Γηπιωκαηηθή εξγαζία κε ζέκα: Η ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΙΚΗ ΜΙΘΧΗ (LEASING) ΣΗΝ ΚΑΣΑΚΔΤΑΣΙΚΗ ΒΙΟΜΗΥΑΝΙΑ. Δπηκέιεηα: ΜΑΓΚΑΦΙΝΗ ΑΝΘΟΤΛΑ

Transcript

1 ΑΡΙΣΟΣΔΛΔΙΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ ΠΟΛΤΣΔΥΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΣΜΗΜΑ ΠΟΛΙΣΙΚΧΝ ΜΗΥΑΝΙΚΧΝ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΓΙΚΔΤΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΣΔΥΝΙΚΧΝ ΔΡΓΧΝ Γηπιωκαηηθή εξγαζία κε ζέκα: Η ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΙΚΗ ΜΙΘΧΗ (LEASING) ΣΗΝ ΚΑΣΑΚΔΤΑΣΙΚΗ ΒΙΟΜΗΥΑΝΙΑ Δπηκέιεηα: ΜΑΓΚΑΦΙΝΗ ΑΝΘΟΤΛΑ Δπηβιέπνπζα θαζεγήηξηα: Γιπθεξία Καιθαθάθνπ Δμεηαζηηθή επηηξνπή: Γιπθεξία Καιθαθάθνπ Καζεγήηξηα Παλαγηώηεο Παπαϊωάλλνπ Καζεγεηήο Ππξγίδεο Υξίζηνο Καζεγεηήο ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ Οθηώβξηνο 2010

2 ΔΤΥΑΡΙΣΙΔ Θα ήζεια λα επραξηζηήζσ ζεξκά ηελ επηβιέπνπζα ηεο εξγαζίαο, θπξία Γιπθεξία Καιθαθάθνπ, Καζεγήηξηα θαη Γηεπζχληξηα ηνπ Μεηαπηπρηαθνχ Πξνγξάκκαηνο Δηδίθεπζεο, γηα ηελ επθαηξία πνπ κνπ έδσζε λα αζρνιεζψ κε ηελ κειέηε ηνπ ζεζκνχ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Υσξίο ηηο πνιχηηκεο παξεκβάζεηο θαη ππνδείμεηο ηεο νπνίαο δελ ζα ήηαλ δπλαηή ε νινθιήξσζε ηεο δηπισκαηηθήο. 1

3 ΠΔΡΙΛΗΦΗ Ο Ν. 1665/1986 θαζηέξσζε γηα πξψηε θνξά ζηε ρψξα καο ηε ζχκβαζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ( ή ζχκβαζεο leasing) δηεπξχλνληαο έηζη ηνπο ρξεκαηνδνηηθνχο κεραληζκνχο ζηνπο νπνίνπο θαη πξνζθεχγνπλ επηρεηξήζεηο θαη επαγγεικαηίεο πξνθεηκέλνπ λα αλαλεψζνπλ, εθζπγρξνλίζνπλ ή θαη λα επεθηείλνπλ ηηο παξαγσγηθέο ηνπο εγθαηαζηάζεηο, ηνλ επηρεηξεζηαθφ ή επαγγεικαηηθφ ηνπο εμνπιηζκφ εμνηθνλνκψληαο παξάιιεια ηα ηδία θεθάιαηα ηνπο ηα νπνία κπνξνχλ λα επελδχζνπλ ζε επσθειέζηεξεο νηθνλνκηθά δξαζηεξηφηεηεο. Πξφθεηηαη γηα κία ζχκβαζε, ε νπνία θιείλεη ζηε ρψξα καο λνκνζεηηθά είθνζη θαη παξαπάλσ ρξφληα δσήο θαη εθαξκφδεηαη επξχηαηα ζε φιεο ηηο νηθνλνκηθά αλεπηπγκέλεο ρψξεο ηεο Ακεξηθήο, ηεο Δπξψπεο θαη ηεο Αζίαο. Αληηθεηκεληθφο ζθνπφο ηεο παξνχζαο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη ε αλάιπζε ηνπ ζεζκνχ απηνχ κε ηδηαίηεξε έκθαζε ζηελ θαηαζθεπαζηηθή βηνκεραλία. Αξρηθά αλαπηχζζεηαη ε έλλνηα ηνπ leasing, νη θπξηφηεξεο κνξθέο ηνπ θαζψο θαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη θαηά ηελ ζχλαςε ηεο ζχκβαζεο. ε δεχηεξν επίπεδν παξνπζηάδνληαη ηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε ζχκβαζε απηή γηα ηνλ κηζζσηή, ηνλ εθκηζζσηή θαη ηνλ πσιεηή ηνπ πξάγκαηνο. Δπηπιένλ γίλεηαη κηα ζχληνκε αλαθνξά ζηα Γηεζλή Λνγηζηηθά Πξφηππα. Σέινο αλαιχεηαη ν θιάδνο ησλ κηζζψζεσλ κε έκθαζε ζηελ θαηαζθεπαζηηθή βηνκεραλία, ζε Δπξσπατθφ θαη εγρψξην επίπεδν, ζχκθσλα κε ηα δεδνκέλα ηεο Δπξσπατθήο πλνκνζπνλδίαο πλδέζκσλ Δηαηξηψλ Leasing θαη ηεο Έλσζεο Διιεληθψλ Δηαηξηψλ Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο. 2

4 ABSTRACT The Law No.1665 of 1986 established for the first time in Greece the notion of the financing loaning or as it is most commonly known, the leasing contract. Through this type of agreement, the lending base for the financial institutions that were allowed to give such loans was widened, since a very large amount of corporations or even business oriented individuals, leaned towards that option of acquiring capital in order to either renew or update their production facilities and their professional equipment. The benefit of doing so is the saving of own funds in order to be able to invest them elsewhere in other profit making activities. In reality, the leasing contracts became part of the legislation and operate in our country for more than 20 years, the same way that most developed countries in the United States of America, Europe and Asia also do. The main objective of this particular diplomatic thesis statement is the analysis of the notion of leasing, with particular focus on the construction industry. In the beginning, it starts with an explanation of the theory of leasing, its main characteristics and forms, and finally with the procedure needed or the contract to be made and agreed. On the second part of the paper, the advantages and disadvantages of such a contract are explained and analyzed, regarding the one that sells the product, the one that receives the leasing contract and the one that provides it. There is also a short notice on the International Financial Reporting Standards. On the final part there is an analysis of leasing sector with emphasis on the construction industry, both on a European and a local level, according to the standards of the European Confederation of the Association of Leasing Companies and the Hellenic Union of Financial Leasing. 3

5 ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ ΠΔΡΙΛΗΦΗ... 2 ABSTRACT... 3 ΔΙΑΓΧΓΗ... 8 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1: Ο ΘΔΜΟ ΣΟΤ LEASING ΓΔΝΙΚΑ Ζ έλλνηα ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο Ζ ιεηηνπξγία ηνπ ζεζκνχ Ηζηνξηθή αλαζθφπεζε ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2: ΚΑΣΗΓΟΡΙΔ LEASING Κπξηφηεξεο κνξθέο leasing Δηδηθέο θαηεγνξίεο Leasing ΚΔΦΑΛΑΙΟ 3: ΓΙAΓΙΚΑΙΑ ΤΜΒΑΗ LEASING Γηαδηθαζία ζχκβαζεο leasing πκβαηηθέο ππνρξεψζεηο ηνπ κηζζσηή ζρεηηθά κε ην κίζζην Πξνυπνζέζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο Οη ζπκβαιιφκελνη ηεο ζχκβαζεο ρέζεηο κεηαμχ ησλ ζπκβαιιφκελσλ Σν λνκηθφ πιαίζην ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4: ΠΛΔΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ ΚΑΙ ΜΔΙΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ ΣΟΤ LEASING Πιενλεθηήκαηα ηνπ leasing Πιενλεθηήκαηα γηα ηνλ κηζζσηή Πιενλεθηήκαηα γηα ηνλ εθκηζζσηή Πιενλεθηήκαηα γηα ηνλ πσιεηή ηνπ πξάγκαηνο Πιενλεθηήκαηα γηα ηηο εζληθέο νηθνλνκίεο Μεηνλεθηήκαηα ηνπ leasing χγθξηζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κε ηελ αγνξά θαη ηνλ δαλεηζκφ ΚΔΦΑΛΑΙΟ 5: ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΑ ΓΙΔΘΝΗ ΛΟΓΙΣΙΚΑ ΠΡΟΣΤΠΑ ηφρνο ηνπ ΓΛΠ

6 5.2 Καηάηαμε ησλ κηζζψζεσλ Λνγηζηηθέο αξρέο κηζζσηψλ Λνγηζηηθέο αξρέο εθκηζζσηψλ πλαιιαγέο sale and leaseback ΚΔΦΑΛΑΙΟ 6: ΣΟ LEASING ΣΗΝ ΚΑΣΑΚΔΤΑΣΙΚΗ ΒΙΟΜΗΥΑΝΙΑ Σν leasing αθηλήησλ Σν leasing ηνπ θαηαζθεπαζηηθνχ εμνπιηζκνχ Ζ αγνξά ηνπ leasing ζηελ Δπξψπε Γείθηεο δηείζδπζεο leasing Οη κεγαιχηεξεο εηαηξίεο leasing ζηελ Δπξψπε ΚΔΦΑΛΑΙΟ 7: Ο ΚΛΑΓΟ ΣΟΤ LEASING ΣΗΝ ΔΛΛΑΓΑ Σν leasing ζηελ Διιάδα Σν ειιεληθφ λνκνζεηηθφ πιαίζην Ο θιάδνο ζηελ πεξίνδν Μεγάιεο ζπκθσλίεο ζηνλ ειιεληθφ ρψξν Διιεληθέο εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ΚΔΦΑΛΑΙΟ 8: ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

7 ΠΙΝΑΚΑ ΔΙΚΟΝΧΝ Δηθφλα 1.1: Γηαδηθαζία leasing 13 ρήκα 6.1: πλνιηθή λέα παξαγσγή αλά έηνο.90 ρήκα 6.2: Ρπζκφο αχμεζεο αλά έηνο..91 ρήκα 6.3: Αχμεζε αλά θαηεγνξία..91 ρήκα 6.4: Καηλνχξηνο εμνπιηζκφο αλά θαηεγνξία (2008).92 ρήκα 6.5: Ρπζκφο αχμεζεο αλά θαηεγνξία (2008) 93 ρήκα 6.6: Καηλνχξηεο κηζζψζεηο αλά ηχπν (2008) 94 Γξάθεκα 6.1: Μίζζσζε αθηλήησλ-αλά ηχπν κηζζψκαηνο.95 Γξάθεκα 6.2: Μίζζσζε εμνπιηζκνχ-αλά ηχπν κηζζψκαηνο..96 Γξάθεκα 6.3: Γεσγξαθηθή θαηαλνκή ηεο Δπξσπατθήο δξαζηεξηφηεηαο(2008).97 Γξάθεκα 6.4: Ρπζκνί αλάπηπμεο Δπξσπατθψλ ρψξσλ Γξάθεκα 6.5: Γείθηεο δηείζδπζεο leasing γηα ηελ Δπξψπε ηα έηε Γξάθεκα 7.1: Καηαλνκή ζπκβνιαίσλ αλά είδνο εμνπιηζκνχ (2009) Γξάθεκα 7.2: Καηαλνκή ζπκβνιαίσλ αλά επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα(2009) Γξάθεκα 7.3: Καηαλνκή αλά δηάξθεηα ζπκβνιαίνπ (2009)..122 Γξάθεκα 7.4: Ρπζκφο αχμεζεο αλά έηνο Γξάθεκα 7.5: Αλαινγία θηλεηψλ-αθίλεησλ Γξάθεκα 7.6: Γεσγξαθηθή θαηαλνκή (2009) 124 6

8 ΠΙΝΑΚΑ ΠΙΝΑΚΧΝ Πίλαθαο 6.1: Γείθηεο δηείζδπζεο leasing ζηηο Δπξσπατθέο ρψξεο ( ) 100 Πίλαθαο 6.2: Leaseurope θαηάηαμε ησλ Δηαηξηψλ Leasing Πίλαθαο 7.1: Βαζηθά νηθνλνκηθά κεγέζε ειιεληθψλ εηαηξεηψλ leasing

9 ΔΙΑΓΧΓΗ Οη ππεξεζίεο πνπ παξέρνπλ νη ηξάπεδεο ζηηο επηρεηξήζεηο θαιχπηνπλ έλα επξχ θάζκα ησλ αλαγθψλ ηνπο. Ηδηαίηεξε ζεκαζία γηα ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε έρεη ε θάιπςε ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ αλαγθψλ ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε επελδχζεσλ θαη ηελ εμππεξέηεζε ηεο παξαγσγηθήο δξαζηεξηφηεηαο ηνπο. ηηο επηρεηξήζεηο πνπ πξαγκαηνπνηνχλ επελδχζεηο γηα ηελ απφθηεζε ή αλαλέσζε ησλ παγίσλ ζηνηρείσλ ηνπο, ην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα παξέρεη κεζνκαθξνπξφζεζκν δαλεηζκφ, πξνζαξκνζκέλν σο πξνο ην χςνο, ηε δηάξθεηα θαη ηνπο ινηπνχο φξνπο ζηηο αλάγθεο θαη πξννπηηθέο ηνπο. Ο δαλεηζκφο απηφο κπνξεί λα ζπλδπαζηεί κε ηα νθέιε πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ ππαγσγή ηεο επέλδπζεο ζηνλ αλαπηπμηαθφ λφκν, εθφζνλ ζπληξέρνπλ νη πξνυπνζέζεηο πνπ νξίδνληαη απφ απηφλ. Γηα ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ πνπ αλαθχπηνπλ θαηά ηελ παξαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ, ην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα παξέρεη ην αλαγθαίν θεθάιαην θίλεζεο, κε φξνπο πξνζαξκνζκέλνπο ζηηο πξαγκαηηθέο αλάγθεο ηνπο. Πέξα απφ απηά φκσο ην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα εηζήγαγε, ηα ηειεπηαία ρξφληα, ζεζκνχο νη νπνίνη θαιχπηνπλ ηηο αλάγθεο ησλ επηρεηξήζεσλ κε πεξηζζφηεξν εμεηδηθεπκέλνπο θαη απνηειεζκαηηθνχο ηξφπνπο. Ο ζεκαληηθφηεξνο απφ απηνχο είλαη ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, ε νπνία αλαπηχρζεθε ζηελ ρψξα καο ηα ηειεπηαία είθνζη ρξφληα. ην πιαίζην ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζηξαηεγηθψλ θαη πνιηηηθψλ πνπ αθνξνχλ εζσηεξηθά κηα επηρείξεζε αλήθεη ε επηινγή γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε επελδπηηθψλ ζρεδίσλ πνπ ραξαθηεξίδνληαη απφ θαηλνηνκία, ηερλνινγηθή πξσηνηππία, ζπλερή πξνζαξκνγή ζηηο ηάζεηο θαη ζηηο ηξέρνπζεο αλάγθεο ηεο αγνξάο-ζηφρνπ θαη ηα νπνία γεληθφηεξα αλακέλεηαη φηη ζα εμαζθαιίζνπλ ζεηηθή δήηεζε θαη ηακεηαθέο ξνέο γηα ηελ επηρείξεζε, απνδίδνληαο ηεο ζπγθξηηηθφ πιενλέθηεκα θαη ζεηηθέο πξννπηηθέο γηα ην κέιινλ. Αλαπφζπαζην κέξνο ηεο πινπνίεζεο ηέηνησλ ζρεδίσλ επέθηαζεο απνηειεί ε επέλδπζε ζε λέν εμνπιηζκφ παγίνπ θεθαιαίνπ θαη θεθαιαηνπρηθψλ αγαζψλ, ε νπνία 8

10 κπνξεί λα ρξεκαηνδνηεζεί είηε κέζσ ηδίσλ θεθαιαίσλ, είηε κέζσ ηξαπεδηθνχ δαλεηζκνχ, είηε κέζσ ζχγρξνλσλ κνξθψλ ρξεκαηνδφηεζεο, φπσο είλαη ην leasing. ηελ απινχζηεξε κνξθή ηνπ, ην leasing απνηειεί κία ζχκβαζε κεηαμχ κηαο εηαηξείαο εηδηθνχ ζθνπνχ, γλσζηήο σο εηαηξείαο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πνπ θαιείηαη εθκηζζσηήο θαη κηαο άιιεο επηρείξεζεο πνπ θαιείηαη κηζζσηήο. Με ηελ ζχκβαζε απηή, ε πξψηε παξαρσξεί ζηελ δεχηεξε ηελ ρξήζε ζπγθεθξηκέλνπ θεθαιαηνπρηθνχ εμνπιηζκνχ έλαληη δεδνκέλνπ κηζζψκαηνο, γηα ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα. ηελ ιήμε ηνπ ζπκθσλεζέληνο ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο, παξέρεηαη ε δπλαηφηεηα ηεο αλαλέσζεο ηνπ ρξφλνπ ηεο κίζζσζεο ή αθφκα θαη ηεο αγνξάο ηνπ κηζζίνπ. Αληηθεηκεληθφο ζθνπφο ηεο παξνχζαο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη ε αλάπηπμε ηνπ ζεζκνχ ηνπ leasing, κίαο απφ ηηο θπξηφηεξεο κνξθέο ρξεκαηνδφηεζεο πάγηνπ θεθαιαηνπρηθνχ εμνπιηζκνχ θαη αθίλεησλ εγθαηαζηάζεσλ ζηελ ζχγρξνλε πξαγκαηηθφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ. Ζ πξνζέγγηζε ηνπ ζεζκνχ γίλεηαη απφ πνιιέο πιεπξέο, ψζηε ν αλαγλψζηεο λα θαηαλνήζεη ζθαηξηθά θαη ζε βάζνο ηελ ζπκβνιή απηνχ ηνπ κνληέξλνπ θαη ζπλερψο εμειηζζφκελνπ εξγαιείνπ ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία. ην θεθάιαην 1, επηζεκαίλεηαη ν ξφινο ηνπ leasing σο ελαιιαθηηθή επηινγή ρξεκαηνδφηεζεο, ελψ παξάιιεια, γίλεηαη ηζηνξηθή αλάδξνκε ζηελ εμέιημε ηνπ απφ ηα αξραία ρξφληα κέρξη ζήκεξα. ην θεθάιαην 2, πξαγκαηνπνηείηαη αλάιπζε ησλ θπξηφηεξσλ κνξθψλ ηνπ, θαζψο θαη εθηελήο αλαθνξά ζηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο θαη ηελ ιεηηνπξγία ηνπο ζηελ αγνξά. ην θεθάιαην 3, γίλεηαη παξνπζίαζε ηεο δηαδηθαζίαο ζχκβαζεο leasing αλαιπηηθά, δειαδή ηηο ζπκβαηηθέο ππνρξεψζεηο ηνπ κηζζσηή, ηηο πξνυπνζέζεηο ηεο ζχκβαζεο, ηηο ζρέζεηο κεηαμχ ησλ ζπκβαιιφκελσλ θαη ηέινο ην λνκηθφ θαζεζηψο. ην θεθάιαην 4, παξαηίζεληαη ηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηα ηνπ leasing θαη γίλεηαη ζχγθξηζε ηνπ κε ηελ αγνξά θαη ηνλ δαλεηζκφ. ην θεθάιαην 5, γίλεηαη παξνπζίαζε ηνπ ζρεηηθνχ Γηεζλνχο Πξνηχπνπ Υξεκαηννηθνλνκηθήο Πιεξνθφξεζεο πνπ πξαγκαηεχεηαη ηηο κηζζψζεηο. ( ΓΛΠ 17) 9

11 ην θεθάιαην 6, αλαπηχζζεηαη ε θαηαζθεπαζηηθή δξαζηεξηφηεηα ζηελ Δπξψπε. Αλαθέξνληαη ζηνηρεία γηα ηελ αγνξά ηνπ leasing ζπλνιηθά θαη παξαηίζεληαη νη αληίζηνηρνη πίλαθεο θαη γξαθήκαηα γηα ηελ θαιχηεξε θαηαλφεζε ηεο θαηάζηαζεο πνπ επηθξαηεί ζηνλ ρψξν, ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηεο Leaseurope. ην θεθάιαην 7, αλαιχεηαη ν ζεζκφο ηνπ leasing ζηελ Διιάδα. Πξαγκαηνπνηείηαη εθηελήο αλαθνξά ζην λνκνζεηηθφ πιαίζην πνπ ηζρχεη θαη αλαθέξνληαη νη κεγαιχηεξεο ζπκθσλίεο πνπ πξαγκαηνπνηεζήθαλ ζηνλ ειιεληθφ ρψξν. Αθφκε απαξηζκνχληαη νη ειιεληθέο εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη γίλεηαη ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ ζχκθσλα κε ηα δεδνκέλα ηεο Έλσζεο Διιεληθψλ Δηαηξηψλ Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο θαη ηεο Leaseurope. Σέινο, ζην θεθάιαην 9, παξαηίζεληαη ζθαηξηθά ηα ζπκπεξάζκαηα. Δπηζεκαίλεηαη ε ρξεζηκφηεηα ηνπ ζεζκνχ, νη πξννπηηθέο εμέιημεο ηνπ θαζψο θαη θάπνηα πξνβιήκαηα γηα ηηο δπλαηφηεηεο επέθηαζεο ηνπ ζηελ Διιάδα. 10

12 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1: Ο ΘΔΜΟ ΣΟΤ LEASING ΓΔΝΙΚΑ 1.1 Η έλλνηα ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζωζεο H ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε (leasing) θαζηεξψζεθε ζηελ Διιάδα κε ην Ν. 1665/1986, σο κία ζχγρξνλε κέζνδνο κεζνκαθξνπξφζεζκεο ρξεκαηνδφηεζεο επηρεηξήζεσλ θαη επαγγεικαηηψλ γηα ηελ απφθηεζε παγίσλ ζηνηρείσλ (δειαδή εμνπιηζκνχ θαη αθηλήησλ) γηα επαγγεικαηηθή ρξήζε. Χρηςιμοποιοφνται οι όροι τησ αγγλικήσ γλώςςασ Financial leasing για τη χρηματοδοτική μίςθωςη (Credit-bail ςτα Γαλλικά) και Rending ή Operating leasing για την παραδοςιακή ή λειτουργική μίςθωςη. Δίλαη κηα ζχγρξνλε κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο, ελαιιαθηηθή αιιά θαη ζπκπιεξσκαηηθή ηνπ παξαδνζηαθνχ δαλεηζκνχ. πλδπάδεη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ηξαπεδηθνχ δαλεηζκνχ θαη ηελ κίζζσζε θεθαιαηνπρηθψλ αγαζψλ. Ο φξνο απνηειεί κεηαθνξά ζηα ειιεληθά ηνπ αληίζηνηρνπ πνπ έρεη επηθξαηήζεη δηεζλψο σο LEASING θαη αλαθέξεηαη ζηηο κηζζψζεηο θεθαιαηνπρηθνχ εμνπιηζκνχ γηα νηθνλνκηθή εθκεηάιιεπζε. Ζ θηινζνθία πάλσ ζηελ νπνία ζηεξίρζεθε ε αλάπηπμε ηνπ ζεζκνχ ηεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο είλαη φηη γηα ηνλ επηρεηξεκαηία ή ηνλ επαγγεικαηία πνιιέο θνξέο κεγαιχηεξε ζεκαζία έρεη ε απξφζθνπηε ρξήζε ηνπ πξάγκαηνο (θηλεηνχ ή αθηλήηνπ) παξά ε θπξηφηεηα ηνπ, γηαηί ε ρξήζε είλαη απηή πνπ ηνπ απνθέξεη θέξδνο. Πξφθεηηαη γηα κηα επέιηθηε κνξθή κεζνκαθξνπξφζεζκεο ρξεκαηνδφηεζεο πνπ εθαξκφδεηαη γηα ηελ απφθηεζε επαγγεικαηηθνχ εμνπιηζκνχ (κεραλνινγηθφο εμνπιηζκφο, επαγγεικαηηθά θαη IX. απηνθίλεηα θαη άιια) θαζψο θαη αθηλήησλ (γξαθεία, θαηαζηήκαηα). Έηζη, ε εηαηξεία Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο απνθηά ηελ θπξηφηεηα ελφο πξάγκαηνο απφ ηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο θαη παξαρσξεί ηε ρξήζε ηνπ ζηνλ κηζζσηή κέζσ ζχκβαζεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο γηα νξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα, έλαληη θαηαβνιήο πξνζπκθσλεκέλσλ κηζζσκάησλ. Πξαθηηθά απηφ ζεκαίλεη φηη ε επηρείξεζε ή ν επαγγεικαηίαο επηιέγεη ηνλ πάγην εμνπιηζκφ ή ην αθίλεην πνπ ζεσξεί θαηάιιειν γηα ηηο αλάγθεο ηνπ, ε εηαηξεία LEASING αγνξάδεη ηνλ εμνπιηζκφ απφ ηνλ πξνκεζεπηή ή ην αθίλεην απφ ηνλ ηδηνθηήηε θαη ζηε ζπλέρεηα ελνηθηάδεη ηνλ εμνπιηζκφ ή ην αθίλεην. Με ηελ ιήμε ηεο 11

13 ζχκβαζεο ε εηαηξεία LEASING κεηαβηβάδεη ζηνλ κηζζσηή ηελ θπξηφηεηα ηνπ πξάγκαηνο έλαληη ηηκήκαηνο, ζπλήζσο ζπκβνιηθνχ. Δηδηθφηεξα, ζχκθσλα κε ηνλ Ν.1665/1986, ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κπνξνχλ λα ζπλάπηνπλ σο εθκηζζσηέο κφλν αλψλπκεο εηαηξείεο, πνπ έρνπλ ζαλ απνθιεηζηηθφ ζθνπφ δξαζηεξηφηεηαο ηελ δηελέξγεηα εξγαζηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Γηα ηελ ζχζηαζε ηνπο απαηηείηαη εηδηθή άδεηα απφ ηελ Σξάπεδα Διιάδνο, ελψ ην ειάρηζην κεηνρηθφ ηνπο θεθάιαην δελ πξέπεη λα είλαη κηθξφηεξν απφ (α) ην ειάρηζην θαηαβεβιεκέλν κεηνρηθφ θεθάιαην ηξαπεδηθψλ ηδξπκάησλ πξνθεηκέλνπ γηα αλεμάξηεηεο αλψλπκεο εηαηξείεο ή (β) ην κηζφ ηνπ ειάρηζηνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ ηξαπεδψλ, φηαλ νη εηαηξείεο απηέο είλαη πιήξεηο ζπγαηξηθέο ελφο ή πεξηζζφηεξσλ ηξαπεδηθψλ ηδξπκάησλ κε έδξα ηελ Διιάδα. Σν απαηηνχκελν ειάρηζην χςνο κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ εηαηξεηψλ leasing, ηξνπνπνηήζεθε αξγφηεξα απφ ηνλ Ν.2367/1995. Έλα ζεκαληηθφ ζεκείν φζν αθνξά ην LEASING είλαη φηη αληίζεηα κε ηνλ παξαδνζηαθφ δαλεηζκφ πνπ είλαη ν ίδηνο ζε φιεο ηηο ρψξεο ηνπ θφζκνπ, ε εθαξκνγή ηνπ LEASING δηαθέξεη απφ ρψξα ζε ρψξα. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί δηαθέξνπλ θαη νη λνκηθέο, νη θνξνινγηθέο θαη νη ινγηζηηθέο ζπλζήθεο πνπ ην θαζηζηνχλ αλάινγα πεξηζζφηεξν ή ιηγφηεξν απνηειεζκαηηθφ κέζν ρξεκαηνδφηεζεο. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα απνηειεί ή Διιάδα, φπνπ ελψ ε δπλαηφηεηα ζχλαςεο ζχκβαζεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο γηα αθίλεηα λνκνζεηήζεθε απφ ην 1995, ζηελ πξάμε δελ ήηαλ δπλαηφλ λα εθαξκνζηεί κέρξη λα ξπζκηζηνχλ κεξηθά θνξνινγηθήο, θπξίσο, θχζεσο ζέκαηα πνπ ηελ θαζηζηνχζαλ αζχκθνξε. Οη ξπζκίζεηο απηέο έγηλαλ ηειηθά ην ηελ Διιάδα, κε βάζε ην λφκν 1665/1986, ηέζεθε ην γεληθφ πιαίζην ηεο εθαξκνγήο ηεο κεζφδνπ απηήο. Σν άξζξν 7 ηνπ ίδηνπ λφκνπ έδσζε ηε δπλαηφηεηα ηεο ξχζκηζεο κε πξνεδξηθά δηαηάγκαηα ησλ δηάθνξσλ ιεπηνκεξεηψλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ. Με ην λφκν 1959/1991 ν ζεζκφο επεθηάζεθε θαη ζηα απηνθίλεηα ελψ κε ην άξζξν 11 ηνπ λφκνπ 2367/1995 εηζήρζε ζηελ Διιάδα ν ζεζκφο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αθηλήησλ εμαηξνπκέλσλ απφ ην πεδίν εθαξκνγήο ηνπ λφκνπ ησλ πινίσλ θαη ησλ πισηψλ λαππεγεκάησλ ελψ παξέρεηαη ξεηά ε δπλαηφηεηα ζχλαςεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο επί ησλ αεξνζθαθψλ. 12

14 ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε εκθαλίδνληαη ν πάληνηε απαξαίηεηνο ρξήζηεο θαη ε εηδηθή εηαηξεία leasing, σο ρξεκαηνδνηηθφο κεζάδσλ, ελψ πίζσ απφ απηήλ ελδέρεηαη λα ππάξρεη ζεηξά ελαιιαθηηθψλ ζπλεξγαζηψλ. Απηνί νη ηξίηνη ζπλεξγάηεο, εγγπψληαη ηελ θαιή θαηαζθεπή ηνπ πξάγκαηνο θαη αλαιακβάλνπλ ηελ παξνρή ζεηξάο ππεξεζηψλ πξνο ην ρξήζηε ππφ πξφζζεηνπο φξνπο. Έλαληη ηεο παξαδνζηαθήο κίζζσζεο, ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε δηαθέξεη σο πξνο ηελ ειεπζεξία ηνπ ελνηθηαζηή λα επηιέμεη ην πξάγκα, πνπ ππνδεηθλχεη γηα εμαγνξά ζηελ εηαηξεία κηζζψζεσο, απφ ηελ νπνία ζηε ζπλέρεηα ην ελνηθηάδεη. ε απηφ ην ζεκείν ην leasing παξέρεη πξαγκαηηθέο δπλαηφηεηεο ζε επηρεηξεκαηίεο πνπ ελδηαθέξνληαη γηα άκεζε αλαλέσζε ηνπ εμνπιηζκνχ ηνπο. O λφκνο νξίδεη φηη ην αληηθείκελν ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αθηλήηνπ κπνξεί λα είλαη είηε ε ηδηνθηεζία κε θηίζκα ή θηίζκαηα, είηε ε ζπλνιηθή δνκήζηκε επηθάλεηα ηνπ νηθνπέδνπ θαη ν αθάιππηνο ρψξνο ηνπ (θαηαζηήκαηα θάζε είδνπο, γξαθεία, απνζήθεο θ.η.ι.) καδί κε ηνλ εμνπιηζκφ. Χο εμνπιηζκφο νξίδεηαη θάζε αληηθείκελν πνπ δελ είλαη εκπεπεγκέλν ζην έδαθνο (απηνθίλεηα, ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο θ.ά) Όζνλ αθνξά ηνλ ρξφλν ζχκβαζεο leasing αθηλήησλ δελ κπνξεί λα δηαξθεί ιηγφηεξν απφ 10 έηε θαη θηλεηψλ ιηγφηεξν απφ 3 έηε κε ηελ επηζήκαλζε φηη ε ζχλαςε ηνπ ελφο είδνπο δελ απνθιείεη ηελ άιιε. Γηα παξάδεηγκα, έλαο επηρεηξεκαηίαο κπνξεί λα θαηαθχγεη ζε θαηαβνιή ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θηλεηψλ θαη αθηλήησλ ηαπηφρξνλα, αξθεί λα πιεξνχληαη φιεο νη απαηηνχκελεο πξνυπνζέζεηο.[10],[6] ηνλ παξαθάησ πίλαθα απεηθνλίδεηε ε δηαδηθαζία ηνπ leasing. Δηθφλα:1.1 Πεγή:[19] 13

15 1.2 Η ιεηηνπξγία ηνπ ζεζκνύ Ζ εηαηξεία LEASING είλαη πηζηνδνηηθφο νξγαληζκφο πνπ δαλείδεηαη γηα λα δαλείζεη κε ζθνπφ ην θέξδνο. Δπεηδή νη εηαηξείεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο είλαη ζπλήζσο ζπγαηξηθέο ηξαπεδψλ δαλείδνληαη απφ ηηο κεηξηθέο ηξάπεδεο. Σν θέξδνο ηεο εηαηξείαο πξνθχπηεη απφ ηε δηαθνξά ηεο θνζηνιφγεζεο ησλ θεθαιαίσλ πνπ δαλείδεηαη θαη ηεο ηηκνιφγεζεο εθείλσλ πνπ δαλείδεη.καηά ζπλέπεηα, ην ζχλνιν ησλ κηζζσκάησλ πνπ θαηαβάιιεη ν κηζζσηήο είλαη ζηελ νπζία ηνθνρξενιπηηθέο δφζεηο πνπ ππεξθαιχπηνπλ ην ηίκεκα πνπ θαηέβαιε ε εηαηξεία LEASING γηα ηελ αγνξά ηνπ κηζζίνπ, ψζηε λα παξακέλεη θαη θάπνην θέξδνο.απφ λνκηθήο πιεπξάο, ε Υξεκαηνδνηηθή Μίζζσζε δελ ζπληζηά δαλεηζκφ, θαη έηζη ηα κηζζψκαηα είλαη ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο πνπ εθπίπηνπλ πιήξσο απφ ηα αθαζάξηζηα έζνδα ηνπ κηζζσηή. Απνηέιεζκα ηεο πιήξεο έθπησζεο ησλ κηζζσκάησλ είλαη ε εμνηθνλφκεζε θφξσλ πνπ, ζπλππνινγηδφκελε κε ηελ εθηακίεπζε ησλ κηζζσκάησλ, θαηαιήγεη ζπλήζσο ζε ρακειφηεξε ρξεκαηννηθνλνκηθή δαπάλε.[7] 1.3 Ιζηνξηθή αλαζθόπεζε Ο ζεζκφο ηνπ leasing ζηελ ζχγρξνλε ηνπ κνξθή, εκθαλίζηεθε γηα πξψηε θνξά ζηηο ΖΠΑ, αξρηθά κε ηνλ γεληθφηεξν ηχπν ηεο πψιεζεο θαη επαλακίζζσζεο (sale and lease back) ζε αθίλεηα θαηά ηελ δεθαεηία ηνπ 1930 θαη αξγφηεξα, αθφκα πην εμειηγκέλν, θαηά ηελ δεθαεηία ηνπ 1950, πάιη ζηελ ίδηα ρψξα, κε αληηθείκελν θηλεηφ εμνπιηζκφ. Όζνλ αθνξά ην ζπζηαηηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο κίζζσζεο κφλν, ή ηεο γεληθφηεξεο πεξίπησζεο sale and lease back κφλν, ρσξίο λα ζπκπεξηιακβάλεηαη ε έλλνηα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο πνπ απνηειεί βαζηθφ ππξήλα ηνπ ζχγρξνλνπ leasing, ζηνηρεία ηνπ ζεζκνχ εκθαλίδνληαη αξθεηά ρξφληα πξηλ, ζε αξθεηνχο αξραίνπο πνιηηηζκνχο. ηελ Αίγππην, ην π.υ. θαηά ηελ δπλαζηεία ηνπ Menes θαηαξηίζηεθε πξάμε κε ηελ νπνία έλαο θηεκαηίαο εθκίζζσλε ζε άιινπο αλζξψπνπο, ηνπο επνλνκαδφκελνπο Muskemus, εθηάζεηο γεο καδί κε φια ηα ππάξρνληα ζε απηέο, φπσο 14

16 δνχινη, δψα, εμνπιηζκφο θαη εξγαιεία, έλαληη πεξηνδηθψλ θαηαβνιψλ θαη γηα ρξνληθφ δηάζηεκα ίζν κε επηά πιεκκχξεο ηνπ Νείινπ. Ζ κνξθή απηή ηεο κίζζσζεο πξνζεγγίδεη πεξηζζφηεξν ηελ ιεηηνπξγηθή κίζζσζε.[9] To π.υ. νη νπκέξηνη ηεξείο εθκίζζσλαλ πάγηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ζε αγξφηεο, έλαληη θαηαβνιήο κηζζψκαηνο, πεξίπνπ κε ηελ ζεκεξηλή κνξθή ηνπ ζεζκνχ. Παξφκνηεο κνξθέο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζπλαληψληαη ζηνλ 18 αηψλα π.υ., ζηνλ θψδηθα ηνπ Υακνπξακπί, ηνπ βαζηιηά ηεο Βαβπισλίαο. ην αξραίν ειιεληθφ δίθαην, ν ζεζκφο ηεο "πξάζεσο επί ιχζεη'' ζεσξείηαη ζπγγεληθφο ηνπ sale and lease back θαη πηζαλφηαηα ππαίηηνο γηα ηελ κεηέπεηηα εκθχηεπζε ηνπ θαη ζην ξσκατθφ δίθαην κε ηελ κνξθή ηεο fiducia cum creditore contracta. ηηο δχν απηέο πεξηπηψζεηο, ν πηζησηήο γηα ηελ εμαζθάιηζε ηεο απαίηεζεο ηνπ απνθηνχζε απφ ηνλ νθεηιέηε ηελ θπξηφηεηα ηνπ πξάγκαηνο, θηλεηνχ ή αθηλήηνπ, ε νπνία ηνπ επηζηξεθφηαλ κεηά ηελ εμφθιεζε ηνπ ρξένπο. Σαπηφρξνλα, ην αληηθείκελν παξέκελε ζηελ θαηνρή ηνπ νθεηιέηε, ζηελ βάζε κηαο ελνρηθήο έλλνκεο ζρέζεο, ζπλήζσο κίζζσζεο. Αξγφηεξα, νη Ρσκαίνη αλέπηπμαλ πεξηζζφηεξν ηνλ ζεζκφ, ελζσκαηψλνληαο ιεπηνκεξείο δηαηάμεηο πνπ ξχζκηδαλ ηελ κίζζσζε ζην ξσκατθφ δίθαην, ελψ παξαπιήζηεο κνξθέο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο εκθαλίζηεθαλ ζηελ επνρή ηνπ Ηνπζηηληαλνχ, κέρξη θαη ηνλ Μεζαίσλα, φπνπ νη πξάμεηο αλαθέξνληαλ θπξίσο ζε αιφγα θαη γεσξγηθά εξγαιεία. Δηδηθφηεξα, ζηελ Αγγιία ηνπ Μεζαίσλα, ε εθκίζζσζε θηηξίσλ θαη γεσξγηθψλ εθηάζεσλ είρε πάξεη ζεκαληηθέο εθηάζεηο, θπξίσο ιφγσ ησλ λνκηθψλ πεξηνξηζκψλ πνπ ππήξραλ ζηελ κεηαβίβαζε γεο. Έλαο απφ ηνπο ιφγνπο πνπ αλαπηχρζεθε θαη πξνσζήζεθε ε γεσξγία ζηε ρψξα κέρξη ηνλ 17 αηψλα ήηαλ νη καθξνρξφληεο εθκηζζψζεηο γεσξγηθψλ εθηάζεσλ. Ζ βηνκεραληθή επαλάζηαζε δηεχξπλε αθφκα πεξηζζφηεξν ηνλ ζεζκφ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. ηνλ ηνκέα ησλ κεηαθνξψλ, εθαξκφδεηαη ε κίζζσζε κε ηελ κνξθή κίζζσζεο βαγνληψλ γηα ηελ κεηαθνξά εκπνξεπκάησλ, φπσο ζην ζηδεξφδξνκν ηνπ Λνλδίλνπ θαη ηνπ Greenwich. ηελ Αγγιία εκθαλίζηεθε ην Equipment Leasing, ελψ ην 1877 ε Bell Telephone Company άξρηδε λα λνηθηάδεη ηειέθσλα ζε δηάθνξεο επηρεηξήζεηο ζηηο Ζ.Π.Α. 15

17 ηα ηέιε ηνπ 19νπ αηψλα θαη ζηηο αξρέο ηνπ 20νπ, έλα κεγάιν κέξνο ηνπ εμνπιηζκνχ ζε ηνκείο θισζηνυθαληνπξγίαο, ηειεπηθνηλσλίαο, κεηξεηέο ξεχκαηνο θαη αεξίνπ ην πξνκεζεχνληαλ νη ελδηαθεξφκελνη κφλν κέζσ ηεο κίζζσζεο, ε νπνία πνιιέο θνξέο πξνσζείην έλαληη ηεο πψιεζεο ζαλ κέζσ αληαγσληζκνχ. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα απνηειεί ε British United Shoe Machinery Company, φπσο θαη ε Αγγιηθή Metal Box ην 1930, πνπ πξνσζνχζε ζηνπο πειάηεο ηεο κφλν ηελ εθκίζζσζε ησλ κεραλεκάησλ ηεο. Ζ ζχγρξνλε θάζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ηνπνζεηείηαη ρξνληθά φπσο πξναλαθέξακε ζηα πξψηα κεηαπνιεκηθά ρξφληα ζηηο ΖΠΑ. ηελ δεθαεηία ηνπ 1950 ν Henry Schoenfeld ίδξπζε ηελ United State Leasing Corporation, ηελ πιένλ αλεμάξηεηε απφ ρξεκαηνπηζησηηθνχο νξγαληζκνχο (π.ρ ηξάπεδεο) ζήκεξα εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Απφ ηφηε ε εμέιημε ηνπ ζεζκνχ ππήξμε ηαρχηαηε. ηελ Αγγιία ε ζχγρξνλε κνξθή ηνπ ζεζκνχ εκθαλίζηεθε ζηελ δεθαεηία ηνπ 1960, φκσο γξεγνξφηεξε άλζεζε παξαηεξήζεθε ηελ δεθαεηία ηνπ '70, φηαλ κε ζρεηηθή θπβεξλεηηθή δηάηαμε δφζεθε ην δηθαίσκα έθπησζεο ηεο θεθαιαηαθήο δαπάλεο απφ ην θνξνινγεηέν εηζφδεκα, θαηά ηνλ πξψην ρξφλν ηεο επέλδπζεο. Ζ πξψηε εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζηελ Αγγιία ήηαλ ε Mercantile Leasing Company, ην Αθνινπζνχλ ηξάπεδεο επελδχζεσλ αιιά θαη εκπνξηθέο ηξάπεδεο πνπ ηδξχνπλ ζπγαηξηθέο εηαηξείεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, φπσο ε Barclays Bank θαη ε Lloyds Bank. To 1971 δεκηνπξγείηαη επίζεο ζηελ Αγγιία ε Έλωζε Δηαηξεηώλ Leasing (Equipment Leasing Association), ελψ ην επφκελν έηνο ηδξχεηαη ε Δπξωπαϊθή πλνκνζπνλδία πλδέζκωλ Δηαηξεηώλ Leasing (Leaseurope), ζηελ νπνία κεηέρνπλ αληίζηνηρεο ελψζεηο ησλ ρσξψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. ηηο ππφινηπεο ρψξεο ηεο Γπηηθήο Δπξψπεο ν ζεζκφο κεηαιακπαδεχεηαη κε παξφκνην ηξφπν. ηελ Γαιιία ζεκαληηθή ζπκβνιή ζηελ εμάπισζε ηνπ leasing ζε θηλεηά πξάγκαηα είραλ νη ηξάπεδεο Credit Lyonnais θαη Societe Generale. ηελ Γπηηθή Γεξκαλία έκθαζε δφζεθε ζηα αθίλεηα, ελψ ζηηο ζθαλδηλαβηθέο ρψξεο, ε απνδνρή ηνπ ζεζκνχ ζεκαηνδνηείηαη κε ηελ ίδξπζε ηνπ Scandinavian Leasing. εκαληηθφ ραξαθηεξηζηηθφ γλψξηζκα ηνπ ζεζκνχ ζηελ ζεκεξηλή επνρή απνηειεί ε δηεζλνπνίεζε ηνπ, κέζσ ηεο δξαζηεξηφηεηαο πνιπεζληθψλ εηαηξεηψλ ή ηεο αλάιεςεο ζρεηηθψλ εξγαζηψλ απφ ζπγαηξηθέο εηαηξείεο ζε ηξίηεο ρψξεο. Κάπσο 16

18 έηζη δεκηνπξγήζεθε ε δηαζπλνξηαθή κίζζσζε (cross-border leasing), θαηά ηελ νπνία εθκηζζσηήο θαη κηζζσηήο δξαζηεξηνπνηνχληαη ζε δηαθνξεηηθέο ρψξεο, κε ηνλ κηζζσηή λα απνιακβάλεη ηα θνξνινγηθά πιενλεθηήκαηα θαη ησλ δχν ρσξψλ. 17

19 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2: ΚΑΣΗΓΟΡΙΔ LEASING Οη κνξθέο ηνπ leasing πνηθίιινπλ αλαιφγσο ηνπ θξηηεξίνπ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη. Σα θπξηφηεξα θξηηήξηα θαη νη αληίζηνηρεο θαηεγνξίεο παξνπζηάδνληαη παξαθάησ. 2.1 Κπξηόηεξεο κνξθέο leasing 1. Κξηηήξην ηδηνθηεζίαο Ζ θπξηφηεξε δηάθξηζε ησλ κηζζψζεσλ είλαη κε θξηηήξην ηελ θαη' νπζία ηδηνθηεζία ηνπ αγαζνχ πνπ εθκηζζψλεηαη θαη ηνπο θηλδχλνπο θαη ηα νθέιε πνπ απνξξένπλ απφ απηήλ. χκθσλα κε ην θξηηήξην απηφ, ην leasing δηαθξίλεηαη ζε ιεηηνπξγηθή κίζζσζε (operating lease) θαη ζε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε (finance lease or full-payout lease or capital lease). Λεηηνπξγηθή κίζζωζε [4] ηελ ιεηηνπξγηθή κίζζσζε νη θίλδπλνη θαη ηα νθέιε πνπ πξνθχπηνπλ απφ ην εθκηζζσκέλν πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν παξακέλνπλ ζηνλ εθκηζζσηή, ν νπνίνο δηαηεξεί φρη κφλν ηελ λνκηθή ηδηνθηεζία, αιιά θαη ηελ θαη' νπζία ηδηνθηεζία ηνπ αγαζνχ, ελψ ν κηζζσηήο έρεη κφλν ηελ ρξήζε ηνπ. Γηα ηνλ ιφγν απηφ, ζηελ ιεηηνπξγηθή κίζζσζε, ν εθκηζζσηήο είλαη εθείλνο πνπ θέξεη ζπλήζσο ηελ επζχλε γηα ηπρφλ δαπάλεο ζπληήξεζεο, επηζθεπήο, αζθάιηζηξα, αιιά θαη γηα ηελ ηερλνινγηθή απαμίσζε ηνπ κηζζίνπ. Γηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία επηρεηξήζεσλ φπσο ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο, θσηνηππηθά, εθηππσηέο θαη άιια, ηα νπνία ραξαθηεξίδνληαη απφ ηαρεία ηερλνινγηθή απαμίσζε, απηή ε κνξθή κίζζσζεο ελδείθλπηαη. Ζ δηάξθεηα κίαο κεκνλσκέλεο ζχκβαζεο ιεηηνπξγηθήο κίζζσζεο είλαη βξαρππξφζεζκε θαη νπσζδήπνηε κηθξφηεξε απφ ην 75% ηεο εθηηκψκελεο νηθνλνκηθήο δσήο ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ. Καηά ζπλέπεηα, κεηά ην πέξαο ηεο ρξνληθήο δηάξθεηαο ηεο ζχκβαζεο, ν εθκηζζσηήο δελ αλαθηά ηελ θαζαξή δαπάλε ζηελ νπνία ππνβιήζεθε γηα ηελ αγνξά ή ηελ θαηαζθεπή ηνπ αγαζνχ, εθηφο αλ ε 18

