ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΗΘ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΖ ΔΗΡΑ

Transcript

1 Δ ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΗΘ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΖ ΔΗΡΑ ΣΜΖΜΑ ΓΔΝΗΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ Θέκα: Οη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο ζην πιαίζην ηεο εθηέιεζεο ηνπ Κνηλνηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ. Ζ πεξίπησζε ηεο Διιάδαο. Δπηβιέπσλ: Λαδαξίδεο Νηθφιανο πνπδάζηξηα: Εηάλλε Ησάλλα ΑΘΖΝΑ

2 ΠΔΡΗΛΖΦΖ Αληηθείκελν ηεο παξνχζαο εξγαζίαο απνηειεί ε κειέηε ηεο δνκήο θαη ηνπ ηξφπνπ ιεηηνπξγίαο ηνπ ζπζηήκαηνο επηβνιήο δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ ζηα θξάηεκέιε, ζε πεξίπησζε εληνπηζκνχ παξαηππηψλ, πνπ βιάπηνπλ ηα νηθνλνκηθά ζπκθέξνληα ηεο ΔΔ. ην πιαίζην απηφ, κειεηάηαη ε εθαξκνγή ηνπ ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ θαη ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ ηφζν ζε επξσπατθφ, φζν θαη ζε εζληθφ επίπεδν, κε ηελ αλάιπζε ηεο ειιεληθήο πεξίπησζεο. ηφρνο ηεο εξγαζίαο είλαη λα εμάγεη ζπκπεξάζκαηα γηα ηνπο ιφγνπο επηβνιήο ησλ δηνξζψζεσλ ζηε ρψξα καο θαη λα εληνπίζεη ηηο πιεκκέιεηεο ησλ ζπζηεκάησλ, ψζηε λα βνεζήζεη ζηελ αληηκεηψπηζή ηνπο. Ζ κεζνδνινγία πνπ αθνινπζήζεθε, βαζίζηεθε ζηε βηβιηνγξαθηθή έξεπλα κε ηδηαίηεξε έκθαζε ζε πξσηνγελή θείκελα, φπσο εθζέζεηο επξσπατθψλ θαη εζληθψλ ζεζκηθψλ νξγάλσλ, λνκνζεηηθά θείκελα θαη εηδηθέο εθδφζεηο, θαζψο θαη ζηε δηαδηθηπαθή έξεπλα. Έγηλε επίζεο επεμεξγαζία πιήζνπο ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ πνπ εληάρζεθαλ ζηελ εξγαζία κε ηελ κνξθή πηλάθσλ, δηαγξακκάησλ θαη γξαθεκάησλ. ην πξψην θεθάιαην πεξηγξάθεηαη ε πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο Έλσζεο, αλαιχνληαη νη έλλνηεο ηεο παξαηππίαο θαη ηεο απάηεο, ελψ ηδηαίηεξε έκθαζε δίλεηαη ζηελ πεξηγξαθή ηνπ έξγνπ ησλ θπξηφηεξσλ επξσπατθψλ ειεγθηηθψλ νξγάλσλ. ην δεχηεξν θεθάιαην αλαιχνληαη ηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ θαη ην θαζεζηψο επηβνιήο δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ κε βάζε ηα επξσπατθά λνκνζεηηθά θείκελα. Ζ αλάιπζε δηαξζξψλεηαη ζε δχν ηκήκαηα., ηελ πεξηγξαθή ηνπ Γ ΚΠ θαη ηνπ ΔΠΑ, ελψ πεξαηηέξσ δηαζπάηαη ζε δχν ηνκείο, ηα Γηαξζξσηηθά Σακεία (εδψ πεξηιακβάλεηαη θαη ην Σακείν πλνρήο) θαη ηελ Κνηλή Γεσξγηθή Πνιηηηθή. Σν ηξίην θεθάιαην δηαηξείηαη ζε δχν κέξε. ην πξψην κέξνο πεξηγξάθεηαη ην ειιεληθφ λνκηθφ πιαίζην θαη ην εζληθφ ζχζηεκα δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ, κε δηάθξηζε πάιη γηα ην Γ ΚΠ ην ΔΠΑ θαη ηελ ΚΓΠ. ην δεχηεξν κέξνο παξνπζηάδνληαη ηα επξήκαηα απφ ηηο ηειεπηαίεο εθζέζεηο