Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΟΣΠΕΡΜΩΝ

Transcript

1 Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΟΣΠΕΡΜΩΝ Εγγενής αναπαραγωγή Εναλλαγή απλοειδούς και διπλοειδούς φάσης Απλο-διπλοφασικοί οργανισμοί Διπλοειδές σποριόφυτο Απλοειδές γαμετόφυτο Γαμετόφυτα Μικρογαμετόφυτο = γυρεόκοκκος Μεγαγαμετόφυτο = εμβρυόσακκος

2 Η ΑΓΕΝΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΟΣΠΕΡΜΩΝ με κόνδυλους με παραφυάδες με ριζώματα

3 ΑΝΘΗ: ΤΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ υπόγυνο περίγυνο επίγυνο

4 ΑΝΘΗ: ΤΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ Απλός ύπερος με ένα καρπόφυλλο Σύνθετος ύπερος με 6 καρπόφυλλα ύπερος σπερματική βλάστη σπερματική βλάστη Ο ύπερος μπορεί να αποτελείται από ένα (απλός) ή πολλά(σύνθετος) καρπόφυλλα

5 ΑΝΘΗ: ΤΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ

6 ΑΝΘΗ: ΤΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ στημονοφόρο υπεροφόρο στημονοφόρο υπεροφόρο Μόνοικα φυτά Δίοικα φυτά

7 Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΓΥΡΗΣ ΓΥΡΕΟΣΑΚΟΣ: Μικροσποριοκύτταρο (2n) ΜΕΙΩΣΗ 4 Μικροσπόρια (n) ΜΙΤΩΣΗ Ώριμος γυρεόκοκκος 1 βλαστητικό κύτταρο (n) 1 γεννητικό κύτταρο (n)

8 Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΩΑΡΙΩΝ ΕΜΒΡΥΟΣΑΚΟΣ: Μέγασποριοκύτταρο (2n) ΜΕΙΩΣΗ 4 κύτταρα = 1 Μεγασπόριο (n) 3 ΜΙΤΩΣΕΙΣ 1 Μεγαγαμετόφυτο με 8 πυρήνες 1 ωάριο 3 αντίποδες 2 πολικοί πυρήνες 2 συνεργά κύτταρα

9 Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΩΑΡΙΩΝ σπερματική βλάστη μητρικό κύτταρο μεγασπορίου (2n) ωοθήκη Το μητρικό κύτταρο του μεγασπορίου αναπτύσσεται μέσα στη σπερματική βλάστη. χιτώνες Σε κάθε σπερματική βλάστη αναπτύσσεται ένα μέγασποριοκύτταρο

10 Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΩΑΡΙΩΝ τρεις αντίποδες πολικοί πυρήνες ωάριο δύο συνεργοί Ο εμβρυόσακος είναι ένα κύτταρο με 8 απλοειδείς πυρήνες

11 ΕΠΙΚΟΝΙΑΣΗ

12 ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ I. Εκβλάστηση γυρεοσωλήνα γυρεοσωλήν ας αρσενικοί γαμέτες (n) στίγμα στύλος II. Σχηματισμός 2 αρσενικών γαμετών με μίτωση του γεννητικού κυττάρου πυρήνας βλαστητικο ύ κυττάρου

13 ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΙΙΙ. Διπλή Γονιμοποίηση 1. Σύντηξη ενός αρσενικού πυρήνα με το ωάριο = σχηματισμός ζυγωτού (2n) 2.Σύντηξη ενός αρσενικού πυρήνα με τους πολικούς πυρήνες = σχηματισμός ενδοσπερμίου (3n)

14 Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ Κυτταρικές διαιρέσεις 1 η 2 η 3 η 4 η Κορυφαίο κύτταρο έμβρυο Κύτταρο βάσης αναρτήρας Η αρχική διαίρεση του ζυγωτού οριοθετεί την πολικότητα κορυφήςβάσης του εμβρύου Το κορυφαίο κύτταρο δίνει γένεση στο σφαιρικό έμβρυο, ενώ το κύτταρο βάσης παράγει έναν αναρτήρα σα μίσχο