20 ζχκβαζε αλαλεσζεί αξθεηέο θνξέο, πξάγκα πνπ δελ είλαη πάληα γλσζηφ εθ ησλ πξνηέξσλ. εκαληηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ιεηηνπξγηθήο κίζζσζεο είλαη φηη ν κηζζσηήο έρεη ηελ δπλαηφηεηα αθχξσζεο ηνπ ζπκβνιαίνπ, πξηλ απφ ηελ νινθιήξσζε ηεο ρξνληθήο πεξηφδνπ ηεο κίζζσζεο (cancellation option). Καηά ζπλέπεηα, ε ιεηηνπξγηθή κίζζσζε είλαη αθπξψζηκε. Ζ αμία ελφο φξνπ αθχξσζεο ζην ζπκβφιαην ηεο ιεηηνπξγηθήο κίζζσζεο είλαη ζπλάξηεζε ησλ ηερλνινγηθψλ ή/θαη νηθνλνκηθψλ ζπλζεθψλ πνπ ελδέρεηαη λα απαμηψζνπλ ην πάγην ζην κέιινλ, ζπγθξηηηθά κε ηελ ζπλνιηθή αμία ησλ κηζζσκάησλ πνπ ζα θαηαβάιιεη ν κηζζσηήο ζηνλ εθκηζζσηή. Υξεκαηνδνηηθή κίζζωζε ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, ε εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο έρεη ηελ λνκηθή ηδηνθηεζία, φινη φκσο νη θίλδπλνη θαη ηα νθέιε πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ νηθνλνκηθή ηδηνθηεζία, ρξήζε θαη εθκεηάιιεπζε ηνπ αγαζνχ αλήθνπλ ζηνλ κηζζσηή. πλεπψο, γηα δαπάλεο ζπληήξεζεο, επηζθεπέο, θζνξέο, αζθάιηζε θαη έμνδα ιεηηνπξγίαο βαξχλεηαη ν κηζζσηήο. Ζ δηάξθεηα κηαο κεκνλσκέλεο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο είλαη κεζνκαθξνπξφζεζκε, αλαιφγσο ηεο θχζεο ηνπ αληηθεηκέλνπ (θηλεηφ ή αθίλεην), θαιχπηεη ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο νηθνλνκηθήο δσήο ηνπ παγίνπ θαη άξα είλαη κεγαιχηεξε απφ φηη ζηελ ιεηηνπξγηθή κίζζσζε. Καηά ζπλέπεηα, ε αξρηθή δαπάλε ηνπ εθκηζζσηή γηα ηελ αγνξά/θαηαζθεπή αλαθηάηαη ζηελ πιεηνςεθία ηεο απφ ηελ ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, εθφζνλ ην ζχλνιν ησλ ειάρηζησλ κειινληηθψλ κηζζσκάησλ ζε παξνχζα αμία θαηά ηελ έλαξμε ηεο ζχκβαζεο, ηζνχηαη κε νιφθιεξν νπζηαζηηθά (πεξίπνπ 90%) ην θφζηνο ηνπ αγαζνχ. αλ ζπλνιηθή δηάξθεηα θαηά ηελ νπνία ζα πθίζηαηαη ζρέζε αλάκεζα ζηνλ κηζζσηή θαη ζηνλ εθκηζζσηή, ε αξρηθή ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κπνξεί λα πεξηιακβάλεη φξν αλαλέσζεο, δηθαίσκα ην νπνίν κπνξεί λα εμαζθήζεη ν κηζζσηήο ζηελ ιήμε. Κάηη ηέηνην δελ είλαη πάληνηε γλσζηφ επζχο εμ' αξρήο ζηελ ιεηηνπξγηθή κίζζσζε, ε δηάξθεηα ηεο νπνίαο κπνξεί λα αλαλεσζεί, αιιά κπνξεί θαη φρη, θαηφπηλ δηαπξαγκάηεπζεο θάζε θνξά. ε φηη αθνξά ην δηθαίσκα αθχξσζεο ηεο ζχκβαζεο, ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, ζε αληίζεζε κε ηελ ιεηηνπξγηθή, δελ παξέρεη ηέηνηα επηινγή ζηνλ κηζζσηή, 19

21 ν νπνίνο είλαη ππνρξεσκέλνο λα απνπιεξψζεη ην ζχλνιν ησλ ππνρξεψζεσλ ηνπ πξνο ηνλ εθκηζζσηή, πξνηνχ απνρσξήζεη απφ ηελ ζχκβαζε. ηελ νπζία ηεο, ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε είλαη κία ελαιιαθηηθή κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο, θαηάιιειε γηα επηρεηξεκαηίεο πνπ επηζπκνχλ λα αλαλεψζνπλ ηνλ εμνπιηζκφ ηνπο, λα επεθηείλνπλ θαη λα εθζπγρξνλίζνπλ ηηο παξαγσγηθέο εγθαηαζηάζεηο ηνπο, ρσξίο λα δηαζέζνπλ ίδηα θεθάιαηα ή λα θαηαθχγνπλ ζε δαλεηζκφ. ηελ πξάμε, ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε πεξηιακβάλεη ηξεηο θάζεηο νη νπνίεο ζπλνςίδνληαη σο εμήο: Α ΦΑΗ : Ζ επηρείξεζε ή ν επαγγεικαηίαο πνπ ζέιεη λα απνθηήζεη θηλεηφ εμνπιηζκφ θαη δελ δηαζέηεη ή δελ επηζπκεί λα δηαζέζεη ην αλαγθαίν πνζφ γηα ηελ αγνξά ηνπ, απεπζχλεηαη ζ' έλαλ ρξεκαηνδνηηθφ νίθν, δειαδή ηελ εηαηξεία leasing θαη ηεο δεηά λα πξνβεί απηή ζηελ αγνξά, αθνχ πξνεγνπκέλσο επηιέμεη ηνλ πξνκεζεπηή, ην είδνο, ηηο ηδηφηεηεο θαη ηηο πξνδηαγξαθέο ηνπ αγαζνχ θαη θαηαιήμεη κε απηφλ ζην χςνο ηνπ ηηκήκαηνο θαη ζηνπο φξνπο ηεο παξάδνζεο. Ζ εηαηξεία leasing, αθνχ ειέγμεη ην αίηεκα ηνπ πειάηε ηεο, ζπλάπηεη κε απηφλ ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, αγνξάδεη ηνλ εμνπιηζκφ απφ ηνλ πξνκεζεπηή πνπ ηεο ππνδείρζεθε θαη ν ηειεπηαίνο κε ηελ ζεηξά ηνπ, παξαδίδεη ηνλ εμνπιηζκφ κεηά απφ εληνιή ηεο εηαηξείαο leasing ζηνλ πειάηε. B ΦΑΗ : Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο δεχηεξεο θάζεο, θαλέλα απφ ηα δχν ζπκβαιιφκελα κέξε, δει. ν κηζζσηήο-πειάηεο θαη ε εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο-εθκηζζσηήο δελ κπνξνχλ λα θαηαγγείινπλ ηελ ζχκβαζε (θχξηα ή αλέθθιεηε πεξίνδνο) θαη ν κηζζσηήο έρεη ηελ ππνρξέσζε λα θαηαβάιιεη πεξηνδηθά (κεληαία ή εμακεληαία), ζηελ ιήμε ή πξνθαηαβνιηθά ζπλήζσο, κηζζψκαηα ζηνλ εθκηζζσηή, ζε αληάιιαγκα γηα ηελ ρξήζε ηνπ αληηθεηκέλνπ πνπ ηνπ παξαρψξεζε ν εθκηζζσηήο. Σα κηζζψκαηα θαιχπηνπλ ην κεγαιχηεξν ή θαη ην ζχλνιν ηνπ θαηαβεβιεκέλνπ θεθαιαίνπ γηα ηελ αγνξά ηνπ κηζζίνπ, πιένλ ηφθσλ, εμφδσλ θαη ελφο παξαπέξα εχινγνπ πνζνχ ακνηβήο. Ο κηζζσηήο είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ δηαηήξεζε ηνπ εμνπιηζκνχ ζην αθέξαην, επζπλφκελνο γηα ηπρφλ θαηαζηξνθέο, βιάβεο, θφξνπο ή αζθαιηζηηθά έμνδα πνπ ζα πξνθχςνπλ, θαζψο θαη γηα νπνηαδήπνηε δεκηνγφλα πεξηζηαηηθά πνπ ζα πξνθιεζνχλ ζε ηξίηνπο απφ ηελ ρξήζε. ηελ πεξίπησζε πνπ ν κηζζσηήο δελ εθπιεξψλεη ηηο ππνρξεψζεηο ηνπ γηα ηαθηηθέο 20

22 θαηαβνιέο κηζζσκάησλ ζηελ δηάξθεηα ηνπ ζπκβνιαίνπ, ν εθκηζζσηήο έρεη ην δηθαίσκα λα θαηαγγείιεη ηελ ζχκβαζε θαη λα αλαιάβεη ην κίζζην, ην νπνίν απφ θεη θαη πέξα κπνξεί λα ην πνπιήζεη ή λα ην παξαρσξήζεη ζε άιιν αληηζπκβαιιφκελν ζηα πιαίζηα λέαο ζχκβαζεο. Γηα ηελ πεξίπησζε θαηαγγειίαο ηεο ζχκβαζεο δχλαηαη λα εκπεξηέρεηαη ζρεηηθφο φξνο ζην ζπκβφιαην, ν νπνίνο λα πξνβιέπεη απνδεκίσζε γηα ηνλ εθκηζζσηή, γηα ην ζχλνιν ησλ νθεηιφκελσλ κηζζσκάησλ. Γ ΦΑΗ : Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο ηξίηεο πεξηφδνπ, αλ θαιψο ερφλησλ ησλ πξαγκάησλ ν κηζζσηήο εμνθιήζεη πιήξσο φιεο ηηο νθεηιέο ηνπ πξνο ηνλ εθκηζζσηή, έρεη ην δηθαίσκα λα επηιέμεη έλα απφ ηα παξαθάησ: (α) λα απνθηήζεη ηελ λνκηθή θπξηφηεηα ηνπ πξάγκαηνο, θαηαβάιινληνο ζηελ εηαηξεία leasing ηελ ππνιεηκκαηηθή αμία (αλεμφθιεην κέξνο ηνπ θεθαιαίνπ γηα ηελ αγνξά πιένλ ησλ ηφθσλ, κε βάζε ηα θαηαβιεζέληα κέρξη ηφηε κηζζψκαηα) ή θαηαβάιινληνο απιψο έλα ζπκβνιηθφ πνζφ, ζε πεξίπησζε πνπ ην αξρηθφ θφζηνο έρεη θαιπθζεί πιήξσο. Ζ ππνιεηκκαηηθή αμία ζπλήζσο είλαη έλα πνζφ πνιχ κηθξφ ζε ζρέζε κε ηελ αγνξαία αμία πνπ έρεη ην αγαζφ εθείλε ηελ ζηηγκή ζηελ αγνξά (bargain purchase-price option), (β) λα αλαλεψζεη ηελ ζχκβαζε, γηα νξηζκέλε δηάξθεηα, κε κίζζσκα πνιχ κηθξφηεξν απφ απηφ ηεο θχξηαο πεξηφδνπ, (γ) λα επηζηξέςεη ην κίζζην ζηνλ εθκηζζσηή, ν νπνίνο κπνξεί λα ην εθκηζζψζεη μαλά ζαλ κεηαρεηξηζκέλν ή λα ην πνπιήζεη. 2.Κξηηήξην είδνπο κίζζηνπ Με θξηηήξην ην είδνο ηνπ κηζζίνπ, κία βαζηθή δηάθξηζε ησλ κηζζψζεσλ είλαη νη κηζζψζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζε θηλεηά πξάγκαηα θαη νη κηζζψζεηο αθηλήησλ. Μηζζώζεηο θηλεηώλ πξαγκάηωλ Οη κηζζψζεηο θηλεηψλ πξαγκάησλ κπνξεί λα αλαθέξνληαη ζε πάζεο θχζεσο θηλεηά αληηθείκελα-κε εμαίξεζε ηα πινία θαη ηα πισηά λαππεγήκαηα-φπσο νρήκαηα, θνξηεγά, ιεσθνξεία, επηβαηεγά απηνθίλεηα γηα επηρεηξεκαηηθνχο ιφγνπο, κεραλήκαηα εξγνζηαζίσλ, ηαηξηθφ εμνπιηζκφ, θσηνηππηθά κεραλήκαηα, ειηθφπηεξα, αεξνπιάλα, έπηπια γξαθείσλ, βαγφληα ηξέλσλ, ζηδεξνδξνκηθέο γξακκέο θιπ. ε φηη αθνξά ηνλ θιάδν ησλ κεηαθνξηθψλ κέζσλ, αμίδεη λα αλαθεξζεί ε πεξίπησζε ηεο ρξνλνκίζζσζεο απηνθηλήησλ ή ηεο καθξνελνηθίαζεο φπσο 21

23 απνθαιείηαη δηαθνξεηηθά. Πξφθεηηαη γηα κηα ιεηηνπξγηθή κνξθή κίζζσζεο, πνπ απεπζχλεηαη ζε ειεχζεξνπο επαγγεικαηίεο θαη πάζεο λνκηθήο κνξθήο επηρεηξήζεηο πνπ ζέινπλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ζπγθεθξηκέλα απηνθίλεηα, γηα ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα, π.ρ. 3 ρξφληα. Καηά ην δηάζηεκα ηεο καθξνελνηθίαζεο, παξέρνληαη ζηνπο κηζζσηέο φιεο νη ππεξεζίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ ρξήζε ηνπ απηνθηλήηνπ, φπσο έμνδα service, αληηθαηάζηαζε ειαζηηθψλ, αληαιιαθηηθά, πιεξσκή ηειψλ θπθινθνξίαο, νδηθή βνήζεηα, αζθαιηζηηθή θάιπςε θαη επηζθεπέο ζε πεξίπησζε αηπρήκαηνο. Μνλαδηθή ππνρξέσζε ησλ κηζζσηψλ είλαη ε πιεξσκή ηεο βελδίλεο θαη ε πεξηνδηθή θαηαβνιή ησλ κηζζσκάησλ, ηα νπνία θπζηθά είλαη απμεκέλα ζπγθξηηηθά κε κία απιή βξαρππξφζεζκε ιεηηνπξγηθή κίζζσζε απηνθηλήησλ, ιφγσ ηεο πνηθηιίαο ησλ παξνρψλ ζηνλ ρξήζηε. ηελ ιήμε ηεο ρξνλνκίζζσζεο απηνθηλήησλ, ε θπξηφηεηα δελ κεηαβηβάδεηαη θαη ν ελνηθηαζηήο έρεη ηελ δπλαηφηεηα είηε λα επηζηξέςεη ην απηνθίλεην, είηε λα ην αληηθαηαζηήζεη κε θαηλνχξγην θαη λα αλαλεψζεη ηελ ζχκβαζε. Αληίζεηα, ζηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε απηνθηλήησλ, ν κηζζσηήο έρεη ηελ δπλαηφηεηα αθφκα θαη λα αγνξάζεη ην απηνθίλεην, φπνηε κεηαβηβάδεηαη ε θπξηφηεηα (lease and buy). Μηζζώζεηο αθηλήηωλ Οη κηζζψζεηο αθηλήησλ αλαθέξνληαη ζε δηάθνξνπο ηχπνπο αθηλήησλ φπσο θαηαζηήκαηα, ζπγθξνηήκαηα γξαθείσλ, super market, ηδησηηθέο θιηληθέο, ρψξνπο εθζέζεσλ απηνθηλήησλ, μελνδνρεία, ρψξνπο αλαςπρήο θαη δηαζθέδαζεο, εκπνξηθά θέληξα, βηνκεραλνζηάζηα, απνζήθεο θιπ. Αθφκα ζηελ θαηεγνξία ησλ αθηλήησλ πεξηιακβάλνληαη νη αγξνηηθέο εθηάζεηο. Σέινο, ζηα αθίλεηα δελ ζπκπεξηιακβάλνληαη ηα νηθφπεδα πνπ είλαη νηθνδνκήζηκα θαη κε νηθνδνκεκέλα.[7] Ζ επέθηαζε ζην ρψξν ησλ αθηλήησλ ζηελ Διιάδα έγηλε κε ηνλ Ν.2367/1995, ν νπνίνο ηξνπνπνίεζε ηνλ Ν. 1665/1986 πεξί ζπκβάζεσλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Δηδηθφηεξα, νη ρξεκαηνδνηηθέο κηζζψζεηο αθηλήησλ παξνπζηάδνπλ ηδηνκνξθίεο ζπγθξηηηθά κε ηηο ρξεκαηνδνηηθέο κηζζψζεηο θηλεηνχ εμνπιηζκνχ, ιφγσ ηεο ηδηαίηεξεο θχζεο ησλ αθηλήησλ. αλ απνηέιεζκα, νη ρξεκαηνδνηηθέο κηζζψζεηο αθηλήησλ έρνπλ θαηά θαλφλα πνιχ κεγαιχηεξε δηάξθεηα απφ ηηο αληίζηνηρεο γηα θηλεηφ εμνπιηζκφ, κεγαιχηεξε ππνιεηκκαηηθή αμία πνπ δελ είλαη εχθνιν λα πξνζδηνξηζηεί εμ αξρήο, εκπεξηέρνπλ απμεκέλν θίλδπλν γηα ηνλ εθκηζζσηή εθφζνλ ην 22

24 κίζζην δελ κπνξεί λα κεηαθηλεζεί, ελψ ηέινο, ππάξρεη ε πηζαλφηεηα ζεκαληηθήο αχμεζεο ηεο αμίαο ηνπ αθηλήηνπ. ηελ πξάμε, ε δηαδηθαζία ζχλαςεο κίαο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αθηλήηνπ δελ δηαθέξεη πνιχ απφ ηα ηξία ζηάδηα πνπ πεξηιακβάλεη κία νπνηαδήπνηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε θηλεηνχ εμνπιηζκνχ. Γειαδή, φπσο θαη ζηνλ θηλεηφ εμνπιηζκφ, ε εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αλαιακβάλεη λα αγνξάζεη ή λα θαηαζθεπάζεη ζχκθσλα κε ηηο ππνδείμεηο θαη ηεο πξνδηαγξαθέο ηνπ πειάηε ηεο ζπγθεθξηκέλν αθίλεην, αθνχ εγθξίλεη ην αίηεκα ηνπ, ην νπνίν ζηελ ζπλέρεηα ην εθκηζζψλεη ζε απηφλ, έλαληη πεξηνδηθψλ κηζζσκάησλ. Ο κηζζσηήο κπνξεί λα είλαη αθφκα θαη ηδηνθηήηεο ηνπ νηθνπέδνπ πάλσ ζην νπνίν ε εηαηξεία θαηαζθεχαζε ην αθίλεην. ην ηέινο ηεο ζχκβαζεο, δίλεηαη ε δπλαηφηεηα αγνξάο ζηνλ κηζζσηή, ζε ηηκή πνπ θαζνξίδεηαη εθ ησλ πξνηέξσλ ή πνπ ζα θαζνξηζηεί βάζεη νξηζκέλεο δηαδηθαζίαο. Σα θπξηφηεξα ραξαθηεξηζηηθά κίαο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αθηλήησλ είλαη ηα αθφινπζα: Ζ ρξνληθή δηάξθεηα ηεο δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξε απφ 10 έηε, θπκαίλεηαη δε, κεηαμχ ή θαη 30εηψλ, αλαιφγσο ηεο πεξίπησζεο. Ζ ηηκή αγνξάο ηνπ αθηλήηνπ θαηά ηελ έλαξμε ηεο ζχκβαζεο ζα πξέπεη λα ζπκβαδίδεη κε ηηο εκπνξηθέο αμίεο πνπ δηακνξθψλεη ε αγνξά γηα αληίζηνηρα αθίλεηα ζηελ ίδηα ηνπνζεζία. Σν ζχλνιν ησλ κηζζσκάησλ πνπ θαηαβάιινληαη ζηελ δηάξθεηα ηεο ζχκβαζεο αληηπξνζσπεχεη ην 70%-80% ηνπ ρξεκαηνδνηνχκελνπ αθηλήηνπ πιένλ ηνπ θφζηνπο ηεο ζπλαιιαγήο, ελψ θαηά ηελ ιήμε, ν κηζζσηήο έρεη δηθαίσκα αγνξάο θαηαβάιινληνο ην ππφινηπν 20%-30% ηεο αμίαο ηνπ αθηλήηνπ, σο ππνιεηκκαηηθή αμία. Ζ αμία ηνπ κηζζίνπ είλαη δπλαηφ λα αλαπξνζαξκνζηεί. Ζ ζχκβαζε κεηαγξάθεηαη ζην ππνζεθνθπιαθείν, κε ην ζρεηηθφ έμνδν λα βαξχλεη εμνινθιήξνπ ηνλ κηζζσηή. Απφ ην έμνδν απηφ ν κηζζσηήο απαιιάζζεηαη θνξνινγηθά. Σα επηηφθηα θπκαίλνληαη ζε επίπεδν πεξίπνπ 2 πνζνζηηαίσλ κνλάδσλ πάλσ απφ ηα επηηφθηα ησλ ζηεγαζηηθψλ δαλείσλ γηα ίδηα δηάξθεηα. Σα κηζζψκαηα απαιιάζζνληαη απφ Φ.Π.Α. 23

25 ε φηη αθνξά ζηελ δηαζθάιηζε ησλ ζπκθεξφλησλ ελφο κηζζσηή πνπ ζπλάπηεη κία ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αθηλήηνπ επηζεκαίλεηαη φηη ην νηθφπεδν πξέπεη λα αληηκεησπίδεηαη μερσξηζηά απφ ην αθίλεην, κε φηη απηφ ζπλεπάγεηαη. Γειαδή, ε ππνιεηκκαηηθή αμία ζην ζπκβφιαην δελ πξέπεη λα ζπκπεξηιακβάλεη ηελ αμία ηνπ νηθνπέδνπ, ελψ ηα κηζζψκαηα πξέπεη λα δηαρσξίδνληαη ζε κέξνο ηνπ κηζζψκαηνο πνπ αληηζηνηρεί ζην νηθφπεδν θαη ζε κέξνο ηνπ κηζζψκαηνο πνπ αληηζηνηρεί ζην θηίξην. Σν ηειεπηαίν είλαη πνιχ ζεκαληηθφ γηα ηηο απνδείμεηο πνπ παξέρνληαη απφ ηηο εηαηξείεο leasing ζηνπο κηζζσηέο, θαζφηη κφλν ηα κηζζψκαηα πνπ αλαινγνχλ ζε θηίξην επηηξέπεηαη λα εθπέζνπλ θνξνινγηθά απφ ηα θέξδε ησλ κηζζσηψλ. Θα πξέπεη επίζεο λα ζεκεησζεί φηη δελ επηηξέπεηαη leasing ζε αθίλεηα γηα ρξήζε πνπ απαγνξεχεηαη απφ ηελ πνιενδνκία. Γηα παξάδεηγκα, δελ είλαη δπλαηφ λα γίλεη ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε γηα έλα δηακέξηζκα, ην νπνίν ν κηζζσηήο ζέιεη λα ην ρξεζηκνπνηήζεη ζαλ θαηάζηεκα.[2] Πώιεζε θαη επαλακίζζωζε (Sale and lease back) Με θξηηήξην ηελ χπαξμε πξνκεζεπηή θαη ηελ αξρηθή λνκηθή ηδηνθηεζία ηνπ εμνπιηζκνχ ή ηνπ αθηλήηνπ, ην sale and lease back απνηειεί απφ κφλν ηνπ κία ηδηαίηεξε πεξίπησζε. Πην ζπγθεθξηκέλα, ην sale and lease back είλαη κηα εμεηδηθεπκέλε ζχκβαζε κε ηελ νπνία ε εηαηξία leasing αγνξάδεη ην πάγην, θηλεηφ ή αθίλεην, απφ ηνλ πειάηε θαη ην εθκηζζψλεη πάιη ζε απηφλ, ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο πνπ έρνπλ ζπκθσλεζεί (δηάξθεηα, είδνο κηζζψκαηνο θιπ.). Παξαηεξνχκε δειαδή φηη ζην sale and lease back, πξαγκαηηθφο πξνκεζεπηήο δελ ππάξρεη, αθνχ ν ίδηνο ν πειάηεο είλαη εθείλνο πνπ πξνκεζεχεη ηελ εθκηζζψηξηα εηαηξεία κε ην αγαζφ, ελψ παξάιιεια, ε εηαηξείακηζζσηήο είλαη αξρηθά λφκηκνο θάηνρνο ηνπ αγαζνχ. Απηφ δελ ζπκβαίλεη κε κηα θιαζηθή πεξίπησζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, φπνπ θαηά θαλφλα νη ζπκκεηέρνληεο είλαη ηξεηο (πξνκεζεπηήο, εθκηζζσηήο, κηζζσηήο) θαη φπνπ ην αγαζφ αξρηθά αλήθεη θαηά λνκηθή θπξηφηεηα ζηνλ πξνκεζεπηή θαη ζηελ ζπλέρεηα πεξλά ζηνλ εθκηζζσηή θαζ' φιε ηελ δηάξθεηα ηεο ζχκβαζεο. Δπίζεο, ζην sale and lease back ν εμνπιηζκφο ελδέρεηαη λα είλαη αξθεηά παιαηφο, γεγνλφο πνπ δελ ηζρχεη ζε κηα απιή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε. 24

26 Οπζηαζηηθά ην sale and lease back είλαη κία ηερληθή ρξεκαηνδφηεζεο κέζσ ηεο νπνίαο βειηηψλεηαη ε ξεπζηφηεηα ηεο επηρείξεζεο, θαζψο απνδεζκεχνληαη ζεκαληηθά θεθάιαηα πνπ είλαη εγθισβηζκέλα ζε ήδε πξαγκαηνπνηεζείζεο πάγηεο επελδχζεηο. Με ηνλ ηξφπν απηφ, ε επηρείξεζε πνπ κεηαηξέπεηαη ζε κηζζσηήο, βειηηψλεη άκεζα ηα ξεπζηά δηαζέζηκα ηεο, αλαδηαξζξψλνληαο ελδερνκέλσο ηελ ζπλνιηθή εηθφλα ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο, κέζσ ηεο απνπιεξσκήο πθηζηάκελσλ ππνρξεψζεσλ θαη ηεο πξαγκαηνπνίεζεο λέσλ επελδχζεσλ. Σαπηφρξνλα, ε κηζζψηξηα επηρείξεζε δελ ράλεη ηελ δπλαηφηεηα ρξεζηκνπνίεζεο ηνπ παγίνπ πνπ πνχιεζε, αιιά ζπλερίδεη λα ην ρξεζηκνπνηεί ζηα πιαίζηα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο. Έρεη επίζεο ηελ δπλαηφηεηα, λα κεηαηξέςεη βξαρππξφζεζκν δαλεηζκφ, κε ηνλ νπνίν ίζσο ρξεκαηνδφηεζε ην πάγην, ζε καθξνπξφζεζκν, γεγνλφο πνπ είλαη θαη νξζνινγηθφηεξν απφ ρξεκαηννηθνλνκηθήο πιεπξάο, θαζψο ν ρξνληθφο νξίδνληαο απαηηήζεσλ (παγίσλ ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε) θαη ππνρξεψζεσλ εμηζψλεηαη. Όπσο θαη θάζε άιιε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, ην sale and lease back δηαθξίλεηαη ζε sale and lease back θηλεηνχ εμνπιηζκνχ θαη sale and lease back αθηλήησλ. Παξά ην γεγνλφο φηη ν Ν.2367/1995 εηζήγαγε ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε θαη ζηα αθίλεηα, δελ έθαλε ην ίδην θαη γηα ηελ πεξίπησζε ηνπ sale and lease back αθηλήησλ, ην νπνίν επηηξάπεθε ζηελ ρψξα καο κε ην άξζξν 27, ηνπ Ν.2682/1999. ηελ πεξίπησζε ηνπ θηλεηνχ εμνπιηζκνχ απεπζχλεηαη ζε θάζε επηρείξεζε, θαζψο θαη ζε θάζε θπζηθφ πξφζσπν - ειεχζεξν επαγγεικαηία. ηελ πεξίπησζε ησλ αθηλήησλ απεπζχλεηαη κφλν ζε λνκηθά πξφζσπα. ε φηη αθνξά ην sale and lease back κεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ, παξαηεξείηαη κία ζπξξίθλσζε ηνπ ζρεηηθνχ κεξηδίνπ αγνξάο ζηελ Διιάδα, ελ αληηζέζεη κε ην sale and lease back αθηλήησλ, ην νπνίν γλσξίδεη ζηαζεξή άλζεζε. χκθσλα κε ζηνηρεία ηεο Έλσζεο Διιεληθψλ Δηαηξεηψλ Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο, ε πψιεζε θαη επαλακίζζσζε κεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ επηρεηξήζεσλ ζεκείσλε πησηηθή πνξεία κέρξη ην 2002, έηνο θαηά ην νπνίν νη λέεο ζπκβάζεηο έπεζαλ θάησ απφ ην φξην ηνπ 10%. 25

27 Οη ιφγνη πνπ εμεγνχλ ηελ παξαπάλσ πνξεία είλαη φηη ην sale and lease back κεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ ελέρεη ηξία βαζηθά κεηνλεθηήκαηα: ν εμνπιηζκφο κπνξεί λα είλαη ηερλνινγηθά απαμησκέλνο ε πξαγκαηηθή αμία ηνπ εμνπιηζκνχ κπνξεί λα κελ είλαη εχθνιν λα πξνζδηνξηζηεί ιφγσ έιιεηςεο δεπηεξνγελνχο αγνξάο κεηαρεηξηζκέλσλ ή αλεπαξθνχο κνξθή ηεο, ππάξρεη πηζαλφηεηα λα πθίζηαληαη βάξε θαη δηθαηψκαηα ππέξ ηξίησλ πάλσ ζηνλ εμνπιηζκφ. Πξαθηηθά απηφ ζεκαίλεη, φηη ζε πεξίπησζε πνπ ν κηζζσηήο απνδεηρηεί αθεξέγγπνο ή αζπλεπήο θαηά ηελ πιεξσκή ησλ κηζζσκάησλ ηνπ, νη εηαηξείεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ελδέρεηαη λα αληηκεησπίζνπλ πξνβιήκαηα, εθφζνλ δελ ζα είλαη ζε ζέζε λα εθπνηήζνπλ εχθνια ην πάγην. Πξάγκαηη, ζηελ πεξίπησζε πνπ ν εμνπιηζκφο είλαη πεπαιαησκέλνο ή ε αγνξά ηνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ έληνλν βαζκφ ηερλνινγηθήο απαμίσζεο, φπσο π.ρ νη ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο, νη εηαηξείεο leasing δελ ζα κπνξνχλ λα ηθαλνπνηήζνπλ ηηο ιεμηπξφζεζκεο απαηηήζεηο ηνπο. Οκνίσο, φηαλ ε δεπηεξνγελήο αγνξά δελ είλαη επξέσο δηαδεδνκέλε, νη εηαηξείεο leasing πάιη ζα ζπλαληήζνπλ εκπφδηα ζην λα αληιήζνπλ ρξήκαηα απφ ηελ πψιεζε ηνπ εμνπιηζκνχ. Δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη φηη κφλν ε αγνξά ησλ κεραλεκάησλ έξγσλ, φπσο ηα εζθαπηηθά, ηα κεραλήκαηα νδνπνηίαο θαη ηα ζπλαθή κεραλήκαηα έρνπλ ηθαλνπνηεηηθή αγνξά κεηαρεηξηζκέλσλ. Οη ππφινηπνη θιάδνη έρνπλ αλχπαξθηε ή πνιχ πεξηνξηζκέλε αγνξά κεηαπψιεζεο, γεγνλφο πνπ δεκηνπξγεί πξφβιεκα θαη ζηνλ αληηθεηκεληθφ θαζνξηζκφ ηεο ηηκήο πψιεζεο. Σέινο, δεδνκέλνπ φηη πνιινί επηρεηξεκαηίεο θαηαθεχγνπλ ζην sale and lease back ζαλ ιχζε, αθνχ έρνπλ ήδε θαηαθχγεη ζε ηξάπεδεο πνπ αξλήζεθαλ ην αίηεκα ηνπο γηα δάλεην, ε πεξίπησζε πηψρεπζεο κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη ζνβαξά θσιχκαηα ζηελ εθκηζζψηξηα. Απηφ κπνξεί λα ζπκβεί γηαηί γηα παξάδεηγκα ε επηρείξεζε έρεη δπζκελή δείθηε μέλα πξνο ίδηα θεθάιαηα, δελ έρεη θαζφινπ αθίλεηα ή είλαη ππνζεθεπκέλα θαη ην θπξηφηεξν, ην πάγην ην νπνίν κεηαβίβαζε ζηελ εηαηξεία leasing έρεη πάλσ ηνπ εκπξάγκαηα βάξε, κε απνηέιεζκα λα κελ κπνξεί λα εθπνηεζεί απφ απηήλ ζε πεξίπησζε πνπ παξαζηεί αλάγθε. Γηα ηνπο παξαπάλσ ιφγνπο νη εηαηξείεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πξέπεη λα είλαη ηδηαίηεξα πξνζεθηηθέο θαη λα εμεηάδνπλ θαιά ηελ θεξεγγπφηεηα ησλ δπλεηηθψλ πειαηψλ ηνπο, φπσο θαη ηελ ηερλνινγηθή-ιεηηνπξγηθή αξηηφηεηα θαη ηνλ βαζκφ 26

28 ζχγρξνλεο θαηάζηαζεο ηνπ εμνπιηζκνχ πνπ παξαιακβάλνπλ κε ζθνπφ ηελ επαλακίζζσζε. ε φηη αθνξά ζην sale and lease back αθηλήησλ, ιφγσ ηεο εηδηθήο θχζεο πνπ έρνπλ ηα αθίλεηα ζπγθξηηηθά κε ηνλ θηλεηφ εμνπιηζκφ λα ελζσκαηψλνπλ πςειφ αλαπφζβεζην θφζηνο, ηα θεθάιαηα πνπ απνδεζκεχνληαη ζηελ πεξίπησζε απηή είλαη ζεκαληηθά θαη κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απνηειεζκαηηθά, φηαλ ε επηρείξεζε δελ έρεη κελ ξεπζηφηεηα, αιιά έρεη εληνπίζεη έλα επελδπηηθφ ζρέδην ην νπνίν εθηηκά φηη ζα ηεο απνθέξεη ζεηηθά νηθνλνκηθά νθέιε θαη παξάιιεια, ν αληαγσληζκφο είλαη αθφκα ζε πξψηκν ζηάδην ζρεηηθά κε απηφ. Δπηπξφζζεηα, ζηελ πεξίπησζε πνπ ε ηξέρνπζα εκπνξηθή αμία ηνπ αθηλήηνπ είλαη αξθεηά πςειφηεξε απφ ηελ απνζβέζηκε αμία ηνπ, ηφηε ε πψιεζε κπνξεί λα απνβεί ηδηαίηεξα επηθεξδήο θαη λα εμαζθαιίζεη 100% ρξεκαηνδφηεζε γηα ηηο παξαγσγηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο επηρεηξεκαηηθήο νληφηεηαο. Σα θπξηφηεξα πιενλεθηήκαηα κίαο ζχκβαζεο sale and lease back αθηλήησλ είλαη ηα αθφινπζα: άκεζε βειηίσζε ηεο ξεπζηφηεηαο ηεο επηρείξεζεο εμπγίαλζε δηάξζξσζεο ηζνινγηζκνχ, ζε πεξίπησζε πνπ ηα θεθάιαηα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ θάιπςε ηζφπνζσλ ππνρξεψζεσλ θαιχηεξε πξνζέγγηζε ηνπ ρξνληθνχ νξίδνληα απαηηήζεσλ θαη ππνρξεψζεσλ, ζηελ πεξίπησζε πνπ ην κηζζσκέλν αθίλεην ρξεκαηνδνηήζεθε κε βξαρπκεζνπξφζεζκν δαλεηζκφ θαη φρη κε κεζνκαθξνπξφζεζκν, φπσο ζπλάδεη κε ηελ θχζε ηνπ αθηλήηνπ θάιπςε πηζαλψλ παξειζνληηθψλ δεκηψλ ρξήζεσλ, κέζσ ησλ ελζσκαησκέλσλ πςειψλ ππεξαμηψλ ζηηο εκπνξηθέο αμίεο ησλ αθηλήησλ δπλαηφηεηα πξνβιεςηκφηεηαο ζηελ θαηάξηηζε πpoυπoιoγηζκoχ, ιφγσ ηεο πεξηνδηθφηεηαο κε ηελ νπνία θαηαβάιινληαη ηα κηζζψκαηα δηεπθφιπλζε ηνπ ηακεηαθνχ πξνγξακκαηηζκνχ, ιφγσ ηεο δπλαηφηεηαο πξνζαξκνγήο ησλ θαηαβνιψλ ησλ κηζζσκάησλ, αλάινγα κε ηηο ηακεηαθέο εηζξνέο ηεο επηρείξεζεο 27

29 πιήξεο θνξνινγηθή απαιιαγή γηα ηα κηζζψκαηα πνπ αλαθέξνληαη ζην θηίζκα θαη φρη ζην νηθφπεδν εμαίξεζε απφ ηελ ππνρξέσζε αλαπξνζαξκνγήο ηεο αμίαο ηνπ αθηλήηνπ θαη θαηαβνιήο θφξνπ θαζ' φιε ηελ δηάξθεηα ηεο ζχκβαζεο απνθπγή αλεπηζχκεησλ απμήζεσλ ζην χςνο ηνπ ελνηθίνπ απφ ηνλ ηδηνθηήηε, πξάγκα πνπ ζα κπνξνχζε λα ζπκβεί ζε κία ιεηηνπξγηθή κίζζσζε, ιφγσ π.ρ. πιεζσξηζκνχ ή αχμεζεο ηεο αμίαο ηνπ αθηλήηνπ απνθπγή έμσζεο απφ ηνλ ηδηνθηήηε, ε νπνία ζα κπνξνχζε λα ζπκβεί ζε κηα απιή ιεηηνπξγηθή κίζζσζε χλδεζε κε επελδπηηθά πξνγξάκκαηα (αλαπηπμηαθνί λνκνί) Σέινο, ζε επίπεδν θιάδνπ ρξεκαηνδφηεζεο αθηλήησλ, εθηηκάηαη φηη ην sale and lease back ζα απμήζεη ηνλ αληαγσληζκφ, θαζφηη νη εηαηξείεο leasing αλακέλεηαη λα πξνζθέξνπλ επζέσο αληαγσληζηηθά ζε ζρέζε κε ηνλ παξαδνζηαθφ δαλεηζκφ επίπεδα επηηνθίσλ, εθφζνλ ζα είλαη θαη νη ίδηεο, φπσο νη ηξάπεδεο πνπ ρνξεγνχλ ζηεγαζηηθά δάλεηα, πιήξσο εμαζθαιηζκέλεο απφ ηελ θαηνρή ησλ αθηλήησλ ζε φιε ηελ δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο. Απηή ε αχμεζε ηνπ αληαγσληζκνχ, ζα έρεη πεξαηηέξσ επλντθέο ζπλέπεηεο γηα ηνλ ηειηθφ ρξήζηε, πξνζδίδνληαο ηνπ πεξηζζφηεξεο θαη θαιχηεξεο ελαιιαθηηθέο ιχζεηο δαλεηνδφηεζεο. 2.2 Δηδηθέο θαηεγνξίεο Leasing Πέξα απφ ην θξηηήξην ηεο ηδηνθηεζίαο, ηελ δηάθξηζε ζε θηλεηφ θαη αθίλεην εμνπιηζκφ θαη ην sale and lease back, ην leasing κπνξεί λα δηαρσξηζηεί ζε εηδηθέο θαηεγνξίεο, θάζε κία απφ ηηο νπνίεο εμππεξεηεί ζπγθεθξηκέλεο πειαηεηαθέο απαηηήζεηο ή πξνέθπςε ιφγσ πεξαηηέξσ βαζκνχ εμεηδίθεπζεο ζηνλ θιάδν. Οη ζεκαληηθφηεξεο εηδηθέο θαηεγνξίεο παξνπζηάδνληαη παξαθάησ. 28

30 Άκεζε κίζζωζε (Direct leasing) ηελ πεξίπησζε ηεο άκεζεο κίζζσζεο, φπσο θαη ζηελ πψιεζε θαη επαλακίζζσζε, ε ζρέζε είλαη δηκεξήο. Γειαδή, εθκηζζσηήο είλαη κηα ζπγαηξηθή εηαηξία ηνπ πξνκεζεπηή ή αθφκα θαη ν ίδηνο ν πξνκεζεπηήο, κε αληηζπκβαιιφκελν ηνλ κηζζσηή-πειάηε. Πξνζδηνξηζηηθφ ζηνηρείν απηήο ηεο κνξθήο κίζζσζεο είλαη φηη ππεξηζρχεη ε ''εκπνξηθή'' απφ ηελ ''ρξεκαηνδνηηθή'' πιεπξά, αθνχ θχξηνο ζηφρνο ηνπ εθκηζζσηή είλαη ε πξνψζεζε ησλ πξντφλησλ ηεο κεηέξαο επηρείξεζεο ή ησλ δηθψλ ηνπ, κέζσ ηεο ζχλαςεο ζπκβάζεσλ κίζζσζεο. Τπεχζπλνο γηα ηελ ζπληήξεζε ηνπ κηζζίνπ είλαη ν εθκηζζσηήο γηα ηηο πεξηπηψζεηο παγίσλ εηδηθήο ηερλνινγίαο, φπσο ππνινγηζηέο, ζπζηήκαηα γξαθείνπ θιπ, ελψ γηα πεξηπηψζεηο κε εμεηδηθεπκέλεο ηερλνινγίαο, φπσο θνξηεγά απηνθίλεηα θαη αγξνηηθά νρήκαηα, ππεχζπλνο είλαη ν κηζζσηήο. Πνιιέο κεγάιεο εηαηξίεο θαηαζθεπήο θνξηεγψλ, επηβαηηθψλ απηνθηλήησλ θαη άιισλ νρεκάησλ έρνπλ δεκηνπξγήζεη ζπγαηξηθέο επηρεηξήζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο γηα ηελ πξνψζεζε ησλ πξντφλησλ ηνπο. ηνλ ηνκέα ειεθηξνληθψλ ππνινγηζηψλ, γλσζηφ παξάδεηγκα απνηειεί ε εηαηξεία Η.Β.Μ., ελψ ηέινο ζηηο εθκηζζψζεηο εξγαιείσλ θαη δηαθφξσλ κεραλψλ, ραξαθηεξηζηηθή είλαη ε ιηγφηεξν γλσζηή ακεξηθαληθή εηαηξία Kearney Trecker Corporation.[9] Vendor leasing Πξφθεηηαη γηα κηα κνξθή leasing πνπ δεκηνπξγείηαη ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο πξνκεζεπηέο. Ο πξνκεζεπηήο ζπζηήλεη ζηελ εηαηξεία leasing πειάηεο πνπ ζέινπλ λα αγνξάζνπλ εμνπιηζκφ απφ απηφλ, ε εηαηξεία leasing αγνξάδεη ηνηο κεηξεηνίο ηνλ εμνπιηζκφ απφ ηνλ πξνκεζεπηή θαη ζηελ ζπλέρεηα ζπλάπηεη ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κε ηνλ κηζζσηή, παξαδίλνληαο ηνπ ηνλ εμνπιηζκφ κε αληάιιαγκα ηελ πεξηνδηθή είζπξαμε κηζζσκάησλ. Πξφθεηηαη γηα έλα ρξεκαηνδνηηθφ εξγαιείν, ην νπνίν ζπκβάιιεη ζηελ αχμεζε ησλ πσιήζεσλ απφ πιεπξάο βηνκεραληθψλ κνλάδσλ παξαγσγήο, γη' απηφ θαη ρξεζηκνπνηείηαη ζπρλά απφ ηηο αληίζηνηρεο Γηεπζχλζεηο Marketing. Απφ πιεπξάο πξνκεζεπηή, εμαζθαιίδεη πγηείο πσιήζεηο ηνηο κεηξεηνίο, απαιιαγή απφ θφζηνο ρξεκαηνδφηεζεο ησλ πειαηψλ, αχμεζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο θαη ηνπ κεξηδίνπ αγνξάο, θαζψο θαη δπλαηφηεηα αχμεζεο ησλ ζπκπιεξσκαηηθψλ εζφδσλ απφ ηπρφλ 29

31 παξάπιεπξεο ππεξεζίεο πνπ ελδερνκέλσο κπνξεί λα πξνζθεξζνχλ ζηνλ πειάηε, φπσο αζθάιηζε, ζπληήξεζε, αλεθνδηαζκφο ζε αλαιψζηκα. Απφ πιεπξάο κηζζσηή, παξέρεη νηθνλνκηθά θαη ηερλνινγηθά νθέιε, έηνηκε ιχζε ρξεκαηνδφηεζεο, απφθηεζε ηνπ εμνπιηζκνχ ρσξίο λα θαηαβιεζεί άκεζα ην ζπλνιηθφ πνζφ (18-60 δφζεηο) θαη γεληθφηεξα φια ηα πιενλεθηήκαηα πνπ απνθέξεη ην ρξεκαηνδνηηθφ leasing γηα ηνλ κηζζσηή, φπσο θνξνινγηθέο απαιιαγέο θιπ. Ο εμνπιηζκφο πνπ ρξεκαηνδνηείηαη κέζσ Vendor leasing είλαη επελδπηηθά αγαζά εθηεηακέλεο ρξήζεο θαη κηθξήο ζρεηηθά αμίαο αλά κνλάδα πξντφληνο, φπσο office automation, ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο, απηνθίλεηα, κεραλνινγηθφο εμνπιηζκφο θαη ηαηξηθά κεραλήκαηα. Μνξθέο ηνπ vendor leasing απνηεινχλ ην direct leasing κε απιή ζχζηαζε ηνπ πξνκεζεπηή, ην direct leasing κε εγγχεζε επαλαγνξάο απφ ηνλ πξνκεζεπηή, ην direct ή sub-leasing κε ζηφρν ηελ επαχμεζε ηνπ πεξηζσξίνπ θέξδνπο γηα ηνλ πξνκεζεπηή θαη ην direct ή sub-leasing κε ζηφρν ηελ επηδφηεζε ηεο πψιεζεο απφ ηνλ πξνκεζεπηή. πκκεηνρηθή ρξεκαηνδνηηθή κίζζωζε (leveraged lease) Ζ ζπγθεθξηκέλε κνξθή κίζζσζεο ρξεζηκνπνηείηαη γηα αγνξά κηζζίσλ κεγάιεο αμίαο (big ticket leasing) φπσο αεξνπιάλα, ηξέλα, αθίλεηα θαη άιια. Σα ζπκβαιιφκελα κέξε ζηελ ζπκκεηνρηθή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε είλαη ηέζζεξα: ν πξνκεζεπηήο, o κηζζσηήο, ν εθκηζζσηήο θαη ν ρξεκαηνδφηεο. Ο ρξεκαηνδφηεο είλαη θάπνηα ηξάπεδα ή αζθαιηζηηθφο νξγαληζκφο κε ζεκαληηθά δηαζέζηκα θεθάιαηα γηα κεζνπξφζεζκε επέλδπζε. Ο εθκηζζσηήο αγνξάδεη ην πάγην θαηαβάιινληνο κέξνο κφλν ηεο αμίαο ηνπ, ζπλήζσο 30%- 50%, ελψ ην ππφινηπν θαιχπηεηαη κε καθξνπξφζεζκν δαλεηζκφ απφ ηνλ ρξεκαηνδφηε, ν νπνίνο έρεη πιήξε ππνζήθε ή ελέρπξν ζην πάγην. ηελ πεξίπησζε απηή δειαδή, ε εθκηζζψηξηα εηαηξεία ελεξγεί αθελφο ζαλ ρξεκαηνδφηεο, ιφγσ ηεο ζρέζεο ηεο κε ηνλ κηζζσηή θαη αθεηέξνπ ζαλ δαλεηνιήπηεο, ιφγσ ηεο ζρέζεο ηεο κε ηνλ ρξεκαηνδφηε-ηξάπεδα. Με ηελ πιεξσκή ησλ κηζζσκάησλ, ν εθκηζζσηήο εηζπξάηηεη έλα κέξνο κφλν, ελψ ην ππφινηπν ην θαηαβάιιεη ζην πηζησηηθφ ίδξπκα γηα ηελ εμππεξέηεζε ηνπ δαλεηζκνχ πνπ πξνήιζε απφ απηήλ. Ζ ηξάπεδα ηθαλνπνηείηαη κφλν απφ ην κέξνο ησλ κηζζσκάησλ πνπ ηεο αλαινγεί, ελψ ζε πεξίπησζε νηθνλνκηθήο δπζρέξεηαο ηνπ κηζζσηή, ε ηξάπεδα κπνξεί 30

32 λα θαιπθζεί κφλν απφ ηελ εθπνίεζε ηνπ παγίνπ, ρσξίο λα κπνξεί λα ζηξαθεί θαηά ηεο εθκηζζψηξηαο εηαηξείαο leasing. Σν επηηφθην δαλεηζκνχ απφ ηελ πιεπξά ηνπ ηξαπεδηθνχ ηδξχκαηνο αληηπξνζσπεχεη ηελ δαλεηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ηνπ κηζζσηή θαη φρη ηνπ δαλεηνιήπηε. Ζ ζπκκεηνρηθή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ρξεζηκνπνηήζεθε πξψηε θνξά ην 1963 απφ ηελ United States Leasing International. Δθαξκφζηεθε γηα ζηδεξνδξφκνπο θαη θαηφπηλ γηα αεξνπνξηθέο εηαηξίεο. Λφγσ ηεο θχζεο ησλ παξαπάλσ θιάδσλ (εληάζεσο θεθαιαίνπ), φπνπ ε απνδνηηθφηεηα είλαη ρακειή ζε ζρέζε κε άιινπο βηνκεραληθνχο θιάδνπο, ην leveraged lease, θάληαδε ζαλ ηδαληθή ιχζε, θαζψο εμαζθάιηδε κεζνκαθξνπξφζεζκν δαλεηζκφ κε ζηαζεξφ επηηφθην γηα ην ζχλνιν ηεο αμίαο ηνπ παγίνπ θαη κε θφζηνο ρακειφηεξν ζε ζρέζε κε κηα απεπζείαο πξνζθπγή ζηελ αγνξά θεθαιαίσλ. Tailor-made leasing To leasing εδψ κπνξεί λα ζρεδηαζηεί κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα ιχλεη ηα δηαξζξσηηθά πξνβιήκαηα ησλ ηζνινγηζκψλ, θαζψο θαη πξνβιήκαηα cash flow ηνπ κηζζσηή. Μπνξεί επίζεο λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ αληηκεηψπηζε πξνβιεκάησλ ηερλνινγηθήο απαμίσζεο ηνπ ππάξρνληνο εμνπιηζκνχ, κέζσ παξερφκελεο δπλαηφηεηαο αλαλέσζεο, θαζψο ε εθκηζζψηξηα εηαηξεία είλαη πεξηζζφηεξν επέιηθηε ζηηο ζπλαιιαγέο ηεο κε πξνκεζεπηέο απφ φηη ε εηαηξεία-κηζζσηήο. Lease brokers Πξφθεηηαη γηα ηελ πεξίπησζε ζπλεξγαζίαο εηαηξείαο leasing κε κεζίηεο. Γηαζπλνξηαθό leasing (cross-border leasing) Πξφθεηηαη γηα ηελ πεξίπησζε ηεο κίζζσζεο θαηά ηελ νπνία ηα ζπκβαιιφκελα κέξε έρνπλ έδξα επηρεηξεκαηηθήο δξάζεο ζε δηαθνξεηηθέο ρψξεο. Όηαλ ν κηζζσηήο θαη ν εθκηζζσηήο ηνπ αληηθεηκέλνπ πξνο κίζζσζε εδξεχνπλ ζην εζσηεξηθφ θαη ν πξνκεζεπηήο-θαηαζθεπαζηήο ζην εμσηεξηθφ έρνπκε εηζαγσγηθή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε (import leasing). Όηαλ ν κηζζσηήο εδξεχεη ζην εμσηεξηθφ θαη ν εθκηζζσηήο 31

