«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης (συγκέντρωση προσωρινή αποθήκευση) ΑΗΗΕ»

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης (συγκέντρωση προσωρινή αποθήκευση) ΑΗΗΕ»"

Transcript

1 LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342 «Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης (συγκέντρωση προσωρινή αποθήκευση) ΑΗΗΕ»

2 Το έργο LIFE INFOCYCLE Ανάπτυξη επικοινωνιακής και εκπαιδευτικής εκστρατείας ανακύκλωσης Αποβλήτων Ηλεκτρικών και Ηλεκτρονικών Συσκευών (ΑΗΗΕ) (LIFE13 INF/GR/001342) συγχρηματοδοτείται από το Περιβαλλοντικό Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα LIFE+ Information & Communication. Διάρκεια υλοποίησης έργου: έως Προϋπολογισμός έργου: Συνολικός προϋπολογισμός: Συμμετοχή Ευρωπαϊκής Ένωσης: Φορείς συγχρηματοδότησης υλοποίησης: Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. TERRA NOVA Ε.Π.Ε. Περιβαλλοντική Τεχνική Συμβουλευτική Ι. Κοψιάς Ν. Μυστριώτης ΟΕ ΧΥΖ Productions

3 Περιεχόμενα Εισαγωγή... 1 Συντομογραφίες... 3 Ορισμοί... 4 Α Μέρος - Γενικά στοιχεία για τη διαχείριση των ΑΗΗΕ... 6 Γενικά για τα ΑΗΗΕ... 7 Τι είναι τα Απόβλητα Ηλεκτρικού & Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού - ΑΗΗΕ... 7 Το πρόβλημα της ορθής περιβαλλοντικά διαχείρισης των ΑΗΗΕ Ο κύκλος διαχείρισης και ανακύκλωσης των ΑΗΗΕ Γιατί πρέπει να γίνεται σωστά η διαχείριση των ΑΗΗΕ (περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη) Πολιτική και Νομοθεσία διαχείρισης ΑΗΗΕ Ευρωπαϊκή πολιτική και νομοθεσία Εθνικό νομοθετικό πλαίσιο Υποχρεώσεις από τη νομοθεσία (συγκέντρωση πρ. αποθήκευση) Κωδικοί Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων Διεθνή πρότυπα διαχείρισης ΑΗΗΕ ΑΗΗΕ και περιβάλλον Υλικά Ειδικής Διαχείρισης που προκύπτουν από τα ΑΗΗΕ Ορισμοί και παραδείγματα Υγεία και ασφάλεια Γενικά Σήμανση χώρων εργασίας Μέσα Ατομικής Προστασίας - ΜΑΠ Εργονομία στο χώρο εργασίας Κίνδυνοι και αντιμετώπιση ατυχημάτων στην εργασία Έκτακτα περιστατικά Β Μέρος - Ειδικά στοιχεία-πρακτικές για τη συλλογή και προσωρινή αποθήκευση των ΑΗΗΕ Μέσα συλλογής ΑΗΗΕ Χειρισμός Ταξινόμηση - Αποθήκευση ΑΗΗΕ... 61

4 Καλές πρακτικές χειρισμού ΑΗΗΕ Κακές πρακτικές χειρισμού ΑΗΗΕ Ταξινόμηση ΑΗΗΕ Καλές πρακτικές ταξινόμησης Κακές πρακτικές ταξινόμησης Χώρος Αποθήκευσης ΑΗΗΕ Καλές πρακτικές χώρου αποθήκευσης Κακές πρακτικές χώρου αποθήκευσης ΑΗΗΕ Χειρισμός ΑΗΗΕ Χειρισμός συσκευών ανταλλαγής θερμότητας Καλές πρακτικές χειρισμού ψυγείων Μη ενδεδειγμένες πρακτικές χειρισμού ψυγείων Χώρος αποθήκευσης συσκευών ανταλλαγής θερμότητας Χειρισμός λαμπτήρων Ενδεδειγμένες πρακτικές χειρισμού και αποθήκευσης λαμπτήρων Μη ενδεδειγμένες πρακτικές αποθήκευσης και χειρισμού λαμπτήρων Χώρος αποθήκευσης λαμπτήρων Χειρισμός οθονών CRT και FPD Ενδεδειγμένες πρακτικές χειρισμού των οθονών CRT Ενδεδειγμένες πρακτικές χειρισμού των οθονών FPD Μη ενδεδειγμένες πρακτικές χειρισμού οθονών Χώρος αποθήκευσης Οθονών Βιβλιογραφία

5 Εισαγωγή Το παρόν εγχειρίδιο συντάχθηκε στο πλαίσιο του Έργου LIFE INFOCYCLE από τους συνδικαιούχους Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. και TERRA NOVA ΕΠΕ, σύμφωνα με ευρωπαϊκά κανονιστικά έγγραφα και προδιαγραφές. Το εγχειρίδιο παρουσιάζει τις καλές και κακές πρακτικές στον κύκλο διαχείρισης των Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) με στόχο τόσο την προστασία του περιβάλλοντος, όσο και της ανθρώπινης υγείας και της ασφάλειας, μέσω της πρόληψης και του μετριασμού των αρνητικών επιπτώσεων από τη συλλογή, την αποθήκευση και γενικότερα τη διαχείριση των αποβλήτων ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ). Στο εγχειρίδιο αυτό περιγράφονται βασικά στοιχεία λειτουργίας που θα πρέπει να διέπουν ένα χώρο συγκέντρωσης και προσωρινής αποθήκευσης ΑΗΗΕ οι υλικοτεχνικές υποδομές και οι διαχειριστικές απαιτήσεις όσον αφορά στην περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση των ΑΗΗΕ. Στόχος του εγχειριδίου αυτού είναι να αποτελέσει συνοδευτικό εκπαιδευτικό υλικό στις εκπαιδεύσεις που θα πραγματοποιηθούν από στελέχη των δύο συνδικαιούχων του INFOCYCLE κατά την υλοποίηση του έργου. Απώτερος στόχος του είναι να αποτελέσει βασικό υλικό εκπαίδευσης από τους αρμόδιους φορείς (υπεύθυνους καθαριότητας, περιβάλλοντος κ.λπ.) για το προσωπικό των εγκαταστάσεων τους. Το παρόν εγχειρίδιο προορίζεται να αποτελέσει επικουρικό εκπαιδευτικό υλικό για το προσωπικό και τη διοίκηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων με τη συλλογή, το χειρισμό, την μεταφορά, την ταξινόμηση / διαλογή, την αποθήκευση ή την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση ώστε στο τέλος να εξυπηρετείται η βέλτιστη περιβαλλοντική διαχείριση. Πιο συγκεκριμένα έχει στόχο να: επιτύχει την ποιοτική συλλογή, χειρισμό, διαλογή και αποθήκευση των ΑΗΗΕ προκειμένου να αποφευχθεί η ρύπανση και να επιτευχθεί η ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, αποτρέψει την ακατάλληλη διάθεση των ΑΗΗΕ, διασφαλίσει την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας και ασφάλειας, Σελίδα 1

6 αποτρέψει την παράνομη διακίνηση των ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά να αποτελέσει ένα εύχρηστο εργαλείο εκπαίδευσης του προσωπικού των εμπλεκόμενων φορέων στη διαχείριση των ΑΗΗΕ Στο παρόν εγχειρίδιο περιέχονται διατυπώσεις που αφορούν στην προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση των ΑΗΗΕ. Ωστόσο οι απαιτήσεις για τις εργασίες αυτές, πέραν τις μεταφοράς των συσκευών σε καλή κατάσταση, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος εγχειριδίου και επομένως, δεν εξετάζονται. Σελίδα 2

7 Συντομογραφίες Με τη συνεισφορά ΑΕΠΟ: ΑΗΗΕ: ΕΚΑ: ΚΥΑ: ΜΑΠ: ΟΤΑ: ΠΠΔ: ΥΑ: ΥΑΕ: ΥΕΔ: Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού Ευρωπαϊκός Κατάλογος Αποβλήτων Κοινή Υπουργική Απόφαση Μέσο Ατομικής Προστασίας Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις Υπουργική Απόφαση Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία Υλικά Ειδικής Διαχείρισης CRT: EWC: FPD: Cathode Ray Tube European Waste Catalogue Flat Panel Displays Σελίδα 3

8 Ορισμοί Με τη συνεισφορά Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) Ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός που θεωρείται απόβλητο, συμπεριλαμβανομένων όλων των εξαρτημάτων, των συναρμολογημένων μερών και των αναλωσίμων, που συνιστούν τμήμα του προϊόντος κατά το χρόνο απόρριψής. Απόβλητο Κάθε ουσία ή αντικείμενο του οποίου ο κάτοχός απορρίπτει, ή προτίθεται να απορρίψει ή υποχρεούται να απορρίψει. Υλικά Ειδικής Διαχείρισης (ΥΕΔ) Ουσίες, μείγματα και κατασκευαστικά στοιχεία που πρέπει να αφαιρούνται από τα ΑΗΗΕ που συλλέγονται χωριστά, όπως περιγράφονται στο παράρτημα VII ΚΥΑ 23615/651/Ε.103 (ΦΕΚ Β 1184/ ) Συλλογή Η συγκέντρωση ΑΗΗΕ, συμπεριλαμβανομένης της προκαταρκτικής διαλογής και της προκαταρκτικής αποθήκευσης των ΑΗΗΕ για τους σκοπούς της μεταφοράς τους σε εγκατάσταση επεξεργασίας ΑΗΗΕ Φορέας Εκμετάλλευσης Οντότητα που επιτελεί δραστηριότητες σχετικές με τα ΑΗΗΕ, σύμφωνα με το παρόν κανονιστικό έγγραφο. Κατασκευαστικό στοιχείο Το στοιχείο μιας συσκευής με μια διακριτή και σωστή λειτουργία ως μέρος μιας συσκευής, όπως μια μεγαλύτερη μονάδα Επαναχρησιμοποίηση Κάθε εργασία με την οποία τα προϊόντα ή τα συστατικά στοιχεία που δεν είναι απόβλητα χρησιμοποιούνται εκ νέου για τον ίδιο σκοπό για τον οποίο σχεδιάστηκαν. Σελίδα 4

9 Προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση Με τη συνεισφορά Κάθε εργασία ανάκτησης που συνιστά έλεγχο, καθαρισμό ή επισκευή, με την οποία προϊόντα ή συστατικά στοιχεία προϊόντων που αποτελούν πλέον απόβλητα προετοιμάζονται προκειμένου να επαναχρησιμοποιηθούν χωρίς άλλη προεπεξεργασία. Επεξεργασία Δραστηριότητες ανάκτησης ή διάθεσης, συμπεριλαμβανομένης κάθε προετοιμασίας πριν από την ανάκτηση ή τη διάθεση. Σελίδα 5

10 Α Μέρος - Γενικά στοιχεία για τη διαχείριση των ΑΗΗΕ Σελίδα 6

11 Γενικά για τα ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά Τι είναι τα Απόβλητα Ηλεκτρικού & Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού - ΑΗΗΕ Ο όρος ΑΗΗΕ προκύπτει από τη νομοθεσία και σημαίνει: Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού. Η διάκριση των ΑΗΗΕ γίνεται σε έξι κατηγορίες, με βάση κοινά κατασκευαστικά τους χαρακτηριστικά, το μέγεθος και τη χρήση τους. Σύμφωνα με το Παράρτημα Ι της οδηγίας 2012/19/ΕΕ «Σχετικά με τα Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)» οι κατηγορίες των ΗΗΕ κατά τη μεταβατική περίοδο που ήδη διανύουμε έως τις 14 Αυγούστου 2018, είναι οι παρακάτω δέκα: 1. Μεγάλες οικιακές συσκευές 2. Μικρές οικιακές συσκευές 3. Εξοπλισμός τεχνολογίας πληροφοριών και τηλεπικοινωνιών 4. Καταναλωτικά είδη και φωτοβολταϊκά πλαίσια 5. Είδη φωτισμού 6. Ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά εργαλεία εξαιρουμένων των σταθερών βιομηχανικών εργαλείων μεγάλης κλίμακας 7. Παιχνίδια και εξοπλισμός αναψυχής και αθλητισμού 8. Ιατρικά βοηθήματα εξαιρουμένων όλων των εμφυτευμένων και μολυσμένων προϊόντων 9. Όργανα παρακολούθησης και ελέγχου 10. Αυτόματοι διανομείς. Μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, από τις 15 Αυγούστου 2018 οι νέες κατηγορίες θα διαμορφωθούν από δέκα σε έξι, ως ακολούθως: 1. Εξοπλισμός ανταλλαγής θερμότητας 2. Οθόνες και εξοπλισμός που περιέχει οθόνες με επιφάνεια μεγαλύτερη των 100 cm 2 3. Λαμπτήρες 4. Μεγάλου μεγέθους εξοπλισμός (οποιαδήποτε εξωτερική διάσταση μεγαλύτερη από 50 cm) συμπεριλαμβανομένων (όχι αποκλειστικά) των εξής: Οικιακές συσκευές, εξοπλισμός πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, καταναλωτικά είδη, φωτιστικά είδη, εξοπλισμός αναπαραγωγής ήχου και εικόνων, μουσικός εξοπλισμός, ηλεκτρικά και Σελίδα 7

12 ηλεκτρονικά εργαλεία, παιχνίδια και εξοπλισμός ψυχαγωγίας και αθλητισμού, ιατρικά βοηθήματα, όργανα παρακολούθησης και ελέγχου, συσκευές αυτόματης διανομής, εξοπλισμός παραγωγής ηλεκτρικών ρευμάτων. Η κατηγορία αυτή δεν περιλαμβάνει τον εξοπλισμό που περιλαμβάνεται στις κατηγορίες 1 έως Μικρού μεγέθους εξοπλισμός (καμιά εξωτερική διάσταση μεγαλύτερη από 50 cm) συμπεριλαμβανομένων (όχι αποκλειστικά) των εξής: Οικιακές συσκευές, καταναλωτικά είδη, φωτιστικά είδη, εξοπλισμός αναπαραγωγής ήχου και εικόνων, μουσικός εξοπλισμός, ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά εργαλεία, παιχνίδια και εξοπλισμός ψυχαγωγίας και αθλητισμού, ιατρικά βοηθήματα, όργανα παρακολούθησης και ελέγχου, συσκευές αυτόματης διανομής, εξοπλισμός παραγωγής ηλεκτρικών ρευμάτων. Η κατηγορία αυτή δεν περιλαμβάνει τον εξοπλισμό που περιλαμβάνεται στις κατηγορίες 1 έως 3 και Μικρού μεγέθους εξοπλισμός πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών (καμιά εξωτερική διάσταση μεγαλύτερη από 50 cm). Η οδηγία 2012/19/ΕΕ ενσωματώθηκε στην εθνική νομοθεσία με την ΚΥΑ 23615/651/Ε.103 (ΦΕΚ Β 1184/ ) (βλ. παράρτημα) Μη εξαντλητικός κατάλογος των παραπάνω κατηγοριών περιγράφεται στο παράρτημα IV της ΚΥΑ 23615/2015. Στο παρακάτω σχήμα παρουσιάζονται οι νέες κατηγορίες όπως θα ισχύουν από τον Αύγουστο του Σελίδα 8

13 (1) Εξοπλισμός ανταλλαγής θερμότητας Με τη συνεισφορά (2) Οθόνες (επιφάνεια >100cm 2 ) (3) Λαμπτήρες (εκτός πυρακτώσεως) (4) Μεγάλες συσκευές (οποιαδήποτε διάσταση >50cm) (5) Μικρές συσκευές (καμία διάσταση >50cm) (6) Μικρές συσκευές πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών (καμία διάσταση >50cm) Πηγή εικονιδίων Global e-waste monitor, 2014 Σελίδα 9

14 Το πρόβλημα της ορθής περιβαλλοντικά διαχείρισης των ΑΗΗΕ Το LIFE INFOCYCLE έχει σαν βασικό αντικείμενο την αντιμετώπιση του προβλήματος της μη περιβαλλοντικά ορθής διαχείρισης των Αποβλήτων Ηλεκτρικού Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) σε στοχευμένες γεωγραφικές περιοχές της Ελληνικής Επικράτειας, τις Περιφέρειες Θεσσαλίας και Ηπείρου. Τα δύο σκέλη του προβλήματος εντοπίζονται στην: 1) Μειωμένη συλλογή παραγόμενων ΑΗΗΕ μέσω του Συστήματος 2) Μη ορθή περιβαλλοντική διαχείριση συλλεγόμενων ΑΗΗΕ από τους εμπλεκόμενους φορείς Και τα δυο σκέλη του προβλήματος έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Προς την κατεύθυνση αυτή η Οδηγία 19/2012 ΕΕ επιβάλλει αυξημένους στόχους συλλογής ΑΗΗΕ και ποιοτικές/περιβαλλοντικές προδιαγραφές διαχείρισης. Το διττό πρόβλημα έχει ως κύριες αιτίες την ελλιπή γνώση του κοινού για τη δυνατότητα ανακύκλωσης ΑΗΗΕ μέσω του εγκεκριμένου δικτύου και για τα περιβαλλοντικά οφέλη της διαδικασίας αυτής, με αποτέλεσμα την παράνομη απόρριψη/ εγκατάλειψη σε μη εγκεκριμένες περιοχές, επιτρέποντας έτσι τη λειτουργία των παράνομων δικτύων διαχείρισης. Επιπλέον η ελλιπής εκπαίδευση μέρους των εμπλεκόμενων φορέων, έχει ως αποτέλεσμα την είσοδο σημαντικού αριθμού κατεστραμμένων συσκευών στις εγκαταστάσεις τελικής διαχείρισης και ανακύκλωσης. Από τη φύση των προαναφερθέντων αιτίων και των προβλημάτων, γίνεται φανερό ότι οποιαδήποτε λύση θα πρέπει να επικεντρωθεί περισσότερο στην ριζική αλλαγή συμπεριφοράς και νοοτροπίας των εμπλεκόμενων μερών. Προς αυτή την κατεύθυνση, το έργο καταδεικνύει τους ακόλουθους στόχους: Ενίσχυση της γνώσης του κοινού σχετικά με τις επικίνδυνες ουσίες που περιέχονται στα ΑΗΗΕ και τις πιθανές επιπτώσεις τους στο περιβάλλον και τη υγεία. Ενημέρωση του κοινού σχετικά με τις περιβαλλοντικά ορθές πρακτικές διαχείρισης, προκειμένου να αυξηθεί η ποσότητα και να βελτιωθεί η ποιότητα των συλλεγόμενων συσκευών. Εκπαίδευση των φορέων που εμπλέκονται στην διαχείριση ΑΗΗΕ σε όλα τα στάδια της αλυσίδας Σελίδα 10

15 Εικόνες από κακές πρακτικές διαχείρισης ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά Σελίδα 11

16 Ο κύκλος διαχείρισης και ανακύκλωσης των ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά Ο κύκλος διαχείρισης των ΑΗΗΕ περιλαμβάνει τη συλλογή, το χειρισμό, την ταξινόμηση / διαλογή, την αποθήκευση, τη μεταφορά, την επεξεργασία (εργασίες ανάκτησης ή/και την προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση). Σχηματικά παρουσιάζεται στο παρακάτω διάγραμμα. Σελίδα 12

