Αναθεώρηση του πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιοµηχανία. Έγγραφο διαβούλευσης

Transcript

1 Αναθεώρηση του πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιοµηχανία 1. Εισαγωγή Έγγραφο διαβούλευσης Το πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιοµηχανία 1 (στο εξής «πλαίσιο για τη ναυπηγική βιοµηχανία» ή «πλαίσιο») περιλαµβάνει τους κανόνες που εφαρµόζει η Επιτροπή για την αξιολόγηση των ενισχύσεων προς τον κλάδο αυτόν. Το πλαίσιο για τη ναυπηγική βιοµηχανία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2004, αρχικά για περίοδο τριών ετών. Έκτοτε, η Επιτροπή αποφάσισε να παρατείνει την ισχύ του πλαισίου δύο φορές, το για περίοδο δύο ετών και το 2008 για περίοδο τριών ετών 3. Συνεπώς το πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία ισχύει έως τις 31 εκεµβρίου Ενόψει της λήξης ισχύος του πλαισίου το 2011, οι υπηρεσίες της Επιτροπής άρχισαν να αξιολογούν τα αποτελέσµατα της εφαρµογής του µε σκοπό να διαπιστωθεί αν το πλαίσιο πρέπει να συνεχίσει να ισχύει, να τροποποιηθεί ή να αφεθεί να λήξει το Σκοπός της παρούσας διαβούλευσης είναι, ως εκ τούτου, να κληθούν τα κράτη µέλη και οι ενδιαφερόµενοι να δώσουν τη γνώµη τους ως προς την εφαρµογή του πλαισίου αυτού. Η παρούσα διαβούλευση αποτελεί επίσης µέρος της αξιολόγησης αντικτύπου όσον αφορά το µέλλον του πλαισίου, την οποία θα διεξάγουν οι υπηρεσίες της Επιτροπής βάσει των ισχυουσών σχετικών κατευθυντήριων γραµµών 4. Η ναυπηγική βιοµηχανία είναι ένας από τους λίγους κλάδους της οικονοµίας που εξακολουθούν να υπάγονται σε ειδικό καθεστώς κρατικών ενισχύσεων κατά παρέκκλιση των (µη τοµεακών) οριζόντιων κανόνων. Αυτό το δικαιολογούσαν µέχρι στιγµής εν µέρει ιστορικοί λόγοι και εν µέρει ορισµένα χαρακτηριστικά της ναυπηγικής αγοράς και ιδίως το γεγονός ότι η παγκόσµια αγορά πάσχει γενικά από κυκλική υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα. Η γενική αρχή που διέπει το πλαίσιο είναι ότι η ναυπηγική βιοµηχανία είναι επιλέξιµη προς ενίσχυση βάσει των οριζόντιων µέσων κρατικών ενισχύσεων, εκτός από τις περιπτώσεις που ισχύουν οι ειδικές διατάξεις του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία. Αυτές οι ειδικές διατάξεις αφορούν τους ακόλουθους τοµείς: ενισχύσεις έρευνας, ανάπτυξης και καινοτοµίας 5, ενισχύσεις κλεισίµατος, ενισχύσεις απασχόλησης, εξαγωγικές πιστώσεις, αναπτυξιακές ενισχύσεις και περιφερειακές ενισχύσεις. 1 ΕΕ C 317 της , σ Βλ. την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά µε την παράταση ισχύος του πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιοµηχανία, ΕΕ C 260 της , σ.7. 3 Βλ. ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά µε την παράταση ισχύος του πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιοµηχανία, ΕΕ C 173 της , σ.3. 4 Βλ. Κατευθυντήριες γραµµές της Επιτροπής για την αξιολόγηση του αντικτύπου 5 Πρέπει να σηµειωθεί ότι η παρούσα διαβούλευση δεν αφορά σχέδια χρηµατοδοτούµενα βάσει του προγράµµατος-πλαισίου για την έρευνα (FP V, FP VI, FP VII)

2 Λόγω του ότι η ναυπηγική βιοµηχανία είναι επίσης επιλέξιµη προς ενίσχυση και βάσει των οριζόντιων µέσων κρατικών ενισχύσεων, η παρούσα διαβούλευση θα πρέπει, συγκεκριµένα, να βοηθήσει να διαπιστωθεί αν οι ειδικές διατάξεις του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία εξακολουθούν να έχουν λόγο ύπαρξης. Μέχρι στιγµής, η Επιτροπή εξέδωσε συνολικά περίπου 35 αποφάσεις βάσει των ειδικών διατάξεων του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία, περιλαµβανοµένων τόσο των καθεστώτων ενισχύσεων όσο και των ad hoc ενισχύσεων που παρέχονται εκτός καθεστώτων ενισχύσεων 6. Βασιζόµενες στην πείρα από την εφαρµογή του πλαισίου, οι υπηρεσίες της Επιτροπής διερωτώνται σε αυτή τη φάση αν εξακολουθούν να είναι απαραίτητες οι ειδικές διατάξεις για τις ενισχύσεις για το κλείσιµο µονάδων και την απασχόληση, δεδοµένου ότι δεν υπήρξαν κοινοποιήσεις για τέτοιες ενισχύσεις κατά την περίοδο ισχύος του πλαισίου, δηλαδή από το Οµοίως, η ανάγκη διατήρησης ενός συγκεκριµένου καθεστώτος περιφερειακών ενισχύσεων για την ναυπηγική βιοµηχανία ενδέχεται να εξαρτάται από το κατά πόσον η κυκλική υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα εξακολουθεί να αποτελεί χαρακτηριστικό της ναυπηγικής βιοµηχανίας της ΕΕ σήµερα. Από τις εκθέσεις που απέστειλαν µέχρι στιγµής τα κράτη µέλη, προκύπτει ότι οι ενισχύσεις καινοτοµίας χρησιµοποιούνται συχνότερα από τις άλλες ενισχύσεις που προβλέπει το πλαίσιο. Ωστόσο, οι υπηρεσίες της Επιτροπής πρέπει να αξιολογήσουν ακόµη την αποτελεσµατικότητα των κανόνων αυτών και τον αντίκτυπό τους στην καινοτοµία και την ανταγωνιστικότητα των ναυπηγείων της ΕΕ, καθώς και της ναυπηγικής βιοµηχανίας της ΕΕ ως σύνολο. Οι κοινοποιήσεις των κρατών µελών σχετικά µε εξαγωγικές πιστώσεις και αναπτυξιακές ενισχύεις αξιολογούνται εν γένει βάσει του διακανονισµού του ΟΟΣΑ περί κατευθυντηρίων γραµµών στον τοµέα των εξαγωγικών πιστώσεων οι οποίες τυγχάνουν δηµόσιας στήριξης και της τοµεακής συµφωνίας επί των εξαγωγικών πιστώσεων για τα πλοία στην οποία αναφέρεται το πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία. Οι κανόνες αυτοί δεν φαίνεται να έχουν προκαλέσει ιδιαίτερα προβλήµατα στην εφαρµογή τους, µε την επιφύλαξη µιας καλύτερης ανάλυσης στο πλαίσιο της παρούσας επανεξέτασης. Ορισµένα από τα προβλήµατα που αντιµετωπίζει σήµερα η ναυπηγική βιοµηχανία της ΕΕ συνδέονται (τουλάχιστον εν µέρει) µε την οικονοµική και χρηµατοπιστωτική κρίση. Για παράδειγµα, µετά από µια παρατεταµένη περίοδο µεγάλης ζήτησης, το 2009/2010 η ζήτηση για νέα πλοία έχει µειωθεί δραστικά. Εκτός αυτού, ορισµένα ναυπηγεία και πλοιοκτήτες φαίνεται ότι έχουν προβλήµατα χρηµατοδότησης. Κατά τις υπηρεσίες της Επιτροπής, αξίζει να σηµειωθεί το γεγονός ότι τα θέµατα που σχετίζονται µε την οικονοµική και χρηµατοπιστωτική κρίση θα πρέπει κατά κύριο λόγο να αξιολογούνται στο πλαίσιο των µέτρων κρατικής ενίσχυσης που αποβλέπουν στην αντιµετώπιση της κρίσης 7. Η παρούσα διαβούλευση περιορίζεται βασικά στο τρέχον πεδίο εφαρµογής του πλαισίου και κύριος στόχος της επισκόπησης είναι µεν η αύξηση της διαφάνειας και της αποδοτικότητας 6 Όλες οι αποφάσεις της Επιτροπής δηµοσιεύονται στον δικτυακό τόπο της Γ COMP, όπου υπάρχει ένα εργαλείο αναζήτησης αποφάσεων ανά τοµέα/κράτος µέλος/έτος 7 Βλ. 2

