Αθήνα 17/02/1987 ΥΠΟΙΚ. Σ. 605/98 ΠΟΛ. 44

Transcript

1 Αθήνα 17/02/1987 ΥΠΟΙΚ. Σ. 605/98 ΠΟΛ. 44 Θέμα: Εφαρμογή διατάξεων φορολογίας χαρτοσήμου σε διάφορες συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές μετά την εφαρμογή από του φόρου προστιθέμενης αξίας. Σχετικά με το ανωτέρω θέμα γνωρίζουμε τα εξής: Ι. ΓΕΝΙΚΑ Με τις διατάξεις του Ν. 1642/1986 εφαρμόζεται και στη Χώρα μας από το καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας. Στο φόρο αυτό έχει ενσωματωθεί, εκτός άλλων, και μεγάλο μέρος των τελών χαρτοσήμου, που καταργούνται από την ανωτέρω ημερομηνία, ενώ άλλα τέλη χαρτοσήμου θα εξακολουθήσουν να επιβάλλονται και μετά την ημερομηνία αυτή. II. ΕΙΔΙΚΑ Ειδικότερα, για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 2 και 57 του προαναφερόμενου Ν. 1642/1986 διευκρινίζουμε τα εξής: Α) Συμβάσεις, πράξείς, σχέσεις και συναλλαγές στις οποίες θα εφαρμόζονται ή δεν θα εφαρμόζονται οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήμου μετά την εφαρμογή από του φόρου προστιθέμενης αξίας. 1. Με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 1542/1986 επιβάλλεται, με τις οριζόμενες στο νόμο αυτό προϋποθέσεις, φόρος προστιθέμενης αξίας: (α) στην παράδοση αγαθών και στην παροχή υπηρεσιών, που πραγματοποιούνται στην Ελληνική Επικράτεια με επαχθή αιτία από υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο, και (β) στην εισαγωγή αγαθών από την αλλοδαπή στην Ελληνική Επικράτεια. Για την ερμηνεία των διατάξεων του ανωτέρω άρθρου 2 του Ν. 1642/1986, και γενικότερα για την ερμηνεία όλων των διατάξεων του εν λόγω νόμου, παραπέμπουμε στη σχετική εγκύκλιο της Υπηρεσίας Φόρου Προστιθέμενης Αξίας. 2. Εξάλλου, με τη διάταξη της παραγράφου 1β του άρθρου 57 του ως άνω νομού ορίζεται, ότι από την έναρξη της ισχύος του ( ) καταργούνται οι διατάξεις, που προβλέπουν την επιβολή τελών χαρτοσήμου στις παραπάνω πράξεις και στα παρεπόμενα τους σύμφωνα και την επιστροφή της μέσης από τέλη χαρτοσήμου επιβάρυνσης στις εξαγωγές των εγχωρίως παραγομένων προϊόντων, με εξαίρεση τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 1477/1984, σε ό,τι 1

2 αφορούν την επιστροφή της μέσης από τέλη χαρτοσήμου επιβάρυνσης με τους συντελεστές, οι οποίοι ορίζονται στο Παράρτημα IV, στήλη 5 του νόμου αυτού. Αντίθετα, όπως ρητά ορίζεται στη διάταξη αυτή, δεν θίγονται οι διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή τελών χαρτοσήμου στα μισθώματα ακινήτων, στις αποδείξεις πληρωμής ασφαλίστρων για κάθε είδους ασφαλίσεις και επιστροφής ασφαλίστρων, στις αποδείξεις πληρωμής αποζημίωσης για ασφαλίσεις κάθε είδους. που δίνονται σε ασφαλιστικές εταιρείες, στα δάνεια επί ασφαλιστηρίων ζωής, που χορηγούνται από ασφαλιστικές εταιρείες και στις εξαγορές (RACHATS) ασφαλιστηρίων ζωής από ασφαλιστικές εταιρείες. Έτσι, σύμφωνα με την, ανωτέρω διάταξη της παραγράφου 1β του άρθρου 57 του Ν. 1642/1986, το οποίο ισχύει από , σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 7 του ίδιου νόμου, καταργούνται από την ίδια ως άνω ημερομηνία ( ), πλην των αναφερόμενων σ αυτή εξαιρέσεων: (α) οι διατάξεις, με τις οποίες είχαν επιβληθεί αναλογικά κυρίως τέλη χαρτοσήμου (περί των παγίων τελών βλέπετε κατωτέρω παράγραφο β ) στις πράξει στις πράξεις που προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 2 του νόμου αυτού, δηλαδή στις πράξεις που εμπίπτουν στα καθεστώς του φ.π.α. και στα παρεπόμενα σύμφωνα των πράξεων αυτών. Επομένως, για τις πράξεις αυτές και τα παρεπόμενα συμφωνά τους παύει από η επιβολή τελών χαρτοσήμου. (β) οι διατάξεις με τις οποίες επιστρεφόταν η μέση από τα τέλη χαρτοσήμου επιβάρυνση κατά την εξαγωγή των εγχωρίως παραγομένων προϊόντων (περί των διατάξεων αυτών βλέπετε κατωτέρω παράγραφο Γ ). Διευκρινίζεται, ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 46 του Ν. 1676/1986, η κατάργηση του τιμολογιακού τέλους χαρτοσήμου του άρθρου 15δ παρ. 1 του Κ.Τ.Χ., που προβλέπεται από την ανωτέρω διάταξη του άρθρου 57 παρ. 1β, δεν αφορά τις πωλήσεις, που θα γίνουν από , από τους καπνοβιομήχανους ή τους εισαγωγείς καπνοβιομήχανους ή τους εισαγωγείς καπνοβιομηχανικών προϊόντων της διάταξης της παραγρ. 2 του άρθρου 1 του Ν. 1439/1984 ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, που φορολογήθηκαν ή θα φορολογηθούν μέχρι Η μη κατάργηση του τιμολογιακού τέλους χαρτοσήμου στην ανωτέρω περίπτωση δικαιολογείται εκ του ότι το τέλος αυτό έχει περιληφθεί στην τελική τιμή πώλησης των καπνοβιομηχανικών προϊόντων και συνεπώς τούτο θα πρέπει να αποδοθεί στο Δημόσιο. 2

3 Εξαιρετικά, η ανωτέρω ρύθμιση, σύμφωνα με ρητή διάταξη του ίδιου ως άνω άρθρου, δεν ισχύει στην περίπτωση κατά την οποία θα γίνει αναφορολόγηση των καπνοβιομηχανικών προϊόντων με το σύστημα φορολογίας, που ισχύει από Επίσης, κρίνουμε σκόπιμο να τονίσουμε και τα εξής: α. Η κατάργηση των τελών χαρτοσήμου από αφορά τις πράξεις του άρθρου 2 του Ν. 1642/1986 και τα παρεπόμενα σύμφωνα τους, έστω και αν για τις πράξεις αυτές δεν επιβάλλεται φ.π.α., λόγω του ότι από τις διατάξεις του νόμου αυτού προβλέπεται ρητή απαλλαγή από το φόρο του εν λόγω νόμου. Κατ εφαρμογή των ανωτέρω: - Αν μία σύμβαση, πράξη, σχέση και συναλλαγή υπάγεται στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας, είτε ως υποκείμενη στο φόρο αυτό, είτε ως απαλλασσόμενη από το φόρο αυτό, η σύμβαση, πράξη κλπ. αυτή δεν θα υπόκειται σε τέλη χαρτοσήμου από και μετά. - Αντίθετα, αν μία σύμβαση, πράξη κλπ. δεν υπάγεται στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας, είτε γιατί δεν αποτελεί αντικείμενο του φόρου αυτού, είτε γιατί δεν ενεργείται από πρόσωπο υποκείμενο στον εν λόγω φόρο, κατά την έννοια του άρθρου 3 του Ν. 1642/1986 η σύμβαση, πράξη κλπ. αυτή θα εξακολουθεί να υπόκειται σε τέλη χαρτοσήμου και μετά τη Παραδείγματα: (1) Η πώληση κινητών αγαθών από υποκείμενο στο φ.π.α. πρόσωπα π.χ. έμπορος, ως παράδοση αγαθών, υπόκειται σε φόρο προστιθέμενης αξίας. Αντίθετα, οι αμοιβές π.χ. των δικηγόρων, συμβολαιογράφων, αμίσθων υποθηκοφυλάκων, γιατρών, μαιών, νοσοκόμων και φυσικοθεραπευτών, για τις παρεχόμενες απ αυτούς υπηρεσίες, απαλλάσσονται από το φόρο προστιθέμενης αξίας. Οι παραπάνω συναλλαγές (πώληση κινητών αγαθών, παροχή υπηρεσιών δικηγόρων κλπ.) δεν υπόκεινται από σε τέλη χαρτοσήμου, καθόσον οι συναλλαγές αυτές υπόκεινται στη ρύθμιση του φόρου προστιθέμενης αξίας είτε ως υποκείμενες στο φόρο αυτό είτε ως απαλλασσόμενες από τον εν λόγω φόρο. (2) Οι αποδοχές των υπαλλήλων, οι οποίες δεν αποτελούν αντικείμενο του φόρου προστιθέμενης αξίας κατά το άρθρο 3 παρ. 1 του Ν. 1642/1986 και οι πωλήσεις κινητών αγαθών από ιδιώτες οι οποίοι δεν θεωρούνται ως υποκείμενα του φόρου αυτού κατά το ίδιο ως άνω άρθρο εξακολουθούν να υπόκεινται σε τέλη χαρτοσήμου και μετά τη , καθόσον οι παραπάνω συναλλαγές δεν υπόκεινται στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας. 3

