Ολοκληρωµένο Πρόγραµµα για τον περιορισµό της καταπόνησης των χειριστών στις µηχανές περιέλιξης πηνίων µετασχηµατιστών

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ολοκληρωµένο Πρόγραµµα για τον περιορισµό της καταπόνησης των χειριστών στις µηχανές περιέλιξης πηνίων µετασχηµατιστών"

Λώτ Παπανδρέου
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Εργοστάσιο Οινοφύτων Βοιωτίας Ολοκληρωµένο Πρόγραµµα για τον περιορισµό της καταπόνησης των χειριστών στις µηχανές περιέλιξης πηνίων µετασχηµατιστών Ιούλιος 2007 Μελέτη Επίβλεψη Εφαρµογής

2 Περιεχόµενα 1. Ολοκληρωµένο πρόγραµµα για τον περιορισµό της µυοσκελετικής καταπόνησης κατά την συναρµολόγηση µετασχηµατιστών 2. Παράρτηµα: Μελέτη εργονοµικών βελτιώσεων για τον περιορισµό της µυοσκελετικής καταπόνησης στις µηχανές περιέλιξης πηνίων µετασχηµατιστών Σύµβουλοι Εργονοµίας, Επαγγελµατικής Ασφάλειας & Υγείας, Περιβάλλοντος Ελ. Βενιζέλου Ν. Ιωνία, Αττική Τηλ.: Fax:

3 1. Ολοκληρωµένο πρόγραµµα για τον περιορισµό της µυοσκελετικής καταπόνησης κατά την συναρµολόγηση µετασχηµατιστών Η συναρµολόγηση των µετασχηµατιστών περιλαµβάνει θέσεις εργασίας που είναι γνωστές για την µονοτονία τους και την αυξηµένη µυοσκελετική καταπόνηση των χειριστών, η οποία προέρχεται από: 1. Συνεχή ανύψωση και χειρισµό φορτίων 2. Παρατεταµένη όρθια στάση εργασίας 3. Επαναλαµβανόµενες κινήσεις των άνω άκρων (χεριών και καρπών). Για τον περιορισµό της µυοσκελετικής αυτής καταπόνησης και του κινδύνου αντίστοιχων παθήσεων καθώς και ατυχηµάτων, η ιεύθυνση του εργοστασίου υιοθέτησε ένα ολοκληρωµένο πρόγραµµα εκτεταµένων εργονοµικών βελτιώσεων, συνοδευόµενο από πρόβλεψη ικανού προϋπολογισµού για επενδύσεις τόσο στον εξοπλισµό παραγωγής όσο και στον επανασχεδιασµό των θέσεων εργασίας. Το Πρόγραµµα αυτό περιελάµβανε αναλυτική εκτίµηση του επαγγελµατικού κινδύνου, η οποία κατέγραψε τις περιπτώσεις που απαιτούσαν οργανωτικές και τεχνικές βελτιώσεις. Η υλοποίησή τους ήταν σε εξέλιξη όταν συντάχθηκε το παρόν έγγραφο, οπότε δεν υπάρχουν διαθέσιµα στοιχεία για τα οφέλη όπως επίσης και για τα κόστη, παρόλο που τα οφέλη ήταν εµφανή από την άποψη µείωσης κόπωσης κατά την εργασία, περιορισµού κινδύνων που προκαλούν µυοσκελετικές παθήσεις και ατυχήµατα, βελτίωσης απόδοσης της εργασίας και ποιότητας προϊόντων. Μείωση Καταπόνησης κατά την εργασία στις µηχανές περιέλιξης πηνίων µετασχηµατιστών Ειδικότερα, η κυρίως µελέτη περιελάµβανε εργονοµική ανάλυση εργασίας για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στις µηχανές περιέλιξης πηνίων µετασχηµατιστών στο εργοστάσιο της Schneider Hellas στα Οινόφυτα. Στα πλαίσια της µελέτης αυτής πραγµατοποιήθηκαν συστηµατικές παρατηρήσεις στις ενέργειες των χειριστών κατά την εργασία τους µε βιντεοσκοπήσεις των 377 δευτ. και ακολούθησε εργονοµική ανάλυση των εκτελούµενων εργασιών. Οι κινήσεις των χεριών του χειριστή κατηγοριοποιήθηκαν σε 6 τύπους µε στόχο την εκτίµηση της καταπόνησης των χεριών και των καρπών όπως φαίνεται στον ακόλουθο πίνακα. Τύπος Επεξήγηση Βαθµός καταπόνησης control Χρήση πίνακα ελέγχου µηχανής 1 Get / let Λήψη / απόθεση εργαλείου ή στοιχείου 1 συναρµολόγησης hold Κράτηµα στοιχείου συναρµολόγησης σε σταθερή θέση 0,5 pull Τράβηγµα στοιχείου συναρµολόγησης (τέντωµα) 2 Tape Λήψη και χρήση ταινίας σταθεροποίησης 3 use Χρήση εργαλείου 3 Στα 377 sec παρατηρήσεων καταγράφηκε το πλήθος των κινήσεων ανά τύπο και χέρι. Η συνολική εκτίµηση καταπόνησης συνοψίζεται στο ακόλουθο διάγραµµα το οποίο απεικονίζει α) σηµαντική καταπόνηση του δεξιού χεριού σε σχέση µε το αριστερό και β) τη συµβολή των τύπων κίνησης Tape, pull και use στην καταπόνηση αυτή 1