3 των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις για την ναυπηγική βιοµηχανία, αλλά και η απλούστευση της συνολικής αρχιτεκτονικής των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις. Παρά ταύτα, οι υπηρεσίες της Επιτροπής είναι διατεθειµένες να εξετάσουν όλα τα ζητήµατα που µπορεί να έχουν κάποια σχέση µε τις κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιοµηχανία. 2. Πώς να συµµετάσχετε στη διαβούλευση Τα κράτη µέλη και οι υπόλοιποι ενδιαφερόµενοι καλούνται να απαντήσουν στο ερωτηµατολόγιο. Οι απαντήσεις µπορούν να υποβληθούν σε όλες τις επίσηµες γλώσσες της ΕΕ. Λόγω των ενδεχόµενων καθυστερήσεων στη µετάφραση των παρατηρήσεων που υποβάλλονται σε ορισµένες γλώσσες, είναι ευπρόσδεκτες οι µεταφράσεις των απαντήσεων σε µία από τις γλώσσες εργασίας της Επιτροπής (αγγλικά, γαλλικά ή γερµανικά). Επιπλέον, είναι ευπρόσδεκτες τυχόν παρατηρήσεις πέραν του αντικειµένου που καλύπτει το ερωτηµατολόγιο. Ορισµένες ερωτήσεις απευθύνονται συγκεκριµένα σε δηµόσιες αρχές ή ορισµένους ενδιαφερόµενους και, ως εκ τούτου, οι ερωτώµενοι δεν οφείλουν να απαντήσουν σε όλες τις ερωτήσεις. Εάν κάποια ερώτηση δεν σας αφορά απαντήστε «δεν ισχύει». Η προθεσµία απάντησης είναι 6 εκεµβρίου Οι απαντήσεις θα πρέπει να σταλούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, European Commission, DG COMP, State aid registry, 1049 Brussels, "HT.2656", κατά προτίµηση µέσω ηλεκτρονικού ταχυδροµείου στη διεύθυνση Stateaidgreffe@ec.europa.eu. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής σκοπεύουν να δηµοσιεύσουν τις απαντήσεις που θα δοθούν στο παρόν ερωτηµατολόγιο στον δικτυακό τόπο: Ως εκ τούτου, εάν οι ερωτώµενοι δεν επιθυµούν να δηµοσιευθεί το όνοµά τους ή ένα µέρος των απαντήσεών τους, θα πρέπει να το αναφέρουν µε σαφήνεια και να υποβάλλουν ταυτόχρονα και µια µη εµπιστευτική εκδοχή των απαντήσεών τους. Ελλείψει προσδιορισµού των τυχόν εµπιστευτικών στοιχείων, η Γ COMP θα συναγάγει ότι η απάντηση δεν περιέχει τέτοια στοιχεία και µπορεί να δηµοσιευθεί ολόκληρη. 3

4 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΣΕΙΣ Για τους κανόνες σχετικά µε την προστασία των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα στον δικτυακό τόπο EUROPA, βλ.: Ειδική δήλωση περί απορρήτου: Οι απαντήσεις καθώς και τα στοιχεία ταυτότητας του συµµετέχοντος στη διαβούλευση θα δηµοσιευτούν στο ιαδίκτυο, εκτός αν ο συµµετέχων διαφωνεί µε τη δηµοσίευση των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα, µε την αιτιολογία ότι αυτό θα έθιγε τα έννοµα συµφέροντα του. Στην περίπτωση αυτή οι απαντήσεις µπορούν να δηµοσιευτούν ανώνυµα. ιαφορετικά, οι απαντήσεις δεν δηµοσιεύονται και το περιεχόµενό τους δεν λαµβάνεται καταρχήν υπόψη. Αναφέρατε τα στοιχεία επικοινωνίας σας. Όνοµα Οργάνωση που εκπροσωπείτε Τόπος (χώρα) Ηλεκτρονική διεύθυνση: Περιγράψτε τις κύριες δραστηριότητες της επιχείρησης/οργανισµού/ένωσής σας. Εάν εκπροσωπείτε ναυπηγείο, αναφέρατε τα κυριότερα είδη προϊόντων που παράγει το ναυπηγείο σας. ΤΜΗΜΑ A: ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ A.1. α) Εφαρµογή του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία από τις δηµόσιες αρχές Χορήγησαν οι αρχές της χώρας σας κρατικές ενισχύσεις βάσει του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία, από το 2004; Εάν ναι: Αναφέρατε το συνολικό ποσό ενίσχυσης (σε εκατ. ευρώ) που χορήγησαν οι αρχές της χώρας σας (περιφέρεια/κράτος µέλος) βάσει του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία από το 2004 µέχρι τον Ιούνιο του 2010, σε ετήσια βάση. Προσδιορίστε τα ποσά ενίσχυσης που χορηγήθηκαν βάσει κάθε επιµέρους κατηγορίας που προβλέπει το πλαίσιο κάνοντας, στο µέτρο του δυνατού, διάκριση ανάµεσα στις ενισχύσεις που χορηγήθηκαν βάσει εγκεκριµένου καθεστώτος κρατικών ενισχύσεων και στις ενισχύσεις που χορηγήθηκαν σε µεµονωµένη βάση. Ενισχύσεις καινοτοµίας Ενισχύσεις για το κλείσιµο µονάδων Ενισχύσεις απασχόλησης Εξαγωγικές πιστώσεις Αναπτυξιακές ενισχύσεις Περιφερειακές ενισχύσεις 4

