ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΟΥΔΗ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ (Α.Μ )

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΟΥΔΗ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ (Α.Μ )"

Transcript

1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΑΣΤΙΚΟΥ, ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Ο λόγος αναιρέσεως του άρθρου 559 αριθμός 1 του ΚΠολΔ» ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΟΥΔΗ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ (Α.Μ ) 1 ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ: ΛΗΔΑ ΠΙΨΟΥ,

2 ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΜΑΡΤΙΟΣ 2016 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Α. 559 αρ. 1 ΚΠολΔ: Η φύση του παραβιαζόμενου κανόνα δικαίου..4 B. Μορφές παραβίασης του κανόνα ουσιαστικού δικαίου Εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου ως ειδικότερη έκφανση παραβίασης του κανόνα ουσιαστικού δικαίου 9 -Οι αόριστες νομικές έννοιες ειδικότερα 2

3 2. Ψευδής ερμηνείa του ουσιαστικού κανόνα δικαίου Η νομικά αόριστη αγωγή. -Παράλειψη αναλογικής εφαρμογής κανόνα ουσιαστικού δικαίου -Ελλιπής μείζων πρόταση. -Παραβίαση ερμηνευτικού νόμου -Παραβίαση κανόνα ερμηνευτικού των δικαιοπραξιών. -Παραβίαση των διδαγμάτων της κοινής πείρας. -Παραβίαση του εθίμου, των συναλλακτικών ηθών και των χρηστών ηθών Γ. Πηγές των κανόνων ουσιαστικού δικαίου 34 Δ. Προϋποθέσεις για να προβληθεί «ορισμένως» ο υπό κρίση λόγος 39 Ε. Συμπέρασμα.42 ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η ύψιστη λειτουργία της δικαιοσύνης βρίσκει το δρόμο προς την ευόδωσή της μέσω του εκτάκτου ενδίκου μέσου της αναιρέσεως. Δεδομένου ότι συχνά ελλοχεύει ο κίνδυνος μια δικαστική απόφαση ουσίας να εμπεριέχει σφάλματα, η δυνατότητα άσκησης της αιτήσεως αναιρέσεως στην πλειονότητα των δικαστικών αποφάσεων δημιουργεί την κατευναστική πεποίθηση στους κοινωνούς της δικαιοσύνης ότι η προσφυγή ενώπιον των δικαστικών αρχών δεν θα αποφέρει μία τελειωτικά μη υποκείμενη σε δικαστικό έλεγχο δικαστική κρίση. Πέραν αυτού, όμως, και μόνη η πιθανότητα εξέτασης μιας υπόθεσης από το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας κρατά τον πρωτοβάθμιο και τον δευτεροβάθμιο δικαστή σε εγρήγορση, καθώς του υπενθυμίζει κάθε φορά ότι 3

4 πρέπει να επιλαμβάνεται με περισσή επιμέλεια κάθε υπόθεση, ακόμη και αυτή που στην κρίση του μοιάζει ήσσονος βαρύτητας. Σκοπός του παρόντος πονήματος είναι η συστηματική εμβάθυνση σε έναν εξαιρετικά διευρυμένο αναιρετικό λόγο των πολιτικών δικαστικών αποφάσεων, συγκεκριμένα σ' αυτόν που θέτει η διάταξη του αριθμού 1 του άρθρου 559 του ΚΠολΔ. Καθώς -κατά την άποψη της θεωρίας 1 - η προμνησθείσα διάταξη εισάγει τον σπουδαιότερο λόγο αναιρέσεως, δεδομένου ότι είναι ο συχνότερος που συναντάται στην δικαστηριακή πρακτική, στο πλαίσιο της παρούσας εισήγησης θα εκτεθεί η έκταση εφαρμογής του ως άνω λόγου και το μέτρο στο οποίο νομιμοποιείται ο αντίστοιχος αναιρετικός έλεγχος. Δέον να αναφερθεί ότι παρά τις πολύ ανατρεπτικές τροποποιήσεις του ΚπολΔ δυνάμει του Ν. 4335/2015, ο οποίος εφάρμοσε τις επιταγές του Ν.4334/2015 σχετικά με τις Επείγουσες ρυθμίσεις για τη διαπραγμάτευση και σύναψη συμφωνίας με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (Ε.Μ.Σ.), ο κρισιολογούμενος λόγος αναίρεσης παρέμεινε ως έχει λόγω της αποφασιστικής του σημασίας στην πολιτική δίκη. Αρχικά, θα πρέπει να γίνει μια σαφής εννοιολογική διάκριση μεταξύ ουσιαστικού και δικονομικού κανόνα δικαίου και στη συνέχεια μια περιγραφή της έννοιας του ουσιαστικού κανόνα δικαίου, των μορφών και του περιεχομένου της παραβίασης. Α. 559 αρ. 1 ΚΠολΔ: Η φύση του παραβιαζόμενου κανόνα δικαίου Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 559 αρ. 1 ΚπολΔ στο εδάφιο α ορίζεται ότι: «[Αναίρεση επιτρέπεται μόνο] 1. Αν παραβιάστηκε κανόνας του ουσιαστικού δικαίου, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί κανόνες των δικαιοπραξιών, αδιάφορο αν πρόκειται για νόμο ή έθιμο, ελληνικό ή ξένο, εσωτερικού ή διεθνούς δικαίου.». Από την απλή ανάγνωση αυτής της διάταξης ευχερώς συνάγεται ότι αυτή εντάσσει στο ρυθμιστικό της πεδίο ρητά και 1 Παπαλάμπρου Απ., Η παράβασις κανόνος δικαίου και η έλλειψις νομίμου βάσεως ως λόγοι αναιρέσεως κατά τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, 1975, σ. 6 Κεραμεύς Κ., Ένδικα μέσα 4, 2007, σ. 117 Νίκας Ν., Πολιτική Δικονομία ΙΙΙ, Ένδικα Μέσα, 2007, σ. 429 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ΚπολΔ, Ερμηνεία κατ άρθρο 3, 2013, σ

5 αποκλειστικά τους ουσιαστικούς 2 κανόνες δικαίου, καμιά μνεία δε δεν γίνεται σε δικονομικής φύσεως διατάξεις. Ως ουσιαστικοί κανόνες δικαίου ορίζονται όσοι ρυθμίζουν τις βιοτικές σχέσεις των προσώπων μεταξύ τους, προσνέμουν δικαιώματα και υποχρεώσεις στους φορείς τους, ενώ ταυτόχρονα επιβάλλουν κυρώσεις σε ενδεχόμενη παραβίασή τους 3. Οι ουσιαστικοί κανόνες δικαίου είναι αυτοί που συγκροτούν τη μείζονα πρόταση του νομικού συλλογισμού της προσβαλλόμενης με αναίρεση απόφασης 4. Από τα ανωτέρω, λοιπόν, συνάγεται εξ αντιδιαστολής ότι από το πεδίο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 559 αρ.1 ΚπολΔ αποκλείται ο έλεγχος των παραβιάσεων των δικονομικών κανόνων δικαίου 5. Μια βασική διαφοροποίηση του υπ αριθμ. 1 αναιρετικού λόγου του άρθρου 559 ΚπολΔ σε σχέση με τους λοιπούς του ίδιου άρθρου είναι ότι επί παραβίασης ουσιαστικού κανόνα δικαίου δεν γίνεται ιδιαίτερη κατηγοριοποίηση ή διάκριση σε συγκεκριμένες διατάξεις. Αυτό σημαίνει ότι κάθε μορφή παραβίασης ουσιαστικού κανόνα δικαίου εντάσσεται στον αριθμό 1 του άρθρου 559 ΚπολΔ. Αντιθέτως, στους υπ' αριθμούς 2-20 αναιρετικούς λόγους του άρθρου 559 ΚπολΔ ελέγχονται παραβάσεις των περιοριστικά αναφερόμενων σ' αυτές δικονομικών κανόνων 6. Γι' αυτό κρίνεται ιδιαιτέρως σκόπιμη η διάκριση 2 Σούρλας Κ., Η αναίρεσις εν τη πολιτική δίκη, 1959, σ. 93 Παπαλάμπρου Απ., ο.π. σημ. 1, σ. 18, υποσημ. 5 Κανέλλος Χ., Η αναίρεση κατά τον ΚπολΔ, 1990, σ. 62, 63 Ζόμπολας Τ., Η αναίρεση στην πράξη κατά τον ΚπολΔ (θεωρία νομολογία παραδείγματα), 1998, σ. 116 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), Ερμηνεία του ΚπολΔ, 2000, σ Κεραμεύς Κ., ο.π. σημ. 1, σ. 117 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 433 Μάζης Π., Η αναίρεση στην πολιτική δίκη (κατά τα βασικά της σημεία), ΕλλΔνη 2008, σ. 27 Καλαβρός Κ., Η αναίρεση κατά τον ΚπολΔ: Ερμηνεία κατ άρθρο, 2009, σ. 70 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ. 1143, ΑΠ 224/2013, ΝΟΜΟΣ Βλ. Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Σινανιώτης Λ., Η αναίρεση κατά τον ΚπολΔ 2, 2006, σ. 63, Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 433 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 70 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ. 27 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ Βλ. Ράμμος Γ., Εισηγήσεις Αστικού Δικονομικού Δικαίου, 1969, σ. 258 Παπαλάμπρου Απ., ο.π. σημ. 1, σ. 22, 26 Κανέλλος Χ., ο.π. σημ. 2, σ. 63 Βαθρακοκοίλης Β., ΚπολΔ, Ερμηνευτική νομολογιακή ανάλυση (κατ άρθρο), Τόμος Γ, 1995, σ. 501 Μπέης Κ., Έννοια κανόνων ουσιαστικού δικαίου, Δ 1995, σ. 491 Μπακόπουλος Αγ., Προβλήματα από τους αναιρετικούς λόγους 1, 14 και 19 άρθρ. 559 ΚπολΔ, Δ 1995, σ. 734 Ζόμπολας Τ., ο.π. σημ. 2, σ. 115 Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ. 63, ο οποίος επισημαίνει ότι είναι χαρακτηριστικό των κανόνων ουσιαστικού δικαίου το ότι αυτοί συγκροτούν τη μείζονα πρόταση του δικανικού συλλογισμού της προσβαλλόμενης απόφασης δεν μπορεί να θεωρηθεί και κριτήριο διαχωρισμού τους από τους δικονομικούς κανόνες, διότι είναι πιθανό στη μείζονα πρόταση να συμπεριλαμβάνονται και δικονομικοί κανόνες, ενώ γενικά ο νομικός συλλογισμός αναπτύσσεται σε κάθε περίπτωση εφαρμογής ενός κανόνα δικαίου ανεξαρτήτως της ένταξης του στους ουσιαστικούς ή στους δικονομικούς και συνιστά λογικό τρόπο για την ορθή εφαρμογή τους. 5 ΑΠ 1739/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 976/2002, ΝΟΜΟΣ Βλ. και Σχέδιον Πολιτικής Δικονομίας, Τόμος γ, 1951, σ , όπου αναπτύσσονται όλες οι απόψεις της Επιτροπής με κρατούσα τη θέση ότι η χρήση του όρου «ουσιαστικός νόμος» έγινε με σκοπό να τονιστεί η αντιδιαστολή της από την έννοια του δικονομικού κανόνα Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 93 Βαθρακοκοίλης Β., βλ. ο.π. σημ. 4, σ. 503 Κονδύλης Δ., Τα απαιτούμενα στοιχεία για την πληρότητα των λόγων αναιρέσεως, Δ 1995, σ. 995, υποσημ. 5 Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 735 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Ψωμάς Ι., Η παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου ως λόγος αναιρέσεως (559 αρ. 1 ΚπολΔ), Μελέτες αναιρετικής διαδικασίας ΙΙΙ, 2007, σ. 2 3 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ. 27 Βλ. Καλαβρό Κ., ο.π. σημ. 2, σ Βλ. Σχέδιον Πολιτικής Δικονομίας, ο.π. σημ. 5, σ. 283 Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 43 Ράμμος Γ., ο.π. σημ. 4, σ. 266 Κανέλλος Χ., ο.π. σημ. 2, σ. 62 Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 735 Μπέης Κ., ο.π. σημ. 4, σ

6 των εννοιών του ουσιαστικού και του δικονομικού κανόνα δικαίου. Από πρακτική σκοπιά κρίνοντας το ζήτημα, αν πρόκειται περί παραβίασης ουσιαστικού κανόνα δικαίου, ο έλεγχος θα χωρήσει με βάση τον αριθμό 1 του άρθρου 559 ΚπολΔ χωρίς περαιτέρω διακρίσεις, ενώ επί δικονομικού κανόνα δικαίου παραβιάσεις ο αναιρετικός έλεγχος δεν μπορεί να χωρήσει αδιακρίτως αλλά η παραβίαση του θα πρέπει να ενταχθεί στους υπόλοιπους λόγους. Η διάκριση των κανόνων σε ουσιαστικού και δικονομικού δικαίου παρουσιάζει συχνά δυσχέρειες. Δέον να αναφερθεί ότι στην εννοιολογική αυτή διάκριση είναι μάλλον περιττό έως και αδιάφορο το τυπικό κριτήριο ένταξης της διάταξης στον Αστικό Κώδικα ή στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας 7, το οποίο μόνο ως κατευθυντήρια γραμμή μπορεί να αξιοποιηθεί. Και αυτό διότι δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου με βάση την νομολογία, διατάξεις του ΑΚ θεωρούνται δικονομικές, ενώ διατάξεις του ΚπολΔ θεωρούνται ουσιαστικές. Μερικά παραδείγματα δικονομικών διατάξεων που συγκροτούν τελικά ουσιαστικούς κανόνες δικαίου είναι λ.χ. η διάταξη που ρυθμίζει τις ουσιαστικές συνέπειες της άσκησης της αγωγής (221 ΚπολΔ), ή η διάταξη του άρθρου 501 ΚπολΔ για το επιτρεπτό άσκησης ανακοπής ερημοδικίας κατά το μέρος που αναφέρεται στην έννοια της «ανωτέρας βίας» 8. Αντιθέτως, παραδείγματα διατάξεων διασκορπισμένα στο ουσιαστικό δίκαιο αλλά με δικονομική φύση είναι π.χ. οι διατάξεις που αφορούν την αίτηση για την εγγραφή του σωματείου στα ειδικά δημόσια βιβλία, την έκδοση απόφασης από τον ειρηνοδίκη και την άσκηση έφεσης κατά της ενδεχόμενης απορριπτικής (επί της αίτησης) διάταξης του ειρηνοδίκη (79, 81, 82 ΑΚ) ή η πρόταση συμψηφισμού που είναι δυνατή σε κάθε στάση της δίκης (442 ΑΚ) ή η διάταξη που ρυθμίζει την παύση της πληρεξουσιότητας (228 ΑΚ) 9. Όσες διατάξεις, επομένως, ρυθμίζουν διαδικαστικές πράξεις αλλά συνδέονται με έννομες συνέπειες στο ουσιαστικό πεδίο και άπτονται του αντικειμένου της δίκης, πρέπει να ελέγχονται ως παραβάσεις του ουσιαστικού δικαίου σύμφωνα με τον υπό κρίση αναιρετικό λόγο Ζόμπολας Τ., ο.π. σημ. 2, σ. 114 Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ. 61 Κεραμεύς Κ., ο.π. σημ. 1, σ. 117 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 433 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ. 27 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 1, σ. 70 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., ο.π. σημ. 15, σ. 157 Σχέδιον Πολιτικής Δικονομίας, ο.π. σημ. 5, σ. 284 Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 4, σ. 502 Μπέης Κ., ο.π. σημ. 4, σ. 481 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ. 63 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ. 28 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 1, σ. 70, 74 8 ΑΠ 224/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 633/2011, ΝΟΜΟΣ 9 Βλ. Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 433 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ Βλ. Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., ο.π. σημ. 15, σ Βλ. Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., ο.π. σημ. 15, σ και ιδίως υποσημ. 6, όπου ενδεικτικά γίνεται αναφορά στις διατάξεις για τις συνέπειες που επέρχονται απο την επίδοση της αγωγής (παλιό 159 ΠολΔ, νυν 221 ΚπολΔ) τη διακοπή παραγραφής που επιφέρει η επίδοση της διαταγής πληρωμής κλπ. 6

