Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

Transcript

1 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Περίσσευμα χρημάτων ΜΕΣΑΖΩΝ Τράπεζα Ανάγκη για χρηματοδότηση ΚΑΤΑΘΕΤΕΣ ΔΑΝΕΙΖΟΜΕΝΟΣ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Συμβολή στην Οικονομία Συμβολή στην Κοινότητα ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΩΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ο ρόλος των Τραπεζών στη σημερινή εποχή είναι πολύ σημαντικός αφού συνεισφέρουν στην κοινότητα, την οικονομία και την ευημερία ενός έθνους. Οι τραπεζικοί υπάλληλοι συμβάλλουν στην εκπλήρωση αυτού του ρόλου αφού αποτελούν τον σύνδεσμο μεταξύ της Τράπεζας και των πελατών της αλλά και της κοινότητας. Για το λόγο αυτό, οι τραπεζικοί υπάλληλοι πρέπει να έχουν πολύ καλή γνώση των τραπεζικών προϊόντων, των υπηρεσιών που προσφέρονται, των πολιτικών και των πρακτικών που ακολουθούνται.

2 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥ 1. ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ 2. ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ Τους πελάτες Τους μέτοχους Την τράπεζα 3. ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΤΟΥ ΠΕΛΑΤΗ (κώδικας ηθικής) ο οποίος υποχρεώνει τις τράπεζες να κοινοποιούν οποιεσδήποτε αλλαγές (ανεξαρτήτως μεγέθους) στην πολιτική τους στις ελεγκτικές αρχές. 4. ΆΣΚΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΣΜΟΥ Συμπεριφορά Κόσμια εμφάνιση Οργάνωση της εργασίας αποτελεσματικά Θετικότητα Σιγουριά στο χειρισμό προβλημάτων

3 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ Πωλήσεις Λειτουργίες προσφοράς υποστήριξης στους υπαλλήλους πρώτων γραμμών Ηλεκτρονικό εμπόριο Τεχνολογία ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Σεμινάρια παρακολούθηση μαθημάτων σε κολέγια εξειδικευμένα πιστοποιητικά ΑΙΒ Βασικοί Χρήστες Μεγάλοι καταθέτες Επενδυτές Δανειζόμενοι Επιχειρήσεις ΠΕΛΑΤΕΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

4 ΟΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Πιστωτικές Ενώσεις (Credit Unions) Στεγαστικά Ταμιευτήρια (Saving and Loan Associations S&Ls) Χρηματιστηριακές Επιχειρήσεις (Brokerage Firms) Χρηματοδοτούσες Εταιρείες (Finance Companies) Ασφαλιστικές Εταιρείες Αμοιβαία Κεφάλαια (Mutual Funds) Αμοιβαία Κεφάλαια Χρηματαγοράς (Money Market Funds) Εταιρείες παροχής ενυπόθηκων δανείων (Mortgage Companies) Εταιρείες παροχής χρημάτων (Money Service Businesses) Πιστωτικές Ενώσεις (Credit Unions) Συνεταιρισμοί Εκτός του γενικότερου εποπτικού πλαισίου Όλα τα μέλη έχουν κάτι κοινό Χαμηλά κόστη και χρεώσεις Στεγαστικά Ταμιευτήρια (Saving and Loan Associations S&Ls) Εποπτικό πλαίσιο Εξειδικεύονται σε στεγαστικά δάνεια Μέρος της κρατικής πολιτικής σε σχέση με την στέγαση Επενδυτικές τράπεζες Συμβουλεύουν επιχειρήσεις για εξεύρεση κεφαλαίων Διαμεσολαβητές Διαχειριστές χαρτοφυλακίων Εξασφαλίζουν νέες εκδόσεις μετοχών και ομολόγων Δίνουν επενδυτικές συμβουλές

5 Επενδύουν και δικά τους κεφάλαια Συνήθως θυγατρικές εταιρείες μεγάλων βιομηχανικών εταιρειών Χρηματοδοτούν αγορές δικών τους προϊόντων Πολύ σύνηθες στην αγορά αυτοκινήτου Ασφαλιστικές Εταιρείες Επενδυτικά προγράμματα Προγράμματα ασφάλισης Ζωής Ομαδικά προγράμματα Ατομικά προγράμματα Αμοιβαία Κεφάλαια (Mutual Funds) Ανοικτού τύπου Κλειστού τύπου Μετοχές Ακίνητα Αμοιβαία Κεφάλαια Χρηματαγοράς (Money Market Funds) Επενδύουν σε καταθετικά προϊόντα συνήθως μέχρι 3 μήνες ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Κεντρική Τράπεζα Κύπρου Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου

6 ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΛΕΞΗ 2

7 Η ΤΡΑΠΕΖΑ ΩΣ ΝΟΜΙΜΑ ΙΔΡΥΘΕΙΣΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΟΝΤΟΤΗΤΑ Επιχειρηματική οντότητα Νόμιμα ιδρυθείσα επιχείρηση με μετόχους, διευθυντές και ανώτερους υπάλληλους Λειτουργεί με σκοπό το κέρδος Μετοχικό κεφάλαιο Διοικητικό Συμβούλιο Περιορισμένη ευθύνη ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑ Vs ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η Δημόσια εταιρεία έχει το δικαίωμα να απευθυνθεί στο ευρύ κοινό για έκδοση κεφαλαίων μέσω αγοράς νέας έκδοσης μετοχών Μόνο η δημόσια εταιρεία μπορεί να εγγραφεί στο Χρηματιστήριο Πολύ περισσότερες οι υποχρεώσεις της δημόσιας εταιρείας για σκοπούς διαφάνειας

8 ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Δ.Σ. Μη εκτελεστικός Προεδρεύει στις συνεδρίες του ΔΣ και δεν έχει οποιαδήποτε εκτελεστικά καθήκοντα. Συγκαλεί Γενικές Συνελεύσεις των μετόχων ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Εκτελεστικός Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας (CEO Chief Executive Officer) είναι και ο Α Εκτελεστικός Σύμβουλος Υπεύθυνος για την εφαρμογή των πολιτικών Επίβλεψη των ημερήσιων λειτουργιών.

9 ΤΜΗΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Το τμήμα επιχειρηματικών τραπεζικών λειτουργιών Το τμήμα καταναλωτικών τραπεζικών λειτουργιών Το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού Το τμήμα επεξεργασίας δεδομένων/λειτουργιών Το τμήμα διαχείρισης κεφαλαίων Το τμήμα οικονομικών Το τμήμα ελέγχου/επιθεώρησης δανείων Το τμήμα διεθνών υπηρεσιών Το τμήμα πωλήσεων και μάρκετινγκ Το τμήμα ηλεκτρονικών συναλλαγών

10 ΤΜΗΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ Αρμόδιο για τις παροχές δανείων, καταθέσεων και υπηρεσιών πληρωμών σε επιχειρηματικούς πελάτες. ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ Αρμόδιο για τις παροχές δανείων, καταθέσεων και υπηρεσιών πληρωμής σε προσωπικούς πελάτες. ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ Αρμόδιο για τη στρατολόγηση, κατάρτιση, ανάπτυξη και αποζημίωση του προσωπικού της τράπεζας. ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ/ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ Αρμόδιο για την παράδοση υψηλής ποιότητας πληροφοριών στους πελάτες. ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Αρμόδιο για την εξισορρόπηση της ρευστότητας, του εισοδήματος και της ασφάλειας των κεφαλαίων της τράπεζας. ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρμόδιο για την παροχή πληροφοριών ως προς το πόσο αποτελεσματικά και επικερδώς λειτουργεί η τράπεζα. ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ/ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΔΑΝΕΙΩΝ Αρμόδιο για τον έλεγχο της ασφάλειας της τράπεζας που μπορεί να μειωθεί από τους εσωτερικούς (απάτη) ή εξωτερικούς κινδύνους (αγορά) ή από τα χαμηλής ποιότητάς δάνεια. ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Αρμόδιο για τις διεθνείς ανάγκες των προσωπικών και των επιχειρηματικών πελατών της τράπεζας. ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Αρμόδιο να εντοπίζει νέες κατηγορίες πελατών, να αναγνωρίζει τις ανάγκες τους και να προωθεί στρατηγικές και διαφημίσεις των προϊόντων και των υπηρεσιών. ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ Αρμόδιο για τις τραπεζικές εργασίες που προσφέρονται ηλεκτρονικά.

11 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (FHCS) Οι χρηματοοικονομικές εταιρίες συμμετοχών είναι μεγάλες επιχειρήσεις που είναι συνήθως ιδιοκτήτες περισσότερων από μιας τράπεζας σε διαφορετικές πολιτείες έτσι ώστε μπορούν να έχουν τραπεζικές λειτουργίες σε διάφορες χώρες καθώς επίσης και να προσφέρουν άλλες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (ασφαλιστικών εταιρειών, μεσιτικών, κ.λπ.). Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Ο δανεισμός μιας τράπεζας είναι ο σημαντικότερος παράγοντας στον οποίο η κεντρική τράπεζα συγκεντρώνεται για να ασκήσει τη νομισματική πολιτική της. Οι χρηματοοικονομικοί ενδιάμεσοι (financial intermediaries) παίρνουν κεφάλαια από τους καταναλωτές τις επιχειρήσεις και την κυβέρνηση και τα δανείζουν σε εκείνους που χρειάζονται επιπρόσθετα κεφάλαια. Οι χρηματοοικονομικοί ενδιάμεσοι μπορούν να δανείσουν άμεσα ή έμμεσα τους πελάτες τους ως εξής: Άμεσα μέσω δανείων Έμμεσα δάνεια μέσω αγορών ομολόγων ΤΟ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΟ ΧΡΗΜΑ ΣΤΗΝ ΟΙΚΝΟΜΙΑ ΚΑΙ Η Κ.Τ. Η Κεντρική Τράπεζα μπορεί να αυξήσει το χρήμα στην αγορά είτε με την αγορά ομολόγων ή με το να δανείζει τις τράπεζες. Στις περισσότερες χώρες σήμερα, η μεγαλύτερη προσφορά χρήματος στην οικονομία προέρχεται από καταθέσεις. Τα δάνεια που παραχωρούν οι τράπεζες αυξάνουν το χρήμα στην αγορά πέραν των βασικών χρημάτων που αρχικά δημιούργησε η Κεντρική Τράπεζα. Η ΚΤ ελέγχει την διαδικασία δημιουργίας χρήματος από τραπεζικά δάνεια μέσω οδηγιών για ελάχιστα αποθεματικά ή ελάχιστη κεφαλαιουχική επάρκεια.

