نه و مخالفم نه " به 3 نمره "مخالفم" به 2 نمره مخالفم" مییابد.

Transcript

1 تابستان )پیاپی 12 ( 2 شماره 4 دوره پرستاری آموزش دبیرستانی دانشآموزان در هگزاکو شخصیتی ابعاد با اینترنت به اعتیاد همبستگی بررسی 4 پیدا نگین 3 اسماعیلی مهدی 2 اسماعیلی سودابه 1 عزیزی امیر چکیده همبستگی تعیین پژوهش هدف میگذارد تأثیر اینترنت از افراد استفاده چگونگی و نحوه بر شخصیتی ویژگیهای اینکه به توجه با مقدمه: بود. جلفا شهرستان دبیرستانی دانشآموزان در هگزاکو شخصیتی ابعاد با اینترنت به اعتیاد دانشآموزان کلیه شامل پژوهش این آماری جامعه شد. انجام همبستگی روش به که بود همبستگی - توصیفی نوع از حاضر پژوهش روش: هگزاکو شخصیتی سیاهه از اطالعات جمعآوری جهت شدند. انتخاب نفر تعداد خوشهای نمونهگیری روش با و بود 1392 سال در جلفا شهر درونی پایایی شد. استفاده "Internet Addiction Test" یانگ اینترنت به اعتیاد آزمون و "Personality Inventory Hexaco" دادهها شد. برآورد درصد 0/91 اینترنت به اعتیاد پرسشنامه پایایی و درصد 0/81 تا 0/71 بین کرونباخ آلفای براساس هگزاکو شخصیتی پرسشنامه گرفتند. قرار تحلیل و تجزیه مورد SPSS.v 20 افزار نرم در استنباطی و توصیفی آمار آزمونهای از استفاده با مشخص همچنین دارند. همبستگی اینترنتی اعتیاد با تجریهپذیری و تهییجپذیری برونگرایی بعد تنها شخصیتی ابعاد میان از یافتهها: هب اعتیاد به مربوط واریانس درصد 63 حدود و میباشند اینترنتی اعتیاد برای خوبی پیشبینیکننده تجربهپذیری و تهییجپذیری شخصیتی ابعاد شد هستند. مؤثر نتایج پیشبینی در 0/27- بتای با پذیری تجربه و 0/40 بتای با تهییجپذیری ابعاد که طوری به میکنند تبیین را اینترنت زمینه در مهمی نکات پژوهش این نتایج لذا است پیشبینی قابل شخصیتی ابعاد طریق از اینترنت به اعتیاد اینکه به توجه با نتیجهگیری: دارد. همراه به آنها روانشناختی بدکارکردی کنترل برای درمانی مداخالت و اینترنت به اعتیاد به مبتال دانشآموزان آموزش هگزاکو اینترنت اعتیاد واژهها: کلید 1394/1/9 پذيرش: تاريخ 1393/4/26 دريافت: تاريخ مسؤول( )نویسنده ایران آباد خرم لرستان دانشگاه عمومی روانشناسی تخصصی دکتری 1 -دانشجوی الکترونیکی: amir28144@gmail.com پست ایران تبریز تبریز اسالمی آزاد دانشگاه عمومی روانشناسی ارشد 2 -کارشناس ایران تبریز تبریز اسالمی آزاد دانشگاه عمومی روانشناسی ارشد 3 -کارشناس ایران تبریز تبریز اسالمی آزاد دانشگاه عمومی روانشناسی ارشد 4 -کارشناس

2 ... با اینترنت به اعتیاد همبستگی بررسی همکاران و عزیزی امیر مقدمه تفریحی و علمی ابزار مهمترین به اینترنت اخیر سالهای در مسیری اینترنت است. شده بدل جهان سراسر بزرگساالن و نوجوانان دیگران با ارتباط برقراری و اطالعات جستجوی برای آسان و سریع بخش خود تعاملی و رسانهای چند ماهیت دلیل به و آورده فراهم آنچه اما است داده قرار تأثیر تحت را امروزی انسان زندگی از بزرگی روزانه زندگی کارکرد بر اینترنت منفی تأثیرات بروز منشأ سر که کنترل فقدان است گشته افراد هیجانی سالمت و خانوادگی ارتباطات است آن از بیمارگونه استفاده و نوظهور فناوری این از استفاده بر افراد به و شده توصیف )3( اینترنت به اعتیاد عنوان تحت پدیده این )1 2(. )4(. است شده گرفته نظر در رفتاری اعتیادهای اشکال از یکی عنوان 1995 سال از که است مفهومی اینترنت به اعتیاد حقیقت در چت به اعتیاد مانند اعتیاد این مختلف انواع تدریج به و شد مطرح گردید شامل را نگاری هرزه و گپ اتاقهای به اعتیاد آنالین قمار روان و روح نهایت در و احساسات روابط تخریب زمینه میتواند که روانی و جسمی اختالل یک اینترنتی اعتیاد )5(. نماید فراهم را افراد اختالل و عاطفی اختالالت شدن جدا تحمل های نشانه که است )6(. میگیرد بر در را اجتماعی روابط در الگوی یک را اینترنت به اعتیاد آمریکا روانپزشکی انجمن حاالت با و شده عملکردی اختالل موجب که اینترنت از استفاده تعریف باشد همراه ماهه دو دوره یک طول در درونی ناخوشایند )حداقل است کرده ارائه مالک هفت آن تشخیص برای و است کرده حاصل لذت کاهش یا تحمل عالیم 1- ماه(: دو طول در معیار سه قطع نتیجه در ترک عالیم 2- اینترنت از مکرر استفاده نتیجه در از استفاده زمان 3- اینترنت از طوالنی و زیاد استفاده )کاهش( انجامد طول به دارد قصد ابتدا در فرد که آنچه از بیش اینترنت قابل وقت صرف 5- اینترنت از استفاده کنترل برای مداوم تمایل 4- اجتماعی فعالیتهای کاهش 6- اینترنت با مرتبط امور برای توجه وجود با استفاده تداوم 7- اینترنت از استفاده اثر در تفریحی و شغلی )7(. آن منفی آثار از آگاهی به وابستگی در میتواند که عواملی از یکی که میرسد نظر به ویژگیهای