Προς: Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Πειραιώς Αθήνα Υπόψη Δρ. Ν. Βασιλάκου Αρ. Πρωτ.: EL/SON-PR Αθήνα,

Transcript

1 Προς: Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Πειραιώς Αθήνα Υπόψη Δρ. Ν. Βασιλάκου Αρ. Πρωτ.: EL/SON-PR Αθήνα, Θέμα: Δημόσια Διαβούλευση της πρότασης της ΡΑΕ για τη δημιουργία ρυθμιζόμενης προθεσμιακής αγοράς, για την πρόσβαση προμηθευτών σε ηλεκτρική ενέργεια από λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε, Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντική την πρωτοβουλία της ΡΑΕ για τη δημιουργία νέου ρυθμιστικού πλαισίου μεταξύ προμηθευτών και παραγωγών κατόχων λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής για την αγορά και πώληση προθεσμιακών προϊόντων, έτσι ώστε να δημιουργηθεί υγιής ανταγωνισμός σε επίπεδο λιανικής αγοράς, η οποία σήμερα κυριαρχείται σε ποσοστό 98% από την ΔΕΗ, παρέχοντας ταυτόχρονα όμως επαρκή εργαλεία στους συμμετέχοντες για τη διαχείριση του κινδύνου στην αγορά αυτή και την εφαρμογή σταθερών επιχειρηματικών σχεδίων. Λαμβανομένου υπόψη ότι η διάθεση των προθεσμιακών προιόντων σε ποσοστό 30% της Λιγνιτικής και Υδρουλεκτρικής παραγωγής έχει σαν στόχο την μετατόπιση του αντιστοιχούντος μεριδίου αγοράς σε ανεξάρτητους προμηθευτές, η τιμή διάθεσης των προιόντων σε συνδυασμό με το εν δυνάμει ποσοστό χρησιμοποίησης αυτών αλλά και με την μεθοδολογία διάθεσής τους, αποτελούν κυρίαρχους παράγοντες για την επιτυχία του εγχειρήματος. Στο πλαίσιο δημιουργίας της εν λόγω προθεσμιακής αγοράς, είναι σημαντικό να επιτευχθεί επιπλέον άρση των στρεβλώσεων και σταυροειδών επιδοτήσεων στα τιμολόγια προμήθειας καθώς και συμπίεση κατά το δυνατόν του κόστους παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω ανάπτυξης των αναγκαίων ανταγωνιστικών πιέσεων. Στο πλαίσιο της από δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με την πρόταση της ΡΑΕ για τη δημιουργία ρυθμιζόμενης προθεσμιακής αγοράς, για την πρόσβαση προμηθευτών σε ηλεκτρική ενέργεια από λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή, θα θέλαμε να σημειώσουμε τα παρακάτω. Κεντρικά Γραφεία: Σωρού 8-10 Κτίριο Γ - Τ.Κ Μαρούσι T & 130 F Εργοστάσιο Θεσσαλονίκης: 6o χλμ Π.Ε.Ο Θες/κης Βέροιας Τ.Κ Θεσσαλονίκη Τ.Θ Τ.Κ Θεσσαλονίκη T F Εργοστάσιο Θίσβης: ΤΘ. 22 Τ.Κ Δόμβραινα Βοιωτίας T F

2 1. Τιμή αγοράς και μέθοδος διάθεσης/κατανομής των προθεσμιακών προϊόντων Αναφορικά με την τιμή αγοράς των προθεσμιακών προϊόντων, κρίνεται αναγκαία η ρυθμιστική παρέμβαση, ώστε το εκτιμώμενο πλεόνασμα παραγωγού, που δημιουργείται σήμερα λόγω της εκμετάλλευσης των εγχώριων ενεργειακών πόρων, να να μεταφέρθεί, με ακόμα αποδοτικότερο τρόπο, στους καταναλωτές. Στην παρούσα φάση και λαμβάνοντας υπόψη τις επικρατούσες μονοπωλιακές συνθήκες στην αγορά ενέργειας και ιδιαίτερα στην αγορά λιανικής, προτείνεται η εκ των προτέρων ρύθμιση της τιμής διάθεσης των προθεσμιακών προϊόντων, με κύρια