17 Γιατί πρέπει να γίνεται σωστά η διαχείριση των ΑΗΗΕ (περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη) Με τη συνεισφορά Η εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων είναι ένα σύνολο δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη συλλογή και μεταφορά, τη μεταφόρτωση, την προσωρινή αποθήκευση, την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση συγκεκριμένων κατηγοριών αποβλήτων, έτσι ώστε αυτά να αξιοποιούνται και να εκτρέπονται από το ρεύμα των αποβλήτων που οδηγείται σε χώρους τελικής διάθεσης. Το σύνολο σχεδόν των ρευμάτων αποβλήτων μπορούν να προετοιμαστούν για επαναχρησιμοποίηση, να ανακυκλωθούν ή με άλλο τρόπο να ανακτηθούν πολύτιμες πρώτες ύλες. Τα πολλαπλά οφέλη της ανακύκλωσης αφορούν όχι μόνο στην προστασία του περιβάλλοντος και την εξοικονόμηση των φυσικών πόρων, αλλά και στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Τα ΑΗΗΕ αποτελούν ειδικό ρεύμα αποβλήτων. Η ιδιαιτερότητα τους έγκειται στο γεγονός ότι στα κατασκευαστικά τους μέρη περιλαμβάνονται πολλές επικίνδυνες ουσίες. Οι κυριότερες εφαρμογές των επικίνδυνων ουσιών στα κατασκευαστικά μέρη των ΑΗΗΕ παρατίθενται συγκεντρωτικά παρακάτω ενώ ακολουθούν και οι βασικότερες επιπτώσεις τους στο περιβάλλον αλλά και στην ανθρώπινη υγεία. Υδράργυρος: χρησιμοποιείται σε ποσοστό μεγαλύτερο από 90% σε μπαταρίες και αισθητήρες. Υπολογίζεται ότι το 22% του υδραργύρου που καταναλώνεται ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο χρησιμοποιείται σε είδη ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού Μόλυβδος: ποσοστό πάνω από 90% χρησιμοποιείται σε μπαταρίες και μικρότερο σε κράματα PBAs, λάμπες φωτισμού και φθορισμού. Χρησιμοποιείται επίσης σε κολλήσεις, κράµατα µετάλλων, πλακέτες ηλεκτρονικών κυκλωµάτων Κάδμιο: ποσοστό πάνω από 90% χρησιμοποιείται στις επαναφορτιζόμενες μπαταρίες ή για την επικάλυψη σιδήρου, χάλυβα, αλουµινίου, κράµατα τιτανίου και άλλα µη σιδηρούχα κράµατα Εξασθενές χρώμιο: χρησιμοποιείται ως αντιδιαβρωτικό κυρίως στα ψυκτικά συστήματα. PCB: το 90% αυτών χρησιμοποιείται στους πυκνωτές Βρωμιούχα επιβραδυντικά καύσης: το 80% αυτών χρησιμοποιείται στις πλακέτες, τα Σελίδα 13

18 καλώδια και τα πλαστικά καλύμματα των υπολογιστών, ενώ ένα μικρό ποσοστό χρησιμοποιείται στις τηλεοράσεις και στις οικιακές συσκευές της κουζίνας. Χλωροπαραφίνες: το 90% χρησιμοποιείται στα καλώδια PVC Αμίαντος: Ο αµίαντος χρησιμοποιούνταν σε μεγάλο ποσοστό σε παλαιές συσκευές. Υγροί κρύσταλλοι: Χησιμοποιούνται στις οθόνες LCD. Πυρίμαχες κεραµικές ίνες: Τεχνητές υαλώδεις (πυριτικές) ίνες µε περιεκτικότητα σε οξείδια αλκαλίων και οξείδια αλκαλικών γαιών μικρότερη η ίση µε 18% κατά βάρος. Σελίδα 14

19 Σελίδα 15

20 Κατηγορία ΑΗΗΕ Επικίνδυνη ουσία στοιχείο Εξοπλισμός Ψυκτικά μέσα ανταλλαγής Αέρια θερμοκηπίου θερμότητας (ψυγεία, κλιματιστικά) Με τη συνεισφορά Επιπτώσεις στην υγεία και στο περιβάλλον Καταστροφή της στοιβάδας του όζοντος χλωροφθοράνθρακες (CFC) - R11, R12 υδροχλωροφθοράνθρακες (HCFC) - R22, R141b Υπερθέρμανση του πλανήτη υδροφθοράνθρακες (HFC) -> R134a υδρογονάνθρακες (HC) ->R600a Οθόνες (CRT s FPD s) Λαμπτήρες Συσκευές μεγάλου μεγέθους Βαρέα μέταλλα Cd, Pb, Hg Υδράργυρος Hg Πολυχλωριωμένα διφαινύλια PCB s Οξείδια του μολύβδου (PbO) Βλάβες στο νευρικό, ενδοκρινικό και καρδιακό σύστημα Τοξικές επιπτώσεις σε ζώα, φυτά και μικροοργανισμούς Θειούχο κάδμιο (CdS) Τοξικό εφόσον εισπνευθεί-καταποθεί Μεγάλης διάρκειας επιπτώσεις σε υδατικά συστήματα Υδράργυρος (Hg) Τοξικό εφόσον εισπνευθεί. Βλάβες στον εγκέφαλο Νευρολογικές διαταραχές Μεγάλης διάρκειας τοξικές επιπτώσεις σε υδατικά συστήματα Υδράργυρος (Hg) Τοξικό εφόσον εισπνευθεί. Βλάβες στον εγκέφαλο Νευρολογικές διαταραχές Μεγάλης διάρκειας τοξικές επιπτώσεις Πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCB s) Είναι τοξικά και δεν διασπώνται στο φυσικό περιβάλλον Προκαλούν προβλήματα ανάπτυξης στα παιδιά Καρκίνο του μαστού Πρόκληση στειρότητας σε θαλάσσιους και χερσαίους οργανισμούς Εξασθένιση ανοσοποιητικού Σελίδα 16

21 Συσκευές μικρού μεγέθους (οικιακές και IT) Μπαταρίες Cd, Pb, Hg Βρωμιούχοι φλογοεπιβραδυντές BFR s Με τη συνεισφορά Κάδμιο (Cd) Καρκινογόνο Μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στα νεφρά Τοξικό για το περιβάλλον Απομεταλλοποίηση των οστών -> Οστεοπόρωση Νικέλιο (Ni) Επιπτώσεις στο ενδοκρινικό και ανοσοποιητικό σύστημα Επιπτώσεις στο δέρμα και στα μάτια Μόλυβδος (Pb) Επιπτώσεις στο νευρικό και καρδιαγγειακό σύστημα Μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε αγέννητα παιδιά Πολύ τοξικός σε φυτά και ζώα Σελίδα 17

22 Λαμβάνοντας υπόψη την επικινδυνότητα των ΑΗΗΕ, αλλά και την ύπαρξη πολλών πολύτιμων και μη επικίνδυνων υλικών προς ανάκτηση στις συσκευές, γίνεται εύκολα αντιληπτή η αναγκαιότητα για την ορθή περιβαλλοντικά διαχείριση τους. Η ανακύκλωση των ΑΗΗΕ έχει ως στόχο: Την ανάκτηση των πολύτιμων υλικών που περιέχονται στις συσκευές Την ορθή περιβαλλοντικά διαχείριση των επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στις συσκευές Την διασφάλιση της δημόσιας υγείας με τη αποφυγή της διαρροής των επικίνδυνων ουσιών στο περιβάλλον Την εξοικονόμηση πρώτων υλών και ενέργειας, που συνήθως είναι μη ανανεώσιμες (πετρέλαιο, μεταλλεύματα κλπ) παρέχοντας και οικονομικά οφέλη Στο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζεται ο κύκλος ζωής των ΑΗΗΕ. Το περιβαλλοντικό πρόβλημα που προκύπτει από τη μη ορθή περιβαλλοντική διαχείριση του συνόλου των παραγόμενων ΑΗΗΕ οφείλεται κυρίως στα παρακάτω φαινόμενα: Σελίδα 18

23 1) Μειωμένη συλλογή παραγόμενων ΑΗΗΕ μέσω του συστήματος Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ 2) Μη ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των συλλεγόμενων ΑΗΗΕ από τους εμπλεκόμενους φορείς συλλογής και μεταφοράς με κύρια συνέπεια την έλλειψη βασικών κατασκευαστικών στοιχείων από ΑΗΗΕ-«κατεστραμμένες» συσκευές ΑΗΗΕ Τα δύο παραπάνω φαινόμενα έχουν ως αποτέλεσμα αφενός το χαμηλό επίπεδο παράδοσης συσκευών ΑΗΗΕ προς ανακύκλωση από τους πολίτες σε σχέση με τα παραγόμενα απόβλητα, αφετέρου την υποβαθμισμένη «ποιότητα» των παραληφθέντων ΑΗΗΕ, μέσω του υφιστάμενου δικτύου συλλογής της Ανακύκλωσης Συσκευών Α.Ε. Η υποβάθμιση αυτή οφείλεται κυρίως στη δράση κοινωνικών ομάδων ή εμπλεκόμενων φορέων στη συλλογή και μεταφορά των ΑΗΗΕ από τα πρωτογενή σημεία συλλογής μέχρι την τελική τους κατάληξη στα σημεία προσωρινής αποθήκευσης και διαχείρισης. Χαρακτηριστικό της δράσης αυτής αποτελεί η αφαίρεση κατασκευαστικών μερών από τα ΑΗΗΕ, τα οποία είναι χρήσιμα και οικονομικά αξιοποιήσιμα, χωρίς όμως οι ενέργειες αυτές να διέπονται από τις αρχές της ορθής περιβαλλοντικής διαχείρισης. Από τα παραπάνω είναι σαφές ότι η διασφάλιση της ορθής περιβαλλοντικά διαχείρισης των ΑΗΗΕ έχει τα παρακάτω θετικά αποτελέσματα: Διασφάλιση της μη διαρροής επικίνδυνων ουσιών στο περιβάλλον Διασφάλιση της ανθρώπινης υγείας Ανάκτηση χρήσιμων υλικών (μέταλλο, πλαστικό κ.λπ.) μειώνοντας την ανάγκη φυσικών πόρων Οικονομικά οφέλη στο σύνολο των εμπλεκόμενων φορέων στον κύκλο ζωής των συσκευών. Σημαντική συνεισφορά για την επίτευξη του στόχου της ορθής περιβαλλοντικά διαχείρισης, εκτός από τους εμπλεκόμενους φορείς έχουν και οι πολίτες, οι οποίοι με τη συμπεριφορά τους και τη συμμετοχή τους στην διαδικασία της ανακύκλωσης των ΑΗΗΕ μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην επίτευξη του στόχου αυτού. Σελίδα 19

24 Πολιτική και Νομοθεσία διαχείρισης ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά Ευρωπαϊκή πολιτική και νομοθεσία Αντιμέτωπη με ραγδαία αυξανόμενες ποσότητες αποβλήτων, οι οποίες είχαν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε, ήδη από το 1975, να υιοθετεί Οδηγίες, Κανονισμούς και Αποφάσεις με στόχο την περιβαλλοντικά ορθή και ασφαλή διαχείριση των αποβλήτων. Η πρώτη Οδηγία που αντιμετώπισε συνολικά το ζήτημα της διαχείρισης των αποβλήτων ήταν η Οδηγία 75/442/ΕΕΚ για τα απόβλητα, για να ακολουθήσουν πληθώρα Οδηγιών που αφορούσαν είτε σε ειδικά ρεύματα, είτε σε μονάδες διαχείρισης. Το 2005, η Επιτροπή με την Ανακοίνωση της 21ης Δεκεμβρίου 2005 με τίτλο «Ένα βήμα μπροστά για την αειφόρο χρήση των πόρων - θεματική στρατηγική για την πρόληψη της δημιουργίας και την ανακύκλωση των αποβλήτων» (COM (2005) 666), χάραξε την στρατηγική και τις κατευθύνσεις για την σταδιακή μείωση των πιέσεων που υφίσταται το περιβάλλον λόγω της παραγωγής και διαχείρισης των αποβλήτων. Στόχος της στρατηγικής είναι να μειωθούν οι αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις των αποβλήτων καθ όλο τον κύκλο ζωής τους, από την παραγωγή μέχρι την τελική διάθεση τους, μέσω της ανακύκλωσης. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει να αντιμετωπίζεται κάθε είδος αποβλήτων όχι μόνο ως πηγή ρύπανσης που επιβάλλεται να μειωθεί, αλλά και ως ενδεχόμενος πόρος που προσφέρεται για εκμετάλλευση. Οι στόχοι της κοινοτικής νομοθεσίας πριν από την έγκριση της παρούσας στρατηγικής εξακολουθούν να ισχύουν: Πρόκειται για τον περιορισμό των αποβλήτων, τη προαγωγή της επαναχρησιμοποίησής τους, την ανακύκλωση και την αξιοποίησή τους. Οι εν λόγω στόχοι εντάσσονται στην προσέγγιση που βασίζεται στην αξιολόγηση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου και τον κύκλο ζωής των πόρων. Η στρατηγική προβλέπει τον περιορισμό της παραγωγής αποβλήτων, δίχως εντούτοις να καθορίζεται συνολικός ποσοτικός στόχος δεδομένου ότι θεωρείται ότι ανάλογοι στόχοι δεν συνεπάγονται απαραίτητα βελτίωση του περιβάλλοντος. Σελίδα 20

25 Η στρατηγική για την πρόληψη της παραγωγής των αποβλήτων αφορά πρωτίστως τη μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου των αποβλήτων και των προϊόντων που πρόκειται να καταστούν απόβλητα. Για να είναι αποτελεσματική, η προαναφερόμενη μείωση του αντίκτυπου πρέπει να αφορά όλα τα στάδια του κύκλου ζωής των πόρων. Η εφαρμογή των ήδη διαθέσιμων μέσων βάσει του κείμενου κοινοτικού νομοθετικού πλαισίου, όπως η διάδοση των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών ή ο οικολογικός σχεδιασμός των προϊόντων αποτελεί, κατά συνέπεια, σημαντικό παράγοντα τελικής επιτυχίας. Επιπλέον, η στρατηγική προβλέπει την ενθάρρυνση του τομέα της ανακύκλωσης με στόχο την επανένταξη, με ελάχιστο περιβαλλοντικό αντίκτυπο, των αποβλήτων στον οικονομικό κύκλο με τη μορφή προϊόντων ποιότητας. Η στρατηγική αποδίδει επίσης ιδιαίτερη σημασία στα βιοαποδομήσιμα απόβλητα τα οποία, σύμφωνα με την Οδηγία 1999/31/ΕΚ πρέπει κατά τα δύο τρίτα να αποτελούν αντικείμενο άλλων μορφών επεξεργασίας πλην της τελικής διάθεσης. Τέλος, η στρατηγική προέβλεπε την τροποποίηση της ισχύουσας Κοινοτικής Νομοθεσίας με την έκδοση νέας Οδηγίας Πλαίσιο για τα Απόβλητα. Πράγματι, η νέα Οδηγία Πλαίσιο για τα Απόβλητα (2008/98/ΕΚ), υιοθετήθηκε το 2008 και ενσωμάτωσε όλες τις κατευθύνσεις της Κοινοτικής Στρατηγικής, θέτοντας έτσι ένα σύγχρονο και λειτουργικό θεσμικό πλαίσιο για την περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση των αποβλήτων. Πρωταρχικός στόχος της Οδηγίας, σύμφωνα και με το Άρθρο 13, είναι η πραγματοποίηση της διαχείρισης των αποβλήτων κατά τρόπο ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, και ιδίως χωρίς να δημιουργείται κίνδυνος για το νερό, τον αέρα, το έδαφος, τα φυτά ή τα ζώα, χωρίς να προκαλείται όχληση από θόρυβο ή οσμές, και χωρίς να επηρεάζεται δυσμενώς το τοπίο ή οι τοποθεσίες ιδιαίτερου ενδιαφέροντος. Η Οδηγία-πλαίσιο θέτει πλέον σαφή ιεράρχηση μεταξύ των μεθόδων διαχείρισης, με σειρά προτεραιότητας, η οποία παρουσιάζεται στο παρακάτω σχήμα: Σελίδα 21

26 Η Οδηγία υποχρεώνει περαιτέρω τη χωριστή συλλογή υλικών, όπως χαρτί, μέταλλο, πλαστικό από το 2015 και έπειτα, θέτοντας τους ακόλουθους στόχους (Άρθρο 11 της Οδηγίας): «Για την επίτευξη των στόχων του παρόντος και τη μετάβαση σε μια Κοινωνία Ανακύκλωσης, με υψηλό επίπεδο αποδοτικότητας των πόρων, λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα ώστε να εξασφαλισθεί η επίτευξη των ακόλουθων στόχων: α) έως το 2020 η προετοιμασία για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των υλικών αποβλήτων, όπως τουλάχιστον το χαρτί, το μέταλλο, το πλαστικό και το γυαλί από τα νοικοκυριά και ενδεχομένως άλλης προέλευσης στο βαθμό που τα απόβλητα αυτά είναι παρόμοια με τα απόβλητα των νοικοκυριών, πρέπει να αυξηθεί κατ' ελάχιστον στο 50% κατά βάρος [..]» Η Οδηγία θέτει ακόμη ευθύνη του παραγωγού για την διαχείριση των αποβλήτων του, κατά τρόπο συμβατό με τη νομοθεσία, χωρίς αναμείξεις και σε συνθήκες που παρέχουν προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας. Προβλέπει ακόμη την υποχρέωση έκδοση αδειών για την εκτέλεση εργασιών διαχείρισης, καθώς επίσης την εκπόνηση από τα κράτη-μέλη σχεδίων και προγραμμάτων για την διαχείριση των αποβλήτων, τα οποία θα πρέπει να καλύπτουν ολόκληρη Σελίδα 22

27 τη γεωγραφική επικράτειά τους, καθώς επίσης και προγράμματα μείωσης των αποβλήτων, προκειμένου να διαρραγεί η σχέση μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και παραγωγής αποβλήτων. Το Άρθρο 22 της Οδηγίας προβλέπει επίσης ότι, ως το 2015, το ποσοστό συλλογής των βιολογικών αποβλήτων πρέπει να ανέλθει κατ ελάχιστον, στο 5% του συνολικού τους βάρους, ποσοστό το οποίο θα πρέπει να ανέλθει τουλάχιστον στο 10% έως το Τέλος, η Οδηγία ενσωματώνει και υλοποιεί όλες τις βασικές Αρχές Διαχείρισης Αποβλήτων, που είναι: Η αρχή της πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων και της ιεράρχησης των μεθόδων διαχείρισης Η αρχή της προφύλαξης Η αρχή της επαναχρησιμοποίησης Η αρχή της αξιοποίησης (ανάκτηση υλικών και ενέργειας) Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» Η αρχή της ευθύνης του παραγωγού και της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού Η αρχή της εγγύτητας και αυτάρκειας Η αρχή της μη διάκρισης των υλικών Η αρχή της δημοσιότητας Σελίδα 23

