Βιολογική Γεωργία στην Κύπρο. Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Βιολογική Γεωργία στην Κύπρο. Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον"

Σωτήριος Καλάρης
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Βιολογική Γεωργία στην Κύπρο. Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον Λάκης Πίγγουρας Πρόεδρος Συνδέσμου Βιοκαλλιεργητών Κύπρου 1

2 Τι είναι βιολογικό; Το βιολογικό προϊόν είναι εκείνο που παράγεται σύμφωνα με τις μεθόδους της βιολογικής γεωργίας ή κτηνοτροφίας. Η βιολογική γεωργία παράγει προϊόντα με φυσικές διεργασίες Χωρίς τη χρήση χημικών συνθετικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων 2

3 Ένταξη στη βιολογική γεωργία Προτού οι ενδιαφερόμενοι επιχειρηματίες ενταχθούν στη βιολογική γεωργία πρέπει να κάνουν αίτηση προς ένα οργανισμό πιστοποίησης ή την αντίστοιχη κρατική αρχή για να τους ενημερώσουν σχετικά με τις δραστηριότητές τους. Τα στοιχεία της εκμετάλλευσης καθώς και οι μέθοδοι παραγωγής θα πρέπει να κοινοποιούνται προς τον ελέγχοντα οργανισμό ελέγχου και πιστοποίησης. Τα βιολογικά αγροκτήματα πρέπει να διανύσουν μία μεταβατική περίοδο, προτού πωλήσουν τα προϊόντα τους ως βιολογικά. 3

4 Κανονισμοί της Ε.Ε. 4

5 Επιθεώρηση και πιστοποίηση Οι βιοκαλλιεργητές, οι μεταποιητές και οι εισαγωγείς πρέπει να πληρούν αυστηρούς όρους αν θέλουν να χρησιμοποιήσουν το λογότυπο της Ε.Ε. ή αντίστοιχα εθνικά σύμβολα. Για να επιβεβαιωθεί ότι συμμορφώνονται με αυτούς τους κανονισμούς, θα πρέπει να υπάρχει ένα αυστηρό σύστημα ελέγχων. Αυτοί οι έλεγχοι διενεργούνται σε κάθε στάδιο της αλυσίδας της βιολογικής παραγωγής, επιτρέποντας σε εσάς, τον καταναλωτή, να είστε σίγουρος ότι αγοράζετε βιολογικά τρόφιμα, τα οποία έχουν παραχθεί σύμφωνα με τους αυστηρούς ευρωπαϊκούς κανόνες. 5

6 Πως μπορώ να αναγνωρίσω τα προϊόντα βιολογικής γεωργίας Στην επισήμανση ή διαφήμιση των προϊόντων βιολογικής γεωργίας θα πρέπει να υπάρχουν οι εξής ενδείξεις: Το εθνικό σήμα αναγνώρισης πιστοποιημένων προϊόντων βιολογικής γεωργίας. Η ένδειξη «ΠΡΟΙΟΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ» σε συνδυασμό με την ονομασία πώλησης του προϊόντος. Η ένδειξη «ΠΡΟΙΟΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ» μόνο σε προϊόντα φυτικής προέλευσης που η καλλιέργεια τους βρίσκεται σε περίοδο μετατροπής, σε συνδυασμό με την ονομασία πώλησης του προϊόντος. Το Κοινοτικό λογότυπο. Ο κωδικός αριθμός έγκρισης του Οργανισμού Ελέγχου & Πιστοποίησης. 6

7 Νέο Λογότυπο της Ε.Ε. για βιολογικά προϊόντα 7

8 Νέο Λογότυπο της Ε.Ε. για βιολογικά προϊόντα Από την 1η Ιουλίου 2010 η χρήση του βιολογικού λογότυπου είναι υποχρεωτική για όλα τα συσκευασμένα βιολογικά προϊόντα που συμμορφώνονται με τη σχετική νομοθεσία και έχουν παραχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Προαιρετικά, μπορεί να χρησιμοποιείται και για εισαγόμενα προϊόντα. Δίπλα από το υποχρεωτικό λογότυπο τοποθετούνται και άλλα ιδιωτικά, περιφερειακά ή εθνικά λογότυπα. 8

