απόφαση Άκυρη απόφαση Ανυπόστατη απόφαση Β. Προβολή ακυρότητας κατ ένσταση και παρεμπίπτουσα εξέταση Γ. Προθεσμία Δ. Νομιμοποίηση Αρμοδιότητα Νομιμοποίηση Έννομο συμφέρον Αρμόδιο δικαστήριο Ε. Περιεχόμενο αγωγής ΣΤ. Άμυνα εναγομένου Ζ. Φύση δικαστικής απόφασης Ακυρώσιμες αποφάσεις Άκυρες και ανυπόστατες αποφάσεις Η. Αρμοδιότητα για αναστολή εκτέλεσης Θ. Αποβολή μέλους σωματείου (88 ΑΚ) Ι. Ακυρότητα διάταξης καταστατικού σωματείου

15 Περιεχόμενα Αγωγή αναγνώρισης εικονικότητας δικαιοπραξίας Α. Αναγνώριση εικονικότητας Β. Εικονική δικαιοπραξία Γ. Νομιμοποίηση Ενεργητική νομιμοποίηση Παθητική νομιμοποίηση Δ. Αρμοδιότητα Ε. Περιεχόμενο αγωγής ΣΤ. Άμυνα εναγομένου Ζ. Φύση αγωγής Η. Βιβλία διεκδικήσεων Θ. Παραγραφή Ι. Πώληση ΙΑ. Ανώνυμη εταιρία Αγωγή ακύρωσης δικαιοπραξίας λόγω ελαττωμάτων βουλήσεως Α. Δήλωση από πλάνη Έννοια Εσφαλμένη γνώση ή ασυνείδητη άγνοια Εσφαλμένος προσδιορισμός του αντικειμένου της δικαιοπραξίας Εσφαλμένη διαβίβαση δήλωσης Δήλωση βούλησης δικονομικού περιεχομένου Β. Πλάνη ουσιώδης και μη Γ. Πότε αποκλείεται η ακύρωση λόγω πλάνης Δ. Δήλωση συνεπεία απάτης Γενικά Στοιχεία απάτης Πλάνη μη ουσιώδης Συνέπειες απάτης Ε. Δήλωση ως συνέπεια απειλής Γενικά Έννοια απειλής ΣΤ. Ακύρωση της δικαιοπραξίας Ζ. Νομιμοποίηση Απόδειξη Νομιμοποίηση Απόδειξη Η. Περιεχόμενο αγωγής ακύρωσης δικαιοπραξίας και άμυνα εναγομένου Ακύρωση λόγω πλάνης Ακύρωση λόγω απάτης Ακύρωση λόγω απειλής Αρμόδιο δικαστήριο Θ. Απόσβεση του δικαιώματος για ακύρωση Απόσβεση λόγω παραιτήσεως

16 24 Περιεχόμενα 2. Απόσβεση λόγω παρόδου προθεσμίας Ι. Συνέπειες ακυρότητας ΙΑ. Αποζημίωση λόγω της ακύρωσης Ακύρωση λόγω πλάνης Ακύρωση λόγω απάτης Ακύρωση λόγω απειλής α. Δικαιοπραξίες ανικάνων ή περιορισμένως ικανών Α. Ικανότητα και ανικανότητα για δικαιοπραξία Β. Δικαστική συμπαράσταση Γ. Δήλωση βούλησης από πρόσωπο που δεν είχε συνείδηση των πράξεών του (131 ΑΚ) Δ. Δικαιοπραξίες του περιορισμένως ικανού Ε. Δήλωση προς ανίκανο και περιορισμένως ικανό ΣΤ. Αγωγή ακυρότητας Απόλυτη ακυρότητα Νομιμοποίηση Αρμοδιότητα Περιεχόμενο αγωγής Άμυνα εναγομένου Προσύμφωνο Α. Έννοια Φύση Β. Τύπος Γ. Χρόνος σύναψης κύριας σύμβασης Ύπαρξη συμφωνίας για χρόνο σύναψης της κύριας σύμβασης Ανυπαρξία συμφωνίας για χρόνο σύναψης της κύριας σύμβασης Παραγραφή αξίωσης για σύναψης της κύριας σύμβασης Κληρονομητό αξίωσης και υποχρέωσης Δ. Αγωγή για εκτέλεση προσυμφώνου Αγωγή για καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως Πλαγιαστική άσκηση της αγωγής Αρμόδιο δικαστήριο Αίτημα αγωγής Δικαστικό ένσημο Βιβλία διεκδικήσεων Εκτέλεση απόφασης Ε. Αδυναμία παροχής ΣΤ. Υπόδειγμα αγωγής αξίωσης από προσύμφωνο Αγωγή αναγνώρισης ακυρότητας δικαιοπραξίας αντίθετης στα χρηστά ήθη Α. Δικαιοπραξία αντίθετη προς τα χρηστά ήθη Γενικά Κριτήριο χρηστών ηθών Δικαιοπραξίες αντίθετες στα χρηστά ήθη

17 Περιεχόμενα Δικαιοπραξίες μη αντικείμενες στα χρηστά ήθη Β. Καταπλεονεκτική δικαιοπραξία (179 AK) Γενικά Προϋποθέσεις εφαρμογής Εκμετάλλευση Ανάγκη Απειρία Κουφότητα Προφανής δυσαναλογία Γ. Νομιμοποίηση διαδίκων Δ. Περιεχόμενο αγωγής Ε. Άμυνα εναγομένου ΣΤ. Δικονομικά θέματα Ζ. Συνέπειες Ευθύνη από διαπραγματεύσεις Α. Νομοθετικά κείμενα Β. Έννοια και στάδιο διαπραγματεύσεων Έννοια διαπραγματεύσεων Στάδιο διαπραγματεύσεων Γ. Συμπεριφορά κατά τις διαπραγματεύσεις Δ. Προϋποθέσεις ευθύνης από διαπραγματεύσεις Ε. Υπαιτιότητα Ζημία Υπαιτιότητα Ζημία Έκταση αποζημίωσης ΣΤ. Αρμόδιο δικαστήριο Διαδικασία Αρμοδιότητα Διαδικασία Ζ. Περιεχόμενο αγωγής Η. Άμυνα εναγομένου Θ. Αναζήτηση δοθέντων με αδικ. πλουτισμό Αγωγή αποζημίωσης λόγω ματαίωσης ή βλάβης του υπό αίρεση δικαιώματος Αγωγή αναγνώρισης ακυρότητας διάθεσης αντικειμένου εκκρεμούσης αιρέσεως Αντιπροσώπευση και πληρεξουσιότητα Α. Έννοια πληρεξουσιότητας Γενικά Φύση πληρεξουσιότητας Ενέργεια πληρεξουσιότητας Μεταπληρεξουσιότητα Β. Διάρκεια πληρεξουσιότητας

