Ξεκινώντας µε το. AgentSheets. Thought Amplifier

Transcript

1 Ξεκινώντας µε το AgentSheets Thought Amplifier AgentSheets

2 Περιεχόµενα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ...1 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ AGENTSHEETS...1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...2 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ...4 ΟΔΗΓΟΣ: ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΙΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΑΚΤΟΡΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΠΡΑΚΤΟΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΑΝΟΙΓΜΑ ΤΟΥ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΝΟΝΩΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΓΡΑΦΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ RISTRETTO: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ JAVA APPLET...19 ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΒΟΗΘΕΙΑ...21 ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ...21 ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΣΥΝΘΗΚΩΝ...22 ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΑΝΟΝΩΝ...23 ΑΛΛΕΣ ΠΗΓΕΣ...25 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ...25 ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ ΤΕΛΙΚΟΥ ΧΡΗΣΤΗ ΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ...26 Εμπορικά Σήματα και Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας Copyright AgentSheets, Inc. ΜΕ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ ΚΑΘΕ ΝΟΜΙΜΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ. Τα ακόλουθα είναι εµπορικά σήµατα ή σήµατα κατατεθέντα των αντίστοιχων εταιριών ή οργανισµών: AgentSheets και Visual AgenTalk είναι σήµατα κατατεθέντα, Ristretto είναι σήµα κατατεθέν της AgentSheets Inc., Windows και το Windows logo είναι σήµατα κατατεθέντα της Microsoft, Inc., στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες. Όλα τα άλλα ονόµατα προϊόντων που αναφέρονται είναι εµπορικά σήµατα ή σήµατα κατατεθέντα των αντίστοιχων εταιριών ή οργανισµών.

3

4 Εγκατάσταση του AgentSheets Απαιτήσεις του Συστήµατος Το AgentSheets λειτουργεί αποτελεσµατικά σε όλα τα σύγχρονα υπολογιστικά περιβάλλοντα, ακόµη και σε παλαιότερα. Οι απαιτήσεις του συστήµατος για το AgentSheets 2.6 για τις εκδόσεις των Microsoft Windows είναι: Ελεύθερος χώρος στο σκληρό δίσκο: AgentSheets Τεκµηρίωση Ελάχιστες 60 MB 5 MB Προτεινόµενες 60 MB 5 MB RAM Συστήµατος 96 MB 128 MB Ταχύτητα Επεξεργαστή 200 MHz 500 MHz Εγκατάσταση Για να εγκαταστήσετε το AgentSheets σ έναν υπολογιστή, εκτελέστε το αρχείο εγκατάστασης asj-2.6-gr.exe που βρίσκεται στο φάκελο εγκατάστασης του AgentSheets στο CD εγκατάστασης. Εκκίνηση Εκκινήστε το AgentSheets κάνοντας διπλό κλικ στο εικονίδιο του AgentSheets στην επιφάνεια εργασίας. Εναλλακτικά, επιλέξτε το πρόγραµµα από το µενού Έναρξη Προγράµµατα AgentSheets 2.6 (Greek). asj-2.6-gr.exe AgentSheets 2.6gr Εγγραφή Για πλήρη λειτουργικότητα του προγράµµατος, χρειάζεστε τον αριθµό εγγραφής σας, που δίνεται ξεχωριστά. Οι χρήστες που αγοράζουν το προϊόν ηλεκτρονικά, λαµβάνουν τον αριθµό εγγραφής µέσω ηλεκτρονικού ταχυδροµείου. 1

5 Εισαγωγή Σκοπός του παρόντος οδηγού, «Ξεκινώντας µε το AgentSheets» είναι να παρουσιάσει οδηγίες βήµα προς βήµα για τη δηµιουργία µιας προσοµοίωσης µε το AgentSheets. Θεωρείται δεδοµένο ότι ο χρήστης γνωρίζει τα βασικά της χρήσης ενός υπολογιστή µε λειτουργικό σύστηµα Microsoft Windows, ενώ δεν απαιτείται καµιά προγραµµατιστική εµπειρία. Τι είναι το AgentSheets; Το AgentSheets είναι ένα εργαλείο δηµιουργίας προσοµοιώσεων µε πράκτορες που δίνει τη δυνατότητα σε µια ευρεία κλίµακα χρηστών (από παιδιά µέχρι επαγγελµατίες) να κατασκευάσουν τις δικές τους αλληλεπιδραστικές προσοµοιώσεις και παιχνίδια. Το AgentSheets είναι ένα επαναστατικό περιβάλλον που συνδυάζει πράκτορες, υπολογιστικά φύλλα και τη Java σ ένα απλό µέσο. Το AgentSheets δρα σαν ένας ενισχυτής της σκέψης που σας επιτρέπει να διευρύνετε τη λογική σας και να διερευνήσετε νέες ιδέες. Με το Ristretto, που βασίζεται στην τεχνολογία Java, το AgentSheets δίνει τη δυνατότητα για επικοινωνία και ανταλλαγή ιδεών διαδικτυακά µε τον υπόλοιπο κόσµο. Για να ξεκινήσετε λοιπόν, χρειάζεστε µόνο ένα ανοικτό µυαλό και πλούσια φαντασία. Το AgentSheets αφήνει τη δηµιουργικότητα του ατόµου να ανθίσει σ ένα προγραµµατιστικό περιβάλλον που είναι διαυγές και διαισθητικό. Τι είναι ένας Πράκτορας; Στο AgentSheets, οι πράκτορες είναι αντικείµενα που προγραµµατίζονται από το χρήστη. Οι πράκτορες αντιδρούν σε κλικ του ποντικιού και πατήµατα κουµπιών του πληκτρολογίου, κινούνται, αλλάζουν εµφάνιση, παίζουν MIDI µουσική και βίντεο, µιλούν, διαβάζουν ιστοσελίδες, στέλνουν και κάνουν υπολογισµούς. Δεκάδες, εκατοντάδες ή ακόµα και χιλιάδες πράκτορες αλληλεπιδρούν µεταξύ τους σ ένα υπολογιστικού τύπου πλαίσιο ή πλέγµα για να δηµιουργήσουν µια προσοµοίωση του AgentSheets. Πως ξεκίνησε το AgentSheets; Το προγραµµατιστικό περιβάλλον AgentSheets είναι ένα προϊόν δεκαετούς έρευνας. Αρχικά, το AgentSheets ξεπήδησε απ την ιδέα της κατασκευής ενός νέου τύπου υπολογιστικού µέσου που θα έδινε τη δυνατότητα στους χρήστες να δηµιουργήσουν παράλληλες και αλληλεπιδραστικές προσοµοιώσεις, αντικαθιστώντας αριθµούς ή φράσεις στα υπολογιστικά φύλλα µε πράκτορες που συµπεριφέρονται ανάλογα. Σ αυτό το αρχικό στάδιο το AgentSheets ήταν ένας 2

6 πολύπλοκος προσοµοιωτής που απαιτούσε ισχυρούς υπολογιστές και επαγγελµατικές γνώσεις προγραµµατισµού. Με το χρόνο, το AgentSheets εξελίχθηκε σ ένα γρήγορο προσοµοιωτή που τρέχει σε προσωπικούς υπολογιστές και δεν απαιτεί καµιά προγραµµατιστική εµπειρία. Αυτή η εξέλιξη κατέστη δυνατή µε µια εντελώς διαφορετική προσέγγιση στον προγραµµατισµό. Αποκαλούµε αυτή τη νέα προσέγγιση «απτικό προγραµµατισµό». Απτικός Προγραµµατισµός Ο Απτικός Προγραµµατισµός αποτελεί τη βάση του AgentSheets και προχωρά ένα εννοιολογικό σκαλοπάτι πέρα από τον Οπτικό Προγραµµατισµό. Ενώ οι περισσότερες γλώσσες προγραµµατισµού έχουν αναπτυχθεί από µια τεχνολογική άποψη, ο σχεδιασµός του περιβάλλοντος του AgentSheets έχει γίνει µε βάση την κοινή ανάγκη των ανθρώπων να οπτικοποιήσουν, να κατανοήσουν και να µεταδώσουν έννοιες και ιδέες. Από αυτά, η µετάδοση των ιδεών είναι ίσως το πιο σηµαντικό. Και το AgentSheets διακρίνεται σ αυτόν τον τοµέα. Ο Απτικός Προγραµµατισµός επιτρέπει στους χρήστες να δοκιµάζουν στην κυριολεξία τον προγραµµατισµό κατά ένα τρόπο χειροπιαστό. Η γλώσσα προγραµµατισµού του AgentSheets, που ονοµάζεται Visual AgenTalk (VAT), είναι µια δοµηµένη γλώσσα που περιλαµβάνει συνθήκες, δράσεις και κανόνες. Οι συνθήκες, οι δράσεις και οι κανόνες είναι ολοκληρωµένα αντικείµενα προς διερεύνηση. Κάθε στιγµή, µπορείτε να επιλέξετε µια συνθήκη, µια δράση ή ένα κανόνα και να τα ελέγξετε άµεσα, χωρίς να χρειάζεται εξαρχής να κατασκευάσετε ένα ολοκληρωµένο πρόγραµµα. Μπορείτε να διερευνήσετε και να ελέγξετε ερωτήσεις όπως: ισχύει αυτή η συνθήκη για τον πράκτορα; τι θα συµβεί αν αυτός ο πράκτορας εκτελέσει αυτή τη δράση; θα τρέξει αυτός ο κανόνας; και αν ναι, ποιες θα είναι οι συνέπειες; Επιπρόσθετα, µπορείτε να επιλέξετε κάθε συνθήκη, δράση και κανόνα και να δείτε τις αντίστοιχες επεξηγήσεις τους µε εφέ κίνησης (τα λεγόµενα Αnimated Τooltips ). Το AgentSheets υποστηρίζει µια προσέγγιση στον προγραµµατισµό που βασίζεται περισσότερο στο παιχνίδι, συµβάλλει στην άµεση ανατροφοδότηση και προωθεί τη διερεύνηση. Το AgentSheets φέρνει την «τέχνη του προγραµµατισµού» κοντά σε καλλιτέχνες και δηµιουργούς περιεχοµένου που ίσως διαφορετικά περιορίζονταν και αποθαρρύνονταν από τη σύνταξη γλωσσών όπως η C++ ή η Java. Με το AgentSheets, όλοι µπορούν να µετουσιώσουν τις ιδέες τους σ ένα πρόγραµµα του υπολογιστή. 3