9 Παλιό λογότυπο της βιολογικής γεωργίας 9

10 Κωδικοί αριθμοί φορέων και αρχών ελέγχου Όταν χρησιμοποιείται ο βιολογικός λογότυπος της ΕΕ στο προϊόν, πρέπει πάντα να συνοδεύεται από τον κωδικό αριθμό του φορέα ή της αρχής ελέγχου στην οποία υπάγεται ο επιχειρηματίας, ο οποίος διενήργησε την τελευταία εργασία παρασκευής ή προετοιμασίας. Η γενική μορφή των κωδικών αριθμών είναι AB-ΓΔΕ- 999, όπου AB είναι ο κωδικός ISO της χώρας όπου πραγματοποιείται ο έλεγχος, ΓΔΕ είναι όρος που προσδιορίζει τον δεσμό με τη βιολογική παραγωγή, όπως «bio» ή «org» ή «eko» και 999 είναι ο αριθμός αναφοράς. 10

11 Λάκης Πίγγουρας Τηλ.: , Φαξ: ΚΙΣΣΟΝΕΡΓΑ ΠΑΦΟΣ Προϊόν Βιολογικής Γεωργίας Οργανισμός Ελέγχου και πιστοποίησης Lacon CY-BIO-001 ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΠΑΝΑΝΕΣ Καθαρό Βάρος : 17 κιλά 11

12 Παραβάσεις και παρατυπίες Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι κάποιος επιχειρηματίας έχει παραβιάσει τις απαιτήσεις του κανονισμού και του ελέγχου, τότε η αρμόδια αρχή ή ο οργανισμός ελέγχου έχει το δικαίωμα να αποκλείσει τα προϊόντα του από την αγορά των βιολογικών. Όταν παρατηρούνται παρατυπίες σε μία μόνο παρτίδα ενός προϊόντος, τότε η αρμόδια αρχή ή ο οργανισμός ελέγχου μεριμνά ώστε η σήμανση και ο λογότυπος που φέρει το συγκεκριμένο προϊόν δε χρησιμοποιούνται σε αυτήν ακριβώς την παρτίδα. 12

13 Βιολογικά τρόφιμα Τα τρόφιμα μπορούν να σημαίνονται ως «βιολογικά», μόνον εφόσον τουλάχιστον το 95% των γεωργικών συστατικών τους είναι βιολογικά. Τα βιολογικά συστατικά σε μη βιολογικά τρόφιμα μπορούν να αναφέρονται ως βιολογικά στον κατάλογο των συστατικών, εφόσον το εν λόγω τρόφιμο έχει παραχθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία περί βιολογικών προϊόντων. Με σκοπό την εξασφάλιση υψηλότερου βαθμού διαφάνειας, πρέπει να αναγράφεται ο κωδικός αριθμός του φορέα ελέγχου. 13

14 Η χρήση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ Η χρήση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ) και προϊόντων που έχουν παρασκευαστεί από ΓΤΟ εξακολουθεί να είναι απαγορευμένη στη βιολογική παραγωγή. Τα προϊόντα που περιέχουν ΓΤΟ δεν μπορούν να σημαίνονται ως βιολογικά, εκτός και αν τα συστατικά που περιέχουν ΓΤΟ έχουν εισέλθει ακούσια στα προϊόντα και η αναλογία ΓΤΟ στο συστατικό είναι μικρότερη από 0,9%. 14

15 Ανάπτυξη της βιολογικής Γεωργίας στην Κύπρο. Οι πρώτες προσπάθειες στην Κύπρο άρχισαν το Η δεύτερη προσπάθεια έγινε το 1989 στη Λευκωσία, από δύο γεωπόνους απόφοιτους γερμανικών πανεπιστημίων και διήρκεσε τρία χρόνια. Το 1992 δημιουργείται από δύο νέους ανθρώπους η Oινολογική Oικοτεχνία στον Άγιο Αμβρόσιο Λεμεσού, που συνεχίζει μέχρι σήμερα να λειτουργεί με επιτυχία, παράγοντας σταφύλια βιολογικής καλλιέργειας και κρασί. Το 1997 δημιουργούνται νέες μονάδες βιολογικής καλλιέργειας με φρούτα, λαχανικά, ελιές, σταφύλια. Παράλληλα, δημιουργείται ο πρώτος οργανισμός ελέγχου και πιστοποίησης βιολογικών καλλιεργειών, που λειτουργεί με βάση τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 15