ησλ ζεκαληηθφηεξσλ επξσπατθψλ θαη εζληθψλ ειεγθηηθψλ νξγάλσλ, νη ηειεπηαίεο εμειίμεηο ζρεηηθά κε ηηο θπξηφηεξεο δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο πνπ επηβιήζεθαλ ζηελ Διιάδα, εμάγνληαη ζπκπεξάζκαηα θαη πξνηείλνληαη κέηξα εμπγίαλζεο. Πξντφλ ηεο κειέηεο απνηειεί ε δηαπίζησζε φηη ηα ειεγθηηθά ζπζηήκαηα θαη νη δηαδηθαζίεο επηβνιήο δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ είλαη κφλν κεηξίσο 1

3 απνηειεζκαηηθά. Οη παξαηππίεο πνπ εκθαλίδνληαη απνξξένπλ θπξίσο απφ ηελ έιιεηςε δέζκεπζεο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο λα αλαιάβεη ηνλ απαξαίηεην ζπληνληζηηθφ ξφιν γηα ηε δηελέξγεηα αμηφπηζησλ ειέγρσλ. Έηζη ζαθψο ππάξρεη πεξηζψξην βειηίσζεο κε ηελ απαξέγθιηηε ηήξεζε ηεο επξσπατθήο λνκνζεζίαο, αιιά θαη ηελ νξζή θαζνδήγεζε ηεο Δπηηξνπήο ψζηε λα ζηακαηήζεη ε απψιεηα πνιχηηκσλ θνηλνηηθψλ πφξσλ. Λέμεηο Κιεηδηά: Απάηε, παξαηππία, ρξεζηή δεκνζηνλνκηθή δηαρείξηζε, Δπξσπατθή Δπηηξνπή, OLAF, Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην, COCOBU, ΔΓΔΛ, Γηαρεηξηζηηθέο Αξρέο, Αξρή Πιεξσκήο, ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ, ειεγθηηθά φξγαλα, δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο, εθζέζεηο ειέγρνπ, θνηλνηηθφο πξνυπνινγηζκφο, θνηλνηηθά θνλδχιηα, δηαξζξσηηθέο δαπάλεο, γεσξγηθέο δαπάλεο, αλάθηεζε αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ, κε επηιέμηκεο δαπάλεο, νηθνλνκία, απνδνηηθφηεηα, απνηειεζκαηηθφηεηα. 2

4 SUMMARY The present project focuses on the study of the structure and operation of the financial corrections system imposed at member states, in case there are irregularities detected which threaten the EU s financial interests. In this context, the subject under study is the implementation of the audit and management system and the financial corrections system, both on a European and on a national level, with the Greek case analysis. The present project aims at drawing conclusions regarding the reasons of financial corrections imposition on our country and to detect system faults so that it can help dealing with them. The methodology used was based on bibliographic research with an emphasis on primary texts, such as reports of European and national institutional bodies, legislation and special editions, as well as research conducted on-line. Statistical data was also processed and included in the project as tables, diagrams and graphs. In the first chapter, the protection of European economic interests is described, the sense of irregularity and fraud are analyzed, while particular emphasis is put on the description of the mission that the main European audit bodies are assigned. In