ΔΓΡΑ JEAN MONNET «ΝΔΔ ΓΗΑΣΑΔΗ ΣΗ ΔΤΡΧΠΑΨΚΔ ΝΟΜΗΚΔ ΠΟΤΓΔ» Σημειώζεις Δσρωπαϊκού Γικαίοσ και Δσρωπαϊκής Ολοκλήρωζης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΔΓΡΑ JEAN MONNET «ΝΔΔ ΓΗΑΣΑΔΗ ΣΗ ΔΤΡΧΠΑΨΚΔ ΝΟΜΗΚΔ ΠΟΤΓΔ» Σημειώζεις Δσρωπαϊκού Γικαίοσ και Δσρωπαϊκής Ολοκλήρωζης"

Transcript

1 ΠΑΝΔΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑΣ Στολή Κοινωνικών, Ανθρωπιζηικών Δπιζηημών και Τετνών Τμήμα Γιεθνών και Δσρωπαϊκών Σποσδών ΔΓΡΑ JEAN MONNET «ΝΔΔ ΓΗΑΣΑΔΗ ΣΗ ΔΤΡΧΠΑΨΚΔ ΝΟΜΗΚΔ ΠΟΤΓΔ» Σημειώζεις Δσρωπαϊκού Γικαίοσ και Δσρωπαϊκής Ολοκλήρωζης Notebooks on EU Law and European Integration Πακέηο 2: Ο Δνιαίος Χώρος Πληρωμών ζε Δσρώ (SEPA Single Euro Payments Area) ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Εαπάληεο-Γάθεο Υξήζηνο Κνχθθνπ Διεπζεξία This project has been funded with support from the European Commission. This communication reflects the views only of the author, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein

2 Πρόλογος Μία απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο πξάμεηο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζηνλ ρψξν πιεξσκψλ είλαη ε δεκηνπξγία ηνπ Δληαίνπ Υψξνπ Πιεξσκψλ ζε Δπξψ (ή SEPA). Με ηε δεκηνπξγία ηεο Οηθνλνκηθήο θαη Ννκηζκαηηθήο Έλσζεο θαζψο θαη ηελ εγθαζίδξπζε ηνπ θνηλνχ λνκίζκαηνο νη δηαζπλνξηαθέο πιεξσκέο πξνζέιαβαλ κία ππφζηαζε απηφλνκε, έηζη ψζηε πνιινί λα ζεσξνχλ πσο «ζα κπνξνχζε λα γίλεη ιφγνο γηα κία πέμπτη ειεπζεξία ηεο Έλσζεο, ηελ ειεπζεξία πιεξσκψλ» 1. Απφ ηελ παξαπάλσ πξφηαζε γίλεηαη αληηιεπηφ πφζν ζεκαληηθφ ξφιν παίδνπλ νη πιεξσκέο ζηελ απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ηηο Έλσζεο. Οη ζπλέπεηεο απηψλ ησλ ξηδηθψλ αιιαγψλ είλαη αθφκε πην ξαγδαίεο. Ο ΔΥΠΔ πεξηιακβάλεη 34 ρψξεο, κεηαμχ ησλ νπνίσλ θαη φια ηα θξάηε κέιε ηεο ΔΔ. Χο εθ ηνχηνπ επεξεάδεη ηηο δσέο πάλσ απφ 500 εθαηνκκπξίσλ αλζξψπσλ ελψ πεξηιακβάλεη πνιιά δηζεθαηνκκχξηα ειεθηξνληθψλ ζπλαιιαγψλ. Μέζσ ηνπ ΔΥΠΔ ε αγνξά επεθηείλεηαη ελψ ε εμππεξέηεζε ησλ πνιηηψλ κπνξεί πιένλ λα πξαγκαηνπνηεζεί ζε νιφθιεξε ηελ επξσπατθή επηθξάηεηα. Φπζηθά γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε φισλ απηψλ ησλ ζηφρσλ ηφζν ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή φζν θαη ε Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα, καδί κε ηνπο ζπλνκνζέηεο ηεο Έλσζεο, ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ην πκβνχιην ηεο ΔΔ, εξγάζηεθαλ εληαηηθά κε ηελ πηνζέηεζε λνκνζεηεκάησλ θαη ηε δεκηνπξγία βνεζεηηθψλ νξγάλσλ (Δπξσπατθφ πκβνχιην Πιεξσκψλ). Έηζη ζηελ παξνχζα εξγαζία θαιχπηεηαη φιν ην λνκνζεηηθφ έξγν ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζρεηηθά κε ηνλ ΔΥΠΔ. Αθφκε αλαιχνληαη νη ζηφρνη ησλ ελδηαθεξφκελσλ κεξψλ θαζψο θαη ηα πξφηππα, ζηα νπνία βαζίδεηαη νιφθιεξε ε ιεηηνπξγία ηνπ εληαίνπ ζπζηήκαηνο πιεξσκψλ (κεηαθνξέο πηζηψζεσλ, άκεζεο ρξεψζεηο, πιεξσκέο κέζσ θάξηαο). Παξάιιεια παξαηίζεληαη θαη ηα εξγαιεία IBAN θαη BIC, ηα νπνία ζρεηίδνληαη κε ηελ ηαπηνπνίεζε ινγαξηαζκψλ ζε νιφθιεξν ην ζχζηεκα SEPA ελψ, ηέινο, πεξηγξάθεηαη ε δηαδηθαζία πνπ έρεη πξνβιέςεη ε Δπηηξνπή ψζηε ε κεηάβαζε ζηνλ ΔΥΠΔ απφ ηα θξάηε κέιε λα γίλεηαη φζν ην δπλαηφλ νκαιφηεξα. 1 Πλιάκοσ, Δ. Αςτζρθσ, Το Δίκαιο τησ Ευρωπαϊκήσ Ζνωςησ: Θεςμικό και Ουςιαςτικό Δίκαιο, Ακινα: Νομικι Βιβλιοκικθ, 2012, ς.449

3 Εισαγωγή στον SEPA Σν 1999 ηα θξάηε κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο απνθάζηζαλ λα πξνρσξήζνπλ έλα βήκα παξαπέξα φζνλ αθνξά ηε δηαδηθαζία εκβάζπλζεο εηζάγνληαο ζηα θξάηε κέιε γηα πξψηε θνξά κία εληαία λνκηζκαηηθή κνλάδα, ην επξψ. Με απηή ηνπο ηελ ελέξγεηα ηα θξάηε κέιε ηεο ΔΔ έθαλαλ έλα απνθαζηζηηθφ βήκα πξνο ηελ νηθνλνκηθή ελνπνίεζε. Φπζηθή απφξξνηα ηνπ εληαίνπ λνκίζκαηνο ηεο Δπξψπεο ήηαλ ε δεκηνπξγία ελφο εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ, φπνπ ηα θξάηε κέιε ηεο Έλσζεο ζα κπνξνχζαλ λα κεηαθέξνπλ ρξεκαηηθά πνζά θαη λα εθηεινχλ πιεξσκέο κε ηνλ ίδην ηξφπν κε ηνλ νπνίν απηέο νη ελέξγεηεο πξαγκαηνπνηνχληαλ εγρψξηα. Σν φξακα ηεο δεκηνπξγίαο ελφο εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ μεθίλεζε απφ ηε ηξαηεγηθή ηεο Ληζαβφλα 2, ηνλ Μάξηην 2000, κε ηελ νπνία νη ηφηε εγέηεο ησλ θπβεξλήζεσλ ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο δεζκεχνληαλ λα πξνάγνπλ ηελ αλάπηπμε ηεο ΔΔ θαη λα ηελ θαηαζηήζνπλ σο ηελ αληαγσληζηηθφηεξε νηθνλνκία ηνπ θφζκνπ έσο ην Δπίζεο σο έλα κέηξν δηεπθφιπλζεο γηα ηελ επίηεπμε απηνχ ηνπ ζηφρνπ θαζψο θαη, φπσο αλαθέξζεθε παξαπάλσ, σο έλα θπζηθφ επφκελν ηεο λνκηζκαηηθήο ελνπνίεζεο απνθαζίζηεθε ε δεκηνπξγία ηνπ Δληαίνπ Υψξνπ Πιεξσκψλ ζε Δπξψ (ΔΥΠΔ). Σν 2001 κε ηνλ Καλνληζκφ 2560/ ηεο 19 εο Γεθεκβξίνπ έγηλε έλα αθφκε βήκα πξνο ηελ πινπνίεζε ηνπ ΔΥΠΔ. πγθεθξηκέλα ν Καλνληζκφο αλαθεξφηαλ ζηηο δηαζπλνξηαθέο πιεξσκέο ζε επξψ θαζψο θαη ζην θφζηνο κεηαθνξάο ρξεκάησλ (κε κεηαθνξά πηζηψζεσλ ή θάξηα πιεξσκψλ) ην νπνίν απφ ηε ζηηγκή απηή ζα παξέκελε ην ίδην κε απηφ ησλ εγρψξησλ κεηαθνξψλ ρξεκάησλ. Σν επφκελν έηνο, 2002, θαη κεηά απφ δήισζε ηεο Δπξσπατθήο Κεληξηθήο Σξάπεδαο (ΔΚΣ) γηα ηελ αλάγθε δεκηνπξγίαο ελφο ΔΥΠΔ θαζψο ρσξίο απηφλ ε λνκηζκαηηθή ελνπνίεζε κέλεη αλνινθιήξσηε, ε επξσπατθή ηξαπεδηθή θνηλφηεηα 4 απνθάζηζε λα ηδξχζεη ην Δπξσπατθφ πκβνχιην Πιεξσκψλ 5 (ΔΠ) ψζηε λα ιακβάλεη απηφ απνθάζεηο ζρεηηθά κε ηελ πινπνίεζε θαη ηελ πξαγκαηνπνίεζε απηνχ ηνπ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αρικ. 2560/ European Banking Industry 5 European Payments Council (EPC)

