7. Αποµείωση επένδυσης σε θυγατρική εταιρεία ( ΛΠ 28)

Transcript

1 7. Αποµείωση επένδυσης σε θυγατρική εταιρεία ( ΛΠ 28) Η επιχείρηση "Α" αγόρασε την το 100% των µετοχών της "Β" έναντι Η εύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων της "Β" µείον τις υποχρεώσεις της ανερχόταν σε Η "Β" κατέχει ένα µόνο εργοστάσιο αποµένουσας ωφέλιµης ζωής 12 χρόνια. Προς το τέλος του 2007 παρατηρείται σηµαντική πτώση των πωλήσεων της "Β" λόγω αιφνίδιας µεταβολής της τεχνολογίας. Η "Α" εκτιµά ότι η επένδυση στην "Β" έχει αποµειωθεί. Η τιµή πώλησης της "Β" δεν είναι εύκολα προσδιορίσιµη. Η "Α" προσδιορίζει τις καθαρές µελλοντικές ταµιακές εισροές από την "Β" που έχουν ως εξής: Το προεξοφλητικό επιτόκιο ορίστηκε σε 4%. Η Λογιστική αξία των περιουσιακών στοιχείων της "Β" (εκτός της υπεραξίας) ανέρχεται µετά και τις αποσβέσεις της χρήσεως 2007 (κατά την ) σε 800. Να γίνουν οι εγγραφές αποµείωσης της επένδυσης στην "Β". Οι φορολογικές συνέπειες να µη ληφθούν υπόψη. 18

2 7α. Αποµείωση επένδυσης σε θυγατρική εταιρεία ( ΛΠ 28) Παρούσα αξία επένδυσης την βάσει µελλοντικών ροών (ανακτήσιµο ποσό) ,04 1, , 125 1, 170 1, 217 1, 265 (ανακτήσιµη αξία 560) = = 560 Υπεραξία Περιουσιακό στοιχείο Αξία κτήσεως 1000 x Αποσβέσεις x Ø (δεν αποσβένεται η υπεραξία) Αποµείωση (ή συνολική υπεραξία) Αξία µετά την αποµείωση Ø Αποτελέσµατα χρήσεως 1240* Ζηµιά αποµείωσης Υπεραξία 1000 * = 1240 Περιουσιακό στοιχείο

3 8. Επενδύσεις σε ακίνητα ( ΛΠ 40) Η Ανώνυµη Τεχνική εταιρεία "ΤΕΧΝΟΟΙΚΟ ΟΜΗ" κατασκεύασε κατά τη διάρκεια µιας τριετίας ένα συγκρότηµα καταστηµάτων και γραφείων προκειµένου να τα εκµισθώνει σε τρίτους. Το ακίνητο τελείωσε τον εκέµβριο Το συγκρότηµα αναγέρθηκε σε ιδιόκτητο οικόπεδο του οποίου η αξία αγοράς ανήλθε σε και καταβλήθηκε ακόµη για φόρους Το κόστος του κτιρίου, ανήλθε κατά έτος: Κατά την η εύλογη αξία του ακινήτου αυτού (οικόπεδο και κτίριο) προσδιορίστηκε τόσο από την εταιρεία όσο και από ειδικούς πραγµατογνώµονες στο ποσό των Ποιες οι εγγραφές της προκειµένου το εν λόγω ακίνητο να εµφανιστεί στον Ισολογισµό της ανωτέρω ηµεροµηνίας ως επένδυση σε ακίνητα παρακολουθούµενη στην εύλογή της αξία. 20

4 8α. Επενδύσεις σε ακίνητα ( ΛΠ 40) Κτίρια Κτίρια υπό κατασκευή ολοκλήρωση κατασκευής κτιρίου Επενδύσεις σε Ακίνητα Οικόπεδα (Αγορά Φόροι 1.800) Κτίρια Αποτελέσµατα χρήσεως Μεταφορά κατασκευασθέντος στις Επενδύσεις εν διενεργούνται αποσβέσεις στις Επενδύσεις σε ακίνητα. Παρακολουθούνται στην πραγµατική αξία τους και οι διαφορές καταχωρούνται στα αποτελέσµατα (χωρίς να γίνονται αναπροσαρµογές στην αξία κτήσεως). 21

5 9. Επενδύσεις σε ακίνητα Μεταφορά ακινήτων από την κατηγορία «Ιδιοχρησι- µοποιούµενα» σε «Επενδύσεις σε ακίνητα» Η επιχείρηση «ΚΑΠΑ» ΑΕ εστέγαζε τις ιοικητικές της Υπηρεσίες µέχρι στο ιδιόκτητο ακίνητο «Χ» που, από λογιστικής απόψεως, το παρακολουθούσε µε τη µέθοδο του ιστορικού κόστους. Λόγω µετεγκαταστάσεως των ανωτέρω υπηρεσιών από , η εταιρεία ενοικίασε το ακίνητο την ηµεροµηνία αυτή και το χαρακτήρισε ως επενδύσεις σε ακίνητα, ακολουθώντας για τη λογιστική του παρακολούθηση τη µέθοδο της εύλογης αξίας. Την το εν λόγω ακίνητο είχε στα βιβλία της εταιρείας ως εξής: Αξία κτήσεως Αποσβέσεις Αναποσβ. Υπολ. Οικόπεδο Κτίρια Την η εύλογη αξία του ακινήτου εκτιµήθηκε σε (οικόπεδο , κτίρια ) ενώ την σε (οικόπεδο , κτίρια ). Τελικώς την , η εταιρεία, κρίνουσα συµφέρουσα την πρόταση των ενοικιαστών, πώλησε το ακίνητο έναντι Ζητούνται οι εγγραφές, σχετικά µε το ακίνητο αυτό, που διενήργησε η «ΚΑΠΑ» από µέχρι και την πώλησή του. 22

6 9α. Επενδύσεις σε ακίνητα (.Λ.Π. 40) Μεταφορά ακινήτων από την κατηγορία «Ιδιοχρησι- µοποιούµενα» σε «Επενδύσεις σε ακίνητα» Εγγραφή Επενδύσεις σε ακίνητα Ακίνητο «Χ» Οικόπεδο Κτίρια Κτίρια Αποσβεσθέντα κτίρια / ακίν. «Χ» Οικόπεδα / «Χ» Κτίρια / «Χ» Ίδια κεφάλαια ιαφορές αναπροσαρµογής / «Χ» Εγγραφή Αποτελέσµατα χρήσεως Επενδύσεις σε ακίνητα Κτίρια / «Χ» Εγγραφή Χρηµ. ιαθέσιµα Επενδύσεις σε ακίνητα Οικόπεδο / «Χ» Κτίρια Αποτελ. χρήσεως Η εταιρεία εφόσον το επιθυµεί µπορεί να µεταφέρει τη διαφορά αναπροσαρµογής στο λογ/σµό Αποτελέσµατα εις νέο. Η εγγραφή είναι: Ίδια κεφάλαια ιαφορές αναπροσ/γής / Ακίνητο «Χ» Ίδια κεφάλαια Υπόλοιπο κερδών εις νέο Σηµείωση: εν έχουν ληφθεί υπόψη οι φορολογικές συνέπειες, στην περίπτωση κατά την οποία η φορολογική νοµοθεσία δεν αποδέχεται τη µέθοδο της εύλογης αξίας. 23

7 10. Μισθώσεις (στα βιβλία του µισθωτή) ( ΛΠ 17) (Απόκτηση ενσώµατου παγίου µε Χρηµατοδοτική Μίσθωση) Η εταιρεία "Α" την µίσθωσε από την εταιρεία "Β" πάγιο αξίας µε τριετή χρηµατοδοτική µίσθωση. Η ωφέλιµη ζωή του παγίου είναι 4 χρόνια και η υπολειµµατική του αξία ø. Τα µισθώµατα που θα καταβάλλει η "Α" στην "Β" είναι ετήσια, ληξιπρόθεσµα και καταβάλλονται την εκάστου έτους και έχουν ως εξής: Κεφάλαιο Τόκοι Σύνολο Με τη λήξη της σύµβασης ο εξοπλισµός παραµένει στο µισθωτή. Η παρούσα αξία των ανωτέρω µελλοντικών µισθωµάτων κατά την είναι ίση µε την εύλογη αξία του µισθωµένου παγίου. Να γίνουν οι εγγραφές αρχικής καταχώρησης του εξοπλισµού κατά την και µεταγενέστερης αποτιµήσεώς του από τον µισθωτή. 24