باشند. شخصیتی ویژگیهای باشد داشته نقش اینترنت دیگر موقعیت به موقعیتی از که هستند پایداری صفات شخصیتی دهی پاسخ بادوام و باثبات گرایشهای آنها نمیکنند. تغییر چندان میتوانند و میباشند مختلف محرکهای به یکسان شیوه به ویژگیها این باشند. مختلف موقعیتهای در فرد رفتار پیشبینیکننده )8(. سازند آسیبپذیر اختالالت برخی برابر در را فرد میتوانند حال در شخصیت روانشناسان پژوهش دهه چندین از پس شخصیتی ویژگیهای مورد در عمومی وفاق یک به شدن نزدیک از یکی امروزه نظریه این هگزاکو. شخصیتی نظریه میباشند: انسان عرصه در شخصیت عاملی پنج نظریه مکمل و نظریات جامعترین شخصیتی بزرگ عامل شش از متشکل که میباشد شخصیت مطالعه و بودن باوجدان بودن سازگار برونگرایی تهییجپذیری تواضع )9(. است تجربه به گشودگی کاربران شخصیتهای بین ارتباط خصوص در متعدد مطالعات دارای اینترنت به معتادان اکثر که آناند از حاکی اینترنت به اعتیاد و اضطراب تنهایی تکانشیبودن کمرویی همچون ویژگیهایی خلق کینه و خشم )اضطراب رواننژندی صفات افسردگی خشونت تنش( برابر در آسیبپذیری تکانشیبودن شرم افسرده پایین خود به احترام درونگرایی شخصیتی سبک پرخاشگری و آسیب از اجتناب بودن تازگی دنبال خیالپردازی و ناپایدار احساسات )3(. میباشد بازبودن و برونگرایی پاداش به وابستگی وکاهش و تجربه به گشودگی و برونگرایی عامل بین نظری لحاظ به معناداری و مثبت ارتباط اینترنت از مفرط استفاده و روانرنجورخویی باوجدان و برونگرایی نظری سازههای بین که حالی در دارد وجود دیده تضاد و تباین دیگر طرف از اینترنی اعتیاد و طرف یک از بودن نشان Bury و Landers مطالعه مثال عنوان به )10(. میشود بدست باالیی نمره بودن وجدان با و برونگرایی بعد در که افرادی داد داشته اینترنت از استفاده به کمتری گرایش است ممکن میآورند آن از حاکی پژوهشها توافقپذیری ویژگی خصوص در )11(. باشند به اغلب میآورند بدست باالیی نمره توافق بعد در که افرادی است برخی میشوند. گرفته نظر در آسان و خوب بسیار همراهان عنوان برای را آن است ممکن اینترنت خصومتآمیز ماهیت فرض با مواقع آنها برای را اینترنتی دوستی ایجاد و سازد جذاب بسیار افراد این نشان خاطر همکاران و Wickert همچنین )12(. نماید تسهیل دارند تمایل برخوردارند باالیی برونگرایی از که افرادی ساختند میشوند. محیطی تحریکات جذب سرعت به و باشند اجتماعیتر برای تا دهد قرار تأثیر تحت را برونگرا فرد است ممکن تمایل این همان در برود. اینترنت به هیجانبرانگیز و جدید مطالب جستجوی اینترنتی فعالیتهای و برونگرایی بین منفی رابطه یک مطالعه گفتگو اتاقهای در مالقات مثال )برای گردید یافت سنتی اجتماعی افرادی که است شده ثابت نهایت در بحث(. گروههای در شرکت و زا پایینتری سطوح میباشند باالیی روانرنجورخویی دارای که که است آن بیانگر یافتهها این میکنند. گزارش را اینترنت کاربرد 1394 تابستان )پیاپی 12 ( 2 شماره 4 دوره 69 پرستاری آموزش

3 ... با اینترنت به اعتیاد همبستگی بررسی کاربرد پیشبینیکننده است ممکن شخصیتی مشخصههای از برخی )12(. باشد اینترنتی بسیاری و هستند اجتماع قشرهای حساسترین از دانشآموزان جامعه روانی سالمت و بود خواهند آینده برنامهریزان و مدیران آنها از جدید فناوری و صنعت پیشرفت با دارد. بستگی آنان روانی سالمت به همانند روانی بیماریهای و اختالالت آن به مربوط مشکالت و روانی سالمت که آنجا از و دارد چشمگیری افزایش اینترنت به اعتیاد به مطالعه این دلیل همین به دارد فراوانی اهمیت دانشآموزان قشر اینترنتی اعتیاد با مرتبط شخصیتی ابعاد مشکالت شناخت منظور خدمات ارائه ضمن بتوان آن نتایج از استفاده با تا میگیرد انجام را دانشآموزان روانی بهداشت سطح ارتقاء موجبات روانی بهداشت رفتن هدر و تحصیلی افت پیامدهای و عوارض از و نموده فراهم کرد. جلوگیری جامعه فعال و جوان قشر اقتصادی و انسانی نیروی اقدام با میتوان افراد شخصیتی ویژگیهای به توجه با همچنین مشکالت از اینترنت به اعتیاد خصوص در مداخله و پیشگیری به با حاضر پژوهش بنابراین کرد جلوگیری اجتماع و فرد به شده وارد در هگزاکو شخصیتی ابعاد با اینترنت به اعتیاد همبستگی تعیین هدف گرفت. انجام جلفا شهرستان دبیرستانی دانشآموزان مطالعه روش روش به که بود همبستگی توصیفی نوع از حاضر پژوهش کلیه شامل حاضر پژوهش آماری جامعه شد. انجام همبستگی دولتی مدارس در 1392 سال در تحصیل به مشغول دانشآموزان تعداد جامعه این از که میباشد جلفا شهرستان غربی آذربایجان استان نمونه گروه عنوان به پسر( نفر 75 و دختر نفر )75 دانشآموز و خوشهای نمونهگیری روش با و تحصیلی مختلف رشتههای بین از شدند. انتخاب کوکران فرمول براساس نفر 300 تقریبا شامل