4 εγρεηξήκαηνο. Πξάγκαηη ηνλ Μάην ηνπ 2002 ην ΔΠ εμέδσζε κία Λεπθή Βίβιν 6 ζρεηηθά κε ηνλ νξακαηηζκφ θαη ηε δηάζηαζε ελφο εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ. ηηο 26 Ηνπλίνπ 2003 ε ΔΚΣ εμέδσζε έθζεζε κε ηίηιν «Πξνο έλα Δληαίν Υψξν Δπξσ- Πιεξσκψλ» 7 ελψ ηξία ρξφληα αξγφηεξα ζηηο 04 Μαΐνπ 2006 ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή θαη Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα θάλνπλ Κνηλή Γήισζε 8 κε ηελ νπνία νκνινγνχλ ζε θνηλή ζπλεξγαζία θαη ελζαξξχλνπλ ηελ επξσπατθή ηξαπεδηθή θνηλφηεηα θαζψο θαη ηνπο άιινπο ελδηαθεξφκελνπο λα δεκηνπξγήζνπλ ηηο θαηάιιειεο ηερληθέο πξνυπνζέζεηο νχησο ψζηε λα πξαγκαηνπνηεζεί ν ΔΥΠΔ κέρξη ην ηέινο ηνπ ε απηφ ην ζεκείν είλαη ζεκαληηθφ λα ζεκεησζεί πσο κέρξη θαη ην 2006 δελ είρε παξαηεξεζεί θακία πξνζπάζεηα ζεζκνζέηεζεο ηνπ Δληαίνπ Υψξνπ Πιεξσκψλ ζε Δπξψ, εθηφο θπζηθά απφ ηε δεκηνπξγία ηνπ Δπξσπατθνχ πκβνπιίνπ Πιεξσκψλ ζθνπφο ηνπ νπνίνπ ήηαλ ε δεκηνπξγία θαη ν ζπληνληζκφο ηνπ ρψξνπ απηνχ. Σν κφλν πνπ ήηαλ μεθάζαξν ήηαλ νη πξνζέζεηο φρη κφλν ησλ νξγάλσλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο αιιά θαη ησλ θξαηψλ κειψλ, ηα νπνία κέζα απφ θνηλέο δειψζεηο θαη εθζέζεηο παξφηξπλαλ ηελ πξνζπάζεηα απηή. Έηζη είλαη κεγάιε επηηπρία γηα ηελ Έλσζε θη έλα ελζαξξπληηθφ βήκα γηα ηνλ ΔΥΠΔ φηαλ ζηηο 17 Ννεκβξίνπ 2007 ςεθίδεηαη ε Οδεγία 2007/64/ΔΚ (Οδεγία SEPA). Ζ Οδεγία απηή ήξζε λα δηνξζψζεη ηηο αλεπάξθεηεο ηηο νπνίεο εκθάληζαλ ηφζν ε Οδεγία 97/5/ΔΚ γηα ηηο δηαζπλνξηαθέο κεηαθνξέο πηζηψζεσλ θαη ε χζηαζε 97/489/ΔΚ γηα ηηο ζπλαιιαγέο κέζσ ειεθηξνληθήο πιεξσκήο φζν θαη ν Καλνληζκφο 2560/2001 γηα ηηο δηαζπλνξηαθέο πιεξσκέο ζε επξψ. Κχξην κέιεκα ηφζν ηεο Δπηηξνπήο φζν θαη ηεο ΔΚΣ θαη ηνπ ΔΠ ήηαλ λα δεκηνπξγήζνπλ έλα ρψξν κέζα ζηνλ νπνίν «νη θαηαλαισηέο θαη νη επηρεηξήζεηο λα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα δηεμάγνπλ δηαζπλνξηαθέο πιεξσκέο κε ηελ ίδηα επθνιία, αζθάιεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηα φπσο θαη ζηελ εγρψξηα αγνξά» 9. Σν 2008 κπνξεί λα παξαηεξεζεί κία αθφκε κεγαιχηεξε αλάπηπμε ηνπ ΔΥΠΔ θαζψο κε ηε ζεηξά ηνπο ηίζεληαη ηα πιαίζηα ιεηηνπξγίαο ηνπ. Έηζη ηελ 1 ε Ηαλνπαξίνπ 2008 ην ΔΠ έζεζε ην πιαίζην πιεξσκψλ κε θάξηα ζηνλ ΔΥΠΔ ελψ ζηα ηέιε ηνπ ίδηνπ 6 «Euroland: Our Single Payment Area» 7 Towards a Single Euro Payments Area Progress Report May Single Euro Payments Area: Joint statement from the European Commission and the European Central Bank Ηαχαροφλα Ν. Ηαφείρα, (2008) Η πιςτωτική κάρτα ωσ μέςο ηλεκτρονικών ςυναλλαγών, Διπλωματικι Εργαςία, Πάντειο Πανεπιςτιμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιςτθμών, ς. 40

5 κήλα (28 Ηαλνπαξίνπ 2008) εγθαηληάζηεθε ν κεραληζκφο πιεξσκψλ ηνπ ΔΥΠΔ γηα ηε κεηαθνξά πηζηψζεσλ (credit transfer). Σνλ επφκελν ρξφλν θαη κεηά απφ ηελ αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο ζηηο 10 επηεκβξίνπ 2009 κε ηίηιν «Οινθιήξσζε ηνπ ΔΥΠΔ: ράξηεο πνξείαο γηα ηελ πεξίνδν » 10 νινθιεξψζεθε θαη ην ζχζηεκα άκεζεο ρξέσζεο (direct debit) ΔΥΠΔ (ζηηο 02 Ννεκβξίνπ 2009). Με ηα ηξία απηά πξφηππα θαη εηδηθφηεξα κε ηε κεηαθνξά πηζηψζεσλ θαη ηελ άκεζε ρξέσζε κπήθαλ νη βάζεηο γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ ψζηε ην γεληθφ θαλνληζηηθφ πιαίζην κεηαθνξάο ρξήκαηνο πνπ ίζρπε ζην εζσηεξηθφ θάζε θξάηνπο κέινπο λα εμαπισζεί ζε νιφθιεξε ηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη φρη κφλν. Δθηφο φκσο απφ ηα πιαίζηα απηά ζεκαληηθφ είλαη λα αλαθεξζεί θαη ε ζεζκνζέηεζε ηνπ Καλνληζκνχ γηα ηηο Γηαζπλνξηαθέο Πιεξσκέο ζηελ Κνηλφηεηα 11, ν νπνίνο ςεθίζηεθε ζηηο 16 επηεκβξίνπ Ο Καλνληζκφο απηφο φρη κφλν αλέθεξε πσο ηα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα ιεηηνπξγήζνπλ ζε έλα εληαίν επηρεηξεκαηηθφ θαη λνκηθφ πιαίζην νχησο ψζηε λα δηεπθνιχλνληαη νη δηαζπλνξηαθέο πιεξσκέο θαη λα εληζρχεηαη ν ξφινο ηνπ ΔΥΠΔ αιιά εηζήγαγε θαη ηελ αλαγθαηφηεηα ρξεζηκνπνίεζεο ησλ ΗΒΑΝ 12 θαη BIC 13 ψζηε λα ππάξμεη ηππνπνίεζε ησλ δηαδηθαζηψλ θαη απηνκαηνπνίεζε ησλ πιεξσκψλ. Παξάιιεια ν Καλνληζκφο 924/2009 θαηαξγεί ηνλ παιαηφηεξν Καλνληζκφ 2560/2001 «γηα ιφγνπο αζθάιεηαο δηθαίνπ θαη ζαθήλεηαο» 14, φπσο αλαθέξεηαη ραξαθηεξηζηηθά. Ζ ηειεπηαία λνκνζεηηθή πξάμε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζρεηηθά κε ηνλ ΔΥΠΔ ςεθίζηεθε ζηηο 14 Μαξηίνπ 2012 θαη ήηαλ ν Καλνληζκφο (ΔΚ) 260/2012. Ήδε απφ ην Άξζξν 1 ηνπ Καλνληζκνχ αλαθέξεηαη πσο «ην έξγν γηα ηνλ ΔΥΠΔ απνζθνπεί ζηελ αλάπηπμε θνηλψλ ππεξεζηψλ πιεξσκψλ εληφο ηεο Έλσζεο νη νπνίεο ζα αληηθαηαζηήζνπλ ηηο πθηζηάκελεο εζληθέο ππεξεζίεο πιεξσκψλ». ε ζρέζε κε πξνεγνχκελεο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο ηεο ΔΔ ν παξψλ Καλνληζκφο είλαη μεθάζαξν πσο νινθιεξψλεη ηε δηαδηθαζία ηεο δεκηνπξγίαο ηνπ λνκηθνχ πιαηζίνπ ηνπ ΔΥΠΔ παξέρνληαο κία πην νινθιεξσκέλε εηθφλα φρη κφλν ζρεηηθά κε ηα κέζα επίηεπμεο ηνπ ζθνπνχ αιιά θαη κε ηνλ ίδην ηνλ ζθνπφ ηνπ ΔΥΠΔ. Πην ζπγθεθξηκέλα αλαθέξεηαη πσο ε Οδεγία 2007/64/ΔΚ «παξέρεη κία ζχγρξνλε λνκηθή βάζε γηα ηε δεκηνπξγία 10 COM(2009) Κανονιςμόσ (ΕΚ) αρικμ. 924/ International Bank Account Number 13 Bank Identifier Code 14 Άρκρο 20 του Κανονιςμοφ (ΕΚ) αρικμ.924/2009

6 εζσηεξηθήο αγνξάο πιεξσκψλ» 15 ελψ ν Καλνληζκφο (ΔΚ) 924/2009 «πξνζθέξεη επίζεο νξηζκέλα κέζα δηεπθφιπλζεο γηα ηελ επηηπρία ηνπ ΔΥΠΔ» 16. Δλ θαηαθιείδη ν Καλνληζκφο (ΔΚ) 260/2012 νξίδεη ηελ 1ε Φεβξνπαξίνπ 2014 σο ηελ ηειηθή εκεξνκελία γηα ηε κεηάβαζε ζηηο κεηαθνξέο πίζησζεο θαη ζηηο άκεζεο ρξεψζεηο ζηε δψλε ηνπ επξψ. Ζ δηνξία γηα ηα θξάηε κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο πνπ έρνπλ άιια λνκίζκαηα, θαη πνπ ηζρχεη γηα ηηο πιεξσκέο ζε επξψ, είλαη ε 31ε Οθησβξίνπ Αίηια δημιοσργίας ηοσ Δνιαίοσ Χώροσ Πληρωμών ζε Δσρώ (SEPA) Με ηελ εηζαγσγή ηνπ επξψ σο εληαίνπ λνκίζκαηνο ζηηο ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ην 1999 άλνημε έλα λέν θεθάιαην ζηελ ηζηνξία ηνπ ζεζκνχ ε Οηθνλνκηθή θαη Ννκηζκαηηθή Έλσζε. Χζηφζν αλ θαη ζε επίπεδν κεηξεηψλ νη πνιίηεο ηεο Δπξσδψλεο ρξεζηκνπνηνχζαλ ην επξψ σο θνηλφ λφκηζκα ε νξγάλσζε ησλ ειεθηξνληθψλ πιεξσκψλ, ε νπνίεο γίλνληαλ φιν θαη πεξηζζφηεξν ρξεζηκνπνηνχκελεο κε ηελ εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο, πξαγκαηνπνηνχηαλ ζε εζληθφ επίπεδν. Απηφ απφ κφλν δεκηνπξγνχζε θαηαθεξκαηηζκφ ηεο αγνξάο θαζψο επίζεο εκπφδηδε ηελ αλάπηπμε ηνπ αληαγσληζκνχ κεηαμχ ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο Έλσζεο. Πην ζπγθεθξηκέλα απηφ ζήκαηλε πσο ζε κεξηθέο ρψξεο ηεο ΔΔ νη ππεξεζίεο πιεξσκψλ θφζηηδαλ πεξηζζφηεξν ζπγθξηηηθά κε άιιεο 17 θάλνληαο ηε δσή ηφζν ησλ θαηαλαισηψλ φζν θαη ησλ επηρεηξήζεσλ νη νπνίεο ιεηηνπξγνχζαλ δηαζπλνξηαθά δχζθνιε θαη πεξίπινθε. Παξαδείγκαηνο ράξηλ εηαηξίεο κε ζεκαληηθφ αξηζκφ δηαζπλνξηαθψλ πιεξσκψλ ρξεηάδεηαη λα δηαηεξνχλ ηξαπεδηθνχο ινγαξηαζκνχο ζε πνιιέο απφ ηηο ρψξεο ζηηο νπνίεο ιεηηνπξγνχλ ψζηε νη ρψξεο απηέο λα ηνπο επηηξέςνπλ λα δηαρεηξίδνληαη ηηο πιεξσκέο, νη νπνίεο ζπλδένληαη ζηηο επηρεηξεκαηηθέο ηνπο δξαζηεξηφηεηεο ζηελ Κνηλή Αγνξά. Οκνίσο νη ηδηψηεο νη νπνίνη δνπλ θαη εξγάδνληαη ζε πεξηζζφηεξεο απφ κία ρψξεο ζπρλά ππφθεηληαη ζε δηαθνξεηηθνχο θαλφλεο θαη απαηηήζεηο θαηά ηελ πξαγκαηνπνίεζε πιεξσκψλ. Δθηφο απηνχ ν Δληαίνο Υψξνο Πιεξσκψλ είλαη θπζηθφ επαθφινπζν ηεο λνκηζκαηηθήο έλσζεο. Ήδε απφ ην 1999 θαη κεηά ηελ εηζαγσγή ηνπ επξψ σο θνηλνχ 15 Άρκρο 3 του Κανονιςμοφ (ΕΕ) 260/ Άρκρο 4 του Κανονιςμοφ (ΕΕ) 260/ Χαρακτθριςτικό είναι το παράδειγμα τθσ Ιταλίασ και τθσ Ολλανδίασ. Στθν πρώτθ χώρα ο μζςοσ πελάτθσ πλθρώνει περίπου EUR 253 τον χρόνο για τισ βαςικζσ τραπεηικζσ υπθρεςίεσ ςυμπεριλαμβανομζνων των πλθρωμών ενώ ςτθ δεφτερθ ο μζςοσ Ολλανδόσ πελάτθσ πλθρώνει μόνο EUR 46 τον χρόνο.

