Ζ ΔΜΠΟΡΗΑ ΚΡΑΗΟΤ ΣΟ ΝΟΜΟ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ: Ζ πεξίπησζε ηνπ Κηήκαηνο ΓΔΡΟΒΑΗΛΔΗΟΤ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ζ ΔΜΠΟΡΗΑ ΚΡΑΗΟΤ ΣΟ ΝΟΜΟ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ: Ζ πεξίπησζε ηνπ Κηήκαηνο ΓΔΡΟΒΑΗΛΔΗΟΤ"

Transcript

1 ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΓΔΧΠΟΝΗΑ Σκήκα Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Γηνίθεζεο Αγξνηηθώλ Δπηρεηξήζεσλ Ζ ΔΜΠΟΡΗΑ ΚΡΑΗΟΤ ΣΟ ΝΟΜΟ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ: Ζ πεξίπησζε ηνπ Κηήκαηνο ΓΔΡΟΒΑΗΛΔΗΟΤ Πηπρηαθή Δξγαζία Σνπ πνπδαζηή: Γεσξγίνπ ΝΗΚΟΛΣΗΟΤ Θεζζαλονίκη,

2 ΠΔΡΗΛΖΦΖ θνπφο ηεο εξγαζίαο είλαη λα παξνπζηαζηεί κηα πιήξεο εηθφλα ησλ νηθνλνκηθψλ θαη παξαγσγηθψλ δηαδηθαζηψλ ησλ νηλνπνηεηηθψλ επηρεηξήζεσλ πνπ βξίζθνληαη ζην λνκφ Θεζζαινλίθεο. Οη πιεξνθνξίεο πνπ παξνπζηάδνληαη ζηελ εξγαζία πξνήιζαλ θπξίσο απφ ηζηνζειίδεο θαη απφ δηάθνξα βηβιία πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε ηηο παξαγσγηθέο νηλνπνηεηηθέο δηαδηθαζίεο Βαζηθφ αληηθείκελν ηεο εξγαζίαο είλαη ηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία θαη νη ηξφπνη επεμεξγαζίαο θξαζηνχ ηνπ θηήκαηνο Γεξνβαζηιείνπ. ηελ κειέηε πνπ έγηλε γηα ηελ επηρείξεζε δφζεθε ηδηαίηεξε ζεκαζία ζηα νηθνλνκηθά δξψκελα, δειαδή ζηνλ ηζνινγηζκφ θαη ζηα απνηειέζκαηα απφ ηηο πσιήζεηο ησλ θξαζηψλ ηεο Απφ ηε κειέηε θαη επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ ηεο εξγαζίαο, παξαηεξείηαη φηη νη νηλνπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο, ζηηο νπνίεο αλήθεη θαη ην θηήκα Γεξνβαζηιείνπ, εκθαλίδνπλ κεγάιεο πξννπηηθέο, θαζψο ε αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ δείρλεη κηα ζηαζεξή πνξεία αλφδνπ πνπ ζπλεπάγεηαη άλνδν ηεο δήηεζεο ηνπ θξαζηνχ, άλνδν ησλ πσιήζεσλ θαη άλνδν ηεο πνηφηεηαο ηνπ θξαζηνχ. Σέινο, φζνλ αθνξά ηελ πινπνίεζε ηεο εξγαζίαο, ζεκαληηθφο πεξηνξηζκφο ησλ ζπκπεξαζκάησλ είλαη φηη αθνξά κφλν επηρεηξήζεηο ηεο θεληξηθήο Μαθεδνλίαο θαη ηνπ λνκνχ Θεζζαινλίθεο. Λέξειρ κλειδιά: Ηζηνξία ηνπ θξαζηνχ, Σχπνη θξαζηψλ, Παξαγσγηθή δηαδηθαζία, Σππνπνίεζε, Δκθηάισζε, Παξαγφκελα θξαζηά, Οηλνπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο, Δηζαγσγέο Δμαγσγέο, Κηήκα Γεξνβαζηιείνπ, Ηζνινγηζκφο, Πξννπηηθέο εμέιημεο. 2

3 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ Πεπίληψη...1 Πεπιεχόμενα...3 Ππόλογορ...6 Ειζαγωγή...7 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 ΓΔΝΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΗΣΟΡΗΑ ΣΟΤ ΚΡΑΗΟΤ Ζ ΑΝΑΓΔΝΝΖΖ ΣΟΤ ΔΛΛΖΝΗΚΟΤ ΚΡΑΗΟΤ ΣΔΥΝΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΚΑΗ ΠΑΡΑΓΧΓΗΚΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ...11 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ΣΤΠΟΠΟΗΖΖ ΚΡΑΗΧΝ ΠΟΗΚΗΛΗΔ ΣΑΦΤΛΗΧΝ ΣΤΠΟΗ ΚΑΗ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΚΡΑΗΧΝ ΓΔΧΓΡΑΦΗΚΖ ΚΑΣΑΝΟΜΖ...22 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ΔΜΠΟΡΗΟ ΚΡΑΗΧΝ, ΔΗΑΓΧΓΔ ΚΑΗ ΔΞΑΓΧΓΔ ΓΔΝΗΚΑ ΓΗΑ ΣΟ ΔΜΠΟΡΗΟ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ ΚΑΗ ΠΡΟΟΠΣΗΚΔ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΑΝΑΛΤΖ ΣΟΤ ΚΛΑΓΟΤ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ ΠΟΤ ΑΝΣΗΜΔΣΧΠΗΕΔΗ ΣΟ ΔΜΠΟΡΗΟ ΚΡΑΗΟΤ ΥΧΡΔ ΠΟΤ ΔΞΑΓΔΣΑΗ ΣΟ ΔΛΛΖΝΗΚΟ ΚΡΑΗ, ΜΔ ΠΟΗΟΝ 3

4 ΣΡΟΠΟ, Δ ΣΗ ΠΟΟΣΖΣΔ ΚΑΗ ΠΟΗΔ ΠΟΗΚΗΛΗΔ...28 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ΟΗΝΟΠΟΗΖΣΗΚΔ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΣΖΝ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΣΖΜΑ ΓΔΡΟΒΑΗΛΔΗΟΤ ΚΣΖΜΑ ΚΤΡ ΓΗΑΝΝΖ ΠΟΡΣΟ ΚΑΡΡΑ ΣΑΝΣΑΛΖ ΜΑΛΑΜΑΣΗΝΑ...37 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 ΑΝΑΛΤΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΧΝ ΣΧΝ ΟΗΝΟΠΟΗΖΣΗΚΧΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΔΡΓΟΦΟΡΗΑ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΓΗΑΡΘΡΧΖ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ...44 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6 ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΣΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ ΚΣΖΜΑ ΓΔΡΟΒΑΗΛΔΗΟΤ ΗΣΟΡΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ ΗΓΡΤΖ ΠΑΡΑΓΟΜΔΝΑ ΚΡΑΗΑ ΠΟΗΟΣΖΣΑ ΚΡΑΗΟΤ ΣΟΤ ΚΣΖΜΑΣΟ ΓΔΡΟΒΑΗΛΔΗΟΤ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΔ ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ

5 6.7 ΗΟΛΟΓΗΜΟ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ ΚΑΗ ΠΡΟΟΠΣΗΚΔ...58 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 7 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΑΠΟ ΣΖ ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ ΓΔΝΗΚΑ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ. 61 5

6 ΠΡΟΛΟΓΟ Ζ παξνχζα εξγαζία εθπνλήζεθε κέζα ζηα πιαίζηα ησλ ππνρξεψζεσλ ηεο πηπρηαθήο εξγαζίαο, ηνπ ηκήκαηνο Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Γηνίθεζεο Αγξνηηθψλ Δπηρεηξήζεσλ, ηεο ζρνιήο ηερλνινγίαο Γεσπνλίαο, ζην ΑΣΔΗ Θεζζαινλίθεο. Σν ζέκα ηεο εξγαζίαο είλαη: «Ζ Δκπνξία θξαζηνχ ζην Ννκφ Θεζζαινλίθεο: Ζ πεξίπησζε ηνπ Κηήκαηνο ΓΔΡΟΒΑΗΛΔΗΟΤ». Ζ εξγαζία είλαη κηα βηβιηνγξαθηθή επηζθφπεζε πιεξνθνξηψλ θαη ζηνηρείσλ, κέζα απφ θιαδηθέο κειέηεο θαη ειεθηξνληθέο δεκνζηεχζεηο, ψζηε αθελφο λα παξνπζηαζηνχλ γεληθά ζηνηρεία γηα ην θξαζί θαη γηα ηηο νηλνπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία θαη αθεηέξνπ λα γίλεη κηα εθηεηακέλε παξνπζίαζε ηεο νηλνπνηεηηθήο επηρείξεζεο πνπ εμεηάδεηαη απφ ηελ παξνχζα εξγαζία. Ζ εξγαζία απνηειείηαη απφ επηά θεθάιαηα θαη ζην ηέινο παξαηίζεηαη θαη ε βηβιηνγξαθία. ηα θεθάιαηα απηά γίλεηαη κηα γεληθή αλαθνξά γηα ην θξαζί θαη ηελ ηππνπνίεζή ηνπ. ην ηξίην θεθάιαην γίλεηαη κηα γεληθή αλαθνξά γηα ην εκπφξην θξαζηνχ, γηα ηηο εηζαγσγέο θαη ηηο εμαγσγέο θαζψο θαη γηα ηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδεη ην εκπφξην ηνπ θξαζηνχ. Έπεηηα γίλεηαη κηα ζχληνκε παξνπζίαζε ησλ θπξηνηέξσλ νηλνπνηεηηθψλ επηρεηξήζεσλ ηεο θεληξηθήο Μαθεδνλίαο, κε βάζε ηα δηαζέζηκα ζηνηρεηά. Αθνινπζεί ε αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ απνηειεζκάησλ ησλ παξαπάλσ επηρεηξήζεσλ. ην έθην θεθάιαην παξνπζηάδεηαη ην θηήκα Γεξνβαζηιείνπ, πνπ απνηειεί ην επίθεληξν κειέηεο ηεο εξγαζίαο θαη ηέινο αλαιχνληαη ηα ζπκπεξάζκαηα απφ ηε κειέηε πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε Ζ φιε πξνζπάζεηα μεθίλεζε αξρέο Ννεκβξίνπ θαη νινθιεξψζεθε ηέινο Απξηιίνπ. Δπηβιέπσλ θαζεγεηήο ηεο φιεο πξνζπάζεηαο ππήξμε ν θ. Κνληνγεψξγνο Αρηιιέαο, ζηνλ νπνίν νθείιεηαη κέξνο ηεο επηηπρεκέλεο νινθιήξσζεο ηεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο. 6

7 ΔΗΑΓΧΓΖ Απφ ηελ αξραηφηεηα αθφκε, ην θξαζί έπαηδε ζεκαληηθφ ξφιν ζηε δσή ηνπ αλζξψπνπ, απνηειψληαο βαζηθφ αγαζφ δηαηξνθήο. Ζ ειιεληθή νηλνπνηία κε ηζηνξία αηψλσλ ραξαθηεξίδεηαη απφ ζεκαληηθή παξαγσγηθή δπλακηθφηεηα θαη θαηέρεη εμέρνπζα ζέζε ζηνλ επξχηεξν θιάδν ησλ θξαζηψλ. Χζηφζν, θχξην ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ θιάδνπ είλαη ε ππεξπαξαγσγή θξαζηνχ, θπξίσο ιφγσ χπαξμεο πνιιψλ νηλνπνηεηηθψλ επηρεηξήζεσλ κεζαίνπ κεγέζνπο. ηελ παξνχζα πηπρηαθή εμεηάδεηαη ε παξαγσγή θαη εκπνξία ηνπ θξαζηνχ ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία, θαη εηδηθφηεξα ζην Ννκφ Θεζζαινλίθεο, εμεηάδνληαο εθηεηακέλα ηελ επηρείξεζε «Κηήκα Γεξνβαζηιείνπ». Οη αλάγθεο ηεο αγνξάο θαιχπηνληαη απφ έλα ζρεηηθά κεγάιν αξηζκφ παξαγσγηθψλ επηρεηξήζεσλ, νη νπνίεο δηαθέξνπλ σο πξνο ηνλ ηξφπν νξγάλσζεο, ην κέγεζνο παξαγσγήο, ηηο κεζφδνπο δηνίθεζεο, θαζψο θαη ηελ αγνξά ζηελ νπνία απεπζχλνληαη. Ζ εγρψξηα παξαγσγή πεξηιακβάλεη ιεπθά, εξπζξά θαη ξνδέ θξαζηά, ηα νπνία θαηαηάζζνληαη αλάινγα κε ηε γιπθχηεηά ηνπο ζε μεξά, γιπθά θαη εκίγιπθα. Δπίζεο ππάξρνπλ ηα επηηξαπέδηα θαη θξαζηά παιαίσζεο. Ο θιάδνο πεξηιακβάλεη θαη επηρεηξήζεηο πνπ εηζάγνπλ θξαζηά απφ ην εμσηεξηθφ, φπσο απφ ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, Ακεξηθή θαη Καλαδά. ζνλ άθνξα ηε δνκή ηεο εξγαζίαο, απηή απνηειείηαη απφ επηά θεθάιαηα. ην πξψην θεθάιαην παξνπζηάδνληαη θάπνηα γεληθά ζηνηρεία γηα ην θξαζί, φπσο ε ηζηνξία ηνπ θαη ε παξαγσγηθή δηαδηθαζία, πνπ αθνινπζείηαη, ηερληθά ζηνηρεία πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε ηελ πξψηε χιε (ζηαθχιη), ηε γιεπθνπνίεζε θαη αιθννιηθή δχκσζε, ηελ νηλνπνίεζε, παιαίσζε θαη σξίκαλζε ηνπ θξαζηνχ ζηε θηάιε. ηε ζπλέρεηα παξνπζηάδεηαη ε ηππνπνίεζε ηνπ θξαζηνχ, δειαδή νη πνηθηιίεο ηνπ (ιεπθέο, εξπζξέο) θαζψο θαη νη ηχπνη θαη νη θαηεγνξίεο θξαζηψλ. ην ηξίην θεθάιαην παξνπζηάδνληαη γεληθά ζηνηρεία γηα ην εκπφξην, ηε ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε ηνπ θιάδνπ, φπσο πξνθχπηεη κέζα απφ κειέηε ηεο hellastat, ηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδεη ην εκπφξην θξαζηνχ, ηηο πνζφηεηεο θαη ηηο ρψξεο εμαγσγήο ηνπ. ην επφκελν θεθάιαην παξνπζηάδνληαη νη νηλνπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ιίγα ζηνηρεία δειαδή γηα ηελ ηζηνξία θαη ίδξπζε ηνπο, θαζψο θαη νη πνηθηιίεο θξαζηνχ πνπ παξάγνπλ. Έπεηηα γίλεηαη αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ απνηειεζκάησλ ησλ επηρεηξήζεσλ Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, φπνπ κέζα απφ πίλαθεο θαη δηαγξάκκαηα εμεηάδεηαη ε νηθνλνκηθή επεκεξία ησλ εηαηξηψλ νηλνπνίεζεο. 7

8 ην έθην θεθάιαην ηα πξάγκαηα γίλνληαη πην ζπγθεθξηκέλα γηα ην Ννκφ Θεζζαινλίθεο, φζνλ αθνξά ην εκπφξην θξαζηνχ, κειεηψληαο ηελ επηρείξεζε Κηήκα Γεξνβαζηιείνπ κε ιεπηνκεξή ηξφπν. Αλαθέξνληαο ζηελ αξρή ηνπ θεθαιαίνπ γηα ηελ ηζηνξία θαη ίδξπζε ηεο επηρείξεζεο, ζηε ζπλέρεηα παξνπζηάδνληαη ηα παξαγφκελα θξαζηά, θαζψο θαη νη δηαθξίζεηο κεξηθψλ απφ απηά. Αλαθέξνληαη επίζεο νη δξαζηεξηφηεηεο ηνπ νηλνπνηείνπ θαη παξαηίζεληαη ην νξγαλφγξακκα θαη ν ηζνινγηζκφο ηεο επηρείξεζεο, κε ηε κνξθή δηαγξάκκαηνο θαη πίλαθα αληίζηνηρα. Σέινο, γίλεηαη αλαθνξά ζηα ηπρφλ πξνβιήκαηα θαη ηηο πξννπηηθέο ηεο επηρείξεζεο, ελψ ζην ηειεπηαίν θεθάιαην παξνπζηάδνληαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ εξγαζία θαη ζπγθεθξηκέλα απφ ηε κειέηε πνπ έγηλε γηα ην Κηήκα Γεξνβαζηιείνπ ζην Ννκφ Θεζζαινλίθεο. 8