5 Αναφέρατε τον συνολικό αριθµό δικαιούχων που έλαβαν ενίσχυση βάσει του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία κατά τη διάρκεια της προαναφερόµενης περιόδου. ιακρίνατε τους δικαιούχους σε α) ναυπηγεία, β) συναφείς οντότητες ή γ) πλοιοκτήτες. Σε γενικές γραµµές, ποια είναι η εµπειρία σας από την εφαρµογή του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία; Ποιες είναι οι θετικές/αρνητικές επιπτώσεις της ενίσχυσης; Τι αντίκτυπο έχει στην παγκόσµια ανταγωνιστική θέση της ναυπηγικής βιοµηχανίας της ΕΕ; Τι αντίκτυπο έχει στην αποδοτικότητα ή την παραγωγικότητα της βιοµηχανίας αυτής; Έχει αντίκτυπο σε µεµονωµένες επιχειρήσεις ή περιφέρειες; Έχει αντίκτυπο στα επίπεδα απασχόλησης σε αυτόν τον κλάδο, π.χ. από άποψη απώλειας ή δηµιουργίας θέσεων εργασίας; Με ποιο τρόπο συνέβαλε η ενίσχυση βάσει του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία στην εξειδίκευση της ναυπηγικής βιοµηχανίας της ΕΕ; Προάγει την αναβάθµιση των προσόντων των εργαζοµένων, των περιβαλλοντικών συνθηκών ή των προϊόντων; Πώς κρίνετε τον διοικητικό φόρτο που συνδέεται µε την εφαρµογή του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία; A.1. β) Εφαρµογή του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία αξιολόγηση από τους ενδιαφερόµενους Η επιχείρησή σας ή ορισµένα µέλη της ένωσής σας ήταν δικαιούχοι ενίσχυσης βάσει του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία από το 2004 µέχρι τον Ιούνιο του 2010; Εάν ναι: Αναφέρατε το συνολικό ποσό ενίσχυσης (σε εκατ. ευρώ) που έλαβε η επιχείρησή σας βάσει του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία από το 2004 µέχρι τον Ιούνιο του 2010, σε ετήσια βάση. Προσδιορίστε τα ποσά ενίσχυσης που χορηγήθηκαν για κάθε είδος ενίσχυσης που προβλέπει το πλαίσιο, κάνοντας διάκριση, στο µέτρο του δυνατού, ανάµεσα στις ενισχύσεις που χορηγήθηκαν βάσει εγκεκριµένου καθεστώτος κρατικών ενισχύσεων και στις ενισχύσεις που χορηγήθηκαν σε µεµονωµένη βάση. Ενισχύσεις καινοτοµίας Ενισχύσεις για το κλείσιµο µονάδων Ενισχύσεις απασχόλησης Εξαγωγικές πιστώσεις Αναπτυξιακές ενισχύσεις Περιφερειακές ενισχύσεις Σε γενικές γραµµές, ποια είναι η εµπειρία σας από την εφαρµογή του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία; Ποιες είναι οι θετικές και οι αρνητικές επιπτώσεις της ενίσχυσης; Συγκεκριµένα: Τι αντίκτυπο έχει στην παγκόσµια ανταγωνιστική θέση της ναυπηγικής βιοµηχανίας της ΕΕ; Τι αντίκτυπο έχει στην παραγωγικότητα της βιοµηχανίας αυτής; 5

6 Έχει αντίκτυπο σε µεµονωµένες επιχειρήσεις ή περιφέρειες; Έχει αντίκτυπο στα επίπεδα απασχόλησης σε αυτόν τον κλάδο, π.χ. από άποψη απώλειας ή δηµιουργίας θέσεων εργασίας; Με ποιο τρόπο συνέβαλε το πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία στην εξειδίκευση της ναυπηγικής βιοµηχανίας της ΕΕ; Προάγει την αναβάθµιση των προσόντων των εργαζοµένων, των περιβαλλοντικών συνθηκών ή των προϊόντων; Πώς κρίνετε τον διοικητικό φόρτο που συνδέεται µε την εφαρµογή του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία; Α.2. Ενισχύσεις που χορηγήθηκαν στην ναυπηγική βιοµηχανία βάσει άλλων µέσων χορήγησης κρατικών ενισχύσεων πληροφορίες που ζητούνται από δηµόσιες αρχές Όπως προαναφέρεται, η ναυπηγική βιοµηχανία είναι επιλέξιµη για ενισχύσεις βάσει των οριζόντιων µέσων κρατικής ενίσχυσης, όπως οι κοινοτικές κατευθυντήριες γραµµές για τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληµατικών επιχειρήσεων 8 («κατευθυντήριες γραµµές για τις ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης»), οι κοινοτικές κατευθυντήριες γραµµές για τις κρατικές ενισχύσεις υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος 9 («περιβαλλοντικές κατευθυντήριες γραµµές»), το κοινοτικό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη και καινοτοµία 10 («πλαίσιο ΕΑΚ») και το προσωρινό κοινοτικό πλαίσιο για τη λήψη µέτρων κρατικής ενίσχυσης µε σκοπό να στηριχθεί η πρόσβαση στη χρηµατοδότηση κατά τη διάρκεια της τρέχουσας χρηµατοπιστωτικής και οικονοµικής κρίσης («προσωρινό πλαίσιο») 11. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα ήθελαν να αξιολογήσουν την σχετική σηµασία του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία, από την άποψη των ενισχύσεων που έχουν χορηγηθεί µε βάσει αυτό, σε σύγκριση µε τις ενισχύσεις που έχουν χορηγηθεί στον κλάδο βάσει των οριζόντιων µέσων κρατικής ενίσχυσης. Εάν οι δηµόσιες αρχές του δικού σας κράτους µέλους έχουν χορηγήσει κρατικές ενισχύσεις για την ναυπηγική βιοµηχανία βάσει µέσων κρατικής ενίσχυσης διαφορετικών από το πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία: Αναφέρατε το συνολικό ποσό ενίσχυσης (σε εκατ. ευρώ) που χορηγήθηκε, σε ετήσια βάση από το 2004 µέχρι τον Ιούνιο του 2010, στην ναυπηγική βιοµηχανία βάσει οριζόντιων µέσων κρατικής ενίσχυσης, προσδιορίζοντας τη νοµική βάση. Αναφέρατε το ποσοστό ενίσχυσης που χορηγήθηκε, σε ετήσια βάση από το 2004 µέχρι τον Ιούνιο του 2010, στην ναυπηγική βιοµηχανία αντίστοιχα βάσει του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία και βάσει οριζόντιων µέσων κρατικής ενίσχυσης, προσδιορίζοντας τη νοµική βάση. A.3. ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ 8 ΕΕ C 244 της , σελ.2. Βλ. επίσης παράταση της ισχύος των εν λόγω κατευθυντήριων γραµµών στην ΕΕ C 156 της , σ.3. 9 ΕΕ C 82 της , σ.1 10 ΕΕ C 323 της , σ Βλ. ΕΕ C 83 της , σ.1 και επακόλουθες τροποποιήσεις στην ΕΕ C 261 της και στην ΕΕ C 303 της , σ.6. 6