8 10α. Μισθώσεις (στα βιβλία του µισθωτή) ( ΛΠ 17) (Απόκτηση ενσώµατου παγίου µε Χρηµατοδοτική Μίσθωση) Αρχική καταχώρηση Πάγια µισθωµένα Υποχρέωση Εκµισθωτής Β µεταγενέστερη αποτίµηση Αποτελέσµατα χρήσεως Αποσβέσεις ( : 4) Αποσβεσθέντα µισθωµένα πάγια Εκµισθωτής Β Τόκοι Υποχρέωση Εκµισθωτής Β Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι ιαθέσιµα Υποχρέωση Εκµισθωτής Β Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι ιαθέσιµα Υποχρέωση Εκµισθωτής Β Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι ιαθέσιµα Κατά την , και διενεργείται και η εγγραφή: Αποτελέσµατα χρήσεως Αποσβέσεις Αποσβεσθέντα µισθωµένα πάγια

9 11. Μισθώσεις ( στα βιβλία του µισθωτή) ΛΠ 17 (Απόκτηση ενσώµατου παγίου στοιχείου σε περίπτωση που συντρέχουν φορολογικές συνέπειες) Η εταιρεία Α συνήψε χρηµατοδοτική µίσθωση για την απόκτηση αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης. Οι όροι της µίσθωσης έχουν ως εξής: (α) Η ηµεροµηνία έναρξης της µίσθωσης είναι η Χ. (β) ιάρκεια της µίσθωσης τρία (3) έτη (λήξη Χ + 2). (γ) Τα µισθώµατα είναι ετήσια, ληξιπρόθεσµα, καταβλητέα την εκάστου έτους, ανέρχονται στο ποσό των έκαστο πλέον Φ.Π.Α. 19%, ο οποίος δε συµψηφίζεται µε τον Φ.Π.Α. εκροών, σύµφωνα µε τις σχετικές φορολογικές διατάξεις. (δ) Το επιτόκιο της µίσθωσης συµφωνήθηκε σε 5% ετησίως. Να γίνουν εκ µέρους της εταιρείας Α όλες οι σχετικές λογιστικές εγγραφές από την αρχική αναγνώριση (καταχώριση) της µίσθωσης και µέχρι την ολοσχερή απόσβεση του παγίου λαµβανοµένων υπόψη και των φορολογικών συνεπειών, µε δεδοµένα ότι: Η ωφέλιµη ζωή του αυτοκινήτου εκτιµήθηκε σε (5) πέντε χρόνια και η υπολειµµατική του αξία σε (0) µηδέν. Τα µισθώµατα που θα καταβάλλει η Α (συµπεριλαµβανοµένου και του Φ.Π.Α.) εκπίπτουν για σκοπούς φορολογίας εισοδήµατος κατά 60%, θεωρούµενα ως έξοδα στην περίοδο στην οποία καταβάλλονται Ο συντελεστής φόρου εισοδήµατος ανέρχεται σε 30%. 26

10 11α. Μισθώσεις ( στα βιβλία του µισθωτή) ΛΠ 17 (Απόκτηση ενσώµατου παγίου στοιχείου σε περίπτωση που συντρέχουν φορολογικές συνέπειες) Παρούσα αξία µισθωµάτων , , , = Χ Μεταφορικά µέσα Υποχρεώσεις Χ Αποσβέσεις Μεταφορικά µέσα Χ Τόκοι Υποχρεώσεις ιαθέσιµα x 5% = X Φ.Ε.Ε. 684 Α.Φ.Υ = x 60% x 30% (1) X+1 Αποσβέσεις Μεταφορικά µέσα Χ+1 Τόκοι Υποχρεώσεις ιαθέσιµα ( ) x 5% 27

11 X+1 Φ.Ε.Ε. 776 Α.Φ.Υ = Χ 60% Χ 30% = = Χ + 2 Αποσβέσεις Μεταφορικά µέσα Χ + 2 Τόκοι 567 Υποχρεώσεις ιαθέσιµα ( ) Χ 5% Χ + 2 Φ.Ε.Ε 874 (1) Α.Φ.Υ 874 (1) Χ + 3 Αποσβέσεις Μεταφορικά µέσα Χ + 3 Α.Φ.Υ Φ.Ε.Ε Χ + 4 Αποσβέσεις Μεταφορικά µέσα Χ + 4 Α.Φ.Υ Φ.Ε.Ε Σηµείωση (1) Λογ.αξ Φορ.Βάση Προσ. ιαφορές Αποσβέσεις Χ Χ 60% Χ 30% = 684 Αποσβέσεις Χ Χ 60 % Χ 30% = 1460 ( ) Αποσβέσεις Χ Χ 60% Χ 30% = 2334 ( ) Αποσβέσεις 6482 * * Η απόσβεση δεν αναγνωρίζεται Χ φορολογικώς και συνεπώς ο φόρος Αποσβέσεις 6482 * εισοδήµατος που αναλογεί θα καλυφθεί από Χ + 4 την σχηµατισµένη αναβαλλόµενη φορολογική υποχρέωση (2334) και είναι για κάθε µία από τις δύο τελευταίες χρήσεις : 6482 Χ 60% Χ 30% =

12 12. Κρατικές επιχορηγήσεις ( ΛΠ 20) (Απόκτηση ενσώµατου Παγίου µε κρατική επιχορήγηση) Η Α.Β.Ε. "ΒΗΤΑ" ανέγειρε εντός µιας τριετίας, , ένα βιοµηχανοστάσιο σε µια προβληµατική, από πλευράς αναπτύξεως, περιοχή. Το εργοστάσιο άρχισε να λειτουργεί τις πρώτες ηµέρες του 2001 και το κόστος του διαµορφώθηκε σε Την η εταιρεία έτυχε για το ανωτέρω βιοµηχανοστάσιο κρατικής επιχορηγήσεως από ( x 40%). Η ωφέλιµη ζωή του βιοµηχανοστάσιου εκτιµήθηκε σε 30 έτη, χωρίς αξιοσηµείωτη υπολειµµατική αξία. Ποιες εγγραφές πρέπει να διενεργηθούν κατά την ηµεροµηνία λήψεως της επιχορηγήσεως ( ) και κατά την , σε σχέση µε το εν λόγω βιοµηχανοστάσιο, σύµφωνα µε τους τρόπους (µεθόδους) λογιστικής αντιµετωπίσεως των κρατικών επιχορηγήσεων από το ΛΠ αρ. 20 "Λογιστική των Κρατικών Επιχορηγήσεων ". Ως µέθοδος απόσβεσης του βιοµηχανοστασίου επελέγη η σταθερή µέθοδος. Επίσης ποιοι οι λογιστικοί χειρισµοί, αν υποτεθεί ότι η επιχείρηση τον τρίτο χρόνο επέστρεψε την επιχορήγηση, διότι δεν είχε συµµορφωθεί πλήρως µε τους όρους που είχαν τεθεί για την λήψη της επιχορηγήσεως αυτής. 29

13 12α. Κρατικές επιχορηγήσεις ( ΛΠ 20) (απόκτηση ενσώµατου Παγίου µε κρατική επιχορήγηση) 1 ος τρόπος ιαθέσιµα Έσοδα εποµένων χρήσεων Λήψη επιχορηγήσεως Αποτελέσµατα χρήσεως Αποσβέσεις ( : 30) Αποσβεσθέντα κτίρια Έσοδα εποµένων χρήσεων Επιχορήγηση Αποτελέσµατα χρήσεως ος τρόπος ιαθέσιµα Κτίρια Αποτελέσµατα χρήσεως Αποσβέσεις Αποσβεσθέντα κτίρια ( ):30 Επιστροφή επιχορήγησης 1 ος τρόπος Στον 3ο χρόνο το αναπόσβεστο πάγιο ( ) = και τα έσοδα επόµενης χρήσεως ( ) = οπότε Έσοδα επόµενων χρήσεων Αποτελέσµατα χρήσεως ιαθέσιµα ος τρόπος Κτίρια ιαθέσιµα Επιστροφή επιχορήγησης Αποτελέσµατα χρήσεως * Αποσβεσθέντα Πάγια * Μη διενεργηθείσες αποσβέσεις στις προηγούµενες δύο χρήσεις, λόγω εµφανίσεως της επιχορηγήσεως αφαιρετικά από τα κτίρια. 30