the second chapter the audit and management systems and the status of the financial corrections are analyzed, based on the European legislation. The analysis is focused in two sectors, the description of the Third CSF and the NSRF, while, furthermore, it is divided in two fields, the Structural Funds (including the Cohesion Fund) and the Common Agricultural Policy. The third chapter consists of two parts. In the first part the Greek legal frame and the national financial corrections system are described separately for the Third CSF, the NSRF and the CAP. In the second part the findings of the most significant European and national audit bodies reports and the latest news concerning the main financial corrections against Greece are presented, conclusions are drawn and rationalization measures are suggested. The product of this study is the ascertainment that the audit systems and the procedures of imposing financial corrections are only moderately effective. The irregularities occurring are mainly caused by the lack of engagement from the part of the public administration to undertake the appropriate coordination role for the realization of reliable audits. Therefore, it can be argued that there is obviously room for 3

5 improvement under the strict observance of the European law, as well as the Commission s guidance, so as to cease the loss of valuable community funds. Key Words: Fraud, irregularity, sound financial management, European Commission, OLAF, European Court of Auditors, COCOBU, Financial Control Committee, Managing Authorities, Paying Authority, management and audit systems, audit bodies, financial corrections, audit reports, community budget, community funds, structural expenditure, agricultural expenditure, recovery of unduly paid amounts, non eligible expenditure, economy, efficiency, effectiveness. 4

6 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ Πεξίιεςε 1 Summary 3 Πίλαθαο Πεξηερνκέλσλ 5 Δηζαγσγή 7 Κεθάιαην Πξψην: Ζ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο Κνηλφηεηαο θαη ηα ζπνπδαηφηεξα φξγαλα δηαζθάιηζήο ηεο Ζ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο Κνηλφηεηαο, ε έλλνηα ηεο απάηεο θαη ηεο παξαηππίαο Ζ έλλνηα ηεο παξαηππίαο Ζ έλλνηα ηεο απάηεο Σα ζεκαληηθφηεξα επξσπατθά φξγαλα πξνζηαζίαο ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο Κνηλφηεηαο Ζ OLAF Ζ Δπξσπατθή Δπηηξνπή Σν Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην Σν Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην 20 Κεθάιαην Γεχηεξν: Σα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ θαη νη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο θαηά ηελ θνηλνηηθή λνκνζεζία Σα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ Σν ζχζηεκα δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ Γεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο ζην πιαίζην ησλ δηαξζξσηηθψλ πνιηηηθψλ Γεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο ζην πιαίζην ηεο Κνηλήο Γεσξγηθήο Πνιηηηθήο Γεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο ζηελ ηέηαξηε πξνγξακκαηηθή πεξίνδν 37 Κεθάιαην Σξίην: Ζ πεξίπησζε ηεο Διιάδαο 41 Μέξνο Πξψην: Σν ειιεληθφ λνκηθφ πιαίζην θαη ην εζληθφ ζχζηεκα δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ Σν εζληθφ ζχζηεκα δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ γηα ην Γ ΚΠ Αξκφδηα φξγαλα γηα ηε δηελέξγεηα ειέγρσλ Ζ έθζεζε ειέγρνπ Γηαδηθαζία αληηξξήζεσλ θαη απφθαζε δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο 48 Πίλαθαο I: Γηαδηθαζία αληηξξήζεσλ 48 5

7 3.1.4 Γηαδηθαζία αλάθηεζεο αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ Σν ζχζηεκα ειέγρνπ ζηε γεσξγία Έιεγρνο θαη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο ζην ΔΠΑ 53 Μέξνο Γεχηεξν: Δθζέζεηο ησλ ζεκαληηθφηεξσλ ειεγθηηθψλ νξγάλσλ, θπξηφηεξεο επηβιεζείζεο δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο, ζπκπεξάζκαηα θαη πξνηάζεηο εμπγίαλζεο Δπξήκαηα ειέγρνπ ησλ ζεκαληηθφηεξσλ εζληθψλ θαη θνηλνηηθψλ ειεγθηηθψλ νξγάλσλ ΔΓΔΛ Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην Δπξσπατθή Δπηηξνπή OLAF Οη θπξηφηεξεο δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο ζε βάξνο ηεο Διιάδαο. 63 Γηάγξακκα I: Γεκνζηνλνκηθέο Γηνξζψζεηο αλά θξάηνο κέινο ( ) ζε εθαη. επξψ 68 Γηάγξακκα II: Γεκνζηνλνκηθέο Γηνξζψζεηο αλά ηνκέα ( ) ζε εθαη. Δπξψ 69 Γηάγξακκα III: Γεκνζηνλνκηθέο Γηνξζψζεηο γηα ηελ Διιάδα ( ) ζε εθαη. επξψ 69 Πίλαθαο II: Υξεκαηνξνέο κεηαμχ Διιάδαο θαη ΔΔ ( ) ζε εθαη. 70 πκπεξάζκαηα πξνηάζεηο 71 Δπίινγνο 75 Βηβιηνγξαθία 77 Παξάξηεκα 88 Πίλαθεο 1-6: Ννκηθφ πιαίζην ειέγρνπ θαη δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ 89 Πίλαθαο 7: Καηεγνξηνπνίεζε παξαηππηψλ ζην ΟΠ 92 Πίλαθαο 8: Γηαδηθαζίεο ειέγρνπ αλά εζληθφ ειεγθηηθφ φξγαλν 93 Πίλαθαο 9: Δλδεηθηηθή δηάθξηζε επξεκάησλ ειέγρνπ θαη αληηκεηψπηζή ηνπο 95 Πίλαθεο 10-11: Απνηειέζκαηα ειέγρσλ Δπηηξνπήο Γεκνζηνλνκηθνχ Διέγρνπ 96 Πίλαθεο 12-13: ηνηρεία απφ έθζεζε ηεο OLAF γηα ην έηνο