7 Το πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία αναφέρει στο προοίµιο ότι ορισµένες συγκεκριµένοι παράγοντες που επηρεάζουν την ναυπηγική βιοµηχανία πρέπει να αντικατοπτρίζονται στην πολιτική της Επιτροπής για τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων. Το πλαίσιο αναφέρει ιδιαίτερα ότι υπάρχει «πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, µειωµένες τιµές και στρεβλώσεις του ανταγωνισµού στην παγκόσµια αγορά ναυπηγίας» (σηµείο 3 α)) και ότι οι παράγοντες αυτοί δικαιολογούν τη σύσταση ενός ειδικού καθεστώτος κρατικής ενίσχυσης. Πώς θα περιγράφατε την ανάπτυξη της παραγωγικής ικανότητας της ναυπηγικής βιοµηχανίας στην ΕΕ την τελευταία δεκαετία; Τι συµπεραίνετε από την ανάπτυξη αυτή για το µεσοπρόθεσµο και µακροπρόθεσµο µέλλον από άποψη εξέλιξης της παραγωγικής ικανότητας; Θεωρείτε ότι υπάρχει υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα (ή σχετικός κίνδυνος) για τα τµήµατα της αγοράς στα οποία δραστηριοποιείται το ναυπηγείο σας / η επιχείρησή σας; Εάν ναι, εκτιµήστε την υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα ανά τµήµα της αγοράς. Κατά τη γνώµη σας, η υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα είναι διαρθρωτική (διατηρείται παρά τις κυκλικές διακυµάνσεις της αγοράς) ή συνδέεται µε την τρέχουσα ( ) κατάσταση; Κατά τη γνώµη σας η υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα πιέζει προς τα κάτω τις τιµές στα αντίστοιχα τµήµατα της αγοράς; Εξηγήστε µε λεπτοµέρειες. Εξηγήστε τον τρόπο µε τον οποίο εξελίχθηκε, κατά την γνώµη σας, η απασχόληση στη ναυπηγική βιοµηχανία της ΕΕ. Συγκεκριµένα, πώς επηρεάσθηκε η απασχόληση στον κλάδο αυτόν από την χρηµατοπιστωτική και οικονοµική κρίση; Ποιες είναι οι προοπτικές για το µέλλον από την άποψη αυτή; Κατά την άποψή σας υπάρχουν εξελίξεις στη δοµή της ναυπηγικής βιοµηχανίας της ΕΕ που απαιτούν µεταβολές στο καθεστώς κρατικών ενισχύσεων για την ναυπηγική βιοµηχανία; Απαντήσετε µε λεπτοµέρειες. Κατά την άποψή σας υπάρχουν σηµαντικές στρεβλώσεις του εµπορίου στην παγκόσµια ναυπηγική αγορά που αφορούν το τµήµα της αγοράς στο οποίο δραστηριοποιείται το ναυπηγείο σας / η επιχείρησή σας; Εάν ναι, προσδιορίστε το είδος των στρεβλώσεων 12 αυτών και τον τρόπο µε τον οποίο επηρεάζουν τη δραστηριότητά σας. Α. 4. Χρηµατοδότηση ναυπηγικών δραστηριοτήτων Περιγράψτε τον τρόπο µε τον οποίο χρηµατοδοτείται γενικά η ναυπηγική δραστηριότητα (χρηµατοδότηση µε κεφάλαια κίνησης) στην επιχείρησή σας /στο δικό σας κράτος µέλος. Από την άποψη αυτή, η χρηµατοπιστωτική και οικονοµική κρίση έχει αλλάξει τις κανονικές πηγές χρηµατοδότησης; ιευκρινίστε. Με βάση την πείρα σας (ως ναυπηγείο, πλοιοκτήτες/κράτος µέλος) ποια είναι η αναλογία δηµόσιας χρηµατοδότησης (δηλαδή κρατικής ενίσχυσης και άλλης κρατικής υποστήριξης υπό οιαδήποτε µορφή, π.χ. εγγυήσεις προκαταβολών σε τιµές αγοράς) έναντι της ιδιωτικής χρηµατοδότησης στη ναυπηγική βιοµηχανία; Πώς βλέπετε τον ρόλο των κρατικών ενισχύσεων για την χρηµατοδότηση της ναυπηγικής βιοµηχανίας βραχυπρόθεσµα, µεσοπρόθεσµα και µακροπρόθεσµα; ΤΜΗΜΑ B: ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΕ ΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 12 Παραδείγµατα στρεβλώσεων µπορεί να είναι επιδοτήσεις από άλλες χώρες. 7

8 Το τµήµα 2 του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία ορίζει ως ναυπήγηση την «κατασκευή, στην Κοινότητα, αυτοπροωθούµενων ποντοπόρων εµπορικών πλοίων». Το τµήµα 2 σηµείο δ) προσδιορίζει τις κατηγορίες «αυτοπροωθούµενων ποντοπόρων εµπορικών πλοίων» που είναι επιλέξιµες προς ενίσχυση βάσει του πλαισίου και παρουσιάζονται συνοπτικά παρακάτω: πλοία τουλάχιστον 100 κοχ για τη µεταφορά επιβατών ή/και εµπορευµάτων πλοία τουλάχιστον 100 κοχ που χρησιµοποιούνται για την παροχή ειδικού τύπου υπηρεσιών, ρυµουλκά, ισχύος τουλάχιστον 365 kw αλιευτικά πλοία τουλάχιστον 100 κοχ όσον αφορά τις εξαγωγικές πιστώσεις και τις αναπτυξιακές ενισχύσεις υπό την προϋπόθεση ότι ανταποκρίνονται στους όρους του σχετικού διακανονισµού του ΟΟΣΑ του 1998, καθώς και στους κοινοτικούς κανόνες που διέπουν τις κρατικές ενισχύσεις στον τοµέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας ηµιτελείς επιπλέουσες και κινητές άτρακτοι των τύπων πλοίων που προαναφέρονται. Το τµήµα 3.1 του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία προσδιορίζει, στη συνέχεια το πεδίο εφαρµογής του πλαισίου: «Οι ενισχύσεις στη ναυπηγική βιοµηχανία περιλαµβάνουν τις ενισχύσεις σε ναυπηγεία, συγγενείς οντότητες, πλοιοκτήτες και όποιον τρίτο λαµβάνει, άµεσα ή έµµεσα, επιδότηση για την κατασκευή, την επισκευή ή τη µετατροπή πλοίων.» Θεωρείτε ότι το τµήµα 2 του πλαισίου αντικατοπτρίζει πιστά τις δραστηριότητες της ναυπηγικής βιοµηχανίας της ΕΕ; Εάν όχι, πώς θα έπρεπε να τροποποιηθεί; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. Συµφωνείτε µε το πεδίο εφαρµογής του πλαισίου; Συγκεκριµένα, θεωρείτε ότι το πλαίσιο πρέπει να περιλαµβάνει κρατικές ενισχύσεις τόσο προς τα ναυπηγεία όσο και προς πλοιοκτήτες και τρίτους, ή ότι θα πρέπει να περιορίζεται στα ναυπηγεία; Εάν όχι, ποια είδη «τρίτου» είναι ή θα µπορούσαν να είναι δικαιούχοι ενίσχυσης; Θεωρείτε ότι υπάρχουν διατάξεις - στο πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία που αλληλεπικαλύπτονται µε εκείνες των κατευθυντήριων γραµµών για τις θαλάσσιες µεταφορές 13, - ιδίως οι διατάξεις των κατευθυντήριων αυτών γραµµών για τις επενδυτικές ενισχύσεις - που καθορίζουν τους κανόνες βάσει των οποίων εγκρίνονται ενισχύσεις προς την ναυπηγική βιοµηχανία από την Επιτροπή; Έχετε άλλες παρατηρήσεις σχετικά µε το πεδίο εφαρµογής του πλαισίου; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. ΜΕΡΟΣ Γ: ΕΙ ΙΚΕΣ ΙΑΤΑΞΕΙΣ Τµήµα Γ 1 - Ενισχύσεις για έρευνα, ανάπτυξη και καινοτοµία Η ναυπηγική βιοµηχανία είναι επιλέξιµη προς ενίσχυση τόσο βάσει των οριζόντιων κανόνων του κοινοτικού πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις για την έρευνα και ανάπτυξη και καινοτοµία (πλαίσιο ΕΑΚ) 14 όσο και των ειδικών διατάξεων για τις ενισχύσεις καινοτοµίας του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία. 13 Ανακοίνωση της Επιτροπής C(2004)43 - Κοινοτικές κατευθυντήριες γραµµές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τοµέα των θαλάσσιων µεταφορών, ΕΕ C 13 της , σ.3 14 Βλ. ανωτέρω υποσηµείωση 9. 8