14 13. Κρατικές επιχορηγήσεις ( ΛΠ 20) Στην επιχείρηση "Α" στο τέλος της χρήσεως 2002 παραχωρήθηκε από το ηµόσιο έκταση 500 στρεµµάτων τρέχουσας αξίας , µε την υποχρέωση να κατασκευάσει κτιριακές εγκαταστάσεις για αθλητική χρήση, κόστους τουλάχιστον εντός τριών ετών και να απασχολεί σε ετήσια βάση, τουλάχιστον 20 άτοµα προσωπικό, από την ευρύτερη περιοχή των εγκαταστάσεων. Η "Α" στις επόµενες τρείς χρήσεις πραγµατοποίησε εγκαταστάσεις ως εξής: 2003 Κόστος εγκαταστάσεων Κόστος εγκαταστάσεων Κόστος εγκαταστάσεων Σύνολο Το σύνολο αυτών των εγκαταστάσεων τέθηκε σε λειτουργία την και αποσβένεται µε συντελεστή 2% ετησίως. Ποια η λογιστική αντιµετώπιση έως την ; 31

15 13 α. Κρατικές Επιχορηγήσεις ( ΛΠ 20) Οικόπεδα Έσοδα επόµενων χρήσεων Επιχορήγηση ωρεάν παραχώρηση οικοπέδου Κτίρια υπό κατασκευή ιαθέσιµα (ή Υποχρεώσεις) Κτίρια υπό κατασκευή ιαθέσιµα (ή Υποχρεώσεις) Κτίρια υπό κατασκευή ιαθέσιµα (ή Υποχρεώσεις) Κτίρια Κτίρια υπό κατασκευή Αποτελέσµατα χρήσεως Αποσβέσεις % Αποσβεσθέντα κτίρια Έσοδα εποµένων χρήσεων Επιχορήγηση Αποτελέσµατα χρήσεως : 50 = Μεταφορά επιχορήγησης στα Αποτελέσµατα 32

16 14. απάνες για άυλα περιουσιακά στοιχεία (.Λ.Π. 38) Η επιχείρηση "Α" εργάζεται από το 1999 για τη δηµιουργία ενός νέου τύπου µηχανής. Από είναι σε θέση να αποδείξει ότι η έρευνα της είχε επιτυχή αποτελέσµατα, τα οποία µπορεί να αξιοποιήσει για την εν σειρά παραγωγή νέων προϊόντων, τα οποία και µπορεί να χρηµατοδοτήσει και να τα πωλήσει. Τα έξοδα που πραγµατοποίησε η εταιρεία µέχρι να αρχίσει από η παραγωγή των νέων µηχανών έχουν ως εξής: 1999 δαπάνες συνολικού ποσού δαπάνες συνολικού ποσού (από 1/10-31/12 δρχ ) 2001 δαπάνες συνολικού ποσού Την η εταιρεία κατέβαλε συνολικά για την αντιµετώπιση δικαστικού αγώνα για αµφισβήτηση της πρωτοτυπίας του προϊόντος της που έληξε επιτυχώς γι αυτή. Ποια η λογιστική αντιµετώπιση των ανωτέρω δαπανών; 33

17 14α. απάνες για άυλα περιουσιακά στοιχεία ( ΛΠ 38) Λύση: 1999 Αποτελέσµατα χρήσεως ( απάνες έρευνας) Ταµείο Αποτελέσµατα χρήσεως ( απάνες έρευνας) Ταµείο Άυλα περιουσιακά στοιχεία ( απάνες ανάπτυξης µηχανής «Μ» ) Ταµείο ιευκρινίζεται ότι όλες οι δαπάνες έρευνας καταχωρούνται στα αποτελέσµατα, ενώ οι δαπάνες ανάπτυξης καταχωρούνται ως «Άυλα περιουσιακά στοιχεία» από την ηµεροµηνία κατά την οποία η επιχείρηση µπορεί να αποδείξει ότι πληρούνται όλα τα κριτήρια αναγνώρισης. Καµία δαπάνη ανάπτυξης που έχει ήδη καταχωρηθεί στα αποτελέσµατα χρήσεως δεν µπορεί να επαναφερθεί. Οι ανωτέρω δαπάνες ανάπτυξης καταχωρούνται ως «Άυλα περιουσιακά στοιχεία» για ολόκληρη τη χρήση, ανεξάρτητα από το χρονικό σηµείο της απόφασης, αλλά καµία δαπάνη ανάπτυξης από προηγούµενη χρήση δεν µπορεί να επαναφερθεί Άυλα περιουσιακά στοιχεία ( απάνες ανάπτυξης µηχανής «Μ» ) Ταµείο Αποτελέσµατα χρήσεως ( ικαστικά έξοδα) Ταµείο

18 ιευκρινίζεται ότι τα δικαστικά έξοδα δεν προσαυξάνουν τα αναµενόµενα µελλοντικά οφέλη από το άυλο περιουσιακό στοιχείο και δεν καταχωρούνται σε προσαύξησή του. Σηµειώνεται δε, ότι αν η έκβαση της δίκης δεν ήταν επιτυχής, το άυλο περιουσιακό στοιχείο µε αξία ( = ) θα έπρεπε να αποµειωθεί. 35

19 15. Αποθέµατα (Αποτίµηση) ( ΛΠ 2) Στην απογραφή της απογράφησαν µεταξύ των άλλων και µονάδες του είδους "Α". Από τα βιβλία προκύπτει ότι το κόστος της ανωτέρω ποσότητας ανέρχεται: Κόστος αγοράς Ναύλα & Ασφάλιστρα ασµοί Λοιπά ειδικά έξοδα αγορών Να γίνουν οι εγγραφές αποτιµήσεως αν κατά την η ρευστοποιήσιµη αξία ήταν: α) 22 ανά µονάδα β) 18 ανά µονάδα αν, στη δεύτερη περίπτωση, την επόµενη χρήση πωληθούν µονάδες και η ρευστοποιήσιµη αξία για τις αποµένουσες είναι 20 για την κάθε µία µονάδα, πώς θα αποτιµηθούν οι εναποµένουσες µονάδες. Θα γίνει κάποια εγγραφή; Εάν ναι ποια είναι αυτή; 36

20 15α. Αποθέµατα ( ΛΠ 2) Αν η ρευστοποιήσιµη αξία είναι 22 η αποτίµηση παραµένει ( ). Αν η ρευστοποιήσιµη αξία είναι 18 η αποτίµηση ( ) οπότε: Αποτελέσµατα χρήσεως Ζηµία αποτίµησης Αποθέµατα (Λογ/µος αντίθετος) Αν πωληθούν µονάδες και στο τέλος της επόµενης χρήσεως η ρευστοποιήσιµη αξία είναι = τότε έχει εκλείψει ο λόγος της υποτίµησης και θα γίνει η εγγραφή: Αποθέµατα (αντίθετος λογ/σµός) Κόστος πωληθέντων αναστροφή υποτιµήσεως ( Παρ. 34.Λ.Π. 2) 37

21 16. Χρηµατικοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) Κατηγορίες χρηµατ/κών περιουσιακών στοιχείων Η τράπεζα ΒΗΤΑ αγόρασε κατά την ηµεροµηνία έκδοσής τους, την , οµολογίες του ηµοσίου στην ονοµαστική τους αξία των η κάθε µία (Σύνολο Χ = ). Η διάρκεια των οµολογιών είναι τετραετής και οι τόκοι καταβάλλονται στην 31 εκεµβρίου κάθε έτους. Ζητείται: Σε ποιες κατηγορίες χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων θα µπορούσε η ιοίκηση της ΒΗΤΑ να εντάξει τα ανωτέρω χρηµατοπιστωτικά µέσα και ποιες, σε κάθε περίπτωση, οι εγγραφές αποτιµήσεώς τους κατά την λαµβανοµένου υπ όψη ότι: (α) Η ΒΗΤΑ εξακολουθεί να κατέχει την το σύνολο των ανωτέρω οµολογιών (β) Η χρηµατιστηριακή τιµή της κάθε οµολογίας ανερχόταν την στο ποσό των 995, και (γ) Οι αναλογούντες στη χρήση 2004 τόκοι εισπράχθηκαν από την ΒΗΤΑ την

