ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΣΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ: ΚΛΙΝΙΚΟ-ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΣΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ: ΚΛΙΝΙΚΟ-ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ"

Transcript

1 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΣΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ: ΚΛΙΝΙΚΟ-ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μαρία Λ Καφετζή Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών Επιμελήτρια Α, Βιοχημικό-Ορμονολογικό Εργαστήριο Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών, Π&Α Κυριακού

2 Μεταβολικές διαταραχές των οστών στα παιδιά Διαταραχές επιμετάλλωσης Οστεοπόρωση Ραχίτιδα Υποφωσφατασία Διαταραχές παραθυρεοειδών αδένων 1 ο παθής 2 ο παθής Σιτιογενής Γενετικές μορφές

3 Εργαστηριακή διερεύνηση των μεταβολικών διαταραχών των οστών Βασικό σκελετικό προφίλ εξετάσεων Εξειδικευμένο σκελετικό προφίλ εξετάσεων

4 Βασικό σκελετικό προφίλ εξετάσεων Πρωινές μετρήσεις στον ορό του ασθενούς: Ca P Mg Κρεατινίνη Λευκώματα-αλβουμίνη ALP γgt 25(OH)D 1,25(OH)2D: μέτρηση σε: ΧΝΑραχίτιδες γενετικής αιτιολογίας Μέτρηση στο πλάσμα: ΡΤΗ Σε δείγμα 2 ης πρωινής ούρησης: Μέτρηση κλασμάτων: Ca/κρεατινίνη Ρ/κρεατινίνη

5 Οδηγίες λήψης δειγμάτων Ο μικρός ασθενής νηστικός από τις 10:00μ.μ. το προηγούμενο βράδυ Απόρριψη του 1 ου πρωινού ούρου στις 06:00 π.μ. Μέχρι τις 06:00 π.μ. μπορεί να πιει νερό Ο ασθενής θα ξυπνήσει στις 08:00-09:00 π.μ. οπότε και θα συλλεγεί το 2 ο πρωινό δείγμα ούρων και θα ακολουθήσει η αιμοληψία

6 Ιδιαιτερότητες μέτρησης της παραθορμόνης Δεν έχει καθοριστεί ποιό είναι το καλύτερο δείγμα για τη μέτρησή της Έχει όμως επικρατήσει η μέτρησή της σε πλάσμα που βρίσκεται σε πάγο Η εξέταση θα πρέπει να γίνεται αμέσως, διότι λόγω της ευαισθησίας του το μόριο καταστρέφεται

7 Ιδιαιτερότητες της ALP Πολλά εργαστήρια ΔΕΝ έχουν κφ τιμές παιδιών Αναφέρουν τις κφ τιμές των ενηλίκων Ή ΔΕΝ έχουν κατώτερες κφ τιμές Υπάρχει απόκλιση 30-70% της μέτρησης του ίδιου δείγματος σε διαφορετικά εργαστήρια, λόγω διαφορετικής μεθόδου Η μέτρηση της ALP και των λοιπών εξετάσεων ΠΡΕΠΕΙ να γίνεται στο ίδιο εργαστήριο κατά την παρακολούθηση του ασθενούς

8 Αξιολόγηση της ALP ALP υψηλή: υπάρχει ηπατική δυσλειτουργία ; Δεν είναι απαραίτητη η μέτρηση των κλασμάτων διότι: Το σκελετικό κλάσμα >> του ηπατικού στην παιδική ηλικία ΔΕΝ προβλέπεται η πληροφορία αυτή να αλλάξει τη διάγνωση και τη θεραπεία Μεγαλύτερη αξία έχει η συνεκτίμηση των υπολοίπων παραμέτρων του βασικού σκελετικού προφίλ τα ευρήματα από την κλινική εξέταση το ιστορικό καταγμάτων (#) ή οστικού άλγους, που κατευθύνουν προς τα επόμενα βήματα διερεύνησης Συχνή παγίδα: η ενασχόληση με τις τιμές ALP και όχι με τις τιμές, οι οποίες όμως μπορεί να είναι ενδεικτικές λ.χ. υποφωσφατασίας

9 Συστάσεις για την εκτέλεση των εργαστηριακών εξετάσεων Μολονότι ΔΕΝ υπάρχει ομοφωνία θεωρείται καλή πρακτική σε παιδιά με πολλούς παράγοντες κινδύνου για το οστό, να γίνεται εργαστηριακός έλεγχος σε ετήσια βάση Όλες οι εξετάσεις, για να είναι αξιόπιστες, θα πρέπει να γίνονται τουλάχιστον έξι εβδομάδες μετά από κάταγμα και μία εβδομάδα μετά από λοίμωξη

10 Εξειδικευμένο οστικό προφίλ: δείκτες εναλλαγής του οστού Δείκτες σχηματισμού των οστών Δείκτες οστικής απορρόφησης Μέτρηση στον ορό Μέτρηση στα δεύτερα πρωινά ούρα Μέτρηση στον ορό (btrap)

11 Ενδείξεις μέτρησης εξειδικευμένου οστικού προφίλ Δεν υπάρχουν ενιαίες παιδιατρικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη μέτρηση των δεικτών οστικού μεταβολισμού Διαγνωστικά δεν έχουν αξία Η μέτρησή τους στα παιδιά γίνεται ΜΟΝΟ για ερευνητικούς σκοπούς Κλινική ένδειξη: στις ελάχιστες περιπτώσεις που δίνονται διφωσφονικά σε εξειδικευμένα κέντρα, μόνο όταν είναι αυξημένος ο οστικός μεταβολισμός

12 Μέτρηση του εξειδικευμένου οστικού προφίλ στην Ελλάδα Στο εργαστήριο μεταβολισμού των οστών στα παιδιά με αντίστοιχες φυσιολογικές τιμές Στον Τομέα Νοσημάτων Μεταβολισμού Οστών και Μετάλλων του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, στο Nοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία» Δρ Άρτεμις Δουλγεράκη, Παιδίατρος, MD, PhD, MRCPCH, Διευθύντρια του Τομέα Νοσημάτων Μεταβολισμού Οστών και Μετάλλων, Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού

13 Δείκτες σχηματισμού των οστών Μέτρηση στον ορό Καρβοξυ-τελικού προπεπτιδίου του προκολλαγόνου τύπου Ι (PICP, procollagen type I carboxy terminal propeptide) Οστεοκαλσίνης (OC, osteocalcin): προϊόν των οστεοβλαστών

14 Δείκτες οστικής απορρόφησης η ανθεκτική στο τρυγικό άλας όξινη φωσφατάση (bone TRAP, tartate resistant acid phosphatase): προϊόν των οστεοκλαστών το κλάσμα δεοξυπυριδινολίνη/κρεατινίνη ούρων

15 Μεταβολικές διαταραχές των οστών στα παιδιά Διαταραχές επιμετάλλωσης Οστεοπόρωση Ραχίτιδα Υποφωσφατασία Διαταραχές παραθυρεοειδών αδένων 1 ο παθής 2 ο παθής Σιτιογενής Γενετικές μορφές

16 Ραχίτιδα Ανεπαρκής επιμετάλλωση της αυξητικής πλάκας με Ca και Ρ και αρχιτεκτονική καταστροφή αυτής της δομής επομένως αναφέρεται αποκλειστικά στον αναπτυσσόμενο σκελετό

17 Ραχίτιδα Ασβεστιοπενική Φωσφοροπενική Σιτιογενής (έλλειψη D) Γενετική Χ- συνδεόμενη Pαιμία κληρονομική Pαιμική ραχίτιδα διατροφική στέρηση Ρ ανεπάρκεια 1-α υδροξυλάσης ανεπάρκεια 25 υδροξυλάσης κληρονομική αντίσταση στη βιταμίνη D

18 Ανεπάρκεια βιταμίνης D στα παιδιά: μέτρηση 25(ΟΗ)D 2016 Global Consensus recommendations Επάρκεια βιταμίνης D: ng/ml ( nmol/l) Ανεπάρκεια βιταμίνης D: ng/ml (30-50 nmol/l) Βαριά έλλειψη βιταμίνης D: <12 ng/ml (<30 nmol/l) Συστάσεις 2011 της Παιδιατρικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας Ανεπάρκεια βιταμίνης D: <30 ng/dl Βαριά έλλειψη βιταμίνης D: 20 ng/dl Μεγαλύτερη πιθανότητα να χαρακτηριστεί ένας ασθενής ως ανεπαρκής

19 Κλινικές εκδηλώσεις της ραχίτιδας Ανάλογα με τη σοβαρότητα: το παιδί μπορεί να είναι ασυμπτωματικό ή να παρουσιάζεται με διάφορους βαθμούς πόνου ή ευαισθησίας κινητική καθυστέρηση μειωμένη ανάπτυξη αυξημένη ευαισθησία σε λοιμώξεις Στα βρέφη, μπορεί να εκδηλώνεται με: καθυστερημένη σύγκλειση των πηγών του κρανίου κρανιόφθιση προπέτεια του μετώπου διόγκωση των πλευροχονδρικών συνδέσμων πλάτυνση των καρπών και των αστραγάλων κυρτά πόδια βλαισό ή ραιβό γόνατο