18 26 Περιεχόμενα Γ. Τύπος πληρεξουσιότητας Δ. Ανάκληση πληρεξουσιότητας Γενικά Αμετάκλητη πληρεξουσιότητα Τρόπος ανάκλησης Ε. Παύση της πληρεξουσιότητας Τρόπος παύσης i. Νομοθετικά κείμενα ii. Βούληση για μη παύση iii. Ανικανότητα για δικαιοπραξία iv. Μεταθανάτια πληρεξουσιότητα Δικαιοπραξία μετά την παύση Υποχρέωση για απόδοση του πληρεξουσίου Βεβαίωση παύσης της πληρεξουσιότητας ΣΤ. Δικονομικά θέματα Διάδικοι Περιεχόμενο αγωγής Αρμόδιο δικαστήριο Ζ. Αυτοσύμβαση Δικαιοπραξία αντιπροσώπου με τον εαυτό του Απαγόρευση αγοράς Η. Αντιπροσώπευση ( ΑΚ) Άμεση και έμμεση αντιπροσώπευση Υπέρβαση πληρεξουσιότητας Ερμηνευτικός κανόνας Περιπτώσεις αντιπροσώπευσης Έκδοση επιταγής δι αντιπροσώπου Ικανότητα αντιπροσώπου Στοιχεία που κρίνονται από τον αντιπρόσωπο α. Συναίνεση και έγκριση Α. Συναίνεση Β. Έγκριση Γ. Έγκριση μονομερούς δικαιοπραξίας Δ. Διάθεση από μη δικαιούχο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΖ ΑΓΩΓΕΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΝΟΧΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ 64. Αγωγή για εκπλήρωση παροχής Α. Έννοια ενοχής Νομοθετικό κείμενο Σχετικότητα της ενοχής

19 Περιεχόμενα 27 Β. Καλόπιστη εκπλήρωση της παροχής (288 ΑΚ) Νομοθετικό κείμενο Αναγκαστικό δίκαιο Καλή πίστη Έκταση εφαρμογής Μεταβολή παροχής Γ. Παροχή κατά γένος Δ. Ενοχή από σύμβαση Ελευθερία συμβάσεων Κατάχρηση δικαιώματος Επέμβαση του νομοθέτη Κατάρτιση σύμβασης i. Πρόταση για σύμβαση ii. Δήλωση που απευθύνεται σε άλλον iii. Αποδοχή πρότασης για σύναψη σύμβασης Νομική φύση σύμβασης Νομική βάση αγωγής Αθέτηση σύμβασης και αδικοπραξία Μεταβίβαση σύμβασης Ερμηνεία σύμβασης Ε. Μερική εκπλήρωση παροχής ΣΤ. Εκπλήρωση από τρίτο Ζ. Περιεχόμενο αγωγής για εκπλήρωση σύμβασης Η. Άμυνα εναγομένου Θ. Σύμβαση υπέρ τρίτου Νομοθετικά κείμενα Έννοια σύμβασης υπέρ τρίτου Περιπτώσεις i. Σύμβαση ασφάλισης ii. Εργολαβία με αντιπαροχή Ι. Σύμβαση σε βάρος τρίτου Τόκος Αγωγή ανατοκισμού Α. Ποσοστό τόκου Νομοθετικά κείμενα Υπολογισμός τόκου Επιτόκιο Δημοσίου και ν.π.δ.δ Β. Τόκος ανώτερος του επιτρεπομένου Γ. Τόκος τόκου Νομοθετικό κείμενο Πάροδος έτους Εξόφληση τόκων Δ. Περιεχόμενο αγωγής ανατοκισμού

20 28 Περιεχόμενα 1. Γενικά Καταψήφιση τόκων Αόριστη αγωγή Επιδίκαση κύριας οφειλής Υποβολή αιτήματος με τις προτάσεις Ε. Παραγραφή αξίωσης Αγωγή λογοδοσίας Α. Γενικά Β. Περιεχόμενο αγωγής Γ. Αρμόδιο δικαστήριο Δ. Συνέπειες λογοδοσίας Ε. Μη κατάθεση λογοδοσίας ΣΤ. Λογοδοσία διαχειριστή πολυκατοικίας Ζ Παραγραφή αξίωσης Αποζημίωση λόγω αδυναμίας παροχής Α. Αδυναμία παροχής Γενικά Αρχική αδυναμία παροχής Επιγενόμενη αδυναμία παροχής Παροχή νόμω απαγορευμένη (365 ΑΚ) Αδυναμία παροχής σε περίπτωση διαζευκτικής ενοχής i. Διαζευκτική ενοχή και ευχέρεια ii. Απλοποίηση iii. Αδυναμία παροχής Β. Αδυναμία παροχής στις αμφοτεροβαρείς συμβάσεις Γενικά Ανυπαίτια αδυναμία παροχής του ενός (380 ΑΚ) Αδυναμία παροχής από υπαιτιότητα του άλλου (381 ΑΚ) Αδυναμία παροχής από υπαιτιότητα του ίδιου (382 ΑΚ) Γ. Μερική αδυναμία παροχής Δ. Περιεχόμενο αγωγής αποζημίωσης λόγω αδυναμίας παροχής Ε. Άμυνα του εναγομένου Αποζημίωση λόγω υπερημερίας οφειλέτη Α. Έννοια υπερημερίας Β. Εξώδικη όχληση Γ. Δικαστική όχληση (αγωγή) Δ. Δήλη ημέρα Ε. Άρση υπερημερίας οφειλέτη Γενικά Ανυπαίτιο γεγονός Εκκαθαρισμένο απαίτησης Υπερημερία δανειστή