9 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 ΓΔΝΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ 1.1) ΗΣΟΡΗΑ ΣΟΤ ΚΡΑΗΟΤ Σν θξαζί γηα ηνπο Έιιελεο, εθηφο ηνπ φηη ζπκπεξηιακβάλεηαη ζηα πέληε βαζηθά ζηνηρεία ηεο δηαηξνθήο ηνπο καδί κε ην λεξφ, ην αιάηη, ην ιάδη θαη ηα δεκεηξηαθά, ζπλδέζεθε ζηελά θαη κε ηνλ πνιηηηζκφ θαη ηε ζξεζθεία ηνπο. Παξ φια απηά, δελ ππήξμαλ ξφδηλεο φιεο νη πεξίνδνη ηεο ειιεληθήο ηζηνξίαο γηα ην θξαζί. Πέξαζε απφ πνιιέο πεξηπέηεηεο, απφ κεζνπξαλήκαηα θαη δησγκνχο, κέρξη λα θηάζεη ζηε ζεκεξηλή ηνπ ζέζε. ηε ζπλέρεηα ζα γίλεη αλαθνξά ζηε ζεκαζηνινγία θαη ιεηηνπξγηθφηεηα ηνπ θξαζηνχ θαη ζα παξνπζηαζηνχλ ιίγα ηζηνξηθά ζηνηρεία γηα ηελ πνξεία ηνπ. ηελ Διιάδα, νη επλντθέο εδαθνινγηθέο θαη θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο επέηξεςαλ ηελ επξεία δηάδνζε ηεο θαιιηέξγεηαο ηνπ ακπειηνχ απφ πνιχ λσξίο. Ζ κεγαιχηεξή ηεο φκσο αλάπηπμε ζεκεηψλεηαη κεηαμχ ηνπ 13νπ θαη ηνπ 11νπ π.υ. αηψλα. Σν θξαζί έρεη κηα καθξαίσλε ηζηνξία ζηνλ ειιαδηθφ ρψξν, κηαο θαη ην ακπέιη θαιιηεξγείηαη απφ ηελ αξρή ηεο 3εο ρηιηεηίαο π.υ. Δίλαη γλσζηφ ζε φινπο φηη νη αξραίνη Έιιελεο, δηέπξεςαλ ζηελ νηλνπνηία, κνλνπσιψληαο ζρεδφλ ηελ αγνξά γηα αηψλεο. Σν εκπφξην ησλ ειιεληθψλ θξαζηψλ απισλφηαλ ζε νιφθιεξε ηε Μεζφγεην, απφ ηελ Ηβεξηθή ρεξζφλεζν κέρξη ηνλ Δχμεηλν Πφλην, θαη απνηεινχζε κία απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο νηθνλνκηθέο δξαζηεξηφηεηεο ησλ πξνγφλσλ καο. χκθσλα κε ηελ Αγία Γξαθή, ν νίλνο ζπλφδεπε ηελ πνξεία ηνπ αλζξψπνπ ζπλδεδεκέλνο κε γεγνλφηα θαη κπζηήξηα ηνπ ρξηζηηαληζκνχ: νίλνο ηεο Θείαο ιεηηνπξγίαο θαη Θείαο θνηλσλίαο. Απφ ηελ αξρή ηεο 3εο ρηιηεηίαο π.υ. νη Αηγχπηηνη θχηεπαλ ακπέιηα, ελψ νη Κηλέδνη ήδε γλψξηδαλ ην θξαζί. ινη απνδέρνληαη πσο νη Έιιελεο, νη πξσηνπφξνη ακπεινθαιιηεξγεηέο ηεο Δπξψπεο, εηζήγαγαλ ηελ ηέρλε ηεο νηλνπνίεζεο πεξίπνπ κηα ρηιηεηία πξηλ απφ ηε δηθή καο επνρή, ζηελ Ηηαιία, ηε Β. Αθξηθή, ηελ Αλδαινπζία θαη ηελ Πξνβεγθία. Οη Ρσκαίνη ζπλέβαιαλ θαη απηνί ζηελ επέθηαζε θαη δηάδνζε ηεο ακπεινπξγίαο κέζσ ησλ πνιεκηθψλ ηνπο θαηαθηήζεσλ. Γελ είλαη ηπραίν φηη ην θξαζί απνηειεί ζηνηρείν θαη ζχκβνιν ηεο ζξεζθείαο πνιιψλ πνιηηηζκψλ. Οη Αηγχπηηνη ην απέδηδαλ ζηνλ ζηξη, ελψ νη Έιιελεο ζην Γηφλπζν. Θεσξνχκελν δψξν ησλ ζεψλ, ην θξαζί εμπςψλεηαη αθφκα θαη ζήκεξα ζην επίπεδν ελφο ζξεζθεπηηθνχ ζπκβφινπ πνπ 9

10 πξνζθέξεηαη κε ηαπεηλνθξνζχλε ζηε ζεφηεηα θαη αληίζηξνθα, κεηνπζησκέλν ζ' απηήλ δίλεη ζηνπο αλζξψπνπο δχλακε, έκπλεπζε θαη επθνξία. ηελ επνρή καο ε ηέρλε ηεο ακπεινπξγίαο δελ είλαη κφλν απνηέιεζκα ηεο δηδαζθαιίαο ησλ παιαηψλ ζηνπο λεφηεξνπο, αιιά έρεη γίλεη θαλνληθή επηζηήκε πνπ εκπινπηίδεηαη ζπρλά απφ ην έλζηηθην ελφο επθπνχο εκπεηξηζκνχ. Κξαζί νλνκάδεηαη ην πξντφλ πνπ πξνέξρεηαη απφ ηελ αιθννιηθή δχκσζε ησλ ζαθράξσλ ηνπ ρπκνχ ηνπ ζηαθπιηνχ. Απνηειείηαη απφ 85% λεξφ,10-12% αιθνφιε, 0,3-0,6% νμέα θαη ηεξάζηην αξηζκφ άιισλ ζηνηρείσλ θαη ελψζεσλ. Ζ ιέμε θξαζί πξνέξρεηαη απφ ην θξάκα, δειαδή ηελ αλάκημε ηνπ κε λεξφ πνπ έθαλαλ νη αξραίνη Έιιελεο, πξνθεηκέλνπ λα ην θαηαλαιψζνπλ ρσξίο ηηο ζπλέπεηεο ηεο κέζεο. Ζ θαιιηέξγεηα ηνπ ακπειηνχ μεθηλά ην Μάξηην θαη νη θαιιηεξγεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηειεηψλνπλ ηνλ Οθηψβξην. Δίλαη πνιπεηέο θπηφ, αιιά ν βηνινγηθφο ηνπ θχθινο είλαη εηήζηνο. Ζ πνηφηεηα ηνπ ζηαθπιηνχ εμαξηάηαη απφ πνιινχο παξάγνληεο. Έλαο απφ απηνχο είλαη ην θιίκα, ην νπνίν παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ θαιιηέξγεηα ηνπ ακπειηνχ θαη ζηηο πνηθηιίεο πνπ πξφθεηηαη λα δψζεη. Έηζη, νη έληνλεο βξνρνπηψζεηο, νη θαχζσλεο θαηά ηνπο ζεξηλνχο κήλεο, ην ςχρνο θαη νη ηζρπξνί άλεκνη απνηεινχλ ζεκαληηθά δηακνξθσηηθά ζηνηρεία ηνπ ηειηθνχ πξντφληνο, ηνπ θξαζηνχ. Άιισζηε, ν ραξαθηήξαο ηνπ ηειεπηαίνπ εμαξηάηαη άκεζα απφ ην ζηαθχιη απφ ην νπνίν πξνέξρεηαη, απφ ηελ πεξηνρή πνπ απηφ θαιιηεξγείηαη θαη απφ ηνλ ηξφπν πνπ νηλνπνηείηαη θαη παιαηψλεηαη. 1.2) Ζ ΑΝΑΓΔΝΝΖΖ ΣΟΤ ΔΛΛΖΝΗΚΟΤ ΚΡΑΗΟΤ Ζ ηζηνξία ηεο ζχγρξνλεο ειιεληθήο νηλνπαξαγσγήο θαη ε αλάπηπμε ηνπ εκθηαισκέλνπ θξαζηνχ ζηελ Διιάδα μεθηλά ζηε δεθαεηία ηνπ Σφηε αξρίδνπλ λα γίλνληαη θαη νη πξψηεο ζνβαξέο επελδχζεηο ζε εγθαηαζηάζεηο θαη κεραλνινγηθφ εμνπιηζκφ, κε απνηέιεζκα ηε ζεακαηηθή βειηίσζε ησλ ειιεληθψλ θξαζηψλ ζε φ,ηη αθνξά ηελ ηερλνινγία. Παξάιιεια, γίλεηαη θαη κεξηθή αλαζχζηαζε ακπειψλσλ κε θχηεπζε εθιεθηψλ πνηνηηθά πνηθηιηψλ νηλακπέινπ, βάζεη αμηνινγήζεσλ πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ απφ ην Ηλζηηηνχην Οίλνπ, ελψ ήδε απφ ηελ πξψηε δεθαεηία ζεζκνζεηνχληαη νη πεξηνρέο γηα ηελ παξαγσγή νίλσλ Ολνκαζίαο Πξνειεχζεσο απφ ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο. 10

11 εκαληηθφηαην ξφιν έπαημε θπζηθά θαη ν αλζξψπηλνο παξάγνληαο, νη Έιιελεο νηλνιφγνη πνπ κεηέθεξαλ ηηο επηζηεκνληθέο ηνπο γλψζεηο ζηελ παξαγσγή, αιιά θαη νη ίδηνη νη νηλνπαξαγσγνί, νη νπνίνη επαηζζεηνπνηήζεθαλ απέλαληη ζηε λέα πξαγκαηηθφηεηα πνπ άξρηζε λα δηακνξθψλεηαη. Σν γεγνλφο φηη ε αλάθακςε ζπληειέζηεθε κέζα ζε ηφζν ιίγα ρξφληα δείρλεη φιν ην δπλακηζκφ ηνπ ακπειννηληθνχ ηνκέα σο θιάδνπ ηεο γεσξγηθήο νηθνλνκίαο. (Μπνπηάξε, 2008) 1.3) ΣΔΥΝΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΚΑΗ ΠΑΡΑΓΧΓΗΚΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ 1.3.1) ηαθύιη, πξώηε ύιε Ζ ξψγα θάζε ζηαθπιηνχ απνηειείηαη απφ ην θινηφ, ην ζάξθσκα θαη ηα θνπθνχηζηα. ην θινηφ πεξηέρνληαη ηα ρξσκαηηθά θαη αξσκαηηθά ζπζηαηηθά ηνπ ζηαθπιηνχ. Σν ζάξθσκα απνηειείηαη απφ ζάθραξα, νμέα, αλφξγαλα άιαηα θαη βηηακίλεο, ελψ ηέινο ηα θνπθνχηζηα είλαη πινχζηα ζε ζηπθέο νπζίεο, ηηο ηαλίλεο. Ο θαξπφο, ην ηζακπί ηνπ ζηαθπιηνχ, ζπγθξαηείηαη απφ ην βιαζηφ ηνπ θπηνχ κε ην θνηζάλη. Σα ζηαθχιηα φζν σξηκάδνπλ απνθηνχλ ρξψκα θαη γιπθχηεηα. Ζ επνρή ηνπ ηξχγνπ έρεη θηάζεη φηαλ απνθηήζνπλ ην επηζπκεηφ ρξψκα θαη άξσκα, θαζψο θαη ηελ θαηάιιειε αλαινγία ζαθράξσλ θαη νμέσλ. ηελ νπζία, κηιάκε γηα ηελ ηερλνινγηθή σξηκφηεηα πνπ αληηζηνηρεί ζηε ζηηγκή θαηά ηελ νπνία ην ζηαθχιη κηαο πνηθηιίαο δίλεη γιεχθνο, ε ρεκηθή ζχζηαζε ηνπ νπνίνπ είλαη θαηάιιειε γηα ηνλ ηχπν ηνπ θξαζηνχ πνπ πξφθεηηαη λα παξαζθεπαζηεί. Απηφ ην δηαπηζηψλνπκε απφ ηνπο ειέγρνπο πνπ γίλνληαη ζε αληηπξνζσπεπηηθά δείγκαηα ζηαθπιηψλ θαηά ηελ πεξίνδν ηεο σξηκφηεηαο. Ζ επνρή ηνπ ηξχγνπ είλαη ζπλήζσο ν επηέκβξηνο, ν κήλαο ηξπγεηήο. Σα ζηαθχιηα καδεχνληαη κε ηα ρέξηα. Ζ ζπιινγή ηνπο γίλεηαη κε πνιιή πξνζνρή θαη ε κεηαθνξά ησλ ζηαθπιηψλ γίλεηαη είηε ζε θαιάζηα, ηα παξαδνζηαθά θνθίληα ιπγαξηάο, είηε ζε πιαζηηθά ηειάξα, ηηο νλνκαδφκελεο «θινχβεο» 1.3.2) Γιεπθνπνίεζε θαη αιθννιηθή δύκσζε Μεηά ηε ζπγθνκηδή ηα ζηαθχιηα κεηαθέξνληαη ζηηο εγθαηαζηάζεηο ηνπ νηλνπνηείνπ, φπνπ μεθηλά ε δηαδηθαζία ηνπ κνχζηνπ. Ο κνχζηνο κπνξεί λα εμαρζεί είηε κε ην παξαδνζηαθφ παηεηήξη, φπνπ ηα ζηαθχιηα παηηνχληαη απφ ηνπο αλζξψπνπο, είηε κε δηάθνξα κεραλήκαηα (ζπαζηήξεο). Τπάξρνπλ κεραλήκαηα (πηεζηήξηα) πνπ, 11