دولتی دبیرستان 3 آموزان دانش N: قبول قابل اطمینان ضریب معیار خطای درصد T: معین صفت فاقد جمعیت از نسبتی P: )p-1) :q اطمینانی درجه d: استان مدارس کلیه میان از که بود شکل این به اجرا شیوه رشتههای میان از سپس و الوند و الزهراء علی امام مدارس ابتدا همکاران و عزیزی امیر نمونهگیری روش با تجربی و ریاضی انسانی رشتههای مختلف در دیده آموزش همکاران طریق از پرسشنامهها و انتخاب خوشهای قرار بودند شده مشخص نمونهگیری براساس که دانشآموزان اختیار جمعآوری روز همان در پرسشنامهها نهایی تکمیل از پس و گرفت نداشتن از: بودند عبارت مطالعه خروج و ورود معیارهای گردید. کنندگان شرکت رغبت و میل و روانپزشکی و پزشکی جدی اختالل دولتی دبیرستانهای در تحصیل همچنین پژوهش. در شرکت برای اگر شد. گرفته درنظر دادهها آوری جمع مرکزی خصوصیت عنوان به جایگزین دیگری فرد و شده حذف نمونه از نبود شرایط واجد فردی پژوهش وارد که نفر 168 تعداد میان از که طوری به میشد وی باعث پژوهش در شرکت برای آزمودنیها موافقت عدم بودند شده آزمودنیها از ادامه در شود. گذاشته کنار آزمودنیها از نفر 18 که شد با جلسه این در کنند. شرکت توجیهی جلسه یک در که شد خواسته مراجعان الزم موافقت و انگیزه که شد سعی پژوهش اهداف تشریح آگاهانه رضایت کسب از بعد شود. جلب پژوهش در شرکت برای پاسخ جلسه یک طی پژوهش با مرتبط زمینه در آنها سؤاالت به مراجعان توسط پژوهش در همکاری برای موافقت فرم شد. داده نتایج که دادند را اطمینان این مراجعان به پژوهشگران و شد تکمیل قبل که است ذکر به الزم همچنین بود. خواهد محرمانه پرسشنامهها گردید. اخذ اخالقی رضایتنامه آنها کلیه از کنندکان شرکت ورود از کالموگراف-اسمیرنوف آزمون با مشاهدات بودن نرمال همچنین وجود گمشده مشاهده پژوهش این در اینکه ضمن گردید. بررسی بود: بخش دو شامل پژوهش این در دادهها گردآوری ابزار نداشت. شخصیتی سیاهه اینترنت. به اعتیاد آزمون و هگزاکو شخصیتی سیاهه صد دارای )Personality Inventory Hexaco( هگزاکو تهییجپذیری )صداقت تواضع وسیع بعد شش و است سؤال را تجربه( به گشودگی و بودن وجدان با بودن سازگار برونگرایی میباشد لیکرت صورت به سیاهه این نمرهگذاری )9(. میشود شامل "کامال به 1 نمره است. 5 الی 1 بین نمرات دامنه که صورت این به موافقم" نه و مخالفم نه " به 3 نمره "مخالفم" به 2 نمره مخالفم" مییابد. اختصاص موافقم" "کامال به 5 نمره و "موافقم" به 4 نمره درصد 0/94 تا 0/87 دامنه در عاملی شش ابعاد برای کرونباخ آلفای )13(. است بوده نوسان در درصد 0/92 تا 0/71 از رویهها برای و تواضع فروتنی برای کرونباخ آلفای Ashton و Lee مطالعه در )0/89( سازگاری )0/92( برونگرایی )0/90( تهییجپذیری )0/92( در )9(. آمد دست به )0/90( گشودگی و )0/89( بودن باوجدان 0/71 بین را ابزار این کرونباخ آلفای سیاهه این ایرانی اعتبارسنجی این درونی پایایی حاضر پژوهش در )14(. کردهاند گزارش 0/81 تا 1394 تابستان )پیاپی 12 ( 2 شماره 4 دوره 70 پرستاری آموزش

4 ... با اینترنت به اعتیاد همبستگی بررسی همکاران و عزیزی امیر آزمون روایی شد. برآورد درصد 0/80 کرونباخ آلفای براساس سیاهه تبریز تربیتی علوم و روانشناسی دانشگاه اساتید از تن 8 نظر با اعتیاد آزمون از اینترنت به اعتیاد ارزیابی برای گرفت. قرار تأیید مورد که گردید استفاده )Internet Addiction Test( اینترنت به لیکرت درجهای 5 تا 1 مقیاس روی بر و است سؤال 20 حاوی زا پایینتر یا مساوی نمره فرد اگر آزمون این در میشود. نمرهگذاری باالتر نمره اگر و اینترنت عادی کاربران گروه در آورد بدست را 49 میگیرد. قرار اینترنت به معتاد کاربران گروه در آورد دست به را آن از آزمون کرونباخ آلفای کره در همکاران و Kim و همکاران و Yoo آزمون اجرای در نیز ایران در )16 15(. آوردند دست به درصد 0/91 را همکاران و زاده قاسم پژوهش در یانگ سؤالی 20 اینترنت به اعتیاد حاضر پژوهش در )17(. آمد دست به درصد 0/83 کرونباخ آلفای برآورد درصد 0/81 کرونباخ آلفای براساس آزمون این درونی پایایی علوم و روانشناسی دانشگاه اساتید از تن 8 نظر با آزمون روایی شد. گرفت. قرار تأیید مورد تبریز تربیتی آموزش از مجوز دریافت از پس دادهها جمعآوری منظور به همکاری برای مسئولین آمادگی اعالم و جلفا شهرستان پرورش و ابزار دو هر در افراد نمره سپس شد. توزیع مربوطه پرسشنامههای شد. محاسبه دادهها تحلیل و تجزیه ابزار و روشها از ابتدا شده گردآوری دادههای آماری تحلیل و تجزیه برای چندگانه رگرسیون سپس و پیرسون همبستگی ضریب توصیفی آمار SPSS 20.v افزار نرم از استفاده با دادهها عالوه به گردید استفاده گرفتند. قرار تحلیل و تجزیه مورد یافتهها