9 Η καινοτοµία περιγράφεται στο πλαίσιο για τη ναυπηγική βιοµηχανία ως «βιοµηχανική εφαρµογή καινοτόµων προϊόντων και διαδικασιών, δηλαδή νέων ή βελτιωµένων σε σηµαντικό βαθµό από τεχνολογική άποψη προϊόντων και µεθόδων σε σχέση µε την υφιστάµενη στάθµη της τεχνικής στη βιοµηχανία αυτή στην Κοινότητα που παρουσιάζουν κίνδυνο τεχνολογικής ή βιοµηχανικής αποτυχίας» (παράγραφος 15 του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία). Η διάταξη αυτή για τις ενισχύσεις καινοτοµίας ισχύει µόνον για την ναυπηγική βιοµηχανία. ικαιολογείται στο πλαίσιο από ορισµένα χαρακτηριστικά της ναυπηγικής βιοµηχανίας που την καθιστούν διαφορετική από άλλους τοµείς, όπως οι µικρές σειρές παραγωγής, το µέγεθος, η αξία και η πολυπλοκότητα των παραγόµενων µονάδων, καθώς και το γεγονός ότι τα πρωτότυπα χρησιµοποιούνται, γενικά, για εµπορικούς σκοπούς (παράγραφος 7 του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία). Επιπλέον, οι ενισχύσεις καινοτοµίας περιλήφθηκαν στο πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία µε σκοπό να ενθαρρυνθεί η µεγαλύτερη αποδοτικότητα και ανταγωνιστικότητα των κοινοτικών ναυπηγείων ειδικότερα µε την προώθηση της καινοτοµίας (παράγραφος 5 του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία). Η Επιτροπή µέχρι στιγµής έχει εγκρίνει καθεστώτα ενίσχυσης της καινοτοµίας σε επτά κράτη µέλη, καθώς µια ad hoc ενίσχυση καινοτοµίας που χορηγήθηκε εκτός καθεστώτος. Η Επιτροπή αξιολογεί τις ενισχύσεις βάσει των κριτηρίων που εκτίθενται στο πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία, σε συνδυασµό µε επιπρόσθετα κριτήρια που αναπτύσσονται στις αποφάσεις µε τις οποίες εγκρίνονται τα καθεστώτα ενίσχυσης της καινοτοµίας. Στα κριτήρια αυτά περιλαµβάνονται, µεταξύ άλλων, ένα όριο κοινοποίησης και η υποχρέωση παροχής πιστοποίησης από ανεξάρτητο εµπειρογνώµονα σχετικά µε τον καινοτόµο χαρακτήρα του σχεδίου. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα ήθελαν να αξιολογήσουν ιδίως τον βαθµό καταλληλότητας των σηµερινών κανόνων για τις ενισχύσεις καινοτοµίας σε σχέση µε τη βελτίωση της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας των ναυπηγείων της ΕΕ. Αναφέρατε παραδείγµατα σχεδίων που χρηµατοδοτήθηκαν µε ενισχύσεις καινοτοµίας και εξηγήστε σε τι συνίσταται η καινοτοµία. Αναφέρατε επίσης αν τα σχέδια αυτά συνίσταντο ως επί το πλείστον σε α) καινοτόµες διαδικασίες για το ναυπηγείο, β) πρωτότυπα πλοίων ή γ) στοιχεία προϊόντων. Τι ποσά δαπανά το ναυπηγείο σας σε δραστηριότητες Ε&A, ως ποσοστό των συνολικών δαπανών λειτουργίας, σε ετήσια βάση; Ποιο ποσοστό των δαπανών αυτών διατέθηκε καθαρά για σχέδια καινοτοµίας; Σε ένα συγκεκριµένο έτος, πόσα σχέδια καινοτοµίας 15 (δηλαδή ως ποσοστό του αριθµού των παραχθέντων πλοίων ή του κύκλου εργασιών) που διεξάγονται από το ναυπηγείο σας; Θεωρείτε ότι χωρίς την ενίσχυση καινοτοµίας το ναυπηγείο σας (ή τα ναυπηγεία γενικότερα) θα προχωρούσε ούτως ή άλλως στην παραγωγή καινοτόµων πλοίων / ή στην εφαρµογή καινοτόµων σχεδίων, δεδοµένου ότι κατά κανόνα το απαιτεί η αγορά; Εάν όχι, εξηγήστε τους λόγους. Βάσει της πείρας σας, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες το καινοτόµο σχέδιο µπορεί ή θα µπορούσε να ολοκληρωθεί χωρίς κρατική ενίσχυση; Υπήρξαν περιπτώσεις στις οποίες η αίτηση για ενισχύσεις καινοτοµίας απορρίφθηκε και, εάν ναι, το σχετικό σχέδιο ολοκληρώθηκε ούτως ή άλλως; ιευκρινίστε. 15 Ως σχέδια καινοτοµίας νοούνται σχέδια που αφορούν καινοτοµία κατά την έννοια του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία (σε σχέση µε την υφιστάµενη στάθµη της τεχνικής στη βιοµηχανία αυτή στην Κοινότητα). 9