22 16α. Χρηµατικοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) Κατηγορία χρηµατ/κών περιουσιακών στοιχείων Οι κατηγορίες των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων που θα µπορούσε, ανάλογα µε τις προθέσεις της, η ιοίκηση της ΒΗΤΑ να εντάξει τις οµολογίες είναι : - ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις - Χρηµ/κά περιουσιακά στοιχεία που αποτιµώνται στην εύλογη αξία µε µεταβολές καταχωρούµενες στα αποτελέσµατα - ιαθέσιµα για πώληση χρηµ/κά περιουσιακά στοιχεία Εγγραφές αποτίµησης (α) Στην περίπτωση που οι οµολογίες έχουν ενταχθεί στην πρώτη από τις ανωτέρω περιπτώσεις, θα αποτιµηθούν στο αναπόσβεστο κόστος τους ήτοι στο ποσό των και εποµένως δεν θα γίνει καµία εγγραφή. (β) Στην δεύτερη των ανωτέρω περιπτώσεων θα γίνει η εγγραφή: Αποτ. Χρήσεως Ζηµίες αποτιµήσεως χρηµ/κών µέσων Χρηµ/κά περιουσιακά στοιχεία Αποτιµώµενα στην εύλογη αξία µε µεταβολές καταχωρούµενες στα απ/τα χρ (2.000 Χ 995) (γ) Στην τρίτη περίπτωση Ιδια κεφάλαια ιαφορά αποτίµησης στην εύλογη αξία ιαθέσιµα προς πώληση χρ/κά περ. στοιχεία

23 17. Χρηµατικοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) άνεια και απαιτήσεις Η τράπεζα «Λ» (ή η Α.Β.Ε. «Κ») δάνεισε την (στον πελάτη «Π» προς 6%. Το κεφάλαιο και οι τόκοι θα καταβληθούν εφ άπαξ κατά την λήξη του δανείου την Ζητούνται οι λογιστικές εγγραφές στα βιβλία της Τράπεζας ( ή της ΑΒΕ «Κ») από την χορήγηση µέχρι και την εξόφληση του δανείου. 40

24 17α. Χρηµατικοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) άνεια και απαιτήσεις Κατά τη χορήγηση, άνεια (ή χορηγήσεις) Χρηµατ. ιαθέσιµα Κατά την άνεια (ή χορηγήσεις) Α/χρ Έσοδα τόκων x 6% Κατά την άνεια Α/χρ. Έσοδα τόκων Κατά την άνεια Α/χρ. Έσοδα τόκων και εφόσον εξοφληθεί ακριβώς την Χρηµατικά ιαθέσιµα άνεια (χορηγήσεις)

25 18. Χρηµατικοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) άνεια και απαιτήσεις Η Τράπεζα «Τ» χορήγησε, την τριετούς διάρκειας τοκοχρεωλογικό δάνειο µε επιτόκιο 6%.Το τοκοχρεωλύσιο καταβάλλεται από την πιστούχο στο τέλος κάθε ετήσιας περιόδου. Ζητούνται οι λογιστικές εγγραφές της Τράπεζας από την χορήγηση µέχρι την εξόφληση, µε δεδοµένο ότι ο οφειλέτης ανταποκρινόταν πάντοτε στις υποχρεώσεις του. Ο πίνακας εξοφλήσεως του δανείου έχει ως εξής: Τόκοι Χρεωλύσιο Τοκοχρεωλύσιο Υπόλ. ανείων

26 18α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) άνεια και απαιτήσεις Εγγραφή χορήγησης ( ) άνεια (χορηγήσεις) Χρηµατικά ιαθέσιµα Χρηµατικά ιαθέσιµα άνεια Α/Χ Τόκοι Πιστωτικοί Χρηµατικά ιαθέσιµα άνεια Α/Χ Τόκοι Πιστωτικοί Χρηµατικά ιαθέσιµα άνεια Α/Χ Τόκοι Πιστωτικοί

27 19. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη τους επενδύσεις. Η Τράπεζα "Χ" αγόρασε από την Τράπεζα της Ελλάδος (πρωτογενής αγορά) κρατικά αξιόγραφα διετούς διάρκειας, ονοµαστικής αξίας Η αγορά έγινε την ηµεροµηνία έκδοσης των Οµολόγων, την µε προεξοφλητικό επιτόκιο 6%. Τιµή αγοράς Παρούσα αξία : (1+0.06) 2 Λογιστική αντιµετώπιση µέχρι και την είσπραξη των κρατικών οµολόγων. 44

28 19α. ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις ( ΛΠ 32, 39). Κατεχόµενες µέχρι λήξη επενδύσεις Κρατικά Οµόλογα ιαθέσιµα (Τραπ. Ελλάδος) Τέλη α έτους Κατεχόµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις Κρατικά Οµόλογα Αποτελέσµατα χρήσεως (τόκοι) x 6% Τέλη β έτους Κατεχόµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις Κρατικά Οµόλογα Αποτελέσµατα χρήσεως ( ) x 6% Εξόφληση ιαθέσιµα Κατεχόµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις Κρατικά Οµόλογα

29 20. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39). ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη τους επενδύσεις Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου Η Τράπεζα "Τ" αγόρασε την επένδυση ονοµαστικής αξίας Η επένδυση είναι τριετής (λήγει την ), ηµεροµηνία κατά την οποία και επιστρέφεται η ονοµαστική αξία. Οι τόκοι που πληρώνει η επένδυση ετησίως ανέρχονται σε 0,5% επί της ονοµαστικής αξίας και καταβάλλονται την εκάστου έτους. Η αγορά της επένδυσης έγινε µετρητοίς έναντι και καταβλήθηκαν επιπλέον και 100, έξοδα αγοράς. Η Τράπεζα υπολόγισε το αποτελεσµατικό επιτόκιο (effective interest rate) σε 3,413% ετησίως και κατέταξε την επένδυση στις κρατούµενες ως την λήξη επενδύσεις. Να γίνουν οι εγγραφές αρχικής καταχώρησης και µεταγενέστερης αποτίµησης αυτής στη λήξη κάθε χρήσης (31.12.) καθ όλη τη διάρκειά της, καθώς και της είσπραξής της. Σηµείωση Αποτελεσµατικό επιτόκιο (effective interest rate) είναι ένα σταθερό επιτόκιο που δίδει την ονοµαστική αξία της επενδύσεως στη λήξη, ανεξαρτήτως ταµιακών ροών. ή είναι το επιτόκιο της επένδυσης που εφαρµοζόµενο στο εκάστοτε αναπόσβεστο κόστος δίδει την ονοµαστική αξία της επένδυσης στη λήξη. 46

30 20α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39). ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου ( ΛΠ 32, 39). Πίνακας Επένδυσης Αρχική (α) (β) (α-β) Αναπόσβεστο Επένδυση Τόκοι (Έσοδα) Ταµ. Ροές ιαφορά Κόστος ,413% Εγγραφές Κρατούµενες ως τη λήξη επενδύσεις ιαθέσιµα ιαθέσιµα 55 Κρατούµενες ως τη λήξη επενδύσεις 290 Πιστωτικοί τόκοι-έσοδα ιαθέσιµα 55 Κρατούµενες ως τη λήξη επενδύσεις 300 Πιστωτικοί τόκοι-έσοδα ιαθέσιµα 55 Κρατούµενες ως τη λήξη επενδύσεις 310 Πιστωτικοί τόκοι-έσοδα ιαθέσιµα Κρατούµενες ως τη λήξη επενδύσεις

31 21. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη τους επενδύσεις Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου (effective interest rate) ( ΛΠ 39). Η Τράπεζα "Τ" την αγόρασε επένδυση ονοµαστικής αξίας καταβάλλοντας έξοδα αγοράς 100. Η επένδυση είναι τριετής και αποδίδει σε ταµιακή βάση τόκους ως εξής: Το κεφάλαιο της επένδυσης (10.000) επιστρέφεται την Η Τράπεζα κατέταξε την επένδυση στην κατηγορία των "Κρατούµενων µέχρι τη λήξη επενδύσεων". Το πραγµατικό επιτόκιο της επένδυσης υπολογίσθηκε σε 3,136%. Να γίνουν οι εγγραφές αρχικής καταχώρησης και µεταγενέστερης αποτίµησης. 48

32 21α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39). ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη τους επενδύσεις Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου ( ΛΠ 39). Ο πίνακας της επένδυσης έχει ως εξής: Αξία κτήσεως Απόδοση (3,136%) Ροές τόκων Αναποσβ.κόστ ,136% ιαφορά (1) (2) (33) * (84) Εγγραφές Κρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις ιαθέσιµα ιαθέσιµα 300 Κρατουµ. µέχρι λ/ επενδ. 17 Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι έσοδα 317 * (1)= = (2)= = ιαθέσιµα 350 Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι έσοδα 317 Κρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις ιαθέσιµα Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι έσοδα 316 Κρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις

33 22..Λ.Π. 32, 39 Χρηµατοπιστωτικά µέσα. ( ΛΠ 32, 39) Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου 1o Παράδειγµα (χορήγηση δανείου από Τράπεζα) Έστω η Τράπεζα χορηγεί την δάνειο µε επιτόκιο 8%, εξοφλητέο την µε περίοδο χάριτος 1 έτους (κεφαλαιοποίηση τόκων). Οι τόκοι ( x 8%) είναι καταβλητέοι την και Το πραγµατικό επιτόκιο που προεξοφλεί ακριβώς το δάνειο είναι 5,197%. ( ίδεται µε την εντολή Εισαγωγή-Συναρτήσεις-Οικονοµικές- I.R.R. Οι ροές δίδονται µε αντίθετα πρόσηµα: [-( )]. Πίνακας απόσβεσης δανείου άνειο Πραγµ. Αποτίµηση Ροές (πριν την επιτόκιο ιαφορά Αναπόσβ. Τόκων αποτίµηση) 5,197 % Κόστος (25.329) (26.641) Ø Είσπρ.( ) Λογιστικές εγγραφές α) Κατά τη χορήγηση ( ) Χ Χορηγήσεις Π Ταµείο

34 β) Κατά την αποτίµηση Χ Χορηγήσεις Π Έσοδα(τόκοι) (Κεφαλαιοποίηση τόκων περιόδου χάριτος) γ) Κατά την αποτίµηση X Ταµείο Π Χορηγήσεις Έσοδα (τόκοι) δ) Κατά την αποτίµηση (εξόφληση) Χ Ταµείο Π Χορηγήσεις Έσοδα (τόκοι)

35 23. Χρηµατοπιστωτικά µέσα. ( ΛΠ 32, 39) Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου 2 ο Παράδειγµα (Λήψη δανείου από Τράπεζα) Εταιρία λαµβάνει, την , δάνειο από Τράπεζα ποσού µε σταθερό επιτόκιο 6% και εξοφλητέο την Οι τόκοι καταβάλλονται στο τέλος κάθε χρήσεως. Τα έξοδα του δανείου είναι Το πραγµατικό επιτόκιο είναι 7,938%. Να γίνουν οι λογιστικές εγγραφές από την λήψη του δανείου µέχρι και την εξόφληση του την , λαµβανοµένων υπόψη και των φορολογικών συνεπειών, δεδοµένου ότι τα έξοδα των εκπίπτονται φορολογικώς κατά την ηµεροµηνία (χρήση) καταβολής τους. Σηµειώνεται ότι η ανωτέρω εταιρεία συντάσσει τις οικονοµικές της καταστάσεις την κάθε έτους και ο συντελεστής φορολογίας εισοδήµατος ανέρχεται σε 25%. Πίνακας απόσβεσης δανείου άνειο (πριν την αποτ.) Πραγµ. Επιτ. 7,938% Ροές ιαφορές Αποτίµ. Αναπ. Κόστος Ø Εξόφληση Λογιστικές εγγραφές α) Κατά τη λήψη του δανείου Χ Ταµείο ( ) Π άνεια Τραπεζών

36 β) Κατά την Χ Τόκοι Έξοδα Π Ταµείο άνεια Τραπεζών Αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ ,25* Φόρος εισοδήµατος (έξοδο) 8.647,25 *Λογ. Αξία Φορολ. Βάση = ήτοι αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ. την Χ25%=8.647,25 γ) Κατά την Χ Τόκοι έξοδα Π Ταµείο άνεια Τραπεζών Αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ ,50 Φόρος Εισοδήµατος (έξοδο) 4.158, Χ25% δ) Κατά την (εξόφληση) Χ Τόκοι έξοδα άνεια Τραπεζών Π Ταµείο

37 Αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ ,75 Φόρος Εισοδήµατος (έξοδο) 4.488, Χ25% Αναβαλ. Φορολ. Υποχρεώσεις , , , , ,25 54

38 24. Χρηµατοπιστωτικά µέσα. (.Λ.Π. 32, 39) Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου 3 ον Παράδειγµα (αγορά οµολόγου) - (Κλιµακωτού επιτοκίου) Έστω αγορά οµολόγου 1250 την 1/1/2003, κατά την έκδοση, εξοφλητέου την Η απόδοση του οµολόγου κατ έτος έχει ως εξής: Ονοµ.αξία Ονοµ. Οµολόγου Επιτ. Τόκοι οµολόγου 1 ο έτος 1250 x 6% = 75 ( ) 2 ο έτος 1250 x 8% = 100 ( ) 3 ο έτος 1250 x 10% = 125 ( ) 4 ο έτος 1250 x 12% = 150 ( ) 5 ο έτος 1250 x 16% = 205 ( ) Αποτίµηση Ετήσιο Κεφάλαιο Αποτ.επιτ. 10% Τόκοι (ροές) ιαφορά Ετήσια αποτίµηση Αναπόσβεστο κόστος (16) (72) Ø (εξόφληση) 55

39 24α. Χρηµατοπιστωτικά µέσα ( ΛΠ 32, 39) Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου Λογιστικές εγγραφές α) Κατά την αγορά (1/1/2003) Χ Οµόλογα 1250 Π Ταµείο 1250 β) Κατά την αποτίµηση Χ Οµόλογα 50 Ταµείο 75 Έσοδα 125 γ) Κατά την αποτίµηση Χ Οµόλογα 30 Ταµείο 30 Π Έσοδα 130 δ) Κατά την αποτίµηση Χ Οµόλογα 8 Ταµείο 125 Έσοδα 133 ε) Κατά την αποτίµηση Χ Ταµείο 150 Π Έσοδα 134 Οµόλογα 16 56

40 .Λ.Π. 32,39 Χρηµατοπιστωτικά µέσα (συνέχεια) στ. Κατά την (εξόφληση οµολόγου) Χ Ταµείο( ) 1455 Π Οµόλογα 1322 Έσοδα 133 Με τις ανωτέρω εγγραφές: α) Κάθε χρόνο λογίζονται στα έσοδα. Οι τόκοι που αναλογούν στο πραγµατικό επιτόκιο και όχι οι τόκοι που πράγµατι εισπράττονται. β) Κάθε χρόνο αυξάνεται ή µειώνεται η αξία του οµολόγου προκειµένου να προσδιοριστεί η νέα αξία του (αναπόσβεστο κόστος). 57

41 25. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία αποτιµώµενα στην εύλογη αξία µε µεταβολές καταχωρούµενες στα αποτελέσµατα. Η επιχείρηση "ΛΑΜ Α" αγόρασε την µετοχές της "Ψ" στην τιµή των 2,5 τη µία. Η χρηµατιστηριακή τιµή της "Ψ" είχε κατά την ,7. Ποια η λογιστική αντιµετώπιση κατά την αγορά και κατά την αποτίµηση στο τέλος της χρήσεως Οµοίως, αν η χρηµατιστηριακή αξία την ήταν 2,4 κατά µετοχή. 58

42 25α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία αποτιµώµενα στην εύλογη αξία µε µεταβολές καταχωρούµενες στα αποτελέσµατα : Κατεχόµενες για κερδοσκοπία επενδύσεις ( µετ. x 2,5) ιαθέσιµα Κατεχόµενες για κερδοσκοπία επενδύσεις (α) ( x 2,7= ) Αποτελ. χρήσεως ή (β) Αποτελ. χρήσεως Κατεχόµενες για κερδοσκοπία επενδύσεις ( x 2,4 = = 1.000) 59

43 26. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοπιστωτικά µέσα. Η εταιρεία "Α" αγόρασε την , µετοχές της "Ψ", έναντι 5 τη µία. Η αγορά αυτή αποτελεί το 8% των κεφαλαίων της "Ψ". Κατά την ηµεροµηνία κλεισίµατος του Ισολογισµού, , η χρηµατιστηριακή αξία των µετοχών της "Ψ" ήταν 5,5 (ή 4,8). Ποια η λογιστική αντιµετώπιση της αγοράς και αποτίµησης των µετοχών της "Ψ" από την "Α", η οποία κατέταξε τις µετοχές αυτές στα " ιαθέσιµα προς πώληση περιουσιακά στοιχεία"; 60

44 26α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) ιαθέσιµα προς πώληση ιαθέσιµα προς πώληση Χρηµατ/κά περ. στοιχεία Χρηµατικά ιαθέσιµα (µετ x 5 έκαστη) α) ιαθ. Προς πώληση χρ/κά περ. στοιχεία 500 Ίδια κεφάλαια 500 ή β) Ίδια κεφάλαια 200 ιαθέσιµα προς πώληση χρ/κά στοιχεία 200 Στην περίπτωση (β) όταν η ανακτήσιµη αξία είναι µικρότερη της λογιστικής και η κατάσταση αυτή µονιµοποιείται, τότε η συσσωρευµένη ζηµία πρέπει να µεταφέρεται στα αποτελέσµατα χρήσεως. Το ποσό της ζηµίας που µεταφέρεται είναι η διαφορά µεταξύ του κόστους κτήσεως και της τρέχουσας πραγµατικής αξίας αν πρόκειται για συµµετοχικούς τίτλους. 61