12 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Υποθέστε ότι μια εμπορική τράπεζα δέχεται μετρητά από διάφορους πελάτες συνολικής αξίας $ υπό μορφή καταθέσεων απαίτησης. Περαιτέρω υποθέστε ότι η κεντρική τράπεζα υπαγορεύει ότι 10% όλων των καταθέσεων κρατιούνται σε μετρητά ως αποθεματικά για να εκπληρώνονται οι καθημερινές υποχρεώσεις της τράπεζας (πληρωμή επιταγών των πελατών, αναλήψεις, κ.λ.π.). Από τις $ υπό μορφή καταθέσεων, οι $ είναι ανάγκη να κρατηθούν σε μετρητά (αποθεματικά) ενώ οι υπόλοιπες $ κατατίθενται στην κεντρική τράπεζα της περιοχής ως πλεονάζοντα αποθεματικά και είναι διαθέσιμα για δανεισμό. Υποθέστε ότι ένας πελάτης που θέλει να αγοράσει ένα σπίτι έρχεται σε αυτήν την εμπορική τράπεζα ζητώντας ένα στεγαστικό δάνειο αξίας $ Η εμπορική τράπεζα ανοίγει έναν λογαριασμό για εκείνο τον πελάτη και καθιστά $ διαθέσιμες στον/στην πελάτη για να πληρώσει για το νέο σπίτι του/της. Ο ισολογισμός της εμπορικής τράπεζας έχει ως εξής: Πριν από το δάνειο: Ενεργητικό Παθητικό Μετρητά $ Καταθέσεις $ Υποχρεωτικά Αποθεματικά $ Πλεονάζον αποθεματικό $ Μετά από το δάνειο: Ενεργητικό Παθητικό Μετρητά $ Καταθέσεις $ Νέο στεγαστικό δάνειο $ Νέα Κατάθεση $ Υποχρεωτικά Αποθεματικά $ Πλεονάζον αποθεματικό $

13 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ (Συνέχεια) Η τράπεζα δημιούργησε νέο χρήμα $ στην οικονομία μέσω της κατάθεσης απαίτησης για τον πελάτη που θέλει να αγοράσει ένα νέο σπίτι. Επιτυχώς ολοκληρώνοντας την αίτηση δανείου του/της ο πελάτης εκδίδει μια επιταγή για $ για να πληρώσει για το νέο σπίτι του/της. Η επιταγή παρουσιάζεται στην τράπεζα για πληρωμή από την τράπεζα της κτηματομεσιτικής εταιρίας που πώλησε το σπίτι στον πελάτη. Ο ισολογισμός της εμπορικής τράπεζας μετά από την πληρωμή της επιταγής έχει ως εξής: Ενεργητικό Παθητικό Μετρητά $ Καταθέσεις $ Νέο στεγαστικό δάνειο $ Υποχρεωτικά Αποθεματικά $ Πλεονάζον αποθεματικό $0 Τα υποχρεωτικά αποθεματικά στη κεντρική τράπεζα είναι $ (10% των συνολικών καταθέσεων). Η εμπορική τράπεζα δεν μπορεί πλέον να χορηγήσει νέα δάνεια δεδομένου ότι έχει $0 πλεονάζον αποθεματικό. Εντούτοις, οι $ που πληρώθηκαν για το σπίτι από τον πελάτη εμφανίζονται τώρα ως κατάθεση απαίτησης στον λογαριασμό του κτηματομεσίτη με την τράπεζά του. Εκείνη η τράπεζα θα κρατήσει $ (10% ως υποχρεωτικά αποθεματικά) και θα έχει τις υπόλοιπες $ για δάνεια που θα δημιουργήσουν επιπρόσθετες καταθέσεις (νέο χρήμα στην οικονομία) και που θα επιτρέψουν επιπρόσθετα δάνεια.

14 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΚΑΤΑΘΕΤΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ

15 Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ Η λειτουργία της κατάθεσης είναι η παραδοσιακή τραπεζική λειτουργία της αποδοχής κεφαλαίων που πιστώνονται στον λογαριασμό του πελάτη. Αυτά τα κεφάλαια μπορούν να κατατεθούν στους τραπεζικούς λογαριασμούς με τρεις τρόπους: Μετρητά Επιταγές Ηλεκτρονικές μεταφορές Ασφάλεια Διενέργεια πληρωμών Τόκοι ΛΟΓΟΙ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ

16 Ασφάλεια Κατάθεσης και Ευκολία Πελατών Ασφάλεια στην φύλαξη Προσοχή που δίνονται τα δάνεια επιλογές στους πελάτες τους μέσω των οποίων μπορούν να διεξάγουν τραπεζικές συναλλαγές σχεδόν οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της ημέρας ή της νύχτας: Υπηρεσίες του ATM drive through Tραπεζικές Λειτουργίες Διαδικτύου Ταμεία Καταστημάτων

17 ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΟΨΕΩΣ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΚΕΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ Οι καταθέσεις όψεως συνήθως δεν πληρώνουν τόκο και επομένως το κέρδος της τράπεζας που προέρχεται από τις καταθέσεις όψεως είναι σημαντικά υψηλότερο έναντι του κέρδους που η τράπεζα κάνει από τους λογαριασμούς ταμιευτηρίου η προθεσμίας. Οι καταθέσεις ταμιευτηρίου είναι καταθέσεις που απαιτούν συνήθως μια ειδοποίηση επτά ημερών προτού να αποσύρει ο πελάτης όλα η κάποια από τα χρήματα του από τον λογαριασμό. Οι προθεσμιακές καταθέσεις έχουν μια ημερομηνία ωριμότητας (7 ημέρες από την κατάθεση μέχρι ένα έτος) κατά την οποία ο πελάτης λαμβάνει το επιτόκιο που ο λογαριασμός προσφέρει. ΤΥΠΟΙ ΚΑΤΑΘΕΤΙΚΩΝ ΑΞΙΩΝ Τραπεζογραμμάτια μετρητά σε χαρτονομίσματα και κέρματα Άμεσα Ρευστοποιήσιμα Στοιχεία Επιταγές Άμεση πίστωση σημαίνει ότι μια κατατεθειμένη επιταγή εμφανίζεται στην πιστωτική πλευρά του λογαριασμού αμέσως. Υπό όρους πίστωση σημαίνει ότι η τράπεζα έχει το δικαίωμα να κάνει αντίστροφη συναλλαγή εάν η επιταγή επιστρέφεται απλήρωτη από την τράπεζα του πελάτη που την έκδωσε. Τα άμεσα ρευστοποιήσιμα στοιχεία μπορούν να διεκπεραιωθούν σε μεγάλη ποσότητα αλλά δεν προσφέρουν άμεση πρόσβαση σε μετρητά ακόμα κι αν ο λογαριασμός πιστώνεται την ώρα της κατάθεσης.

18 Προς είσπραξη υπόλοιπο Vs Διαθέσιμο Υπόλοιπο Προς Είσπραξη Υπόλοιπο + Αξία προς Είσπραξη = Υπόλοιπο Το Διαθέσιμο Υπόλοιπο ενός λογαριασμού είναι το προς είσπραξη υπόλοιπο μείον οποιεσδήποτε δεσμεύσεις (hold) συν καταχωρημένες πιστώσεις που θα γίνουν στο εγγύς μέλλον. Μια δέσμευση είναι ένας περιορισμός στην πληρωμή του συνόλου ή μέρους του υπολοίπου ενός λογαριασμού. Μια καταχωρημένη πίστωση που θα γίνει στο εγγύς μέλλον είναι μια ένδειξη ότι μια πίστωση θα καταχωρηθεί στον λογαριασμό κατά τη διάρκεια της επόμενης περιόδου κατάθεσης.

19 ΠΩΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ Στα ταμεία ΑΤΜ Άμεση Κατάθεση: Αυτή περιλαμβάνει μεταφορές χρημάτων χρησιμοποιώντας τις υπηρεσίες ACH (Αυτοματοποιημένου Γραφείου Συμψηφισμού) που στέλνει χρήματα από έναν λογαριασμό σε άλλο ηλεκτρονικά. Αυτή η υπηρεσία είναι ιδανική για την πληρωμή μαζικών μισθών. Τηλεφωνικές Τραπεζικές Λειτουργίες: Ο πελάτης εξουσιοδοτεί την τράπεζα από το τηλέφωνο να μεταφέρει χρήματα από ένα λογαριασμό του σε άλλο. Το τηλεφώνημα ηχογραφείται. Τραπεζικές Λειτουργίες μέσω Ηλεκτρονικού Υπολογιστή ή Διαδικτύου Μηχανήματα Αυτόματων Συναλλαγών (ATM): Ο πελάτης μπορεί να κάνει μια κατάθεση από το ATM ή να μεταφέρει χρήματα μεταξύ λογαριασμών. Ηλεκτρονική Αποστολή Κεφαλαίων: Ο πελάτης μπορεί να μεταφέρει χρήματα από τον λογαριασμό του/της στο λογαριασμό κάποιου άλλου με την ίδια η κάποια άλλη τράπεζα. Συνήθως, ο πελάτης χρεώνεται για αυτήν την υπηρεσία.