7 Παραδείγµατα Το AgentSheets έχει χρησιµοποιηθεί από µια ευρεία κλίµακα χρηστών (από παιδιά µέχρι επαγγελµατίες) για τη δηµιουργία αλληλεπιδραστικών προσοµοιώσεων και παιχνιδιών. Ακολουθούν µερικά παραδείγµατα: Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση Συνεργατική µάθηση: Mαθητές µαθαίνουν για θέµατα που αφορούν τη διατήρηση της ζωής, όπως τα οικοσυστήµατα και τη διατροφική αλυσίδα, σχεδιάζοντας τα δικά τους ζώα. Οι µαθητές συνεργάζονται σε οµάδες, σχεδιάζουν τα ζώα και τα τοποθετούν σε διαµοιραζόµενους κόσµους για να µελετήσουν την ευθραυστότητα των οικοσυστηµάτων τους. Δευτεροβάθµια Εκπαίδευση Αλληλεπιδραστική αφήγηση: Mαθητές στο µάθηµα ιστορίας δηµιουργούν αλληλεπιδραστικές ιστορίες για ιστορικά γεγονότα, όπως το Montgomery bus boycott. Επιµόρφωση Εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Με την προσοµοίωση SimProzac, ασθενείς µπορούν να διερευνήσουν τις σχέσεις µεταξύ του φαρµάκου Prozac, της σεροτονίνης και των νευρώνων. Παίζοντας µε αυτή την προσοµοίωση στους φυλλοµετρητές τους, οι ασθενείς καταλαβαίνουν καλύτερα τι κάνει το Prozac απ ότι αν διάβαζαν τη δυσνόητη περιγραφή που συνοδεύει το φάρµακο. Επιστηµονική Μοντελοποίηση Μάθηση µε οπτικοποίηση και µοντελοποίηση: Eρευνητές αναπαριστούν τα αποτελέσµατα της µικροβαρύτητας στα βακτήρια E.coli. Αυτή είναι µια προσοµοίωση ενός πειράµατος που έλαβε χώρα στη διαστηµική αποστολή του Discovery µε τον John Glenn. Η συγκεκριµένη προσοµοίωση χρησιµοποιεί χιλιάδες πράκτορες. 4

8 Εκπαιδευτικά Παιχνίδια Μάθηση µέσω της χρήσης προσοµοιώσεων: Αυτή η απλή προσοµοίωση ψηφοφορίας εξηγεί έννοιες, όπως η συγκέντρωση, η µετακίνηση και η σταθερότητα δύο πολιτικών σχηµατισµών. Μπορεί να προβλέψει το αποτέλεσµα των επόµενων εκλογών; Μη Εκπαιδευτικά Παιχνίδια Μάθηση µέσω της σχεδίασης: Ακόµη κι αν η ολοκληρωµένη προσοµοίωση / παιχνίδι δε σχετίζεται άµεσα µε την εκπαίδευση, η διαδικασία κατασκευής είναι άκρως εκπαιδευτική. Το Pacman είναι ένα παιχνίδι που βασίζεται σε σύνθετους αλγόριθµους Τεχνητής Νοηµοσύνης και εξισώσεις διάχυσης. Αλληλεπιδραστικές Αναπαραστάσεις Πώς δουλεύει η τηλεόραση; Αυτή η προσοµοίωση δείχνει πως σαρώνεται µια εικόνα από µια µηχανή λήψης (αριστερά), και µεταδίδεται σε µια συσκευή τηλεόρασης, όπου τελικά µετατρέπεται πάλι σε εικόνα (δεξιά). Οι χρήστες µπορούν να ζωγραφίσουν τις δικές τους εικόνες και να παίξουν µε τις παραµέτρους επεξεργασίας του τηλεοπτικού σήµατος. Εργαστήρια Αποδόµησης Μάθηση µέσω αποδόµησης: Τι κάνει µια γέφυρα να είναι σταθερή; Το πρόβληµα που τίθεται στους χρήστες µε αυτή την προσοµοίωση είναι να αφαιρέσουν όσο το δυνατό περισσότερα στοιχεία της γέφυρας χωρίς αυτή να καταρρεύσει. Έµµεσα ανακαλούνται εµπειρίες και γνώσεις για τις δυνάµεις, την αρχιτεκτονική και τη γεωµετρία. Αυτή η προσοµοίωση παρουσιάστηκε στo PBS Mathline. 5

9 Οδηγός: Μετάδοση Ιού Για να δείξουµε πώς δηµιουργείται από την αρχή µια προσοµοίωση µε το AgentSheets, αναλύουµε σε 8 βήµατα την κατασκευή του έργου Μετάδοση Ιού, µιας προσοµοίωσης ενός ιού που εξαπλώνεται σε µια κοινότητα. Η κεντρική ιδέα του έργου Μετάδοση Ιού είναι η κατανόηση του βασικού µηχανισµού εξάπλωσης ενός ιού. Ο αριθµός των ανθρώπων που µολύνονται από τον ιό αυξάνεται γραµµικά ή υπάρχει κάποια άλλη σχέση στο ρυθµό αύξησης; Πόσο γρήγορα εξαπλώνεται ο ιός; Τι µπορεί να γίνει για τον έλεγχο και περιορισµό του ιού; Στόχος είναι η διερεύνηση θεµάτων που σχετίζονται µε την εξάπλωση ενός ιού, µέσω της δηµιουργίας, εκτέλεσης και µελέτης µιας προσοµοίωσης. Οι αρχές που κρύβονται πίσω από αυτό το είδος της προσοµοίωσης δεν περιορίζονται µόνο στη διασπορά ενός ιού. Οι ίδιοι νόµοι ισχύουν και για πολλά άλλα πράγµατα - φαινόµενα που εξαπλώνονται στην κοινωνία, όπως οι φήµες, οι µανίες, η µόδα κτλ. Στο έργο Μετάδοση Ιού, εικονικοί άνθρωποι (που ονοµάζονται πράκτορες στο AgentSheets) κινούνται τυχαία προκειµένου να δώσουν µια αίσθηση των πραγµατικών δραστηριοτήτων των ανθρώπων που πηγαίνουν στη δουλειά, ψωνίζουν, ταξιδεύουν κτλ. Ένα υγιές άτοµο που στέκεται δίπλα σ ένα µολυσµένο έχει πιθανότητα 5% να κολλήσει τον ιό. Μια ολοκληρωµένη άποψη αυτού του έργου φαίνεται στην παραπάνω εικόνα. 6

10 1. Δηµιουργία ενός Έργου Στο AgentSheets, ένα έργο αποτελείται από πράκτορες που είναι οργανωµένοι στην εικονοθήκη, τη συµπεριφορά των πρακτόρων, και τους κόσµους της προσοµοίωσης (που ονοµάζονται πεδία εργασίας) στους οποίους οι πράκτορες αλληλεπιδρούν. Δηµιουργία ενός Νέου Έργου Δηµιουργήστε ένα νέο έργο από την επιλογή Νέο Έργο του µενού Αρχείο όπως φαίνεται στη διπλανή εικόνα. Αποθήκευση του Έργου σε Φάκελο Θα εµφανιστεί το παράθυρο Νέο Έργο, όπου πρέπει να ορίσετε το όνοµα του νέου σας έργου και την τοποθεσία που επιθυµείτε να το αποθηκεύσετε. Πληκτρολογήστε «Μετάδοση Ιού» για όνοµα του νέου σας έργου (στο πεδίο Όνοµα Αρχείου) και πατήστε ΟΚ. Η προκαθορισµένη τοποθεσία για την αποθήκευση των νέων έργων είναι ο φάκελος Projects του AgentSheets. Καθορίστε το µέγεθος του Πράκτορά σας Ένα πλαίσιο διαλόγου θα σας ζητήσει να καθορίσετε το µέγεθος (σε pixels εικονοστοιχεία) των πρακτόρων γι αυτό το έργο. Το καταλληλότερο µέγεθος για έναν πράκτορα εξαρτάται από το τι προσοµοιώνεται. Για το έργο Μετάδοση Ιού, θα χρησιµοποιήσουµε ένα προσαρµοσµένο µέγεθος πράκτορα 24x24 εικονοστοιχείων. Μια κενή Εικονοθήκη δηµιουργείται. Κάθε έργο έχει µια Εικονοθήκη, που χρησιµοποιείται για την οργάνωση όλων των πρακτόρων που θα δηµιουργήσετε. 7