21 Περιεχόμενα 29 i. Πότε είναι υπερήμερος ο δανειστής ( ΑΚ) ii. Άρνηση δανειστή σε σύμπραξη (351 ΑΚ) iii. Άρση υπερημερίας δανειστή iv. Υπερημερία στις αμφοτεροβαρείς συμβάσεις v. Χρόνος παροχής μη ορισμένος vi. Συνέπειες υπερημερίας του δανειστή Πλάνη Αμφιβολία Συμφωνία για μη ευθύνη από πταίσμα i. Ευθύνη από υπαιτιότητα ii. Έννοια δόλου iii. Έννοια αμέλειας iv. Τυχηρά Ανώτερη βία v. Περιορισμός ευθύνης vi. Ευθύνη από πταίσμα προστηθέντος Ένσταση επίσχεσης ΣΤ. Συνέπειες υπερημερίας οφειλέτη Ευθύνη σε αποζημίωση (343 ΑΚ) i. Νομοθετικό κείμενο ii. Έκσταση εφαρμογής iii. Έννοια ζημίας iv. Προϋποθέσεις ευθύνης v. Ευθύνη για τυχηρά Υπερημερία σε περίπτωση χρηματικής οφειλής (345 ΑΚ) i. Νομοθετικό κείμενο ii. Ενδοτικό δίκαιο iii. Οφειλή τόκων iv. Πτώχευση vi. Πότε δεν οφείλονται τόκοι Έναρξη τόκων με επίδοση αγωγής (346 ΑΚ) i. Νομοθετικό κείμενο ii. Οφειλή τόκων ανεξαρτήτως υπερημερίας iii. Καταψηφιστική αγωγή iv. Διαφορά διαιτησίας v. Παραίτηση από την αγωγή vi. Επί ν.π.δ.δ Ζ. Υπερημερία οφειλέτη σε αμφοτεροβαρή σύμβαση ( ΑΚ) Η. Σύμβαση για διαδοχικές τμηματικές παροχές (386 ΑΚ) Θ. Συνοπτικά Ι. Περιεχόμενο αγωγής αποζημίωσης λόγω υπερημερίας του οφειλέτη και άμυνα του εναγομένου Επί αγωγής με βάση το άρθ. 343 ΑΚ i. Περιεχόμενο αγωγής

22 30 Περιεχόμενα ii. Άμυνα εναγομένου Επί αγωγής με βάση τα άρθ. 383 και 387 ΑΚ i. Περιεχόμενο αγωγής ii. Άμυνα εναγομένου Αποζημίωση για μη εκπλήρωση επιδικασθείσας παροχής (339 ΑΚ) Α. Μη εκπλήρωση παροχής που επιδικάστηκε Β. Μετατροπή της αξίωσης σε χρηματική Γ. Περιεχόμενο αγωγής αποζημίωσης για μη εκπλήρωση επιδικασθείσας παροχής Δ. Άμυνα εναγομένου α. Συμβατική υπαναχώρηση (389 επ. ΑΚ) Α. Δικαίωμα υπαναχώρησης Β. Φύση δικαιώματος Τρόπος άσκησης Γ. Τύπος Δ. Αποκλεισμός υπαναχώρησης ( ΑΚ) Ε. Συνέπειες υπαναχώρησης (389 2 ΑΚ) ΣΤ. Διαφορά από καταγγελία Ζ. Ματαίωση της υπαναχώρησης που ασκήθηκε (394 ΑΚ) Η. Απόσβεση δικαιώματος Θ. Υπαναχώρηση στην περίπτωση μη εκτέλεσης της σύμβασης (397 ΑΚ) Ι. Υπαναχώρηση έναντι καταβολής ποινής (398 ΑΚ) ΙΑ. Ρήτρα έκπτωσης σε περίπτωση μη εκπλήρωσης (399 ΑΚ) ΙΒ. Ρήτρα κράτησης της παροχής (400 ΑΚ) ΙΓ. Σύμβαση ακριβόχρονης εκτέλεσης (401 ΑΚ) Αγωγή με άρθ. 371 ΑΚ Α. Αοριστία παροχής Γενικά Εφαρμογή στη μίσθωση πράγματος Β. Δίκαιη κρίση Γ. Φύση δικαιώματος Δ. Περιεχόμενο αγωγής για καθορισμό παροχής Ε. Άμυνα εναγομένου Αγωγή με άρθ. 388 ΑΚ Α. Απρόοπτη μεταβολή των συνθηκών Β. Προϋποθέσεις εφαρμογής άρθ. 388 AK Γ. Φύση δικαιώματος Δ. Περιεχόμενο αγωγής αναπροσαρμογής σύμβασης λόγω μεταβολής συνθηκών Ε. Άμυνα εναγομένου Ποινική ρήτρα και Αρραβώνας Α. Ποινική ρήτρα Επιτίμιο μεταμέλειας