20 ΤΥΠΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ Τρεχούμενοι λογαριασμοί λογαριασμός συναλλαγών με βιβλιάριο επιταγών και χρεωστική κάρτα. Είναι διαθέσιμα σε 1η ζήτηση και συνήθως δεν είναι τοκοφόρος Λογαριασμοί αποταμίευσης αποδίδει περιοδικούς τόκους, μηνιαίως ή ανά τρίμηνο. Λογαριασμός αποταμιεύσεων ειδικού σκοπού χρησιμοποιείται στο τέλος του έτους για αγορές λόγω εορτών. Χρηματιστηριακός λογαριασμός Για αγορά μετοχών Πιστοποιητικό Κατάθεσης (προθεσμίας) κατάθεση χρονικής διάρκειας με συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης και σταθερό επιτόκιο. Ανάληψη πριν τη λήξη συνοδεύεται με επιπλέον έξοδα. ΤΥΠΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ Ατομικοί Λογαριασμοί Κοινοί Λογαριασμοί Διαζευκτικοί με πλήρες δικαίωμα σε κληρονομιά είναι όταν λογαριασμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε εκ των 2 συμβαλλόμενων μερών. Σε περίπτωση θανάτου του ενός συμβαλλόμενου μέρους, το άλλο συμβαλλόμενο μέρος καθίσταται ο μόνος ιδιοκτήτης του λογαριασμού. Αλληλέγγυοι είναι όταν αμφότερα τα συμβαλλόμενα μέρη πρέπει να λειτουργούν τον λογαριασμό μαζί για κάθε συναλλαγή. Διαχειριστικοί Λογαριασμοί λογαριασμοί που γονείς ανοίγουν για τα παιδιά τους μπορούν να ανοίξουν αυτούς τους λογαριασμούς οι εκτελεστές ή οι διαχειριστές της περιουσίας ενός αποθανόντος πελάτη.

21 Κατά το άνοιγμα προσωπικών λογαριασμών, οι τράπεζες απαιτούν συνήθως τις ακόλουθες πληροφορίες από τον πελάτη: Κύριο έγγραφο αναγνώρισης ταυτότητας. Αυτό είναι ένα επίσημο έγγραφο που φέρει τη φωτογραφία του ατόμου (διαβατήριο, άδεια οδήγησης, κ.λπ.). Λογαριασμός κοινής ωφέλειας για επιβεβαίωση της διεύθυνσης κατοικίας Συστάσεις από άτομα που γνωρίζουν τον πελάτη προκειμένου να καθιερωθεί η φήμη του πελάτη Κάρτα υπογραφής προκειμένου να υπάρχει δείγμα της υπογραφής του πελάτη Πληρεξούσιο σε περίπτωση που ο πελάτης θέλει να δώσει την άδεια σε κάποιο άλλο να εκδίδει επιταγές ή να διαχειρίζεται τον λογαριασμό. Ένα πληρεξούσιο θα παύει να ισχύει με το θάνατο του προσώπου που το χορήγησε.

22 ΤΥΠΟΙ ΚΑΙ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ Λογαριασμοί Ατομικής Επιχείρησης Λογαριασμοί Συνεταιρισμών Λογαριασμοί Εταιριών Λογαριασμοί Δημοσίων Αρχών Λογαριασμοί Μη κερδοσκοπικών Οργανισμών Λογαριασμοί Ατομικής Επιχείρησης Μια ατομική επιχείρηση είναι μια επιχείρηση της οποίας ιδιοκτήτης είναι ένα άτομο. Η επιχείρηση μπορεί να έχει ένα χωριστό όνομα. Κατά το άνοιγμα ενός τέτοιου λογαριασμού η τράπεζα θα ζητήσει τα εξής: Κύριο έγγραφο αναγνώρισης ταυτότητας. Αυτό είναι ένα επίσημο έγγραφο που φέρει τη φωτογραφία του ατόμου (διαβατήριο, άδεια οδήγησης, κ.λπ.) Συστάσεις από άτομα που γνωρίζουν τον πελάτη προκειμένου να καθιερωθεί η φήμη του πελάτη Λογαριασμός κοινής ωφέλειας για επιβεβαίωση της διεύθυνσης κατοικίας Κάρτα υπογραφής προκειμένου να υπάρχει δείγμα της υπογραφής του πελάτη Εγγραφή εμπορικής επωνυμίας της επιχείρησης σε περίπτωση που το όνομα της επιχείρησης είναι διαφορετικό από το όνομα του ιδιοκτήτη

23 Λογαριασμοί Συνεταιρισμών Αυτοί οι λογαριασμοί ανοίγονται από 2 ή περισσότερα άτομα που δραστηριοποιούνται στην επιχείρηση από κοινού. Το Συμφωνητικό Συνεταιρισμού είναι το νομικό έγγραφο που εκδίδεται και που εξηγεί λεπτομερώς: Τις συνεισφορές που κάθε συμβαλλόμενο μέρος έχει στην επιχείρηση. Τη φύση της επιχείρησης. Τις αναλογίες με τις οποίες κάθε συνεργάτης θα μοιραστεί τα κέρδη ή τη ζημιά.

24 ΑΝΟΙΓΜΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ Κατά το άνοιγμα ενός τέτοιου λογαριασμού η τράπεζα θα ζητήσει τα εξής: Η απόφαση σύστασης συνεταιρικής επιχείρησης που είναι ένα έγγραφο που περιέχει τις υπογραφές όλων των συμβαλλόμενων μερών που θα συνεργάζονται με την τράπεζα (επιταγές, δάνεια, κ.λ.π.). Αντίγραφο του συνεταιριστικού συμφωνητικού. Αντίγραφο του πιστοποιητικού επιχείρησης που περιέχει το όνομα του συνεταιρισμού. Κύριο έγγραφο αναγνώρισης ταυτότητας για τον κάθε συνέταιρο. Αυτό είναι ένα επίσημο έγγραφο που φέρει τη φωτογραφία του ατόμου (διαβατήριο, άδεια οδήγησης, κ.λπ.) Λογαριασμός κοινής ωφέλειας για επιβεβαίωση της διεύθυνσης κατοικίας του κάθε συνέταιρου Τους τελευταίους ελεγμένους λογαριασμούς του συνεταιρισμού όταν αποσύρεται ένας από τους συνέταιρους, ο συνεταιρισμός διαλύεται, αλλά οι τράπεζες λαμβάνουν νέα έγγραφα από τους υπάρχοντες συνέταιρους και με αυτόν τον τρόπο η ύπαρξη του συνεταιρισμού ανανεώνεται.

25 Λογαριασμοί Εταιριών Aνεξάρτητη νομική οντότητα Όταν μια τράπεζα ανοίγει έναν λογαριασμό για μια εταιρία θα ζητήσει τα εξής: Τα ιδρυτικά έγγραφά της εταιρείας Στοιχεία για τους μετόχους, τις ταυτότητες τους και λογαριασμούς κοινής ωφέλειας για τον κάθε ένα Στοιχεία για τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, τις ταυτότητες τους και τους λογαριασμούς κοινής ωφέλειας για τον κάθε ένα Απόφαση από το διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας που να αποφασίζει να ανοίξει έναν τραπεζικό λογαριασμό και ποια είναι τα εξουσιοδοτημένα άτομα που θα δεσμεύουν τον εν λόγω λογαριασμό (Έκδοση επιταγών, αιτήσεις δανείων, κ.λπ.). Ταυτότητα των εξουσιοδοτημένων ατόμων και λογαριασμούς κοινής ωφέλειας Τα όρια της δικαιοδοσίας του κάθε ενός από τα εξουσιοδοτημένα άτομα που θα πραγματοποιούν συναλλαγές με την τράπεζα. Αυτά τα όρια είναι όρια στην έκδοση επιταγών και στα ποσά που μπορούν να δανειστούν. Τους τελευταίους ελεγμένους λογαριασμούς της εταιρείας

26 Λογαριασμοί Δημοσίων Αρχών Για το άνοιγμα τέτοιων λογαριασμών η τράπεζα ζητά τις ακόλουθες πληροφορίες: Η επιστολή της απόφασης μέσω της οποίας η αρχή διορίζει μια συγκεκριμένη τράπεζα ως τράπεζα της κυβερνητικής μονάδας και διορίζει τα εξουσιοδοτημένα άτομα που θα δεσμεύουν τον εν λόγω λογαριασμό (Έκδοση επιταγών, αιτήσεις δανείων, κ.λπ.). Ταυτότητα των εξουσιοδοτημένων ατόμων και λογαριασμούς κοινής ωφέλειας Κάρτες υπογραφών που περιέχουν τις υπογραφές εκείνων των ανθρώπων που είναι αρμόδιοι για τις συναλλαγές της τράπεζας εξ ονόματος της κυβερνητικής μονάδας (επιταγές, κ.λπ.) Τα όρια της δικαιοδοσίας του κάθε ενός από τα εξουσιοδοτημένα άτομα που θα πραγματοποιούν συναλλαγές με την τράπεζα. Αυτά τα όρια είναι όρια στην έκδοση επιταγών και στα ποσά που μπορούν να δανειστούν. Λογαριασμοί Μη κερδοσκοπικών Οργανισμών Για το άνοιγμα τέτοιων λογαριασμών η τράπεζα ζητά αρμόδιο σώμα του οργανισμού συμβούλιο της εταιρίας που να αποφασίζει να ανοίξει έναν τραπεζικό λογαριασμό και ποια είναι τα εξουσιοδοτημένα άτομα που θα δεσμεύουν τον εν λόγω λογαριασμό (Έκδοση επιταγών, αιτήσεις δανείων, κ.λπ.). Ταυτότητα των εξουσιοδοτημένων ατόμων και λογαριασμούς κοινής ωφέλειας. Τα όρια της δικαιοδοσίας του κάθε ενός από τα εξουσιοδοτημένα άτομα που θα πραγματοποιούν συναλλαγές με την τράπεζα. Αυτά τα όρια είναι όρια στην έκδοση επιταγών και στα ποσά που μπορούν να δανειστούν. Τους τελευταίους ελεγμένους λογαριασμούς του οργανισμού.