10 Οι πτυχές καινοτοµίας ενός σχεδίου είναι πιθανό να οφείλονται στη ζήτηση από µέρους πλοιοκτητών ή να αναπτύσσονται µε πρωτοβουλία του ναυπηγείου ή του κατασκευαστή εξοπλισµού ή κάποιου άλλου; Οι πτυχές καινοτοµίας ενός σχεδίου χρησιµοποιούνται συνήθως για µια ολόκληρη σειρά πλοίων ή αφορούν συνήθως ένα συγκεκριµένο πλοίο µε βάση τις τεχνικές προδιαγραφές του πλοιοκτήτη; Αναφέρατε παραδείγµατα από την πείρα σας. Θεωρείτε ότι από τότε που τέθηκε σε ισχύ το πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία, οι ενισχύσεις καινοτοµίας έχουν συµβάλει στη βελτίωση της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ναυπηγικής βιοµηχανίας της ΕΕ; Συγκεκριµένα, διευκολύνει την εισαγωγή και διάδοση νέων µεθόδων παραγωγής, τεχνολογιών και προϊόντων; Παρέχει ή αφαιρεί τα κίνητρα για έρευνα και ανάπτυξη; Θεωρείτε ότι οι ισχύοντες κανόνες περί «ενισχύσεων καινοτοµίας» αποτελούν το κατάλληλο µέσο για την επίτευξη των στόχων αυτών; Ή µήπως θα µπορούσαν να υπάρχουν εναλλακτικοί κανόνες ή µέσα για την προώθηση της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας των ναυπηγείων της ΕΕ; Απαντήσετε µε λεπτοµέρειες και συγκεκριµένα παραδείγµατα. Εκτιµήστε τον οικονοµικό αντίκτυπο των ενισχύσεων καινοτοµίας για το ναυπηγείο σας. Εξηγήστε επίσης αν τα σχέδια που ευεργετήθηκαν µε ενισχύσεις καινοτοµίας ωφέλησαν το περιβάλλον. Συναντήσατε προβλήµατα µε την εφαρµογή των υφιστάµενων κανόνων για τις ενισχύσεις καινοτοµίας; Συγκεκριµένα, θεωρείτε ότι οι κανόνες, όπως ισχύουν στη χώρα σας, είναι πολύπλοκοι/αποθαρρυντικοί; Πρέπει να αναθεωρηθούν τα όρια κοινοποίησης; Εάν ναι, προσδιορίστε αναλυτικά και εξηγήστε πώς θα έπρεπε, κατά τη γνώµη σας, να τροποποιηθούν οι κανόνες αυτοί. Θεωρείτε ότι οι ενισχύσεις καινοτοµίας θα µπορούσαν να είναι αποτελεσµατικότερες από ό,τι σήµερα για την κατασκευή «πιο πράσινων» πλοίων; Θα προτιµούσατε να αποκλειστούν από την επιλεξιµότητα για ενισχύσεις καινοτοµίας άλλα είδη καινοτοµίας και να διατηρηθεί η καινοτοµία µόνον εφόσον συνδέεται µε «πιο πράσινα πλοία»; Ή έχετε την αντίθετη άποψη και τάσσεστε υπέρ της διεύρυνσης του πεδίου εφαρµογής; Προσδιορίστε το είδος των τροποποιήσεων που θα προτιµούσατε και αιτιολογήστε. Θεωρείτε ότι είναι απαραίτητο να διατηρηθούν οι ενισχύσεις καινοτοµίας για τη ναυπηγική βιοµηχανία, επιπλέον των ενισχύσεων που χορηγούνται βάσει του οριζόντιου πλαισίου ΕΑΚ; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. Μπορείτε να αναφέρετε µέσα άσκησης πολιτικής διαφορετικά από τις κρατικές ενισχύσεις που θα µπορούσαν να βελτιώσουν τις συνθήκες διεξαγωγής δραστηριοτήτων καινοτοµίας στον ναυπηγικό τοµέα (όπως κανονιστικά µέσα, βελτιωµένη δικτύωση, συντονισµός και διάδοση πληροφοριών, εκπαίδευση και αγορά εργασίας); Τµήµα Γ 2 - Ενίσχυση για το κλείσιµο µονάδων Σκοπός της ενίσχυσης αυτής είναι να διευκολυνθεί η µείωση της µη βιώσιµης από οικονοµική άποψη παραγωγικής ικανότητας όπου απαιτείται, σε κάποιον τοµέα που γενικά παρουσιάζει κυκλική υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα (παράγραφος 5 στοιχείο β) του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία. Η ναυπηγική βιοµηχανία είναι εξάλλου ο µόνος τοµέας της οικονοµίας που είναι επιλέξιµος για τέτοιες ενισχύσεις. Από το 2004 που τέθηκε σε ισχύ το πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία δεν υπήρξαν κοινοποιήσεις ενισχύσεων για το κλείσιµο µονάδων, µολονότι η Επιτροπή είχε παλαιότερα αξιολογήσει έναν µικρό αριθµό 10

11 τέτοιων ενισχύσεων βάσει του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1540/98 16 που προηγήθηκε του ισχύοντος πλαισίου. Στην περίπτωση που ένα ναυπηγείο που αντιµετωπίζει οικονοµικά προβλήµατα έχει υποβάλει αίτηση ενίσχυσης, ποιος ήταν ο κύριος στόχος της ενίσχυσης αυτής (διατήρηση/µείωση των δραστηριοτήτων, διατήρηση/µείωση της απασχόλησης, µεταβολή δραστηριοτήτων, παύση δραστηριοτήτων); Κατά τη γνώµη σας, για ποιο λόγο ναυπηγεία που έκλεισαν τα τελευταία χρόνια δεν ζήτησαν ενίσχυση για το κλείσιµο µονάδων βάσει του πλαισίου; Συναντήσατε προβλήµατα τα οποία εµπόδισαν την εφαρµογή των υφιστάµενων κανόνων για τις ενισχύσεις κλεισίµατος µονάδων; Εάν ναι, προσδιορίστε αναλυτικά και εξηγήστε πώς θα έπρεπε να τροποποιηθούν οι κανόνες αυτοί. Κατά την άποψή σας, δικαιολογείται η διατήρηση των ενισχύσεων για το κλείσιµο µονάδων, υπό το πρίσµα άλλων υφιστάµενων µέσων ενίσχυσης τα οποία µπορούν να χρησιµεύσουν ως κατάλληλη νοµική βάση για ενισχύσεις που καλύπτουν παρεµφερείς δαπάνες; Συγκεκριµένα, υπάρχει κατά την άποψή σας αλληλεπικάλυψη µεταξύ δαπανών επιλέξιµων για ενισχύσεις κλεισίµατος µονάδων και δαπανών επιλέξιµων για εκπαιδευτικές ενισχύσεις; Υπάρχει αλληλεπικάλυψη µεταξύ των ενισχύσεων για το κλείσιµο µονάδων και των ενισχύσεων για την κάλυψη του κοινωνικού κόστους της αναδιάρθρωσης, που προβλέπονται στο σηµείο των κατευθυντήριων γραµµών διάσωσης και αναδιάρθρωσης; Τέλος, η πρόβλεψη στις κατευθυντήριες γραµµές για τις περιβαλλοντικές ενισχύσεις σχετικά µε την αποκατάσταση ρυπασµένων χώρων καλύπτει επαρκώς την πτυχή της αποκατάστασης τέτοιων χώρων στο πλαίσιο του κλεισίµατος µονάδων; Επιπλέον, θεωρείτε ότι οι ενισχύσεις για το κλείσιµο µονάδων αλληλεπικαλύπτονται µε τις κατευθυντήριες γραµµές για τις ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης, στο µέτρο που στις περιπτώσεις µερικού κλεισίµατος ενός ναυπηγείου, το κλείσιµο αποτελούσε µέρος του κόστους αναδιάρθρωσης που έπρεπε να καταβάλει το ναυπηγείο για να αποκατασταθεί η βιωσιµότητά του µε αποτέλεσµα να είναι επιλέξιµο για τη χορήγηση ενισχύσεων βάσει των κατευθυντήριων γραµµών για τις ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης; Τι αντίκτυπο θα είχε στην ναυπηγική βιοµηχανία της ΕΕ η κατάργηση των ενισχύσεων για το κλείσιµο µονάδων, και τι αντίκτυπο θα είχε η διατήρησή τους; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. Τµήµα Γ.3 - Περιφερειακές ενισχύσεις Οι διατάξεις για τις περιφερειακές ενισχύσεις βάσει του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία ορίζουν ότι οι ενισχύσεις πρέπει να χορηγούνται «για επενδύσεις αναβάθµισης ή εκσυγχρονισµού υφιστάµενων ναυπηγείων ( ) µε στόχο τη βελτίωση της παραγωγικότητας των υφιστάµενων εγκαταστάσεων». Η Επιτροπή, σε διάφορες αποφάσεις 17, διευκρίνισε ότι η διάταξη αυτή πρέπει να ερµηνευθεί κατά την έννοια ότι δεν είναι επιλέξιµη η απλή αύξηση της παραγωγικής ικανότητας, όταν δεν συνδέεται µε αύξηση της παραγωγικότητας. Αντίθετα µε ό,τι επιτρέπεται σε άλλους τοµείς βάσει των κατευθυντήριων γραµµών για τις εθνικές 16 ΕΕ L 202 της , σ Βλ. C 6/2006 Volkswerft Stralsund, C 05/2006 Rolandwerft, C 21/2006 Komarno, N 35/2007 Peene Werft, N 445/2006 Rolandwerft II. 11