7 Ο καθηγητής Μπέης 12 προβαίνει σε μια ειδικότερη διάκριση, διαχωρίζοντας τους δικονομικούς κανόνες σε ουσιαστικούς δικονομικούς κανόνες και σε διαδικαστικούς δικονομικούς κανόνες, υπό την έννοια ότι οι πρώτοι ρυθμίζουν ουσιαστικά τις σχέσεις μεταξύ των διαδίκων και εμπίπτουν στον αναιρετικό έλεγχο του αρ.1 του άρ. 559 ΚπολΔ, ενώ οι δεύτεροι αποτυπώνουν μόνο τύπο και διαδικασία και συνεπώς εκπίπτουν του ως άνω πεδίου εφαρμογής. Σε συνέχεια της ίδιας διάκρισης και θέσης, οι ως άνω διαδικαστικοί δικονομικοί κανόνες αναδεικνύονται σε ουσιαστικού δικαίου κανόνες όταν το δικαστήριο τους εφαρμόζει ως μέτρο αξιολόγησης της συμπεριφοράς των διαδίκων κι έτσι αυτοί οχυρώνουν τη μείζονα πρόταση του δικανικού συλλογισμού 13. Βασικό πεδίο προβληματισμού όσον αφορά στον χαρακτηρισμό μιας διάταξης ως δικονομικής ή ουσιαστικής αποτελεί το πεδίο της αναγκαστικής εκτέλεσης. Ο έλεγχος μιας παραβίασης κατά τη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης δεν χωρεί με βάση τον αριθμό 14 του άρθρου 559 ΚπολΔ, καθώς στο πεδίο αυτής της διάταξης εμπίπτουν ακυρότητες που εμφιλοχώρησαν ενώπιον του δικαστηρίου και όχι σε εξωδιαδικαστικές πράξεις, όπως είναι οι ακυρότητες που λαμβάνουν χώρα στο πεδίο της αναγκαστικής εκτέλεσης 14. Σε τέτοιες περιπτώσεις όπου δεν είναι δικαιοκρατικά ανεκτό να μείνουν ανέλεγκτες τέτοιου είδους παραβιάσεις, το Ανώτατο Ακυρωτικό, βασιζόμενο στην παραδοχή ότι η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης εμπεριέχει ενάσκηση ουσιαστικού δικαιώματος 15, χαρακτηρίζει τις ως άνω παραβιάσεις ως ουσιαστικές (λχ. παραβάσεις των διατάξεων των άρθρ ,, , , , , ΚπολΔ κλπ.), και καθιστά δυνατό τον έλεγχο τους 12 Μπέης Κ., ο.π. σημ. 4, σ Πρβλ. όμως την κριτική που άσκησε στην άποψη αυτή ο Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, που αναπτύσσεται η εν λόγω θέση του. 14 Βλ. Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ Το οποίο (ουσιαστικό δικαίωμα) απορρέει από τη φύση και το σκοπό της αναγκαστικής εκτέλεσης, που είναι η προστασία και η ικανοποίηση των αξιώσεων των δανειστών με τη θέσπιση ενός πλέγματος διατάξεων και ρυθμίσεων δικονομικού καταναγκασμού του οφειλέτη και που εντάσσονται στο δικονομικό δίκαιο, Βλ. ΑΠ 1154/2004, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 558/1995, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 192/1994, ΝΟΜΟΣ Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 738 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 434 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Ψωμάς Ι., ο.π. σημ. 5, σ. 8 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ Βλ. ΑΠ 538/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1353/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 272/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 33/2011, ΝΟΜΟΣ Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 746 Ψωμάς Ι., ο.π. σημ. 5, σ Βλ. ΑΠ 51/1996, ΝΟΜΟΣ Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Ψωμάς Ι., ο.π. σημ. 5, σ. 7 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ Βλ. ΑΠ 1587/1998, ΝΟΜΟΣ 19 Βλ. ΑΠ 1066/2007, ΝΟΜΟΣ Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Βλ. ΑΠ 1835/2007, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1255/2006, ΝΟΜΟΣ ΟλΑΠ 17/1999, ΝΟΜΟΣ Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ Βλ. ΑΠ 1257/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1664/2008, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 178/2003, ΝΟΜΟΣ Μπέης Κ., ο.π. σημ. 4, σ. 495 Γέσιου Φαλτσή Π., Αναιρετικός έλεγχος δυνάμει του άρθρου 559 αρ. 1 και 19 ΚπολΔ της αποφάσεως, που βεβαιώνει παράβαση υποχρεώσεως παραλείψεως και καταδικαζει σε χρηματική ποινή (άρθρο ΚπολΔ), (γνωμοδ.), ΕλλΔνη 2006, σ. 60 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ

8 επιστρατεύοντας τις διατάξεις των άρθρων 281 και 288 ΑΚ περί καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος, επομένως τις συμπεριλαμβάνει σ αυτές που ελέγχονται με βάση το άρθρο 559 αρ.1 ΚπολΔ 22. Αντίστοιχη είναι η θέση του Αρείου Πάγου στο πεδίο της διαιτησίας. Οι πλημμέλειες που εμφιλοχωρούν αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων περί διαιτησίας και συγκεκριμένα των άρθρων 897 και 901 ΚπολΔ ελέγχονται με τον υπ αριθμ. 559 αρ.1 ΚπολΔ αναιρετικό λόγο ως ουσιαστικού δικαίου διατάξεις 23. Αναντίρρητα, το κρίσιμο κριτήριο για την πρόσδοση δικονομικής ή ουσιαστικής φύσης σε μια διάταξη είναι η αναζήτηση του σκοπού και του περιεχομένου της διάταξης, διότι αυτή η λύση μόνο οδηγεί σε ασφαλή αποτελέσματα 24. B. Μορφές παραβίασης του κανόνα ουσιαστικού δικαίου Η συνήθης αιτίαση ενός αναιρετηρίου δικογράφου που στηρίζεται στον υπ αριθμό 1 λόγο αναίρεσης του άρθρου 559 ΚπολΔ είναι πως ενώ το εισαγωγικό δικόγραφο -το οποίο μπορεί να είναι αγωγή ή έφεση ή, τέλος, ανακοπήέπρεπε να απορριφθεί ως νόμω αβάσιμο, έγινε δεκτό ως νόμω βάσιμο. Φυσικά, η προμνησθείσα αιτίαση διατυπώνεται συχνά και με αντίστροφο τρόπο, δηλαδή ο αναιρεσείων διατείνεται στο δικόγραφό του ότι κατ εσφαλμένη εφαρμογή ή 22 Βλ. Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., Περί του ενδίκου μέσου της αναιρέσεως 2, 1931 σ. 156 Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 738 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ Βλ. ΑΠ 40/2010, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 536/2007, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 2049/2006, ΝΟΜΟΣ ΟλΑΠ 13/1995, ΝΟΜΟΣ Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Ψωμάς Ι., ο.π. σημ. 5, σ. 7 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 76, 82 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ Βλ. Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 736 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 432 Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ. 63 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 74 και σ. 77, όπου πάντως επισημαίνει ότι πλέον το ζήτημα της κατάταξης ενός κανόνα δικαίου στους ουσιαστικούς ή δικονομικούς για την εφαρμογή του 559 αρ. 1 ΚπολΔ ή όχι φαίνεται να έχει ξεπεραστεί από τη νομολογία, η οποία τείνει να παραμερίζει την εν λόγω διάκριση, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον της στο ζήτημα των διατάξεων εκείνων που αν και δικονομικές θα πρέπει να ενταχθούν στο πεδίο του αναιρετικού ελέγχου της 559 αρ. 1 ΚπολΔ. 8

9 ερμηνεία κάποιου ουσιαστικού κανόνα δικαίου απορρίφθηκε η αγωγή/έφεση/ανακοπή ενώ έπρεπε να γίνει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη 25. Ο επί της ουσίας έλεγχος στον οποίο προβαίνει το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έχει να κάνει με το αν η απόφαση που αναιρεσιβάλλεται είναι νομικά ορθή 26 ή όχι και εφόσον δεν είναι, αν το σφάλμα που τυχόν εμφιλοχώρισε, αντανακλάται στο διατακτικό της. Επομένως, για να διενεργηθεί ο έλεγχος αυτός, εξετάζεται ο νομικός συλλογισμός στον οποίο εδράζει ο δικαστής της ουσίας το πόρισμά του για να διαπιστωθεί αν εν προκειμένω και με βάση τα πραγματικά περιστατικά που εισφέρθηκαν και αποδείχθηκαν στην επ ακροατηρίου διαδικασία πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής του κανόνα που αποτελεί τη βάση της μείζονας πρότασης και αν αυτός τελικά επιφέρει τις διαταχθείσες με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση έννομες συνέπειες. Αδιαμφισβήτητα, τα πραγματικά περιστατικά που έγιναν δεκτά από τον δικαστή της ουσίας εκπίπτουν πλήρως του αναιρετικού ελέγχου. Ο έλεγχος έγκειται στον εντοπισμό τυχόν σφάλματος στη μείζονα σκέψη, το οποίο επενεργεί και επηρεάζει άμεσα το διατακτικό της δικαστικής απόφασης, το οποίο διατακτικό με τη σειρά του καθορίζει την πορεία διαμόρφωσης των εννόμων σχέσεων 27. Αν όμως το σφάλμα περιορίζεται μόνο στις αιτιολογίες και όχι στο διατακτικό της απόφασης, τότε η αναίρεση κατά κανόνα απορρίπτεται, όπως ορίζει το άρθρο 578 ΚπολΔ, εκτός αν ο αναιρεσείων προβάλλει έννομο συμφέρον και τότε η απόφαση αναιρείται μόνο ως προς το αιτιολογικό της 28. Οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να θεμελιωθεί ο αναιρετικός λόγος 559 αρ. 1 ΚπολΔ είναι δύο: αφενός, η παραβίαση μπορεί να συνίσταται στην ψευδή ερμηνεία της ουσιαστικής διάταξης και αφετέρου στην εσφαλμένη εφαρμογή αυτής 29. Αμφότερες οι μορφές παραβίασης συνιστούν την ευθεία παράβαση κανόνα δικαίου και αντιδιαστέλλονται προς την εκ πλαγίου παράβαση (ή έλλειψη νόμιμης βάσης), στην οποία το σφάλμα εντοπίζεται στην ελάσσονα πρόταση του δικανικού συλλογισμού και συνιστά τον λόγο αναίρεσης με αριθμό 25 ΟλΑΠ 69/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 224/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 160/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 9/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ Φιλίππου Αντ., Λόγος αναιρέσεως δι εσφαλμένην εφαρμογήν, Δ 1976, σ. 379 Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 4, σ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., ο.π. σημ. 15, σ. 191 Λίποβατς Αλ., Ο νομικός συλλογισμός της αποφάσεως και ο έλεγχος αυτού υπό του Αρείου Πάγου, ΝοΒ 1957, σ. 353 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ Βλ. και Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., ο.π. σημ. 15, σ. 193 Λίποβατς Αλ., ο.π. σημ. 59, σ. 353 Ράμμος Γ., ο.π. σημ. 4, σ. 266 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ ΟλΑΠ 69/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 224/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 160/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 9/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 104/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1103/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ Λίποβατς Αλ., ο.π. σημ. 59, σ. 353 Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ. 80 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ

10 19 του άρθρου 559 ΚπολΔ 30, η οποία όμως δεν θα μας απασχολήσει στο πλαίσιο της παρούσας εισήγησης. 1. Εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου ως ειδικότερη έκφανση παραβίασης του κανόνα ουσιαστικού δικαίου Η εσφαλμένη εφαρμογή του ουσιαστικού κανόνα δικαίου είναι η περίπτωση κατά την οποία ο εφαρμοστής του δικαίου ναι μεν έχει αποδώσει την σωστή ερμηνεία του κανόνα δικαίου μέσα στη μείζονα πρόταση του, όμως το σφάλμα έχει εμφιλοχωρήσει κατά την υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών σε αυτή 31. Εσφαλμένη υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών μπορεί να λάβει χώρα με δύο τρόπους: αφενός ο δικαστής της ουσίας με βάση τα αποδειχθέντα πραγματικά περιστατικά δεν εφάρμοσε τον ορθό κανόνα δικαίου παρά το ότι συνέτρεχαν όλες οι πραγματικές προϋποθέσεις 32, αφετέρου παρ ότι δεν υφίσταντο οι προϋποθέσεις του νόμου, εφάρμοσε κάποιον κανόνα δικαίου πάραυτα. Δηλαδή, στην πρώτη περίπτωση εσφαλμένης ερμηνείας λ.χ. ο δικαστής δέχτηκε ότι πραγματοποιήθηκε έγκυρη σύμβαση πώλησης ακινήτου παρά το ότι δεν προέκυψε κατ άρθρο 1192 ΑΚ μεταγραφή της εμπράγματης δικαιοπραξίας, ενώ στη δεύτερη περίπτωση παρότι συνέτρεχαν όλοι οι κατά το νόμο απαιτούμενοι όροι για το έγκυρο της μεταβίβασης του ακινήτου, ο δικαστής έκρινε πως αυτή δεν έλαβε χώρα νόμιμα. Επομένως, εδώ στην πραγματικότητα ο εφαρμοστής του δικαίου μέσω αυτής της εσφαλμένης εφαρμογής κατέληξε σε μη ορθή έννομη συνέπεια, σε εσφαλμένο συμπέρασμα 33 και εξυπακούεται ότι για να στοιχειοθετηθεί ο υπ αριθμό 1 αναιρετικός λόγος του άρθρου 559 ΚπολΔ, δεν ενδιαφέρει ουδόλως αν η εσφαλμένη εφαρμογή έλαβε χώρα από πρόθεση ή από άγνοια 34. Πάντως η εσφαλμένη εφαρμογή μπορεί να εμφιλοχωρήσει και αν παρά την ορθή ερμηνεία 30 Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ. 80 Κεραμεύς Κ., ο.π. σημ. 1, σ. 117 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ ΟλΑΠ 135/2013, ΝΟΜΟΣ ΟλΑΠ 69/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 224/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 9/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 104/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1103/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 633/2011, ΝΟΜΟΣ Λίποβατς Αλ., ο.π. σημ. 59, σ. 355 Παπαλάμπρου Απ., ο.π. σημ. 1, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 430 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ ΟλΑΠ 135/2013, ΝΟΜΟΣ ΟλΑΠ 69/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 224/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 160/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 9/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1103/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., ο.π. σημ. 15, σ Κανέλλος Χ., ο.π. σημ. 2, σ. 70 Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 4, σ. 504 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Κεραμεύς Κ., ο.π. σημ. 1, σ. 117 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 98 Βλ. και ΑΠ 9/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 104/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 633/2011, ΝΟΜΟΣ, όπου ορίζουν ότι πρέπει «... οι πραγματικές παραδοχές της αποφάσεως καθιστούν προφανή την παραβίαση του κανόνα ουσιαστικού δικαίου...», δηλ. να υπάρχει διάσταση ανάμεσα σ αυτά που δέχθηκε το δικαστήριο ως αληθή και το διατακτικό της απόφασης. 34 Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., ο.π. σημ. 15, σ