κριτήρια: i. Την διαμόρφωση μεσοσταθμικού κόστους προμήθειας ενέργειας των εναλλακτικών παρόχων παρόμοιου με αυτού της δεσπόζουσας επιχείρησης, δημιουργώντας έτσι τις προυποθέσεις για την ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού σε επίπεδο λιανικής αγοράς και μείωση του μεριδίου αγοράς της δεσπόζουσας επιχείρησης. ii. Την παροχή του κατάλληλου σήματος τιμής που θα υποδυκνείει την δυνατότητα βελτίωσης της αποδοτικότητας και του κόστους παραγωγής λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών σταθμών, με στόχο την μεγιστοποίηση του πλεονάσματος που μπορεί να μεταφερθεί στους τελικούς καταναλωτές. Σχετικά με την μεθοδολογία διάθεσης, το ανταγωνιστικό κομμάτι θα ήταν δόκιμο να περιλαμβάνει διαδικασία δημοπράτησης επί του ύψους της προκαταβολής που προτίθεται να καταβάλει ο κάθε ενδιαφερόμενος αγοραστής, με ορισμό ενός εύλογου κατώτατου ορίου. Μια τέτοια διαδικασία θα συμβάλλει αφενός στην προσέλκυση αγοραστών με πρόθεση μακροχρόνιας δέσμευσης στην αγορά ενέργειας και αφετέρου στον περιορισμό κατά το δυνατόν του ρίσκου του πωλητή των ρυθμιζόμενων προθεσμιακών προϊόντων. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η τιμή που θα καθοριστεί θα πρέπει να είναι κοινή σε όλες τις δημοπρασίες για όλα τα προϊόντα, ώστε να αποφευχθούν πιθανές πρακτικές κερδοσκοπίας σχετιζόμενες με τις διαφορετικές τιμές αγοράς των προϊόντων. Επιπλέον, αναφορικά με τη μέθοδο διεξαγωγής του πλειοδοτικού διαγωνισμού επί του ύψους της προκαταβολής, η καταλληλότερη και πιο δίκαια προσέγγιση φαίνεται να είναι η πληρωμή με βάση την προσφορά του κάθε συμμετέχοντα (pay as bid vs uniform pricing), δεδομένου ότι ανάλογη διαδικασία διενεργείται για πρώτη φορά και ως εκ τούτου δεν υπάρχει επαρκής σηματοδότηση στην αγορά για τον τρόπο συμμετοχής σε αυτή. Ούτε βέβαια υπάρχει και λόγος μεγιστοποίησης ή ελαχιστοποίησης των εσόδων του πωλητή, στην περίπτωση ενιαίας τιμής εκκαθάρισης είτε στην ανώτερη είτε στην κατώτατη τιμή αντίστοιχα. 2

3 Αναφορικά με τις ποσότητες και την τιμή των προθεσμιακών προϊόντων που θα διατεθούν, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί μετά τον έλεγχο δικαιωμάτων που προτείνεται να πραγματοποιείται πριν την έναρξη κάθε διμήνου χρήσης τους να γίνει οποιαδήποτε εκ των υστέρων αναθεώρηση (π.χ. λόγω χαμηλότερης παραγωγικότητας υδροηλεκτρικών) καθώς οι σχετικές ποσότητες και κόστη υπολογίζονται και ενσωματώνονται στην εμπορική και τιμολογιακή πολιτκή του εκάστοτε προμηθευτή εκ των προτέρων και το όποιο περιθώριο υπάρχει μεταφέρεται στον καταναλωτή και δεν μπορεί να ανακτηθεί εκ των υστέρων. Άλλωστε το ποσοστό συμμετοχής της Υδροηλεκτρικής παραγωγής θα μπορούσε να διαμορφωθεί με στατιστικά στοιχεία ικανού χρονικού διαστήματος που να περιορίζει αισθητά τον κίνδυνο του παραγωγού. 