4 εξί εξί χέρι Αριστερό χέρι 20 0 control get/let hold pull Tape use Στις ακόλουθες φωτογραφίες παρουσιάζονται δύο από τις κινήσεις του χεριού που συµβάλουν στην κόπωση του χειριστή: Φωτ. 1. Ανύψωση του βραχίονα Φωτ 2. Γωνία καρπού αντιβραχίου Από παρόµοια εργονοµική ανάλυση των κινήσεων του κορµού του σώµατος φαίνεται ότι η συχνότερη κίνηση του χειριστή είναι η στροφή και έκταση κορµού προς τα δεξιά (turn reach right) που σε συνδυασµό µε την παρόµοια έκταση κορµού ή κίνηση σώµατος προς τα δεξιά (reach right) αποτελούν πάνω από το 50% του συνόλου των επαναλαµβανόµενων κινήσεων κορµού-σώµατος. Επιπρόσθετα, η ανάλυση έδειξε ότι η συνεχής ορθοστασία και η παρατεταµένη χρήση του ποδοδιακόπτη αυξάνουν την επιβάρυνση του χειριστή όπως φαίνεται στις ακόλουθες φωτογραφίες: 2

5 Φωτ. 3, 4 Συνεχής κλίση του κορµού προς τα δεξιά και ανισοβαρής στήριξη στο δεξί πόδι Συνοψίζοντας τα αποτελέσµατα της εργονοµικής ανάλυσης, οι ακόλουθες προτάσεις υποβλήθηκαν προς υλοποίηση στη διεύθυνση: Επανασχεδιασµός του χώρου απόθεσης των εργαλείων και των υλικών συναρµολόγησης εντός ή πλησίον της εργόσφαιρας των άνω άκρων µε σκοπό τον περιορισµό της στροφής και έκτασης του κορµού. Τοποθέτηση καθίσµατος κατάλληλου φια συχνή εναλλαγή όρθιας και καθιστικής στάσης εργασίας, καθώς και αντικραδασµικού τάπητα. Σκοπός είναι ο περιορισµός της κόπωσης και επιβάρυνσης της σπονδυλικής στήλης από την διαρκώς όρθια στάση εργασίας. Τοποθέτηση της συγκολλητικής ταινίας µπροστά στον εργαζόµενο και αντικατάσταση του ψαλιδιού µε ειδικό κόπτη, ώστε να περιοριστεί η καταπόνηση του καρπού. Φωτ. 5 Στα ακόλουθα διαγράµµατα απεικονίζεται σχηµατικά η θέση εργασία του χειριστή πριν και µετά τον εργονοµικό ανασχεδιασµό. 3

6 Πριν Σηµεία τάνισης χαρτάκια Πίνακας ελέγχου Εργόσφαιρα άνω άκρων προσωπικά Αντικείµενα µακαρόνια ταινία 175 cm κανάλια 175 cm Ρολά χαρτιού Μετά Σηµεία τάνισης ταινία µακαρόνια χαρτάκια Πίνακας ελέγχου Εργόσφαιρα άνω άκρων κανάλια προσωπικά Αντικείµενα 175 cm 175 cm Ρολά χαρτιού 4