27 ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΣΤΟ ΑΝΟΙΓΜΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ Να Εξακριβώσει τα Στοιχεία Ταυτότητας του Πελάτη Να Καθορίσει ότι ο Πελάτης έχει το Νομικό Δικαίωμα για να ανοίξει ένα Λογαριασμό. Να Εξασφαλίσει ότι ο Πελάτης έχει την Δικαιοδοσία για να ανοίξει ένα Λογαριασμό. Να Εξακριβώσει τα Στοιχεία Ταυτότητας του Πελάτη Αυτό μπορεί να γίνει μέσω ενός επίσημου εγγράφου που φέρει τη φωτογραφία του πελάτη (διαβατήριο, άδεια οδήγησης, κ.λπ.). Έλεγχος για να δει εάν ο πελάτης ζει κοντά στη τράπεζα. Εάν όχι η τράπεζα θα ρωτήσει γιατί ο πελάτης θέλει να ανοίξει λογαριασμό με αυτήν την τράπεζα. Έλεγχος/ επαλήθευση των πληροφοριών που μας έχουν δώσει. Αυτό μπορεί να γίνει με ένα τηλεφώνημα όπου η τράπεζα ευχαριστεί τον πελάτη που άνοιξε λογαριασμό μαζί της, κοιτάζοντας στο ιντερνετ κτλ. Εξέταση της πηγής των χρημάτων που θα κατατεθούν στον λογαριασμό του πελάτη. Έλεγχος σε κεντρικά αρχεία για Πτωχεύσεις, ΚΑΠ κτλ Έλεγχος στη βάση δεδομένων της τράπεζας προκειμένου να φανεί εάν ο πελάτης έχει ιστορικό με την τράπεζα. Έλεγχος στον Αριθμό Ταυτότητας Φορολογημένου μέσω της πιστοποίησης του.

28 Να Καθορίσει ότι ο Πελάτης έχει το Νομικό Δικαίωμα για να ανοίξει ένα Λογαριασμό. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν τη νομική ικανότητα να ανοίξουν τραπεζικούς λογαριασμούς. Οι ανήλικοι εντούτοις, όχι. Οι ανήλικοι μπορούν να έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς αλλά δεν μπορούν να τους κινούν. Να Εξασφαλίσει ότι ο Πελάτης έχει την Δικαιοδοσία για να ανοίξει ένα Λογαριασμό. Κάποιος που ανοίγει έναν λογαριασμό για τις ανάγκες του/της πρέπει να παρουσιάσει κατάλληλο πιστοποιητικό της ταυτότητας του στην τράπεζα. Κάποιος που ανοίγει ένα λογαριασμό για κάποιο άλλο πρέπει να παρουσιάσει κατάλληλη τεκμηρίωση ότι εξουσιοδοτείται να το κάνει: Ένας εκτελεστής κάποιας περιουσίας πρέπει να παρουσιάσει αποδεικτικά έγγραφα δικαστηρίου ότι είναι ο εκτελεστής της περιουσίας ενός αποθανόντος πελάτη. Ένα πρόσωπο πρέπει να παρουσιάσει τις αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου μιας εταιρίας ή ενός συνεταιρισμού που επιτρέπει σε αυτόν/ήν να ανοίξει ένα λογαριασμό.

29 H ΕΠΙΤΑΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

30 ΟΙ ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΩΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΙΜΟΙ ΤΙΤΛΟΙ Οι επιταγές αποτελούν μια βολική και ασφαλή μέθοδο πληρωμών Μια συμπληρωμένη επιταγή πληροφορεί την τράπεζα πόσα χρήματα να μεταφερθούν, πότε και σε ποιόν. Οι επιταγές αποτελούν μια διεθνώς αποδεκτή μορφή πληρωμών. Υπάρχουν κανόνες και πρακτικές που διέπουν την διαπραγματευσιμότητα τους, την επεξεργασία τους και τις υποχρεώσεις των μερών στη συναλλαγή. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΙΜΩΝ ΤΙΤΛΩΝ Ένας διαπραγματεύσιμος τίτλος πρέπει απαραίτητα να ικανοποιεί τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: Ο τίτλος πρέπει να είναι πληρωτέος στη εντολή ή στο κομιστή τη στιγμή της έκδοσης του η τη στιγμή της μεταβίβασης του σε ένα άλλο άτομο. Ο τίτλος πρέπει να είναι πληρωτέος κατά ζήτηση ή σε κάποια συγκεκριμένη μελλοντική ημερομηνία. Ο τίτλος πρέπει να αναφέρεται σε ένα συγκεκριμένο ποσό που πρέπει να πληρωθεί. Ο τίτλος πρέπει να έχει εκδοθεί χωρίς όρους που να αφορούν την πληρωμή του.

31 ΤΑ ΓΡΑΦΟΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΑΓΗ Επιταγές Εκδοθείσες εις Διαταγή η εις τον Κομιστή "πληρώστε εις διαταγή" (pay to) "κομιστής"(bearer), «μετρητά» Άνευ Όρων Εντολή η Υπόσχεση η πληρωμή δεν υπάγεται σε οποιουσδήποτε συγκεκριμένους όρους. Συγκεκριμένο Χρηματικό Ποσό Επιταγές Εκδοθείσες εις Διαταγή η σε Τακτό Χρονικό Διάστημα Γραπτές και Υπογεγραμμένες Μια επιταγή πρέπει να υπογραφτεί είτε από το πρόσωπο που την εκδίδει ή από μια μηχανή υπογραφής, ή από μια σφραγίδα υπογραφής, ή με τον προσδιορισμό σημαδιών όπως το Χ (για αναλφάβητους).

32 ΟΙ ΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟΥΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΙΜΟΥΣ ΤΙΤΛΟΥΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ ΤΟΥΣ Ο εκδότης (drawer) Ο αποδέκτης (Bank of Drawee) Ο αποδέκτης έχει την υποχρέωση να πληρώσει την επιταγή υπό την προϋπόθεση ότι η επιταγή είναι συμπληρωμένη σωστά, ο εκδότης έχει αρκετά χρήματα ή παρατράβηγμα στο λογαριασμό του/της και δεν υπάρχει κανένας νομικός φραγμός στον λογαριασμό. Ο δικαιούχος (Payee) Ο δικαιούχος της πληρωμής έχει το δικαίωμα να αναμένει την πληρωμή της επιταγής υπό την προϋπόθεση ότι την παρουσιάζει στην εκδότρια τράπεζα πριν από έναν ορισμένο χρόνο από την έκδοση της. Αυτός ο χρόνος ποικίλει από χώρα σε χώρα και τον τύπο της επιταγής (στην Κύπρο 6 μήνες). Ο οπισθογράφος (endorsee) είναι οποιοσδήποτε υπογράφει την επιταγή (στο πίσω μέρος) προκειμένου να την μεταβιβάσει σε κάποιο τρίτο άτομο. Ο οπισθογράφος πρέπει να πληρώσει την επιταγή σε περίπτωση που η επιταγή επιστραφεί αφότου την λάβει πίσω. Με την μεταβίβαση μιας επιταγής ο οπισθογράφος δεσμεύει τον εαυτό του/της ότι η επιταγή: - δεν είναι κλεμμένη. - δεν έχει τροποποιηθεί. - δεν έχει πλαστογραφηθεί. - δεν μπορεί να απαιτηθεί από οποιοδήποτε άλλο. - πληρώνεται από τον εκδότη η τον αποδέκτη όταν παρουσιαστεί

33 ΤΥΠΟΙ ΕΠΙΤΑΓΩΝ Banker s cheque or Banker s draft οι τράπεζες χρησιμοποιούν επιταγές τους για να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους Οι τράπεζες μπορούν επίσης να πουλήσουν τέτοιες επιταγές σε πελάτες που τους ζητήθηκε να προβούν σε πληρωμή χρησιμοποιώντας ένα επίσημο τραπεζικό τίτλο. Ευρεία αποδοχή μεταξύ του κοινού. Η τράπεζα που εκδίδει μια Banker s Draft είναι υποχρεωμένη να την πληρώσει ακόμα κι αν ο πελάτης που την αγόρασε θέλει να βάλει μια παύση πληρωμής. Εγγυημένη Επιταγή: προσωπική επιταγή η πληρωμή της οποίας πιστοποιείται από την τράπεζα όπου ο εκδότης της έχει λογαριασμό. Προτού να πιστοποιήσει η τράπεζα (με σφραγίδα και υπογραφή) μια τέτοια επιταγή θα χρεώσει τον λογαριασμό του πελάτη και θα τοποθετήσει το ποσό της επιταγής σε ειδικό λογαριασμό εκκρεμών εγγυημένων επιταγών. Προσωπικές & Επιχειρηματικές Επιταγές ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ Μια επιταγή μπορεί να μεταβιβαστεί από ένα άτομο σε άλλο εφ' όσον οπισθογραφείται (υπογράφεται στην πίσω μεριά) από ένα ευπροσδιόριστο συμβαλλόμενο μέρος. Ένα ευπροσδιόριστο συμβαλλόμενο μέρος μπορεί να είναι οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο όπως μια εταιρία.