28 Εθνικό νομοθετικό πλαίσιο Με τη συνεισφορά Κυρίαρχη θέση στο Εθνικό νομοθετικό πλαίσιο για την διαχείριση των αποβλήτων κατέχει ο Νόμος 4042/2012 (ΦΕΚ Α 24/ ) ο οποίος μεταφέρει επιτυχώς τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ στην Ελληνική έννομη τάξη, θέτοντας έτσι το πλαίσιο της περιβαλλοντικά ορθής διαχείρισης αποβλήτων. Ενσωματώνοντας όλες τις αρχές, προβλέψεις, προϋποθέσεις και απαγορεύσεις που θέτει η οικεία Κοινοτική νομοθεσία, ο Νόμος 4042/2012 αποτελεί τη νομική βάση που διέπει το σύνολο των εργασιών που εκτελούνται σε όλα τα στάδια του κύκλου διαχείρισης των αποβλήτων. Τέλος, ο Νόμος 4042/2012, όπως άλλωστε και η προϊσχύουσα νομοθεσία, προβλέπει την σύνταξη και εφαρμογή σχεδίων και προγραμμάτων διαχείρισης αποβλήτων, τόσο σε Εθνικό, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Ο Νόμος 2939/2001 (ΦΕΚ Α 179/ ) με τίτλο «Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και άλλων προϊόντων Ίδρυση Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και άλλων προϊόντων (Ε.Ο.Ε.Δ.Σ.Α.Π.) και άλλες διατάξεις», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, σε συνδυασμό με τα κατ εξουσιοδότησή του εκδοθέντα Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις ορίζει αναλυτικά το νομοθετικό πλαίσιο της εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας και άλλων ρευμάτων αποβλήτων. Ειδικότερα με τις διατάξεις της ΚΥΑ 23615/651/Ε.103 (ΦΕΚ Β 1184/ ) με τίτλο «Καθορισμός κανόνων, όρων και προϋποθέσεων για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ), σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της Οδηγίας 2012/19/ΕΚ «σχετικά με τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)», του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4ης Ιουλίου 2012 και άλλες διατάξεις» καθορίζονται οι υποχρεώσεις των παραγωγών καθώς και κάθε άλλο ζήτημα που αφορά στη διαχείριση των AHHE στην Ελλάδα. Σύμφωνα με το άρθρο 2 της ΚΥΑ 23615/651/Ε.103, η εν λόγω ΚΥΑ εφαρμόζεται στον ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό (ΗΗΕ) ως εξής: α) από τις 13 Αυγούστου 2012 έως τις 14 Αυγούστου 2018 (μεταβατική περίοδος), στον ΗΗΕ που υπάγεται στις κατηγορίες του παραρτήματος Ι, με την επιφύλαξη της παραγράφου Σελίδα 24

29 3. Το παράρτημα ΙΙ περιέχει μη εξαντλητικό κατάλογο ειδών ΗΗΕ που υπάγονται στις κατηγορίες του παραρτήματος Ι β) από τις 15 Αυγούστου 2018, σε όλο τον ΗΗΕ, με την επιφύλαξη των παραγράφων 3 και 4. Ο ΗΗΕ κατατάσσεται στις κατηγορίες του παραρτήματος ΙΙΙ. Το παράρτημα ΙV περιέχει μη εξαντλητικό κατάλογο ειδών ΗΗΕ που εμπίπτουν στις κατηγορίες του παραρτήματος ΙΙΙ (ανοικτός κατάλογος). Οι ποσοτικοί στόχοι (άρθρο 7) που θα πρέπει να επιτευχθούν σε επίπεδο χώρας σχετικά με την συλλογή ΑΗΗΕ είναι οι ακόλουθοι: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ Μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2015 Από το 2016 έως το 2019 Από το 2019 ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ 4kg/κάτοικο/έτος ή ποσότητα ίση με το μέσο ετήσια βάρος των ΑΗΗΕ που συλλέχθηκαν την προηγούμενη τριετία Τουλάχιστον 45% του μέσου ετήσιου βάρους ΗΗΕ που διατέθηκε στην αγορά την τελευταία τριετία Τουλάχιστον 65% του μέσου ετήσιου βάρους ΗΗΕ που διατέθηκε στην αγορά την τελευταία τριετία Η ίδια ΚΥΑ θέτει επίσης όρους και προϋποθέσεις για την συλλογή, αποθήκευση, επεξεργασία και ανακύκλωση, καθορίζοντας επίσης (άρθρο 10 και Παράρτημα V) ότι οι διαδικασίες ανακύκλωσης θα πρέπει να επιτυγχάνουν τις ακόλουθες ελάχιστες αποδόσεις ανακύκλωσης και ανάκτησης, και συγκεκριμένα: Κατηγορία ΑΗΗΕ Ποσοστό ανάκτησης Ποσοστό ανακύκλωσης Από τις 13 Αυγούστου 2012 έως τις 14 Αυγούστου , 10 (του Παραρτήματος Ι) 3, 4 (του Παραρτήματος Ι) 2, 5, 6, 7, 8, 9 (του Παραρτήματος Ι) λαμπτήρες εκκένωσης αερίων 80% 75% 75% 65% 70% 50% 80% Από τις 1, 10 (του Παραρτήματος Ι) 85% 80% (ποσοστό προετοιμασίας για Σελίδα 25

30 Κατηγορία ΑΗΗΕ Ποσοστό ανάκτησης Με τη συνεισφορά Ποσοστό ανακύκλωσης 15 Αυγούστου 2015 έως τις 14 Αυγούστου 2018 Από τις 15 Αυγούστου , 4 (του Παραρτήματος Ι) 80% 2, 5, 6, 7, 8, 9 (του Παραρτήματος Ι) 75% λαμπτήρες εκκένωσης αερίων 1, 4 (του Παραρτήματος ΙΙΙ) 85% 2 (του Παραρτήματος ΙΙΙ) 80% 5, 6 (του Παραρτήματος ΙΙΙ) 75% 3 (του Παραρτήματος ΙΙΙ) επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση) 70% (ποσοστό προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση) 55% (ποσοστό προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση) 80% 80% (ποσοστό προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση) 70% (ποσοστό προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση) 55% (ποσοστό προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση) 80 % Σύμφωνα με το Παράρτημα ΙΙΙ της ΚΥΑ 23615/651/Ε.103 (ΦΕΚ Β 1184/ ), ο ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός από το 2018 που λήγει η μεταβατική περίοδος κατηγοριοποιείται σε έξι κατηγορίες όπως αναλυτικά παρουσιάζεται στην παραπάνω ενότητα Σελίδα 26

31 Υποχρεώσεις από τη νομοθεσία (συγκέντρωση πρ. αποθήκευση) Για τις μονάδες συγκέντρωσης/αποθήκευσης ΑΗΗΕ απαιτείται κατά περίπτωση λειτουργική και περιβαλλοντική αδειοδότηση, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της κείμενης νομοθεσίας. Η περιβαλλοντική αδειοδότηση σύμφωνα με το Ν. 4014/2011 (ΦΕΚ Α 29) περιλαμβάνει ανάλογα με την κατηγοριοποίηση του συνόλου των δραστηριοτήτων τα εξής: - Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για έργα και δραστηριότητες με μεγαλύτερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις - Υπαγωγή σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις για έργα και δραστηριότητες με μικρότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις Κατάλληλοι περιβαλλοντικοί όροι σύμφωνα με την πρόσφατη νομοθεσία, για τη συγκέντρωση και διαχείριση των ΑΗΗΕ περιγράφονται στην ΚΥΑ / Πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις για έργα και δραστηριότητες της Κατηγορίες Β της 12ης Ομάδας «Ειδικά έργα και δραστηριότητες» του παραρτήματος ΧΙΙ της υπ αριθμ. ΥΑ 1958/2012 (ΦΕΚ Β 32). Όλες οι εγκαταστάσεις που υπόκεινται σε περιβαλλοντική αδειοδότηση υποχρεούνται να τηρούν μητρώο στο οποίο να σημειώνονται οι ποσότητες, οι κατηγορίες, τα χαρακτηριστικά, η προέλευση κ.λπ. των αποβλήτων που διαχειρίζονται / αποθηκεύουν και να καταθέτουν ετήσια έκθεση παραγωγού αποβλήτων κατά το μήνα Φεβρουάριο, με στοιχεία για τα απόβλητα που διαχειρίστηκαν κατά το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την ΚΥΑ 13588/2006 και την ΚΥΑ Η λειτουργική αδειοδότηση περιλαμβάνει, εφόσον απαιτείται, άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας ή υπεύθυνη δήλωση έναρξης λειτουργίας (Ν. 3982/2011 (ΦΕΚ Α 143)). Οι παραπάνω υποχρεώσεις αδειοδότησης αφορούν τις δραστηριότητες συγκέντρωσης προσωρινής αποθήκευσης ΑΗΗΕ. Για τις εργασίες συλλογής και μεταφοράς ΑΗΗΕ απαιτείται η έκδοση της αντίστοιχης άδειας (άδεια συλλογής και μεταφοράς) βάσει της κείμενης νομοθεσίας. (ΚΥΑ 50910, Ν.4042) Σελίδα 27

32 Κωδικοί Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων Με τη συνεισφορά Τα ΑΗΗΕ, κωδικοποιούνται σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο αποβλήτων με τους παρακάτω κωδικούς (κωδικοί ΕΚΑ): 16 ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΜΗ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΟΜΕΝΑ ΑΛΛΩΣ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΛΟΓΟ Απόβλητα από ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό * απορριπτόμενος εξοπλισμός που περιέχει χλωροφθοράνθρακες HCFC, HFC * απορριπτόμενος εξοπλισμός που περιέχει επικίνδυνα συστατικά στοιχεία (2) άλλος από τους αναφερόμενους στα σημεία έως απορριπτόμενος εξοπλισμός που περιέχει επικίνδυνα συστατικά στοιχεία άλλος από τον αναφερόμενο στα σημεία έως συστατικά στοιχεία που έχουν αφαιρεθεί από απορριπτόμενο εξοπλισμό άλλα από αυτά που αναφέρονται στο σημείο ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ (ΟΙΚΙΑΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΑΠΟ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΚΑΙ ΙΔΡΥΜΑΤΑ), ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ ΧΩΡΙΣΤΑ ΣΥΛΛΕΓΕΝΤΩΝ Χωριστά συλλεγέντα μέρη (εκτός των σημείων 15 01) * σωλήνες φθορισμού και άλλα απόβλητα περιέχοντα υδράργυρο * απορριπτόμενος εξοπλισμός που περιέχει χλωροφθοράνθρακες * απορριπτόμενος ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός άλλος από τον αναφερόμενο στα σημεία και που περιέχει επικίνδυνα συστατικά στοιχεία (6 ) απορριπτόμενος ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός άλλος από τον αναφερόμενο στα σημεία απορριπτόμενος ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός άλλος από τον αναφερόμενο στα σημεία , και Οι κωδικοί που φέρουν αστερίσκο (*) αναφέρονται σε επικίνδυνα απόβλητα. Σελίδα 28

33 Διεθνή πρότυπα διαχείρισης ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά WEEELABEX Η σύσταση του Οργανισμού WEEELABEX αποτελεί ουσιαστικά αποτέλεσμα του Ευρωπαϊκού προγράμματος WEEELABEX («WEEELABEX of Excellence») (LIFE07 ENV/B/000041) στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού μέσου LFIE + της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο Οργανισμός WEEELABEX ο οποίος εδρεύει στην Πράγα, συστάθηκε από είκοσι πέντε Συστήματα Διαχείρισης ΑΗΗΕ, μέλη του WEEEFORUM στις 17 Απριλίου Αποτελεί ουσιαστικά μια διεθνή μη κερδοσκοπική νομική οντότητα, που έχει συσταθεί για να εκπαιδεύσει περιβαλλοντικούς επιθεωρητές σύμφωνα με τα πρότυπα WEEELABEX, καθώς και για την προώθηση της υιοθέτησης των προτύπων αυτών από τους εμπλεκόμενους φορείς και τα κράτη μέλη ως μέσο για τη βελτίωση των πρακτικών διαχείρισης των ΑΗΗΕ στην Ευρώπη. Στόχοι του Έργου WEEELABEX (LIFE07 ENV/B/000041) ήταν δυο: Ο πρώτος ήταν ο σχεδιασμός ενός συνόλου προτύπων όσον αφορά τη συλλογή, τη διαλογή, την αποθήκευση, τη μεταφορά, προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, επεξεργασία, και διάθεση όλων των ειδών των ΑΗΗΕ. Ο δεύτερος στόχος ήταν να θέσει σε εφαρμογή μια διαδικασία παρακολούθησης/ελέγχου των επιχειρήσεων μέσω περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων που διενεργούνται από εκπαιδευμένους πιστοποιημένους επιθεωρητές από τον Οργανισμό. Στο πλαίσιο αυτό δημιουργήθηκε και ο Οργανισμός WEEELABEX. Τα πρότυπα που ήδη έχουν αναπτυχθεί είναι τα παρακάτω 1. WEEELABEX κανονιστικό έγγραφο για την επεξεργασία v10 Οι προδιαγραφές αυτές αφορούν στην προτυποποίηση του διαδικασιών διαχείρισης των ΑΗΗΕ, τον καθορισμό των απαιτήσεων για την πραγματοποίηση ορθών διαδικασιών ελέγχου, τον καθορισμό διαδικασιών για την εξαγωγή συντελεστών ανάκτησης και ανακύκλωσης καθώς και ειδικές προδιαγραφές διαχείρισης ανά κατηγορία ΑΗΗΕ. 2. WEEELABEX κανονιστικό έγγραφο για τη συλλογή v9.0 Οι προδιαγραφές αφορούν το σύνολο των απαιτούμενων ελέγχων και ενεργειών για τη περιβαλλοντικά ορθή συλλογή των ΑΗΗΕ.(βλ. παράρτημα) Σελίδα 29

34 Με τη συνεισφορά WEEELABEX κανονιστικό έγγραφο για τον εφοδιασμό v9.0 Οι προδιαγραφές αυτές περιγράφουν το σύνολο των απαιτούμενων σταδίων για την ορθή οργάνωση εργασιών συλλογής και logistics. Οι προδιαγραφές πρότυπα του Οργανισμού WEEELABEX αποτελούν τη βάση για τη δημιουργία ενιαίων προδιαγραφών από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό τυποποίησης CEN CENELEC οι οποίες αναμένεται έως το τέλος του 2016 να διαμορφώσουν το πλαίσιο βάσει του οποίου θα εκτελούνται με περιβαλλοντικά ορθό τρόπο οι απαιτούμενες εργασίες του συνόλου των σταδίων της αλυσίδας διαχείρισης των ΑΗΗΕ. Η απαίτηση της ανάπτυξης και εφαρμογής κατάλληλων προδιαγραφών και προτύπων ποιότητας πηγάζει από την οδηγία πλαίσιο 2012/19/ΕΚ σύμφωνα με την οποία «οι Ευρωπαϊκοί οργανισμοί τυποποίησης θα πρέπει να αναπτύξουν πρότυπα τα οποία θα ανταποκρίνονται στην εξέλιξη της τεχνικής». H Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ είναι μέλος του Οργανισμού WEEELABΕΧ και στελέχη της συμμετέχουν στις αντίστοιχες εργασίες και στην επιτροπή CEN CENELEC. Το παρόν εγχειρίδιο στηρίχθηκε στις κατευθυντήριες γραμμές που ορίζονται στα παραπάνω πρότυπα. Σελίδα 30

35 ΑΗΗΕ και περιβάλλον Με τη συνεισφορά Υλικά Ειδικής Διαχείρισης που προκύπτουν από τα ΑΗΗΕ Ορισμοί και παραδείγματα Τα Υλικά Ειδικής Διαχείρισης (ΥΕΔ) εντοπίζονται σε μεγάλο αριθμό ΑΗΗΕ είτε ως ουσίες, είτε ως μείγματα, είτε ως κατασκευαστικά τους στοιχεία. Σύμφωνα με την οδηγία Οδηγία ΕΕ 2012/19 όπως αυτή εναρμονίστηκε με την ΚΥΑ Η.Π /651/Ε.103 είναι οι πυκνωτές, οι λαμπτήρες, οι Διακόπτες υδραργύρου, οι μπαταρίες, οι πλακέτες τυπωμένων κυκλωμάτων, τα δοχεία μελανιών εκτύπωσης, τα πλαστικά υλικά και καλώδια που περιέχουν βρωμιούχους φλογοεπιβραδυντές, τα κατασκευαστικά στοιχεία που περιέχουν αμίαντο, οι καθοδικές λυχνίες και οι οθόνες υγρών κρυστάλλων, οι πυρίμαχες κεραμικές ίνες και ορισμένα κατασκευαστικά στοιχεία που περιέχουν ραδιενεργές ουσίες. Οι υδροχλωροφθοράνθρακες (HCFC) ή υδροφθοράνθρακες (HFC) και οι υδρογονάνθρακες περιέχονται στις συσκευές ανταλλαγής θερμότητας ως ουσίες ή ως μείγματα ουσιών. Το σύνολο των ΥΕΔ (ουσίες, μείγματα και κατασκευαστικά στοιχεία) διατίθενται ή ανακτώνται σύμφωνα με την οδηγία 2008/98/ΕΚ. Παρακάτω παρουσιάζονται ενδεικτικά παραδείγματα υλικών ειδικής διαχείρισης: Σελίδα 31

36 Πυκνωτές που περιέχουν πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCB) σύμφωνα με την οδηγία 96/59/ΕΚ (*) Στην περίπτωση που δεν μπορούμε να διακρίνουμε εάν ένας πυκνωτής δεν περιλαμβάνει PCBs, τότε τον διαχειριζόμαστε πάντα σαν να περιλαμβάνει PCBs Επίσης ως υλικά ειδικής διαχείρισης ορίζονται όλοι οι ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές των οποίων το ύψος ή η διάμετρος ξεπερνάει τα 2,5 εκατοστά Σελίδα 32

37 Μπαταρίες όλων των τύπων οι οποίες περιλαμβάνονται σε μεγάλο αριθμό ΑΗΗΕ Πλακέτες τυπωμένων κυκλωμάτων από ηλεκτρονικές συσκευές Οι πλακέτες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των ΑΗΗΕ είναι αυτές των οποίων η επιφάνεια υπερβαίνει τα 10 τετραγωνικά εκατοστά Σελίδα 33

38 Δοχεία υγρών ή κολλωδών μελανιών καθώς και έγχρωμων μελανιών εκτυπωτών και φωτοτυπικών μηχανημάτων Αμιαντούχα απόβλητα και κατασκευαστικά στοιχεία που περιέχουν αμίαντο (π.χ. παλιοί φούρνοι) Καθοδικές λυχνίες Σελίδα 34

39 Καθοδικές λυχνίες Καθοδικές λυχνίες Χλωροφθοράνθρακες (CFC), υδροχλωροφθοράνθρακες (HCFC) ή υδροφθοράνθρακες (HFC), υδρογονάνθρακες (HC), που περιέχονται στις συσκευές ανταλλαγής θερμότητας όπως τα ψυγεία και τα κλιματιστικά Σελίδα 35

40 Μονωτικός αφρός πολυουρεθάνης ο οποίος περιέχει (H)CFC και συναντάται στα τοιχώματα των ψυγείων. Σελίδα 36

41 Λαμπτήρες εκκένωσης αερίων (συμπαγείς, υψηλής και χαμηλής πίεσης) Ευθύγραμμοι λαμπτήρες φθορισμού Οι λαμπτήρες εκκένωσης αερίων γιατί μπορεί να περιέχουν υδράργυρο Σελίδα 37

42 Οθόνες υγρών κρυστάλλων, η επιφάνεια των οποίων υπερβαίνει τα 100 τετραγωνικά εκατοστά, καθώς και οθόνες οπίσθιου φωτισμού με λαμπτήρες εκκένωσης αερίων Λαμπτήρες οπισθοφωτισμού (backlight) εντός τηλεόρασης LCD Σελίδα 38

43 Εξωτερικά ηλεκτρικά καλώδια και πλαστικά υλικά που περιέχουν βρωμιούχους φλογοεπιβραδυντές (πλακετες τυπωμένων κυκλωμάτων, καλώδια και πλαστικά μέρη συσκευών) Σελίδα 39

44 Κατασκευαστικά στοιχεία με πυρίμαχες κεραμικές ίνες Κατασκευαστικά στοιχεία με ραδιενεργές ουσίες (π.χ. ανιχνευτές καπνού Kατασκευαστικά στοιχεία που περιέχουν υδράργυρο, όπως διακόπτες και λαμπτήρες οπισθοφωτισμού Σελίδα 40