11 2. Καθορισµός Πρακτόρων Οι πράκτορες αντιπροσωπεύουν όλα τα αντικείµενα µιας προσοµοίωσης. Για το έργο Μετάδοση Ιού, χρειάζονται πράκτορες για να αναπαριστάνουν τους υγιείς ανθρώπους, τους µολυσµένους ανθρώπους και τα πλακίδια του φόντου πάνω στα οποία κινούνται οι πράκτορες. Επιλέξτε Εικονοθήκη Νέος Πράκτορας... ή κάντε κλικ στο κουµπί Νέος Πράκτορας, στην Εικονοθήκη για να δηµιουργήσετε ένα νέο πράκτορα. Ένα πλαίσιο διαλόγου θα σας ζητήσει να ονοµάσετε τον πράκτορά σας. Ονοµάστε τον «Person» 1 και πατήστε ΟΚ. Επαναλάβετε Εικονοθήκη Νέος Πράκτορας ή το κουµπί Νέος Πράκτορας για να δηµιουργήσετε ένα άλλο πράκτορα µε το όνοµα «Background». Καθένας απ αυτούς τους πράκτορες θα εµφανιστεί στην Εικονοθήκη σαν ένα τετράγωνο µε µια ετικέτα που αναγράφει το όνοµα που δώσατε και µια προκαθορισµένη απεικόνιση. Στη συνέχεια θα δηµιουργήσουµε µια εµφάνιση για κάθε πράκτορα. 1 Μπορείτε να δώσετε και ελληνικά ονόµατα στους πράκτορες σας. 8

12 3. Επεξεργασία Απεικόνισης Πράκτορα Ένας πράκτορας µπορεί να έχει µια ή περισσότερες απεικονίσεις που καθορίζουν πως θα φαίνεται στην οθόνη. Αν η λίστα των απεικονίσεων ενός πράκτορα δεν είναι ορατή στην Εικονοθήκη, κάντε κλικ στο µικρό βέλος που υπάρχει πάνω αριστερά στο τετράγωνο του πράκτορα και θα εµφανιστεί. Επεξεργασία Απεικονίσεων των Πρακτόρων Person και Background Για την επεξεργασία της απεικόνισης ενός πράκτορα, χρησιµοποιήστε τον Επεξεργαστή Απεικονίσεων του AgentSheets. Για να ανοίξετε τον Επεξεργαστή Απεικονίσεων, κάντε διπλό κλικ στην προκαθορισµένη απεικόνιση του Person (κόκκινο περίγραµµα στην εικόνα δεξιά) ή επιλέξτε την απεικόνιση και κάντε κλικ στο κουµπί Επεξεργασία Απεικόνισης που βρίσκεται στην Εικονοθήκη. Καθαρίστε την προκαθορισµένη απεικόνιση µε το κουµπί Καθάρισµα του Επεξεργαστή Απεικονίσεων. Χρησιµοποιήστε το εργαλείο Μολύβι ή το εργαλείο Γεµίσµατος Ορθογωνίου και διάφορους συνδυασµούς χρωµάτων για να σχεδιάσετε ένα εικονίδιο που να µοιάζει µε πρόσωπο ανθρώπου. Μόλις νοιώσετε ικανοποιηµένοι µε τη δηµιουργία σας, κάντε κλικ στο κουµπί Έτοιµο, το οποίο θα αποθηκεύσει την απεικόνιση και θα κλείσει τον Επεξεργαστή Απεικονίσεων. Κάντε διπλό κλικ στην προκαθορισµένη απεικόνιση του πράκτορα Background και επεξεργαστείτε την, ώστε να φαίνεται σαν ένα µεγάλο µωσαϊκό (πάτωµα). Μπορείτε απλώς να επιλέξετε ένα χρώµα και χρησιµοποιώντας το εργαλείο Γεµίσµατος να χρωµατίσετε ολόκληρη την περιοχή. Κλείστε τον Επεξεργαστή Απεικονίσεων και αποθηκεύστε την απεικόνιση Background. Δηµιουργία της Απεικόνισης Person Sick Χρειαζόµαστε ένα τρόπο για να δείξουµε ότι κάποιος µολύνθηκε από τον ιό. Μια απλή λύση είναι να δηµιουργήσουµε µια νέα απεικόνιση για τον πράκτορα Person που να αναπαριστάνει ένα άρρωστο (µολυσµένο) άτοµο. Επιλέξτε τον πράκτορα Person στην Εικονοθήκη. Δηµιουργήστε µια νέα απεικόνιση µέσω της επιλογής Νέα Απεικόνιση του µενού Εικονοθήκη ή κάνοντας κλικ στο κουµπί Νέα Απεικόνιση που βρίσκεται στο κάτω µέρος του παραθύρου της Εικονοθήκης και ονοµάστε την απεικόνιση «Person-Sick». Κάντε διπλό κλικ πάνω στη νέα απεικόνιση και χρησιµοποιήστε το εργαλείο Γεµίσµατος του Επεξεργαστή Απεικονίσεων µ ένα διαφορετικό χρώµα για να φτιάξετε το άρρωστο (µολυσµένο) άτοµο. 9

13 4. Δηµιουργία του περιβάλλοντος προσοµοίωσης Τώρα είστε έτοιµοι για να ορίσετε το περιβάλλον της προσοµοίωσης (ένα Πεδίο Εργασίας), όπου θα λάβει χώρα η προσοµοίωση Μετάδοση Ιού. Δηµιουργήστε ένα νέο Πεδίο Εργασίας µέσω της επιλογής Νέο Πεδίο Εργασίας του µενού Αρχείο. Για να σχεδιάσετε πράκτορες Background στο Πεδίο Εργασίας, επιλέξτε την απεικόνιση Background στην Εικονοθήκη και στη συνέχεια επιλέξτε το εργαλείο Γεµίσµατος Ορθογωνίου που βρίσκεται στο αριστερό µέρος του παραθύρου του Πεδίου Εργασίας. Κάντε κλικ και σύρετε το ποντίκι για να καθορίσετε το περίγραµµα της περιοχής στο Πεδίο Εργασίας που θέλετε να περιέχει πράκτορες Background, κατόπιν αφήστε το ποντίκι. Η προσοµοίωση αποκτά µεγαλύτερο ενδιαφέρον αν, αντί για µια µεγάλη περιοχή µε πράκτορες Background, σχεδιάστε διαφορετικού µεγέθους, συνδεδεµένους χώρους µε πράκτορες Background. Φανταστείτε ότι είναι δωµάτια και διάδροµοι. Για να προσθέσετε ανθρώπους, επιλέξτε την απεικόνιση Person στην Εικονοθήκη. Επιλέξτε το εργαλείο Μολύβι και τοποθετήστε αρκετούς πράκτορες Person στο Πεδίο Εργασίας. Κατόπιν επιλέξτε την απεικόνιση Person-Sick στην Εικονοθήκη. Τώρα µπορείτε να προσθέσετε ένα πράκτορα Person µε την απεικόνιση Person-Sick στο Πεδίο Εργασίας ώστε να ξεσπάσει η επιδηµία. Κάντε κλικ στη γραµµή τίτλου του Πεδίου Εργασίας, ώστε να είναι το ενεργό παράθυρο του Agentsheets και έπειτα µέσω της επιλογής Αποθήκευση του µενού Αρχείο, αποθηκεύστε το Πεδίο Εργασίας σας µε το όνοµα «kindergarten» 2. Αν τρέξετε την προσοµοίωση, η σκηνή θα παραµείνει εντελώς ανενεργή, αφού ακόµη δεν έχουν καθοριστεί οι συµπεριφορές των πρακτόρων. 2 Μπορείτε να δώσετε και ελληνικά ονόµατα στα πεδία εργασίας σας. 10

14 5. Άνοιγµα του Επεξεργαστή Συµπεριφοράς Στα επόµενα δύο βήµατα θα κατασκευάσουµε πλήρεις συµπεριφορές πρακτόρων συνδυάζοντας συνθήκες και δράσεις σε κανόνες και οµαδοποιώντας αυτούς τους κανόνες σε µεθόδους στον Επεξεργαστή Συµπεριφοράς. Μια συµπεριφορά περιγράφει τι κάνει ένας πράκτορας. Οι συµπεριφορές των πρακτόρων εκφράζονται στη Visual AgenTalk ως κανόνες ΑΝ ΤΟΤΕ (IF THEN), που περιλαµβάνουν δράσεις και συνθήκες. Οι δράσεις και οι συνθήκες είναι τα δοµικά στοιχεία που χρησιµοποιούνται για τον καθορισµό της συµπεριφοράς ενός πράκτορα. Κάνοντας διπλό κλικ στη µπλε περιοχή του τετραγώνου του πράκτορα στην Εικονοθήκη ή επιλέγοντας τον πράκτορα και κάνοντας κλικ στο κουµπί Επεξεργασία Συµπεριφοράς, ανοίγετε τον Επεξεργαστή Συµπεριφοράς για το συγκεκριµένο πράκτορα. Ο Επεξεργαστής Συµπεριφοράς µπορεί να περιέχει οποιοδήποτε αριθµό µεθόδων. Κάθε µέθοδος χαρακτηρίζεται από έναν ενεργοποιητή και περιέχει µία λίστα κανόνων. Ο ενεργοποιητής καθορίζει πότε θα ελεγχθούν οι κανόνες µιας µεθόδου. Ο Επεξεργαστής Συµπεριφοράς που φαίνεται στην παραπάνω εικόνα περιλαµβάνει µία µέθοδο υπό τον ενεργοποιητή Κατά τη Λειτουργία. Ο ενεργοποιητής Κατά τη Λειτουργία θα κάνει τη µέθοδο να ελέγξει τους κανόνες της, µία φορά σε κάθε κύκλο προσοµοίωσης. 11