34 ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΗΜΕΝΕΣ ΟΠΙΣΘΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ Εάν η οπισθογράφηση του δικαιούχου πληρωμής είναι πλαστογραφημένη, η διαπραγμάτευση (μεταβίβαση) δεν είναι έγκυρη και ο νόμιμος ιδιοκτήτης (ο δικαιούχος της πληρωμής) μπορεί να κινήσει αγωγή ενάντια στο κομιστή που μπορεί να είναι οποιοδήποτε πρόσωπο ή στη τράπεζα που δέχτηκε την επιταγή για κατάθεση. Στην περίπτωση που η τράπεζα είναι ο κάτοχος, θα απορροφούσε πιθανότατα την ζημιά. ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΕΚΔΟΘΕΙΣΕΣ ΩΣ "ΚΑΙ" Η "Η" Μια επιταγή εκδοθείσα σε κοινούς δικαιούχους πληρωμής απαιτεί ότι και οι δύο δικαιούχοι πληρωμής οπισθογραφήσουν την επιταγή προκειμένου να την μεταβιβάσουν. Εάν η επιταγή εκδοθεί στο όνομα του ενός δικαιούχου πληρωμής ή του άλλου, ο κάθε ένας εκ των δύο συμβαλλόμενων μερών μπορεί να την οπισθογραφήσει και να την μεταβιβάσει. ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΕΚΔΟΘΕΙΣΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΜΙΣΤΗ Οποιαδήποτε επιταγή που εκδίδεται σε "μετρητά" ή στον "κομιστή" δεν απαιτεί οπισθογράφηση προκειμένου να εξαργυρωθεί ή να κατατεθεί σε μια τράπεζα. Ο καθένας μπορεί να έχει τα δικαιώματα εκείνης της επιταγής, ανεξάρτητα πώς η επιταγή ενέπεσε στα χέρια του παρουσιαστή (βίαια ή όχι).

35 ΟΠΙΣΘΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ Οπισθογράφηση Εν Λευκώ: Η επιταγή οπισθογραφείται από το δικαιούχο πληρωμής ή το κομιστή χωρίς την ονομασία του επόμενου κομιστή. Η επιταγή αυτή μπορεί να μεταβιβασθεί χωρίς να απαιτείται άλλη οπισθογράφηση. Ειδική Οπισθογράφηση: Ο δικαιούχος πληρωμής ή ο κομιστής οπισθογραφεί την επιταγή και ονομάζει τον επόμενο κομιστή. Η οπισθογράφηση της επιταγής συνοδεύεται με την προσθήκη των λέξεων "εκδοθείσα εις διαταγή του Α". Με αυτή την οπισθογράφηση μόνο ο Α μπορεί να διαπραγματευτεί την επιταγή και την περαιτέρω μεταβίβαση της σε έναν άλλο άτομο. Περιοριστική Οπισθογράφηση: Ο δικαιούχος πληρωμής οπισθογραφεί την επιταγή και ονομάζει τον επόμενο κομιστή. Η οπισθογράφηση της επιταγής συνοδεύεται με την προσθήκη των λέξεων "εκδοθείσα εις διαταγή του Α μόνο " η "Μόνο για κατάθεση". Με αυτή την οπισθογράφηση μόνο ο Α είναι νόμιμος δικαιούχος ο οποίος και πρέπει να καταθέσει την επιταγή αυτή. Οπισθογράφηση που Παρέχεται από Τράπεζα: Όταν η τράπεζα γίνεται ο κάτοχος μιας επιταγής για κατάθεση που δεν είναι οπισθογραφημένη γίνεται κάτοχος της επιταγής για οποιοδήποτε σκοπό και η επιταγή δεν χρειάζεται άλλη οπισθογράφηση. ΝΟΜΙΜΟΣ ΚΑΤΟΧΟΣ Πρέπει να είναι Κάτοχος ενός Διαπραγματεύσιμου Τίτλου Πρέπει να Πάρει την Επιταγή για Αξία και με Καλή Πίστη. Πρέπει να Πάρει την Επιταγή χωρίς Γνώση ότι είναι Ληξιπρόθεσμη ή Ανεξόφλητη. Πρέπει να μην Γνωρίζει ότι η Επιταγή Φέρει Μη Εξουσιοδοτημένη Υπογραφή η Τροποποίηση. Πρέπει να μην Γνωρίζει Οτιδήποτε Ενστάσεις η Απαιτήσεις στην Πληρωμήτης Επιταγής από Τρίτα Πρόσωπα.

36 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΤΑΜΙΑ Πληρωμή Επιταγών της Ίδιας Τράπεζας Πληρωμή Επιταγών Άλλων Τραπεζών ΠΛΗΡΩΜΗ ΕΠΙΤΑΓΩΝ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Mπορεί να παρουσιαστεί για άμεση πληρωμή ή να κατατεθεί σε ένα άλλο λογαριασμό. Δεδομένου ότι ο λογαριασμός του εκδότη ανήκει στην τράπεζα όπου παρουσιάζεται η επιταγή, η πληρωμή είναι τελική. Μια τελική πληρωμή σημαίνει ότι η τράπεζα είναι υπόλογος για το ποσό που αναγράφεται στην επιταγή και μόλις την πληρώσει δεν μπορεί να αποφασίσει αργότερα να αρνηθεί την πληρωμή της ή να την επιστρέψει. Λόγω αυτού, ένας ταμίας πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός στην εξέταση και της επιταγής και του προσώπου που παρουσιάζει την επιταγή για πληρωμή στην τράπεζα. Ο ταμίας πρέπει να ελέγξει οπτικά και μη οπτικά προτού να αποφασίσει να πληρώσει την επιταγή ή όχι. ΠΛΗΡΩΜΗ ΕΠΙΤΑΓΩΝ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΟΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Να σιγουρευτεί ότι η επιταγή δεν έχει υποστεί οποιανδήποτε τροποποίηση. Να προσδιορίσει το πρόσωπο που παρουσιάζει την επιταγή για πληρωμή στην τράπεζα μέσω της εξακρίβωσης της ταυτότητας του. Να εξακριβώσει ότι η ημερομηνία που αναγράφεται στην επιταγή είναι σωστή. Να σιγουρευτεί ότι η επιταγή οπισθογραφήθηκε κατάλληλα (η επιταγή δεν πρέπει να έχει μια περιοριστική οπισθογράφηση). Να σιγουρευτεί ότι η υπογραφή στην επιταγή είναι η ίδια με την υπογραφή στην κάρτα στο αρχείο.

37 ΠΛΗΡΩΜΗ ΕΠΙΤΑΓΩΝ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΜΗ ΟΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Να σιγουρευτεί ότι η επιταγή είναι εκδομένη από ένα ανοικτό λογαριασμό. Να σιγουρευτεί ότι ο λογαριασμός έχει ικανοποιητικό υπόλοιπο ή παρατράβηγμα. Να σιγουρευτεί ότι η επιταγή δεν φέρει παύση πληρωμής από οποιονδήποτε. Να σιγουρευτεί ότι καμιά διακράτηση (hold) δεν έχει τοποθετηθεί στο λογαριασμό από όπου θα πληρωθεί η επιταγή. Να σιγουρευτεί ότι δεν υπάρχει παγοποίηση λογαριασμού (hold, παγοποίηση, παύση πληρωμών) Επιπλέον, πολλές τράπεζες απαιτούν το πρόσωπο που παρουσιάζει την επιταγή για πληρωμή στην τράπεζα, να οπισθογραφήσει την επιταγή έτσι ώστε το πρόσωπο στο οποίο πληρώθηκαν τα μετρητά να μπορεί να εντοπιστεί αν χρειαστεί. Επίσης, μερικές τράπεζες τοποθετούν μιά διακράτηση (hold) στον λογαριασμό ίση με το ποσό της επιταγής έτσι ώστε τα χρήματα που κατατίθενται να είναι διαθέσιμα αργότερα εκείνη την ημέρα όταν συμπληρωθούν όλες οι διαδικασίες.

38 ΠΛΗΡΩΜΗ ΕΠΙΤΑΓΩΝ ΑΛΛΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Όταν μια επιταγή (που εκδίδεται από πελάτη άλλης τράπεζας) παρουσιάζεται στην τράπεζα όπου ανήκει ο λογαριασμός του δικαιούχου ή του κομιστή αλλά όχι του εκδότη μπορεί να παρουσιαστεί μόνο για κατάθεση. Σε αυτή την περίπτωση ο ταμίας δεν έχει κανέναν τρόπο να εξακριβώσει αν: Ο λογαριασμός έχει αρκετό υπόλοιπο ή όριο παρατραβήγματος για να καταβάλει το ποσό που αναγράφεται. Ο λογαριασμός του εκδότη του επιταγής είναι ανοικτός ή κλειστός. Έχει τοποθετηθεί οποιαδήποτε παύση πληρωμής στην επιταγή. Η υπογραφή του εκδότη είναι γνήσια. Υπάρχουν οποιοιδήποτε λόγοι να μην πληρωθεί η επιταγή. ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΕΠΙΤΑΓΗΣ ΑΛΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Αν και οι τράπεζες δεν είναι πρόθυμες να εξαργυρώσουν επιταγές που εκδίδονται από τους πελάτες άλλων τραπεζών εντούτοις πολλές φορές το κάνουν για 2 λόγους: Ο δικαιούχος/κομιστής της επιταγής έχει λογαριασμό με την τράπεζα και επιθυμεί να εξαργυρώσει την επιταγή αντί να την καταθέσει. Η τράπεζα μπορεί να έχει άλλες σχέσεις με τον εκδότη της επιταγής (δάνεια, άλλες υπηρεσίες) και θέλει να είναι ευγενική προς τον πελάτη. Στην περίπτωση που η επιταγή επιστρέφεται απλήρωτη, η τράπεζα μπορεί να καταστήσει τον οπισθόγραφο υπεύθυνο για το ποσό που αναγράφεται στην επιταγή.