11 και την ορθή υπαγωγή, ο εφαρμοστής του δικαίου υιοθέτησε λάθος συμπέρασμα εξαιτίας κάποιου λογικού άλματος στον δικανικό συλλογισμό 35. Ο ορθός νομικός χαρακτηρισμός της κρισιολογούμενης σε κάθε αστική διαφορά έννομης σχέσης εμπίπτει στον αναιρετικό έλεγχο του Αρείου Πάγου, ο οποίος εξετάζει βήμα προς βήμα τη συλλογιστική πορεία του δικαστή της ουσίας κατά την αξιολόγηση όλων των πραγματικών περιστατικών στον κανόνα δικαίου που τελικά επιλέγει 36 (λ.χ. η έννομη σχέση χαρακτηρίστηκε ως σύμβαση έργου, ενώ επρόκειτο για σύμβαση εξαρτημένης εργασίας). Θα πρέπει να ξεκαθαριστεί, αν και υπονοήθηκε και παραπάνω, ότι το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο δεν εξετάζει το πώς προέκυψαν τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά από την αποδεικτική διαδικασία, αλλά θεωρεί ως δεδομένο ότι αποδείχθηκαν και δεν υπεισέρχεται σε καμία διαδικασία αξιολόγησης αυτών 37. Αντιθέτως, θεωρώντας τα αποδειχθέντα πραγματικά περιστατικά ως δεδομένα, ελέγχεται μόνο η ορθή ή όχι υπαγωγή τους. 38. Βέβαια, όπως προαναφέρθηκε, στην εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου η λανθασμένη υπαγωγή πρέπει να αποτυπώνεται όχι μόνο στη συλλογιστική του δικαστή αλλά και στο διατακτικό της απόφασης, διότι αν τελικά το συμπέρασμα είναι ουσιαστικά ορθό, τότε ο αναιρετικός λόγος του άρθρου ΚπολΔ δεν στοιχειοθετείται 39. Οι αόριστες νομικές έννοιες ειδικότερα Όπως κατέστη ήδη σαφές, η ερμηνεία των αόριστων νομικών εννοιών μέσω της εξειδίκευσής τους μπορεί να στοιχειοθετήσει τον υπ αριθμό 1 του άρθρου 559 ΚπολΔ αναιρετικό λόγο όταν ο εφαρμοστής του δικαίου υποπίπτει σε πλημμέλειες 40. Είναι νομικές έννοιες διότι εντάσσονται σε κανόνες δικαίου και αποτελούν τις προϋποθέσεις του πραγματικού τους, αλλά και διότι η 35 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 111 Πιτσιρίκος Ι., Τα κριτήρια της ερμηνείας των δικαιοπραξιών και ο αναιρετικός έλεγχος στην εφαρμογή τους, Δ 1996, σ Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ ΑΠ 1044/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 633/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1388/2010, ΝΟΜΟΣ Παπαλάμπρου Απ., ο.π. σημ. 1, σ Βέβαια και πάλι επισημαίνεται ότι αν τα περιστατικά περιγράφονται ατελώς ή με ασάφεια με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατός ο έλεγχος της υπαγωγής τους στην μείζονα και συνεπώς αυτό να αντανακλάται στο αιτιολογικό της απόφασης, στην περίπτωση αυτή δεν θεμελιώνεται ο λόγος αναίρεσης του 559 αρ. 1 ΚπολΔ, αλλά πρόκειται για έλλειψη νομίμου βάσης που θεμελιώνει τον λόγο του 559 αρ. 19 ΚπολΔ. Βλ. Σινανιώτη Λ., ο.π. σημ. 3, σ. 84 Μάζη Π., ο.π. σημ. 2, σ Παπαλάμπρου Απ., ο.π. σημ. 1, σ. 24 Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ. 85 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ

12 ερμηνεία και το περιεχόμενο της έννοιας που δίνεται από τη νομική επιστήμη σ αυτές μπορεί να διαφοροποιούνται από την χρήση τους στην καθημερινότητα (λχ. η αόριστη νομική έννοια του «σπουδαίου λόγου» ή της «συγγνώμης» κλπ.). Οι πλημμέλειες αυτές πηγάζουν από την μη ορθή νομική αξιολόγηση των εκάστοτε πραγματικών περιστατικών σε συνδυασμό με τον τρόπο κατά τον οποίο εξειδικεύεται η αόριστη νομική έννοια 41, διότι ακριβώς λόγω της ελαστικότητας και του αφηρημένου χαρακτήρα τους 42, επιδέχονται ευρεία ερμηνεία και δημιουργούν αβεβαιότητα εκ των προτέρων για την ερμηνεία που θα λάβουν 43. Η σημασία των αόριστων νομικών εννοιών έγκειται στο γεγονός ότι ο δικαστής με βάση την ερμηνεία τους κατά περίπτωση διατυπώνει τους ενδιάμεσους συλλογισμούς-γέφυρες, μέχρι να καταλήξει στο αν τελικά στην υπό κρίση περίπτωση καταφάσκεται ή όχι η αιτούμενη έννομη συνέπεια ενός κανόνα δικαίου 44. Σύμφωνα και με τα όσα προεκτέθηκαν γίνεται αντιληπτό ότι ο δικαστής της ουσίας οφείλει να επιδεικνύει ιδιαίτερη επιμέλεια κατά την εξέταση κάθε ατομικής περίπτωσης προκειμένου να προχωρήσει σε υπαγωγή αυτής στην έννοια κάθε αόριστης νομικής έννοιας 45. Δεδομένου ότι η αόριστη νομική έννοια που χρήζει εξειδίκευσης εντάσσεται στο πραγματικό του εφαρμοζόμενου κανόνα δικαίου, η ενδεχόμενη εσφαλμένη υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών της υπό κρίση υπόθεσης συνεπάγεται παραβίαση του κανόνα ουσιαστικού δικαίου στον οποίο υφίσταται 46. Ορθά θα πρέπει να γίνει δεκτό πως οι αόριστες νομικές έννοιες έχουν την ίδια φύση με τους κανόνες δικαίου, καθώς ο τρόπος με τον οποίο επιτυγχάνεται η ορθή υπαγωγή της ατομικής περίπτωσης σε μια αόριστη νομική έννοια ως διαδικασία παραπέμπει στην υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών στη μείζονα πρόταση του κανόνα δικαίου που εφαρμόζεται 47. Κατά την νομολογία του Ανώτατου Ακυρωτικού 48, ο αναιρετικός έλεγχος δεν εκτείνεται στον τρόπο με τον οποίο ο δικαστής της ουσίας αξιολόγησε τα αποδεικτικά μέσα και δέχτηκε ως αποδειχθέντα συγκεκριμένα πραγματικά 41 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 406 Μπέης Κ., Η δικαστική εκτίμηση των δικογράφων, Δ 1991, σ Ψωμάς Ι., Ο έλεγχος των αορίστων εννοιών από τον Άρειο Πάγο, Μελέτες αναιρετικής διαδικασίας ΙΙΙ, 2007, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ Λίποβατς Αλ., Εφαρμογή αορίστων ορισμών του νόμου και έλεγχος αυτής υπό του Αρείου Πάγου, ΝοΒ 1963, σ. 978 Γιακουμής Δ., Oι αόριστες έννοιες, η διακριτική ευχέρεια του δικαστή ως αόριστη νομική έννοια, η εξειδίκευσή της και η δυνατότητα αναιρετικού ελέγχου υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας, Δ 2005, σ ΑΠ 104/2012, ΝΟΜΟΣ Λίποβατς Αλ., ο.π. σημ. 116, σ. 978 Μπέης Κ., ο.π. σημ. 113, σ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ Ψωμάς Ι., ο.π. σημ. 114, σ. 38 Βλ. και Σούρλα Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 100, ο οποίος λέει ότι κατά τη νομολογία οι αόριστες νομικές έννοιες θεωρούνται κανόνες δικαίου 48 ΑΠ 224/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 128/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1388/2010, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 824/2005, ΝΟΜΟΣ 12

13 περιστατικά, καθώς αυτό είναι κρίση οντολογική 49 η οποία εκφεύγει του αναιρετικού ελέγχου, αλλά αντιθέτως εξετάζεται αν τα κρίσιμα πραγματικά περιστατικά δύνανται να υπαχθούν στην υπό κρίση αόριστη νομική έννοια, διότι αυτή η κρίση δεν είναι οντολογική αλλά νομική, δεοντολογική και άρα υποκείμενη στον αναιρετικό έλεγχο από τον Άρειο Πάγο 50. Η εξειδίκευση της αόριστης νομικής έννοιας συνεπικουρείται από τα διδάγματα της κοινής πείρας καθώς και τις κρατούσες γενικές ηθικές αρχές και αντιλήψεις 51. Ακριβώς επειδή θεωρείται ότι η λήψη υπόψη των ως άνω εργαλείων που συντείνουν στην ορθή εξειδίκευση της αόριστης νομικής έννοιας μπορεί να στηρίξει μια αντικειμενική αξιολόγηση των πραγματικών περιστατικών που τίθενται υπόψη του δικαστή, είναι δυνατός και ο αναιρετικός της έλεγχος. Δεν συμβαίνει το ίδιο όταν μια αξιολόγηση του δικαστή για να οδηγηθεί σε κάποια απόφαση-συμπέρασμα απορρέει κατά την άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας, όπως λ.χ. όταν αποφασίζει για το ύψος του ποσού επιδίκασης της ηθικής βλάβης, διότι σε αυτή την περίπτωση υπεισέρχεται σε προσωπικές, υποκειμενικές σταθμίσεις οι οποίες εκφεύγουν του αναιρετικού ελέγχου. Το ίδιο δε συμβαίνει σχετικά με αιτήματα των διαδίκων τα οποία συνίστανται στην άσκηση εξουσίας από το δικαστήριο, όπως λ.χ. η διαταγή επανάληψης της συζήτησης για συμπλήρωση των αποδείξεων ή παροχή επεξηγήσεων δυνάμει του άρθρου 254 ΚπολΔ 52, η χορήγηση αναβολής του άρθρου 250 ΚπολΔ μέχρι την αμετάκλητη περάτωση της ποινικής διαδικασίας 53. Έχει διατυπωθεί πάντως και αντίθετη άποψη, ότι ακόμα και η εξειδίκευση της αόριστης νομικής έννοιας επειδή ακριβώς στηρίζεται σε μη απολύτως σταθερές βάσεις και ενέχει μια μορφή διακριτικής ευχέρειας, δύναται να ελεγχθεί αναιρετικά για ενδεχόμενη παραβίαση των ακραίων ορίων της με γνώμονα την αρχή της αναλογικότητας ΑΠ 1388/2010, ΝΟΜΟΣ Domitianus, Τα πραγματικά γεγονότα και η αρμοδιότης του Ακυρωτικού, ΝΔ 1951, σ. 293 Μητσόπουλος Γ., ο.π. σημ. 73, σ. 8 9 Ράμμος Γ., ο.π. σημ. 4, σ. 265 Γιακουμής Δ., ο.π. σημ. 116, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 406 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ ΑΠ 1388/2010, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 824/2005, ΝΟΜΟΣ Domitianus, ο.π. σημ. 121, σ. 293 Λίποβατς Αλ., ο.π. σημ. 116, σ. 978 Μητσόπουλος Γ., ο.π. σημ. 73, σ. 8 9 Ράμμος Γ., ο.π. σημ. 4, σ. 265 Γιακουμής Δ., ο.π. σημ. 116, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 407 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ ΑΠ 476/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 104/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1388/2010, ΝΟΜΟΣ Λίποβατς Αλ., ο.π. σημ. 116, σ. 979 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 406 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ ΑΠ 104/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 58/2011, ΝΟΜΟΣ Γιακουμής Δ., ο.π. σημ. 116, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 408 Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 90, σ. 388 Μπέης Κ., Παρατηρήσεις στην ΑΠ 1823/2008, ιστοσελίδα: Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ ΑΠ 58/2011, ΝΟΜΟΣ 54 Μπέης Κ., ο.π. σημ. 126 Γιακουμής Δ., ο.π. σημ. 116, σ (ιδίως 1558 κ.επ.) Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ Πρβλ. Μητσόπουλο Γ., Αναλογικότητα και αναιρετικός έλεγχος για υπέρμετρη επιδίκαση ποσού λόγω ηθικής βλάβης (Παρατηρήσεις στην ΑΠ 132/2006), ΧρΙΔ 2006, σ. 769 κ.επ., ο οποίος θεωρεί ότι θα ήταν αρκετό να ελεγχθεί η εξειδίκευση της αόριστης έννοιας του «ευλόγου» της αποζημίωσης, χωρίς να υπάρχει ανάγκη προσφυγής στην αρχή της αναλογικότητας 13