20 Κλινική εικόνα ραχίτιδας

21 Βιοχημικά ευρήματα της ραχίτιδας Τύπος Ca P ALP PTH 25 (OHD) 1,25 (OH)2 D Ca ούρων Από ανεπάρκεια D ή κφ ή κφ ή ή κφ* ή κφ Caπενική ραχίτιδα Pπενική ραχίτιδα Ανεπάρκεια 1-α-υδροξυλάσης Ανεπάρκεια 25-υδροξυλάσης Κληρονομική αντίσταση στη D X-συνδεδεμένη υποφωσφαταιμία Κληρονομική υποφωσφαταιμική ραχίτιδα με υπερασβεστιουρία ή κφ κφ ή κφ κφ ή κφ κφ κφ κφ ή ήπια κφ κφ ή κφ ή κφ ή κφ Διατροφική στέρηση Ρ ή κφ ή ή κφ κφ ή κφ

22 Υποφωσφατασία Πολύ σπάνια κληρονομική μεταβολική νόσος, που χαρακτηρίζεται από διαταραχή της επιμετάλλωσης των οστών εξαιτίας της χαμηλής δραστηριότητας του ιστικού μη ειδικού ισοενζύμου της ALP (TNSALP) η κληρονομικότητα είναι αυτοσωματική: υπολειπόμενη επικρατούσα χαρακτηρίζεται από ευρέος φάσματος βαρύτητα και μπορεί να είναι θανατηφόρα στην ενδομήτριο ζωή ή να μην εκδηλώνεται μέχρι τα μέσα της ενήλικης ζωής

23 Διάγνωση της υποφωσφατασίας Όταν επίμονη υποφωσφατασία ταιριάζει με: το ιατρικό ιστορικό τη φυσική εξέταση τις εργαστηριακές εξετάσεις ρουτίνας τα ακτινολογικά ευρήματα Ο βαθμός της υποφωσφατασίας και της συσσώρευσης του υποστρώματος της TNSALP γενικά αντανακλά τη σοβαρότητα της νόσου

24 Νεανική νόσος του Paget Είναι εξαιρετικά σπάνια, σε αντίθεση με αυτή των ενηλίκων που είναι σαφώς συχνότερη Παρόλα αυτά από τις σκελετικές διαταραχές είναι η συχνότερα αναφερόμενη στη βιβλιογραφία (80 περιστατικά) Προκαλείται από μεταλλάξεις στο γονίδιο TNFRSF11B, το οποίο κωδικοποιεί την οστεοπροτεγερίνη Η απώλεια της δράσης της OPG οδηγεί σε γενικευμένη, υπερβολικά γρήγορη εναλλαγή του οστού

25 Κλινικές εκδηλώσεις της νόσου Paget επιδεινούμενες σκελετικές διαταραχές που αναπτύσσονται στην παιδική ηλικία εξωσκελετικές διαταραχές απώλεια ακοής αμφιβληστροειδοπάθεια ασβέστωση των αγγείων σχηματισμό εσωτερικών ανευρυσμάτων της καρωτίδας

26 Εργαστηριακά ευρήματα της νόσου του Paget Η διάγνωση της νόσου σε παιδί που ΔΕΝ αναπτύσσεται με φυσιολογικό ρυθμό ή έχει σκελετικές ανωμαλίες ή/και ήπιας φόρτισης # βασίζεται αρχικά στα επίπεδα της ALP Δεν υπάρχει συσχέτιση της σοβαρότητας του φαινότυπου με τα επίπεδα της ALP Τα επίπεδά της είναι > κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης και ελαττώνονται μετά Η κυκλοφορούσα οστεοπροτεγερίνη: 0 ως >κφ όρια σε ασθενείς με τη «βαλκανική» μετάλλαξη Η διάγνωση επιβεβαιώνεται από ανάλυση των μεταλλάξεων του TNFRSF11B γονιδίου

27 Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός Αυτόνομη έκκριση της PTH, ανεξαρτήτως των επιπέδων του Ca, είτε λόγω υπερπλασίας των παραθυρεοειδών αδένων είτε λόγω αδενώματος Σπάνια κατάσταση στα παιδιά αντίθετα με τους ενήλικες Επίπτωση άγνωστη Περιστασιακά οδηγεί σε συμπτωματική υπερασβεστιαιμία στα παιδιά, ενώ στους ενήλικες είναι πολύ πιο συχνή αιτία υπερασβεστιαιμίας

28 Κλινική εικόνα πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού Μελέτη στη Γαλλία με 55 περιστατικά: Τα κλινικά σημεία κατά την έναρξη σχετίζονταν συνήθως με νεφρολιθίαση Οστικός πόνος Αρθροπάθεια Μυϊκοί πόνοι προκαλούσαν διαταραχές στο βάδισμα

29 Εργαστηριακά ευρήματα πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού Η υπερασβεστιαιμία, κατά την έναρξη, ήταν σταθερό χαρακτηριστικό με μέση τιμή Ca 12,8 mg/dl PTH πλάσματος: συχνά, αλλά μερικές φορές κφ Η υπερασβεστιουρία ήταν συχνή (71%) Νεφρασβέστωση στο 20% Νεφρική ανεπάρκεια στο 5% H οστική συμμετοχή είναι γενικά συχνή στα παιδιά ΛΟΓΩ του υψηλού % της οστικής εναλλαγής

30 Μεταβολικές διαταραχές των οστών στα παιδιά Διαταραχές επιμετάλλωσης Οστεοπόρωση Ραχίτιδα Υποφωσφατασία Διαταραχές παραθυρεοειδών αδένων 1 ο παθής 2 ο παθής Σιτιογενής Γενετικές μορφές

31 Οστεοπόρωση Ι Διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής του οστού, το οποίο είναι πορώδες με χαμηλή οστική πυκνότητα και επιρρεπές σε αυτόματο #, λόγω μεγάλης ευθραυστότητας Η οστεοπόρωση συνήθως συμβαίνει, όταν η απορρόφηση του οστού είναι > από τη δημιουργία του Στα παιδιά μιλάμε για οστεοπόρωση, όταν συνυπάρχουν κατάγματα μαζί με χαμηλή οστική πυκνότητα. Η παρουσία χαμηλών μετρήσεων και μόνο δεν αρκεί, ώστε να τεθεί η διάγνωση

32 Οστεοπόρωση ΙΙ Πρωτοπαθής (ιδιοπαθής: γενετικής αιτιολογίας) Δευτεροπαθής Φλεγμονώδη νοσήματα Νευρομυϊκές διαταραχές Εγκεφαλική παράλυση Λευχαιμία Υπογοναδισμός Ψυχογενής ανορεξία Μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων

33 Πρωτοπαθής οστεοπόρωση Ατελής οστεογένεση Η ατελής οστεογένεση είναι κληρονομική διαταραχή του συνδετικού ιστού με πολλές κλινικές μορφές Συχνότητα: μία στις γεννήσεις περίπου Στο 90% των περιπτώσεων η διάγνωση επιβεβαιώνεται μοριακά Οφείλεται σε μεταλλάξεις των γονιδίων COL1A1, COL1A2 (γονίδια που κωδικοποιούν τις α-1 και α-2 αλυσίδες του κολλαγόνου τύπου Ι) Η διάγνωση της νόσου είναι κλινική

34 Κλινικές εκδηλώσεις της ατελούς οστεογένεσης πολλά ή άτυπα κατάγματα (#) κοντό ανάστημα σκολίωση μπλε σκληρός χιτώνας του οφθαλμού απώλεια ακοής οπαλιοειδή δόντια που φθείρονται γρήγορα αυξημένη χαλαρότητα συνδέσμων και δέρματος οστά εντός των ραφών του κρανίου εύκολος μωλωπισμός ανεπάρκεια των βαλβίδων της καρδιάς συχνές κήλες νεφρασβέστωση λόγω υπερασβεστιουρίας στις βαριές περιπτώσεις

35 Εργαστηριακά ευρήματα της ατελούς οστεογένεσης Ι Οι βιοχημικές παράμετροι είναι συνήθως κφ Μπορεί να παρατηρηθούν: Αυξημένα επίπεδα ALP μετά από κάταγμα Υπερασβεστιουρία της οποίας το μέγεθος αντανακλά τη σοβαρότητα της νόσου Χαμηλότερα επίπεδα δεικτών σχηματισμού των οστών (C-τελικό προπεπτίδιο τύπου Ι προκολλαγόνο) Υψηλότερα επίπεδα δεικτών απορρόφησης των οστών (C-τελοπεπτίδιο τύπου Ι κολλαγόνο), ειδικά στα βαρέως πάσχοντα άτομα

36 Εργαστηριακά ευρήματα της ατελούς οστεογένεσης ΙΙ Η διακύμανση των τιμών των δεικτών εναλλαγής του οστού σχετίζεται με: τη βαρύτητα της νόσου την αγωγή που ακολουθείται την παθογόνο μετάλλαξη Στις ήπιες μορφές η διαταραχή του κολλαγόνου είναι ποσοτική, οπότε το PICP συνήθως είναι χαμηλό Στις βαριές μορφές μπορεί να είναι κφ, επειδή η διαταραχή του κολλαγόνου είναι ποιοτική Σε κάθε περίπτωση, οι δείκτες οστικού μεταβολισμού ΔΕΝ μπορούν να θέσουν τη διάγνωση ατελούς οστεογένεσης

