18/3/2008, Θεσσαλονίκη ΚώσταςΜπούτρης, ΕΤΑΚΕΙ

Transcript

1 Η νέα ευρωπαϊκή νοµοθεσία REACH και ο κλάδος Κλωστοϋφαντουργίας 18/3/2008, Θεσσαλονίκη ΚώσταςΜπούτρης, ΕΤΑΚΕΙ

2 REACH Registration Evaluation and Authorization of CHemicals Αξιολόγηση των κινδύνων που επιφυλάσσουν τα χηµικά που παράγονται ή/και χρησιµοποιούνται στην Ευρώπη καθ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους

3 REACH Registration Evaluation and Authorization of CHemicals Η νέα Ευρωπαϊκή κοινοτική νοµοθεσία για τα χηµικά καιτηνασφαλήτουςχρήσηπουβρίσκεταισεισχύαπό 1ηςΙουνίου 2007 Ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Χηµικών Προϊόντων (ΕΟΧΠ), Ορισµός χρονοδιαγράµµατος για ανάληψη ευθυνών και ενεργειών ανάλογα µε τά επίπεδα ποσοτήτων 1 τόνος/έτος, 100 τόνοι/έτος, 1000 τόνοι/έτος Εξαιρούνται τα χηµικά που χρησιµοποιούνται στα τρόφιµα και στα φάρµακα καθώς και φυσικές ουσίες που δεν έχουν υποστεί χηµική τροποποίηση Αφορά σήµερα περισσότερες από χηµικές ουσίες

4 ΤιεπιβάλλειστηνπράξηηREACH Νέες αρµοδιότητες Η βιοµηχανία είναι υπεύθυνη να παραγάγει περισσότερη γνώση σχετικά µε τα χηµικά Οι µεταγενέστεροι χρήστες είναι υποχρεωµένοι να εκτιµήσουν την ασφάλεια των προϊόντων τους Οι αρχές των κρατών µελών είναι υπεύθυνες για να αξιολογήσουν τα στοιχεία που θα υποβληθούν κατά την πορεία της διαδικασίας Καταχώρισης Ένας νέος ευρωπαϊκός οργανισµός (ΕΟΧΠ) θα αναπτύξει το τεχνικό, επιστηµονικό και διαχειριστικό πλαίσιο

5 REACH Registration Evaluation and Authorization of CHemicals Οι διατάξεις της REACH αφορούν και βασίζονται στην ταξινόµηση και την επισήµανση, τηνκαταχώριση, την αξιολόγηση της χηµικής ασφάλειας, τη σύνταξη του δελτίου δεδοµένων ασφαλείας (SDS), την αδειοδότηση και την επιβολήπεριορισµών.

6 Ποιόςκάνει κάνειτί; Καταχώριση Υποβολή στοιχείων Αξιολόγηση Αδειοδότηση Περιορισµοί Βιοµηχανία ΕΟΧΠ Κράτη µέλη Επιτροπή Υποβολή προτάσεων για ελέγχους Υποβολή φακέλλου εφαρµογών Κοινονικοοικονοµικές µελέτες. Υποδοχή φακέλλων. ιατήρηση Β/. ηµόσια πληροφόρηση Συντονισµός Υποστήριξη λήψης αποφάσεων Υποστήριξη λήψης αποφάσεων, Συστάσεις για ορισµό προτεραιοτήτων Γνωµοδότηση και σχολιασµός. Θέση σε ισχύ. Λήψεις αποφάσεων σχετικά µε φακέλλους κατ/σης. Ανασκόπηση µεµονωµένων φακέλλων. Αποφάσεις για περισσότερους ελέγχους. Χορήγηση αδειών αυστηρά για χρήση εντός Υποβολή προτάσεων --- Λήψη αποφάσεων σε περίπτωση ασυµφωνίας Λήψη αποφάσεων σε θέµατα ορισµού προτεραιοτήτων Λήψη αποφάσεων

7 Χρονοδιάγραµµαενεργειών 30/11/2010 1/12/ /5/ /5/2018 1/6/2008 Θέση σε εφαρµογή 1/6/2007 Θέση σε ισχύ Προκαταχώριση Καταχώριση 1 τόνος/έτος καρκινογόνα, µεταλλαξιογόνα, τοξικά για την αναπαραγωγή 100 τόνοι/έτος πολύ τοξικά για το υδάτινο περιβάλλον 1000 τόνοι/έτος 100 τόνοι/έτος 1 τόνος/έτος Νέες ουσίες Σύσταση του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Χηµικών Προϊόντων