15 6. Καθορισµός Κανόνων Για να προσοµοιώσουµε την εξάπλωση του ιού, χρειαζόµαστε ένα ευπρόσβλητο πράκτορα Person που µετακινείται τυχαία πάνω σε πράκτορες τύπου Background. Μπορούµε να κάνουµε τον πράκτορα ευπρόσβλητο δίνοντας του κάποια πιθανότητα να µολυνθεί αν συναντήσει ένα µολυσµένο πράκτορα (Person-Sick). Αυτό το είδος της συµπεριφοράς µπορεί να εκφραστεί µε κανόνες. Θα επιλέξουµε τώρα συνθήκες από την συλλογή συνθηκών και δράσεις από την συλλογή δράσεων και θα τις σύρουµε στον Επεξεργαστή Συµπεριφοράς για να κατασκευάσουµε την επιθυµητή συµπεριφορά. Ανοίξτε τη συλλογή συνθηκών µέσω της επιλογής Συλλογή Συνθηκών του µενού Εργαλεία ή κάνοντας κλικ στο µπλε κουµπί της Συλλογής Συνθηκών. Ανοίξτε τη συλλογή δράσεων µέσω της επιλογής Συλλογή Δράσεων του µενού Εργαλεία ή κάνοντας κλικ στο κόκκινο κουµπί της Συλλογής Δράσεων. Για να κάνετε τον πράκτορα Person να κινείται τυχαία στο φόντο (Background), επιλέξτε τη δράση Μετακινούµαι τυχαία πάνω σε από τη Συλλογή των δράσεων και σύρτε την στο πεδίο ΤΟΤΕ, στον Επεξεργαστή Συµπεριφοράς του πράκτορα Person. Βεβαιωθείτε ότι επιλέξατε την απεικόνιση Background ως παράµετρο στη δράση Μετακινούµαι τυχαία πάνω σε. Ο πρώτος σας κανόνας είναι έτοιµος. Ας καθορίσουµε ένα δεύτερο κανόνα για να µεταδώσουµε τον ιό. Κάντε κλικ στο κουµπί Νέος Κανόνας στο κάτω µέρος του παραθύρου του Επεξεργαστή Συµπεριφοράς για να δηµιουργήσετε ένα νέο κανόνα. 12

16 Ένας πράκτορας Person µπορεί να µολυνθεί αν είναι δίπλα σε τουλάχιστον ένα άτοµο που µεταφέρει τον ιό. Σύρτε τη συνθήκη Είµαι δίπλα σε από τη Συλλογή συνθηκών στο πεδίο ΑΝ του δεύτερου κανόνα. Αλλάξτε τον έλεγχο στη συνθήκη Είµαι δίπλα σε σε >=, αλλάξτε τον αριθµό των πρακτόρων σε 1, και επιλέξτε την απεικόνιση του άρρωστου πράκτορα (Person Sick). Ο ιός θα πρέπει να µεταδίδεται µόνο, µε µια πιθανότητα 5%. Σύρτε τη συνθήκη Ποσοστό (%) επιτυχίας στο ίδιο πεδίο ΑΝ κάτω από τη συνθήκη Είµαι δίπλα σε. Ορίστε την πιθανότητα στη συνθήκη Ποσοστό (%) Επιτυχίας σε 5. Αν ο πράκτορας είναι δίπλα σ ένα µολυσµένο πράκτορα, υπάρχει 5% πιθανότητα να µολυνθεί κι αυτός. Για να το επιτύχετε αυτό, σύρτε τη δράση Αλλάζω στο πεδίο ΤΟΤΕ του δεύτερου κανόνα και επιλέξτε ως παράµετρο την απεικόνιση του Person-Sick. Διευθέτηση των Κανόνων Το AgentSheets ελέγχει τους κανόνες ενός πράκτορα ως εξής: Ελέγχει τη λίστα των κανόνων αρχίζοντας από πάνω προς τα κάτω. 13

17 Εκτελεί τον πρώτο κανόνα του οποίου όλες οι συνθήκες είναι αληθείς. Όλες οι δράσεις αυτού του κανόνα θα εκτελεστούν. Οι κανόνες που βρίσκονται παρακάτω δε θα ελεγχθούν. Σύµφωνα µε τον παραπάνω τρόπο διευθέτησης των κανόνων, έχουµε ένα πρόβληµα µε την τρέχουσα διάταξη των κανόνων µας. Ο κανόνας που βρίσκεται στην κορυφή της λίστας δεν έχει συνθήκη και θα εκτελεστεί άµεσα χωρίς να δώσει τη δυνατότητα στο δεύτερο κανόνα να τρέξει. Ως αποτέλεσµα, ο πράκτορας Person θα µετακινείται πάντα τυχαία στο Background και δεν θα ελέγχει ποτέ αν υπάρχουν µολυσµένοι πράκτορες γύρω του. Ευτυχώς, υπάρχει µια απλή λύση για το πρόβληµά µας. Αλλάξτε τη σειρά των κανόνων κάνοντας κλικ στην ετικέτα ΤΟΤΕ του δεύτερου κανόνα και σύροντας τον πιο πάνω από τον πρώτο κανόνα. Τώρα ο πράκτορας θα ξεκινήσει ελέγχοντας για µολυσµένους πράκτορες γύρω του και θα µετακινηθεί µόνο στην περίπτωση που δε θα βρει κανέναν. 14

18 7. Εκτέλεση της Προσοµοίωσης Μόλις είστε έτοιµοι να ελέγξετε τη συµπεριφορά του πράκτορα σας, εφαρµόστε τους κανόνες που δηµιουργήσατε κάνοντας κλικ στο κουµπί Εφαρµογή του Επεξεργαστή Συµπεριφοράς. Για να ξεκινήσετε την προσοµοίωση Μετάδοση Ιού, πατήστε το κουµπί Εκτέλεση στο πεδίο Εργασίας. Παρατηρήστε πώς εξαπλώνεται ο ιός. Μπορείτε να προσθέσετε και να αφαιρέσετε πράκτορες, καθώς η προσοµοίωση εκτελείται. Αν η προσοµοίωση εκτελείται πολύ γρήγορα και δε µπορείτε να την παρακολουθήσετε, σταµατήστε την και χρησιµοποιήστε το κουµπί Βηµατική Εκτέλεση που βρίσκεται δεξιά από το κουµπί Εκτέλεση για να τρέξετε την προσοµοίωση βήµα βήµα. Λάβετε υπόψη ότι πατώντας το κουµπί Εφαρµογή, εφαρµόζετε τη συµπεριφορά που έχει καθοριστεί στον Επεξεργαστή σε όλους τους πράκτορες αυτού του τύπου και αποθηκεύετε τις αλλαγές στο αρχείο συµπεριφοράς του πράκτορα. Το κουµπί ΟΚ, επίσης εφαρµόζει τη συµπεριφορά και επιπροσθέτως κλείνει τον Επεξεργαστή. Το µπλε χρώµα των κουµπιών Εφαρµογή και ΟΚ δείχνει ότι η συµπεριφορά ενός πράκτορα έχει αλλάξει από την τελευταία φορά που πατήσατε ένα από τα δυο κουµπιά. 15

19 8. Προσθήκη Ιδιοτήτων Προσοµοίωσης Ας κρατήσουµε τώρα λογαριασµό του συνολικού αριθµού των ανθρώπων που µολύνονται από τον ιό. Αυτό επιτυγχάνεται καλύτερα αν χρησιµοποιήσουµε τις Ιδιότητες Προσοµοίωσης. Οι ιδιότητες προσοµοίωσης είναι προσβάσιµες από όλους τους πράκτορες µιας προσοµοίωσης, µπορούν να εξεταστούν και διαµορφωθούν από τον χρήστη µέσω του Επεξεργαστή Ιδιοτήτων Προσοµοίωσης και µπορούν να αποτυπωθούν γραφικά. Ανοίξτε τις Ιδιότητες Προσοµοίωσης µέσω της επιλογής Ιδιότητες Προσοµοίωσης του µενού Εργαλεία. Πατήστε το κουµπί Νέα για να δηµιουργήσετε µια Ιδιότητα Προσοµοίωσης. Ονοµάστε την «Total» 3 για το συνολικό αριθµό των άρρωστων ανθρώπων. Η τιµή αυτής της ιδιότητας πρέπει να αυξάνεται κάθε φορά που ένα άτοµο αρρωσταίνει, προκειµένου να εκφράζει το σωστό αριθµό των άρρωστων ανθρώπων στην προσοµοίωση σε κάθε δεδοµένη στιγµή. Για να το πετύχετε αυτό, χρειάζεται να επεξεργαστείτε τους κανόνες του πράκτορα Person, προσθέτοντας τη δράση Θέτω την ιδιότητα στο σηµείο που το άτοµο αρρωσταίνει. 3 Μπορείτε να δώσετε και ελληνικά ονόµατα στις ιδιότητες σας. 16

20 Σηµειώστε ότι το πριν το όνοµα της ιδιότητας είναι απλά ένας συντακτικός τρόπος διαφοροποίησης µεταξύ των ιδιοτήτων των πρακτόρων και των γενικών ιδιοτήτων της προσοµοίωσης. Επίσης παρατηρήστε ότι η συνθήκη Δω προστέθηκε στον πρώτο κανόνα έτσι ώστε να έχει εφαρµογή µόνο στους υγιείς ανθρώπους. 17