8 ΔΗΑΓΧΓΖ Οη θιαζηθέο δηεζλείο νξγαλψζεηο, φπσο ν OHE ή ν OOA, ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ηηο ζπλεηζθνξέο ησλ θξαηψλ-κειψλ ηνπο. Όηαλ αλαιακβάλνπλ εηδηθέο απνζηνιέο δξάζεο, ε ρξεκαηνδφηεζε ηνπο εμαζθαιίδεηαη «θαη' απνθνπή» απφ εθείλα ηα θξάηεκέιε πνπ ηηο έρνπλ εγθξίλεη. Γελ γίλεηαη πνηέ ιφγνο ζε ηέηνηεο νξγαλψζεηο γηα κεηαβίβαζε πξνο απηέο ρξεκαηνδνηηθψλ πφξσλ. H Δπξσπατθή Κνηλφηεηα, αληίζεηα, παξφιν πνπ δελ είλαη ηππηθά νξγάλσζε νκνζπνλδηαθνχ ηχπνπ, εθαξκφδεη ήδε πνιιέο πνιηηηθέο, πνπ απαηηνχλ κηα κεηαβίβαζε πφξσλ απφ ην εζληθφ ζην ππεξεζληθφ πεδίν. Οξηζκέλεο απφ ηηο θνηλέο πνιηηηθέο ηεο Κνηλφηεηαο επελεξγνχλ ζαθψο πξνο ην ζπκθέξνλ ησλ ηζρπξφηεξσλ θαη πινπζηφηεξσλ θξαηψλ-κειψλ. Πξφθεηηαη ηδίσο γηα ηηο πνιηηηθέο πνπ αθνξνχλ ηελ εζσηεξηθή αγνξά, ηνλ αληαγσληζκφ θαη ηε θνξνινγία, γηαηί αλνίγνπλ ηηο αγνξέο ησλ πησρφηεξσλ θαη ιηγφηεξν αλεπηπγκέλσλ θξαηψλ-κειψλ ζηα πξντφληα θαη ηηο ππεξεζίεο ηνπο. Γη' απηφ ρξεηάδνληαη άιιεο πνιηηηθέο, νη νπνίεο λα εμηζνξξνπνχλ ηα νθέιε ηεο δηαδηθαζίαο νινθιήξσζεο, θάλνληαο κεηαβηβάζεηο θεθαιαίσλ πξνο φθεινο ησλ πησρφηεξσλ θξαηψλ, φπσο νη πνιηηηθέο γηα ηε γεσξγία, ηελ πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε θαη ηελ θνηλσληθή πξφλνηα. Απηέο νη κεηαβηβάζεηο θεθαιαίσλ σθεινχλ επίζεο θαη ηα πινπζηφηεξα θξάηε, γηαηί επηηξέπνπλ ζηνπο πησρφηεξνπο εηαίξνπο ηνπο λα αγνξάδνπλ πεξηζζφηεξα πξντφληα θαη ππεξεζίεο απφ απηά. Απηή ε δπγνζηάζκηζε ησλ σθειεηψλ ησλ θξαηψλ-κειψλ, ε νπνία, κεηαμχ άιισλ, δηαθξίλεη έλα ζρέδην πνιπεζληθήο νινθιήξσζεο απφ κηα δψλε ειεχζεξνπ εκπνξίνπ, επηηπγράλεηαη ράξε ζηνλ θνηλνηηθφ πξνυπνινγηζκφ. Ζ εθαξκνγή πνιιψλ θνηλψλ πνιηηηθψλ απαηηεί, πξάγκαηη, φρη κφλνλ λνκηθά αιιά θαη νηθνλνκηθά κέζα. Αζθαιψο, φρη φιεο νη θνηλέο πνιηηηθέο απαηηνχλ θνηλή ρξεκαηνδφηεζε. Αιιά, ε πξαγκαηνπνίεζε ησλ πεξηζζνηέξσλ απαηηεί έλα κείγκα λνκηθψλ θαη νηθνλνκηθψλ κέηξσλ. Π.ρ., νη θνηλέο πνιηηηθέο ζηνπο ηνκείο ηεο πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο, ηεο εθπαίδεπζεο ή ηεο ελίζρπζεο ζε ππαλάπηπθηεο ρψξεο ζα ήηαλ πνιχ πεξηνξηζκέλεο ρσξίο θνηλνηηθή ρξεκαηνδφηεζε ησλ θνηλψλ πξνγξακκάησλ ηνπο. Γελ ζα ππήξραλ θνηλέο πνιηηηθέο γεσξγίαο θαη αιηείαο, φπσο ηηο γλσξίδνπκε, ρσξίο θνηλή ελίζρπζε ησλ ηηκψλ ή/θαη ησλ εηζνδεκάησλ. Δίλαη ζέκα πνιηηηθήο εθηίκεζεο εάλ πξέπεη λα ππάξρεη πεξηζζφηεξε ή ιηγφηεξε θνηλή ρξεκαηνδφηεζε απηήο 7

9 ή εθείλεο ηεο θνηλήο πνιηηηθήο θαη απηή ε εθηίκεζε είλαη ην ζέκα καθξψλ δηαβνπιεχζεσλ, νη νπνίεο γίλνληαη θάζε ρξφλν απφ πνιηηηθνχο φισλ ησλ θξαηψλ-κειψλ ζην πκβνχιην θαη ην Κνηλνβνχιην. Σν απνηέιεζκα απηήο ηεο πνιπεζληθήο πνιηηηθήο δηαβνχιεπζεο θαηαγξάθεηαη ζηνλ θνηλνηηθφ πξνυπνινγηζκφ 1. H δηαρείξηζε ηνπ θνηλνηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ έρεη αλαηεζεί ζηελ Δπηηξνπή (άξζξν 274 ΔΚ) θαη εθηειείηαη ζχκθσλα κε έλαλ ρξεκαηννηθνλνκηθφ Καλνληζκφ 2, πνπ ζπγθεληξψλεη ζε κηα εληαία λνκηθή πξάμε ην ζχλνιν ησλ αξρψλ θαη ησλ βαζηθψλ δηαηάμεσλ γηα ηελ θαηάξηηζε θαη ηελ εθηέιεζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ, θαζψο