8 REACH Ποιούς αφορά Παρασκευαστές/Εισαγωγείς χηµικών σε καθαρή µορφή ή παρασκεύασµα σε ποσότητα 1 τόνο/έτος Παραγωγούς/Εισαγωγείς ή Προµηθευτές προϊόντων που τα διαθέτουν στην αγορά ιανοµείς που αποθηκεύουν και διαθέτουν στην αγορά χηµικά Μεταγενέστερους χρήστες που χρησιµοποιούν χηµικά κατά τη διάρκεια βιοµηχανικής ή επαγγελµατικής δραστηριότητας

9 ΧΗΜΙΚΕΣΟΥΣΙΕΣ 1 TΟΝΟΣ/ ΕΤΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΦΑΚΕΛΛΟΣ Επισηµαίνει την ταυτότητα της ουσίας και τον παραγωγό ή εισαγωγέα, την παραγόµενηήείσαγόµενηποσότητα, πληροφορίες σχετικά µε τις χρήσεις, την ταξινόµηση και σήµανση ασφαλείας της ουσίας καθώς και οδηγίες για ασφαλή χρήση.

10 ΧΗΜΙΚΕΣΟΥΣΙΕΣ 100 TΟΝΟI/ ΕΤΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΧΗΜΙΚΗΣΟΥΣΙΑΣ - CHEMICAL SAFETY ASSESMENT(CSA) ΑΡΧΕΙΟΑΣΦΑΛΕΙΑΣΧΗΜΙΚΗΣΟΥΣΙΑΣ - CHEMICAL SAFETY REPORTS (CSR) ΕΛΤΙΟ Ε ΟΜΕΝΩΝΑΣΦΑΛΕΙΑΣ - SAFETY DATA SHEET (SDS)

11 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ CHEMICAL SAFETY ASSESMENT(CSA) Το έγγραφο CSA πρέπει να τεκµηριώνει είτε την ασφάλεια των τρεχουσών συνθηκών χρήσης ή των συνθηκών µετά τη λήψη πρόσθετων µέτρων ώστε να περιορίζεται η έκθεση σε κίνδυνο µέχρις ενός ασφαλούς επιπέδου. Αν υπάρχει αβεβαιότητα ως προς την ολική επιστηµονική τεκµηρίωση µπορεί να δοθεί έµφαση στους σοβαρότερους κινδύνους.

12 ΑΡΧΕΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ - CHEMICAL SAFETY REPORTS (CSR) Το έγγραφο CSR καταγράφει τους πιθανούς κινδύνους και ταξινοµεί τις χηµικές ουσίες ανάλογα µε το χαρακτηρισµό τους ως PBT (persistent, bioaccumulative and toxic) ή vpvb (very persistent and very bioaccumulative). Επίσης περιγράφει οδηγίες για χρήση ή έκθεση σε αυτές που χαρακτηρίζονται επικίνδυνες, PBT ή vpvb.

13 ΕΛΤΙA Ε ΟΜΕΝΩΝΑΣΦΑΛΕΙΑΣ SAFETY DATA SHEET (SDS) Περιλαµβάνουν απαραιτήτως τις παρακάτω πληροφορίες: 1. Ταυτοποίηση 2. Αναφορά κινδύνων 3. Σύνθεση πληροφορίες σχετικά µε τα συστατικά 4. Μέτρα πρώτων βοηθειών 5. Μέτρα πυρόσβεσης 6. Λήψη µέτρων σε περίπτωση ανεπιθύµητης απελευθέρωσης 7. Χειρισµός και αποθήκευση 8. Ελεγχόµενη έκθεση ατοµική προστασία 9. Φυσικές και χηµικές ιδιότητες 10. Σταθερότητα και δραστικότητα 11. Τοξικολογικές πληροφορίες 12. Οικολογικές πληροφορίες 13. Οδηγίες σχετικά µε την απόρριψη 14. Πληροφορίες σχετικά µε τη µεταφορά 15. Πληροφορίες σχετικά µε κανονισµούς και νοµοθεσία 16. Άλλες σηµαντικές πληροφορίες.