15 Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ άκρη της ρίζας δύο κοτυληδόνες ενδοσπέρμιο πρωτόδερμα θεμελιώδες μερίστωμα προκάμβιο ζυγωτό ενδοσπέρμιο προκάμβιο Το αναπτυσσόμενο έμβρυο δημιουργεί τις κοτυληδόνες καταναλώνοντας το ενδοσπέρμιο

16 Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ πρωτόδερμα κοτυληδόνα πρωτόδερμα κορυφαίο μερίστωμα βλαστού κοτυληδόνα θεμελιώδες μερίστωμα εγκοπή προκάμβιο θεμελιώδες μερίστωμα άξονας υποκοτύλιορίζας προκάμβιο αναρτήρας περικάρπιο περίβλημα σπέρματος κορυφαίο μερίστωμα ρίζας Στάδια ανάπτυξης μονοκότυλου

17 Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ κοτυληδόνες περίβλημα σπέρματος κορυφαίο μερίστωμα βλαστού ενδοσπέρμιο προκάμβιο θεμελιώδες μερίστωμα πρωτόδερμα κορυφαίο μερίστωμα ρίζας κορυφαίο μερίστωμα ρίζας Στάδια ανάπτυξης δικότυλου κοτυληδόνες

18 Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΦΥΤΙΚΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ α) το τριπλοειδές ενδοσπέρμιο διαιρείται πολλές φορές μιτωτικά και δημιουργεί ένα θρεπτικό ιστό για τη θρέψη του αναπτυσσόμενου εμβρύου β) το διπλοειδές ζυγωτό διαιρείται και αρχίζει το σχηματισμό του εμβρύου γ) Το αναπτυσσόμενο έμβρυο δημιουργεί τις κοτυληδόνες καταναλώνοντας το ενδοσπέρμιο

19 Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ Σπέρμα Δικότυλου περίβλημα σπέρματος επικοτύλιο ριζίδιο υποκοτύλιο κοτυληδόνες ασπίδιο (κοτυληδόνα) κολεόπτιλο βλαστίδιο Σπέρμα Μονοκότυλου ασπίδιο (κοτυληδόνα) κολεόπτιλο περικάρπιο συγχωνευμένο με το περίβλημα ενδοσπέρμιο επικοτύλιο κορυφαίο μερίστωμα βλαστού μεσοκοτύλιο ριζίδιο κάλυμμα της ρίζας κολεόριζα υποκοτύλιο ριζίδιο κολεόριζα δ) σχηματίζεται ο μανδύας ή κάλυμμα του σπέρματος

20 ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ ε) η ωοθήκη σχηματίζει τον καρπό, δηλαδή τον ιστό που περιβάλλει τον αναπτυσσόμενο σπόρο

21 ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ ανθοδόχη σέπαλα ωοθήκη σπερμοβλάστη μίσχος άνθους

22 ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ Σαρκώδεις 1. Απλοί Ξηροί 2. Σύνθετοι (βατόμουρο) 3. Συγκάρπια (ανανάς) Ράγες (ντομάτες, σταφύλια) Δρύπες (ροδάκινα, καρύδια) Κάρυο (φουντούκι) Λοβός (φασόλι, μπιζέλι) Κάψα (παπαρούνα, βαμβάκι) Καρύοψη (αγροστώδη) Σαμάρα (λεύκα, σημίδα) Αχαίνιο (ηλίανθος)

23 ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ: η διασπορά των σπερμάτων Αέρας Νερό Ζώα

24

25 Η ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΠΕΡΜΑΤΩΝ: τα δικότυλα

26 Η ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΠΕΡΜΑΤΩΝ: τα μονοκότυλα

27 ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: οι γιββερελίνες (GA) περισπέρμιο σάκχαρα στιβάδα αλευρόνης ενδοσπέρμιο άμυλο α-αμυλάση σάκχαρα υποδοχέας GA GA κύτταρο αλευρόνης GA μεταγραφή μετάφραση α-αμυλάση έμβρυο ασπίδιο μεταγραφικός παράγοντας

28 ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: οι γιββερελίνες (GA) χωρίς GA με GA χωρίς GA με GA GA1

29 ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: οι αυξίνες ινδόλη οξικό οξύ Ινδόλ-3-οξικό οξύ (ΙΑΑ)

30 ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: οι αυξίνες προκαλεί την επιμήκυνση των κυτταρικών τοιχωμάτων κυτταρικό κυτταρόπλασματοίχωμα κυτταρική κυτταρόπλασμα μεμβράνη κυτταρικό τοίχωμα