23 Περιεχόμενα Έννοια ποινικής ρήτρας Επιτίμιο μεταμέλειας Β. Κατάπτωση ποινικής ρήτρας Υπαίτια αδυναμία παροχής ή υπερημερία Μη προσήκουσα εκπλήρωση παροχής Άκυρη παροχή Υπέρμετρη ποινή Γ. Αρραβώνας Νομοθετικά κείμενα Έννοια αρραβώνα Τύπος Φύση διατάξεων Δ. Περιεχόμενο αγωγής κατάπτωσης ποινικής ρήτρας Ε. Άμυνα εναγομένου ΣΤ. Υπόδειγμα αγωγής για καταβολή ποινικής ρήτρας ο υπόδειγμα Παραλλαγή Εκχώρηση Α. Έννοια Φύση Σύμβαση εκχώρησης Αδυναμία εκχώρησης Περιπτώσεις εκχώρησης Β. Άτυπο εκχώρησης Γ. Μελλοντική απαίτηση Δ. Αναγγελία Νομοθετικά κείμενα Άτυπο αναγγελίας Πότε δεν απαιτείται αναγγελία Ε. Πτώχευση ΣΤ. Συνέπειες εκχώρησης Μεταβίβαση της απαίτησης Δικαιώματα και υποχρεώσεις οφειλέτη Μη αλλοίωση ενοχής Μεταβίβαση παρεπομένων Ζ. Ανεκχώρητες απαιτήσεις Ανεκχώρητες από το νόμο Ανεκχώρητες από τη σύμβαση Η. Ευθύνη του εκχωρητή Θ. Περιεχόμενο αγωγής του εκδοχέα κατά του οφειλέτη Ι. Άμυνα εναγόμενου οφειλέτη ΙΑ. Εκχώρηση επίδικης απαίτησης ΙΒ. Υπόδειγμα αγωγής

24 32 Περιεχόμενα 74. Αναδοχή χρέους Α. Στερητική αναδοχή χρέους Β. Σωρευτική αναδοχή χρέους Γ. Τύπος Φύση Δ. Υποχρεώσεις του αναδοχέα Ε. Ενστάσεις του αναδοχέα ΣΤ. Δικαιώματα παρεπόμενα στην απαίτηση Ζ. Υπόσχεση τρίτου προς τον οφειλέτη Η. Περιεχόμενο αγωγής δανειστή κατά αναδοχέα Θ. Άμυνα εναγομένου Ι. Υπόδειγμα αγωγής Μεταβίβαση περιουσίας ή επιχείρησης Α. Νομοθετικά κείμενα Β. Έννοια περιουσίας Γ. Έννοια επιχείρησης Δ. Ευθύνη αποκτώντος Τρόπος μεταβίβασης Γνώση αποκτώντος Χρέη περιουσίας Ενοχή εις ολόκληρον Ιδιωτικό διεθνές δίκαιο Δικονομική μεταχείριση Περιορισμός ευθύνης αποκτώντος Ε. Περιεχόμενο αγωγής κατά αποκτήσαντος περιουσία ΣΤ. Άμυνα εναγομένου Ζ. Υπόδειγμα αγωγής Ενοχή εις ολόκληρον Α. Κανόνας η διαιρετή ενοχή Ενεργητική διαιρετή ενοχή Παθητική διαιρετή ενοχή Αντίθετη συμφωνία Β. Παθητική ενοχή εις ολόκληρον Έννοια Δικαίωμα δανειστή Γεγονότα που ενεργούν αντικειμενικά Γεγονότα που ενεργούν υποκειμενικά Αναγωγή μεταξύ των συνοφειλετών Γ. Ενεργητική ενοχή εις ολόκληρον Έννοια Δικαίωμα του οφειλέτη Γεγονότα που ενεργούν αντικειμενικά Γεγονότα που ενεργούν υποκειμενικά

25 Περιεχόμενα Αναγωγή μεταξύ των δανειστών Δ. Αδιαίρετη παροχή Ε. Περιεχόμενο αγωγής κατά περισσοτέρων εις ολόκληρον συνοφειλετών ΣΤ. Άμυνα εναγομένων Ζ. Ζημία τρίτου ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΗ ΑΓΩΓΕΣ ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΝΟΧΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ 77. Ανάκληση δωρεάς Α. Προϋποθέσεις Εισαγωγικά i. Νομοθετικό κείμενο ii. Γενικά iii. Γονική παροχή Αχαριστία i. Έννοια αχαριστίας ii. Κριτήρια και έλεγχος αχαριστίας iii. Περιπτώσεις αχαριστίας iv. Χρόνος αχαριστίας Β. Άλλες περιπτώσεις ανάκλησης Γ. Τρόπος και συνέπειες ανάκλησης Τρόπος ανάκλησης i. Μονομερής διαπλαστική δήλωση βούλησης ii. Άτυπο ανάκλησης iii. Περιεχόμενο δήλωσης ανάκλησης iv. Παραίτηση Συνέπειες ανάκλησης Δ. Αποκλεισμός ανάκλησης Συγγνώμη Ετήσια αποσβεστική προθεσμία Θάνατος δωρεοδόχου Δωρεά από ηθικό καθήκον Ε. Αγωγή αναγνώρισης της ανάκλησης της δωρεάς Γενικά Περιεχόμενο αγωγής Σώρευση αιτήματος αναζήτησης του δωρηθέντος Άμυνα εναγομένου Αρμοδιότητα ΣΤ. Υπόδειγμα αγωγής Πώληση Γενικά Α. Έννοια πώλησης