4 Β. Απαλλακτικές διατάξεις νόμων, οι οποίες αναφέρονται σε συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές, οι οποίες δεν υπάγονται στη ρύθμιση του ανωτέρω. Ν. 1642/1986,εξακολουθούν να ισχύουν. 4. Παρά τις ανωτέρω διευκρινίσεις, από την επιβολή του φόρου προστιθέμενης αξίας (Ν 1642/1986) θα δημιουργηθούν, όπως είναι φυσικό, αμφισβητήσεις στην εφαρμογή των διατάξεων της φορολογίας χαρτοσήμου ιδίως ως προς την κατάργηση τους ή τη διατήρηση τους μετά την επιβολή από του πιο πάνω φόρου (φ.π.α.). Για την άρση των αμφισβητήσεων αυτών και για την ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων της περί τελών χαρτοσήμου νομοθεσίας, παραθέτουμε παρακάτω, προς διευκόλυνση των ενδιαφερομένων, Πίνακες των συνηθέστερων στην πράξη σήμερα ανωτέρω κατηγοριών συμβάσεων, πράξεων, σχέσεων και συναλλαγών, στις οποίες θα εφαρμόζονται ή δεν θα εφαρμόζονται οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήμου μετά την Τονίζεται πάντως, ότι η απαρίθμηση των συμβάσεων, πράξεων κλπ., που αναφέρονται στους παρακάτω πίνακες, δεν είναι περιοριστική. Συνεπώς, αν κάποια σύμβαση, πράξη κλπ, δεν περιλαμβάνεται στους πίνακες αυτούς, για την υπαγωγή της ή μη στα τέλη χαρτοσήμου θα πρέπει να ερευνάται προηγουμένως εάν η σύμβαση, πράξη κλπ. αυτή υπάγεται ή όχι, κατά τις ανωτέρω διευκρινίσεις στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας. Και εάν μεν υπάγεται στο καθεστώς του φ.π.α., είτε ως υποκείμενη στο φόρο αυτό, είτε ως απαλλασσόμενη από το φόρο αυτό δεν θα υπάγεται σε τέλη χαρτοσήμου. Αν όμως δεν υπάγεται στο καθεστώς του φόρου αυτού, η σύμβαση, πράξη κλπ. αυτή θα υπάγεται στα οικεία, κατά περίπτωση, τέλη χαρτοσήμου. ΠΙΝΑΚΑΣ Α : Συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές στις οποίες ΔΕΝ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήμου μετά τη Στις παρακάτω συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές δεν θα εφαρμόζονται οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήμου μετά την , επειδή αυτές υπάγονται στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας, είτε γιατί υπόκεινται στο φόρο αυτό, είτε γιατί απαλλάσσονται από τον εν λόγω φόρο. Οι συνηθέστερες στην πράξη τέτοιες συμβάσεις, πράξεις κλπ. είναι (ενδεικτική απαρίθμηση): - ΑΓΟΡΕΣ Εγχωρίων γεωργικών προϊόντων εκ των παραγωγών (άρθρο 15γ ΚΤΧ) - ΑΜΟΙΒΕΣ: 4

5 α. Εκτελωνιστών, διασαφιστών, διαφημιστών, πρακτόρων μεταφοράς (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ). β. Ελεύθερων επαγγελματιών, που κατονομάζονται στο άρθρο 45 παρ. 1 του Ν.Δ. 3323/1955 (ιατροί, οδοντίατροι, κτηνίατροι, φυσιοθεραπευτές, μαίες, δικηγόροι έστω και με πάγια αντιμισθία, δικολάβοι, συμβολαιογράφοι, άμισθοι υποθηκοφύλακες, δικαστικοί επιμελητές, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, τοπογράφοι, χημικοί, γεωπόνοι, δασολόγοι, σχεδιαστές, δημοσιογράφοι, συγγραφείς, διερμηνείς, μεταφραστές, καθηγητές, δάσκαλοι, καλλιτέχνες, γλύπτες, ζωγράφοι, σκιτσογράφοι, χαράκτες, εκτελεστές μουσικών έργων, μουσουργοί, καλλιτέχνες κέντρων διασκέδασης, χορευτές, χορογράφοι, σκηνοθέτες, σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι, διακοσμητές, οικονομολόγοι, ερευνητές, σύμβουλοι επιχειρήσεων, ιδιοκτήτες ή διευθυντές φορολογικού ή λογιστικού γραφείου, ξεναγοί και εμπειρογνώμονες) (άρθρο 15ε παρ. 3, 4 ΚΤΧ). γ. Ελεγκτών ανωνύμων εταιρειών (άρθρα 15ε παρ. 5 ΚΤΧ). δ. Εμπορικών αντιπροσώπων, παραγγελιοδόχων, ανταποκριτών, μεσιτών, πρακτόρων οποιωνδήποτε (άρθρο 15ε παρ. 6 ΚΤΧ) ε. Νοσοκόμων, εφόσον δεν συνδέονται με τον εργοδότη τους με σχέση εξαρτημένης εργασίας (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ( στ. Πραγματογνωμόνων (άρθρα 15ε παρ. 5.ΚΤΧ) ζ. Συγγραφέών (συμπεριλαμβανομένων και των συγγραφέων δημοσίων υπαλλήλων) και μουσουργών από συγγραφικά εν γένει δικαιώματα (άρθρο 15ε παρ. 3 ΚΤΧ) η. Τουριστικών Γραφείων (άρθρο 7 παρ. 13 Ν. 1160/1981). θ. Τρίτων, οι οποίοι υποχρεούνται σε έκδοση και υποβολή στοιχείων κατά τον Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων (άρθρο 15ε. παρ. 6 ΚΤΧ). - ΑΝΑΛΗΨΗ ΜΕΡΙΔΑΣ σε αγαθά από εταίρο η μέτοχο σε περίπτωση λύσης της εταιρείας ή αποχώρησης των εταίρων από αυτή (άρθρο 15 παρ. 5α ΚΤΧ). -ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ: α. Ακίνητων (κτιρίων καινούργιων) με τις προϋποθέσεις του άρθρου 6 παρ. 1 και 2α Ν. 1642/1986 (άρθρα 19 παρ. 1 Ν. 1587/1950) (Βλέπετε και "Μεταβίβαση"). Σημείωση: Η περίπτωση αυτή ισχύει για ανταλλαγές καινούργιων κτιρίων που γίνονται (οι ανταλλαγές) από και οι σχετικές άδειες κατασκευής τους έχουν εκδοθεί από την ημερομηνία αυτή και μετά. β. Αυτοκίνητων, όταν ο ανταλλάσσων συμβαλλόμενος, ο οποίος εμφανίζεται με την ιδιότητα του πωλητή είναι, πρόσωπο υποκείμενο στο φ.π.α. (άρθρο 4 παρ. 4 Ν.Δ. 1146/1972). 5