12 περιφερειακές ενισχύσεις για την περίοδο («κατευθυντήριες γραµµές για τις περιφερειακές ενισχύσεις»), η ίδρυση νέων ναυπηγείων ή η δηµιουργία νέας παραγωγικής ικανότητας δεν είναι, συνεπώς, δυνατή βάσει της ισχύουσας πρόβλεψης στο πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία. Επιπλέον, ως προς τις περιφερειακές ενισχύσεις για τη ναυπηγική βιοµηχανία ισχύουν χαµηλότερα επίπεδα έντασης ενίσχυσης σε σχέση µε τα όσα ισχύουν κανονικά βάσει των κατευθυντήριων γραµµών για τις περιφερειακές ενισχύσεις. Εκτιµήστε τον αριθµό των ναυπηγείων που είναι εγκατεστηµένα σε ενισχυόµενες περιοχές του δικού σας κράτους µέλους. Ποιες περιφέρειες ευεργετήθηκαν περισσότερο από κρατικές ενισχύσεις προς τη ναυπηγική βιοµηχανία στα κράτη µέλη; Ποια είναι η σχετική σηµασία, από οικονοµική και κοινωνική άποψη, των ναυπηγείων για την περιοχή σας; Αναφέρατε ποσοτικές εκτιµήσεις. Περιγράψτε συνοπτικά το είδος των σχεδίων που έχουν ευεργετηθεί από περιφερειακές ενισχύσεις από το 2004 και µετά. Θα ήταν δυνατόν να διεξαχθούν τα ίδια σχέδια χωρίς ενισχύσεις; Εάν όχι, προσδιορίστε. Στην περίπτωσης διατήρησης των κανόνων για τις περιφερειακές ενισχύσεις ως έχουν τώρα στο πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία, θεωρείτε ότι το πεδίο εφαρµογής τους και οι εντάσεις ενίσχυσης που προβλέπουν είναι επαρκή για το είδος των επενδύσεων που είναι απαραίτητες στον κλάδο αυτόν; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. Στην περίπτωση που απαγορευθούν οι περιφερειακές ενισχύσεις για την ναυπηγική βιοµηχανία (όπως συµβαίνει στον τοµέα της χαλυβουργίας) θα σταµατούσαν οι επενδύσεις στον ναυπηγικό τοµέα; ιευκρινίστε. Εάν οι κανόνες για τις περιφερειακές ενισχύσεις προς την ναυπηγική βιοµηχανία ευθυγραµµίζονταν µε τους κοινούς κανόνες θα υπήρχε κίνδυνος αύξησης των στρεβλώσεων του ανταγωνισµού, λόγω της κυκλικής φύσης της ναυπηγικής αγοράς και του γεγονότος ότι µόνον ναυπηγεία που βρίσκονται σε ενισχυόµενες περιοχές θα ήταν επιλέξιµα για περιφερειακές ενισχύσεις; Έχετε την εντύπωση ότι τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία έχουν την διάθεση να αυξήσουν την παραγωγική ικανότητα και ότι οι περιφερειακές ενισχύσεις θα παρείχαν το σχετικό κίνητρο; Θεωρείτε ότι η δηµιουργία νέας παραγωγικής ικανότητας µε τη βοήθεια κρατικών ενισχύσεων θα ήταν το σωστό βήµα σε έναν κλάδο που παρουσιάζει προβλήµατα κυκλικής υπερβάλλουσας παραγωγικής ικανότητας; Κατά την άποψή σας, οι περιφερειακές ενισχύσεις είχαν θετικό αντίκτυπο στις περιοχές στις οποίες υπάρχουν ναυπηγεία; Εάν ναι, αναφέρατε συγκεκριµένα παραδείγµατα. Συναντήσατε προβλήµατα µε την ερµηνεία ή την εφαρµογή των υφιστάµενων κανόνων για τις περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις; Εάν ναι, προσδιορίστε αναλυτικά και εξηγήστε πώς θα έπρεπε να τροποποιηθούν οι κανόνες αυτοί. Γ.4 - Ενισχύσεις απασχόλησης - αξιολόγηση από µέρους δηµόσιων αρχών Βάσει του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία, οι ενισχύσεις για τη δηµιουργία απασχόλησης, καθώς και για την πρόσληψη µειονεκτούντων ατόµων ή ατόµων µε αναπηρία ή για την κάλυψη του επιπρόσθετου κόστους που συνεπάγεται η απασχόληση τέτοιων ατόµων µπορεί να θεωρηθούν συµβατές µε την κοινή αγορά εάν συµµορφώνονται µε τους 18 ΕΕ C 54 της , σ