میان از میگردد مشاهده 1 جدول در چنانکه از نفر 44 علی امام مدرسه از نفر 55 کننده شرکت آموز دانش کردند. شرکت مطالعه این در الزهراء مدرسه از نفر 51 الوند مدرسه میباشد. دختر درصد 50 و پسر مطالعه مورد افراد درصد 50 همچنین ریاضی و تجربی انسانی رشته سه هر در مطالعه مورد افراد تعداد هر در مطالعه مورد افراد درصد 50 که طوری به بوده برابر فیزیک میدهند. تشکیل را رشته اعتیاد متغیرهای استاندارد انحراف و میانگین 2 جدول در مالحظه که همانطور است. شده درج شخصیت ابعاد و اینترنت به )56/18( میانگین بیشترین دارای برونگرایی شخصیتی بعد میشود مورد گروه بین در )48/82( میانگین کمترین با بودن سازگار بعد و و پیرسون همبستگی ضریب از دادهها تحلیل برای بود. مطالعه پیشبین متغیرهای بین خطی رابطه و دادهها بودن نرمال رگرسیون آماری روشهای این اصلی پیشفرضهای عنوان به مالک و استفاده با دادهها بودن نرمال پیشفرض بررسی نتایج گردید. استفاده حاصل دادههای توزیع داد نشان اسمیرنوف کالموگروف آزمون از معناداری تفاوت نرمال توزیع با و است نرمال پژوهش متغیرهای از جهت همچنین است. برقرار بودن نرمال پیشفرض بنابراین ندارد رگرسیون واریانس تحلیل و ایتا ضریب از رابطه بودن خطی بررسی بنابراین است خطی متغیرها رابطه داد نشان نتایج که شد استفاده در رگرسیون و پیرسون همبستگی ضریب آزمونهای از میتوان کرد. استفاده حاضر پژوهش ابعاد با اینترنتی اعتیاد مؤلفههای همبستگی بررسی برای به مربوط نتایج شد. استفاده پیرسون همبستگی ضریب از شخصیتی 3 جدول از حاصل نتایج طبق است. شده ارائه 3 جدول در تحلیل این شخصیتی ابعاد از برخی و اینترنت به اعتیاد بین گرفت نتیجه میتوان به گشودگی و تهییجپذیری ابعاد که طوری به دارد وجود ارتباط است. شده معنادار 0/001 سطح در تجربه شخصیتی ابعاد روی از اینترنت به اعتیاد پیشبینی برای پیشبین متغیر عنوان به هگزاکو شخصیتی ابعاد متغیرهای هگزاکو رگرسیون معادله در مالک متغیر عنوان به اینترنتی اعتیاد شاخص و حدود میشود مشاهده 4 جدول در که همانطور شدند. تحلیل وارد ابعاد متغیرهای توسط اینترنتی اعتیاد به مربوط واریانس درصد 63 میشود. تبیین شخصیتی ابعاد که داد نشان دادهها رگرسیونی تحلیل و تجزیه یعنی هستند مؤثر نتایج پیشبینی در تجربهپذیری و تهییجپذیری جدول در نتایج این خالصه دارند. را اینترنت به اعتیاد پیشبینی توان است. آمده تابستان )پیاپی 12 ( 2 شماره 4 دوره 71 پرستاری آموزش

5 بررسی همبستگی اعتیاد به اینترنت با... امیر عزیزی و همکاران جدول 1- دادههای جمعیت شناختی براساس تعداد شرکت کنندگان رشته تحصیلی و جنس دبیرستان تعداد رشته تحصیلی فراوانی جنس فراوانی امام علی الوند الزهراء انسانی ریاضی فیزیک تجربی پسر دختر جدول 2- دادههای توصیفی ابعاد شخصیت و اعتیاد به اینترنت متغیرها فراوانی میانگین انحراف استاندارد 8/83 7/60 7/66 7/95 8/51 9/48 9/19 56/18 48/82 54/97 51/80 54/32 51/63 49/29 برونگرایی سازگاربودن باوجدان بودن تهییجپذیری تجربهپذیری صداقت-تواضع اعتیاد اینترنتی جدول 3- ضریب همبستگی پیرسون بین اعتیاد به اینترنت و ابعاد شخصیت متغیر اعتیاد اینترنتی سطح معنی داری تعداد )نفر( 0/015 0/898 0/598 0/001 0/001 0/239 0/199 0/011-0/043 0/446-0/343-0/097 برونگرایی سازگار بودن باوجدان بودن تهییجپذیری تجریهپذیری صداقت-تواضع R 2 0/63 جدول 4- خطای استاندارد برآورد و ضرایب رگرسیون تحلیل تأثیر ابعاد شخصیت و اعتیاد به اینترنت منبع شاخص ضریب β خطای استاندارد برآورد بتای استاندارد آماره آزمون P-value مقدار ثابت صداقت-تواضع تهییج پذیری برون گرایی سازگار بودن باوجدان بودن تجربه پذیری هیجان منفی 0/335 0/042 0/001 0/290 0/39 0/48 0/001 0/033 0/96-2/04 5/01 1/06-0/85 0/69 3/61 2/ /14 0/40 0/07-0/05 0/04-0/27 0/18 9/12 0/066 0/094 0/07 0/08 0/08 0/08 0/13 8/8-0/13 0/47 0/07-0/07 0/05-0/30 0/29 بحث نتایج مطالعه حاضر و پژوهش های قبلی نشان میدهد که عاملهای شخصیتی به عنوان یک متغیر همبسته قوی با اعتیاد به اینترنت همواره مطرح بوده است )3(. به طوری که نتایج مطالعه حاضر نشان میدهد که بین برخی ابعاد شخصیتی و اعتیاد به اینترنت در دانشآموزان مورد مطالعه همبستگی مثبت وجود دارد و حدود 63 درصد واریانس مربوط به اعتیاد به اینترنت از طریق ویژگیهای شخصیتی تبیین میکنند. در پژوهش حاضر بعد شخصیتی برونگرایی علیرغم رابطه مثبت معنادار مشاهده شده رابطهای ضعیف بوده و با ضریب تأثیر )0/07= B( و با توجه به عدم معناداری آماره t با اطمینان 95 درصد نمیتواند تغییرات مربوط به اعتیاد اینترنتی را به صورت معنادار پیشبینی کند. این یافته با مطالعات Bory و landers مطابقت میکند. Bory و landers )به نقل از شایق و همکاران( نشان دادهاند افراد دلپذیر باوجدان و برونگرا گرایش کمتری در استفاده از اینترنت دارند )18(. تبیینی که میتوان با در نظرگیری این نتایج به آن اشاره کرد این است که برونگرایی 72 دوره 4 شماره 2 )پیاپی 12 ( تابستان 1394 آموزش پرستاری