6 Σημείωση: Βλέπετε "Μεταβίβαση αυτοκίνητων". γ. Κινητών πραγμάτων όταν ο ανταλλάσσων συμβαλλόμενος, ο οποίος εμφανίζεται με την ιδιότητα του πωλητή, είναι πρόσωπο υποκείμενο στο φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1δ, 15 παρ. 1α,. 15γ, 156 ΚΤΧ). - ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ: α. Γενικών Αποθηκών για την είσπραξη των δικαιωμάτων τους (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ) β. Γραφείων διεκπεραίωσης εμπιστευτικών υποθέσεων (ντεντέκτιβς) (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ) γ. Γραφείων συνοικεσίων (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ) δ. Γραφείων Τελετών (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ) ε. Ελεύθερων επαγγελματιών, που κατονομάζονται στο άρθρο 45 παρ. 1 Ν.Δ. 3323/1955 (άρθρο 15ε παρ. 3, 4 ΚΤΧ) Βλέπετε ανωτέρω και "Αμοιβές" στ. Επιχειρήσεων δακτυλογράφησης και μετάφρασης εγγράφων και έκδοσης φωτοαντιγράφων και φωτοτυπιών άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ) ζ. Επιχειρήσεων εκμετάλλευσης αυτομάτων ηλεκτρονικών παιχνιδιών, μπόουλιγκ, λούνα πάρκ, μικρών αυτοκίνητων (καρτς), χώρων τροχοδρομίας και παγοδρομίας (πατινάζ), γηπέδων ΜΙΝΙ GOLF, πλυντηρίων για χρήση του κοινού (SELF SERVICE), χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων (PARKING) (άρθρο 15ε παρ.2 ΚΤΧ) η. Επιχειρήσεων συντήρησης ανελκυστήρων (άρθρο 15ε παρ.2 ΚΤΧ) 9. Εργαστηρίων αισθητικής προσώπου και σώματος (ινστιτούτων καλλονής) και γυμναστηρίων άθλησης γενικά (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ). ι. Μέντιουμ και αστρολόγων (άρθρο 15ε παρ., 2 ΚΤΧ) ία. Νοσηλευτικών ιδρυμάτων (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ) ιβ. Οίκων περίθαλψης ηλικιωμένων ατόμων (οίκων ευγηρίας) (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ) ιγ. Οργανισμών Λιμένων και Ελεύθερων Ζωνών για την είσπραξη των δικαιωμάτων τους (άρθρο 16 παρ. 3 ΚΤΧ) ιδ. Συνδρομών περιοδικών, εφημερίδων και εντύπων γενικά (άρθρα 15 παρ. 24 ΚΤΧ) ιε. Σχολών γενικά (π.χ. εκγύμνασης υποψηφίων οδηγών αυτοκινήτων, επαγγελματικών τεχνικών σπουδών, λογιστών, γραμματέων, κομμωτών, κοπτικής-ραπτικής, χορού, καράτε, ωδείων, ζωγραφικής, φωτογραφίας, 6

7 ιππασίας, κολύμβησης, γουϊνσέρφιγκ, τέννις κλπ), συμπεριλαμβανομένων και των δικαιωμάτων εγγραφής (άρθρο 15 παρ, 20 ΚΤΧ), ιστ. Φροντιστηρίων γενικά (θετικών ή θεωρητικών επιστημών, ξένων γλωσσών κλπ) συμπεριλαμβανομένων και των δικαιωμάτων εγγραφής (άρθρο 15 παρ. 20 ΚΤΧ) ιζ. Φυσιοθεραπευτών (άρθρο 15ε παρ. 3 ΚΤΧ). ΒΡΑΒΕΙΑ ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ που καταβάλλονται σε αρχιτέκτονες και μηχανικούς των οποίων οι μελέτες βραβεύτηκαν σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς (άρθρο 15ε παρ. 3 ΚΤΧ) ΔΕΛΤΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ, εκδιδόμενα για την αποστολή οίνων, ζύθων, αναψυκτικών και οινοπνευματωδών ποτών εν γένει, από επιτηδευματίες σε τρίτους προς πώληση για λογαριασμό τους (άρθρο 7 παρ. 25 Ν. 1150/1981). ΔΙΑΘΕΣΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΛΑΧΕΙΩΝ (άρθρο 15δ παρ. 6Γε ΚΤΧ) ΔΙΔΑΚΤΡΑ ΚΑΙ ΤΡΟΦΕΙΑ (άρθρο 15 παρ. 20 ΚΤΧ) ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ (άρθρα 15δ παρ. 1 ΚΤΧ ΔΙΚΑΙΏΜΑΤΑ: α. Καταβαλλόμενα σε αλλοδαπούς οίκους (άρθρο 15ε παρ.6 ΚΤΧ) β. Εκθλιπτικά και συναφή (αλωνιστικά, αλεστικά) (άρθρα 15ε παρ. 2 ΚΤΧ) γ. Πρακτορειακά (άρθρα 15 παρ, 10 και 15ε παρ. 2, 6 ΚΤΧ). ΔΟΣΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΒΟΛΗΣ, όταν το αντικαταβολής διδόμενο αφορά πράξη, η οποία υπάγεται στο φ.π,α. (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΓΑΘΩΝ παρ οιουδήποτε (άρθρα 15β ΚΤΧ) ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΙΣ επί αγοράς ή πώλησης αγαθών για λογαριασμό τρίτων και βιομηχανοποίησης πρώτων υλών για λογαριασμό τρίτων (άρθρα 15ε παρ. 1βα, β ΚΤΧ) ΕΞΑΓΟΡΑ περιουσιακών αγαθών επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου, ή μέρους αυτής από επαχθή ή χαριστική αιτία, εφόσον αυτός που αποκτά τα αγαθά δεν συνεχίζει τις εργασίες του προκατόχου του (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ, άρθρο 7 παρ. 1 Ν.Δ. 3842/1958) ΕΞΟΔΑ ΚΗΔΕΙΑΣ (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ) ΕΡΓΟΛΑΒΙΑ ΕΝ ΓΕΝΕΙ (ΜΙΣΘΩΣΗ ΕΡΓΟΥ): α. Εργολαβική σύμβαση ανέγερσης οικοδομών, που καταρτίζεται με το σύστημα της αντιπαροχής και προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 9 παρ. 4 του Ν.Δ. 4436/1965 (άρθρο 15ε παρ, 9 ΚΤΧ) Σημείωση: Η περίπτωση αυτή ισχύει για εργολαβικές συμβάσεις που θα καταρτισθούν από και μετά. 7