26 34 Περιεχόμενα 1. Νομοθετικό κείμενο Στοιχεία πώλησης i. Γενικά ii. Τίμημα Πώληση μελλοντικού / ξένου πράγματος Πώληση και σύμβαση έργου Β. Τύπος Σύμβαση για κινητό Σύμβαση για ακίνητο Γ. Σχετική εικονικότητα πώλησης Δ. Νομικά ελαττώματα Νομικά ελαττώματα στη σύμβαση πώλησης Νομικά ελαττώματα επί αναγκαστικού πλειστηριασμού Ε. Μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων των μερών Γενικά Νομικό ελάττωμα Υπερημερία πωλητή Υπερημερία αγοραστή ΣΤ. Ο κίνδυνος στην πώληση (522 επ. ΑΚ) Μετάσταση κινδύνου Πώληση υπό αίρεση Αποστολή πράγματος σε άλλο τόπο Ωφελήματα Δαπάνες πριν από την παράδοση Έξοδα πώλησης Ζ. Πίστωση και τόκος του τιμήματος (531, 529 ΑΚ) Πίστωση του τιμήματος Τόκος του τιμήματος Η. Πώληση υπό αίρεση Διαλυτική αίρεση Όρος διατήρησης της κυριότητας (532 ΑΚ) i. Νομοθετικό κείμενο ii. Ενδοτικό δίκαιο iii. Καταβολή του τιμήματος iv. Δικαιώματα πωλητή σε περίπτωση μη πληρωμής του τιμήματος v. Καταστροφή πωληθέντος Πώληση με δοκιμή ( ΑΚ) Θ. Σύμφωνο εξώνησης ( ΑΚ) Έννοια Τίμημα Προθεσμία Δήλωση για την εξώνηση Τύπος Ενέργεια εξώνησης

27 Περιεχόμενα Πώληση Πραγματικά ελαττώματα Α. Ο ν. 3043/ Γενικά Διαχρονικό δίκαιο Εισηγητική έκθεση ν. 3043/ Β. Πραγματικό ελάττωμα και συνομολογημένη ιδιότητα Υποχρέωση πωλητή Έννοια πραγματικού ελαττώματος Έννοια συνομολογημένης ιδιότητας Πλημμελής εγκατάσταση (536 ΑΚ) Γ. Ευθύνη πωλητή Ευθύνη από το νόμο Ευθύνη από συμβατικό διακανονισμό Δ. Δικαιώματα του αγοραστή σε περίπτωση ελαττωμάτων κλπ. γενικά Διόρθωση, αντικατάσταση, μείωση τιμήματος, υπαναχώρηση ( ΑΚ) Αποζημίωση (543 ΑΚ) Ε. Διόρθωση ή αντικατάσταση του πράγματος ΣΤ. Μείωση τιμήματος Ζ. Υπαναχώρηση Η. Αποζημίωση Θ. Άσκηση δικαιωμάτων αγοραστή με ένσταση Ι. Πώληση ορισμένης έκτασης (550 ΑΚ) ΙΑ. Παραγραφή αξιώσεων του αγοραστή Γενικά Έναρξη παραγραφής Δόλια απόκρυψη ελαττώματος Εγγυητική προθεσμία ΙΒ. Διαδοχικές πωλήσεις ΙΓ. Περιεχόμενο αγωγής αγοραστή λόγω ελαττωμάτων κλπ ΙΔ. Άμυνα εναγόμενου πωλητή Αγωγή για καθυστέρηση μισθώματος και για δυστροπία Α. Καθυστέρηση καταβολής μισθώματος (597 AK) Καταγγελία της μίσθωσης Υπαίτια καθυστέρηση Έννοια μισθώματος Άρση ευθύνης μισθωτή Εμπρόθεσμη καταβολή οφειλομένων Συμψηφισμός μισθωμάτων Δημόσια κατάθεση μισθωμάτων Β. Δυστροπία μισθωτή (66 EισNKΠολΔ) Νομοθετικά κείμενα

28 36 Περιεχόμενα 2. Έννοια δυστροπίας Επανειλημμένη δυστροπία Καταβολή μισθωμάτων Κατάργηση δίκης Γ. Διαφορά 597 AK 66 ΕισΝΚΠολΔ Δ. Σώρευση βάσεων άρθ. 597 AK και 66 EισNKΠολΔ Ε. Αξίωση αποζημίωσης ΣΤ. Νομιμοποίηση διαδίκων Ζ. Περιεχόμενο αγωγής απόδοσης μισθίου Η. Άμυνα εναγόμενου μισθωτή Θ. Διαδικασία και αρμοδιότητα Διαδικασία Καθ ύλη αρμοδιότητα Κατά τόπο αρμοδιότητα Πιστοποιητικό οικονομικού εφόρου Αποδεικτική ισχύς αθεώρητων μισθωτηρίων Ι. Άκυρη μίσθωση ΙΑ. Υπόδειγμα αγωγής α. Αγωγή για καταβολή μισθώματος Α. Έννοια μισθώματος Β. Χρόνος καταβολής μισθώματος Γ. Τόπος καταβολής του μισθώματος Δ. Παροχή μισθώματος Ε. Απόδειξη καταβολής μισθώματος ΣΤ. Προκαταβολές μισθωμάτων Ζ. Νομιμοποίηση διαδίκων Η. Περιεχόμενο αγωγής Θ. Άμυνα εναγόμενου μισθωτή Γενικά Ένσταση αφαίρεσης ωφελημάτων (άρθ. 596 εδ. β ΑΚ) Ι. Διαδικασία και αρμοδιότητα Αγωγή απόδοσης για κακή χρήση μισθίου Α. Καταγγελία για κακή χρήση Β. Περιπτώσεις κακής χρήσης Γ. Μη επιμελής χρήση Γενικά Αχρησία Φθορές του μισθίου Δ. Αντισυμβατική χρήση Ε. Συμπεριφορά προς λοιπούς ενοίκους ΣΤ. Έκταση κακής χρήσης Ζ. Διαμαρτυρία εκμισθωτή Η. Συμμόρφωση μισθωτή