45 Υγεία και ασφάλεια Με τη συνεισφορά Γενικά Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται γενικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη σήμανση των χώρων εργασίας περιλαμβάνοντας σήματα απαγόρευσης, υποχρέωσης, προειδοποίησης διάσωσης, βοήθειας και αντιμετώπισης πυρκαγιάς για το προσωπικό και τους επισκέπτες. Επίσης παρουσιάζονται τα βασικά Μέσα Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ) και βασικές οδηγίες εργονομίας κατά την εργασία. Σήμανση χώρων εργασίας Τα σήματα αποτελούν τον κώδικα επικοινωνίας για τις απαγορεύσεις, τις υποχρεώσεις, τις προειδοποιήσεις και τις πληροφορίες για τα μέσα διάσωσης, τα μέσα ατομικής προστασίας, τον εξοπλισμό και τους κινδύνους κατά την εργασία. Εργαζόμενοι, εργοδότες, υπεργολάβοι και επισκέπτες σε ένα χώρο εργασίας θα πρέπει να αναγνωρίζουν χωρίς δυσκολία τα σήματα και να αντιδρούν / προσαρμόζονται στις υποδείξεις τους. Οι παρακάτω εικόνες περιλαμβάνουν ενδεικτικά σήματα τα οποία πρέπει να βρίσκονται στους χώρους παραλαβής-συγκέντρωσης και αποθήκευσης ΑΗΗΕ. Σήματα απαγόρευσης Σελίδα 41

46 Σήματα Υποχρέωσης Με τη συνεισφορά Σήματα προειδοποίησης Σελίδα 42

47 Σήματα μέσων διάσωσης ή βοήθειας Με τη συνεισφορά Σήματα θέσης εξοπλισμού καταπολέμησης πυρκαγιάς Σελίδα 43

48 Μέσα Ατομικής Προστασίας - ΜΑΠ Με τη συνεισφορά Ως Μέσο Ατομικής Προστασίας ορίζεται κάθε εξοπλισμός τον οποίο ο εργαζόμενος πρέπει να φορά ή να φέρει κατά την εργασία για να προστατεύεται από έναν η περισσότερους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία του, καθώς και κάθε συμπλήρωμα ή εξάρτημα του εξοπλισμού που εξυπηρετεί αυτό το σκοπό. Η χρήση των ΜΑΠ πρέπει να θεωρείται ως η τελευταία λύση για την προστασία των εργαζομένων και να χρησιμοποιείται μόνον εφόσον οι κίνδυνοι δεν μπορούν να αποφευχθούν ούτε να περιοριστούν επαρκώς με τεχνικά μέτρα ή μέσα συλλογικής προστασίας ή με μέτρα, μεθόδους ή διαδικασίες οργάνωσης της εργασίας. Κάθε ΜΑΠ πρέπει να είναι κατάλληλο για τους σχετικούς κινδύνους, χωρίς το ίδιο να οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο. Πρέπει να ανταποκρίνεται στις συνθήκες που επικρατούν στο χώρο εργασίας και να ταιριάζει σωστά στο χρήστη. Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να παρέχει στο προσωπικό του τα ΜΑΠ και να διασφαλίζει την καλή κατάσταση τους από άποψη λειτουργικότητας και υγιεινής. Ουσιαστικότερη υποχρέωση του εργοδότη είναι να διασφαλίζει ότι το προσωπικό του έχει λάβει την απαιτούμενη κατάρτιση για την χρησιμότητα και τη χρήση των μέσων ατομικής προστασίας. Προδιαγραφές των ΜΑΠ: 1. Να είναι σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις σχετικά με το σχεδιασμό και την κατασκευή τους από πλευράς ασφάλειας και υγείας. 2. Να είναι κατάλληλα για τους κινδύνους που πρέπει να προλαμβάνονται και η χρήση τους να μη συνεπάγεται νέους κινδύνους. 3. Να επιλέγονται με βάση τις συγκεκριμένες κάθε φορά συνθήκες και ανάγκες της θέσης εργασίας. 4. Να προσαρμόζονται κατάλληλα στο χρήστη. 5. Να χρησιμοποιούνται μόνο για τις προβλεπόμενες χρήσεις και σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή και του τεχνικού ασφαλείας. 6. Να συνοδεύονται με σαφείς οδηγίες χρήσης στην ελληνική γλώσσα. 7. Να συντηρούνται, να επισκευάζονται και να καθαρίζονται τακτικά. 8. Να αντικαθίστανται όταν παρουσιάζουν προχωρημένη φθορά ή έχει λήξει ο επιτρεπόμενος χρόνος χρήσης τους. Σελίδα 44

49 9. Να φυλάσσονται σε ειδικές θέσεις ή χώρους με καλές συνθήκες καθαριότητας και υγιεινής. 10. Σε περίπτωση πολλαπλών κινδύνων αν χρησιμοποιούνται περισσότερα του ενός, πρέπει να είναι συμβατά μεταξύ τους και αποτελεσματικά. 11. Να προορίζονται για αποκλειστικά για προσωπική χρήση του εργαζομένου στον οποίο χορηγήθηκαν 12. Τα ΜΑΠ που διατίθενται στην αγορά απαιτείται να φέρουν τη σήμανση CE Ενδεικτικά τα ΜΑΠ που είναι απαραίτητα στο προσωπικό που ασχολείται με εργασίες διαχείρισης ΑΗΗΕ είναι τα παρακάτω: Προστασία κορμού Προστασία ποδιών από την πτώση αντικειμένων, από ολισθηρά δάπεδα κλπ Προστασία χεριών για αποφυγή τραυματισμών Σελίδα 45

50 Προστασία ματιών και προσώπου από εκτινασσόμενα σωματίδια Προστασία κεφαλιού από πτώση των ιδίων των εργαζόμενων ή από πτώση αντικειμένων Ανακλαστικό γιλέκο όταν βρίσκεται σε χώρους που κινούνται οχήματα Προστασία της ακοής με τη χρήση κατάλληλων ωτοασπίδων Προστασία των αναπνευστικών οδών όταν εργάζονται σε περιβάλλον με εκπομπές σκόνης Σελίδα 46

51 Εργονομία στο χώρο εργασίας Με τη συνεισφορά Εργονομικοί κίνδυνοι ορίζονται οι παράγοντες οι οποίοι προκαλούν μυοσκελετικές παθήσεις, σωματική καταπόνηση καθώς και οι συνθήκες του χώρου εργασίας που θέτουν σε κίνδυνο το μυοσκελετικό σύστημα του εργαζόμενου μέσω τραυματισμού ή πάθησης. Πιο συγκεκριμένα, εργονομικοί κίνδυνοι είναι οι μονότονα επαναλαμβανόμενες κινήσεις, οι κινήσεις που απαιτούν δύναμη, οι δονήσεις, οι ακραίες θερμοκρασίες, καθώς και οι άβολες/επίπονες στάσεις εργασίας εξαιτίας: ακατάλληλα σχεδιασμένου εξοπλισμού, εργαλείων και εργασιακού χώρου καθώς και ακατάλληλων μεθόδων εργασίας. Στους εργονομικούς κινδύνους περιλαμβάνονται επίσης διάφοροι οργανωτικοί παράγοντες, όπως: υπερβολικός ρυθμός εργασίας, εργασία με μη ελεγχόμενο ή προκαθορισμένο ρυθμό (π.χ. γραμμή παραγωγής), υπερβολική διάρκεια εργασίας, εργασία σε βάρδιες, μη ισορροπημένη αναλογία εργασίας και ξεκούρασης, περιορισμός των κινήσεων κατά την εργασία και περιορισμός του εργαζόμενου σε ένα χώρο εργασίας χωρίς επαρκείς περιόδους ξεκούρασης, ηλεκτρονικός έλεγχος κατά την εργασία, μονότονη εργασία κλπ. Ενδεικτικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την πρόληψη και αντιμετώπιση των παραπάνω εργασιακών παραγόντων κινδύνου είναι τα παρακάτω: Παράγοντας κινδύνου: Επαναληπτικότητα Ενδεικτικά αναφέρεται η χρήση βοηθημάτων, η εργασία εκ περιτροπής, ή αύξηση του χρόνου διαλείμματος, η ομοιόμορφη κατανομή της εργασίας σε κάθε βάρδια κλπ Παράγοντας κινδύνου: Μηχανική φόρτιση Αναφέρεται ενδεικτικά η μείωση του βάρους εργαλείων και εξαρτημάτων ή η χρήση κατάλληλων βοηθημάτων, γαντιών, προστατευτικών μέσων, κλπ. Παράγοντας κινδύνου: Στάση σώματος κατά την εργασία Ενδεικτικά αναφέρεται η προσαρμογή της εργασίας ώστε να μειώνονται οι άβολες/επίπονες στάσεις εργασίας, η μετακίνηση του εργαζομένου πιο κοντά στο αντικείμενο εργασίας, ο κατάλληλος σχεδιασμός των εργαλείων κλπ Σελίδα 47

52 Παράγοντας κινδύνου: Κραδασμοί Με τη συνεισφορά Αναφέρεται ενδεικτικά η επιλογή εργαλείων με τους λιγότερους κραδασμούς/δονήσεις, η χρήση μηχανικών βοηθημάτων, η χρήση μονωτικών εργαλείων η αποσβεστήρων των δονήσεων, η ρύθμιση της ταχύτητας λειτουργίας των εργαλείων που προκαλούν δονήσεις κλπ. Ο σημαντικότερος κίνδυνος που σχετίζεται με την εργονομία στις εγκαταστάσεις παραλαβής και αποθήκευσης ΑΗΗΕ είναι η μηχανική φόρτιση του σώματος από την ανύψωση συσκευών κατά τη διαδικασία φορτοεκφόρτωσης. Σημαντικό παράγοντα παίζει και η στάση του σώματος του εργαζόμενου κατά την εκτέλεση της παραπάνω εργασίας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα σωστής και λανθασμένης στάσης και χρήσης βοηθημάτων παρουσιάζονται παρακάτω: Σωστή στάση σώματος με λυγισμένα γόνατα Λάθος στάση σώματος Σελίδα 48

53 Χρήση βοηθημάτων / εξοπλισμού για μεγάλα βάρη. Σελίδα 49

54 Κίνδυνοι και αντιμετώπιση ατυχημάτων στην εργασία Με τη συνεισφορά Ως επαγγελματικός κίνδυνος, ορίζεται ο κίνδυνος για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων ο οποίος προέρχεται από την επαγγελματική έκθεση στους βλαπτικούς παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος. Η εκτίμηση κινδύνων καλύπτει όλους τους προκύπτοντες από την εργασία κινδύνους οι οποίοι είναι λογικά προβλέψιμοι για όλους τους χώρους εργασίας. Επίσης, καλύπτει κινδύνους που οφείλονται σε τακτικές δραστηριότητες (κανονικές συνθήκες λειτουργίας εγκατάστασης), κινδύνους που οφείλονται σε μη τακτικές δραστηριότητες (πχ. συντηρήσεις εξοπλισμού, καθαρισμός), κινδύνους που οφείλονται σε περιστατικά, ατυχήματα και δυνητικές καταστάσεις εκτάκτων κινδύνων, και καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης. Η εκτίμηση των κινδύνων αφορά τόσο τους ίδιους τους χειριστές που πραγματοποιούν την εργασία, όσο και τους εργαζόμενους που βρίσκονται στον ίδιο χώρο αλλά και τους υπεργολάβους και τους επισκέπτες. Κάθε επιχείρηση είναι υποχρεωμένη να διαθέτει Γραπτή Εκτίμηση Επαγγελματικού Κινδύνου (ΓΕΕΚ) σύμφωνα με τια απαιτήσεις της Ελληνικής Νομοθεσίας: Ν.3850/2010, το Ν. 1568/1985, όπως εκάστοτε ισχύουν. Η ΓΕΕΚ, αποτελεί μια συστηματική εξέταση όλων των πλευρών κάθε διεξαγόμενης εργασίας με σκοπό: να εντοπισθούν οι πηγές του επαγγελματικού κινδύνου, να διαπιστωθεί κατά πόσο και με τι μέτρα μπορούν οι πηγές κινδύνων να εξαλειφθούν ή οι κίνδυνοι αυτοί να αποφευχθούν, να καταγραφούν τα μέτρα πρόληψης που ήδη εφαρμόζονται και να προταθούν αυτά που πρέπει συμπληρωματικά να ληφθούν για τον έλεγχο των κινδύνων και την προστασία των εργαζομένων. Επίσης σύμφωνα με το Ν. 3850/2010 κάθε επιχείρηση ή οργανισμός που απασχολεί προσωπικό πρέπει να διαθέτει ή να συνεργάζεται ανάλογα με το μέγεθος του με Τεχνικό Ασφαλείας και Γιατρό Εργασίας. Εργατικό ατύχημα χαρακτηρίζουμε την αθέλητη σωματική βλάβη ή θάνατο που υφίστανται εργαζόμενος ή εργαζόμενοι από κάποιο αιφνίδιο και βίαιο συμβάν κατά τη διάρκεια της Σελίδα 50

55 εργασίας ή εξαιτίας αυτής (μετάβαση στην εργασία ή αποχώρηση). Ο όρος «ατύχημα» είναι ατυχής για να χαρακτηρίσει την πιο πάνω βλάβη, γιατί τα ατυχήματα έχουν αίτια αντικειμενικά και υποκειμενικά τα οποία όταν επισημανθούν και εξουδετερωθούν επέρχεται σημαντική ελάττωσή τους. Τα ατυχήματα διακρίνονται: Α. Ανάλογα µε τη σχέση εργασίας: 1. Εργατικά ατυχήματα προσωπικού της επιχείρησης 2. Εργατικά ατυχήματα υπεργολάβων που απασχολούνται στο χώρο της επιχείρησης 3. Μη εργατικά ατυχήματα τρίτων Β. Ανάλογα µε τη σοβαρότητα του ατυχήματος: 1. Μικρά ατυχήματα (διακοπή εργασίας μέχρι μιας ημέρας) 2. Κοινά ατυχήματα (διακοπή της εργασίας πάνω της μιας ημέρας) 3. Σοβαρά ατυχήματα (ακρωτηριασμοί, μόνιμες αναπηρίες) 4. Θανατηφόρα Γ. Ανάλογα µε το χώρο που συνέβη το ατύχημα: 1. Κανονικά ατυχήματα που συνέβησαν στους χώρους δραστηριοτήτων της επιχείρησης 2. Ατυχήματα μετάβασης από και προς την εργασία 3. Ατυχήματα σε εξωτερικούς χώρους ή σε χώρους άλλων εταιριών πραγματοποιώντας εργασίες εκ μέρους της εταιρίας Σελίδα 51

56 Στον επόμενο Πίνακα παρουσιάζονται οι κυριότερες επικίνδυνες καταστάσεις που εμφανίζονται στις εγκαταστάσεις διαχείρισης ΑΗΗΕ. Κίνδυνος - Επικίνδυνη Κατάσταση - Δραστηριότητα Έκθεση σε δονήσεις ή κραδασμούς (από χρήση εξοπλισμού, μηχανών, περονοφόρων κλπ) Έκθεση σε αέρια και σκόνες (σκόνη υδραργύρου, φθορίζον επίχρισμα κλπ) Κίνδυνοι ατυχήματος ή τραυματισμού από τη χρήση περονοφόρων και εν γένει από την κυκλοφορία οχημάτων Εργονομία (από χρήση εξοπλισμού, περονοφόρων, κλπ) και επιβάρυνση μυοσκελετικού συστήματος Καταπόνηση από χειρονακτική διακίνηση ογκωδών συσκευών Κίνδυνος κοψίματος από γυαλί Θέσεις εργασίας Χειριστές περονοφόρων σε όλες τις δραστηριότητες Εργασίες παραλαβής ΑΗΗΕ (λαμπτήρες, Οθόνες) Εργασίες ταξινόμησης λαμπτήρων Χειριστές περονοφόρων Εργασίες φορτοεκφόρτωσης ΑΗΗΕ Χειριστές περονοφόρων Εργασίες παραλαβής και ταξινόμησης ΑΗΗΕ Εργασίες παραλαβής και ταξινόμησης ΑΗΗΕ Ταξινόμηση λαμπτήρων Παραλαβή και ταξινόμηση οθονών Ενδεικτικά μέτρα Εκπαίδευση και αναρτημένες οδηγίες για σωστή χρήση περονοφόρων. Πραγματοποίηση μετρήσεων έκθεσης εργαζομένων σε χημικές ουσίες. Καλός αερισμός των χώρων Πραγματοποίηση ετήσιων ιατρικών εξετάσεων στο προσωπικό. Χρήση Γαντιών, Φόρμας εργασίας, Μάσκας προστασίας αναπνοής, και Προστατευτικών γυαλιών. Πρόγραμμα εκπαίδευσης επισήμανσης επικίνδυνων χημικών και χρήσης ΜΑΠ Δημιουργία διαδρόμων κυκλοφορίας. Τακτική συντήρηση περονοφόρων. Πρόγραμμα εκπαίδευσης κα αναρτημένες οδηγίες για σωστή χρήση περονοφόρων. Πρόγραμμα εκπαίδευσης για θέματα εργονομίας Χρήση περονοφόρου πεζού χειριστή για τη μεταφορά φορτίων όπου είναι εφικτό Χρήση Γαντιών, Φόρμας εργασίας, Μάσκας προστασίας αναπνοής, και Προστατευτικών γυαλιών. Σελίδα 52

57 Έκτακτα περιστατικά Με τη συνεισφορά Κάθε εμπλεκόμενος φορέας με τη διαχείριση των ΑΗΗΕ θα πρέπει να έχει καταρτίσει και να εφαρμόζει σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών κατά τις εργασίες διαχείρισης των ΑΗΗΕ. Ενδεικτικά παρουσιάζονται παρακάτω τα βασικά σημεία που πρέπει να περιλαμβάνει το Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτων Περιστατικών. Σημειώνεται ότι το σχέδιο αυτό θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του και να προσδιορίζει διαδικασίες αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών, τόσο σε θέματα υγείας και ασφάλειας του προσωπικού, τόσο και σε θέματα προστασίας περιβάλλοντος. Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Περιστατικών κατά τη συλλογή και μεταφορά ΑΗΗΕ Ο χώρος της τελικής στάθμευσης του φορτηγού, θα πρέπει να βρίσκεται εντός των εγκαταστάσεων του φορέα. Όλα τα χρησιμοποιούμενα οχήματα για τη συλλογή και μεταφορά των ΑΗΗΕ θα πρέπει να συντηρούνται επαρκώς, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια των πολιτών και των εργαζομένων καθώς και η παροχή άριστης εξυπηρέτησης. Η συντήρηση των οχημάτων θα πρέπει να γίνεται τόσο προληπτικά, σε τακτά διαστήματα, όπως ορίζουν τα εγχειρίδια συντήρησης του κατασκευαστή του οχήματος, όσο και σε στάδιο επισκευής βλαβών. Και στις δύο περιπτώσεις θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ειδικευμένα και εξουσιοδοτημένα συνεργεία επισκευής οχημάτων. Τέλος ο οδηγός θα πρέπει να φέρει επαγγελματική άδεια οδήγησης και το προσωπικό φόρτωσης και εκφόρτωσης των ΑΗΗΕ, θα πρέπει να είναι επαρκώς εκπαιδευμένο και να τηρεί όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλούς φόρτωσης και εκφόρτωσης ΑΗΗΕ. Το σχέδιο αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών κατά τη μεταφορά ΑΗΗΕ θα πρέπει να επικεντρώνεται ενδεικτικά στις παρακάτω περιπτώσεις, οι οποίες αφορούν γενικά καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που προκύπτουν από τη μεταφορά οποιονδήποτε φορτίων: (α) πτώσης φορτίου από την πλατφόρμα του οχήματος μεταφοράς (β) πυρκαγιάς ή φωτιάς μετά από ατύχημα (γ) διαρροή βενζίνης ή ορυκτελαίων, λόγω οδικού ατυχήματος Σελίδα 53