8 β. Εργολαβία συνδεόμενη με το έδαφος, με εξαίρεση την εργολαβία της προηγούμενης α περίπτωσης (άρθρα 15ε παρ. 9 ΚΤΧ). γ. Λοιπές περιπτώσεις εργολαβίας, που συνιστούν μίσθωση έργου (άρθρο 15ε παρ, 2 ΚΤΧ). ΙΔΡΥΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ Μεταβίβαση αυτών (άρθρα 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967). ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ξενοδοχείων και χώρων οργανωμένης κατασκήνωσης, κατανάλωσης, ηλεκτρικού ρεύματος, ύδατος, φωταερίου, τηλεγραφημάτων, αστικών και υπεραστικών τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, ραδιοφώνων και συσκευών τηλεόρασης (άρθρο 15 παρ. 24 ΚΤΧ) ΜΕΣΙΤΕΙΑ (άρθρα 15ε παρ. 6 ΚΤΧ) ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ: α. Ακινήτων (κτιρίων καινούργιων) με τις προϋποθέσεις του άρθρου 6 παρ. 1 και 2α του Ν. 1642/1986 (άρθρο 19 παρ.1 Ν. 1587/1950). Σημείωση: Η ανωτέρω περίπτωση ισχύει για μεταβιβάσεις καινούργιων κτιρίων, οι οποίες (μεταβιβάσεις) γίνονται από και οι σχετικές άδειες κατασκευής τους θα εκδοθούν από την ημερομηνία αυτή και μετά. β. Αυτοκινήτων. Για τις περιπτώσεις μεταβίβασης αυτοκινήτων βλέπετε διαταγή Υπ. Οικ. Σ.420/56/Πολ.23/1987. γ. Επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους αυτής από επαχθή ή χαριστική αιτία, εφόσον αυτός, που αποκτά τα περιουσιακά αγαθά δεν συνεχίζει τις εργασίες του προκατόχου του (άρθρο 15 παρ. 1α, άρθρο 7 παρ. 1 Ν.Δ. 3842/1955). δ. Κινητών πραγμάτων (άρθρο 13 παρ. 15, παρ. 1α, 15γ, 15δ ΚΤΧ) ε. Μετοχών, ιδρυτικών τίτλων και ομολογιών (άρθρα 11 παρ. 4Α.Ν. 148/1967). στ. Χρήσης άϋλων αγαθών (δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκμετάλλευσης βιομηχανοστασίων, κλπ.) (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ). ΜΕΤΑΦΟΡΑ προσώπων και αγαθών (άρθρο 16 παρ. 1α, 2 ΚΤΧ). ΜΕΤΟΧΕΣ. Μεταβίβαση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 ΑΝ 148/1967). ΜΙΣΘΩΣΗ: α. βιομηχανοστασίων, κατά την έννοια του άρθρου 18 παρ. 4 του Ν.Δ. 3323/1955 (ελαιοτριβείων, εκκοκκιστηρίων, σιλό, εγκαταστάσεων ψύξης, εγκαταστάσεων σταβλισμού μεγάλων ζώων κλπ.), εφόσον δεν φέρει τα στοιχεία της μίσθωσης οικοδομών (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ). Στην περίπτωση αυτή περιλαμβάνονται και οι ξενοδοχειακές μονάδες, που είναι έτοιμες προς λειτουργία. β. Έργου. Βλέπατε "Εργολαβία". 8

9 γ. Θυρίδων, θησαυροφυλακίων και χρηματοκιβωτίων (άρθρο 15 παρ. 1 α Κ ΤΧ). δ. Κινητού πράγματος, όταν γίνεται από υποκείμενα σε φ.π.α πρόσωπο προς οποιονδήποτε (π.χ. μίσθωση πλωτών μέσων γενικά, όπως λέμβων, καννώ, κρις κραφτ, γουϊνσέρφιγκ, ποδηλάτων θαλάσσης κλπ., μίσθωση μηχανημάτων, αυτοκινήτων, μοτοσικλετών, μοτοποδηλάτων, ποδηλάτων, αυτόματων ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρικών ειδών, ταινιών εγγραφής εικόνας (κασσετών βίντεο), νυφικών κλπ. (άρθρα 15 παρ. 10, 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ). - ΝΟΣΗΛΕΙΑ εισπραττόμενα από ιατρούς, κλινικές και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα, καθώς και από κρατικά νοσηλευτικά ιδρύματα και ιδρύματα δήμων, κοινοτήτων και Ν.Π.Δ.Δ., για παροχή νοσηλείας (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ). - ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ Μεταβίβαση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 Α.Ν. 143/1967). - ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ (άρθρο 15ε παρ. 1 και 6 ΚΤΧ). - ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ της χρήσης άϋλων αγαθών (δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκμετάλλευσης βιομηχανοστασίων κλπ.) (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ). - ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΣΥΜΦΩΝΑ (ενέχυρο, υποθήκη, εγγύηση, ποινική ρήτρα και κάθε άλλη ασφάλεια), που ασφαλίζουν απαιτήσεις, που προέρχονται από πράξεις υπαγόμενες στα καθεστώς του φ.π.α., οι οποίες έγιναν από (άρθρα. 13 παρ. 1ε και 15 παρ. 1 γ ΚΤΧ). Σημείωση: Η κατάπτωση των παρεπόμενων αυτών συμφώνων υπόκειται σε τέλος χαρτοσήμου (βλέπετε και Πίνακα Β "Παρεπόμενα σύμφωνα"). - ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: α. Γενικά (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ). β. Ξενοδοχείων και των (εξομοιουμένων με αυτά (μοτέλ, πανσιόν, πανδοχείων, ξενώνων, υπαίθριων κάμπινγκ ενοικιαζομένων δωματίων κλπ) (άρθρα 15 παρ. 24 ΚΤΧ). γ. Οδικής βοήθειας (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ). δ. Τουριστικών Γραφείων (άρθρο 7 παρ. 13 Ν. 1160/1981). ε. Χώρων στάθμευσης κάθε είδους μεταφορικών μέσων (πάρκιν, γκαράζ, μαρίνες, και τροχόσπιτων) (άρθρο 15ε παρ.2 ΚΤΧ). - ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΣ: α. Ακίνητων (κτιρίων καινούργιων) βλέπετε "Μεταβίβαση" β. Αυτοκινήτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση" 9

10 γ. Κινητών πραγμάτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση" - ΠΛΩΤΑ ΜΕΣΑ. Βλέπετε κατωτέρω "Συμβάσεις" που αφορούν σε πλωτά μέσα". - ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ (άρθρο 15ε παρ. 6 ΚΤΧ) - ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ (άρθρο 15ε.παρ. 6 ΚΤΧ). Εξαιρούνται οι προμήθειες: (α) Που καταβάλλονται σε πρόσωπα, τα οποία δεν υποχρεούνται σε έκδοση και υποβολή στοιχείων κατά τον Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων (άρθρο 15ε παρ. 6 ΚΤΧ) (β) Που εισπράττονται από τις τράπεζες, συμφωνά με τις διατάξεις του Ν. 1676/ ΠΩΛΗΣΕΙΣ: α. Αγαθών από αγρότες, ανεξάρτητα αν αυτοί υπάγονται στο ειδικό ή στο κανονικά καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α. 15 παρ. 1α. 15γ και 15δ ΚΤΧ). β. Αγροτικών προϊόντων από επιτηδευματία προς άλλο επιτηδευματία και προς οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο (άρθρα 15δ ΚΤΧ). γ. Ακίνητων. Βλέπετε "Μεταβίβαση" δ. Ανθρώπινων οργάνων, αίματος και γάλακτος. ε. Αυτοκινήτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση". στ. Κινητών πραγμάτων (άρθρα 13 παρ., 1δ, παρ. 1α, 15γ, 15δ ΚΤΧ ζ. Παγίων περιουσιακών στοιχείων (άρθρα 15 παρ. 1α ΚΤΧ). - ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΑΦΟΡΩΣΕΙΣ ΤΑ ΠΛΩΤΑ ΜΕΣΑ, οι οποίες γίνονται από πρόσωπο υποκείμενα στο φ.π.α, προς οποιανδήποτε. Τέτοιες συμβάσεις είναι π.χ η πώληση, η ναυπήγηση, η επισκευή, η μετασκευή, η συντήρηση, η μίσθωση, η ναύλωση, η ρυμούλκηση πλοίων και πλωτών μέσων εν γένει κλπ. (άρθρο 15 παρ. 10 ΚΤΧ). - ΤΟΚΟΙ, που απορρέουν από συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές, οι οποίες υπάγονται στο καθεστώς του φ.π.α, (άρθρο 15ε παρ. 6 ΚΤΧ) - ΤΡΟΦΕΙΑ (άρθρο 15 παρ. 20 ΚΤΧ - ΥΠΕΡΓΟΛΑΒΙΑ (άρθρο 15ε παρ. 10 ΚΤΧ) - ΦΙΛΟΔΩΡΗΜΑ υποχρεωτικό σερβιτόρων (άρθρο 15 παρ. 18α ΚΤΧ) - ΦΟΡΤΩΤΙΚΕΣ (άρθρο 15 παρ. 2Γ ΚΤΧ) - ΦΟΡΤΟΕΚΦΟΡΤΩΣΕΙΣ (άρθρο 16 παρ. 3Α ΚΤΧ) - ΦΥΛΑΚΤΡΑ (άρθρα 16 παρ, 3Α ΚΤΧ) - ΧΡΕΩΓΡΑΦΑ Μεταβίβαση (άρθρα 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967 και άρθρα 9 παρ. 5 Ν.Δ. 4486/1965). 10