31 ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: οι αυξίνες 1. Η κορυφή του βλαστού παράγει αυξίνη (μπλε στίγματα) Ο βλαστός λυγίζει προς τα πάνω 2. Η αυξίνη συγκεντρώνεται στην κάτω πλευρά διεγείρο-ντας την επιμήκυνση των κυττάρων και λυγίζοντας το βλαστού προς τα πάνω Η ρίζα λυγίζει προς τα κάνω 3. Η αυξίνη εισέρχεται στη ρίζα και τα κύτταρα της καλύπτρας της ρίζας κατευθύνουν την αυξί-νη προς την κάτω πλευρά καλύπτρα 4. Η επιμήκυνση των κυττάρων της ρίζας αναστέλλεται από την αυξίνη, συνεπώς η ρίζα λυγίζει προς τα κάτω

32 Προώθηση ριζοβολίας ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: οι αυξίνες αύξηση πλευρικοί οφθαλμοί ανενεργοί κλάδεμα της κορυφής θέση κλαδέματος προσθήκη αυξίνης θέση κλαδέματος Κυριαρχία κορυφής Ανάπτυξη καρπών

33 ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: οι κυτοκινίνες Σε συνεργασία με τις αυξίνες επάγουν την κυτταρική διαίρεση και διαφοροποίηση ισορροπία αυξίνης / κυτοκινίνης αυξημένη αυξίνη / κυτοκινίνη μειωμένη αυξίνη / κυτοκινίνη παράγονται στα επάκρια μεριστώματα της ρίζας και μεταφέρονται μέσω του ξυλώματος

34 ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: οι κυτοκινίνες ανταγωνίζονται τις αυξίνες στην κυριαρχία του επάκριου μεριστώματος του βλαστού επάκριο μερίστωμα πλευρικός οφθαλμός αποκοπή επάκριου μεριστώματος Συγκέντρωση αυξίνης Συγκέντρωση κυτοκινινης Συγκέντρωση αυξίνης Συγκέντρωση κυτοκινινης καθυστερούν τη διαδικασία γήρανσης των φύλλων

35 ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: το αιθυλένιο προάγει την ωρίμανση των κλιμακτηριακών καρπών γονίδιο για ένζυμο του αιθυλενίου mrna λειτουργικό ένζυμο σύνθεση αιθυλενίου τριπλή απόκριση στη μηχανική πίεση μη νοηματικό γονίδιο για ένζυμο του αιθυλενίου mrna μη νοηματικό mrna υβριδισμός

36 ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: το αιθυλένιο επιταχύνει την αποκοπή των φύλλων σε αντίθεση με την αυξίνη που την παρεμποδίζει αυξίνη αυξίνη αιθυλένιο μίσχος στιβάδα αποχωρισμού κύτταρα προστατευτικής στιβάδας

37 ΟΙ ΦΥΤΟΡΜΟΝΕΣ: το αψιξικό οξύ (ΑΒΑ) προωθεί το λήθαργο και αναστέλλει την αύξηση προκαλεί το κλείσιμο των στομάτων στη ξηρασία

38 ΟΙ ΦΩΤΟΫΠΟΔΟΧΕΙΣ: ο ρόλος του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών αερόβια βακτήρια Χλωροφύλλη α Χλωροφύλλη β Καροτενοειδή

39 ΟΙ ΦΩΤΟΫΠΟΔΟΧΕΙΣ: ο ρόλος του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών Σκοτάδι χρωμοφόρο: φυτοχρωμομπιλίνη R Σκοτάδι R FR Σκοτάδι πολυπεπτίδιο θειο-αιθερικός δεσμός ερυθρό φως μετατρέπει το cis σε trans cis-ισομερές trans-ισομερές R FR R Σκοτάδι R FR R FR

40 ΟΙ ΦΩΤΟΫΠΟΔΟΧΕΙΣ: ο ρόλος του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών σκοτάδι 24 ώρες σύντομη φωτεινή λάμψη κρίσιμη σκοτεινή περίοδος φως φυτά βραχείας ημέρας φυτά μακράς ημέρας φυτά βραχείας ημέρας φυτά μακράς ημέρας