33 θαη ν πξνκεζεπηήο-θαηαζθεπαζηήο εδξεχνπλ ζην εζσηεξηθφ έρνπκε εμαγσγηθή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε (export leasing).[4] Πιενλέθηεκα ηεο ζπγθεθξηκέλεο κεζφδνπ είλαη φηη ν κηζζσηήο απνιακβάλεη ηηο θνξνινγηθέο ειαθξχλζεηο θαη ησλ δχν ρσξψλ. ηα κεηνλεθηήκαηα πεξηιακβάλεηαη ν ζπλαιιαγκαηηθφο θίλδπλνο θαη ν θίλδπλνο ηεο ρψξαο, ν νπνίνο εκπεξηέρεη ηνλ νηθνλνκηθφ, πνιηηηθφ θαη πηζησηηθφ θίλδπλν ηεο ρψξαο απηήο.[2] Μίζζωζε κε παξνρή ππεξεζηώλ (Service leasing) Με ηελ ππνγξαθή ηεο ζχκβαζεο απηήο εμαζθαιίδεηαη κηα ζεηξά απφ παξερφκελεο ππεξεζίεο γηα ηνλ κηζζσηή φπσο ζπληήξεζε, εθπαίδεπζε πξνζσπηθνχ θ.α. Απηή ε κνξθή κίζζσζεο ζπλδέεηαη κε ηελ άκεζε κίζζσζε. Μίζζωζε θαηά παξαγγειία (Custom lease) ηελ κίζζσζε κε παξαγγειία νη φξνη ηεο ζχκβαζεο πξνζαξκφδνληαη ζηηο εηδηθέο αλάγθεο ηνπ πειάηε-εθκηζζσηή. Γηα παξάδεηγκα, νη πιεξσκέο δηεπζεηνχληαη αλάινγα κε ηηο δπλαηφηεηεο ηνπ κηζζσηή, ην χςνο ησλ κηζζσκάησλ κπνξεί λα είλαη θζίλνλ ή αχμνλ ή αθφκα θαη λα πξνζδηνξίδεηαη κε βάζε ηελ επνρηαθή ξεπζηφηεηα ηνπ κηζζσηή, ηδηαίηεξα φηαλ ν θιάδνο ζηνλ νπνίν απηφο δξαζηεξηνπνηείηαη ραξαθηεξίδεηαη απφ έληνλε επνρηθφηεηα.[9] Δηδηθή κνξθή κίζζωζεο (Master lease line) ε απηήλ ηελ κνξθή, ν κηζζσηήο έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα απνθηήζεη κία ζεηξά εμνπιηζκνχ ζηαδηαθά, ρσξίο λα δηαπξαγκαηεχεηαη λέα ζχκβαζε ζε θάζε ζηάδην ή ζε θάζε λέν θνκκάηη εμνπιηζκνχ πνπ παξαιακβάλεη. Οη φξνη δειαδή πνπ ζπκθσλνχληαη θαηά ηελ ζχκβαζε εμαξρήο, εμαθνινπζνχλ λα ηζρχνπλ θαη γηα ηηο κεηέπεηηα παξαιαβέο ησλ κεραλεκάησλ πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη. Κνηλνπξαθηηθή ρξεκαηνδνηηθή κίζζωζε ηελ θνηλνπξαθηηθή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, φπσο ππνδειψλεηαη θαη απφ ηελ νλνκαζία, δχν ή θαη πεξηζζφηεξεο εηαηξείεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο 32

34 θνηλνπξαθηνχλ, έηζη ψζηε λα αλαιάβνπλ καδί λα ρξεκαηνδνηήζνπλ κία ζπγθεθξηκέλε ζχκβαζε finance lease ή νπνία έρεη κεγάιε αμία. πλεζηζκέλε πεξίπησζε θνηλνπξαθηηθήο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο απνηειεί ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε αθηλήησλ θαη θηηξηαθψλ εγθαηαζηάζεσλ κεγάιεο αμίαο. Πώιεζε- Μίζζωζε ππό όξνπο (Conditional Sale Lease) Ζ πψιεζε θαη κίζζσζε ππφ φξνπο ελψ ηππηθά αθνινπζεί ηνπο φξνπο θαη ηε δηαδηθαζία ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, νπζηαζηηθά πξαγκαηνπνηείηαη γηα λα πξνσζήζεη ηελ δηαδηθαζία αγνξάο θαη πψιεζεο ηνπ αληηθεηκέλνπ αλάκεζα ζηα κέξε. Ζ δπλαηφηεηα πνπ δίλεηαη ζηνπο ζπκβαιιφκελνπο λα εθκεηαιιεπηνχλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζχκβαζεο φια ηα νθέιε πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ ρξεκαηνδνηηθή ζχκβαζε κίζζσζεο, φπσο θνξναπαιιαγέο, επηδνηήζεηο, δηεζλείο εθπηψζεηο είλαη κεξηθά απφ ηα θίλεηξα γηα ηα νπνία επηιέγεηαη απηή ε κνξθή leasing.[9] Φνξνινγηθή Υξεκαηνδνηηθή Μίζζωζε (tax based leasing) ηελ θνξνινγηθή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε (Tax Based Leasing) δίλεηαη ε επθαηξία ζε επηρεηξήζεηο πνπ δελ έρνπλ θνξνινγεηέα θέξδε θαη δελ κπνξνχλ λα πξνκεζεπηνχλ ηνλ επηζπκεηφ εμνπιηζκφ, λα ηνλ απνθηήζνπλ δηα κέζνπ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, εθρσξψληαο φκσο ηα θνξνινγηθά πιενλεθηήκαηα πνπ ζα είραλ ζηνλ εθκηζζσηή. Μεηαμχ απηψλ αλαθέξεηαη έθπησζε 10% επί ηεο αγνξαίαο αμίαο ηνπ εμνπιηζκνχ ζπλ ηηο απνζβέζεηο ηνπ κηζζίνπ. ηηο Ζ.Π.Α. ηέηνηεο κνξθέο ζχκβαζεο είλαη θαη νη ζπλεζέζηεξεο.[4] Λνηπά θξηηήξηα Παξά ην γεγνλφο φηη νη ζεκαληηθφηεξεο κνξθέο leasing έρνπλ ήδε αλαθεξζεί, ην ζχλνιν ησλ εηδψλ δελ εμαληιείηαη κφλν ζε απηέο. Μπνξεί θαλείο λα απαξηζκήζεη πνιιέο αθφκα θαηεγνξίεο, εηζεξρφκελνο ζε κεγαιχηεξε ιεπηνκέξεηα θαη ιακβάλνληαο ππφςε δηάθνξεο άιιεο παξακέηξνπο φπσο ηνλ θιάδν ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο πνπ ρξεκαηνδνηείηαη κέζσ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, ηελ δηάξθεηα ηεο ζχκβαζεο, ηελ γεσγξαθηθή πεξηνρή ή αθφκα θαη ηηο νκάδεο θξαηψλ ζε επξχηεξν δηεζλέο επίπεδν, ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ζπλάπηεηαη ε 33

35 ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε κε αιινδαπφ επελδπηή (άκεζα, έκκεζα ή κέζσ ζπγαηξηθήο) θ.α. Ζ αλάιπζε ησλ παξαπάλσ θαηεγνξηψλ ζεσξείηαη φηη μεθεχγεη απφ ηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο εξγαζίαο. 34

36 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 3: ΓΙAΓΙΚΑΙΑ ΤΜΒΑΗ LEASING 3.1 Γηαδηθαζία ζύκβαζεο leasing Ζ δηαδηθαζία κέρξη ηελ έλαξμε θαηαβνιήο ησλ κηζζσκάησλ είλαη ε εμήο: 1. Γηαπξαγκάηεπζε κεηαμχ ηνπ κηζζσηή θαη ηνπ πξνκεζεπηή, επηινγή αληηθεηκέλνπ θαη ιήςε ζρεηηθήο πξνζθνξάο-πξνηηκνινγίνπ. 2. Τπνβνιή αίηεζεο πξνο ηελ εηαηξεία leasing γηα ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ηνπ αληηθεηκέλνπ πνπ έρεη επηιεγεί απφ ηνλ ππνςήθην κηζζσηή ε νπνία ζπλνδεχεηαη απφ κηα ζεηξά ζηνηρείσλ. 3. Δπεμεξγαζία ηνπ αηηήκαηνο απφ ηελ αξκφδηα ππεξεζία ηεο εηαηξείαο leasing κε βάζε ηα νηθνλνκηθά θαη άιια ζηνηρεία πνπ έρεη ππνβάιεη ε επηρείξεζε. 4. Έγθξηζε ηνπ αηηήκαηνο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, εθφζνλ δηαπηζησζεί φηη ζπληξέρνπλ νη θαηάιιειεο πξνυπνζέζεηο. 5. Τπνγξαθή απφ ηα δχν ζπκβαιιφκελα κέξε, δειαδή ηεο εηαηξείαο leasing θαη ηνπ κηζζσηή, ελφο «πξνζπκθψλνπ» πνπ απνθαιείηαη «Πξφηαζε Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο» 6. Απνζηνιή απφ ηε εηαηξεία leasing πξνο ηνλ πξνκεζεπηή, επηζηνιή κε ηελ νπνία ηνπ γλσζηνπνηείηαη ε έγθξηζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εμνπιηζκνχ θαη αλαιακβάλεη ε εηαηξεία ηελ ππνρξέσζε αγνξάο ηνχηνπ «ηνηο κεηξεηνίο» ζε νξηζκέλν ρξφλν θαη εθφζνλ πξνζθνκηζζεί ηηκνιφγην ζην φλνκά ηεο. Δπίζεο αλαθέξνληαη θαη νη φξνη ηζρχνο ηεο παξαπάλσ δέζκεπζεο ηεο εθκηζζψηξηαο εηαηξείαο 7. Παξαγγειία ηνπ εμνπιηζκνχ απφ ην κηζζσηή θαη ε παξαιαβή ηνπ απφ απηφλ. 8. Τπνγξαθή απφ ην κηζζσηή ηνπ «Πηζηνπνηεηηθνχ Απνδνρήο Δμνπιηζκνχ» κε ην νπνίν πηζηνπνηείηαη φηη έγηλε ε παξαιαβή θαη ν έιεγρνο ηνπ εμνπιηζκνχ πνπ βξέζεθε θαηάιιεινο θαη ζε θαιή θαηάζηαζε απφ θάζε άπνςε. 9. Τπνγξαθή απφ ην κηζζσηή ηεο χκβαζεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο πνπ ηνπ έρεη ήδε απνζηαιεί. 35

37 10. Γηαβίβαζε ηεο παξαπάλσ χκβαζεο θαη ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ Απνδνρήο Δμνπιηζκνχ ζηελ εηαηξεία leasing. Γηεπθξηλίδεηαη φηη απφ ηελ εκεξνκελία έθδνζεο ηνπ Πηζηνπνηεηηθνχ Απνδνρήο Δμνπιηζκνχ ηίζεηαη ζε ηζρχ ε ζχκβαζε θαη αξρίδεη ζπλήζσο ε θαηαβνιή ησλ κηζζσκάησλ. 11. Πιεξσκή απφ ηελ εηαηξεία leasing πξνο ηνλ πξνκεζεπηή ηεο ηηκνινγηαθήο αμίαο ηνπ εμνπιηζκνχ θαη κεηαβίβαζε ηεο θπξηφηεηαο ηνπ ζηελ εηαηξεία. Μεηά ηελ νινθιήξσζε φισλ ησλ θάζεσλ ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πεξηγξάθεθε παξαπάλσ, α) ν εθκηζζσηήο έρεη ηελ θπξηφηεηα ηνπ αληηθεηκέλνπ πνπ έρεη εγγξάςεη ζην πάγην ελεξγεηηθφ ηνπ, β) ν κηζζσηήο έρεη ζηελ θαηνρή ηνπ ην αληηθείκελν θαη ην ρξεζηκνπνηεί γηα ηηο επαγγεικαηηθέο ηνπ αλάγθεο θαηαβάιινληαο ηα πξνβιεπφκελα κηζζψκαηα ζηνλ εθκηζζσηή θαη γ) ν πξνκεζεπηήο έρεη εηζπξάμεη ην ηίκεκα ηεο πψιεζεο ηνπ πξάγκαηνο απφ ηελ εηαηξεία leasing. Με ηνλ ηξφπν απηφ έρεη νινθιεξσζεί ε ηξηγσληθή ζρέζε κεηαμχ εθκηζζσηή, κηζζσηή θαη πξνκεζεπηή.[9],[14] Πξέπεη επίζεο λα αλαθεξζεί θαη ν ηχπνο ηεο ζχκβαζεο πνπ ζπλάπηεηαη: Ο ηύπνο ηεο ζύκβαζεο Απφ ηνλ λφκν νξίδεηαη φηη «ε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαηαξηίδεηαη εγγξάθσο». Σν έγγξαθν απηφ απνηειεί ζπζηαηηθφ ηχπν θαη φρη απιψο απφδεημε. Άξα ζπκπεξαίλνπκε φηη, αλ δελ ηεξείηαη ην παξαπάλσ ε ζχκβαζε είλαη άθπξε. Πάλησο δελ είλαη απαξαίηεην ε ζχκβαζε λα απνηππσζεί ζε ζπκβνιαηνγξαθηθφ έγγξαθν, νχηε θαη ην ηδησηηθφ πνπ ζπληάζζεηαη λα θέξεη βέβαηε ρξνλνινγία. ην έγγξαθν πεξηιακβάλνληαη νη φξνη ηεο ζχκβαζεο γηα ηελ κίζζσζε ηνπ πξάγκαηνο απφ ηελ εθκηζζψηξηα εηαηξία ζηνλ κηζζσηή θαη φρη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν ε εηαηξία leasing ην απέθηεζε. Πξφθεηηαη νπζηαζηηθά γηα ζχκβαζε πξνζρσξήζεσο ή ζχκβαζε κε γεληθνχο φξνπο. Κξίλεηαη ινηπφλ ζθφπηκν λα δίλεηαη ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηηο ιεπηνκέξεηεο ηεο ζχκβαζεο, έηζη ψζηε λα πξνζηαηεχεηαη ν νηθνλνκηθά αζζελέζηεξνο κηζζσηήο. εκαληηθφ ξφιν ζην ζέκα απηφ δηαδξακαηίδνπλ νη δηθαζηηθέο αξρέο ηεο ρψξαο.δλψ απαξαίηεηε είλαη θαη ε δεκνζίεπζε ηεο αληίζηνηρεο ζχκβαζεο: 36

38 Απφ ηε ζηηγκή πνπ νη αληηζπκβαιιφκελνη θαηαξηίδνπλ εγγξάθσο ηε ζχκβαζε, απηή ηζρχεη απηνκάησο. Γηα λα αληηηαρζεί φκσο απηή θαζψο θαη ηα εμ' απηήο δηθαηψκαηα έλαληη ηξίησλ, είλαη απαξαίηεηε ε δεκνζίεπζε ηεο, φπσο νξίδεηαη ζην άξζξν 4 παξ. 2 ηνπ λφκνπ. Καηά ην γαιιηθφ ζχζηεκα δεκνζηφηεηαο ε ζχκβαζε leasing θαηαρσξείηαη ζε εηδηθφ δεκφζην βηβιίν ηνπ πξσηνδηθείνπ ηνπ ηφπνπ θαηνηθίαο ή έδξαο ηνπ κηζζσηή. Πξφθεηηαη γηα εηδηθφ βηβιίν ηνπ άξζξνπ 5 λ.δ / 1949, ζην νπνίν θαηαρσξνχληαη ηέηνηνπ είδνπο ζπκβάζεηο. Με ηελ ηέιεζε ησλ παξαπάλσ δηαδηθαζηψλ ζεσξείηαη φηη νινθιεξψζεθε ε δεκνζηφηεηα ηεο ζχκβαζεο. Έλα ελδηαθέξνλ δήηεκα πξνθχπηεη ζηελ πεξίπησζε πνπ ην αληηθείκελν ηεο ζχκβαζεο leasing είλαη πινίν ή αεξνζθάθνο, νπφηε απαηηείηαη αλαγθαζηηθά ε θαηαρψξηζε θαη δεκνζηφηεηα ηεο ζχκβαζεο ζηα λενιφγηα. ε απηή ηελ πεξίπησζε ζεσξείηαη φηη εμαζθαιίδεηαη επαξθψο ε δεκνζηφηεηα. Με ηε δεκνζηφηεηα ηεο ζχκβαζεο εμαζθαιίδνληαη δηθαηψκαηα θαη πιενλεθηήκαηα πξνο φθεινο φισλ ησλ ελδηαθεξνκέλσλ. Καηά ζπλέπεηα θάζε ηξίηνο πξνζηαηεχεηαη απφ κηα θαηλνκεληθή επξσζηία ηνπ ιήπηε, θαζψο μεθαζαξίδεηαη φηη ε θαηνρή θάπνησλ αληηθεηκέλσλ δελ ζεκαίλεη απαξαίηεηα ηελ θπξηφηεηα πάλσ ζε απηά. Ο ιήπηεο απνιακβάλεη ηελ «νηθνλνκηθή θπξηφηεηα» ηνπ πξάγκαηνο, ελψ ε εθκηζζψηξηα εηαηξία ράλεη θαη ην δηθαίσκα δηάζεζεο ηνπ, εθηφο απφ ηελ θαηνρή θαη ηε ρξήζε ηνπ. Έηζη, απαγνξεχεηαη νπνηαδήπνηε κεηαβίβαζε ηνπ αληηθεηκέλνπ ζε ηξίηνπο ή ε θηήζε εκπξάγκαηνπ δηθαηψκαηνο πάλσ ζε απηφ. Παξάιιεια, φκσο πξνζηαηεχεηαη θαη ε εηαηξία leasing κε δηάθνξεο ξπζκίζεηο, νη νπνίεο απνθιίλνπλ απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ Αζηηθνχ Κψδηθα θπξίσο. Έηζη δελ εθαξκφδνληαη νη δηαηάμεηο γηα ην ηεθκήξην.[24],[25],[22] 37

39 3.2 πκβαηηθέο ππνρξεώζεηο ηνπ κηζζωηή ζρεηηθά κε ην κίζζην Ο κηζζσηήο κε βάζε ηνπο φξνπο ηεο ζχκβαζεο πνπ ππνγξάθεη αιιά θαη απφ ηελ ίδηα ηε λνκηθή θχζε ηεο ζρέζεο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο είλαη ππνρξεσκέλνο, κεηαμχ άιισλ λα: Να επηζθεπάδεη θαη γεληθά λα ζπληεξεί ηνλ εμνπιηζκφ, ψζηε απηφο λα δηαηεξείηαη ζε θαηάζηαζε θαιήο ιεηηνπξγίαο. Να αθνινπζεί ζε θάζε πεξίπησζε ηηο νδεγίεο ή ππνδείμεηο ηνπ θαηαζθεπαζηή θαη ηνπ πξνκεζεπηή ζρεηηθά κε ηε ρξήζε, ιεηηνπξγία, ζπληήξεζε θαη θαζαξηζκφ ηνπ εμνπιηζκνχ. Να παίξλεη ηελ πξνεγνχκελε έγγξαθε ζπγθαηάζεζε ηνπ εθκηζζσηή γηα νπνηαδήπνηε κεηαβνιή ή πξνζζήθε ζηνλ εμνπιηζκφ πνπ ζα θξηζεί απαξαίηεηε (νη ηπρφλ πξνζζήθεο ζηνλ εμνπιηζκφ επηβαξχλνπλ απνθιεηζηηθά ην κηζζσηή, παξακέλνπλ, φκσο, ζηελ ηδηνθηεζία ηνπ εθκηζζσηή αθνχ απνηεινχλ κέξνο ηνπ κηζζίνπ). Να παίξλεη φιεο ηηο απαξαίηεηεο άδεηεο ή εγθξίζεηο γηα εγθαηάζηαζε θαη ρξήζε ηνπ εμνπιηζκνχ θαη λα ζπκκνξθψλεηαη κε ηνπο φξνπο θαη ηηο πξνυπνζέζεηο ηζρχνο ηνπο. Να εθαξκφδεη ηνπο θαλφλεο πξαθηηθήο θαη αζθάιεηαο. Να απνδεκηψλεη ηνλ εθκηζζσηή γηα νπνηαδήπνηε απψιεηα ή δεκηά ηνπ εμνπιηζκνχ (ζην κέηξν πνπ ν εθκηζζσηήο δελ ζα έρεη απνδεκησζεί απφ ηε ζρεηηθή αζθάιηζε) Να θξνληίδεη γηα ηελ απαιιαγή ηνπ εθκηζζσηή απφ νπνηεζδήπνηε επζχλεο εμαηηίαο απψιεηαο ή θαηαζηξνθήο ή βιάβεο μέλεο ηδηνθηεζίαο ή ζαλάηνπ ή ηξαπκαηηζκνχ ηξίησλ πξνζψπσλ, παξαβίαζεο δηθαησκάησλ επξεζηηερλίαο θιπ πνπ έρνπλ ζρέζε ή πξνέξρνληαη απφ ηελ θαηνρή, ρξήζε θαη ιεηηνπξγία ηνπ εμνπιηζκνχ. Να αζθαιίδεη κε δηθέο ηνπ δαπάλεο ηνλ εμνπιηζκφ θαη λα ηνλ δηαηεξεί γηα φιε ηε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο αζθαιηζκέλν γηα θάζε θίλδπλν(ζπκπεξηιακβαλνκέλεο θαη ηεο αζηηθήο επζχλεο έλαληη ηξίησλ), ζε 38

40 αζθαιηζηηθή εηαηξεία πνπ έρεη εγθξίλεη εγγξάθσο ν εθκηζζσηήο. Σν αζθαιηδφκελν πνζφ δελ πξέπεη λα είλαη θαηψηεξν απφ ηελ αμία θηήζεο ηνπ εμνπιηζκνχ πνπ αλαθέξεηαη ζην νηθείν παξάξηεκα. Να αλαξηά θαη λα δηαηεξεί αλαξηεκέλεο, εθφζνλ βέβαηα ην δεηήζεη ν εθκηζζσηήο, πηλαθίδεο, επηγξαθέο ή νπνηνδήπνηε άιιν δηαθξηηηθφ κέζν, πνπ ζα δειψλεη φηη ν εμνπιηζκφο αλήθεη ζηελ θπξηφηεηα ηνπ εθκηζζσηή. Να επηηξέπεη ζηνλ εθκηζζσηή ή ζε εμνπζηνδνηεκέλν αληηπξφζσπφ ηνπ λα επηζεσξήζεη ζε φιεο ηηο θαηάιιειεο ψξεο ηνλ εμνπιηζκφ, παξέρνληαο ηνπ θάζε δπλαηή δηεπθφιπλζε. 3.3 Πξνϋπνζέζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζωζεο Δίλαη ζεκαληηθφ γηα ηελ εηαηξεία leasing ε ελδηαθεξφκελε επηρείξεζε λα έρεη κεζνκαθξνπξφζεζκε βησζηκφηεηα θαη ζεηηθέο πξννπηηθέο δπλακηθήο αλάπηπμεο. Βαζηθή πξνυπφζεζε γηα λα ππάξμεη κηα ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο απνηειεί ε δπλαηφηεηα νκαιήο απνπιεξσκήο ησλ κηζζσκάησλ. Ζ εηαηξεία δίλεη κεγάιε ζεκαζία θαη ηελ ελδηαθέξνπλ πεξηζζφηεξν ηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία (κηθξννηθνλνκηθά θαη καθξννηθνλνκηθά) ηεο επηρείξεζεο. Πην αλαιπηηθά, ηελ εηαηξεία leasing ηελ ελδηαθέξεη: Ζ ηθαλνπνηεηηθή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο επηρείξεζεο ηνπ κηζζσηή ε νπνία ειέγρεηαη κε βάζε ηηο αλαιχζεηο ησλ ηζνινγηζκψλ ησλ ηειεπηαίσλ εηψλ (απφ ην δείθηε ξεπζηφηεηαο, απφ ηε ζρέζε δαλεηαθψλ κε ίδηα θεθάιαηα, απφ ην δείθηε απφδνζεο εμνπιηζκνχ) αθφκε θαη απφ ηε δηαζηαχξσζε πιεξνθνξηψλ απφ εμσηεξηθέο πεγέο. Ζ αμηνπηζηία, ε εληηκφηεηα θαη γεληθφηεξα ην ήζνο ηνπ επελδπηή Ζ ζπλέπεηα ηεο επηρείξεζεο ζηηο ππνρξεψζεηο ηεο πξνο ηξίηνπο. πιιέγνληαη πιεξνθνξίεο θαη εξεπλψληαη νη ιεγφκελνη «ηφκνη δπζκελψλ ζηνηρείσλ», φπνπ θαηαγξάθνληαη δηακαξηπξήζεηο ζπλαιιαγκαηηθψλ, επηζηξνθέο επηηαγψλ, πιεηζηεξηαζκνί, αγσγέο πησρεχζεσλ θιπ. 39

41 Ζ άξηηα ηερληθή νξγάλσζε ηεο επηρείξεζεο θαη ην πςειφ επίπεδν ηερληθήο θαηάξηηζεο θαη εκπεηξίαο ηνπ πξνζσπηθνχ, ηδίσο φηαλ ην πξνο κίζζσζε πξάγκα είλαη κεγάιεο αμίαο θαη απαηηνχληαη εηδηθέο γλψζεηο γηα ην ρεηξηζκφ θαη ηε ζπληήξεζε ηνπ. Δίλαη γεγνλφο φηη κηα θαθή νξγάλσζε ηεο κηζζψηξηαο επηρείξεζεο, ε ίδηα αθφκε ε θχζε ησλ κηζζσκέλσλ θηλεηψλ πνπ εχθνια κπνξνχλ λα εθπνηεζνχλ ζε άγλσζηνπο ηξίηνπο, είηε κπνξνχλ λα δηαιπζνχλ ζε εμαξηήκαηα ή θαη λα ράζνπλ ηελ αμία ηνπο αλ εκθαληζηνχλ ζηελ αγνξά λέα πην ζχγρξνλεο ηερλνινγίαο, αιιά θαη φηαλ πξφθεηηαη γηα επηρεηξεζηαθά αθίλεηα, κηα κείσζε ηεο αμίαο ηνπο εμαηηίαο ιρ. κε παξαγσγηθφηεηαο ηεο επέλδπζεο, αληθαλφηεηαο ηνπ επελδπηή, κε αληαγσληζηηθφηεηαο ησλ παξαγφκελσλ πξντφλησλ θιπ, ζπληζηνχλ απμεκέλνπο θηλδχλνπο θαη θξίζηκνπο παξάγνληεο, πνπ κε θάζε επηκέιεηα ζα πξέπεη ε εηαηξεία leasing λα ζηαζκίζεη ζην αξρηθφ ζηάδην ιήςεο ηεο απφθαζεο γηα ηελ απνδνρή ή απφξξηςε ηεο αηηνχκελεο ρξεκαηνδφηεζεο ψζηε λα κελ δηαθηλδπλεχζεη ππέξκεηξα. Σίπνηε θπζηθά δελ εκπνδίδεη ηελ εηαηξεία leasing λα δεηήζεη θαη λα πάξεη πξφζζεηεο εμαζθαιίζεηο, ελνρηθήο ή θαη εκπξάγκαηεο θχζεο, ηδηαίηεξα φηαλ ν επελδπηήο δελ εκπλέεη απφιπηε εκπηζηνζχλε ή είλαη λένο ή φηαλ ην πξάγκα είλαη εηδηθήο ή πεξηνξηζκέλεο ρξήζεο, κε θίλδπλν έηζη ζε κε θαλνληθή εμέιημε ηεο ζπλαιιαγήο, δπζρέξεηαο ζηελ εμεχξεζε λένπ κηζζσηή ή αγνξαζηή. Γηα ηελ αληηκεηψπηζε αιιά θαη ηελ απνθπγή ησλ απμεκέλσλ θηλδχλσλ πνπ ζπλαληψληαη ζε απηή ηε κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο θαη ηεο ελδνγελνχο έιιεηςεο ζε απηήλ "πεξηζσξίνπ αζθαιείαο" φηαλ ην κίζζην ζπληζηά ην απνθιεηζηηθφ κέζν δηαζθάιηζεο, φπσο θαηά θαλφλα ζπκβαίλεη ζε ζρέζε κε ηηο άιιεο παξαδνζηαθνχ ηχπνπ, γίλεηαη απνδεθηφ φηη κπνξνχλ νη εηαηξείεο leasing λα ζπλνκνινγνχλ ππέξ απηψλ κεγαιχηεξα σθειήκαηα θαη επαρζέζηεξνπο φξνπο γηα ην κηζζσηή-επελδπηή φπσο πρ απνδεκησηηθή ξήηξα ζε βάξνο ηνπ γηα ηελ πεξίπησζε κε εθπιήξσζεο ησλ ππνρξεψζεσλ ηνπ ή γηα ην κίζζσκα, ξήηξα αμίαο ζπλαιιάγκαηνο πξνο πξνθχιαμε ηεο απφ ηπρφλ κειινληηθή δηάβξσζε ηνπ λνκίζκαηνο, δηάθνξεο θνξναπαιιαγέο θιπ. ηελ πξάμε, νη εηαηξείεο leasing θαζνξίδνπλ ζηα ελεκεξσηηθά έληππά ηνπο ηα δηθαηνινγεηηθά πνπ πξέπεη λα πξνζθνκίζνπλ νη ππνςήθηνη πειάηεο γηα λα εμεηαζζεί ην αίηεκα ρξεκαηνδνηήζεψο ηνπο. πγθεθξηκέλα, απαηηείηαη: Έληππε αίηεζε κε νηθνλνκηθέο θαη δηνηθεηηθέο πιεξνθνξίεο 40

42 Βεβαίσζε αζθήζεσο επαγγέικαηνο απφ ηε ΓΟΤ θαη βηνγξαθηθφ ζεκείσκα, πξνθεηκέλνπ γηα ειεχζεξν επαγγεικαηία Ηδξπηηθφ έγγξαθν (θαηαζηαηηθφ) ηεο εηαηξείαο θαη ηξνπνπνηήζεηο ηνηρεία αηφκσλ πνπ εθπξνζσπνχλ θαη δεζκεχνπλ ηελ εηαηξεία Γήισζε αθίλεηεο πεξηνπζίαο ηνπ ειεχζεξνπ επαγγεικαηία ή ησλ εηαίξσλ πξνζσπηθήο εηαηξείαο ή εηαηξείαο ΔΠΔ Α.Δ. (δεηείηαη αληίγξαθν ηνπ εληχπνπ Δ9 ησλ ΓΟΤ), ζπλνδεπκέλε απφ αληίγξαθα ησλ ζπκβνιαίσλ αθηλήησλ θαη δήισζε ππνζεθνθπιαθείνπ γηα ηα πθηζηάκελα βάξε Ηζνινγηζκνί ησλ ηξηψλ πξνεγνχκελσλ εηψλ Δθθαζαξηζηηθά ζεκεηψκαηα ΓΟΤ ησλ ηξηψλ ηειεπηαίσλ εηψλ γηα ηνλ ειεχζεξν επαγγεικαηία ή ηνπο εηαίξνπο πξνζσπηθήο εηαηξείαο ή ηελ εηαηξεία ΔΠΔ-ΑΔ Τπνβνιή ηεθκεξησκέλεο ηερληθννηθνλνκηθήο κειέηεο (φηαλ πξφθεηηαη γηα κίζζσζε εμνπιηζκνχ κεγάιεο αμίαο) απφ ηελ νπνία λα πξνθχπηνπλ νη πξφζνδνη πνπ αλακέλεηαη λα πξνζθέξεη ε επέλδπζε, ψζηε λα αμηνινγείηαη ε ζθνπηκφηεηά ηεο θαη αθεηέξνπ λα θαζνξίδεηαη ν ρξφλνο θαηαβνιήο ησλ κηζζσκάησλ θαηά ηξφπν πνπ λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο πξαγκαηηθέο δπλαηφηεηεο ηεο επηρείξεζεο. Πιήξε δηνηθεηηθά θαη νηθνλνκηθά ζηνηρεία ησλ πξνηεηλφκελσλ σο Δγγπεηψλ. Δπίζεο, ε αίηεζε πνπ ππνβάιιεη ν ππνςήθηνο κηζζσηήο πξνο ηελ εηαηξεία leasing πξέπεη λα πεξηιακβάλεη, κεηαμχ άιισλ, ζηνηρεία γηα ην δηνηθεηηθφ ζπκβνχιην θαη ηνπο δηαρεηξηζηέο, ηηο ηπρφλ ζπγγελείο επηρεηξήζεηο, ηνπο βαζηθνχο πειάηεο θαη πξνκεζεπηέο, ηελ αθίλεηε πεξηνπζία ηεο επηρείξεζεο θαζψο θαη πεξηγξαθή ησλ πξνο κίζζσζε αληηθεηκέλσλ. Ζ εηαηξεία leasing πξνβαίλεη αθφκε θαη ζε έξεπλα ησλ ινγηζηηθψλ βηβιίσλ θαη ηνπ ηφκνπ ησλ δπζκελψλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο. Γίλεηαη θαλεξφ φηη ε επηινγή ηνπ αληηθεηκέλνπ απφ ηνλ επελδπηή θαη ε απφθαζε ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ απφ ηελ εηαηξεία leasing έρεη ηδηαίηεξε ζεκαζία θαη γηα ηνπο δχν, πξννξηζκέλε λα πξνμελήζεη βαξχηαηεο ζπλέπεηεο αλ απνδεηρζεί πιαλεκέλε, αθνχ ν κελ πξψηνο ηφηε, φρη κφλν ηα κηζζψκαηα λα κε κπνξεί λα πιεξψζεη, αιιά θαη επαγγεικαηηθά λα 41

43 θακθζεί, ε δε εηαηξεία leasing λα ππνζηεί ηνλ αληίθηππν απφ ηε κε επηζηξνθή ζε απηήλ ηνπ θαηαβεβιεκέλνπ θεθαιαίνπ ηεο, κε ην λα κε κπνξέζεη λα αμηνπνηήζεη, νιηθά ε κεξηθά, ην αληηθείκελν πνπ αλαιακβάλεη. Όπσο γίλεηαη θαηαλνεηφ, ε εηαηξεία leasing, φπσο θαη θάζε επηρείξεζε, έρεη ζαλ πξσηαξρηθφ ζθνπφ ην θέξδνο. Δπηδηψθεη λα επηβηψζεη, λα αλαπηπρζεί, λα γίλεη αληαγσληζηηθή, λα θαιχςεη ηηο αλάγθεο ησλ πειαηψλ ηεο. Έηζη, απεπζχλεηαη πξνο ηηο κεγάιεο θαη δπλακηθέο κεζαίεο επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ ειιεληθή αγνξά κε ζηφρν ηελ πιήξε θάιπςε ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ αλαγθψλ ηνπο θαη ηελ ζηήξημε ησλ επελδπηηθψλ ηνπο ζρεδίσλ. 3.4 Οη ζπκβαιιόκελνη ηεο ζύκβαζεο Μηα ζχκβαζε leasing ζπλάπηεηαη κεηαμχ κηα εηαηξίαο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη ηνπ κηζζσηή. Ζ εηαηξία είλαη απηή πνπ έρεη ζηελ θαηνρή ηεο ην αληηθείκελν ηεο κίζζσζεο θαη ην κηζζψλεη ζηνλ κηζζσηή έλαληη πεξηνδηθψλ πιεξσκψλ. Ζ εθκηζζψηξηα εηαηξία χκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κπνξεί λα ζπλάςεη κφλν αλψλπκε εηαηξία πνπ έρεη ζπζηαζεί κε απνθιεηζηηθφ ζθνπφ ηε δηελέξγεηα ηέηνησλ εξγαζηψλ θαη κεηά απφ εηδηθή άδεηα ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο. Με εηδηθή δηάηαμε λφκνπ επηηξέπεηαη λα ζπλάπηνπλ ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη δεκφζηνη νξγαληζκνί, αζθαιηζηηθνί θνξείο θαη Ν.Π.Γ.Γ. Άδεηα απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο απαηηείηαη επίζεο θαη γηα ηε κεηαηξνπή πθηζηάκελεο αλψλπκεο εηαηξίαο ζε αλψλπκε εηαηξία κε απνθιεηζηηθφ ζθνπφ ηε ζχλαςε ζπκβάζεσλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη γηα ηελ εγθαηάζηαζε θαη ιεηηνπξγία ζηελ Διιάδα αιινδαπψλ εηαηξηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Με ην λφκν 2076/1992 γηα ηελ «αλάιεςε θαη άζθεζε δξαζηεξηφηεηαο πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ» ελ κέξεη δηαθνξνπνηήζεθε ην λνκνζεηηθφ απηφ θαζεζηψο θαη έθηνηε δελ απαηηείηαη ε εηδηθή απηή άδεηα ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο γηα ηηο εδψ ζπληζηψκελεο ή κεηαηξεπφκελεο εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πνπ είλαη 42

44 ζπγαηξηθέο πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ αιιά θαη γηα ηηο εγθαζηζηάκελεο αιινδαπέο εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, νη νπνίεο εδξεχνπλ θαη ιεηηνπξγνχλ ζε άιιν θξάηνο κέινο ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ θαη απνηεινχλ ζπγαηξηθέο θνηλνηηθψλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ. Δπνκέλσο ε δηάηαμε γηα ηελ απαηηνχκελε εηδηθή άδεηα ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο αθνξά κφλν ηηο εδψ ζπληζηψκελεο ή κεηαηξεπφκελεο εηαηξίεο leasing φηαλ δελ είλαη ζπγαηξηθέο πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ θαη ηηο εδψ εγθαζηζηάκελεο αιινδαπέο εηαηξίεο κε έδξα ζε θξάηε κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, κε ζπγαηξηθέο πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ θαζψο θαη ηηο εδψ εγθαζηζηάκελεο αιινδαπέο εηαηξίεο ηξίησλ ρσξψλ. Ζ παξνρή ηεο εηδηθήο απηήο άδεηαο ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο αλήθεη ζηε δηαθξηηηθή ηεο επρέξεηα θαηά παξφκνην ηξφπν πνπ απαηηείηαη θαη γηα ηε ζχζηαζε αλψλπκεο ηξαπεδηθήο εηαηξίαο, κε θαζνξηζκφ θαη εδψ ζρεηηθψλ γεληθψλ θαλφλσλ θαη κε ηήξεζε ησλ αξρψλ ηεο ρξεζηήο δηνίθεζεο ζε πεξίπησζε άξλεζεο.[8] Απηνλφεην είλαη επίζεο φηη σο αλψλπκεο εηαηξίεο εκπίπηνπλ θαη ζηηο δηαηάμεηο ηνπ λφκνπ σο πξνο ηνλ ηξφπν ίδξπζεο: απαηηείηαη δειαδή θαη ε θαηαρψξεζή ηνπο ζην κεηξψν αλσλχκσλ εηαηξηψλ πνπ ηεξείηαη απφ ηελ ππεξεζία ηεο Γηεχζπλζεο Δκπνξίνπ ηεο αξκφδηαο Ννκαξρίαο φπνπ έρεη ηελ έδξα ηεο ε επηρείξεζε, ηεο απφθαζεο ηνπ Ννκάξρε γηα έγθξηζε ηεο εηαηξίαο θαζψο θαη ρνξήγεζε άδεηαο ζπζηάζεσο ηεο εηαηξίαο. Σν θαηαβεβιεκέλν κεηνρηθφ θεθάιαην πνπ απαηηείηαη γηα ηε ζχζηαζε ησλ αλσλχκσλ εηαηξηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξν απφ ην ήκηζπ ηνπ ειάρηζηνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ πνπ απαηηείηαη γηα ηε ζχζηαζε ησλ αλσλχκσλ ηξαπεδηθψλ εηαηξηψλ. Δπνκέλσο πξέπεη λα αλέξρεηαη ηνπιάρηζηνλ ζε 9 εθαηνκκχξηα επξψ θαη λα θαηαβάιιεηαη είηε απνθιεηζηηθά ζε κεηξεηά είηε απνθιεηζηηθά ζε είδνο. Οη κεηνρέο πξέπεη λα είλαη νλνκαζηηθέο. Ήδε ηνλίζηεθε φηη απνθιεηζηηθφο ζθνπφο ηεο αλψλπκεο εηαηξίαο leasing είλαη ε δηελέξγεηα ρξεκαηνδνηηθψλ εξγαζηψλ, ε ζχλαςε δειαδή ρξεκαηνδνηηθψλ κηζζψζεσλ θηλεηψλ ή αθηλήησλ γηα επαγγεικαηηθή ρξήζε. Γελ είλαη δπλαηή ε παξάιιειε άζθεζε εθ κέξνπο ηνπο εξγαζηψλ νπνηνπδήπνηε άιινπ αληηθεηκέλνπ ηξαπεδηθήο ή ρξεκαηνδνηηθήο θαη γεληθφηεξα εκπνξηθήο θχζεο. 43

45 Γελ εκπνδίδνληαη σζηφζν λα πξνβαίλνπλ ζηε ζχλαςε άιισλ δηθαηνπξαμηψλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ πξνψζεζε ηνπ ζθνπνχ ηνπο, φπσο ζηε ζχλαςε πηζησηηθψλ ζπκβάζεσλ κε πηζησηηθά ηδξχκαηα, ζηελ αγνξά θηλεηψλ ή αθηλήησλ πξνο ρξεκαηνδνηηθή εθκίζζσζε, ζηελ πψιεζε ή εθκίζζσζε αθηλήησλ ή θηλεηψλ, γηα ηα νπνία ιχζεθε πξφσξα ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ή δελ αζθήζεθε απφ ηνλ κηζζσηή ην δηθαίσκα πξναίξεζεο. Γελ αληίθεηηαη ζηελ πξφβιεςε ηνπ λφκνπ γηα απνθιεηζηηθφ ζθνπφ ησλ εηαηξηψλ απηψλ, ε ζπκκεηνρή ηνπο ζην θεθάιαην άιισλ εηαηξηψλ, εθηφο βέβαηα αλ ε ζπκκεηνρή ηνπο απηή ζπληζηά απηνηειή επηρεηξεκαηηθή ηνπο δξαζηεξηφηεηα, απφ ηελ νπνία πξνζδνθνχλ ηελ απνθνκηδή θέξδνπο. Όζνλ αθνξά κάιηζηα ηηο εηαηξίεο leasing αθηλήησλ δελ βξίζθεηαη εθηφο ηνπ λφκηκνπ ζθνπνχ ε ίδξπζε απφ απηέο ή ζπκκεηνρή ηνπο ζε θαηαζθεπαζηηθέο εηαηξίεο, απφ ηηο νπνίεο αγνξάδνπλ κε επλντθνχο φξνπο ηα αθίλεηα, ηα νπνία ζηε ζπλέρεηα εθκηζζψλνπλ ρξεκαηνδνηηθά ζηνπο πειάηεο ηνπο. Όιεο νη παξαπάλσ πξνυπνζέζεηο πνπ πξέπεη λα πιεξνχλ νη ρξεκαηνδνηηθέο εηαηξίεο, ψζηε λα εθηεινχλ λφκηκα ρξεκαηνδνηηθέο εξγαζίεο, ζπληεινχλ ζηελ πξνζηαζία ηνπ θνηλνχ απφ αθεξέγγπνπο εθκηζζσηέο. Ζ χπαξμε κεγάινπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ, ε επνπηεία απφ ηε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, ε απνθιεηζηηθή δξαζηεξηνπνίεζε ησλ εηαηξηψλ απηψλ κε ηηο ρξεκαηνδνηηθέο κηζζψζεηο παξέρνπλ ζεκαληηθά ερέγγπα αζθαιείαο ζηνπο πειάηεο ηνπο. Ο ρξεκαηνδνηηθφο ραξαθηήξαο ησλ ελ ιφγσ εξγαζηψλ πξνυπνζέηεη κία απζηεξή δηαρείξηζε θαη πξνζηαζία ηεο θεθαιαηαθήο δηάξζξσζεο ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ εηαηξηψλ θαη κε εκπινθή ηνπο ζε άιιεο θεξδνζθνπηθέο δξαζηεξηφηεηεο πνπ κπνξεί λα δηαθηλδπλεχζνπλ ηελ πεξηνπζηαθή ηνπο θαηάζηαζε θαη θαη' επέθηαζε θαη απηή ησλ ρξεκαηνδνηνχκελσλ πειαηψλ ηνπο. ε πεξίπησζε πνπ ε εθκηζζψηξηα εηαηξία δελ έρεη ηε λνκηθή κνξθή ηεο αλψλπκεο εηαηξίαο εηδηθνχ ζθνπνχ θαη ζπλάπηεη θαη' επάγγεικα ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, ηίζεηαη ην δήηεκα θαηά πφζν επέξρεηαη αθπξφηεηα ησλ ζπκβάζεσλ απηψλ ή απιά θάπνηεο δηνηθεηηθέο θπξψζεηο ζηηο εηαηξίεο απηέο. Μία πξψηε άπνςε ππνζηεξίδεη φηη, παξ' φιν πνπ ν λφκνο δελ απεηιεί ξεηά ηελ αθπξφηεηα απηψλ ησλ ζπκβάζεσλ, σζηφζν απφ ηελ επηηαθηηθή δηαηχπσζή ηνπ 44

46 φηη ηέηνηεο ζπκβάζεηο κπνξνχλ λα ζπλάπηνπλ κφλν αλψλπκεο εηαηξίεο, αθήλεη λα δηαθαλεί φηη απαγνξεχεηαη ζε θάζε άιιν πξφζσπν λα πξνβεί ζε ζχλαςή ηνπο. Δπνκέλσο ε ηπρφλ ζχλαςε απφ άιιν πξφζσπν ζα επηθέξεη ηελ αθπξφηεηα ηεο ζχκβαζεο θαη ζα είλαη δπλαηή ε αλαδήηεζε ησλ θαηαβιεζέλησλ.[8] Απφ ηελ άιιε κεξηά ε αλάγθε πξνζηαζίαο ηνπ ζπλαιιαθηηθνχ θνηλνχ πνπ πξνζθεχγεη ζ' απηέο ηηο εηαηξίεο γηα ηελ ρξεκαηνδφηεζε ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ησλ επαγγεικάησλ ηνπ απνηειεί ηε βάζε ζεκειίσζεο ηεο αληίζεηεο άπνςεο.[7] χκθσλα κε απηήλ ε απνδνρή ηεο απφιπηεο αθπξφηεηαο ησλ ζπκβάζεσλ απηψλ απεηιεί ηελ πξνζηαζία ησλ κηζζσηψλ απφ αθεξέγγπνπο νξγαληζκνχο, θαζψο αθελφο ράλνπλ έηζη ηηο θνξνινγηθέο απαιιαγέο θαη αθεηέξνπ ίζσο είλαη δπζρεξήο ε αλαδήηεζε ησλ θαηαβιεζέλησλ ηα πιαίζηα ηεο ίδηαο άπνςεο ελαπφθεηηαη ζηε δηαθξηηηθή επρέξεηα ηνπ κηζζσηή λα ζπλερίζεη ηε ζχκβαζε ή λα επηδηψμεη ηε ιχζε ηεο, εθφζνλ ζηαζκίζεη ηα ζπκθέξνληά ηνπ. Αλ απνδεηρζεί φηη ν ίδηνο ν κηζζσηήο γλψξηδε ηελ λνκηθή κνξθή ηεο εηαηξίαο θαη ζπλέπξαμε ζπλεηδεηά ζηελ ζχλαςε κηαο ζχκβαζεο ελάληηα ζην λφκν, ηφηε ζα πξέπεη λα γίλεη δεθηή ε απφιπηε αθπξφηεηα ηεο ελ ιφγσ ζπκβάζεσο ή ηνπιάρηζηνλ ε κε ππαγσγή ηεο ζην επλντθφ θαζεζηψο ηνπ λφκνπ. Ζ ηειεπηαία άπνςε θξίλεηαη φηη ζπλάδεη πεξηζζφηεξν κε ηελ αξρή ηεο ειεπζεξίαο ησλ ζπκβάζεσλ, θαζψο ηα κέξε είλαη ειεχζεξα λα απνδέρνληαη ή κε ηηο ζπλέπεηεο ησλ δηθαηνπξαθηηθψλ ζρέζεσλ ζηηο νπνίεο εκπιέθνληαη. Δπίζεο ε αλάγθε δηαθχιαμεο ησλ ζπκθεξφλησλ ησλ πην αδχλακσλ κεξψλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζ' απηνχ ηνπ είδνπο ηηο ρξεκαηνδνηηθέο κηζζψζεηο ηθαλνπνηείηαη πεξηζζφηεξν, ζε πεξίπησζε κε απνδνρήο ηεο απφιπηεο αθπξφηεηαο. Ο κηζζσηήο Δλψ ν λνκνζέηεο ζέηεη έλα απζηεξφ πιαίζην πξνδηαγξαθψλ ηηο νπνίεο πξέπεη λα πιεξνί ε εθκηζζψηξηα εηαηξία, δελ θάλεη ην ίδην γηα ηνλ αληηζπκβαιιφκελφ ηεο κηζζσηή. Απφ ηνλ λφκν φπνπ νξίδεηαη φηη αληηθείκελν ρξεκαηνδνηηθήο. κίζζσζεο πξέπεη λα είλαη θηλεηφ ή αθίλεην πνπ πξννξίδεηαη απνθιεηζηηθά γηα επαγγεικαηηθή 45