58 Το όχημα ή τα οχήματα που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά ΑΗΗΕ θα πρέπει να είναι εφοδιασμένα με τα κατάλληλα μέσα πυρόσβεσης (π.χ. φορητός πυροσβεστήρας), τρίγωνο έκτακτης ανάγκης και φαρμακείο. Σε περίπτωση πτώσης φορτίου από την πλατφόρμα του οχήματος μεταφοράς θα πρέπει να γίνουν οι ακόλουθες ενέργειες: 1.Άμεση σήμανση και οριοθέτηση της επικίνδυνης ζώνης με το πεσμένο φορτίο και έγκαιρη προειδοποίηση των επερχόμενων οδηγών 2.Απομάκρυνση όσων δεν εμπλέκονται στο περιστατικό 3.Άμεση περισυλλογή του φορτίου με τη χρήση κατάλληλων μέσων συλλογής διαρροών Σε περίπτωση πυρκαγιάς ή εκδήλωσης φωτιάς μετά από ατύχημα προτείνονται οι ακόλουθες ενέργειες: 1. Σβήσιμο των φώτων και της μηχανής του φορτηγού μεταφοράς 2. Άμεση σήμανση και οριοθέτηση της επικίνδυνης ζώνης και έγκαιρη προειδοποίηση των επερχόμενων οδηγών 3. Απομάκρυνση όσων δεν εμπλέκονται στο περιστατικό 4. Χρήση φορητών πυροσβεστήρων 5. Ειδοποίηση Αστυνομίας και Πυροσβεστικής Σε περίπτωση διαρροής βενζίνης ή ορυκτελαίων προτείνονται οι ακόλουθες ενέργειες: 1. Σβήσιμο των φώτων και της μηχανής του φορτηγού μεταφοράς 2. Απομάκρυνση εστίας φλόγας ή θερμότητας 3. Άμεση σήμανση και οριοθέτηση της επικίνδυνης ζώνης και έγκαιρη προειδοποίηση των επερχόμενων οδηγών 4. Απομάκρυνση όσων δεν εμπλέκονται στο περιστατικό 5. Αποφυγή επαφής με τα διαρρέοντα υλικά 6. Σφράγιση της διαρροής, αν είναι δυνατόν 7. Χρήση άμμου ή παραπροϊόντων ξύλου, π.χ. ροκανίδια για την απορρόφηση των υλικών διαρροής 8. Ειδοποίηση Αστυνομίας και Πυροσβεστική Σελίδα 54

59 Σε περίπτωση διαρροής ελαίων προτείνονται οι ακόλουθες ενέργειες: 1. Χρήση απορροφητικού υλικού (άμμου ή παραπροϊόντων ξύλου, π.χ. ροκανίδια) για την συλλογή ελαίων 2. Τοποθέτηση απορροφητικού υλικού σε στεγανό μέσο συλλογής 3. Διάθεση απορροφητικού υλικού σε κατάλληλη εταιρεία για την περιβαλλοντικά ορθή διαχείρισή του Σε περίπτωση διαρροής σκόνης υδραργύρου προτείνονται οι ακόλουθες ενέργειες: Α. Σε περίπτωση ατυχήματος υδραργύρου μικρής έκτασης, όπως η θραύση λαμπτήρα όπου η ποσότητα του υδραργύρου που εκλύεται είναι μικρή, ο υδράργυρος μπορεί να καθαριστεί με ασφάλεια χρησιμοποιώντας τα kit καθαρισμού που διατίθενται στο εμπόριο σύμφωνα με τις παρακάτω οδηγίες. Αερίζουμε καλά το χώρο σε περίπτωση που o λαμπτήρας έσπασε σε κλειστό χώρο. Φορούμε κατάλληλη μάσκα και γάντια Κλείνουμε ή απομακρύνουμε κάθε πηγή θερμότητας από το σημείο. Συλλέγουμε τα μικρά θραύσματα γυαλιού με αυτοκόλλητη ταινία. Καθαρίζουμε με προσοχή τη σκόνη υδραργύρου με τη χρήση υγρού απορροφητικού υλικού ή κατάλληλης βιομηχανικής σκούπας. Κλείνουμε αεροστεγώς τη σακούλα ή το δοχείο που μαζέψαμε τη σκόνη υδραργύρου. Τοποθετούμε κατάλληλη σήμανση (π.χ. αυτοκόλλητο) «απόβλητα υδραργύρου (Hg)» Αφαιρούμε τα ΜΑΠ που χρησιμοποιήσαμε και τα τοποθετούμε σε αντίστοιχο αεροστεγές δοχείο ή σακούλα και τα διαχειριζόμαστε όπως τα παραπάνω. Σε περίπτωση που εντοπίσουμε σκόνη στα ρούχα μας, δεν τα ξαναχρησιμοποιούμε και τα διαχειριζόμαστε σαν επικίνδυνα απόβλητα. Καλός καθαρισμός χεριών, σώματος και προσώπου εφόσον έρθουμε σε επαφή με σκόνη υδραργύρου. Β. Στην περίπτωση ατυχήματος μεγαλύτερης έκτασης αερίζουμε το χώρο, απομακρυνόμαστε και καλούμε εξειδικευμένο συνεργείο καθαρισμού. Επιπλέον των παραπάνω ο φορέας θα πρέπει να διασφαλίσει ότι όλο το εμπλεκόμενο προσωπικό με τη διαχείριση ΑΗΗΕ θα πρέπει να έχει λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση όσον αφορά στο χειρισμό των συσκευών προκειμένου να διασφαλίζεται η αποφυγή διαρροών επικίνδυνων ουσιών στο περιβάλλον και η ακεραιότητα τους. Σελίδα 55

60 Β Μέρος - Ειδικά στοιχεία-πρακτικές για τη συλλογή και προσωρινή αποθήκευση των ΑΗΗΕ Σελίδα 56

61 Μέσα συλλογής ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά Τα ΑΗΗΕ πρέπει να παραλαμβάνονται σε ειδικούς χώρους, να ταξινομούνται σύμφωνα με τις παραπάνω έξι κατηγορίες και να οδηγούνται σε συγκεκριμένες εγκαταστάσεις επεξεργασίας και ανακύκλωσης για την ορθή περιβαλλοντική τους διαχείριση. Κάθε σημείο παραλαβής και προσωρινής αποθήκευσης πρέπει διαθέτει τα κατάλληλα μέσα συλλογής. Τα μέσα συλλογής έχουν διαφορετικές προδιαγραφές για κάθε ομάδα συσκευών έτσι ώστε να καλύπτουν τις απαιτήσεις για την ασφαλή μεταφορά και αποθήκευσή τους. Οι προδιαγραφές αυτές θα πρέπει να εξασφαλίζουν την ακεραιότητα και την αποφυγή θραύσης των ΑΗΗΕ κατά την αποθήκευση και τη μεταφορά τους. Το είδος του μέσου συλλογής εξαρτάται από την ποσότητα και την κατηγορία των συσκευών που αποθηκεύει. Παρακάτω παρουσιάζονται όλα τα μέσα συλλογής που διαθέτει η Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ στους συνεργαζόμενους φορείς. Σελίδα 57

62 1. Container Με τη συνεισφορά To container διατίθεται σε συνεργαζόμενους φορείς, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα συλλογής μεγάλων ποσοτήτων ΑΗΗΕ και διαθέτουν χώρους για την εγκατάσταση του, όπως οι Δήμοι και οι έμποροι παλαιών μετάλλων κ.λπ.. Το container είναι κλειστού τύπου με δυνατότητα κλειδώματος της εισόδου του. Τοποθετείται σε φυλασσόμενους χώρους των παραπάνω φορέων. Το container μπορεί να πληρωθεί είτε με αμιγές φορτίο είτε με μικτό φορτίο εντός κατάλληλων περιεκτών εντός του container. 2. Κάδος 240 lt Ο κάδος των 240 lt χορηγείται κυρίως σε δήμους, δημόσιες υπηρεσίες και καταστήματα. Χρησιμοποιείται για τη συλλογή μικροσυσκευών οικιακής προέλευσης και μικροσυσκευών πληροφορικής και επικοινωνίας καθώς και για οθόνες.. Η χρήση του κάδου αυτού γίνεται απευθείας από το κοινό. Σελίδα 58

63 3. Κάδος Plexiglas Ο κάδος αυτός χρησιμοποιείται επίσης για οθόνες και για μικροσυσκευές και των δυο νέων κατηγοριών (5 και 6) και χορηγείται κυρίως σε καταστήματα λιανικής. 4. Χάρτινος κάδος λαμπτήρων Ο κάδος αυτός χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την αποθήκευση λαμπτήρων και βρίσκεται: σημεία συλλογής συμβεβλημένων δήμων καταστήματα πώλησης λαμπτήρων καταστήματα ηλεκτρολογικού εξοπλισμού super market Χωρίζεται σε δυο διαμερίσματα, ένα για ευθύγραμμους λαμπτήρες και ένα για όλους τους υπόλοιπους. Σημειώνεται ότι οι λαμπτήρες πυράκτωσης δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας των ΑΗΗΕ. Σελίδα 59

64 5. Μεταλλικοί κάδοι λαμπτήρων Οι κάδοι αυτοί χρησιμοποιούνται από Δήμους, εταιρείες επεξεργασίας ΑΗΗΕ και εγκαταστάσεις προσωρινής αποθήκευσης και ταξινόμησης ΑΗΗΕ. Οι λαμπτήρες τοποθετούνται στους μεταλλικούς κάδους χωρίς συσκευασία, με ιδιαίτερη προσοχή προκειμένου να μη σπάσουν. Σελίδα 60

65 6. Λοιπά μέσα συλλογής Τέλος χρησιμοποιούνται διάφορα είδη κάδων και περιεκτών για την τοποθέτηση των συσκευών και λαμπτήρων πριν και μετά την ταξινόμηση τους. Χαρακτηριστικοί τύποι είναι τα διάτρητα μεταλλικά παλετοκιβώτια, πλαστικά παλετοκιβώτια και big bags. Σελίδα 61

66 Χειρισμός Ταξινόμηση - Αποθήκευση ΑΗΗΕ Οι εργασίες συλλογής, παραλαβής, ταξινόμησης και προσωρινής αποθήκευσης των ΑΗΗΕ πρέπει να πραγματοποιούνται σε ενδεδειγμένους χώρους. Τέτοιοι χώροι συναντώνται σε δημοτικά σημεία, σε εγκαταστάσεις διαχείρισης ΑΗΗΕ, σε μονάδες επεξεργασίας καθώς και σε καταστήματα. Ανάλογα με τις εργασίες που πραγματοποιούνται στους χώρους αυτούς, θα πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένες προδιαγραφές, οι οποίες αποσκοπούν στην πρόληψη και αντιμετώπιση εκτάκτων περιστατικών, που θα προκαλούσε η μη-ορθή περιβαλλοντικά διαχείριση των ΑΗΗΕ. Στον χώρο προσωρινής αποθήκευσης μπορεί να πραγματοποιείται ταξινόμηση των ΑΗΗΕ σε κατηγορίες που υποδεικνύονται από το φορέα που θα παραλάβει τις συσκευές για τελική διαχείριση. Στην ενότητα αυτή, στη συνέχεια παρουσιάζονται καλές και κακές πρακτικές για το χειρισμό, την ταξινόμηση και το χώρο αποθήκευσης όλων των κατηγοριών των ΑΗΗΕ. Σελίδα 62

67 Καλές πρακτικές χειρισμού ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά Ζυγίζουμε πάντα όλα τα εισερχόμενα και εξερχόμενα φορτία σε διακριβωμένη γεφυροπλάστιγγα εκδίδοντας τα απαραίτητα έγγραφα Ιδιαίτερη προσοχή κατά την φορτοεκφόρτωση του container για την αποφυγή τραυματισμών του προσωπικού και καταστροφή των συσκευών Ισοσκελίζουμε πάντα το βάρος του φορτίου στο container διασφαλίζοντας την αποφυγή ανατροπής του φορτίου κατά τη μεταφορά Σελίδα 63

68 Επιβάλλεται ο καθαρισμός του χώρου ή του container μετά το τέλος των καθημερινών εργασιών Ταξινόμηση των συσκευών κατά τη φόρτωση και εκφόρτωση του container σε κατάλληλους περιέκτες προσέχοντας την ακεραιότητα τους Προσεκτική στοίβαξη των ογκωδών ΑΗΗΕ καθ ύψος (π.χ. έως 3 m) Σελίδα 64

69 Λήψη κατάλληλων μέτρων προστασίας και έλεγχος πριν το άνοιγμα του container (π.χ. τοποθέτηση αλυσίδας ασφαλείας) Σελίδα 65

70 Κακές πρακτικές χειρισμού ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά Δεν εκφορτώνουμε container και μέσα συλλογής με ανατροπή Δεν χρησιμοποιούμε αρπάγη γιατί καταστρέφονται οι συσκευές και απελευθερώνονται επικίνδυνες ουσίες στο περιβάλλον Δεν αποθηκεύουμε τις συσκευές χύδην χωρίς στοίχιση Σελίδα 66

71 Κακή πρακτική αποτελεί η φόρτωση συσκευών χύδην στο container Με τη συνεισφορά Κακή πρακτική αποτελεί η μη τήρηση ασφαλούς ορίου αποθήκευσης καθ ύψος (π.χ. έως περίπου 3m) Σελίδα 67

72 Ταξινόμηση ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά Καλή πρακτική είναι η ταξινόμηση των ΑΗΗΕ πριν οδηγηθούν στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας. Για τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και τη διασφάλιση της ποιότητας των συσκευών που θα οδηγηθούν για τελική επεξεργασία πρέπει να πραγματοποιείται ταξινόμηση σύμφωνα με την παρακάτω κατηγοριοποίηση. 1. Λαμπτήρες 2. Συσκευές ανταλλαγής θερμότητας 3. Οθόνες 4. Μεγάλες συσκευές 5. Μικρές συσκευές 6. Μικρές συσκευές πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών Στο παρακάτω σχήμα παρουσιάζονται αναλυτικότερα οι κατηγορίες αυτές Σελίδα 68

73 Λαμπτήρες Συσκευές ανταλλαγής θερμότητας Οθόνες Μεγάλες οικιακές συσκευές Μικρές συσκευές Σελίδα 69

74 Καλές πρακτικές ταξινόμησης Με τη συνεισφορά Τοποθετούμε και καταγράφουμε τις συσκευές σε κατάλληλους περιέκτες ανά κατηγορία συσκευών Διαχωρίζουμε τις οθόνες CRT από τις οθόνες FPD. Διασφαλίζουμε πάντα την ασφαλή μεταφορά και την ακεραιότητα των συσκευών Τοποθετούμε μόνο συσκευές της ίδιας κατηγορίας σε κάθε μέσο συλλογής Σελίδα 70

75 Τοποθετούμε μικροσυσκευές σε μέσα συλλογής Σελίδα 71

76 Κακές πρακτικές ταξινόμησης Κακή πρακτική φόρτωσης container χωρίς ταξινόμηση συσκευών Σελίδα 72

77 Χώρος Αποθήκευσης ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά Οι χώροι αποθήκευσης (ακόμη και προσωρινής), πρέπει να πληρούν τις παρακάτω προδιαγραφές, σύμφωνα με το Παράρτημα VIII της ΚΥΑ 23615/651/Ε.103 (ΦΕΚ Β 1184/ ): Να διαθέτουν στεγανές επιφάνειες στα κατάλληλα σημεία, με πρόβλεψη εγκαταστάσεων συλλογής υπερχειλιζόντων, καθώς και, οσάκις ενδείκνυται, διαχωριστών, και συστημάτων καθαρισμού απολίπανσης, Κάλυψη των κατάλληλων σημείων για προστασία από τα καιρικά φαινόμενα, όπου πρέπει, όπου κρίνεται απαραίτητο. Ο χώρος προσωρινής αποθήκευσης πρέπει να είναι αδειοδοτημένος σύμφωνα με την ενότητα (Υποχρεώσεις από τη νομοθεσία). Σημαντικό είναι ο χώρος να διαθέτει την κατάλληλη σήμανση για θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία καθώς επίσης και κατάλληλη σήμανση των μέσων αποθήκευσης με τον αντίστοιχο κωδικό ΕΚΑ για κάθε κατηγορία αποβλήτων. Ο χώρος προσωρινής αποθήκευσης μπορεί να είναι (ανάλογα με την περίπτωση): Container κλειστού τύπου με πόρτες οι οποίες μπορούν να ανοίγουν από τη μία μεριά. Απαραίτητη είναι η ράμπα φόρτωσης/εκφόρτωσης για να μπορεί να μπαίνει στο container ένα clark με κοντή μπούμα κατάλληλο για φορτοεκφόρτωση παλετών / palet boxes. Χώροι στεγασμένοι (π.χ. μεταλλική κατασκευή ελαφρού τύπου), κλειστοί γύρω-γύρω, με δάπεδο αδιαπέραστο από τυχόν διαρροές, διαθέτοντας μια πόρτα για την είσοδο των ΑΗΗΕ στον χώρο και διαθέτοντας στοιχειώδη φωτισμό/αερισμό για τις εργασίες απόθεσης/αποθήκευσης των ΑΗΗΕ) Ο χώρος προσωρινής αποθήκευσης πρέπει να είναι περιφραγμένος και να διαθέτει στοιχειώδη ασφάλεια, λόγω του ότι τα ΑΗΗΕ είναι συσκευές που έχουν οικονομική αξία. Ο τρόπος με τον οποίο οι εγκαταστάσεις θα φυλάσσονται καθορίζεται ανά περίπτωση από τον υπεύθυνο των εργασιών αποθήκευσης. Το προσωπικό του χώρου προσωρινής αποθήκευσης πρέπει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο και να διαθέτει τις απαιτούμενες από τον Νόμο άδειες (π.χ. χειριστής περονοφόρου οχήματος). Επίσης ο χώρος πρέπει να είναι αδειοδοτημένος για αποθήκευση ΑΗΗΕ (ρητή αναφορά ΑΗΗΕ ως διαχειριζόμενο απόβλητο, κατάλληλοι κωδικοί ΕΚΑ κ.λπ.). Σελίδα 73

78 Στον χώρο αποθήκευσης απαραίτητος είναι ο εξής εξοπλισμός: Χειροκίνητοι ή ηλεκτρικοί παλετοφόροι για την μεταφορά παλετών και palet boxes στους χώρους αποθήκευσης Παλετοφόρο ανυψωτικό μηχάνημα (κλάρκ), όπου απαιτείται, κυρίως σε μεγάλες στεγασμένες αποθήκες. Ο χώρος θα πρέπει να ελέγχεται και να φυλάσσεται από κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό. Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί ιδιωτική εταιρεία φύλαξης για την ασφάλεια του χώρου. Σχηματικά ο χώρος αποθήκευσης ΑΗΗΕ με τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του παρουσιάζεται στο παρακάτω σχήμα: Καλές πρακτικές χώρου αποθήκευσης Σελίδα 74