6 ... با اینترنت به اعتیاد همبستگی بررسی ندارد. اینترنت به اعتیاد سوی به نوجوانان شدن کشیده بر تأثیری جستجوی با مرتبط میتواند همبستگی در مشاهده ضعیف ارتباط هب اعتیاد برای پیشبینیکننده معنیدارترین عنوان به باال تازگی باشد. اینترنت سازگار شخصیتی بعد حاضر پژوهش در آمده بدست نتایج به توجه با t آماره معناداری عدم به توجه با و Β( )0/05= تأثیر ضریب با بودن به را اینترنتی اعتیاد به مربوط تغییرات نمیتواند درصد 95 اطمینان با Gombor پژوهش با حاصل نتایج کند. پیشبینی معنادار صورت متمایز ویژگیهای برخی دارای سازگار افراد دارد. همخوانی Vas و تواضع دیگران به کمک و دوستی نوع از: عبارتاند که هستند سمت به روی پیش فردی حق از دفاع برای آمادگی اعتماد سادگی دلیل به )19(. بیشتر روانی سالمت و اجتماعی مثبت جنبههای که است اعتماد و سادگی جمله از مذکور ویژگیهای از برخی وجود کسب اینترنت به اعتیاد آزمون در کمی نمره سازگارتر آموزان دانش اعتیاد سوی به کمتر سازگارتر دانشآموزان که معنی این به میکنند. میکنند. پیدا سوق اینترنت به ضریب با بودن باوجدان شخصیتی بعد آمده بدست نتایج به توجه با اطمینان با t آماره معناداری عدم به توجه با و )0/04=Β( تأثیر صورت به را اینترنتی اعتیاد به مربوط تغییرات نمیتواند درصد 95 شده انجام پژوهش با حاضر پژوهش یافته این کند. پیشبینی معنادار از حاکی یافته این که طوری به نمیکند مطابقت همکاران و شایق دارد. وجود ارتباط اینترنت به اعتیاد و بودن باوجدان بین که بود آن از شده تجویز نسخههای تحت تکانهها مهار شامل بودن باوجدان و هدف به معطوف رفتارهای تسهیل سبب که میباشد جامعه سوی میکند تأکید اطمینان قابلیت و اراده بر بعد این میگردد. فرد وظایف برنامهریزی و مسئولیتپذیری بودن دقیق مثل ویژگیهایی شامل و )18(. است پشتکار و پیشرفت سوی به جهتگیری و سختکوشی قابل را زندگی چالشهای که میکند کمک افراد به ویژگیها این از اجتناب و گریز جای به و بدانند یادگیری برای فرصتی و کنترل که افرادی مسلما بپردازند. آنها با هدفمند مقابله به مشکالت و مسائل سختکوشی داشتن برنامهریزی بودن دقیق چون ویژگیهایی دارای بدون و طوالنی ساعات نمیتوانند هستند پیشرفت برای تالش و توجیهکننده که کنند اتالف را خود وقت و بنشیند اینترنت پای هدف میباشد. اینترنت به اعتیاد با بودن باوجدان بین منفی همبستگی دارد. همخوانی Vas و Gombor پژوهش با حاصل یافتههای که هستند متمایز ویژگیهای برخی دارای شناس وظیفه افراد طرح کارگیری به تمایالت و تکانهها کنترل توانایی از: عبارتاند همکاران و عزیزی امیر های زمینه در باال نمره اهداف به رسیدن برای رفتار در برنامه و ناپذیر انعطاف و محتاط وسواسی دقیق دانشگاهی و ای حرفه ویژگیهای از برخی وجود دلیل به و بودن اعتماد قابل و شناس وقت اینترنت به اعتیاد آزمون در کمی نمره افراد این که است مذکور وظیفهشناستر دانشآموزان که معنی این به )19(. میکنند کسب وجدان با افراد میکنند. پیدا سوق اینترنت به اعتیاد سوی به کمتر خود کنترل از عبارتاند: که هستند متمایز های ویژگی برخی دارای وجدان با فرد محوله وظایف انجام و سازماندهی ریزی طرح قدرت دانشگاهی و حرفهای زمینههای در موفق و مصمم و اراده با هدفمند و وقتشناس انعطافناپذیر و مطمئن خوشقول وسواسی دقیق این که است شده ذکر ویژگیهای برخی دلیل به است. اعتماد قابل شاید میکنند. کسب اینترنت به اعتیاد آزمون در کمی نمره افراد طبقات و فرهنگ تأثیرجامعه کرد بیان میتوان که دیگری عامل باشد. تأثیرگذار اینترنت به اعتیاد و بودن وجدانی ویژگی روی ضریب با پذیری تهییج شخصیتی بعد آمده بدست نتایج به توجه با 99 اطمینان با t آماره معناداری به توجه با و Β( )0/40= تأثیر معنادار صورت به را اینترنتی اعتیاد به مربوط تغییرات میتواند درصد Gombor- و Cao - Su پژوهش با یافته این کند. بینی پیش استفاده با پذیری تهییج دادند نشان که ) ( میباشد همسو Vas معنیداری و مثبت همبستگی اسرائیلی زنان میان در اینترنت از مفرط نشان Cao and Su پژوهش از آمده بدست نتایج دارد. وجود وقوع میزان که بود درصد 88 اینترنت از استفاده میزان که میدهد باالیی امتیازات اینترنت به معتاد گروه شد. گزارش درصد 2/4 اعتیاد مقیاس در گروه این داشتند. سایکوتیسم و رواننژندگرایی مقیاس در