θαη ηνλ έιεγρν ησλ δεκφζησλ νηθνλνκηθψλ, επηδηψθνληαο λα εμαζθαιίζεη ηνλ απνηειεζκαηηθφ έιεγρν ησλ ρξεκάησλ ησλ επξσπαίσλ θνξνινγνπκέλσλ. Χο βάζε παξακέλεη ε αξρή ηεο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο. Δμάιινπ ζχκθσλα κε ην άξζξν 280 ΔΚ ε Κνηλφηεηα θαη ηα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα ίδηα κέηξα θαηαπνιέκεζεο φισλ ησλ παξαλφκσλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ βιάπηνπλ ηα νηθνλνκηθά ζπκθέξνληα ηεο Κνηλφηεηαο. Βαζηθή ζπληζηψζα γηα ηελ ηήξεζε ηεο ρξήζηεο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο απνηειεί ε χπαξμε απνηειεζκαηηθψλ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ ησλ θνηλνηηθψλ θνλδπιίσλ ηφζν ζε θνηλνηηθφ φζν θαη ζε εζληθφ επίπεδν. Θεκειηψδεο ραξαθηεξηζηηθφ ησλ πξάμεσλ πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ηνλ θνηλνηηθφ πξνυπνινγηζκφ είλαη φηη ππφθεηληαη ζε δηαθνξεηηθά ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο. Σν άξζξν 53 ηνπ δεκνζηνλνκηθνχ Καλνληζκνχ θάλεη δηάθξηζε κεηαμχ ηεζζάξσλ δηαθνξεηηθψλ πξνηχπσλ δηαρείξηζεο: α) Κεληξηθή δηαρείξηζε, ζηηο δηνηθεηηθέο δαπάλεο θαη ηηο εζσηεξηθέο πνιηηηθέο. β) Δπηκεξηζκέλε δηαρείξηζε, γηα ηηο δαπάλεο ηεο Κνηλήο Γεσξγηθήο Πνιηηηθήο θαη ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ. γ) Απνθεληξσκέλε δηαρείξηζε, ζηηο πξνεληαμηαθέο εληζρχζεηο. δ) Απφ θνηλνχ δηαρείξηζε, ζε ζπλεξγαζία κε δηεζλείο νξγαληζκνχο Καλνληζκφο (ΔΚ, Δπξαηφκ) 1605/2002 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 25εο Ηνπλίνπ 2002, γηα ηε ζέζπηζε ηνπ δεκνζηνλνκηθνχ θαλνληζκνχ πνπ εθαξκφδεηαη ζην γεληθφ πξνυπνινγηζκφ ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ, ΕΕ L 248, ηηρ , ζελ , φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ, Δπξαηφκ) 1995/2006 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 13 εο Γεθεκβξίνπ 2006, ΕΕ L 390, ηηρ , ζελ , θαη απφ ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 1525/2007 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 17εο Γεθεκβξίνπ 2007, ΕΕ L 343 ηηρ ζελ Δπίζεο, Καλνληζκφο (ΔΚ, Δπξαηφκ) 2342/2002 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 23εο Γεθεκβξίνπ 2002, γηα ηε ζέζπηζε ησλ θαλφλσλ εθαξκνγήο ηνπ Καλνληζκνχ 1605/2002, γηα ηε ζέζπηζε ηνπ Γεκνζηνλνκηθνχ Καλνληζκνχ πνπ εθαξκφδεηαη ζην γεληθφ πξνυπνινγηζκφ ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ, ΕΕ L 357, ηηρ , ζελ , ηξνπνπνηεζείο ηειεπηαία απφ: Καλνληζκφ (ΔΚ, Δπξαηφκ) αξηζ. 1261/2005 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 20 εο Ηνπιίνπ 2005, ΕΕ L 201, ηηρ , ζελ. 0003, Καλνληζκφ (ΔΚ, Δπξαηφκ) 1248/2006 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 7 εο Απγνχζηνπ 2006, ΕΕ L 227, ηηρ , ζελ θαη Καλνληζκφ (ΔΚ, Δπξαηφκ) 478/2007 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 23 εο Απξηιίνπ 2007, ΕΕ L 111, ηηρ , ζελ