47 ρξήζε ηνπ αληηζπκβαιινκέλνπ ζπλάγεηαη φηη κηζζσηήο κπνξεί λα είλαη νπνηνδήπνηε πξφζσπν, θπζηθφ ή λνκηθφ πνπ αζθεί θάπνηα επηρείξεζε (ηδησηηθή ή δεκφζηα) ή θάπνην επάγγεικα, νπνηαζδήπνηε ηζαγέλεηαο θαη ηφπνπ εγθαηάζηαζεο. Απνθιείνληαη ζπλεπψο απφ ηε ζχκβαζε ηδηψηεο πνπ ζα ήζειαλ λα πξνκεζεπηνχλ αγαζά γηα απνθιεηζηηθά νηθηαθή ή πξνζσπηθή ηνπο ρξήζε. 3.5 ρέζεηο κεηαμύ ηωλ ζπκβαιιόκελωλ Όηαλ ζπλάπηεηαη κηα ζχκβαζε leasing δεκηνπξγνχληαη ζρέζεηο κεηαμχ ησλ κεξψλ ηεο. Αλαπφθεπθηα δεκηνπξγείηαη ε ζρέζε εθκηζζσηή θαη κηζζσηή. Παξάιιεια, ν εθκηζζσηήο έρεη ζπλάςεη κηα ζχκβαζε πψιεζεο κε ηνλ πξνκεζεπηή. Ο κηζζσηήο δελ ζπλδέεηαη κε ηνλ πξνκεζεπηή, σζηφζν κπνξεί λα ηνλ εμαλαγθάζεη ζε ηήξεζε ησλ ππνρξεψζεσλ ηνπ σο πσιεηή. Ζ ζρέζε κεηαμχ εθκηζζσηή θαη κηζζσηή. Σν ζέκα ηεο λνκηθήο θχζεο ηεο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο βξίζθεηαη ζήκεξα δηεζλψο ζην επίθεληξν ησλ ζεσξεηηθψλ ζπδεηήζεσλ θαη, φπσο είλαη θπζηθφ, έρνπλ δηαηππσζεί πνηθίιεο απφςεηο ζρεηηθά κε ην δήηεκα απηφ. Ζ ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πνπ θαηαξηίδεηαη κεηαμχ εθκηζζσηή θαη κηζζσηή δελ είλαη απιή ζχκβαζε κίζζσζεο πξάγκαηνο, φπσο ην φλνκά ηεο αθήλεη λα ελλνεζεί, αιιά ζχλζεηε ή κεηθηή ζχκβαζε, ε νπνία έρεη ζηνηρεία: χκβαζεο κίζζσζεο, παξαιιαγκέλεο φκσο ζε πνιιά ζεκεία απφ ηελ απιή κίζζσζε. χκβαζεο εληνιήο, κε ηελ νπνία ν εθκηζζσηήο εληέιιεηαη ηνλ κηζζσηή λα δηαπξαγκαηεπζεί κε ηνλ πξνκεζεπηή ην αληηθείκελν θαη ηνπο φξνπο ηεο ζχκβαζεο πσιήζεσο, ηελ νπνία ζα θαηαξηίζεη ν εθκηζζσηήο κε ηνλ πξνκεζεπηήο πσιεηή. χκβαζεο εθρσξήζεσο, κε ηελ νπνία ε εηαηξεία εθρσξεί ηηο απαηηήζεηο πνπ έρεη θαηά ηνπ πξνκεζεπηή απφ ηε ζχκβαζε πσιήζεσο ζηνλ κηζζσηή, ψζηε λα 46

48 κπνξεί απηφο, αζθψληαο ηηο ζρεηηθέο αμηψζεηο σο δηθαηνχρνο, λα εμαλαγθάδεη ηνλ πξνκεζεπηή ζε ηήξεζε ησλ ππνρξεψζεψλ ηνπ. πκθψλνπ πξναηξέζεσο, κε ην νπνίν παξέρεηαη ζην κηζζσηή ην δηθαίσκα, κε κνλνκεξή δήισζή ηνπ, είηε λα αγνξάζεη ην πξάγκα (θαηαβάιινληαο θαη ην ζπκθσλεζέλ ηίκεκα) είηε λα αλαλεψζεη ηε κίζζσζε γηα νξηζκέλν ρξφλν. χκβαζε Μίζζσζεο Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε δηαθέξεη απφ ηελ απιή κίζζσζε, σο πξνο ηελ επζχλε γηα ην πξάγκα θαη ηελ θαηαλνκή ησλ θηλδχλσλ κεηαμχ ησλ ζπκβαιινκέλσλ. ηε ζχκβαζε νη ειιεληθέο εηαηξίεο leasing απνδίδνπλ πηζηά ην πεξηερφκελν ηεο θαηαλνκήο ησλ θηλδχλσλ κεηαμχ ησλ ζπκβαιινκέλσλ. Ο κηζζσηήο αμηψλεη ζπγθεθξηκέλεο πξνδηαγξαθέο ηνπ πξάγκαηνο, ην νπνίν πξνκεζεχεηαη ν εθκηζζσηήο απφ ηνλ πξνκεζεπηή. Απφ εθεί θαη πέξα απνθιείεη νπνηαδήπνηε δηθή ηνπ επζχλε. Καηά ζπλέπεηα ν κηζζσηήο έρεη ηε ζπλνιηθή επζχλε γηα δηαηήξεζε ηνπ πξάγκαηνο θαηάιιειν γηα ηε ζπκθσλεζείζα ρξήζε, ζε φιε ηε δηάξθεηα ηεο ζχκβαζεο, θαζψο επίζεο θαη λα θέξεη ηηο δαπάλεο θαη ηνλ θίλδπλν ηπραίαο θαηαζηξνθήο, απψιεηαο ή βιάβεο. Όπσο γίλεηαη αληηιεπηφ ν κηζζσηήο δελ απαιιάζζεηαη ζε θακία πεξίπησζε απφ ηελ ππνρξέσζε θαηαβνιήο ηνπ κηζζψκαηνο. ε πεξίπησζε δε απψιεηαο, ν κηζζσηήο είλαη ππνρξεσκέλνο λα αληηθαηαζηήζεη ην πξάγκα, εάλ δελ επηζπκεί λα εμνθιήζεη ηηο άιεθηεο δφζεηο. Ζ λνκηθή ζέζε ηνπ κηζζσηή, ζρεηηθά κε ηηο επζχλεο, κνηάδεη κε ηε ζέζε ηνπ αγνξαζηή πνπ έρεη απνθηήζεη ηελ θπξηφηεηα ηνπ πξάγκαηνο. Ζ ζχκβαζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο δελ κπνξεί λα εληαρζεί ζε θαλέλαλ απφ ηνπο παξαδνζηαθνχο ηχπνπο ζχκβαζεο. Πξφθεηηαη γηα λέν ζπκβαηηθφ κφξθσκα, αλαγλσξηζκέλν απφ ην λφκν, αθνχ φκσο πξψηα θαζηεξψζεθε ζηε ζπλαιιαθηηθή πξαθηηθή. Όια ηα παξαπάλσ είλαη απνιχησο ινγηθά, αλ αλαινγηζηεί θαλείο ηελ ειεπζεξία ησλ ζπκβάζεσλ.[9] χκβαζε εληνιήο Έλα πνιχ ζεκαληηθφ, θαζψο θαη ηδηαίηεξν ζηνηρείν ηεο ζχκβαζεο leasing απνηειεί ην γεγνλφο φηη ν κηζζσηήο επηιέγεη κφλνο ηνπ ην αληηθείκελν απηήο. 47

49 Απνθιεηζηηθφ ελδηαθέξνλ ηεο εηαηξίαο leasing απνηειεί ε εκπνξηθή αμία ηνπ πξάγκαηνο θαη φρη ην ίδην ην πξάγκα, θαζψο ε φιε δηαδηθαζία απνηειεί νηθνλνκηθή επέλδπζε. Έηζη ν κηζζσηήο αλαιακβάλεη ηηο δηαπξαγκαηεχζεηο κε ηελ πξνκεζεχηξηα εηαηξία γηα ην αληηθείκελν θαη θαηαξηίδεηαη ε ζχκβαζε. Γηα απηφ ην ιφγν ζεσξείηαη φηη ε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο είλαη θαη ζχκβαζε εληνιήο, απφ ηε ζηηγκή πνπ ππάξρεη αλάζεζε θαη απνδνρή απηήο. Δπίζεο εληνιή ζεσξείηαη απφ ηε ζηηγκή πνπ ππάξρεη εθρψξεζε απφ ηνλ εθκηζζσηή ζηνλ κηζζσηή ησλ απαηηήζεσλ απφ ηελ πψιεζε. Σν ηδηαίηεξν απηφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ζχκβαζεο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο απνηειεί ζεκαληηθφ πιενλέθηεκα, θαζψο δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ζηνλ κηζζσηή λα επηιέγεη ην αληηθείκελν θαηά ηξφπν ηέηνην ψζηε λα ηθαλνπνηνχληαη φιεο νη πξνδηαγξαθέο πνπ απαηηνχληαη. Απηφ απνθηά, κεγαιχηεξε ζεκαζία ζε πεξηπηψζεηο πνπ ην δεηνχκελν είλαη κεραλήκαηα εμεηδηθεπκέλα, ηειεπηαίαο ηερλνινγίαο. χκθσλν πξναηξέζεσο Με απηφ θαηνρπξψλεηαη ην δηαπιαζηηθφ δηθαίσκα ηνπ κηζζσηή, ελψ ε ζπκθσλία έρεη σο εμήο: «ν κηζζσηήο δηαηεξεί ην δηθαίσκα είηε λα αγνξάζεη ην πξάγκα, είηε λα αλαλεψζεη ηε ζχκβαζε γηα νξηζκέλν ρξφλν». Έηζη θαζνξίδεηαη ην νξηζηηθφ πεξηερφκελν ηεο ζχκβαζεο. Δθρψξεζε απαηηήζεσο Ζ εηαηξία leasing ζην πιαίζην ηεο ζχκβαζεο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο εθρσξεί ζηνλ κηζζσηή ηηο απαηηήζεηο πνπ έρεη ε ίδηα απφ ηελ πξνκεζεχηξηα εηαηξία. Δδψ πάλησο θξίλεηαη ζθφπηκν λα μεθαζαξηζηεί φηη πξφθεηηαη γηα εθρψξεζε ζπγθεθξηκέλσλ απαηηήζεσλ, ζρεηηθά κε ειαηηψκαηα θηι θαη φρη γηα κεηαβίβαζε νιφθιεξνπ ηνπ ζπκβαηηθνχ δεζκνχ. Ο ζπκβαηηθφο δεζκφο παξακέλεη αλάκεζα ζηελ εηαηξία leasing θαη ηελ πξνκεζεχηξηα εηαηξία. Όηαλ ηα παξαπάλσ δελ πξνβιέπνληαη ζηελ ζχκβαζε, απηφ δελ ζεκαίλεη φηη δελ ηζρχεη θηφιαο, θαζψο νξίδεηαη ζαθψο απφ ην λφκν ε εθρψξεζε θάπνησλ δηθαησκάησλ ζηνλ κηζζσηή. Πάλησο, νθεηιέηεο σο πξνο ηελ πξνκεζεχηξηα εηαηξία, εάλ δελ εμνθιεζεί ην πνζφ εμαξρήο είλαη ν εθκηζζσηήο. Έλα αθφκα δηθαίσκα πνπ δχλαηαη λα εθρσξεζεί αλάινγα κε ηε ζέιεζε ησλ κεξψλ είλαη απηφ ηεο αλαζηξνθήο ηεο πψιεζεο ή κείσζεο ηνπ ηηκήκαηνο. Σν παξαπάλσ φκσο ακθηζβεηείηαη, θαζψο δελ είλαη μεθαζαξηζκέλν αλ απνηειεί αμίσζε 48

50 ή δηαπιαζηηθφ δηθαίσκα. Απηφ βέβαηα ελέρεη θίλδπλν γηα ηελ εηαηξία leasing, θαζψο ππάξρεη πεξίπησζε λα ράζεη ηελ θπξηφηεηα ηνπ πξάγκαηνο θαη ην ηίκεκα πνπ έρεη θαηαβάιεη. Έηζη γηα λα πξνζηαηεχνληαη θαη ηα δχν κέξε πξνβιέπεηαη ζηε ζχκβαζε φηη ηνλ θίλδπλν αθεξεγγπφηεηαο ηνπ πξνκεζεπηή ηνλ θαιχπηεη ν κηζζσηήο, ν νπνίνο βέβαηα ηνλ επηιέγεη θηφιαο. Ζ ζρέζε κεηαμχ εθκηζζσηή θαη πξνκεζεπηή Ο εθκηζζσηήο (εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο) θαη ν πξνκεζεπηήο (θαηαζθεπαζηήο ή έκπνξνο) ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο κε ηε ζχκβαζε πψιεζεο, ηελ νπνία ν πξψηνο θαηαξηίδεη είηε απηνπξνζψπσο είηε κέζσ ηνπ κηζζσηή πνπ ελεξγεί σο άκεζνο αληηπξφζσπνο. Όηαλ επίζεο ν εθκηζζσηήο ζθνπεχεη λα θαηαξηίζεη ηε ζχκβαζε πψιεζεο απηνπξνζψπσο, δελ απνθιείεηαη λα έρεη αλαζέζεη ζηνλ κηζζσηή ηε δηεμαγσγή ησλ δηαπξαγκαηεχζεσλ, νπφηε, αλ ε ζχκβαζε ηειηθά δελ θαηαξηηζζεί θαη γελλεζεί ζέκα επζχλεο απφ ηηο δηαπξαγκαηεχζεηο, πξέπεη λα δηαθξίλνπκε: 1. Αλ δεκηψζεθε ν εθκηζζσηήο, κπνξεί λα δεηήζεη απνδεκίσζε απφ ηνλ πξνκεζεπηή. 2. Αλ ππέζηε δεκηά ν πξνκεζεπηήο, ν εθκηζζσηήο επζχλεηαη γηα ην πξνζπκβαηηθφ πηαίζκα ηνπ κηζζσηή. Αδηάθνξν είλαη, αλ παξάιιεια επζχλεηαη ή έρεη αμίσζε θαη ν ίδηνο ν κηζζσηήο. Σν γεγνλφο φηη ε πψιεζε ζηελ πξνθείκελε πεξίπησζε θαηαξηίδεηαη ζην πιαίζην κηαο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, θπζηθφ είλαη λα επεξεάδεη θαη ην πεξηερφκελφ ηεο. Έηζη ζ' απηή ηε ζχκβαζε πψιεζεο πξέπεη, εθηφο ησλ άιισλ, λα ζπκθσλείηαη: Όηη ε παξάδνζε ηνπ πξάγκαηνο απφ ηνλ πξνκεζεπηή ζα γίλεη απεπζείαο ζηνλ κηζζσηή ρσξίο νπνηαδήπνηε κεζνιάβεζε ή παξέκβαζε ηνπ εθκηζζσηή. Όηη ηα δηθαηψκαηα ηνπ εθκηζζσηή θαηά ηνπ πξνκεζεπηή απφ ηε ζχκβαζε πψιεζεο ιφγσ κε εθπιήξσζεο, πιεκκεινχο εθπιήξσζεο, ππεξεκεξίαο σο πξνο ηελ παξάδνζε ή εγθαηάζηαζε ηνπ πξάγκαηνο, ειαηησκάησλ απηνχ θιπ. εθρσξνχληαη ζηνλ κηζζσηή. 49

51 Ζ εξκελεία ηεο εθρψξεζεο απηήο θαη ζηε ζχκβαζε ηεο πψιεζεο έρεη ηδηαίηεξε ζεκαζία δηφηη, εθφζνλ ν πξνκεζεπηήο γλσξίδεη φηη ην πξάγκα αγνξάδεηαη γηα ινγαξηαζκφ ηνπ κηζζσηή θαη φηη ζ' απηφλ κεηαβηβάδνληαη ηα ζρεηηθά δηθαηψκαηα απφ ηελ πψιεζε, πξέπεη λα δνζεί ζηε ζχκβαζε πψιεζεο ε εξκελεία φηη ε επζχλε ηνπ πσιεηή ζηηο πεξηπηψζεηο κε εθπιήξσζεο, ππεξεκεξίαο, έιιεηςεο ζπκθσλεκέλεο ηδηφηεηαο θιπ. ζα πξνζδηνξηζζεί κε βάζε ηε δεκηά ηνπ κηζζσηή θαη φρη ηνπ θεξφκελνπ σο αληηζπκβαιινκέλνπ εθκηζζσηή. Ζ ζρέζε κεηαμχ κηζζσηή θαη πξνκεζεπηή Ο κηζζσηήο θαηά θαλφλα δελ ζπλδέεηαη κε θάπνηα ζπκβαηηθή ζρέζε κε ηνλ πξνκεζεπηή. Χζηφζν, κε βάζε ηα δηθαηψκαηα απφ ηελ πψιεζε πνπ ηνπ έρνπλ εθρσξεζεί απφ ηνλ εθκηζζσηή, κπνξεί λα ζηξαθεί θαηά ηνπ πξνκεζεπηή θαη λα ηνλ εμαλαγθάζεη ζε ηήξεζε ησλ ππνρξεψζεσλ ηνπ σο πσιεηή, ζε θαηαβνιή απνδεκηψζεσο θιπ. Ο κηζζσηήο, σο εθδνρέαο ησλ παξαπάλσ δηθαησκάησλ, ζα ηα αζθήζεη ζην φλνκα ηνπ θαη γηα ινγαξηαζκφ ηνπ (ηνπ κηζζσηή), δεηψληαο π.ρ. απνθαηάζηαζε ηεο δηθήο ηνπ δεκηάο. Ζ ζρέζε ησλ ζπκβαιινκέλσλ κε ηξίηνπο α) Δθρψξεζε ησλ κηζζσκάησλ Δλδηαθέξνλ παξνπζηάδεη θαη' αξράο ε πεξίπησζε, θαηά ηελ νπνία ν εθκηζζσηήο εθρσξεί ηηο απαηηήζεηο ηνπ ελαληίνλ ηνπ κηζζσηή ζε ηξίηνλ - ζπλήζσο πηζησηηθφ νξγαληζκφ - πξνθεηκέλνπ λα ρξεκαηνδνηεζεί. ηελ πεξίπησζε ηεο απιήο ζχκβαζεο κίζζσζεο ν εθκηζζσηήο κπνξεί θαη κεηά ηελ εθρψξεζε ησλ απαηηήζεσλ λα ζπκθσλήζεη κε ηνλ κηζζσηή ηε ιχζε ηεο κίζζσζεο θαη λα ζηεξήζεη έηζη ηε ζχκβαζε εθρψξεζεο απφ ην αληηθείκελν ηεο, αθνχ ζην εμήο δελ ζα νθείινληαη κηζζψκαηα. Απηφ ζα ζπκβαίλεη επεηδή ε νθεηιή ησλ κηζζσκάησλ, ηα νπνία έρνπλ πξνεθρσξεζεί, ηειεί ππφ ηελ πξνυπφζεζε ηεο παξνρήο ζηνλ κηζζσηή ηνπ κηζζίνπ 50

52 πξνο ρξήζε. Δάλ απηφ δελ ζπκβαίλεη, επεηδή κε κεηαγελέζηεξε ζπκθσλία ησλ κεξψλ ε ζχκβαζε κίζζσζεο ιχζεθε, ηφηε δελ νθείινληαη πιένλ θαη ηα κηζζψκαηα. Ο ηξίηνο - εθδνρέαο είλαη ππνρξεσκέλνο λα αλερηεί ηε ιχζε ηεο κίζζσζεο. Αιιηψο φκσο έρεη ε θαηάζηαζε ζηελ εθρψξεζε ησλ κηζζσκάησλ επί ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. ηελ πεξίπησζε απηή ν ηξίηνο - εθδνρέαο απνθηά θάηη παξαπάλσ απφ ηελ απιή ειπίδα γέλεζεο ηεο πξνεθρσξεζείζαο απαίηεζεο γηα θαηαβνιή ηνπ κηζζψκαηνο, φπνπ ν εθκηζζσηήο νθείιεη θαη ν ίδηνο λα εθηειέζεη ηελ παξνρή ηνπ, απνθηά δειαδή ήδε γελλεκέλε απαίηεζε, φρη κειινληηθή. Δπηζεκάλζεθε παξαπάλσ φηη ε θαηαβνιή ησλ δφζεσλ εθ κέξνπο ηνπ κηζζσηή δελ απνηειεί απιά θαη κφλν ην αληάιιαγκα γηα ηε ρξήζε ηνπ κηζζίνπ. Οη δφζεηο εδψ απνηεινχλ, αληίζεηα, ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν απνθαζίζηαηαη νηθνλνκηθά ε ρξεκαηνδνηηθή δηακεζνιάβεζε ηνπ εθκηζζσηή ζηε ζρέζε κεηαμχ κηζζσηή θαη πξνκεζεπηή θαηά θεθάιαην, ηφθνπο θαη πξνκήζεηα. Ο εθκηζζσηήο έρεη πξάγκαηη εθπιεξψζεη ηηο βαζηθέο ηνπ ππνρξεψζεηο ήδε κε ην λα αγνξάζεη θαη λα ζέζεη ζηε δηάζεζε ηνπ κηζζσηή ην πξάγκα. Καηά ζπλέπεηα ε πιεξσκή ησλ δφζεσλ - κηζζσκάησλ δελ εμαξηάηαη πιένλ απφ ηελ εθπιήξσζε ησλ δηθψλ ηνπ ππνρξεψζεσλ. Έηζη είλαη θαη ε ζέζε ηνπ ηζρπξφηεξε απφ εθείλε ηνπ απινχ εθκηζζσηή πξάγκαηνο. Αθξηβψο απηή ηελ ηζρπξφηεξε έλλνκε ζέζε, ηελ έλλνκε ζέζε ηνπ εθδνρέα ππαξθηήο απαίηεζεο, απνθηά θαη ν εθδνρέαο κε ηελ εθρψξεζε θαη ηελ αλαγγειία, ψζηε λα κε δηθαηνχηαη ζην εμήο ν εθκηζζσηήο λα ιχζεη ηε ζχκβαζε ηνπ κε ηνλ κηζζσηή θαη λα καηαηψζεη έηζη ηελ είζπξαμε ησλ απαηηήζεσλ απφ ηνλ εθδνρέα ρσξίο ηε ζπλαίλεζε ηνπ ηειεπηαίνπ. Απηφ βέβαηα ζα ηζρχεη απέλαληη ζηνλ κηζζσηή, ππφ ηελ πξνυπφζεζε ηεο αλαγγειίαο ζ' απηφλ ηεο εθρψξεζεο. Δμάιινπ, αιιηψο ζα έρεη ην πξάγκα, εάλ θαηά ηε ζπλνκνιφγεζε ηεο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πεξηιήθζεθε φξνο πεξί δηθαηψκαηνο ηνπ κηζζσηή λα θαηαγγείιεη νπνηεδήπνηε ηε ζχκβαζε, δηφηη ηφηε ε απαίηεζε ηνπ εθκηζζσηή γελλάηαη ππφ δηαιπηηθή αίξεζε θαη κφλν σο ηέηνηα κπνξεί λα εθρσξεζεί. 51

53 β) Καηαδνιίεπζε δαλεηζηψλ Ζ πεξίπησζε ηεο δφιηαο πξφθιεζεο αθεξεγγπφηεηαο ηνπ κηζζσηή - νθεηιέηε κπνξεί λα παξνπζηαζζεί ζηελ αληίζηξνθε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε. Δδψ ν νθεηιέηεο κπνξεί λα ζπλάπηεη ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε κφλν θαη κφλν γηα λα κελ εκθαλίδεηαη πιένλ σο θχξηνο ησλ δηάθνξσλ αληηθεηκέλσλ ηεο επηρείξεζεο ηνπ θαη κε ζθνπφ βιάβεο ησλ δαλεηζηψλ ηνπ, ελψ ηαπηφρξνλα παξακέλεη ρξήζηεο - θαη '' νηθνλνκηθφο θχξηνο'' - ησλ αληηθεηκέλσλ απηψλ, αιιά θαη εηζπξάηηεη επηπιένλ ηελ αμία ηνπο απφ ηελ πψιεζή ηνπο ζηελ εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. γ) Δπζχλε ηνπ εθκηζζσηή έλαληη ηξίησλ κεξψλ Σππηθή ζε ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο είλαη ε ξήηξα, ζχκθσλα κε ηελ νπνία ν κηζζσηήο επηβαξχλεηαη κε θάζε θφξν, δαπάλε θαη επζχλε γηα ην πξάγκα. Δξσηάηαη ινηπφλ, θαηά πφζνλ ηέηνηεο ξήηξεο ηζρχνπλ θαη πξνβάιινληαη ηζρπξά έλαληη ηξίησλ. Ζ απάληεζε ζα πξέπεη (θαηά ην πξφηππν ηεο δηεζλνχο ζχκβαζεο ηεο Οηηάβα) λα δηαθξίλεη αλάκεζα ζηελ επζχλε απφ ηελ ηδηφηεηά ηεο σο ηδηνθηήηξηαο ηνπ κηζζίνπ. ηελ πξψηε πεξίπησζε ν απνθιεηζκφο ηεο επζχλεο πξέπεη λα ζεσξεζεί θαη απέλαληη ζε ηξίηνπο ηζρπξφο. ηε δεχηεξε πεξίπησζε, αληίζεηα, ν απνθιεηζκφο ηεο επζχλεο ηεο εηαηξείαο σο ηδηνθηήηξηαο, φπσο είλαη π.ρ. ε αληηθεηκεληθή επζχλε ηνπ θπξίνπ ηνπ απηνθηλήηνπ πνπ πξνθάιεζε ηε ξχπαλζε ηνπ πεξηβάιινληνο ή, πνιχ πεξηζζφηεξν, ε επζχλε απφ ηελ εηζαγσγή ζηελ Διιάδα θάπνηνπ πξντφληνο κε ζθνπφ λα απνηειέζεη αληηθείκελν ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, δελ πξνβάιιεηαη παξαδεθηά απέλαληη ζε ηξίηνπο, αθνχ ν λνκνζέηεο ζηηο πεξηπηψζεηο απηέο ζέιεζε λα πξνζηαηεχζεη ππέξηεξα έλλνκα αγαζά, φπσο ε δσή θαη ε πγεία, θαηαλέκνληαο θηλδχλνπο θαη ζε κε άκεζα επζπλφκελα πξφζσπα. ηε ρξεκαηνδφηξηα εηαηξεία απνκέλεη βέβαηα ε δπλαηφηεηα, λα ππνρξεψζεη ηνλ κηζζσηή λα αζθαιίζεη κε έμνδά ηνπ θαη ηέηνηνπο θηλδχλνπο. 52

54 3.6 Σν λνκηθό πιαίζην Ζ λνκηθή ζέζε ηνπ εθκηζζσηή Με ηελ παξάδνζε ηνπ θηλεηνχ απφ ηνλ πξνκεζεπηή ζην κηζζσηή ή κε ηελ κεηαγξαθή ηεο ζπκθσλίαο γηα κεηαβίβαζε ηεο θπξηφηεηαο ηνπ αθηλήηνπ, ν εθκηζζσηήο (εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο) απνθηά ηελ θπξηφηεηα ηνπ πξάγκαηνο. ηα θηλεηά: Καη' αξρήλ, φζνλ αθνξά ηα θηλεηά, ε λνκηθή ζέζε ηνπ εθκηζζσηή σο πξνο ην πξάγκα είλαη παξαπιήζηα κε εθείλε ηνπ πσιεηή θηλεηνχ, πνπ πψιεζε θαη παξέδσζε ην πξάγκα κε παξαθξάηεζε ηεο θπξηφηεηαο ηνπ. Χζηφζν ε θαζηέξσζε ηεο δεκνζηφηεηαο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαηέζηεζε δπλαηφ λα εμνπιίζεη ηε λνκηθή ζέζε ηνπ κηζζσηή κε νξηζκέλα πιενλεθηήκαηα. πγθεθξηκέλα, κε ηελ θαηαρψξηζε ηεο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζην εηδηθφ δεκφζην βηβιίν δελ εθαξκφδνληαη νη δηαηάμεηο: γηα ηελ θαιφπηζηε θηήζε θπξηφηεηαο ή άιινπ εκπξάγκαηνπ δηθαηψκαηνο απφ κε θχξην γηα ην ηεθκήξην θπξηφηεηαο γηα ηελ ηαθηηθή ρξεζηθηεζίαο γηα ηελ έλσζε θαη ηε ζπλάθεηα γηα ηελ απφζβεζε ηεο θπξηφηεηαο κεραλεκάησλ θαη ινηπψλ εγθαηαζηάζεσλ, αλ επάγνπλ ή εληεζνχλ ζην νηθνδφκεκα ή ζην έδαθνο αθηλήηνπ βεβαξεκέλνπ κε ππνζήθε. Δπνκέλσο ν εθκηζζσηήο δελ δηαηξέρεη ηνλ θίλδπλν απψιεηαο ηεο θπξηφηεηαο ηνπ. Π.ρ. αλ ν κηζζσηήο, πξνθαζηδφκελνο ηνλ θχξην, πσιήζεη θαη παξαδψζεη ην πξάγκα ζε θαιφπηζην ηξίην ή εγθαηαζηήζεη ην πξάγκα ζε αθίλεην θαηά ηέηνην ηξφπν ψζηε λα γίλεη ζπζηαηηθφ ηνπ ή ηνπνζεηήζεη ην κίζζην ζε αθίλεην βεβαξεκέλν κε ππνζήθε, ν εθκηζζσηήο ζα κπνξεί λα θαηαγγείιεη ηε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη λα αλαδεηήζεη ην πξάγκα. 53

55 ηα αθίλεηα: Όζνλ αθνξά ηα αθίλεηα, ε θπξηφηεηα ηνπ εθκηζζσηή απνδεηθλχεηαη απφ ηηο εγγξαθέο ζην νηθείν ππνζεθνθπιαθείν. Δλφςεη ινηπφλ ηεο δεκνζηφηεηαο απηήο θαη ηεο θχζεο ηνπ πξάγκαηνο, δελ αλαθχπηνπλ ηα παξαπάλσ πξνβιήκαηα. Αλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ην πξάγκα, θαηαζρεζεί απφ δαλεηζηέο ηνπ κηζζσηή, νη νπνίνη ην ζεσξνχλ δηθφ ηνπ, ν εθκηζζσηήο πξνζηαηεχεηαη κε ηελ αλαθνπή ηεο ζχκβαζεο. Ζ άζθεζε φκσο ηεο αλαθνπήο πξνυπνζέηεη φηη ν εθκηζζσηήο πιεξνθνξήζεθε ηελ θαηάζρεζε ηνπ κηζζίνπ. Ζ ππνρξέσζε γηα ηελ πιεξνθφξεζε απηή ηνπ εθκηζζσηή βαξχλεη ηνλ κηζζσηή θαη πεγάδεη απφ ηε ζχκβαζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Αιιά θαη αλ ν εθκηζζσηήο δελ αζθήζεη ηελ αλαθνπή, νη ηξίηνη δαλεηζηέο δελ κπνξνχλ έσο ηελ ιήμε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο λα απνθηήζνπλ κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν θπξηφηεηα ή άιιν εκπξάγκαην δηθαίσκα πάλσ ζην πξάγκα. Γεληθά, εάλ ν κηζζσηήο αζεηήζεη ηηο ππνρξεψζεηο ηνπ, ε εθκηζζψηξηα εηαηξεία κπνξεί λα ιχζεη ηε ζχκβαζε κε θαηαγγειία. Ζ εηαηξεία δηθαηνχηαη κεηά ηε ιχζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο λα αλαδεηήζεη ην πξάγκα είηε κε δηεθδηθεηηθή αγσγή, είηε κε αγσγή απνβνιήο απφ ηνλ λφκν, είηε ηέινο θαη κε αίηεζε γηα ιήςε αζθαιηζηηθψλ κέηξσλ λνκήο αιιά θαη έθδνζε πξνζσξηλήο δηαηαγήο. ε απηή ηελ πεξίπησζε ν κηζζσηήο δελ κπνξεί λα πξνβάιεη δίθε αζθαιηζηηθψλ κέηξσλ ηελ έλζηαζε επίζρεζεο. Σν δήηεκα πάλησο έρεη κηθξή πξαθηηθή ζεκαζία ζηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, φπνπ ηα βάξε ηνπ κηζζίνπ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο θέξεη ν κηζζσηήο. Πνηληθά θνιάζηκε είλαη φκσο θαη ε κε απφδνζε ηνπ κηζζίνπ κεηά ηελ θαηαγγειία ηεο ζχκβαζεο, αθνχ ζπληζηά ππεμαίξεζε, φπσο ε λνκνινγία έρεη ήδε δερζεί ζηνλ ρψξν ησλ πσιήζεσλ κε παξαθξάηεζε ηεο θπξηφηεηαο. Όζνλ αθνξά ηηο ηπρφλ πξφζζεηεο αζθάιεηεο πνπ δφζεθαλ ζηελ εηαηξεία ππφ ηε κνξθή ππνζήθεο ή ελέρπξνπ απφ ηνλ κηζζσηή ή ηξίηνλ πξνο εμαζθάιηζε ησλ ζπκθσλεζέλησλ κηζζσκάησλ, ζα κπνξεί ε εηαηξεία, παίξλνληαο ζρεηηθή άδεηα λα επηδηψμεη αλαγθαζηηθά ηελ ηθαλνπνίεζε ηεο, αθνχ ηα κηζζψκαηα απνηεινχλ απφ 54

56 νηθνλνκηθήο άπνςεο, επηζηξνθή ρξεκαηνδφηεζεο, ψζηε λα αλαγλσξίδεηαη ζηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε θαη ην ζηνηρείν ηεο πίζησζεο. Ζ λνκηθή ζέζε ηνπ κηζζσηή Ο κηζζσηήο έρεη ηελ θαηνρή ηνπ πξάγκαηνο, θαζψο θαη ην δηθαίσκα λα αγνξάζεη ην πξάγκα θαηά ηε ιήμε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ή θαη λσξίηεξα. Χο θάηνρνο πξνζηαηεχεηαη έλαληη ηξίησλ κε ηηο αγσγέο ηεο λνκήο θαη έλαληη ηνπ εθκηζζσηή ή ησλ δηαδνρψλ ηνπ κε έλζηαζε. Καηά ηνπ εθκηζζσηή έρεη αμηψζεηο απφ ηελ ππάξρνπζα κεηαμχ ηνπο ζρέζε, κε ηνλ πεξηνξηζκφ φηη ν εθκηζζσηήο ζπλήζσο απνθιείεη ηελ επζχλε ηνπ γηα πξαγκαηηθά ειαηηψκαηα θιπ ηνπ κηζζίνπ θαη σο αληηζηάζκηζκα, εθρσξεί ζηνλ κηζζσηή φια ηα δηθαηψκαηα ηνπ θαηά ηνλ πξνκεζεπηή απφ ηε ζχκβαζε ηεο πψιεζεο. Δθείλν φκσο πνπ ραξαθηεξίδεη ηε λνκηθή ζέζε ηνπ κηζζσηή είλαη φηη, απφ ηε θαηαρψξεζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζην εηδηθφ δεκφζην βηβιίν, ην ελνρηθφ ηνπ δηθαίσκα απφ ηε ζχκβαζε απηή αληηηάζζεηαη θαη έλαληη ηξίησλ. Ζ ζπνπδαηφηεηα ηεο ξχζκηζεο θαίλεηαη θπξίσο ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ νη ηξίηνη δελ είλαη δηάδνρνη ηνπ εθκηζζσηή. Π.ρ αλ έλαο δαλεηζηήο ηνπ εθκηζζσηή πνπ γλσξίδεη ηελ θπξηφηεηα ηνπ νθεηιέηε ηνπ θαηάζρεη ην πξάγκα ζηα ρέξηα ηνπ κηζζσηή σο ηξίηνπ, ν κηζζσηήο, αθνχ ην δηθαίσκα ηνπ αληηηάζζεηαη θαη θαηά ηνπ ηξίηνπ πνπ επηζπεχδεη ηελ εθηέιεζε, πξνζηαηεχεηαη κε ηελ αλαθνπή ηεο ζχκβαζεο. Ζ λνκηθή ζέζε ηνπ κηζζσηή, δειαδή ην ζχλνιν ησλ δηθαησκάησλ θαη ππνρξεψζεσλ ηνπ πνπ πεγάδνπλ απφ ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, κπνξεί λα κεηαβηβαζηεί ζε ηξίην, αλ ππάξρεη ζρεηηθή έγγξαθε ζπλαίλεζε ηνπ εθκηζζσηή. ηελ πεξίπησζε απηή ν αξρηθφο κηζζσηήο εμέξρεηαη απφ ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε θαη ζηε ζέζε ηνπ ππεηζέξρεηαη λένο. Ζ ππάξρνπζα ζπκβαηηθή ζρέζε δηαηεξείηαη θαη ζπλερίδεηαη κεηαμχ ηνπ εθκηζζσηή θαη ηνπ λένπ κηζζσηή. θνπφο ηεο ξχζκηζεο απηήο είλαη ε δηεπθφιπλζε ηνπ κηζζσηή, ν νπνίνο είηε επηζπκεί λα αλαζηείιεη ηελ επαγγεικαηηθή ηνπ δξαζηεξηφηεηα (γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν, φπσο αζζέλεηα ζπληαμηνδφηεζε θιπ) είηε αδπλαηεί λα εθπιεξψζεη ηηο ππνρξεψζεηο ηνπ απφ ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε θαη γηα ηνπο ιφγνπο απηνχο ζέιεη λα κεηαβηβάζεη ηε ρξήζε ηνπ πξάγκαηνο θαη ηηο αληίζηνηρεο ππνρξεψζεηο ζε άιινλ. 55

57 Αλ ν κηζζσηήο παξαδψζεη ην πξάγκα ρσξίο ηελ έγγξαθε ζπλαίλεζε ηνπ εθκηζζσηή, φπσο απαηηεί ν λφκνο γηα ηελ θαηνρχξσζε θαη ησλ ζπκθεξφλησλ ηνπ ηειεπηαίνπ, ζα πξφθεηηαη γηα απιή ππνκίζζσζε. ηελ πεξίπησζε απηή ν κηζζσηήο εμαθνινπζεί λα επζχλεηαη απέλαληη ζηνλ εθκηζζσηή γηα ηα κηζζψκαηα. Αλ είρε απαγνξεπζεί ε ππνκίζζσζε, ζα ππάξρεη αζέηεζε απφ ηνλ κηζζσηή ησλ ζπκβαηηθψλ ηνπ ππνρξεψζεσλ θαη ν εθκηζζσηήο ζα δηθαηνχηαη λα θαηαγγείιεη ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε πξηλ απφ ηε ιήμε ηεο.[9],[14] 56

58 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4: ΠΛΔΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ ΚΑΙ ΜΔΙΟΝΔΚΣΗ ΜΑΣΑ ΣΟΤ LEASING 4.1 Πιενλεθηήκαηα ηνπ leasing Μέζα απφ ην κεραληζκφ ηεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ζην κηζζσηή - ρξήζηε λα έρεη επηπξφζζεηε ρξεκαηνδφηεζε πέξαλ ηνπ δαλεηνιεπηηθνχ ηνπ νξίνπ θαη ρσξίο λα δηαζέηεη ίδηα θεθάιαηα. Αθφκε, ηνπ πξνζθέξεηαη ε δπλαηφηεηα λα ρξεζηκνπνηεί ηνλ εμνπιηζκφ πνπ επηζπκεί ρσξίο λα έρεη ηε λνκηθή θπξηφηεηα ηνπ εμνπιηζκνχ απηνχ, κε ηε ινγηθή φηη απηφ πνπ ηνλ ελδηαθέξεη είλαη ε ρξήζε ηνπ εμνπιηζκνχ θαη φρη ε θπξηφηεηα, γηαηί ε ρξήζε είλαη απηή πνπ απνθέξεη νηθνλνκηθά νθέιε, φπσο αλαθέξζεθε παξαπάλσ. Οη εηαηξείεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο έρνπλ ζθνπφ λα ζπκπιεξψζνπλ θαη φρη λα ππνθαηαζηήζνπλ ηνπο άιινπο ρξεκαηνδνηηθνχο νξγαληζκνχο, πνπ ρξεκαηνδνηνχλ κε καθξνπξφζεζκα δάλεηα ηηο επηρεηξήζεηο, παξέρνληαο κηα αθφκε επηινγή ρξεκαηνδφηεζεο γηα λα κπνξνχλ νη ηειεπηαίεο λα αλαλεψλνπλ, λα εθζπγρξνλίδνπλ ή λα επεθηείλνπλ ηνλ παξαγσγηθφ εμνπιηζκφ ηνπο. Ο ιφγνο πνπ πνιιέο επηρεηξήζεηο επηιέγνπλ ηειηθά ηελ Υξεκαηνδνηηθή Μίζζσζε γηα λα θαιχςνπλ ηηο παξαπάλσ αλάγθεο ηνπο είλαη φηη ην leasing παξνπζηάδεη ζπγθεθξηκέλα πιενλεθηήκαηα έλαληη ηνπ δαλεηζκνχ θεθαιαίσλ ή ηε ρξεκαηνδφηεζε κε άιινπο ηξφπνπο ησλ επελδχζεσλ (π.ρ αχμεζε ηδίσλ θεθαιαίσλ ή απηνρξεκαηνδφηεζε). Χζηφζν, ηα πιενλεθηήκαηα ηνπ leasing σο επελδπηηθνχ ζεζκνχ δελ πεξηνξίδνληαη κφλν ζε απηά πνπ απνιακβάλεη ν κηζζσηήο. πγθεθξηκέλα, πιενλεθηήκαηα ππάξρνπλ ηφζν γηα ηνλ εθκηζζσηή φζν θαη, καθξνπξφζεζκα, γηα ηελ ίδηα ηελ νηθνλνκία θάζε ρψξαο. Σα πιενλεθηήκαηα απηά ζα αλαιπζνχλ παξαθάησ. 57

59 4.2 Πιενλεθηήκαηα γηα ηνλ κηζζωηή Δμνηθνλφκεζε θεθαιαίσλ Έλα απφ ηα θπξηφηεξα πιενλεθηήκαηα ηνπ leasing είλαη φηη παξέρεη 100% ρξεκαηνδφηεζε αθήλνληαο αλέπαθα ηα θεθάιαηα ηεο επηρείξεζεο θαζψο θαη ηελ πηζηνιεπηηθή ηεο ηθαλφηεηα γηα άιιεο πην απνδνηηθέο ηνπνζεηήζεηο φπσο είλαη ε αμηνπνίεζε δπλαηνηήησλ έθπησζεο, απνζεκαηνπνίεζε εκπνξεπκάησλ, δαπάλεο πξνβνιήο ηεο επηρείξεζεο θ.η.ι. Υάξε ζην leasing ινηπφλ κηα επηρείξεζε έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα ρξεζηκνπνηήζεη θάπνην πάγην πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν πρ κεράλεκα, δηαηεξψληαο ακείσηε ηε ξεπζηφηεηα ηεο, αθνχ δελ ζίγνληαη ηα ξεπζηά ηεο δηαζέζηκα. Δπηπιένλ ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη είλαη θαη έλαο ηξφπνο βειηίσζεο ηεο ξεπζηφηεηαο ηεο επηρείξεζεο δεδνκέλνπ φηη έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα πνπιήζεη ζηελ εηαηξία leasing θηλεηφ εμνπιηζκφ ηεο θαη ζηελ ζπλέρεηα λα ηνλ κηζζψζεη ( sale and lease back )[7] Βειηίσζε ηεο θεθαιαηαθήο δηάξζξσζεο ηεο επηρείξεζεο Ζ επηρείξεζε κε ην λα ρξεζηκνπνηεί ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε γηα ηελ απφθηεζε ηνπ αλαγθαίνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ παξνπζηάδεη έλαλ πςειφ δείθηε ρξεκαηνδνηηθήο κφριεπζεο θαη γεληθφηεξα κηα βειηησκέλε εηθφλα ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο. Μία επηρείξεζε αγνξάδνληαο έλα πάγην πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν κέζσ leasing, ινγηζηηθά ζα απμήζεη αμία ησλ παγίσλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο θαη φρη ηεο ππνρξεψζεηο ηεο φπσο ζα ζπλέβαηλε ζηελ πεξίπησζε ηνπ δαλεηζκνχ.[6] Απνθπγή ηερλνινγηθήο απαμίσζεο ηνπ εμνπιηζκνχ ηεο επηρείξεζεο. Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε πξνζθέξεη ζηνλ κηζζσηή κηα δπλαηφηεηα απνθπγήο ηνπ θηλδχλνπ απαμίσζεο ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ πνπ ζα κηζζψζεη θαη αθφκε επηηξέπεη ηελ αλαλέσζε, ηνλ εθζπγρξνληζκφ, θαη ηελ επέθηαζε ησλ παξαγσγηθψλ εγθαηαζηάζεσλ ρσξίο ηελ δηάζεζε ηδίσλ θεθαιαίσλ ή ηελ πξνζθπγή ζε δαλεηζκφ. Με ηελ ρξήζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ε επηρείξεζε θαιχπηεηαη φρη κφλν έλαληη ηεο ηερλνινγηθήο απαμίσζεο αιιά θαη έλαληη ηεο ζπλερνχο αχμεζεο ησλ ηηκψλ ησλ θεθαιαηνπρηθψλ αγαζψλ[6].άκεζε ζπλέπεηα απηνχ ηνπ γεγνλφηνο είλαη ε δεκηνπξγία άκεζα ηακεηαθψλ πξνγξακκάησλ, πνπ ην κίζζσκα θαη ε ιεηηνπξγία ηνπ κεραλήκαηνο ζπκβαδίδνπλ κε ηελ ηηκή αληηθαηάζηαζήο ηνπο. Δπηπιένλ δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ζηελ επηρείξεζε λα πεξηνξίζεη ηηο επηπηψζεηο ζηελ 58

60 παξαγσγηθφηεηα απφ ηελ νηθνλνκηθή απαμίσζε ηνπ κεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ ιφγσ αδπλακίαο παξαθνινχζεζεο ηεο ηαρείαο ηερλνινγηθήο πξνφδνπ. Σέινο ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη ε επηρείξεζε θαηνξζψλεη θαη ηελ απνθπγή πιεξσκήο απμεκέλσλ δαπαλψλ ζε ζπληήξεζε κεραλεκάησλ ρακειήο ππνιεηκκαηηθήο αμίαο ιφγσ ηεο δπλαηφηεηαο πξφσξεο αληηθαηάζηαζήο ηνπο[2] Φνξνινγηθή ειάθξπλζε ηεο εηαηξίαο Μέζσ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ε εηαηξία πεηπραίλεη ειάηησζε ησλ πξν θνξνινγία θεξδψλ, θαζφηη ην ζχλνιν ησλ κηζζσκάησλ απνηεινχλ εθπηπηφκελε θνξνινγηθή δαπάλε. Ζ ρξεζηκνπνίεζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο δίλεη ηε δπλαηφηεηα ηαρχηεξεο απφζβεζεο ηνπ απαηηνχκελνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ απφ απηή πνπ πξνβιέπεηαη απφ ηε λνκνζεζία, εθφζνλ ην θαηαβαιιφκελν κίζζσκα ζεσξείηαη ιεηηνπξγηθή δαπάλε θαη εθπίπηεηαη ζην ζχλνιν ηεο απφ ηα πξν θνξνινγία θέξδε. Αθφκε ηα κηζζψκαηα ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αθηλήησλ απαιιάζζνληαη απφ νπνηνδήπνηε θφξνπο, ηέιε, εηζθνξέο, δηθαηψκαηα ππέξ ηνπ Γεκνζίνπ θαη γεληθφηεξα ηξίησλ είηε απηά επηβάιινληαη θαηά ηελ εηζαγσγή ζηελ Διιάδα είηε κεηαγελέζηεξα. Δπηπιένλ ηα θνξνινγηθά θαη ινηπά θίλεηξα πνπ έρεη εμαζθαιίζεη ν επελδπηήο κέζσ ησλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ δελ ζίγνληαη απφ ηελ ζπκκεηνρή ηνπ leasing ζηελ επέλδπζε, κε κφλε εμαίξεζε ηελ επηδφηεζε επηηνθίνπ.[2] Απνζχλδεζεο απφ εκπξάγκαηεο εμαζθαιίζεηο ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε δελ απαηηνχληαη ζπλήζσο πξφζζεηεο (εκπξάγκαηεο ή ελνρηθέο ) εμαζθαιίζεηο φπσο πξνζεκεηψζεηο, ππνζήθεο θαη ηα ινηπά. Οη αζθάιεηεο είλαη κεησκέλεο θαη πεξηνξίδνληαη ζην κίζζην πιένλ ηελ εγγχεζε απφ ηελ θαηαβνιή 2-3 κηζζσκάησλ. Παξάιιεια εθαξκφδνληαη κεησκέλα δηθαηψκαηα φπνπ απηφ ρξεηαζηεί. Αθφκε απαιιάζζνληαη απφ ηηο επηβαξχλζεηο ησλ δαλεηαθψλ ζπκβάζεσλ φπσο είλαη ην ραξηφζεκν.[2] Οη ρξεκαηηθέο θαηαβνιέο αληαπνθξίλνληαη ζηηο ηακηαθέο δπλαηφηεηεο ηνπ κηζζσηή Έλα βαζηθφ πιενλέθηεκα ηνπ leasing είλαη ε δπλαηφηεηα πνπ πξνζθέξεη ζηνλ κηζζσηή λα πξνζαξκφζεη ην χςνο θαη ην ρξφλν θαηαβνιήο ησλ κηζζσκάησλ ζηηο αλακελφκελεο ρξεκαηηθέο εηζξνέο απφ ηελ εθκεηάιιεπζε ηνπ κηζζνχκελνπ κεραληθνχ εμνπιηζκνχ. Έηζη επηηπγράλεηαη ε απηνρξεκαηνδφηεζε ηεο επέλδπζεο. Παξάιιεια ππάξρεη θαη θαιχηεξνο ρξεκαηννηθνλνκηθφο έιεγρνο θαη 59