11 ΠΙΝΑΚΑΣ Β Συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές στις οποίες ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήμου και μετά την Στις παρακάτω συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές θα εφαρμόζονται οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήμου και μετά τη , για το λόγο ότι αυτές δεν υπάγονται στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας, είτε γιατί δεν αποτελούν αντικείμενο του φόρου αυτού, είτε γιατί ενεργούνται από μη υποκείμενα στο φόρο αυτό πρόσωπα. Σημειώνεται δε, ότι εάν, με τις περί τελών χαρτοσήμου διατάξεις προβλέπεται απαλλαγή από τα τέλη χαρτοσήμου των συμβάσεων, πράξεων κλπ. αυτών, οι απαλλαγές αυτές εξακολουθούν να ισχύουν. Οι συνηθέστερες στην πράξη ως άνω συμβάσεις, πράξεις, κλπ, στις οποίες θα εφαρμόζονται οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήμου και μετά τη (ενδεικτική απαρίθμηση) είναι: - ΑΜΟΙΒΕΣ: α. Αποκλειστικών νοσοκόμων, εφόσον συνδέονται με τον εργοδότη τους με σχέση εξαρτημένης εργασίας (άρθρα 15 παρ. 18Α ΚΤΧ). β. Διαχειριστών ΕΠΕ (άρθρο 15ε παρ. 7 ΚΤΧ). γ. Καθαριστριών, που συνδέονται με τον εργοδότη τους με σύμβαση έργου (άρθρο 15ε παρ, 2 ΚΤΧ). δ. Μελών διοικητικού συμβουλίου ΑΕ (άρθρο 15ε παρ. 7 ΚΤΧ) ε. Προσώπων για τη συμμετοχή τους σε συμβούλια, επιτροπές, διοικήσεις ή διευθύνσεις εταιρειών κλπ (άρθρο 15ε παρ.7 ΚΤΧ). στ. Τρίτων, οι οποίοι δεν υποχρεούνται σε έκδοση και υποβολή στοιχείων κατά τον Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων (άρθρα 15ε παρ. 6 και 16 παρ, 3Α ΚΤΧ). - ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΧΡΕΟΥΣ, έστω και αν το χρέος προέρχεται από συναλλαγή που υπάγεται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α, 15 παρ. 1α, 17 παρ. 1γ, 34 παρ. 3 ΚΤΧ). - ΑΝΑΔΟΧΗ ΧΡΕΟΥΣ, έστω και αν το αναλαμβανόμενο χρέος προέρχεται από συναλλαγή, που υπάγεται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α, 15 παρ. 1α ΚΤΧ). - ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΩΝ από εταίρους ή μετόχους, ή άλλα πρόσωπα προς ή από εμπορικές εν γένει εταιρείες ή επιχειρήσεις (άρθρο 15 παρ. 5γ ΚΤΧ). - ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΧΡΕΟΥΣ (άρθρα 13 παρ. 1α, 15 παρ, 1α ΚΤΧ). - ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ: 11

12 α. Ακινήτων (καινούργιων κτιρίων) (άρθρο 19 παρ. 1 Ν. 1587/1950), Σημείωση: Η περίπτωση αυτή ισχύει μέχρι την και για άδειες κατασκευής που θα εκδοθούν μέχρι την ημερομηνία αυτή. β. Ακινήτων (παλαιών κτιρίων, οικοπέδων, γηπέδων, γαιών) (άρθρο 19 παρ. 1 Ν. 1587/1950). γ. Αυτοκινήτων, όταν ο ανταλλάσσων συμβαλλόμενος, ο οποίος εμφανίζεται με την ιδιότητα του πωλητή δεν είναι πρόσωπο υποκείμενο στο φ.π,α. (άρθρο 4 παρ. 4 Ν.Δ. 1146/1972). Σημείωση: Βλέπετε "Μεταβίβαση αυτοκινήτων". δ. Κινητών πραγμάτων, όταν ο ανταλλάσσων συμβαλλόμενος, ο οποίος εμφανίζεται με την ιδιότητα του πωλητή δεν είναι πρόσωπο υποκείμενο στο φ.π.α. (άρθρο 13 παρ. 1α, δ ΚΤΧ). - ΑΠΟΓΡΑΦΑ εκτελεστών δικαστικών αποφάσεων, που επιδικάζουν οποιεσδήποτε απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που απορρέουν από πράξεις, οι οποίες υπόκεινται στο καθεστώς. του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1γ, 15 παρ. 1β ΚΤΧ). - ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ που εκδίδονται: α. Από Δημόσια Ταμεία για την είσπραξη των εσόδων τους, που προέρχονται από πράξεις που ενεργούν κατά την εκπλήρωση της αποστολής τους (άρθρο 15 παρ. 19 ΚΤΧ). Σημείωση: Πρόκειται για τις αποδείξεις οι οποίες αναφέρονται σε συναλλαγές, στις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 15 παρ. 19 του Κώδικα Χαρτοσήμου (Υπ. Οικον. Εγκ 9/1982). β. Από Ταμεία Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου για την είσπραξη των εσόδων του, που προέρχονται από πράξεις, τις οποίες ενεργούν κατά εκπλήρωση της αποστολής τους (άρθρα 10 Ν. 187/1943 και 7 παρ. 3 Ν.Δ. 4419/1964). Σημείωση: Πρόκειται για τις αποδείξεις οι οποίες αναφέρονται σε συναλλαγές στις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 10 Ν. 187/1943 και 7 παρ. 3 Ν.Δ. 4419/1964, όπως π.χ. στις κρατήσεις υπέρ του ΜΤΠΥ κα ι των άλλων ασφαλιστικών οργανισμών (Υπ. Οικ. Εγκ. 9/1982). γ. Από Ταμεία Δήμων και Κοινοτήτων για την είσπραξη των εσόδων τους, που προέρχονται από πράξεις τις οποίες ενεργούν κατά την εκπλήρωση της αποστολής τους (άρθρο 50 Ν. 1416/1984). δ. Για εξόφληση διατροφής που καταβάλλεται στη σύζυγο ή στα τέκνα λόγω διαζυγίου ή λόγω διάστασης, κατά περίπτωση (άρθρο 13 παρ. 3 ΚΤΧ). ε. Για εξόφληση υποτροφιών, που χορηγούνται σε σπουδαστές και πτυχιούχους ανώτερων και ανώτατων σχολών ή σε οποιαδήποτε άλλο πρόσωπο (άρθρο 13 παρ. 3, 4 ΚΤΧ). στ. Για επιστροφές αχρεωστήτως καταβληθέντων χρημάτων (άρθρο 17 παρ. 3στ ΚΤΧ). 12

