ΜΗΣΡΙΚΟ ΘΗΛΑΜΟ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΥΡΟΝΣΙΔΑ Η ΠΡΟΠΑΘΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΗ ΣΗ ΝΕΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΞΙΑ ΣΟΤ ΜΗΣΡΙΚΟΤ ΘΗΛΑΜΟΤ ΣΗΝ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΟΤ ΒΡΕΥΟΤ.

Transcript

1 ΜΗΣΡΙΚΟ ΘΗΛΑΜΟ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΥΡΟΝΣΙΔΑ Η ΠΡΟΠΑΘΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΗ ΣΗ ΝΕΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΞΙΑ ΣΟΤ ΜΗΣΡΙΚΟΤ ΘΗΛΑΜΟΤ ΣΗΝ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΟΤ ΒΡΕΥΟΤ.

2 Η ενημέρωση των εγκύων για τα πλεονεκτήματα και τις τεχνικές του θηλασμού ξεκινά στα πλαίσια των μαθημάτων ψυχοπροφυλακτικής αγωγής.είναι σημαντικό η μέλλουσα μητέρα να ενημερωθεί και να πειστεί ότι η καλύτερη τροφή για το μωρό της είναι ο θηλασμός που η ίδια μπορεί να του προσφέρει. Η μητέρα που αποφασίζει να θηλάσει, θα πρέπει να γνωρίζει ότι θα χρειαστεί υποστήριξη και βοήθεια από τις πρώτες ώρες καθώς και ότι έχει δικαίωμα να ζητά την στήριξη αυτή από το εξειδικευμένο προσωπικό. τη συνέχεια ακολουθεί παρουσίαση των πλεονεκτημάτων του μητρικού θηλασμού, καθώς και τα κυριότερα εμπόδια που συναντά η νέα μητέρα είτε γεννά σε δημόσιο μαιευτήριο είτε σε ιδιωτικό.

3 ύντομη αναφορά για τα οφέλη μητρικού Για το παιδί θηλασμού. Ο μητρικός θηλασμός σχετίζεται με χαμηλή συχνότητα λοιμώξεων γαστρεντερικού και μέσης ωτίτιδας στα βρέφη. Σα πρόωρα βρέφη προστατεύονται από την νεκρωτική εντεροκολίτιδα. Κατά την παιδική ηλικία, ο θηλασμός δρα ανασταλτικά σε ασθματική βρογχίτιδα, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και παιδικό καρκίνο. Ο θηλασμός σχετίζεται σύμφωνα με έρευνες με χαμηλότερη αρτηριακή πίεση στην ενήλικο ζωή, μικρότερο δείκτη μάζας σώματος, μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 και υπερχοληστερολαιμίας.

4 ύμφωνα με μελέτες διαπιστώνεται αιτιολογική σύνδεση μητρικού θηλασμού και παιδικού δείκτη νοημοσύνης IQ.Η διανοητική ανάπτυξη των παιδιών που θήλασαν διαπιστώνεται με μεγαλύτερη επιτυχία σε τεστ γλώσσας, μαθηματικών και συνολικής σχολικής επίδοσης. Η σωματική και βλεμματική επαφή ανάμεσα στη μητέρα και το βρέφος που θηλάζει καλύπτει όχι μόνο την ανάγκη τροφής αλλά προσφέρει ζεστασιά,τρυφερότητα και ασφάλεια. Ο δεσμός μητέρας-βρέφους, μέσω του θηλασμού, βοηθά το βρέφος να αναπτύξει ικανότητες συναισθηματικής έκφρασης, επικοινωνίαςχρήσιμα στοιχεία για την διάπλαση ενός χαρακτήρα πιο ισορροπημένου ευγενικού και ανθρώπινου. Σο μητρικό γάλα διαφέρει από μητέρα σε μητέρα, από θηλασμό σε θηλασμό, από μέρα σε μέρα και από ώρα σε ώρα ανάλογα με τις ανάγκες κάθε παιδιού. Η εξελικτική ιδιαιτερότητα του ανθρώπινου γάλακτος το καθιστά ιδανική τροφή, και καμιά προσπάθεια τροποποίησης του <ξένου>γάλακτος δεν μπορεί να το κάνει ισάξιο του μητρικού.