29 Περιεχόμενα 37 Θ. Αξίωση αποζημίωσης Ι. Περιεχόμενο αγωγής απόδοσης για κακή χρήση ΙΑ. Άμυνα εναγομένου ΙΒ. Δικονομικά θέματα ΙΓ. Υπόδειγμα αγωγής Αγωγές απόδοσης λόγω λήξης του χρόνου της μίσθωσης Α. Λήξη μίσθωσης λόγω παρόδου του συμφωνημένου χρόνου Β. Λήξη μίσθωσης αόριστου χρόνου Γ. Έννοια λήξης της μίσθωσης Δ. Υποχρέωση απόδοσης του μισθίου Ε. Πρόωρη άσκηση αγωγής απόδοσης μισθίου ΣΤ. Νομιμοποίηση διαδίκων Ζ. Αξίωση του εκμισθωτή για αποζημίωση Γενικά Πρόωρη λύση της μίσθωσης Η. Αποζημίωση χρήσης (601 ΑΚ) Γενικά Οφειλή αποζημίωσης Τόκος Χαρτόσημο Περαιτέρω ζημία Απαλλαγή μισθωτή Παραγραφή Αξίωση αδικαιολόγητου πλουτισμού Θ. Δικονομικά θέματα Ι. Περιεχόμενο αγωγών και άμυνα εναγομένου Αγωγή απόδοσης του μισθίου Άμυνα εναγομένου στην αγωγή απόδοσης Αγωγή για καταβολή αποζημίωσης χρήσης Άμυνα εναγομένου στην αγωγής αποζημίωσης χρήσης ΙΑ. Υπόδειγμα αγωγής απόδοσης του μισθίου λόγω λήξης της μίσθωσης ΙΒ. Υπόδειγμα αγωγής για καταβολή αποζημίωσης χρήσης κατ άρθ. 601 ΑΚ α. Καταγγελία μίσθωσης για σπουδαίο λόγο Α. Καταγγελία για σπουδαίο λόγο Β. Καταγγελία μίσθωσης Γ. Προϋποθέσεις καταγγελίας Δ. Παραίτηση Ε. Συνέπειες καταγγελίας ΣΤ. Νομιμοποίηση Ζ. Περιεχόμενο αγωγής απόδοσης για σπουδαίο λόγο Η. Άμυνα εναγομένου Θ. Δικονομικά θέματα

30 38 Περιεχόμενα 83. Αγωγή αποζημίωσης για φθορές του μισθίου Α. Ευθύνη μισθωτή για φθορές Β. Έννοια φθορών Γενικά Φθορές συνήθους χρήσης Φθορές πέρα από τη συνήθη χρήση Γ. Ευθύνη για τυχηρά - ανώτερη βία Δ. Τόκοι υπερημερίας Ε. Συρροή αξιώσεων από σύμβαση και αδικοπραξία ΣΤ. Έκταση αποζημίωσης Ζ. Παραγραφή αξιώσεων για φθορές (602 ΑΚ) Γενικά Έναρξη παραγραφής Έκταση παραγραφής Αναστολή και διακοπή της παραγραφής Η. Δικονομικά θέματα Θ. Περιεχόμενο αγωγής αποζημίωσης για φθορές Ι. Άμυνα εναγομένου ΙΑ. Υπόδειγμα αγωγής για φθορές στο μίσθιο α. Αγωγή μισθωτή για δαπάνες στο μίσθιο Α. Ευθύνη εκμισθωτή για δαπάνες μισθωτή Β. Έννοια και διακρίσεις δαπανών Έννοια Διακρίσεις Αναγκαίες δαπάνες Επωφελείς δαπάνες Πολυτελείς δαπάνες Δαπάνες χρήσης Γ. Τόκοι επί του ποσού της δαπάνης Δ. Δικαίωμα επίσχεσης Ε. Συμψηφισμός δαπανών ΣΤ. Παραγραφή αξίωσης για δαπάνες Ζ. Περιεχόμενο αγωγών μισθωτή για δαπάνες Η. Άμυνα εναγομένου Θ. Αφαίρεση κατασκευάσματος Ι. Δικονομικά θέματα Αγωγή αναπροσαρμογής μισθώματος κατ άρθ. 288 ΑΚ Α. Γενικά Β. Δικαιούχοι αναπροσαρμογής Γ. Προϋποθέσεις αναπροσαρμογής μισθώματος Δ. Διαπλαστικό δικαίωμα Ε. Δικονομικά θέματα

31 Περιεχόμενα 39 ΣΤ. Περιεχόμενο αγωγής αναπροσαρμογής μισθώματος Εργατικές διαφορές Α. Έννοια σύμβασης εργασίας Γενικά Διαφορά από συναφείς συμβάσεις Σύμβαση μαθητείας Ετοιμότητα εργασίας Β. Διαδικασία εργατικών διαφορών Γ. Αρμοδιότητα Καθ ύλην αρμοδιότητα Κατά τόπο αρμοδιότητα Δ. Παράσταση και πληρεξουσιότητα Παράσταση στο δικαστήριο Δικαστική πληρεξουσιότητα Ε. Νομιμοποίηση διαδίκων ΣΤ. Προτάσεις Ζ. Δικαστικό ένσημο α. Αγωγή για καταβολή αποδοχών εργαζομένου Α. Υποχρέωση εργοδότη για καταβολή αποδοχών Έννοια αποδοχών Αποδοχές με ποσοστό από τα κέρδη Επιχειρησιακή συνήθεια Β. Χρόνος καταβολής αποδοχών Δήλη ημέρα Δώρα εορτών Τοκοδοσία Γ. Περιεχόμενο αγωγής Γενικά Ισότητα αμοιβών Ειδικά Παρακρατήσεις επί των αποδοχών Επίδομα άδειας και αποδοχές άδειας Αμοιβή για εργασία εκτός έδρας Δ. Άμυνα εναγομένου Ε. Απόσβεση αξίωσης εργαζομένου Παραγραφή Παραίτηση από αξιώσεις εργαζομένου Συμβιβασμός Συμψηφισμός Ένσταση εξόφλησης ΣΤ. Άκυρη σύμβαση εργασίας και αδικαιολόγητος πλουτισμός Αξιώσεις εργαζομένου από άκυρη σύμβαση εργασίας Ανυπαρξία αιτίας