61 πξνγξακκαηηζκφο δεδνκέλνπ φηη ηα πνζά ησλ κηζζσκάησλ είλαη πξνθαζνξηζκέλα γηα νιφθιεξε ηελ πεξίνδν ηεο ζχκβαζεο [6] Σαρχηεξε δηαδηθαζία Ζ δηαδηθαζία ζηελ δηεθπεξαίσζε ηεο αίηεζεο γηα ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε είλαη θαλνληθά ηαρχηεξε απ' φηη γηα ρνξήγεζε ελφο δαλείνπ θαη δίλεη ηελ δπλαηφηεηα ζηελ εηαηξία λα θηλεζεί θαηά πεξίπησζε. 4.3 Πιενλεθηήκαηα γηα ηνλ εθκηζζωηή Αχμεζε θχθινπ πειαηείαο ηξαπεδψλ Γεδνκέλνπ φηη πεξηζζφηεξεο εηαηξείεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο είλαη ζπγαηξηθέο ηξαπεδψλ, ην Leasing σο έλα λέν πξντφλ ηνπο δίλεη ηε δπλαηφηεηα λα δηεπξχλνπλ ηνλ θχθιν ηεο πειαηείαο ηνπο, θαη ηνπο πξνζθέξεη πξφζζεηεο επθαηξίεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Μεησκέλνο θίλδπλνο ηηο πεξηζζφηεξεο ρψξεο ηνπ θφζκνπ, φπνπ εκθαλίδεηαη ν ζεζκφο ηεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο, είλαη επθνιφηεξν θαη νηθνλνκηθφηεξν ζηνλ εθκηζζσηή, σο ηδηνθηήηε θαη έρνληαο ηε λνκηθή θπξηφηεηα, λα επαλαθηήζεη ην εθκηζζνχκελν ζηνηρείν ζε πεξίπησζε πνπ ν κηζζσηήο δελ εθπιεξψλεη ηηο ζπκβαηηθέο ηνπ ππνρξεψζεηο, απ' φηη είλαη κε γξακκάηηα ή κε άιινπο δηαθαλνληζκνχο Δπλντθνί φξνη ζπλεξγαζίαο κε ηνπο πξνκεζεπηέο Δπεηδή ην Leasing είλαη έλα πνιχ δπλακηθφ κέζν Marketing, γηα ηελ αχμεζε ηνπ θχθινπ εξγαζηψλ ηεο επηρείξεζεο ηνπ πξνκεζεπηή, νη εηαηξείεο Leasing κπνξνχλ λα πεηχρνπλ επλντθέο ηηκέο θαη πηζησηηθέο δηεπθνιχλζεηο, πνπ σο έλα βαζκφ φπσο αλαθέξζεθε θαη παξαπάλσ ηηο κεηαθπιχνπλ ζηνλ κηζζσηή. Γεληθά, ππάξρεη κηα δπλακηθή ζεηηθή αιιειεπίδξαζε ζηηο εξγαζίεο ησλ εηαηξεηψλ Leasing θαη ησλ πσιεηψλ ησλ κηζζίσλ.[11] 60

62 Φνξνινγηθά πιενλεθηήκαηα Ζ Υξεκαηνδνηηθή κίζζσζε παξέρεη φρη κφλν ζην κηζζσηή αιιά θαη ζηνλ εθκηζζσηή κηα ζεηξά απφ ζεκαληηθά θνξνινγηθά πιενλεθηήκαηα. Σν θπξηφηεξν απφ απηά είλαη φηη εθηφο απφ ηηο ζπλήζεηο εθπηψζεηο γηα ηηο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο, ηφθνπο μέλσλ θεθαιαίσλ θ.η.ι. έρεη δηθαίσκα λα ελεξγεί απνζβέζεηο ζηα κηζζία ίζεο κε ην ζχλνιν ησλ απνζβέζεσλ πνπ ζα είρε δηθαίσκα λα ελεξγήζεη ν κηζζσηήο, αλ είρε πξνβεί ζηελ αγνξά ηνπο. Δπίζεο ζεκαληηθή είλαη ε ξχζκηζε ζχκθσλα κε ηελ νπνία «γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θαζαξψλ θεξδψλ ησλ εηαηξεηψλ απηνχ ηνπ λφκνπ επηηξέπεηαη λα ελεξγήζεη γηα ηελ θάιπςε επηζθαιψλ απαηηήζεσλ ηνπο έθπησζε 2% επί ηνπ χςνπο ησλ κηζζσκάησλ (ιεμηπξφζεζκσλ ή φρη) απφ φιεο ηηο ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, ηα νπνία δελ είραλ εηζπξαρζεί ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ θάζε έηνπο. Ζ έθπησζε απηή θέξεηαη ζε εηδηθφ απνζεκαηηθφ πξφβιεςεο. Απινχζηεξε δηαδηθαζία θαη ρακειφηεξν θφζηνο δηεθπεξαίσζεο Ζ δηαδηθαζία έγθξηζεο ηεο κίζζσζεο είλαη ιηγφηεξν ρξνλνβφξα θαη επνκέλσο θαη ιηγφηεξν δαπαλεξή ζε ζχγθξηζε κε εθείλε ηεο παξαδνζηαθήο ρξεκαηνδφηεζεο. Ο εθκηζζσηήο δειαδή εμνηθνλνκεί θφζηνο ιφγσ απαζρφιεζεο κεησκέλνπ αξηζκνχ ππαιιήισλ ζε δηαηθπεξαησηηθά θαζήθνληα. 4.4 Πιενλεθηήκαηα γηα ηνλ πωιεηή ηνπ πξάγκαηνο Όηαλ κηα επηρείξεζε ελδηαθέξεηαη λα απνθηήζεη θάπνηνπ είδνο εμνπιηζκφ θαη απνθαζίδεη λα θαηαθχγεη ζηε ιχζε ηνπ Leasing, εθηφο απφ ηελ επηρείξεζε απηή ζπγθεθξηκέλα πιενλεθηήκαηα απνιακβάλεη θαη ν πσιεηήο ή θαηαζθεπαζηήο ηνπ πξάγκαηνο. Πην ζπγθεθξηκέλα, ν πσιεηήο επλνείηαη απφ ην γεγνλφο φηη κνινλφηη έρεη θάλεη ηηο δηαπξαγκαηεχζεηο κε ηνλ κειινληηθφ ρξήζηε ηνπ πξάγκαηνο, ζηελ νπζία ζπλαιιάζζεηαη κε ηελ θαηά ηεθκήξην ζπλεπή θαη θεξέγγπα εηαηξεία Leasing πνπ ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο είλαη έλαο κεγάινο ρξεκαηνδνηηθφο νξγαληζκφο απφ ηνλ νπνίν επηπξφζζεηα ζα πιεξσζεί θαη κεηξεηνίο. Έλα δεχηεξν, έκκεζν πιενλέθηεκα γηα απηφλ είλαη φηη ιφγσ ησλ κεγάισλ δπλαηνηήησλ γηα λέεο επελδχζεηο πνπ δίλεη ην Leasing, απμάλνληαη νη πσιήζεηο ηνπ, αθνχ ππάξρεη θαη κηα αθφκα δπλαηφηεηα απφθηεζεο ησλ πξντφλησλ ηνπ.[3],[9] 61

63 4.5 Πιενλεθηήκαηα γηα ηηο εζληθέο νηθνλνκίεο Σα πιενλεθηήκαηα ηνπ Leasing πνπ αλαθέξζεθαλ παξαπάλσ, φπσο είλαη θπζηθφ, επηδξνχλ επεξγεηηθά θαη ζηηο εζληθέο νηθνλνκίεο ησλ ρσξψλ εθείλσλ, φπνπ είλαη εγθαηεζηεκέλα ηα πξφζσπα πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηε ζχλαςε θαη πινπνίεζε ηνπ. ηελ ζεκεξηλή επνρή πνπ ην δεηνχκελν γηα ηελ νηθνλνκία θάζε ρψξαο πεξηζζφηεξν απφ πνηέ είλαη ε αληαγσληζηηθφηεηα, εθφζνλ ε δηαθίλεζε ησλ θεθαιαίσλ κεηαμχ ησλ ρσξψλ ζηγά-ζηγά απειεπζεξψλεηαη, ε εθκεηάιιεπζε ησλ πιενλεθηεκάησλ απηψλ είλαη θξίζηκε γηα ηελ επίηεπμε φζν ην δπλαηφλ κεγαιχηεξνπ ξπζκνχ αλάπηπμεο. Ζ δπλαηφηεηα πνπ δίλεη ην Leasing ζηηο επηρεηξήζεηο γηα ζπλερή εθζπγρξνληζκφ ηνπ εμνπιηζκνχ ηνπο ψζηε απηφο λα ζπκβαδίδεη κε ηελ ηερλνινγία, ε δεκηνπξγία λέσλ επηρεηξήζεσλ, ε επηηαρπλφκελε επαχμεζε ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ εξγαζηψλ, είλαη παξάγνληεο πνπ ζπληεινχλ ζηελ αλάπηπμε ηεο Οηθνλνκίαο, κε παξαπέξα επίδξαζε ζηελ αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο αιιά θαη ζηε βειηίσζε θαη άιισλ δεηθηψλ ηεο ιεγφκελεο καθξννηθνλνκίαο. Οη δπλαηφηεηεο απηέο πνπ πξνζθέξεη ν ζεζκφο είλαη δπλαηφ λα κεγηζηνπνηεζνχλ αλ γίλεη ζέζπηζε νξηζκέλσλ θηλήηξσλ ψζηε λα δνζεί θαηεχζπλζε γηα ππνβνήζεζε νξηζκέλσλ θξίζηκσλ ηνκέσλ ηεο νηθνλνκίαο, ή αθφκα θαη γηα επηηάρπλζε ηεο βηνκεραληθήο απνθέληξσζεο θαη πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο. Έλα άιιν πιενλέθηεκα ηνπ Leasing γηα ηηο εζληθέο νηθνλνκίεο πεγάδεη απφ ηελ αλαπηπμηαθή θχζε ηνπ ζεζκνχ. Αληίζεηα κε ηνλ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ ζηελ πεξίπησζε ηεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο, δελ είλαη δπλαηή ε ρξεζηκνπνίεζε ησλ θεθαιαίσλ γηα ζθνπφ άιιν απφ απηφλ γηα ηνλ νπνίν δαλείζηεθαλ. Αθφκε, κε ην Leasing, πεξηνξίδνληαη θαηά πνιχ νη ππεξηηκνινγήζεηο ζε πεξίπησζε πνπ ην ππφ κίζζσζε πξάγκα πξέπεη λα εηζαρζεί απφ ην εμσηεξηθφ, ιφγσ ηεο παξεκβνιήο ηεο εηαηξείαο Leasing, πνπ θαηαβάιιεη ην ηίκεκα πψιεζεο ζηνλ πξνκεζεπηηθφ νίθν ηνπ εμσηεξηθνχ. 62

64 4.6 Μεηνλεθηήκαηα ηνπ leasing Πέξα φκσο απφ πιενλεθηήκαηα ε ηερληθή ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο παξνπζηάδεη θαη θάπνηα κεηνλεθηήκαηα. Μεξηθά απφ ηα νπνία είλαη ηα αθφινπζα : Ο κηζζσηήο ράλεη ηελ ππνιεηκκαηηθή αμία. Ο κηζζσηήο ζην ηέινο ηεο πεξηφδνπ κίζζσζεο ράλεη ηελ ππνιεηκκαηηθή αμία, ελψ αλ ην είρε αγνξάζεη θαη είρε δαλεηζηεί γη' απηφ ζα ήηαλ ηδηνθηήηεο. Απηφ θαιχπηεηαη ελ κέξεη κε ξήηξα πνπ δίλεη δηαθξηηηθή επρέξεηα ζηνλ κηζζσηή λα αγνξάζεη ην πάγην ζηνηρείν, ζην ηέινο ηεο πεξηφδνπ, ζε ρακειή ηηκή. Γηακφξθσζε κηζζσκάησλ ζε πςειά επίπεδα. Σελ πηζαλφηεηα λα δηακνξθσζνχλ ηα κηζζψκαηα ζε πςειά επίπεδα αθ' ελφο ιφγσ χπαξμεο πςειψλ επηηνθίσλ ζην βξαρππξφζεζκν-κεζνπξφζεζκν ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ, αθεηέξνπ ιφγσ κε ιεηηνπξγίαο αληαγσληζηηθψλ δπλάκεσλ ζηελ αγνξά leasing, εηδηθφηεξα εθεί πνπ πξσηνεκθαλίδεηαη ν ζεζκφο απηφο.[2] Πνιπεζληθέο εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Οη εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κπνξνχλ λα θαζπζηεξήζνπλ ηελ πεξαηηέξσ αλάπηπμε ηεο εγρψξηαο βηνκεραληθήο παξαγσγήο δηεπθνιχλνληαο ηελ εηζαγσγή κεραλεκάησλ θηι κε ηελ ηαρχηαηε δηεθπεξαίσζε θαη ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο δηεπθνιχλζεηο πνπ απηέο είλαη κφλν ζε ζέζε λα πξνζθέξνπλ. Δπίζεο νη εηαηξίεο απηέο δεκηνπξγνχλ επλντθέο πξνυπνζέζεηο γηα εμαγσγή ζπλαιιάγκαηνο απφ ηε ρψξα.[13] Μεηάζεζε ζην κηζζσηή επξχηεξνπ θχθινπ επζπλψλ Σν γεγνλφο φηη γηα ηε ζχλαςε κηαο ζχκβαζεο Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο δελ απαηηνχληαη απφ ηνλ εθκηζζσηή θαλελφο πξφζζεηνπ είδνπο εκπξάγκαηεο αζθάιεηεο πέξαλ ηνπ ίδηνπ ηνπ ππφ κίζζσζε πξντφληνο, κεηαζέηεη ζηνλ κηζζσηή έλα πιήζνο επζπλψλ. Έηζη, θαη αληίζεηα κε ηηο ζπκβάζεηο απιήο κίζζσζεο, απηφο θέξεη θαη ηνλ θίλδπλν ησλ ηπραίσλ θαηαζηξνθψλ, ησλ βιαβψλ πνπ πξνθαινχληαη απφ ιφγνπο αλσηέξαο βίαο θ.α. Δπηπιένλ, ζε πεξίπησζε θαζπζηέξεζεο ηεο θαηαβνιήο ησλ κηζζσκάησλ πέξα απφ θάπνην εχινγν δηάζηεκα, ν εθκηζζσηήο κπνξεί λα θαηαθχγεη 63

65 ζε θαηαγγειία ηεο ζχκβαζεο θαη λα απαηηήζεη φρη κφλν ηελ επηζηξνθή ηνπ εμνπιηζκνχ αιιά θαη ηελ ζπλνιηθή εμφθιεζε ηνπ κέρξη ηε ιήμε ηεο ζπκβαηηθήο δηάξθεηαο ηεο κίζζσζεο. Πέξα απφ απηά, ηπρφλ αλάιεςε, χζηεξα απφ κηα επηπφιαηε απφθαζε θαη ππεξεθηίκεζε ησλ δπλαηνηήησλ παξαγσγηθφηεηαο ηεο επηρείξεζεο ή απνδνηηθφηεηαο ηεο επέλδπζεο, δπζβάζηαθησλ θαη ππέξκεηξσλ ππνρξεψζεσλ κέζσ ηνπ Leasing, ζπληζηά ζνβαξφηαην θίλδπλν αδπλακίαο ζην κέιινλ λ' αληαπνθξηζεί ζ' απηέο. Ο θίλδπλνο απηφο κπνξεί λα είλαη θξίζηκνο αθφκα θαη γηα ηελ ίδηα ηελ επηβίσζε ηεο επηρείξεζεο, αθνχ θαλέλα δηθαίσκα δελ ηεο παξέρεηαη λα ππνζηεί απφ ηηο ππνρξεψζεηο ηεο ιχνληαο πξφσξα κνλνκεξψο ηε ζχκβαζε.[1] 4.7 ύγθξηζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζωζεο κε ηελ αγνξά θαη ηνλ δαλεηζκό ηελ πεξίπησζε ηεο αγνξάο ελφο πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ ν αγνξαζηήο βξίζθεη ηα απαηηνχκελα θεθάιαηα είηε απφ ηελ έθδνζε κεηνρψλ ή νκνινγηψλ είηε απφ ηελ ζχλαςε θάπνηνπ καθξνπξφζεζκνπ δαλείνπ. Σα θεθάιαηα απηά ν αγνξαζηήο ηα ρξεζηκνπνηεί πξνθεηκέλνπ λα αγνξάζεη ηνλ θεθαιαηνπρηθφ εμνπιηζκφ πνπ ρξεηάδεηαη. ηελ πεξίπησζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ν εθκηζζσηήο επηβαξχλεηαη κε ηελ δηαδηθαζία εμεχξεζεο ησλ απαηηνχκελσλ θεθαιαίσλ γηα ηελ αγνξά ηνπ θεθαιαηνπρηθνχ εμνπιηζκνχ θαη απνθηά ηνλ ηίηιν ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ. ηελ ζπλέρεηα ν κηζζσηήο ρξεζηκνπνηεί ηνλ θεθαιαηνπρηθφ εμνπιηζκφ θαηαβάιινληαο σο αληάιιαγκα κηα ζεηξά κηζζσκάησλ, φπσο απηά νξίδνληαη απφ ηελ ζπκθσλία ηεο κίζζσζεο ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ. Δίλαη ινηπφλ πξνθαλέο απφ ηα παξαπάλσ φηη ππάξρνπλ δχν νπζηαζηηθέο δηαθνξέο αλάκεζα ζηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε θαη ηελ αγνξά ελφο πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ : 1. ζηελ ζπκθσλία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ππάξρεη έλα επηπιένλ κέινο ν εθκηζζσηήο, 2. ε ζπκθσλία αγνξάο παξέρεη ζηνλ αγνξαζηή ηφζν ηελ δπλαηφηεηα ρξήζεο ηνπ φζν θαη ηελ ηηκή εθπνίεζεο ηνπ. Σν δεηνχκελν πνπ απαζρνιεί θπξίσο ηηο επηρεηξήζεηο είλαη πνηα ηειηθά είλαη ε πην ζπκθέξνπζα ιχζε γηα ηελ επηρείξεζε ε αγνξά ή ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε.[2] 64

66 Οη κέζνδνη πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη πεξηζζφηεξν γηα ηελ ζπγθξηηηθή αμηνιφγεζε ησλ δχν πεξηπηψζεσλ είλαη απηέο ηεο θαζαξήο παξνχζαο αμίαο θαη ηνπ εζσηεξηθνχ επηηνθίνπ απφδνζεο. ηελ πξψηε πεξίπησζε ζπγθξίλνπκε ηελ θαζαξά παξνχζα αμία ηεο αγνξάο ελφο πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ κε ηελ θαζαξά παξνχζα αμία ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο απηνχ. Θα πξέπεη λα πξνηηκεζεί φπνην έρεη ηελ κεγαιχηεξε θαζαξά παξνχζα αμία. ηελ δεχηεξε πεξίπησζε ζπγθξίλνπκε ην εζσηεξηθφ επηηφθην απφδνζεο κε απηφ ηνπ δαλεηζκνχ. Αλ ην πξψην είλαη κεγαιχηεξν απφ ην δεχηεξν πξνηηκάηαη ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ελψ ζηελ αληίζηξνθε πεξίπησζε πξνηηκάηαη ε αγνξά. Καηά ηελ ζχγθξηζε ηνπ θφζηνπο ηεο κίζζσζεο έλαληη ηεο αγνξάο ζα πξέπεη λα ιάβνπκε ππφςε καο θάπνηνπο απφ ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ επηρείξεζε. Οη βαζηθφηεξνη είλαη νη εμήο : Σν θφζηνο θεθαιαίνπ γηα ηνλ εθκηζζσηή είλαη δηαθνξεηηθφ απφ απηφ ηνπ κηζζσηή. Απηφ εμαξηάηαη απφ ηνλ βαζκφ θηλδχλνπ ηεο επέλδπζεο ζηελ νπνία ζα ρξεζηκνπνηεζεί ην πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν. Σν πςειφ ρξεκαηννηθνλνκηθφ θφζηνο ζηελ πεξίπησζε ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο κίζζσζεο. Σν νπνίν ηειηθά κπνξεί θαη λα κελ είλαη ηφζν πςειφ αλ ιάβνπκε ππφςε θαη ηηο επηπιένλ ππεξεζίεο ηηο νπνίεο κπνξεί λα έρεη ν κηζζσηήο φπσο είλαη ε ζπληήξεζε ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ. Οη δηαθνξέο ζην θφζηνο ζπληήξεζεο Σα νθέιε απφ ηελ ππνιεηκκαηηθή αμία ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ πνπ ζηελ πεξίπησζε ηεο αγνξάο ζα αλήθαλ ζηνλ αγνξαζηή, ηψξα ζα αλήθνπλ ζηνλ εθκηζζσηή. Ζ ζεκαληηθφηεηα απηνχ ηνπ πιενλεθηήκαηνο εμαξηάηαη απφ ηελ νηθνλνκηθή απαμίσζε ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ, γεγνλφο ην νπνίν εμαξηάηαη απφ ηηο πξνβιέςεηο ζρεηηθά κε ηηο κεηαβνιέο ηεο αμίαο ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ. Ζ εηαηξία leasing κπνξεί καδί κε ηνλ δαλεηζκφ λα ζπλδπάζεη θαη άιιεο ππεξεζίεο πξνθεηκέλνπ λα κεηψζεη ην θφζηνο ηεο νηθνλνκηθήο απαμίσζεο ηνπ πεξηνπζηαθνχ θαη λα απμήζεη ηελ ππνιεηκκαηηθή ηνπ αμία. 65

67 Ζ πηζαλφηεηα ηεο απμεκέλεο πηζησηηθήο δηαζεζηκφηεηαο θαηά ηε ρξήζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Οη δηαθνξεηηθνί θνξνινγηθνί ζπληειεζηέο θαη νη θνξνινγηθέο ειαθξχλζεηο[6] Μέζνδνο παξνύζαο αμίαο εθξνώλ Ζ κέζνδνο ηεο παξνχζαο αμίαο εθξνψλ βαζίδεηαη ζηελ πξνεμφθιεζε ησλ ηακεηαθψλ εθξνψλ πνπ πξνβιέπνληαη γηα θάζε ελαιιαθηηθφ ηξφπν ρξεκαηνδφηεζεο θαη ζηελ ηειηθή επηινγή εθείλνπ ηνπ ηξφπνπ πνπ έρεη ην κηθξφηεξν ζε παξνχζα αμία θφζηνο γηα ηελ κηζζψηξηα εηαηξεία. ηηο ηακεηαθέο ξνέο γηα θάζε ελαιιαθηηθή πεξίπησζε ζπκπεξηιακβάλνληαη ηα αληίζηνηρα θνξνινγηθά νθέιε απφ ηελ έθπησζε ησλ δαπαλψλ. Έηζη, γηα ηελ πεξίπησζε ηνπ δαλεηζκνχ νη ηακεηαθέο εθξνέο ζηελ γξακκή ηνπ ρξφλνπ ζπκπεξηιακβάλνπλ βεβαίσο ηηο εθξνέο, φπσο: ηηο απνπιεξσκέο γηα ην θεθάιαην ηνπ δαλείνπ ηηο πιεξσκέο γηα ηνπο ηφθνπο ηνπ δαλείνπ ηπρφλ αξρηθή πξνθαηαβνιή κε ηελ νπνία ζπκκεηείρε θαη ε κηζζψηξηα εηαηξεία ζηελ αγνξά ηνπ εμνπιηζκνχ ηηο δαπάλεο ζπληήξεζεο ηνπ εμνπιηζκνχ ην θφξν ηπρφλ ππνιεηκκαηηθήο αμίαο πεξηιακβάλνπλ φκσο θαη ηηο ζπζρεηηδφκελεο εηζξνέο ησλ παξαπάλσ δειαδή: ην θνξνινγηθφ φθεινο απφ ηφθνπο ηνπ δαλείνπ, επεηδή νη ηφθνη εθπίπηνπλ απφ ην θνξνινγεηέν εηζφδεκα (κφλν νη ηφθνη, φρη θαη ην θεθάιαην) ην θνξνινγηθφ φθεινο απφ απνζβέζεηο ην θνξνινγηθφ φθεινο απφ ηηο δαπάλεο ζπληήξεζεο ηελ πεξίπησζε ησλ εηζξνψλ κπνξεί λα ζπγθαηαιέγεηαη επίζεο θαη ε εηζξνή ηπρφλ ππνιεηκκαηηθήο αμίαο ηνπ εμνπιηζκνχ πνπ αγνξάδεηαη κε δάλεην, νπφηε ηφηε, αληίζηνηρα, ζηηο εθξνέο ζα ππάξρεη ε εθξνή ηνπ θφξνπ ππνιεηκκαηηθήο αμίαο. 66

68 ηελ πεξίπησζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, νη εθξνέο πεξηιακβάλνπλ ηηο πιεξσκέο ησλ κηζζσκάησλ, ελψ νη εηζξνέο ηα θνξνινγηθά νθέιε απφ ηελ έθπησζε ησλ κηζζσκάησλ, ηα νπνία εθπίπηνπλ πιήξσο. Όιεο απηέο νη ξνέο ηνπνζεηνχληαη ρξνληθά ζε δηαθνξεηηθέο πεξηφδνπο, αλάινγα κε ην πξφγξακκα θαηαβνιήο ησλ δφζεσλ ηνπ δαλείνπ ή ηεο κίζζσζεο θαη αλάινγα κε ηελ ρξνληθή ζηηγκή πνπ θάζε κνξθή δαπάλεο εκθαλίδεηαη. Γηα λα γίλεη αληηιεπηφ ην κέγεζνο ηνπο ζήκεξα, ζα πξέπεη, ζχκθσλα κε ηελ ζεσξία ηεο δηαρξνληθήο αμίαο ηνπ ρξήκαηνο λα πξνεμνθιεζνχλ κε ηνλ θαηάιιειν ζπληειεζηή πξνεμφθιεζεο. Ο ζπληειεζηήο απηφο πξέπεη λα εθθξάδεη ηνλ βαζκφ θηλδχλνπ θάζε ξνήο. Χο εθ ηνχηνπ, ρξεζηκνπνηείηαη ην θφζηνο κε ην νπνίν δαλείζηεθε ε εηαηξεία θαη κάιηζηα ην κεηά θφξσλ θφζηνο δαλεηζκνχ, εθφζνλ απηφ είλαη ην πξαγκαηηθφ ηεο θφζηνο, αλ ιάβεη θαλείο ππφςε ηα απνξξένληα θνξνινγηθά νθέιε. Σν κεηά θφξσλ θφζηνο δαλεηζκνχ ρξεζηκνπνηείηαη ηφζν γηα ηελ πξνεμφθιεζε ησλ εθξνψλ ηνπ δαλείνπ, φζν θαη γηα ηελ πξνεμφθιεζε ησλ εθξνψλ απφ ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, εθφζνλ φπσο εμεγήζακε πξνεγνπκέλσο ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε είλαη κία κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο. ε πεξίπησζε πνπ θάπνηα ζπγθεθξηκέλε ξνή, είηε γηα ην δάλεην, είηε γηα ηελ πεξίπησζε ηεο κίζζσζεο έρεη δηαθνξεηηθφ βαζκφ θηλδχλνπ, ηφηε ν ζπληειεζηήο πξνεμφθιεζεο πξνζαξκφδεηαη θαηάιιεια γηα λα απνδίδεη απηφλ ηνλ λέν βαζκφ θηλδχλνπ. Γηα παξάδεηγκα, αλ ε ππνιεηκκαηηθή αμία εθηηκάηαη φηη έρεη κεγάιε αβεβαηφηεηα, ν απμεκέλνο θίλδπλνο γηα απηή ηελ εηζξνή ζα απεηθνληζζεί κε απμεκέλν ζπληειεζηή πξνεμφθιεζεο. Μεηά ηελ εθηίκεζε ηεο ζπλνιηθήο παξνχζαο αμία ησλ εθξνψλ γηα θάζε ελαιιαθηηθή ζηξαηεγηθή, βιέπνπκε πνχ βξίζθεηαη ην κηθξφηεξν ζε παξνχζα αμία θφζηνο εθξνψλ θαη επηιέγεηαη ε ζπγθεθξηκέλε ζηξαηεγηθή γηα ηελ ρξεκαηνδφηεζε. 67

69 Μέζνδνο ηζνδύλακνπ δαλείνπ ηφρνο ηεο κεζφδνπ απηήο είλαη λα βξεζεί εθείλν ην δαλεηαθφ πνζφ ην νπνίν ζα απαηηνχζε ηηο ίδηεο αθξηβψο πιεξσκέο κε ην πξφγξακκα εθξνψλ ηεο κίζζσζεο. Μφιηο βξεζεί απηφ ην πνζφ, αθαηξείηαη απφ αξρηθέο παξερφκελεο ξνέο ηεο κίζζσζεο θαη αλ ε δηαθνξά πξνθχςεη ζεηηθή επηιέγεηαη ε κίζζσζε, αλ φκσο πξνθχςεη αξλεηηθή, ηφηε ζπκθέξεη ν δαλεηζκφο. Αλαιπηηθφηεξα, ζηελ κέζνδν απηή ππνινγίδνληαη αξρηθά νη εθηηκψκελεο ηακεηαθέο ξνέο απφ ηελ κίζζσζε θαη ηνπνζεηνχληαη ρξνληθά αλά πεξίνδν απνπιεξσκήο κηζζψκαηνο. ηηο ξνέο απηέο πεξηιακβάλνληαη: νη εθξνέο γηα ηηο απνπιεξσκέο ησλ κηζζσκάησλ, νη εηζξνέο απφ ηα αληίζηνηρα θνξνινγηθά νθέιε ηεο έθπησζεο ησλ κηζζσκάησλ, νη εθξνέο απφ ηηο θνξναπαιιαγέο ησλ απνζβέζεσλ Οη απνζβέζεηο ηνπ εμνπιηζκνχ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη θαηά ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε δελ εκθαλίδνληαη ζηνλ Ηζνινγηζκφ ηνπ κηζζσηή, εθφζνλ ν ρξήζηεο δελ είλαη ν λφκηκνο ηδηνθηήηεο, φπσο ζηελ πεξίπησζε ηεο αγνξάο κε δαλεηζκφ. Έηζη, γηα ηηο θνξναπαιιαγέο απηέο ζα πξέπεη λα απεηθνληζηεί ε απψιεηα κε εθξνή, φηαλ εθηηκψληαη νη ηακεηαθέο ξνέο απφ ηελ κίζζσζε θαη εθφζνλ ζέινπκε λα ππνινγίζνπκε ηηο ξνέο ελφο ηζνδχλακνπ κε ηελ κίζζσζε δαλείνπ. ηελ ζπλέρεηα πξνεμνθινχκε ηηο εθηηκεζείζεο ξνέο ηηο κίζζσζεο κε ην θαηάιιειν επηηφθην πξνεμφθιεζεο, ην νπνίν απεηθνλίδεη ηνλ θίλδπλν ησλ ξνψλ απηψλ. Όπσο θαη ζηελ κέζνδν ηεο παξνχζαο αμίαο ησλ εθξνψλ, ην επηηφθην απηφ δελ είλαη άιιν απφ ην κεηά θφξσλ θφζηνο δαλεηζκνχ γηα ηελ εηαηξεία πνπ κηζζψλεη ην αγαζφ, εθφζνλ νπζηαζηηθά απηή ρξεκαηνδνηείηαη γηα ηελ ρξήζε πνπ θάλεη θαη κάιηζηα κε πξαγκαηηθφ θφζηνο ιηγφηεξν απφ ην επηηφθην ηνπ δαλεηζκνχ, αλ ζπλππνινγίζεη θαλείο θαη ην θνξνινγηθφ φθεινο απφ ηηο δαπάλεο ησλ κηζζσκάησλ. Σν άζξνηζκα ησλ πξνεμνθιεκέλσλ ηακεηαθψλ ξνψλ ηεο κίζζσζεο απνηειεί ην ηζνδχλακν δάλεην, δειαδή εθείλν ην δάλεην πνπ απαηηεί ηηο ίδηεο πιεξσκέο κε ην leasing ζην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ. Σέινο, ην πνζφ ηνπ ηζνδχλακνπ δαλείνπ αθαηξείηαη απφ ηηο αξρηθέο ξνέο πνπ απνδίδνληαη ζηελ κίζζσζε, δειαδή ηελ αμία ηνπ ρξεκαηνδνηνχκελνπ εμνπιηζκνχ 68

70 κείνλ νπνηνδήπνηε έμνδν, εθξνή δειαδή, απνδίδεηαη άκεζα ζηελ κίζζσζε (εθηακηεχεηαη ακέζσο). Ζ δηαθνξά απηή θαιείηαη θαζαξή αμία ηεο κίζζσζεο. ηελ πεξίπησζε πνπ ε θαζαξή αμία ηεο κίζζσζεο είλαη ζεηηθή, ηφηε ζπκθέξεη ε κίζζσζε θαη επηιέγεηαη έλαληη ηνπ δαλεηζκνχ. Πξαθηηθά απηφ ζεκαίλεη φηη ε κίζζσζε καο δίλεη ζήκεξα αμία κεγαιχηεξε απφ ηελ αμία ελφο δαλείνπ πνπ έρεη ην ίδην πξφγξακκα απνπιεξσκήο. Αληίζεηα, αλ ε θαζαξή αμία ηεο κίζζσζεο είλαη αξλεηηθή, ζεκαίλεη φηη αλ επηιέμνπκε ηνλ δαλεηζκφ ζα πάξνπκε ζήκεξα πεξηζζφηεξα ρξήκαηα ζηα ρέξηα καο απ φηη κε ηελ κίζζσζε, άξα κπνξνχκε φρη κφλν λα αγνξάζνπκε ηνλ εμνπιηζκφ, αιιά λα έρνπκε θαη πιεφλαζκα, ελψ παξάιιεια, νη απνπιεξσκέο πνπ ζα θάλνπκε ζην κέιινλ ζα είλαη νη ίδηεο αθξηβψο κε απηέο ηεο επηινγήο ηεο κίζζσζεο. Πεξαηηέξσ, ε έλλνηα ηεο θαζαξήο αμίαο ηεο κίζζσζεο δελ είλαη θάηη ην αθεξεκέλν, αιιά έρεη κεγάιε ζεκαζία γηα ηνπο κεηφρνπο ηεο κηζζψηξηαο εηαηξείαο. Δάλ ινηπφλ ε θαζαξή αμία ηεο κίζζσζεο είλαη ζεηηθή, ηφηε νη κέηνρνη γίλνληαη πινπζηφηεξνη θαηά απηήλ ηελ αμία αλ επηιεγεί ε κίζζσζε, ελψ αληίζηξνθα, εάλ ε θαζαξή αμία ηεο κίζζσζεο είλαη αξλεηηθή, νη κέηνρνη ράλνπλ αμία γηαηί ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ν δαλεηζκφο ζα ήηαλ θαιχηεξε επηινγή γηα ηελ ρξεκαηνδφηεζε ηνπο. 4.8 Παξάδεηγκα ζύγθξηζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζωζεο θαη αγνξάο Έζησ φηη κία εηαηξεία ζέιεη λα απνθηήζεη κεραλνινγηθφ εμνπιηζκφ αμίαο Ο εμνπιηζκφο απηφο έρεη σθέιηκε δσή 5 έηε θαη κεδεληθή ππνιεηκκαηηθή αμία ζην ηέινο ηεο δσήο ηνπ. Ζ εηαηξεία δελ έρεη λα δηαζέζεη άκεζα νιφθιεξν ην πνζφ γηα ηελ αγνξά ηνπ εμνπιηζκνχ, ελψ ζε πεξίπησζε πνπ ηεο δεηεζεί θάπνηα άκεζε, ηαπηφρξνλα κε ηελ απφθηεζε ηνπ εμνπιηζκνχ δαπάλε, είλαη ζε ζέζε λα δηαζέζεη κέρξη Ο θνξνινγηθφο ζπληειεζηήο είλαη 35% θαη ρξεζηκνπνηείηαη ε ζηαζεξή κέζνδνο απφζβεζεο. Οη δηαζέζηκεο ελαιιαθηηθέο ηεο είλαη: 1. ιήςε δαλείνπ χςνπο , κε ζπκκεηνρή απφ ηελ ίδηα ηελ εηαηξεία γηα πξνθαηαβνιή χςνπο Σν δάλεην έρεη δηάξθεηα 5 έηε, ε πιεξσκή ηνπ θεθαιαίνπ γίλεηαη ζην ηέινο ηνπ 5νπ έηνπο, ελψ ζην ηέινο θάζε ελδηάκεζνπ έηνπο πιεξψλνληαη κφλν ηφθνη. Σν επηηφθην ηνπ δαλείνπ είλαη 10%. Οη 69

71 δαπάλεο ζπληήξεζεο πνπ απαηηνχληαη αλά έηνο είλαη 300 θαη πξνθαηαβάιινληαη. 2. ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο γηα ηνλ ίδην εμνπιηζκφ, κε δηάξθεηα 5 έηε. Σα κηζζψκαηα είλαη εηήζηα, χςνπο Οη δαπάλεο ζπληήξεζεο πεξηιακβάλνληαη ζηελ ηηκή ηνπ κηζζψκαηνο. Οη ηακεηαθέο εθξνέο απφ ην δάλεην γηα ηελ πεληαεηία ζα είλαη: Είδορ εκποήρ/ειζποήρ t=0 t=1 t=2 t=3 t=4 t=5 Προκαηαβολή ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Κεθάλαιο δανείοσ 0,00 0,00 0,00 0,00 0, ,00 Τόκοι δανείοσ 0, , , , , ,00 Φορολογικό όθελος από 0,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 ηόκοσς Δαπάνες ζσνηήρηζης -300,00-300,00-300,00-300,00-300,00 0,00 Φορολογικό όθελος από 105,00 105,00 105,00 105,00 105,00 0,00 ζσνηήρηζη Φορολογικό όθελος από 0, , , , , ,00 αποζβέζεις Σύνολο εκποών μεηά ,00 35,00 35,00 35,00 35, ,00 από θοπολογικά οθέλη Παπούζα αξία εκποών μεηά από θοπολογικά οθέλη ,00 32,86 30,86 28,97 27, ,98 Γηα ην ίδην δηάζηεκα νη παξνχζεο αμίεο, πξνεμνθιεκέλεο κε ην κεηά θφξσλ θφζηνο δαλεηζκνχ, δειαδή κε 10%*(1-0,35)=6,5%. Ζ ζπλνιηθή παξνχζα αμία ησλ εθξνψλ ηνπ δαλείνπ είλαη: ,00+32,86+30,86+28,97+27, ,98= ,08 70

72 Οη ηακεηαθέο εθξνέο απφ ηελ κίζζσζε γηα ηελ πεληαεηία ζα είλαη: Είδος εκροής/ειζροής t=0 t=1 t=2 t=3 t=4 t=5 Μίζθωμα , , , , ,00 0,00 Φορολογικό όθελος από 1.697, , , , ,50 0,00 μίζθωμα Σύνολο εκποών μεηά από θοπολογικά οθέλη , , , , ,50 0,00 Παπούζα αξία εκποών , , , , ,51 0,00 μεηά από θοπολογικά οθέλη Ζ ζπλνιηθή παξνχζα αμία ησλ εθξνψλ απφ ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε είλαη: , ,09-2,779, , ,51+0= ,33 Δθφζνλ ε παξνχζα αμία ησλ εθξνψλ ηεο κίζζσζεο ( ,33 ) είλαη κηθξφηεξε απφ ηελ αληίζηνηρε γηα ην δαλεηζκφ ( ,08 ), ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε ζπκθέξεη ε κίζζσζε. 71

73 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 5: ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΑ ΓΙΔΘΝΗ ΛΟΓΙΣΙΚΑ ΠΡΟΣΤΠΑ Σνλ Ηνχλην ηνπ 2002, ε Δπξσπατθή Έλσζε εμέδσζε ηνλ θαλνληζκφ Γηεζλψλ Λνγηζηηθψλ Πξνηχπσλ ν νπνίνο απαηηεί νη επξσπατθέο εηαηξείεο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζε κηα αγνξά θηλεηψλ αμηψλ ηεο ΔΔ, πεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ηξαπεδψλ θαη ησλ αζθαιηζηηθψλ εηαηξεηψλ, λα θαηαξηίδνπλ ηηο ελνπνηεκέλεο νηθνλνκηθέο ηνπο θαηαζηάζεηο ζχκθσλα κε ηα ΓΛΠ, αξρίδνληαο κε ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο γηα ην νηθνλνκηθφ έηνο 2005 θαη κεηά. χκθσλα κε απηφλ νη ρψξεο ηεο ΔΔ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα: Απαηηνχλ ή λα επηηξέπνπλ ηα ΓΛΠ γηα ηηο εηζεγκέλεο εηαηξείεο. Απαηηνχλ ή λα επηηξέπνπλ ηα ΓΛΠ ζηελ ελνπνηεκέλε νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο κεηξηθήο εηαηξείαο. Δπηηξέπνπλ ζηηο εηαηξείεο πνπ νη νηθνλνκηθέο ηνπο θαηαζηάζεηο αλαθέξνπλ ηίηινπο πνπ είλαη κφλν νκνινγίεο λα θαζπζηεξήζνπλ ηα ΓΛΠ κέρξη ην Δπηηξέπνπλ ζηηο εηαηξείεο πνπ είλαη εηζεγκέλεο ζε ρξεκαηηζηήξηα εθηφο ηεο ΔΔ θαη πνπ πξνεηνηκάδνπλ έσο ηφηε ηηο πξσηνβάζκηεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηνπο ρξεζηκνπνηψληαο κία κε γεληθά απνδεθηή απφ ηηο ρψξεο - κέιε ηεο ΔΔ ινγηζηηθή αξρή (ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο, US GAAP) ηελ θαζπζηέξεζε ηεο έγθξηζεο ΓΛΠ κέρξη ην Ο επξσπατθφο θαλνληζκφο ΓΛΠ δελ ίζρπζε κφλν γηα ηα 27 θξάηε κέιε ηεο ΔΔ αιιά θαη γηα ηα ηξία κέιε ηνπ Δπξσπατθνχ Οηθνλνκηθνχ Υψξνπ (ΔΟΥ) - Ηζιαλδία, ην Ληρηελζηάηλ θαη ηε Ννξβεγία. Ζ Διιάδα είλαη έλα θξάηνο κέινο ηεο ΔΔ. πλεπψο, νη ειιεληθέο εηζεγκέλεο εηαηξείεο ηνπ ΔΟΥ αγνξά θηλεηψλ αμηψλ ζα έπξεπε λα αθνινπζήζνπλ ηα ΓΛΠ αξρήο γελνκέλεο απφ ην χκθσλα κε ηα παξαπάλσ ε ειιεληθή θπβέξλεζε ςήθηζε λφκν πνπ πηνζέηεζε ηα Γηεζλή Λνγηζηηθά Πξφηππα γηα ηηο νηθνλνκηθέο εθζέζεηο ζηελ Διιάδα θαη ε λνκνζεζία απηή ίζρπζε γηα ηηο εηήζηεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ εηαηξηψλ γηα ηηο πεξηφδνπο πνπ άξρηζαλ κεηά ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 2002 (δειαδή, ε πηνζέηεζε 72

74 απφ ην 2003 θαη κεηά), θαη ζα είλαη ππνρξεσηηθή γηα φιεο ηηο εηαηξείεο εηζεγκέλεο ζην Υξεκαηηζηήξην Αζελψλ. Ζ λέα λνκνζεζία ίζρπζε γηα ηηο αηνκηθέο θαη ελνπνηεκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο θαη κπνξεί λα εθαξκνζηεί πξναηξεηηθά απφ θάζε άιιε νληφηεηα πνπ ειέγρεηαη απφ ην ψκα Οξθσηψλ Διεγθηψλ Λνγηζηψλ Διιάδαο. 5.1 ηόρνο ηνπ ΓΛΠ 17 Ο ζηφρνο ηνπ ΓΛΠ 17 (1997) είλαη λα πξνδηαγξάςεη, γηα ηνπο κηζζσηέο θαη ηνπο εθκηζζσηέο, ηηο θαηάιιειεο ινγηζηηθέο πνιηηηθέο θαη γλσζηνπνηήζεηο γηα λα εθαξκφδνληαη ζε ζρέζε κε ηε ρξεκαηνδφηεζε θαη ηηο ιεηηνπξγηθέο κηζζψζεηο. Σν ΓΛΠ 17 εθαξκφδεηαη ζε φιεο ηηο κηζζψζεηο, εθηφο απφ ζπκβάζεηο κίζζσζεο γηα ηα νξπθηά, πεηξέιαην, θπζηθφ αέξην, θαη παξφκνηνπο αλαλεψζηκνπο πφξνπο θαη ζπκθσλίεο αδεηνδφηεζεο γηα ηαηλίεο, βίληεν, ζεαηξηθά έξγα, ρεηξφγξαθα, ηα δηπιψκαηα επξεζηηερλίαο, ηα πλεπκαηηθά δηθαηψκαηα, θαη άιια παξφκνηα αληηθείκελα. [IAS 17.2] [ΓΛΠ 17,2]. Σν άξζξν πνπ αθνξά ηηο κηζζψζεηο είλαη ην άξζξν 17. Χζηφζν, ην ΓΛΠ 17 δελ εθαξκφδεηαη σο βάζε κέηξεζεο γηα ηα κηζζσκέλα αθφινπζα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία: [ΓΛΠ 17,2] αθίλεηα πνπ θαηέρνληαη απφ κηζζσηέο θαη αληηκεησπίδνληαη ινγηζηηθά σο επελδχζεηο ζε αθίλεηα γηα ηα νπνία ν κηζζσηήο ρξεζηκνπνηεί ηε κέζνδν ηεο εχινγεο αμίαο πνπ νξίδνληαη ζην ΓΛΠ 40 επελδχζεηο ζε αθίλεηα πνπ παξέρνληαη απφ εθκηζζσηέο κε ιεηηνπξγηθέο κηζζψζεηο ( ΓΛΠ 40) βηνινγηθά πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ θαηέρνληαη απφ κηζζσηέο ρξεκαηνδνηηθέο κηζζψζεηο ( ΓΛΠ 41) κε βηνινγηθά πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ παξέρνληαη απφ εθκηζζσηέο κε ιεηηνπξγηθέο κηζζψζεηο ( ΓΛΠ 41) 73