12 πξνθεηκέλνπ λα παξαρζεί ιεπθφ θξαζί, δηαρσξίδνπλ απηφκαηα ην ρπκφ απφ ηα ζηεξεά ζπζηαηηθά ηεο ξψγαο. Γηα ην θφθθηλν θξαζί απηφ ρξεηάδεηαη λα γίλεη πνιχ αξγφηεξα, αθνχ ζε πξψην ζηάδην παίξλνπκε νιφθιεξν ηνλ ζηαθπινπνιηφ. Απηφ πνπ είλαη πνιχ ζεκαληηθφ ηφζν ζηε ιεπθή φζν θαη ζηελ εξπζξή νηλνπνίεζε είλαη ε αθαίξεζε ησλ θνηζαληψλ, θαζψο είλαη επηδήκηα ηφζν ζηε γεχζε φζν θαη ζηελ πγεία ηνπ θαηαλαισηή. Μεηά αθνινπζεί ε αιθννιηθή δχκσζε. ηε ζπλέρεηα ζα αλαθεξζνχκε μερσξηζηά ζηελ εξπζξή, ξνδέ θαη ιεχθε νηλνπνίεζε ) Δξπζξή θαη ξνδέ νηλνπνίεζε Σα ζηαθχιηα κφιηο θηάζνπλ ζην νηλνπνηείν, αδεηάδνληαη αξρηθά ζε αλνμείδσηεο ζηαθπινδφρνπο. Ο πεξηζηξεθφκελνο θνριίαο, πνπ βξίζθεηαη ζηε βάζε ηεο ζηαθπινδφρνπ, ηα νδεγεί ζην επφκελν ζηάδην ηεο θαηεξγαζίαο ηνπο, ζην εθξαγηζηήξην, φπνπ νη ξψγεο δηαρσξίδνληαη απφ ηα θνηζάληα ηνπο.. ηε ζπλέρεηα νη ξψγεο πεξλνχλ αλάκεζα απφ ηνπο θπιίλδξνπο ηνπ ζιηπηεξίνπ. Καζψο νη ξψγεο ζπάλε, απειεπζεξψλεηαη ν ρπκφο ηνπο θαη φινο ν ζηαθπινπνιηφο πνπ δεκηνπξγείηαη κεηαθέξεηαη κε ηε βνήζεηα κηαο αληιίαο ζηηο αλνμείδσηεο δεμακελέο. Σν θξίζηκν, ινηπφλ, ζεκείν ηεο νηλνπνίεζεο είλαη ε αιθννιηθή δχκσζε πνπ πξνθαιείηαη απφ ηηο δχκεο, κνλνθχηηαξνπο νξγαληζκνχο πνπ βξίζθνληαη ζηε θινχδα ηνπ ζηαθπιηνχ θαη έρνπλ πιένλ πεξάζεη ζην ζηαθπινπνιηφ. Ζ θπξηφηεξε δνπιεηά ηνπο είλαη λα κεηαηξέςνπλ ην γιπθφ ρπκφ ηνπ ζηαθπιηνχ, θαη πην ζπγθεθξηκέλα ηα ζάθραξα ηνπ, ζε αιθνφιε. Σαπηφρξνλα απειεπζεξψλεηαη δηνμείδην ηνπ άλζξαθα πνπ δεκηνπξγεί θπζαιίδεο. Απηέο αλεβάδνπλ ηνπο θινηνχο ζηελ επηθάλεηα ησλ δεμακελψλ, φπνπ ζρεκαηίδνπλ ππθλφ «θαπέιν». Δδψ πξέπεη λα ηνληζηεί φηη νη εξπζξέο ρξσζηηθέο νπζίεο, ζηηο νπνίεο νθείιεηαη ην θφθθηλν ρξψκα ηνπ θξαζηνχ, βξίζθνληαη ζην εζσηεξηθφ ησλ θινηψλ ηνπ ζηαθπιηνχ. Μφλν ε επαθή ηνπ ρπκνχ κε ην θινηφ, ζηε ζσζηή ζεξκνθξαζία θαη γηα ζπγθεθξηκέλν ρξφλν, δίλεη ην πνζεηφ απνηέιεζκα ηνπ ρξσκαηηζκνχ ηνπ. Γηα λα ζπκβεί απηφ, αλεβαίλεη ν ρπκφο απφ ηνλ ππζκέλα ηεο δεμακελήο θαη αλαθπθιψλεηαη απφ ηελ θνξπθή ηεο. Με απηφλ ηνλ ηξφπν δηαβξέρνληαη ηα ζηέκθπια. Ρπζκίδνληαο, ινηπφλ, ην ρξφλν απηήο ηεο δηαδηθαζίαο πνπ νλνκάδεηαη εθρχιηζε, έρνπκε ην επηζπκεηφ ρξψκα. ηα εξπζξά θξαζηά ν ρξφλνο εθρχιηζεο είλαη ζπλήζσο 12

13 5-15 εκέξεο, ελψ ζηελ παξαγσγή ησλ ξνδέ απνκαθξχλεηαη ην γιεχθνο κεηά απφ 12 σο 24 ψξεο. Παξαηεξείηαη αθφκε φηη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο αιθννιηθήο δχκσζεο απμάλεηαη ε ζεξκνθξαζία ηνπ ρπκνχ. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί νη δχκεο παξάγνπλ ελέξγεηα. θνπφο είλαη λα δηαηεξεζεί ε ζεξκνθξαζία ζην φξην ησλ 28 ν C, πνπ είλαη ηδαληθή γηα ηελ παξαγσγή ησλ εξπζξψλ θξαζηψλ, θαζψο επηηξέπεη λα παξαιακβάλνληαη ηα ζπζηαηηθά πνπ δηαθνξνπνηνχλ ηε γεχζε ησλ θφθθηλσλ θξαζηψλ δηαηεξψληαο ζπγρξφλσο ηε θξεζθάδα ησλ αξσκάησλ ηνπο. Φχρνληαη, ινηπφλ, νη δεμακελέο θαη ζηε ζπλέρεηα πεξηινχδνληαη κε θξχν λεξφ ή εκβαπηίδνληαη ζην εζσηεξηθφ ηνπο ςπθηηθά ζηνηρεία. Μφιηο ν ρπκφο απνθηήζεη ην επηζπκεηφ ρξψκα θαη γεπζηηθφ ραξαθηήξα, απνκαθξχλεηαη απφ ηνπο θινηνχο θαη κεηαθέξεηαη ζε άιιε δεμακελή. Δδψ νινθιεξψλεηαη ε αιθννιηθή δχκσζε θαη εθδειψλεηαη κία δεχηεξε, ε κεινγαιαθηηθή. Απηή πξνθαιείηαη απφ ηα βαθηήξηα ηνπ θξαζηνχ, ζε αληίζεζε κε ηελ πξψηε πνπ πξαγκαηνπνηείηαη απφ ηηο δχκεο. Δίλαη δε ηφζν ζεκαληηθή γηα ηελ εμέιημε ησλ εξπζξψλ θξαζηψλ, ψζηε αλ δελ εθδεισζεί απφ κφλε ηεο, γίλεηαη πξνζπάζεηα λα πξνθιεζεί. ε απηή ηε δχκσζε ην κειηθφ νμχ κεηαηξέπεηαη ζε γαιαθηηθφ, κηα αιιαγή πνπ καιαθψλεη ην θξαζί, κεηψλεη δειαδή ηνλ άγνπξν ραξαθηήξα ηνπ θαη βνεζά ζηελ σξίκαλζή ηνπ. ( ) Λεπθή νηλνπνίεζε Σα ζηαθχιηα αδεηάδνληαη αξρηθά ζηελ αλνμείδσηε ζηαθπινδφρν. Με ηε βνήζεηα ηνπ θνριία νδεγνχληαη ζην εθξαγηζηήξην, φπνπ δηαρσξίδνληαη νη ξψγεο απφ ηα θνηζάληα. ηε ζπλέρεηα νη ξψγεο πεξλνχλ αλάκεζα απφ ηνπο θπιίλδξνπο ηνπ ζιηπηεξίνπ, φπνπ ζπάδνπλ θαη απειεπζεξψλεηαη κέξνο ηνπ ρπκνχ ηνπο. Οη δχκεο ηνπ θινηνχ έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ ίδην ην ρπκφ. Ζ ζηαθπινκάδα, πνπ παξαιακβάλεηαη κε απηφλ ηνλ ηξφπν, νδεγείηαη ζην πηεζηήξην, φπνπ πηέδεηαη θαη έηζη εμάγεηαη ην ππφινηπν ηνπ ρπκνχ. Ο ρπκφο νδεγείηαη ζε δεμακελή φπνπ ςχρεηαη γηα κηα νιφθιεξε λχρηα. Δίλαη ε δηαδηθαζία ηεο απνιάζπσζεο, θαηά ηελ νπνία ν κνχζηνο δηαπγάδεηαη. Ζ δηαχγαζε επηηπγράλεηαη απφ κφλε ηεο κε ηελ θαηαθάζηζε φισλ ησλ ζσκαηηδίσλ, πνπ βξίζθνληαη ελ αηψξεζεη ζην κνχζην, θαη γίλεηαη πάληα πξηλ απφ ηελ αιθννιηθή δχκσζε. Ζ δηάξθεηά ηεο είλαη απφ 12 έσο 14 ψξεο, αλάινγα κε ην πνζνζηφ ιαζπψλ. 13

14 Σα θξαζηά πνπ πξνέξρνληαη απφ απνιαζπσκέλνπο κνχζηνπο έρνπλ θαζαξφηεξν άξσκα. Σν ρξψκα ηνπο είλαη πην ζηαζεξφ θαη ιηγφηεξν επαίζζεην ζηηο νμεηδψζεηο. Ο θαζαξφο πιένλ ρπκφο, κεηαγγίδεηαη ζε δεμακελή φπνπ πξαγκαηνπνηείηαη ε αιθννιηθή δχκσζε. Ζ δεμακελή ςχρεηαη, έηζη ψζηε ε ζεξκνθξαζία ηεο δχκσζεο λα θπκαίλεηαη ζηνπο 18 ν C, απνζθνπψληαο ζηελ απφθηεζε αξσκάησλ κε ραξαθηήξα ινπινπδηψλ θαη θξνχησλ, πνπ ζα ραξίζνπλ ζην θξαζί θξεζθάδα. Μεηά ην ηέινο ηεο αιθννιηθήο δχκσζεο, φηαλ δειαδή ην ζχλνιν ησλ ζαθράξσλ έρεη κεηαηξαπεί ζε αιθνφιε, ην θξαζί κεηαγγίδεηαη ζηηο δεμακελέο απνζήθεπζεο. ( ) Ζ παιαίσζε ηνπ θξαζηνύ Σν θξέζθν θξαζί, πνπ κφιηο παξαζθεπάζηεθε, δελ είλαη αθφκε έηνηκν γηα θαηαλάισζε. Ζ νμχηεηά ηνπ είλαη πνιχ ηνληζκέλε θαη νη ηαλίλεο ηνπ επηζεηηθέο. Με ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ, φκσο, ην θξαζί ζα σξηκάζεη θαη ζα απνθηήζεη ηελ ηζνξξνπία ησλ γεπζηηθψλ ηνπ ραξαθηεξηζηηθψλ. ε γεληθέο γξακκέο ηα ιεπθά, ηα ξνδέ θαη ηα ειαθξά εξπζξά θξαζηά, θαηαλαιψλνληαη ζε λεαξή ειηθία, γηαηί ε επραξίζηεζε πνπ καο πξνζθέξνπλ ζρεηίδεηαη κε ηε θξεζθάδα ησλ αξσκάησλ θαη ηεο γεχζεο ηνπο. Αληίζεηα, πνιιά απφ ηα «κεγάια» ιεπθά θξαζηά θαη ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ εξπζξψλ, θπξίσο φηαλ εκθαλίδνπλ ηζρπξά ηνληθφ θαη φμηλν ραξαθηήξα, απαηηνχλ παιαίσζε γηα ηελ αλάδεημε ηνπ γεπζηηθνχ ηνπο πινχηνπ. Ζ παιαίσζε ηνπ θξαζηνχ δηαθξίλεηαη ζηελ νμεηδσηηθή, πνπ πξαγκαηνπνηείηαη κέζα ζην βαξέιη, θαη ζηελ αλαγσγηθή πνπ πξαγκαηνπνηείηαη κέζα ζηε θηάιε. Καηά ηελ νμεηδσηηθή παιαίσζε κε ηελ παξνπζία ηνπ νμπγφλνπ (πνπ εηζέξρεηαη απφ ηνπο πφξνπο ηνπ μχινπ ηνπ βαξειηνχ) ην θξαζί καιαθψλεη ζε γεχζε, ελψ δηαιχεη ηαπηφρξνλα νπζίεο απφ ην μχιν. Σν θξαζί ειέγρεηαη ηαθηηθά, αθφκε θαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο παξακνλήο ηνπ ζην βαξέιη, ην νπνίν ηαθηηθά απνγεκίδεηαη. Διέγρεηαη επίζεο ε ζεξκνθξαζία ηνπ ρψξνπ, ε νπνία πξέπεη λα είλαη αξθεηά ρακειή (14 ν C), θαζψο θαη πγξαζία ηνπ (70-75%). ( ) Ζ σξίκαλζε ηνπ θξαζηνύ ζηε θηάιε Σν θξαζί κεηά απφ ηελ σξίκαλζε θαη ηελ παιαίσζή ηνπ (φηαλ απηή 14

15 πξαγκαηνπνηείηαη) πξνεηνηκάδεηαη γηα ηελ εκθηάισζε ηνπ. Καζψο πξέπεη λα εκθαλίδεηαη δηαπγέο ζηελ θηάιε ηνπ, απνκαθξχλνληαη ηπρφλ ζηεξεά ζσκαηίδηα πνπ βξίζθνληαη ζε δηαζπνξά θαζψο θαη νη νπζίεο νη νπνίεο είλαη ππεχζπλεο γηα ην ζφισκα πνπ παξνπζηάδεη ή πνπ κπνξεί λα παξνπζηάζεη ζην κέιινλ. Γηα απηφ ην ιφγν ην θξαζί ςχρεηαη, θνιιάξεηαη θαη ηέινο θηιηξάξεηαη. Ζ εκθηάισζε είλαη κηα ζρεηηθά απιή, κεραληθή δηαδηθαζία. Αλ θαη ε θαηεξγαζία ηνπ γπαιηνχ ήηαλ γλσζηή απφ ην 1500 π.υ., κφλν κεηά ηνλ 17ν αηψλα, άξρηζε λα ρξεζηκνπνηείηαη ε θηάιε γηα ηε κεηαθνξά, ηε δηαηήξεζε θαη ηελ απνζήθεπζε ηνπ θξαζηνχ. Δίλαη ε επνρή θαηά ηελ νπνία αλαθαιχθζεθε ν θειιφο θαη νη ηδηαίηεξεο ηδηφηεηέο ηνπ. ηηο ζχγρξνλεο γξακκέο εκθηάισζεο ππάξρεη έλα απηφκαην πιπληήξην θηαιψλ, έλα ζχζηεκα γεκίζκαηφο ηνπο κε θξαζί, έλα πσκαηηζηηθφ κεράλεκα, έλα ζχζηεκα εηηθεηνθφιιεζεο θαη ηέινο εγθηβσηηζκνχ. Ζ θηάιε, ν θειιφο, ε εηηθέηα, ην θαςχιιην απνηεινχλ κηα νιφθιεξε ζεηξά απφ πξντφληα πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ ηειηθή εκθάληζε, ζην "ληχζηκν" ηνπ θξαζηνχ. ε απηφ ην ζεκείν πξέπεη λα αλαθεξζνχκε ζηε ρξεζηκφηεηα ηεο εηηθέηαο, ε νπνία απνηειεί ηελ ηαπηφηεηα ηνπ επψλπκνπ θξαζηνχ. Ζ εηηθέηα πξέπεη λα δίλεη φζν ην δπλαηφλ πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο γηα ην θξαζί πνπ πεξηέρεηαη ζηε θηάιε, δειαδή λα γλσζηνπνηεί ζηνλ θαηαλαισηή ηνλ ηχπν ηνπ θξαζηνχ, ηελ πξνέιεπζε ηνπ, ηνλ εκθηαισηή θαη ηελ ή ηηο πνηθηιίεο ηνπ. Δπηπιένλ, ε εηηθέηα πξέπεη λα είλαη ειθπζηηθή θαη φρη παξαπιαλεηηθή γηα ηνλ θαηαλαισηή. Οη ελδείμεηο ηεο δηαθξίλνληαη ζε ππνρξεσηηθέο θαη ζπκπιεξσκαηηθέο. Οη πξψηεο πξνζθνιινχληαη ζην κπξνζηηλφ κέξνο ηεο θηάιεο, ελψ νη δεχηεξεο ζην πίζσ κέξνο. ηα εξπζξά θξαζηά ζπλήζσο αθνινπζεί ε αλαγσγηθή παιαίσζε ηνπ θξαζηνχ κέζα ζηε θηάιε. Δίλαη εθείλν ην ζηάδην φπνπ ην θξαζί, κε ηελ απνπζία πιένλ νμπγφλνπ, αλαπηχζζεη ην κπνπθέην ηνπ. ( 15