21 9. Γραφική Παράσταση Τώρα θέλουµε να παραστήσουµε γραφικά το συνολικό αριθµό των µολυσµένων ατόµων σε συνάρτηση µε το χρόνο. Επιλέξτε την ιδιότητα Total και πατήστε το κουµπί Γραφική Παράσταση. Στο πλαίσιο διαλόγου Γραφική Παράσταση Ιδιότητας της Προσοµοίωσης κάνετε κλικ στη θυρίδα επικύρωσης «Γραφική Παράσταση της ιδιότητας», ονοµάστε το παράθυρο στο οποίο θα γίνει η γραφική παράσταση (π.χ. «Population» - Πληθυσµός), καθορίστε τι αντιπροσωπεύει η γραφική παράσταση (π.χ. «Total number of infected people» - συνολικό αριθµό αρρώστων), καθορίστε την ελάχιστη και µέγιστη τιµή για τον άξονα του ψ στην παράσταση, και κατόπιν πατήστε ΟΚ. Τρέξτε την προσοµοίωση. Το παράθυρο Γραφική Παράσταση θα εµφανιστεί αυτόµατα. Έπειτα από περίπου 200 κύκλους προσοµοίωσης, ο ιός έχει µεταδοθεί σε ολόκληρο τον πληθυσµό. Σταµατήστε την προσοµοίωση. Μετακινήστε τη γραφική σας παράσταση κάνοντας κλικ µέσα στο παράθυρό της και σύροντας το ποντίκι αριστερά ή δεξιά. Αλλάζοντας τις διαστάσεις του παραθύρου της γραφικής παράστασης, µπορείτε να δείτε περισσότερες ή λιγότερες τιµές πάνω στους άξονές της και να έχετε µπροστά σας µεγαλύτερη ή µικρότερη περιοχή της γραφικής παράστασης. Αν κάνετε δεξί κλικ στο παράθυρο της γραφικής παράστασης εµφανίζεται ένα αναδυόµενο µενού µε περαιτέρω επιλογές. Για παράδειγµα, µπορείτε να εξάγετε το γράφηµα σας σε φύλλο εργασίας του Microsoft Excel. Παραστήστε γραφικά οποιοδήποτε αριθµό ιδιοτήτων της προσοµοίωσης, στο ίδιο ή σε διαφορετικά παράθυρα Γραφικής Παράστασης, χρησιµοποιώντας το ίδιο ή διαφορετικά ονόµατα για τα παράθυρα των γραφικών παραστάσεων στο πεδίο στο Παράθυρο του πλαισίου διαλόγου Γραφική Παράσταση Ιδιότητας της Προσοµοίωσης. Αν, για παράδειγµα, παραστήσετε γραφικά δυο ιδιότητες της προσοµοίωσης στο ίδιο παράθυρο σχεδίασης, µπορείτε εύκολα να εξάγετε τις τιµές και των δυο ιδιοτήτων σ ένα φύλλο εργασίας του Excel. 18

22 10. Ristretto: Δηµιουργία Java Applet Έχετε δηµιουργήσει µια ολοκληρωµένη αλληλεπιδραστική προσοµοίωση που τρέχει τοπικά στον υπολογιστή σας. Πώς µπορείτε τώρα να διαµοιράσετε την προσοµοίωσή σας; Το AgentSheets περιλαµβάνει τη µοναδική τεχνολογία Ristretto που σας επιτρέπει να δηµιουργήσετε άµεσα ένα Java Applet. Τι είναι το Java Applet; Ένα Java Applet είναι ένα προγραµµατάκι που θα τρέχει σε µια ιστοσελίδα, σε οποιαδήποτε πλατφόρµα. Αυτό σηµαίνει ότι όλοι όσοι διαθέτουν ένα φυλλοµετρητή που υποστηρίζει Java µπορούν να τρέξουν ένα applet σε Mac OS, Windows, Unix, Linux ή οποιοδήποτε άλλο λειτουργικό σύστηµα. Μόλις µετατρέψετε ένα έργο του AgentSheets σε Java Applet, µπορείτε να το µεταφέρετε σ ένα εξυπηρετητή του διαδικτύου ή να το αντιγράψετε σε δισκέτα, σε CD ή σε οποιοδήποτε άλλο αποθηκευτικό µέσο. Μπορείτε ακόµα να αποστείλετε το applet µέσω ηλεκτρονικού ταχυδροµείου. Κανένα άλλο εργαλείο κατασκευής προσοµοιώσεων δεν παρέχει αυτές τις δυνατότητες χωρίς να απαιτούνται επιπρόσθετα προγράµµατα (plugins). Δηµιουργήστε το applet µε το κουµπί Ristretto Το να δηµιουργήσετε µια ιστοσελίδα που να περιλαµβάνει το Java Applet είναι πολύ απλή υπόθεση: απλώς, πατήστε το κουµπί Ristretto. Καθορίστε το φάκελο όπου το applet θα αποθηκευθεί (η προκαθορισµένη τοποθεσία είναι η επιφάνεια εργασίας) και πατήστε το κουµπί Εκκίνηση. Είναι καλή πρακτική να συµπληρώνετε το πεδίο Περιγραφή για την ιστοσελίδα. Μπορείτε να χρησιµοποιήσετε αυτή την περιγραφή για να εξηγήσετε την προσοµοίωση σας και να δώσετε οδηγίες στους χρήστες για τη λειτουργία της. 19

23 Πατώντας το κουµπί Περισσότερες επιλογές µπορείτε να ελέγξετε και να ρυθµίσετε την εµφάνιση του applet. Πατήστε το κουµπί Εκκίνηση. Μια γραµµή κατάστασης µας πληροφορεί για την πρόοδο της διαδικασίας, καθώς το AgentSheets αυτόµατα παράγει µια ιστοσελίδα που περιλαµβάνει το applet. Τρέξτε το Applet Αν το applet δεν ξεκινήσει αυτόµατα, εντοπίστε το φάκελο όπου αποθηκεύσατε το applet. Μέσα σ αυτό το φάκελο θα βρείτε ένα αρχείο µε το όνοµα «index.html». Κάντε διπλό κλικ πάνω του και θα δείτε το applet να εµφανίζεται στο φυλλοµετρητή σας. Η προσοµοίωση είναι ολοκληρωµένη και τρέχει σε µια ιστοσελίδα. Συγχαρητήρια! 20

24 Περισσότερη Βοήθεια Η κατασκευή των συµπεριφορών των πρακτόρων είναι συνήθως το δύσκολο κοµµάτι ενός έργου, αλλά ευτυχώς το AgentSheets σας βοηθά να αναπτύξετε σταδιακά, σύνθετες συµπεριφορές πρακτόρων και να µαθαίνετε περισσότερες λεπτοµέρειες καθώς προχωράτε. Μηχανισµοί, όπως τα κουµπιά Δοκιµή και Επεξήγηση δίνουν τη δυνατότητα στο χρήστη να διερευνήσει τη γλώσσα Visual AgenTalk. Διερεύνηση Δράσεων Οι δράσεις, οι οποίες εµφανίζονται µέσω της επιλογής Συλλογή Δράσεων του µενού Εργαλεία, είναι λειτουργίες που εκτελούνται από τους πράκτορες. Οι δράσεις επιτρέπουν στους πράκτορες να κάνουν διάφορα πράγµατα, όπως να κινούνται σ ένα Πεδίο Εργασίας, ν αλλάζουν την απεικόνιση τους, να αναπαράγουν κάποιο ήχο, ή ν ανοίγουν µια ιστοσελίδα. Οι δράσεις µπορεί να περιλαµβάνουν παραµέτρους, όπως την παράµετρο Κατεύθυνση και την παράµετρο Απεικόνιση, οι οποίες µάλιστα µπορούν να µεταβληθούν άµεσα. Κάντε κλικ στην παράµετρο Κατεύθυνση για παράδειγµα για να καθορίσετε την κατεύθυνση στην οποία θα δηµιουργηθεί ο νέος πράκτορας στη δράση Δηµιουργώ και κάντε κλικ στην παράµετρο Απεικόνιση για να επιλέξετε την εµφάνιση του νέου πράκτορα. Δοκιµή Δράσεων Κάθε δράση είναι ένα απτό αντικείµενο που µπορούµε να το επεξεργαστούµε άµεσα. Μπορείτε να διερευνήσετε µια δράση αν την επιλέξετε στη Συλλογή Δράσεων, επιλέξετε ένα συγκεκριµένο πράκτορα στο Πεδίο Εργασίας µε το εργαλείο Βέλος και κάνετε κλικ στο κουµπί Δοκιµή. Αν δοκιµάσετε τη δράση Μετακινούµαι σ ένα πράκτορα Person στο Πεδίο Εργασίας θα κάνει τον πράκτορα να µετακινηθεί προς την κατεύθυνση που υποδεικνύει το βέλος της παραµέτρου Κατεύθυνση. Μπορείτε να δοκιµάσετε όλες τις δράσεις σε οποιονδήποτε πράκτορα στο Πεδίο Εργασίας. Μπορείτε να το κάνετε όποτε θέλετε να διαπιστώσετε τι κάνει µια δράση. Αν δοκιµάσουµε µια δράση σ ένα πράκτορα, θα κάνει τον πράκτορα να εκτελέσει την εντολή µια φορά. Οι συνέπειες µιας δράσης εξαρτώνται επίσης από το γενικό πλαίσιο. Για παράδειγµα, όταν δοκιµαστεί σ ένα υγιές άτοµο η δράση Αλλάζω, εκτελείται, µετατρέποντας το υγιές άτοµο σε άρρωστο (δηλαδή σε πράκτορα Person µε την απεικόνιση Person Sick). Αυτός ο µηχανισµός σας επιτρέπει να δοκιµάσετε κάθε δράση για να δείτε τι κάνει. 21