5 Για την μητέρα Οι μητέρες που θηλάζουν εμφανίζουν πιο σπάνια καρκίνο του μαστού, καρκίνο ωοθηκών και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Κατά τη διάρκεια του θηλασμού, εκκρίνεται η ορμόνη ωκυτοκίνη, η οποία προστατεύει τη γυναίκα από κατάθλιψη, ενώ ενδυναμώνει τα αισθήματα τρυφερότητας και αγάπης για το παιδί της. Οι γυναίκες που θηλάζουν νιώθουν καλύτερα με το σώμα τους και το πως αυτό λειτουργεί γεγονός που τις κάνει να έχουν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση. Οι μητέρες που θηλάζουν τα παιδιά τους συμβάλλουν στην οικονομία και στην ποιότητα ζωής τόσο της οικογένειας όσο και ολόκληρης της κοινωνίας. Ο αποκλειστικός θηλασμός παρέχει φυσική αντισύλληψη στο ζευγάρι.

6 τα πλαίσια των μαθημάτων προετοιμασίας για την μητρότητα, η μέλλουσα μητέρα ενημερώνεται στη συνέχεια για την τέχνη του θηλασμού, αλλά και για τις δυσκολίες και την παραπληροφόρηση που θα συναντήσει. υστήνεται σε όλη τη διάρκεια των μαθημάτων η συμμέτοχη του πατέρα. Είναι σημαντικό για τον πατέρα να νιώθει κοντά στην σύντροφο του σε όλη τη διαδικασία ώστε να είναι σε θέση να αναλάβει ενεργό ρόλο υποστηρίζοντας την και παράλληλα να βιώσει πρωτόγνωρα συναισθήματα.

7

8 Για την εδραίωση του θηλασμού θα πρέπει να εφαρμοστούν τα παρακάτω:

9 Ο Θηλασμός θα πρέπει να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατόν μετά τον τοκετό.δηλώστε την επιθυμία σας για αποκλειστικό θηλασμό. Σο βρέφος πρέπει να θηλάζει πολύ συχνά έως και 18 ώρες το 24ωρο μέχρι να γίνει 40 ημερών. Σα βρέφη, αφού γίνουν 40 ημερών μπαίνουν σε κάποιο πρόγραμμα και όταν γίνουν 3 μηνών μειώνουν περισσότερο τις ώρες θηλασμού. Είναι σημαντικό η νέα μητέρα να ξεκουράζεται τις ώρες που το μωρό κοιμάται και να έχει βοήθεια και υποστήριξη στις καθημερινές υποχρεώσεις του σπιτιού. Η μητέρα θα πρέπει να ξυπνά το μωρό της ώσπου να γίνει δύο εβδομάδων, να έχει ανακτήσει το βέρος γέννησης συν 200 γραμμάρια και να ουρεί οκτώ φορές το 24 ωρο. Κατά τη διάρκεια της ημέρας θα πρέπει να το ξυπνά κάθε δύο ώρες από την έναρξη του προηγούμενου θηλασμού και κατά τη νύχτα κάθε τρεις ώρες. Όταν γίνουν τα παραπάνω σταματά να το ξυπνά τη νύχτα.