37 Δευτεροπαθής οστεοπόρωση Καταστάσεις που προκαλούν 2παθή οστεοπόρωση στα παιδιά: στον γυναικείο υπογοναδισμό στον ανδρικό υπογοναδισμό στις λευχαιμίες

38 Κλινικές εκδηλώσεις της δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης Ι Αυτόματα # των μακρών οστών # των σπονδύλων: σημαντικά και πολύ σπάνια στα παιδιά Αναμένονται πιο συχνά στη χρόνια λήψη γλυκοκορτικοειδών Η κορτιζόνη προσβάλλει συχνότερα τα σπονδυλικά σώματα, που αποτελούνται κυρίως από σπογγώδες οστό, το οποίο είναι πιο ενεργό μεταβολικά από το φλοιώδες Δεδομένης της αναλγητικής δράσης των γλυκοκορτικοειδών, η διάγνωση των σπονδυλικών # απαιτεί επαγρύπνηση και περιοδικό ακτινολογικό έλεγχο, επειδή σε σημαντικό βαθμό μπορεί να είναι ασυμπτωματικά Μπορεί να εκδηλώνονται έμμεσα με: στασιμότητα ύψους απώλεια ύψους κύφωση

39 Κλινικές εκδηλώσεις της δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης ΙΙ Μη σπονδυλικά #: # σε θέσεις άλλες από τη ΣΣ Μικρού τραύματος # στην παιδική ηλικία παρατηρούνται συχνότερα: στο μηριαίο την κνήμη τον πήχη τον βραχίονα τα πόδια τους αστραγάλους # του ισχίου είναι σπάνια στα παιδιά υποδηλώνουν σοβαρή υποκείμενη νόσο λευχαιμία διαταραχές μεταβολισμού του Ca και του P, που προκαλούν ραχίτιδα

40 Εργαστηριακός έλεγχος της οστεοπόρωσης Απορροφησιομετρία ακτίνων Χ διπλής ενέργειας: μέτρηση οστικής πυκνότητας Προτιμώμενες θέσεις: οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης (ΟΜΣΣ) όλο το σώμα εκτός από το κεφάλι Υπολογισμός φαινομενικής οστικής πυκνότητας (bone mineral apparent density, BMAD σε g/cm 3 ): προσαρμογή για το ύψος ή τον όγκο του οστού του παιδιού αποφυγή της υπερδιάγνωσης της οστεοπόρωσης (παιδί με κοντό ανάστημα μπορεί να θεωρηθεί ψευδώς ότι έχει χαμηλή οστική πυκνότητα) Η BMAD είναι η πιο ακριβής μέθοδος πρόβλεψης σπονδυλικών #, αλλά έχει επικρατήσει η διόρθωση βάσει ύψους (Ht-age), σύμφωνα με τις οδηγίες της ISCD

41 Εργαστηριακός έλεγχος οστεοπόρωσης Ακτινογραφία Σ.Σ. : # σπονδύλων θέτουν τη διάγνωση οστεοπόρωσης, ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΟΤΑΝ η οστική του πυκνότητα είναι φυσιολογική, σύμφωνα με τις παιδιατρικές κατευθυντήριες οδηγίες του International Society of Clinical Densitometry ΠΡΟΣΟΧΗ: το πρόσφατο σπονδυλικό # μπορεί να προκαλέσει ψευδώς αυξημένη οστική πυκνότητα των οσφυϊκών σπονδύλων στην οξεία φάση

42 Γυναικείος υπογοναδισμός στα παιδιά Καταστάσεις που προκαλούν ανεπάρκεια οιστρογόνων (ανεπάρκεια της υπόφυσης ή των γονάδων): Θαλασσαιμία Το σύνδρομο Turner Η ακτινοβολία και η χημειοθεραπεία Η καθυστερημένη εφηβεία μπορεί να θεωρηθεί ως προσωρινός γυναικείος υπογοναδισμός και ως ευάλωτη φάση για το οστό Το μεγαλύτερο % καταγμάτων παρατηρείται στα κορίτσια ηλικίας 11 ετών, το οποίο ξεπερνιέται μόνο από τις γυναίκες ηλικίας πάνω από 85 ετών!!!

43 Ανδρικός υπογοναδισμός στα παιδιά Οι πιο σοβαρές μορφές οστεοπόρωσης στους άντρες, που προκαλούνται από τις ορμόνες του φύλου, οφείλονται στην έλλειψη γυναικείων ορμονών Η πρώιμη φάση της εφηβείας: ευάλωτη φάση για τα αγόρια, καθώς η πάχυνση του φλοιού στη μετάφυση της κερκίδας ξεπερνιέται από την ανάπτυξη κατά μήκος, οδηγώντας στο μέγιστο % καταγμάτων στους εφήβους ηλικίας 14 ετών Η καθυστερημένη εφηβεία στα αγόρια δεν είναι γνωστό να σχετίζεται με κατάγματα Ο ανδρικός υπογοναδισμός (υποφυσιακός γοναδικός) προκαλεί οστεοπόρωση επίσης στους άντρες, αλλά η επίδρασή του είναι πολύ μικρότερη από αυτή των χαμηλών επιπέδων οιστρογόνων και δεν έχει μελετηθεί καλά

44 Λευχαιμίες στα παιδιά Η νοσηρότητα του σκελετού: επιπλοκή της οξείας λεμφογενούς λευχαιμίας (ΟΛΛ) κατά τη διάγνωση στη διάρκεια της θεραπείας μετά το πέρας της θεραπείας Λόγω των μοντέρνων θεραπειών που οδηγούν συχνά στη θεραπεία της νόσου, η ΟΛΛ: παροδική απειλή για την υγεία των οστών Ορισμένα παιδιά εμφανίζουν μόνιμες σκελετικές ανωμαλίες, τονίζοντας τη σημασία αναγνώρισης του κινδύνου μακροπρόθεσμων επιπλοκών και εφαρμογής κατάλληλης θεραπείας και στρατηγικών πρόληψης

45 Σκελετικές ανωμαλίες στη λευχαιμία διαφάνεια των μεταφύσεων από έντονη οστεόλυση σκληρυντικές γραμμές της μετάφυσης # των άκρων, τα οποία είναι εμφανή στην α/α στο 75% των παιδιών η επίπτωση της οστεοπόρωσης, που εκδηλώνεται ως χαμηλής φόρτισης οστεοπορωτικά #, κυμαίνεται από 3-10% σε διάφορες αναδρομικές και προοπτικές μελέτες σπονδυλικά # συμβαίνουν ακόμα συχνότερα (επίπτωση 16%)

46 Αρνητικοί προγνωστικοί παράγοντες για την επαναφορά της BMD μετά τη θεραπεία της ΟΛΛ Ακτινοβολία κρανίου και σπονδυλικής στήλης Υπογοναδισμός χωρίς θεραπεία Ανεπάρκεια βιταμίνης D Υποφωσφατασία Χαμηλά επίπεδα της δεσμευτικής πρωτεΐνης 3 της IGF-Ι Μικρή σωματική δραστηριότητα

47 Ευχαριστίες Δρ Άρτεμις Δουλγεράκη, Παιδίατρος, MD, PhD, MRCPCH, Διευθύντρια του Τομέα Νοσημάτων Μεταβολισμού Οστών και Μετάλλων, Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού

48 Συνοψίζοντας Ο εργαστηριακός έλεγχος γίνεται σε αίμα και 2 α πρωινά ούρα Όλες οι εξετάσεις θα πρέπει να γίνονται τουλάχιστον έξι εβδομάδες μετά από κάταγμα και μία εβδομάδα μετά από λοίμωξη Υποφωσφατασία: χαμηλή ALP Υποφωσφαταιμία: χαμηλός Ρ Μέτρηση 1,25 (ΟΗ)2 D: ΧΝΑ-ραχίτιδες γενετικής αιτιολογίας Αξιολογούμε και τις χαμηλές τιμές ALP (υποφωσφατασία, δ.δ.: κοιλιοκάκη, υποθυρεοειδισμός, ανεπάρκεια Zn και βαριά δυστροφία) Στις Caπενικές ραχίτιδες: Ca ορού συνήθως κφ ή ηπίως, ΡΤΗ: Στις Ρπενικές ραχίτιδες: Ρ ορού:, ΡΤΗ: κφ Στα παιδιά μιλάμε για οστεοπόρωση, όταν συνυπάρχουν κατάγματα μαζί με χαμηλή οστική πυκνότητα. Η παρουσία χαμηλών μετρήσεων και μόνο δεν αρκεί, ώστε να τεθεί η διάγνωση Ατελής οστεογένεση: η διάγνωση της νόσου είναι κλινική - οι βιοχημικές παράμετροι είναι συνήθως κφ Στα κορίτσια ηλικίας 11 ετών παρατηρείται το μεγαλύτερο % καταγμάτων, το οποίο ξεπερνιέται μόνο από γυναίκες ηλικίας > 85 ετών

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ Α. ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΣΕ ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΣΤΙΚΗΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ (ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ): ΗΛΙΚΙΑ < 50 ΕΤΩΝ: Κατάγματα χαμηλής βίας