7 λνκίζκαηνο ε ΔΚΣ δήισζε πσο ππάξρεη αθφκε έλα κεγάιν θελφ κεηαμχ ησλ ππεξεζηψλ πνπ πξνζθέξνληαη εγρψξηα θαη δηαζπλνξηαθά φζνλ αθνξά ηα ζπζηήκαηα πιεξσκψλ ιηαληθήο (retail payment systems) ζρεηηθά κε ηελ πνηφηεηα, ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ην θφζηνο ηνπο 18. «Σν πεξηβάιινλ ηνπ θνηλνχ λνκίζκαηνο ζπλεγνξεί ζζελαξά ππέξ ελφο εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ», ζεκεηψλεηαη ραξαθηεξηζηηθά 19. Με απηή ηε δήισζε ε ΔΚΣ πξνζπαζνχζε λα εμεγήζεηο ζηνπο εηέξνπο πσο ε δεκηνπξγία ηνπ εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ ζα ήηαλ έλα βήκα αθφκε πξνο κίαο πξαγκαηηθά εληαία αγνξά, ζηελ νπνία ζα ππήξρε πξαγκαηηθή εμάιεηςε ησλ δηαθνξψλ κεηαμχ εγρψξησλ θαη δηαζπλνξηαθψλ πιεξσκψλ. Το πλαίζιο ηοσ Δσρωπαϊκού Χώροσ Πληρωμών ζε Δσρώ και οι ζσμμεηέτονηες ζε ασηό Αλαθεξφκελνη ζηνπο ζπκκεηέρνληεο ζηνλ ΔΥΠΔ, θαζψο θαη ζηνπο ελδηαθεξφκελνπο (stakeholders) γηα ηελ επίηεπμή ηνπ, ζα πξέπεη θαλείο λα μεθηλήζεη απφ ηνλ ξφιν ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, ε νπνία σο θχξηνο δξσλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζπκκεηείρε ελεξγά ζηελ πξνζπάζεηα ηεο επηηπρνχο δεκηνπξγίαο ελφο εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ. Ζ Δπηηξνπή απφ ηελ αξρή ηεο πξνζπάζεηαο ζπλεξγάζηεθε ζηελά ηφζν κε ηελ Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα φζν θαη κε ηα θξάηε κέιε κέζσ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ψζηε λα θαηαθέξεη λα πεηχρεη κία λνκνζεηηθή εδξαίσζε ηνπ ρψξνπ πιεξσκψλ ζηελ Δπξψπε. Όπσο αλαθέξζεθε θαη παξαπάλσ ην 2009 ε Δπηηξνπή ζπλεξγαδφκελε κε ηελ ΔΚΣ εμέδσζε ηελ αλαθνίλσζε «Οινθιήξσζε ηνπ ΔΥΠΔ: ράξηεο πνξείαο γηα ηελ πεξίνδν » 20 ελψ ηφζν ε Οδεγία 2007/64/ΔΚ φζν θαη νη Καλνληζκνί (ΔΚ) 924/2009 θαη 260/2012, λνκνζεηηθέο πξάμεηο νη νπνίεο ζπλζέηνπλ ηνλ ΔΥΠΔ, ήηαλ πξσηνβνπιίεο ηεο Δπηηξνπήο ζηελ πξνζπάζεηα λα ζέζεη έλα λνκηθφ πιαίζην γχξν απφ ηνλ επξσπατθφ ρψξν πιεξσκψλ. Σνλ Μάξηην ηνπ 2010 κε κία αθφκε αλαθνίλσζή ηεο, ηελ Δπξψπε , ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή έζεζε ζηφρν λα νινθιεξσζεί ην ζρέδην ηνπ ΔΥΠΔ ψζηε κέζα ζηελ επφκελε δεθαεηία ε Δπξσπατθή Έλσζε λα πεηχρεη κία 18 Δελτίο Τφπου τθσ ΕΚΤ, 13 Σεπτεμβρίου Στο ίδιο. The single currency environment argues strongly in favor of a single payment area. 20 COM(2009) «Ευρώπθ 2020 Στρατθγικι για Ζξυπνθ, Διατθριςιμθ και Χωρίσ Αποκλειςμοφσ Ανάπτυξθ»

8 αθφκε αληαγσληζηηθφηεξε νηθνλνκία, ραξίδνληάο ηεο κία έμππλε, βηψζηκε θαη ρσξίο απνθιεηζκνχο αλάπηπμε. ηελ αλαθνίλσζή ηεο «Μία Φεθηαθή Αηδέληα γηα ηελ Δπξψπε» 22, ε νπνία είλαη κία απφ ηηο πξσηνβνπιίεο ηεο Δπξψπεο 2020, ε Δπηηξνπή ζέηεη ζηφρνπο φπσο ε αληηθαηάζηαζε γξαθεηνθξαηηθψλ δηαδηθαζηψλ κε ειεθηξνληθέο δηαδηθαζίεο φπσο ε ειεθηξνληθή ηηκνιφγεζε (e-invoicing) θαη ε ειεθηξνληθή ζπκθσλία ινγαξηαζκψλ (e-reconciliation), ηα νπνία ζα κεγηζηνπνηήζνπλ ηα νθέιε απφ ηα βαζηθά πξντφληα SEPA. Σέινο ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή πξνεδξεχεη ζην Δπξσπατθφ Forum ησλ εζληθψλ επηηξνπψλ ζπληνληζκνχ γηα ηνλ ΔΥΠΔ 23, ελψ παξάιιεια εθδίδεη εηήζηεο αλαθνξέο (Annual Progress Reports) ζρεηηθά κε ηελ πξφνδν πνπ έρεη ζπληειεζηεί ζηε επίηεπμε ησλ ζηφρσλ πνπ έρνπλ ηεζεί γηα ηνλ ΔΥΠΔ. Γεληθφηεξα ζα κπνξνχζε λα αλαθεξζεί πσο ν ξφινο ηεο Δπηηξνπήο είλαη δηηηφο φληαο απφ ηε κία πιεπξά λνκνζεηηθφο νδεγφο θαη επηβιέπνληαο απφ ηελ άιιε ηελ πξφνδν πνπ επηηπγράλεηαη. Έλαο άιινο πνιχ ζεκαληηθφο ζπκκεηέρσλ ζηελ πξαγκαηνπνίεζε ηνπ εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ είλαη ε Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα. Ήδε απφ ην 1999 θαη ηελ πηνζέηεζε ηνπ επξψ σο θνηλνχ λνκίζκαηνο ε ΔΚΣ εμέθξαζε ηελ πεπνίζεζή ηεο πσο ρσξίο έλα θνηλφ λφκηζκα ζε φιεο ηηο κνξθέο πιεξσκψλ ε λνκηζκαηηθή έλσζε παξακέλεη αηειήο. Έηζη ζπλεξγάζηεθε απφ ηελ αξρή κε ηελ Δπηηξνπή θαζψο θαη κε ηα θξάηε κέιε ψζηε λα θαηαζηήζεη απηφ ηνλ ζηφρν εθηθηφ. πλδηαιέγεηαη κε ηφζν κε ηηο θπβεξλήζεηο φζν θαη κε ηελ ηξαπεδηθή θνηλφηεηα εθδίδνληαο θαη απηή εηήζηεο εθζέζεηο πξνφδνπ 24. Αθφκε εθδίδεη δείθηεο ηνπ ΔΥΠΔ (SEPA Indicators) 25 ζρεηηθά κε ηελ ρξήζε ησλ πξνηχπσλ ηνπ ΔΥΠΔ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηε αγνξά θαη ηελ απνδνρή ηνπο απφ απηή. εκαληηθή είλαη επίζεο ε θαζηέξσζε ηνπ πκβνπιίνπ ηνπ ΔΥΠΔ, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε απφ ηε ζπλεξγαζία ηεο ΔΚΣ κε ηελ Δπηηξνπή ην 2010, ην νπνίν έθεξε ζε επαθή ελδηαθεξφκελνπο απφ ηηο πιεπξέο ηεο δήηεζεο θαη ηεο πξνζθνξάο ηεο αγνξάο θαζψο θαη κέιε ηνπ Δπξσπατθνχ πκβνπιίνπ Πιεξσκψλ. Σξία ρξφληα αξγφηεξα ζηηο 19 Γεθεκβξίνπ 2013 ε ΔΚΣ δήισζε 26 ηελ έλαξμε ηνπ πκβνπιίνπ Ληαληθψλ Πιεξσκψλ ζε Δπξψ (Euro Retail Payments Board - ERPB), ην Μζςω αυτοφ του forum τα κράτθ ζρχονται ςε επαφι, ςυηθτοφν ςχετικά με τα μζτρα που πρζπει να λάβουν και ανταλλάςςουν πλθροφορίεσ ώςτε να διευκολυνκεί θ μετάβαςθ ςτον ΕΧΠΕ. (EU Forum of national SEPA coordination committees) 24 Γνωςτι είναι θ ζκκεςθ προόδου «Προσ ζνα ενιαίο χώρο ευρω-πλθρωμών» τθσ 26 θσ Ιουνίου SEPA Indicators: 26 Δελτίο Τφπου ςχετικά με τθν ζναρξθ του ERPB, 19 Δεκεμβρίου

9 νπνίν αληηθαζηζηά ην πκβνχιην ηνπ ΔΥΠΔ. Δθηφο φκσο απφ ηα δχν θχξηα απηά φξγαλα ζηελ εθαξκνγή ηνπ ΔΥΠΔ θαη άιια φξγαλα ηεο ΔΔ εκπιέθνληαη ζηε δηαδηθαζία πξαγκαηνπνίεζήο ηνπ. Αξρηθά ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην αζρνιήζεθε κε ηνλ ΔΥΠΔ θαη ζπγθεθξηκέλα ζε δχν ςεθίζκαηά ηνπ. Σν πξψην, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζηηο 12 Μαξηίνπ 2009 ήηαλ ζρεηηθά κε ην λνκηθφ πιαίζην γηα έλα εληαίν ρψξν πιεξσκψλ 27. ε απηφ ην ςήθηζκα ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην «ραηξεηίδεη ηελ πξσηνβνπιία ηεο Δπηηξνπή λα θαζνξίζεη ηηο λνκηθέο πξνυπνζέζεηο γηα ηε δεκηνπξγία εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ εληφο ηεο ΔΔ» θαη επηζεκαίλεη φηη «νη θνηλνηηθέο δηαηάμεηο πξέπεη λα δηακνξθσζνχλ έηζη ψζηε λα κελ παξαβιέπεηαη ε απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ εζληθψλ ζπζηεκάησλ θαη δηαδηθαζηψλ». Σν δεχηεξν ςήθηζκα ήιζε ζηηο 10 Μαξηίνπ 2010 θαη ήηαλ ζρεηηθφ κε ηελ πινπνίεζε, απηή ηε θνξά, ηνπ εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ (ΔΥΠΔ) 28. ε απηφ ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην αλέθεξε πσο ν ΔΥΠΔ «είλαη κία κείδνλνο ζεκαζίαο πξσηνβνπιία δεκφζηαο πνιηηηθήο πνπ εληζρχεη ηελ Οηθνλνκηθή θαη Ννκηζκαηηθή Έλσζε» ελψ πξέπεη λα απνηειεί θχξην ζηφρν γηα ηε ζηξαηεγηθή 2020 ηεο ΔΔ. Σέινο είλαη ζεκαληηθφ λα αλαθεξζεί επίζεο πσο ζην ίδην θείκελν ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην επέκεηλε γηα ηελ εθηελή ελεκέξσζε ησλ θαηαλαισηψλ φζνλ αθνξά ηηο δηαθνξέο κεηαμχ ηνπ παιαηνχ θαη ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο. Απφ ηελ άιιε πιεπξά ην πκβνχιην ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη ηδηαίηεξα ην πκβνχιην Τπνπξγψλ Οηθνλνκηθψλ (ECOFIN) έρεη ζηεξίμεη ηελ πξνζπάζεηα αλάπηπμεο ηνπ εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ κε ηνλ δηθφ ηνπ ηξφπν. Μέζσ απηνχ ηνπ επξσπατθνχ νξγάλνπ νη θπβεξλήζεηο ησλ θξαηψλ κειψλ εθθξάδνπλ ηελ θνηλή ηνπο βνχιεζε, ζπκθσλψληαο ελ ηέιε ζηελ πξαγκαηνπνίεζε ηνπ ΔΥΠΔ. Δηδηθφηεξα ε ζπγθαηάζεζε ηνπ ECOFIN είλαη θαλεξή ζηα ζπκπεξάζκαηά ηνπ ζηηο 22 Ηαλνπαξίνπ φπνπ ην πκβνχιην ππνζηεξίδεη ηελ αλάπηπμε ηνπ ΔΥΠΔ θαη αλαγλσξίδεη φηη πιένλ ν ΔΥΠΔ έρεη πεξάζεη απφ πξνθαηαξθηηθφ ζε ιεηηνπξγηθφ ζηάδην. Βέβαηα κία άιιε πιεπξά έθθξαζεο ηεο ζπγθαηάζεζεο γηα ηε δεκηνπξγία ηνπ ΔΥΠΔ ε νπνία πεξηιακβάλεη ηφζν ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην φζν θαη ην πκβνχιην ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο είλαη ε ζπλήζεο λνκνζεηηθή δηαδηθαζία κε ηελ νπνία 27 P5_TA(2004) P7_TA(2010) Δελτίο Τφπου ECOFIN 5372/08, 22 Ιανουαρίου 2008, ς. 14