10 Σν πξφηππν ζην νπνίν κεηαθέξνληαη ηα πςειφηεξα πνζά είλαη ε επηκεξηζκέλε δηαρείξηζε. Απηφ ζεκαίλεη φηη ηα θαζήθνληα εθηέιεζεο εθρσξνχληαη ζηα θξάηε-κέιε. ηε δηαρείξηζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ κέηξσλ πνπ ιακβάλνληαη ζην πιαίζην ηεο Κνηλήο Γεσξγηθήο Πνιηηηθήο 3 θαη ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ δελ ελέρνληαη κφλν πνιπάξηζκεο ππεξεζίεο ηεο Δπηηξνπήο, αιιά θαη εθαηνληάδεο εζληθέο, πεξηθεξεηαθέο θαη ηνπηθέο ππεξεζίεο ζηα θξάηε-κέιε. Πεξίπνπ ην 80% ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο Κνηλφηεηαο εθηειείηαη κε απηφ ηνλ ηξφπν. Απφξξνηα ηνπ πξνηχπνπ απηνχ είλαη νη ηζρπξνί θαη απνηειεζκαηηθνί θνηλνηηθνί έιεγρνη ηνπ πψο δαπαλψληαη ηα θνηλνηηθά θνλδχιηα. Ζ εθρψξεζε απφ ηελ Δπηηξνπή εθηειεζηηθψλ εμνπζηψλ ζηα θξάηε-κέιε, φκσο, ελέρεη έλα βαζκφ θηλδχλνπ 4 γη απηή, ε νπνία θέξεη θαη ηελ ηειηθή επζχλε. Οη ζεκαληηθφηεξνη θίλδπλνη πνπ αληηκεησπίδεη είλαη: α) ν θίλδπλνο ηα θξάηε-κέιε θαη νη δηθαηνχρνη λα κε δίλνπλ πάληα ζηε δαπάλε επξσπατθψλ θεθαιαίσλ ηελ πξνζνρή πνπ δίλνπλ ζηε δαπάλε ησλ εζληθψλ, β) ν θίλδπλνο πνπ απνξξέεη απφ ηνλ εθ ησλ πζηέξσλ ραξαθηήξα ησλ κεραληζκψλ αλάθηεζεο, γ) ν θίλδπλνο πνπ ελέρεη ε καθξνζθειήο αιπζίδα γεγνλφησλ πνπ νδεγεί απφ ηελ αλάιεςε ππνρξεψζεσλ έσο ηελ παξαιαβή απφ ηνπο ηειηθνχο δηθαηνχρνπο, δ) ν θίλδπλνο πνπ απνξξέεη απφ ηελ εηεξνγελή πνηφηεηα ησλ πξνηχπσλ ειέγρνπ ησλ θξαηψλ-κειψλ. Όζνλ αθνξά ηνπο ειέγρνπο, ε ηνκεαθή λνκνζεζία βαζίδεηαη ζε δχν ππιψλεο. Ο πξψηνο απνηειείηαη απφ έλα ζχλνιν δηαηάμεσλ πνπ επηηξέπνπλ ζηελ Δπηηξνπή λα δηαζθαιίδεη ηε ζπκκφξθσζε ησλ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ ησλ θξαηψλκειψλ. Ο δεχηεξνο ππιψλαο απαξηίδεηαη απφ έλα άιιν ζχλνιν θαλφλσλ πνπ απνζθνπνχλ ζηνλ θαζνξηζκφ ηεο δηαδηθαζίαο πξαγκαηνπνίεζεο δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ ζε πεξίπησζε δηαπίζησζεο παξαηππηψλ κεηά ηε δηελέξγεηα ειέγρσλ. Γηα ηνπο ιφγνπο απηνχο εμαηξεηηθήο ζεκαζίαο, ζηελ παξνχζα εξγαζία, είλαη ε εμέηαζε ηεο δηάξζξσζεο ησλ ειέγρσλ απφ ηα θπξηφηεξα επξσπατθά φξγαλα 5 πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί γηα απηφλ ην ζθνπφ, αιιά θαη απφ ηα θξάηε-κέιε 6, ψζηε λα γίλνπλ 3 ΔΓΣΠΔ Σκήκα Δγγπήζεσλ. 4 Βι. Έγγξαθν εξγαζίαο ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ ηεο , κε ζέκα «Επιμεπιζμένη διασείπιζη, κίνδςνορ ηηρ μεηαβίβαζηρ απμοδιοηήηων και πόλορ ηων εθνικών ελεγκηικών οπγάνων», ζει Πξφθεηηαη γηα ηελ Δπξσπατθή Τπεξεζία Καηαπνιέκεζεο ηεο Απάηεο (OLAF), ην Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην, ηελ Δπηηξνπή ειέγρνπ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο Δ.