79 Ο χώρος αποθήκευσης ΑΗΗΕ πρέπει να είναι περιφραγμένος και ασφαλισμένος Ο χώρος αποθήκευσης ΑΗΗΕ πρέπει να διαθέτει αδιαπέρατο στεγανό δάπεδο (στεγανό container) ή δάπεδο με σύστημα συλλογής υγρών αποβλήτων Ο χώρος αποθήκευσης πρέπει να διαθέτει σύστημα πυρόσβεσης Σελίδα 75

80 Ο χώρος αποθήκευσης ΑΗΗΕ πρέπει να είναι στεγασμένος για προστασία από τα καιρικά φαινόμενα όπου απαιτείται Ο χώρος αποθήκευσης ΑΗΗΕ πρέπει να διαθέτει την κατάλληλη σήμανση για την ασφάλεια και υγεία του προσωπικού και των επισκεπτών Ο χώρος αποθήκευσης ΑΗΗΕ πρέπει να διαθέτει την κατάλληλη σήμανση με τα απαιτούμενα ΜΑΠ ανά θέση εργασίας και τις αντίστοιχες οδηγίες εργασίας Σελίδα 76

81 Η καθαριότητα και η ευταξία των χώρων διαχείρισης βελτιώνει την ποιότητα των ΑΗΗΕ που οδηγούνται για τελική επεξεργασία. Επίσης μειώνει τους κινδύνους ατυχημάτων Όλοι οι χώροι θα πρέπει να διαθέτουν απορροφητικό υλικό (πριονίδι με άμμο) για τη συλλογή τυχόντων διαρροών ελαίων. Σελίδα 77

82 Κακές πρακτικές χώρου αποθήκευσης ΑΗΗΕ Απαγορεύεται η απόθεση ΑΗΗΕ έδαφος. Σελίδα 78

83 Απαγορεύεται η απόθεση ΑΗΗΕ που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες χύδην σε υπαίθριους χώρους Κακή πρακτική αποτελεί η αποθήκευση συσκευών σε μεγάλο ύψος (π.χ. έως 3m) Σελίδα 79

84 Χειρισμός ΑΗΗΕ Με τη συνεισφορά Για την διασφάλιση της περιβαλλοντικά ορθής διαχείρισης των ΑΗΗΕ πρέπει να ακολουθούνται συγκεκριμένες πρακτικές χειρισμού. Με αυτές αποφεύγεται η πιθανότητα καταστροφής τους, που έχει ως συνέπεια, βλαβερές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία των εργαζομένων. Στις επόμενες ενότητες παρουσιάζονται οι καλές και οι κακές πρακτικές χειρισμού για τα ψυγεία, τους λαμπτήρες και τις οθόνες. Επίσης παρουσιάζονται ανά κατηγορία σχηματικά οι βασικές προδιαγραφές των χώρων αποθήκευσης. Χειρισμός συσκευών ανταλλαγής θερμότητας Η ορθή διαχείριση των ψυγείων είναι σημαντική, καθώς από τις συσκευές αυτές υπάρχει ιδιαίτερα μεγάλη πιθανότητα διαρροής επικίνδυνων ουσιών, σε σχέση με τις υπόλοιπες συσκευές της κατηγορίας (κλιματιστικά, καλοριφέρ λαδιού κ.λπ.). Επικίνδυνες ουσίες περιέχονται στα κυκλώματα των ψυγείων και των κλιματιστικών, εντός των ελαίων, καθώς και στους αφρούς μονώσεως των τοιχωμάτων των ψυγείων. Οι ουσίες αυτές ευθύνονται για την καταστροφή της στοιβάδας του όζοντος. Κατά τη μεταφορά, τη φόρτο-εκφόρτωση και την αποθήκευση των ψυγείων, πρέπει να αποφεύγεται οποιαδήποτε μηχανική καταπόνηση έτσι ώστε να μην καταστρέφονται τα πλευρικά τους τοιχώματα και ο ψυκτικός μηχανισμός. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η διαρροή του ελαίου ή του ψυκτικού υγρού. Παρόμοιες πρακτικές με τα ψυγεία πρέπει να ακολουθούνται και στις άλλες συσκευές ανταλλαγής θερμότητας, όπως τα κλιματιστικά τα οποία διαθέτουν ψυκτικό κύκλωμα αλλά και στα καλοριφέρ λαδιού. Σε περίπτωση διαρροής λαδιού από καλοριφέρ συλλέγουμε με τη χρήση απορροφητικού υλικού τα λάδια και τα διαχειριζόμαστε ως επικίνδυνα απ0όβλητα. Παρακάτω παρουσιάζονται καλές και κακές πρακτικές χειρισμού αποβλήτων ψυγείων. Σελίδα 80

85 Καλές πρακτικές χειρισμού ψυγείων Με τη συνεισφορά Προκειμένου να μην καταστραφεί το ψυκτικό κύκλωμα χειριζόμαστε με μεγάλη προσοχή τα ψυγεία κατά τη μεταφορά και ταξινόμηση Μεταφέρουμε πάντα τα ψυγεία σε όρθια θέση με τη χρήση κατάλληλου εξοπλισμού Τοποθετούμε με προσοχή τα ψυγεία εντός του container για να μην ανατραπούν Σελίδα 81

86 Μεταφέρουμε πάντα τα μεγάλα ψυγεία με τη βοήθεια κατάλληλου ανυψωτικού μηχανήματος Πάντα μεταφέρουμε τα ψυγεία σε όρθια θέση Κατά τη χειρωνακτική του μεταφορά ενός ψυγείου φροντίζουμε να παραμένει πάντα σε όρθια θέση Σελίδα 82

87 Σε περίπτωση διαρροής ελαίων κατά τη μεταφορά τα συλλέγουμε με τη χρήση απορροφητικού υλικού (άμμος και πριονίδι) Το απορροφητικό υλικό που χρησιμοποιήσαμε το συλλέγουμε σε ειδικό κάδο και το διαχειριζόμαστε ως επικίνδυνο απόβλητο Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε: Πάντα φοράμε παπούτσια ασφαλείας, γυαλιά προστασίας, γάντια και γιλέκο όταν ταξινομούμε και χειριζόμαστε ψυγεία Σελίδα 83

88 Μη ενδεδειγμένες πρακτικές χειρισμού ψυγείων Η χρήση αρπάγης μπορεί να προκαλέσει σπάσιμο του ψυκτικού κυκλώματος Μεταφορά του ψυγείου σε οριζόντια θέση. Σε περίπτωση κατεστραμμένου κυκλώματος κίνδυνος διαρροής επικίνδυνων ουσιών Τοποθέτηση των συσκευών (κατεστραμμένων και μη) χύδην στον προαύλιο χώρο. Σελίδα 84

89 Σπάσιμο του ψυκτικού κυκλώματος και διαρροή ελαίων Με τη συνεισφορά Μη προσεκτική εκφόρτωση των συσκευών Η συμπίεση των πλευρικών τοιχωμάτων προκαλεί διαρροή επικίνδυνων ουσιών στο περιβάλλον Σελίδα 85

90 Η καταστροφή του ψυκτικού μηχανισμού προκαλεί διαρροή επικίνδυνων ουσιών στο περιβάλλον Με τη συνεισφορά Σελίδα 86

91 Χώρος αποθήκευσης συσκευών ανταλλαγής θερμότητας Ορθή πρακτική αποθήκευσης των ψυγείων και γενικότερα του εξοπλισμού ανταλλαγής θερμότητας, αποτελεί η τοποθέτησή του σε χώρο αεριζόμενο και κατάλληλα διαμορφωμένο, έτσι ώστε να προστατεύεται από τα καιρικά φαινόμενα. Στο χώρο αποθήκευσης πρέπει να αναγράφεται ο αντίστοιχος κωδικός από τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων. Επιπλέον ο χώρος θα πρέπει να είναι στεγανός και να διαθέτει σύστημα συλλογής υγρών αποβλήτων. Σχηματικά οι κύριες προδιαγραφές του χώρου παρουσιάζονται στο παρακάτω. Αεριζόμενος Στεγασμένο Ψυγεία Στεγανός Σελίδα 87

92 Χειρισμός λαμπτήρων Με τη συνεισφορά Εξίσου σημαντική με τη διαχείριση των συσκευών ανταλλαγής θερμότητας είναι και ο χειρισμός των απόβλητων λαμπτήρων, καθώς υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα διαρροής επικίνδυνων ουσιών. Στους λαμπτήρες εκκένωσης αερίων περιέχεται υδράργυρος ο οποίος αποτελεί στοιχείο εξαιρετικά επιβλαβές για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Οι λαμπτήρες σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να σπάνε. Κατά το χειρισμό τους πρέπει να τοποθετούνται με ιδιαίτερη προσοχή εντός των κατάλληλων μέσων συλλογής και να ακολουθούνται καλές πρακτικές, βήματα συγκεκριμένα, που προστατεύουν το περιβάλλον και το προσωπικό. Σημαντικός θεωρείται ο διαχωρισμός των λαμπτήρων ανάλογα με τον τύπο τους. Εφ όσον η διάκριση αυτή δεν είναι δυνατή θα πρέπει να διαχειρίζονται σαν να περιέχουν υδράργυρο. Σε περίπτωση θραύσης των λαμπτήρων συνιστάται ο καλός αερισμός του χώρου και η απομάκρυνση όλων από αυτόν για μικρό χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια, φορώντας πάντα τα απαιτούμενα μέσα ατομικής προστασίας και χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα εργαλεία, τα σπασμένα κομμάτια θα πρέπει να τοποθετούνται σε κατάλληλο μέσο συλλογής, όπως σακούλα με ασφαλές κλείσιμο. Και στην περίπτωση των λαμπτήρων, η ορθή πρακτική αποθήκευσης περιλαμβάνει την τοποθέτησή τους σε χώρο καλά αεριζόμενο, μακριά από πηγές θερμότητας και κατάλληλα προστατευμένο από τα καιρικά φαινόμενα. Ως λαμπτήρας ορίζεται η συσκευή η οποία παράγει τεχνητό φως, µε τη χρήση ορισμένων ουσιών ή µε τη μετατροπή της ηλεκτρικής ενέργειας σε φωτεινή. Οι λαμπτήρες οι οποίοι εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των ΑΗΗΕ είναι οι παρακάτω: Σελίδα 88

93 Ευθύγραμμοι λαμπτήρες φθορισμού Συμπαγείς ή Compact λαμπτήρες φθορισμού Λαμπτήρες LED Σελίδα 89

94 Λαμπτήρες εκκένωσης υψηλής έντασης που περιλαμβάνουν τους λαμπτήρες αλογονούχων μετάλλων Λαμπτήρες εκκένωσης υψηλής έντασης που περιλαμβάνουν τους λαμπτήρες υψηλής πίεσης Λαμπτήρες χαμηλής πίεσης Σελίδα 90

95 Σημειώνεται ότι οι λαμπτήρες πυράκτωσης δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας των ΑΗΗΕ. Οι λαμπτήρες αυτοί έχουν αποσυρθεί από την ευρωπαϊκή αγορά από το Οι λαμπτήρες πυράκτωσης δεν είναι ΑΗΗΕ τα οποία εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής, όπως οι υπόλοιποι λαμπτήρες Σελίδα 91

96 Ενδεδειγμένες πρακτικές χειρισμού και αποθήκευσης λαμπτήρων Αφαίρεση της συσκευασίας πριν την τοποθέτηση στον κατάλληλο κάδο Τοποθέτηση ρολού φυσαλίδας στη βάση του κάδου συλλογής λαμπτήρων Σε περίπτωση που δεν αναγνωρίζουμε κάποιο τύπο λαμπτήρα τον αποθηκεύουμε μαζί με λαμπτήρες υδραργύρου Σελίδα 92

97 Διαχωρίζουμε τους ευθύγραμμους λαμπτήρες από τους συμπαγείς Εάν ένας λαμπτήρας σπάσει, συλλέγουμε με κατάλληλο εξοπλισμό τα σπασμένα γυαλιά Αποθηκεύουμε τα σπασμένα γυαλιά σε αεροστεγές μέσο συλλογής (π.χ. σακούλα, κάδος, κλπ) Σελίδα 93

98 Στη συνέχεια τοποθετούμε το αεροστεγή σακούλα στο ειδικό δοχείο για σπασμένους λαμπτήρες Χρησιμοποιούμε στεγανό μέσο συλλογής για την αποθήκευσή τους Στο χώρο αποθήκευσης πρέπει να αναγράφεται ο κωδικός από τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων * Σελίδα 94

99 Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε: Με τη συνεισφορά Πάντα φοράμε την κατάλληλη μάσκα (τύπου FFP3), γυαλιά προστασίας και γάντια νιτριλίου όταν ταξινομούμε και χειριζόμαστε λαμπτήρες Σελίδα 95

100 Μη ενδεδειγμένες πρακτικές αποθήκευσης και χειρισμού λαμπτήρων Απαγορεύεται η τοποθέτηση των λαμπτήρων κοντά σε φυσικές ή τεχνητές πηγές θερμότητας ` Απαγορεύεται η αποθήκευση των λαμπτήρων σε διάτρητα μέσα συλλογής ή στο δάπεδο Απαγορεύεται η τοποθέτηση άλλων υλικών σε μέσα συλλογής λαμπτήρων Σελίδα 96

101 Απαγορεύεται η τοποθέτηση λαμπτήρων σε ακατάλληλα μέσα συλλογής Με τη συνεισφορά Οι λαμπτήρες σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να σπάνε. Αποθήκευση λαμπτήρων χύδην στον προαύλιο χώρο Σελίδα 97

102 Χώρος αποθήκευσης λαμπτήρων Με τη συνεισφορά Η ορθή πρακτική αποθήκευσης λαμπτήρων περιλαμβάνει την τοποθέτησή τους εντός των κατάλληλων μέσων αποθήκευσης σε χώρο καλά αεριζόμενο, μακριά από φυσικές ή τεχνητές πηγές θερμότητας και κατάλληλα προστατευμένο από τα καιρικά φαινόμενα. Στο χώρο αποθήκευσης πρέπει να αναγράφεται ο κωδικός από τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων ( *). Σχηματικά οι κύριες προδιαγραφές του χώρου παρουσιάζονται στο παρακάτω σχήμα Αεριζόμενος Στεγασμένο ς Σελίδα 98

103 Χειρισμός οθονών CRT και FPD Με τη συνεισφορά Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει το σύνολο των οθονών, με σωλήνες καθοδικών ακτινών ή επίπεδες, και γενικότερα του εξοπλισμού που περιέχει οθόνες με επιφάνεια μεγαλύτερη των 100cm 2. Τέτοιες συσκευές αποτελούν οι τηλεοράσεις, τα μόνιτορ που χρησιμοποιούμε στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τα laptop, τα tablet και άλλες αντίστοιχες συσκευές που περιέχουν οθόνες. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται καλές και κακές πρακτικές χειρισμού και αποθήκευσης των οθονών κατά την παραλαβή και την προσωρινή αποθήκευση τους. Οι οθόνες χωρίζονται σε δυο βασικές κατηγορίες ανάλογα με τον τύπο τους. Στις οθόνες καθοδικού σωλήνα ή CRT (Cathode Ray Tubes) και στις επίπεδες οθόνες ή FPD (Flat Panel Displays). Χειρισμός CRT Ο χειρισμός των οθονών τύπου CRT πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή, ώστε να αποφεύγεται το σπάσιμό τους και, επομένως, η πιθανότητα ρύπανσης του περιβάλλοντος από βλαβερές ουσίες, όπως ο μόλυβδος που περιέχεται στο γυαλί τους και το φθορίζον επίχρισμα που περιέχεται στο εσωτερικό τους. Η τοποθέτηση των οθονών στα μέσα συλλογής θα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο έτσι ώστε να μην ασκείται πίεση στο γυαλί τους. Σε περίπτωση θραύσης της οθόνης θα πρέπει να πραγματοποιείται προσεκτική συλλογή των γυαλιών και τοποθέτησή τους εντός του κατάλληλου μέσου συλλογής. Επίσης, εφόσον υπάρχει διασπορά σκόνης φθορίζοντος επιχρίσματος, πρέπει να χρησιμοποιείται για τη συλλογή της σκούπα βιομηχανικού τύπου με κατάλληλα φίλτρα. Χειρισμός FPD Οι οθόνες αυτού του τύπου είναι ευκολότερες στο χειρισμό τους λόγω του μικρού τους όγκου και βάρους. Επίσης το σχήμα τους βοηθάει σημαντικά στην ορθή αποθήκευση τους πριν οδηγηθούν για επεξεργασία. Λόγω της ύπαρξης υδράργυρου στους λαμπτήρες οπισθοφωτισμού των επίπεδων οθονών, αλλά και της ανάγκης διατήρησης της ακεραιότητας τους, απαιτούνται προσεκτικές ενέργειες κατά το χειρισμό, για την βέλτιστη ανακύκλωσή τους. Σελίδα 99

104 Ενδεδειγμένες πρακτικές χειρισμού των οθονών CRT Τοποθετούμε πάντα τις οθόνες CRT στοιχισμένες στους ειδικούς κάδους και αποφεύγουμε την επαφή των γυαλιών μεταξύ τους Εναλλακτικά χρησιμοποιούμε stretch film και αποφεύγουμε την επαφή των γυαλιών μεταξύ τους για να μη σπάσουν Ανάλογα με τον τρόπο που συσκευάζουμε τις οθόνες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε stretch film ή διάτρητο κάδο Σελίδα 100

105 Σε περίπτωση θραύσης οθόνης συλλέγουμε τα σπασμένα γυαλιά και το επίχρισμα με τη χρήση βιομηχανικού τύπου σκούπας Ταξινομούμε τις οθόνες CRT προσέχοντας να μην σπάσουν Σελίδα 101

106 Ενδεδειγμένες πρακτικές χειρισμού των οθονών FPD Αφαιρούμε τις βάσεις στήριξης των επίπεδων οθονών Στοιχίζουμε παράλληλα τις επίπεδες οθόνες ανάλογα με το μέγεθος τους Τυλίγουμε τις στοίβες των επίπεδων οθονών σε Stretch film πριν τη μεταφορά τους για να μην πέσουν Σελίδα 102

107 Τυλίγουμε τις στοίβες των επίπεδων οθονών σε Stretch film πριν τη μεταφορά τους για να μην πέσουν. Σε περίπτωση που τις αποθηκεύουμε σε κάδους ασφαλίζουμε τις οθόνες με τις βάσεις τους καλύπτοντας τα κενά με τις βάσεις που αφαιρέσαμε Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε: Πάντα φοράμε γυαλιά προστασίας και κατάλληλα γάντια όταν ταξινομούμε και χειριζόμαστε οθόνες. Σε σπασμένες οθόνες χρησιμοποιούμε μάσκα Σελίδα 103

108 Μη ενδεδειγμένες πρακτικές χειρισμού οθονών Απαγορεύεται η τοποθέτηση οθονών χωρίς στοίχιση σε προαύλιο χώρο μαζί με άλλα ΑΗΗΕ Απαγορεύεται η τοποθέτηση οθονών χωρίς στοίχιση (π.χ. χύδην στο container) Σελίδα 104

109 Προσέχουμε ιδιαίτερα να μη σπάσει η οθόνη κατά τη μεταφορά εντός της εγκατάστασης Με τη συνεισφορά Σελίδα 105

110 Χώρος αποθήκευσης Οθονών Με τη συνεισφορά Οι οθόνες FPD και CRT πρέπει να τοποθετούνται πριν και μετά την ταξινόμηση τους σε στεγασμένο και κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο αποθήκευσης, έτσι ώστε να προστατεύονται από τα καιρικά φαινόμενα. Ο χώρος θα πρέπει να διαθέτει ειδική σήμανση με τον αντίστοιχο κωδικό από τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων (κωδικοί * και *) Στεγασμένο ς Σελίδα 106