10 ςεθίζηεθαλ ηφζν ε Οδεγία 2007/64/ΔΚ φζν θαη νη Καλνληζκνί (ΔΚ) 924/2009 θαη 260/2012. Σν φηη ηζρχνπλ ζήκεξα ε Οδεγία SEPA θαζψο θαη ν πην πξφζθαηνο Καλνληζκφο γηα ηε ιεηηνπξγία ηνπ ΔΥΠΔ νθείιεηαη ζηε ζπλαπφθαζε ησλ δχν παξαπάλσ νξγάλσλ, θάηη ην νπνίν έρεη ηδηαίηεξε ζεκαζία γηα ηηο πξνζέζεηο ηνπο ζρεηηθά κε ηελ πινπνίεζε ηνπ ρψξνπ απηνχ. Σέινο αλ θαη αλαθέξζεθε ζπληφκσο παξαπάλσ δελ πξέπεη λα ιεζκνλείηαη θαη ν ξφινο ησλ εζληθψλ θπβεξλήζεσλ ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο ΔΔ ζηελ πξαγκαηνπνίεζε ηνπ ΔΥΠΔ. Παξαπάλσ εηπψζεθε πσο ηα θξάηε κέιε εθπξνζσπνχληαη ζην πκβνχιην ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Χζηφζν απηφ είλαη έλα απφ ηα δχν φξγαλα ηεο ΔΔ ζηα νπνία έρνπλ ιφγν νη θπβεξλήζεηο. εκαληηθφηεξν θαη πνιχ πην ηδηαίηεξν είλαη ην Δπξσπατθφ πκβνχιην, ζην νπνίν νη αξρεγνί ησλ θξαηψλ κειψλ ζπλεδξηάδνπλ θαη ηνπ νπνίνπ νη απνθάζεηο έρνπλ βαξχλνπζα πνιηηηθή ζεκαζία. Σν 2000 νη θπβεξλήζεηο ησλ θξαηψλ κειψλ ζπλππέγξαςαλ ηε ηξαηεγηθή ηεο Ληζαβφλα, ε νπνία κεηαμχ άιισλ αλέθεξε θαη ηελ πξνψζεζε ηεο ηδέαο ηεο δεκηνπξγίαο ελφο εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ ψζηε ε ΔΔ λα θαηαζηεί αληαγσληζηηθφηεξε θαη ιεηηνπξγηθφηεξε. Σσμμεηέτοσζες τώρες ζηον SEPA Οη ρψξεο, νη νπνίεο ζπκκεηέρνπλ ζηνλ Δληαίν Υψξν Πιεξσκψλ ζε Δπξψ, είλαη φιεο νη ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζπλ έμη ρψξεο πνπ δελ αλήθνπλ ζε απηή (Διβεηία, Ηζιαλδία, Λίρηελζηατλ, Μνλαθφ, Ννξβεγία θαη αλ Μαξίλν). Απηφ ζεκαίλεη πσο ν ΔΥΠΔ φρη κφλν εμαπιψλεηαη ζε έλα πνιχ κεγάιν γεσγξαθηθφ Πεγή: Δπξσπατθφ πκβνχιην Πιεξσκψλ (ηζηνζειίδα)

11 ρψξν αιιά θπξίσο εμππεξεηεί πάλσ απφ 500 εθαηνκκχξηα πνιίηεο θαζψο θαη επεξεάδεη πνιιά δηζεθαηνκκχξηα ειεθηξνληθψλ ζπλαιιαγψλ. Σέινο, αθφκε θαη γηα ρψξεο, νη νπνίεο δελ ρξεζηκνπνηνχλ σο εζληθφ λφκηζκα ην επξψ είλαη δπλαηέο νη ζπλαιιαγέο. Πιεξσκέο κέζσ ηνπ ΔΥΠΔ κπνξνχλ λα πξαγκαηνπνηεζνχλ απφ ή πξνο νπνηνλδήπνηε ινγαξηαζκφ ηξάπεδαο κέζα ζηνλ ΔΥΠΔ. Γελ είλαη απαξαίηεην φηη ν πιεξσηήο ή ν δηθαηνχρνο ηεο πιεξσκήο λα δηαζέηεη ινγαξηαζκφ ζε ρψξα ηνπ ΔΥΠΔ πνπ έρεη ήδε πηνζεηήζεη ην επξψ σο εζληθφ ηεο λφκηζκα. Απαξαίηεην είλαη κνιαηαχηα ε νλνκαζηηθή αμία ηνπ ινγαξηαζκνχ λα εθθξάδεηαη ζε επξψ. SEPA Credit Transfer Ζ ππεξεζία SEPA Credit Transfer μεθίλεζε ζηηο 28 Ηαλνπαξίνπ ηνπ Πξφθεηηαη γηα κηα ππεξεζία «Μεηαθνξάο Πηζηψζεσλ», δειαδή κεηαθνξάο ρξεκάησλ κε πίζησζε ελφο ινγαξηαζκνχ, ηφζν ζε εζληθφ φζν θαη ζε παλεπξσπατθφ επίπεδν, ζαλ λα κε γηλφηαλ δηάβαζε ησλ ζπλφξσλ, δίλνληαο ηε δπλαηφηεηα πξαγκαηνπνίεζεο πιεξσκψλ πξνο έλαλ ή πεξηζζφηεξνπο ινγαξηαζκνχο ηαπηφρξνλα. Δπηηξέπεη, δειαδή, ηφζν κεκνλσκέλεο φζν θαη καδηθέο πιεξσκέο ινγαξηαζκψλ. Ζ δπλαηφηεηα απηή ηεο ππεξεζίαο Credit Transfer επηηξέπεη ηε γξήγνξε κεηαθνξά ρξεκάησλ, ε νπνία δελ παίξλεη πάλσ απφ κηα εξγάζηκε κέξα. Οη ζπλαιιαγέο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηνλ επξσπατθφ ρψξν δε δχλαληαη λα είλαη πην αθξηβέο απφ ηηο ζπλαιιαγέο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη εληφο εζληθψλ ζπλφξσλ. Με απηφλ ηνλ ηξφπν παχνπλ λα πθίζηαληαη «ππεξπφληηεο ηξαπεδηθέο κεηαθνξέο», ελψ δίλεηαη ε δπλαηφηεηα γηα ηελ «πψιεζε αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ πην απνηειεζκαηηθά ζε φιε ηελ επξσπατθή επηθξάηεηα θαη κέζσ online πιεξσκψλ πξνθαηαβνιηθά θαη/ή κε ηηκνιφγην» 30. Σν SEPA Credit Transfer εγγπάηαη ηελ εχθνιε αλαγλψξηζε ησλ πιεξσκψλ, κέζσ ζπγθεθξηκέλσλ πεδίσλ δεδνκέλσλ, ηα νπνία θαζνξίδνπλ θαη ηνπο ηχπνπο ησλ πιεξσκψλ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη. SEPA Direct Debit Ζ ππεξεζία SEPA Direct Debit μεθίλεζε ζηηο 2 Ννεκβξίνπ ηνπ Ολνκάδεηαη ππεξεζία «Άκεζεο Υξέσζεο», θαζψο πξφθεηηαη γηα ηε κεηαθνξά ρξεκάησλ κε 30 PΑΥ4, SEPA Direct Debit in e-commerce, ς. 11

12 ρξέσζε ελφο ινγαξηαζκνχ πιεξσκψλ. Όπσο θαη γηα ηελ SEPA Credit Transfer, ε Direct Debit κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ηφζν εληφο ησλ εζληθψλ ζπλφξσλ ησλ ρσξψλ, φζν θαη παλεπξσπατθά, αλάκεζα ζηηο 34 ρψξεο πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηνλ ΔΥΠΔ. Οη ζπλαιιαγέο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζην πιαίζην ηεο Direct Debit γίλνληαη ζε επξψ, είηε ν ινγαξηαζκφο πνπ ρξεψλεηαη είλαη ζε επξψ είηε είλαη ζε άιιν λφκηζκα, εθφζνλ αλήθεη ζε ρξήζηε ρψξαο ηνπ ΔΥΠΔ. Σν κέηξν απηφ έρεη σο ζηφρν ηελ ελαξκφληζε ηνπ θφζηνπο πιεξσκψλ, ην νπνίν ζην παξειζφλ δηέθεξε απφ ρψξα ζε ρψξα, ξπζκηδφκελν απφ ηα εθάζηνηε ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα. Γηα παξάδεηγκα, κηα ζπλαιιαγή γηα ην ίδην πξντφλ κπνξεί λα ρξέσλε ην ινγαξηαζκφ ελφο δηθαηνχρνπ κε 1 ζηελ Απζηξία θαη κε 2,5 ζηελ Ηηαιία. Με ηε SEPA Direct Debit, απηέο νη δηαθνξέο ζηε ρξέσζε θαηαξξίπηνληαη θαη ελαξκνλίδνληαη ζε φιε ηελ επηθξάηεηα ηνπ ΔΥΠΔ. Ζ ππεξεζία Άκεζσλ Υξεψζεσλ κπνξεί φπσο θαη γηα ηηο Μεηαθνξέο Πηζηψζεσλ λα ρξεζηκνπνηεζεί ηφζν γηα κεκνλσκέλεο πιεξσκέο φζν θαη γηα επαλαιακβαλφκελεο πιεξσκέο, ζηελ πεξίπησζε, γηα παξάδεηγκα, εμφθιεζεο ινγαξηαζκψλ ξεχκαηνο ή λεξνχ, ή θαη γηα πιεξσκέο ελνηθίνπ. Γίλεηαη, δειαδή, εηδηθή ξχζκηζε γηα απηφκαηε εμφθιεζε ινγαξηαζκψλ ζε θαζνξηζκέλεο εκεξνκελίεο, κε δπλαηφηεηα ρξεζηκνπνίεζεο δχν δηαθνξεηηθψλ κνληέισλ γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ πιεξσκψλ: ν νθεηιέηεο κπνξεί είηε λα δψζεη ηελ εληνιή ρξέσζεο ηνπ ινγαξηαζκνχ ηνπ απεπζείαο ζην δηθαηνχρν, κε εμνπζηνδφηεζε ηνπ πξψηνπ πξνο ηνλ δεχηεξν, είηε λα γίλεη εμνπζηνδφηεζε ηνπ νθεηιέηε πξνο ην πηζησηηθφ ηνπ ίδξπκα, ην νπνίν αλαιακβάλεη λα εμνθιεί ηνπο ινγαξηαζκνχο ηνπ. Οη πιεξσκέο απηέο Άκεζεο Υξέσζεο κπνξνχλ λα γίλνπλ λα γίλνπλ θαη ειεθηξνληθά, γηα ζπλαιιαγέο κέζσ δηαδηθηχνπ, φπσο, παξαδείγκαηνο ράξε, γηα αγνξά αεξνπνξηθψλ εηζηηεξίσλ απφ ην Internet. ηελ πεξίπησζε απηή, γηα ηελ απνθπγή απάηεο, κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ νη αθφινπζεο κνξθέο εμνπζηνδφηεζεο γηα ειεθηξνληθέο πιεξσκέο: ειεθηξνληθή ππνγξαθή, επηθχξσζε κε θσδηθφ PIN, επηθχξσζε κε απνζηνιή SMS ζην θηλεηφ, επηθχξσζε κέζσ ή «Κιήζε πνηφηεηαο» (Quality call), γηα πιεξσκέο κέζσ ηειεθψλνπ. Σα δχν ππνζπζηήκαηα ηεο SEPA Direct Debit είλαη ην Βαζηθφ χζηεκα SEPA Άκεζσλ Υξεψζεσλ (Core SEPA Direct Debit ή Core SDD), ην νπνίν απεπζχλεηαη ζηνπο θαηαλαισηέο, θαη ην χζηεκα SEPA Άκεζσλ Υξεψζεσλ (Business to Business