16 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ΣΤΠΟΠΟΗΖΖ ΚΡΑΗΧΝ 2.1) ΠΟΗΚΗΛΗΔ ΣΑΦΤΛΗΧΝ Τπάξρνπλ πνιιέο πνηθηιίεο ζηαθπιηψλ, πνπ ζπλήζσο παίξλνπλ ην φλνκά ηνπο απφ ηνλ ηφπν παξαγσγήο ηνπο. Παξαθάησ ζα δνχκε ηηο θπξηφηεξεο ιεπθέο θαη εξπζξέο πνηθηιίεο πνπ ππάξρνπλ ) Κπξηόηεξεο ιεπθέο πνηθηιίεο ΑΤΡΣΗΚΟ Πνιπδπλακηθή πνηθηιία, απφ ηηο πην αμηφινγεο ηεο Μεζνγείνπ. Λίθλν ηεο ε αληνξίλε. Γίλεη θξαζηά κε δηαθξηηηθφ άξσκα (εζπεξηδνεηδή), πινχζην ζψκα θαη νμχηεηα. ΒΖΛΑΝΑ Ζ επγεληθή ιεπθή πνηθηιία ηεο Κξήηεο. Γίλεη θξαζηά κε έληνλν άξσκα, λεχξν θαη θηλέηζα. ΡΟΓΗΣΖ Πνηθηιία κε πνιιέο παξαιιαγέο, απφ ηηο πην δηαδεδνκέλεο ζηνλ ειιεληθφ ρψξν. Γίλεη ιεπθά θξαζηά κε θξνπηψδεο άξσκα, ζψκα θαη θηλέηζα. ΜΟΥΑΣΟ ΑΠΡΟ Αξραηνειιεληθή πνηθηιία, επξχηαηα δηαδεδνκέλε ζηνλ θφζκν. Καιιηεξγείηαη ζηε άκν, ζηε Ρφδν, ζηελ Κεθαιινληά θαη ζην Ρίν Παηξψλ, φπνπ δίλεη κεξηθά απφ ηα πην μαθνπζηά γιπθά θξαζηά ηεο Διιάδαο. ΜΟΥΟΦΗΛΔΡΟ Δξπζξσπή πνηθηιία, ε νπνία ζπλαληάηαη ζην γεσγξαθηθφ δηακέξηζκα ηεο Πεινπνλλήζνπ (Αξθαδία, Μεζζελία). Κξαζηά κε έληνλν άξσκα κνζράηνπ ( ηξηαληάθπιιν ), δσεξάδα θαη λεχξν. ΑΒΒΑΣΗΑΝΟ Ζ πιένλ δηαδεδνκέλε ιεπθή πνηθηιία ζηε Διιάδα θαη θπξίσο ζηνπο ακπειψλεο ηεο Κεληξηθήο Διιάδαο. Μηα παξεμεγεκέλε πνηθηιία, ιφγσ ηεο θαιιηέξγεηάο ηεο 16

17 απνθιεηζηηθά γηα ηελ παξαγσγή επηηξαπέδησλ θξαζηψλ θαη ξεηηλίηε νίλνπ. Πνηθηιία πνπ ζην θαηάιιειν νηθνζχζηεκα θαη κε ηηο θαηάιιειεο ηερληθέο νηλνπνίεζεο δίλεη θξαζηά θξέζθα, επράξηζηα θαη ηζνξξνπεκέλα, κε άξσκα ινπινπδηψλ θαη θξνχησλ. CHARDONNAY Απφ ηηο δεκνθηιέζηεξεο ιεπθέο πνηθηιίεο ηνπ θφζκνπ. Γίλεη θξαζηά κε θξνπηψδε ραξαθηήξα ( εμσηηθά θξνχηα), πινχζηα δνκή θαη ζαπκάζηα επίγεπζε. Δίλαη ε ιεπθή πνηθηιία πνπ εκθαλίδεη ηε κεγαιχηεξε επηδεθηηθφηεηα ζηελ παιαίσζε. SAUVIGNON BLANC Λεπθή πνηθηιία πνπ δίλεη θξαζηά δσεξά κε αξσκαηηθή κχηε πξάζηλσλ θξνχησλ, εχθνια αλαγλσξίζηκσλ, θαη πνιχ λσξίο έηνηκα γηα θαηαλάισζε ) Δξπζξέο πνηθηιίεο ΑΓΗΧΡΓΗΣΗΚΟ Γλσζηφ θαη σο Μαχξν Νεκέαο, ζεσξείηαη ε πην αμηφινγε εξπζξή πνηθηιία ηεο λφηηαο Διιάδαο. Κξαζηά κε έληνλν βαζπθφθθηλν ρξψκα πνπ ζπκπιεξψλεηαη απφ ηψδεηο απνρξψζεηο, θξνπηψδεο άξσκα, βεινχδηλε γεχζε θαη επηδεθηηθφηεηα ζηελ παιαίσζε. ΚΟΣΗΦΑΛΗ Ζ επγεληθή εξπζξή πνηθηιία ηεο Κξήηεο. ε αλάκεημε κε ηελ Μαληειαξηά δίλεη βαζχρξσκνπο νίλνπο, κε ζψκα θαη επηδεθηηθφηεηα παιαίσζεο. ΛΖΜΝΗΟ Αξραία ειιεληθή πνηθηιία, πνπ ηε ζπλαληάκε ζηε Λήκλν θαη ηε Υαιθηδηθή. Γίλεη θξαζηά πςειφβαζκα κε ηδηαίηεξν άξσκα θαη ραξαθηεξηζηηθή γεχζε. ΜΑΝΓΖΛΑΡΗΑ Καιιηεξγείηαη θπξίσο ζηα λεζηά ηνπ Αηγαίνπ (Πάξν, αληνξίλε, Ρφδν, Κξήηε), αιιά θαη ζηελ ππφινηπε Διιάδα. Γλσζηή γηα ην πνιχ ζθνχξν ρξψκα ηεο, ζπκκεηέρεη ζε κεξηθά απφ ηα πην γλσζηά ΟΠΑΠ ειιεληθά θξαζηά. ΝΔΓΚΟΚΑ 17

18 Ζ ηδηαίηεξε πνηθηιία ηεο Γνπκέληζζαο, κε ην έληνλν ηψδεο ρξψκα θαη ην ραξαθηεξηζηηθφ άξσκα. ΞΗΝΟΜΑΤΡΟ Ζ πην αμηφινγε εξπζξή πνηθηιία ηεο Βφξεηαο Διιάδαο, απφ ηελ νπνία παξάγεηαη ν εξπζξφο νίλνο Ο.Π.Α.Π. Νάνπζα. Κξαζηά κε έληνλν θφθθηλν ρξψκα, πινχζηα δνκή, πνιχπινθν κπνπθέην θαη έληνλε επίγεπζε. CABERNET SAUVIGNON Ζ δεκνθηιέζηεξε εξπζξή πνηθηιία ζηνλ θφζκν. Κξαζηά κε ζθνχξν θφθθηλν ρξψκα, πινχζην κπνπθέην, θνκςά, ηζνξξνπεκέλα κε δνκή θαη ζψκα, επηδεθηηθά καθξφρξνλεο παιαίσζεο. MERLOT Δμαηξεηηθή εξπζξή πνηθηιία κε παγθφζκηα απήρεζε. Γίλεη θξαζηά κε βαζπθφθθηλν ρξψκα, γεκάηα, κε πνιχπινθν κπνπθέην, βεινχδηλε γεχζε θαη ηδηαίηεξα καθξά επίγεπζε. SYRAH Δπγελήο εξπζξή πνηθηιία, ε νπνία απαληάηαη θπξίσο ζηελ θνηιάδα ηνπ Ρνδαλνχ ηεο Γαιιίαο αιιά θαη ζε φιν ηνλ θφζκν. Γίλεη θξαζηά κε έληνλν θφθθηλν ρξψκα, θαιή δνκή, ηαλληθή επίγεπζε θαη πινχζηα κχηε. ( 2.2) ΣΤΠΟΗ ΚΑΗ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΚΡΑΗΧΝ 2.2.1) Οη ηύπνη ησλ Διιεληθώλ θξαζηώλ Οη ηχπνη ησλ θξαζηψλ δηακνξθψλνληαη βάζεη θάπνησλ θξηηεξίσλ. Πξψην θξηηήξην δηαθνξνπνίεζεο απνηειεί ην ρξψκα. Έηζη, δηαθξίλνπκε ηα θξαζηά ζε ιεπθά, ξνδέ θαη εξπζξά. Πξφθεηηαη γηα έλα ραξαθηεξηζηηθφ πνπ εμαξηάηαη αθελφο απφ ην είδνο ηνπ ζηαθπιηνχ πνχ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηελ παξαζθεπή ηνπ θξαζηνχ θαη αθεηέξνπ απφ ην είδνο ηεο νηλνπνίεζεο. Αλάινγα κε ηε γιπθχηεηά ηνπο, ηελ πεξηεθηηθφηεηά ηνπο δειαδή ζε ζάθραξα, ηα θξαζηά δηαθξίλνληαη ζε μεξά, εκίμεξα, εκίγιπθα, θαη γιπθά. Ζ γιπθχηεηά ηνπο νθείιεηαη ζηα ζάθραξα πνπ παξακέλνπλ αδχκσηα, εάλ δηαθνπεί ε αιθννιηθή δχκσζε. Ζ δηαθνπή κπνξεί λα είλαη θπζηθή, φπσο ζηελ πεξίπησζε ησλ Φπζηθψο Γιπθψλ Οίλσλ (Vins Νaturellement Doux). Τπάξρνπλ φκσο θαη νη Vins de 18

19 Liqueur, ζηνπο νπνίνπο ε δηαθνπή ηεο αιθννιηθήο δχκσζεο είλαη ηερλεηή, πξαγκαηνπνηείηαη δειαδή κε ηελ πξνζζήθε αιθνφιεο. Σέινο, αλάινγα κε ηελ πεξηεθηηθφηεηά ηνπο ζε δηαιπκέλν δηνμείδην ηνπ άλζξαθα, δηαθξίλνληαη ζε ήζπρα, εκηαθξψδε θαη αθξψδε. Σν αέξην κπνξεί λα πξνέξρεηαη απφ ηελ αιθννιηθή δχκσζε θαη λα έρεη δηαηεξεζεί ζην θξαζί (Φπζηθψο Αθξψδεηο Οίλνη) ή λα έρεη πξνζηεζεί εθ ησλ πζηέξσλ (Σερλεηψο Αθξψδεηο Οίλνη). (el.wikipedia.org/wiki/κραζί) 2.2.2) Καηεγνξίεο θξαζηώλ Δίλαη θαλεξφ φηη ν ραξαθηήξαο ηνπ θξαζηνχ εμαξηάηαη άκεζα απφ ην ζηαθχιη απφ ην νπνίν πξνέξρεηαη, απφ ηελ πεξηνρή φπνπ απηφ θαιιηεξγείηαη, απφ ηνλ ηξφπν πνπ νηλνπνηείηαη θαη παιαηψλεη. Βξίζθνληαη, ινηπφλ, πάλσ ζηηο εηηθέηεο νη ελδείμεηο: Οίλνο Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο, Σνπηθφο Οίλνο ή Δπηηξαπέδηνο, νίλνο μεξφο, εκίγιπθνο, ή αθξψδεο. Απηέο πξέπεη λα γίλεη πξνζπάζεηα λα απνθξππηνγξαθεζνχλ. χκθσλα ινηπφλ κε ηελ εζληθή λνκνζεζία, αιιά θαη ηε λνκνζεζία ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, ηα θξαζηά δηαθξίλνληαη ζε νίλνπο Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο θαη Δπηηξαπέδηνπο. Οίλνη Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο Ζ νλνκαζία πξνέιεπζεο απνηειεί ην ηνπσλχκην κηαο πεξηνρήο, φηαλ ρξεζηκνπνηείηαη σο εκπνξηθή επσλπκία ελφο πξντφληνο. χκθσλα κε ηε δηεζλή λνκνινγία, ην πξντφλ απηφ πξέπεη λα πξνέξρεηαη απφ ηελ πεξηνρή ηεο νπνίαο θέξεη ην φλνκα θαη νη πνηνηηθνί ραξαθηήξεο ηνπ πξέπεη λα νθείινληαη ζε θπζηθνχο θαη ηερληθνχο παξάγνληεο ηεο πεξηνρήο απηήο. Φπζηθνί παξάγνληεο είλαη ην νηθνζχζηεκα ηεο πεξηνρήο παξαγσγήο ηνπ, ελψ ηερληθνί ε ηερλνινγία παξαγσγήο πνπ εθαξκφδεηαη. Έηζη ινηπφλ, έλα θξαζί πνπ έξρεηαη ζηελ αγνξά εκθηαισκέλν κε ην ηνπσλχκην κηαο πεξηνρήο, πξνέξρεηαη απφ ακπεινπξγηθή δψλε λνκνζεηηθά νξηνζεηεκέλε ηεο νπνίαο ην φλνκα θέξεη ζηελ εηηθέηα ηνπ θαη κέζα ζηα φξηα ηεο νπνίαο θαιιηεξγνχληαη νη πνηθηιίεο ζηαθπιηψλ απφ ηηο νπνίεο παξάγεηαη, παξάγεηαη απφ κία ή πεξηζζφηεξεο εθιεθηέο πνηθηιίεο νηλακπέινπ, πάληνηε ηηο ίδηεο, νη νπνίεο είλαη απφιπηα πξνζαξκνζκέλεο ζηηο εδαθνθιηκαηηθέο 19

20 ζπλζήθεο ηεο πεξηνρήο θαη νη νπνίεο βάζεη εκπεηξίαο έρεη απνδεηρζεί φηη δίλνπλ θξαζηά πςειήο πνηφηεηαο, πξνέξρεηαη απφ ακπειψλεο ρακειήο απφδνζεο, αιιά πςειήο πνηφηεηαο, παξαζθεπάδεηαη κε βάζε ηελ παξαδνζηαθή νηλνινγηθή ηερληθή ηεο πεξηνρήο, πξνζαξκνζκέλε ζηηο απαηηήζεηο ηεο ζχγρξνλεο ηερλνινγίαο, σξηκάδεη ή θαη παιηψλεη θάησ απφ εηδηθέο ζπλζήθεο πνπ αμηνπνηνχλ θαη δηακνξθψλνπλ ηα πνηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπο, έρεη ηδηαίηεξα νξγαλνιεπηηθά ραξαθηεξηζηηθά θαη δηθή ηνπ πξνζσπηθφηεηα, πνπ εμαξηάηαη απφ ην νηθνζχζηεκα ηεο πεξηνρήο (ζπλδπαζκφο ηφπνπ παξαγσγήο, θιηκαηνινγηθψλ ζπλζεθψλ θαη πνηθηιίαο ζηαθπιηνχ). Απηά ηα θξαζηά ραξαθηεξίδνληαη απφ κία ηππηθφηεηα. Δίλαη αληηπξνζσπεπηηθά ησλ ζπλζεθψλ ηεο πεξηνρήο παξαγσγήο ηνπο. Δκθαλίδνπλ αηνκηθφηεηα, ηδηαίηεξν ραξαθηήξα θαη πξνζσπηθφηεηα. Σα ειιεληθά θξαζηά κε Ολνκαζία Πξνέιεπζεο πξνέξρνληαη απφ ακπεινπξγηθέο πεξηνρέο κε πςειφ πνηνηηθφ δπλακηθφ, γηα απηφ θαη ραξαθηεξίδνληαη, ζχκθσλα κε ηε λνκνζεζία ηεο Δ.Ο.Κ., σο V.Q.P.R.D., απφ ηα αξρηθά ησλ γαιιηθψλ ιέμεσλ Vin de Qualité Produit de Région Déterminée, πνπ ζεκαίλνπλ: Οίλνο Πνηφηεηαο, Παξαγφκελνο ζε Καζνξηζκέλε Πεξηνρή. Γηαθξίλνληαη ζε Οίλνπο Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο Αλσηέξαο Πνηφηεηαο (Ο.Π.Α.Π.) θαη Οίλνπο Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο Διεγρφκελεο (Ο.Π.Δ.). ηελ Διιάδα παξάγνληαη 27 θξαζηά Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο εθ ησλ νπνίσλ ηα 19 είλαη Ο.Π.Α.Π. θαη ηα ππφινηπα Ο.Π.Δ. Δπηηξαπέδηνη Οίλνη ζν γηα ηνπο Δπηηξαπέδηνπο νίλνπο, απηνί ρσξίδνληαη ζε ηξεηο θαηεγνξίεο: ζηνπο Σνπηθνχο Οίλνπο, ηα θξαζηά κε Ολνκαζία Καηά Παξάδνζε θαη ηα θξαζηά Μάξθαο. Ζ θαηεγνξία ησλ Σνπηθψλ Οίλσλ απνηειεί ηε γέθπξα αλάκεζα ζηνπο Δπηηξαπέδηνπο νίλνπο θαη ηνπο Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο. Πξφθεηηαη γηα θξαζηά πνπ θέξνπλ έλδεημε Γεσγξαθηθήο Καηαγσγήο επηπέδνπ επαξρίαο, λνκνχ ή δηακεξίζκαηνο. χκθσλα κε ηελ Κνηλνηηθή θαη ηελ Δζληθή καο Ννκνζεζία, νη Σνπηθνί Οίλνη αληαπνθξίλνληαη ζε νξηζκέλνπο φξνπο παξαγσγήο νη νπνίνη αθνξνχλ ζηηο πνηθηιίεο νηλακπέινπ απφ ηηο νπνίεο παξάγνληαη, ηηο κεζφδνπο νηλνπνίεζεο ησλ ζηαθπιηψλ, ηνλ ειάρηζην αιθννιηθφ ηίηιν θαη ηνπο νξγαλνιεπηηθνχο ραξαθηήξεο ηνπο. ηελ 20