7 Με την υλοποίηση των ανωτέρω προτάσεων µειώθηκε σηµαντικά η καταπόνηση του χειριστή κατά την οκτάωρη βάρδια και περιορίστηκε ο κίνδυνος για επαναλαµβανόµενους µυοσκελετικούς τραυµατισµούς στους καρπούς και τα χέρια (ήδη παρατηρήθηκε σε ορισµένους χειριστές). Εκτός από τον άµεσο στόχο τους, οι υποδείξεις αποδείχτηκαν πολύτιµες για την επιχείρηση ως οδηγός πριν την προµήθεια νέου εξοπλισµού ή/και την βελτίωση των υπαρχουσών µεθόδων για τον ανασχεδιασµό επανασχεδιασµού σύµφωνα µε τις αρχές του group technology manufacturing. Οι υποδείξεις που προέκυψαν από την εργονοµική ανάλυση βελτίωσαν την εργασία µε τον υπάρχοντα αυτόµατο εξοπλισµό και τις υπάρχουσες µεθόδους συναρµολόγησης και πρότειναν έναν αριθµό µετατροπών µε ελάχιστο κόστος. Επιπλέον, υποβλήθηκε σηµαντικός αριθµός γενικών υποδείξεων όπως η αναδιάταξη των φωτιστικών σωµάτων για τη µείωση της έντονης αντανάκλασης πάνω στις στιλπνές στρώσεις του σύρµατος στο πηνίο (φωτογραφίες 6,7 κατωτέρω) και η αλλαγή του φάρδους του ιµάντα για την φόρτωση - εκφόρτωση πηνίων µε σκοπό τη µείωση κινδύνου πτώσεων. Φωτ. 6. Ο άξονας είναι παράλληλα µε τα φωτιστικά σώµατα Photo 7. Ο άξονας είναι κάθετος µε τα φωτιστικά σώµατα Τέλος, η εργονοµική µελέτη πρότεινε πως άξιζε να ληφθεί υπόψη από την εταιρεία ο ανασχεδιασµός της γραµµής συναρµολόγησης των µετασχηµατιστών σύµφωνα µε τις αρχές του group technology. Τέτοια πρωτοβουλία εµπλουτίζει την εργασία των χειριστών των µηχανών µειώνοντας την κόπωση και την µονότονη εργασία. Επίσης, η µελέτη υποστηρίζει πως θα αυξηθεί η αποδοτικότητα στην εργασία καθώς και η ποιότητα προϊόντων. Λοιπές βελτιώσεις που περιλαµβάνονται στο ολοκληρωµένο πρόγραµµα του εργοστασίου. Οι ακόλουθες φωτογραφίες παρουσιάζουν τις τεχνικές βελτιώσεις που υιοθετήθηκαν για τη µείωση της καταπόνησης των χειριστών, και του κινδύνου µυοσκελετικών παθήσεων, καθώς και µείωσης των ατυχηµάτων κατά τη συναρµολόγηση των µετασχηµατιστών. 5

8 Φωτ. 8 & 9: Εγκατάσταση αυτοκινούµενου ραουλόδροµου µεταβαλλόµενου ύψους στο τµήµα συναρµολόγησης ενεργού µέρους µετασχηµατιστή, µε σκοπό α) την ρύθµιση του ύψους της επιφάνειας εργασίας ανάλογα µε το ύψος της εργαζόµενης και β) την αποφυγή της χειρωνακτικής προώθησης του τµήµατος του µετασχηµατιστή στο ραουλόδροµο Φωτ. 10: Εγκατάσταση ανακλινόµενου πάγκου εργασίας για την ασφαλή και χωρίς κούραση περιστροφή του πηνίου του µετασχηµατιστή Οι βελτιώσεις στον εξοπλισµό και ο ανασχεδιασµός της γραµµής συναρµολόγησης συνοδεύτηκαν µε την επαρκή εκπαίδευση των χειριστών. Αποτελέσµατα Σηµαντικοί παράγοντες για την επιτυχία του αναφερόµενου προγράµµατος ήταν οι κάτωθι: 1. Η πολιτική της εταιρείας η οποία τοποθετεί την υγεία και ασφάλεια στην εργασία σε υψηλή προτεραιότητα, σε συνδυασµό µε έναν επαρκή προϋπολογισµό για την υλοποίηση 2. Η στενή συνεργασία της διεύθυνσης µε το προσωπικό καθώς και την επιτροπή ασφάλειας και υγείας της εργασίας 6

9 Πληροφορίες: Schneider Hellas: κ. ηµήτρης Παπαρήγας, ιευθυντής Εργοστασίου, κα Αικατερίνη Παπασπύρου, ιευθύντρια Ανθρώπινου υναµικού, Ergonomia AE: κ. Ηλίας Μπανούτσος, ιευθύνων Σύµβουλος, 7

Σχετικά έγγραφα

Εργονομικοί παράγοντες στα εργαστήρια. Θεώνη Κουκουλάκη, Τ. Μηχανικός, Εργονόμος, PhD, Eur.Erg

Εργονομικοί παράγοντες στα εργαστήρια Θεώνη Κουκουλάκη, Τ. Μηχανικός, Εργονόμος, PhD, Eur.Erg Δομή της εισήγησης Εισαγωγή Μελέτες για εργονομικές συνθήκες και μυοσκελετικές παθήσεις σε εργαζόμενους στα