25 Μπορείτε να διακρίνετε ποια δράση εκτελείται κάθε φορά, παρατηρώντας την κιτρινόµαυρη διαγράµµιση που εµφανίζεται γύρω από το πλαίσιο της. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιµο όταν έχουµε έργα µε πολλές εντολές, κανόνες και µεθόδους. Επεξήγηση Δράσεων Αν θέλετε µια επεξήγηση για το τι κάνει µια δράση, επιλέξτε τη δράση στη Συλλογή Δράσεων και πατήστε το κουµπί Επεξήγηση. Θα εµφανιστεί µια σχετική µε την περίπτωση επεξήγηση της δράσης µε εφέ κίνησης (τα λεγόµενα Αnimated Τooltips ) κάτω από το πλαίσιο της. Το σύστηµα προχωρά σταδιακά στα τµήµατα της δράσης που εξηγείται, ενώ ταυτόχρονα φωτίζεται το αντίστοιχο κοµµάτι του κειµένου της επεξήγησης. Πρόσβαση στην Τεκµηρίωση Δράσεων Για λεπτοµερέστερη βοήθεια επιλέξτε µια δράση και κάντε κλικ στο κουµπί Βοήθεια στο Διαδίκτυο που βρίσκεται στο κάτω µέρος της Συλλογής Δράσεων. Θα ανοίξει ένα παράθυρο του φυλλοµετρητή σας µε πληροφορίες σχετικά µε την επιλεγµένη δράση. Η Bοήθεια στο Διαδίκτυο παραπέµπει απευθείας στο Εγχειρίδιο Αναφοράς του AgentSheets. Διερεύνηση Συνθηκών Οι συνθήκες, οι οποίες εµφανίζονται µέσω της επιλογής Συλλογή Συνθηκών του µενού Εργαλεία, χρησιµοποιούνται για να ελέγξουν τις ενέργειες ενός πράκτορα. Οι συνθήκες είναι ή αληθείς ή ψευδείς. Μεταξύ άλλων, οι πράκτορες µπορούν να χρησιµοποιήσουν συνθήκες για να ελέγξουν την παρουσία άλλων πρακτόρων γύρω τους, να ελέγξουν τιµές ιδιοτήτων, να ανιχνεύσουν πατήµατα πλήκτρων ή κλικ του ποντικιού, ακόµη και να ψάξουν για πληροφορίες σε ιστοσελίδες µε δυναµικό περιεχόµενο. Δοκιµή συνθηκών Κάθε συνθήκη µπορεί να ελεγχθεί αν την επιλέξετε στη Συλλογή Συνθηκών, επιλέξτε ένα πράκτορα στο Πεδίο Εργασίας µε το εργαλείο Βέλος και κάνετε κλικ στο κουµπί Δοκιµή. Όπως συνήθως συµβαίνει µε το AgentSheets, δε χρειάζεται να φτιάξετε ένα ολοκληρωµένο έργο για να ελέγξετε τις συνθήκες. Αυτό σας επιτρέπει να «παίξετε» µε τις συνθήκες και να ανακαλύψετε τι κάνουν και σε ποιες περιπτώσεις ισχύουν. 22

26 Για παράδειγµα, αν ελέγξουµε τη συνθήκη Eίµαι δίπλα σε σ ένα πράκτορα, θα ελέγξει αν οποιοσδήποτε από τους 8 διπλανούς πράκτορες µοιάζει µε την απεικόνιση που καθορίζεται στη συνθήκη. Μια κιτρινόµαυρη διαγράµµιση γύρω από το πλαίσιο της συνθήκης υποδηλώνει ότι η συνθήκη ελέγχεται. Αν η συνθήκη είναι αληθής, τότε η διαγράµµιση εξαφανίζεται γρήγορα και ακούγεται ένας ήχος. Αν η συνθήκη είναι ψευδής, η διαγράµµιση αρχίζει να αναβοσβήνει και ένας ήχος λάθους ακούγεται. Στο παραπάνω παράδειγµα, η συνθήκη είναι αληθής, από τη στιγµή που υπάρχει ένας ή περισσότεροι παρακείµενοι πράκτορες που µοιάζουν µ αυτόν που καθορίζεται από τη συνθήκη. Επεξήγηση συνθηκών Αν θέλετε µία επεξήγηση για το τι κάνει µία συνθήκη, επιλέξτε τη συνθήκη στη Συλλογή Συνθηκών και πατήστε το κουµπί Επεξήγηση. Θα εµφανιστεί µε εφέ κίνησης µία σχετική µε την περίπτωση επεξήγηση της συνθήκης, κάτω από το πλαίσιό της. Το σύστηµα προχωρά σταδιακά στα τµήµατα της συνθήκης που εξηγείται ενώ ταυτόχρονα φωτίζεται το αντίστοιχο κοµµάτι του κειµένου της επεξήγησης. Πρόσβαση στην Τεκµηρίωση Συνθηκών. Για λεπτοµερέστατη βοήθεια, επιλέξτε µία συνθήκη και κάντε κλικ στο κουµπί Βοήθεια στο Διαδίκτυο που βρίσκεται στο κάτω µέρος της Συλλογής Συνθηκών. Θα ανοίξει ένα παράθυρο του φυλλοµετρητή σας µε πληροφορίες σχετικά µε την επιλεγµένη συνθήκη. Η Bοήθεια στο Διαδίκτυο παραπέµπει απευθείας στο Εγχειρίδιο Αναφοράς του AgentSheets. Διερεύνηση Κανόνων Οι κανόνες είναι σύνολα συνθηκών και δράσεων που συνδυάζονται σε προτάσεις του τύπου ΑΝ ΤΟΤΕ. Δοκιµή Κανόνων Μπορείτε να ελέγξετε τους κανόνες ανά πάσα στιγµή κατά τη δηµιουργία ενός έργου, αν εκτελέσετε την προσοµοίωση. Επίσης, ολόκληροι κανόνες µπορεί να επιλεγούν στον Επεξεργαστή Συµπεριφοράς και να ελεγχθούν µε το πάτηµα του κουµπιού Δοκιµή. Αν ο κανόνας εκτελεστεί που σηµαίνει ότι όλες οι συνθήκες του είναι αληθείς τότε όλες οι δράσεις του θα εκτελεστούν. Αν ο 23

27 κανόνας δεν εκτελεστεί, µας υποδεικνύει το γιατί κάνοντας την ανεκπλήρωτη συνθήκη να αναβοσβήνει. Επεξήγηση Κανόνων Επιλέξτε οποιονδήποτε κανόνα στον Επεξεργαστή Συµπεριφοράς κάνοντας κλικ στην ετικέτα Τότε. Πατήστε το κουµπί Επεξήγηση. Εµφανίζεται µια σχετική µε την περίπτωση επεξήγηση που διαπερνά σταδιακά ολόκληρο τον κανόνα και εξηγεί τα τµήµατα του. Το κείµενο της επεξήγησης εµφανίζεται µε εφέ κίνησης κάτω από κάθε τµήµα του κανόνα. Διερεύνηση Μεθόδων Πολλοί κανόνες µαζί οµαδοποιούνται σε µεθόδους. Κάθε µέθοδος χαρακτηρίζεται από έναν ενεργοποιητή. Μια πλήρης λίστα των ενεργοποιητών βρίσκεται στη συλλογή των ενεργοποιητών η οποία εµφανίζεται µέσω της επιλογής Συλλογή Ενεργοποιητών του µενού Εργαλεία ή κάνοντας κλικ στο αντίστοιχο εικονίδιο της γραµµής εργαλείων. Δοκιµή Μεθόδων Μπορείτε να ελέγξετε µια ολόκληρη µέθοδο αν επιλέξετε τη µέθοδο και τον πράκτορα για τον οποίο θέλετε να τη δοκιµάσετε και κάνετε κλικ στο κουµπί Δοκιµή. Το σύστηµα διαπερνά σταδιακά όλους τους κανόνες εξηγώντας σας τι εκτελείται σε κάθε βήµα. Όταν το σύστηµα βρει ένα κανόνα του οποίου όλες οι συνθήκες είναι αληθείς, προχωρά στη λίστα των δράσεων αυτού του κανόνα. Επεξήγηση Μεθόδων Επιλέξτε οποιαδήποτε µέθοδο στον Επεξεργαστή Συµπεριφοράς κάνοντας κλικ στην ετικέτα του ενεργοποιητή της. Πατήστε το κουµπί Επεξήγηση. Θα εµφανιστεί µια επεξήγηση για την επιλεγµένη µέθοδο κάτω από την ετικέτα του ενεργοποιητή της µεθόδου. 24

28 Άλλες πηγές Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε το AgentSheets στα ακόλουθα έγγραφα, που βρίσκονται στους υποφακέλους Documentation και Plugins στο φάκελο εγκατάστασης του AgentSheets. Εγχειρίδιο Αναφοράς: Μια περιγραφή της δοµής όλων των µενού του AgentSheets. Παρουσιάζει όλα τα πλαίσια διαλόγου, τα εργαλεία, τις δράσεις, τις συνθήκες, τους ενεργοποιητές, τις παραµέτρους και τις ιδιότητες της προσοµοίωσης. Επίσης, περιέχει περιγραφή όλων των στοιχείων της γλώσσας Visual AgenTalk (συνθήκες, δράσεις, ενεργοποιητές και παράµετροι). Συµπεριλαµβάνει και παραδείγµατα προσοµοιώσεων που χρησιµοποιούν τις εντολές. Μορφή: PDF, HTML. Ανατοµία ενός Έργου: Μια λεπτοµερής εξήγηση της δοµής του φακέλου ενός έργου του AgentSheets. Μορφή: PDF. Ανάπτυξη Plugins: Ένα εγχειρίδιο που απευθύνεται σε χρήστες που διαθέτουν προχωρηµένες γνώσεις προγραµµατισµού. Παραθέτει οδηγίες για την ανάπτυξη νέων εντολών Visual AgenTalk µε τη χρήση της Java. Μορφή: PDF. Ευχαριστίες Η δουλειά αυτή χρηµατοδοτήθηκε κατά ένα µέρος από το National Science Foundation των Ηνωµένων Πολιτειών Αµερικής. Το παρόν υλικό βασίστηκε σε δουλειά που χρηµατοδοτήθηκε από το National Science Foundation, αρ. DMI , REC , REC , RED , CDA Απόψεις, ευρήµατα, συµπεράσµατα ή προτάσεις που διατυπώνονται σε αυτήν την έκδοση ανήκουν σους συγγραφείς και δεν αντιπροσωπεύουν απαραίτητα τις απόψεις του National Science Foundation. 25