Διαβάστε περισσότερα

Νικόλαος Μπουντουβής Ενδοκρινολόγος

Νικόλαος Μπουντουβής Ενδοκρινολόγος Νικόλαος Μπουντουβής Ενδοκρινολόγος Εργαστήριο Έρευνας Παθήσεων Μυοσκελετικού Συστήματος Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα 2012 2013 Νοσοκομείο ΚΑΤ, 17 Ιανουαρίου 2013 Παραθυρεοειδείς αδένες 1880 Ο Σουηδός φοιτητής

Διαβάστε περισσότερα

Οστεοπόρωση. Διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία. Δρ. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός

Οστεοπόρωση. Διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία. Δρ. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Οστεοπόρωση Διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία Δρ. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Η οστεοπόρωση είναι πιο συχνή από τις παθήσεις της καρδιάς και των πνευμόνων Οστεοπόρωση: Η σιωπηλή επιδημία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ Α. ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΣΕ ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΣΤΙΚΗΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ (ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ): ΗΛΙΚΙΑ < 50 ΕΤΩΝ: Ø Κατάγµατα χαµηλής

Διαβάστε περισσότερα

Οστεοπόρωση: έλεγχος (screening) και εξατομικευμένη θεραπεία

Οστεοπόρωση: έλεγχος (screening) και εξατομικευμένη θεραπεία Οστεοπόρωση: έλεγχος (screening) και εξατομικευμένη θεραπεία Dr. Παναγιώτης Γ. Αναγνωστής MD, MSc, PhD Ενδοκρινολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. Μονάδα Ενδοκρινολογίας Αναπαραγωγής Α Μαιευτική - Γυναικολογική

Διαβάστε περισσότερα

gr

gr Η επίδραση της περίσσειας θυρεοειδικών ορµονών στα οστά ήταν γνωστή πριν από την εµφάνιση των αντιθυρεοειδικών φαρµάκων. Μία από τις πρώτες αναφορές καταγράφηκε το 1891από τον von Recklinghausen και αναφέρει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ Η οστεοπόρωση είναι μια πάθηση του σκελετού, η οποία χαρακτηρίζεται από χαμηλή οστική μάζα και καταστροφή της μικρό- αρχιτεκτονικής του οστίτη ιστού, με αποτέλεσμα την αύξηση της

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι οστεοπόρωση;

Τι είναι οστεοπόρωση; Τι είναι οστεοπόρωση; Η οστεοπόρωση είναι χρόνια πάθηση του μεταβολισμού των οστών, κατά την οποία παρατηρείται σταδιακή μείωση της πυκνότητας και της ποιότητάς τους, ώστε αυτά με την πάροδο του χρόνου

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Τσαπακίδης Ιωάννης, Χειρουργός Ορθοπαιδικός

Γράφει: Τσαπακίδης Ιωάννης, Χειρουργός Ορθοπαιδικός Γράφει: Τσαπακίδης Ιωάννης, Χειρουργός Ορθοπαιδικός Η ραχίτιδα και η οστεομαλακία αποτελούν παρόμοιες μεταβολικές παθήσεις των οστών και χαρακτηρίζονται από την ανεπαρκή αποτιτάνωση (εναπόθεση ασβεστίου),

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης διαβήτης και οστεοπόρωση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 23 Νοέμβριος :22

Σακχαρώδης διαβήτης και οστεοπόρωση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 23 Νοέμβριος :22 Δημήτρης Ι. Χατζηδάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας - Ενδοκρινολογίας, Υπεύθυνος Ενδοκρινολογικής Mονάδας Β' Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Τα οστα αποτελούνται από το φλοιό και σπογγώδες οστό. Μεταξύ των δοκίδων του σπογγώδους οστού υπάρχει ο μυελός των οστών

Τα οστα αποτελούνται από το φλοιό και σπογγώδες οστό. Μεταξύ των δοκίδων του σπογγώδους οστού υπάρχει ο μυελός των οστών Οστεοπόρωση Τα οστα αποτελούνται από το φλοιό και σπογγώδες οστό Μεταξύ των δοκίδων του σπογγώδους οστού υπάρχει ο μυελός των οστών Φυσιολογικό οστό Οστεπορωτικό Οστεοπόρωση - Ορισμός Αύξηση του χώρου

Διαβάστε περισσότερα

Τεύχος 3 ο - Άρθρο 6 o

Τεύχος 3 ο - Άρθρο 6 o Τεύχος 3 ο - Άρθρο 6 o ΡΑΧΙΤΙΔΑ- ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Συγγραφέας: Μαλακάση Αποστολία* * Επικουρικός Ορθοπαιδικός, Κ.Θ.-Κ.Υ. Λέρου. Μεταβολική πάθηση που χαρακτηρίζεται από ανεπαρκή εναπόθεση ασβεστίου

Διαβάστε περισσότερα

Οστεοπόρωση µετά από µεταµόσχευση

Οστεοπόρωση µετά από µεταµόσχευση Οστεοπόρωση µετά από µεταµόσχευση ΜΠΑΤΑΚΟΙΑΣ Β.-ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ΕΝ ΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΙ ΜΠΑΤΑΚΟΙΑΣ Β. ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ενδοκρινολόγοι ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΟΣΤΕΟ ΥΣΤΡΟΦΙΑΣ κατακράτηση φωσφόρου δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισµός

Διαβάστε περισσότερα

Καραβανάκη Κυριακή. Διαβητολογική Κλινική Β Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών 2

Καραβανάκη Κυριακή. Διαβητολογική Κλινική Β Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών 2 Τα υψηλότερα επίπεδα αδιπονεκτίνης, που παρατηρήθηκαν στα παιδιά και τους εφήβους με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 μπορεί να συνεισφέρουν στην χαμηλότερη οστική μάζα των ασθενών αυτών, μέσω διαφορετικής ενεργειακής

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ. ΒΑΛΚΑΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Χειρουργός Ορθοπαιδικός ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ. Παν. Γεν. Νοσοκ.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ. ΒΑΛΚΑΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Χειρουργός Ορθοπαιδικός ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ. Παν. Γεν. Νοσοκ. ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Παν. Γεν. Νοσοκ. Αλεξανδρούπολης Δ/ντης: Καθ. Κ. Καζάκος Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΒΑΛΚΑΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Χειρουργός Ορθοπαιδικός Επικουρικός

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ. Πρωτοπαθή Μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση Οστεοπόρωση των ηλικιωμένων ή γεροντική οστεοπόρωση Δευτεροπαθή

ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ. Πρωτοπαθή Μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση Οστεοπόρωση των ηλικιωμένων ή γεροντική οστεοπόρωση Δευτεροπαθή ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ Τι είναι η οστεοπόρωση; Η οστεοπόρωση είναι η συχνότερη πάθηση των οστών και χαρακτηρίζεται, πρώτον, από χαμηλή οστική μάζα ή, πιο απλά, από λιγότερη ποσότητα οστού και δεύτερον, από διαταραχή

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ TBS (ΤRABECULAR ΒONE SCORE) ΜΕ DEXA, ΣΕ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΤΕΛΙΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ TBS (ΤRABECULAR ΒONE SCORE) ΜΕ DEXA, ΣΕ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΤΕΛΙΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ 22 ο Διαπανεπιστημιακό Συνέδριο Ακτινολογίας Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ TBS (ΤRABECULAR ΒONE SCORE) ΜΕ DEXA, ΣΕ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΤΕΛΙΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ Σαχινίδου

Διαβάστε περισσότερα

There are no translations available. Πέτρος Χ. Κατσαβοχρήστος Παθολόγος

There are no translations available. Πέτρος Χ. Κατσαβοχρήστος Παθολόγος There are no translations available. Πέτρος Χ. Κατσαβοχρήστος Παθολόγος Η οστεοπόρωση αποτελεί κλινική συνδρομή και χαρακτηρίζεται από μείωση της οστικής πυκνότητας των οστών και διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής

Διαβάστε περισσότερα

Πρόκειται για 4 μικρούς αδένες στο μέγεθος "φακής" που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα. Οι αδένες αυτοί παράγουν μια ορμόνη που λέγεται

Πρόκειται για 4 μικρούς αδένες στο μέγεθος φακής που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα. Οι αδένες αυτοί παράγουν μια ορμόνη που λέγεται Πρόκειται για 4 μικρούς αδένες στο μέγεθος "φακής" που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα. Οι αδένες αυτοί παράγουν μια ορμόνη που λέγεται παραθορμόνη και ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα. Ορμόνες

Διαβάστε περισσότερα

<<Διαγνωστικά Προβλήματα και θεραπευτική προσέγγιση>> Σφυρόερα Κατερίνα Ρευματολόγος

<<Διαγνωστικά Προβλήματα και θεραπευτική προσέγγιση>> Σφυρόερα Κατερίνα Ρευματολόγος Σφυρόερα Κατερίνα Ρευματολόγος Η οστεοπόρωση στον άνδρα συνήθως εμφανίζεται με κατάγματα ΕΝΩ στη γυναίκα διαγιγνώσκεται με την εξέταση ρουτίνας της

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ Τι είναι Οστεοπόρωση Μέγεθος Οστεοπόρωσης

ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ Τι είναι Οστεοπόρωση Μέγεθος Οστεοπόρωσης ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ 1) Τι είναι Οστεοπόρωση α) Ορισµός - Η Οστεοπόρωση είναι η πιο συχνή πάθηση των οστών και χαρακτηρίζεται από µείωση της οστικής µάζας και διαταραχή της µικροαρχιτεκτονικής του οστίτου ιστού

Διαβάστε περισσότερα

Osteogenesis Imperfecta (Ατελής Οστεογένεση ) Ομάδα: Πατρασκάκη Μυρτώ Τσιτσικλή Μαγδαληνή

Osteogenesis Imperfecta (Ατελής Οστεογένεση ) Ομάδα: Πατρασκάκη Μυρτώ Τσιτσικλή Μαγδαληνή Osteogenesis Imperfecta (Ατελής Οστεογένεση ) Ομάδα: Πατρασκάκη Μυρτώ Τσιτσικλή Μαγδαληνή Osteogenesis imperfecta Μενδελικό Νόσημα Συχνότητα στον πληθυσμό: 1:20.000 80-95% αυτοσωμικό επικρατές 10-15% αυτοσωμικό

Διαβάστε περισσότερα

Η ανδρική οστεοπόρωση: διαγνωστικές και θεραπευτικές προκλήσεις. Παρουσίαση Περιστατικών. Μάκρας Πολυζώης Ενδοκρινολόγος 251 Γεν. Νοσοκ.