75 5.2 Καηάηαμε ηωλ κηζζώζεωλ Μία κίζζσζε θαηαηάζζεηαη σο ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε αλ κεηαβηβάδεη νπζηαζηηθά φινπο ηνπο θηλδχλνπο θαη αληακνηβέο ηεο ηδηνθηεζίαο. Όιεο νη άιιεο κηζζψζεηο ηαμηλνκνχληαη σο ιεηηνπξγηθέο κηζζψζεηο. Ζ θαηάηαμε ηνπο γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κίζζσζεο. [ΓΛΠ 17,4] Γηα ην αλ κηα κίζζσζε είλαη ρξεκαηνδνηηθή ή ιεηηνπξγηθή κίζζσζε εμαξηάηαη απφ ηελ νπζία ηεο ζπλαιιαγήο θαη φρη ηε κνξθή. πλζήθεο πνπ φηαλ ηζρχνπλ νδεγνχλ ζε κίζζσζε πνπ θαηαηάζζεηαη σο ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε πεξηιακβάλνπλ ηα εμήο: [ΓΛΠ 17,10] αλ ε κίζζσζε κεηαβηβάδεη ηελ θπξηφηεηα ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ ζην κηζζσηή κέρξη ηε ιήμε ηεο κηζζσηηθήο πεξηφδνπ αλ ν κηζζσηήο έρεη ην δηθαίσκα αγνξάο ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ ζε ηηκή πνπ αλακέλεηαη λα είλαη αξθεηά κηθξφηεξε απφ ηελ εχινγε αμία ηνπ θαηά ηελ εκεξνκελία άζθεζεο ηνπ δηθαηψκαηνο ηνπ( ιήμε ηεο κίζζσζεο), θαη ζπλεπψο ζηελ έλαξμε ηεο είλαη ινγηθφ φηη ε επηινγή είλαη βέβαηε θαη ζα αζθεζεί αλ ε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο εθηείλεηαη ζην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο νηθνλνκηθήο δσήο ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ, έζησ θαη αλ ε θπξηφηεηα ηνπ δελ κεηαβηβάδεηαη αλ θαηά ηελ έλαξμε ηεο κίζζσζεο, ε παξνχζα αμία ησλ ειάρηζησλ θαηαβεβιεκέλσλ κηζζσκάησλ είλαη ίζε νπζηαζηηθά ηνπιάρηζηνλ κε ην ζχλνιν ηεο εχινγεο αμίαο ηνπ κηζζσκέλνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ αλ ηα εθκηζζσκέλα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία είλαη εηδηθήο θχζεο, έηζη ψζηε κφλνλ ν κηζζσηήο κπνξεί λα ηα ρξεζηκνπνηήζεη ρσξίο ζεκαληηθέο ηξνπνπνηήζεηο απηψλ Άιιεο ζπλζήθεο πνπ ζα κπνξνχζαλ επίζεο λα νδεγήζνπλ ζε ραξαθηεξηζκφ κηαο κίζζσζεο σο ρξεκαηνδνηηθήο είλαη: [ ΓΛΠ 17,11] αλ ν κηζζσηήο έρεη ην δηθαίσκα αθχξσζεο ηεο κίζζσζεο, θαιχπηνληαο φκσο ηηο δεκίεο πνπ πξνθαινχληαη ζηνλ εθκηζζσηή απφ ηελ αθχξσζε ηεο 74

76 αλ δεκηνπξγνχληαη θέξδε ή δεκίεο απφ ηηο δηαθπκάλζεηο ζηελ εχινγε αμία ησλ ππνιεηπφκελσλ κηζζσκάησλ ηνπ κηζζσηή (γηα παξάδεηγκα, κέζσ ηεο έθπησζεο ησλ κηζζσκάησλ) αλ ν κηζζσηήο έρεη ηε δπλαηφηεηα παξάηαζεο ηεο κίζζσζεο γηα κία δεπηεξεχνλ πεξίνδν κε κίζζσκα φκσο ζεκαληηθά ρακειφηεξν απφ ην κίζζσκα πνπ ηζρχεη ζηελ αγνξά ηελ θαηάηαμε κηαο κίζζσζεο γεο θαη θηηξίσλ, ηα γήπεδα θαη ηα θηηξηαθά ζηνηρεία πξέπεη λα απεηθνλίδνληαη ρσξηζηά. Σα κηζζψκαηα ηεο κίζζσζεο έηζη επηκεξίδνληαη αλάινγα κε ηηο εχινγεο αμίεο πνπ ηζρχνπλ γηα ηα γήπεδα θαη ηα θηηξηαθά ζηνηρεία απηψλ. Σν ζηνηρείν ηεο γεο ζπλήζσο θαηαηάζζεηαη σο ζηνηρείν ιεηηνπξγηθήο κίζζσζεο εθηφο αλ ηζρχζεη κεηαβίβαζε ηνπ ηίηινπ ηνπ ζηνλ κηζζσηή κε ηελ ιήμε ηεο κίζζσζεο. Αληίζηνηρα ην ζηνηρείν ηνπ θηηξίνπ θαηαηάζζεηαη σο ιεηηνπξγηθή ή ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε κε ηελ εθαξκνγή ησλ θξηηεξίσλ ηαμηλφκεζεο ηνπ ΓΛΠ 17. [ΓΠΛ 17.15] Χζηφζν, μερσξηζηή θαηάηαμε ηεο γεο θαη ησλ θηηξίσλ δελ απαηηείηαη εθφζνλ ε ζπκκεηνρή ηνπ κηζζσηή ζηε γε θαη ηα θηίξηα θαηαηάζζεηαη σο κία επέλδπζε ζε αθίλεηα ζχκθσλα κε ην ΓΛΠ 40 θαη ηνπ κνληέινπ εχινγεο αμίαο πνπ έρεη πηνζεηεζεί γηα ηνλ ππνινγηζκνχ απηψλ [ΓΛΠ 17,18] 5.3 Λνγηζηηθέο αξρέο κηζζωηώλ Οη αθφινπζεο αξρέο ζα πξέπεη λα εθαξκφδνληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ κηζζσηψλ: θαηά ηελ έλαξμε ηεο κίζζσζεο, νη ρξεκαηνδνηηθέο κηζζψζεηο ζα πξέπεη λα απνηππψλνληαη σο πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν θαη ε ππνρξέσζε πνπ δεκηνπξγείηαη απφ απηέο ζηε ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηεο εχινγεο αμίαο ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ θαη ηεο παξνχζαο αμίαο ησλ ειάρηζησλ κηζζσκάησλ (πξνεμνθινπκέλσλ κε ην ηζρχνλ επηηφθην ηεο κίζζσζεο, αλ απηφ είλαη δπλαηφ, ή αιιηψο ζε νξηαθφ δαλεηαθφ επηηφθην) [ΓΛΠ 17,20] ηα κηζζψκαηα ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζα πξέπεη λα θαηαλεκεζνχλ κεηαμχ ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο επηβάξπλζεο απηψλ θαη ηεο κείσζεο ησλ ελαπνκεηλάλησλ ππνρξεψζεσλ (έηζη ψζηε λα πξνθχπηεη κέζα απφ ηελ 75

77 ρξεκαηννηθνλνκηθή επηβάξπλζε, έλα ζηαζεξφ πεξηνδηθφ επηηφθην γηα ηελ ππνιεηπνκέλε ππνρξέσζε απηψλ) [ΓΛΠ 17,25] ε πνιηηηθή απαμίσζεο-απνζβέζεσλ ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πνπ θαηέρνληαη κε ρξεκαηνδνηηθέο κηζζψζεηο ζα πξέπεη λα είλαη ζπλεπήο κε εθείλε ησλ ππνινίπσλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ. Αλ δελ πξνθχπηεη εχινγε βεβαηφηεηα απφθηεζεο ηεο θπξηφηεηαο ηνπ κηζζίνπ θαηά ηε ιήμε ηεο κίζζσζεο - ην πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν ζα πξέπεη λα απνζβέλεηαη κεηαμχ ηεο κηθξφηεξεο απφ ηελ πεξίνδν ηεο κίζζσζεο ή ηεο δσήο ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ [ΓΛΠ 17,27] γηα ιεηηνπξγηθέο κηζζψζεηο, ηα κηζζψκαηα ηεο κίζζσζεο ζα πξέπεη λα αλαγλσξίδνληαη σο έμνδν ζηελ θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ θαζ' φιε ηε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο, εθηφο αλ κία άιιε ζπζηεκαηηθή βάζε απεηθφληζεο είλαη πεξηζζφηεξν αληηπξνζσπεπηηθή ηνπ είδνπο ηεο ρξνληθήο θαηαλνκήο ηνπ νθέινπο ηνπ ρξήζηε [ΓΛΠ 17,33] Κίλεηξα γηα ηελ ππνγξαθή λέαο ή ηελ αλαλέσζε παιαηφηεξεο ιεηηνπξγηθήο κίζζσζεο ζα πξέπεη λα αλαγλσξίδνληαη ζηνλ κηζζσηή, φπσο ε κείσζε ησλ εμφδσλ κίζζσζεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο, αλεμάξηεηα απφ ηε θχζε ή ηε κνξθή ηεο παξνρήο θηλήηξσλ, ή ην ρξνλνδηάγξακκα ησλ πιεξσκψλ. [SIC 15] 5.4 Λνγηζηηθέο αξρέο εθκηζζωηώλ Οη αθφινπζεο αξρέο ζα πξέπεη λα εθαξκφδνληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ εθκηζζσηψλ: θαηά ηελ έλαξμε ηεο κίζζσζεο, ν εθκηζζσηήο ζα πξέπεη λα θαηαγξάθεη ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ζηνλ ηζνινγηζκφ ηνπ σο απαίηεζε, θαηά πνζφ ίζν κε ηελ θαζαξή επέλδπζε ζηε κίζζσζε [ΓΛΠ 17,36] ηα έζνδα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ν εθκηζζσηήο ζα πξέπεη λα ηα εκθαλίδεη βαζηζκέλα ζε έλα πξφηππν ην νπνίν ζα αληαλαθιά κία ζηαζεξή πεξηνδηθή απφδνζε ηεο θαζαξήο επέλδπζεο ηνπ εθκηζζσηή ζε ζρέζε κε ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε [ΓΛΠ 17,39] 76

78 Σα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ θαηέρνληαη γηα ιεηηνπξγηθέο κηζζψζεηο πξέπεη λα παξνπζηάδνληαη ζηνλ ηζνινγηζκφ ηνπ εθκηζζσηή, αλάινγα κε ηε θχζε ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ. [IAS 17.49]. Σα έζνδα ηεο κίζζσζεο ζα πξέπεη λα αλαγλσξίδνληαη ζε νιφθιεξε ηε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο κε επζεία κέζνδν, εθηφο αλ κία άιιε ζπζηεκαηηθή βάζε ππνινγηζκνχ απηψλ είλαη πεξηζζφηεξν αληηπξνζσπεπηηθή [ΓΛΠ 17,50] Κίλεηξα γηα ηελ ππνγξαθή λέαο ή ηελ αλαλέσζε παιαηφηεξεο ιεηηνπξγηθήο κίζζσζεο ζα πξέπεη λα αλαγλσξίδνληαη ζηνλ εθκηζζσηή, φπσο ε κείσζε ησλ εμφδσλ κίζζσζεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο, αλεμάξηεηα απφ ηε θχζε ή ηε κνξθή ηεο παξνρήο θηλήηξσλ, ή ην ρξνλνδηάγξακκα ησλ πιεξσκψλ. [SIC 15] Οη εθκηζζσηέο ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλνπλ θέξδε ή δεκίεο φπσο θαηά εάλ ηελ ίδηα πεξίνδν ζα πξαγκαηνπνηνχληαλ άκεζε πψιεζε ηνπ ρξεκαηνδνηνχκελνπ παγίνπ. Αλ ρξεψλνληαη ηερλεηά ρακειά επηηφθηα, ην θέξδνο πψιεζεο πξέπεη λα πεξηνξίδεηαη ζε απηφ πνπ ζα πξνέθππηε εάλ ρξεζηκνπνηνχληαλ έλα εχινγν εκπνξηθφ επηηφθην [ΓΛΠ 17,42] 5.5 πλαιιαγέο sale and leaseback Γηα κία ζπλαιιαγή πψιεζεο θαη επαλακίζζσζεο (sale and lease back) παγίνπ ε νπνία ζπγθαηαιέγεηαη ζε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, νπνηαδήπνηε ππέξβαζε ησλ εζφδσλ πάλσ ηεο ινγηζηηθήο αμίαο ηνπ απνζβέλεηαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο. [ΓΛΠ 17,59], 17,61] Γηα κηα ζπλαιιαγή πνπ ζπγθαηαιέγεηαη ζε ιεηηνπξγηθή κίζζσζε: [ΓΛΠ εάλ ε ζπλαιιαγή δηελεξγείηαη εκθαλψο ζηελ εχινγε αμία - ην θέξδνο ή ηε δεκία πξέπεη λα αλαγλσξίδεηαη ακέζσο Αλ ε ηηκή πψιεζεο είλαη κηθξφηεξε απφ ηελ εχινγε αμία ε δεκία ζα πξέπεη λα αλαγλσξίδεηαη άκεζα, εθηφο εάλ ε δεκία ζπκςεθίδεηαη κε κειινληηθά κηζζψκαηα ρακειφηεξα ηεο ηηκήο αγνξάο, ε δεκία ζα πξέπεη λα απνζβέλεηαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο 77

79 εάλ ε ηηκή πψιεζεο ππεξβαίλεη ηελ εχινγε αμία - ε ππέξβαζε ηεο εχινγεο αμίαο ζα πξέπεη λα απνζβέλεηαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο αλ ε εχινγε αμία θαηά ηε ζηηγκή ηεο ζπλαιιαγήο είλαη κηθξφηεξε απφ ηε ινγηζηηθή αμία-δεκία ίζε κε ελ ηελ ιφγσ δηαθνξά ζα πξέπεη λα αλαγλσξίδεηαη άκεζα [ ΓΛΠ 17,63] Όπσο είλαη θαηαλνεηφ απφ ηελ αλάιπζε ηνπ άξζξνπ 17 ησλ ΓΛΠ γηα ηηο εηαηξείεο πνπ εθαξκφδνπλ ηα Γηεζλή Λνγηζηηθά Πξφηππα ηα κηζζσκέλα πάγηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία εκθαλίδνληαη σο πάγηα ζηα βηβιία ηνπ κηζζσηή δηελεξγψληαο ηηο αλάινγεο απνζβέζεηο κε αληίζηνηρε δαλεηαθή ππνρξέσζε ζηελ εηαηξεία leasing ελψ φζνλ αθνξά ηα κηζζψκαηα ζα εκθαλίδεηαη κφλν ην πνζφ πνπ αθνξά ηνπο ηφθνπο, θάηη πνπ ειαρηζηνπνηεί ηα πιενλεθηήκαηα ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζε ζρέζε κε ηνλ θιαζζηθφ δαλεηζκφ φηαλ κηα κίζζσζε ραξαθηεξίδεηαη σο ρξεκαηνδνηηθή θαη φρη σο ιεηηνπξγηθή. Θα πξέπεη φκσο λα ηνληζηεί εδψ φηη ε εθαξκνγή ησλ Γηεζλψλ Λνγηζηηθψλ Πξνηχπσλ επεξεάδεη θαηά ηα παξαπάλσ κφλν ηελ εηθφλα ηνπ ηζνινγηζκνχ θαη φρη ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ θαηαβαιιφκελνπ θφξνπ, ν νπνίνο ζα εμαθνινπζήζεη λα γίλεηαη κε ηηο ηζρχνπζεο ζηελ Διιεληθή θνξνινγηθή λνκνζεζία αξρέο. πλεπψο, ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε εμαθνινπζεί λα πξνζθέξεη θνξνινγηθά νθέιε ζηνλ κηζζσηή αλεμάξηεηα απφ ηνλ ηξφπν ηήξεζεο ησλ ινγηζηηθψλ βηβιίσλ ηεο επηρείξεζεο. Σα ζηειέρε ησλ εηαηξεηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζεσξνχλ πσο κπνξνχλ λα απνδείμνπλ ζε θάζε πεξίπησζε φηη ην leasing έρεη πεξηζζφηεξα πιενλεθηήκαηα απφ ηνλ ηζφπνζν ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ δεδνκέλνπ : ηεο εχθνιεο θαη γξήγνξεο δηαδηθαζίαο πνπ απαηηείηαη γηα ηελ έγθξηζή ηνπ ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ ζπλφινπ ηεο επέλδπζεο ηεο κε απαίηεζεο ζπλήζσο πξφζζεησλ εμαζθαιίζεσλ π.ρ. πξνζεκεηψζεηο, ππνζήθεο θιπ ηεο επίηεπμεο θαιχηεξσλ φξσλ (εθπηψζεσλ) θαηά ηελ αγνξά ηνπ εμνπιηζκνχ απφ ηνπο πξνκεζεπηέο ιφγσ αγνξάο κεηξεηνίο ηνπ θαιχηεξνπ πξνγξακκαηηζκνχ θαη ειέγρνπ ησλ εμφδσλ αθνχ εθ ησλ πξνηέξσλ είλαη πξνθαζνξηζκέλα ηα κηζζψκαηα 78

80 ηνπ γεγνλφηνο φηη ηα θνξνινγηθά θαη αλαπηπμηαθά θίλεηξα πνπ ηζρχνπλ απφ ηνπο αλαπηπμηαθνχο λφκνπο πθίζηαληαη θαη γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο επέλδπζεο κε leasing ησλ θνξνινγηθψλ θηλήηξσλ πνπ ηζρχνπλ αλεμάξηεηα κε ηνλ ηξφπν ηήξεζεο ησλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ κηαο επηρείξεζεο ηεο αχμεζεο ηεο ξεπζηφηεηαο ηνπ κηζζσηνχ κε ηε κέζνδν ηνπ sale & lease back ηελ απνπαγηνπνίεζε ησλ ήδε ππαξρφλησλ επελδχζεσλ πνπ επηηπγράλεηαη κε ηελ ίδηα κέζνδν. Δηδηθά δε ζε φηη αθνξά ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε αθηλήησλ ηα πνζά ηεο ξεπζηφηεηαο πνπ απνθηνχληαη είλαη ζπλήζσο κεγάια ιφγσ θαη ησλ πςειψλ αμηψλ ησλ αθηλήησλ πνπ είλαη ζηελ θπξηφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ. 79

81 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 6: ΣΟ LEASING ΣΗΝ ΚΑΣΑΚΔΤΑΣΙ ΚΗ ΒΙΟΜΗΥΑΝΙΑ 6.1 Σν leasing αθηλήηωλ Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε (leasing) αθηλήησλ πξνζθέξεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο επαγγεικαηίεο θαη ζηηο επηρεηξήζεηο λα απνθηήζνπλ ηδηφθηεηε επαγγεικαηηθή ζηέγε, κε φια ηα θνξνινγηθά θαη επηρεηξεκαηηθά πιενλεθηήκαηα πνπ απνξξένπλ απφ ηε ρξήζε ηνπ. Απνηειεί καθξνρξφλην ρξεκαηνδνηηθφ εξγαιείν ζηα ρέξηα ησλ επηρεηξήζεσλ κε ειάρηζηε δηάξθεηα ηα 10 ρξφληα θαη επξχ αξηζκφ επηινγψλ. Δάλ κία επηρείξεζε επηιέμεη ην leasing πξνθεηκέλνπ λα απνθηήζεη έλα αθίλεην, πξέπεη λα έξζεη ζε ζπλελλφεζε κε ηελ εηαηξία leasing, ε νπνία ζηε ζπλέρεηα αλαιακβάλεη λα θαηαζθεπάζεη ή λα αγνξάζεη ην ζπγθεθξηκέλν αθίλεην θαη λα ην εθκηζζψζεη ζηνλ ελδηαθεξφκελν κε πξνζπκθσλεκέλνπο φξνπο. Οη φξνη απηνί πξέπεη λα θαιχπηνπλ ηελ δηάξθεηα, ην χςνο θαη ηνλ ηξφπν θαηαβνιήο ηνπ κηζζψκαηνο ( κεληαίσο ή ηξηκεληαίσο). Όηαλ ιήμεη ε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, ν κηζζσηήο έρεη δηθαίσκα εμαγνξάο ηνπ αθηλήηνπ ζε ζπκβνιηθή ηηκή πνπ έρεη πξνθαζνξηζηεί απφ ην ζπκβφιαην ηεο κίζζσζεο θαη ζπλήζσο είλαη πνιχ κηθξή ρσξίο λα θαηαβάιεη θαλέλα επηπιένλ πνζφ φπσο γηα παξάδεηγκα θφξν κεηαβίβαζεο θαη απηφ γηαηί ν θφξνο κεηαβίβαζεο θαηαβάιιεηαη κφλν ζηελ αξρή θαηά ηελ αγνξά ηνπ αθηλήηνπ απφ ηελ εηαηξεία leasing θαη ελζσκαηψλεηαη καδί κε φια ηα άιια έμνδα. Σν ζεκαληηθφηεξν πιενλέθηεκα εληνπίδεηαη ζηελ άκεζε ρξήζε ηνπ αθηλήηνπ απφ ηνλ επηρεηξεκαηία κε ηελ θαηαβνιή ηνπ πξψηνπ κηζζψκαηνο αληί θαηαβνιήο φινπ ηνπ πνζνχ. ε πξψηε θάζε ν κηζζσηήο ζα πξέπεη λα πξνζθνκίζεη ηα έγγξαθα ζηελ εηαηξεία leasing φπσο ην ζπκβφιαην ηνπ ηδηνθηήηνπ, ην ηνπνγξαθηθφ, ηελ άδεηα νηθνδνκήο, γηα λα πξνσζεζνχλ ζηελ ηερληθή θαη λνκηθή ππεξεζία ηεο εηαηξείαο leasing γηα ηνλ πξψην έιεγρν. 80

82 Οη δχν απηέο ππεξεζίεο ζα ζπληάμνπλ ηελ έθζεζε ειέγρνπ θαη ζηε ζπλέρεηα ε εηαηξεία leasing αθνχ ηε κειεηήζεη ιακβάλνληαο ππφςε ηεο παξάιιεια θαη ηα νηθνλνκηθά θαη λνκηκνπνηεηηθά ζηνηρεία ηνπ κηζζσηή ζα απνθαζίζεη άλ ζα πξνβεί ζηε ρξεκαηνδφηεζε ηνπ. Αλ εγθξηζεί ην leasing ν κηζζσηήο ζα επηηχρεη ηελ 100% ρξεκαηνδφηεζε ηνπ αθηλήηνπ πνπ επηζπκεί, ελψ ζπγρξφλσο ζα κεησζεί ην ρξεκαηνδνηηθφ θφζηνο ιφγσ ηεο θνξνινγηθήο απαιιαγήο πνπ πξνβιέπεηαη γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε κε leasing, αθνχ ηα κηζζψκαηα ζεσξνχληαη ηνθνρξενιπηηθέο δφζεηο (ππνινγίδνληαη βάζεη ελφο νλνκαζηηθνχ επηηνθίνπ, πνπ είλαη δχν έσο ηέζζεξηο πνζνηηθέο κνλάδεο πςειφηεξν απφ ην επηηφθην ηεο δηαηξαπεδηθήο), θαη εθπίπηνπλ απφ ηα έζνδα. Οη επηρεηξεκαηίεο, φρη φκσο θαη νη ειεχζεξνη επαγγεικαηίεο, κπνξνχλ λα θάλνπλ ρξήζε θαη ηεο άιιεο κνξθήο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, γλσζηήο θαη σο sale & lease back. Με ηε κέζνδν απηή, κηα εηαηξία πνπ έρεη ζηελ ηδηνθηεζία ηεο θάπνην αθίλεην έρεη ηε δπλαηφηεηα λα ην πνπιήζεη ζηελ εηαηξία leasing θαη ζηε ζπλέρεηα λα ην κηζζψζεη γηα ρξφληα κέζσ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη ζηε ζπλέρεηα ζηε ιήμε ηεο κίζζσζεο λα πεξηέιζεη θαη πάιη ζηε θπξηφηεηά ηεο ρσξίο θακία επηπιένλ επηβάξπλζε. Αμίδεη δε εδψ λα αλαθεξζεί φηη δελ ζα πξέπεη λα πξνεμνθιεζεί ε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πξηλ ηε παξέιεπζε ηξηεηίαο δηφηη ζε θάζε πεξίπησζε ζα πξέπεη λα θαηαβιεζεί θφξνο κεηαβίβαζεο. Με ηελ πψιεζε θαη επαλακίζζσζε ελφο αθηλήηνπ νη επηρεηξήζεηο κπνξνχλ λα αμηνπνηήζνπλ απνδνηηθφηεξα ηα αθίλεηά ηνπο απνδεζκεχνληαο ηα αδξαλνχληα θεθάιαηά ηνπο θαη επελδχνληάο ηα ζε παξαγσγηθφηεξνπο ζθνπνχο. Έηζη ν κηζζσηήο απνθηά ξεπζηφηεηα ελψ ζπγρξφλσο εμαθνινπζεί λα θάλεη ρξήζε ηνπ αθηλήηνπ. Σα ηειεπηαία ρξφληα, κε ηηο πξνζζήθεο πνπ έγηλαλ ζηνλ λφκν 1665/86, φπσο 2367/95, 2682/99 νη εηαηξείεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα κηζζψλνπλ εθηφο ησλ θηλεηψλ πξαγκάησλ θαη αθίλεηα κφλν ζε επηρεηξήζεηο κέζσ ηνπ leasing. Γηα δηάθνξνπο ιφγνπο φκσο, θπξίσο θνξνινγηθνχο, ν ζεζκφο απηφο παξέκεηλε αλελεξγφο γηα ηα αθίλεηα φιν απηφ ην δηάζηεκα , αθνχ ην θφζηνο γηα ηηο επηρεηξήζεηο ήηαλ απαγνξεπηηθφ. Χζηφζν κε ηνλ λφκν 2682/99 μεπεξάζηεθαλ αξθεηά απφ ηα πξνβιήκαηα πνπ είραλ πξνθχςεη ζην παξειζφλ. 81

83 πγθεθξηκέλα ζηνλ ηειεπηαίν λφκν (2682/99), ν νπνίνο δεκνζηεχηεθε ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο ζηηο 8 Φεβξνπαξίνπ ηνπ 1999, ζην άξζξν 27, αλαθέξεηαη κεηαμχ άιισλ φηη: «αληηθείκελν ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κπνξεί λα είλαη θηλεηφ ή αθίλεην πνπ αγφξαζε πξνεγνπκέλσο ε εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο απφ ηνλ κηζζσηή. Δμαηξείηαη ε αγνξά αθηλήηνπ απφ ειεχζεξν επαγγεικαηία». Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ ζεζκνύ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζωζεο ζηα αθίλεηα γηα επηρεηξήζεηο Αληί κηα επηρείξεζε λα δαλεηζηεί απφ κηα ηξάπεδα έλα ζπγθεθξηκέλν πνζφ πξνθεηκέλνπ λα αγνξάζεη ην αθίλεην πνπ ηελ ελδηαθέξεη (ζπλήζσο ην 70-80% ηεο αμίαο ηνπ), απεπζχλεηαη ζε κηα εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο απφ ηελ νπνία δεηάεη λα αγνξάζεη ην ελ ιφγσ αθίλεην (ρξεκαηνδνηψληαο έηζη ην 100% ηεο αμίαο ηνπ) πξνθεηκέλνπ λα ην κηζζψζεη ζε απηήλ θαη ζηε ζπλέρεηα ζηε ιήμε ηεο κίζζσζεο λα έξζεη ζηε θπξηφηεηά ηεο επηρείξεζεο. Ζ εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο έρεη ινηπφλ ην αθίλεην ζηε θπξηφηεηά ηεο θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο ε νπνία δηάξθεηα φκσο δε κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξε απφ 10 έηε. Σα κηζζψκαηα δελ είλαη ηίπνηε άιιν απφ ηνθνρξενιπηηθέο δφζεηο νη νπνίεο έρνπλ ππνινγηζηεί βάζεη ελφο νλνκαζηηθνχ επηηνθίνπ. πλήζσο ην επηηφθην απηφ δηακνξθψλεηαη ηξεηο σο ηέζζεξηο πνζνζηηαίεο κνλάδεο πςειφηεξα απφ ην επηηφθην ηεο δηαηξαπεδηθήο αγνξάο Οη ηνθνρξενιπηηθέο δφζεηο πνπ πιεξψλεη ν κηζζσηήο ζηελ εηαηξεία leasing ζεσξνχληαη κηζζψκαηα, δειαδή ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο, θαη εθπίπηνπλ απφ ηα έζνδα (θαηά ην πνζφ κφλν πνπ αθνξά ην θηίζκα) θαη απηφ είλαη πνπ δηαρσξίδεη ην leasing απφ ηηο άιιεο κνξθέο πηζηνδφηεζεο. Έηζη ζε πάξα πνιιέο πεξηπηψζεηο αθξηβψο απηή ε έθπησζε ησλ κηζζσκάησλ, ησλ ηνθνρξενιπηηθψλ δφζεσλ, θαζηζηά ην leasing πνιχ θζελφηεξν απφ ηνλ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ. Απαξάβαηνο θαλφλαο ζηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, γηα λα είλαη ρξεκαηννηθνλνκηθά πξαγκαηηθά ζπκθέξνπζα, πξέπεη ε δηάξθεηά ηεο λα είλαη κηθξφηεξε απφ ηε δηάξθεηα απφζβεζεο ησλ παγίσλ ζηνηρείσλ. Απηφ ζεκαίλεη φηη αλ κηα εηαηξεία αγνξάζεη έλα αθίλεην γηα λα απνζβεζζεί πιήξσο ε αμία ηνπ θηίζκαηνο ( 82

84 γηα ην νηθφπεδν δελ αλαγλσξίδεηαη θακία απφζβεζε) κε εηήζην ζπληειεζηή απφζβεζεο ζήκεξα 8% απαηηνχληαη 12,5 ρξφληα. Αλ θάπνηνο ζθνπεχεη λα ην απνθηήζεη κέζσ ηνπ leasing δελ πξέπεη, ζχκθσλα κε ηελ άπνςε ησλ ίδησλ ζηειερψλ, λα μεπεξάζεη ε απνπιεξσκή ησλ κηζζσκάησλ ηα 11 ή 12 ρξφληα. Αλ αθνινπζεζεί απηφο ν ρξεκαηννηθνλνκηθφο θαλφλαο, νη εηδηθνί ζεσξνχλ φηη είλαη ζρεδφλ βέβαην φηη ζα πξνθχςεη φθεινο ζε ζρέζε κε άιιν ηξφπν ρξεκαηνδφηεζεο. Πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ε εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, δελ δεηάεη απφ ηνπο πειάηεο ηεο εκπξάγκαηεο αζθάιεηεο, δειαδή πξνζεκεηψζεηο, ππνζήθεο θηι, δηφηη ην αθίλεην θαζ' φιε ηε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο αλήθεη εμ νινθιήξνπ ζηελ εηαηξεία leasing. Δπηπιένλ, θάπνηα επηρείξεζε πνπ ρξεζηκνπνηεί πάγηα ζηνηρεία κέζσ ηνπ ζεζκνχ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, δελ ηα εκθαλίδεη σο δηθά ηεο πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ζηνλ ηζνινγηζκφ ηεο, κε απνηέιεζκα λα κελ εκθαλίδεη απμεκέλν ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ θαη λα παξακέλεη έηζη αδηαηάξαθηε ε θεθαιαηαθή ηεο δηάξζξσζε. Μφλν ζηνλ ινγαξηαζκφ απνηειεζκάησλ θαίλνληαη νη πιεξσκέο ησλ κηζζσκάησλ σο δαπάλεο. Αμίδεη φκσο εδψ λα αλαθεξζεί φηη γηα ηηο επηρεηξήζεηο πνπ εθαξκφδνπλ ηα Γηεζλή Λνγηζηηθά Πξφηππα δελ ηζρχνπλ ηα αλσηέξσ. χκθσλα κε ηα Γηεζλή Λνγηζηηθά Πξφηππα ηα κηζζσκέλα πάγηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία εκθαλίδνληαη σο πάγηα ζηα βηβιία ηνπ κηζζσηή δηελεξγψληαο ηηο αλάινγεο απνζβέζεηο κε αληίζηνηρε δαλεηαθή ππνρξέσζε ζηελ εηαηξεία leasing ελψ φζνλ αθνξά ηα κηζζψκαηα ζα εκθαλίδεηαη κφλν ην πνζφ πνπ αθνξά ηνπο ηφθνπο. Παξάδεηγκα ζύγθξηζεο ηξαπεδηθνύ δαλεηζκνύ θαη leasing γηα αγνξά αθηλήηνπ Πνιινί είλαη απηνί πνπ ζα αληηκεησπίζνπλ ην δίιεκκα αλ ζπκθέξεη ν ηξαπεδηθφο δαλεηζκφο ή ην leasing γηα απφθηεζε αθηλήηνπ. ηνλ ρψξν ησλ δαλείσλ, ηα θπξηφηεξα κεγέζε πνπ πξνζδηνξίδνπλ ην ζπλνιηθφ θφζηνο ηνπ δαλείνπ είλαη: ην επηηφθην ν ζπληειεζηήο θφξνπ ην κέγεζνο ν ρξφλνο επέιεπζεο ηεο θνξνινγηθήο ειάθξπλζεο. 83

85 ηελ πεξίπησζε ησλ επελδπηηθψλ κεζνπξφζεζκσλ δαλείσλ γηα απφθηεζε παγίσλ, εθηφο απφ ηελ έθπησζε ησλ ηφθσλ, ν θνξνινγηθφο λφκνο πξνβιέπεη ηελ έθπησζε ησλ απνζβέζεσλ, ε νπνία επηηξέπεη ζεκαληηθή εμνηθνλφκεζε θφξσλ παξά ην γεγνλφο φηη ε έθπησζε απηή, ζπλεζέζηαηα, ππνιείπεηαη ηνπ ρξενιπζίνπ ησλ επελδπηηθψλ δαλείσλ, κε ζπλέπεηα έλα κέξνο ηνπ ρξενιπζίνπ λα ζπληζηά εθξνή ρσξίο αληίζηνηρε θνξνινγηθή ειάθξπλζε. ην ζεκείν απηφ ππεηζέξρεηαη ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε πνπ επηηξέπεη ηελ έθπησζε ηνπ κηζζψκαηνο. Όπσο πξναλαθέξζεθε, ηα κηζζψκαηα ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο απνηεινχλ ηνθνρξενιπηηθέο δφζεηο. Δπεηδή φκσο ε ζχκβαζε είλαη κηζζσηηθή, φρη δαλεηαθή, δειαδή είλαη ζχκβαζε παξνρήο ππεξεζίαο, ηα κηζζψκαηα σο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο εθπίπηνπλ απφ ηα αθαζάξηζηα έζνδα, κε απνηέιεζκα ηελ αχμεζε ηνπ ζπλφινπ ησλ δαπαλψλ θαη ηε κείσζε ηεο θνξνινγίαο. Γηα παξάδεηγκα, ε ζχγθξηζε 10εηνχο κίζζσζεο κε κηζζψκαηα εηήζηα πιεξσηέα ζην ηέινο θάζε έηνπο (έλαξμε κίζζσζεο ζηελ αξρή ηνπ έηνπο), ππνινγηζκέλα κε νλνκαζηηθφ επηηφθην 6,5%, θαη ηζφπνζνπ ηξαπεδηθνχ δαλεηζκνχ γηα επαγγεικαηηθή ζηέγε εμνθιεηένπ ζε 10 εηήζηεο δφζεηο θαη κε επηηφθην 7,6 (2,4 πνζνζηηαίεο κνλάδεο ρακειφηεξν απφ απηφ πνπ ππνινγίζηεθαλ ηα κηζζψκαηα ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο), θαηαιήγεη ζε ρξήζηκα ζπκπεξάζκαηα, αλ δερζνχκε ζπληειεζηή απφζβεζεο 5% θαη ζπληειεζηή θφξνπ 40%. πγθεθξηκέλα ζηα 10 ρξφληα γηα θάζε 1000 επξψ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζα πιεξψζεη επξψ αιιά νη εθξνέο ηεο εηαηξείαο ζε ηξέρνπζεο ηηκέο, ππνινγίδνληαο ην θνξνινγηθφ θέξδνο, αλέξρνληαη ζε 980 επξψ. πεξίπνπ. ε θάζε εθαηνκκχξην επξψ δαλείνπ επαγγεικαηηθήο ζηέγεο νη ζπλνιηθέο εθξνέο είλαη πεξίπνπ θαηά επξψ πεξηζζφηεξεο απφ φηη ζηελ πεξίπησζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Γηα λα θαηαζηεί ινηπφλ ν δαλεηζκφο ηζνδχλακνο κε ηε κίζζσζε, ην επηηφθην ηνπ δαλείνπ πξέπεη λα θαηέβεη θάησ απφ ην επίπεδν ηνπ 7,5. Πάλησο ηα ζηειέρε ησλ εηαηξεηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζεσξνχλ πσο κπνξνχλ λα απνδείμνπλ ζε θάζε πεξίπησζε φηη ην leasing έρεη πεξηζζφηεξα πιενλεθηήκαηα απφ ηνλ ηζφπνζν ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ θαη κε ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ αλαθέξζεθαλ παξαπάλσ. 84

86 Πιενλεθηήκαηα leasing αθηλήηωλ εχθνιε θαη γξήγνξε δηαδηθαζία ρξεκαηνδφηεζε ηνπ ζπλφινπ ηεο επέλδπζεο δελ απαηηνχληαη ζπλήζσο πξφζζεηεο αζθάιεηεο π.ρ. πξνζεκεηψζεηο, ππνζήθεο θιπ. ηα θνξνινγηθά νθέιε απφ ηελ έθπησζε ησλ κηζζσκάησλ φπσο αλαθέξζεθαλ παξαπάλσ επίηεπμε θαιχηεξσλ φξσλ (εθπηψζεσλ) θαηά ηελ αγνξά ηνπ εμνπιηζκνχ απφ ηνπο πξνκεζεπηέο ιφγσ αγνξάο κεηξεηνίο πξνγξακκαηηζκφο θαη έιεγρνο ησλ εμφδσλ αθνχ εθ ησλ πξνηέξσλ είλαη πξνθαζνξηζκέλα ηα κηζζψκαηα ηα θνξνινγηθά θαη αλαπηπμηαθά θίλεηξα πνπ ηζρχνπλ απφ ηνπο αλαπηπμηαθνχο λφκνπο πθίζηαληαη θαη γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο επέλδπζεο κε leasing αχμεζε ηεο ξεπζηφηεηαο ηνπ κηζζσηνχ κε ηε κέζνδν 1. ηνπ sale & lease back 2. κε ηελ απνπαγηνπνίεζε ησλ ήδε ππαξρφλησλ επελδχζεσλ[23] 6.2 Σν leasing ηνπ θαηαζθεπαζηηθνύ εμνπιηζκνύ Απηφο ν θιάδνο αζρνιείηαη κφλν κε ην είδνο πνπ είλαη γλσζηφ σο ιεηηνπξγηθφ leasing. Οη ιεηηνπξγηθέο κηζζψζεηο είλαη γεληθά βξαρππξφζεζκεο ξπζκίζεηο πνπ επηηξέπνπλ ζηνπο αλαδφρνπο λα απνθηήζνπλ ηνλ εμνπιηζκφ γηα έλα κέξνο ηεο σθέιηκεο δσήο ηνπ κεραλήκαηνο. Οη νηθνλνκηθέο κηζζψζεηο, αθ' εηέξνπ, είλαη πην καθξνπξφζεζκεο ξπζκίζεηο θαη επηηξέπνπλ ζηνπο αλαδφρνπο λα απνθηήζνπλ ηνλ εμνπιηζκφ κεηά απφ κία πεξίνδν ζηαζεξψλ πιεξσκψλ. Οη ζπκβαιιφκελεο επηρεηξήζεηο θαηαζθεπήο (κηζζσηέο) κηζζψλνπλ ή λνηθηάδνπλ ην βαξχ εμνπιηζκφ απφ ηηο επηρεηξήζεηο κίζζσζεο (εθκηζζσηέο) επεηδή ζεσξνχλ φηη ε πςειή παξαγσγηθφηεηα θαη ηα θέξδε πνπ πξνέξρνληαη απφ ηε ρξήζε εμνπιηζκνχ, είλαη κεγαιχηεξα απφ ηελ ηδηνθηεζία ηνπ εμνπιηζκνχ. Με άιια ιφγηα, επηρεηξήζεηο πνπ κηζζψλνπλ εμνπιηζκφ ζεσξνχλ φηη κπνξνχλ λα παξαγάγνπλ 85

87 κεγαιχηεξα θέξδε κε ηελ επέλδπζε ηνπ θεθαιαίνπ ζηηο επηρεηξεζηαθέο επελδχζεηο, απφ φηη ζηελ ηδηνθηεζία εμνπιηζκνχ. Αληίζεηα, νη εηαηξίεο πνπ λνηθηάδνπλ ή κηζζψλνπλ ηνλ εμνπιηζκφ ζηνπο αλαδφρνπο ζεσξνχλ φηη κπνξνχλ λα ζπγθεληξψζνπλ κεγαιχηεξα θέξδε κε ην λα επελδχζνπλ ηνπο πφξνπο ζηε δηαρείξηζε ηνπ εμνπιηζκνχ θαη φρη ζηελ θαηαζθεπή θαηλνχξγησλ κεραλεκάησλ. Έλα πιενλέθηεκα απηνχ ηνπ είδνπο κίζζσζεο είλαη νη επέιηθηνη φξνη. Οη ξπζκίζεηο κπνξνχλ λα πξνζαξκνζηνχλ ζηηο εηδηθέο απαηηήζεηο θαη αλάγθεο θάζε πειάηε, ηηο πξνζδνθίεο ηακεηαθήο ξνήο, ηηο αλάγθεο εμνπιηζκνχ, θαη ηε θνξνινγηθή θαηάζηαζε ηνπ. Ζ κίζζσζε ή ε ελνηθίαζε επηηξέπεη επίζεο ζην κηζζσηή λα απνθχγεη ηνλ θίλδπλν απσιεηψλ πνπ πξνθαινχληαη απφ ην επηρεηξεκαηηθφ ξίζθν ζε κία επέλδπζε φπσο ε αγνξά βαξίνπ εμνπιηζκνχ. Δπηπιένλ, ε κίζζσζε ειεπζεξψλεη ην θεθάιαην ηνπ κηζζσηή γηα ηελ επέλδπζε ζε άιιεο δξαζηεξηφηεηεο πνπ ππφ άιιεο ζπλζήθεο ζα θαηαλαιψλνληαλ ζηελ απνπιεξσκή θαη ην δαλεηαθφ βάξνο πνπ απαηηνχληαη ζπλήζσο κε ηηο ζπκθσλίεο αγνξψλ. Οη εθκηζζσηέο σθεινχληαη απφ απηέο ηηο ζπκθσλίεο επεηδή έρνπλ θαηά θαλφλα κεγαιχηεξε πείξα ζηελ αγνξά εμνπιηζκψλ απφ ηνπο πειάηεο ηνπο θαη κπνξνχλ λα δηαρεηξηζηνχλ απνηειεζκαηηθφηεξα ηηο επελδχζεηο ζε αθξηβφ εμνπιηζκφ. ηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο, νη εθκηζζσηέο κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ ηνλ εμνπιηζκφ ζην κηζζσηή γηα κηα ηηκή πνπ είλαη ηδηαίηεξα αληαγσληζηηθή ζε ζρέζε κε απηφ πνπ ν κηζζσηήο ζα έπξεπε λα πιεξψζεη εάλ ρξεκαηνδφηεζε κηα αγνξά κφλνο ηνπ. Σα πιενλεθηήκαηα πνπ νη εθκηζζσηέο παξέρνπλ πεξηιακβάλνπλ ηε κεγαιχηεξε δηαπξαγκαηεπηηθή δχλακε φηαλ αγνξάδνπλ ηνλ εμνπιηζκφ, απμεκέλε δπλαηφηεηα επαλαρξεζηκνπνίεζεο ηνπ εμνπιηζκνχ, ηηο ρακειφηεξεο δαπάλεο ρξεκαηνδφηεζεο, θαη ηηο ρακειφηεξεο δαπάλεο ζπληήξεζεο εμνπιηζκνχ. Οη εθκηζζσηέο κπνξνχλ επίζεο λα σθειεζνχλ πεξηζζφηεξν απφ πνιινχο κηζζσηέο απφ ηνπο δηάθνξνπο θνξνινγηθνχο λφκνπο πνπ ηζρχνπλ γηα ηε κίζζσζε, φπσο ηα επηδφκαηα ππνηίκεζεο. ε κηα κειέηε πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε απφ ηε CIT team ην 1996, 62% ησλ αλαδφρσλ πνπ ζθφπεπαλ λα κηζζψζνπλ εμνπιηζκφ ην 1997 επηθαιέζηεθαλ «πεξηνξηζκέλε αλάγθε» σο θπξηφηεξν ιφγν γηα ηελ κίζζσζε εμνπιηζκνχ. Γηα ηέηαξην ζπλερφκελν ρξφλν, «ην θφζηνο» ζπλέρηζε λα κεηψλεηαη σο ιφγνο κηζζνχο εμνπιηζκνχ. Δληνχηνηο, ε «απξνζδφθεηε αλάγθε» θέξδηζε ηε δεκνηηθφηεηα σο ζπρλά αλαθεξφκελνο ιφγνο γηα κίζζσζε ην Μεηά ηελ απγή ηνπ 21νπ αηψλα, ππήξμε κηα δηαπίζησζε απφ ηνπο αλαδφρνπο φηη ήηαλ πην νηθνλνκηθφ λα λνηθηάζνπλ 86

88 απφ ην λα αγνξάζνπλ, εθηφο αλ ν εμνπιηζκφο ζα κπνξνχζε λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα πεξηζζφηεξν απφ 75% ηνπ ρξφλνπ. Με ηε κίζζσζε, ήηαλ επίζεο ηθαλνί λα έρνπλ πξφζβαζε ζε πεξηζζφηεξνπο θαη δηαθνξεηηθνχο ηχπνπο εμνπιηζκψλ εθκεηαιιεπφκελνη ηελ θαιχηεξε δηαζέζηκε ηερλνινγία. Δμνπιηζκόο θαη πξνγξάκκαηα. Οη θχξηνη ηχπνη εμνπιηζκψλ πνπ κηζζψζεθαλ απφ ηηο εηαηξίεο πεξηέιαβαλ ηνπο εθζθαθείο, ηνπο γεξαλνχο, θαη ηνλ εμνπιηζκφ ρσκαηνπξγηθψλ εξγαζηψλ. Ο εμνπιηζκφο ρσκαηνπξγηθψλ εξγαζηψλ πεξηιακβάλεη έλα επξχ θάζκα κεραλεκάησλ φπσο ηα ηξαθηέξ, ηα trenchers, νη κεηαιινπξγηθέο μχζηξεο, ηα γθξέηληεξ, θηι. Γηάθνξα θνκκάηηα ησλ κεραλεκάησλ θαηαζθεπήο φπσο λα αλνίμνπλ ηνλ εμνπιηζκφ, θαιά ηξππάληα, θνξησηέο, θφπηεο, ζπκπηεζηέο, εθζθαθείο, κεγάινπ κεγέζνπο θνξηεγά, θαη θνξεηνί αλάκεηθηεο ζπκπιεξψλνπλ ηηο πξνζθνξέο ηνπ θιάδνπ. Δλψ κεξηθέο επηρεηξήζεηο είραλ ζηελ θαηνρή ηνπο θαη κίζζσζαλ πνιιψλ ηχπσλ εμνπιηζκνχο γηα ηηο δηάθνξεο βαξηέο δξαζηεξηφηεηεο θαηαζθεπήο. Άιιεο εηαηξίεο ήηαλ εηδηθεπκέλεο ζηελ ελνηθίαζε ηνπ εμνπιηζκνχ γηα κηα ζπγθεθξηκέλε γξακκή εξγαζηψλ. Ο κεγαιχηεξνο θαηαζθεπαζηήο εμνπιηζκνχ ηεο βηνκεραλίαο κίζζσζεο ην 1999 ήηαλ ε Caterpillar Inc., ε νπνία ήηαλ επίζεο ν κεγαιχηεξνο πξνκεζεπηήο ζηνλ θφζκν. Άιινη κεγάινη θαηαζθεπαζηέο είλαη ε CNH, ε Terex Corp., θαη ε John Deere. Απηέο νη επηρεηξήζεηο, καδί κε 700 άιιεο ζηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο κφλν, ζπγθέληξσζαλ ηηο πεξηζζφηεξεο πσιήζεηο εμνπιηζκνχ ζηηο επηρεηξήζεηο κίζζσζεο, θαζψο επίζεο θαη 70% φισλ ησλ παγθφζκησλ πσιήζεσλ εμνπιηζκνχ. Σα δχν βαζηθά ηκήκαηα ηεο αγνξάο ζηα νπνία νη επηρεηξήζεηο κηζζψλνπλ εμνπιηζκφ είλαη ν δεκφζηνο θαη ν ηδησηηθφο ηνκέαο. Οη ηδησηηθέο δξαζηεξηφηεηεο θαηαζθεπήο πεξηιακβάλνπλ εκπνξηθά θαη βηνκεραληθά έξγα πνπ πινπνηνχληαη κε ηνλ ζθνπφ παξαγσγήο θέξδνπο γηα ηνλ ηδηνθηήηε ηνπ πξνγξάκκαηνο. Σα παξαδείγκαηα ησλ ηδησηηθψλ θαηαζθεπαζηηθψλ έξγσλ πεξηιακβάλνπλ ηα θηίξηα γξαθείσλ, ηηο βηνκεραληθέο εγθαηαζηάζεηο, ηα μελνδνρεία θαη άιια εκπνξηθά θηίξηα, γήπεδα ηνπ γθνιθ, πεηξειαηνπεγέο, ηδησηηθέο ειεθηξηθέο εγθαηαζηάζεηο, θαη ηδησηηθά θέληξα πεξίζαιςεο. Σν 1999, νη ζπλνιηθέο δαπάλεο γηα λέα ηδησηηθά κε νηθηζηηθά έξγα ήηαλ $175.2 δηζεθαηνκκχξηα ζηηο ΖΠΑ. 87