45 27. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) άνεια και απαιτήσεις Αποµείωση της αξίας τους. Η "Α" δανείζει την 1/1/2001 στην "Β" για 3 έτη µε επιτόκιο 8% ανατοκιζόµενο ετησίως. Το δάνειο θα εξοφληθεί εφάπαξ την (τόκοι + κεφάλαιο). Προς το τέλος του 3 ου έτους διαπιστώνεται αδυναµία εξοφλήσεως του δανείου και συµφωνείται η αλλαγή των όρων του δανείου, που µετατρέπονται σε: Επιτόκιο 4% και παράταση εξοφλήσεως ενός έτους ( ). Ποια η λογιστική αντιµετώπιση από τη χορήγηση του δανείου ( ) µέχρι

46 27α. Χρηµατοπιστωτικά µέσα ( ΛΠ 32, 39) άνεια και απαιτήσεις αποµείωσης της αξίας της άνεια εισπρ. ιαθέσιµα » Α/Χ Τόκοι Πιστ » Α/Χ Τόκοι Πιστ. ( x 8%) A/X Ζηµία υποτ. άνεια εισπρ * άνεια εισπρ. Α/Χ Τόκοι πιστ. ( x 8%) » Α/Χ Τόκοι ( x 8%) * ιακανονισµός Αρχ. Κεφάλαιο i = 4% για 4 έτη. Τελική αξία (1+0,04) 4 = = Παρούσα αξία: = (ανακτήσιµο ποσό ) 2 1,08 Παρούσα αξία µελλοντικών ροών µε το αρχικό (πραγµατικό) επιτόκιο). Ζηµία διακ/σµού = άνειο άνειο (1) (4) (2) (5) (3) υπολ (6)

47 28. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) άνεια και απαιτήσεις. Αποµείωση της αξίας τους. Η "Α" πώλησε στην "Β" εµπορεύµατα αξίας την µε πίστωση 4 µηνών όπως συνηθίζεται για τέτοιου είδους εµπορεύµατα. Στο τέλος της προθεσµίας η "Β" λόγω δυσχέρειας ζήτησε παράταση 2 ετών, την οποία αποδέχθηκε η "Α". Το επιτόκιο για τέτοιου είδους πωλήσεις µε πίστωση είναι 8% (παρ. 11.Λ.Π. 18). Ποια η λογιστική αντιµετώπιση στα βιβλία της "Α"; 64

48 28α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) άνεια και απαιτήσεις. Αποµείωση της αξίας τους Πελάτες Πωλήσεις Υπολογισµός ζηµίας Παρούσα αξία απαίτησης = (1+ 0,08) Άρα ζηµία = = Αποτελέσµατα χρήσεως Πελάτες ( ) (Αντιθ. Λ/σµός) Πελάτες (Αντιθ. Λ/σµός) Αποτελέσµατα χρήσεως Έσοδα τόκου ( = x 8%) Πελάτες (Αντιθ. Λ/σµός) Αποτελέσµατα χρήσεως Έσοδα τόκων ( = ) x 8% ιαθέσιµα Πελάτες

49 29. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Αποµείωση της αξίας διαθεσίµων προς πώληση χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων. Η εταιρεία "Α" είχε αγοράσει το 1998 µετοχές της επιχείρησης "ΚΑΠΑ" που αντιπροσώπευαν το 6% του µετοχικού της κεφαλαίου έναντι (Μετοχές προς 10 η κάθε µία). Η "Α" ενέταξε τις µετοχές αυτές στην κατηγορία των διαθεσίµων προς πώληση περιουσιακών στοιχείων. Η εύλογη αξία των µετοχών της "ΚΑΠΑ" είχε κατά: Την ,5 η καθεµία Την » Την » Η "Α" κατά το κλείσιµο του Ισολογισµού της θεωρεί ότι η µείωση της αξίας των µετοχών της "ΚΑΠΑ" είναι αντικειµενικώς οριστική. Ποιες οι εγγραφές από την αγορά µέχρι ; 66

50 29α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Αποµείωση αξίας διαθεσίµων προς πώληση χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων Αγορά ιαθέσιµα προς πώληση χρηµ/κά περ. στοιχεία Χρηµατικά ιαθέσιµα (µετοχές x 10) Ίδια κεφάλαια ιαθ. προς πώληση χρηµ/κά περ. στοιχεία (Αντίθετος λ/σµός) ( µετ. x 8,5 = = ) Ίδια κεφάλαια ιαθέσιµα προς πώληση χρηµ/κά περ. στοιχεία (Αντίθ. Λ/σµός) ( µετ. x 7= = ) Ίδια κεφάλαια ιαθ. προς πώλ. χρηµ/κά περ. στοιχεία (Αντίθ. Λ/σµός) ( x 4= = Αποτελ. χρήσεως Ίδια κεφάλαια (µεταφορά σωρευµένης υποτιµήσεως σε αποτελέσµατα) 67

51 30. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Μετάταξη χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων από τη µια κατηγορία στην άλλη. Η Τράπεζα "Τ" αγοράζει την οµόλογα ονοµαστικής αξίας τριετούς διάρκειας µε προεξοφλητικό επιτόκιο 6% και τα κατατάσσει στην κατηγορία των κατεχοµένων, µέχρι τη λήξη τους, επενδύσεων. Την η Τράπεζα µετατάσσει τα οµόλογα αυτά στην κατηγορία των διαθεσίµων προς πώληση χρηµατοοικονοµικών στοιχείων. Η χρηµατιστηριακή αξία την ηµεροµηνία αυτή ανερχόταν σε Ζητείται η λογιστική αντιµετώπιση από την ηµεροµηνία αγοράς µέχρι και την

52 30α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Μετάταξη χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων από την µία κατηγορία στην άλλη Κρατ. µέχρι τη λήξη ιαθέσιµα * (παρούσα αξία Οµολόγων µε 6%) Κρατ. µέχρι τη λήξη Αποτελέσµατα χρήσεως ( x 6%) Κρατ. µέχρι τη λήξη Αποτελέσµατα χρήσεως ( = x 6%) ιαθ. προς πώληση Ίδια κεφάλαια ( )= Μεταφορά και αποτίµηση (1+ 0,06) * 3 =

53 31. Παρουσίαση Χρηµατοπιστωτικών µέσων από τον εκδότη τους στον Ισολογισµό του. Μέθοδος υπολειµµατικής εκτίµησης συµµετοχικού στοιχείου Χρεωστικό οµόλογο µε ενσωµατωµένο δικαίωµα µετατροπής σε κοινές µετοχές ( ΛΠ 32). Μια επιχείρηση εκδίδει µετατρέψιµες οµολογίες στην αρχή του έτους 1. Οι οµολογίες, τριετούς διάρκειας, εκδόθηκαν στο άρτιο µε ονοµαστική αξία κατά οµολογία και συνολικό προϊόν Τόκος πληρωτέος ετησίως στο τέλος του έτους µε ονοµαστικό επιτόκιο 6%. Κάθε οµολογία µετατρέψιµη, οποτεδήποτε µέχρι τη λήξη σε 250 κοινές µετοχές. Το ισχύον στην αγορά, για όµοιες οµολογίες χωρίς δικαίωµα µετατροπής, επιτόκιο είναι 9%. Να διενεργηθούν όλες οι σχετικές λογιστικές εγγραφές από την έκδοση του δανείου µέχρι και την µετατροπή του (ή εξόφλησή του) αφού ληφθούν υπόψη και οι φορολογικές συνέπειες µε δεδοµένα ότι: α) Με βάση τις φορολογικές διατάξεις, η φορολογική βάση του δανείου ισούται µε την ονοµαστική του αξία, ήτοι µε β) Ο συντελεστής φόρου εισοδήµατος είναι 30%. Η ανωτέρω επιχείρηση συντάσσει Ισολογισµό την κάθε έτους. 70

54 31α. Παρουσίαση χρηµατοπιστωτικών µέσων ( ΛΠ 32) είσπραξη 1000 x 2000 = (εκροή τόκοι) (εκροή τόκοι) (εκροή κεφ.) ΥΠΟΧΡ ΚΑΘ. ΘΕΣΗ ( 1+ 0,09 παρούσα αξία (1+ 0,09) ) (1+ 0,09) ιαθέσιµα Οµολ. άνειο Ίδια Κεφάλαια (Αποθεµατικό) Ίδια κεφάλαια (Αποθεµατικό) ,40 Αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ ,40 Λογ. Αξία (υποχρ) Φορολ. Βάση = , Χ30% Αποτελ. χρήσεως (τόκοι) ( x 9 %) ιαθέσιµα (τόκοι) Οµολ. άνειο