21 εηηθέηα ηνπο δηαβάδνπκε ηε Γεσγξαθηθή Έλδεημε ηεο Καηαγσγήο ηνπο π.ρ. Κξεηηθφο Σνπηθφο Οίλνο, Μαθεδνληθφο Σνπηθφο Οίλνο θιπ. Σα θξαζηά κε Ολνκαζία Καηά Παξάδνζε παξάγνληαη ζχκθσλα κε παξαδνζηαθέο κεζφδνπο κηαο ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρήο ή ρψξαο. Δίλαη θξαζηά ην φλνκα ησλ νπνίσλ ρξεζηκνπνηείηαη απνθιεηζηηθά θαη παξαδνζηαθά γηα ηνλ ραξαθηεξηζκφ πξντφλησλ πνπ παξάγνληαη ζε κία θαη κφλν ρψξα ή πεξηνρή ηεο ρψξαο. Παξάδεηγκα θξαζηνχ Ολνκαζίαο Καηά Παξάδνζε απνηειεί ε Ρεηζίλα, ην γλσζηφ εχγεπζην ειιεληθφ θξαζί, πνπ ε πξνέιεπζε ηνπ βξίζθεηαη αλαηξέρνληαο ζηελ Αξραηφηεηα. ήκεξα ε νλνκαζία "ΡΔΣΗΝΑ" ρξεζηκνπνηείηαη απνθιεηζηηθά γηα ηα ιεπθά μεξά ειιεληθά θξαζηά, πνπ παξάγνληαη κε ηελ παηξνπαξάδνηε κέζνδν ηεο πξνζζήθεο ξεηζηληνχ πεχθνπ ζην γιεχθνο. ε απηή ηελ θαηεγνξία ππάγεηαη επίζεο θαη ε Βεξληέα, έλα ιεπθφ γιπθφ θξαζί πνπ παξάγεηαη ζηε Εάθπλζν. ια ηα ππφινηπα θξαζηά πνπ θπθινθνξνχλ εκθηαισκέλα αλήθνπλ ζηε θαηεγνξία ησλ απιψλ Δπηηξαπέδησλ θξαζηψλ. Δλλννχκε ηα Κξαζηά Μάξθαο, ηα θξαζηά δειαδή πνπ θπθινθνξνχλ ζηελ αγνξά κε πνηθίιεο εκπνξηθέο νλνκαζίεο. ηελ παξαγσγή ηνπο κεγάιν ξφιν παίδνπλ ε ηερλνινγία, ν απζηεξφο πνηνηηθφο έιεγρνο θαη ε ηέρλε ηνπ νηλνπνηνχ λα δηακνξθψλεη θαη λα αλαπαξάγεη έλα θξαζί ην νπνίν δηαηεξεί ηνπο ίδηνπο πάληα ραξαθηήξεο, ζχκθσλα κε ηηο πξνηηκήζεηο ησλ θαηαλαισηψλ. ( Κξαζηά Παιαίσζεο Ο ραξαθηήξαο νξηζκέλσλ θξαζηψλ βειηηψλεηαη ζεκαληηθά κε ηελ παιαίσζή ηνπο, φζν απηά σξηκάδνπλ κέζα ζε βαξέιηα ή φζν παξακέλνπλ απνζεθεπκέλα ζηηο θηάιεο ηνπο. Γηα απηά ηα θξαζηά παιαίσζεο έρνπλ ζεζπηζηεί εηδηθέο ελδείμεηο, πνπ είλαη αλάινγεο κε ηελ θαηεγνξία ζηελ νπνία αλήθνπλ θαη κε ην ρξφλν θαη ηνλ ηξφπν παιαίσζήο ηνπο. Γηα ηα θξαζηά Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο έρνπλ λνκνζεηεζεί νη ελδείμεηο Reserve θαη Grande Reserve. Ζ έλδεημε Reserve αλαθέξεηαη ζε παιαίσζε ελφο ρξφλνπ ζπλνιηθά γηα ηα ιεπθά θξαζηά θαη δχν γηα ηα εξπζξά. Αληίζηνηρα, ηα θξαζηά πνπ θέξνπλ ηελ έλδεημε Grande Reserve έρνπλ παιηψζεη: ηα κελ ιεπθά δχν ρξφληα (εθ ησλ νπνίσλ έλα ρξφλν ζε βαξέιηα θαη έμη κήλεο ζε θηάιεο), ηα δε εξπζξά ηέζζεξα (εθ ησλ νπνίσλ δεθανρηψ κήλεο ζε βαξέιηα θαη άιινπο δεθανρηψ ζε θηάιεο). Γηα ηα επηηξαπέδηα θξαζηά έρεη εηζαρζεί ε έλδεημε Κάβα, πνπ αλαθέξεηαη 21

22 ζε ρξφλν παιαίσζεο δχν ρξφλσλ γηα ηα ιεπθά θξαζηά (εθ ησλ νπνίσλ έμη κήλεο ζε βαξέιη θαη έμη ζε θηάιεο) θαη ηξηψλ γηα ηα εξπζξά (εθ ησλ νπνίσλ έλα ρξφλν ζε βαξέιηα θαη δχν ζε θηάιεο).( Δηδηθέο ελδείμεηο Μφλν γηα ηα θξαζηά Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο θαη ηνπο Σνπηθνχο Οίλνπο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχληαη νη ελδείμεηο Ακπειψλαο, Κηήκα, Πχξγνο, Μνλαζηήξη, Βίια, Αξρνληηθφ, εθφζνλ ην θξαζί παξάγεηαη απφ ζηαθχιηα ακπειψλα πνπ αλήθνπλ ζηελ ελ ιφγσ ακπεινπξγηθή εθκεηάιιεπζε θαη ε νηλνπνίεζε πξαγκαηνπνηήζεθε κέζα ζηελ εθκεηάιιεπζε απηή.( 2.3)ΓΔΧΓΡΑΦΗΚΖ ΚΑΣΑΝΟΜΖ Πίλαθαο 2.1:Γεσγξαθηθή θαηαλνκή παξαγσγήο νίλνπ ( ) Γεσγξαθηθά Πνζφηεηα % Πνζφηεηα % Πνζφηεηα % Πνζφηεηα % Πνζφηεηα % δηακεξίζκαηα Αλαη , , , , ,1 Μαθεδνλία θαη Θξάθε Γπη. Καη , , , , ,04 Κεληξηθή Μαθεδνλία Ήπεηξνο , , , , ,36 Θεζζαιία , , , , ,19 Πεινπφλλεζν , , ,5 ο θαη Γπη. ηεξεά Αηηηθή θαη , , , , ,8 Νεζηά Κξήηε , , , , χλνιν Πεγή: Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ 22

23 Απφ ηνλ παξαπάλσ πίλαθα θαη φζνλ αθνξά ηελ πνζφηεηα παξαγσγήο νίλνπ, μερσξίδνπλ ε Πεινπφλλεζνο θαη ε Γπηηθή ηεξεά κε κεγάιε άλνδν ηε ρξνληά , φπνπ ε πνζφηεηα θηάλεη ην θg, δειαδή πνζνζηφ 40% επί ηεο ζπλνιηθήο ειιεληθήο παξαγσγήο. Δπίζεο, γηα ηελ Αηηηθή θαη ηα λεζηά ηε ρξνληά ε πνζφηεηα θηάλεη ην θg θαη πνζνζηφ κφιηο 27,3% ηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία, φπνπ αλήθεη θαη ε επηρείξεζε γηα ηελ νπνία ζα γίλεη κειέηε ζε παξαθάησ θεθάιαην, ε πνζφηεηα παξαγσγήο νίλνπ απφ ην 2002 σο ην 2005 ζεκεηψλεη κηα ζπλερή άλνδν, θηάλνληαο ζηα θg θαη πνζνζηφ 8,68% ην 2005, πνζά πνιχ κηθξφηεξα ζε ζρέζε κε ηελ Πεινπφλλεζν θαη ηα λεζηά. Αληίζεηα, ην 2006 ε κείσζε ηεο πνζφηεηαο θηάλεη ηηο κνλάδεο θαη ην πνζνζηφ ηελ 1.5 κνλάδα. Παξαθάησ παξνπζηάδεηαη ην δηάγξακκα πίηαο γηα ηελ γεσγξαθηθή θαηαλνκή εγρψξηαο παξαγσγήο νίλνπ Απφ ηα δεδνκέλα ηνπ πίλαθα 2.1 πξνθχπηεη ην εμήο γξάθεκα πίηαο γηα ην έηνο : Γξάθεκα 2.1: Γεσγξαθηθή θαηαλνκή εγρώξηαο παξαγσγήο νίλνπ ( ) Αναη. Μακεδονία και Θπάκη Δςη. Και Κένηπικη Μακεδονία Ήπ ειπορ Θεζζαλία Πελοπ όννηζορ και Δςη. ηεπεά Αηηικη και Νηζια Κπηηη 23

24 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ΔΜΠΟΡΗΟ ΚΡΑΗΧΝ, ΔΗΑΓΧΓΔ ΚΑΗ ΔΞΑΓΧΓΔ. 3.1) ΓΔΝΗΚΑ ΓΗΑ ΣΟ ΔΜΠΟΡΗΟ Σν εκπφξην ηνπ θξαζηνχ γηα ηελ Διιάδα απνηειεί ζεκαληηθή νηθνλνκηθή εηζξνή ηφζν γηα ηελ νηθνλνκία ηεο ρψξαο φζν θαη γηα απηνχο πνπ αζρνινχληαη κε απηφ - νηλνπνηνχο, εκπφξνπο θξαζηψλ, ρνλδξέκπνξνπο, θάβεο - απφ ηα βπδαληηλά αθφκε ρξφληα. Ο θχξηνο φγθνο ησλ εμαγσγψλ γίλεηαη πξνο ηε Γεξκαλία θαη ηελ Ακεξηθή, ελψ νη εηζαγσγέο γίλνληαη θπξίσο απφ ηε Γαιιία θαη ηελ Ηηαιία. Ζ εγρψξηα αγνξά παξαγσγήο θξαζηνχ εμεηάδεηαη ζε πξφζθαηε κειέηε ηεο Hellastat Α.Δ. ( ζηελ νπνία εθηηκάηαη φηη ην 2008 παξήρζεζαλ ρηι. hl, παξνπζηάδνληαο αχμεζε ηεο ηάμεο ηνπ 8,2% έλαληη ηνπ πξνεγνχκελνπ έηνπο, ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηεο Κεληξηθήο Κιαδηθήο πλεηαηξηζηηθήο Έλσζεο Ακπεινπξγηθψλ Πξντφλησλ (Κ.Δ.Ο..Ο.Δ.). Ζ ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ηεο παξαγσγήο (90% πεξίπνπ) αθνξά επηηξαπέδηνπο νίλνπο έλαληη ησλ νίλσλ πνηφηεηαο. ηνλ θιάδν δξαζηεξηνπνηνχληαη 680 νηλνπνηεία θαη πεξίπνπ 40 ζπλεηαηξηζκνί.. Χζηφζν, ιεηηνπξγνχλ πνιπάξηζκα κηθξά νηλνπνηεία πνπ παξάγνπλ θξαζί ζε κηθξή πνζφηεηα, θπξίσο γηα ηδία θαηαλάισζε. Ζ εγρψξηα θαηαλάισζε νίλνπ δηακνξθψζεθε ζε ρηι. hl ην 2008, βαίλνληαο θζίλνπζα ηελ ηειεπηαία ηξηεηία. Βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ θιάδνπ απνηειεί ε δηαθίλεζε ρχκα θξαζηνχ (65-70% πεξίπνπ), ε νπνία ιακβάλεη ρψξα θπξίσο ζηνπο ρψξνπο εζηίαζεο. Άιια θαλάιηα δηαλνκήο πεξηιακβάλνπλ ηνπο ρνλδξεκπφξνπο (νξηζκέλνη εθ ησλ νπνίσλ εμεηδηθεχνληαη ζην θξαζί), νη νπνίνη πξνκεζεχνπλ ζηε ζπλέρεηα ηηο θάβεο θαη ηνπο ρψξνπο εζηίαζεο, θαζψο θαη ηα super-markets (SM) κε ηα νπνία ζπλήζσο ζπλεξγάδνληαη απεπζείαο νη κεγάιεο εηαηξείεο ηνπ θιάδνπ. Οη εηζαγσγέο νίλνπ ην 2007 αλήιζαλ ζε 238,46 ρηι. hl, αμίαο 32,33 εθ. Ζ πιεηνςεθία απηψλ αθνξά ζε αθξψδε θξαζηά, ελψ νη βαζηθέο ρψξεο πξνέιεπζεο ησλ εηζαγσγψλ είλαη ε Γαιιία θαη ε Ηηαιία. Οη εμαγσγέο ηεο Διιάδαο δηακνξθψζεθαλ ζε 347,17 ρηι. hl, αμίαο 56,45 εθ. ην ίδην έηνο. Κχξηεο ρψξεο πξννξηζκνχ ησλ εμαγσγψλ είλαη ε Γεξκαλία θαη νη Ζ.Π.Α. χκθσλα κε ηα πξνζσξηλά ζηνηρεία ηνπ 11 κήλνπ ηνπ 2008, παξνπζηάδεηαη επηδείλσζε ηνπ εκπνξηθνχ ηζνδπγίνπ θξαζηνχ, θαζψο νη 24

25 Ποζόηηηα ΗL εηζαγσγέο απμήζεθαλ θαηά 9% πεξίπνπ (ζε αμία θαη πνζφηεηα), ελψ νη εμαγσγέο ζεκείσζαλ θάκςε θαηά 19% ζε πνζφηεηα θαη θαηά 2,4% ζε αμία. ( Γξάθεκα 3.1: Γξάθεκα εμέιημεο εηζαγσγώλ θαη εμαγσγώλ θξαζηνύ Ειζαγωγερ Εξαγωγερ Έηορ Πεγή: ΔΤΔ 3.2) ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ ΚΑΗ ΠΡΟΟΠΣΗΚΔ Ο θιάδνο ηνπ εκπνξίνπ θξαζηψλ παξνπζηάδεη θαη νξηζκέλεο αδπλακίεο. Έηζη, ινηπφλ, ζχκθσλα κε εθπξφζσπνπο ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ θιάδνπ κε ηνπο νπνίνπο ζπλεξγάζηεθε ε Hellastat γηα ηελ εθπφλεζε ηεο κειέηεο, ν θιάδνο ραξαθηεξίδεηαη απφ νξηζκέλεο αδπλακίεο νη νπνίεο ζπλνπηηθά αθνξνχλ ηε δηαθίλεζε κεγάισλ πνζνηήησλ ρχκα θξαζηνχ, ηελ εηζαγσγή ρακεινχ θφζηνπο νίλνπ (είηε πνηνηηθνχ απφ ηηο ρψξεο ηνπ «Νένπ Κφζκνπ» είηε ρακειήο πνηφηεηαο απφ ηηο Βαιθαληθέο θπξίσο ρψξεο), ηε δηακφξθσζε αξλεηηθήο εηθφλαο γηα ην ειιεληθφ θξαζί ζηηο δηεζλείο αγνξέο (θηελφ άξα ρακειήο πνηφηεηαο θξαζί), ηα θξνχζκαηα πηνζέηεζεο πξαθηηθψλ αζέκηηνπ αληαγσληζκνχ, ηελ έιιεηςε ειέγρσλ, θαζψο θαη ην ρακειφ επίπεδν γλψζεο ηνπ Έιιελα θαηαλαισηή γηα ην θξαζί. ζνλ αθνξά ηηο πξννπηηθέο ηνπ θιάδνπ, ζηε κειέηε ηεο Hellastat ( γίλεηαη ε εθηίκεζε φηη απηφο ζα αλαπηπρζεί κε ρακεινχο ξπζκνχο ηα επφκελα έηε, απνζπψληαο κεξίδηα θπξίσο απφ ηελ θαηαλάισζε νηλνπλεπκαησδψλ πνηψλ, γηα ιφγνπο πνπ ζρεηίδνληαη κεηαμχ άιισλ κε ην 25