امتیاز وقت کارایی و وقت و زمان ارزش زمان به نسبت کنترل اعتیاد دارای گروه کنترل گروه با مقایسه در آوردند. بدست کمتری بیشفعالی مقابلهای مسائل احساس عالئم مورد در باالیی امتیازات )20(. کردند کسب اجتماعی رفتارهای و کلی مشکالت قدرت بیشترین که چند هر هیجانجویی و رواننژندی ویژگی در افراد این که است داشته تنش برابر در آسیبپذیری را پیشبینی اضطراری موقعیت یک با مواجهه در هستند ناتوان استرس با مقابله کنترل در شتابزده یا تکانشی افراد میشوند. هراسناک و ناامید وابسته غذا به وابسته سرعت به و هستند ناتوان آرزوها و امیال هوسها آشکار حاضر پژوهش یافته دیگر )21(. میشوند و... تملک و سیگار همبستگی اینترنت به اعتیاد با رواننژندگرایی عامل بین که ساخت فرد در رواننژندگرایی افزایش با یعنی دارد وجود دار معنی و مثبت یافته این مییابد. افزایش اینترنت به اعتیاد سوی به گرایش احتمال 1394 تابستان )پیاپی 12 ( 2 شماره 4 دوره 73 پرستاری آموزش

7 ... با اینترنت به اعتیاد همبستگی بررسی همکاران و عزیزی امیر نمیکند مطابقت Sheela و Nithya مطالعات با حاضر پژوهش همکاران و شایق و Su و Cao گرفته صورت پژوهش دو و )22( شناختی رواننژندگرا افراد میرسد نظر به 18(. )20 میباشد همسو افزایش اینترنت به را آنها گرایش احتمال که دارند غیرسازشی ویژگیهای از خود درباره شناختی تحریفهای واقع در میدهد. تفکری شناختی سبک با خود به مربوط افکار است. رواننژند افراد میکند اینترنت درباره زیادی فکر که کسی و میشود هدایت فرد تحریفهای جمله از داشت. خواهد طوالنیتر و شدیدتر اعتیادی و پایین شایستگی خود خود به تردید شامل خود درباره دیگر شناختی دسترسی با میکند سعی فرد جهت بدین و است ضعیف تأییدی خود دریافت دیگران از کمتری تهدید با و تر مثبت پاسخهای اینترنت به مورد در هیچ یا همه پاسخ یک زمینه در دنیا به مربوط افکار نماید. است اینترنت او دوست تنها میکند فکر فرد آن در که است اینترنت بدون که حالی در داشت خواهد همراه به چیز همه بودن آن با بنابراین )23(. داشت نخواهد دوست را او کس هیچ آن با تجربهپذیری شخصیتی بعد آمده بدست نتایج به توجه با 95 اطمینان با t آماره معناداری به توجه با و β( )0/27= تأثیر ضریب معنادار صورت به را اینترنتی اعتیاد به مربوط تغییرات میتواند درصد کند. بینی پیش وLanders Griffiths -Denster پژوهش با یافته این که افرادی شخصیت با رابطه در )18 11(. میباشد همسو Bury و )به Denster و Griffiths میدهند انجام کامپیوتری بازیهای کامپیوتری بازیهای تحریکات مقابل در که همکاران( و شایق از نقل روانشناختی نوع شخصیتی تجربه با را افرادی A عکسالعملهای شخصیتی مشخصههای از برخی )18(. یافتند میدهند نشان شدیدتر مثال عنوان به باشد. اینترنت کاربرد پیشبینیکننده است ممکن برخوردارند باالیی تجربه به گشودگی از که افرادی که گفت میتوان فعالیت است ممکن ماجراجویی به تمایل و کنجکاوانه روش با جذاب آنها برای تازگی جستجوی برای فرصتی عنوان به اینترنتی )11(. باشد کنجکاو دارند. تجربهای از سرشار زندگی برونگرا افراد منفی و مثبت احساسات درونگرا افراد با مقایسه در و خالقاند و صفت کرد اشاره آن به نتایج این با میتوان که تبیینی دارند. فراوانی برای خوبی دلیل میتواند که میباشد گشوده افراد در کنجکاوی باشد آن از افراطی استفاده نهایت در و اینترنت سوی به شدن جذب اینترنت سوی به کنجکاوی روی از ابتدا در فرد است ممکن زیرا در و باشد داشته کافی اطالع آن عواقب از که آن بدون شود جذب استفاده نحوه مورد در کافی دانش عدم و مفرط استفاده اثر در نهایت گردد. معتاد آن به اینترنت به با بودن سازگار شخصیتی بعد آمده بدست نتایج به توجه با 95 اطمینان با t آماره معناداری به توجه با و β( )0/5= تأثیر ضریب معنادار صورت به را اینترنتی اعتیاد به مربوط تغییرات میتواند درصد میباشد همسو همکاران و شایق پژوهش با یافته این کند. پیشبینی و صداقت عامل بین که ساخت آشکار حاضر پژوهش یافته )18(. نظر به دارد. وجود منفی معنیداری رابطه اینترنت به اعتیاد با تواضع جهان کشف به نسبت انعطافپذیری ویژگیهای با افراد که میرسد این نتیجه در مجازی جهان کشف تا دارند گرایش واقعی و بیرونی ندارند. اینترنت به اعتیاد به گرایش افراد نتیجهگیری ابعاد و اینترنت به اعتیاد بین داد نشان حاضر مطالعه نتایج معناداری همبستگی تجربهپذیری تهییجپذیر برونگرایی شخصیتی به اعتیاد میتوانند هگزاکو شخصیتی ابعاد همچنین دارد. وجود و نمایند پیشبینی را جلفا شهرستان دبیرستانی دانشآموزان اینترنت اعتیاد پیشبینی در هگزاکو شخصیتی ابعاد متغیرهای از یک هر سهم است متفاوت جلفا شهرستان دبیرستانی آموزان دانش اینترنت به