13 ζ. Για πληρωμή δικαιωμάτων εγγραφής ή συνδρομών των μελών σωματείων, συλλόγων ή άλλων ενώσεων και οργανισμών (άρθρα 30 παρ. 2 Ν.Δ. 60/1946). η. Για πληρωμή της εγγύησης χρηματιστή (άρθρο 15 παρ 22 ΚΤΧ). - ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ, που δίνονται στα Δημόσια Ταμεία, τα Ταμεία των Δήμων και Κοινοτήτων και Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, με τις οποίες εξοφλούνται οφειλές προς τρίτους, οι οποίες προέρχονται από συναλλαγές, πράξεις κλπ,, οι οποίες δεν υπάγονται στο φ.π.α. (άρθρο 13 παρ. 4 ΚΤΧ.). - ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ (μισθοί, ημερομίσθια, επιδόματα, δώρα, υπερωρίες κλπ) (άρθρο 15 παρ. 18Α ΚΤΧ). - ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ: α. Ασφαλιστικές. Αντασφαλιστικές (άρθρο 13 παρ. 5.ΚΤΧ, άρθρο 30 παρ. 1 Ν.Δ. 50/1945). β. Δικηγόρων λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας (άρθρο 13 παρ. 3 ΚΤΧ). γ. Εκτός έδρας υπαλλήλων (άρθρο 15ε παρ. 7 ΚΤΧ). δ. Νόμων 551/1916, 2112/1920, 103/75 (άρθρα 15 παρ. 18Αδ ΚΤΧ) και λοιπών νόμων, όπως Ν. 993/1979, Ν. 1057/1980, Ν.Δ. 169/1969 κλπ (άρθρο 13 παρ. 4 ΚΤΧ). - ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΑ (Ν.Δ. 3077/1954, άρθρο 17 παρ. 1γ ΚΤΧ). - ΑΠΟΛΗΨΕΙΣ ΕΤΑΙΡΩΝ (άρθρο 15 παρ. 5γ.ΚΤΧ). - ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ: α. Ασφάλιστρα και αντασφάλιστρα (άρθρο 15 παρ. 16α ΚΤΧ, άρθρο 30 παρ. 1 Ν.Δ. 60/1946). β. Ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές αποζημιώσεις (άρθρο 13 παρ. 5 ΚΤΧ, άρθρο 30 παρ. 1 Ν.Δ. 60/1946). γ. Δάνεια επί ασφαλιστηρίων ζωής (άρθρο 15 παρ. 16β ΚΤΧ). δ. Διανομή κερδών ασφαλιστικών εταιρειών βάσει του άρθρου 12 παρ. 4 του Ν.Δ. 400/1970. ε. Εξαγορές ασφαλιστηρίων ζωής (άρθρο 15 παρ. 16β ΚΤΧ). στ. Σύμβαση κεφαλαιοποίησης καταρτιζόμενη βάσει του άρθρου 39 του Ν.Δ. 400/1970. ζ. Συμβιβασμοί ασφαλιστικών εταιρειών (άρθρο 4 Ν.Δ. 189/1973). - ΑΦΕΣΗ ΧΡΕΟΥΣ έστω και αν το χρέος προέρχεται από συναλλαγή που υπάγεται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α, 15 παρ. 1α, 17 παρ. 1γ και 34 παρ. 3 ΚΤΧ). - ΑΦΗΡΗΜΕΝΗ ΥΠΟΣΧΕΣΗ ΧΡΕΟΥΣ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ) 13

14 - ΓΡΑΜΜΑΤΙΑ ΣΕ ΔΙΑΤΑΓΗ παρ οιουδήποτε εκδιδόμενα (άρθρο 15α ΚΤΧ). - ΔΑΝΕΙΑ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ). Εξαιρούνται τα δάνεια που ρυθμίζονται από τις διατάξεις-των άρθρων 7 περίπτωση α και 18 περιπτώσεις ε και στ του Ν. 1676/ ΔΙΑΝΟΜΗ: α. Κληρονομίας, κληροδοσίας και οποιασδήποτε κοινής περιούσιας (άρθρο 15 παρ. 11 ΚΤΧ) β. Μεταξύ ημεδαπών καλλιτεχνικών γραφείων και αλλοδαπών ή ημεδαπών καλλιτεχνικών συγκροτημάτων του προκύπτοντος εσόδου από οργάνωση διαφόρων θεαμάτων στην Ελλάδα (άρθρο 20 παρ. 2β Ν. 12/1975). - ΔΟΣΗ ΑΝΤΙ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ, όταν το αντί καταβολής διδόμενο αφορά πράξη, η οποία δεν υπάγεται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρο 13 παρ. 1α Κ ΤΧ), - ΔΩΡΕΑ (άρθρο 7 παρ. 1 Ν.Δ. 3842/1958). - ΕΓΓΡΑΦΑ ΣΕ ΔΙΑΤΑΓΗ, που περιέχουν υποσχέσεις πληρωμής ποσών (άρθρο 15 παρ. 9α ΚΤΧ). - ΕΓΓΥΟΔΟΣΙΑ ΚΑΙ ΕΓΓΥΟΔΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ (άρθρο 17 παρ. 1 στ ΚΤΧ) - ΕΓΚΡΙΣΗ (άρθρα 17 παρ. 1γ και 34 παρ. 3 ΚΤΧ). - ΕΚΤΑΞΗ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ) - ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ) - ΕΝΕΧΥΡΟΓΡΑΦΑ (Ν.Δ. 3077/1954, άρθρο 15 παρ. 15β ΚΤΧ). - ΕΝΕΓΓΥΟΣ ΠΙΣΤΩΣΗ (άρθρο 15 παρ. 1α, Εξαίρ. Β ΚΤΧ) - ΕΝΤΟΛΗ (άρθρο 24 παρ. 1δ ΚΤΧ). - ΕΞΑΓΟΡΑ περιουσιακών αγαθών επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου, ή μέρους αυτής από επαχθή η χαριστική αιτία, εφόσον αυτός που αποκτά τα αγαθά συνεχίζει τις εργασίες του προκατόχου του (άρθρα 15 παρ. 1α ΚΤΧ, άρθρο 7 παρ. 1 Ν.Δ. 3842/1958). - ΕΞΟΔΑ ΚΙΝΗΣΕΩΣ (άρθρα 17 παρ. 3ζ και 15ε παρ. 7 ΚΤΧ). - ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ προϊόντων, που χορηγούνται από το Δημόσιο, Ν.Δ.Δ.Δ. ή Οργανισμούς (άρθρο 13 παρ. 3, 4 ΚΤΧ). - ΕΠΙΤΑΓΕΣ (άρθρο 22 παρ, 2β ΚΤΧ). - ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ, που δίνονται από το Δημόσιο, Δήμους, Κοινότητες και Ν.Π.Δ.Δ. (άρθρα 13 παρ. 4 και 17 παρ. 1ζ ΚΤΧ). - ΙΔΙΟΚΑΤΟΙΚΗΣΗ ΙΔΙΟΧΡΗΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ. - ΙΔΡΥΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ. Έκδοση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 ΑΝ. 143/1967). - ΙΣΟΒΙΟΣ ΠΡ0Σ0Δ0Σ (άρθρο 7 παρ.1 Ν.Δ. 3842/1958, άρθρα 13 παρ 3, 15 παρ. 11 και 24 παρ. 1α ΚΤΧ). 14

15 - ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ εταιρείας από τους εταίρους (άρθρο 17 παρ. 1γ ΚΤΧ). - ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ εταίρων, μετόχων ή άλλων προσώπων προς ή από εμπορικές εταιρείες η επιχειρήσεις (άρθρο 15 παρ. 5γ ΚΤΧ). - ΚΕΡΔΗ: α. Εταιρειών, κοινοπραξιών, συνεταιρισμών (άρθρο 15 παρ. 5γ ΚΤΧ και άρθρο 20 παρ. 3 Ν.1473/1984). β. Λαχείων και ΠΡ0_Π0 (άρθρα 10 Ν.1284/1902). - Λ0Γ0Δ0ΣΙΑ επιτρόπων, κηδεμόνων, δικαστικών αντιληπτόρων η προσωρινών διαχειριστών και εντολοδόχων προς τον εντολέα (άρθρα 15 παρ. 12 ΚΤΧ). - ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ και άλλες ασφαλιστικές παροχές ή βοηθήματα που καταβάλλονται από τα οικεία Ταμεία, Οργανισμούς Συντάξεων. Προνοίας ή Ασφαλίσεων (άρθρα 15 παρ. 18Α ΚΤΧ). - ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ Ανωνύμων Εταιρειών (άρθρο 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967). - ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗ (άρθρα 17 παρ. 1γ και 34 παρ. 3 ΚΤΧ). - ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ: α. Ακινήτων (καινούργιων κτιρίων) (άρθρο 19 παρ. 1 Ν. 1587/1950). Σημείωση: Η ανωτέρω περίπτώση ισχύει μέχρι την και για άδειες κατασκευής που θα εκδοθούν μέχρι την ημερομηνία αυτή. β. Ακινήτων (παλαιών κτιρίων, οικοπέδων, γηπέδων, γαιών) (άρθρο 19 παρ. 1 Ν..1587/1950). γ. Αυτοκινήτων. Για τις περιπτώσεις μεταβίβασης βλέπετε διαταγή Υπ. Οικ. Σ. 420/56/Πολ. 28/1937. δ. Επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους αυτής από επαχθή ή χαριστική αιτία, εφόσον αυτός που αποκτά τα περιουσιακά αγαθά συνεχίζει τις εργασίες του προκατόχου του (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ, άρθρο 7 παρ. 1 Ν.Δ. 3842/1958). ε. Κινητών πραγμάτων από μη υποκείμενο στο φ.π.α. πρόσωπο (άρθρο 13 παρ. 1α ΚΤΧ). - ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ (άρθρο 15 παρ. 13 ΚΤΧ). - ΜΕΤΟΧΕΣ Έκδοση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967). - ΜΙΣΘΩΣΗ: α. Κινητού πράγματος, όταν γίνεται από μη υποκείμενα σε φ.π.α. πρόσωπο προς οποιονδήποτε (άρθρο 13 παρ. 1α, δ ΚΤΧ). β. Οικοδομών και γαιών, ανεξάρτητα από την ιδιότητα των συμβαλλομένων (άρθρο 13 παρ. 2 ΚΤΧ). - ΝΕΜΗΣΗ (άρθρο 13 παρ. 1α ΚΤΧ). 15