Η ανδρική οστεοπόρωση: διαγνωστικές και θεραπευτικές προκλήσεις. Παρουσίαση Περιστατικών. Μάκρας Πολυζώης Ενδοκρινολόγος 251 Γεν. Νοσοκ. Η ανδρική οστεοπόρωση: διαγνωστικές και θεραπευτικές προκλήσεις Παρουσίαση Περιστατικών Μάκρας Πολυζώης Ενδοκρινολόγος 251 Γεν. Νοσοκ. Αεροπορίας Περιστατικό 1 Άρρεν ασθενής 41 ετών προσήλθε στο Ενδοκρινολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era)

Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era) www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era) Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ/ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογική Αύξηση Παιδιού & Εφήβου & Διαταραχές

Φυσιολογική Αύξηση Παιδιού & Εφήβου & Διαταραχές Φυσιολογική Αύξηση Παιδιού & Εφήβου & Διαταραχές Φλώρα Μπακοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής - Εφηβικής Ιατρικής Ειδικό Κέντρο Εφηβικής Ιατρικής (Ε.Κ.Ε.Ι.) Α Παιδιατρική Κλινική ΕΚΠΑ Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικές οδηγίες για την παρακολούθηση της αγωγής

Πρακτικές οδηγίες για την παρακολούθηση της αγωγής Πρακτικές οδηγίες για την παρακολούθηση της αγωγής ρ. Ψαρέλης Σάββας MD, PhD Ρευματολόγος Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας Περιγραφή Περίπτωσης Γυναίκα 62 ετών διαγνωσμένη με οστεοπόρωση προ έτους και σε αγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ 2018

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ 2018 ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ 2018 Α. ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΣΕ ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΣΤΙΚΗΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ (ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ): ΗΛΙΚΙΑ < 50 ΕΤΩΝ: Κατάγματα χαμηλής βίας Υπογοναδισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ. Ποια είναι τα αίτια που προκαλούν την οστεοπόρωση ;

ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ. Ποια είναι τα αίτια που προκαλούν την οστεοπόρωση ; ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ Ο σ τ ε ο π ό ρ ω σ η καλείται η ελάττωση της οστικής μάζας, χωρίς όμως να έχουμε διαταραχή της χημικής σύστασης του οστού. Η φυσιολογική αποδόμηση του οστού δεν ακολουθείται από αντίστοιχη

Διαβάστε περισσότερα

40 ο Ετήσιο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο

40 ο Ετήσιο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΟ ΚΛΙΝΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ «Διαχείριση ασθενούς με οστεοπόρωση στην Π.Φ.Υ.» --------------------------------------------------------------------------------- 40 ο Ετήσιο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Για να πληροφορηθώ µýëïò ôçò Σπάνιος ναι... Μόνος όχι Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών σπανίων παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ανθρώπινο σώμα: 1200 gr Ca. 99% στα οστά και τα δόντια Το υπόλοιπο βρίσκεται στους ιστούς

Ανθρώπινο σώμα: 1200 gr Ca. 99% στα οστά και τα δόντια Το υπόλοιπο βρίσκεται στους ιστούς ΡΥΘΜΙΣΗ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ Ανθρώπινο σώμα: 1200 gr Ca 99% στα οστά και τα δόντια Το υπόλοιπο βρίσκεται στους ιστούς ΡΟΛΟΣ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΟΥ Ca ++ Μυϊκή συστολή Συναπτική διαβίβαση Συσσώρευση αιμοπεταλίων Πήξη του αίματος

Διαβάστε περισσότερα

Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα.

Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα. Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα. Μαρία Φωτουλάκη Επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής-Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ 1 ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ Κυριακή Σταματέλου Ειδικός Νεφρολόγος, MBA Τι είναι η νεφρολιθίαση; Η νεφρολιθίαση λέγεται κοινά «πέτρες στα νεφρά» και είναι γνωστή στην ανθρωπότητα από τα αρχαία χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη;

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη; ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ Σαββίδου Αβρόρα Η κοιλιοκάκη είναι η δυσανεξία (κάτι που ο οργανισμός δεν ανέχεται) στη γλουτένη, πρωτεΐνη που υπάρχει στο σιτάρι, το κριθάρι, τη βρώμη και τη σίκαλη. Η αντίδραση του οργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις και επιδημιολογία της οστεοπόρωσης

Κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις και επιδημιολογία της οστεοπόρωσης Κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις και επιδημιολογία της οστεοπόρωσης Μύρων Μαυρικάκης Αναπλ. Καθηγητής Θεραπευτικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Παθολόγος - Ρευματολόγος ριν αρχίσω την ομιλία μου θα

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την birisioan Πέμπτη, 23 Φεβρουάριος :36 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 23 Φεβρουάριος :12

Συντάχθηκε απο τον/την birisioan Πέμπτη, 23 Φεβρουάριος :36 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 23 Φεβρουάριος :12 Οι παραθυρεοειδείς είναι συνήθως τέσσερις αδένες, με μέγεθος και εμφάνιση σαν μια φακή, που βρίσκονται συνήθως ανά δύο στην οπίσθια επιφάνεια κάθε λοβού του θυρεοειδή. Αυτοί είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή

Διαβάστε περισσότερα

που φιλοξενεί τα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Ένα υγειές σύστημα με ισχυρά οστά είναι απαραίτητο για την γενική υγεία και ποιότητα ζωής.

που φιλοξενεί τα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Ένα υγειές σύστημα με ισχυρά οστά είναι απαραίτητο για την γενική υγεία και ποιότητα ζωής. ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΙΤΛΟΣ : ΟΙ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΤΙΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ! Εισαγωγή : Τα οστά είναι το σπίτι για να μείνουμε, είναι η στέγη που φιλοξενεί τα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Ένα

Διαβάστε περισσότερα

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΟΙΚΟΓΕΝΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΣ ΠΥΡΕΤΟΣ 1.1 Τι είναι; Ο Οικογενής Μεσογειακός Πυρετός (ΟΜΠ) είναι ένα γενετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΝΤΟ ΠΑΙΔΙ. Σαββίδου Αβρόρα

ΚΟΝΤΟ ΠΑΙΔΙ. Σαββίδου Αβρόρα ΚΟΝΤΟ ΠΑΙΔΙ Σαββίδου Αβρόρα Ως χαμηλό ανάστημα θεωρείται το ανάστημα ενός ατόμου όταν βρίσκεται μείον δύο σταθερές αποκλίσεις κάτω από τη μέση τιμή, δηλαδή κάτω από την 3η Εκατοστιαία Θέση στις καμπύλες.

Διαβάστε περισσότερα

Από τους πιο σημαντικούς ελέγχους που πρέπει να κάνουμε πολύ συχνά μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία του παιδιού είναι η σωματική του ανάπτυξη!

Από τους πιο σημαντικούς ελέγχους που πρέπει να κάνουμε πολύ συχνά μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία του παιδιού είναι η σωματική του ανάπτυξη! Από τους πιο σημαντικούς ελέγχους που πρέπει να κάνουμε πολύ συχνά μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία του παιδιού είναι η σωματική του ανάπτυξη! Το ύψος του, το βάρος, η περίμετρος των σημείων του σώματος του

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ Μάκρας Πολυζώης Ενδοκρινολόγος 251 Γεν. Νοσοκ. Αεροπορίας

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ Μάκρας Πολυζώης Ενδοκρινολόγος 251 Γεν. Νοσοκ. Αεροπορίας ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ 2018 Μάκρας Πολυζώης Ενδοκρινολόγος 251 Γεν. Νοσοκ. Αεροπορίας Δήλωση συμφερόντων Lecture fees: Amgen, Leo, Genesis, Pfizer, ΕΛΠΕΝ, ΒΙΑΝΕΞ, ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ Lilly,

Διαβάστε περισσότερα

«ΒΙΤΑΜΙΝΗ D ΚΑΙ ΟΣΤΙΚΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ»

«ΒΙΤΑΜΙΝΗ D ΚΑΙ ΟΣΤΙΚΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ» «ΒΙΤΑΜΙΝΗ D ΚΑΙ ΟΣΤΙΚΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ» Στυλ κύριου υπότιτλου Στέλιος Ιωσηφίδης Α.Μ. 3620 Ευθαλία Μαραγκοπούλου Α.Μ 3634 Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Χασαπίδου

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Λεβαντής 1, Ελένη Κυρίου 1,Ελευθέριος Βογιατζόγλου 2, Ανδριάνα Δώνου 2, Ελευθέριος Κουτσαντωνίου 1, Σοφία Λαφογιάννη 1, Χαρίκλεια Λούπα 2.