2. Εκκαθαρίσεις προθεσμιακών προϊόντων - Χρηματοοικονομικός κίνδυνος ΛΑΓΗΕ Είναι σαφές ότι δεν θα υπάρξει καμία τροποποίηση στις διαδικασίες συμμετοχής και επίλυσης του ΗΕΠ, ενώ ο ΛΑΓΗΕ θα συνεχίσει να εκτελεί εβδομαδιαία τους διακανονισμούς στα πλαίσια του ΗΕΠ βάσει των ημερήσιων εκκαθαρίσεων. Θεωρούμε ότι είναι εύλογο ο διακανονισμός του συνόλου των ποσοτήτων που αντιστοιχούν στα προθεσμιακά προϊόντα να γίνεται σε εβδομαδιαία βάση, βάσει ημερήσιων εκκαθαρίσεων, παράλληλα και διακριτά με τους εβδομαδιαίους διακανονισμούς για τις ποσότητες του ΗΕΠ. Με δεδομένο ότι ο όγκος των συναλλαγών του ΛΑΓΗΕ δεν αυξάνεται λόγω της εκκαθάρισης των προθεσμιακών προϊόντων, αφού η συγκεκριμένη συναλλαγή απλώς αντικαθιστά αντίστοιχη συναλλαγή στην ΟΤΣ, ο χρηματοοικονομικός κίνδυνος για τον ΛΑΓΗΕ όχι μόνο δεν αυξάνεται αλλά στην πραγματικότητα μειούται αφού ορισμένες ποσότητες ενέργειας θα μεταβιβάζονται με χαμηλότερη τιμή. Κατά συνέπεια ο ΛΑΓΗΕ δύναται να διαχειρισθεί τον χρηματοοικονομικό κίνδυνο στο πλαίσιο του υφιστάμενου μηχανισμού που εφάρμοσε επιτυχώς πρόσφατα για τις συναλλαγές στο πλαίσιο του ΗΕΠ και σε συνδυασμό βέβαια με την καταβολή των απαραίτητων εγγυήσεων, χωρίς όμως απάιτηση προεξόφλησης (πέραν της προκαταβολής που προέκυψε κατά την διάθεση του προιόντος). Από την άλλη πλευρά, η απαίτηση προεξόφλησης πιθανόν να δημιουργήσει προβλήματα στην επιτυχή διάθεση των προθεσμιακών προϊόντων, ενώ είναι βέβαιο ότι θα επιβαρύνει σημαντικά τους προμηθευτες λόγω αυξημένων απαιτήσεων για κεφάλαιο κίνησης, το οποίο με τη σειρά του θα μεταφερθεί ως επιπλέον κόστος στους καταναλωτές. Επιπλέον, όσον αφορά στην εκκαθάριση και το διακανονισμό για την εξόφληση των προθεσμιακών προϊόντων, αντιλαμβανόμαστε ότι δεν θα υπάρχει εκ των υστέρων έλεγχος, δεδομένου του ex ante ελέγχου εφαρμογής του πλαφόν δικαιωμάτων χρήσης προθεσμιακών προϊόντων ανά προμηθευτή, με βάση την κατανάλωση του ανα κατηγορία πελατών. Στο πλαίσιο αυτό, δεν υφίσταται κάποιος λόγος ωριαίου ελέγχου και τροποποίησης δικαιωμάτων χρήσης, ιδιαίτερα εφόσον τα στοιχεία π.χ. στη ΧΤ είναι τεκμαρτά και όχι πραγματικά. Ακόμα όμως και στη ΜΤ που τα απολογιστικά στοιχεία είναι 3

4 πραγματικά, είναι διαθέσιμα με καθυστέρηση 6 μηνών. Κατά συνέπεια, οποιαδήποτε δικαιώματα χρήσης έχουν «περάσει» τον έλεγχο του πλαφόν πριν την έναρξη της δίμηνης περιόδου χρήσης τους θα πρέπει να λογίζονται ως χρησιμοποιηθέντα και να αφαιρούνται από τις ποσότητες που εκαθαρίζονται στην ΟΤΣ σε επίπεδο ημέρας ή εβδομάδας. Με την προτεινόμενη μεθοδολογία απλουστεύεται σημαντικά η διαδικασία εκκαθάρισης ενώ αποφεύγονται κρυφά κόστη που επιβαρύνουν τον προμηθευτή επί ζημία τελικά του καταναλωτή. Προκειμένου να καταστεί εφικτή η σταθερή διείσδυση των προμηθευτών στην αγορά της λιανικής, με ταυτόχρονη συμμετοχή κατά το δυνατό περισσότερων συμμετεχόντων και αύξηση της ρευστότητας και του ανταγωνισμού, είναι απαραίτητη η προσαύξηση του πλαφόν που υπολογίζει ο ΛΑΓΗΕ βάσει ιστορικών στοιχείων κατανάλωσης ανα κατηγορία πελατών κατά κατάλληλο