16 - ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ ΕΞΟΔΑ (άρθρα 17 παρ. 3ζ και 15ε παρ. 7 ΚΤΧ). - ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ. Έκδοση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967). - ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ). - ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΣΥΜΦΩΝΑ (ενέχυρο, υποθήκη, εγγύηση, ποινική ρήτρα και κάθε άλλη ασφάλεια), που ασφαλίζουν απαιτήσεις που προέρχονται από πράξεις, οι οποίες δεν υπάγονται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρο 13 παρ. 1ε ΚΤΧ). Κατάπτωση παρεπομένων συμφώνων (ποινικής ρήτρας, εγγύησης κλπ). Τα παρεπόμενα σύμφωνα υπόκεινται, σε περίπτωση κατάπτωσης τους σε αναλογικό τέλος χαρτοσήμου μονό στην περίπτωση, που και η κυρία σύμβαση υπόκειται σε αναλογικό τέλος χαρτοσήμου. Αντίθετα, τα παρεπόμενα σύμφωνα υπόκεινται, σε περίπτωση κατάπτωσης τους σε πάγια τέλος χαρτοσήμου όταν η κυρία σύμβαση απαλλάσσεται από το τέλος χαρτοσήμου η υπόκειται σε πάγιο τέλος χαρτοσήμου ή υπόκειται στη ρύθμιση του φόρου προστιθέμενης αξίας. - ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΣ: α. Ακινήτων (καινούργιων κτιρίων). Βλέπετε "Μεταβίβαση". β. Ακίνητων (παλαιών κτιρίων, οικοπέδων, γηπέδων, γαιών (άρθρο 19 παρ, 1 Ν. 1587/1950). γ. Αυτοκινήτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση" δ. Κινητών πραγμάτων (άρθρο 13 παρ. 1α ΚΤΧ). - ΠΡΟΕΜΒΑΣΜΑΤΑ (άρθρο 15 παρ. 23 ΚΤΧ). - ΠΡΟΣΥΜΦΩΝΑ (άρθρα 13 παρ, 1ζ και 15 παρ. 1β ΚΤΧ). Σημείωση: Εάν με προσύμφωνο λαμβάνει χώρα καταβολή ποσού ιδία λόγω αρραβώνος οφείλεται αναλογικό τέλος χαρτοσήμου στο ποσό του αρραβώνα μόνο στην περίπτωση που η οριστική σύμβαση υπόκειται σε αναλογικό τέλος χαρτοσήμου. Αντίθετα, οφείλεται πάγια τέλος χαρτοσήμου όταν η οριστική σύμβαση απαλλάσσεται από το τέλος χαρτοσήμου ή υπόκειται σε πάγιο τέλος χαρτοσήμου ή υπόκειται στη ρύθμιση του φόρου προστιθέμενης αξίας. - ΠΩΛΗΣΕΙΣ: α. Ακινήτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση". 16

17 β. Αυτοκινήτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση". γ. Κινητών πραγμάτων από ιδιώτες και γενικά από πρόσωπα μη υποκείμενα στο φ.π.α (τροχόσπιτων, πλοίων και πλωτών μέσων, ποδηλάτων κλπ.) (άρθρο 13 παρ. 1α, 15 παρ, 10 ΚΤΧ) - ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ: α. Μεταξύ ιδιωτών κάθε φύσης (δανείων, μίσθωσης πράγματος, εκχώρησης απαιτήσεων, αναδοχής χρέους, αφορωσών σε πλωτά μέσα κλπ) (άρθρα 13 παρ. 1α, δ και 15 παρ. 10 ΚΤΧ). β. Ποδοσφαιριστών με ΠΑΕ και αναγνωρισμένα αθλητικά σωματεία λόγω μεταγραφής ή λόγω ανανέωσης του συμβολαίου συνεργασίας (άρθρο 5 παρ. 15, 16 Ν.1160/1981). - ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ, έστω και αν οι προς συμβιβασμό προτεινόμενες απαιτήσεις προέρχονται από πράξεις που υπόκεινται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ). - ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΣ, έστω και αν οι προς συμψηφισμό προτεινόμενες απαιτήσεις και ανταπαιτήσεις προέρχονται από πράξεις, που υπόκείνται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ), - ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΙΑ ΣΕ ΔΙΑΤΑΓΗ (άρθρο 15α ΚΤΧ). - ΤΟΚΟΙ, που απορρέουν από συμβάσεις, πράξεις και συναλλαγές, οι οποίες δεν υπάγονται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρο 15ε παρ. 6 ΚΤΧ). - ΤΡΑΒΗΚΤΙΚΕΣ (άρθρο 15 παρ. 9 ΚΤΧ). - ΤΡΕΧΟΥΜΕΝΟΙ ΔΟΣΟΛΗΠΤΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ). - ΥΠΕΚΜΙΣΘΩΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ (άρθρο 13 παρ. 2 ΚΤΧ). - ΥΠΟΣΧΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ (άρθρα 13 παρ. 1α, 15 παρ. 1α, 15 παρ. 9, 17 παρ. 1γ και 34 παρ. 3 ΚΤΧ) - ΦΙΛΟΔΩΡΗΜΑ ΣΕΡΒΙΤΟΡΩΝ προαιρετικά - ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ. Έκδοση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967). - ΧΡΗΣΙΔΑΝΕΙΟ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ). Β) Τύχη παγίων τελών χαρτοσήμου μετά τη