14 Με βάση την νομολογία του Αρείου Πάγου, αόριστες νομικές έννοιες που υποπίπτουν στον έλεγχο του Αρείου Πάγου για την ορθή ή μη εφαρμογή τους κατά την υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών σ αυτές είναι η έννοια των χρηστών ηθών 55 (όπως αυτή αποτυπώνεται στα άρθρα 33, 150, 178, 179, 919 ΑΚ κλπ.), του σπουδαίου λόγου 56 (που αποτυπώνεται στα άρθρα 88 1, 111, , , 797, 2031 ΑΚ κλπ.), της αμέλειας 57 (που αποτυπώνεται στα άρθρα 330, , 1907 ΑΚ κλπ.), της συγγνώμης 58 (που αποτυπώνεται στα άρθρα 510, 1844, 1861 ΑΚ), του ισχυρού κλονισμού 59 (1439 ΑΚ), της ανωτέρας βίας 60 (που αποτυπώνεται στα άρθρα 255 εδ. α, εδ. α ΑΚ κλπ.). Όλα τα παραπάνω μπορούν εύκολα να γίνουν αντιληπτά με το παρακάτω παράδειγμα, το οποίο σχηματικά μπορεί να αποδοθεί ως εξής: Παράδειγμα: Άσκηση αγωγής διαζυγίου με βάση την διάταξη του άρ ΑΚ λόγω ισχυρού κλονισμού. - Mείζων πρόταση: H αδυναμία εξακολούθησης της έγγαμης συμβίωσης, η οποία καθίσταται αφόρητη για την ενάγουσα - Ελάσσων πρόταση: Ισχυρός κλονισμός στις σχέσεις των συζύγων (Απιστία του συζύγου με σύναψη εξωσυζυγικής σχέσης) - Συμπέρασμα: η λύση του γάμου με την έκδοση της δικαστικής απόφασης Πριν όμως οδηγηθούμε στο συμπέρασμα πρέπει να πληρωθεί η έννοια του ισχυρού κλονισμού, η οποία συνδέεται αιτιακά με την αδυναμία εξακολούθησης της έγγαμης σχέσης, η οποία καθίσταται αφόρητη για την ενάγουσα σύζυγο. Έτσι: - Αόριστη νομική έννοια (ενδιάμεση μείζονα πρόταση): ο ισχυρός κλονισμός δημιουργείται όταν διαταράσσεται η αμοιβαία εμπιστοσύνη και πίστη μεταξύ των συζύγων - Πραγματικά περιστατικά που πληρούν ή όχι την αόριστη νομική έννοια (ενδιάμεση ελάσσονα πρόταση): απιστία του συζύγου με τη σύναψη εξωσυζυγικής σχέσης - Η αόριστη έννοια πληρούται ή όχι (ενδιάμεσο συμπέρασμα): κατάφαση της έννοιας του ισχυρού κλονισμού. Συνεπώς, όταν τα κρισιολογούμενα πραγματικά περιστατικά στοιχειοθετούν την έννοια του ισχυρού κλονισμού, η οποία στηρίζει την ενδιάμεση μείζονα πρόταση, τότε η διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης είναι 55 Λίποβατς Αλ., ο.π. σημ. 116, σ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ ΑΠ 824/2005, ΝΟΜΟΣ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 101 Γιακουμής Δ., ο.π. σημ. 116, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 101 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ ΑΠ 633/2011, ΝΟΜΟΣ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 101 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ

15 επιβεβλημένη καθότι η συνέχισή της καθίσταται αφόρητη για την ενάγουσα (μείζονα πρόταση), οπότε η αγωγή θα γίνει δεκτή από το δικαστήριο, το οποίο θα απαγγείλει τη λύση του γάμου δυνάμει της διάταξης του άρθρου ΑΚ. Αν ο δικαστής κατά την εξειδίκευση της αόριστης έννοιας του ισχυρού κλονισμού υποπέσει σε σφάλμα, δηλαδή αν ο δικαστής απορρίψει την αγωγή διότι έκρινε ότι δεν επήλθε ισχυρός κλονισμός από την εξωσυζυγική σχέση του εναγομένου συζύγου και την εγκατάλειψη της οικογενειακής εστίας από αυτόν, τότε η απόφαση του καθίσταται υποκείμενη σε αναιρετικό έλεγχο, διότι η λανθασμένη εξειδίκευση οδήγησε σε μη πλήρωση των προϋποθέσεων που θέτει ο κανόνας δικαίου και συνεπώς παραβιάζεται ο κανόνας ουσιαστικού δικαίου που τίθεται από τη διάταξη του άρθρου ΑΚ και συνακόλουθα οδηγούμαστε σε μια ουσιαστικά εσφαλμένη έννομη συνέπεια (απόρριψη κατ ουσία της αγωγής διαζυγίου). Η προσπάθεια απόδοσης από τον Άρειο Πάγο ενός ενιαίου νοηματικού περιεχομένου στην εκάστοτε αόριστη νομική έννοια είναι μια προσπάθεια προς την ενοποιημένη κατευθυντήρια γραμμή της νομολογίας και της ερμηνείας των νόμων από τους λειτουργούς της δικαιοσύνης 61 και για το λόγο αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία. Συμπερασματικά, μπορεί να οδηγηθεί κανείς στην εξής παραδοχή: η διάκριση στις μορφές παραβίασης ενός κανόνα ουσιαστικού δικαίου σε αυτή με τη μορφή της ψευδούς ερμηνείας ή σε αυτή με τη μορφή της εσφαλμένης εφαρμογής μόνο θεωρητική αξία και ενδιαφέρον έλκει, καθώς από τη νομολογία του Αρείου Πάγου δεν διαπιστώνεται τέτοιος διαχωρισμός 62. Το ίδιο συμπέρασμα προκύπτει και από την ανάγνωση του ίδιου του άρθρου 559 αρ. 1 ΚπολΔ, το οποίο αναφέρει μόνο την παράβαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου χωρίς περαιτέρω διάκριση, με κύρωση επί της ως άνω πλημμέλειας τον έλεγχο της απόφασης από το Ανώτατο Ακυρωτικό κατά το υπό κρίση άρθρο. 2. Ψευδής ερμηνείa του ουσιαστικού κανόνα δικαίου Η περίπτωση της ψευδούς ερμηνείας συντρέχει 63 όταν η ίδια η έννοια του κανόνα δικαίου παραβιάζεται με τον εξής τρόπο: ο εφαρμοστής του δικαίου δεν αποδίδει στον εφαρμοζόμενο κανόνα δικαίου την έννοια που πρέπει να 61 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ Παπαλάμπρου Απ., ο.π. σημ. 1, σ. 26 ιδίως υποσημ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 104/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 633/2011, ΝΟΜΟΣ Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., ο.π. σημ. 15, σ. 188 Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ. 27 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ

16 αποδοθεί 64 ή αποδίδει σ αυτόν έννοια διαφορετική 65. Παράδειγμα ψευδούς ερμηνείας με την μορφή της μη απόδοσης της ορθής έννοιας σε ένα κανόνα δικαίου συναντάται όταν ο δικαστής υιοθετήσει ως ισχυρό έναν καταργημένο ή αντισυνταγματικό νόμο, οπότε σ αυτή την περίπτωση έχουμε ταυτόχρονα και παραβίαση της συνταγματικής διάταξης που παραβιάστηκε. Στην περίπτωση της ψευδούς ερμηνείας στην πραγματικότητα το σφάλμα εμφιλοχωρεί στη μείζονα πρόταση του νομικού συλλογισμού 66, καθώς σ αυτή εντυπώνεται μια εσφαλμένη εφαρμογή μιας διάταξης. Άρα εδώ, παρά το γεγονός ότι τυπικά φαίνεται ορθή η υπαγωγή στον κανόνα δικαίου με βάση τα αποδεδειγμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία δέχτηκε ο δικαστής της ουσίας, στην πραγματικότητα έχει λάβει χώρα εσφαλμένη ερμηνεία καθώς η μείζονα είναι ψευδής 67. ->Η νομικά αόριστη αγωγή Επίσης, εσφαλμένη ερμηνεία υπάρχει στην περίπτωση της αοριστίας της αγωγής και ειδικότερα όταν υπάρχει νομική αοριστία 68. Συγκεκριμένα, είναι δυνατόν ο δικαστής της ουσίας, εκτιμώντας το ορισμένο ή όχι της αγωγής εξαιτίας ψευδούς ερμηνείας του κανόνα δικαίου που εφαρμόζει, είτε να απαιτήσει περισσότερα στοιχεία απ αυτά που απαιτεί η διάταξη αν και στο δικόγραφο της αγωγής συμπεριλαμβάνονται όλα τα απαιτούμενα στοιχεία 69, ή 64 ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 104/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 633/2011, ΝΟΜΟΣ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 106 Κανέλλος Χ., ο.π. σημ. 2, σ. 70 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 104/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 633/2011, ΝΟΜΟΣ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 106 Ράμμος Γ., ο.π. σημ. 4, σ. 259 Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 4, σ. 504 Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 429 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., ο.π. σημ. 15, σ Λίποβατς Αλ., ο.π. σημ. 59, σ. 354 Παπαλάμπρου Απ., ο.π. σημ. 1, σ. 22 Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 429 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ Λίποβατς Αλ., ο.π. σημ. 59, σ. 355 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ ΟλΑΠ 135/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1739/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1350/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1103/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ Βερβενιώτης Χ., Η αοριστία της αγωγής και ο αναιρετικός της έλεγχος, Αναιρετικά κείμενα (συμβολή στη διεύρυνση των ορίων του αναιρετικού ελέγχου), 1993, σ. 5 Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 4, σ. 505 Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 744 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Νίκας Ν., Πολιτική Δικονομία II, 2005, σ. 149, υποσημ. 115 Ο ίδιος, ο.π. σημ. 1, σ. 413 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ. 29 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ Λ.χ. βλ. ΟλΑΠ 135/2013, ΝΟΜΟΣ, που αναίρεσε την απόφαση του Εφετείου, διότι έκρινε το αίτημα της αναιρεσείουσας ως αόριστο λέγοντας ότι: «...η μη συμμετοχή της εξαιτίας του τραυματισμού της στο επίδικο ατύχημα στις πανελλήνιες εξετάσεις και η εισαγωγή της στην ιατρική σχολή είναι γεγονότα άδηλα και υποθετικά, εξαρτώμενα από παράγοντες που δεν προσδιορίζονται όμως από την πιθανή και όχι βέβαιη εισαγωγή της στην ιατρική σχολή και στη συνέχεια η επιτυχής αποφοίτησή της καθώς και η απόκτηση ειδικότητος και η στη συνέχεια άσκηση ορισμένου ελεύθερου επαγγέλματος σε μελλοντικές συνθήκες, που σύμφωνα με την κοινή πείρα και λογική, δεν μπορούν να προσδιοριστούν από τώρα...» και έτσι ερμήνευσε ψευδώς την 931 ΑΚ, αφού για το ορισμένο του αιτήματος για χορήγηση αποζημίωσης 16

17 αντίστροφα ενώ το δικόγραφο δεν περιέχει όλα τα απαιτούμενα από το νόμο στοιχεία για την εφαρμογή του, το δικαστήριο, προβαίνοντας σε εσφαλμένη ερμηνεία του, να αρκεστεί σε λιγότερα κρίνοντας την αγωγή ως ορισμένη 70. Αμφότερες οι παραπάνω πλημμέλειες του δικαστή της ουσίας θεμελιώνουν τον λόγο αναίρεσης της διάταξης του άρ. 559 αρ. 1 ΚπολΔ για παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου με τη μορφή της ψευδούς ερμηνείας 71. Βέβαια υποστηρίζεται ότι στην περίπτωση αυτή θεμελιώνεται και ο υπ αριθμ. 14 λόγος του άρ. 559 ΚπολΔ, επειδή, αν το δικαστήριο διαγνώσει ότι συντρέχει νομική αοριστία θα απορρίψει την αγωγή ως απαράδεκτη 72, ή αντίθετα θα δεχτεί ότι αυτή είναι ορισμένη, με αποτέλεσμα να παραλείψει να την απορρίψει ως απαράδεκτη. Κατά την εν λόγω θέση 73 θα έπρεπε να θεμελιώνεται μόνο ο λόγος αναίρεσης του αρ. 14 του 559 ΚπολΔ. Βέβαια κατά την δογματική θεμελίωση της θα λέγαμε ότι εμπεριέχεται μία αντίφαση. Υποστηρίζεται ότι θα έπρεπε να αποφεύγεται η διάκριση μεταξύ των διαφόρων μορφών αοριστίας, επειδή είναι εύκολο να δημιουργηθεί σύγχυση ως προς τα ακριβή εννοιολογικά γνωρίσματα της κάθε μορφής και ειδικότερα ότι η κρίση του δικαστηρίου για το αν λείπει κάποιο από τα απαιτούμενα από το νόμο στοιχεία θα έπρεπε να σημαίνει ότι η αγωγή είναι νόμω αβάσιμη και όχι αόριστη 74. Για να είναι συνεπής αυτή η άποψη θα έπρεπε να δέχεται ότι η κρίση περί του νόμιμου ή μη της αγωγής θα σήμαινε ως φυσικό επακόλουθο και την εφαρμογή του αρ. 1 του 559 ΚπολΔ, όμως αντίθετα στη συνέχεια λέει ότι σε κάθε περίπτωση θα έπρεπε να εφαρμόζεται ο λόγος με αρ. 14 περί κήρυξης (ή μη) του απαραδέκτου 75, ο οποίος περικλείει και τον λόγο του αρ. 1 ΚπολΔ, θέση η οποία δεν μας βρίσκει σύμφωνους, διότι όχι μόνο είναι σαφής ο διαχωρισμός κατά την διάρθρωση των λόγων του άρθρου 559 ΚπολΔ, αλλά και διότι υπό αυτή την θεώρηση δημιουργείται μία σύγχυση στην ήδη υπάρχουσα δυσχέρεια ως προς την θέση των ορίων μεταξύ παραδεκτού και βασίμου της αγωγής. για το μέλλον (δυνάμει των 929, 931, 932 ΑΚ), λόγω αδικοπραξίας, απαίτησε περισσότερα στοιχεία απ αυτά που απαιτεί η εν λόγω διάταξη. 70 ΟλΑΠ 135/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1739/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1350/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1103/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ Σούρλας Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 112 Κανέλλος Χ., ο.π. σημ. 2, σ. 78 Βερβενιώτης Χ., ο.π. σημ. 68, σ. 4 Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 4, σ. 504 Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 744 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 68, σ. 149, υποσημ. 115 Ο ίδιος, ο.π. σημ. 1, σ. 432 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ. 29 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ. 1144, ΑΠ 1103/2011, ΝΟΜΟΣ Βερβενιώτης Χ., ο.π. σημ. 68, σ. 4 Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 4, σ. 506 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 68, σ. 149, υποσημ. 115 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ Βερβενιώτης Χ., ο.π. σημ. 68, σ. 5 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ Μητσόπουλος Γ., Σκέψεις ως προς την «αοριστίαν» της βάσεως της αγωγής, ΕλλΔνη 1995, σ Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ Βλ. Μητσόπουλο Γ., ο.π. σημ. 73, σ Μάζη Π., ο.π. σημ. 2, σ Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ

18 Όμως, όπως ορθά επισημαίνεται 76 το ότι συντρέχει και ο λόγος του αριθμού 14 δεν σημαίνει ότι θα «υπερισχύσει» του λόγου του αριθμού 1, διότι το σφάλμα περί κήρυξης της αγωγής ως απαράδεκτης λόγω αοριστίας ή όχι γεννάται και οφείλεται στην λανθασμένη ερμηνεία που έδωσε ο δικαστής στον κανόνα δικαίου που καλείται σε εφαρμογή ως προς τα στοιχεία που αυτός απαιτεί 77. Άρα το σφάλμα ανακύπτει στην ίδια την νομική κρίση του δικαστή για την ερμηνεία της διάταξης και τα στοιχεία που αυτή απαιτεί, συνεπώς πρόκειται όπως ειπώθηκε και παραπάνω για ψευδή ερμηνεία του κανόνα δικαίου, ενώ το γεγονός της κήρυξης ή παράλειψης κήρυξης της αοριστίας είναι συνέπεια της λανθασμένης αυτής ερμηνείας που έκανε ο δικαστής. Παρενθετικά πρέπει να διαχωριστεί η περίπτωση αυτή της νομικής αοριστίας από την ποσοτική αοριστία ή την ποιοτική, όπου σφάλμα του δικαστή της ουσίας ως προς αυτές θεμελιώνει τους λόγους αναίρεσης των αριθμών 8 και 14 του άρ. 559 ΚπολΔ. Συγκεκριμένα, ποσοτική αοριστία 78 έχουμε στην περίπτωση που το δικόγραφο δεν περιέχει όλα τα απαιτούμενα από το νόμο στοιχεία για την θεμελίωση του αγωγικού αιτήματος. Σφάλμα του δικαστή στην περίπτωση αυτή μπορεί να εμφανιστεί όταν κρίνει ότι κάποια απ τα εν λόγω απαιτούμενα στοιχεία του καλούμενου σε εφαρμογή κανονα δεν περιέχονται στο δικόγραφο της αγωγής, με αποτέλεσμα αυτό να κρίνεται ως αόριστο ενώ είναι ορισμένο, ή αντίστροφα ενώ λείπουν κάποια από τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις, το δικαστήριο κρίνει ότι αυτή υπάρχει, με αποτέλεσμα να κρίνει το δικόγραφο ως ορισμένο ενώ αυτό είναι αόριστο 79. Τα παραπάνω σφάλματα του δικαστή θεμελιώνουν τους λόγους αναίρεσης του άρθρου 559 αρ. 8 και 14 ΚπολΔ. Στην ποιοτική αοριστία 80 το πρόβλημα που δημιουργείται είναι πως ενώ δεν λείπουν τα απαιτούμενα στο δικόγραφο στοιχεία για την θεμελίωση του αγωγικού αιτήματος, αυτά περιγράφονται ασαφώς, με ελλείψεις και ατέλειες, με αποτέλεσμα το δικόγραφο να πάσχει από αοριστία. Επίσης μπορεί να αναφέρονται απλά τα στοιχεία που απαιτεί ο νόμος, όμως να μην αναφέρονται 76 Βερβενιώτης Χ., ο.π. σημ. 68, σ Βερβενιώτης Χ., ο.π. σημ. 68, σ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1350/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1103/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ Βερβενιώτης Χ., ο.π. σημ. 68, σ. 6 7 Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 4, σ. 505 Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 744 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 68, σ. 148 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ Βερβενιώτης Χ., ο.π. σημ. 68, σ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1350/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1103/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ Βερβενιώτης Χ., ο.π. σημ. 68, σ. 8 9 Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 4, σ. 505 Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 744 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 68, σ. 149, υποσημ. 115 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ

19 καθόλου ή ελλιπώς τα πραγματικά γεγονότα 81. Σφάλμα του δικαστή της ουσίας στην περίπτωση αυτή μπορεί να σημαίνει ότι λόγω κακής εκτίμησης ο δικαστής έκρινε ότι το δικόγραφο είναι επαρκώς ορισμένο ενώ αυτό δεν είναι, ή αντίστροφα ότι το δικόγραφο πάσχει από αοριστία ενώ αυτό δεν συμβαίνει 82. Τα παραπάνω σφάλματα του δικαστή θεμελιώνουν τους λόγους αναίρεσης του άρθρου 559 αρ. 8 και 14 ΚπολΔ 83. -Παράλειψη αναλογικής εφαρμογής κανόνα ουσιαστικού δικαίου Μία μορφή εσφαλμένης ερμηνείας ουσιαστικού κανόνα δικαίου υφίσταται και όταν ο δικαστής δεν εφαρμόζει αναλογικά κάποιον κανόνα δικαίου που κανονικά θα έπρεπε να εφαρμοστεί 84. Η μέθοδος της αναλογίας δικαίου επιστρατεύεται στις περιπτώσεις κατά τις οποίες εντοπίζεται ένα κενό ρύθμισης το οποίο δημιουργεί την ανάγκη πλήρωσης με ανάλογη εφαρμογή άλλου κανόνα δικαίου, καθώς αυτός ο κανόνας δικαίου που καλείται να εφαρμοστεί αναλογικά, συντρέχει για την ταυτότητα του νομικού λόγου 85, παρότι η εκάστοτε κρινόμενη περίπτωση δεν έχει ενταχθεί στο γράμμα του πεδίου εφαρμογής του κανόνα δικαίου. Είναι μείζονος σημασίας η ως άνω διευκρίνηση δεδομένου ότι και η αναλογία είναι μέθοδος ερμηνείας και εφαρμογής του νόμου 86, η οποία εξυπηρετεί στο σχηματισμό της δικανικής πεποίθησης του δικαστή της ουσίας προκειμένου να οδηγηθεί στην εφαρμογή του ορθού κανόνα δικαίου 87. Η ως άνω ρύθμιση συνιστά μια καινοτομία του ισχύοντος Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, καθώς όπως οριζόταν ρητά στον προγενέστερο και συγκεκριμένα στο άρθρο 810 εδ.1 ΠολΔ, η μη ανάλογη εφαρμογή κανόνα δικαίου δεν ελεγχόταν αναιρετικά ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1350/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1103/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 68, σ Βερβενιώτης Χ., ο.π. σημ. 68, σ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1271/2012, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1350/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1103/2011, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 1057/2011, ΝΟΜΟΣ Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 4, σ. 506 Μπακόπουλος Αγ., ο.π. σημ. 4, σ. 744 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 68, σ. 149, υποσημ. 115 Μάζης Π., ο.π. σημ. 2, σ. 30 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ ΑΠ 449/2006, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 62/2005, ΝΟΜΟΣ Κανέλλος Χ., ο.π. σημ. 2, σ. 64 Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ. 82 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 97 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ Βασιλείου Β. / Γιδόπουλος Γ., ο.π. σημ. 15, σ. 189 Κανέλλος Χ., ο.π. σημ. 2, σ. 64 Σινανιώτης Λ., ο.π. σημ. 3, σ Κανέλλος Χ., ο.π. σημ. 2, σ Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ Σχέδιον Πολιτικής Δικονομίας, ο.π. σημ. 5, σ. 285, με εισήγηση Γ. Ράμμου (αντίθ. ο Σακκέτας) υπέρ της επέκτασης του ελέγχου του ΑΠ και στις περιπτώσεις που δεν εφαρμόστηκε ανάλογα διάταξη που έπρεπε να εφαρμοστεί, διότι δεδομένου ότι η αναλογία είναι μέθοδος ερμηνείας πρέπει η ορθότητά της να περιβληθεί με το κύρος του ελέγχου του ΑΠ Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ

20 Επομένως, όταν ο δικαστής παραλείπει να διαγνώσει ορθά το κενό και να εφαρμόσει τον ορθό κανόνα δικαίου αναλογικά για την πλήρωσή του, χωρεί επ αυτού αναιρετικός έλεγχος με βάση τον αρ. 1 του άρ. 559 ΚπολΔ 89. ->Ελλιπής μείζων πρόταση Όσον αφορά στις ατέλειες που πιθανότατα μπορεί να εμπεριέχει ένας δικανικός συλλογισμός στη μείζονα πρότασή του έχει κριθεί από την νομολογία του Ανωτάτου Ακυρωτικού πως δεν θεμελιώνεται ο εξεταζόμενος υπ αριθμ. 1 του άρθρου 559 ΚπολΔ λόγος αναίρεσης, ακόμη κι αν η αναίρεση συνίσταται σε παράλειψη αναφοράς των διατάξεων στις οποίες θεμελιώνεται η αγωγή στο αίτημά της 90. Όμοια στάση διατηρεί ο Άρειος Πάγος όταν λ.χ. στην απόφαση δεν αναλύεται το περιεχόμενο των εφαρμοσθέντων διατάξεων 91, κι αυτό διότι κατά βάση εξετάζεται αν ο επικαλούμενος κανόνας δικαίου παράγει όντως τις έννομες συνέπειες που αναγράφονται στο διατακτικό της απόφασης, σε συνδυασμό με τα πραγματικά περιστατικά που δέχτηκε ως αληθή 92. Ως προς τα ως άνω συνηγορούν και οι διατάξεις των άρ 93 3 Σ, 305 αρ.4 και 559 αρ.19 ΚπολΔ, σύμφωνα με τις οποίες προκειμένου να ελεγχθούν οι αιτιολογίες, γίνεται έλεγχος των πραγματικών παραδοχών και όχι των αναγραφόμενων διατάξεων, οι οποίες αν εφαρμόστηκαν ορθά οδηγούν και σε ορθό διατακτικό της απόφασης 93. Προς επίρρωση αυτής της θέσης μπορεί επίσης να διατυπωθεί 94 επιχείρημα με αφορμή τη διάταξη του άρθρου 578 ΚπολΔ, σύμφωνα με το οποίο όταν το σφάλμα εντοπίζεται μόνο στο αιτιολογικό της απόφασης ενώ είναι ορθό το διατακτικό, δεν χωρεί δυνατότητα αναίρεσης της απόφασης, αλλά το Ακυρωτικό προχωρά μόνο στην αντικατάσταση του αιτιολογικού, με τον παραλληλισμό ότι ως αιτιολογικό δεν εννοείται η περιγραφή των πραγματικών περιστατικών στην ελάσσονα πρόταση (διότι σφάλματα σ αυτή θεμελιώνουν το λόγο αναίρεσης του άρ. 559 αρ. 19 ΚπολΔ, βλ. συνάφεια με το προηγούμενο επιχείρημα), αλλά η νομική αιτία 95, δηλ. ο κανόνας που συνιστά τη μείζονα πρόταση του δικανικού συλλογισμού έστω και αν αυτός δεν αναφέρεται. 89 Απαλαγάκη Χ. ( Γιακουμής Δ.), ο.π. σημ. 1, σ ΟλΑΠ 69/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 449/2011, ΝΟΜΟΣ Κετσιτζίδης Φ., Η παράλειψη μνείας του κανόνα δικαίου που εφαρμόστηκε ως αναιρετικός λόγος, Δ 1998, σ Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2 σ Νίκας Ν., ο.π. σημ. 1, σ. 453 Ψωμάς Ι., ο.π. σημ. 5, σ. 22 Καλαβρός Κ., ο.π. σημ. 2, σ. 100 Βαθρακοκοίλης Β., ΚπολΔ, Ερμηνευτική νομολογιακή ανάλυση (κατ άρθρο) Συμπλήρωμα, Τόμος Θ, 2011, σ ΑΠ 449/2011, ΝΟΜΟΣ Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 90, σ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 449/2011, ΝΟΜΟΣ Κεραμέας Κ. / Κονδύλης Δ. / Νίκας Ν. ( Μαργαρίτης Μ. ), ο.π. σημ. 2, σ Βαθρακοκοίλης Β., ο.π. σημ. 90, σ ΟλΑΠ 69/2013, ΝΟΜΟΣ ΑΠ 470/2013, ΝΟΜΟΣ 94 Κετσιτζίδης Φ., ο.π. σημ. 90, σ Ψωμάς Ι., ο.π. σημ. 5, σ Κετσιτζίδης Φ., ο.π. σημ. 90, σ

Συνήγορος του Καταναλωτή Νομολογία ΟλΑΠ 18/1999

Συνήγορος του Καταναλωτή Νομολογία ΟλΑΠ 18/1999 ΟλΑΠ 18/1999 Παροχή δικηγορικών υπηρεσιών. Ευθύνη δικηγόρου για ζημία πελάτη. - Η παροχή δικηγορικών υπηρεσιών δεν υπάγεται στο ν. 2251/1994. Η ευθύνη των δικηγόρων για ζημία που προκλήθηκε κατά την παροχή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ [02]

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ [02] ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ [02] ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΤΙΤΛΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΚΩΔΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ [02.01.---] Γέσιου Φαλτσή Π. Η Ομοδικία εις την Πολιτικήν Δίκην Κουτσούκος Ν. Η Προσεπίκληση του Δικονομικού

Διαβάστε περισσότερα

669/2013 ΜΠΡ ΑΘ ( 597917) (Α ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ)

669/2013 ΜΠΡ ΑΘ ( 597917) (Α ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ) 669/2013 ΜΠΡ ΑΘ ( 597917) (Α ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ) Δικαίωμα για παροχή έννομης προστασίας κατά το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ. Εννοια και περιεχόμενο. Θέσπιση από τον κοινό νομοθέτη περιορισμών και προϋποθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: «Δημόσια Διαβούλευση Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας».

Θέμα: «Δημόσια Διαβούλευση Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας». ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 7 Απριλίου 2009 Αριθ. Πρωτ.: 734 Προς: κ Νίκο Βασιλάκο. Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) Πανεπιστημίου 69 και Αιόλου, 105 64, Αθήνα. Θέμα: «Δημόσια Διαβούλευση Κώδικα Προμήθειας

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΥΤΕΡΓΑΤΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΟΥ ΕΡΓΟΔΟΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΙΔΟΣΗ ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΚΛΗΤΟ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

ΝΑΥΤΕΡΓΑΤΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΟΥ ΕΡΓΟΔΟΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΙΔΟΣΗ ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΚΛΗΤΟ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Αρείου Πάγου 1090/2010, Τμ. Α/ΙΙ Πηγή: ΕΕΔ 70/2011, σελ. 268 ΝΑΥΤΕΡΓΑΤΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΟΥ ΕΡΓΟΔΟΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΙΔΟΣΗ ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΚΛΗΤΟ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Εκείνος που ως

Διαβάστε περισσότερα

Της αναιρεσείουσας: Π. συζύγου Λ. Ν., κατοίκου..., η οποία δεν παρασταθηκε στο ακροατήριο.

Της αναιρεσείουσας: Π. συζύγου Λ. Ν., κατοίκου..., η οποία δεν παρασταθηκε στο ακροατήριο. Απόφαση 315 / 2018 (Α1, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Αριθμός 315/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Α1' Πολιτικό Τμήμα ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Γεώργιο Λέκκα Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Αθανάσιο Καγκάνη, Αλτάνα

Διαβάστε περισσότερα

Απόφαση 210 / 2018 (Α1, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Αριθμός 210/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Α1' Πολιτικό Τμήμα

Απόφαση 210 / 2018 (Α1, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Αριθμός 210/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Α1' Πολιτικό Τμήμα Απόφαση 210 / 2018 (Α1, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Αριθμός 210/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Α1' Πολιτικό Τμήμα ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Γεώργιο Λέκκα Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Αθανάσιο Καγκάνη, Αλτάνα

Διαβάστε περισσότερα

Συνήγορος του Καταναλωτή Νομολογία ΠολΠρωτΑθ 528/2002

Συνήγορος του Καταναλωτή Νομολογία ΠολΠρωτΑθ 528/2002 ΠολΠρωτΑθ 528/2002 Προστασία καταναλωτή. Προστασία προσωπικών δεδομένων. Τράπεζες. Συλλογική αγωγή. Ενώσεις καταναλωτών. Νομιμοποίηση. (..) Ι. Από τις συνδυασμένες διατάξεις των αρ. 4 παρ. 2, 6, 12 παρ.

Διαβάστε περισσότερα

Νάξου. Με αυτό το περιεχόμενο ο λόγος αυτός της εφέσεως είναι επαρκώς ορισμένος και το Εφετείο, το οποίο έκρινε ομοίως απορρίπτοντας τον περί

Νάξου. Με αυτό το περιεχόμενο ο λόγος αυτός της εφέσεως είναι επαρκώς ορισμένος και το Εφετείο, το οποίο έκρινε ομοίως απορρίπτοντας τον περί Αριθμός 27 /2000 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Α' Πολιτικό Τμήμα ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Γεώργιο Βελλή -Αντιπρόεδρο, Ανδρέα Κατσίφα, Κωνσταντίνο Κωστήρη, Πέτρο Κακκαλή και Δημήτριο Λινό, Αρεοπαγίτες.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ 218/2016 Α2 Τμ.

ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ 218/2016 Α2 Τμ. ΔΙΑΤΑΓΗ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΚΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Δεν είναι δυνατή η έκδοση διαταγής πληρωμής για απαίτηση, η οποία προέρχεται από διαφορά δημοσίου δικαίου, όπως είναι και οι διαφορές από την εξωσυμβατική ευθύνη του Δημοσίου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη. ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Νομιμοποίηση του πολιτικώς ενάγοντος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη. ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Νομιμοποίηση του πολιτικώς ενάγοντος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη 1. Η πολιτική αγωγή στην ελληνική ποινική δίκη... 1 2. Νομική φύση της πολιτικής αγωγής Ο μικτός χαρακτήρας της... 6 2.1. Η βλάβη που

Διαβάστε περισσότερα

Δ Ι Κ Η Γ Ο Ρ Ι Κ Ο Γ Ρ Α Φ Ε Ι Ο Δ Η Μ Η Τ Ρ Ι Ο Υ Ε - Γ Κ Α Ρ Υ Δ Η

Δ Ι Κ Η Γ Ο Ρ Ι Κ Ο Γ Ρ Α Φ Ε Ι Ο Δ Η Μ Η Τ Ρ Ι Ο Υ Ε - Γ Κ Α Ρ Υ Δ Η Προς: Υπόψη: Θέμα: Περιφέρεια Ιονίων Νήσων κ. Αικ. Λαγού Άσκηση ενδίκων μέσων Τέθηκαν υπόψη μου οι υπ αρ. 76/2013 και 161/2014 αποφάσεις του Πολυμελούς Πρωτοδικείου και του Εφετείου Κέρκυρας, επί των οποίων

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμός 1118/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Β1' Πολιτικό Τμήμα

Αριθμός 1118/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Β1' Πολιτικό Τμήμα Αριθμός 1118/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Β1' Πολιτικό Τμήμα Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Σπυρίδωνα Ζιάκα, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Βαρβάρα Κριτσωτάκη, Ανδρέα Δουλγεράκη, Νικόλαο Πάσσο και Δημήτριο

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμός Γνωμοδοτήσεως 336/2014. Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Τμήμα Ε' Συνεδρίαση της 4πς Νοεμβρίου 2014

Αριθμός Γνωμοδοτήσεως 336/2014. Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Τμήμα Ε' Συνεδρίαση της 4πς Νοεμβρίου 2014 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ Αριθμός Γνωμοδοτήσεως 336/2014 Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους Τμήμα Ε' Συνεδρίαση της 4πς Νοεμβρίου 2014 Σύνθεση: Προεδρεύων: Μέλη:

Διαβάστε περισσότερα

(2015) 1 PRO JUSTITIA. Τι σημαίνει «εύλογη» χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, κατ άρθ. 932 Α.Κ.; Μια πινελιά μεθοδολογίας του δικαίου 1

(2015) 1 PRO JUSTITIA. Τι σημαίνει «εύλογη» χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, κατ άρθ. 932 Α.Κ.; Μια πινελιά μεθοδολογίας του δικαίου 1 (2015) 1 PRO JUSTITIA Τόμος 1, 2015 Τι σημαίνει «εύλογη» χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, κατ άρθ. 932 Α.Κ.; Μια πινελιά μεθοδολογίας του δικαίου 1 Κώστας Σταμάτης, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Π Ε - ΤΕ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑ. Α. Έννοια Β. Πηγές.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Π Ε - ΤΕ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑ. Α. Έννοια Β. Πηγές. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Π Ε - ΤΕ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑ Α. Έννοια Β. Πηγές. 2. ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ Α. Έννοια και διακρίσεις Β. Διακρίσεις και σύνθεση πολιτικών δικαστηρίων Γ. Χρόνος απονομής της δικαιοσύνης

Διαβάστε περισσότερα

Άρειος Πάγος 171/2016 Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας και πλασιέ

Άρειος Πάγος 171/2016 Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας και πλασιέ Πίνακας περιεχομένων Άρειος Πάγος 171/2016 Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας και πλασιέ Περίληψη Από τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 648 και 652 του Α.Κ. και 6 του Αναγκαστικού Νόμου 765/1943, που κυρώθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Συνήγορος του Καταναλωτή Νομολογία ΑΠ 296/2001

Συνήγορος του Καταναλωτή Νομολογία ΑΠ 296/2001 ΑΠ 296/2001 Εταιρίες κινητής τηλεφωνίας. Μονομερής αναπροσαρμογή τιμολογίων. Περιορισμός δυνατότητας συνδρομητή να καταγγείλει τη σύμβαση. Καταβολή υπέρμετρων εγγυήσεων. Καταχρηστικότητα όρων. Δημοσίευση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 7

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 7 Σελ. Ι. ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 1. Δικαιοδοσία πολιτικών δικαστηρίων επί αυτοκινητικού ατυχήματος, στο οποίο ενεπλάκη αυτοκίνητο του δημοσίου [Παρατηρήσεις υπό ΕφΘεσ 2013/1994]... 17 2.

Διαβάστε περισσότερα

Θέµα εργασίας. Η Θεσµική Προσαρµογή των Συνταγµατικών ικαιωµάτων I (Μον.Πρωτ.Θεσ/νίκης 1080/1995)

Θέµα εργασίας. Η Θεσµική Προσαρµογή των Συνταγµατικών ικαιωµάτων I (Μον.Πρωτ.Θεσ/νίκης 1080/1995) Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα : Συνταγµατικό ίκαιο Καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

Αναιρετική μεταχείριση των ενστάσεων Γ. Μποτέλη ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Αναιρετική μεταχείριση των ενστάσεων Γ. Μποτέλη ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Εισήγηση ΑΝΑΙΡΕΤΙΚΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΝΣΤΑΣΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Διοικητικό Δίκαιο. Η γνωμοδοτική διαδικασία και η αιτιολογία της διοικητικής πράξης - 2 ο μέρος Περιεχόμενο και τύπος διοικητικής πράξης

Διοικητικό Δίκαιο. Η γνωμοδοτική διαδικασία και η αιτιολογία της διοικητικής πράξης - 2 ο μέρος Περιεχόμενο και τύπος διοικητικής πράξης Η γνωμοδοτική διαδικασία και η αιτιολογία της διοικητικής πράξης - 2 ο μέρος Περιεχόμενο και τύπος διοικητικής πράξης Αν. Καθηγήτρια Ευγ. Β. Πρεβεδούρου Νομική Σχολή Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/499/ Α Π Ο Φ Α Σ Η 07/2018

Αθήνα, Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/499/ Α Π Ο Φ Α Σ Η 07/2018 Αθήνα, 19-01-2018 Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/499/19-01-2018 ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Α Π Ο Φ Α Σ Η 07/2018 (Τµήµα) Η Αρχή Προστασίας εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα συνεδρίασε σε σύνθεση Τµήµατος

Διαβάστε περισσότερα

www.inlaw.gr Newsletter 9/2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πολιτική ικονοµία 3-134 [ 2 ]

www.inlaw.gr Newsletter 9/2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πολιτική ικονοµία 3-134 [ 2 ] www.inlaw.gr Newsletter 9/2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πολιτική ικονοµία 3-134 [ 2 ] ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ Αγωγή - Σώρευση αγωγών Αριθµός απόφασης: 448 - Σώρευση αγωγών στο ίδιο δικόγραφο. Έλλειψη νόµιµης βάσης. Μη λήψη υπόψη

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμός 925/2002 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Ζ' Πολιτικό Τμήμα

Αριθμός 925/2002 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Ζ' Πολιτικό Τμήμα Αριθμός 925/2002 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Ζ' Πολιτικό Τμήμα ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Γεώργιο Κάπο, Αντιπρόεδρο, Κωνσταντίνο Βαρδαβάκη, Στυλιανό Πατεράκη, Γεράσιμο Σιμόπουλο και Ρωμύλο Κεδίκογλου,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠ 930/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Β1' Πολιτικό Τμήμα

ΑΠ 930/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Β1' Πολιτικό Τμήμα Άρειος Πάγος 930/2013 Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1, 2, 7 και 10 παρ. 1 του Β.Δ. 748/1966 περί κωδικοποιήσεως κ.λπ. της κειμένης νομοθεσίας περί εβδομαδιαίας και Κυριακής αναπαύσεως και ημερών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΛΟΓΩΝ Η ΑΚΥΡΩΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΣΤΕ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ. Ιωάννης Ελ. Κοϊμτζόγλου. Δικηγόρος, Δ.Ν.

ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΛΟΓΩΝ Η ΑΚΥΡΩΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΣΤΕ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ. Ιωάννης Ελ. Κοϊμτζόγλου. Δικηγόρος, Δ.Ν. ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΛΟΓΩΝ Η ΑΚΥΡΩΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΣΤΕ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ Ιωάννης Ελ. Κοϊμτζόγλου Δικηγόρος, Δ.Ν. Αθήνα Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών 24.2.2016 1. Η θεματική «ακυρωτική

Διαβάστε περισσότερα

ΜονΠρωτΑθ 4870/2006 Πρόεδρος: Δημήτριος Μάκος Γραμματέας: Χρυσάνθη Βαρβαρέσου Δικηγόροι: Γεώργιος Καπόγιαννης, Κωνσταντίνος Παπαβασιλείου

ΜονΠρωτΑθ 4870/2006 Πρόεδρος: Δημήτριος Μάκος Γραμματέας: Χρυσάνθη Βαρβαρέσου Δικηγόροι: Γεώργιος Καπόγιαννης, Κωνσταντίνος Παπαβασιλείου ΜονΠρωτΑθ 4870/2006 Πρόεδρος: Δημήτριος Μάκος Γραμματέας: Χρυσάνθη Βαρβαρέσου Δικηγόροι: Γεώργιος Καπόγιαννης, Κωνσταντίνος Παπαβασιλείου ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ.. (α) Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 632 παρ.

Διαβάστε περισσότερα

Αριθ. 1384/2000 Τμ. Στ

Αριθ. 1384/2000 Τμ. Στ Αριθ. 1384/2000 Τμ. Στ Προεδρεύων ο κ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ, αντιπρόεδρος Εισηγητής ο κ. Θ. ΛΑΦΑΖΑΝΟΣ, αρεοπαγίτης Δικηγόροι οι κ.κ. Γ. Τσιπινιάς, Ι. Αποστολίδης Επιταγή. Αθλητισμός. Ακυρότητα. Είναι άκυρη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ. Εξουσία που απονέμεται από το δίκαιο στο φυσικό ή νομικό πρόσωπο (δικαιούχος) για την ικανοποίηση έννομων συμφερόντων του.

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ. Εξουσία που απονέμεται από το δίκαιο στο φυσικό ή νομικό πρόσωπο (δικαιούχος) για την ικανοποίηση έννομων συμφερόντων του. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ 3 ο Μάθημα Διάγραμμα Παράδοσης ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ 1. Έννοια Δικαιώματος Εξουσία που απονέμεται από το δίκαιο στο φυσικό ή νομικό πρόσωπο (δικαιούχος) για την ικανοποίηση έννομων συμφερόντων

Διαβάστε περισσότερα

ΠINAKAΣ ΠEPIEXOMENΩN

ΠINAKAΣ ΠEPIEXOMENΩN ΠINAKAΣ ΠEPIEXOMENΩN Σελ. Πρόλογος... Πίνακας συντομογραφιών... ΙΧ ΧΙ KEΦAΛAIO ΠPΩTO OΓMATIKH ΘEΩPHΣH 1. Θεωρητική αφετηρία: Αντιρρήσεις για ελαττώματα που εμφιλοχώρησαν επί αναγκαστικού πλειστηριασμού

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα Το επιτρεπτό της αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου για χρηματικές απαιτήσεις, με έμφαση στο ζήτημα του εκτελεστού τίτλου

Θέμα Το επιτρεπτό της αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου για χρηματικές απαιτήσεις, με έμφαση στο ζήτημα του εκτελεστού τίτλου ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ Α.Π.Θ. Αστικό Δικονομικό Δίκαιο Διπλωματική εργασία Θέμα Το επιτρεπτό της αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου για χρηματικές απαιτήσεις, με έμφαση στο ζήτημα

Διαβάστε περισσότερα

Θέµα εργασίας : Άρθρο 2 παρ. 1 Συντάγµατος( Το απαραβίαστο της ανθρώπινης αξίας) Σχολιασµός Αποφ. 40/1998 Α.Π

Θέµα εργασίας : Άρθρο 2 παρ. 1 Συντάγµατος( Το απαραβίαστο της ανθρώπινης αξίας) Σχολιασµός Αποφ. 40/1998 Α.Π Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου. Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα «Συνταγµατικό ίκαιο», 2003

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΔΙΚΑΙΗ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΩ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ, ΣΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ.