39 ΝΟΜΙΜΑ ΠΛΗΡΩΤΕΕΣ ΑΞΙΕΣ Μια νόμιμα πληρωτέα αξία είναι μια επιταγή που δεν έχει οποιοδήποτε από τους πιο κάτω λόγους που να καθιστά την επιταγή μη πληρωτέα: Υπογραφές Οπισθογραφήσεις Κοινοί Δικαιούχοι Πληρωμής Τροποποιήσεις Παύση Πληρωμών Μεταχρονολογημένες Επιταγές Επιταγές με Παλιά Ημερομηνία Θάνατος ή Ανικανότητα Πελάτη ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ Μια έγκυρη υπογραφή είναι απαραίτητη για μια επιταγή για να είναι νόμιμα πληρωτέα. Ο πελάτης καθίσταται υπεύθυνος σε περίπτωση που η υπογραφή του/της χρησιμοποιήθηκε από τρίτους σε περιπτώσεις όπου η υπογραφή του πελάτη είναι σε σφραγίδα ή στον υπολογιστή. ΟΠΙΣΘΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ Μια επιταγή με μια πλαστή ή ελλείπουσα οπισθογράφηση δεν είναι νόμιμα πληρωτέα, και ο πελάτης (εκδότης) έχει το δικαίωμα να αποζημιωθεί από την τράπεζα (επιστροφή του ποσού), εκτός και αν η αμέλεια του πελάτη συνέβαλε στην παραποίηση της οπισθογράφησης.

40 ΚΟΙΝΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ Μια επιταγή πληρωτέα σε κοινούς δικαιούχους πληρωμής (ΚΑΙ) πρέπει να φέρει τις οπισθογραφήσεις όλων των δικαιούχων πληρωμής για να θεωρείται νόμιμα πληρωτέα. Αν όχι, η τράπεζα έχει το δικαίωμα να αρνηθεί την πληρωμή τέτοιας επιταγής. Εάν όμως η επιταγή είναι πληρωτέα σε ένα από τους κοινούς δικαιούχους πληρωμής (Η) τότε η επιταγή μπορεί να οπισθογραφηθεί από τον ένα εκ των δικαιούχων. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Μια τροποποιημένη επιταγή (τροποποίηση του ποσού, της ημερομηνίας, του δικαιούχου πληρωμής, κ.λ.π.) δεν είναι νόμιμα πληρωτέα εκτός και αν η τροποποίηση φέρει την υπογραφή του εκδότη. Εάν όχι, η επιταγή είναι νόμιμα πληρωτέα για τις αρχικές οδηγίες πριν από την τροποποίηση. ΠΑΥΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ Μια επιταγή με μια παύση πληρωμής δεν είναι νόμιμα πληρωτέα. Μια παύση πληρωμής μπορεί να γίνει προφορικά ή εγγράφως. Μια προφορική παύση πληρωμής ισχύει για 24 ώρες ενώ μια παύση πληρωμής που είναι γραπτή ισχύει για 6 μήνες. Όταν ζητείται μια παύση πληρωμής ο/η εκδότης της επιταγής πρέπει να δώσει στην τράπεζα ακριβής περιγραφή των λόγων που τον/την οδήγησαν σε μια τέτοια απόφαση. Οι περισσότερες τράπεζες ζητούν από τους πελάτες τους κάποια έξοδα για να καλύψουν τις δαπάνες της τοποθέτησης παύσης πληρωμής στο σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών τους.

41 ΜΕΤΑΧΡΟΝΟΛΟΓΗΜΕΝΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ Αν και οι μεταχρονολογημένες επιταγές δεν θεωρούνται γενικά νόμιμα πληρωμένες, η τράπεζα είναι μόνο εκτεθειμένη εάν ο πελάτης δηλώσει την επιταγή αυτή μέσα σε λογικό χρόνο. ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΜΕ ΠΑΛΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ Οι επιταγές έχουν ζωή 6 μηνών. Εάν η τράπεζα δεν παρατηρήσει ότι η επιταγή είναι ληξιπρόθεσμη και εάν η τράπεζα δεν έχει κανένα λόγο να πιστεύει ότι ο πελάτης δεν επιθυμεί την πληρωμή της επιταγής του, η τράπεζα μπορεί να πληρώσει μια τέτοια επιταγή. Μερικές φορές όταν η επιταγή είναι ληξιπρόθεσμη η τράπεζα έρχεται σε επαφή με τον πελάτη και τον ρωτά εάν θέλει ακόμα την επιταγή να πληρωθεί. ΘΑΝΑΤΟΣ Η ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΠΕΛΑΤΗ 10 ημέρες μετά από το θάνατο ενός πελάτη η τράπεζα μπορεί ακόμα να πληρώσει τις επιταγές του/της εκτός και αν ένα ενδιαφερόμενο συμβαλλόμενο μέρος τοποθετήσει μια παύση πληρωμής. Εάν ο πελάτης κρίνεται ανίκανος από ένα δικαστήριο οι επιταγές του/της δεν μπορούν να πληρωθούν μετά από την ημερομηνία που το δικαστήριο εξέδωσε την απόφαση του.

42 ΝΟΜΙΜΟΣ ΚΑΤΟΧΟΣ ΕΠΙΤΑΓΗΣ Νόμιμος κάτοχος επιταγής θεωρείται κάποιος όταν: Είναι κάτοχος ενός διαπραγματεύσιμου τίτλου Έχει πάρει την επιταγή για αξία και με καλή πίστη Έχει πάρει την επιταγή χωρίς γνώση ότι είναι ληξιπρόθεσμος ή ανεξόφλητος Δεν γνωρίζει ότι η επιταγή φέρει μη εξουσιοδοτημένη υπογραφή ή τροποποίηση Δεν γνωρίζει οτιδήποτε ενστάσεις ή απαιτήσεις στην πληρωμή της επιταγής από τρίτα πρόσωπα. ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ ΑΡΝΗΣΗ ΠΛΗΡΩΜΗΣ Εάν μια επιταγή είναι νόμιμα πληρωτέα η τράπεζα πρέπει να την πληρώσει διαφορετικά θα είναι εκτεθειμένη στον εκδότη της επιταγής. Η τράπεζα είναι εκτεθειμένη στον πελάτη της για εσφαλμένη άρνηση πληρωμής επιταγής εάν: Αποτύχει να πληρώσει μια επιταγή όταν υπάρχει ικανοποιητικό υπόλοιπο στον λογαριασμό του εκδότη. Πληρώσει μια επιταγή στην οποία ήταν τοποθετημένη μια παύση πληρωμής. Βάλει μια διακράτηση (hold) για ένα λανθασμένο ποσό ως αποτέλεσμα μιας διαταγής και δεν πληρώσει άλλες επιταγές που παρουσιάζονται για πληρωμή. Καθιστά το υπόλοιπο του λογαριασμού διαθέσιμο για τις υποχρεώσεις άλλων πελατών από λάθος και δεν πληρώνει τις επιταγές του πελάτη λόγω ανεπαρκούς υπολοίπου. Κλείνει τον λογαριασμό του πελάτη χωρίς λήψη από τον πελάτη μιας λογικής προειδοποίησης (συνήθως 30 ημέρες εκ των προτέρων) και δεν πληρώνει τις επιταγές του που παρουσιάζονται μετά από το κλείσιμο του λογαριασμού. Η ευθύνη της τράπεζας σε αυτές τις περιπτώσεις επεκτείνεται στο ποσό των πραγματικών ζημιών που προκαλούνται όταν εσφαλμένα αρνηθεί να πληρώσει την επιταγή του πελάτη.

43 ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΙΤΑΓΩΝ Όλες οι επιταγές που παραλαμβάνονται από τους ταμίες κατά τη διάρκεια της ημέρας στέλνονται σε ένα κεντρικό χώρο για επεξεργασία. Αυτός ο κεντρικός χώρος (συνήθως η διοίκηση της τράπεζας) είναι αρμόδια για την κωδικοποίηση και έλεγχο όλων των επιταγών που παραλήφθηκαν κατά την διάρκεια της ημέρας. Μόλις αφαιρεθούν όλοι οι συνδετήρες και οι λαστιχένιες ταινίες οι επιταγές είναι έτοιμες για μετατροπή τους από χάρτινη επιταγή σε ηλεκτρονική εικόνα. Το αρχείο της εικόνας μεταφέρεται στο Κεντρικό Αρχείο Συμψηφισμού, που βρίσκεται στην Κεντρική Τράπεζα, όπου γίνεται ο διαμοιρασμός και προωθούνται στις πληρωτέες τράπεζες. Η ανταλλαγή επιταγών και η διευθέτηση τους γίνεται μέσω του αυτόματου Ηλεκτρονικού Συμψηφισμού Επιταγών (ΗΣΕ) όπου πραγματοποιείται η ανταλλαγή ηλεκτρονικών αρχείων δεδομένων και εικόνων μεταξύ των τραπεζών αντί η φυσική ανταλλαγή των ίδιων των επιταγών. Η εφαρμογή του ΗΣΕ έχει μειώσει το χρόνο εκκαθάρισης των επιταγών. ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΤΩΝ ΕΠΙΤΑΓΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ Η πληρώτρια τράπεζα λαμβάνει πολυάριθμες επιταγές κάθε μέρα μέσω του συστήματος συμψηφισμού προκειμένου να ελέγξει εάν οι επιταγές μπορούν να πληρωθούν. Όταν οι επιταγές παραλαμβάνονται από την πληρώτρια τράπεζα οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν είναι: Καταχώρηση Απόρριψη Καταχώρησης - Ανεπαρκές Υπόλοιπο - Επιταγές με Παύση Πληρωμής - Δέσμευση Λογαριασμών

44 ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ Μια τράπεζα μπορεί να βάλει δέσμευση στον λογαριασμό κάποιου πελάτη για τους ακόλουθους λόγους: η τράπεζα μπορεί να θέλει να εξετάσει κάθε υπογραφή σε κάθε επιταγή που παρουσιάζεται σε έναν συγκεκριμένο λογαριασμό. η επιταγή μπορεί να είχε προηγουμένως επιστραφεί ξανά. η τράπεζα μπορεί να είχε λάβει μια δικαστική απόφαση να δεσμεύσει το υπόλοιπο η ένα συγκεκριμένο ποσό ενός συγκεκριμένου λογαριασμού. ο πελάτης της συγκεκριμένης επιταγής μπορεί να είχε κάνει υπερανάληψη επανειλημμένως από τον λογαριασμό του. ΕΓΓΡΑΦΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ (ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ) Τις περισσότερες φορές για τους λογαριασμούς προσωπικής αποταμίευσης η κατάσταση λογαριασμού στέλνεται στον πελάτη κάθε 3 μήνες εκτός αν οι λογαριασμοί αυτοί περιλαμβάνουν πληρωμές EFT που επιβάλλεται η αποστολή καταστάσεων κάθε μήνα (EU Payment Services Directive). Οι περισσότερες καταστάσεις λογαριασμών για εμπορικούς λογαριασμούς στέλνονται κάθε μήνα εκτός και αν η τράπεζα έχει διαφορετικές οδηγίες από τον πελάτη. Σε όλες τις περιπτώσεις ο πελάτης έχει το καθήκον να εξετάσει την κατάσταση λογαριασμού του και να δηλώσει στην τράπεζα εάν δεν συμφωνεί με κάτι (συνήθως μέσα σε 30 ημέρες από την ημερομηνία έκδοσης).