16 Η εκκλησία στην βιολογική Γεωργία Το 2000 στον τομέα της βιοκαλλιέργειας μπαίνει και η Εκκλησία. Η Μητρόπολη Μόρφου διαθέτει γι αυτό το σκοπό έκταση 400 στρεμμάτων και παράγει ελιές, φρούτα, σιτηρά, πατάτες, λαχανικά, αρωματικά και άλλα προϊόντα. 16

17 Έτος Η βιολογική γεωργία σε αριθμούς Αριθμός Βιοκαλλιεργητών Έκταση σε δεκάρια Ποσοστό καλλιεργούμενης έκτασης ,12% ,22% ,69% % ,56% ,75% % ,69% 17

18 Κατανομή των εκτάσεων Είδος % επί της συνολικής έκτασης Ελιές 38,81% Σιτηρά 14,55% Ψυχανθή 19,64% Αμπέλια 7,06% Αρωματικά Φυτά 2,29% Χαρουπιές 2,80% Αγρανάπαυση 2,29% Φυλλοβόλα 2,37% Εσπεριδοειδή 0,88% Πατάτες 0,62% Λαχανικά 1,12% 18

19 Η αγορά των βιολογικών στην Κύπρο 2011 Αύξηση της τάξης του 6% στην «αγορά» βιολογικών προϊόντων Από το 52% που ήταν το 2010, η αγορά το 2011 άγγιξε το 58%. Από αυτούς, οι 7 στους 10 περίπου δηλώνουν ότι αγοράζουν τουλάχιστο «μερικές φορές» με τις γυναίκες να αγοράζουν συχνότερα από ότι οι άνδρες. Να σημειωθεί ότι μεγαλύτερης αγοράς εξακολουθούν να τυγχάνουν τα λαχανικά, τα φρούτα και τα αυγά. 19

20 Γνώση της αγοράς Ο δείκτης «γνώσης» για τα βιολογικά προϊόντα, αποτυπώνει ότι 8 στους 10 κύπριους πολίτες γνωρίζουν τα βιολογικά προϊόντα έστω και λίγο. Από αυτούς, η μεγάλη πλειοψηφία συνεχίζει να ενημερώνεται από κάποιο μέσο μαζικής ενημέρωσης, είτε από κάποιο συγγενή ή φίλο. 20

21 Ελλείψεις βιολογικών προϊόντων στην Κυπριακή αγορά Λαχανικά (φρέσκα και κατεψυγμένα) Φρούτα (Φρέσκα και αποξηραμένα) Όσπρια Κρέας Αρτοπαρασκευάσματα Προϊόντα ομορφιάς Διάφορα άλλα μεταποιημένα προϊόντα 21

22 Βιώσιμες μονάδες Καλλιεργούμενες εκτάσεις Ποσότητα παραγωγής Εσωτερική και εξωτερική αγορά Δυνατότητα μεταποίησης Γεωγραφική τοποθέτηση Εναλλαξιμότητα και εποχικότητα παραγωγής 22

23 Ευκαιρίες κατάρτισης και απασχόλησης Μεταλυκειακά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΜΙΕΕΚ) Τεχνικός Βιολογικών Κηπευτικών Καλλιεργειών 23

24 Τεχνικός Βιολογικών Κηπευτικών Καλλιεργειών Ασχολείται με το συνολικό κύκλο φροντίδας βιολογικών κηπευτικών καλλιεργειών, την ανάπτυξη των φυτών, τη συγκομιδή, τη διαλογή, τη συσκευασία και την τήρηση των καλλιεργητικών αρχείων. Συμμετέχει στην κατασκευή και την εγκατάσταση του απαραίτητου για τις βιολογικές καλλιέργειες εξοπλισμού (θερμοκήπια) και μεριμνά για τη συντήρησή του. Ενημερώνεται για την εμπορία των βιολογικών προϊόντων, τις εξελίξεις στο χώρο δραστηριότητάς του και διαχειρίζεται μια μονάδα παραγωγής βιολογικών κηπευτικών προϊόντων. 24