18 1. Καθόσον αφορά τα πάγια τέλη χαρτοσήμου γνωρίζουμε, ότι στην ως άνω καταργητική διάταξη της παραγ. 1β του άρθρου 57 του Ν.1642/1986 εμπίπτουν: α. Τα πάγια τέλη χαρτοσήμου, που επιβάλλονται στα έγγραφα των συμβάσεων, πράξεων κλπ., οι οποίες από θα υπάγονται στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας, δηλαδή τόσο αυτές που υπόκεινται στο φόρο αυτό, όσο και αυτές που απαλλάσσοντάι από τον εν λόγω φόρο. β. Τα πάγια τέλη χαρτοσήμου, που επιβάλλονται στα κατά συνέχεια φύλλα των ως άνω συμβάσεων κλπ. Έτσι, π.χ. καταργείται το πάγιο τέλος χαρτοσήμου των σαράντα (40) δραχμών, το οποίο επιβάλλεται, σύμφωνα με το άρθρο 19 παρ. 1 του Ν. 1587/1950, στις συμβάσεις μεταβίβασης ακινήτων, με τη συνδρομή των προϋποθέσεων του άρθρου 6 παρ. 1/2α κατά τον Ν. 1642/1986 καθόσον η μεταβίβαση αυτή υπόκειται σε φόρο προστιθέμενης αξίας. Επίσης καταργείται και το πάγιο τέλος, που επιβάλλεται, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 17 παρ. 1ε του Κώδικα Χαρτοσήμου, στα κατά συνέχεια φύλλα των συμβάσεων αυτών, καθόσον οι ανωτέρω συμβάσεις δεν υπόκεινται από σε τέλος χαρτοσήμου, όπως απαιτεί η τελευταία αυτή διάταξη του Κώδικα Χαρτοσήμου. Συνεπώς, στις λοιπές περιπτώσεις συμβάσεων μεταβίβασης ακινήτων θα εξακολουθούν να επιβάλλονται τα πάγια τέλη χαρτοσήμου των προαναφερόμενων διατάξεων των άρθρων 19 παρ. 1 του Ν. 1587/1950 και 17 παρ. 1ε του Κώδικα Χαρτοσήμου. 2. Αντίθετα, στην ως άνω καταργητική διάταξη της παραγ. 1β του άρθρου 57 του Ν. 1642/1986 δεν εμπίπτουν τα πάγια τέλη χαρτοσήμου, που επιβάλλονται στα έγγραφα εκείνα, τα οποία σχετίζονται απλώς με συμβάσεις, πράξεις κλπ., οι οποίες από θα υπάγονται στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας, δηλαδή τόσο αυτές που υπόκεινται στο φόρο αυτό, όσο και αυτές, που απαλλάσσονται από τον εν λόγω φόρο. Έτσι, π.χ. δεν καταργούνται τα πάγια τέλη χαρτοσήμου που επιβάλλονται: α. στις εξοφλητικές αποδείξεις των ανωτέρω συμβάσεων (άρθρα 13 παρ. 1β και 15 παρ. 1β ΚΤΧ). β. στις εγγράφως καταρτιζόμενες συμβάσεις των άρθρων 15β παρ. 3 (εισαγωγή αγαθών από την αλλοδαπή), 15γ παρ. 2 (αγορές εγχώριων γεωργικών προϊόντων), 15δ παρ. 3 (πωλήσεις κινητών αγαθών στην ημεδαπή), 15ε παρ. 6 (παροχή υπηρεσιών γενικά) κλπ. 18

19 γ. στα κατά συνέχεια φύλλα των ανωτέρω συμβάσεων (άρθρα 17 παρ. 1ε ΚΤΧ). δ. στην εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης (άρθρο 26 τίτλος Α παρ. 1 ΚΤΧ). ε. στα τελωνειακά έγγραφα (άρθρο 21 ΚΤΧ), που απαιτούνται για την εισαγωγή ειδών από την αλλοδαπή αδιάφορα αν το εισαγόμενο είδος υπόκειται ή απαλλάσσεται από το φ.π.α. κατά την εισαγωγή. Διευκρινίζεται, ότι διατάξεις νόμων, που προβλέπουν απαλλαγή από τα πάγια τέλη χαρτοσήμου στις ανωτέρω περιπτώσεις, εξακολουθούν να ισχύουν. Έτσι, π.χ. εξακολουθεί να ισχύει η απαλλακτική διάταξη της παραγ. 3 του άρθρου 15δ του Κώδικα Χαρτοσήμου, που προβλέπει, ότι οι αποδείξεις και τα εντάλματα πληρωμής, που εκδίδονται για εξόφληση τιμολογίων πώλησης αγαθών, δεν υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου. Τέλος σημειώνεται, ότι διατηρούνται και τα πάγια τέλη χαρτοσήμου, που προβλέπονται από τις διατάξεις του τίτλου Β του άρθρου 23 του Κώδικα Χαρτοσήμου. Γ) Τύχη επιστρεφόμενης μέσης από τέλη χαρτοσήμου επιβάρυνσης για εξαγωγές εγχωρίως παραγόμενων προϊόντων μετά τη Σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 1β του άρθρου 57 του Ν. 1642/1986, καταργούνται από οι διατάξεις που προβλέπουν την επιστροφή της μέσης από τέλη χαρτοσήμου επιβάρυνσης στις εξαγωγές εγχωρίως παραγόμενων προϊόντων (άρθρο 10 Ν. 1477/1984 και άρθρο 7 Ν.Δ. 226/1969). Η κατάργηση αυτή αφορά εξαγωγές που θα πραγματοποιηθούν από , ανεξάρτητα από το εάν τα εξαγόμενα προϊόντα ή οι πρώτες ύλες ή τα μέρη από τα οποία κατασκευάστηκαν είχαν αγορασθεί από τον εξαγωγέα πριν ή μετά την ημερομηνία αυτή. Από την πιο πάνω, όμως, κατάργηση, όπως ρητά ορίζεται στην ίδια διάταξη, εξαιρούνται οι διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 1477/1984, σε ό,τι αφορούν την επιστροφή της μέσης από τέλη χαρτοσήμου επιβάρυνσης με τους συντελεστές, οι οποίοι ορίζονται στο παράρτημα IV, στήλη 5 του νόμου αυτού (Ν. 1477/1984). Οι συντελεστές της στήλης αυτής έχουν ήδη μειωθεί κατά και θα εξακολουθήσουν να μειώνονται, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και τα ποσοστά μειώσεων που ορίζονται στο άρθρο 6 του Ν. 1477/1984, μέχρι πλήρους κατάργησης την 1η Ιανουαρίου Επομένως, για εξαγωγές από , οι συντελεστές που ορίζονται στο Παράρτημα IV, στήλη (5) θα υπολογίζονται μειωμένοι ως εξής: α) από έως κατά 35% β) από έως κατά 55% 19

20 γ) από έως κατά 75% δ) από και μετά κατά 100%, οπότε θα σταματήσει η επιστροφή. Σημειώνεται ότι, συμφωνά με τη διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 10 του Ν. 1477/1984, επιστροφή δε θα γίνεται στην περίπτωση που ασκείται δικαίωμα επιστροφής ολόκληρου του ρυθμιστικού φόρου κατά τις διατάξεις του άρθρου 9 του νόμου αυτού (Ν. 1477/1984). Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί ότι, εάν για την κατασκευή των εξαγόμενων από προϊόντων χρησιμοποιήθηκαν πρώτες ύλες ή μέρη που εισήχθησαν από το εξωτερικό με το καθεστώς της ενεργητικής τελειοποίησης για επανεξαγωγή χωρίς καταβολή τελών χαρτοσήμου και ρυθμιστικού φόρου (προκειμένου για εισαγωγή μέχρι ) ή χωρίς ρυθμιστικό φόρο (προκειμένου για εισαγωγή μετά τη ) ή για την εισαγωγή προβλέπεται απαλλαγή βάσει ειδικής διάταξης, το ποσό της μέσης επιβάρυνσης, που θα προκύπτει με βάση τους συντελεστές του Παραρτήματος IV στήλη 5 θα επιστρέφεται μειωμένο μόνο με το ποσό του ρυθμιστικού φόρου της στήλης 4 του ίδιου Παραρτήματος, ανεξάρτητα εάν η εισαγωγή είχε γίνει πριν ή μετά από τη Σημειώνεται, ότι για τη μείωση αυτή οι συντελεστές της στήλης 4 θα λαμβάνονται μειωμένοι κατά τα ποσοστά και το χρονοδιάγραμμα, που προβλέπονται από το άρθρο 6 του Ν. 1477/1984 με βάση το χρόνο εισαγωγής των πρώτων υλών. Τέλος, θα πρέπει να σας πληροφορήσουμε, ότι ως προς τη διαδικασία επιστροφής της ανωτέρω επιβάρυνσης (με βάση το συντελεστή της στήλης 5 του Παραρτήματος IV του Ν. 1477/1984) δεν έχει επέλθει καμιά μεταβολή. Επομένως, η επιστροφή αυτή θα γίνεται με βάση τα ίδια δικαιολογητικά που προσκομίζονται και σήμερα και από τις ίδιες τελωνειακές υπηρεσίες. 20