45 Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΖΗΜΙΑΣ ΔΙΑΛΕΞΗ 5

46 ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΑΤΗΣ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Ληστεία Τράπεζας Ζητήματα Απάτης στο Ταμείο ΛΗΣΤΕΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

47 ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΑΠΑΤΗΣ ΣΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΛΗΣΤΕΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Πρωταρχικό μέλημα είναι η ασφάλεια των υπαλλήλων και των πελατών. Τείνουν να είναι πιο κοινές κατά τη διάρκεια των ημερών που η τράπεζα έχει επιπρόσθετα μετρητά (Χριστούγεννα, ημέρες μισθοδοτικών καταστάσεων, κ.λ.π.) ΜΕΤΡΑ ΕΝΑΝΤΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΛΗΣΤΕΙΑΣ ΓΙΑ ΑΠΟΘΑΡΡΥΝΣΗ ΤΩΝ ΛΗΣΤΩΝ Κάμερες κλειστού κυκλώματος Συναγερμοί (συνήθως πετάλι που ενεργοποιείται με το πόδι ή κάτω από τα γραφεία Αλεξίσφαιρες ασπίδες (γυάλινες) μπροστά από τον ταμία Εξακρίβωση της ταυτότητας του πελάτη προτού να εισέλθει στην τράπεζα από υπάλληλο ασφαλείας Διπλές πόρτες/ πόρτες ασφαλείας στην είσοδο Επιμορφωτικά προγράμματα ταμιών και γενικά του προσωπικού Ψεύτικα χρήματα ή σημαδεμένα χρήματα για να μπορεί η αστυνομία να ανιχνεύσει τους ληστές αργότερα Συσκευή που κρύβεται στις δέσμες των χρημάτων που ψεκάζει χρώμα (μπογιά) στα χρήματα.

48 ΚΑΜΕΡΕΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΚΥΚΛΩΜΑΤΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΙ

49 Αλεξίσφαιρες ασπίδες (γυάλινες) μπροστά από τον ταμία Εξακρίβωση της ταυτότητας του πελάτη προτού να εισέλθει στην τράπεζα από υπάλληλο ασφαλείας

50 Διπλές πόρτες/ πόρτες ασφαλείας στην είσοδο Επιμορφωτικά προγράμματα ταμιών και γενικά του προσωπικού

51 Ψεύτικα χρήματα ή σημαδεμένα χρήματα για να μπορεί η αστυνομία να ανιχνεύσει τους ληστές αργότερα Συσκευή που κρύβεται στις δέσμες των χρημάτων που ψεκάζει χρώμα (μπογιά) στα χρήματα

52 Σε περίπτωση ληστείας ο ταμίας πρέπει να ακολουθήσει τις ακόλουθες διαδικασίες για να εξασφαλίσει την ασφάλεια όλων και να παρέχει βοήθεια στην αστυνομία να προσδιορίσει το ληστή Να είναι ήρεμος δεδομένου ότι η ψυχολογική κατάσταση ενός ληστή είναι τέτοια που μπορεί να γίνει επικίνδυνος οποιαδήποτε στιγμή Εάν ο ληστής χρησιμοποιεί μια σημείωση, να την χειριστεί προσεκτικά δεδομένου ότι μπορεί να περιέχει τα δακτυλικά αποτυπώματα του ληστή Να υπακούει τις οδηγίες του ληστή και να συνεργάζεται μαζί του για να τελειώσει η ληστεία όσο το δυνατόν γρηγορότερα Να ενεργοποιήσει το σιωπηλό συναγερμό για να ειδοποιήσει την αστυνομία ότι γίνεται ληστεία Να κοιτάξει καλά τον ληστή δεδομένου ότι αυτό θα βοηθήσει την αστυνομία να προσδιορίσει το ληστή αργότερα Να ενεργοποιήσει έναν άλλο συναγερμό αφότου έχει φύγει ο ληστής από την τράπεζα προκειμένου να σιγουρευτεί ότι η αστυνομία θα ειδοποιηθεί Να ειδοποιήσει τον προϊστάμενο του έτσι ώστε να μπορεί να πάρει τον έλεγχο της κατάστασης και να καθησυχάσει τους πελάτες Να προστατεύσει όλες τις επιφάνειες που ο ληστής άγγιξε έτσι ώστε η αστυνομία να μπορεί να πάρει δακτυλικά αποτυπώματα Να γράψει μια λεπτομερή περιγραφή των φυσικών χαρακτηριστικών του ληστή. Οι περισσότερες τράπεζες έχουν ένα έντυπο εξωτερικής περιγραφής

53 Να είναι ήρεμος δεδομένου ότι η ψυχολογική κατάσταση ενός ληστή είναι τέτοια που μπορεί να γίνει επικίνδυνος οποιαδήποτε στιγμή Εάν ο ληστής χρησιμοποιεί μια σημείωση, να την χειριστεί προσεκτικά δεδομένου ότι μπορεί να περιέχει τα δακτυλικά αποτυπώματα του ληστή

54 Να υπακούει τις οδηγίες του ληστή και να συνεργάζεται μαζί του για να τελειώσει η ληστεία όσο το δυνατόν γρηγορότερα Να ενεργοποιήσει το σιωπηλό συναγερμό για να ειδοποιήσει την αστυνομία ότι γίνεται ληστεία

55 Να κοιτάξει καλά τον ληστή δεδομένου ότι αυτό θα βοηθήσει την αστυνομία να προσδιορίσει το ληστή αργότερα Να ενεργοποιήσει έναν άλλο συναγερμό αφότου έχει φύγει ο ληστής από την τράπεζα προκειμένου να σιγουρευτεί ότι η αστυνομία θα ειδοποιηθεί

56 Να ειδοποιήσει τον προϊστάμενο του έτσι ώστε να μπορεί να πάρει τον έλεγχο της κατάστασης και να καθησυχάσει τους πελάτες Να προστατεύσει όλες τις επιφάνειες που ο ληστής άγγιξε έτσι ώστε η αστυνομία να μπορεί να πάρει δακτυλικά αποτυπώματα

57 Να γράψει μια λεπτομερή περιγραφή των φυσικών χαρακτηριστικών του ληστή. Οι περισσότερες τράπεζες έχουν ένα έντυπο εξωτερικής περιγραφής

58 ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΑΠΑΤΗΣ ΣΤΟ ΤΑΜΕΙΟ Οι ταμίες είναι πολύ συχνά στόχοι απάτης και για αυτόν τον λόγο οι τράπεζες παίρνουν έναν μεγάλο αριθμό προφυλάξεων: Υπόλοιπο και Έλεγχοι: Οι ταμίες αρχίζουν την ημέρα με ένα σταθερό χρηματικό ποσό στο ταμείο τους σύμφωνα με την πολιτική και την ανάγκη της τράπεζας για αναλήψεις. Κατά τη διάρκεια της ημέρας ο ταμίας μπορεί να πάρει πρόσθετα χρήματα από το χρηματοκιβώτιο της τράπεζας. Οι υπηρεσίες κούριερ χρησιμοποιούνται προκειμένου να μεταφερθούν τα πρόσθετα μετρητά από το κατάστημα κατά τη διάρκεια της ημέρας (εάν χρειαστούν). Στο τέλος της ημέρας ο ταμίας πρέπει να συμφωνήσει τις πράξεις του. ΣΥΝΗΘΗ ΤΕΧΝΑΣΜΑΤΑ Οι ακόλουθοι είναι τρόποι με τους οποίους ένας ταμίας μπορεί να εξαπατηθεί και να είναι τρωτός στην απάτη: Σπαστή Κατάθεση: Ο πελάτης παρουσιάζει μια επιταγή στην τράπεζα ζητώντας από τον ταμία να πιστώσει τον λογαριασμό κάποιου τρίτου για κάποιο ποσό και να λάβει το υπόλοιπο σε μετρητά. Επαναχρέωση Επιταγής: Ο πελάτης καταθέτει ακάλυπτες επιταγές εκδομένες από έναν άλλο τραπεζικό λογαριασμό και αποσύρει τα κεφάλαια προτού οι επιταγές να επιστραφούν απλήρωτες. Ο πελάτης χρησιμοποιεί μια επιταγή που εκδίδεται από έναν λογαριασμό μιας διαφορετικής τράπεζας ζητώντας από τον ταμεία να χρησιμοποιήσει το υπόλοιπο του λογαριασμού του σαν εξασφάλιση και να του επιτρέψει να κάνει ανάληψη μετρητών πριν η επιταγή να επιστραφεί απλήρωτη (Cross firing) Πλαστές Επιταγές: Ο πελάτης χρησιμοποιεί έναν υπολογιστή για να σαρώσει μια επιταγή και τυπώνει έπειτα άλλο δικαιούχο πληρωμής, αύξων αριθμό επιταγής κ.λ.π. και εξαργυρώνει έπειτα την επιταγή.