26 ρακειφηεξν αιθννιηθφ βαζκφ, ην ρακειφηεξν θφζηνο, αιιά θαη ηηο ζπλήζεηεο ησλ θαηαλαισηψλ. Ζ πξνζπάζεηα αλάπηπμεο θαη ζηξαηεγηθήο πξνψζεζεο ηνπ ειιεληθνχ θξαζηνχ ζην εμσηεξηθφ αλακέλεηαη λα επλνήζεη κεζνπξφζεζκα ηηο εηαηξείεο ηνπ θιάδνπ, θαζψο θαη λα αλαηξέςεη ηελ παξνχζα θαηάζηαζε, φπνπ ν ξπζκφο ησλ εμαγσγψλ βαίλεη κεηνχκελνο (αλ θαη απνηειεί ζεηηθή εμέιημε ε αχμεζε ηεο κέζεο ηηκήο ησλ εμαγσγψλ). Παξάιιεια, παξαηεξείηαη, θπξίσο ιφγσ ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο, θάκςε ηεο δήηεζεο ησλ premium θξαζηψλ θαη γηα ηνλ ίδην ιφγν αλακέλεηαη λα απμεζεί ε εηζαγσγηθή δηείζδπζε ησλ θξαζηψλ απφ ηηο ρψξεο ηνπ «Νένπ Κφζκνπ». 3.3) ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΑΝΑΛΤΖ ΣΟΤ ΚΛΑΓΟΤ ηε κειέηε ηεο Hellastat ( αλαιχνληαη νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο 80 παξαγσγηθψλ επηρεηξήζεσλ ηνπ θιάδνπ. Σα βαζηθά ζπκπεξάζκαηα ηεο κειέηεο ζπλνςίδνληαη ζηα εμήο: Ο θχθινο εξγαζηψλ απμήζεθε ην 2007 κε κέζν ξπζκφ 11,2% 8 ζηηο 10 εηαηξείεο ηνπ δείγκαηνο παξνπζίαζαλ αχμεζε ηνπ Κχθινπ Δξγαζηψλ έλαληη ηνπ πξνεγνχκελνπ έηνπο. Δπηπιένλ, 63 εηαηξείεο ήηαλ θεξδνθφξεο, ελψ 19 είραλ αξλεηηθά απνηειέζκαηα Σν πεξηζψξην κηθηνχ θέξδνπο δηακνξθψζεθε ζε 29,1% ην 2007 θαη θαζαξήο θεξδνθνξίαο ζε 3,8% Οη εηαηξείεο ηνπ δείγκαηνο παξνπζίαζαλ πνιχ πςειέο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο, νη νπνίεο ήηαλ ζρεδφλ 1 πξνο 1 κε ηηο ζπλνιηθέο ηνπο πσιήζεηο. Ο βξαρππξφζεζκνο ηξαπεδηθφο δαλεηζκφο ήηαλ επίζεο πνιχ πςειφο, θαζψο αλήιζε ζην 56% ησλ πσιήζεσλ. Ο ελ ιφγσ αξηζκνδείθηεο γηα ηηο κηθξέο εηαηξείεο δηακνξθψζεθε ζην 83%. Οη εηαηξείεο έρνπλ ρακειφ δείθηε μέλσλ πξνο Ηδίσλ Κεθαιαίσλ (1,2), κε ηηο κεγάιεο λα έρνπλ ηνλ πςειφηεξν δείθηε (1,9). (http// 26

27 3.4) ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ ΠΟΤ ΑΝΣΗΜΔΣΧΠΗΕΔΗ ΣΟ ΔΜΠΟΡΗΟ ΚΡΑΗΟΤ ΣΗ ΔΞΑΓΧΓΔ Έλα απφ ηα πξνβιήκαηα, πνπ αληηκεησπίδεη ην ειιεληθφ θξαζί ζην εμσηεξηθφ, είλαη φηη ε πνηνηεηά ηνπ είλαη ρακειφηεξε απφ ηελ πνηφηεηα θξαζηνχ πνπ δίλνπλ άιιεο ρψξεο ηεο Δπξψπεο θαη ηεο Ακεξηθήο. Απηφ έρεη ζαλ απνηέιεζκα ζνβαξνί εηζαγσγείο λα κελ αζρνινχληαη κε ηελ Διιάδα θαη ην ειιεληθφ θξαζί. Δπίζεο, ηα πεξηζζφηεξα ειιεληθά θξαζηά, πξννξίδνληαη είηε γηα ηελ νκνγέλεηα είηε γηα ηα ειιεληθά εζηηαηφξηα ηνπ εμσηεξηθνχ, εθ ησλ νπνίσλ ηα πεξηζζφηεξα, κε εμαίξεζε ίζσο ζηε Νέα Τφξθε, απεπζχλνληαη ζε ρακειά εηζνδήκαηα. Καηά ζπλέπεηα, δελ κπνξνχλ νχηε λα πνπιεζνχλ νχηε λα πξνσζεζνχλ ηα θξαζηά πνπ ζα ήζειε λα εμάγεη ε Διιάδα. Απαηηνχληαη ζχγρξνλεο πξνσζεηηθέο ζηξαηεγηθέο, ηηο νπνίεο ζα ζπληνλίδνπλ θνξείο θαη νξγαληζκνί πνπ έρνπλ ζην ελεξγεηηθφ ηνπο επηηπρίεο ζε αληίζηνηρα εγρεηξήκαηα. (Καζεκεξηλή 5/8/2009). Ζ πην ζπλεζηζκέλε αληίθαζε πνπ ζπλαληάκε ζηελ Διιάδα είλαη φηη ζεσξεί πσο είλαη πνιχ θαιή ζε φ,ηη θάλεη, ελψ ηελ ίδηα ζηηγκή φινη νη άιινη ζηνλ πιαλήηε πηζηεχνπλ ην αληίζεην. Σν ίδην ζπκβαίλεη θαη ζηελ νηλνπαξαγσγή. ηελ Διιάδα, πνηνηηθφ θξαζί παξάγεηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα, ελψ νη Γάιινη ην θάλνπλ εδψ θαη ηξεηο αηψλεο. πλεπψο, είλαη ινγηθφ λα πζηεξεί ζην απνηέιεζκα. Τπάξρεη, βέβαηα, θαη ην παξάδεηγκα ηνπ Νένπ Κφζκνπ, πνπ άξρηζε λα παξάγεη θξαζί ηνλ πξνεγνχκελν αηψλα θαη ηψξα πηα αληαγσλίδεηαη επί ίζνπο φξνπο, αλ φρη πνηνηηθά ηνπιάρηζηνλ εκπνξηθά, ηελ Δπξψπε. Χζηφζν, αθφκε θαη ζήκεξα, νη πεξηζζφηεξνη Έιιελεο παξαγσγνί ζεσξνχλ φηη νη εμαγσγέο είλαη ζπλψλπκεο κε πσιήζεηο ζηε δηαζθνξπηζκέλε εληππσζηαθά ζε φιν ηνλ πιαλήηε ειιεληθή νκνγέλεηα. Γηα λα πξνρσξήζεη ην ειιεληθφ θξαζί ζα πξέπεη λα βγεί απφ ηελ εζσζηξέθεηα, δειαδή λα απνδερηεί φηη ε πξνβνιή ηνπ πξντφληνο έρεη λα θάλεη θπξίσο κε ηελ ηνπνζεζία φπνπ παξάγεηαη (δψλε παξαγσγήο ή apellation) θαη φρη κφλν κε ηελ εηαηξεία πνπ ην νηλνπνηεί. Θα πξέπεη επίζεο λα αληηκεησπηζηεί δηαθνξεηηθά ε πεξίπησζε ηεο ξεηζίλαο, πνπ θαηάθεξε κηα παγθφζκηα πξσηνηππία, λα δεκηνπξγήζεη δειαδή έλα δηάζεκν brand, ην νπνίν φκσο φινη αλαγλσξίδνπλ σο θάηη θαθφ. ρη γηαηί ε ξεηζίλα δελ κπνξεί λα είλαη θαιή, αιιά γηαηί ε πνηφηεηα ηεο είλαη θαθή. Σα πξάγκαηα δε ζα 27

28 αιιάμνπλ απφ ηε κηα κέξα ζηελ άιιε, γηαηί δε θξνληίζηεθε λα κπνπλ εγθαίξσο νη βάζεηο. Γηα παξάδεηγκα, δελ ππάξρνπλ δηάθνξνη θιψλνη πνηθηιηψλ, ελψ παξάιιεια ε ηαπηνπνίεζε ησλ πνηθηιηψλ μεθίλεζε κφιηο πξφζθαηα θαη δελ ππάξρεη θαλ ακπεινπξγηθφ κεηξψν. Δπίζεο, έδξα Οηλνινγίαο παλεπηζηεκηαθνχ επηπέδνπ απνθηήζεθε πνιχ πξφζθαηα (θξαηά ρξφληα ε δηακάρε Γεσπφλσλ θαη Υεκηθψλ κε ην ζπλεζηζκέλν απνηέιεζκα λα κε γίλεηαη ηειηθά ηίπνηα ), (Καζεκεξηλή, 5/8/2009). Σν επράξηζην, πάλησο, είλαη φηη γηα πξψηε θνξά γίλεηαη επαγγεικαηηθή πξνζπάζεηα γηα ην ζηήζηκν ηνπ νλφκαηνο ηνπ ειιεληθνχ θξαζηνχ απφ ηελ Διιεληθή Γηεπαγγεικαηηθή Έλσζε Οίλνπ θαη Ακπέινπ. Δπίζεο, γηα πξψηε θνξά ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ επηδνηήζεηο απφ ηελ Δ.Δ. γηα ηελ εκπνξηθή πξνψζεζε ησλ ειιεληθψλ θξαζηψλ ζε ρψξεο εθηφο ηεο Δ.Δ. Μέρξη ηψξα, φια ηα επηδνηνχκελα πξνγξάκκαηα θαηεπζχλνληαλ απνθιεηζηηθά ζε αγνξά εμνπιηζκνχ. 3.5) ΥΧΡΔ ΠΟΤ ΔΞΑΓΔΣΑΗ ΣΟ ΔΛΛΖΝΗΚΟ ΚΡΑΗ, ΜΔ ΠΟΗΟΝ ΣΡΟΠΟ, Δ ΣΗ ΠΟΟΣΖΣΑ ΚΑΗ ΠΟΗΔ ΠΟΗΚΗΛΗΔ Ζ ζεκαληηθφηεξε ρψξα πξννξηζκνχ γηα ην ειιεληθφ θξαζί είλαη ε Γεξκαλία, ε νπνία απνξξνθά ην 43% ηνπ ζπλφινπ ησλ εμαγσγψλ. Ζ δεχηεξε ζεκαληηθφηεξε είλαη ε αγνξά ησλ ΖΠΑ (12,64%), ζηελ νπνία ην ειιεληθφ θξαζί θεξδίδεη ζπλερψο αλαγλσξηζηκφηεηα, ηδηαίηεξα φζνλ αθνξά ζπγθεθξηκέλεο ειιεληθέο πνηθηιίεο, θαη έρεη αξρίζεη λα βειηηψλεηαη ε ηνπνζέηεζή ηνπ ζε απηή ηελ αγνξά. Αθνινπζνχλ νη αγνξέο ηνπ Βειγίνπ (5,19%) θαη ηνπ Καλαδά (4,60%). Ο ΟΠΔ έρεη θαηαβάιεη ηδηαίηεξεο πξνζπάζεηεο πξνθεηκέλνπ λα πξνσζήζεη ην ειιεληθφ θξαζί θαη λα πξνβάιεη ηελ αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηάο ηνπ, πνπ έρεη ζπληειεζηεί ηελ ηειεπηαία δεθαεηία. ηφρνο ηνπ είλαη λα βειηηψζεη ηελ εηθφλα ηνπ ειιεληθνχ θξαζηνχ ζην εμσηεξηθφ, λα βνεζήζεη ζηελ αλαγλσξηζηκφηεηά ηνπ κεηαμχ ησλ αγνξαζηψλ θαη επαγγεικαηηψλ ηνπ ρψξνπ θαη λα ζπλδέζεη ηηο ειιεληθέο επηρεηξήζεηο κε ζεκαληηθά δίθηπα δηαλνκήο. Άιιεο θηλήζεηο πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε ζεκαηνδνηνχληαη απφ ηελ έληνλε παξνπζία ζηηο κεγάιεο δηεζλείο εθζέζεηο, φπσο ε Prowein, ηε δηνξγάλσζε Road-shows γηα επαγγεικαηίεο ηνπ ρψξνπ ζε αγνξέο φπσο ε Γεξκαλία, νη ΖΠΑ, ν Καλαδάο, ην Βέιγην, ε Οιιαλδία, νη ζθαλδηλαβηθέο ρψξεο, ε Ρσζία θ.ά. Δπίζεο, απφ ηε ζπζηεκαηηθή πξφζθιεζε μέλσλ αγνξαζηψλ θαη δεκνζηνγξάθσλ απφ πνιιέο 28

29 ρψξεο, θαζψο θαη απφ ηελ πξαγκαηνπνίεζε Partenariat ζηελ Διιάδα θαη εηδηθψλ εθδειψζεσλ ζην εμσηεξηθφ. χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηνπ πξνεγνχκελνπ έηνπο (2008), νη εμαγσγέο ησλ ειιεληθψλ θξαζηψλ έθηαζαλ ηνπο 26,37 ρηιηάδεο ηφλνπο. Ζ ρψξα καο έρεη ζεκαληηθέο γεγελείο πνηθηιίεο, πνπ δίλνπλ ηδηαίηεξε ηαπηφηεηα ζην ειιεληθφ θξαζί θαη νη νπνίεο έρνπλ αξρίζεη λα αλαγλσξίδνληαη απφ ηνπο επαγγεικαηίεο ηνπ θιάδνπ ζε ρψξεο φπσο ε Γεξκαλία, νη ΖΠΑ, ν Καλαδάο θαη ην Βέιγην σο μερσξηζηέο πνηθηιίεο, πνπ δίλνπλ πνιχ θαιήο πνηφηεηαο θξαζηά. Υαξαθηεξηζηηθά κπνξνχκε λα αλαθέξνπκε ην Αζχξηηθν, ην Ξηλφκαπξν, ην Αγησξγίηηθν θαη ην Μνζρνθίιεξν. (Καζεκεξηλή, 5/8/2009). 29

30 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ΟΗΝΟΠΟΗΖΣΗΚΔ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΣΖΝ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ Απηφ ην θεθάιαην ζα παξνπζηάζεη ηηο νηλνπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο. Θα παξνπζηάζεη μερσξηζηά γηα ηηο επηρεηξήζεηο ην ηζηνξηθφ ηνπο, δειαδή ην πψο, πνχ θαη απφ πνηνλ δεκηνπξγήζεθαλ, ηα θξαζηά πνπ παξάγνπλ, θαζψο ηνπο ζηφρνπο θαη ηηο πξννπηηθέο ηεο θάζε επηρείξεζεο. 4.1) ΚΣΖΜΑ ΓΔΡΟΒΑΗΛΔΗΟΤ ην λνκφ Θεζζαινλίθεο ππάξρεη ε επηρείξεζε γηα ηελ νπνία ζα γίλεη ζην επφκελν θεθάιαην ιεπηνκεξήο αλάιπζε θαη έξεπλα, ην θηήκα Γεξνβαζηιείνπ. Ζ επηρείξεζε εδξεχεη ζηε Θεζζαινλίθε, ζην δήκν Δπαλνκήο, θαη είλαη δεκηνχξγεκα ηνπ θ. Βαγγέιε Γεξνβαζηιείνπ. Ζ έθηαζε ηνπ ακπειψλα θηάλεη ηα 650 ζηξ. θαη ρξεζηκνπνηνχληαη παξαδνζηαθέο θαη θιαζζηθέο κέζνδνη παξαγσγήο γηα ηε δεκηνπξγία πνηνηηθψλ θαη εθιεθηψλ θξαζηψλ. Σέινο, ην νηλνπνηείν είλαη ππεξζχγρξνλν, πιεξψληαο έηζη φιεο ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ ην θαζηζηνχλ νηλνπνηείν πςειψλ πξνδηαγξαθψλ. 4.2) ΚΣΖΜΑ ΚΤΡ ΓΗΑΝΝΖ ηελ θεληξηθή Μαθεδνλία θαη ζπγθεθξηκέλα ζην λνκφ Ζκαζίαο, ζηε Νάνπζα, εδξεχεη έλα απφ ηα νηλνπνηεία ηνπ θ. Γηάλλε Μπνπηάξε. Ζ εηαηξεία Μπνπηάξε Οηλνπνηεηηθή ηδξχζεθε ην 1879, ελψ κφιηο ην 1967 αξρίδεη ηε ιεηηνπξγία ηνπ ην Οηλνπνηείν Μπνπηάξε ζηε ηελήκαρν Νανχζεο. Σελ ίδηα επνρή δεκηνπξγείηαη ην ζεζκηθφ πιαίζην γηα ηελ αλάπηπμε θξαζηψλ Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο Αλσηέξαο Πνηφηεηαο (Ο.Π.Α.Π.) ζε φιε ηελ Διιάδα. Πξψηε ε εηαηξεία Μπνπηάξε δεκηνπξγεί ακπειψλεο Ολνκαζίαο Πξνέιεπζεο Αλσηέξαο Πνηφηεηαο δίλνληαο ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηελ θαιιηέξγεηα ησλ ειιεληθψλ πνηθηιηψλ ζηαθπιηνχ. Oη εγθαηαζηάζεηο ηνπ Οηλνπνηείνπ Μπνπηάξε ζηελ Νάνπζα πιεξνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ εηζαγσγή 30