LIFE13 INF/GR/1342. Παρουσίαση προγράμματος LIFE infocycle

LIFE13 INF/GR/1342. Παρουσίαση προγράμματος LIFE infocycle LIFE13 INF/GR/1342 Παρουσίαση προγράμματος LIFE infocycle Παρουσίαση προγράμματος LIFE infocycle Τίτλος έργου «Ανάπτυξη επικοινωνιακής και εκπαιδευτικής εκστρατείας ανακύκλωσης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και

Διαβάστε περισσότερα

LIFE13 INF/GR/1342 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον

LIFE13 INF/GR/1342 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον LIFE13 INF/GR/1342 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον Παρουσίαση προγράμματος LIFE Infocycle Παρουσίαση προγράμματος LIFE infocycle Τίτλος έργου «Ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης ΑΗΗΕ για καταστήματα (retailers)»

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης ΑΗΗΕ για καταστήματα (retailers)» LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342 «Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης ΑΗΗΕ για καταστήματα (retailers)» Το έργο LIFE INFOCYCLE Ανάπτυξη επικοινωνιακής και εκπαιδευτικής εκστρατείας ανακύκλωσης Αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

LIFE13 INF/GR/1342 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον

LIFE13 INF/GR/1342 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον LIFE13 INF/GR/1342 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον Παρουσίαση προγράμματος LIFE Infocycle Παρουσίαση προγράμματος LIFE infocycle Τίτλος έργου «Ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης Μικρών και Μεγάλων συσκευών ΑΗΗΕ»

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης Μικρών και Μεγάλων συσκευών ΑΗΗΕ» LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342 «Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης Μικρών και Μεγάλων συσκευών ΑΗΗΕ» Το έργο LIFE INFOCYCLE Ανάπτυξη επικοινωνιακής και εκπαιδευτικής εκστρατείας ανακύκλωσης Αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΕ Λάρισα 19/11/2015. Ανακύκλωση ΑΗΗΕ και κοινωνικά οφέλη

ΤΕΕ Λάρισα 19/11/2015. Ανακύκλωση ΑΗΗΕ και κοινωνικά οφέλη ΤΕΕ Λάρισα 19/11/2015 Ανακύκλωση ΑΗΗΕ και κοινωνικά οφέλη Ανακύκλωση Α. Η. Η. Ε. και κοινωνικά οφέλη πόβλητα λεκτρικού λεκτρονικού ξοπλισμού «κάθε ουσία ή αντικείμενο το οποίο ο κάτοχός του απορρίπτει

Διαβάστε περισσότερα

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης απόβλητων συσκευών ανταλλαγής θερμότητας»

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης απόβλητων συσκευών ανταλλαγής θερμότητας» LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342 «Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης απόβλητων συσκευών ανταλλαγής θερμότητας» Το έργο LIFE INFOCYCLE Ανάπτυξη επικοινωνιακής και εκπαιδευτικής εκστρατείας ανακύκλωσης Αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης κατά τη Συλλογή και Μεταφορά ΑΗΗΕ»

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης κατά τη Συλλογή και Μεταφορά ΑΗΗΕ» LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342 «Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης κατά τη Συλλογή και Μεταφορά ΑΗΗΕ» Το έργο LIFE INFOCYCLE Ανάπτυξη επικοινωνιακής και εκπαιδευτικής εκστρατείας ανακύκλωσης Αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης Οθονών»

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης Οθονών» LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342 «Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης Οθονών» 1 Το έργο LIFE INFOCYCLE Ανάπτυξη επικοινωνιακής και εκπαιδευτικής εκστρατείας ανακύκλωσης Αποβλήτων Ηλεκτρικών και Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης Λαμπτήρων»

«Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης Λαμπτήρων» LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342 «Εγχειρίδιο ορθής διαχείρισης Λαμπτήρων» 1 Το έργο LIFE INFOCYCLE Ανάπτυξη επικοινωνιακής και εκπαιδευτικής εκστρατείας ανακύκλωσης Αποβλήτων Ηλεκτρικών και Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

«Ανακύκλωση αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού» Ημερίδα 27 Ιουνίου 2008 «Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων» Εισηγήτρια: Κατερίνα Παπαοικονόμου Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τοποθέτηση του προβλήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΚΑΙ ΓΟΜΩΣΕΩΝ vπυροπροστασια - ΜΑΝΩΛΑΡΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ - ΔΙΠΛ. ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ 1 ΕΙΔΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ-ΟΡΟΛΟΓΙΑ Απόβλητο: κάθε ουσία ή αντικείμενο,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΡΟΟΙΜΙΟ Η Στρατηγική της Περιφέρειας Πελοποννήσου για την ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στοχεύει αφενός στην υλοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη και επίδειξη μοντέλων πρόληψης και επαναχρησιμοποίησης αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού LIFE RE-WEEE

Ανάπτυξη και επίδειξη μοντέλων πρόληψης και επαναχρησιμοποίησης αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού LIFE RE-WEEE Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον Ανάπτυξη και επίδειξη μοντέλων πρόληψης και επαναχρησιμοποίησης αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού LIFE

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΣ Α

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΣ Α ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΣ Α Αρφανάκου Αναστασία ΥΠΕΚΑ Γραφείο Εναλλακτικής ιαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων Θεσμικό Πλαίσιο για την Ανακύκλωση Νόμος 4042/ 2012 (ενσωμάτωση

Διαβάστε περισσότερα

Αλλάζει τη. ζωή μας. www.epperaa.gr. www.ypeka.gr. Προστατεύει από τα Απόβλητα

Αλλάζει τη. ζωή μας. www.epperaa.gr. www.ypeka.gr. Προστατεύει από τα Απόβλητα Προστατεύει από τα Απόβλητα Αλλάζει τη ζωή μας www.epperaa.gr www.ypeka.gr Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2007-2013 Το ΕΠΠΕΡΑΑ ενισχύει την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αποβλήτων βελτιώνει την Ποιότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ. Ειρήνη Βασιλάκη. αρχιτέκτων μηχανικός χωροτάκτης Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ. Ειρήνη Βασιλάκη. αρχιτέκτων μηχανικός χωροτάκτης Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ ΠΛΑΙΣΙΟ 2008/98/ ΕΚ "ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ" Ειρήνη Βασιλάκη αρχιτέκτων μηχανικός χωροτάκτης Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Οδηγία

Διαβάστε περισσότερα

Α/Α ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΥΡΙΟ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Α/Α ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΥΡΙΟ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Στέρεα Απόβλητα Α/Α ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΥΡΙΟ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ 1. ΦΕΚ 179/Α/2001, Νόµος Υπ Αριθ. 2939 Ανακύκλωση συσκευασιών και άλλων προϊόντων (µπαταρίες, ηλεκτρονικά απόβλητα) 2. ΦΕΚ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟ ΟΤΩΝ

Ο ΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟ ΟΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Ο ΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟ ΟΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟ ΟΤΗ Σύµφωνα µε την Εγκύκλιο 130297/15-7-96 του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΟΜΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

ΣΥΝΤΟΜΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΣΦΑΛΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΞΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΥΝΤΟΜΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ GWS Ltd. Γιαννιτσών 200, 54628 Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 523245, Φαξ.: 2310 523241 info@gws.gr www.gws.gr Η Global

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά µε την πολιτική της ΕΕ για ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά απορρίµµατα

Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά µε την πολιτική της ΕΕ για ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά απορρίµµατα MEMO/05/248 Βρυξέλλες, 11 Αυγούστου 2005 Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά µε την πολιτική της ΕΕ για ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά απορρίµµατα 1) Ποιο είναι το πρόβληµα µε τα ηλεκτρικά και τα ηλεκτρονικά απορρίµµατα;

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ. Αγαπητοί/ες κύριοι/ες,

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ. Αγαπητοί/ες κύριοι/ες, Αγαπητοί/ες κύριοι/ες, ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ Η Ελλάδα, στα πλαίσια της ορθολογικής εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων με σκοπό την τελική τους διάθεση με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον και ακολουθώντας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΜΕΣΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΡΓΟΤΑΞΙΟΥ ΜΕΣΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΤΖΙΝΙ ΟΥ ΜΑΡΙΑ Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ. ΜSc Προστασία Περιβάλλοντος και Βιώσιµη Ανάπτυξη Α.Π.Θ. Επιθεωρήτρια Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία ΜΕΣΑ ΑΤΟΜΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Βύρωνας: 12/4/2018 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Αρ. Πρωτ.: 7877 ΔΗΜΟΣ ΒΥΡΩΝΑ Δ/ΝΣΗ ΟΙΚ/ΚΩΝ ΥΠ/ΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Βύρωνας: 12/4/2018 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Αρ. Πρωτ.: 7877 ΔΗΜΟΣ ΒΥΡΩΝΑ Δ/ΝΣΗ ΟΙΚ/ΚΩΝ ΥΠ/ΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Βύρωνας: 12/4/2018 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Αρ. Πρωτ.: 7877 ΔΗΜΟΣ ΒΥΡΩΝΑ Δ/ΝΣΗ ΟΙΚ/ΚΩΝ ΥΠ/ΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΠΡΟΣ Ενδιαφερομένους ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Ο Δήμος μας ενδιαφέρεται να αναθέσει την «Έκδοσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΧΩΔΕ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 3η Πανελλήνια Σύνοδος ΦΟΔΣΑ. Χανιά, 2-4 Ιουλίου 2009 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΗΣ Ε.Ε. ΓΙΑ ΤΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εναλλακτική διαχείριση στερεών απορριμμάτων. Αδαμάντιος Σκορδίλης Δρ Χημικός Μηχανικός

Εναλλακτική διαχείριση στερεών απορριμμάτων. Αδαμάντιος Σκορδίλης Δρ Χημικός Μηχανικός 1 Εναλλακτική διαχείριση στερεών απορριμμάτων Αδαμάντιος Σκορδίλης Δρ Χημικός Μηχανικός Η διαχείριση των στερεών απορριμμάτων αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα, δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό, αλλά πολιτικό,

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Αποβλήτων. Ενότητα 1: Εισαγωγή (Γενικά Περιβαλλοντικά θέματα Περιβαλλοντική Πολιτική).

Διαχείριση Αποβλήτων. Ενότητα 1: Εισαγωγή (Γενικά Περιβαλλοντικά θέματα Περιβαλλοντική Πολιτική). Διαχείριση Αποβλήτων Ενότητα 1: Εισαγωγή (Γενικά Περιβαλλοντικά θέματα Περιβαλλοντική Πολιτική). Δρ. Σταυρούλα Τσιτσιφλή Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Οι βασικές αρχές της εναλλακτικής διαχείρισης είναι: η αρχή της πρόληψης της δημιoυργίας των αποβλήτων

Οι βασικές αρχές της εναλλακτικής διαχείρισης είναι: η αρχή της πρόληψης της δημιoυργίας των αποβλήτων Η Εναλλακτική Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων Δρ. Αδαμάντιου Σκορδίλη Προεδρεύοντα της Επιτροπής Παρακολούθησης Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΕΠΕΔ) Προϊστάμενου ΓΕΔΣΑΠ Η σύγχρονη άσκηση περιβαλλοντικής πολιτικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΙΣΟΤΣΟ ΤΓΙΕΙΝΗ & ΑΥΑΛΕΙΑ ΣΗ ΕΡΓΑΙΑ Δαΐκου Αφροδίτη τηλ mail:

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΙΣΟΤΣΟ ΤΓΙΕΙΝΗ & ΑΥΑΛΕΙΑ ΣΗ ΕΡΓΑΙΑ   Δαΐκου Αφροδίτη τηλ mail: ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΙΣΟΤΣΟ ΤΓΙΕΙΝΗ & ΑΥΑΛΕΙΑ ΣΗ ΕΡΓΑΙΑ www.elinyae.gr Δαΐκου Αφροδίτη τηλ. 210 8200157 mail: daikou@elinyae.gr 205 εκατομμύρια εργαζόμενοι σε όλη την Ευρώπη 167.000 θάνατοι στην ΕΕ των 27 αποδίδονται

Διαβάστε περισσότερα

Νομοθετικές Υποχρεώσεις για τη διαχείριση πετρελαιοειδών αποβλήτων και καταλοίπων. Παπαπαθεοχάρη Σταυρούλα, Περιβαλλοντολόγος MSc

Νομοθετικές Υποχρεώσεις για τη διαχείριση πετρελαιοειδών αποβλήτων και καταλοίπων. Παπαπαθεοχάρη Σταυρούλα, Περιβαλλοντολόγος MSc Νομοθετικές Υποχρεώσεις για τη διαχείριση πετρελαιοειδών αποβλήτων και καταλοίπων Παπαπαθεοχάρη Σταυρούλα, Περιβαλλοντολόγος MSc Γενικό Πλαίσιο Σύντομη παρουσίαση του ELINA project Πετρελαιοειδή Απόβλητα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ «KNOW WASTE» ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ «KNOW WASTE» ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ «KNOW WASTE» ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Aθηνά Παπαναστασίου ΛειτουργόςΤμήματος Περιβάλλοντος Λευκωσία 20.11.2014 ΔΕΔΟΜΕΝΑ 800 700 600 500 400 300 200 100 0 κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΥΠΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ

ΠΡΟΤΥΠΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ 3 ης ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ (ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ) Δ/ΝΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΤΜΗΜΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ECODESIGN ROHS ENERGY EFFICIENCY ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ECODESIGN ROHS ENERGY EFFICIENCY ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ECODESIGN ROHS ENERGY EFFICIENCY ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Ατμοσφαιρική Ρύπανση Υλικά. Η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να διαβρώσει τα υλικά και να καταστρέψει

Διαβάστε περισσότερα

Ανακύκλωση στην Ελλάδα Νομοθεσία και Προγράμματα

Ανακύκλωση στην Ελλάδα Νομοθεσία και Προγράμματα Ανακύκλωση στην Ελλάδα Νομοθεσία και Προγράμματα Αδαμάντιου Σκορδίλη Πρόεδρος ΕΠΕΔ-Προιστάμενος Προιστάμενος ΓΕΔΣΑΠ Εκτίμηση Παραγωγής Απορ/μάτων στην Ελλάδα 6.000 5.000 4.000 tn x 10 3 3.000 2.000 1.000

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ. Τον κ. Δήμαρχο. για τον κ. Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου. Δήμου Διονύσου

ΠΡΟΣ. Τον κ. Δήμαρχο. για τον κ. Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου. Δήμου Διονύσου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Αγ. Στέφανος 24-3-2017 ΔΗΜΟΣ ΔΙΟΝΥΣΟΥ Αριθ. Πρωτ. 8336 ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΙΑ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ & ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ταχ. Δ/νση: Ευάγγελου Πεντζερίδη 3, Αγ. Στέφανος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0276(COD) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0276(COD) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας 2015/0276(COD) 17.5.2016 ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

Βιομηχανικά απόβλητα και το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων

Βιομηχανικά απόβλητα και το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Βιομηχανικά απόβλητα και το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Δ. Καλλιδρομίτου 1, Κ. Κορυζή 1, Κ. Αραβώσης 2 1 Εψιλον ΑΕ, Μονεμβασίας 27, 15125, Μαρούσι 2 Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Μηχανολόγων

Διαβάστε περισσότερα

Εναλλακτική Διαχείριση A.H.H.E. Δήμος Κερατσινίου - Δραπετσώνας 2014

Εναλλακτική Διαχείριση A.H.H.E. Δήμος Κερατσινίου - Δραπετσώνας 2014 Εναλλακτική Διαχείριση A.H.H.E. Δήμος Κερατσινίου - Δραπετσώνας 2014 Δουζίνας Άκης Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού Το χρονικό δημιουργίας του συλλογικού συστήματός

Διαβάστε περισσότερα

EΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της

EΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 18.4.2012 C(2012) 2384 final EΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 18.4.2012 περί καθορισμού ερωτηματολογίου για τις εκθέσεις των κρατών μελών σχετικά με την εφαρμογή της

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΧΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΧΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Ημ/νια: 12/12/2013 ΕΞΑΜΗΝΟ: Α Χειμερινό Εισηγητής : Εμμανουήλ Ε. Νικόλαος Μάθημα: Υγιεινή και Ασφάλεια Εργασιακών Χώρων Ενότητα: Κεφάλαιο 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Σχ. Έτος : 2013-2014 ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ. Μάθημα: Υγιεινή και Ασφάλεια Εργασιακών Χώρων Ενότητα: Κεφάλαιο 5

ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Σχ. Έτος : 2013-2014 ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ. Μάθημα: Υγιεινή και Ασφάλεια Εργασιακών Χώρων Ενότητα: Κεφάλαιο 5 ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Ημ/νια: 09/01/2014 ΕΞΑΜΗΝΟ: Α Χειμερινό Εισηγητής : Εμμανουήλ Ε. Νικόλαος Μάθημα: Υγιεινή και Ασφάλεια Εργασιακών Χώρων Ενότητα: Κεφάλαιο 5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Το πρόβλημα της υγείας και της ασφάλειας κατά την εργασία έχει επιπτώσεις: στον ίδιο τον εργαζόμενο στην επιχείρηση στο κράτος στην κοινωνία

Το πρόβλημα της υγείας και της ασφάλειας κατά την εργασία έχει επιπτώσεις: στον ίδιο τον εργαζόμενο στην επιχείρηση στο κράτος στην κοινωνία 1. ΓΕΝΙΚΑ 1.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων σε ένα εργασιακό περιβάλλον αποτελεί μια μεγάλη ευθύνη. Μερίδιο στην

Διαβάστε περισσότερα

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη MEMO/07/499 Βρυξέλλες, 26 Νοεµβρίου 2007 Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα 2007-2013: Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη 1. Επιχειρησιακό πρόγραµµα «Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη» 2007-2013: πρόγραµµα στο

Διαβάστε περισσότερα

Υποχρεώσεις Μικροµεσαίων Εταιριών σύµφωνα µε Περιβαλλοντική Νοµοθεσία

Υποχρεώσεις Μικροµεσαίων Εταιριών σύµφωνα µε Περιβαλλοντική Νοµοθεσία Υποχρεώσεις Μικροµεσαίων Εταιριών σύµφωνα µε Περιβαλλοντική Νοµοθεσία ηµήτρης ηµητρίου Υπηρεσία Περιβάλλοντος 25 Ιουνίου 2010 Περιεχόµενα 1. Υποχρεώσεις Κατόχου/Παραγωγού - ιαχειριστή. 2. Ευθύνη Παραγωγού

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Σχ. Έτος : 2013-2014 ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΑΙΤΙΕΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ

ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Σχ. Έτος : 2013-2014 ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΑΙΤΙΕΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Ημ/νια: 23/01/2014 ΕΞΑΜΗΝΟ: Α Χειμερινό Εισηγητής : Εμμανουήλ Ε. Νικόλαος Μάθημα: Υγιεινή και Ασφάλεια Εργασιακών Χώρων Ενότητα: Κεφάλαιο 7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

LIFE13 INF/GR/1342 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον

LIFE13 INF/GR/1342 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον LIFE13 INF/GR/1342 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον Οκτώβριος 2015 Περιβαλλοντικό πρόβλημα Σχηματικά Ποιο είναι το περιβαλλοντικό πρόβλημα που καλούμαστε

Διαβάστε περισσότερα

Η εναλλακτική διαχείριση αποβλητών συσκευασιών στην Ελλάδα Πρακτικές και νέες εξελίξεις

Η εναλλακτική διαχείριση αποβλητών συσκευασιών στην Ελλάδα Πρακτικές και νέες εξελίξεις Η εναλλακτική διαχείριση αποβλητών συσκευασιών στην Ελλάδα Πρακτικές και νέες εξελίξεις Αργυρώ Ρεμούνδου ΕΟΑΝ Διεύθυνση Εναλλακτικής Διαχείρισης Τμήμα ΣΕΔ 15.02.2019 Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ)

Διαβάστε περισσότερα

Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;»

Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;» Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;» Λέξεις κλειδιά: Απορρίμματα, ανακύκλωση, ρύπανση, υγεία, προστασία περιβάλλοντος, ΧΥΤΥ, ΧΑΔΑ Εισαγωγή Απόβλητα ένα επίκαιρο ζήτημα, που αποτελεί διαχρονικά

Διαβάστε περισσότερα

Προκλήσεις και Πρακτικές στη Διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.)