32 40 Περιεχόμενα 3. Εφαρμογή επί Δημοσίου και ν.π.δ.δ Περιεχόμενο αγωγής εργαζομένου Παραγραφή αξιώσεων Ζ. Σύμβαση μερικής απασχόλησης β. Αγωγή για καταβολή μισθών υπερημερίας Α. Προϋποθέσεις Υπερημερία εργοδότη Έγκυρη σύμβαση εργασίας Έννοια μισθού υπερημερίας Προκήρυξη διαγωνισμού για πρόσληψη Άρση υπερημερίας Έξοδα κίνησης Β. Αφαίρεση ωφέλειας του εργαζομένου (656 εδ. β ΑΚ) Γ. Περιεχόμενο αγωγής για καταβολή μισθών υπερημερίας Δ. Άμυνα εναγομένου Ε. Υποχρέωση για απασχόληση του εργαζομένου γ. Απαιτήσεις από εργατικό ατύχημα Α. Έννοια εργατικού ατυχήματος Β. Αξίωση αποζημίωσης Γ. Εργαζόμενος ασφαλιζόμενος στο ΙΚΑ Δ. Χρηματική ικανοποίηση Ε. Νομιμοποίηση ΣΤ. Περιεχόμενο αγωγής για αξίωση χρηματικής ικανοποίησης από εργατικό ατύχημα Ζ. Άμυνα εναγομένου Η. Διαδικασία δ. Μονομερής βλαπτική μεταβολή της σχέσης εργασίας Α. Έννοια και περιπτώσεις μονομερούς βλαπτικής μεταβολής Έννοια Περιπτώσεις Β. Δικαιώματα εργαζομένου Γενικά Αποδοχή μεταβολής Απόκρουση μεταβολής Θεώρηση της μεταβολής ως καταγγελίας της σχέσης εργασίας Χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη Γ. Περιεχόμενο αγωγής εργαζομένου Απόκρουση μεταβολής Καταβολή αποζημίωσης απόλυσης Δ. Άμυνα εναγομένου ε. Καταγγελία σχέσης εργασίας αόριστου χρόνου Α. Φύση και προϋποθέσεις της καταγγελίας

33 Περιεχόμενα Φύση καταγγελίας Τύπος της καταγγελίας Αποζημίωση καταγγελίας Β. Άκυρη σύμβαση εργασίας Γ. Πτώχευση εργοδότη Δ. Καταγγελία από εργοδότη νομικό πρόσωπο Υπογραφή έγγραφης καταγγελίας Δέσμευση ν.π. από πράξεις εκπροσώπου του Άκυρη Ανυπόστατη καταγγελία Προσωρινή διοίκηση ν.π Ε. Άκυρη καταγγελία σχέσης εργασίας αόριστου χρόνου Έλλειψη τύπου Αλλεπάλληλες συμβάσεις ορισμένου χρόνου Ακυρότητα από το νόμο ΣΤ. Καταχρηστική καταγγελία Γενικά Πότε η καταγγελία είναι καταχρηστική Μη καταχρηστική καταγγελία Επίκληση λόγου καταχρηστικότητας Εξαναγκασμένη καταγγελία Ζ. Θεραπεία της ακυρότητας της καταγγελίας Παραίτηση εργαζομένου Πλάνη ως προς το ύψος της αποζημίωσης Καταχρηστική επίκληση από τον εργαζόμενο της ακυρότητας της καταγγελίας Η. Προθεσμία άσκησης αξιώσεων εργαζομένου (άρθ. 6 1 ν. 3198/1955) Νομοθετικό κείμενο Ποιες αξιώσεις υπάγονται Διακοπή προθεσμίας με άσκηση αγωγής Έναρξη προθεσμίας Παραίτηση Αυτεπάγγελτη έρευνα Όχι παραγραφή εν επιδικία Θ. Προθεσμία επιδίωξης καταβολής ή συμπλήρωσης της αποζημίωσης απολύσεως (άρθ. 6 2 ν. 3198/1955) Εφαρμογή προθεσμίας Παραίτηση από αγωγή και επανάσκησή της Μη εφαρμογή άρθ. 6 2 ν. 3198/ Ι. Περιεχόμενο αγωγής για καταβολή αποδοχών υπερημερίας λόγω παράνομης καταγγελίας Άμυνα εναγομένου Περιεχόμενο αγωγής Άμυνα εναγομένου ΙΑ. Περιεχόμενο αγωγής για καταβολή αποζημίωσης απολύσεως Άμυνα εναγομένου

34 42 Περιεχόμενα 1. Περιεχόμενο αγωγής Άμυνα εναγομένου ΙΒ. Καταγγελία έμμισθης εντολής δικηγόρου στ. Καταγγελία σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου Α. Έννοια σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου Β. Καταγγελία σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου για σπουδαίο λόγο Νομοθετικά κείμενα Κανόνας αναγκαστικού δικαίου Άτυπο Απρόθεσμο καταγγελίας Έννοια σπουδαίου λόγου Αναφορά του λόγου της καταγγελίας Εύλογη αποζημίωση Γ. Ακυρότητα της καταγγελίας Έλλειψη σπουδαίου λόγου Καταχρηστικότητα Συνέπειες ακυρότητας της καταγγελίας Σχετικότητα ακυρότητας της καταγγελίας Δ. Προθεσμία άρθ. 6 1 ν. 3198/ Ε. Περιεχόμενο αγωγής για καταβολή συμφωνημένων μισθών ΣΤ. Άμυνα εναγομένου Ζ. Ευθύνη εργαζομένου σε αποζημίωση Η. Ευθύνη εργοδότη σε αποζημίωση Θ. Θάνατος συμβαλλομένου Αγωγές από την κοινωνία Α. Έννοια κοινωνίας Β. Καρποί κοινού Δικαίωμα κοινωνού στους καρπούς Έννοια καρπών Αποκλειστική χρήση από ορισμένους κοινωνούς Παραγραφή αξίωσης Περιεχόμενο αγωγής για καρπούς Άμυνα εναγομένου Νομιμοποίηση Αρμοδιότητα Γ. Χρήση κοινού Δικαίωμα κοινωνού για χρήση Προστασία δικαιώματος Δ. Διοίκηση κοινού Γενικά Αποφάσεις με πλειοψηφία Κανονισμός από το δικαστήριο Τροποποίηση δικαστικής απόφασης από τους κοινωνούς Δέσμευση διαδόχων