13 SDD/ B2B SDD), ην νπνίν απεπζχλεηαη ζηηο επηρεηξήζεηο. SEPA for Cards Σν ηξίην θαη πην πξφζθαην πξφηππν, ην νπνίν έρεη αλαπηπρζεί ζηελ Έλσζε, ζρεηηθά κε ηηο δηαζπλνξηαθέο πιεξσκέο είλαη απηφ πνπ αθνξά ηηο πιεξσκέο κε θάξηα. H ελσζηαθή λνκνζεζία έρεη αζρνιεζεί θαη ζην παξειζφλ κε ηηο δηαζπλνξηαθέο πιεξσκέο κε θάξηα. Απφ ην 2001 θαη ηνλ Καλνληζκφ 2560/2001 ζρεηηθά κε ηηο δηαζπλνξηαθέο πιεξσκέο ζε επξψ ε Δπηηξνπή έρεη πηνζεηήζεη έλα πιήζνο λνκνζεηεκάησλ θαη πξνηάζεσλ ζρεηηθά κε ηηο πιεξσκέο κέζσ θάξηαο. Πην ζπγθεθξηκέλα ην νη δηαζπλνξηαθέο πιεξσκέο θαξηψλ αλαθέξνληαη φρη κφλν ζηελ Οδεγία SEPA 31 αιιά θαη ζηελ πξφηαζε Οδεγίαο 32 ην 2013 ζρεηηθά κε ηξνπνπνηήζεηο παιαηφηεξσλ Οδεγηψλ. Αθφκε αλαθνξά γίλεηαη ζηνλ Καλνληζκφ 260/2012, ν νπνίνο αζρνιείηαη κε ηηο πξνζεζκίεο κεηάβαζεο ζηνλ SEPA, ελψ ζρεηηθά κε ππέξκεηξεο ρξεψζεηο θαξηψλ θάλεη ιφγν θαη ε Οδεγία γηα ηελ Πξνζηαζία ησλ Καηαλαισηψλ 33. Σέινο κε άιιε κία πξφηαζε Οδεγίαο 34 ηνπ 2013 ε Δπηηξνπή εμεηάδεη ηηο δηαηξαπεδηθέο πξνκήζεηεο γηα πξάμεηο πιεξσκψλ κε θάξηεο. Δθηεηακέλε θαη αλαιπηηθή είλαη παξάιιεια ε εξγαζία ηνπ Δπξσπατθνχ πκβνπιίνπ Πιεξσκψλ απφ ην Απφ ηφηε αξρίδνπλ λα εθδίδνληαη ηα Πιαίζηα γηα ηηο Κάξηεο ηνπ ΔΥΠΔ (SEPA Cards Frameworks SCF). ηα θείκελα απηά παξαηίζεληαη πξσηίζησο νη αξρέο ηνπ ΔΥΠΔ φζνλ αθνξά ηηο θάξηεο ψζηε λα ππάξμεη απνηειεζκαηηθή πξνζαξκνγή ησλ εθδνηψλ θαξηψλ (issuers), ησλ αγνξαζηψλ (acquirers) θαη ησλ δηαρεηξηζηψλ (operators). Παξάιιεια, φπσο εμεγείηαη θαη απφ ην ίδην ην Δπξσπατθφ πκβνχιην Πιεξσκψλ 35 ν ιφγνο χπαξμεο απηψλ ησλ πιαηζίσλ αληί κηαο θαηλνχξγηαο βίβινπ θαλνληζκψλ ζρεηηθά κε ηα πξφηππα γηα θάξηεο 36 είλαη ηφζν ιφγσ ηεο πνιππινθφηεηαο ησλ ήδε πηνζεηεκέλσλ πξνηχπσλ γηα θάξηεο ζηα δηάθνξα θξάηε-κέιε φζν θαη ε χπαξμε ήδε Γηεζλψλ Πξνηχπσλ γηα Κάξηεο (International Cards Schemes). 31 Οδθγία 2007/64/ΕΚ 32 COM (2013) Οδθγία 2011/83/ΕΕ 34 COM (2013) Questions & Answers clarifying key aspects of the SEPA Cards Framework - SCF%20QAs%20Version10%20Final.pdf 36 Στο ίδιο, a new common card scheme rule book, ςελ. 2

14 Απφ ηελ 1 ε Ηαλνπαξίνπ 2008 εηζήρζε ν κεραληζκφο πιεξσκψλ γηα ηηο θάξηεο απφ ην ΔΠ. Οη θάξηεο ζηηο νπνίεο αλαθέξεηαη ν ρψξνο πιεξσκψλ είλαη ηφζν νη ρξεσζηηθέο θάξηεο (debit cards) φζν θαη νη πηζησηηθέο (credit cards). Έλα ρξφλν αξγφηεξα, ην 2009, δεκηνπξγήζεθε ε Οκάδα Δλδηαθεξφκελσλ Μεξψλ γηα Κάξηεο (Cards Stakeholders Group). Απηή απνηειείηαη απφ παξφρνπο ππεξεζηψλ, πσιεηέο θαη ην ΔΠ θαη έρεη σο ζηφρν ηελ θαιχηεξε θαη απνηειεζκαηηθφηεξε εθαξκνγή ησλ πξνηχπσλ γηα θάξηεο κέζσ ηνπ δηαιφγνπ θαη ηεο δηαβνχιεπζεο ησλ ελδηαθεξφκελσλ κεξψλ. ε γεληθφηεξν πιαίζην ν ζηφρνο δεκηνπξγίαο ελφο εληαίνπ επξσπατθνχ πξνηχπνπ γηα ηηο θάξηεο πιεξσκψλ είλαη δηηηφο. Πξσηαξρηθφο ζηφρνο είλαη ε δηεπθφιπλζε ησλ πνιηηψλ ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο Έλσζεο. θνπφο είλαη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν νη πιεξσκέο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη κε θάξηεο (ρξεσζηηθέο ή πηζησηηθέο) ελδνζπλνξηαθά λα εμνκνησζεί κε απηφο πνπ γίλεηαη δηαζπλνξηαθά. Με άιια ιφγηα έλα Δπξσπαίνο πνιίηεο ζα κπνξεί λα εθηειεί πιεξσκέο κε θάξηα κε ηηο ίδηεο ρξεψζεηο ηφζν εληφο φζν θαη εθηφο ηεο ρψξαο ηνπ. Ο δεχηεξνο ζηφρνο είλαη ε αχμεζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο. Με απηφλ ηνλ ηξφπν ηνπ εληαίνπ πξνηχπνπ ε αγνξά απειεπζεξψλεηαη θαη αλνίγεη αθφκε πην πνιχ. Έηζη φρη κφλν θαηαξγνχληαη πεξηνξηζκνί γηα πιεξσκέο πνπ κπνξνχλ λα πξαγκαηνπνηήζνπλ νη πνιίηεο ηεο Έλσζεο (θαζψο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα πιένλ λα εθηεινχλ πιεξσκέο θαη εθηφο ηεο επηθξάηεηαο ηεο ρψξαο ηνπο κε ην ίδην θφζηνο) αιιά ελζαξξχλεηαη θαη ν αληαγσληζκφο γηα ηνπο πξνκεζεπηέο θαξηψλ (θαη εηδηθφηεξα ησλ θαηαζθεπαζηψλ ηζηπ ησλ θαξηψλ θαζψο θαη ησλ επεμεξγαζηψλ ησλ θαξηψλ) γηα ηνπο νπνίνπο ε αγνξά απνθηά πιένλ κία κεγαιχηεξε δηάζηαζε (Δπξψπε). Πξέπεη λα αλαθεξζεί, ηέινο, πσο απφ 1 ε Ηαλνπαξίνπ 2011 νη θάξηεο πιεξσκψλ, νη νπνίεο είλαη ζε θπθινθνξία πξέπεη λα ζπκκνξθψλνληαη κε ηα πξφηππα ηνπ ΔΥΠE, φπσο γηα παξάδεηγκα ηελ ηερλνινγία κηθξνεπεμεξγαζηή EMV- chip (Europay MasterCard Visa). πκπεξαζκαηηθά ζχκθσλα κε αλαθνίλσζε 37 ηεο Δπξσπατθήο Κεληξηθήο Σξάπεδαο κεηά ηε κεηάβαζε ησλ δχν πξψησλ κέζσλ πιεξσκψλ (κεηαθνξά πηζηψζεσλ θαη άκεζεο ρξεψζεηο) ζηνλ ΔΥΠΔ ε πξνζνρή ζηξέθεηαη πιένλ ζηηο πιεξσκέο κηθξήο αμίαο, δειαδή ζηηο θάξηεο πιεξσκψλ. Ήδε ζχκθσλα κε ηελ ΔΚΣ θαη φπσο κπνξεί λα 37 Δελτίο Τφπου: 29 Απριλίου Συνεχίηονται οι προςπάκειεσ ςτο πλαίςιο του SEPA για τισ κάρτεσ με ςκοπό τθ δθμιουργία ενόσ πραγματικά ευρωπαϊκοφ χώρου πλθρωμών -

15 παξαηεξεζεί θαη απφ ην παξαθάησ δηάγξακκα απφ ην 2000 νη θάξηεο πιεξσκψλ είλαη ην πιένλ ρξεζηκνπνηνχκελν κέζν. Δλψ ηφζν νη κεηαθνξέο πηζηψζεσλ φζν θαη νη άκεζεο ρξεψζεηο δελ έρνπλ ράζεη αμία ζεκεηψλεηαη κία ζπλερήο αχμεζε ηεο ρξεζηκφηεηαο ησλ θαξηψλ σο κέζσλ πιεξσκψλ ζηελ Δπξψπε (κε εηήζηα αζξνηζηηθή αχμεζε 10,2 %). Απηφο ζα κπνξνχζε λα είλαη θαη ν θχξηνο ιφγνο εληαηηθνπνίεζεο ησλ εξγαζηψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο σο πξνο ηε δεκηνπξγία ελφο εληαίνπ επξσπατθνχ πξνηχπνπ γηα θάξηεο. IBAN και BIC Πεγή: Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα (ηζηνζειίδα) χκθσλα κε ην Άξζξν 2 ηνπ Καλνληζκνχ 260/2012, ζηελ παξάγξαθν 15 γηα ην IBAN (International Bank Account Number), απηφ νξίδεηαη σο ν «δηεζλήο θσδηθφο αλαγλψξηζεο ηνπ αξηζκνχ ελφο ινγαξηαζκνχ πιεξσκψλ, ν νπνίνο ηαπηίδεη κε ζαθήλεηα έλαλ αηνκηθφ ινγαξηαζκφ πιεξσκψλ ζε έλα θξάηνο κέινο ηα ζηνηρεία ηνπ θσδηθνχ απηνχ θαζνξίδνληαη απφ ηνλ Γηεζλή Οξγαληζκφ Σππνπνίεζεο (ISO)» 38, ελψ ζηελ παξάγξαθν 16 γηα ην BIC (Business Identification Code), απηφ νξίδεηαη σο ν 38 Άρκρο 2 του Κανονιςμοφ (ΕΕ) 260/2012, παρ. 15