Προκλήσεις και Πρακτικές στη Διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.) Προκλήσεις και Πρακτικές στη Διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.) Φράγκος Προκοπάς Πολιτικός Μηχανικός Διευθυντής Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (Ο.Σ.Ε.Ο.Κ.)

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Χρυστάλλα Στυλιανού Ανώτερη Λειτουργός Τμήμα Περιβάλλοντος Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος

Δρ. Χρυστάλλα Στυλιανού Ανώτερη Λειτουργός Τμήμα Περιβάλλοντος Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Δρ. Χρυστάλλα Στυλιανού Ανώτερη Λειτουργός Τμήμα Περιβάλλοντος Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Νομικό Πλαίσιο και Εφαρμογή του ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Υποχρεώσεις κατόχων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ 1 LIFE Project Number LIFE14 ENV/GR/000858 Reporting Date 08/08/2018 «ΤΕΥΧΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΑΝΑΔΟΧΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΔΤ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΟΔΗΓΙΑ (EE) / ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της

ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΟΔΗΓΙΑ (EE) / ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 16.11.2018 C(2018) 7507 final ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΟΔΗΓΙΑ (EE) / ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 16.11.2018 για την τροποποίηση, προς τον σκοπό της προσαρμογής στην επιστημονική και τεχνική

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ P8_TA(2017)0069 Οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους, απόβλητα ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών και απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΣΤΟΧΟI: ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΘΗΤΩΝ ΜΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΗΛ.ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΗΛ.ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΗΛ.ΣΥΣΚΕΥΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. Πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. Πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 2.7.2014 COM(2014) 397 final ANNEX 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της Πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση των οδηγιών 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα,

Διαβάστε περισσότερα

Προδιαγραφές WEEELABEX normative document on Collection V9.0

Προδιαγραφές WEEELABEX normative document on Collection V9.0 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342 Προδιαγραφές WEEELABEX normative document on Collection V9.0 Κανονιστικό έγγραφο

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ενότητα 4: Περιεχόμενα Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) - ΙI

Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ενότητα 4: Περιεχόμενα Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) - ΙI Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ενότητα 4: Περιεχόμενα Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) - ΙI Καθηγητής Α. Κούγκολος Δρ Στ. Τσιτσιφλή Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής

Διαβάστε περισσότερα

Η ανακύκλωση στις νέες συνθήκες. Απολογισμός. Στόχοι. Προβλήματα.

Η ανακύκλωση στις νέες συνθήκες. Απολογισμός. Στόχοι. Προβλήματα. Η ανακύκλωση στις νέες συνθήκες. Απολογισμός. Στόχοι. Προβλήματα. Βασικές Αρχές Εναλλακτικής Διαχείρισης Η αρχή της ιεράρχησης των δράσεων και εργασιών διαχείρισης των αποβλήτων Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΩΝ ΤΕΕ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΟΜΑ Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Χρήστος Νάκος Μηχανολόγος Μηχανικός Στέλιος Παπαδόπουλος Χηµικός (ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ) Μίρκα Ράδου Χηµικός Μηχανικός Σοφία

Διαβάστε περισσότερα

Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων. 1. Εισαγωγή

Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων. 1. Εισαγωγή Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων 1. Εισαγωγή Για την επιτυχή εφαρµογή της πολυκριτηριακής ανάλυσης, είναι απαραίτητο αφενός µεν να εξετασθεί ένας ικανός και αναγκαίος

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ε.. 25/06/2008 ΑΘΗΝΑ

Τ.Ε.Ε.. 25/06/2008 ΑΘΗΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΩΝ Pb - Οξέως, Ni-Cd «Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ» Τ.Ε.Ε.. 25/06/2008 ΑΘΗΝΑ 1. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΣΤΗΛΕΣ & ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κανονισμός τιμολόγησης ΦΟΔΣΑ

Κανονισμός τιμολόγησης ΦΟΔΣΑ Κανονισμός τιμολόγησης ΦΟΔΣΑ Εισαγωγή Tο παρόν αποτελεί σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης, η έκδοση της οποίας προβλέπεται δυνάμει του άρθρου 9 του ν.2939/01, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 9 του ν.4496/2017.

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 9.1.2015 COM(2014) 750 final 2014/0359 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την αποδοχή της τροποποίησης του πρωτοκόλλου του 1998 της σύμβασης του 1979 περί της

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Σύσταση των ΑΗΗΕ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Σύσταση των ΑΗΗΕ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η τεχνική αυτή έκθεση παρουσιάζονται αναλυτικά στοιχεία και πληροφορίες σχετικά: µε τα χαρακτηριστικά των Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισµού ΑΗΗΕ (σύσταση, επικίνδυνα συστατικά,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΟΥ : 10/2015

ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΟΥ : 10/2015 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΗΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΓΕΝΘΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ & ΔΙΚΤΥΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ & ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ Υ Π Ο Γ Ε Ι Ω Σ Η Δ Ι Κ

Διαβάστε περισσότερα

Προδιαγραφές WEEELABEX normative document on Treatment V10.0

Προδιαγραφές WEEELABEX normative document on Treatment V10.0 Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342 Προδιαγραφές WEEELABEX normative document on Treatment V10.0 WEEELABEX κανονιστικό

Διαβάστε περισσότερα

Δίνουμε ζωή ανακυκλώνοντας τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές!

Δίνουμε ζωή ανακυκλώνοντας τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές! Tel: 7000 9333 (7000 WEEE) Tel: 7000 9333 (7000 WEEE) Δίνουμε ζωή ανακυκλώνοντας τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές! ΗΛΕΚΤΡΟΚΥΚΛΩΣH WEEE Electrocyclosis Cyprus Ltd Συλλογικό Σύστημα Διαχείρισης Αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης: οδηγία IPPCΗ

Ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης: οδηγία IPPCΗ Ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης: οδηγία IPPCΗ Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζει τις υποχρεώσεις που πρέπει να τηρούνται στο πλαίσιο βιομηχανικών και γεωργικών δραστηριοτήτων υψηλού δυναμικού ρύπανσης,

Διαβάστε περισσότερα

Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων. Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΚΑ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2014

Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων. Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΚΑ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2014 Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΚΑ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2014 Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων ΝΟΜΟΣ 4042/2012

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Αποβλήτων Πλαστικών στην Κύπρο

Διαχείριση Αποβλήτων Πλαστικών στην Κύπρο Διαχείριση Αποβλήτων Πλαστικών στην Κύπρο ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Το νομικό πλαίσιο της διαχείρισης αποβλήτων πλαστικών στην Κύπρο 2. Στρατηγική Διαχείρισης Αποβλήτων 2015 2021 Στόχοι Στρατηγικής Διαχείρισης Αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΕΡΓΟΥ : ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΒΑΤΟΤΗΤΑΣ-ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΕΙΣ ΟΔΩΝ 2018

ΤΙΤΛΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΕΡΓΟΥ : ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΒΑΤΟΤΗΤΑΣ-ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΕΙΣ ΟΔΩΝ 2018 ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΦΑΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΔΗΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Δ/ΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΙΤΛΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΕΡΓΟΥ : ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΒΑΤΟΤΗΤΑΣ-ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΕΙΣ ΟΔΩΝ 2018 ΦΑΚΕΛΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ (ΦΑΥ) ΟΙ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΕΡΓΟΥ :

ΤΙΤΛΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΕΡΓΟΥ : ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ & ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ, ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΙΤΛΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

CONSLEG - 76L /12/ σ.

CONSLEG - 76L /12/ σ. Οδηγία 91/157/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 18ης Μαρτίου 1991 για τις ηλεκτρικές στήλες και τους συσσωρευτές που περιέχουν ορισµένες επικίνδυνες ουσίες Επίσηµη Εφηµερίδα αριθ. L 078 της 26/03/1991 σ. 0038-0041

Διαβάστε περισσότερα

LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342. Προδιαγραφές WEEELABEX normative document on Logistics V9.0

LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342. Προδιαγραφές WEEELABEX normative document on Logistics V9.0 LIFE Project Number LIFE13 INF/GR/1342 Προδιαγραφές WEEELABEX normative document on Logistics V9.0 Κανονιστικό έγγραφο WEEELABEX Εφοδιασμός (logistics) 2 Μαΐου 2011 Με την οικονομική υποστήριξη του προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Εκστρατεία Επιθεώρησης Ξενοδοχείων, Εστιατορίων και Υποστατικών Διανομής Έτοιμων Φαγητών Μάιος Ιούνιος 2018

ΘΕΜΑ: Εκστρατεία Επιθεώρησης Ξενοδοχείων, Εστιατορίων και Υποστατικών Διανομής Έτοιμων Φαγητών Μάιος Ιούνιος 2018 Λευκωσία, 9 Μαΐου 2018 ΠΡΟΣ: Όλους τους ενδιαφερόμενους ΘΕΜΑ: Εκστρατεία Επιθεώρησης Ξενοδοχείων, Εστιατορίων και Μάιος Ιούνιος 2018 Κυρίες / Κύριοι, Σας πληροφορούμε ότι το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ «Η διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων. Παρόν και προοπτικές.»

ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ «Η διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων. Παρόν και προοπτικές.» ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ «Η διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων. Παρόν και προοπτικές.» 2-6-2010 2010 ΚΕΙΜΕΝΟ ΟΜΙΛΙΑΣ Ιωάννη Μαχαίρα Προϊσταμένου στο Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικού

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Κάτια Λαζαρίδη Πρόεδρος ΔΣ ΕΟΑΝ Αναπλ. Καθηγήτρια, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Κάτια Λαζαρίδη Πρόεδρος ΔΣ ΕΟΑΝ Αναπλ. Καθηγήτρια, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Κάτια Λαζαρίδη Πρόεδρος ΔΣ ΕΟΑΝ Αναπλ. Καθηγήτρια, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Εισήγηση στην Ημερίδα της Π.Ε.Δ. Κεντρικής Μακεδονίας: Ανακύκλωση συσκευασιών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΟΥ: Προσφορά ΑΡΜΟΔΙΑ ΑΡΧΗ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΥΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ: ΥΔΟΜ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ: ΑΡ. ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ: ΣΔΑ / Έκδοση 2η / 2015-11-16 1. ΒΑΣΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Εκστρατεία Επιθεωρήσεων στη Μεταλλουργική Βιομηχανία Νοέμβριος 2017

ΘΕΜΑ: Εκστρατεία Επιθεωρήσεων στη Μεταλλουργική Βιομηχανία Νοέμβριος 2017 Λευκωσία, 27 Οκτωβρίου 2017 ΠΡΟΣ: ΑΠΟ: Όλους τους ενδιαφερόμενους Παναγιώτη Παναγή, Λειτουργό Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων ΘΕΜΑ: Εκστρατεία Επιθεωρήσεων στη Μεταλλουργική Βιομηχανία Σας ενημερώνουμε ότι

Διαβάστε περισσότερα

Παντελής Παντελάρας Χημικός Μηχανικός Μέλος ΜΕΠΑΑ ΤΕΕ

Παντελής Παντελάρας Χημικός Μηχανικός Μέλος ΜΕΠΑΑ ΤΕΕ Παντελής Παντελάρας Χημικός Μηχανικός Μέλος ΜΕΠΑΑ ΤΕΕ Η συνέπεια της ανάπτυξης σε μιά παγκόσμια οικονομία, είναι η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής και της κατανάλωσης. Αποτέλεσμα : υπερβολική αύξηση

Διαβάστε περισσότερα

Κρίσιμα σημεία στη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων προς την κατεύθυνση της Κυκλικής Οικονομίας

Κρίσιμα σημεία στη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων προς την κατεύθυνση της Κυκλικής Οικονομίας Κρίσιμα σημεία στη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων προς την κατεύθυνση της Κυκλικής Οικονομίας Δρ. Σταυρούλα Τσιτσιφλή, Μ.Ε. Περιβάλλοντος ΤΕΕ ΠΤΚΔΘ, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΕΪΝΤΗ Πολιτικός Μηχανικός ΤΕ Msc Προϊσταμένη Τμήματος Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Αχαΐας. Νομοθετικό Πλαίσιο

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΕΪΝΤΗ Πολιτικός Μηχανικός ΤΕ Msc Προϊσταμένη Τμήματος Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Αχαΐας. Νομοθετικό Πλαίσιο ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΕΪΝΤΗ Πολιτικός Μηχανικός ΤΕ Msc Προϊσταμένη Τμήματος Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Αχαΐας Νομοθετικό Πλαίσιο Στη χώρα μας ο θεσμός είναι σε ισχύ από το 1985 όπως καθορίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΤΟΥ ΓΠΑ

ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΤΟΥ ΓΠΑ ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΤΟΥ ΓΠΑ Η εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων σε ένα εργασιακό περιβάλλον, θα πρέπει να εξασφαλίζει σε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗ

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗ ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: Βοηθός Φαρμακείου Ημ/νια: 19/11/2013 ΕΞΑΜΗΝΟ: Α Χειμερινό Μάθημα: Ασφάλεια και Υγιεινή Εισηγητής : Εμμανουήλ Ε. Νικόλαος Ενότητα: Εισαγωγή ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΚΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών & Κατεδαφίσεων Εισηγητής : Π. Κουτσογιαννόπουλος Πολιτικός Μηχανικός

Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών & Κατεδαφίσεων Εισηγητής : Π. Κουτσογιαννόπουλος Πολιτικός Μηχανικός Νοµοθεσία για την εναλλακτική διαχείριση Υλικών Συσκευασίας και άλλων προϊόντων Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών & Κατεδαφίσεων Εισηγητής : Π. Κουτσογιαννόπουλος Πολιτικός Μηχανικός Νόµος Πλαίσιο 2939/2001

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων

Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων ΕΨΙΛΟΝ Α.Ε. Despina Kallidromitou Managing Director 27, Monemvasias str. 151 25 MAROUSI, ATHENS -GREECE T: +30 210 6898622, F: +30 210 6842420 email: kallidromitou@epsilon.gr Σύμβαση: τελος 2012 Ανάδοχο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΟΔΗΓΙΑ (EE) / ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της

ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΟΔΗΓΙΑ (EE) / ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 8.8.2019 C(2019) 5781 final ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΟΔΗΓΙΑ (EE) / ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 8.8.2019 για την τροποποίηση, προς τον σκοπό της προσαρμογής στην επιστημονική και τεχνική πρόοδο,

Διαβάστε περισσότερα

Πακέτο εργαλείων του έργου «OPTIMES»

Πακέτο εργαλείων του έργου «OPTIMES» Πακέτο εργαλείων του έργου «OPTIMES» Περιεχόμενα 1/ Περιβαλλοντική κατάσταση ανά περιοχή... 2 2/ Ευρωπαϊκοί και εθνικοί κανονισμοί... 2 2.1 Ευρωπαϊκοί κανονισμοί... 2 2.1.1 Διαχείριση των αποβλήτων...

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 18.4.2017 COM(2017) 171 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την επανεξέταση του πεδίου εφαρμογής της Οδηγίας 2012/19/ΕΕ σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΩΣ ΠΟΡΟΙ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΩΣ ΠΟΡΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΩΣ ΠΟΡΟΙ Αγγελική Καλλία Αντωνίου Δρ. Νομικής, Δικηγόρος, ankallia@auth.gr 2 δισ. τόνοι αποβλήτων /χρόνο παράγονται στην

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική διαχείριση

Περιβαλλοντική διαχείριση ΚΙΝ ΥΝΟΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ Βασιλική Ευθ. Καραούλη Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ ΜSc Υγιεινολόγος Μηχανικός EPFL-Lausanne ΜSc Υγιεινής & Ασφάλειας Εργασίας RWTH-Aachen

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΡ. 842/2006 ΓΙΑ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΦΘΟΡΙΟΥΧΑ ΑΕΡΙΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΡ. 842/2006 ΓΙΑ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΦΘΟΡΙΟΥΧΑ ΑΕΡΙΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΡ. 842/2006 ΓΙΑ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΦΘΟΡΙΟΥΧΑ ΑΕΡΙΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ Ενημέρωση των ιδιοκτητών, παραγωγών και εισαγωγέων εξοπλισμού που περιέχει Φθοριούχα Αέρια του Θερμοκηπίου καθώς και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΤΚΗ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΤΚΗ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΤΚΗ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ιω ά ννη ς Μ α χα ίρ α ς ΥΠΕΧΩΔΕ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 6ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΩΝ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ Τ.Ε.Ε. 5-7 Ιουνίου 2008 TO ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο της Επιτροπής - D017728/01.

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο της Επιτροπής - D017728/01. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 11 Ιανουαρίου 2012 (OR. en) 5198/12 ENV 10 ENT 2 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ημερομηνία Παραλαβής: 5 Ιανουαρίου 2012 Αποδέκτης: Γενική

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 37/19 Ο ΗΓΙΑ 2002/95/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 27ης Ιανουαρίου 2003 σχετικά µε τον περιορισµό της χρήσης ορισµένων επικίνδυνων ουσιών σε είδη ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισµού

Διαβάστε περισσότερα

Τροποποίηση του περί Αποβλήτων Νόμου

Τροποποίηση του περί Αποβλήτων Νόμου Τροποποίηση του περί Αποβλήτων Νόμου Μεταφορά αρμοδιοτήτων Υπουργού Εσωτερικών στον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για τη διαχείριση των ακόλουθων ρευμάτων αποβλήτων: Οικιακά Απόβλητα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗ - ΔΙΚΑΙΟ Τομέας Μεταλλευτικής Τμήμα Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗ - ΔΙΚΑΙΟ Τομέας Μεταλλευτικής Τμήμα Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗ - ΔΙΚΑΙΟ Τομέας Μεταλλευτικής Τμήμα Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Ιωάννης Πασπαλιάρης, Καθηγητής, Τομέας Μεταλλουργίας Γεώργιος Ν. Παναγιώτου,

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ενότητα 1: Εισαγωγή στην Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ενότητα 1: Εισαγωγή στην Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ενότητα 1: Εισαγωγή στην Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Καθηγητής Α. Κούγκολος Δρ Στ. Τσιτσιφλή Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ 1 Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ε.Σ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ Σε κάθε εργαστήριο, πρέπει να λαμβάνονται προφυλάξεις ώστε οι άνθρωποι που ερευνούν για να εντοπίσουν

Διαβάστε περισσότερα

Ατµοσφαιρική ρύπανση: η Επιτροπή αναλαµβάνει περαιτέρω νοµική δράση κατά 9 κρατών µελών

Ατµοσφαιρική ρύπανση: η Επιτροπή αναλαµβάνει περαιτέρω νοµική δράση κατά 9 κρατών µελών IP/04/84 Βρυξέλλες, 22 Ιανουάριος 2004 Ατµοσφαιρική ρύπανση: η Επιτροπή αναλαµβάνει περαιτέρω νοµική δράση κατά 9 κρατών µελών Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναλαµβάνει ευρέως φάσµατος νοµική δράση µε στόχο να

Διαβάστε περισσότερα