89 Σα δεκφζηα έξγα γηα ηα νπνία ν εμνπιηζκφο λνηθηάζηεθε ή κηζζψζεθε νινθιεξψζεθαλ κε δεκφζην ρξήκα, θαη φρη απαξαηηήησο κε ηελ πξφζεζε ηεο παξαγσγήο θέξδνπο. Παξαδείγκαηα ηέηνησλ έξγσλ είλαη ζρνιεία, θαζαξηζκνί πεξηνρψλ ζηηο εζληθέο νδνχο, εγθαηαζηάζεηο παξνρήο χδαηνο, θξάγκαηα, ζηδεξφδξνκνη, θαλάιηα, θπιαθέο, θηι. Πξάγκαηη, νη πξαγκαηηθέο δαπάλεο θαηαζθεπήο δεκφζησλ έξγσλ ήηαλ ζε κηα ζρεδφλ ζπλερή αλνδηθή ηάζε απφ ην θαηψηαην ζεκείν ησλ $78.9 δηζεθαηνκκπξίσλ ην 1982 θαη ην Ηγέηεο ηεο παγθόζκηαο αγνξάο Σν 1997, ε Bec Co, ήηαλ ν κεγαιχηεξνο αληαγσληζηήο θιάδνπ κε πσιήζεηο πεξίπνπ $41 εθαηνκκπξίσλ. Ζ Morrow Equipment Company, ηνπ Όξεγθνλ, ήηαλ ε δεχηεξε κεγαιχηεξε εηαηξία, κε πσιήζεηο $38 εθαηνκκπξίσλ. Οη δέθα κεγαιχηεξεο επηρεηξήζεηο κίζζσζεο εμνπιηζκνχ ην 1997 ήηαλ ε Rental Tools and Equipment Co., ε S and R Equipment Company Inc., ε McLean Rentals Inc., ε Ferdon Equipment Co., ε Brown Rental Equipment Company Inc., Strawn Merchandise Inc., ε United Crane and Shovel Service, θαη ε Bat Rental Inc. Μέρξη ην ηέινο ηεο δεθαεηίαο ηνπ '90, εληνχηνηο, ε βηνκεραλία είρε αιιάμεη. Ήηαλ κηα κεγάιε, αγνξά πνπ ππνβαιιφηαλ ζε κηα ζεκαληηθή δηαδηθαζία ζηαζεξνπνίεζεο -κε πεξηζζφηεξεο απφ κηθξνχ θαη κεζαίνπ κεγέζνπο επηρεηξήζεηο εμνπιηζκνχ λα δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηε Βφξεηα Ακεξηθή. Ζ United Rentals είραλ γίλεη ε αξηζκφο έλα επηρείξεζε κίζζσζεο εμνπιηζκνχ κε ηε ζπγρψλεπζε κε ηελ U.S. Rentals θαη ηελ αγνξά δεθάδσλ κηθξφηεξσλ εηαηξηψλ κίζζσζεο. Με πεξηζζφηεξα απφ 600 θαηαζηήκαηα ζηνλ Καλαδά, ην Μεμηθφ θαη ηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο, νη πσιήζεηο ηνπ 1998 έθηαζαλ ζπλνιηθά ηα $1.2 δηζεθαηνκκχξηα θαη απαζρφιεζαλ εξγαδνκέλνπο. Ζ εηαηξία ελνηθίνπ εμνπιηζκνχ ηεο Hertz (HERC), έλα ηκήκα ηεο Hertz, πξνέθπςε σο αξηζκφο δχν επηρείξεζε κε ηηο πσιήζεηο $631.3 εθαηνκκπξίσλ. Ζ Rental Service Corporation, πνπ ήηαλ αγνξαζκέλε απφ ηελ atlas Copco ην 1999, είρε πεξηζζφηεξα απφ 280 θαηαζηήκαηα θαη θαηέγξαςε πσιήζεηο $578 εθαηνκκπξίσλ. Άιιεο θνξπθαίεο επηρεηξήζεηο ήηαλ ε εηαηξία Neff κε πσιήζεηο $324 εθαηνκκπξίσλ θαη ε Nations Rent, Inc κε πσιήζεηο $236 εθαηνκκπξίσλ. 88

90 Έξεπλα θαη ηερλνινγία Γεδνκέλνπ φηη ε Οηθνδνκηθή Βηνκεραλία έγηλε φιν θαη πεξηζζφηεξν αληαγσληζηηθή πξνο ην ηέινο ηεο δεθαεηίαο ηνπ '80 θαη ηεο δεθαεηίαο ηνπ '90, νη αλάδνρνη επηδίσθαλ ηε πξνεγκέλε ηερλνινγία πνπ ζα ηνπο έδηλε έλα πιενλέθηεκα ζηελ νινθιήξσζε ησλ εξγαζηψλ γξεγνξφηεξα θαη επθνιφηεξα. Ζ ζπλερήο ηερλνινγηθή πξφνδνο ζηνλ εμνπιηζκφ θαηαζθεπήο ειάηησλε ηνλ νπζηαζηηθφ θχθιν δσήο κεξηθψλ ηχπσλ κεραλεκάησλ, θαζηζηψληαο γξήγνξα ηα πξνεγνχκελα κνληέια εμνπιηζκνχ μεπεξαζκέλα. Καηά ζπλέπεηα, πξνθεηκέλνπ λα απνθεπρζνχλ νη θίλδπλνη ηδηνθηεζίαο πνπ ζπλδέζεθαλ κε ηελ παιαίσζε, ην θίλεηξν κίζζσζεο βαξηψλ κεραλεκάησλ απμήζεθε ζηε δεθαεηία ηνπ '90. ηελ αξρή ηνπ 21νπ αηψλα, κεξηθέο απφ ηηο κεγαιχηεξεο επηρεηξήζεηο ζρεδίαδαλ επίζεο ηελ εηζαγσγή ηνπ ειεθηξνληθνχ εκπνξίνπ πξνθεηκέλνπ λα κεησζνχλ νη δαπάλεο θαη λα βειηησζεί ε εμππεξέηεζε πειαηψλ. Οη θαηάινγνη ήηαλ δηαζέζηκνη ζε κνξθή CD-rom, νη πειάηεο είραλ άκεζε πξφζβαζε ζε ειεθηξνληθέο πιεξσκέο θαη πνιιέο επηρεηξήζεηο πιήξσζαλ ηνπο πξνκεζεπηέο ηνπο ειεθηξνληθά. 6.3 Η αγνξά ηνπ leasing ζηελ Δπξώπε Σν 1973 ηδξχζεθε ε Δπξσπατθή Οκνζπνλδία Δηαηξεηψλ Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο (European Federation of Leasing Company Associations - Leaseurope). Ζ έλσζε απηή απνηειείηαη απφ αληηπξνζψπνπο - νξγαληζκνχο ζε 26 ρψξεο, πεξηιακβάλνληαο πεξίπνπ 1348 εηαηξείεο - κέιε. Οη ρψξεο - κέιε ηεο έλσζεο είλαη νη: Απζηξία, Βέιγην, Σζερία, Γαλία, Δζζνλία, Γαιιία, Φηιαλδία, Γεξκαλία, Διιάδα, Οπγγαξία, Ηηαιία, Ηξιαλδία, Λνπμεκβνχξγν, Μαξφθν, Οιιαλδία, Ννξβεγία, Πνισλία, Πνξηνγαιία, Ρσζία, ινβαθία, ινβελία, Ηζπαλία, νπεδία, Διβεηία, Σνπξθία θαη ην Ζλσκέλν Βαζίιεην. Σν 2001, ζχκθσλα κε ηνλ νξγαληζκφ, νη εηαηξείεο - κέιε ηνπ ζπλάςαλε ζπλνιηθά ζπκβάζεηο χςνπο 193 Γηζεθαηνκκπξίσλ. Μία απφ ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ νξγαληζκνχ Leaseurope είλαη ε εθπξνζψπεζε ησλ Δζληθψλ Δλψζεσλ ζε ζπδεηήζεηο ησλ νξγάλσλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο αιιά θαη ζε άιινπο νξγαληζκνχο. Απφ θνηλνχ κε ηηο Δζληθέο Δλψζεηο, ε νκνζπνλδία ππνινγίδεη κηα ζεηξά απφ ζηαηηζηηθά ζηνηρεία ηα νπνία θαη δίλνπλ κηα πιήξε θαη 89

91 θαηαηνπηζηηθή εηθφλα ηεο θαηάζηαζεο πνπ επηθξαηεί ζήκεξα ζηελ Δπξψπε φζν αθνξά ην Leasing. [15],[17] Αλαιπηηθή παξνπζίαζε ηνλ ζηνηρείωλ ηεο Leaseurope. Ζ Δπξσπατθή αγνξά ηνπ leasing ην 2008 Σν 2008, δηζεθαηνκκχξηα δηαθηλήζεθαλ ζε λέα κηζζψκαηα απφ ηηο εηαηξίεο leasing πνπ είλαη κέιε ηεο Leaseurope. Ζ Leaseurope αληηπξνζσπεχεη πεξίπνπ 95% ηεο επξσπατθήο αγνξάο κίζζσζεο. Γηα πξψηε θνξά απφ ηφηε πνπ ε Leaseurope άξρηζε λα ζπιιέγεη ζηνηρεία, ην χςνο ησλ λέσλ κηζζψζεσλ παξνπζίαζε αξλεηηθφ ξπζκφ αλάπηπμεο, πηψζε θαηά 5,1% ζε ζχγθξηζε κε ην 2007 (ή 3,1%, φηαλ δελ ιεθζνχλ ππφςε νη επηπηψζεηο ησλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ). Δληνχηνηο, ην ραξηνθπιάθην ησλ ζπλνιηθψλ κηζζψζεσλ ζηελ Δπξψπε, ζπλέρηζε ηελ αχμεζε κε 4,3% θαη ε ζπλνιηθή θίλεζε αλήιζε ζε δηζεθαηνκκχξηα ζην ηέινο ηνπ (ρήκα 6.1 θαη 6.2.) ρήκα:6.1 Πεγή:[15] 90

92 ρήκα:6.2 Πεγή:[15] Οη λέεο ζπκβάζεηο κίζζσζεο εμνπιηζκνχ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ νρεκάησλ, αλήιζαλ ζε δηζεθαηνκκχξηα θαη ε κίζζσζε αθίλεηεο πεξηνπζίαο αλήιζε ζηα 36.1 δηζεθαηνκκχξηα θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο. Καη νη δχν ηνκείο ππέζηεζαλ κηα πηψζε έλαληη ηνπ 2007 πνπ θαηά 2.4% θαη 21.6% αληίζηνηρα(ρήκα 6.3) ρήκα:6.3 Πεγή[15] 91

93 Αλ θαη γεληθά ε κίζζσζε εμνπιηζκνχ ππνρψξεζε ην 2008, ε κίζζσζε κεραλεκάησλ θαη ησλ βηνκεραληθψλ ηκεκάησλ εμνπιηζκνχ (πνπ απνηεινχλ 22% ησλ λέσλ ζπκβάζεσλ αμίαο 64.8 δηζεθαηνκκχξηα ) παξνπζίαζαλ κία αχμεζε ζε πνζνζηφ 4.6%. Μεηά απφ ζεκαληηθή αχμεζε θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ 2007, ηα ζθάθε, ηα αεξνζθάθε, ν ζηδεξφδξνκνο, θαη ην ηκήκα θηλεηψλ απνζεκάησλ εμνπιηζκνχ ππέζηεζαλ κία ζεκαληηθή πηψζε ζηηο κηζζψζεηο ην 2008 κε ηηο λέεο επελδχζεηο λα ππνρσξνχλ θαηά 14.7%. Σα απηνθίλεηα, (επηβαηηθά απηνθίλεηα θαη εκπνξηθά νρήκαηα), απνηέιεζαλ πεξηζζφηεξν απφ 50% ησλ ζπλνιηθψλ λέσλ ζπκβάζεσλ πνπ ρνξεγήζεθαλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ 2008 θαη παξέκεηλαλ ν κεγαιχηεξνο ηνκέαο ηεο επξσπατθήο αγνξάο κίζζσζεο, κε λέεο ζπκβάζεηο αμίαο δηζεθαηνκκχξηα πνπ έθιεηζαλ ην Ο ηνκέαο ησλ επηβαηηθψλ απηνθηλήησλ ζπγθεθξηκέλα ιεηηνχξγεζε ζρεηηθά θαιά έλαληη ηεο γεληθήο αγνξάο ην 2008, κε ηνλ φγθν ησλ λέσλ ζπκβάζεσλ λα κεηψλεηαη θαηά κφλν 1.9%. χκθσλα κε ηηο εθηηκήζεηο ηεο Leaseurope βαζηζκέλεο ζηα ζηνηρεία πνπ δφζεθαλ απφ ηα κέιε ζηελ εηήζηα ζηαηηζηηθή έξεπλα ηνπ 2008 ηεο νκνζπνλδίαο, νη εηαηξίεο κίζζσζεο ρξεκαηνδφηεζαλ πεξίπνπ 6.0 εθαηνκκχξηα επηβαηηθά απηνθίλεηα ην 2008 (ρήκα 6.4θαη 6.5) ρήκα:6.4 Πεγή:[15] 92

94 ρήκα:6.5 Πεγή:[15] Λίγν πάλσ απφ ηα δχν ηξίηα ηνπ λένπ εμνπιηζκνχ (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ νρεκάησλ) πνπ κηζζψζεθε αθνξνχζε ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα, κε 14% πνπ ρνξεγήζεθαλ ζηνπο ηδηψηεο θαη 3% ζηηο δεκφζηεο αξρέο (ρήκα 6.6). Όπσο ζηνπο πξνεγνχκελνπο ρξφλνπο, ε πιεηνςεθία ησλ λέσλ ζπκβάζεσλ (ζρεδφλ 70%) έγηλε γηα έλαλ αξρηθφ φξν ζπκβάζεσλ κεηαμχ 2 έσο 5 εηψλ. 93

95 ρήκα:6.6 Πεγή:[15] Μίζζωζε αθίλεηωλ Απφ ην 2005, ε αχμεζε ηεο κίζζσζεο αθίλεησλ πεξηνπζηψλ έρεη επηβξαδχλεη θαη ην 2008 ν ηνκέαο δνθηκάζηεθε απφ ηελ πην ζεκαληηθή πηψζε ηνπ ζηηο λέεο επελδχζεηο, ππνρσξψληαο θαηά 21.6% έλαληη ηνπ ρεδφλ φινη νη ηχπνη θηηξίσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε κίζζσζε παξνπζίαζαλ κηα πηψζε ζηηο λέεο ζπκβάζεηο έλαληη ηνπ 2007 κε εμαίξεζε ηα βηνκεραληθά θηήξηα πνπ παξέκεηλαλ ζρεηηθά ζηαζεξά. Απηφ ην ηκήκα είλαη επίζεο ην κεγαιχηεξν φισλ ησλ κηζζψζεσλ αθηλήησλ, πνπ θηάλνπλ ζρεδφλ ην 37% ηεο λέαο αθίλεηεο πεξηνπζίαο πνπ κηζζψζεθαλ. Σν 2008, ηα θηίξηα γξαθείσλ, ηα μελνδνρεία θαη νη ρψξνη αλαςπρήο έθζαζαλ κφλν ηηο κηζέο απφ ηηο λέεο ζπκβάζεηο πνπ ρνξεγήζεθαλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ Σα θαηαζηήκαηα ιηαληθήο, νη απνζήθεο θαη άιινη ηχπνη θηεξίσλ ππέζηεζαλ πηψζεηο ηεο ηάμεο ησλ 25.9%, 22.5% θαη 5.5% αληίζηνηρα. Οη ζπκβάζεηο κίζζσζεο αθίλεησλ πνπ ρνξεγήζεθαλ γηα κηα πεξίνδν 8 έσο 16 εηψλ αληηζηνηρνχλ ζην 40.8% ησλ λέσλ ζπκβάζεσλ, κηα κείσζε έλαληη ηνπ Αληίζεηα, πεξηζζφηεξεο ζπκβάζεηο ρνξεγήζεθαλ γηα έλα κεγαιχηεξν ρξνληθφ δηάζηεκα κεηαμχ 16 έσο 20 εηψλ κε απηφ ην είδνο ζπκβάζεσλ λα αλέξρεηαη ζπλνιηθά ζην 46% ησλ λέσλ επελδχζεσλ ζε κηζζψζεηο αθίλεησλ ην

96 Καηά ην έηνο 2008 ν θχξηνο ηνκέαο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αθηλήησλ είλαη ηα βηνκεραληθά θηίξηα κε πνζνζηφ 42% αθνινπζνχλ ηα θαηαζηήκαηα εκπνξηθήο ρξήζεο κε πνζνζηφ 25% θαη ηα θηίξηα γξαθείσλ κε 15% (Γξάθεκα 6.1) Μίζζωζε αθηλήηωλ -Αλά ηύπν κηζζώκαηνο 3% 4% 11% 15% Κτίρια Γραφ. Βιομηχανικά Κτίρια 25% 42% Κτίρια Εμπορικήσ χρήςησ Ξενοδοχεία Δημόςιεσ Τπηρεςίεσ Άλλα Γξάθεκα:6.1 95

97 Μίζζωζε εμνπιηζκνύ ην ζχλνιν ηεο επξσπατθήο αγνξάο, ηα απηνθίλεηα είλαη ην αληηθείκελν πνπ θπξηαξρεί ζε απηή ηελ θαηεγνξία κηζζψζεσλ, αληηπξνζσπεχνληαο ην 50% ησλ ζπκβάζεσλ απηνχ ηνπ ηχπνπ. Αθνινπζνχλ ν βηνκεραληθφο εμνπιηζκφο θαη κεραλήκαηα (25%), ηα νρήκαηα νδηθψλ κεηαθνξψλ (17%), Ζ/Τ θαη κεραλέο γξαθείνπ (14%), θαη ηα ιεγφκελα big tickets, δειαδή αεξνπιάλα, πινία, βαγφληα θαη ζηδεξνδξνκηθή ππνδνκή κε 4%.(Γξάθεκα 6.2) Μίζζωζε εμνπιηζκνύ- Αλά ηύπν κηζζώκαηνο 4% 11% 22% 50% 13% Βιομ. Εξοπλιςμόσ Εξοπλιςμόσ Οχήματα Big tickets Άλλο Γξάθεκα:6.2 96

98 Οη κεγάιεο Δπξσπατθέο ρψξεο θαηαιακβάλνπλ ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηεο Δπξσπατθήο αγνξάο. Ζ Γεξκαλία είλαη πξψηε κε πνζνζηφ 19.43%, κε δεχηεξε ηελ Αγγιία κε 16%. Αθνινπζνχλ ε Ηηαιία θαη ε Γαιιία. Ζ Διιάδα θαηαιακβάλεη έλα κηθξφ θνκκάηη ηεο αγνξάο ιίγν ιηγφηεξν απφ ην 1%. (Γξάθεκα 6.3) Γεωγξαθηθή θαηαλνκή ηεο Δπξωπαϊθήο δξαζηεξηόηεηαο(2008) Γερμανια Γαλλια Ιταλια Αγγλια Ελλαδα Τπολοιπεσ χώρεσ 37% 19% 13% 16% 15% 1% Γξάθεκα:6.3 Όπσο θαίλεηαη παξαηεξψληαο πξνζεθηηθφηεξα ην παξαπάλσ δηάγξακκα ηέζζεξηο ρψξεο (Γαιιία, Γεξκαλία, Αγγιία, Ηηαιία) ζπγθέληξσζαλ ην 62% ησλ ζπκβάζεσλ. Μεηαβνιέο ζηνπο ξπζκνύο αλάπηπμεο ηωλ Δπξωπαϊθώλ ρώξωλ. Όπσο παξαηεξήζεθε απφ ην ζρήκα 6.2 ην ζχλνιν ηεο Δπξσπατθήο αγνξάο κέρξη ην έηνο 2008 παξνπζίαδε αλνδηθή ηάζε. Απηφ δελ παξαηεξείηαη ζηηο κεγάιεο Δπξσπατθέο νηθνλνκίεο φπσο ε Γεξκαλία θαη ε Αγγιία. Οη νηθνλνκίεο απηέο άξρηζαλ λα παξνπζηάδνπλ αξλεηηθνχο ξπζκνχο αλάπηπμεο απφ ην 2007 γεγνλφο πνπ θαλεξψλεη ελδερφκελν θνξεζκφ. Μεηά ην έηνο 2008 νη ξπζκνί αλάπηπμεο παξνπζηάδνπλ αξλεηηθφ πξφζεκν ζε παλεπξσπατθφ επίπεδν ελψ ην

99 παξνπζηάζζεθε θαη πηψζε ηνπ ζπλνιηθνχ ηδίξνπ ζε ζρέζε κε ην Η ιςχυρή αυτή θάκςε νθείιεηαη ζηε ρξεκαηνπηζησηηθή θξίζε πνπ θφβηζε ηνπο επηρεηξεκαηίεο λα πξνρσξήζνπλ ζε λέεο επελδχζεηο, αιιά θαη ηηο εηαηξείεο leasing λα ρξεκαηνδνηήζνπλ λέα έξγα. (Γξάθεκα 6.4) 30% Ρπζκνί αλάπηπμεο Δπξωπαϊθώλ ρώξωλ % 24.58% 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% 9.81% 10.09% 6.22% 5.29% 5.64% 0.00% -1.16% % -5.02% -6.30% Γερμανια Γαλλια Ιταλια Αγγλια Ελλαδα -15% -20% % Γξάθεκα: Γείθηεο δηείζδπζεο leasing Ζ ζρεηηθή βαξχηεηα πνπ θαηέρεη ε δξαζηεξηφηεηα ηνπ leasing, ηφζν ζε επίπεδν ρψξαο φζν θαη ζε Δπξσπατθφ επίπεδν, εθηηκάηαη κε ηελ αλαινγία ησλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη κέζσ leasing θαη κέζσ ζπκβάζεσλ κίζζσζεο-πψιεζεο σο πξνο ην ζπλνιηθφ επίπεδν ησλ λέσλ εηήζησλ πάγησλ επελδχζεσλ ζε κηα ρψξα ή ζηελ επξχηεξε Δπξσπατθή βάζε. 98

100 Ο κέζνο εηήζηνο δείθηεο δηείζδπζεο γηα ηηο ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο αλά έηνο, έσο ην 2008 παξνπζηάδεηαη ζην παξαθάησ γξάθεκα.(γξάθεκα 6.5). Παξαηεξνχκε φηη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ζπκκεηνρήο αθνξά ην έηνο Καηά ην 2004, ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο παξέκεηλε ζε παξφκνην επίπεδν κε ην 2003, θηάλνληαο ην 17,09% ελψ ηα επφκελα έηε παξαηεξείηαη κηα αηζζεηή πηψζε. Γείθηεο δηείζδπζεο leasing γηα ηελ Δπξώπε ηα έηε % 18.00% 16.00% 14.00% 12.00% 10.00% 8.00% 6.00% 4.00% 2.00% 0.00% 17.23% 17.09% 15.53% 14.87% 13.83% 14.20% 13.90% 14.38% 13.20% Γξάθεκα:6.5 Με ηελ βνήζεηα ηνλ ζηνηρείσλ απφ 13 ρψξεο γηα ηηο νπνίεο ππάξρνπλ ζηνηρεία κπνξνχκε λα ππνινγίζνπκε φηη ν κέζνο βαζκφο δηείζδπζεο ηεο βηνκεραλίαο ηνπ leasing είλαη 14.38% γηα ην έηνο (Πίλαθαο 6.1) 99

101 Γείθηεο δηείζδπζεο leasing ζηηο Δπξωπαϊθέο ρώξεο ( ) ΧΩΡΕ LEASING ΤΝΟΛΙΚΑ Αυςτρία 14% Βζλγιο 13% Δανία 14% Φιλανδία 8% Γαλλία 12% Γερμανία 20% Ιρλανδία 13% Ιταλία 17% Ολλανδία 12% Πορτογαλία 16% Ιςπανία 11% ουηδία 19% Βρετανία 18% Πίλαθαο:6.1 Μέσος Όρος 14.38% 100

102 6.5 Οη κεγαιύηεξεο εηαηξίεο leasing ζηελ Δπξώπε 101

103 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 7: Ο ΚΛΑΓΟ ΣΟΤ LEASING ΣΗΝ ΔΛΛΑΓΑ 7.1 Σν leasing ζηελ Διιάδα Ο αλαπηπμηαθφο ζεζκφο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο φπσο έρεη ήδε πξναλαθεξζεί εηζήρζε θαη ζηελ Διιάδα κε ηελ ςήθηζε ηνπ N.1665/1986. Αξρηθά, αληηθείκελν ηεο κίζζσζεο απνηεινχζαλ κφλν ηα θηλεηά πξάγκαηα (κεραλνινγηθφο εμνπιηζκφο, γξαθεία, κεηαθνξηθά κέζα, εξγαιεία θιπ), ελψ ζηελ ζπλέρεηα ν ζεζκφο επεθηάζεθε θαη ζηα αθίλεηα κε ηνλ Ν.2367/1995. Οη εηαηξίεο Leasing ζηελ Διιάδα, είλαη αξθεηέο θαη έρνπλ κάιηζηα πξνρσξήζεη θαη ζε ζπκβάζεηο πνιιψλ εθαηνκκπξίσλ επξψ. Ηδηαίηεξα θεξδνθφξεο είλαη νη ζπκβάζεηο Leasing αθηλήησλ. Δδψ θαη 4 ρξφληα ππάξρεη ζηελ Διιάδα θαη έρεη δψζεη ηδηαίηεξα κεγάιε ψζεζε ζε φινλ ηνλ θιάδν, πνπ γλσξίδεη εμαηξεηηθά αλνδηθή πνξεία. Αλαθνξηθά κε ηνπο ππφινηπνπο ηνκείο ηνπ leasing, ρξεηάδεηαη θαιχηεξε πνιηηηθή, ζηξαηεγηθή θαη marketing απφ ηηο εηαηξίεο. Με απηφ ηνλ ηξφπν φιεο νη επηρεηξήζεηο, αιιά θαη νη ειεχζεξνη επαγγεικαηίεο ζα ελεκεξσζνχλ γηα ηα πιενλεθηήκαηα ηνπ leasing. Αθφκα νη εηαηξίεο leasing ζα σθειεζνχλ, αιιά θαη νη επηρεηξεκαηίεο ζα απνθηήζνπλ έλα ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ εξγαιείν. Δίλαη ινγηθφ πάλησο, εθφζνλ πξφθεηηαη γηα έλα θαηλνχξην πξντφλ, λα απαηηείηαη θάπνην δηάζηεκα, ψζηε λα θαηαιάβεη ηε ζέζε πνπ ηνπ αμίδεη ζηε αγνξά. Ζ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε γλσξίδεη κεγάιε επηηπρία ζην εμσηεξηθφ, αιιά ζηελ Διιάδα ηα ζηνηρεία δελ είλαη θαη ηφζν ελζαξξπληηθά. Ζ ελεκέξσζε ησλ εηαηξηψλ leasing πξνο ηνπο επηρεηξεκαηίεο είλαη ειιηπήο. Δλδεηθηηθά αλαθέξνπκε φηη απφ ηηο επηρεηξήζεηο πνπ ππάξρνπλ ζηε Βφξεηα Διιάδα έλα πνζνζηφ γχξσ ζην 20% είλαη πεξίπνπ ελεκεξσκέλν, ελψ κφιηο έλα 4 κε 5% είλαη ζσζηά ελεκεξσκέλν. Κάηη αλάινγν πάλησο ζπκβαίλεη θαη κε ηηο επηρεηξήζεηο ζηε Ν. Διιάδα, θαζψο κφιηο έλα πνζνζηφ ηεο ηάμεο ηνπ 8 κε 11% γλσξίδεη επαξθείο πιεξνθνξίεο γηα ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε θαη ηα πιενλεθηήκαηα ηεο. Έλαο πξφζζεηνο ιφγνο γηα ηνλ νπνίν ην leasing δελ έρεη αλαπηπρζεί φζν ζα έπξεπε είλαη θαη ν κηθξφο αξηζκφο ησλ ππνθαηαζηεκάησλ εηαηξηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζηελ ειιεληθή 102

104 επηθξάηεηα. Δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη φηη εθηφο Αζελψλ ππάξρνπλ κφλν 3 ππνθαηαζηήκαηα ηα νπνία βξίζθνληαη ζηε Θεζζαινλίθε (απφ ηελ Δζληθή, ηε Λατθή θαη ηελ Alpha Bank). Δθηφο πάλησο απφ ην leasing αθηλήησλ πνπ δίλεη εμαηξεηηθά κεγάιε ψζεζε ζηνλ ηνκέα ηδηαίηεξα αλαπηχζζνληαη ην ηειεπηαίν δηάζηεκα νη ζπκβάζεηο γηα ηαηξηθά κεραλήκαηα.[17],[22] ηελ Διιάδα ν ζεζκφο ηνπ leasing εηζήρζεθε ην 1986 θαη ν φγθνο ησλ εξγαζηψλ ηνπ θιάδνπ απμήζεθε απφ 55,8 εθ. επξψ ην 1990, ζε 1300εθ. επξψ ην 2001 θαη ζε 1566εθ. επξψ ην Γειαδή, παξνπζίαζε κηα αχμεζε ηεο ηάμεο ηνπ 20% ην 2002 ζε ζρέζε κε ηνλ πξνεγνχκελν ρξφλν. Ο θιάδνο ραξαθηεξηδφηαλ απφ έληνλν αληαγσληζκφ θαη δξαζηεξηνπνηνχληαλ ζε απηφλ 16 εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πνπ είλαη φιεο ζπγαηξηθέο ηξαπεδψλ. Ζ κεγαιχηεξε απφ απηέο είλαη ε Alpha Leasing(25%),αθνινπζεί ε EUROBANK Leasing(17%), ε CITILEASING (15%) θαη ηέινο ζηελ θαηάηαμε ησλ πέληε κεγαιχηεξσλ εηαηξεηψλ, βξίζθεηαη ε ΔΣΒΑ Leasing θαηέρνληαο κεξίδην αγνξάο 13%. Οη πξψηεο εηαηξείεο Leasing πνπ δεκηνπξγήζεθαλ ήηαλ ε ΔΣΒΑ LEASING, ζπγαηξηθή ηεο ΔΣΒΑ, ε CITILEASING, ζπγαηξηθή ηεο City Bank θαη ε ALPHA LEASING ζπγαηξηθή ηεο Σξάπεδαο Πίζηεσο. 7.2 Σν ειιεληθό λνκνζεηηθό πιαίζην Ζ ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο γίλεηαη κεηαμχ εηδηθεπκέλεο εηαηξείαο θαη επηρείξεζεο ή επαγγεικαηία κε ζθνπφ ηελ παξαρψξεζε έλαληη κηζζψκαηνο ζηελ επηρείξεζε ή ηνλ επαγγεικαηία ηεο ρξήζεο θηλεηνχ πξάγκαηνο θαη ηαπηφρξνλα ηνπ δηθαηψκαηνο είηε αγνξάο είηε αλαλέσζεο ηεο κίζζσζεο γηα νξηζκέλν ρξφλν. Οη εηδηθεπκέλεο εηαηξείεο ζηηο ζπκβάζεηο leasing ηδξχνληαη κε απηφ ηνλ απνθιεηζηηθφ ζθνπφ θαη θαηφπηλ εηδηθήο άδεηαο ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο, άδεηα ε νπνία είλαη απαξαίηεηε θαη ζηελ πεξίπησζε εγθαηάζηαζεο ζηελ Διιάδα παξφκνησλ αιινδαπψλ εηαηξεηψλ. Σν θαηαβεβιεκέλν κεηνρηθφ θεθάιαην ησλ εηαηξεηψλ leasing απαηηείηαη λα είλαη ίζν πξνο ην θεθάιαην ζχζηαζεο αλψλπκεο ηξαπεδηθήο εηαηξείαο (4 δηο δξρ. ή 12 εθ. ) ή πξνο ην ήκηζπ απηνχ, φηαλ ηελ πιεηνςεθία ηνπ θαηέρνπλ κία 103

105 ή πεξηζζφηεξεο ηξάπεδεο. Σέινο, νη κεηνρέο ησλ εηαηξεηψλ απηψλ είλαη νλνκαζηηθέο, ελψ ηελ επνπηεία επί ησλ εηαηξεηψλ απηψλ αζθεί ε Σξάπεδα ηεο Διιάδαο. Ζ ζχκβαζε leasing θαηαξηίδεηαη εγγξάθσο θαη θαηαρσξείηαη ζην βηβιίν ηνπ άξζξνπ 5 ηνπ ΝΓ 1038/1949 (ΦΔΚ Α 149) ηνπ Πξσηνδηθείνπ ηεο θαηνηθίαο ή ηεο έδξαο ηνπ κηζζσηή θαη ηνπ Πξσηνδηθείνπ Αζελψλ θαη ε δηάξθεηα ηεο είλαη πάληνηε νξηζκέλε θαη πνηέ κηθξφηεξε ησλ ηξηψλ εηψλ. Καζ' φιε ηε δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο ην πξάγκα αζθαιίδεηαη θαηά θηλδχλσλ ηπραίαο θαηαζηξνθήο ή ρεηξνηεξεχζεσο, ελψ, ηξίηα πξφζσπα δελ κπνξνχλ λα αζθήζνπλ θπξηφηεηα ή άιιν εκπξάγκαην δηθαίσκα επί ηνπ αληηθεηκέλνπ ηεο. Γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ κηζζψκαηνο θαη ηνπ ηηκήκαηνο αγνξάο ηνπ πξάγκαηνο απφ ην κηζζσηή, επηηξέπεηαη ε ζπλνκνιφγεζε ξεηξψλ επηηνθίνπ ή είδνπο ή αμίαο ζπλαιιάγκαηνο ή ζπλδπαζκφο ησλ ηξηψλ. ε πεξίπησζε αγνξάο ηνπ κηζζίνπ πξηλ παξέιζεη δηεηία απφ ηελ έλαξμε ηεο κίζζσζεο, ν κηζζσηήο νθείιεη λα θαηαβάιιεη φινπο ηνπο θφξνπο θαη ηηο επηβαξχλζεηο ππέξ ηνπ Γεκνζίνπ θ.ιπ., πνπ αληηζηνηρνχλ ζηελ απφθηεζε θαηλνχξγησλ πξαγκάησλ Απαιιάζζνληαη απφ θάζε θφξν θαη εηζθνξά πιελ ηνπ θφξνπ εηζνδήκαηνο θαη ηνπ ΦΠΑ ηα κηζζψκαηα θαη ην ηίκεκα πψιεζεο ησλ κηζζσκέλσλ πξαγκάησλ, ηα δηθαηψκαηα ησλ ζπκβνιαηνγξάθσλ γηα ηελ θαηάξηηζε ησλ ζπκβάζεσλ πξνζδηνξίδνληαη ζηα θαηψηαηα φξηα, ελψ, ηα κηζζψκαηα πνπ θαηαβάιινληαη πξνο ηηο εηαηξείεο leasing ζεσξνχληαη ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο θαη εθπίπηνπλ απφ ηα αθαζάξηζηα έζνδα ηνπ κηζζσηή. Οη εηαηξείεο leasing έρνπλ δηθαίσκα λα δηελεξγνχλ απνζβέζεηο ζηα κίζζηα ίζεο πξνο ηηο απνζβέζεηο πνπ ζα είρε δηθαίσκα λα ππνινγίζεη ν κηζζσηήο, εάλ πξνέβαηλε ζηελ αγνξά ηνπο σο θαηλνχξγησλ. Φνξνινγηθέο εθπηψζεηο γηα ηνλ εμνπιηζκφ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη κε ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πξνβιέπνληαη ζην Ν 1262/82 θαη ζηνπο αλαπηπμηαθνχο λφκνπο 1892/1990 (άξζξν 19),ζηνλ 2601/1998 θαη ζηνλ 3219/2004, ππφ ηνλ φξν δηάξθεηαο ηεο ζχκβαζεο leasing απφ 10 έηε θαη άλσ θαη φηαλ ε θπξηφηεηα ζα πεξηέξρεηαη ζηνλ κηζζσηή κεηά ηε ιήμε ηεο ζχκβαζεο. Απφ θάζε θφξν ή ηέινο απαιιάζζνληαη νη ζπκβάζεηο δαλεηζκνχ απφ ηξάπεδεο ησλ εηαηξεηψλ leasing θαζψο θαη νη ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κεηαμχ ησλ εηαηξεηψλ απηψλ θαη μέλσλ πξνκεζεπηψλ ηνπο.[7],[8],[29] 104

106 Οη εηαηξείεο leasing επηηξέπεηαη λα θαηαξηίδνπλ εηδηθφ απνζεκαηηθφ θάιπςεο επηζθαιψλ απαηηήζεσλ κε ηελ θξάηεζε απφ ηα θαζαξά έζνδα πνζνχ πνπ αληηζηνηρεί ζην 2% ησλ αλείζπξαθησλ ζην ηέινο θάζε έηνπο κηζζσκάησλ.[27] Οη ξπζκίζεηο Με εγθχθιην ηνπ ππνπξγείνπ Οηθνλνκηθψλ θαζνξίζηεθε φηη: Απαιιάζζνληαη απφ ηνλ ΦΠΑ ηα κηζζψκαηα πνπ εηζπξάηηνληαη απφ ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε αθηλήησλ, κε εμαίξεζε ηα κηζζψκαηα πνπ εηζπξάηηνληαη απφ ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε βηνκεραλνζηαζίσλ. Σα έμνδα κεηαβίβαζεο θαη κεηαγξαθήο πνπ θαηαβάιιεη ε εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο είλαη άκεζα ζπλδεφκελα θαη παξεπφκελα ηεο κηζζσηηθήο ζρέζεο πνπ ζπλδέεη ηελ εηαηξεία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη ηνλ κηζζσηή ηνπ αθηλήηνπ θαη δελ ππάγνληαη ζε ΦΠΑ. Σα έμνδα πνπ πξαγκαηνπνηνχλ νη εηαηξείεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαηά ηελ αγνξά αθηλήηνπ, πνπ πξφθεηηαη λα απνηειέζεη αληηθείκελν ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, δελ πξνζαπμάλνπλ ην θφζηνο θηήζεο ησλ παγίσλ θαη απνζβέλνληαη είηε εθάπαμ είηε κέζα ζε κηα πεληαεηία. ε πεξίπησζε πνπ ν κηζζσηήο εμνθιεί εθάπαμ φια ηα έμνδα πνπ ε εηαηξεία leasing έρεη θαηαβάιεη γηα ηελ απφθηεζε ηνπ αθηλήηνπ πνπ πξννξίδεηαη γηα ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε, νη δαπάλεο απηέο δελ εθπίπηνληαη απφ ηα αθαζάξηζηα έζνδά ηνπ θαζφζνλ δελ ζεσξνχληαη ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο. Δηδηθόηεξα αλά άξζξν ηνπ Νόκνπ 1665/86 ηα εμήο: Άξζξν 1 - Έλλνηα: Ο Ν1665/86 επηθπξψλεη θαη λνκηκνπνηεί ηελ χπαξμε εηαηξηψλ πνπ είλαη ζε ζέζε λα ρξεκαηνδνηήζνπλ έλαλ επαγγεικαηία γηα πξάγκαηα πνπ ν ίδηνο απφ κφλνο ηνπ δελ είλαη ζε ζέζε ή δελ ηνλ ζπκθέξεη λα κηζζψζεη. Με ηε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, ε εηαηξεία πνπ παξέρεη ηε κίζζσζε, έρεη ηελ ππνρξέσζε έλαληη θάπνηνπ κηζζψκαηνο λα παξέρεη ρξήζε ηνπ 105

107 «πξάγκαηνο» πνπ επηζπκεί ν αηηψλ. Ζ ρξήζε ηνπ πξάγκαηνο είλαη απνθιεηζηηθά επαγγεικαηηθή. Ο αηηψλ (αληηζπκβαιιφκελνο) κπνξεί γηα ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα, λα αγνξάζεη ην «πξάγκα» ή λα αλαλεψζεη ηε κίζζσζε ηνπ. Σν «πξάγκα» απνηειεί ην αληηθείκελν ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη κπνξεί λα είλαη έλα θηλεηφ ή αθίλεην πνπ αγφξαζε ε εηαηξία (πνπ παξέρεη ηε κίζζσζε) πξνεγνπκέλσο απφ ηνλ κηζζσηή ή γηα ινγαξηαζκφ ηνπ κηζζσηή. Όηαλ αλαθέξνπκε θηλεηφ ελλννχκε αεξνζθάθε πιελ ησλ πινίσλ θαη πισηψλ λαππεγεκάησλ θαη γηα ηα αθίλεηα δελ ζπκπεξηιακβάλνληαη ηα νηθφπεδα. Αληίζηνηρα ζηα αθίλεηα ζπκπεξηιακβάλνληαη νη αγξνηηθέο εθηάζεηο, νξηδφληηεο θαη θάζεηεο ηδηνθηεζίεο κε θηίζκαηα ζπλνδεπφκελα απφ αληίζηνηρα πνζνζηά πνπ αλαινγνχλ επί ηνπ γεπέδνπ ρψξνπ. Ζ ζπγθεθξηκέλε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαηαξηίδεηαη κε ζπκβνιαηνγξαθηθφ ή κε ηδησηηθφ έγγξαθν. Όιεο νη αληίζηνηρεο ζπκβάζεηο θαηαρσξνχληαη ζε βηβιία ηνπ Πξσηνδηθείνπ Αζελψλ. ην ζπγθεθξηκέλν λνκνζεηηθφ πιαίζην ππάξρνπλ πεξηνξηζκνί σο πξνο ηελ ππεθνφηεηα ηνπ ηδηνθηήηε. Αλ ππάξρνπλ πεξηνξηζκνί σο πξνο ηελ ππεθνφηεηα ησλ ηδηνθηεηψλ θηλεηψλ ή αθηλήησλ πξαγκάησλ, νη πεξηνξηζκνί απηνί ηζρχνπλ θαη ζηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε θαη κεηαθέξνληαη θαη ζην πξφζσπν ηνπ εθκηζζσηή. Άξζξν 2 - Πνηεο είλαη νη εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο: Δίλαη αλψλπκεο εηαηξίεο πνπ αζρνινχληαη απνθιεηζηηθά κε ηηο εξγαζίεο πνπ πξναλαθέξζεθαλ. Απαηηείηαη εηδηθή άδεηα απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο. Άδεηα απαηηείηαη επίζεο γηα κεηαηξνπή ηεο αλψλπκεο εηαηξίαο πνπ ήδε πθίζηαηαη ζε αλψλπκε εηαηξία πνπ αζρνιείηαη κε ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαζψο θαη γηα ηελ εγθαηάζηαζε θαη ιεηηνπξγία ζηελ Διιάδα αιινδαπψλ εηαηξηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Σν κεηνρηθφ θεθάιαην πνπ απαηηείηαη γηα ηε ζχζηαζε κηαο ηέηνηαο εηαηξίαο δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξν απφ ην κηζφ ηνπ ειάρηζηνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ πνπ απαηηείηαη γηα ηε ζχζηαζε αλψλπκσλ ηξαπεδηθψλ εηαηξηψλ. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηηο αιινδαπέο εηαηξίεο. Σν ειάρηζην κεηνρηθφ θεθάιαην πξέπεη λα θαηαβιεζεί νιφθιεξν ζε κεηξεηά ή ζε είδνο. Οη κεηνρέο ησλ αλψλπκσλ εηαηξηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζα πξέπεη λα είλαη νλνκαζηηθέο. Διεγθηέο ησλ εηαηξηψλ απηψλ είλαη ην ψκα ησλ νξθσηψλ Λνγηζηψλ. Δπνπηεία θαη έιεγρν κπνξεί λα αζθήζεη ε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο. 106

108 Άξζξν 3 - Γηάξθεηα ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Μεηαβίβαζε δηθαησκάησλ θαη ππνρξεψζεσλ. Αλά θαηεγνξία ηεο κίζζσζεο κπνξεί λα ζπκθσλεζεί δηαθνξεηηθή ρξνληθή δηάξθεηα. Βάζε ηνπ λφκνπ δίλεηαη ε κηθξφηεξε δπλαηή ρξνληθή δηάξθεηα ηεο κίζζσζεο. Γηα ηα θηλεηά δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξε απφ 3 έηε, γηα ηα αεξνζθάθε δελ κπνξεί λα είλαη θάησ απφ 5 ελψ γηα ηα αθίλεηα δε κπνξεί λα είλαη θάησ απφ 5. Αλ πξηλ απφ ηε ιήμε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ιπζεί ε ζπκθσλία θαη γίλεη λέα ζχκβαζε γηα ην ίδην πξάγκα ηφηε ν ρξφλνο πνπ πέξαζε κέρξη ηε ιχζε ηεο αξρηθήο ζχκβαζεο ππνινγίδεηαη καδί ηνλ ειάρηζην ρξφλν πνπ απαηηείηαη γηα ηε λέα ζχκβαζε. Τπάξρεη πεξίπησζε ην κίζζην λα αγνξαζηεί πξηλ ηε ιήμε ηνπ απφ ην κηζζσηή, ηφηε ζα πξέπεη ν κηζζσηήο λα θαηαβάιεη ηηο αληίζηνηρεο επηβαξχλζεηο ππέξ ηνπ Γεκνζίνπ. Σα δηθαηψκαηα θαη ηηο ππνρξεψζεηο ηνπ κηζζσηή κπνξεί ν ίδηνο λα κεηαβηβάζεη ζε ηξίην κε έγγξαθε ζπλαίλεζε ηεο εθκηζζψηξηαο εηαηξίαο. Άξζξν 4 - Σχπνο. Γεκνζηφηεηα. Δλέξγεηα έλαληη ηξίησλ. Απφ ηελ θαηαρψξεζε ησλ δηθαηνπξαμηψλ πνπ έρνπλ θαηαηεζεί ζην Πξσηνδηθείν ηεο θαηνηθίαο ή ηεο έδξαο ηνπ κηζζσηή ζχκθσλα κε ην Α.5 ηνπ Ν1038/1949 ηξίηνη δελ κπνξνχλ έσο ηε ιήμε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο λα απνθηήζνπλ κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν θπξηφηεηα ή άιιν εκπξάγκαην δηθαίσκα πάλσ ζην «πξάγκα». Αλ ν κηζζσηήο πησρεχζεη ηφηε ιχεηαη ε ζχκβαζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη ε εθκηζζψηξηα εηαηξεία έρεη ην δηθαίσκα λα αλαιάβεη ην «πξάγκα». Άξζξν 5 - Αζθαιηζηηθέο ξήηξεο. Αζθάιηζε. Γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ κηζζψκαηνο θαη ηνπ ηηκήκαηνο αγνξάο ηνπ «πξάγκαηνο» απφ ην κηζζσηή επηηξέπεηαη ε ζπλνκνιφγεζε ξεηξψλ επηηνθίνπ ή είδνπο ή αμίαο ζπλαιιάγκαηνο ή ζπλδπαζκνχ ησλ παξαπάλσ. Ο κηζζσηήο νθείιεη λα έρεη αζθαιίζεη ην «πξάγκα» απφ θίλδπλν ηπραίαο θαηαζηξνθήο ή ρεηξνηέξεπζεο ηνπ ζε φιε ηε δηάξθεηα ηεο ζχκβαζεο ηεο κίζζσζεο. 107

109 Άξζξν 6 - Φνξνινγηθέο απαιιαγέο θαη άιιεο ζπλαθείο ξπζκίζεηο. Απαιιάζζνληαη απφ νπνηνπζδήπνηε θφξνπο, ηέιε, εηζθνξέο, δηθαηψκαηα ππέξ ηνπ Γεκνζίνπ, λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκνζίνπ δηθαίνπ θαη γεληθψο ηξίησλ, (εθηφο απφ ην θφξν εηζνδήκαηνο θαη ην θφξν πξνζηηζέκελεο αμίαο): 1. νη ζπκβάζεηο κε ηηο νπνίεο πεξηέρνληαη ζηηο εθκηζζψηξηεο εηαηξίεο θαηά θπξηφηεηα ε θαηά θαηνρή, θηλεηά πξάγκαηα πνπ ζα απνηειέζνπλ αληηθείκελν κίζζσζεο (εθηφο απφ ηα κεηαθνξηθά κέζα). 2. νη ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πνπ θαηαξηίδνπλ νη εθκηζζψηξηεο εηαηξίεο κε ηνπο πειάηεο ηνπο. 3. νη ζπκβάζεηο παξαρψξεζεο δηθαησκάησλ ή αλαδνρήο ππνρξεψζεσλ απφ ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. 4. ηα κηζζψκαηα πνπ εηζπξάηηνπλ νη εθκηζζψηξηεο εηαηξίεο απφ ηνπο κηζζσηέο. 5. ην ηίκεκα ηεο πψιεζεο ηνπ «πξάγκαηνο» απφ ηελ εηαηξία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζην κηζζσηή. Σα δηθαηψκαηα ησλ ζπκβνιαηνγξάθσλ πεξηνξίδνληαη ζηα θαηψηαηα φξηα ησλ δηθαησκάησλ ηνπο πνπ ηζρχνπλ γηα ηηο ζπκβάζεηο δαλείσλ ή πηζηψζεσλ απφ ηξάπεδεο επελδχζεσλ. Σα δηθαηψκαηα θαζνξίδνληαη πεξηνξίδνληαη ζηα 150. Σν πνζφ κπνξεί λα αλαπξνζαξκνζηεί. ε πεξίπησζε εγγξαθήο πξνζεκείσζεο ή ζχζηαζεο ππνζήθεο ή ελέρπξνπ γηα ηελ εμαζθάιηζε απαηηήζεσλ ησλ εθκηζζσηξηψλ εηαηξηψλ απηνχ ηνπ Νφκνπ απφ ηηο ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη απφ ηηο ζπκβάζεηο πνπ πξναλαθέξζεθαλ ζην ζπγθεθξηκέλν άξζξν 6, εθαξκφδεηαη άξζξν 7, παξάγξαθνο 1, εδάθην γ, Ν 4171/1961. Σα κηζζψκαηα πνπ θαηαβάιιεη ν κηζζσηήο ζηηο εηαηξίεο απηνχ ηνπ Νφκνπ σο ππνρξέσζε ηεο ζχκβαζεο ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζσξνχληαη ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο θαη εθπίπηνπλ απφ ηα αθαζάξηζηα έζνδα ηνπ. Παξάιιεια ηζρχεη ν Ν.2238/1994. Ο εθηνθηζκφο ησλ νθεηιφκελσλ ελ θαζπζηεξήζεη ηφθσλ ππεξεκεξίαο ησλ κηζζσκάησλ ρξεκαηνδνηηθψλ κηζζψζεσλ θαη ησλ ινηπψλ απαηηήζεσλ, πνπ απνξξένπλ απφ ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, γίλεηαη ζχκθσλα κε ηνλ Ν.2367/