10 Κάθε μητέρα έχει αρκετό γάλα και μπορεί να ελέγχει αν το μωρό της χορταίνει όταν το ακούει να καταπίνει, όταν το μωρό έχει 6-8 βρεγμένες πάνες το 24 ωρο, όταν η ίδια διψά πολύ κατά τη διάρκεια του θηλασμού και όταν το μωρό φαίνεται ικανοποιημένο. Η νέα μητέρα εκπαιδεύεται στη σωστή στάση θηλασμού που είναι η εξής :Παίρνει αρχικά αναπαυτική θέση με το μωρό στην αγκαλιά της. Σο σώμα του μωρού θα πρέπει να είναι ολόκληρο στραμμένο προς το σώμα της μητέρας και η κοιλιά του μωρού να ακουμπά το στομάχι της μητέρας. Είναι σημαντικό το στόμα του μωρού να ακουμπά στη θηλαία άλω και όχι στη θηλή με αυτό τον τρόπο ο θηλασμός δεν είναι επώδυνος. Για την υγιεινή του στήθους δίνονται οι κατάλληλες συμβουλές που δεν είναι άλλες από το μπάνιο και αποφυγή τοποθέτησης οποιαδήποτε αλοιφής. υνίσταται να αφήνεται ποσότητα γάλακτος στις θηλές αφού αυτό τις καθαρίζει με τον καλύτερο τρόπο. Απαραίτητο είναι το συχνό πλύσιμο των χεριών. Η διατροφή της θηλάζουσας μητέρας θα πρέπει να είναι πλούσια σε νερό-3 λίτρα το 24 ωρο-, να έχει τρία κύρια γεύματα και δυο ενδιάμεσα μικρότερα. Είναι σημαντικό η διατροφή κατά τον θηλασμό να είναι ποιοτική και ικανοποιητική σε ποσότητα για τονωθεί ο οργανισμός της μητέρας και να αντεπεξέλθει στους καινούργιους απαιτητικούς ρυθμούς.

11 Ο θηλασμός για μια νέα μητέρα απαιτεί χρόνο, ιδιαίτερα τις πρώτες σαράντα ημέρες, αφοσίωση, επιμονή και προσπάθεια. Είναι κρίσιμης σημασίας κατά την περίοδο αυτή ο πατέρας να συμβάλει με κάθε τρόπο, είτε στις καθημερινές υποχρεώσεις ενός σπιτιού, είτε υποστηρίζοντας τη θηλάζουσα μητέρα δίνοντας της δύναμη,ενθάρρυνση και αγάπη. το στάδιο αυτό, που ολοκληρώνεται η εκπαίδευση γύρω από τον θηλασμό, οι περισσότερες γυναίκες δηλώνουν την επιθυμία και την απόφαση να θηλάσουν, είναι καίριας σημασίας στο σημείο αυτό να ενημερωθούν για τις συνθήκες που επικρατούν στο μαιευτήριο, για τα τυχόν εμπόδια που συναντήσουν και στοιχεία παραπληροφόρησης που θα δυσκολέψουν την έγκαιρη εγκατάσταση του θηλασμού. Για όλους τους ενδοιασμούς και ερωτήματα που προκύπτουν όσο βρίσκονται στο μαιευτήριο παρέχεται τηλεφωνική επικοινωνία και υποστήριξη.

12 Αναλυτικότερα

13 Σο σύστημα υγείας που επικρατεί στα μαιευτήρια της χώρας μας, στερεί από μητέρες και βρέφη τη σπουδαιότητα της πρώτης επαφής και των πολύτιμων πρώτων ωρών θηλασμού. ύμφωνα με έρευνα για τις συνθήκες θηλασμού στην Ελλάδα (IBCLC Ελλάδος <<Γαλαξίας>>2011)το 86%δήλωσε ότι αποχωρίζονται οι μητέρες από το βρέφος αμέσως μετά τον τοκετό. Η συνήθης αυτή τακτική των μαιευτηρίων εμποδίζει την έγκαιρη εδραίωση του θηλασμού, αφού το αντανακλαστικό του θηλασμού ενεργοποιείται από την πρώτη ώρα γέννησης. Η ενημερωμένη μητέρα γνωρίζοντας τη σπουδαιότητα της επαφής του στήθους της και του βρέφους,(skin to skin contact) έχει το δικαίωμα να ζητήσει το βρέφος κοντά της και να ξεκινήσει άμεσα τον θηλασμό.