55 Αναβαλ. Φορολ. Υποχρ ,30 Φόρος Εισοδήµατος (έξοδο) ,30 Λογ. Αξία Φορολ. Βάση = , Χ 30%=31.669,10 άρα Αναβ. Φορολ. Υποχρ., , ,10 έναντι ,40, ήτοι οι αναβαλ. φορολ. υποχρ. πρέπει να µειωθούν κατά ,30. Η Χ25%=13.899, Αποτ. Χρήσεως (τόκοι) ( ) x 9% ιαθέσιµα Οµολ. άνειο Αναβαλ. Φορολ. Υποχρ , Χ30% Φόρος Εισοδήµατος (έξοδο) , Αποτ. Χρήσεως (τόκοι) ( ) x 9% ιαθέσιµα Οµολ. άνειο Αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ , Χ30% Φόρος Εισοδήµατος (έξοδο) , Οµολ. άνειο ( ) ιαθέσιµα

56 Οµολ. άνειο Αναβαλ. Φορολ. Υποχρεώσεις , , , , , ,40 73

57 32. Έσοδα ( ΛΠ 18) Η επιχείρηση "Α" την πώλησε στην επιχείρηση "Β" αγαθά έναντι τιµήµατος Στο τίµηµα περιλαµβάνεται και Φ.Π.Α. µε συντελεστή 19% που αποδίδεται µέχρι το τέλος Φεβρουαρίου Η είσπραξη του τιµήµατος (απαίτηση της «Α») συµφωνήθηκε να γίνει σε δύο ισόποσες ετήσιες δόσεις, την και Πωλήσεις τέτοιου είδους γίνονται συνήθως τοις µετρητοίς και σε περίπτωση πίστωσης, όπως η συγκεκριµένη πώληση, επιβαρύνονται µε ετήσιο επιτόκιο 6%. Να γίνουν, εκ µέρους της «Α», οι λογιστικές εγγραφές από την αρχική καταχώρηση του εσόδου µέχρι και τη λήξη της πίστωσης. 74

58 32α. Έσοδα ( ΛΠ 18) Σύµφωνα µε το.λ.π. αρ. 18, το έσοδο πρέπει να αποτιµάται στην εύλογη αξία του εισπραχθέντος ή εισπρακτέου ανταλλάγµατος και σε περίπτωση που ο διακανονισµός του τιµήµατος συνιστά στην ουσία χορήγηση πίστωσης, η εύλογη αξία του ανταλλάγµατος προσδιορίζεται µε προεξόφληση όλων των µελλοντικών εισπράξεων. Με βάση τα ανωτέρω: Η εύλογη αξία του ανταλλάγµατος ισούται µε την παρούσα αξία του που είναι: (1+ 0,06) (1+ 0,06) 2 = = Ο περιλαµβανόµενος στο τίµηµα των Φ.Π.Α. ανέρχεται: ,19 = = Συνεπώς, οι εγγραφές στα βιβλία της «Α» έχουν ως εξής: Αρχική καταχώρηση στις Απαιτήσεις Πωλήσεις * Ελλ. ηµόσιο / Φ.Π.Α (Τόκος = 8.330) Φ.Π.Α Κατά την απόδοση του Φ.Π.Α. στο Ελλ. ηµόσιο την

59 Ελλ. ηµόσιο Φ.Π.Α. ιαθέσιµα Κατά την είσπραξη της πρώτης δόσης την ιαθέσιµα Απαιτήσεις Τόκοι ( x 0,06) Κατά την είσπραξη της δεύτερης δόσης την ιαθέσιµα Απαιτήσεις Τόκοι ( ) x 0,06 76

60 33. Συµβάσεις κατασκευής έργων ( ΛΠ 11) Η τεχνική εταιρεία "Α" την ανέλαβε την κατασκευή ενός δρόµου για λογαριασµό του ηµοσίου, συνολικού συµβατικού εσόδου και προϋπολογιζόµενου συµβατικού κόστους Το έργο θα παραδοθεί στο ηµόσιο την Την το εκτελεσθέν συµβατικό κόστος σύµφωνα µε επιµέτρηση ανέρχεται σε Στη χρήση 2002 κατόπιν αναθεώρησης της σύµβασης το συνολικό συµβατικό έσοδο ανήλθε σε και το συνολικό συµβατικό κόστος εκτιµήθηκε σε Το συνολικό εκτελεσθέν συµβατικό κόστος την σύµφωνα µε επιµέτρηση ανέρχεται σε Με την παράδοση του έργου ( ) το τελικώς πραγµατοποιηθέν συµβατικό κόστος ανήλθε σε Να προσδιορισθούν κατά χρήση τα ποσά των εσόδων, εξόδων και κέρδους που πρέπει να καταχωρήσει η "Α" στις οικονοµικές καταστάσεις της. 77

61 33α. Συµβάσεις κατασκευής έργων ( ΛΠ 11) Συµβατικό έσοδο Κέρδος Συµβατικό έξοδο Εκτελεσθέν έργο: Συµβατικό κόστος Ποσοστό εκτελεσθέντος έργου 25% 80% 100% Έσοδα ( %) Έξοδα Κέρδος Έσοδα ( %) Έξοδα (µείον προηγούµενης χρήσης) κέρδος Έσοδα Έξοδα (µείον ) = κέρδος 78

62 34. Προβλέψεις (.Λ.Π 37) Τρίτοι διεκδικούν, τον εκέµβριο του 2004, µε αγωγές τους κατά της Αν. Τεχν. Ετ. <<Α>> το ποσό των για ζηµιές που τους προξένησαν τα συνεργεία της εταιρείας κατά την εκτέλεση εργασιών της. Οι αρµόδιες υπηρεσίες της εταιρείας <<Α>>, τεχνική, οικονοµική και νοµική διαπίστωσαν ότι, πράγµατι, οι ζηµιές που έγιναν στους ενάγοντες οφείλονται σε παραλείψεις και απροσεξίες των συνεργείων της, προσδιόρισαν, όµως, µε βάση τα πραγµατικά γεγονότα, τους, κατά το δυνατόν, ακριβείς υπολογισµούς και την πείρα του παρελθόντος από παρόµοια συµβάντα, ότι τελικώς η <<Α>> θα υποχρεωθεί να καταβάλει µετά τριετία, ήτοι τον εκέµβριο του 2007, όταν, όπως εκτιµάται, θα έχει περαιωθεί η δικαστική διαδικασία, το ποσό των Ζητείται να γίνουν οι λογιστικές εγγραφές, στα βιβλία της εταιρείας, σχετικά µε το ανωτέρω γεγονός, από τον εκέµβριο 2004 µέχρι και την εκταµίευση, τον εκέµβριο του 2007, του ποσού των που το ικαστήριο επιδίκασε εις βάρος της εταιρείας <<Α>>, λαµβανοµένων υπόψη και των φορολογικών συνεπειών, δεδοµένου ότι οι προβλέψεις αναγνωρίζονται φορολογικώς προς έκπτωση µόνο µε την καταβολή τους. Σηµειώνεται ότι: α) Η εταιρεία <<Α>> συντάσσει τις οικονοµικές της καταστάσεις στο τέλος κάθε έτους, ήτοι την , κ.λ.π. β) Το προεξοφλητικό επιτόκιο ανέρχεται σε 8% ετησίως και γ) Ο συντελεστής φόρου εισοδήµατος ανέρχεται σε 30%. 79

63 34 α Προβλέψεις ΛΠ 37 Εγγραφές εκεµβρίου 2004 Αποτελ. Χρήσεως (1) Προβλέψεις (1) Παρούσα αξία πρόβλεψης :(1+0,08) 3 Αναβαλλ. Φορολ. Απαιτ (2) Φόρος Εισοδ. ( απάνη) (2) Φορολ. Αξία Πρόβλεψης ( )- Φορολ. Βάση πρόβλεψης Ο=( )χ30% Εγγραφές απάνες τόκων (3) Προβλέψεις (3) Προβλέψεις, , Χ8% Αναβαλλ. Φορολ. Απαιτ (4) Φόρος Εισοδήµατος ( απάνη) (4) Σύνολο πρόβλεψης µη αναγνωριζόµενη φορολογικώς , ήτοι συσσωρευµένη Αναβαλλ. Φορ. Απαίτηση Χ30%= , έναντι , ήτοι ιαφορά = Ή Χ30% Εγγραφές απάνες τόκων (5) Προβλέψεις (5) Πρόβλεψη Χ8% Αναβαλλ. Φορολ. Απαιτ (6) Φόρος Εισοδ. (δαπάνη) (6) Ισχύει κατ αναλογία η σηµείωση (4) 80