14 REACH Α ΕΙΟ ΟΤΗΣΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ - AUTHORISATION OF CHEMICALS Ειδική διαδικασία αδειοδότησης απαιτείται για τα παρακάτω χηµικά Καρκινογόνα, µεταλλαξιογόνα, ή τοξικά για την αναπαραγωγή (CMR, Carcinogenic, mutagenic, or toxic to reproduction) Persistent, bioaccumulative and toxic (PBT) very persistent and very bioaccumulative (vpvb)

15 Μεταγενέστεροιχρήστες - Downstream Users (DUs) Φυσικά ή νοµικά πρόσωπα εγκατεστηµένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πλήν των παραγωγών και εισαγωγέων, που χρησιµοποιούν χηµικές ουσίες, ως έχουν ή µε τη µορφή ειδικού σκευάσµατος, στην πορεία βιοµηχανικών ή άλλων επαγγελµατικώνδραστηριοτήτων.

16 Υποχρεώσειςτωνµεταγενέστερων χρηστών Κάθε εταιρεία που χρησιµοποιεί χηµικά οφείλει να εφαρµόζει ως µεταγενέστερος χρήστης τα µέτρα ασφαλείας που γνωστοποιούνται από τον προµηθευτή µέσω του δελτίου δεδοµένων ασφαλείας ή να διενεργήσει η ίδια αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας. Σε κάθε περίπτωση ο προµηθευτής πρέπει να ενηµερώνεται για τις χρήσεις των χηµικών από τον µεταγενέστερο χρήστη. Σε περίπτωση εισαγωγής τυχόν τυποποιηµένων προϊόντων ή ειδών η εταιρεία πρέπει να ενηµερώνεται για τις ενδεχόµενες υποχρεώσεις της όσον αφορά την καταχώριση.

17 Οιµεταγενέστεροιχρήστες (DU) (1) Ενηµερώνουν τους προµηθευτές τους για τις χρήσεις στις οποίες υποβάλλουν τις χηµικές ουσίες οιίδιοιήοιπελάτεςτουςέτσιώστεοπροµηθευτής να προετοιµάσει τις κατάλληλες οδηγίες για αυτές τις χρήσεις και να επισηµάνει τα κατάλληλα µέτρα αποφυγήςκινδύνων, ή Τηρούν εµπιστευτικότητα ως προς τις χρήσεις και έχουν την υποχρέωση να προετοιµάσουν τις κατάλληλες οδηγίες για αυτές τις χρήσεις και να επισηµάνουν τα κατάλληλα µέτρα αποφυγής κινδύνων οι ίδιοι

18 Οιµεταγενέστεροιχρήστες (DU) (2) Εφαρµόζουν κατ ελάχιστο τα µέτρα αποφυγής κινδύνων και τα συνιστούν στους πελάτες τους µεταφέροντάς τους επίσης όλες τις διαθέσιµες πληροφορίες που περιέχονται στα SDS για κάθε χηµική ουσία Υποβάλλουν έκθεση µε τις χρήσεις στον ΕΟΧΠ σε περίπτωση που χρησιµοποιούν ουσίες σε ποσότητες 1 τόνο/έτος εκτός των σεναρίων χρήσης που περιγράφονται στα SDS

19 Ταξινόµησηχηµικώνωςπροςτη REACH Χηµικά χαµηλής τοξικότητας 1 t/έτος παραγωγή 10 t/έτος Καταχώριση Χηµικά παραγωγής 10 t/έτος κ.ά. Καταχώριση Αξιολόγηση Συλλογή πρόσθετων πληροφοριών, CSR, CSA, Λοιπές ουσίες CMR, PBT, vpvb

20 Αναµενόµενεςεπιπτώσειςµε τη REACΗ Γραφειοκρατία για τις µεγάλες εταιρείες 1 Εταιρεία CSR σε όλη την αλυσίδα χρήσης βοηθητικά υλικά χρώµατα 2,000 Erstellung CSR eines σελίδες CSR απαιτείται επί πλέον προσωπικό ιαφάνεια Περίπλοκες διαδικασίες ανταλλαγής αρχείων πληροφοριών

21 Αναµενόµενεςεπιπτώσειςµετη REACΗ ΕΕ AΣΙA Καταχώριση -βήµα 1: Εισαγωγήα υλών Καταχώριση -βήµα 2: Εξαγωγήχρωµάτων, pigmentsκαιβοηθητικών χηµικών Επίπτωση 1: Μεταφορά (;) της βιοµηχανίας χρωµάτων και pigments και βοηθητικών χηµικών Επίπτωση 2: Κλονισµός (;) της ανταγωνιστικότητας τής ευρωπαϊκής χηµικής βιοµηχανίας