شیوع کاهش و اینترنت به اعتیاد خصوص در مداخله برای بنابراین همانطور گرفت. کمک حاضر پژوهش متغیرهای از میتوان آن آسیبشناسی محیطگرای و زیستگرا مختلف نظریههای که یا و زیستی آمادگی تنها کردهاند ذکر خود پژوهشهای در روانی و سالم رفتارهای اصلی دلیل نمیتوانند محیطی محرکهای تنها نوع یک گفت میتوان آمده بدست نتیجه براساس باشند. افراد ناسالم دارد وجود افراد در اینترنت از اعتیادگونه استفاده در شخصیتی آمادگی از گذر برهه در که مطالعه مورد دانشآموزان زمانی مقطع این در حال مثبت و منفی ارزشگذاریهای گرفتهاند قرار مدرن به سنتی جامعه استفاده میزان و جایگاه و کرده سردرگم را آنان میتواند فناوری به ابعاد اینکه به توجه با کند. جلوه مبهم برایشان اینترنت از صحیح دانشآموزان روان سالمت بر تأثیرگذار و مهم عوامل از شخصیتی در متغیرها این اهمیت و نقش گرفتن نظر در با همچنین است صحیح راهکارهای ارائه و آموزهها با میتوان آنها تحصیلی عملکرد نکات پژوهش این نتایج لذا داد. افزایش را دانشآموزان روان سالمت مبتال دانشآموزان یادگیری و آموزش کیفیت بهبود زمینه در مهمی بدکارکردی کنترل برای درمانی مداخالت و اینترنت به اعتیاد به دارد. همراه به شخصیتی ابعاد گرفتن نظر در با روانشناختی صرف بررسی پژوهش این کاستیهای مهمترین از یکی شاید به اعتیاد در مؤثر متغیرهای سایر گرفتن نادیده و شخصیتی ابعاد 1394 تابستان )پیاپی 12 ( 2 شماره 4 دوره 74 پرستاری آموزش

8 بررسی همبستگی اعتیاد به اینترنت با... اینترنت باشد. عالوه بر این پژوهش حاضر تنها بر روی دانشآموزان شهرستان جلفا انجام شده و تعمیم نتایج باید با احتیاط صورت گیرد بنابراین پیشنهاد میشود پژوهشهای دیگر همسو با این موضوع متغیرهای دیگر تأثیرگذار بر اعتیاد به اینترنت به عنوان مثال راهبردهای شناختی تنظیم هیجان و یا کارکردهای شناختی مغز را مدنظر قرار داده و تأثیر آن با سایر عوامل روانشناختی مؤثر بر اعتیاد به اینترنت را مورد بررسی قرار دهند. همچنین پیشنهاد میشود امیر عزیزی و همکاران دانشآموزان مبتال به اعتیاد به اینترنت مورد ارزیابی شناختی قرار گرفته و در صورت نیاز از خدمات توانبخشی شناختی استفاده نمایند. تشکر و قدردانی بدینوسیلهنویسندگانبر خودالزم میدانندازکلیهدانشآموزان شرکتکننده در این پژوهش و همچنین کارکنان مدارس شهرستان جلفا تقدیر و تشکر به عمل آورند. منابع 1- Gonzalez, N. A. (2008). Internet addiction disorder and it's relation to impulse control. MA. Dissertation. USA: Texas University, College of Psychology, Ryu, E. J. Choi, K. S. Seo, J. S. Nam, Β. W. The relationships of Internet addiction, depression, and suicidal ideation in adolescents. Scientific Journal of Mental Health. 2004; 34(1): Ko, C. H. Yen, J. Y. Yen, C. F. Chen, C. S. Wang, S.Y. The association between internet addiction and belief of frustration intolerance: the gender difference. Cyberpsychology Behavior.2008; 11(3): Hassanzadeh, R., Beydokhti, A., & Danesh Zadeh, F. (2012). The prevalence of internet addiction among university students: A general or specific problem?.journal of Basic And applied Scientific Research, 2(5), (Persian) 5- Mehneh. F.T. Disorder of internet addiction. Science.2007; 32(5): Diagnostic and Statisical Manual of Mental Disorder (Fifth Edition) DSM-5, c Patrick F, Joyce J. Internet addiction: Recognition and intervention. Psychiatric Nursing 2008; 22(9): Kaplan, B.J. & Sadock, V.A. Synopsis of Psychiatry Bahavioural Science, Updated with DSM-5: (11th). edititon copyright Lee, K. Ashton, M. C. Psychometric properties of the HEXACO Personality Inventory. Multivariate Behavioral Research, 2004; 39(11): Gambor, A., & Vas, L. (2008). A nation-and gendered-based study about their relationship between the big five and motives for internet use, a Hungarian and Israeli comparison. Theory Science, 38(4), Landerse, R. N., & Bury J. L. (2006). The anion resignation of big and narrow personality traits in relation internet usage. Computers in Human Behavior, 22(2), Wickert, R. J. Hittner, J. Β. Jamie L. H. Jennifer A. H. Relationships among Internet use, personality, and social support. Computers in Human Βehavior, 2002; 18(4), Miller, J. D. Gaughan, E. T. Pryor, L. R. Kamen, C. Campbell, W. K. Is research using the narcissistic personality inventory relevant for understanding narcissistic personality disorder? Journal of Research in Personality. 