59 ΑΛΛΑ ΤΕΧΝΑΣΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΤΕΧΝΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΞΑΠΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΤΑΜΙΑ Ο πελάτης μπορεί να πλαστογραφήσει τα αρχικά ενός ανώτερου υπαλλήλου της τράπεζας στο πίσω μέρος του επιταγής για να δείξει ότι η εξαργύρωση της επιταγής έχει εγκριθεί ήδη. Ο πελάτης μπορεί να ισχυρισθεί ότι ένας ανώτερος υπάλληλος της τράπεζας (που δεν είναι παρών ) πάντα εγκρίνει τις επιταγές του. Ο πελάτης μπορεί να αρχίσει μια συνομιλία με τον ταμεία για άλλα θέματα για να του αποσπάσει την προσοχή. ΤΕΧΝΑΣΜΑΤΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΠΕΛΑΤΩΝ Κλοπή Ταυτότητας Εικονικός Δικαιούχος Πληρωμής Φουσκωμένη Μισθοδοτική Κατάσταση Το Τέχνασμα του Ελεγκτή της Τράπεζας Το Τέχνασμα της Εξαπάτησης του Κορόιδου Ακάλυπτη Επιταγή

60 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΘΕΙ Η ΑΠΑΤΗ ΕΠΙΤΑΓΗΣ Παρέχουν συνεχή κατάρτιση στους ταμίες και τους ενημερώνουν για νέους λογαριασμούς και νέες τεχνικές απάτης. Ανιχνεύουν τον γραφικό χαρακτήρα του πελάτη με ηλεκτρονικούς ανιχνευτές που φωτογραφίζουν την υπογραφή του πελάτη για μεγαλύτερη ασφάλεια. Χρησιμοποιούν ταυτότητα με την φωτογραφία του πελάτη που φέρει την αόρατη υπογραφή του πελάτη που μπορεί να διαβαστεί μόνο από τους ειδικούς ανιχνευτές που ανιχνεύουν την οπισθογράφηση στο πίσω μέρος της επιταγής και έτσι εξακριβώνουν την ταυτότητα του πελάτη. ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΑΠΑΤΕΣ ΕΠΙΤΑΓΩΝ Να μην δίνουν τον αριθμό λογαριασμού τους σε κάποιο που δεν γνωρίζουν καλά. Να αποκαλύπτουν τον αριθμό λογαριασμού τους μόνο σε αξιόπιστες επιχειρήσεις ή λιανοπωλητές. Να κρατούν το βιβλιάριο επιταγών τους σε μια ασφαλή θέση και να αναφέρουν τις χαμένες ή κλεμμένες επιταγές αμέσως. Να διαβάζουν τη μηνιαία κατάσταση λογαριασμού τους προσεκτικά και να ειδοποιούν την τράπεζα μόλις ανακαλύπτουν μια ψευδή συναλλαγή. Να είναι προσεκτικοί όταν καταστρέφουν ακυρωμένες επιταγές. Να πληροφορούν την τράπεζά τους για οποιαδήποτε ύποπτη συμπεριφορά από ανθρώπους που δεν γνωρίζουν έτσι ώστε αυτή να μπορεί να προστατεύσει τον λογαριασμό τους καλύτερα.

61 HΛEKTPONIKO EΓKΛHMA

62 ΔΑΝΕΙΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 6

63 Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ Δημιουργία επιπρόσθετων χρημάτων στην οικονομία και επομένως επιδρούν στην ποσότητα χρήματος της οικονομίας της χώρας Είναι η σημαντικότερη πηγή εισοδήματός των τραπεζών Για να χαρακτηρίζεται ένα ίδρυμα ως τράπεζα, πρέπει βάσει του νόμου να δίνει δάνεια. Οι τράπεζες αξιολογούνται σύμφωνα με τα δάνεια που χορηγούν εντός των κοινοτήτων τους. Η ποιότητα των δανείων είναι σημαντική για την επιβίωση των περισσότερων χρηματοδοτικών οργανισμών. ΠΗΓΕΣ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ Τράπεζες Εμπορικές Πιστώσεις Ομόλογα/χρεόγραφα ΔΑΝΕΙΖΟΜΕΝΟΙ Επιχειρήσεις Κυβερνήσεις Καταναλωτές ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΔΑΝΕΙΩΝ ΔΑΝΕΙΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΔΑΝΕΙΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ

64 ΔΑΝΕΙΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΗΣ Κατασκευαστικά Δάνεια: Bραχυπρόθεσμα δάνεια που δίνονται έτσι ώστε ο πελάτης να αγοράσει γη και να πληρώσει όλα τα απαραίτητα έξοδα προκειμένου να χτίσει ένα σπίτι ή εγκαταστάσεις. Αυτά τα δάνεια ξεπληρώνονται συνήθως όταν ο πελάτης λάβει ένα μακροπρόθεσμο στεγαστικό δάνειο αφότου ολοκληρωθεί το κτίσιμο του σπιτιού/κτηρίου. Στεγαστικά Δάνεια: Τα στεγαστικά δάνεια είναι μακροπρόθεσμα δάνεια με τα οποίο η ιδιοκτησία (σπίτι, εγκαταστάσεις) χρησιμοποιείται ως πρόσθετη εξασφάλιση για το δάνειο. Οι προσχεδιασμένες πληρωμές περιλαμβάνουν την πληρωμή του τόκου και του κεφαλαίου στον ίδιο χρόνο, έτσι ώστε το υπόλοιπο του δανείου να μειώνεται μέσα στο χρόνο. Η πλειοψηφία αυτών των δανείων προσφέρεται κάτω από μεταβλητά επιτόκια (αν και μερικά μπορούν να προσφερθούν σε σταθερό επιτόκιο για κάποια προσυμφωνημένη περίοδο). Τα δάνεια αυτά μπορούν να πωληθούν σε θεσμικούς επενδυτές όπως ασφαλιστικές εταιρείες, ταμεία συνταξιοδότησης, κ.λ.π. μέσω τιτλοποίησης. Οι τράπεζες που τιτλοποιούν τα στεγαστικά τους δάνεια πραγματοποιούν κέρδος από τις χρεώσεις των εξόδων δανείου και όχι από το επιτόκιο και χρησιμοποιούν τα συλλεχθέντα κεφάλαια για να επενδύσουν σε άλλες ευκαιρίες.

65 ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ Mε αρχικό σκοπό την αγορά αγαθών και υπηρεσιών για προσωπική χρήση. Τα καταναλωτικά δάνεια είναι ελκυστικά στις τράπεζες για πολλούς λόγους: Τα καταναλωτικά δάνεια επιτρέπουν στις τράπεζες να ανταγωνιστούν αποτελεσματικότερα μεταξύ τους και μεταξύ άλλων χρηματοδοτικών οργανισμών. Ψηλότερος τόκος Τα περισσότερα καταναλωτικά δάνεια ξεπληρώνονται εντός της συμφωνηθείσας χρονικής περιόδου. Τα καταναλωτικά δάνεια δίνουν την ευκαιρία σε μια τράπεζα να είναι πλήρης προμηθευτής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Οι πελάτες καταναλωτικού δανείου μπορούν συχνά να ωφεληθούν από άλλες υπηρεσίες της τράπεζας. ΕΙΔΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ Προσωπικά Αυτοκινήτων (άμεσα ή έμμεσα) Ενοίκια αυτοκινήτων (leasing) Τραπεζική πιστωτική κάρτα Επαναλαμβανόμενη πίστωση (όριο τρεχούμενου) Εκπαιδευτικού σκοπού

66 ΔΑΝΕΙΑ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Αυτά τα δάνεια έχουν καθορισμένες μηνιαίες δόσεις που μπορούν να γίνουν ως εξής: στον πελάτη δίνεται ένα πρόγραμμα πληρωμών και κάνει μηνιαίες πληρωμές απ ευθείας στον λογαριασμό δανείου ο πελάτης υπογράφει μια μόνιμη διαταγή που αποσύρει ένα σταθερό ποσό από τον τρεχούμενο λογαριασμό του για την πληρωμή της δόσης του δανείου. Τα δάνεια αυτά εξοφλούνται χρεολυτικά. Χρεολύσιο δάνειο η περιοδική μείωση κεφαλαίου (στεγαστικού ή άλλου). Όταν όλο το κεφάλαιο επιστρέφεται τότε το δάνειο έχει εξοφληθεί πλήρως. ΔΑΝΕΙΑ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Αυτά τα δάνεια δίνονται υπό μορφή ορίου (όριο πίστωσης) για μια συγκεκριμένη περίοδο και οι πελάτες μπορούν να αποσύρουν χρήματα ή να κάνουν πληρωμές μέχρι εκείνο το όριο. Τα δάνεια ανοιχτού τύπου περιλαμβάνουν: Πιστωτικές Κάρτες Όριο Πίστωσης που Εξασφαλίζεται με Ακίνητο(Τώρα έχει καταργηθεί από την ΚΤΚ) Παρατράβηγμα Όλα τα καταναλωτικά δάνεια μπορούν να χορηγηθούν με ή χωρίς πρόσθετη εξασφάλιση. Η απόφαση για πρόσθετη εξασφάλιση εξαρτάται από το ποσό του δανείου, τη σχέση της τράπεζας με τον πελάτη και την πολιτική της συγκεκριμένης τράπεζας. Από όλα τα καταναλωτικά δάνεια, οι πιστωτικές κάρτες έχουν τον ψηλότερο κίνδυνο λόγω του ψηλού ποσοστού υπερβολικών χρεώσεων, απλήρωτων υπολοίπων και κλεμμένων καρτών.