31 ζηελ ηζηνξία θαη ηε θηινζνθία ηεο εηαηξίαο, αθνχ πξηλ απφ 130 ρξφληα, μεθίλεζε ε πνξεία ηεο πνπ αλέδεημε ην ειιεληθφ θξαζί εληφο θαη εθηφο ζπλφξσλ θαη πξσηαγσληζηεί ζηελ εμέιημε ηεο ειιεληθήο νηλνπνηίαο κέρξη θαη ζήκεξα. ην νηλνπνηείν ν επηζθέπηεο ζα γλσξίζεη ηνπο ρψξνπο θαη ηε θηινζνθία πνπ γελλάλε ηηο μερσξηζηέο γεχζεηο ησλ θξαζηψλ Μπνπηάξε, ηελ ηζηνξηθή θάβα ηνπ Οηλνπνηείνπ, κηα απφ ηηο κεγαιχηεξεο θάβεο παιαίσζεο κε πεξηζζφηεξα απφ βαξέιηα θαη ηα παιαηφηεξα ειιεληθά θξαζηά ζηελ Διιάδα. Ο ξφινο ηεο εηαηξίαο Μπνπηάξε ππήξμε θαζνξηζηηθφο φρη κφλν ζηε δηαθχιαμε ηεο ηνπηθήο πνηθηιίαο ηνπ μηλφκαπξνπ, φηαλ ε ακπεινθαιιηέξγεηα ζρεδφλ είρε εγθαηαιεθζεί, αιιά θαη ζηελ αλάδεημε θαη θαηαμίσζή ηεο πνηθηιίαο θαη ηεο ΟΠΑΠ δψλεο ηεο Νάνπζαο, κέζα απφ εμαηξεηηθά θαη ηζηνξηθά θξαζηά. Οη άθζνλεο βξνρνπηψζεηο θαη ην ζρεηηθά δξνζεξφ θιίκα παίδνπλ επεξγεηηθφ ξφιν ζηελ αλάπηπμε θαη ηελ θαξπνθνξία ησλ θαιιηεξγεηψλ. Σα εδάθε είλαη αξγηινπειψδε θαη αζβεζηνχρα, ηδαληθά γηα ηελ παξαγσγή θξαζηψλ κε πινχζην ζψκα. Ζ εξπζξή πνηθηιία μηλφκαπξν (ΟΠΑΠ Νάνπζα) δίλεη εμαηξεηηθά εξπζξά θξαζηά επηδεθηηθά παιαίσζεο, θαζψο θαη πνιινχο δηαθνξεηηθνχο ηχπνπο νίλσλ, κε ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά. Σε δεθαεηία ηνπ '80 μεθίλεζε θαη ε θαιιηέξγεηα ησλ μεληθψλ πνηθηιηψλ Merlot θαη Syrah, ηα απνηειέζκαηα ησλ νπνίσλ ήηαλ εληππσζηαθά θαη νδήγεζαλ ζηε δεκηνπξγία κνλνπνηθηιηαθψλ θξαζηψλ, αιιά θαη ζε εμαηξεηηθά ραξκάληα κε ην Ξηλφκαπξν. Σν γεγνλφο απηφ απνδεηθλχεη ην δπλακηθφ ηνπ ακπειψλα θαη ηηο πεξαηηέξσ δπλαηφηεηεο αμηνπνίεζήο ηνπ. ( 31

32 Δηθόλα 4.1:Σα θξαζηά ηνπ θηήκαηνο Μπνπηάξε Σέζζεξηο Δπνρέο, Αγησξγίηηθν, Γνπκέληζζα, Nouveau, Cabernet Savignon, Ήιηδα, Chardonnay, Kάβα, Καιιίζηε. Καιιίζηε Reserve, Kξεηηθφο Λεπθφο, Κξεηηθφο Δξπζξφο, Κηήκα Μάηζα, Grante Reserve Νάνπζα, Μαιαγνπδηά Μάηζα, Νάνπζζα Μπνπηάξε, Μνζρνθίιεξν, Νεκέα. ( 32

33 4.3) ΠΟΡΣΟ ΚΑΡΡΑ ην λνκφ Υαιθηδηθήο ππάξρεη εδψ θαη πνιιά ρξφληα κηα αθφκα κεγάιε νηλνπνηεηηθή επηρείξεζε, ην θηήκα Πφξην Καξξάο. Σν θηήκα βξίζθεηαη ζηε ηζσλία Υαιθηδηθήο, Ζ έθηαζε ηνπ αγγίδεη ηα 4500 ζηξ., θαζηζηψληαο ην έλα απφ ηα κεγαιχηεξα ηεο Δπξψπεο.. Υάξε ζηηο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο ηεο πεξηνρήο, ν ακπειψλαο ηνπ Κηήκαηνο ζεσξείηαη ζήκεξα κία απφ ηηο ζπαληφηεξεο πεξηπηψζεηο, φπνπ νη αζζέλεηεο ηεο ακπέινπ αληηκεησπίδνληαη κφλν κε βηνινγηθά κέζα. Ζ θπηνπξνζηαζία επηηπγράλεηαη απνθιεηζηηθά κε ζεηάθη θαη ραιθφ, έηζη ψζηε ε θαιιηέξγεηα λα πηζηνπνηείηαη αβίαζηα σο βηνινγηθή. Υξεζηκνπνηνχληαη κφλν νξγαληθά ιηπάζκαηα, ελψ ε ζηξεκκαηηθή απφδνζε, πνπ δελ μεπεξλά ηα 800 θηιά, εκθαλίδεη πνιχ πςειφ νηληθφ δπλακηθφ. Σν νηλνπνηείν θηίζηεθε ην 1970 θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ ακπειψλα, ππήξμε ζηαζκφο γηα ηελ Διιεληθή Βηνκεραλία νίλνπ. Ζ ηνπνζεζία ηνπ, ζε κηα θνηιάδα, ήηαλ δηαιεγκέλε, ψζηε λα είλαη αφξαηε γηα ηνλ πεξαζηηθφ ηφζν απφ ην δξφκν φζν θαη απφ ηε ζάιαζζα, πξνζηαηεχνληαο έηζη ηελ νκνξθηά ηνπ ηνπίνπ. Ο ζρεδηαζκφο θαη ε επηινγή ηεο ζέζεο ηνπ Οηλνπνηείνπ ζην θέληξν ηνπ Ακπειψλα ζπληειεί ζηε γξήγνξε παξαιαβή θαη επεμεξγαζία ησλ ζηαθπιηψλ κε ζηφρν ηε δηαηήξεζε ηνπ πνηνηηθνχ ηνπο δπλακηθνχ θαη ηελ απνθπγή νμεηδψζεσλ. Ζ νηλνπνίεζε πξαγκαηνπνηείηαη κε γλψζε θαη θξνληίδα απφ έκπεηξνπο νηλνιφγνπο κέζα ζηηο ζχγρξνλεο εγθαηαζηάζεηο ηνπ νηλνπνηείνπ. Απφ ην 2000 ν κηινο Δηαηξεηψλ ηεο Σερληθήο Οιπκπηαθήο επεκβαίλεη δπλακηθά ζηνλ εθζπγρξνληζκφ ηνπ νηλνπνηείνπ. Ζ παξαγσγηθή δηαδηθαζία επηηπγράλεηαη κε ηνλ πιένλ ζχγρξνλν εμνπιηζκφ: πλεπκαηηθφ πηεζηήξην, εηδηθέο δεμακελέο πξνδπκσηηθήο εθρχιηζεο, αλνμείδσηεο δεμακελέο δχκσζεο δηπινχ ηνηρψκαηνο, απηφκαηνο έιεγρνο ζεξκνθξαζίαο δχκσζεο. Παξάιιεια, ζην θιηκαηηδφκελν θειάξη ηνπ νηλνπνηείνπ εμαζθαιίδεηαη ε ηδαληθή σξίκαλζε ησλ κεγάισλ εξπζξψλ νίλσλ, εηδηθά ηνπ Chateau Carras θαη ηνπ Syrah. Οη ινθψδεηο εθηάζεηο ηεο πεξηνρήο δεκηνπξγνχλ άξηζηεο νηθνινγηθέο ζπλζήθεο γηα ηελ θαιιηέξγεηα 22 εθιεθηψλ πνηθηιηψλ, πνπ επδνθηκνχλ ζηηο λνηηνδπηηθέο πιαγηέο ηεο πεξηνρήο. Έηζη απφ ην Αζχξηηθν, ην Αζήξη, ηε Μαιαγνπδηά, ην Sauvignon blanc θαη ην Ρνδίηε παξάγνληαη ιεπθνί νίλνη πςειψλ πνηνηηθψλ πξνδηαγξαθψλ. Μεηαμχ ησλ εξπζξψλ επηθξαηεί ην πεξίθεκν ειιεληθφ Λεκληφ, πνπ αλαθέξεηαη θαη ζηα 33

ΙNCOFRUIT - (HELLAS).

ΙNCOFRUIT - (HELLAS). Πξνο ΟΛΑ ΤΑ ΜΔΛΗ Κε Σπλάδειθε Θέκα: Ιζπαλία & Γεξκαλία 5 ε ΔΒΓΟΜΑΓΑ 2011 (31 Ιαλ έσο 30 Φεβξ.2011) Παξαζέηνπκε θαησηέξσ: Αλαζθόπεζε ηεο 4 εο εβδνκάδνο 2011 κε ηηο ηηκέο ησλ εζπεξηδνεηδώλ πνπ δηακνξθώζεθαλ

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία

Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Α.Ε Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία Πνηνί είκαζηε Η ΜΙΝΔΡΑΛ ΥΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΣΑ Α.Δ. μεθίλεζε ηελ πνξεία ηεο ην 1976. Από ηελ αξρή ζπλεξγαζηήθακε κε πξωηνπόξνπο εηαηξείεο ζηνλ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15

Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15 Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15 Εηζαγσγή Οη ηερληθέο ζπληήξεζεο ηξνθίκσλ έρνπλ ζθνπό : α) λα παξεκπνδίζνπλ αλεπηζύκεηεο κεηαβνιέο ζηα ραξαθηεξηζηηθά (γεύζε - ρξώκα -

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ Κεθάλαιο 7 Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ 1 Προζθορά ανηαγωνιζηικού κλάδοσ Πώο πξέπεη λα ζπλδπαζηνύλ νη απνθάζεηο πξνζθνξάο ησλ πνιιώλ επηκέξνπο επηρεηξήζεσλ ελόο αληαγσληζηηθνύ θιάδνπ γηα λα βξνύκε ηελ θακπύιε πξνζθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν»

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Γεώργιος Μπάληας, Οικονομικό Πανεπιζηήμιο Αθηνών Προκόπης Θεοδωρίδης, Πανεπιζηήμιο Παηρών Ταπηόηεηα ηεο έξεπλαο Σθνπόο: Αλίρλεπζε ηεο αγνξαζηηθήο ζπκπεξηθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Εθνικό Συνέδριο «Γεωθερμική Ηλεκτροπαραγωγή» Ξενοδοχείο Divani Caravel Αθήνα 20 Νοεμβρίου 2013 Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Α.Μπένου, Ι. Χωροπανίτης Τμήμα Γεωθερμικής Ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ 1 ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ ΝΟΗΠΚΝΠ 2 Τν πεηξέιαην, πνπ κεξηθέο θνξέο ζηελ θαζεκεξηλή γιώζζα απνθαιείηαη θαη μαύπορ σπςσόρ ή τσάι τος Ρέξαρ, είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0046/92 92 Σημείο 8 (8) Οη βηηακίλεο, ηα αλόξγαλα ζπζηαηηθά θαη άιιεο νπζίεο πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή γηα πξνζζήθε ζε ηξόθηκα φπσο ηα παξαζθεπάζκαηα γηα βξέθε

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ 1) Υξηζηνπγελληάηηθα ειαηάθηα θάξηα ή θαδξάθη θάξηα ή θαδξάθη Τιηθά πνπ ζα ρξεηαζηνύκε: Υαξηί θάλζνλ καύξν γηα ην θόλην, πξάζηλν γηα ηα ειαηάθηα, θόθθηλν γηα ηα αζηεξάθηα Απιό

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Σηηο παξαθάησ γξακκέο εθαξκόζηε ηε κνξθνπνίεζε πνπ πεξηγξάθνπλ Γξακκή κε έληνλε γξαθή Γξακκή κε πιάγηα γξαθή Γξακκή κε ππνγξακκηζκέλε γξαθή Γξακκή κε Arial Font κεγέζνπο

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ.

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ. ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Ο : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΔΙΑΚΤΜΑΝΕΙ ΠΛΗΘΩΡΙΜΟ - ΑΝΕΡΓΙΑ 9.1. ΕΡΩΣΗΕΙ ΩΣΟΤ ΛΑΘΟΤ Για ηιρ παπακάηυ πποηάζειρ, να γπάτεηε ζηην κόλλα ζαρ ηον απιθμό ηηρ καθεμιάρ

Διαβάστε περισσότερα

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΟΜΟ Α Mάθημα 5: To παραγωγής σναρηήζεις κόζηοσς Η ζπλάξηεζε ζπλνιηθνύ θόζηνπο C FC VC Όπνπ FC= ην ζηαζεξό θόζηνο (ην θόζηνο γηα ηνλ ζηαζεξό παξαγσγηθό ζπληειεζηή) θαη VC= ην κεηαβιεηό

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους Κεθάιαην 0 Ελαχιστοποίηση του κόστους Ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θόζηνπο Μηα επηρείξεζε ειαρηζηνπνηεί ην θόζηνο ηεο αλ παξάγεη νπνηνδήπνηε δεδνκέλν επίπεδν πξντόληνο y 0 ζην κηθξόηεξν δπλαηό ζπλνιηθό θόζηνο. Τν

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΡΙΑ ΛΤΔΙ ΓΙΑΓΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2

ΑΡΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΡΙΑ ΛΤΔΙ ΓΙΑΓΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2 ΑΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΙΑ ΛΤΔΙ ΙΑΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2 1: Λάζος (είλαη ηζνζθειήο ππεξβνιή) Α2: Λάζος (ην ζεηηθό πξόζεκν ζεκαίλεη όηη ε Πνζνζηηαία Μεηαβνιή Δηζνδήκαηνο θαη ε Πνζνζηηαία Μεηαβνιή Πνζόηεηαο ήηαλ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ ΧΟΛΗ ΜΕΣΑΠΣΤΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΔΩΝ ΕΙΔΙΚΕΤΗ «ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ»

ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ ΧΟΛΗ ΜΕΣΑΠΣΤΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΔΩΝ ΕΙΔΙΚΕΤΗ «ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ ΧΟΛΗ ΜΕΣΑΠΣΤΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΔΩΝ ΕΙΔΙΚΕΤΗ «ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» «Η ΑΝΣΑΓΩΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ ΣΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΟΙΝΟΤ ΣΗΝ ΑΓΟΡΑ ΣΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΣΗ ΚΙΝΑ» ΕΛΕΤΘΕΡΙΑΔΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ύθεζε θαη εμαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα αλά πεξηθέξεηα

Ύθεζε θαη εμαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα αλά πεξηθέξεηα Ύθεζε θαη εμαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα αλά πεξηθέξεηα Γνκή παξνπζίαζεο Δμαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα αλά πεξηθέξεηα Χαξηνγξάθεζε εμαγσγψλ πεξηθεξεηψλ αλά θιάδν Βαζηθνί εμαγσγηθνί πξννξηζκνί αλά πεξηθέξεηα θνπφο ηεο

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ 1. Τερληθή Έθζεζε 2. Δλδεηθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο 3. Έληππν νηθνλνκηθήο πξνζθνξάο ΘΔΜΑ : Πξνκήζεηα

Διαβάστε περισσότερα

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο Έξγν ελέξγεηα 3 (Λύζε) Σώκα κάδαο m = 4Kg εξεκεί ζηε βάζε θεθιηκέλνπ επηπέδνπ γσλίαο θιίζεο ζ κε εκζ = 0,6 θαη ζπλζ = 0,8. Τν ζώκα αξρίδεη λα δέρεηαη νξηδόληηα δύλακε θαη μεθηλά λα αλεβαίλεη ζην θεθιηκέλν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΣΑ Ο πολσμεριζμός Πολσμεριζμός είναι η τημική ανηίδραζη καηά ηην οποία πολλά μόρια ίδιων ή διαθορεηικών οργανικών ενώζεων, ποσ ονομάζονηαι μονομερή, ενώνονηαι και ζτημαηίζοσν

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E.