35 Περιεχόμενα Περιεχόμενο αγωγής Άμυνα εναγομένου i. Περιεχόμενο αγωγής ii. Άμυνα εναγομένου Νομιμοποίηση Αρμοδιότητα Διαδικασία i. Ενεργητική νομιμοποίηση ii. Παθητική νομιμοποίηση iii. Αρμοδιότητα iv. Διαδικασία Ε. Ουσιώδεις μεταβολές και προσθήκες ΣΤ. Αγωγή για δαπάνες για το κοινό πράγμα α. Διανομή ακινήτου Α. Συγκυριότητα Β. Διανομή Γ. Αρμοδιότητα Διαδικασία Καθ ύλην αρμοδιότητα Κατά τόπο αρμοδιότητα Διαδικασία Δ. Διάδικοι Ενάγων Εναγόμενος Προσεπικαλούμενοι Έφεση Αναίρεση Ε. Περιεχόμενο αγωγής ΣΤ. Εξουσία δικαστηρίου Γενικά Επιδίκαση επιχείρησης Σύσταση οροφοκτησίας (480Α ΚΠολΔ) i. Νομοθετικό κείμενο ii. Προϋποθέσεις σύστασης οροφοκτησίας iii. Υποβολή αιτήματος Ζ. Υπόδειγμα αγωγής διανομής Η. Βιβλία διεκδικήσεων Δικαστικό ένσημο Βιβλία διεκδικήσεων Δικαστικό ένσημο Θ. Απαράγραπτο Κατάχρηση δικαιώματος Ι. Απαγόρευση διανομής Αποκλεισμός διανομής Άλλες περιπτώσεις ΙΑ. Συνέπειες διανομής Συνέπειες αυτούσιας διανομής i. Γενικά ii. Βάρη κοινού iii. Επικαρπία

36 44 Περιεχόμενα 2. Συνέπειες πώλησης του κοινού με πλειστηριασμό ΙΒ. Αμοιβαίες αξιώσεις κοινωνών ΙΓ. Διανομή κληρονομίας Γενικά Ρύθμιση ως προς την οικογενειακή στέγη i. Νομοθετικό κείμενο ii. Προϋποθέσεις επιδίκασης στον επιζώντα σύζυγο iii. Επί συμφώνου συμβίωσης Νέμηση ανιόντος Σύμβαση έργου Α. Έννοια Τύπος Έννοια Τύπος Περιπτώσεις Β. Αμοιβή εργολάβου Συμφωνία αμοιβής Χρόνος πληρωμής Καταβολή τόκων Μεταβολή τιμών του προϋπολογισμού ( ΑΚ) Γ. Σύμβαση έργου και πώληση Δ. Υπερημερία εργοδότη Ε. Δικαιώματα εργοδότη επί υπερημερίας του εργολάβου Νομοθετικό κείμενο Δικαίωμα υπαναχώρησης άρθ. 686 ΑΚ i. Προϋποθέσεις υπαναχώρησης ii. Τρόπος υπαναχώρησης iii. Χρόνος υπαναχώρησης iv. Περιεχόμενο υπαναχώρησης v. Συνέπειες υπαναχώρησης Λοιπά δικαιώματα εργοδότη ΣΤ. Ελαττώματα του έργου Υποχρέωση εκτέλεσης του έργου χωρίς ελαττώματα Πρόβλεψη ελαττωματικής κατασκευής (687 ΑΚ) Ουσιώδη και επουσιώδη ελαττώματα ( ΑΚ) Ελλείψεις του έργου από υπαιτιότητα του εργολάβου Αξίωση α- ποζημίωσης (690 ΑΚ) i. Γενικά ii. Ελλείψεις του έργου iii. Παράδοση του έργου iv. Υπαιτιότητα εργολάβου v. Ζημία εργοδότη vi. Περιεχόμενο αγωγής εργοδότη

37 Περιεχόμενα 45 vii. Προβολή κατ ένσταση Διαζευκτική άσκηση αξιώσεων Απαλλαγή εργολάβου για ελλείψεις του έργου ( ΑΚ) i. Υπαιτιότητα εργοδότη (691 ΑΚ) ii. Έγκριση του έργου (692 ΑΚ) Ζ. Παραγραφή αξιώσεων Παραγραφή αξιώσεων εργοδότη Παραγραφή αξιώσεων εργολάβου Η. Αναιτιώδης καταγγελία του εργοδότη (700 ΑΚ) Γενικά Ενδοτικό δίκαιο Χρόνος άσκησης δικαιώματος Συνέπειες καταγγελίας Περιεχόμενο αγωγής εργολάβου Άμυνα εναγομένου Θ. Αγωγή εργολάβου για καταβολή αμοιβής Νομιμοποίηση Περιεχόμενο αγωγής Άμυνα εναγομένου Ι. Εργολαβία με αντιπαροχή Μεσιτεία Α. Έννοια Β. Τύπος Γ. Αμοιβή μεσίτη Συμφωνία αμοιβής Σύναψη σύμβασης Αιτιώδης συνάφεια Νομιμοποιούμενος μεσίτης Δ. Αμοιβή σε σύμβαση με αίρεση Ε. Λύση σύμβασης ΣΤ. Υπέρμετρη αμοιβή Νομοθετικό κείμενο Έννοια υπέρμετρης αμοιβής Προβολή ένστασης Ζ. Περιεχόμενο αγωγής μεσίτη Η. Άμυνα εναγομένου Εντολή Α. Έννοια Τύπος Ανάκληση Λύση Έννοια Τύπος Ανάκληση εντολής Λύση της εντολής