25 ΚΑΘΕΣΤΩΣ Ανάπτυξη της βιολογικής παραγωγής γεωργικών προϊόντων Επιλέξιμοι Κλάδοι (α) Φυτική Παραγωγή - Εσπεριδοειδή - Φυλλοβόλα - Ακρόδρυα - Ελιές - Χαρουπιές - Φοινικιές - Μπανάνες - Αβοκάτο -Μεσπιλιές - Αμπέλια - Λαχανικά - Πατάτες - Όσπρια και αράπικα φιστίκια - Αρωματικά και Φαρμακευτικά φυτά - Σιτηρά και άλλες ξηρικές καλλιέργειες - Κτηνοτροφικά φυτά (β) Ζωική παραγωγή - Αίγες - Προβατίνες - Μοσχάρια πάχυνσης 25

26 ΚΑΘΕΣΤΩΣ Ύψος Ενισχύσεων Φυτικής Παραγωγής (α) Αρδευόμενες δενδρώδεις καλλιέργειες (με εξαίρεση τις χαρουπιές και φοινικιές) και αμπέλια (επιτραπέζια και οινοποιήσιμα) 900 Ευρώ το εκτάριο. (β) Ξηρικές δενδρώδεις καλλιέργειες, χαρουπιές, φοινικιές, λαχανικά, όσπρια, αράπικα φιστίκια, αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, σιτηρά, άλλες ετήσιες ξηρικές καλλιέργειες και κτηνοτροφικά φυτά 600 Ευρώ το εκτάριο. 26

27 ΚΑΘΕΣΤΩΣ Ύψος Ενισχύσεων Ζωικής παραγωγής Είδος ζώου Αναλογούσα ενίσχυση ανά ζώο σε Ευρώ Ενίσχυση ανά εκτάριο* Επιλέξιμη προβατίνα 39,7 (39,7 x 13,3) 528 Επιλέξιμη αίγα 45,4 (45,4 x 13,3) 600 Μοσχάρι Πάχυνσης 111,0 (111,0 x 5)

28 METPO 1.2 Ενίσχυση πρώτης εγκατάστασης νέων γεωργών ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ Είναι ηλικίας κάτω των 40 ετών κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης Να αναλάβουν την υποχρέωση να συμμετέχουν στο Μέτρο τουλάχιστο για δέκα χρόνια Να μην έχουν μόνιμη εξωγεωργική απασχόληση. Πρέπει να αφιερώνουν τουλάχιστο το 80% του εργάσιμου χρόνου τους (Μ.Α.Ε.), στις εργασίες της γεωργικής εκμετάλλευσης. Οι εκτάσεις θα πρέπει να είναι ιδιόκτητες ή ενοικιασμένες με 10ετή τουλάχιστο μίσθωση, Μέχρι ευρώ. 28

29 1.5.1 «Επενδύσεις στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις» Το Καθεστώς προβλέπει ενισχύσεις ύψους 40% - 60% της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης για επενδύσεις στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Οι επιλέξιμες δαπάνες καλύπτουν έγγειες βελτιώσεις και χωροταξικές δράσεις, αγορά γεωργικών μηχανημάτων και εξοπλισμού, κατασκευές γεωργικών και κτηνοτροφικών υποστατικών καθώς και άλλα γενικά έξοδα. Περιλαμβάνεται επίσης για τους αιτητές κάτω των 40 ετών η αγορά γης για γεωργικούς σκοπούς μέχρι ποσοστό 10% της συνολική επιλέξιμης δαπάνης. Το Καθεστώς καλύπτει όλους τους κλάδους της γεωργίας και κτηνοτροφίας. Στο μέτρο μπορούν να συμμετάσχουν όλοι όσοι ασκούν γεωργική δραστηριότητα σε πλήρη ή μερική βάση. Το ελάχιστο ποσό ενίσχυσης κατά αίτηση καθορίζεται στα και το ανώτατο ποσό ενίσχυσης κατά εκμετάλλευση για όλη την προγραμματική περίοδο ανέρχεται στα ( για τους νέους γεωργούς). 29

30 Σύνδεσμος Βιοκαλλιεργητών Κύπρου Ιστοσελίδα: Τηλ.: Φαξ: T.K.: 25082, 1306 Λευκωσία 30

Σχετικά έγγραφα

Αντώνης Σιήμης Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Αντώνης Σιήμης Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ Β.Γ. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ ΡΟΜΗ ΓΙΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ Β.Γ. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