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Γεώργιος Μπριζκόλας Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Τηνζέηεζε Γηεζλψλ Πξνηχπσλ απφ ηε Βηνκεραλία Εθελοντικά πρότυπα Υποχρεωτική νομοθεσία ISO 9001 ISO14001 ISO 50001 OHSAS 18001 ISO

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ 1. ρεδίαζε πλδπαζηηθνύ Κπθιώκαηνο Έλα ζπλδπαζηηθό θύθισκα (Κ) έρεη ηξεηο εηζόδνπο A, B θαη C θαη κία έμνδν Y Y=A B+AC Να θαηαζθεπάζεηε ην ράξηε Karnaugh. B 0

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ (ΟΜΑΓΑ Β ) ΣΔΣΑΡΣΖ 18 ΜΑΪΟΤ 16 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ (ΝΔΟ ΤΣΖΜΑ) ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ (ΠΑΛΑΗΟ ΤΣΖΜΑ) (Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα.

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα. Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα Γηαθξάγκαηα Δξγαιεία Καηαζθεπέο 2 Η θαηαζθεπή πεξηγξάθεηαη ζηελ αληίζηνηρε ελόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα 4. ΑΝΑΠΝΟΗ Η δηάζπαζε ηεο γιπθόδεο γίλεηαη κέζα ζηα θύηηαξα, νλνκάδεηαη θπηηαξηθή αλαπλνή θαη εμαζθαιίδεη ηελ ελέξγεηα πνπ είλαη απαξαίηεηε ζην θύηηαξν. Η δηάζπαζε γίλεηαη κε ηελ παξνπζία νμπγόλνπ θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ β. ΣΟ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ ΜΑ ΚΕΝΣΡΟ γ. Η ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΘΕΗ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ. Η Εθθιεζία ηνπ ρσξηνύ καο, ε Αγία Άλλα, είλαη θηηζκέλε πξηλ πνιιά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 10 ε : ΜΗΥΑΝΙΚΗ ΜΔΡΟ Β ΠΙΔΗ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Καξέθια θαθίξε Όξγαλα Τιηθά Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ.

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο:

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Σύνθεζη ηαλανηώζεων Α. Σύλζεζε δύν α.α.η ηεο ίδιας ζστνόηηηας Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Η απνκάθξπλζε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΔΤΝΑ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΙΚΗ ΔΜΠΙΣΟΤΝΗ

ΔΡΔΤΝΑ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΙΚΗ ΔΜΠΙΣΟΤΝΗ ΔΡΔΤΝΑ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΙΚΗ ΔΜΠΙΣΟΤΝΗ Έξεπλεο Οηθνλνκηθήο πγθπξίαο ΙΟΒΔ - DG ECFIN Μάηνο 2011 H Έξεπλα θαηαλαισηώλ ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο (1) Μέξνο ηνπ Δλαξκνληζκέλνπ Πξνγξάκκαηνο Δξεπλώλ ηεο ΔΔ από ην 1972

Διαβάστε περισσότερα

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα «ην θνηλό θαη ην θύξην» (Γ.νισκόο) γηα λα ρηίδω πάληα κε ηνλ ίδηνλε ηξόπν, κε ηηο ίδηεο θαηαζθεπαζηηθέο θαη πιαζηηθέο πξννπηηθέο, κε ηελ ίδηαλε πάληνηε πίζηε θαη αγάπε.. Α.Κ.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ Κιηληθή ηαμηλόκεζε ηνπ βαζκνύ ηεξεδνληθήο βιάβεο ηωλ νπώλ θαη ζρηζκώλ καζεηηθώλ επηθαλεηώλ θαηά ICDAS 1 νο Βαζκόο

Διαβάστε περισσότερα

3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ

3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ 3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ ΘΔΩΡΖΣΗΘΟ ΤΠΟΒΑΘΡΟ: Γηα ηελ ιύζε ηωλ αζθζεωλ πνπ αθνινπζνύλ ζα ρξεηαζζνύκε: 1. Σελ (δηάζεκε) εμίζωζε ηνπ ΔΗΛΣΔΗΛ: E c. Σνλ λόκν

Διαβάστε περισσότερα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 Σν ΚΔ.ΔΛ.Π.ΝΟ., Γξαθείν Θεζζαινλίθεο θαη ε Γηεύζπλζε Γεκόζηαο Τγείαο ηεο

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 9: Το σύστημα των συμφώνων. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 9: Το σύστημα των συμφώνων. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Παλαιοσλαβική Γλώσσα Ενότητα 9: Το σύστημα των συμφώνων Αλεξάνδρα Ιωαννίδου Τμήμα Σλαβικών Σπουδών (11) Σνλ 9ν-10ν αηώλα κ.υ. ηα πγξά θαη είραλ ζαθή ζπιιαβνπνηεηηθή ιεηηνπξγία ζαλ θη απηή πνπ εκθαλίδεηαη

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Παλαιοσλαβική Γλώσσα Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες Αλεξάνδρα Ιωαννίδου Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Γ1.2. ΟΗ ΑΝΣΧΝΤΜΗΔ ηελ παιαηά εθθιεζηαζηηθή ζιαβηθή, νη αλησλπκίεο δηαθξίλνληαλ ζε δπν κεγάιεο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1379/50 1. Όηαλ ινηπόλ ήξζαλ [νη πξέζβεηο ζηελ Αζήλα], αθνύ ζπλέιαβαλ νη Αζελαίνη θαη ηνπο πξέζβεηο σο ππνθηλεηέο ζηάζεο θαη όζνπο έπεηζαλ [νη πξέζβεηο], ηνπο ζπγθέληξσζαλ γηα αζθάιεηα ζηελ Αίγηλα.

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Καηαζθεπάδνπκε έλα νγθνκεηξηθό δνρείν από πιαζηηθό κπνπθάιη λεξνύ

Διαβάστε περισσότερα

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67)

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Γηα λα επαλαθέξεηε ην FritzBox Fon WLAN 7140 ζηηο πξνεπηιεγκέλεο ηνπ ξπζκίζεηο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ

ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ Η πινύζηα βνξεηνειιαδίηηθε παξάδνζε βξίζθεη ηελ απόιπηε έθθξαζή ηεο ζηα μερσξηζηά πξντόληα

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger

Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger 1 θύιιν ζθνιηάηαο 2 πξάζα 150 γξ. bacon 150 γξ. θέηα ΓΧΓΧΝΗ 100 γξ. γξαβηέξα ΓΧΓΧΝΗ 1 θ.ζ. ειαηόιαδν Κόβνπκε ηα πξάζα ζε ιεπηέο ξνδέιεο. Κόβνπκε ην bacon

Διαβάστε περισσότερα

Δπώλπκν Όλνκα Ψεπδώλπκν/ Καιιηηερληθό όλνκα Σόπνο γελλήζεωο Ζκεξνκελία γελλήζεωο Ζκεξνκελία ζαλάηνπ Βηνγξαθηθά ζηνηρεία Πξνζωπνγξαθίεο Μόληκε

Δπώλπκν  Όλνκα  Ψεπδώλπκν/ Καιιηηερληθό όλνκα Σόπνο γελλήζεωο  Ζκεξνκελία γελλήζεωο Ζκεξνκελία ζαλάηνπ Βηνγξαθηθά ζηνηρεία Πξνζωπνγξαθίεο Μόληκε A.K. 0279 Δπώλπκν Υαξίδεκνο Όλνκα Γηώξγνο Ψεπδώλπκν/ Καιιηηερληθό όλνκα Υαξίηνο Σόπνο γελλήζεωο Κεθηζηά Ζκεξνκελία γελλήζεωο 1924 Ζκεξνκελία ζαλάηνπ 11 Απξηιίνπ 1996 Βηνγξαθηθά ζηνηρεία Ήηαλ ν πξωηόηνθνο

Διαβάστε περισσότερα

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Ναηαιία Σπαλνύ, spanou@igme.gr & natspanou@gmail.com Τερληθόο Γεσιόγνο (M.Sc.) Πεξηγξαθή Χάξηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο

Διαβάστε περισσότερα

x x x x tan(2 x) x 2 2x x 1

x x x x tan(2 x) x 2 2x x 1 ΘΕΡΙΝΟ ΣΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ Ι ΕΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΕ ΑΚΗΕΙ ΜΕΡΟ Ι 1. Να γίλνπλ νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο ησλ παξαθάησ ζπλαξηήζεσλ. t ( i) e ( ii) ln( ) ( iii). Να βξεζεί ην Π.Ο., ν ηύπνο ηεο αλίζηξνθεο θαη ην Π.Τ. ησλ

Διαβάστε περισσότερα

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861 Οπγάνωζη και διοίκηζη ηοςπιζηικών επισειπήζεων (ξενοδοσεία, ηοςπιζηικά γπαθεία ) Α) ΑΔΙ ΣΔΙ και Β) ΑΠΟΦΟΙΣΟΙ ΤΠΟΥΡΔΩΣΙΚΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ και ΜΔΣΑΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ Ρν πξόγξακκα απηό ζρεδηάζηεθε γηα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Αιγόξηζκνη 2.2.7.4 Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Εηζαγσγή ζηηο Αξρέο ηεο Επηζηήκεο ησλ Η/Υ 1 Άζθεζε 34 ζει 53 Έλα ςεθηαθό θσηνγξαθηθό άικπνπκ έρεη απνζεθεπηηθό ρώξν N Mbytes. Να αλαπηύμεηε

Διαβάστε περισσότερα

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα.

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα. Οι Πανελλαδικέρ Δξεηάζειρ για ηην ειζαγωγή ζηην ηπιηοβάθμια εκπαίδεςζη θα ππαγμαηοποιηθούν ππιν ηιρ απολςηήπιερ ενδοζσολικέρ εξεηάζειρ ηων μαθηηών και ηων μαθηηπιών. Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο

Διαβάστε περισσότερα

Παλειιαδηθέο Δμεηάζεηο Ηκεξεζίωλ Δπαγγεικαηηθώλ Λπθείωλ Δμεηαδόκελν Μάζεκα: Αξρέο Οηθνλνκηθήο Θεωξίαο Σεηάξηε 15 Ινπλίνπ 2017

Παλειιαδηθέο Δμεηάζεηο Ηκεξεζίωλ Δπαγγεικαηηθώλ Λπθείωλ Δμεηαδόκελν Μάζεκα: Αξρέο Οηθνλνκηθήο Θεωξίαο Σεηάξηε 15 Ινπλίνπ 2017 www.romvos.edu.gr Παλειιαδηθέο Δμεηάζεηο Ηκεξεζίωλ Δπαγγεικαηηθώλ Λπθείωλ Δμεηαδόκελν Μάζεκα: Αξρέο Οηθνλνκηθήο Θεωξίαο Σεηάξηε 15 Ινπλίνπ 217 ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σσζηφ β. Λάζνο γ. Λάζνο δ. Σσζηφ ε. Σσζηφ Α2.

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες.

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες. ΦΩΣΟΤΝΘΔΗ Δλαιιαθηηθή δηεξγαζία παξαγσγήο ελέξγεηαο Υξεζηκνπνηείηαη από ηνπο νλνκαδόκελνπο θσηνζπλζεηηθνύο νξγαληζκνύο Οπζηαζηηθά ε αληίζηξνθε δηεξγαζία ηεο αλαπλνήο πλίζηαηαη ζηελ δέζκεπζε ειηαθήο ελέξγεηαο

Διαβάστε περισσότερα

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x)

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x) ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 54 Υλη: Παράγωγοι Γ Λσκείοσ Ον/μο:.. 6--4 Θεη-Τετν. ΘΔΜΑ Α.. Αλ f, g, h ηξεηο παξαγωγίζηκεο ζπλαξηήζεηο ζην λα απνδείμεηε όηη : f () g() h() ' f '()g()h() g'()f ()h() h'() f ()g()

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10 ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,1,1 ΓΙΑΓΩΝΙΜΑ 1 ου ΜΔΡΟΤ ΣΗ ΑΝΑΛΤΗ Α Γώζηε ηνλ νξηζκό ηεο αληίζηξνθεο ζπλάξηεζεο Β Γείμηε όηη αλ κηα ζπλάξηεζε είλαη αληηζηξέςηκε ηόηε νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙ - ΦΥΕ 0 7 Ινπλίνπ 009 Απαντήσειρ στιρ ασκήσειρ τηρ τελικήρ εξέτασηρ στιρ Σςνήθειρ Διαυοπικέρ Εξισώσειρ Αγαπηηέ θοιηηηή/ηπια,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ 1 Σ. Δ. Ι. ΓΤ Σ Ι Κ Η Μ Α Κ Δ Γ Ο Ν Ι Α ΥΟΛΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΦΑΡΜΟΓΩΝ Σ Μ Η Μ Α Μ Η Υ Α Ν ΟΛΟ Γ Ι Α Δξγαζηήξην Μεραλνπξγηθώλ Καηεξγαζηώλ & CAD ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ ΜΑΘΗΜΑ 2: Πνηόηεηα Δπηθάλεηαο Γξ. Βαξύηεο

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

Βιομησανικόρ ζσεδιαζμόρ πποϊόνηων από ανακςκλωμένερ ζςζκεςαζίερ

Βιομησανικόρ ζσεδιαζμόρ πποϊόνηων από ανακςκλωμένερ ζςζκεςαζίερ Βιομησανικόρ ζσεδιαζμόρ πποϊόνηων από ανακςκλωμένερ ζςζκεςαζίερ ΤΕΙ Δσηικής Μακεδονίας Τμήμα Βιομητανικού Στεδιαζμού Εργαζηήριο C 3 www.c3.teiwm.gr C 3 LAB www.c3.teiwm.gr 1 Εηζαγσγή Πεπιεσόμενα ύκβνια

Διαβάστε περισσότερα

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Μάθημα 11 Τμήμα Μάπκεηινγκ και Διοίκηζηρ Λειηοςπγιών Τα δηαγξάκκαηα θαηάζηαζεο (state diagrams) ρξεζηκνπνηνύληαη γηα λα βνεζήζνπλ ηνλ πξνγξακκαηηζηή λα θαηαιάβεη

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα πτςσιακών επγασιών για το Υειμ. Εξαμ. 2015-2016 τος τμήματορ Διοίκησηρ Επισειπήσεων

Θέματα πτςσιακών επγασιών για το Υειμ. Εξαμ. 2015-2016 τος τμήματορ Διοίκησηρ Επισειπήσεων Θέματα πτςσιακών επγασιών για το Υειμ. Εξαμ. 2015-2016 τος τμήματορ Διοίκησηρ Επισειπήσεων Α/Α ΣΙΣΛΟ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΑΡΙΜΟ ΦΟΙΣΗΣΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΝΑΘΕΗ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΕΡΓΑΙΑ 1 Σα κνληέια πξνψζεζεο Above-the-Line

Διαβάστε περισσότερα