14 ημαντική είναι η επιλογή μαιευτηρίου που εφαρμόζει το rooming in,δηλαδή η μητέρα να έχει το μωρό της στο ίδιο δωμάτιο όλο το 24 ωρο. Έτσι η μητέρα θα έχει την ευκαιρία να θηλάζει ελεύθερα και όση ώρα το μωρό ζητάει να τραφεί. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η χορήγηση ξένου γάλακτος η οποία αναστέλλει την φυσιολογική παραγωγή του στήθους. υνίσταται στη μητέρα, όταν γεννά σε μαιευτήριο που δεν εφαρμόζει το rooming in να δηλώνει την απόφαση της για αποκλειστικό θηλασμό. Ο θηλασμός ακολουθεί τον νόμο της προσφοράς και της ζήτησης έτσι όσο το μωρό θηλάζει τόσο η παραγωγή γάλακτος θα προσαρμόζεται στις ανάγκες του βρέφους. Η χορήγηση ξένου γάλακτος με το όνομα συμπλήρωμα, λέξη που υπονοεί ότι το μητρικό γάλα δε επαρκεί, αναστέλλει την παραγωγή γάλακτος από την μητέρα το μωρό χορταίνει με το ξένο γάλα και θηλάζει λιγότερο.

15 Ο μητέρα που γεννά με καισαρική τομή μπορεί να θηλάσει μόλις αισθανθεί καλά. Η στάση θηλασμού είναι δυνατόν να αλλάξει, λόγω της τομής και η γυναίκα να θηλάσει ξαπλωμένη στο πλάι με το σώμα του μωρού να εφάπτεται στο δικό της. Σα περισσότερα φάρμακα που δίνονται κατά τη διάρκεια της καισαρικής δεν επηρεάζουν σοβαρά το μωρό.εάν παρόλα αυτά η μητέρα δεν επιτρέπεται να θηλάσει αμέσως δίνονται οδηγίες διατήρησης της γαλουχίας μέχρι τις επόμενες μέρες που θα ξεκινήσει ο θηλασμός.

16

17 Πέρα από τα παραπάνω, η νέα μητέρα ενημερώνεται για στοιχεία παραπληροφόρησης που μπορεί να συναντήσει, όπως: Σις πρώτες μέρες δεν έχεις γάλα και στο μωρό θα πρέπει να δοθεί συμπλήρωμα. Η πραγματικότητα είναι ότι το πρωτόγαλα είναι ότι ακριβώς χρειάζεται το μωρό μιας και είναι πλούσιο σε αντισώματα που ενισχύουν την ανώριμη ακόμα άμυνα του βρεφικού οργανισμού. Εκτός από τα αντισώματα περνούν από τη μητέρα στο βρέφος πρωτεΐνες, βιταμίνες, λευκώματα απαραίτητα συστατικά για τις πρώτες μέρες της ζωής του. Ο θηλασμός είναι αναγκαίο να ξεκινά μετά τη γέννηση και αυτές οι πρώτες μέρες είναι κρίσιμες για την ομαλή εξέλιξη του.

18 Ο θηλασμός θα πρέπει να διαρκεί 10 λεπτά από το ένα στήθος και 10 λεπτά από το άλλο, ανά 3ωρο. Η εμπειρία δείχνει ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατον να εφαρμοστεί τον πρώτο καιρό. Ο θηλασμός χρειάζεται περισσότερο χρόνο είναι μια σχέση που διαμορφώνεται και το μωρό είναι ανάγκη να θηλάζει όση ώρα θέλει και πολύ συχνά,ακόμα και ανά ώρα στις πρώτες μέρες. Αργότερα αφού γίνει σαράντα ημερών θα θηλάζει γρηγορότερα και με μεγαλύτερα μεσοδιαστήματα.