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΔΙΚΑΙΗ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΩ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ, ΣΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ. ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΔΙΚΑΙΗ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΩ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ, ΣΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ.» ----------. ---------- Άρθρο 1 Δικαιούμενοι στην άσκηση

Διαβάστε περισσότερα

Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 7 Δεκεμβρίου 2010, με την παρουσία και του γραμματέα Αθανασίου Λιάπη, για να δικάσει μεταξύ:

Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 7 Δεκεμβρίου 2010, με την παρουσία και του γραμματέα Αθανασίου Λιάπη, για να δικάσει μεταξύ: Αρείου Πάγου 52/2011 (Β1, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Πηγή: http://www.areiospagos.gr/ Περίληψη: Η απαλλαγή του εργοδότη όταν ο παθών είναι ασφαλισμένος στο ΙΚΑ, καλύπτει και την περίπτωση της "ειδικής αμελείας", δηλαδή

Διαβάστε περισσότερα

Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών Ημερίδα της 30.3.2015 Ζητήματα Φορολογικού Δικαίου

Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών Ημερίδα της 30.3.2015 Ζητήματα Φορολογικού Δικαίου Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών Ημερίδα της 30.3.2015 Ζητήματα Φορολογικού Δικαίου Η αρχή της αναδρομικής εφαρμογής του ηπιότερου νόμου περί φορολογικών κυρώσεων Ι. Δημητρακόπουλος Πάρεδρος Συμβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

εναγομένου στην πολιτική δίκη της καταδολίευσης δανειστών (παυλιανή αγωγή)». Το άρθρο

εναγομένου στην πολιτική δίκη της καταδολίευσης δανειστών (παυλιανή αγωγή)». Το άρθρο LEGAL INSIGHT Η ΑΜΥΝΑ ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΔΟΛΙΕΥΣΗΣ ΔΑΝΕΙΣΤΩΝ - ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ Η ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΘΕΣΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ΤΩΝ ΔΑΝΕΙΣΤΩΝ. Γιώργος Κεφαλάς L.LM. mult., M.Sc. Η αύξηση των κόκκινων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΚΠΟΛΔ (Ν. 4335/2015) 1

ΕΞΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΚΠΟΛΔ (Ν. 4335/2015) 1 ΕΞΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΚΠΟΛΔ (Ν. 4335/2015) 1 ΠΡΩΤΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ - ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Τακτική διαδικασία όλων των πρωτοβάθμιων δικαστηρίων

Διαβάστε περισσότερα

Ενημερωτικό σημείωμα για το νέο νόμο 3886/2010 για τη δικαστική προστασία κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων. (ΦΕΚ Α 173)

Ενημερωτικό σημείωμα για το νέο νόμο 3886/2010 για τη δικαστική προστασία κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων. (ΦΕΚ Α 173) Ενημερωτικό σημείωμα για το νέο νόμο 3886/2010 για τη δικαστική προστασία κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων. (ΦΕΚ Α 173) Ψηφίστηκε προ ολίγων ημερών από τη Βουλή ο νέος νόμος 3886/2010 σε σχέση με την

Διαβάστε περισσότερα

Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο

Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο Ειδικές μορφές στέρησης της ιδιοκτησίας και λοιποί θεμιτοί περιορισμοί της/ρήτρες συλλογικής διαπραγμάτευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΡΙΣΜΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ. Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Δ.Ν. Πατρίνα Παπαρρηγοπούλου Ειδικοί Επιστήμονες: Γιάννης Κωστής, Έλενα Σταμπουλή, Τασούλα Τοπαλίδου

ΠΟΡΙΣΜΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ. Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Δ.Ν. Πατρίνα Παπαρρηγοπούλου Ειδικοί Επιστήμονες: Γιάννης Κωστής, Έλενα Σταμπουλή, Τασούλα Τοπαλίδου ΠΟΡΙΣΜΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Αθήνα 21 Ιουνίου 2005 Αριθμ. Πρωτ.: 18811/2004 Η ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣ Η ΤΗΣ ΠΑΘΗΣΗΣ, ΣΕ ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΗ ΤΗΣ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ, ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ Ο ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΚΕ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Οι τροποποιήσεις του ν. 4335/2015 στις γενικές διατάξεις (άρθρ. 1-225 ΚΠολΔ) που αφορούν στα Πρωτοδικεία Η ενδιάμεση διαδικασία

Οι τροποποιήσεις του ν. 4335/2015 στις γενικές διατάξεις (άρθρ. 1-225 ΚΠολΔ) που αφορούν στα Πρωτοδικεία Η ενδιάμεση διαδικασία Οι τροποποιήσεις του ν. 4335/2015 στις γενικές διατάξεις (άρθρ. 1-225 ΚΠολΔ) που αφορούν στα Πρωτοδικεία Η ενδιάμεση διαδικασία Πέτρος Αλικάκος Πρωτοδίκης, Δρ.Ν. Άρθρο 17 Προσαρμόζεται ως προς τις οικογενειακές

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ. Εξωσυμβατική ευθύνη Δημοσίου 12/4/2016

ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ. Εξωσυμβατική ευθύνη Δημοσίου 12/4/2016 ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Εξωσυμβατική ευθύνη Δημοσίου 12/4/2016 Ευθύνη του Δημοσίου Έννοια ευθύνης του Δημοσίου υποχρέωση του Δημοσίου, των ΟΤΑ, των ΝΠΔΔ, να αποζημιώσουν τρίτα πρόσωπα για ζημίες που έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Newsletter 03-04/2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πολιτική ικονοµία [ 2 ]

Newsletter 03-04/2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πολιτική ικονοµία [ 2 ] www.inlaw.gr Newsletter 03-04/2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πολιτική ικονοµία 3-136 [ 2 ] ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ Αγωγή - Περιορισµός αιτήµατος αγωγής Αριθµός απόφασης: 1670 - Περιορισµός καταψηφιστικού αιτήµατος σε αναγνωριστικό.

Διαβάστε περισσότερα

Διοικητικό Δίκαιο. Αστική ευθύνη του δημοσίου 1 ο μέρος. Αν. Καθηγήτρια Ευγ. Β. Πρεβεδούρου Νομική Σχολή Α.Π.Θ.

Διοικητικό Δίκαιο. Αστική ευθύνη του δημοσίου 1 ο μέρος. Αν. Καθηγήτρια Ευγ. Β. Πρεβεδούρου Νομική Σχολή Α.Π.Θ. Αστική ευθύνη του δημοσίου 1 ο μέρος Αν. Καθηγήτρια Ευγ. Β. Πρεβεδούρου Νομική Σχολή Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΚΠΟΛΔ (Ν. 4335/2015)

ΕΞΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΚΠΟΛΔ (Ν. 4335/2015) ΕΞΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΚΠΟΛΔ (Ν. 4335/2015) 1 ΠΡΩΤΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ - ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Τακτική διαδικασία όλων των πρωτοβάθµιων δικαστηρίων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή Ι. Ο προβληματισμός για την αρχή της αμεσότητας

Εισαγωγή Ι. Ο προβληματισμός για την αρχή της αμεσότητας Εισαγωγή Ι. Ο προβληματισμός για την αρχή της αμεσότητας Αφορμή για την παρούσα μελέτη έδωσε η συνεχής προσπάθεια του ιστορικού νομοθέτη για επίτευξη της αρχής της αμεσότητας από την ισχύ του ΚΠολ μέχρι

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: «Η ιστορική μέθοδος ερμηνείας» Υπεύθυνος καθηγητής: κ. Ανδρέας Δημητρόπουλος

Θέμα: «Η ιστορική μέθοδος ερμηνείας» Υπεύθυνος καθηγητής: κ. Ανδρέας Δημητρόπουλος Θέμα: «Η ιστορική μέθοδος ερμηνείας» Υπεύθυνος καθηγητής: κ. Ανδρέας Δημητρόπουλος Η Ιστορία, όπως τονίζει ο Μεγαλοπολίτης ιστορικός Πολύβιος σε μια ρήση του, μας διδάσκει ότι τίποτα δεν γίνεται στην τύχη

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/763/ Α Π Ο Φ Α Σ Η 15 /2015

Αθήνα, Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/763/ Α Π Ο Φ Α Σ Η 15 /2015 Αθήνα, 05-02-2015 Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/763/05-02-2015 ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Α Π Ο Φ Α Σ Η 15 /2015 Η Αρχή Προστασίας εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα συνεδρίασε σε σύνθεση Τµήµατος στην

Διαβάστε περισσότερα

Άρειος Πάγος Δ Πολιτικό Τμήμα Αριθμός απόφασης 1745/2007

Άρειος Πάγος Δ Πολιτικό Τμήμα Αριθμός απόφασης 1745/2007 Άρειος Πάγος Δ Πολιτικό Τμήμα Αριθμός απόφασης 1745/2007 Περίληψη: Εμπορική μίσθωση - Νόμιμη ελάχιστη διάρκεια - H δωδεκαετής (νόμιμη) διάρκεια της εμπορικής μίσθωσης δεσμεύει τόσο τον εκμισθωτή όσο και

Διαβάστε περισσότερα

Άρειος Πάγος B1' Πολιτικό Τμήμα Αριθμός αποφάσεως 15/2008

Άρειος Πάγος B1' Πολιτικό Τμήμα Αριθμός αποφάσεως 15/2008 Άρειος Πάγος B1' Πολιτικό Τμήμα Αριθμός αποφάσεως 15/2008 Περίληψη: Η σύμβαση εργασίας είναι ορισμένου χρόνου, κατά τα άρθρα 648 και 669 ΑΚ, και όταν η διάρκειά της δεν ορίσθηκε ρητά, πλην όμως από το

Διαβάστε περισσότερα

ΣτΕ 673/2017 [Μη ύπαρξη νομολογίας ως προς τον εύλογο χρόνο διατήρησης ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης]

ΣτΕ 673/2017 [Μη ύπαρξη νομολογίας ως προς τον εύλογο χρόνο διατήρησης ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης] ΣτΕ 673/2017 [Μη ύπαρξη νομολογίας ως προς τον εύλογο χρόνο διατήρησης ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης] Περίληψη - Με την αναιρεσιβαλλομένη κρίθηκε ότι από την ημερομηνία κηρύξεως της επίμαχης ρυμοτομικής απαλλοτριώσεως

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΡΙΣΜΑ. ΘΕΜΑ: ιακοπή κρατήσεων της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) στους συνταξιούχους του ηµοσίου

ΠΟΡΙΣΜΑ. ΘΕΜΑ: ιακοπή κρατήσεων της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) στους συνταξιούχους του ηµοσίου ΠΟΡΙΣΜΑ (Ν. 3094/2003 Συνήγορος του Πολίτη και άλλες διατάξεις, Άρθρο 3 5) ΘΕΜΑ: ιακοπή κρατήσεων της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) στους συνταξιούχους του ηµοσίου Συνήγορος του Πολίτη: Ανδρέας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ)

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ) 1 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ) Παραίτηση από Δικόγραφο και Δικαίωμα αγωγής 2 Περιεχόμενα (ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ) Περιεχόμενα Α. ΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΚΠολΔ Άρθρα 294 - Παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής Άρθρο

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμός 1419/2005 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ B1 Πολιτικό Τμήμα

Αριθμός 1419/2005 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ B1 Πολιτικό Τμήμα Αριθμός 1419/2005 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ B1 Πολιτικό Τμήμα ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Θεόδωρο Αποστολόπουλο, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (λόγω κωλύματος του Αντιπροέδρου), Ιωάννη Δαβίλλα, Γεώργιο

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμός Απόφασης 3424/2018 Αριθμός κατάθεσης αίτησης: 25529/2627/2018 ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ

Αριθμός Απόφασης 3424/2018 Αριθμός κατάθεσης αίτησης: 25529/2627/2018 ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Αριθμός Απόφασης 3424/2018 Αριθμός κατάθεσης αίτησης: 25529/2627/2018 ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τη Δικαστή Σοφία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Αρθρο :0. Αρθρο :1 Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :12

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Αρθρο :0. Αρθρο :1 Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :12 + Μέγεθος Γραμμάτων - ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Ν 2735/1999: Διεθνής Εμπορική Διαιτησία (276274) Αρθρο :0 ΦΕΚ Α` ΝΟΜΟΣ ΥΠ` ΑΡΙΘ. 2735 Διεθνής Εμπορική Διαιτησία. Αρθρο

Διαβάστε περισσότερα

'Αρθρο 3 : Προσωρινή δικαστική προστασία 1. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ζητήσει προσωρινή δικαστική

'Αρθρο 3 : Προσωρινή δικαστική προστασία 1. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ζητήσει προσωρινή δικαστική Ν. 2522/8-9-97 (ΦΕΚ-178 Α') : Δικαστική προστασία κατά το στάδιο που προηγείται της σύναψης συμβάσεως δημόσιων έργων, κρατικών προμηθειών και υπηρεσιών σύμφωνα με την οδηγία 89/665 ΕΟΚ 'Αρθρο 1 : Πεδίο

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος... VII Πρόλογος στην πέμπτη έκδοση... VIII Πρόλογος στην τέταρτη έκδοση... IΧ Πρόλογος στην τρίτη έκδοση... ΧI Πρόλογος στη δεύτερη

Πρόλογος... VII Πρόλογος στην πέμπτη έκδοση... VIII Πρόλογος στην τέταρτη έκδοση... IΧ Πρόλογος στην τρίτη έκδοση... ΧI Πρόλογος στη δεύτερη Πρόλογος... VII Πρόλογος στην πέμπτη έκδοση... VIII Πρόλογος στην τέταρτη έκδοση... IΧ Πρόλογος στην τρίτη έκδοση... ΧI Πρόλογος στη δεύτερη έκδοση... ΧΙΙ Πρόλογος στο τεύχος Ια της πρώτης έκδοσης... XΙΙΙ

Διαβάστε περισσότερα

«ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ Ο.Σ.Π.Α.»

«ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ Ο.Σ.Π.Α.» Από τη δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση με την επωνυμία «ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ Ο.Σ.Π.Α.» τέθηκαν υπόψη μου το εξής περιστατικά: Οκτώ (8) από τα είκοσι ένα (21) μέλη του Δ.Σ., το

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ

ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Α. ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμός 450/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Β1' Πολιτικό Τμήμα

Αριθμός 450/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Β1' Πολιτικό Τμήμα Αριθμός 450/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Β1' Πολιτικό Τμήμα Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Σπυρίδωνα Ζιάκα, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Βαρβάρα Κριτσωτάκη, Ανδρέα Δουλγεράκη, Νικόλαο Πάσσο και Δημήτριο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΠΕΡΓΙΑΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΠΕΡΓΙΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Προλογικό σημείωμα... Αντί προλόγου... ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 1. Έννοια του δικαιώματος της απεργίας... 1 Εννοιολογικά γνωρίσματα... 2 α. Αποχή από την εργασία... 2 β. Συλλογική αποχή... 2 γ. Αγωνιστικός

Διαβάστε περισσότερα

Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 15 Φεβρουαρίου 2011, με την παρουσία και του γραμματέα Αθανασίου Λιάπη, για να δικάσει μεταξύ:

Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 15 Φεβρουαρίου 2011, με την παρουσία και του γραμματέα Αθανασίου Λιάπη, για να δικάσει μεταξύ: Αρείου Πάγου 1107/2011 (Β1, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Πηγή: http://www.areiospagos.gr/, ΕΕΔ τομος 72/2013 σελ. 437 Προσβολή προσωπικότητας από την επεξεργασία προσωπικών δεδομένωνχωρίς τη συγκατάθεση του υποκειμένου

Διαβάστε περισσότερα

Αρείου Πάγου 58/2009 Πηγή: ΕΑΕΔ 532/2011, σελ. 330

Αρείου Πάγου 58/2009 Πηγή: ΕΑΕΔ 532/2011, σελ. 330 Αρείου Πάγου 58/2009 Πηγή: ΕΑΕΔ 532/2011, σελ. 330 Εργατικό ατύχημα και χρηματική ικανοποίηση Επί εργατικού ατυχήματος μπορεί το δικαστήριο να επιδικάσει χρηματική ικανοποίηση και να καθορίσει το εύλογο

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: ΤΟ ΑΙΤΗΜΑ ΩΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΘΕΜΕΛΙΩΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΝΣΤΑΣΗΣ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΣΤΑΣΕΩΝ.

ΘΕΜΑ: ΤΟ ΑΙΤΗΜΑ ΩΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΘΕΜΕΛΙΩΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΝΣΤΑΣΗΣ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΣΤΑΣΕΩΝ. ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ. ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ: «ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΗ» 15-16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΝΑΚΟΥ, ΕΦΕΤΗΣ. ΘΕΜΑ:

Διαβάστε περισσότερα

Του αναιρεσείοντος:..., κατοίκου..., ο οποίος παραστάθηκε με την πληρεξούσια δικηγόρο του Έλλη Ρούσσου.