16 «θσδηθφο αλαγλψξηζεο ηεο επηρείξεζεο πνπ ηαπηνπνηεί κε ζαθήλεηα έλαλ πάξνρν ΤΠ θαη ηνπ νπνίνπ ηα ζηνηρεία θαζνξίδνληαη απφ ηνλ ISΟ» 39. Απφ ηελ 1 ε Φεβξνπαξίνπ ηνπ 2014, ην IBAN θαη ην BIC είλαη ηα κνλαδηθά αλαγλσξηζηηθά ινγαξηαζκνχ πιεξσκψλ γηα εζληθέο θαη δηαζπλνξηαθέο ζπλαιιαγέο ζε επξψ ζηελ ΔΔ, ηφζν φζνλ αθνξά ηε Μεηαθνξά Πηζηψζεσλ (SCT) φζν θαη ηελ Άκεζε Υξέσζε (SDD). Σν ΗΒΑΝ, εηδηθφηεξα, ήξζε λα αληηθαηαζηήζεη ηνπο εζληθνχο αξηζκνχο ηξαπεδηθνχ ινγαξηαζκνχ (ΒΒΑΝ), κε ζθνπφ ηελ δηεπθφιπλζε ησλ ζπλαιιαγψλ, κέζσ κηαο θνηλήο κεζφδνπ αλαγλψξηζεο ησλ ινγαξηαζκψλ ζηνλ ΔΥΠΔ. Σν ΗΒΑΝ είλαη ν αξηζκφο ν νπνίνο απαηηείηαη γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε νπνηαζδήπνηε πιεξσκήο κέζα ζηνλ ΔΥΠΔ, ελψ ην BIC, παξφιν πνπ ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο δεηείηαη αθφκα, ζηφρνο είλαη λα ζηακαηήζεη λα απαηηείηαη κεηά απφ κηα θαζνξηζκέλε πεξίνδν πξνζαξκνγήο 40. Η διαδικαζία μεηάβαζης ζηον SEPA Απφ ηε δεκηνπξγία ηνπ εληαίνπ ρψξνπ πιεξσκψλ ε δηαδηθαζία κεηάβαζεο ησλ ρσξψλ ππήξμε ζηαδηαθή. Σν Δπξσπατθφ πκβνχιην Πιεξσκψλ έρεη θαζνξίζεη ην ρξνλνδηάγξακκα γηα ηνλ ΔΥΠΔ ζε ηξεηο θχξηεο θάζεηο 41 : Ζ πξψηε θάζε ιέγεηαη Φάζε ρεδηαζκνχ (Design Phase) θαη εθαξκφζηεθε απφ ηνλ Ηαλνπάξην 2004 έσο θαη ηνλ Ηνχλην Καηά ηε δηάξθεηα ηεο θάζεο απηήο ζρεδηάζηεθαλ ηα πξφηππα πνπ ζα εθαξκφδνληαλ φζνλ αθνξά ηηο κεηαθνξέο πηζηψζεσλ θαη ηηο άκεζεο ρξεψζεηο. Ζ δεχηεξε θάζε ιέγεηαη Φάζε Τινπνίεζεο (Implementation Phase), μεθηλψληαο απφ ηα κέζα ηνπ 2006 έσο θαη ην ηέινο ηνπ ε απηή ηε θάζε πξνγξακκαηίζηεθε ε εθαξκνγή ησλ πξνηχπσλ θαη δηαδηθαζηψλ ηνπ ΔΥΠΔ νχησο ψζηε λα ειεγρζεί εάλ ππάξρνπλ πξνβιήκαηα εθαξκνγήο. Δζληθά ζψκαηα πινπνίεζεο θαη κεηάβαζεο εγθαηαζηάζεθαλ ζε δηάθνξεο ρψξεο ηεο 39 Στο ίδιο, παρ Ζχει ςταματιςει να απαιτείται από 1 Φεβρουαρίου 2014 για τισ εκνικζσ ςυναλλαγζσ και μζχρι 1 Φεβρουαρίου του 2016 πρζπει να ςταματιςει να απαιτείται και για τισ διαςυνοριακζσ ςυναλλαγζσ 41 European Central Bank brochure, The Single Euro Payments Area: An Integrated Retail Payments Market, p.9 Πεγή: Σξάπεδα ηεο Διιάδνο (ηζηνζειίδα)

17 Δπξσδψλεο επηβιέπνληαο ηηο δηάθνξεο πξνεηνηκαζίεο ησλ ελδηαθεξφκελσλ (stakeholders) γηα ηνλ ΔΥΠΔ. Ζ ηξίηε θαη ηειεπηαία θάζε, ε Φάζε Μεηάβαζεο (Migration Phase) μεθίλεζε ζηηο αξρέο ηνπ 2008 θαη ζπλερίδεηαη κέρξη θαη ζήκεξα. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο θάζεο απηήο ηα εζληθά ζπζηήκαηα πιεξσκψλ ζπλππάξρνπλ πξνζσξηλά κε ηνλ ΔΥΠΔ. Οη πειάηεο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ νπνηνδήπνηε ζχζηεκα επηζπκνχλ πξνο ην παξφλ. Όζνλ αθνξά ην λνκηθφ πιαίζην ηεο κεηάβαζεο ησλ εζληθψλ ζπζηεκάησλ πιεξσκψλ ζηνλ ΔΥΠΔ ε Δπηηξνπή ήδε απφ ην 2010 έρεη ιάβεη κέηξα. Σν Γεθέκβξην ηνπ 2010 ε Δπηηξνπή έθαλε πξφηαζε ζην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ην πκβνχιην γηα επξσπατθφ Καλνληζκφ, ζηνλ νπνίν ζα αλαθέξνληαη νη πξνζεζκίεο κεηάβαζεο ησλ θξαηψλ κειψλ ζηνλ ΔΥΠΔ. Πξάγκαηη ηνλ Φεβξνπάξην ηνπ 2012 ςεθίζηεθε ν Καλνληζκφο (ΔΚ) 260/2012 ζηνλ νπνίν πξνβιεπφηαλ φηη απφ ηελ 1 ε Φεβξνπαξίνπ 2014 νη ρψξεο ηεο Δπξσδψλεο ήηαλ ππνρξεσκέλεο λα εθαξκφζνπλ θαηά γξάκκα ηνλ Καλνληζκφ 42. Απηφ ζεκαίλεη πσο ηα ππάξρνληα εζληθά ζπζηήκαηα κεηαθνξάο πηζηψζεσλ θαη άκεζσλ ρξεψζεσλ ζα αληηθαηαζηαζνχλ απφ ηε κεηαθνξά πηζηψζεσλ ηνπ ΔΥΠΔ (SEPA credit transfer SCT) θαη ηηο άκεζεο ρξεψζεηο ηνπ ΔΥΠΔ (SEPA direct debit SDD). Χζηφζν ζηηο 9 Ηαλνπαξίνπ 2014 ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή εηζήγαγε κία πξφηαζε ηξνπνπνίεζεο ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 260/2012 ψζηε λα δψζεη έμη πξφζζεηνπο κήλεο κεηάβαζεο κε ζθνπφ θαηά ηε δηάξθεηα απηψλ ησλ κελψλ νη πιεξσκέο πνπ δηαθέξνπλ απφ ηνλ ΔΥΠΔ λα κπνξέζνπλ αθφκε λα γίλνπλ δεθηέο ζηελ Δπξσδψλε. Έηζη ηνλ Φεβξνπάξην ηνπ 2014 ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ην πκβνχιην έθαλε δεθηή ηελ πξφηαζε θαη ςήθηζε ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 248/2014 ν νπνίνο ηξνπνπνηεί ηνλ Καλνληζκφ ηνπ 2012 αιιάδνληαο ηελ πξνζεζκία ζε 1 ε Απγνχζηνπ Δπίλογος Ο ΔΥΠΔ έρεη ζπκβάιεη ζηελ δηεπθφιπλζε ησλ πιεξσκψλ ηφζν ζε εζληθφ επίπεδν εληφο ησλ εζληθψλ ζπλφξσλ ησλ θξαηψλ-κειψλ, αιιά αθφκα πεξηζζφηεξν ζε παλεπξσπατθφ επίπεδν, εθφζνλ έρεη θαηαξγήζεη ηα εζσηεξηθά ζχλνξα φζνλ αθνξά 42 Για τισ χώρεσ εκτόσ Ευρωηώνθσ θ προκεςμία είναι μζχρι 31 Οκτωβρίου 2016.

18 ηηο πιεξσκέο. Παξάιιεια, ν ΔΥΠΔ έρεη δεκηνπξγήζεη θνηλά κέζα πιεξσκψλ, επηηξέπνληαο ζηνπο θαηαλαισηέο λα αγνξάδνπλ αγαζά θαη ππεξεζίεο νπνπδήπνηε ζηελ Δπξψπε, αλεμάξηεηα απφ ηε ρψξα θαηαγσγήο ηνπο, γξήγνξα θαη αμηφπηζηα, ελψ επσθεινχληαη θαη νη εηαηξείεο, νη νπνίεο κπνξνχλ πιένλ λα θάλνπλ ηηο πιεξσκέο ηνπο ρξεζηκνπνηψληαο έλα κφλν ινγαξηαζκφ. πλνιηθά, ν ΔΥΠΔ έρεη βνεζήζεη ζηελ αχμεζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο επξσπατθήο νηθνλνκίαο, θαζηζηψληαο ηηο ζπλαιιαγέο αλάκεζα ζηα θξάηε-κέιε ηνπ αζθαιείο θαη απνηειεζκαηηθέο. Βιβλιογραθία European Central Bank. (2013). The Single Euro Payments Area (SEPA) - An Integrated Retail Payments Market. Φξαλθθνχξηε: European Central Bank. European Payments Council. (2014). SEPA for Consumers. Βξπμέιιεο: European Payments Council. European Payments Council. (2014). Shortcut to SEPA Credit Transfer (SCT). Βξπμέιιεο: European Payments Council. European Payments Council. (2010). SEPA Direct Debit for Consumers. Βξπμέιιεο: European Payments Council. PAY4. (n.d.). SEPA Direct Debit in e-commerce. PAY4. Δθεκεξίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. (2012). Κανονισμός (ΕΕ) 260/2012. Δθεκεξίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Εαθείξα, Ε. Ν. (2008). Δίκαιο και Εσρωπαϊκή Ενοποίηση, Διπλωματική Εργασία. Αζήλα: Πάληεην Παλεπηζηήκην Κνηλσληθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ. Σξάπεδα ηεο Διιάδνο. (2008). Μέσα πληρωμών SEPA. Αλάθηεζε Μάηνο 12, 2014, απφ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο - Δπξσζχζηεκα : Πιηάθνο, Γ. Αζηέξεο, Το Δίκαιο της Εσρωπαϊκής Ένωσης: Θεσμικό και Οσσιαστικό Δίκαιο, Αζήλα: Ννκηθή Βηβιηνζήθε, 2012 Εαραξνχια Ν. Εαθείξα, (2008) Η πιστωτική κάρτα ως μέσο ηλεκτρονικών σσναλλαγών, Γηπισκαηηθή Δξγαζία, Πάληεην Παλεπηζηήκην Κνηλσληθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ

19 Γειηία Σχπνπ ηεο Δπξσπατθήο Κεληξηθήο Σξάπεδαο, 13 επηεκβξίνπ Γεθεκβξίνπ Απξηιίνπ Δπξσπατθφ πκβνχιην Πιεξσκψλ Questions & Answers clarifying key aspects of the SEPA Cards Framework - SCF%20QAs%20Version10%20Final.pdf European Central Bank brochure The Single Euro Payments Area: An Integrated Retail Payments Market - Ννκνζεηήκαηα ηεο Έλσζεο: Καλνληζκφο (ΔΚ) αξηζ. 2560/2001 Καλνληζκφο (ΔΚ) αξηζκ. 924/2009 Κανονιςμόσ (ΕΕ) 260/2012 Οδθγία 2007/64/ΕΚ Οδθγία 2011/83/ΕΕ Προτάςεισ Οδθγιών COM (2013) 547 COM (2013) 550

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Δηαθνκηζηήο (Server) Πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηνπο Πειάηεο (Client) Μεγάινη ππνινγηζηέο γηα ηηο ππεξεζίεο Internet (π.ρ. WWW, FTP) Λακβάλεη εξσηήζεηο θαη δίδεη απαληήζεηο Πειάηεο

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0046/92 92 Σημείο 8 (8) Οη βηηακίλεο, ηα αλόξγαλα ζπζηαηηθά θαη άιιεο νπζίεο πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή γηα πξνζζήθε ζε ηξόθηκα φπσο ηα παξαζθεπάζκαηα γηα βξέθε

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E.