Γεώργιος Λεβαντής 1, Ελένη Κυρίου 1,Ελευθέριος Βογιατζόγλου 2, Ανδριάνα Δώνου 2, Ελευθέριος Κουτσαντωνίου 1, Σοφία Λαφογιάννη 1, Χαρίκλεια Λούπα 2. Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΑΠΛΗΣ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΟΣΤΕΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑΣ ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑΣ (Charcot) ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ. Γεώργιος Λεβαντής 1, Ελένη Κυρίου 1,Ελευθέριος Βογιατζόγλου 2, Ανδριάνα

Διαβάστε περισσότερα

Οστεοπόρωση: από τη διάγνωση στη θεραπεία

Οστεοπόρωση: από τη διάγνωση στη θεραπεία Σελίδα 1 από 5 Οστεοπόρωση: από τη διάγνωση στη θεραπεία Γερμανός Ιερονυμάκης 1, Γιώργος Μίλεσης MSc 2 1 Τεχνολόγος ακτινολόγος, 2 Κλινικός Διαιτολόγος, MSc Εφαρμοσμένης Κλινικής Διατροφής Ένα από τα προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω µεγαλακρία; Πώς θα το καταλάβω;

Μήπως έχω µεγαλακρία; Πώς θα το καταλάβω; Μήπως έχω µεγαλακρία; Πώς θα το καταλάβω; MegalakriaBroshure.indd 1 17/11/2010 1:27:39 μμ Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ ΚΑΙ ΟΣΤΩΝ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ ΚΑΙ ΟΣΤΩΝ Λιγότερο από 1% του ολικού ασβεστίου και φωσφόρου του αίματος βρίσκεται στον εξωκυττάριο χώρο. Οι συγκεντρώσεις του ασβεστίου και φωσφόρου που βρίσκονται στον ορό ρυθμίζονται από την παραθορμόνη, τη βιταμίνη

Διαβάστε περισσότερα

Υπερπαραθυρεοειδισμός : Μπορεί να είναι η αιτία των συμπτωμάτων σας;

Υπερπαραθυρεοειδισμός : Μπορεί να είναι η αιτία των συμπτωμάτων σας; Υπερπαραθυρεοειδισμός : Μπορεί να είναι η αιτία των συμπτωμάτων σας; Συνεχής κούραση; Χαμηλά επίπεδα ενέργειας; Πόνοι στους μύες και στις αρθρώσεις; Αναγούλες, δυσκοιλιότητα και στομαχικός πόνος; Δίψα

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοκρινοπάθειες. Μ.Αλεβιζάκη Β.Βασιλείου Λ.Ζαπάντη Ε. Κασσή Α.Πολυμέρης Κ.Σαλτίκη Κ.Στεφανάκη

Ενδοκρινοπάθειες. Μ.Αλεβιζάκη Β.Βασιλείου Λ.Ζαπάντη Ε. Κασσή Α.Πολυμέρης Κ.Σαλτίκη Κ.Στεφανάκη Ενδοκρινοπάθειες Μ.Αλεβιζάκη Β.Βασιλείου Λ.Ζαπάντη Ε. Κασσή Α.Πολυμέρης Κ.Σαλτίκη Κ.Στεφανάκη ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ Θεραπεία εκλογής για την αντιμετώπιση της οφθαλμοπάθειας Graves παραμένει η i.v. χορήγηση γλυκοκορτικοειδών,

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Έλλη Παπαδόδημα, Ενδοκρινολόγος, Διευθύντρια Κέντρου Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη και Μεταβολισμού, Ευρωκλινική Αθηνών

Γράφει: Έλλη Παπαδόδημα, Ενδοκρινολόγος, Διευθύντρια Κέντρου Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη και Μεταβολισμού, Ευρωκλινική Αθηνών Γράφει: Έλλη Παπαδόδημα, Ενδοκρινολόγος, Διευθύντρια Κέντρου Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη και Μεταβολισμού, Ευρωκλινική Αθηνών Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός είναι μια «αθόρυβη», «σιωπηρή» και παραγνωρισμένη

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση σε Κλινικούς Πληθυσμούς ΜΚ1118

Άσκηση σε Κλινικούς Πληθυσμούς ΜΚ1118 Άσκηση σε Κλινικούς Πληθυσμούς ΜΚ1118 Διάλεξη 6: Οστεοπόρωση, οστεοπενία και Άσκηση Υπεύθυνος Μαθήματος: ΑΘ. ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, PhD Διδάσκοντες: Α. Καλτσάτου,PhD 2016-2017 Διάλεξη6 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΣΎΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΠΡΟΟΔΟΥ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΣΑΚΧΑΡΩΝ-ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΣΕ ΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΟΝ ΣΔ -ΜΕΙΩΣΗ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Οστεοπόρωση - Παθοφυσιολογία - ιάγνωση - Παράγοντες κινδύνου. Πωλ Φαρατζιάν Κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος Μονάδα διατροφής ανθρώπου ΓΠΑ

Οστεοπόρωση - Παθοφυσιολογία - ιάγνωση - Παράγοντες κινδύνου. Πωλ Φαρατζιάν Κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος Μονάδα διατροφής ανθρώπου ΓΠΑ Οστεοπόρωση - Παθοφυσιολογία - ιάγνωση - Παράγοντες κινδύνου Πωλ Φαρατζιάν Κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος Μονάδα διατροφής ανθρώπου ΓΠΑ Οστίτης Ιστός Η στερεότερη μορφή συνδετικού ιστού ΣΥΣΤΑΣΗ : -

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικές Εφαρμογές Ακτινολογίας (Θ)

Ειδικές Εφαρμογές Ακτινολογίας (Θ) Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Ειδικές Εφαρμογές Ακτινολογίας (Θ) Ενότητα 6: Οστική Πυκνομετρία Γεωργία Οικονόμου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Ραδιολογίας - Ακτινολογίας Το περιεχόμενο του

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ 8 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΑΙΔΙΑΤΡΩΝ-ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΩΝ 8/12/2018 ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Κων/νος Κ. Θωμαϊδης Γ.Ν. «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Σκοπός της διόρθωσης μίας συγγενούς καρδιακής

Διαβάστε περισσότερα

Γενετικοί δείκτες χαμηλής οστικής πυκνότητας σε άτομα με κυστική ίνωση

Γενετικοί δείκτες χαμηλής οστικής πυκνότητας σε άτομα με κυστική ίνωση Γενετική Γενετικοί δείκτες χαμηλής οστικής πυκνότητας σε άτομα με κυστική ίνωση Δρ Aleksandra Norek Βοηθός Τμήμα Ιατρικής Γενετικής Ινστιτούτο Υγείας Μητέρας και Παιδιού Βαρσοβία, Πολωνία Το μέσο προσδόκιμο

Διαβάστε περισσότερα

Συνδρομα Επωδυνων Ακρων

Συνδρομα Επωδυνων Ακρων www.printo.it/pediatric-rheumatology/cy/intro Συνδρομα Επωδυνων Ακρων Έκδοση από 2016 10. Οστεοχόνδρωση (Συνώνυμα: Οστεονέκρωση, Άσηπτη νέκρωση). 10.1 Τι είναι; Η λέξη «οστεοχόνδρωση» σημαίνει «οστικό

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόσµια Ηµέρα Οστεοπόρωσης (20 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ)

Παγκόσµια Ηµέρα Οστεοπόρωσης (20 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ) Παγκόσµια Ηµέρα Οστεοπόρωσης (20 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ) Όπως είναι πλέον γνωστό ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας (WHO),εδώ και µερικά χρόνια έχει αφιερώσει µια ηµέρα του χρόνου στο πρόβληµα της Οστεοπόρωσης. Το ιεθνές

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεία οστεοπόρωσης: Σύγχρονη προσέγγιση και κατευθύνσεις Νέες κατευθύνσεις για την αντιµετώπιση της ΟΠ από κορτικοειδή

Θεραπεία οστεοπόρωσης: Σύγχρονη προσέγγιση και κατευθύνσεις Νέες κατευθύνσεις για την αντιµετώπιση της ΟΠ από κορτικοειδή Θεραπεία οστεοπόρωσης: Σύγχρονη προσέγγιση και κατευθύνσεις Νέες κατευθύνσεις για την αντιµετώπιση της ΟΠ από κορτικοειδή Δήµος Κ. Πατρίκος Διευθυντής Ρευµατολόγος Νοσοκοµείο Metropolitan Πανελλήνιο Συνέδριο

Διαβάστε περισσότερα

Υποκλινικές θυρεοειδικές παθήσεις και οστεοπόρωση. Δήμητρα Ζιάννη, Ενδοκρινολόγος

Υποκλινικές θυρεοειδικές παθήσεις και οστεοπόρωση. Δήμητρα Ζιάννη, Ενδοκρινολόγος Υποκλινικές θυρεοειδικές παθήσεις και οστεοπόρωση Δήμητρα Ζιάννη, Ενδοκρινολόγος Υπερθυρεοειδισμός 1891 von Recklinghausen «σκωληκόβρωτη» εμφάνιση των μακρών οστών νεαρής γυναίκας που πέθανε από υπερθυρεοειδισμό

Διαβάστε περισσότερα

οστεο πόρωση ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

οστεο πόρωση ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Δρ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΛ. ΔΙΟΝΥΣΙΩΤΗΣ Φυσίατρος - Ιατρός Αποκατάστασης Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών οστεο πόρωση ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Για εμάς τις γυναίκες, το γάλα ΔΕΛΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΔΡΩΝΗΣ Χ.

ΑΝΔΡΩΝΗΣ Χ. ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΚΑΝΕΝΑ ΑΙΤΙΑ ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗΣ: Ασθενής ηλικίας 55 ετών, σε εμμηνόπαυση από 3ετίας, παραπέμπεται από Γενικό ιατρό για αντιμετώπιση δύσκολα ρυθμιζόμενου υποθυρεοειδισμού. Ο υποθυρεοειδισμός

Διαβάστε περισσότερα

Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη

Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη upadate swfobject.embedswf('/plugins/content/avreloaded/mediaplayer.swf','avreloaded0','400',' 320','7.0.14','/plugins/content/avreloaded/expressinstall.swf', {file:'http://www.aretaieio-obgyn.com/images/stories/videos/emino.flv',width:'400',height:'

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργική Θεραπεία των Οστεοπορωτικών Καταγμάτων

Χειρουργική Θεραπεία των Οστεοπορωτικών Καταγμάτων Χειρουργική Θεραπεία των Οστεοπορωτικών Καταγμάτων Η εμφάνιση καταγμάτων αποτελεί την κυριότερη επιπλοκή της οστεοπόρωσης. Τα περισσότερα κατάγματα επουλώνονται χωρίς να υπάρχει ανάγκη χειρουργικής επέμβασης,

Διαβάστε περισσότερα

Κλαίρη Μ. Εργασία στη Βιολογία Α'2 Λυκείου

Κλαίρη Μ. Εργασία στη Βιολογία Α'2 Λυκείου Κλαίρη Μ. Εργασία στη Βιολογία Α'2 Λυκείου Διαβήτης. Ακούμε καθημερίνα γύρω μας πως εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο πάσχουν από διαβήτη ή παχυσαρκία. Όμως, τι πραγματικά είναι αυτό; Τι ειναι ο σακχαρώδης

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί µε κοντό ανάστηµα. Όλγα Φαφούλα Επιµελήτρια Α Παιδιατρικής Υπεύθυνη Ενδοκρινολογικού Ιατρείου Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Πεντέλης

Το παιδί µε κοντό ανάστηµα. Όλγα Φαφούλα Επιµελήτρια Α Παιδιατρικής Υπεύθυνη Ενδοκρινολογικού Ιατρείου Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Πεντέλης Το παιδί µε κοντό ανάστηµα Όλγα Φαφούλα Επιµελήτρια Α Παιδιατρικής Υπεύθυνη Ενδοκρινολογικού Ιατρείου Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Πεντέλης Ορισµός κοντού αναστήµατος Κοντό ανάστηµα: ύψος < 3η ΕΘ ή 2 SDS (σταθερές

Διαβάστε περισσότερα

Κληρονοµικά νοσήµατα και καταστάσεις που οφείλονται σε γονιδιακές µεταλλάξεις

Κληρονοµικά νοσήµατα και καταστάσεις που οφείλονται σε γονιδιακές µεταλλάξεις Κληρονοµικά νοσήµατα και καταστάσεις που οφείλονται σε γονιδιακές µεταλλάξεις ΤΡΟΠΟΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΩΝ ΝΟΣΩΝ ΑΥΤΟΣΩΜΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣ ΑΥΤΟΣΩΜΙΚΗ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΗ ΦΥΛΟΣΥΝ ΕΤΗ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ-ΦΩΣΦΟΡΟΥ

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ-ΦΩΣΦΟΡΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ-ΦΩΣΦΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑΝΝΑ Α. ΝΤΑΛΑΜΑΓΚΑ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ- ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Ρύθμιση του μεταβολισμού

Διαβάστε περισσότερα

Επιπλέον η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει στις παρακάτω παθολογικές καταστάσεις:

Επιπλέον η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει στις παρακάτω παθολογικές καταστάσεις: Γράφει: Φανή Πρεβέντη, MSc Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Το σώμα μας περιέχει μεγάλες ποσότητες ασβεστίου. Συγκεκριμένα, το ασβέστο είναι υπεύθυνο για το 1,5-2% του σωματικού μας βάρους. Είναι το

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΤΡΟΠΟΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΕΙΔΟΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΗΣ Οικογενή υπερχοληστερολαιμία Αυτοσωμική επικρατής κληρονομικότητα Σχετίζεται με αυξημένο

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη διάγνωση και παρακολούθηση διαταραχών λειτουργίας του θυρεοειδούς σε ενήλικες

Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη διάγνωση και παρακολούθηση διαταραχών λειτουργίας του θυρεοειδούς σε ενήλικες Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη διάγνωση και παρακολούθηση διαταραχών λειτουργίας του θυρεοειδούς σε ενήλικες Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) Εργαστήριο Κλινικών Κατευθυντηρίων Οδηγιών για εργαστηριακές

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΕΛΕΝΗ ΒΑΦΕΙΑΔΟΥ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ

ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΕΛΕΝΗ ΒΑΦΕΙΑΔΟΥ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΕΛΕΝΗ ΒΑΦΕΙΑΔΟΥ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΣΤΗΝ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ Είναι ένζυµα και πεπτίδια που προέρχονται τόσο από τα κύτταρα όσο και από

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

Ερμηνεία αποτελεσμάτων ηλεκτροφόρησης πρωτεϊνών ορού. Μιχάλης Μιχαήλ MD, PhD Αιματολόγος Γ. Ν Λευκωσίας

Ερμηνεία αποτελεσμάτων ηλεκτροφόρησης πρωτεϊνών ορού. Μιχάλης Μιχαήλ MD, PhD Αιματολόγος Γ. Ν Λευκωσίας Ερμηνεία αποτελεσμάτων ηλεκτροφόρησης πρωτεϊνών ορού Μιχάλης Μιχαήλ MD, PhD Αιματολόγος Γ. Ν Λευκωσίας Περίγραμμα Τι είναι η Η/Φ πρωτεϊνών Πότε πρέπει να ζητάμε την Η/Φ Πως ερμηνεύονται τα αποτελέσματα

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ

ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ? Τα νευρομυϊκά νοσήματα είναι ασθένειες που ενώ εμφανίζουν μεγάλη ετερογένεια στην κλινική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών» ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΥΠΕΡΜΑΡΑΘΩΝΙΟΥ ΔΡΟΜΟΥ. Τσεµπελή Α., Αλεξάκου Ζ., Μαµουρέλη Α., Καπετανούδη Σ.

ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΥΠΕΡΜΑΡΑΘΩΝΙΟΥ ΔΡΟΜΟΥ. Τσεµπελή Α., Αλεξάκου Ζ., Μαµουρέλη Α., Καπετανούδη Σ. ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΥΠΕΡΜΑΡΑΘΩΝΙΟΥ ΔΡΟΜΟΥ Τσεµπελή Α., Αλεξάκου Ζ., Μαµουρέλη Α., Καπετανούδη Σ. ΓΝ ΛΑΚΩΝΙΑΣ-ΝΜ ΣΠΑΡΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ κληρονοµικότητα γενετικοί παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος. www.rheuma,gr

Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος. www.rheuma,gr Πολλες από τις ρευματικες παθησεις των ενηλικων προσβαλουν και τα παιδια,αν και σε μικροτερη συχνοτητα. Επιπλεον καποιες παθησεις όπως είναι ο συστηματικης έναρξης ή ο ολιγοαρθρικος τυπος εναρξης της Νεανικης

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥΣ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ

ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥΣ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥΣ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ Μπίλλη Ευδ. Επ. Καθηγήτρια, Τμ. Φυσικοθεραπείας, ΤΕΙ Δυτική Ελλάδας Γήρανση - ορισμός Σαφής ορισμός του γήρατος δεν υπάρχει Σύμφωνα με τον Shock, το γήρας

Διαβάστε περισσότερα

παθής και δευτεροπαθής Οστεοπόρωση στον άν Στρογγυλό Τραπέζι ΕΕΕ ΠΕΕ: Οστεοπόρωση σε ειδικές ομάδες

παθής και δευτεροπαθής Οστεοπόρωση στον άν Στρογγυλό Τραπέζι ΕΕΕ ΠΕΕ: Οστεοπόρωση σε ειδικές ομάδες παθής και δευτεροπαθής Οστεοπόρωση στον άν Στρογγυλό Τραπέζι ΕΕΕ ΠΕΕ: Οστεοπόρωση σε ειδικές ομάδες Κων/νος Α. Τουλής, MD MSc(Res) MSc(HCM) PhD Τμήμα Ενδοκρινολογίας, 424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο,