29 Άδεια Χρήσης Τελικού Χρήστη για Λογισµικό AGENTSHEETS, INC. Άδεια Χρήσης Τελικού Χρήστη 1 Χρήστης ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ-ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ: ΑΥΤΗ Η ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΙΚΑ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ. ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΤΗ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ. ΕΑΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΗΣΕΤΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ, ΔΗΛΩΝΕΤΕ ΟΤΙ ΣΥΜΦΩΝΕΙΤΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ. ΕΑΝ ΔΕΝ ΣΥΜΦΩΝΕΙΤΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ, ΜΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΗΣΕΤΕ Ή ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ. ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ. Επιτρέπεται να εγκαταστήσετε ένα αντίγραφο του ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ στο σκληρό δίσκο ή άλλο αποθηκευτικό μέσο τόσων υπολογιστών όσων προσδιορίζονται από τον Επιτρεπόμενο Αριθμό Υπολογιστών. Επιτρέπεται να εγκαταστήσετε ένα αντίγραφο του Προϊοντος Λογισμικου σε ένα εξυπηρετητή αρχείων με σκοπό τη μεταφόρτωση και εγκατάσταση του προϊόντος λογισμικού σε άλλους υπολογιστές του εσωτερικού σας δικτύου έως τον αριθμό των υπολογιστών που ορίζεται από τον Επιτρεπόμενο Αριθμό Υπολογιστών. Καμία άλλη δικτυακή χρήση δεν επιτρέπεται. Ο χρήστης έχει δικαίωμα να δημιουργήσει ένα δεύτερο αντίγραφο ασφαλείας του προϊόντος λογισμικού, με την προϋπόθεση ότι δε θα το εγκαταστήσει ή χρησιμοποιήσει σε κανένα ηλεκτρονικό υπολογιστή. ΟΙΚΙΑΚΗ ΧΡΗΣΗ. Ο κύριος χρήστης του ηλεκτρονικού υπολογιστή στον οποίο είναι εγκατεστημένο το Προϊον Λογισμικου έχει δικαίωμα να εγκαταστήσει το προϊόν λογισμικού σε έναν οικιακό ηλεκτρονικό υπολογιστή. Ωστόσο, το προϊόν λογισμικού δεν πρέπει να χρησιμοποιείται στον οικιακό ηλεκτρονικό υπολογιστή την ίδια ώρα που χρησιμοποιείται και στον κύριο ηλεκτρονικό υπολογιστή. ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ. Εκτός από την περίπτωση όπου αναφέρεται ρητά στην Τεκμηρίωση, μπορείτε να επιδεικνύετε, να τροποποιείτε, να αναπαράγετε και να διανείμετε οποιαδήποτε από τις Εφαρμογές που προσφέρονται μαζί με το Λογισμικό. Ωστόσο, δεν μπορείτε να διανείμετε τις Εφαρμογές μόνες τους, π.χ. σε περιπτώσεις όπου τα Αρχεία αποτελούν την πρωταρχική αξία του διανεμόμενου προϊόντος. Πρέπει να διαβάσετε προσεκτικά τα Read Me αρχεία που συνοδεύουν τις Εφαρμογές για να εξακριβώσετε ποια δικαιώματα έχετε σε σχέση με το υλικό. Δεν έχετε το δικαίωμα να αξιώσετε δικαιώματα ιδιοκτησίας για τις Εφαρμογές ή τα παράγωγά τους. APPLETS ΚΑΙ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΕΙΣ. Τα Applets και οι Προσομοιώσεις δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή δυσφημιστικού, άσεμνου, ανήθικου, παραπλανητικού ή πορνογραφικού υλικού ή κάθε υλικού που παραβιάζει τα πνευματικά δικαιώματα τρίτων ή να χρησιμοποιηθούν κατά άλλο παράνομο τρόπο. ΔΙΑΝΟΜΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ. Τα έργα που παράγονται από τον τελικό χρήστη και μετατρέπονται με τη χρήση του Ristretto σε Java applets μπορούν να διανεμηθούν, με την προϋπόθεση ότι τα σήματα του λογισμικού και οι συνδέσεις προς τον ιστότοπο του AgentSheets παραμένουν άθικτα. Τα σήματα περιλαμβάνουν αναφορές στο "AgentSheets" και το "Ristretto" καθώς επίσης και στο λογότυπο του AgentSheets. Αν αυτά τα σήματα αφαιρεθούν πρέπει να έρθετε σε επαφή με την AgentSheets, Inc., 6560 Gunpark Dr., Suite D, Boulder, CO για τη διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας δικαιώματος εκμετάλλευσης. ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ. Το Λογισμικό και τα τυχόν αντίγραφά του ανήκουν στην AgentSheets, Inc. και η δομή, η οργάνωση και ο κώδικας του Λογισμικού αποτελούν πολύτιμα εμπορικά μυστικά της AgentSheets, Inc.. Το Λογισμικό προστατεύεται επίσης από τους Νόμους Πνευματικής Ιδιοκτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και από τις διατάξεις Διεθνών Συνθηκών. Πρέπει να χρησιμοποιείτε το Λογισμικό όπως θα κάνατε με κάθε άλλο υλικό που προστατεύεται από copyright, για παράδειγμα, ένα βιβλίο. Το Λογισμικό δεν πρέπει να υπόκειται σε αντιγραφή εκτός ως αναφέρεται στην Ενότητα «ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ». Τα όποια αντίγραφα επιτρέπεται να κατασκευάσετε, σύμφωνα με τους όρους της παρούσας Συμφωνίας, πρέπει να φέρουν τις ίδιες ενδείξεις πνευματικής ιδιοκτησίας που εμφανίζονται στο πρωτότυπο Λογισμικό. Συμφωνείτε να μην τροποποιήσετε, προσαρμόσετε ή μεταφράσετε το Λογισμικό. Επίσης συμφωνείτε ότι δεν θα αναστρέψετε τη μηχανική, απομεταγλωτίσετε, και γενικά δεν θα προσπαθήσετε να ανακαλύψετε τον πηγαίο κώδικα του Λογισμικού. Τα εμπορικά σήματα θα χρησιμοποιηθούν σύμφωνα με την αποδεχτή πρακτική εμπορικών σημάτων, περιλαμβανομένης της αναφοράς των ονομάτων των κατόχων των εμπορικών σημάτων. Τα εμπορικά σήματα θα μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο για την αναγνώριση εντύπων που εκτυπώνονται από το Λογισμικό και η χρήση αυτή των εμπορικών σημάτων δεν σας παρέχει το δικαίωμα ιδιοκτησίας των συγκεκριμένων εμπορικών σημάτων. Με την εξαίρεση των όσων ορίζονται ρητώς πιο πάνω, η παρούσα Συμφωνία δεν εκχωρεί δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Λογισμικού. Αυτή η Συμφωνία παρέχει τους όρους και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες σας επιτρέπεται να χρησιμοποιήσετε το Λογισμικό. Δεν είναι Συμφωνία για την πώληση του Λογισμικού σε εσάς και η ιδιοκτησία του Λογισμικού είναι και θα παραμείνει στην AgentSheets, Inc. ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ. Δεν επιτρέπεται να ενοικιάζετε, εκμισθώνετε, υποαδιοδοτείτε, ή δανείζετε το Λογισμικό. Ωστόσο, μπορείτε να μεταβιβάσετε όλα τα δικαιώματα χρήσης του Λογισμικού σε τρίτο φυσικό ή νομικό πρόσωπο εφόσον: (1) επίσης μεταβιβάζετε στο τρίτο αυτό πρόσωπο την παρούσα Συμφωνία, το Λογισμικό και όλα τα άλλα λογισμικά ή υλικά που είναι σε πακέτο, ή προεγκατεστημένα μαζί με το Λογισμικό, περιλαμβανομένων όλων των αντιγράφων, αναβαθμίσεων και προηγούμενων εκδόσεων (2) δεν διατηρείτε αντίγραφα, περιλαμβανομένων των αντιγράφων ασφαλείας και εκείνων που βρίσκονται αποθηκευμένα σε 26