Του αναιρεσείοντος:..., κατοίκου..., ο οποίος παραστάθηκε με την πληρεξούσια δικηγόρο του Έλλη Ρούσσου. Αριθμός 1030/2010 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Α1' Πολιτικό Τμήμα ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Ιωάννη Παπανικολάου, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Γεώργιο Χρυσικό, Νικόλαο Λεοντή, Γεώργιο Γεωργέλλη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Καλλιθέα, 11/04/2014 ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ Αριθμός απόφασης: 750 Ταχ. Δ/νση : Αριστογείτονος 19 Ταχ. Κώδικας : 176 71 -

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4229, 5/2/2010

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4229, 5/2/2010 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΛΟΓΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ --------------------- Άρθρο 1. Συνοπτικός τίτλος. 2. Ερμηνεία. ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΑΡΘΡΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ vii ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Eισαγωγή-Η έννοια της Ποινικής Δικονομίας... 1 2. Η πρακτική σημασία της διάκρισης μεταξύ ποινικού δικαίου και ποινικής δικονομίας... 3 ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ 1. Οι πηγές της Ποινικής

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4526, (I)/2015 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ 2015

Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4526, (I)/2015 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ 2015 Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4526, 21.7.2015 Ν. 131(Ι)/2015 131(I)/2015 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ 2015 Προοίμιο. Για σκοπούς, μεταξύ άλλων, εναρμόνισης με Επίσημη

Διαβάστε περισσότερα

www.inlaw.gr Newsletter 4/2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πολιτική ικονοµία 3-67 [ 2 ]

www.inlaw.gr Newsletter 4/2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πολιτική ικονοµία 3-67 [ 2 ] www.inlaw.gr Newsletter 4/2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πολιτική ικονοµία 3-67 [ 2 ] ΜΕΛΕΤΕΣ - ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΕΙΣ Πρωτοψάλτης Νικόλαος: Η αναγκαστική εκτέλεση και η λήψη ασφαλιστικών µέτρων εις βάρος αλλοδαπού ηµοσίου κατά

Διαβάστε περισσότερα

Σύνοψη περιεχομένων. ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Ο δικαστικός έλεγχος της διοικήσεως και η έννομη προστασία του ιδιώτη

Σύνοψη περιεχομένων. ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Ο δικαστικός έλεγχος της διοικήσεως και η έννομη προστασία του ιδιώτη Σύνοψη περιεχομένων Συντομογραφίες... XVII Γενική βιβλιογραφία... XXIII Ι. Ελληνικό διοικητικό δικονομικό δίκαιο... XXIII ΙΙ. Αλλοδαπό διοικητικό δικονομικό δίκαιο...xxviii Παραπομπές στην νομοθεσία και

Διαβάστε περισσότερα

ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ. Χρόνος αναθεώρησης εργασιών που έχουν εκτελεσθεί προ της έγκρισης Α.Π.Ε. Ανώνυµη εταιρεία µέλος του ΣΑΤΕ υπέβαλε το ακόλουθο ερώτηµα:

ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ. Χρόνος αναθεώρησης εργασιών που έχουν εκτελεσθεί προ της έγκρισης Α.Π.Ε. Ανώνυµη εταιρεία µέλος του ΣΑΤΕ υπέβαλε το ακόλουθο ερώτηµα: Νοµική Υπηρεσία ΣΑΤΕ Σταµάτης Σ. Σταµόπουλος, ικηγόρος, Νοµικός Σύµβουλος ΣΑΤΕ Αθήνα, 23.3.2013 ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ ΘΕΜΑ: Χρόνος αναθεώρησης εργασιών που έχουν εκτελεσθεί προ της έγκρισης Α.Π.Ε. Ανώνυµη εταιρεία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ Απόφαση 271 / 2018 (Δ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Αριθμός 271/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Δ Πολιτικό Τμήμα Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Ειρήνη Κιουρκτσόγλου - Πετρουλάκη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Χαράλαμπο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ 8 ο ΜΑΘΗΜΑ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ 8 ο ΜΑΘΗΜΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ 8 ο ΜΑΘΗΜΑ Ι. Ανώμαλη Εξέλιξη της Ενοχής στις Αμφοτεροβαρείς Συμβάσεις 1. Έννοια Αμφοτεροβαρούς Σύμβασης Οι Αμφοτεροβαρείς Συμβάσεις δημιουργούν ενοχικές υποχρεώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΕ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΙΚΑΣΤΙΚΗ ΙΑΤΑΓΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΘΕΜΑΤΑ ΙΑΜΟΝΗΣ ΑΛΛΟ ΑΠΩΝ

Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΕ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΙΚΑΣΤΙΚΗ ΙΑΤΑΓΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΘΕΜΑΤΑ ΙΑΜΟΝΗΣ ΑΛΛΟ ΑΠΩΝ Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΕ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΙΚΑΣΤΙΚΗ ΙΑΤΑΓΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΘΕΜΑΤΑ ΙΑΜΟΝΗΣ ΑΛΛΟ ΑΠΩΝ Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Ανδρέας Τάκης Επιµέλεια εγγράφου: Χάρης Σιµόπουλος,

Διαβάστε περισσότερα

Θέµα εργασίας. Η ερµηνεία του άρθρου 8 παρ. 1 του Συντάγµατος

Θέµα εργασίας. Η ερµηνεία του άρθρου 8 παρ. 1 του Συντάγµατος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα : Συνταγµατικό ίκαιο Καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμός 1349/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Α1' Πολιτικό Τμήμα

Αριθμός 1349/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Α1' Πολιτικό Τμήμα Αριθμός 1349/2013 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Α1' Πολιτικό Τμήμα Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Βασίλειο Λυκούδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Ιωάννη Σίδερη, Νικόλαο Λεοντή, Γεώργιο Γεωργέλλη και Δημήτριο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ 104/2014 (Άρθρο 77 παρ. 3 Ν.3852/2010) Kοινοποίηση

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ 104/2014 (Άρθρο 77 παρ. 3 Ν.3852/2010) Kοινοποίηση Διαμεσολάβηση 104/2014 Σελίδα 1 ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ 104/2014 (Άρθρο 77 παρ. 3 Ν.3852/2010) Προς 1) Τμήμα Εσόδων Δ/νσης Οικονομικών esoda@cityofathens.gr 2) Κυρία *** *** *** Kοινοποίηση 1) Γραφείο Δημάρχου mayor@cityofathens.gr

Διαβάστε περισσότερα

Administrative eviction act and right to a prior hearing: observations on Naxos Court 27/2012 judgment. Αθανάσιος Παπαθανασόπουλος

Administrative eviction act and right to a prior hearing: observations on Naxos Court 27/2012 judgment. Αθανάσιος Παπαθανασόπουλος Πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής από δασική έκταση και δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης του διοικουμένου: παρατηρήσεις επί της απόφασης 27/2012 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Νάξου Administrative eviction act

Διαβάστε περισσότερα

Δικαίωμα δικαστικής προστασίας. Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου

Δικαίωμα δικαστικής προστασίας. Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 13 η : Δικαίωμα δικαστικής προστασίας Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Έχει ανακύψει εκατοντάδες φορές το ζήτημα τα τελευταία χρόνια στην ελληνική νομολογία και

Έχει ανακύψει εκατοντάδες φορές το ζήτημα τα τελευταία χρόνια στην ελληνική νομολογία και LEGAL INSIGHT ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΝΟΜΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΜΕΝΗΣ ΠΩΛΗΣΗΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ Γιώργος Ψαράκης Έχει ανακύψει εκατοντάδες φορές το ζήτημα τα τελευταία χρόνια στην ελληνική νομολογία και έχει

Διαβάστε περισσότερα

2417/2015. Συγκροτήθηκε από την Ειρηνοδίκη 8oϊei. Συμβουλίου Διοικήσεως του Ειρηνοδικείου Αθηνών χωρίς. Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στην

2417/2015. Συγκροτήθηκε από την Ειρηνοδίκη 8oϊei. Συμβουλίου Διοικήσεως του Ειρηνοδικείου Αθηνών χωρίς. Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στην ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Αριθμός Αποφάσεως 2417/2015 το ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Συγκροτήθηκε από την Ειρηνοδίκη 8oϊei 2:frϊ'τi.j. την οποία όρισε η Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διοικήσεως του Ειρηνοδικείου

Διαβάστε περισσότερα

670/2012 (Β2, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Ο

670/2012 (Β2, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Ο Άρειος Πάγος Απόφαση 670/2012 (Β2, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Ο χαρακτηρισμός της σύμβασης ή σχέσης εργασί Άρειος Πάγος Απόφαση 670/2012 (Β2, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Ο χαρακτηρισμός της σύμβασης ή σχέσης εργασίας ως ορισμένου ή αορίστου

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ 30 Ιανουαρίου 2003 Αριθµ. Πρωτ. 19020.2/01 Ειδ. Επιστήµονας: Ευτ. Φυτράκης 210-72.89.708 Κύριο Χρήστο Νικολουτσόπουλο Πρόεδρο Ένωσης Ελλήνων Εργατολόγων Αβέρωφ 11 104

Διαβάστε περισσότερα

Τροποποιήσεις με το Ν. 4335/2015 ως προς τα κατ ιδίαν αποδεικτικά μέσα - Ένορκες βεβαιώσεις

Τροποποιήσεις με το Ν. 4335/2015 ως προς τα κατ ιδίαν αποδεικτικά μέσα - Ένορκες βεβαιώσεις Τροποποιήσεις με το Ν. 4335/2015 ως προς τα κατ ιδίαν αποδεικτικά μέσα - Ένορκες βεβαιώσεις Εισήγηση στο επιμορφωτικό σεμινάριο της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών «Οι Ειρηνοδίκες ως Λειτουργοί της

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΑΠΟ ΑΜΕΛΕΙΑ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΑΠΟ ΑΜΕΛΕΙΑ Ε. Συμεωνίδου Καστανίδου Καθηγήτρια Ποινικού Δικαίου στο ΑΠΘ ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΑΠΟ ΑΜΕΛΕΙΑ Συχνή η ενασχόληση των δικαστηρίων με την ποινική ευθύνη των γιατρών από αμέλεια, τόσο περισσότερο όσο η

Διαβάστε περισσότερα

Η απόφαση αυτή είναι οριστική. Ενδέχεται να υποστεί τυπικές αλλαγές.

Η απόφαση αυτή είναι οριστική. Ενδέχεται να υποστεί τυπικές αλλαγές. 1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ (Προσφυγή υπ αρίθμ.: 13251/07) ΑΠΟΦΑΣΗ (Τύποις και Ουσία) ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ 11 η Δεκεμβρίου 2014 Η απόφαση αυτή είναι οριστική. Ενδέχεται να υποστεί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 11.11.2011 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΥ «Επιτομή Γενικού Διοικητικού Δικαίου» του Απ. Γέροντα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2014

ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΥ «Επιτομή Γενικού Διοικητικού Δικαίου» του Απ. Γέροντα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2014 ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΥ «Επιτομή Γενικού Διοικητικού Δικαίου» του Απ. Γέροντα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2014 Κεφάλαιο πρώτο: ΙΙ. Η διοίκηση, ΙΙΙ. Το διοικητικό δίκαιο (σελ. 16 25) Σκοπός των ως

Διαβάστε περισσότερα

Απόφαση 162 / 2018 (Α2, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Αριθμός 162/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Α2' Πολιτικό Τμήμα

Απόφαση 162 / 2018 (Α2, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Αριθμός 162/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ. Α2' Πολιτικό Τμήμα Απόφαση 162 / 2018 (Α2, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Αριθμός 162/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Α2' Πολιτικό Τμήμα ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Δήμητρα Παπαντωνοπούλου, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Αντώνιο Ζευγώλη,

Διαβάστε περισσότερα

Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 8/5/2007 αγωγή της ήδη αναιρεσείουσας, που κατατέθηκε στο Εφετείο Αθηνών.

Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 8/5/2007 αγωγή της ήδη αναιρεσείουσας, που κατατέθηκε στο Εφετείο Αθηνών. Απόφαση 460 / 2018 (Α1, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ) Αριθμός 460/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ A1 Πολιτικό Τμήμα ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Γεώργιο Λέκκα Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Αθανάσιο Καγκάνη, Αλτάνα

Διαβάστε περισσότερα

Περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας και δικαιώματα των θυμάτων

Περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας και δικαιώματα των θυμάτων Η σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας, όπου τα άτομα περνούν τις περισσότερες ώρες της ημέρας τους, είναι πλέον σύνηθες φαινόμενο. Ως σεξουαλική παρενόχληση ορίζεται κάθε ανεπιθύμητη λεκτική, μη λεκτική

Διαβάστε περισσότερα

της δίωξης ή στην αθώωση.

της δίωξης ή στην αθώωση. Το τεκμήριο της αθωότητας μετά την αθώωση - Η επεκτατική εφαρμογή του τεκμηρίου αθωότητας στο πλαίσιο της διοικητικής δίκης ------------------------------ Το τεκμήριο της αθωότητας, όπως διατυπώθηκε στο

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΙΟΥΝΙΟΣ Ονοματεπώνυμο:. Α.Μ.: /..

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΙΟΥΝΙΟΣ Ονοματεπώνυμο:. Α.Μ.: /.. ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 ΟΜΑΔΑ Α Ονοματεπώνυμο:. Α.Μ.: /.. ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι απαντήσεις δίνονται κάτω από κάθε ζήτημα. Δεν επιτρέπεται η χρήση άλλης κόλλας και δεν παραλαμβάνεται παρά μόνο το παρόν έντυπο,

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμός 4/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ ΣΤ ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

Αριθμός 4/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ ΣΤ ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Απόφαση 4 / 2018 (ΣΤ, ΠΟΙΝΙΚΕΣ) Αριθμός 4/2018 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ ΣΤ ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Μαρία Γαλάνη - Λεοναρδοπούλου, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Δημήτριο Χονδρογιάννη,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΕΠΙΚΛΗΣΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΓΥΗΤΗ 1. Γενικά. Η προσεπίκληση δικονομικού εγγυητή αποτελεί μία από τις περιοριστικά στο νόμο αναφερόμενες περιπτώσεις

ΠΡΟΣΕΠΙΚΛΗΣΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΓΥΗΤΗ 1. Γενικά. Η προσεπίκληση δικονομικού εγγυητή αποτελεί μία από τις περιοριστικά στο νόμο αναφερόμενες περιπτώσεις ΠΡΟΣΕΠΙΚΛΗΣΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΓΥΗΤΗ 1. Γενικά. Η προσεπίκληση δικονομικού εγγυητή αποτελεί μία από τις περιοριστικά στο νόμο αναφερόμενες περιπτώσεις προσεπίκλησης. Πρόκειται για την επιθετική διαδικαστική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΟ. ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ (Περί ισχύος προσωρινής διαταγής επί αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων από συμβασιούχους)

ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΟ. ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ (Περί ισχύος προσωρινής διαταγής επί αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων από συμβασιούχους) ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ (Περί ισχύος προσωρινής διαταγής επί αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων από συμβασιούχους) Της Παναγιώτας Αποστολοπούλου του Αποστόλου, Δικηγόρου Αθηνών (ΑΜ Δ.Σ.Α. 24.183),

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΣ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΣ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΣ Τις δημοτικές παρατάξεις, ενόψει του θέματος της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου την 5-3-2019, για την ορθή κατάταξη των εργαζομένων, που είχαν προσληφθεί στην πρώην Κοινότητα

Διαβάστε περισσότερα