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Γεώργιος Μπριζκόλας Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Τηνζέηεζε Γηεζλψλ Πξνηχπσλ απφ ηε Βηνκεραλία Εθελοντικά πρότυπα Υποχρεωτική νομοθεσία ISO 9001 ISO14001 ISO 50001 OHSAS 18001 ISO

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ β. ΣΟ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ ΜΑ ΚΕΝΣΡΟ γ. Η ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΘΕΗ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ. Η Εθθιεζία ηνπ ρσξηνύ καο, ε Αγία Άλλα, είλαη θηηζκέλε πξηλ πνιιά

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD Γηα ηε δηεπθόιπλζή ζαο θαηά ην switch-off ηεο πεξηνρήο ηεο Πεινπνλλήζνπ έρνπκε πξνζζέζεη ζηνπο ςεθηαθνύο καο δέθηεο κία λέα,

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861 Οπγάνωζη και διοίκηζη ηοςπιζηικών επισειπήζεων (ξενοδοσεία, ηοςπιζηικά γπαθεία ) Α) ΑΔΙ ΣΔΙ και Β) ΑΠΟΦΟΙΣΟΙ ΤΠΟΥΡΔΩΣΙΚΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ και ΜΔΣΑΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ Ρν πξόγξακκα απηό ζρεδηάζηεθε γηα

Διαβάστε περισσότερα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1379/50 1. Όηαλ ινηπόλ ήξζαλ [νη πξέζβεηο ζηελ Αζήλα], αθνύ ζπλέιαβαλ νη Αζελαίνη θαη ηνπο πξέζβεηο σο ππνθηλεηέο ζηάζεο θαη όζνπο έπεηζαλ [νη πξέζβεηο], ηνπο ζπγθέληξσζαλ γηα αζθάιεηα ζηελ Αίγηλα.

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα.

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα. Οι Πανελλαδικέρ Δξεηάζειρ για ηην ειζαγωγή ζηην ηπιηοβάθμια εκπαίδεςζη θα ππαγμαηοποιηθούν ππιν ηιρ απολςηήπιερ ενδοζσολικέρ εξεηάζειρ ηων μαθηηών και ηων μαθηηπιών. Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ 1. Τερληθή Έθζεζε 2. Δλδεηθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο 3. Έληππν νηθνλνκηθήο πξνζθνξάο ΘΔΜΑ : Πξνκήζεηα

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0249/119. Τροπολογία. Mireille D'Ornano εμ νλόκαηνο ηεο Οκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0249/119. Τροπολογία. Mireille D'Ornano εμ νλόκαηνο ηεο Οκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0249/119 119 Αιηιολογική ζκέψη 11 (11) Πξνθεηκέλνπ λα πξναρζεί ε νηθνλνκηθά απνδνηηθή επίηεπμε ηωλ εζληθώλ δεζκεύζεωλ γηα κείωζε ηωλ ηωλ εθπνκπώλ, ηα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα έρνπλ δηθαίωκα

Διαβάστε περισσότερα

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Μάθημα 11 Τμήμα Μάπκεηινγκ και Διοίκηζηρ Λειηοςπγιών Τα δηαγξάκκαηα θαηάζηαζεο (state diagrams) ρξεζηκνπνηνύληαη γηα λα βνεζήζνπλ ηνλ πξνγξακκαηηζηή λα θαηαιάβεη

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Αιγόξηζκνη 2.2.7.4 Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Εηζαγσγή ζηηο Αξρέο ηεο Επηζηήκεο ησλ Η/Υ 1 Άζθεζε 34 ζει 53 Έλα ςεθηαθό θσηνγξαθηθό άικπνπκ έρεη απνζεθεπηηθό ρώξν N Mbytes. Να αλαπηύμεηε

Διαβάστε περισσότερα

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67)

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Γηα λα επαλαθέξεηε ην FritzBox Fon WLAN 7140 ζηηο πξνεπηιεγκέλεο ηνπ ξπζκίζεηο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

Δεςηέπα 18/05/2015. Απόνηερ : 1) Γεκόπνπινο Υξήζηνο 2) Καπώλεο πήιηνο 3) Κπξηαθόπνπινο Κπξηάθνο 4) Παλαγόπνπινο Βαζίιεο

Δεςηέπα 18/05/2015. Απόνηερ : 1) Γεκόπνπινο Υξήζηνο 2) Καπώλεο πήιηνο 3) Κπξηαθόπνπινο Κπξηάθνο 4) Παλαγόπνπινο Βαζίιεο 1 ΕΝΩΗ ΠΟΔΟΦΑΙΡΙΚΩΝ ΩΜΑΣΕΙΩΝ ΗΛΕΙΑ ΕΣΟ ΙΔΡΤΕΩ 1969 ΕΔΡΑ: ΠΤΡΓΟ Οδόο: Γξαγαηζαλίνπ 34 & Παπαθιέζζα Σει: 26210 33311 e-mail:epsilia@otenet.gr Φαμ: 26210 34004 Ππακηικό 35 ηρ ζςνεδπίαζηρ ηος Δ ηηρ ΕΠ Ηλείαρ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην ζαο

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην  ζαο Δίζνδνο ζηελ Υπεξεζία Αλ είζηε ήδε εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο ζηελ ππεξεζία, γηα ηελ είζνδν ζαο (login) ζηελ ππεξεζία e-bill, εηζάγεηαη ην Όλνκα Φξήζηε (username) θαη ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο (password) πνπ είραηε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43

ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43 ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43 Κα ακαθένεηε 5 εονςπασθέξ πώνεξ θαη κα βνείηε ημ είδμξ ημο μνοθημύ ημοξ πιμύημο. Πμημη πανάγμκηεξ επηηνέπμοκ ηεκ θαηαζθεοή μεγάιςκ ηεπκηθώκ ένγςκ; Ε ελόνολε (ελαγςγή

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα!

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Cpyright 2013 Λόγος & Επικοινωνία // All rights Reserved Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Αυηό ηο παιχνίδι έχει ζηόχους: 1. ηελ εθγύκλαζε ηεο αθνπζηηθήο κλήκεο ησλ παηδηώλ 2. ηελ εμάζθεζε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο Έξγν ελέξγεηα 3 (Λύζε) Σώκα κάδαο m = 4Kg εξεκεί ζηε βάζε θεθιηκέλνπ επηπέδνπ γσλίαο θιίζεο ζ κε εκζ = 0,6 θαη ζπλζ = 0,8. Τν ζώκα αξρίδεη λα δέρεηαη νξηδόληηα δύλακε θαη μεθηλά λα αλεβαίλεη ζην θεθιηκέλν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΣΙΟ ΣΤΠΟΤ. Νέες προθεσμίες απογραυής των επιτειρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. Γηα ηηο ΑΕ, ηηο ΕΠΕ, ηηο ΟΕ θαη ηηο ΕΕ, ε πξνζεζκία ππνβνιήο νξίδεηαη ωο εμήο:

ΔΕΛΣΙΟ ΣΤΠΟΤ. Νέες προθεσμίες απογραυής των επιτειρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. Γηα ηηο ΑΕ, ηηο ΕΠΕ, ηηο ΟΕ θαη ηηο ΕΕ, ε πξνζεζκία ππνβνιήο νξίδεηαη ωο εμήο: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ -1980- ΔΕΛΣΙΟ ΣΤΠΟΤ Αθήνα, 4 Οκτωβρίοσ 2012 Νέες προθεσμίες απογραυής των επιτειρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. Τελ παξάηαζε ηωλ πξνζεζκηώλ γηα ηελ απνγξαθή ηωλ επηρεηξήζεωλ ζην Γ.Ε.ΜΗ., απνθάζηζε

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΓΡΑ JEAN MONNET «ΝΔΔ ΓΙΑΣΑΔΙ ΣΙ ΔΤΡΩΠΑΪΚΔ ΝΟΜΙΚΔ ΠΟΤΓΔ» ημειώζεις Δσρωπαϊκού Γικαίοσ και Δσρωπαϊκής Ολοκλήρωζης

ΔΓΡΑ JEAN MONNET «ΝΔΔ ΓΙΑΣΑΔΙ ΣΙ ΔΤΡΩΠΑΪΚΔ ΝΟΜΙΚΔ ΠΟΤΓΔ» ημειώζεις Δσρωπαϊκού Γικαίοσ και Δσρωπαϊκής Ολοκλήρωζης ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ τολή Κοινωνικών, Ανθρωπιζηικών Δπιζηημών και Σετνών Σμήμα Γιεθνών και Δσρωπαϊκών ποσδών ΔΓΡΑ JEAN MONNET «ΝΔΔ ΓΙΑΣΑΔΙ ΣΙ ΔΤΡΩΠΑΪΚΔ ΝΟΜΙΚΔ ΠΟΤΓΔ» ημειώζεις Δσρωπαϊκού Γικαίοσ και Δσρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 Γενικά Η έθδνζε 8.0.0 ηνπ ελόηεηεο: Business ERP, πεξηιακβάλεη λέεο ιεηηνπξγίεο πνπ αλαιύνληαη ζηηο παξαθάησ Γεληθόηεξε ιεηηνπξγία ηεο εθαξκνγήο Εκπνξηθή Δηαρείξηζε 7/2/2013 SingularLogic

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ

6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ 6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ Σηα πιαίζηα ηεο έθηεο εξγαζηεξηαθήο άζθεζεο ζα ρξεζηκνπνηεζεί απνθιεηζηηθά ην πεξηβάιινλ αλάπηπμεο νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ IDL-800 Digital

Διαβάστε περισσότερα

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ Σήκαηα 1 Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) Σήκαηα Οξηζκόο ζήκαηνο Ταμηλόκεζε ζεκάησλ Σεηξέο Fourier Μεηαζρεκαηηζκόο Fourier Σπλέιημε Σπζρέηηζε θαη Φαζκαηηθή Ππθλόηεηα 2 Οξηζκόο Σήκαηνο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ 1) Υξηζηνπγελληάηηθα ειαηάθηα θάξηα ή θαδξάθη θάξηα ή θαδξάθη Τιηθά πνπ ζα ρξεηαζηνύκε: Υαξηί θάλζνλ καύξν γηα ην θόλην, πξάζηλν γηα ηα ειαηάθηα, θόθθηλν γηα ηα αζηεξάθηα Απιό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ Εδώ ζα ππνινγίζνπκε ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier κεξηθώλ αθόκα ζεκάησλ, πξνζπαζώληαο λα μεθηλήζνπκε από ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier γλσζηώλ ζεκάησλ

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Σηηο παξαθάησ γξακκέο εθαξκόζηε ηε κνξθνπνίεζε πνπ πεξηγξάθνπλ Γξακκή κε έληνλε γξαθή Γξακκή κε πιάγηα γξαθή Γξακκή κε ππνγξακκηζκέλε γξαθή Γξακκή κε Arial Font κεγέζνπο

Διαβάστε περισσότερα

5 η Δργαζηηριακή Άζκηζη Κσκλώμαηα Γσαδικού Αθροιζηή/Αθαιρέηη

5 η Δργαζηηριακή Άζκηζη Κσκλώμαηα Γσαδικού Αθροιζηή/Αθαιρέηη 5 η Δργαζηηριακή Άζκηζη Κσκλώμαηα Γσαδικού Αθροιζηή/Αθαιρέηη Σηα πιαίζηα ηεο πέκπηεο εξγαζηεξηαθήο άζθεζεο ζα ρξεζηκνπνηεζεί απνθιεηζηηθά ην πεξηβάιινλ αλάπηπμεο νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ IDL-800 Digital

Διαβάστε περισσότερα

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 10 ε : ΜΗΥΑΝΙΚΗ ΜΔΡΟ Β ΠΙΔΗ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Καξέθια θαθίξε Όξγαλα Τιηθά Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ.