30 υπολογιστή και (3) ο αποδέκτης αποδέχεται τους όρους της παρούσας Συμφωνίας και οι όροι αυτοί θα ισχύουν και θα δεσμεύουν τον αποδέκτη αυτόν. ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΠΟΛΛΑΠΛΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ/ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΣΕ ΠΟΛΛΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ/ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΓΙΑ ΔΥΟ ΜΕΣΑ/ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΑ/ ΠΑΚΕΤΑ/ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΕΙΣ. Αν το Λογισμικό υποστηρίζει πολλαπλές πλατφόρμες ή πολλές γλώσσες, αν λάβετε το Λογισμικό σε πολλά μέσα, ή αν λάβετε πολλαπλά αντίγραφα του Λογισμικού, ο συνολικός αριθμός των υπολογιστών στους οποίους θα βρίσκεται εγκατεστημένες όλες οι εκδόσεις του Λογισμικού δεν μπορεί να υπερβαίνει τον Επιτρεπόμενο Αριθμό Υπολογιστών. Δεν μπορείτε να ενοικιάσετε, εκμισθώσετε, υποαδειοδοτείτε, δανείσετε ή μεταβιβάσετε εκδόσεις ή αντίγραφα αυτού του Λογισμικού που δεν χρησιμοποιείτε. Αν το Λογισμικό αποτελεί αναβάθμιση προηγούμενης έκδοσης του ιδίου, θα πρέπει να διαθέτετε έγκυρη άδεια για την προηγούμενη έκδοση προκειμένου να χρησιμοποιήσετε την αναβάθμιση. Μπορείτε να συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε την προηγούμενη έκδοση του Λογισμικού στον υπολογιστή σας για ενενήντα (90) μέρες αφού λάβετε την αναβάθμιση, προκειμένου να σας βοηθήσει στη μετάβαση στην τελευταία. Μετά από αυτό το διάστημα δεν έχετε πλέον άδεια να χρησιμοποιήσετε την προηγούμενη έκδοση, εκτός της μοναδικής περίπτωσης που θέλετε να εγκαταστήσετε την Αναβάθμιση. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ ΕΓΓΥΗΣΗ. Η AgentSheets, Inc. σας εγγυάται ότι το Λογισμικό θα λειτουργεί ουσιαστικά σύμφωνα με τα Εγχειρίδια για ενενήντα (90) ημέρες έπειτα από την παραλαβή του. Προκειμένου να εγείρετε αξίωση βάσει της εγγύησης, θα πρέπει να επιστρέψετε το Λογισμικό στο κατάστημα όπου το αγοράσατε μαζί με την απόδειξη της αγοράς εντός της εν λόγω περιόδου των ενενήντα (90) ημερών. Σε περίπτωση που το Λογισμικό δε λειτουργεί σύμφωνα με τα όσα περιγράφονται στα Εγχειρίδια η πλήρης ευθύνη της AgentSheets, Inc. και η αποκλειστική αξίωση σας για την παράβαση της εγγύησης περιορίζεται, κατ' επιλογήν της AgentSheets, Inc., είτε στην αντικατάσταση του Λογισμικού είτε στην επιστροφή των χρημάτων που πληρώσατε για την παραχώρηση της Άδειας χρήσης του Λογισμικού. Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ ΕΓΓΥΗΣΗ ΠΑΡΑΘΕΤΕΙ ΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΕΣ ΑΞΙΩΣΕΙΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΘΕΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΓΓΥΗΣΗΣ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ AGENTSHEETS, INC. Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ ΕΓΓΥΗΣΗ ΣΑΣ ΠΑΡΕΧΕΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΝΟΜΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ. ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΟΙΚΙΛΛΟΥΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εγγύηση, παρακαλούμε απευθυνθείτε στο τμήμα Εξυπηρέτησης Πελατών της AgentSheets, Inc. ΑΠΟΠΟΙΗΣΗ. ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ ΩΣ ΑΝΩ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΓΓΥΗΣΗΣ, Η AGENTSHEETS, INC. ΔΕΝ ΠΑΡΕΧΕΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ, ΡΗΤΕΣ Ή ΣΙΩΠΗΡΕΣ, ΕΙΤΕ ΔΙΑ ΝΟΜΟΥ, ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΑΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ, ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ Η ΜΗ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΡΙΤΩΝ, Η ΕΜΠΟΡΕΥΣΙΜΟΤΗΤΑ, Η ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ Ή ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΣΚΟΠΟ. Η AGENTSHEETS, INC. ΔΕΝ ΕΓΓΥΑΤΑΙ ΟΥΤΕ ΔΥΝΑΤΑΙ ΝΑ ΕΓΓΥΗΘΕΙ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΠΡΟΚΥΨΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ. Ορισμένες πολιτείες ή αρμοδιότητες δεν επιτρέπουν την εξαίρεση σιωπηρών εγγυήσεων ή ορίων για την παραγραφή σιωπηρής εγγύησης, έτσι τα παραπάνω μπορεί να μην ισχύουν στην περίπτωση σας. Στο μέτρο του δυνατού, όλες οι σιωπηρές εγγυήσεις ισχύουν για ενενήντα (90) μέρες. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΥΘΥΝΗΣ. ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Η AGENTSHEETS, INC. ΔΕΝ ΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΓΙΑ ΟΠΟΙΕΣ ΖΗΜΙΕΣ, ΑΞΙΩΣΕΙΣ Ή ΔΑΠΑΝΕΣ Ή ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΕΣ, ΕΜΜΕΣΕΣ, ΤΥΧΑΙΕΣ ΖΗΜΙΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΥΓΟΝΤΩΝ ΚΕΡΔΩΝ Η ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΘΕΝΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ, ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ AGENTSHEETS, INC. ΕΧΕΙ ΕΙΔΟΠΟΙΗΘΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΤΕΤΟΙΩΝ ΖΗΜΙΩΝ, ΑΞΙΩΣΕΩΝ Ή ΔΑΠΑΝΩΝ Ή ΓΙΑ ΑΞΙΩΣΕΙΣ ΟΠΟΙΟΥΔΗΠΟΤΕ ΤΡΙΤΟΥ. ΟΙ ΠΙΟ ΠΑΝΩ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΙΣΧΥΟΥΝ ΣΤΟ ΒΑΘΜΟ ΠΟΥ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΣΤΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΣΑΣ ΔΙΚΑΙΟ. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ. Η παρούσα Συμφωνία θα διέπεται και θα ερμηνεύεται σύμφωνα με του ισχύον ουσιαστικό δίκαιο στην πολιτεία του Κολοράντο, HΠΑ. Η παρούσα Συμφωνία δεν θα διέπεται από τη Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για τις Συμβάσεις Διεθνούς Πώλησης Αγαθών, η εφαρμογή της οποίας αποκλείεται ρητά. Η ακυρότητα μέρους της παρούσας δε θίγει την εγκυρότητα και την ισχύ της υπόλοιπης Συμφωνίας, η οποία παραμένει σε ισχύ σύμφωνα με τους όρους της. Συμφωνείτε ότι το Λογισμικό δε θα αποσταλεί, μεταβιβαστεί ή εξαχθεί σε καμία χώρα, ή χρησιμοποιηθεί με κανένα τρόπο που να απαγορεύεται από το Νόμο περί Εξαγωγών των ΗΠΑ ή από άλλους νόμους, περιορισμούς ή κανονισμούς. Η παρούσα Συμφωνία θα παύσει αυτομάτως να ισχύει αν δε συμμορφωθείτε με τους όρους και σε αυτή την περίπτωση πρέπει να καταστρέψετε όλα τα αντίγραφα του Λογισμικού. Κάθε τροποποίηση της παρούσας Άδειας γίνεται μόνο εγγράφως και προσυπογράφεται από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο της AgentSheets, Inc. ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΤΕΛΙΚΟΥΣ ΧΡΗΣΤΕΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΩΝ ΗΠΑ. Το Λογισμικό και τα Εγχειρίδια αποτελούν «Εμπορικά Στοιχεία» όπως αυτός ο όρος προσδιορίζεται στην 48 C.F.R και αποτελείται από «Εμπορικό Λογισμικό για Υπολογιστές» και από «Εγχειρίδια Εμπορικού Λογισμικού για Υπολογιστές», όπως αυτοί οι όροι προσδιορίζονται στην 48 C.F.R ή 48 C.F.R , ως ισχύουν. Σύμφωνα με τις 48 C.F.A ή 48 C.F.A έως , ως ισχύουν, το Εμπορικό Λογισμικό για Υπολογιστές και τα Εγχειρίδια Εμπορικού Λογισμικού για Υπολογιστές παρέχονται με άδεια χρήσης σε τελικούς χρήστες που είναι στελέχη της Κυβέρνησης των ΗΠΑ: (Α) μόνο ως Εμπορικά Στοιχεία και (Β) μόνο με τόσα δικαιώματα όσα παρέχονται σε όλους τους άλλους τελικούς χρήστες σύμφωνα με τους όρους και συνθήκες που ορίζει η παρούσα Συμφωνία. Αδημοσίευτα δικαιώματα διατηρούνται σύμφωνα με τους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας των ΗΠΑ. AgentSheets, Inc., 6560 Gunpark Dr., Suite D, Boulder, CO

31 ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΑΔΕΙΕΣ. Εάν είστε επιχείρηση ή οργανισμός, συμφωνείτε ότι όταν σας ζητηθεί από την AgentSheets, Inc. ή από εξουσιοδοτημένο στέλεχος της AgentSheets, Inc. θα παρέχετε πλήρη στοιχεία που να επιβεβαιώνουν ότι κατέχετε έγκυρη άδεια χρήσης για κάθε Λογισμικό κατασκευής AgentSheets, Inc. που χρησιμοποιείτε κατά τη στιγμή του αιτήματος, μέσα σε διάστημα τριάντα (30) ημερών από τη στιγμή που θα διατυπωθεί τέτοιο αίτημα. ΣΗΜΕΙΩΣΗ:Όσον αφορά τη χρήση του λογισμικού στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, σημειώνεται ότι, με βάση ειδική συμφωνία (σχετική σύμβαση μεταξύ ΕΑ.ΙΤΥ και Tessera Multimedia, με ημερομηνία 19/4/2006), το Υπ.Ε.Π.Θ. έχει το δικαίωμα της καθ' οιονδήποτε τρόπο ελεύθερης χρήσης και αξιοποίησης του παρόντος λογισμικού για μη εμπορικούς σκοπούς και για απεριόριστο χρονικό διάστημα καθώς και την εξουσία διάδοσης του έργου με οιονδήποτε τρόπο μέσα στα σχολεία. Ως εκ τούτου στην περίπτωση διαφοράς μεταξύ των όρων της παρούσας άδειας και αυτών που περιλαμβάνονται στην παραπάνω αναφερόμενη ειδική συμφωνία, υπερισχύουν οι όροι της ειδικής συμφωνίας. 28

32 SimWhatever. AgentSheets Corporate Headquarters AgentSheets Inc Gunpark Dr. Suite D Boulder, CO USA Tel: (303) Fax: (303)