ποσοστό, το οποίο θα εκφράζει τους αναμενόμενους ή επιδιωκόμενους ρυθμούς διείσδυσης των ανεξάρτητων προμηθευτών στην αγορά λιανικής, έτσι ώστε τα δικαιώματα να επαρκούν και για την κάλυψη της προμήθειας νέων πελατών. Περαιτέρω, πρέπει να σημειωθεί ότι κατά τον υπολογισμό του πλαφόν δικαιωμάτων χρήσης προθεσμιακών προϊόντων ανά προμηθευτή από το ΛΑΓΗΕ, με βάση την κατανάλωση τους ανα κατηγορία πελατών, θα πρέπει απαραιτήτως να ληφθεί υπόψη η εποχικότητα της κατανάλωσης ανα κατηγορία πελάτων, με αναγωγή των ιστορικών στοιχείων στα δεδομένα του διμήνου στο οποίο θα αφορά η χρήση των δικαιωμάτων. 3. Δευτερογενής Προθεσμιακή Αγορά Προκειμένου να υπάρχει κίνητρο για τη λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς, αλλά και για να αποφευχθούν πρακτικές συμβολαιοποίησης υπερβολικών ποσοτήτων, γεγονός που θα οδηγούσε σε κορεσμό και λανθασμένη σηματοδότηση της αγοράς, θεωρούμε ότι θα ήταν σκόπιμη η επιβολή μιας εύλογης κύρωσης σε περίπτωση μη διάθεσης στη δευτερογενή αγορά τυχόν επιπλέον ποσότητας που δεν κατέστη εφικτό να χρησιμοποιηθεί στην πρωτογενή αγορά. Είναι σημαντικό το ύψος της εν λόγω κύρωσης να είναι περιορισμένο, ώστε να μην επιβάρυνονται οι καταναλωτές με επιπλέον κόστη. Για παράδειγμα θα μπορούσε να είναι ένα συγκεκριμένο ποσοστό (π.χ. 1% ) επί του χρηματικού ποσού που αντιστοιχεί στη χρονική διάρκεια του διμήνου που αφορά, σε συμφωνία και με τη σχετική πρόταση της ΡΑΕ. Επιπλέον, δεδομένου ότι η εν λόγω διαδικασία διενεργείται για πρώτη φορά και ως εκ τούτου δεν υπάρχει επαρκής εμπειρία στην αγορά για τον τρόπο συμμετοχής σε αυτή, θα ήταν σκόπιμο να προσφερθεί κάποια ευελιξία στους συμμετέχοντες, προκειμένου να αντιμετωπισθούν πιθανές αλλαγές στα επιχειρηματικά πλάνα διείσδυσης των προμηθευτών στην αγορά. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται να υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς των ποσοτήτων που δεν χρησιμοποιήθηκαν στο τρέχον δίμηνο για χρήση σε επόμενη χρονική 4

5 περίοδο, υπό τον έλεγχο βέβαια εφαρμογής του πλαφόν δικαιωμάτων χρήσης ανα προμηθευτή όπως έχει υπολογιστεί από το ΛΑΓΗΕ. Αναφορικά με το χρόνο διεξαγωγής των δημοπρασιών, θα ήταν προτιμότερο να προβλεφθεί πιο συχνή διεξαγωγή δημοπρασιών στο πλάισιο της Πρωτογενούς Προθεσμιακής Αγοράς, με ταυτόχρονη διάθεση προθεσμιακών προϊόντων διαφορετικής χρονικής διάρκειας, έτσι ώστε να παρέχεται η απαιτούμενη ευελιξία στους συμμετέχοντες μέσω της πρωτογενούς αγοράς και να ενθαρύνεται ο σωστός επιχειρηματικός προγραμματισμός εκ μέρους των συμμετεχόντων και η δευτερογενής να χρησιμοποιείται βοηθητικά για μικρότερης έκτασης διορθώσεις. 