13 ουσιώδεις οριζόντιους κανόνες 19. Οι οριζόντιοι κανόνες άλλαξαν εν τω µεταξύ, λόγω της έναρξης ισχύος του πλαισίου. Οι ενισχύσεις για τη δηµιουργία απασχόλησης δεν επιτρέπονται πλέον, εκτός εάν αποτελούν µέρος ενός αρχικού επενδυτικού σχεδίου στο πλαίσιο των κατευθυντήριων γραµµών για τις περιφερειακές επενδύσεις, που δεν ισχύουν για τον ναυπηγικό κλάδο. Πέραν αυτού, οι ενισχύσεις για µειονεκτούντα άτοµα και τα άτοµα µε αναπηρία µπορούν να τύχουν απαλλαγής κατά κατηγορία βάσει του γενικού κανονισµού απαλλαγής κατά κατηγορία (ΓΚΑΚ) 20 ο οποίος καλύπτει και τον ναυπηγικό κλάδο. εν έγιναν κοινοποιήσεις ενισχύσεων απασχόλησης από τότε που τέθηκε σε ισχύ το πλαίσιο. Με βάση τα ανωτέρω, η τρέχουσα πρόβλεψη για ενισχύσεις απασχόλησης στο πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία δεν θεωρείται πλέον δικαιολογηµένη. Συµφωνείτε µε αυτό; Εάν όχι, για ποιους λόγους θα έπρεπε να διατηρηθεί η πρόβλεψη αυτή; Γ. 5 Εξαγωγικές πιστώσεις και αναπτυξιακές ενισχύσεις Οι εξαγωγικές πιστώσεις και οι αναπτυξιακές ενισχύσεις µπορεί να θεωρηθούν συµβατές µε την κοινή αγορά όταν συµµορφώνονται µε τους όρους του ιακανονισµού του ΟΟΣΑ του 1998 περί κατευθυντηρίων γραµµών στον τοµέα των εξαγωγικών πιστώσεων οι οποίες τυγχάνουν δηµόσιας στήριξης και της τοµεακής συµφωνίας επί των εξαγωγικών πιστώσεων για τα πλοία ή οποιουδήποτε άλλου διαδοχικού διακανονισµού. Μολονότι ο διακανονισµός του ΟΟΣΑ ισχύει και για άλλους τοµείς της οικονοµίας, το πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία αποτελεί το µόνο µέσο κρατικών ενισχύσεων που περιλαµβάνει ειδική πρόβλεψη για εξαγωγικές πιστώσεις και αναπτυξιακές ενισχύσεις. Όσον αφορά τις τελευταίες, το πλαίσιο απαιτεί επιπλέον η ενίσχυση να είναι αναγκαία, η προσφορά αναπτυξιακής στήριξης να είναι ανοικτή και για άλλα ναυπηγεία και να τηρούνται οι κοινοτικοί κανόνες για τις δηµόσιες συµβάσεις προµηθειών, κατά περίπτωση. Η Επιτροπή έχει εγκρίνει διάφορα καθεστώτα εξαγωγικών πιστώσεων, καθώς και διάφορες µεµονωµένες κοινοποιήσεις αναπτυξιακών ενισχύσεων βάσει του πλαισίου. Εάν αποτελείτε δηµόσια αρχή, αναφέρατε στοιχεία σχετικά µε το ύψος των ενισχύσεων που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο εγκεκριµένων καθεστώτων εξαγωγικών πιστώσεων από το 2004 που τέθηκε σε ισχύ το πλαίσιο (ετήσιο ποσό ενίσχυσης που χορηγήθηκε και ετήσιος αριθµός δικαιούχων). Εάν είστε πλοιοκτήτης, αναφέρατε στοιχεία για τις ενισχύσεις που λάβατε ως εξαγωγικές πιστώσεις από την έναρξη ισχύος του πλαισίου το 2004, σε ετήσια βάση. Θεωρείτε ότι είναι σκόπιµο να διατηρηθούν οι ειδικές προβλέψεις σχετικά µε τις εξαγωγικές πιστώσεις και τις αναπτυξιακές ενισχύσεις για τον ναυπηγικό κλάδο; Κατά την άποψή σας, ποια είναι η προστιθέµενη αξία των διατάξεων αυτών; Συναντήσατε προβλήµατα µε την εφαρµογή των υφιστάµενων κανόνων για τις εξαγωγικές πιστώσεις και τις αναπτυξιακές ενισχύσεις; Εάν ναι, προσδιορίστε αναλυτικά και εξηγήστε πώς θα έπρεπε, κατά τη γνώµη σας, να τροποποιηθούν οι κανόνες αυτοί. Παρακαλείστε να απαντήστε µε λεπτοµέρειες. 19 Παλαιότερα οι εν λόγω κανόνες συνίσταντο στον κανονισµό (ΕΚ) 2204/2002 της Επιτροπής σχετικά µε την εφαρµογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις για την απασχόληση (ΕΕ L 337 της , σ. 3). Ο εν λόγω κανονισµός θέσπιζε τους όρους υπό τους οποίους τα καθεστώτα ενίσχυσης για τη δηµιουργία απασχόλησης µπορούσαν να απαλλαγούν από την υποχρέωση προηγούµενης κοινοποίησης. Ωστόσο, απέκλειε τον ναυπηγικό κλάδο από το πεδίο εφαρµογής του. 20 Βλ. επίσης τµήµα 9 του ΓΚΑΚ. 13

14 Γ.6 Υποχρεώσεις κοινοποίησης και αναφοράς - αξιολόγηση από µέρους δηµόσιων αρχών Τα σηµεία 27 και 28 του πλαισίου καθορίζουν ειδικές υποχρεώσεις κοινοποίησης και αναφοράς: Ποια είναι η πείρα σας από την εφαρµογή των λόγω διατάξεων; Κατά την άποψή σας υπάρχουν εναλλακτικά µέτρα για την εξασφάλιση της συµµόρφωσης µε τις διατάξεις του πλαισίου; ΜΕΡΟΣ : ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ / ΑΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ Έχετε άλλες παρατηρήσεις όσον αφορά την εφαρµογή του πλαισίου για την ναυπηγική βιοµηχανία ή προτάσεις τροποποίησής του για θέµατα διαφορετικά από εκείνα που αναφέρθηκαν στις προηγούµενες ερωτήσεις; Με βάση τις απαντήσεις σας στις ερωτήσεις που προαναφέρονται, θεωρείτε ότι το πλαίσιο για την ναυπηγική βιοµηχανία πρέπει α) να διατηρηθεί, β) να τροποποιηθεί ή γ) να αφεθεί να λήξει τον εκέµβριο του 2011 και να υπαχθεί ο ναυπηγικός κλάδος στους κοινούς κανόνες; Παρακαλείστε να απαντήστε µε λεπτοµέρειες. Παρακαλείστε να υποβάλετε αντίγραφα εγγράφων ή µελετών που µπορεί να έχουν ενδιαφέρον για την διεξαγόµενη επανεξέταση. Παρακαλείστε, επίσης, να δηλώσετε αν οι υπηρεσίες της Επιτροπής µπορούν να επικοινωνήσουν µαζί σας για περισσότερες λεπτοµέρειες σχετικά µε τις πληροφορίες που υποβάλατε, εάν χρειαστεί. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΑΤΕ ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ. 14