Διαβάστε περισσότερα

Αντιµετωπίζοντας την αυξηµένη ΡΤΗ στην καθηµερινή κλινική πράξη

Αντιµετωπίζοντας την αυξηµένη ΡΤΗ στην καθηµερινή κλινική πράξη Αντιµετωπίζοντας την αυξηµένη ΡΤΗ στην καθηµερινή κλινική πράξη Αθανάσιος Αναστασιλάκης Ενδοκρινολόγος Επιμελητής 424 ΓΣΝΕ Τι µπορεί να είναι? v 1παθής υπερπαραθυρεοειδισμός v 2παθής υπερπαραθυρεοειδισμός

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Άσκηση και προπόνηση για παιδιά και εφήβους Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ - ΕΚΠΑ Ανάπτυξη, εξέλιξη και ωρίμανση Ανάπτυξη: αύξηση του σώματος ή μελών του

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ συνεργασία με NeoLab

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ συνεργασία με NeoLab ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ συνεργασία με NeoLab Είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουμε άλλη μια συνεργασία που καλύπτει τις ανάγκες σας για σπάνιες και εξειδικευμένες εργαστηριακές εξετάσεις που αφορούν τα μεταβολικά

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Πάνω από ένα αιώνα πριν, ο J. Hutchinson, ένας χειρουργός-δερματολόγος, αναγνώρισε την πρώτη περίπτωση σαρκοείδωσης, στο Λονδίνο. Στα χρόνια πριν και μετά την

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία.

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Παχυσαρκία είναι η παθολογική αύξηση του βάρους του σώματος, που οφείλεται σε υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό. Παρατηρείται γενικά

Διαβάστε περισσότερα

Δυσκοίλιο, θεωρούμε ένα άτομο όταν εμφανίζει δύο τουλάχιστον από τα παρακάτω προβλήματα για 3 ή περισσότερους μήνες:

Δυσκοίλιο, θεωρούμε ένα άτομο όταν εμφανίζει δύο τουλάχιστον από τα παρακάτω προβλήματα για 3 ή περισσότερους μήνες: Δυσκοιλιότητα. Η δυσκοιλιότητα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα του κατώτερου πεπτικού σωλήνα, επηρεάζοντας κάθε χρόνο ένα μεγάλο αριθμό ασθενών, κυρίως των χωρών του δυτικού κόσμου. Εικόνα 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΚΥΠΑΡΙΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΝΑ ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΤΑΛΑΚΗ

ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΚΥΠΑΡΙΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΝΑ ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΤΑΛΑΚΗ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΚΥΠΑΡΙΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΝΑ ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΤΑΛΑΚΗ ΕΤΟΣ 2010 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η οστεοπόρωση από την πλευρά της συμπτωματολογίας, είναι συνήθως, ένα σιωπηλό νόσημα, ιδίως στα αρχικά

Διαβάστε περισσότερα

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Χ. Μ. ΜουτσόπουΛος Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών α ρευματικά νοσήματα είναι ασθένειες που προσβάλλουν

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική γενετικών νοσημάτων και σπάνια νοσήματα

Κλινική γενετικών νοσημάτων και σπάνια νοσήματα Κλινική γενετικών νοσημάτων και σπάνια νοσήματα Πέμπτη 10 Μαρτίου 2010 Για την συμμαχία Κυπρίων ασθενών με σπάνια νοσήματα CARD Δρ Bιολέττα Χριστοφίδου Αναστασιάδου MD, PhD Κλινική Γενετική Δράση: 1994-έως

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΤΥΠΟΔΙΑ ΒΛΑΙΣΟΠΛΑΤΥΠΟΔΙΑ. 06/Φεβ/2013 ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΑΚΡΟΥ ΠΟΔΟΣ ΒΛΑΙΣΟΠΛΑΤΥΠΟΔΙΑ ΔΡ. ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΛΟΥΚΑΣ ΠΟΛΥΚΛΙΝΙΚΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ I.

ΠΛΑΤΥΠΟΔΙΑ ΒΛΑΙΣΟΠΛΑΤΥΠΟΔΙΑ. 06/Φεβ/2013 ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΑΚΡΟΥ ΠΟΔΟΣ ΒΛΑΙΣΟΠΛΑΤΥΠΟΔΙΑ ΔΡ. ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΛΟΥΚΑΣ ΠΟΛΥΚΛΙΝΙΚΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ I. ΒΛΑΙΣΟ ΔΡ. ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΛΟΥΚΑΣ ΠΟΛΥΚΛΙΝΙΚΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ 1 2 ΒΛΑΙΣΟ I. ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΟΝΤΟΤΗΤΑ ΒΛΑΙΣΟ II. ΜΕΡΟΣ ΑΛΛΟΥ ΠΙΟ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Γενικευμένης Χαλάρωσης Συνδέσμων Νευρολογικής ή Μυϊκής Πάθησης Γενετικής

Διαβάστε περισσότερα

Α. Μουλοπούλου ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΟ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: Η ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ

Α. Μουλοπούλου ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΟ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: Η ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ Α. Μουλοπούλου ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΟ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: Η ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ Το σήμα στην Μαγνητική Τομογραφία Τ1 ακολουθία: το λίπος έχει το νερό έχει Τ2 ακολουθία: το νερό έχει Τ1 Τ2

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ Το Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center ακολουθώντας σύγχρονες διεθνείς πρακτικές στην παροχή υπηρεσιών υγείας προχώρησε στη δηµιουργία του Κέντρου

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ. Τσολάκης Κωνσταντίνος Φοιτητής νοσηλευτικής ΑΜ. ΝΣ. 7194

ΘΕΜΑ: ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ. Τσολάκης Κωνσταντίνος Φοιτητής νοσηλευτικής ΑΜ. ΝΣ. 7194 Τ.Ε.Ι. ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΧΟΛΗ: Σ.Ε.Υ.Π. ΤΜΗΜΑ: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ-Ι ΡΥΜΑΤΑ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ : Κυπαρίση Γεωργία ΘΕΜΑ: ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ Τσολάκης Κωνσταντίνος Φοιτητής νοσηλευτικής ΑΜ. ΝΣ. 7194 ΛΑΡΙΣΑ

Διαβάστε περισσότερα

Μιχαήλ Νικ. Πατσίκας

Μιχαήλ Νικ. Πατσίκας Ακτινολογική εκτίμηση της πώρωσης των καταγμάτων Μιχαήλ Νικ. Πατσίκας Πτυχιούχος Κτηνιατρικής Α.Π.Θ. Πτυχιούχος Ιατρικής Α.Π.Θ Αναπληρωτής Καθηγητής Ακτινολογίας Κτηνιατρική Σχολή Α.Π.Θ. Διπλωματούχος

Διαβάστε περισσότερα

Πυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης.

Πυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης. Πυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης. Κωτούλα Αγορίτσα, Ιατρος ακτινολόγος, Επιμελήτρια Β Ακτινολογικό Εργαστήριο Νοσοκομείου Α.Ν.Θ. ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ, Θεσ/νίκης Τα οστά σχηματίζονται με δύο τρόπους:

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Αναπαραγωγικής Υγείας στην Προεφηβεία & Εφηβεία. Φλώρα Μπακοπούλου Παιδίατρος Εφηβικής Ιατρικής

Θέματα Αναπαραγωγικής Υγείας στην Προεφηβεία & Εφηβεία. Φλώρα Μπακοπούλου Παιδίατρος Εφηβικής Ιατρικής Θέματα Αναπαραγωγικής Υγείας στην Προεφηβεία & Εφηβεία Φλώρα Μπακοπούλου Παιδίατρος Εφηβικής Ιατρικής Ενήβωση - Εφηβεία Puberty - Adolescence Puberty vs. Adolescence Ενήβωση vs. Εφηβεία 12-15 y 12- >>15

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική Δερματομυοσίτιδα Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑΝΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΜΥΟΣΙΤΙΔΑ 1.1 Τι είδους νόσημα είναι; Η νεανική δερματομυοσίτιδα (ΝΔΜ) είναι ένα σπάνιο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι συχνοί και αποτελούν το συχνότερο ενδοκρινολογικό πρόβλημα σε πολλές χώρες. Οι πιθανότητες ότι κάποιος θα ανακαλύψει έναν τουλάχιστον όζο θυρεοειδούς είναι 1 στις 10 ενώ σε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ & ΣΚΕΛΕΤΟΥ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ & ΣΚΕΛΕΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ & ΣΚΕΛΕΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΜΥΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΤΕΝΟΝΤΩΝ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΟΣΤΩΝ 2. ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ Α. ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΚΡΑΝΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΣΤΑΤΙΝΗ C ΟΡΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΞΕΙΑΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ( Acute kidney injury )

ΚΥΣΤΑΤΙΝΗ C ΟΡΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΞΕΙΑΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ( Acute kidney injury ) ΚΥΣΤΑΤΙΝΗ C ΟΡΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΞΕΙΑΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ( Acute kidney injury ) Α. Δραγαμεστιανού, Α. Κουτρουμπέλη, Ι. Κοντοτέζα, Δ. Θεοφιλοπούλου, Ε.Μαυρομμάτη, Γ.Μαρόπουλος. Βιοχημικό

Διαβάστε περισσότερα