22 Συζήτηση σχετικά µε χηµικά που χρησιµοποιούνται στηνκ/υστο στο πλαίσιο της REACH Εφαρµογές νανοτεχνολογίας επιπτώσεις στο περιβάλλον, την υγεία και την ασφάλεια Φθαλικές ενώσεις (DEHP, DBP, BBP, DINP κ.ά.) και όρια χρήσης τους σε παιχνίδια και παιδικά είδη Επιβραδυντές καύσης µε Βρώµιο Περιορισµοί ανάλογα µε τις χρήσεις Η φορµαλδεϋδη και τα όρια χρήσης της Επιβραδυντές καύσης µε τριοξείδιο του Αντιµονίου Αιθέρες της γλυκόλης APEO, PFOS, PAH Εναρµόνισηκαιδηµιουργίασυνεργειώνµεταξύτου Eco Label για κ/υ προϊόντα και στρώµατα και του Oekotex

23 ιαβουλεύσεις και µελέτες µε γνώµονα τη REACH Εντοπισµός 6 οµάδων χηµικών ειδικού ενδιαφέροντος 1. Μαλακωτικά προϊόντα συµπύκνωσης λιπαρών οξέων 2. Φινίρισµα easy care Ρητίνεςµελαµίνης, παράγωγα DMDHEU 3. Βοηθητικά βαφής - Benzylbenzoate 4. Βαφήβαµβακερών - Reactive χρώµατα 5. Συνθετικές ίνες Εστέρες λιπαρών οξέων 6. Ειδικοί διαλύτες - Glycol(ether)s

24 Θετικήεπίδραση επίδρασηστηβιοµηχανίακ/υ Καλύτερη πληροφόρηση για τους κατασκευαστές κ/υ προϊόντων σχετικά µε τα χηµικά που χρησιµοποιούν. Καταχώριση από τις χηµικές εταιρείες Καλύπτονται όλες οι συνήθεις χρήσεις (π.χ. χρώµατα, λευκαντικά) Ελαχιστοποίηση κινδύνων για τις συνιστώµενες χρήσεις (DUs) REACH => διασφάλισηυψηλούεπιπέδουασφάλειαςχηµικών, αίσθηµα ασφάλειας από τους καταναλωτές Εισαγωγές κ/υ προϊόντων Τα έτοιµα προϊόντα θεωρούνται επεξεργασµένα είδη Απαιτείται καταχώριση σε περίπτωση χρήσης ύποπτων χηµικών Το κόστος και οι υποχρεώσεις διαχείρισης επιµερίζονται

25 ΑρνητικέςεπιπτώσειςστηνΚ/Υ Υψηλό κόστος µετη REACΗ Το κόστος που προκύπτει από την εφαρµογή της REACH µετακυλίεται στους µεταγενέστερους χρήστες Παραγωγές σε µικρούς όγκους καθίστανται οικονοµικά ασύµφορες Πρόβληµα ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής παραγωγής, ειδικά όσον αφορά τις ΜΜΕ

26 ΑρνητικέςεπιπτώσειςστηνΚ/Υµε τη REACΗ Η διαθεσιµότητα των χηµικών (1-100 t) ενδέχεται να µειωθεί Οι παραγωγοί των βοηθητικών υλικών θα πρέπει να συµµορφωθούν µε τις νέες απαιτήσεις για σηµαντικό µέρος των προϊόντων τους Κάποια χηµικά (και οι εταιρείες που τα παράγουν ;) θα αποµακρυνθούν από την αγορά Η διαθεσιµότητα χρωµάτων και pigments θα επηρεαστεί δραστικά εξ αιτίας των αλλαγών που θα συντελεστούν στη βιοµηχανία χρωµάτων Αναδιάταξη της χρήσης διαφόρων χηµικών και χρωµάτων πιθανή εµφάνιση προβληµάτων ποιότητας

27 Συµπεράσµατα - REACH Υψηλό επίπεδο προστασίας Περισσότερη και βελτιωµένη γνώση Ενθάρρυνση της καινοτοµίας Αντικατάσταση των πιο επικίνδυνων ουσιών Καλύτερη: Ιχνηλασιµότητα χηµικών Χρήση και διαχείριση πόρων Αντίδραση σε αναδυόµενους κινδύνους Πληροφόρηση για µεταγενέστερους χρήστες Ασφάλεια καταναλωτών Τα οφέλη αντισταθµίζουν το κόστος;

28 Αναζήτησηπληροφοριών Πληροφορίες: nt/chemicals Αναλυτικές πληροφορίες στα ελληνικά στον δικτυακό τόπο του Ευρωπαϊκού ΟργανισµούΧηµικώνΠροϊόντων (ΕΟΧΠ)

29 Ευχαριστώγιατηνπροσοχήσας