4. Δικαιώματα χρήσης προθεσμιακών προϊόντων Από την ανάλυση των στοιχείων της αγοράς και, συγκεκριμένα, του κόστους σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο τιμολογιακής πολιτικής του δεσπόζοντος προμηθευτή και της δυναμικής των επιμέρους προμηθευτών ως προς την ανάπτυξή τους στην αγορά λιανικής, καθίσταται σαφές ότι οι συντελεστές χρήσης προθεσμιακών προϊόντων ανά κατηγορία καταναλωτών που παρουσιάζονται ενδεικτικά στην πρόταση υπό διαβούλευση, είναι χαμηλοί και δεν επαρκούν ώστε οι ανεξάρτητοι προμηθευτές να είναι σε θέση να διαμορφώσουν ένα μεσοσταθμικό κόστος προμήθειας ενέργειας αντίστοιχο με αυτό της ΔΕΗ. Κατά συνέπεια, με τους προτεινόμενους συντελεστές χρήσης η δυνατότητα ανταγωνισμού συνεχίζει να περιορίζεται σε πολύ μικρό τμήμα της αγοράς λιανικής, όπως συμβαίνει και σήμερα, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν εξασφαλίζει το στόχο της ΡΑΕ για σταθερή διείσδυση των προμηθευτών στην αγορά λιανικής και την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, προς όφελος του καταναλωτή. Η ανάλυση των στοιχείων της αγοράς, αφορά τον υπολογισμό της τιμής ενέργειας που αποκαλύπτεται από τα τιμολόγια της ΔΕΗ ξεχωριστά ανά κατηγορία πελατών, εάν αφαιρεθούν τα κόστη από τους μηχανισμούς της χονδρεμπορικής αγοράς (εξαιρώντας τα κόστη για την αγορά ενέργειας), τα κόστη δραστηριότητας προμήθειας (κόστη διάθεσης) καθώς και ένα εύλογο περιθώριο κέρδους για έναν νέο προμηθευτή. Το υπολειπόμενο κόστος αφορά στην καθ εαυτή αγορά ενέργειας και όπως προκύπτει, για τις περισσότερες κατηγορίες πελατών, υπολείπεται σημαντικά του τρέχοντος κόστους ενέργειας όπως διαμορφώνεται στη χονδρεμπορική αγορά (ΟΤΣ). Το γεγονός αυτό δηλώνει ξεκάθαρα ότι υπάρχει σημαντική σταυροειδής επιδότηση μεταξύ των διαφορετικών κατηγοριών τιμολογίων της ΔΕΗ. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο μόνο πολύ συγκεκριμένες κατηγορίες πελατών με περιορισμένους όγκους καταναλώσεων, οι οποίες αντιστοιχούν περίπου στο 20% της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, καθίστανται πρακτικά προσβάσιμες στον ανταγωνισμό εάν ληφθούν υπόψη οι 5

6 ενδεικτικά προτεινόμενοι από τη ΡΑΕ συντελεστές χρήσης. Είναι σαφές πως το ποσοστό αυτό, δεν επαρκεί σε ρεαλιστική βάση για τη διάθεση των προθεσμιακών προϊόντων. Κατά ένα μεγάλο βαθμό, η τιμή διάθεσης των προθεσμιακών προϊόντων είναι αυτή που θα καθορίσει εάν η υφιστάμενη εικόνα της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να αλλάξει. Παρόλα αυτά, δεδομένου ότι το ποσοστιαίο δικαίωμα χρήσης των προθεσμιακών προϊόντων ανά κατηγορία πελατών αποτελεί εξίσου σημαντική παράμετρο, είναι ξεκάθαρο ότι μόνο με σημαντική αύξηση των ενδεικτικά αναφερόμενων συντελεστών χρήσης μπορεί να επιτευχθεί άνοιγμα της λιανικής αγοράς στον ανταγωνισμό. Θα πρέπει οι συντελεστές χρήσης που θα χρησιμοποιηθούν να εξασφαλίζουν τη δυνατότητα των συμμετεχόντων να ανταγωνιστούν ισοδύναμα τη ΔΕΗ στην πλειοψηφία των κατηγοριών τιμολογίων της και του όγκου της αγοράς. Προς την κατεύθυνση αυτή κρίνεται σκόπιμο ο υπολογισμός των συντελεστών χρήσης ανά κατηγορία πελατών να βασιστεί στο κόστος της ενέργειας που αποκαλύπτεται από τα τιμολόγια της ΔΕΗ για κάθε κατηγορία ξεχωριστά αφαιρώντας τα κόστη από λοιπούς μηχανισμούς και δραστηριότητες, overheads, χρηματοοικονομικά κόστη, το περιθώριο εμπορίας κτλ. Διαφορετικά, η ομοιόμορφη θέσπιση τιμών και συντελεστών δικαιωμάτων χρήσης για το σύνολο μιας κατηγορίας καταναλωτών (π.