110 Απφ ηελ 1/1/1998 ε εηαηξία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ελεξγεί απνζβέζεηο γηα ηα θηλεηά πξάγκαηα, εθηφο ησλ νηθνπέδσλ ζε ίζα κέξε αλάινγα κε ηα έηε δηάξθεηαο ηεο ζχκβαζεο. Οη ζπκβάζεηο δαλείσλ ή πηζηψζεσλ πξνο εθκηζζψηξηεο εηαηξίεο απφ αλψλπκεο ηξαπεδηθέο εηαηξίεο ή πηζησηηθά ηδξχκαηα ζηελ Διιάδα ή ην εμσηεξηθφ ή απφ μέλνπο πξνκεζεπηέο, θαζψο θαη νη ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κεηαμχ ησλ ηειεπηαίσλ θαη ησλ εθκηζζσηξηψλ εηαηξηψλ, ηα παξεπφκελα ζχκθσλα, ε εμφθιεζε ησλ δαλείσλ ή πηζηψζεσλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ηφθσλ, πξνκεζεηψλ θαη ινηπψλ επηβαξχλζεσλ, θαζψο θαη ε θαηαβνιή ησλ κηζζσκάησλ απαιιάζζνληαη απφ θάζε ηέινο, εηζθνξά, θξάηεζε, δηθαίσκα ή γεληθφηεξα επηβάξπλζε ππέξ ηνπ Γεκνζίνπ, λνκηθνχ πξνζψπνπ δεκνζίνπ δηθαίνπ θαη ηξίησλ, αλεμάξηεηα αλ νη ζπκβάζεηο απηέο ζπλάπηνληαη εληφο ή εθηφο Διιάδνο. Απηέο νη απαιιαγέο δελ αθνξνχλ ην Ν.128/1975. Δθαξκφδνληαη αλάινγα νη δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 1 ηνπ Ν.4494/1996, γηα ηηο ππνρξεψζεηο απφ δάλεηα ή πηζηψζεηο ηεο παξαπάλσ παξαγξάθνπ 6, θαζψο θαη γηα ηα κηζζψκαηα πνπ νθείινπλ ζε ζπλάιιαγκα νη εθκηζζψηξηεο εηαηξίεο (ηνπ άξζξνπ 2) απφ ζπκβάζεηο κε ηηο νπνίεο κίζζσζαλ απφ ην εμσηεξηθφ θηλεηά πξάγκαηα γηα ρξεκαηνδνηηθή ππεθκίζζσζε ζηελ Διιάδα. Απφ φιεο ηηο εηζπξάμεηο ησλ κηζζσκάησλ ησλ ζπκβάζεσλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο νη νπνίεο δελ είραλ εηζπξαρζεί κέρξη 31 Γεθεκβξίνπ θάζε έηνπο, επηηξέπεηαη γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θαζαξψλ θεξδψλ ησλ εθκηζζσηξηψλ εηαηξηψλ έθπησζε 2% γηα ηελ θάιπςε επηζθαιψλ απαηηήζεσλ ηνπο. Απαιιάζζνληαη απφ ηπρφλ θφξν απηνκάηνπ ππεξηηκήκαηνο πνπ ζα επηβιεζεί θαζψο θαη απφ ην θφξν κεηαβίβαζεο αθηλήησλ: 1. ε κεηαβίβαζε αθηλήηνπ απφ ηελ εθκηζζψηξηα εηαηξία πξνο ην κηζζσηή θαηά ηε ιήμε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. 2. ε εμαγνξά ηνπ κηζζίνπ αθηλήηνπ πξηλ απφ ηε ιήμε ηεο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο απφ ην κηζζσηή, ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο ηεο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. 3. νη ζπκβάζεηο αγνξάο αθηλήησλ απφ εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κε ζθνπφ ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε ηνπ πσιεηή ηνπ αθηλήηνπ ν νπνίνο απνθηά ηελ ηδηφηεηα ηνπ ρξεκαηνδνηηθνχ κηζζσηή. 109

111 Απφ ηα παξαπάλσ εμαηξείηαη ε πεξίπησζε πνπ αληηζπκβαιιφκελνο ζηηο ζπκβάζεηο αγνξάο αθηλήησλ είλαη εηαηξία εθηφο ρψξαο. Ζ παξαπάλσ απαιιαγή θαηαξγείηαη αλ: 1. ην κίζζην αγνξαζζεί πξηλ απφ ηελ πάξνδν ηξηεηίαο απφ ηελ έλαξμε ηεο κίζζσζεο 2. ν κηζζσηήο κεηαβηβάζεη ηα δηθαηψκαηα θαη ηηο ππνρξεψζεηο απφ ηε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζε ηξίην 3. ην αθίλεην παξακείλεη ζηελ θπξηφηεηα ηεο εηαηξίαο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ιφγσ κε εμφθιεζεο ηνπ ζπκθσλεζέληνο ηηκήκαηνο 4. κεηαβηβαζζεί απφ απηή ζε ηξίην ηηο παξαπάλσ πεξηπηψζεηο θαηαβάιιεηαη εθάπαμ ν θφξνο πνπ αλαινγεί ζηελ αμία ηνπ αθηλήηνπ θαηά ην ρξφλν άξζεο ηεο απαιιαγήο, εθηφο θαη αλ ν θφξνο πνπ αλαινγεί ζηελ αμία ηνπ αθηλήηνπ ή ζην δεισζέλ ηίκεκα θαηά ην ρξφλν ρνξήγεζεο απηήο είλαη κεγαιχηεξνο νπφηε θαηαβάιιεηαη ν κεγαιχηεξνο απηφο θφξνο. ε πεξίπησζε πνπ ν κηζζσηήο απνβηψζεη, νη δηάδνρνη ηνπ κπνξνχλ λα έρνπλ πξφζβαζε ζηα δηθαηψκαηα θαη ηηο ππνρξεψζεηο ηεο ζχκβαζεο φηαλ ζπληξέρνπλ νη πξνυπνζέζεηο ζχλαςεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο γηα ηνπο ίδηνπο θαη θπζηθά εθφζνλ έρνπλ θαηαβάιεη ην θφξν θιεξνλνκηάο ζχκθσλα κε ηηο ηζρχνπζεο δηαηάμεηο. ε πεξίπησζε αθηλήηνπ γηα επαγγεικαηηθή ή επηρεηξεκαηηθή ρξήζε πνπ νη δηάδνρνη δελ ζπγθεληξψλνπλ ζην πξφζσπν ηνπο ηηο πξνυπνζέζεηο ζχλαςεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο εθαξκφδνληαη νη δηαηάμεηο γηα ηε ιχζε ηεο ζχκβαζεο πξηλ ηε ιήμε ηεο. Γελ ηζρχνπλ νη δηαηάμεηο ησλ λφκσλ πεξί πξνζηαζίαο ηεο επαγγεικαηηθήο ζηέγεο γηα ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε αθηλήησλ. Ζ αμία ησλ αθηλήησλ πνπ έρνπλ ζηελ ηδηνθηεζία ηνπο νη εθκηζζψηξηεο εηαηξίεο θαη είλαη αληηθείκελν ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο δελ ππφθεηηαη ζηελ εθαξκνγή ησλ δηαηάμεσλ ηνπ άξζξνπ 24 ηνπ Ν.2214/

112 Άξζξν 7 - Πξνεδξηθά δηαηάγκαηα Κάζε ιεπηνκέξεηα πνπ κπνξεί λα ρξεηαζηεί λα ηξνπνπνηεζεί ζηα άξζξα 2,4 θαη 6 εθδίδνληαη πξνεδξηθά δηαηάγκαηα. Δπίζεο κε ηνλ ίδην ηξφπν (κε πξνεδξηθά δηαηάγκαηα) έρεη αλαθνηλσζεί πσο θάζε εηαηξία πνπ θάλεη ρξήζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζα πξέπεη λα ην θνηλνπνηεί ζηηο ινγηζηηθέο ηεο θαηαζηάζεηο. Άξζξν 8 - Έλαξμε ηζρχνο ηζρχ ηνπ. Με ηε δεκνζίεπζε ηνπ Νφκνπ ζηελ Δθεκεξίδα ηεο θπβεξλήζεσο μεθηλά ε 7.3 Ο θιάδνο ζηελ πεξίνδν Καηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία, νη ηδησηηθέο επηρεηξήζεηο αλέπηπμαλ ζαθέο ελδηαθέξνλ γηα ην ζπγθεθξηκέλν ρξεκαηνδνηηθφ εξγαιείν, κε αηρκή ην 1999, νπφηε θαη επεηξάπε ην leasing αθηλήησλ. Αλαιπηηθφηεξα: Σε ρξήζε 1994 ην χςνο ησλ ζπλνιηθψλ επελδχζεσλ κε leasing δηακνξθψζεθε ζε 153 εθαη.. Σν 1995 απμήζεθε θαηά 5,19% θαη αλήιζε ζε 201,3 εθαη. Σν 1996 δηαηήξεζε ηνπο ίδηνπο ξπζκνχο αλάπηπμεο πνζνζηφ 5,13% θαζψο αλήιζε ζε 253,1 εθαη.. Οη επελδχζεηο κε leasing ζε κεραλνινγηθφ εμνπιηζκφ απνξξφθεζαλ 145 εθαη. θαη ηα ππφινηπα αθνξνχζαλ θπξίσο νρήκαηα. Σν 1997 αλήιζαλ ζε 349,8 εθαη. πνζνζηφ 6,42% επί ησλ ζπλνιηθψλ ηδησηηθψλ επελδχζεσλ. Οη επελδχζεηο κε leasing ζε κεραλνινγηθφ εμνπιηζκφ απνξξφθεζαλ 195εθαη. θαη νρεκάησλ 296,4 εθαη.. Σν 1998 ζε 418 εθαη. ή πνζνζηφ 5,99% επί ησλ ηδησηηθψλ επελδχζεσλ. Οη επελδχζεηο ζε κεραλνινγηθφ εμνπιηζκφ κέζσ leasing απνξξφθεζαλ 239 εθαη.. Σελ επφκελε ρξνληά, ην 1999, ην πνζνζηφ επελδχζεσλ ζε θηλεηά κε leasing απμήζεθε αηζζεηά θαη δηακνξθψζεθε ζε 8,36% επί ησλ ζπλνιηθψλ ηδησηηθψλ επελδχζεσλ. Έηζη, επελδχζεηο χςνπο 610 εθαη. 111

113 ρξεκαηνδνηήζεθαλ κε leasing, ελψ ηε ρξνληά απηή «εγθαηληάζηεθε» ην leasing αθηλήησλ, πνπ επέθεξε ζηηο εηαηξείεο ζπλνιηθά έζνδα 121 εθαη. απμάλνληαο ηε ζπλνιηθή παξαγσγή ηνπο ζε 721 εθαη.. Σν 2000, ε ζπλνιηθή παξαγσγή ησλ εηαηξεηψλ leasing αλήιζε ζε 1,03δηζ. εθ ησλ νπνίσλ ηα 340,7 εθαη. αθνξνχζαλ επελδχζεηο ζε αθίλεηα, ελψ απφ ηα ππφινηπα 736 εθαη. ηα 409 εθαη. θαηεπζχλζεθαλ ζηε ρξεκαηνδφηεζε κεραλεκάησλ θαη ηα ππφινηπα ζε νρήκαηα. Σν 2001 θαηά 26,2% απμήζεθε ε αμία ησλ λέσλ ζπκβάζεσλ πνπ δηακνξθψζεθε ζε 1,35 εθαη.. H ζπλνιηθή εθκίζζσζε αθηλήησλ κέζσ leasing αληηπξνζσπεχεη ην 25,74% ηεο ζπλνιηθήο αμίαο ησλ λέσλ ζπκβάζεσλ ηνπ 2001, δειαδή 334,78 εθαη.. Σα επαγγεικαηηθά νρήκαηα απνξξφθεζαλ ηα 229,8 εθαη. ή πνζνζηφ 17,67%. Yπνρψξεζε, σζηφζν, παξνπζίαζε ν ηνκέαο ηνπ εμνπιηζκνχ γξαθείνπ, θαζψο νη λέεο ζπκβάζεηο δηακνξθψζεθαλ ζε 91,8 εθαη. θαη ην κεξίδην επί ηνπ ζπλφινπ δηακνξθψζεθε ζε 7,06%, ελψ πνζνζηφ 8,98% ή 116,8 εθαη. πξνήιζε απφ ζπκβάζεηο επηβαηηθψλ απηνθηλήησλ. Σν 2002 παξαηεξήζεθε επηβξάδπλζε ζηνπο ξπζκνχο αλάπηπμεο, δεδνκέλεο ηεο αλακνλήο γηα ηελ ςήθηζε ηεο απαιιαγήο ηνπ ΦMA επί ησλ ζπκβάζεσλ sale and leaseback πνπ ηειηθά ςεθίζηεθε ζην ηέινο ηνπ έηνπο. Έηζη, ε αμία ησλ λέσλ ζπκβάζεσλ leasing απμήζεθε θαηά 18,5% θαη αλήιζε ζε 1,536 εθαη.. Υξεκαηνδνηήζεηο χςνπο 528,2 εθαη. ή πνζνζηφ 34,4% αθνξνχζαλ κεραλνινγηθφ εμνπιηζκφ, ελψ ε ζπλνιηθή εθκίζζσζε αθηλήησλ αληηπξνζσπεχεη ην 28,22% δειαδή 433,58 εθαη.. Οη ζπκβάζεηο leasing ζε επαγγεικαηηθά νρήκαηα αλήιζαλ ζε 248,2 εθαη. ή πνζνζηφ 16,15%. O ηνκέαο ηνπ εμνπιηζκνχ γξαθείνπ κε ζπκβάζεηο 86,8 εθαη. αληηπξνζσπεχεη πνζνζηφ 5,65%, ελψ έλα πνζνζηφ 9,51% ή 146,1 εθαη. πξνήιζε απφ ζπκβάζεηο επηβαηηθψλ απηνθηλήησλ. Γίλεηαη ινηπφλ αληηιεπηφ φηη, ε ειιεληθή αγνξά ηνπ leasing πξνβιέπεηαη λα παξνπζηάζεη ζεκαληηθφ ξπζκφ αλάπηπμεο ε νπνία ζα νθείιεηαη ηφζν ζην γεληθφ πιαίζην αλάπηπμεο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο φζν θαη ζηηο ζπλζήθεο ηνπ θιάδνπ. Ζ έληαμε ηεο ρψξαο ζηελ ΟΝΔ, ην πξφγξακκα ζχγθιηζεο, ε κείσζε ηνπ πιεζσξηζκνχ θαη ε ιεηηνπξγία ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο κέζα ζην ζηαζεξφ 112

114 πεξηβάιινλ ηεο ΟΝΔ, ζέηνπλ ηηο βάζεηο ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ηεο ρψξαο θαη δεκηνπξγνχλ κεγάιεο πξννπηηθέο γηα επελδχζεηο. 7.4 Μεγάιεο ζπκθωλίεο ζηνλ ειιεληθό ρώξν Μεηαμχ ησλ κεγαιχηεξσλ ζπκθσληψλ ζην ρψξν ηνπ leasing, απφ ηελ αξρή ηνπ 2001, μερσξίδνπλ νη εμήο: 1. Ζ εθκίζζσζε απφ ηελ Κχπξνπ Leasing, γηα ινγαξηαζκφ ηεο αιπζίδαο εηδψλ νηθηαθνχ εμνπιηζκνχ Habitat, ηνπ θαηαζηήκαηνο ζηε ζπκβνιή ησλ ιεσθφξσλ Αιίκνπ θαη Πνζεηδψλνο, χςνπο 1,5 δηο. δξαρκψλ. 2. Ζ αγνξά αθηλήηνπ απφ ηελ Πεηξαηψο Leasing, γηα ηηο αλάγθεο ηεο αιπζίδαο ζνχπεξ κάξθεη Βεξφπνπινο ζηελ πεξηνρή ηεο πξσηεχνπζαο, χςνπο 2 δηο. δξαρκψλ. 3. Ζ Πεηξαηψο Leasing αγφξαζε επίζεο θαη εθκηζζψλεη ζηνλ εθδνηηθφ φκηιν Μαθεδνλίαο-Θεζζαινλίθεο εγθαηαζηάζεηο ζηελ νδφ Μνλαζηεξίνπ ζηε Θεζζαινλίθε, έλαληη ηνπ πνζνχ ησλ 2,5 δηο. δξαρκψλ. 4. Ζ Eurobank Leasing αγφξαζε γηα ινγαξηαζκφ πειάηε ηεο εκπνξηθφ θαηάζηεκα ζην Κεθαιάξη ηεο Κεθηζηάο, ην νπνίν ν ηειεπηαίνο ππνκηζζψλεη ζηελ αιπζίδα ξνχρσλ Glou. Ζ αγνξά θφζηηζε 600 εθαη. δξαρκψλ. 5. Ζ Ο.Σ.Δ. Leasing αγφξαζε αθίλεην χςνπο 500 εθαη. δξαρκψλ, πνπ εθκηζζψλεη ζηελ αιπζίδα Goody's, ζηελ πιαηεία Βηθησξίαο. 6. Δπίζεο, ε Ο.Σ.Δ. Leasing αγφξαζε ρψξνπο ζε αθίλεην γηα ινγαξηαζκφ ησλ ζρνιψλ Γέιηα, έλαληη 500 εθαη. δξαρκψλ, ζην θέληξν ηεο Αζήλαο.-Ζ αγνξά, πάιη γηα ινγαξηαζκφ ηεο Βεξφπνπινο, αιιά απφ ηελ Alpha Leasing απηή ηε θνξά, ρψξσλ ζνχπεξ κάξθεη ζηε Λάξηζα, έλαληη πνζνχ 1,2 δηο. δξαρκψλ. 7. Ζ Alpha Leasing αγφξαζε θηίξην ζηε ιεσθφξν Κεθηζίαο 24 ζην Μαξνχζη απφ ηελ Μπ. Βσβφο, κε δηθαίσκα ηεο ηειεπηαίαο λα ην ππνκηζζψλεη ζε ηξίηνπο. Σν χςνο ηεο ζπκθσλίαο έθηαζε ηα 7,1 δηο. δξαρκψλ. 8. Δπίζεο ε Alpha Leasing απέθηεζε ρψξνπο γηα εθζέζεηο απηνθηλήησλ θαη ζπλεξγεία πνπ εθκηζζψλνληαη ζηνλ εμνπζηνδνηεκέλν αληηπξφζσπν ηεο Lancia, Lamda A.E., επί ηεο ιεσθφξνπ πγγξνχ, έλαληη 1,2 δηο. δξαρκψλ. 113

115 9. Ζ αγνξά, πάιη απφ ηελ Alpha Leasing, ρψξσλ γξαθείσλ ζηε Μεηακφξθσζε, ηνπο νπνίνπο εθκηζζψλεη ζηε βηνκεραλία Gilette, έλαληη 1 δηο. δξαρκψλ. 10. Ζ εθκίζζσζε απφ ηελ BNP-Paribas Leasing ρψξσλ γξαθείσλ γηα ινγαξηαζκφ ηεο εηαηξίαο Ππξακίο, ζην εκπνξηθφ θέληξν Πνιηηείαο Business Center, έλαληη πνζνχ 1 δηο. δξαρκψλ. 11. Σν αθίλεην ηνπ Continent ζηελ Θεζζαινλίθε (πεξηνρή Θέξκεο) αγνξάζηεθε κε leasing θαη ζηε ζέζε ηνπ βξίζθεηαη ζήκεξα ην πνιπθαηάζηεκα επίπισλ IKEA έλαληη πνζνχ πνπ αληηζηνηρεί ζε 7 δηο, ζε δξαρκέο. 12. Ζ Vodafone επίζεο αγφξαζε κε leasing γηα ηδία ρξήζε αθίλεην, ζηελ αλαηνιηθή πεξηνρή ηεο Θεζζαινλίθεο. Σν βαζηθφ πξφβιεκα ζηελ εμάπισζε ηνπ leasing ζηελ Διιάδα εληνπίδεηαη ζηελ ειιηπή ελεκέξσζε ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ δείρλνπλ κηα δπζθνιία ζην λα πηνζεηήζνπλ λέεο κνξθέο ρξεκαηνδφηεζεο. Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ φηη απφ ηηο 4000 πεξίπνπ επηρεηξήζεηο ηεο Βφξεηαο Διιάδαο, νη ζσζηά ελεκεξσκέλεο γηα ηηο ηδηφηεηεο θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, είλαη ην 17 κε 20%. Αθφκε κηθξφηεξν είλαη ην πνζνζηφ γχξσ ζην 4 κε 5%, πνπ γλσξίδεη ηηο δηαθνξέο κεηαμχ ησλ δπν βαζηθψλ θαηεγνξηψλ ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο δειαδή κεηαμχ ηνπ Financial-Operating Leasing. Αληίζηνηρα ζηε Νφηηα Διιάδα απφ ηηο επηρεηξήζεηο, νη πεξίπνπ ελεκεξσκέλεο γηα ηε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε απνηεινχλ ην 23 κε 25%, ελψ νη ζσζηά ζε βάζνο ελεκεξσκέλεο είλαη κφιηο ην 8 κε 11%. ην ζεκείν απηφ πξέπεη λα παξαηεξεζεί φηη δελ ππάξρνπλ ππνθαηαζηήκαηα εηαηξηψλ leasing, νχηε απηέο αθφκε νη ζπγαηξηθέο ησλ Σξαπεδψλ, ζε πφιεηο ηεο ππφινηπεο Διιάδαο, πιελ ειαρίζησλ ζηελ Θεζζαινλίθε. Γίλεηαη δχζθνιε ινηπφλ ε ζχλαςε ζπκθσληψλ ζε πεξηνρέο εθηφο ησλ ππιψλ ησλ Αζελψλ. Παξ' φια ηα εκπφδηα ε εθαξκνγή ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, απφ ηηο δνκηθέο εηαηξίεο, βξίζθεηαη ζε αλνδηθή πνξεία ηα ηειεπηαία ρξφληα αθελφο κελ δηφηη αλ θαη κε ραξαθηεξηζηηθή θαζπζηέξεζε γίλεηαη νινέλα θαη πην γλσζηή ζηα άκεζα εκπιεθφκελα κέξε θαη αθεηέξνπ δηφηη ην leasing παγθνζκίσο έρεη δηαπηζησζεί φηη αλεβαίλεη αληηζηξφθσο αλάινγα κε ηελ νηθνλνκηθή χθεζε. ε πεξηφδνπο κεησκέλεο ξεπζηφηεηαο, φπσο ε ησξηλή, ππάξρεη απμεκέλε αλάγθε απνηακίεπζεο. Απνηακίεπζε 114

116 πνπ παξέρεη ε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζε θαη απνηειεί έλα απφ ηα κεγαιχηεξα πξνζφληα ηεο. Σα ηειεπηαία ηξία ρξφληα έρνπλ κηζζσζεί απφ πνιιέο ηερληθέο εηαηξίεο αξθεηά δνκηθά κεραλήκαηα πξνθεηκέλνπ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζε κεγάια έξγα ππνδνκήο. Γηα παξάδεηγκα ε Έδξαζε Υ. Φαιιίδαο ΑΣΔ κίζζσζε γεξαλφ 500 ηφλσλ γηα ηελ θαηαζθεπή ηεο Αηηηθήο Οδνχ κέζσ ηεο Δκπνξηθήο Leasing. Ζ Πνιπηερληθή κίζζσζε κεραλήκαηα γηα θαηαζθεπή γεθπξψλ, πνπ αλέξρνληαη ζηα 330 εθαη. δξρ. κέζσ ηεο Alpha Leasing. Ζ Πξννδεπηηθή επίζεο κίζζσζε εθζθαθείο πξνθεηκέλνπ λα εγθαηαζηαζεί ην θπζηθφ αέξην.[21],[22],[25] 7.5 Διιεληθέο εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζωζεο ε φηη αθνξά ηηο εηαηξείεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζηελ Διιάδα, ε λνκνζεζία πξνβιέπεη απαξαηηήησο απηέο λα έρνπλ κνξθή αλψλπκεο εηαηξείαο (Α.Δ.) θαη απνθιεηζηηθφ ζθνπφ ηελ δηελέξγεηα εξγαζηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Γηα ηελ ιεηηνπξγία ηνπο απαηηείηαη εηδηθή άδεηα απφ ηελ Σξάπεδα Διιάδνο, ελψ ππάξρνπλ εηδηθέο δηαηάμεηο ζρεηηθά κε ην χςνο ζην νπνίν πξέπεη λα αλέξρεηαη ην κεηνρηθφ ηνπο θεθαιαίν. Πην ζπγθεθξηκέλα, ην θαηαβεβιεκέλν κεηνρηθφ θεθάιαην πξέπεη λα είλαη ηνπιάρηζηνλ ίζν κε ην ειάρηζην κεηνρηθφ θεθάιαην πνπ απαηηείηαη γηα ηελ ζχζηαζε κηαο αλψλπκεο ηξαπεδηθήο εηαηξείαο, δειαδή επξψ θαη ην ίδην ηζρχεη θαη γηα ηηο αιινδαπέο εηαηξείεο Leasing κε άδεηα εγθαηάζηαζεο θαη ιεηηνπξγίαο ζηελ Διιάδα. Καη' εμαίξεζε, ζηελ πεξίπησζε πνπ ε εηαηξεία leasing είλαη ζπγαηξηθή πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, ην ειάρηζην απαξαίηεην θαηαβιεκέλν κεηνρηθφ θεθάιαην είλαη ην κηζφ απφ ην ειάρηζην απαξαίηεην θαηαβιεκέλν κεηνρηθφ θεθάιαην γηα πηζησηηθφ ίδξπκα. χκθσλα κε δεδνκέλα ηεο ηζηνζειίδαο ηεο ICAP ν αξηζκφο ησλ εηαηξεηψλ leasing ζηελ Διιάδα ζήκεξα αλέξρεηαη ζε 14, κεησκέλνο ζε ζρέζε κε κία 3εηία πξηλ, ιφγσ ηνπ γεληθφηεξνπ θιίκαηνο ησλ ζπγρσλεχζεσλ πνπ επηθξάηεζε ζηελ ρψξα. Δλδεηθηηθά αλαθέξνπκε ηελ ΟΣΔ Leasing, ζπγαηξηθή ηνπ Οκίινπ ΟΣΔ, ε νπνία ζπγρσλεχζεθε κε απνξξφθεζε εληφο ηνπ 2002 απφ ηελ Σξάπεδα Πεηξαηψο, φπσο θαη 115

117 ηελ ΔΣΒΑ Leasing, πνπ επίζεο έπαςε λα ππάξρεη κεηά ηελ εμαγνξά ηεο ETBAbank απφ ηνλ Όκηιν Πεηξαηψο εληφο ηνπ Έηζη, νη εηαηξείεο Leasing ζήκεξα ζηελ Διιάδα είλαη: 1. ALPHA LEASING Α.Δ. 2. ETBA LEASING Α.Δ 3. ATE LEASING Α.Δ. 4. EFG EUROBANK ERGASIAS ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΙΚΔ ΜΙΘΧΔΙ Α.Δ. 5. PROBANK ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΙΚΔ ΜΙΘΧΔΙ Α.Δ. 6. ΙΣΙ ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΙΚΔ ΜΙΘΧΔΙ Α.Δ. 7. ΓΔΝΙΚΗ ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΙΚΔ ΜΙΘΧΔΙ Α.Δ. 8. ΔΘΝΙΚΗ LEASING Α.Δ. 9. ΔΜΠΟΡΙΚΗ LEASING Α.Δ. 10. ΛΑΨΚΗ LEASING Α.Δ. 11. ΠΔΙΡΑΙΧ LEASING Α.Δ. 12. ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΙΚΗ ΜΙΘΧΗ DAIMLER CHRYSLER SERVICES ΔΛΛΑ Α.Δ. 13. ΔΓΝΑΣΙΑ LEASING A.E. 14. ΚΤΠΡΟΤ ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΙΚΔ ΜΙΘΧΔΙ Α.Δ. Οη παξαπάλσ εηαηξείεο απνηεινχλ φιεο πιελ ηεο DAIMLER CHRYSLER SERVICES ΔΛΛΑ Α. Δ., ζπγαηξηθέο Υξεκαηνπηζησηηθψλ Ηδξπκάησλ θαη δελ είλαη εηζεγκέλεο ζε νξγαλσκέλε ρξεκαηηζηεξηαθή αγνξά, κε εμαίξεζε ηηο ALPHA LEASING A.E. θαη ΠΔΗΡΑΗΧ LEASING Α.Δ., νη νπνίεο δηαπξαγκαηεχνληαη ζην Υξεκαηηζηήξην Αμηψλ Αζελψλ. Γελ ζπκπεξηιακβάλνληαη ζε απηέο ε Multifin A.E θαη ε Best Leasing A.E., ζπγαηξηθέο ηνπ Οκίινπ Πεηξαηψο, νη νπνίεο έρνπλ ζαλ αληηθείκελν εξγαζηψλ ηελ ρξεκαηνδφηεζε κεηαθνξηθψλ κέζσλ θαη απηνθηλήησλ αληίζηνηρα. χκθσλα δε κε ηελ βάζε δεδνκέλσλ ηεο Έλσζεο Διιεληθψλ Δηαηξεηψλ Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο, ην ζχλνιν ησλ εηαηξεηψλ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη κε ην leasing ζηελ Διιάδα ζήκεξα είλαη επίζεο 14, κε ηελ δηαθνξά φηη ιακβάλεηαη ππφςε 116

118 ην Leasing department ηεο BNP PARIBAS ζηελ Διιάδα, αληί ηεο DAIMLER CHRYSLER SERVICES ΔΛΛΑ Α.Δ.[26] Δλδεηθηηθά, αλαθέξνπκε θάπνηα ζηνηρεία απφ εηαηξίεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο. Ζ ΑΣΔ Leasing ηδξχζεθε ην 1991 απφ ηελ Αγξνηηθή Σξάπεδα ηεο Διιάδαο, κε αξρηθφ κεηνρηθφ θεθάιαην ήκεξα ην κεηνρηθφ θεθάιαην ηεο ελ ιφγσ εηαηξίαο μεπεξλά θαηά πνιχ ηα Ζ Alpha Leasing, ζπγαηξηθή ηεο Alpha Bank, δηαζέηεη θεθάιαην πνπ μεπεξλά ηα επξψ, ελψ θαηέρεη κεξίδην ηεο αγνξάο κε πνζνζηφ πεξίπνπ 20%. Δπίζεο είλαη ε πξψηε εηαηξία ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ζηελ Διιάδα, ε νπνία πξνρψξεζε ζε ζχκβαζε γηα leasing αθηλήηνπ. Ζ ζχκβαζε αθνξνχζε αθίλεην ζηελ Κεθηζηά (Αζήλα) γηα εηαηξία πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη ζηνλ ηνκέα εμνπιηζκνχ θνπδίλαο. Πξφθεηηαη γηα ζχκβαζε χςνπο θαη έγηλε ην Μάην ηνπ Παξάιιεια ε Ηνληθή Leasing πξνρψξεζε ζε ζπγρψλεπζε κε ηελ Alpha Leasing. Ζ Πεηξαηψο Leasing, κε ζεκαληηθή παξνπζία ζην ρψξν, πξνρψξεζε ην 2001 ζε εμαγνξά ηνπ νκίινπ ΟΣΔ Leasing θαη ΔΣΒΑ. Έηζη πιένλ θαηέρεη πνζνζηφ 25% ηεο εγρψξηαο αγνξάο. Ζ Πεηξαηψο Leasing αλαθνίλσζε αχμεζε ηνπ θχθινπ εξγαζηψλ ηεο θαηά ην 2005 πνπ αλήιζε ζε κε θέξδε πξν θφξσλ Απηφ ζεκαίλεη αχμεζε γχξσ ζην 12.5% απφ ηελ πξνεγνχκελε ρξνληά. Καηά ην εμεηαδφκελν δηάζηεκα ε αμία ησλ παγίσλ ζηνηρείσλ πνπ εθκίζζσζε ε εηαηξία αλήιζε ζε επξψ, ζεκεηψλνληαο άλνδν θαηά 14%. Δδψ πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ζηηο ζπκβάζεηο αθνξά ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε αθηλήησλ. Σέινο ελδεηθηηθά αλαθέξνπκε φηη ην επηηφθην ηνπ leasing θπκαίλεηαη ζήκεξα γχξσ ζην 4 κε 8%. Βαζηθά νηθνλνκηθά κεγέζε ειιεληθώλ εηαηξεηώλ ε φηη αθνξά ηα βαζηθά νηθνλνκηθά κεγέζε ησλ εηαηξεηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ Διιάδα, ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηεο Έλσζεο 117

119 Διιεληθψλ Δηαηξεηψλ Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο, γηα ηελ δηεηία δηακνξθψζεθαλ σο εμήο (πίλαθαο 7.1) : Βαζηθά νηθνλνκηθά κεγέζε ειιεληθώλ εηαηξεηώλ leasing ΤΝΟΛΑ χλνιν ελεξγεηηθνχ Πσιήζεηο Μηθηά θέξδε Καζαξά θέξδε Πίλαθαο:7.1 Πεγή: [32] Ζ αμία ησλ λέσλ επελδχζεσλ παγίνπ θεθαιαίνπ κέζσ ησλ εηαηξεηψλ ηεο Έλσζεο Διιεληθψλ Δηαηξεηψλ Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο αλέξρεηαη γηα ην 2004 ζε 2.360,38 εθαη., έλαληη 1.964,46 εθαη. γηα ην 2003 θαη 1.536,33 εθαη. γηα ην 2002, ζεκεηψλνληαο έηζη ζπλνιηθφ κέζν εηήζην ξπζκφ αχμεζεο γηα ηελ δηεηία +53,64%. Δλδηάκεζα, ε αχμεζε ηεο αμίαο ησλ λέσλ ζπκβνιαίσλ απφ ην 2002 ζην 2003 ήηαλ 27,87%, ελψ κεηαμχ 2003 θαη 2004 ε εηήζηα κεηαβνιή ήηαλ +20,15%. Σν κεγαιχηεξν κεξίδην ζε αμία λέσλ ζπκβάζεσλ γηα ην 2004 θαηέρεη ε EFG Leasing (19,35%), ζπγαηξηθή ηνπ Οκίινπ EFG Eurobank Ergasias, ε νπνία ήδε απνξξφθεζε ηελ Ergo Leasing, κε 456,81 εθαη. επξψ θαη αθνινπζεί ε Κχπξνπ Leasing (17,65%) κε 416,53 εθαη. επξψ, ζε ζχλνιν αμίαο ζπκβάζεσλ 2.360,38 εθαη. επξψ. ηηο επφκελεο ζέζεηο έξρνληαη ε Alpha Leasing, ε Πεηξαηψο Leasing θαη ε Δζληθή Leasing, κε κεξίδηα αγνξάο 15,79%, 14,74% θαη 7,84% αληίζηνηρα. Ζ Alpha Leasing, ζπγαηξηθή ηνπ Οκίινπ Alpha bank, έρεη ήδε απνξξνθήζεη ηελ Ηνληθή Leasing, νκνίσο θαη ε Πεηξαηψο Leasing έρεη απνξξνθήζεη ηελ ΔΣΒΑ Leasing, κεηά ηελ νινθιήξσζε ησλ ζρεηηθψλ ζπγρσλεχζεσλ. Αζξνηζηηθά, νη 3 πξψηεο εηαηξείεο ζε θαηάηαμε ζπγθεληξψλνπλ ην 52,79% ηεο ζπλνιηθήο ειιεληθήο αγνξάο, ελψ παξαηεξείηαη φηη ε ηάζε ζπγθέληξσζεο 118

120 εληζρχεηαη ζε ζρέζε κε ην 2003, φπνπ νη 3 πξψηεο ζέζεηο θαηείραλ ζπλνιηθφ κεξίδην 46,35%. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη ε Κχπξνπ Leasing ζεκείσζε ζεκαληηθή πξφνδν ζην δηάζηεκα ηεο δηεηίαο, αλεβαίλνληαο απφ ηελ ηέηαξηε ζέζε πνπ θαηείρε ην 2002 ζηελ δεχηεξε ζέζε ην 2004, γεγνλφο πνπ εξκελεχεηαη απφ ηελ επέθηαζε ηνπ δηθηχνπ θαηαζηεκάησλ ηεο, αιιά θαη απφ ηελ πξνζπάζεηα ηεο κεηξηθήο ηεο, Σξάπεδαο Κχπξνπ γηα πξνζέιθπζε πειαηψλ κέζσ ησλ επλντθψλ φξσλ πνπ πξνζθέξεη ζε θαηαζεηηθά πξντφληα. Ζ θαηάηαμε απηή είλαη αμηνζέβαζηε επίζεο, αλ αλαινγηζηεί θαλείο ην κέγεζνο θάζε εηαηξείαο Leasing, θαζψο θαη ην κέγεζνο ηεο εηαηξείαοθαηφρνπ πίζσ απφ απηήλ. Τπφ ην ζθεπηηθφ απηφ, ε θαηάηαμε ηεο EFG ζηελ πξψηε ζέζε δηθαηνινγείηαη απφ ηα αληίζηνηρα κεγέζε ηεο κεηξηθήο ηεο ηξάπεδαο, γεγνλφο πνπ δελ ηζρχεη γηα ηηο Δζληθή Leasing θαη Δκπνξηθή Leasing, ππνδειψλνληαο έηζη φηη ην cross-selling θαη ε εθκεηάιιεπζε ηνπ πειαηνινγίνπ ησλ αληίζηνηρσλ ηξαπεδψλ δελ έγηλε ηφζν απνηειεζκαηηθά γηα ηνπο ελ ιφγσ Οκίινπο. Σέινο, νη εηαηξείεο Alpha Leasing θαη Πεηξαηψο Leasing δηαγξάθνπλ κηα ελδηάκεζε πνξεία ζην δηάζηεκα ηεο δηεηίαο , ράλνληαο κία ζέζε ζηελ θαηάηαμε ε θάζε κία. πλνπηηθά, ζα ιέγακε φηη γηα ηελ δηεηία παξαηεξείηαη ζηαδηαθά απφζπαζε ησλ κεξηδίσλ ησλ θπξηφηεξσλ εηαηξεηψλ απφ ηηο κηθξφηεξεο αιιά αλαπηπζζφκελεο εηαηξείεο ηνπ θιάδνπ, πνπ επλννχληαη θαη απηέο απφ ηελ απμαλφκελε πξνηίκεζε ηνπ ειιεληθνχ επηρεηξείλ γηα ηελ ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε.[31],[32] Αλάιπζε αλά είδνο εμνπιηζκνύ Με θξηηήξην ην είδνο ηνπ εμνπιηζκνχ ηελ κεγαιχηεξε πνζνζηηαία ζπλεηζθνξά ζηελ αμία ησλ ζπκβάζεσλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο γηα ην 2009 ζεκείσζαλ ηα αθίλεηα, ηα νπνία ζην ζχλνιν ησλ πσιήζεσλ ησλ εηαηξεηψλ leasing αληηζηνηρνχλ ζε 53% έλαληη 41,75% ην 2007 θαη κφιηο 28,22% ην Αθνινπζνχλ ηα κεραλήκαηα κε 19%, ηα νπνία παξνπζίαζαλ πηψζε 11,26% ζην κεξίδην ζπκκεηνρήο ηνπο ζηελ δηάξθεηα ηεο 2εηίαο πξνο φθεινο ηεο πεξίπησζεο ησλ αθηλήησλ. Σα επηβαηηθά απηνθίλεηα θαη ηα επαγγεικαηηθά νρήκαηα παξνπζηάδνπλ κεξίδηα 6% θαη 11%, θπκαηλφκελα ζηα ίδηα πεξίπνπ επίπεδα κε ην πξνεγνχκελν έηνο σο πξνο ηελ ζπλεηζθνξά θαη αθνινπζεί ν εμνπιηζκφο γξαθείνπ θαη νη ινηπέο εθκηζζψζεηο.(γξάθεκα 7.1) 119

121 Καηαλνκή ζπκβνιαίωλ αλά είδνο εμνπιηζκνύ(2009) 6.00% 6.00% 5.00% 11.00% 19.00% 53.00% Ακίνητα Μηχανήματα Εξοπλ.Γραφείου Επαγγελ.Οχήματα Επιβατικά Οχήματα Άλλα Γξάθεκα: 7.1 Αλάιπζε αλά επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηόηεηα Απφ πιεπξάο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ζηαζεξά θαηά ην 2009 φπσο θαη ζε θάζε έηνο γηα ην ρξνληθφ δηάζηεκα πξψηε ζέζε θαηέρνπλ νη ππεξεζίεο, γεγνλφο πνπ εξκελεχεηαη απφ ηελ ζεκαληηθή παξνπζία ηνπ ηαηξηθνχ θιάδνπ ζηελ εθκίζζσζε ηαηξηθνχ εμνπιηζκνχ. Σν κεξίδην ηνπο ην 2008 ήηαλ 35%, ελψ ζηα πξνεγνχκελα έηε θπκάλζεθε κεηαμχ 30% θαη 34%. Σν εκπφξην έξρεηαη ζηαζεξά επίζεο θαη ζηα 3 έηε δεχηεξν ζηελ θαηάηαμε, αθνινπζνχκελν απφ ηελ βηνκεραλία.(γξάθεκα 7.2) 120

122 Καηαλνκή ζπκβνιαίωλ αλά επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηόηεηα(2009) 19% 13% 35% 33% Βιομηχανία Εμπόριο Τπηρεςίεσ Άλλεσ δραςτηριότητεσ Γξάθεκα:7.2 Γηάξθεηα ζπκβνιαίνπ Με θξηηήξην ηελ δηάξθεηα ηνπ ζπκβνιαίνπ, αλ εμαηξέζνπκε ηηο ζπκβάζεηο αθηλήησλ, νη νπνίεο μεπεξλνχλ ηελ 10εηία (57% ησλ ζπλνιηθψλ λέσλ ζπκβάζεσλ γηα ην 2008), ε πιεηνςεθία ησλ ζπκβάζεσλ νινθιεξψλεηαη ζε δηάζηεκα 4 έσο 5 έηε (26%) θαη αθνινπζνχλ ηα δηαζηήκαηα έσο 3 έηε θαη 6 έσο 9 έηε. Ζ ίδηα εηθφλα παξαηεξήζεθε θαη ζην 2008, κε δηαθνξεηηθά κεξίδηα ζπλεηζθνξάο, ελψ πην πξηλ, ζηελ δηεηία , πξψηε ζέζε θαηείραλ ηα ζπκβφιαηα δηάξθεηαο (4 έσο 5 έηε), εθφζνλ ηφηε ε αλάπηπμε ηνπ leasing αθηλήησλ βξηζθφηαλ αθφκα ζε πξψηκν ζηάδην.(γξάθεκα 7.3) 121

123 Καηαλνκή αλά δηάξθεηα ζπκβνιαίνπ(2009) 7% 57% 9% 26% 0-3 ζτη 4-5 ζτη 6-9 ζτη 10+ ζτη Γξάθεκα:7.3 Ρπζκόο αύμεζεο αλά έηνο Παξαηεξνχκε πνιχ πςεινχο ξπζκνχο αχμεζεο θαηά ηα έηε , γηα λα αθνινπζήζεη κία ζηαζηκφηεηα γηα 3 ρξφληα, ψζπνπ λα έξζεη ε πηψζε θαηά 10% ην 2008.(Γξάθεκα 7.4) Ρπζκόο αύμεζεο αλά έηνο 35.00% 30.00% 25.00% 20.00% 15.00% 10.00% 5.00% 0.00% -5.00% % % 31% 21.36% 20% 20.10% 18.39% 1.34% 1.32% % Γξάθεκα:

124 Αλαινγία θηλεηώλ-αθίλεηωλ Σν 1990 ε αμία ησλ ζπκβάζεσλ πνπ αθνξνχζαλ αθίλεηα ήηαλ ην 3,4% ηεο ζπλνιηθήο αμίαο ησλ ζπκβάζεσλ. Γηα ηηο ρξνληέο 2000 θαη 2005, ην πνζνζηφ απηφ είλαη κεγαιχηεξν, γηαηί έρεη πιένλ θαηαξγεζεί ν θφξνο γηα ηε κεηαβίβαζε ηνπ αθηλήηνπ απφ ηελ εηαηξεία Leasing ζηνλ κηζζσηή (σζηφζν πιεξψλεηαη θαλνληθά θαηά ηελ αγνξά ηνπ αθηλήηνπ απφ ηελ εηαηξεία Leasing), αιιά θαη ζηελ πεξίπησζε ηνπ sale and lease back, φπνπ επίζεο απαιιάζζεηαη ηνπ θφξνπ κεηαβίβαζεο. Έηζη ε αγνξά ηνπ Leasing αθηλήησλ θαηαιακβάλεη ην έηνο 2005 ην 24% ελψ ην απνθνξχθσκα πξαγκαηνπνηείηαη ηελ ρξνληά αλ γεληθφ ζπκπέξαζκα πξέπεη λα αλαθέξνπκε φηη κε ην πέξαζκα ησλ ρξφλσλ φιν θαη κεγαιχηεξν ηκήκα ησλ ζπλνιηθψλ δαπαλψλ ηνπ leasing αθνξνχλ ηα αθίλεηα.(γξάθεκα 7.5) Γελ ζα πξέπεη άιισζηε λα μερλάκε, φηη βάζεη κηαο πξφζθαηεο, εκπεξηζηαησκέλεο κειέηεο ηεο Δκπνξηθή leasing, ε ρξεκαηνδνηηθή κίζζσζε αθηλήησλ είλαη θαηά 23 πνζνζηηαίεο κνλάδεο θζελφηεξε ζε ζρέζε κε ηνλ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ, θαηά 35% απφ ηελ αγνξά κε ρξήζε ηδίσλ θεθαιαίσλ θαη θαηά 60% απφ ηελ απιή ελνηθίαζε. Αλαινγία θηλεηώλ-αθίλεηωλ % % 80.00% 60.00% ΚΙΝΗΣΑ ΑΚΙΝΗΣΑ 40.00% 20.00% 0.00% Γξάθεκα:

125 Γεωγξαθηθή θαηαλνκή ηωλ ζπκβάζεωλ Απφ πιεπξάο πεξηνρήο εγθαηάζηαζεο ηνπ κηζζσηή, ε πεξηνρή ηεο Αηηηθήο παίδεη ηνλ θπξηφηεξν ξφιν, κε κεξίδην ζπκκεηνρήο 72% ην 2009 έλαληη 67.83% γηα ην Ζ Βφξεηα Διιάδα ζπκκεηέρεη θαηά 12% ην 2009, παξνπζηάδνληαο κηθξή πηψζε ζε ζρέζε κε ην 2007 (16%), ελψ ε Κεληξηθή Διιάδα θαη ε ππφινηπε πεξηθέξεηα θαηέρνπλ κηθξά κεξίδηα ζπκκεηνρήο, ηα νπνία θπκάλζεθαλ κεηαμχ ηνπ 6-7% γηα ηελ 4εηία (Γξάθεκα 7.6) Γεωγξαθηθή θαηαλνκή (2009) 6% 5% 6% Αττική 12% Βόρεια Ελλάδα 72% Κεντρική Ελλάδα & Δυτική Μακεδονία Αιγαίο & Κρήτη Πελοπόννηςοσ, Δυτική Ελλάδα & Ιόνιο Γξάθεκα:7.6 Σν γεγνλφο φηη ε ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ησλ ζπκβάζεσλ ζπγθεληξψλεηαη ζηα δχν κεγάια αζηηθά θέληξα, ηελ Αζήλα θαη ηε Θεζζαινλίθε, απνδίδεηαη απφ ζηειέρε ηεο αγνξάο ηνπ Leasing ζηνπο εμήο ιφγνπο: Πξφθεηηαη γηα έλα ζεζκφ ζρεηηθά θαηλνχξγην γηα ηελ ειιεληθή επελδπηηθή αληίιεςε θαη δεδνκέλνπ φηη νη εηαηξείεο Leasing δελ έρνπλ αλαπηχμεη δίθηπν ππνθαηαζηεκάησλ ζηηο κεγάιεο επαξρηαθέο πφιεηο, επηβξαδχλεη ηελ θαζηέξσζε ηνπ θαη εθεί. Άιισζηε, απφ ηηο κεγάιεο εηαηξείεο ηνπ θιάδνπ ε EFG-Eurobank Leasing, ε Alpha Leasing, ε Δζληθή Leasing θαη ε Πεηξαηψο Leasing έρνπλ αλεπηπγκέλε 124