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΗΜΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΗ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ

ΕΠΙΗΜΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΗ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ Κ.Δ.Π. 157/2014 ΕΠΙΗΜΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΗ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ ΣΡΙΣΟ ΜΕΡΟ Ι ΚΑΝΟΝΙΣΙΚΕ ΔΙΟΙΚΗΣΙΚΕ ΠΡΑΞΕΙ Αριθμός 4767 Παρασκεσή, 21 Μαρτίοσ 2014 541 Απιθμόρ 157 Oι πεπί Βιοκηόνων (Σέλη) Κανονιζμοί ηος

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Η «έμππλε» ρξεκαηνδόηεζε ηεο λεαληθήο επηρεηξεκαηηθόηεηαο Υξεκαηνδνηψληαο εθπαίδεπζε, θίλεηξα θαη εξγαιεία

Η «έμππλε» ρξεκαηνδόηεζε ηεο λεαληθήο επηρεηξεκαηηθόηεηαο Υξεκαηνδνηψληαο εθπαίδεπζε, θίλεηξα θαη εξγαιεία Η «έμππλε» ρξεκαηνδόηεζε ηεο λεαληθήο επηρεηξεκαηηθόηεηαο Υξεκαηνδνηψληαο εθπαίδεπζε, θίλεηξα θαη εξγαιεία λεαληθήο επηρεηξεκαηηθφηεηαο Η αξρηηεθηνληθή ηεο πξώηεο επηρείξεζεο Δπηρεηξεκαηηθή ΙΓΔΑ Ο ΔΠΙΥΔΙΡΩΝ:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 Σν ΚΔ.ΔΛ.Π.ΝΟ., Γξαθείν Θεζζαινλίθεο θαη ε Γηεύζπλζε Γεκόζηαο Τγείαο ηεο

Διαβάστε περισσότερα

1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird

1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird 1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird 1.1 Εγκαηάζηαζη ηυν οδηγών ηηρ έξςπνηρ κάπηαρ ζηο λογιζμικό Mozilla Thunderbird

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Εθνικό Συνέδριο «Γεωθερμική Ηλεκτροπαραγωγή» Ξενοδοχείο Divani Caravel Αθήνα 20 Νοεμβρίου 2013 Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Α.Μπένου, Ι. Χωροπανίτης Τμήμα Γεωθερμικής Ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

ACTA A.E. Αριςτο Σέλεια Πιςτοποίηςη. Ανθρώπινου Δυναμικοφ. «ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ Εξελίξεισ - Προοπτικέσ»

ACTA A.E. Αριςτο Σέλεια Πιςτοποίηςη. Ανθρώπινου Δυναμικοφ. «ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ Εξελίξεισ - Προοπτικέσ» ACTA A.E. Αριςτο Σέλεια Πιςτοποίηςη Ανθρώπινου Δυναμικοφ «ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ Εξελίξεισ - Προοπτικέσ» Εταιρεία Ένταςησ Γνώςησ Αριςτοτελείου Πανεπιςτημίου Θεςςαλονίκησ Δια Βίου Μάθηςη Νόκνο:

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΛΓΕΒΡΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. 1. Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα. 1 0,3x 0,1y x 3 3x 4y 2 4x 2y ( x 1) 6( y 1) (i) (ii)

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΛΓΕΒΡΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. 1. Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα. 1 0,3x 0,1y x 3 3x 4y 2 4x 2y ( x 1) 6( y 1) (i) (ii) . Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα.,, 6 4 4 4 5( ) 6( ). Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα.,,,6 7. Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα. 5 ( )( ) ( ) 4. Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα. 5 4 6 7 4. 5. Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα. 59 ( )( ) ()( 5) 7 6.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x)

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x) ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 54 Υλη: Παράγωγοι Γ Λσκείοσ Ον/μο:.. 6--4 Θεη-Τετν. ΘΔΜΑ Α.. Αλ f, g, h ηξεηο παξαγωγίζηκεο ζπλαξηήζεηο ζην λα απνδείμεηε όηη : f () g() h() ' f '()g()h() g'()f ()h() h'() f ()g()

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: ΚΟΠΖ ΠΗΣΑ ΠΑΔΠΠΔ - ΔΔΓΑ

ΘΕΜΑ: ΚΟΠΖ ΠΗΣΑ ΠΑΔΠΠΔ - ΔΔΓΑ ΘΕΜΑ: ΚΟΠΖ ΠΗΣΑ ΠΑΔΠΠΔ - ΔΔΓΑ Μεγάιε επηηπρία ζεκείωζε ε θνηλή εθδήιωζε γηα ηελ θνπή πίηαο γηα ην 2009, ηνπ Παλειιήληνπ πλδέζκνπ Δπηρεηξήζεωλ Πξνζηαζίαο Πεξηβάιινληνο (ΠΑΔΠΠΔ) θαη ηεο Διιεληθήο Δηαηξίαο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ.

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ. ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Ο : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΔΙΑΚΤΜΑΝΕΙ ΠΛΗΘΩΡΙΜΟ - ΑΝΕΡΓΙΑ 9.1. ΕΡΩΣΗΕΙ ΩΣΟΤ ΛΑΘΟΤ Για ηιρ παπακάηυ πποηάζειρ, να γπάτεηε ζηην κόλλα ζαρ ηον απιθμό ηηρ καθεμιάρ

Διαβάστε περισσότερα

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΟΜΟ Α Mάθημα 5: To παραγωγής σναρηήζεις κόζηοσς Η ζπλάξηεζε ζπλνιηθνύ θόζηνπο C FC VC Όπνπ FC= ην ζηαζεξό θόζηνο (ην θόζηνο γηα ηνλ ζηαζεξό παξαγσγηθό ζπληειεζηή) θαη VC= ην κεηαβιεηό

Διαβάστε περισσότερα

7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3. Έλαο θαηαρσξεηήο SISO ησλ 4 bits έρεη: α) Μία είζνδν, β) Δύν εηζόδνπο, γ) Σέζζεξεηο εηζόδνπο.

7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3. Έλαο θαηαρσξεηήο SISO ησλ 4 bits έρεη: α) Μία είζνδν, β) Δύν εηζόδνπο, γ) Σέζζεξεηο εηζόδνπο. 7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Ση είλαη έλαο θαηαρσξεηήο; O θαηαρσξεηήο είλαη κηα νκάδα από flip-flop πνπ κπνξεί λα απνζεθεύζεη πξνζσξηλά ςεθηαθή πιεξνθνξία. Μπνξεί λα δηαηεξήζεη ηα δεδνκέλα ηνπ

Διαβάστε περισσότερα

Έκδοζη /10/2014. Νέα λειηοσργικόηηηα - Βεληιώζεις

Έκδοζη /10/2014. Νέα λειηοσργικόηηηα - Βεληιώζεις Έκδοζη 2.89.31 08/10/2014 Η έκδοζη 2.89.31, περιλαμβάνει : Βεληιώζεις Καηάζηαζη Υπερφριών (Ε8) Αναγγελία πρόζληυης (Ε3) 08/10/2014 1 Βεληιώζεις Καηάζηαζη Υπερφριών (Ε8) Επεηδή ζηελ ειεθηξνληθή ππνβνιή

Διαβάστε περισσότερα

1 Είζοδορ ζηο Σύζηημα ΣΔΕΔ ή BPMS

1 Είζοδορ ζηο Σύζηημα ΣΔΕΔ ή BPMS ΟΤΑ Επισειπηζιακή Νοημοζύνη: Οδεγίεο πξνο ηνπο εθπαηδεπόκελνπο γηα ηε ζύλδεζε κε ην ύζηεκα Γηαρείξηζεο Δπηρεηξεζηαθώλ Γηαδηθαζηώλ γηα ηελ εθηέιεζε ηωλ Πξαθηηθώλ Αζθήζεωλ ηωλ ππν(δλνηήηωλ) Bc1.1.4, Bc1.1.5,

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α Σει.1 Σο ζςγκεκπιμένο εγσειπίδιο δημιοςπγήθηκε για να βοηθήζει ηην καηανόηζη ηηρ διαδικαζίαρ μεηαθοπάρ δεδομένων ηηρ

Διαβάστε περισσότερα

Τ ξ ε ύ ο ξ π ς ξ σ ξ ο ί ξ σ _ Ι ε ο α μ ε ι κ ό π

Τ ξ ε ύ ο ξ π ς ξ σ ξ ο ί ξ σ _ Ι ε ο α μ ε ι κ ό π Τ ξ ε ύ ο ξ π ς ξ σ ξ ο ί ξ σ _ Ι ε ο α μ ε ι κ ό π Α ο υ ι ς ε κ ς ξ μ ι κ ή ρ ύ μ θ ε ρ η 6 Τ ξ μ έ α π ΘΘΘ, X ώ ο ξ π κ α ι Δ π ι κ ξ ι μ χ μ ί α Η έ μ α : Διδάρκξμςεπ: Τξ εύοξπ ςξσ ξοίξσ Ιεοαμεικόπ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10 ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,1,1 ΓΙΑΓΩΝΙΜΑ 1 ου ΜΔΡΟΤ ΣΗ ΑΝΑΛΤΗ Α Γώζηε ηνλ νξηζκό ηεο αληίζηξνθεο ζπλάξηεζεο Β Γείμηε όηη αλ κηα ζπλάξηεζε είλαη αληηζηξέςηκε ηόηε νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα.

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα. Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα Γηαθξάγκαηα Δξγαιεία Καηαζθεπέο 2 Η θαηαζθεπή πεξηγξάθεηαη ζηελ αληίζηνηρε ελόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκηπονικά Απσεία και Διεπαθέρ

Ηλεκηπονικά Απσεία και Διεπαθέρ MENU ΑΝΑΦΟΡΕΣ Ηλεκηπονικά Απσεία και Διεπαθέρ Σε απηό ην ζεκείν ηεο εθαξκνγήο δεκηνπξγνύκε ηα δηάθνξα Ηιεθηξνληθά Αξρεία έηζη ώζηε λα ηα ππνβάινπκε ζηνπο δηάθνξνπο θνξείο. Γηα λα επηιέμνπκε έλα είδνο αξρείνπ

Διαβάστε περισσότερα

x x x x tan(2 x) x 2 2x x 1

x x x x tan(2 x) x 2 2x x 1 ΘΕΡΙΝΟ ΣΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ Ι ΕΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΕ ΑΚΗΕΙ ΜΕΡΟ Ι 1. Να γίλνπλ νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο ησλ παξαθάησ ζπλαξηήζεσλ. t ( i) e ( ii) ln( ) ( iii). Να βξεζεί ην Π.Ο., ν ηύπνο ηεο αλίζηξνθεο θαη ην Π.Τ. ησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ. Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ. Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ Πρόβλημα 1: α) Να δείμεηε όηη αλ ζεηηθνί πξαγκαηηθνί αξηζκνί ηζρύεη: β) Αλ είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Η Ύςσζε ηνπ Τηκίνπ Σηαπξνύ. 14 Σεπηεκβξίνπ

Η Ύςσζε ηνπ Τηκίνπ Σηαπξνύ. 14 Σεπηεκβξίνπ Η Ύςσζε ηνπ Τηκίνπ Σηαπξνύ 14 Σεπηεκβξίνπ Ση γηνξηάδνπκε ηελ εκέξα ηεο ύςσζεο ηνπ Σηκίνπ ηαπξνύ (1/6) Τν έηνο 326 ε Αγία Ειέλε πήγε ζηελ Ιεξνπζαιήκ γηα λα πξνζθπλήζεη ηνπο Αγίνπο Τόπνπο θαη λα επραξηζηήζεη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΠΙΣΡΟΠΗ ΓΙΑΓΩΝΙΜΩΝ 74 ος ΠΑΝΔΛΛΗΝΙΟ ΜΑΘΗΣΙΚΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ ΣΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ Ο ΘΑΛΗ 19 Οκηωβρίοσ Δνδεικηικές λύζεις

ΔΠΙΣΡΟΠΗ ΓΙΑΓΩΝΙΜΩΝ 74 ος ΠΑΝΔΛΛΗΝΙΟ ΜΑΘΗΣΙΚΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ ΣΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ Ο ΘΑΛΗ 19 Οκηωβρίοσ Δνδεικηικές λύζεις ΔΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ Παλεπηζηεκίνπ (Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ) 34 06 79 ΑΘΖΝΑ Τει. 36653-367784 - Fax: 36405 e-mail : info@hms.gr www.hms.gr GREEK MATHEMATICAL SOCIETY 34, Panepistimiou (Δleftheriou

Διαβάστε περισσότερα