19 Σέλος θα πρέπει να είναι ενήμερες, ότι το Τπουργείο Τγείας υιοθετώντας τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Τγείας και της Unicef,για την εμπορία υποκατάστατων μητρικού γάλακτος, προέβη στα εξής μεταξύ άλλων: Η συνταγογράφηση ξένου γάλακτος πρέπει να συνοδεύεται από ιατρική γνωμάτευση που να εξηγεί τους λόγους για τους οποίους το μωρό δεν μπορεί να θηλάσει. Απαγορεύεται η παρακαταθήκη και διαφήμιση υποκατάστατων μητρικού γάλακτος στα μαιευτήρια.

20 Ολοκληρώνοντας Πέρα από την ενημέρωση και την εκπαίδευση των νέων μητέρων γύρω από τον μητρικό θηλασμό, το σημαντικότερο ρόλο παίζει η ίδια η απόφαση της γυναίκας. Οι νέες μητέρες που επιθυμούν να θηλάσουν είναι αυτές που θα ζητήσουν ενημέρωση και υποστήριξη μέσα από τα μαθήματα για την μητρότητα, από κατάλληλα εκπαιδευμένες μαίες. Η θέληση αυτή και η επιμονή στην απόφαση τους βοηθά να ξεπεράσουν τα προβλήματα που προκύπτουν. Μετά την έξοδο τους από το μαιευτήριο παρέχεται βοήθεια και υποστήριξη, με επίσκεψη στο χώρο τους και παρακολούθηση ενός ολόκληρου θηλασμού όπου διαπιστώνεται εάν όλα γίνονται όπως πρέπει.

21 Για να αυξηθεί το ποσοστό των θηλάζουσων μητέρων στην Ελλάδα είναι ανάγκη το Τπουργείο Τγείας να εφαρμόσει ένα σύστημα φιλικό προς το θηλασμό, να ελέγχει τις παραβιάσεις του κώδικα εμπορίας υποκατάστατων μητρικού γάλακτος, να εκπαιδεύσει όλους τους επαγγελματίες υγείας που συμβουλεύουν και επηρεάζουν την μέλλουσα μητέρα. ημαντικό είναι να γίνει αυστηρότερο το πλαίσιο για τις διαφημίσεις των τροποποιημένων υποκατάστατων μητρικού γάλακτος, ενώ παράλληλα να εφαρμοστούν προγράμματα για την προώθηση του μητρικού θηλασμού.

22 ΠΕΡΙΛΗΨΗ τα πλαίσια ενημέρωσης και προετοιμασίας των εγκύων για τη μητρότητα γίνεται αναφορά για τα οφέλη του μητρικού θηλασμού τόσο στην ανάπτυξη ενός υγιούς βρέφους, όσο και για την προστασία που του προσφέρει μειώνοντας τις πιθανότητες εμφάνισης λοιμώξεων και νοσημάτων. ημαντική είναι η συμβολή του στην δημιουργία ασφαλούς δεσμού με τη μητέρα βοηθώντας το να αναπτύξει ολοκληρωμένα το δυναμικό του με συναισθηματική κάλυψη. Περιγράφονται τα εμπόδια που παρουσιάζονται στην επιλογή της μητέρας να θηλάσει, στην εγκατάσταση του θηλασμού και στη συνέχιση του, καθώς και τρόποι αντιμετώπισης τους.

23 Πηγές: Βιβλιογραφία 1.Zanardo V et al.early lactation failure and formula adoption after elective caesarean delivery cohort study.arch Dis Child Fetal Ed.2012 Apr Holmes AV et al.combination Feeding of Breast Milk and Formula:Evidence for Shorter Breast Feeding Duration From the National Health and Nutrition Examination Survey.J Pediatr.2011:159: Μετάφραση/χολιασμός:τέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC Science Daily, 17/03/