64 Εγγραφές εκεµβρίου 2007 απάνες τόκων Προβλέψεις Χ8% Αναβ. Φορολ. Απαιτ Φόρος Εισοδ. ( απάνη) Χ30% Αποτ. Χρήσεως Προβλέψεις ιαθέσιµα Φόρος Εισοδ. ( απάνη) Αναβαλλ. Φορολ. Απαιτ Πρόβλεψη Αναβαλλ. Φορολ. Απαιτ

65 35. Επενδύσεις σε συγγενείς Μέθοδος της Καθαρής Θέσεως Την η εταιρεία Α αγόρασε µετρητοίς το 25% των µετοχών της εταιρείας Β έναντι του ποσού των Η λογιστική και η εύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της Β κατά την αγορά είχε ως εξής: Λογιστική αξία Εύλογη αξία ιαφορές Ποσοστό Α 25% Οικόπεδα Κτίρια Απαιτήσεις (12.000) (3.000) ιαθέσιµα Υποχρεώσεις (88.000) (88.000) 0 0 Καθαρή θέση Να γίνουν: Όλες οι λογιστικές εγγραφές για τις χρήσεις 2005 και 2006 που απαιτούνται για την εφαρµογή της µεθόδου της καθαρής θέσης, λαµβάνοντας υπόψη και τα εξής: Το καθαρό µετά από φόρους αποτέλεσµα για τις χρήσεις 2005 και 2006 της Β ήταν κέρδος και (10.000) ζηµία αντίστοιχα. Στη χρήση 2006 κατεβλήθη από τη Β µέρισµα συνολικού ποσού Τα κτίρια της Β έχουν εναποµένουσα, µετά την ηµεροµηνία αγοράς, ωφέλιµη ζωή, 15 χρόνια. Οι απαιτήσεις της Β εισπράχθηκαν στο σύνολό τους (48.000) εντός της χρήσης Η διαφορά των οφείλετο σε επισφάλειες που δεν είχαν αναγνωρισθεί από τη Β. Η επίπτωση από τους φόρους εισοδήµατος να µη ληφθεί υπόψη. 82

66 35α. Επενδύσεις σε συγγενείς Μέθοδος της Καθαρής Θέσεως Συµµετοχές σε συγγενείς: Εύλογη αξία Υπεραξία ιαθέσιµα Συµµετοχή σε συγγενείς Αποτελέσµατα από συγγενείς /15 = (Απόσβεση διαφοράς παγίων) Κέρδος = (3.000) ( ιαφορά επισφαλών απαιτήσεων) (2.000) Συµµετοχή σε συγγενείς Αποτελέσµατα από συγγενείς x 25% 2006 ιαθέσιµα Συµµετοχή σε συγγενείς x 25% Αποτελέσµατα από συγγενείς Συµµετοχή σε συγγενείς /15 = Απόσβεση διαφοράς κτιρίων Αποτελέσµατα από συγγενείς Συµµετοχή σε συγγενείς (10.000) x 25% = Ζηµία χρήσεως

67 36. Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις και Λογιστική Επενδύσεων σε θυγατρικές ( ΛΠ 27, ΠΧΠ 3) Η επιχείρηση "Μ" αγοράζει το 75% της εταιρείας "Θ". Κατά την ηµεροµηνία αγοράς και την ηµεροµηνία της ανταλλαγής: Η "Θ" έχει Λογιστική Καθαρή Θέση Η "Θ" έχει Πραγµατική Καθαρή Θέση ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ 1. Ποιες οι λογιστικές εγγραφές πρέπει να διενεργηθούν στα βιβλία της Μητρικής «Μ» προκειµένου να κατανεµηθεί το κόστος αγοράς µεταξύ των λογαριασµών «Συµµετοχές, εύλογη αξία» και «Συµµετοχές, υπεραξία» αν η αγορά πραγµατοποιήθηκε: Α) έναντι ποσού καταβαλλοµένου: (α) είτε αµέσως τοις µετρητοίς (β) είτε µετά από δύο έτη από την αγορά. Στην περίπτωση αυτή στο τέλος της διετίας θα καταβληθεί το ποσό των , στο οποίο περιλαµβάνονται και τόκοι µε επιτόκιο 6%, ήτοι (γ) είτε µε την έκδοση µετοχών της αγοράστριας, η εύλογη (χρηµατιστηριακή) αξία ανέρχεται για καθεµία σε 5, ενώ η ονοµαστική αξία είναι για κάθε µια µετοχή 1,6. Β) έναντι ποσού µετρητοίς. 2. Πώς αποτιµάται η αναλογία της Μειοψηφίας στη θυγατρική «Θ» για την εµφάνιση στον ενοποιηµένο ισολογισµό της Μητρικής «Μ». 84

68 36α. Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις και Λογιστική Επενδύσεων σε Θυγατρικές ( ΛΠ 27, ΠΧΠ 3) 1) Κατανοµή κόστους αγοράς (α) Αγορά στο ποσό των τοις µετρητοίς. Πραγµατική καθαρή θέση Αναλογία µητρικής x 75% = Αγορά Υπεραξία Συµµετοχές σε θυγατρικές Εύλογη αξία Υπεραξία * ιαθέσιµα * Σύµφωνα µε το ΠΧΠ αρ.3 54 & 55, η θετική υπεραξία δεν αποσβένεται. Ελέγχεται µόνο για αποµείωση σύµφωνα µε το ΛΠ αρ. 36. (β) Αγορά µε πίστωση Παρούσα αξία τιµήµατος (1+ 0,06) 2 = Συµµετοχές σε θυγατρικές Εύλογη αξία Υπεραξία Υποχρεώσεις ** Οφειλόµενο ποσό Μη δεδουλ. χρηµ/κό έξοδο (34.000) ** Οι υποχρεώσεις πρέπει να καταχωρούνται αρχικά, αλλά και να εµφανίζονται στις οικονοµικές καταστάσεις, στην παρούσα αξία τους. 85

69 (γ) Αγορά έναντι µετοχών της αγοράστριας Τίµηµα αγοράς , άρα πρέπει να εκδοθούν µετοχές :5=55.000, µε ονοµαστική αξία x 1,6 = Συµµετοχές σε θυγατρικές Εύλογη αξία Υπεραξία Μετοχικό κεφάλαιο Αποθεµατικό υπέρ το άρτιο ( x (5-1,6)) Β Αγορά έναντι ποσού Συµµετοχές σε θυγατρικές Εύλογη αξία ιαθέσιµα Αποτελ. χρήσεως (αρνητική υπεραξία)*** *** Όταν προκύπτει αρνητική υπεραξία, αυτή µεταφέρεται σε πίστωση των αποτελεσµάτων χρήσεως ως κέρδος (βλ. ΠΧΠ αρ.3). 2) Προσδιορισµός δικαιωµάτων Μειοψηφίας ικαιώµατα αγοράστριας «Μ» x 75% = ικαιώµατα Μειοψηφίας x 25% = Σύνολο εύλογης αξίας Τα δικαιώµατα της µειοψηφίας λογίζονται επί των ιδίων κεφαλαίων που προκύπτουν από τις εύλογες αξίες των επιµέρους περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων που προσδιορίστηκαν κατά την αγορά από τη µητρική. 86

70 37. Ενοποιήσεις Επιχειρήσεων ( ΛΠ 27 και ΠΧΠ 3). Η εταιρεία "Α" την αγόρασε µετρητοίς το 70% των µετοχών της εταιρείας "Β" έναντι ποσού των 150. Η Λογιστική και η εύλογη αξία των επιµέρους περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της "Β" κατά την ηµεροµηνία αγοράς έχει ως εξής: «Β» Λογ. Αξία Πραγµ. Αξία Πάγια Αποθέµατα Απαιτήσεις ιαθέσιµα Υποχρεώσεις (75) (87) Σύνολο Ισολογισµός της "Α" αµέσως πριν την αγορά έχει ως εξής: "Α" ιαθέσιµα Μετοχικό Κεφάλαιο Να γίνει η εγγραφή αγοράς της "Β" από την "Α", οι εγγραφές ενοποίησης και ο ενοποιηµένος Ισολογισµός της "Α" και "Β" αµέσως µετά την αγορά. Οι φορολογικές συνέπειες να µην ληφθούν υπόψη. 87