χ. το σύνολο των οικιακών τιμολογίων), προϋποθέτει η σταυροειδής επιδότηση μεταξύ κατηγοριών τιμολογίων της ΔΕΗ να απαλειφθεί πριν την δημιουργία της υπό διαβούλευση ρυθμιζόμενης προθεσμιακής αγοράς. Επιπλέον, υψηλότεροι συντελεστές χρήσης θα έχουν σαν αποτέλεσμα και την μείωση του ρίσκου τιμής και κατά συνέπεια αύξηση της ελκυστικότητας του προϊόντος προς τους πιθανούς αγοραστές, καθώς αυξάνουν το ποσοστό του προϊόντος που προμηθεύονται σε σταθερή τιμή, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο που ενέχει η μεταβλητότητα της Οριακής Τιμής του Συστήματος (ΟΤΣ) και η δυνατότητα της ΔΕΗ να την επηρεάζει βασιζόμενη στη δύναμη αγοράς που κατέχει στην παραγωγή και χονδρεμπόρια ηλεκτρικής ενέργειας. Περαιτέρω, εάν οι συντελεστές χρήσης παραμείνουν στα ενδεικτικά αναφερθέντα επίπεδα, η συνολική ποσότητα που είναι δυνατό να διατεθεί θα υπολείπεται κατά πολύ της εξαγγελθείσας από τη ΡΑΕ ποσότητας, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η επιτυχία όλης της παρέμβασης που στοχεύει στο άνοιγμα της λιανικής αγοράς. 5. Ανταγωνισμός Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι εξ όσων γνωρίζουμε από την αγορά επίκειται αναθεώρηση τιμολογίων της ΔΕΗ, θα θέλαμε επίσης να επισημάνουμε ότι βασικό προαπαιτούμενο για τον προσδιορισμό της τιμής των προθεσμιακών προϊόντων αλλά και των κατάλληλων συντελεστών χρήσης, αποτελεί η εκ των προτέρων παγίωση των τιμολογίων της ΔΕΗ σε όλες τις κατηγορίες πελατών, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα σταθερό πλαίσιο ανταγωνισμού και να εξασφαλισθούν οι 6

7 ενδιαφερόμενοι αγοραστές έναντι του κινδύνου προσπάθειας επανάκτησης των πελατών από την δεσπόζουσα επιχείρηση με εφαρμογή πρακτικών damping. Τέλος θα θέλαμε να τονίσουμε ότι είναι πολύ σημαντικό να συνδυασθεί η διάρκεια λειτουργίας των προϊόντων ΝΟΜΕ με τις συνολικότερες εξελίξεις στην αγορά ηλεκτρισμού. Θα πρέπει δηλαδή να προβλεφθεί η λειτουργία της αγοράς μετά την πιθανή λήξη των προθεσμιακών αυτών προϊόντων. Πως δηλαδή θα λειτουργήσουν οι ανεξάρτητοι προμηθευτές που ανέπτυξαν χαρτοφυλάκια πελατών χωρίς να έχουν την δυνατότητα πρόσβασης σε φθηνότερα προθεσμιακά προϊόντα μετά την ημερομηνία κατάργησης αυτών. Με άλλα λόγια εξίσου σημαντικό συστατικό της επιτυχίας της υπό συζήτηση προθεσμιακής αγοράς είναι η δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών ώστε μετά το τέλος της μεταβατικής αυτής περιόδου να μπορεί να διατηρηθεί υγιής ανταγωνισμός στη λιανική αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και όχι ελλείψει εναλλακτικών να οδηγηθεί ξανά πίσω στην παρούσα μονοπωλιακή διάρθρωση. Με εκτίμηση, Michel Piguet Διευθύνων Σύμβουλος 7