2009; 43(5): Βashiri, H. Βarahmand, U. Akaβri, Z. S. Ghamari, H. G. Vusugi, A. A Study of The psychometric properties and The Standardization of Hexaco Personality Inventory. Social and Βehavioral Sciences. 2011; 30(1): Yoo, H. J. Cho, S. C. Ha, J. Attention deficit hyperactivity symptoms and Internet addiction. 2004; 58 (4): Kim, K. Ryu, E. Chon, M. Yeun, E. Choi, S. Seo, J. et al. Internet addiction in Korean adolescents and its relation to depression and suicidal ideation: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies.2006; 43(6): دوره 4 شماره 2 )پیاپی 12 ( تابستان 1394 آموزش پرستاری

9 بررسی همبستگی اعتیاد به اینترنت با... امیر عزیزی و همکاران 17- Ghasemzadeh, L. Shahraray, M. Moradi, A. R. The study of degree of prevalence to internet addiction and its relation with loneliness and self esteem in high schools students of Tehran. Journal of Psychological Research. 2007; 63 (8): Shayiq, S. Azad. H. Bahrami, H. Assessment of internet addiction and its relationship with personality characteristics in adolescents in Tehran. Scientific Journal of Mental Health.2010; 58(2): Gombor A, Vas LA. Nation and gendered-based study about the relationship between the big five and motives for internet use: A Hungarian and Israeli comparison. Theory and Science 2008; 10(1): Cao, F. Su, L. Internet addiction among Chinese adolescents: Prevalence and psychological features. Cambridge University Press.2006; 9(3-4): Gross Farshi, M.Ter. Novel approaches in personality assessment th ed. London: Oxford. 22- Nithya, H. M. Sheela, J. Extroversion, neuroticism and self- concept: their impact on internet users in India. Department of Psychology, Women s Christian College. 2005; 20(4): Omidvar, A. Saremi, A. A. Internet Addiction: Journal of Educational Sciences; (18 (: (Persian) 76 دوره 4 شماره 2 )پیاپی 12 ( تابستان 1394 آموزش پرستاری

10 بررسی همبستگی اعتیاد به اینترنت با... امیر عزیزی و همکاران Internet Addiction in Adolescents with HEXACO personality trait- A correlational study Azizi 1 A (MSc.) - Esmaeli 2 S (MSc.) - Esmaeli 3 M (MSc.) Peyda 4 N (MSc.). Abstract Introduction: Personality traits determine how people use the Internet. This study aimed at determining correlation between internet addiction and HEXACO personality traits in high school students of Jolfa, Iran. Methods: This descriptive correlational study was performed using cluster sampling of high school students in Julfa, Iran in We used " Hexaco Personality Inventory", and "Internet Addiction test" for data gathering. Data were analyzed using SPSS v. 20 and descriptive and inferential statistics. Results: From component of personality traits, only extroversion, openness to experience excitement, and flexibility were related to internet addiction. The personality dimension of openness and encourage ability to experience was a good predictor of internet addiction and determines about 63% of the variance associated with internet addiction. Conclusion: internet addiction could be predicted by determining personality factors. The results of this study have important implications in the field of education in students diagnosed with internet addiction and mental health interventions. It can be a good choice to control psychological malfunction in students addicted to the internet. Keywords: Addiction, Internet, Hexaco Received:17 July 2014 Accepted: 29 April Corresponding author: Ph.D Student of General Psychology, Lorestan University, Khorramabad, Iran amir28144@gmail.com 2- MA in General Psychology, Islamic Azad University, Tabriz, Iran 3- MA in General Psychology, Islamic Azad University, Tabriz, Iran 4- MA in General Psychology, Islamic Azad University, Tabriz, Iran 77 دوره 4 شماره 2 )پیاپی 12 ( تابستان 1394 آموزش پرستاری