Δ. ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ (COCOBU) θαη ηε Γεληθή Γηεχζπλζε AUDIT ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο. 6 ε εζληθφ επίπεδν γίλεηαη αλαθνξά ζηηο Γηαρεηξηζηηθέο Αξρέο ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ, ζηελ Αξρή Πιεξσκήο θαη ηελ Δπηηξνπή Γεκνζηνλνκηθνχ Διέγρνπ (ΔΓΔΛ). 9

11 θαηαλνεηέο νη δηαδηθαζίεο θαη ν ηξφπνο ιεηηνπξγίαο ηφζν ησλ ειεγθηηθψλ κεραληζκψλ, φζν θαη ηνπ ζπζηήκαηνο ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηηο πνιηηηθέο πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη κέζσ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο Έλσζεο. 10

12 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΧΣΟ Ζ ΠΡΟΣΑΗΑ ΣΧΝ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΤΜΦΔΡΟΝΣΧΝ ΣΖ ΚΟΗΝΟΣΖΣΑ ΚΑΗ ΣΑ ΠΟΤΓΑΗΟΣΔΡΑ ΟΡΓΑΝΑ ΓΗΑΦΑΛΗΖ ΣΖ 1.1 Ζ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο Κνηλφηεηαο, ε έλλνηα ηεο απάηεο θαη ηεο παξαηππίαο. Ζ πξνζηαζία ησλ δεκφζησλ νηθνλνκηθψλ έρεη ζεκειηψδε ζεκαζία γηα ηελ αμηνπηζηία θαη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θάζε πνιηηηθήο. Ζ αλάγθε ελίζρπζεο ηεο πξνζηαζίαο ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο Κνηλφηεηαο, εηδηθφηεξα ζην πιαίζην ησλ δηαηάμεσλ ηεο ΔΔ, αιιά θαη νη γεληθφηεξνη θίλδπλνη γηα ηα νηθνλνκηθά ηεο Δπξψπεο, θαζηζηνχλ απαξαίηεηε ηελ εθαξκνγή πνιιαπιήο πξνζέγγηζεο, ηελ νξζνινγηθφηεξε νξγάλσζε ησλ κεζφδσλ θαζψο θαη ηελ ελίζρπζε ησλ αλζξσπίλσλ θαη ησλ ηερληθψλ κέζσλ γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ησλ παξαλνκηψλ. χκθσλα κε ην άξζξν 280 ΔΚ, ε Κνηλφηεηα θαη ηα θξάηε-κέιε θαηαπνιεκνχλ ηελ απάηε ή νηαδήπνηε άιιε παξάλνκε δξαζηεξηφηεηα θαηά ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο, ιακβάλνληαο κέηξα πνπ ζα έρνπλ απνηξεπηηθφ ραξαθηήξα θαη ζα πξνζθέξνπλ απνηειεζκαηηθή πξνζηαζία ζηα θξάηε-κέιε. Δπνκέλσο πνιχ κεγάιε ζεκαζία δίδεηαη απφ ηελ Κνηλφηεηα ζην πξφβιεκα ηεο θαηαζηνιήο ηεο απάηεο θαη ησλ παξαηππηψλ Ζ έλλνηα ηεο παξαηππίαο. χκθσλα κε ηνλ Καλνληζκφ 2988/1995 7, παξαηππία είλαη θάζε παξάβαζε δηάηαμεο ηνπ θνηλνηηθνχ δηθαίνπ, πνπ πξνθχπηεη απφ πξάμε ή παξάιεηςε ελφο νηθνλνκηθνχ θνξέα, κε πξαγκαηηθφ ή ελδερφκελν απνηέιεζκα λα δεκησζεί ν γεληθφο 7 Καλνληζκφο (ΔΚ, Δπξαηφκ) αξηζ. 2988/1995 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 18εο Γεθεκβξίνπ 1995, ζρεηηθά κε ηελ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ (άξζξν 1 2), ΕΕ L 312, ηηρ , ζελ Ο Καλνληζκφο απηφο είλαη γλσζηφο θαη σο PIF απφ ηα αξρηθά ησλ γαιιηθψλ φξσλ Protection des Intérêts Financiers, βι. Simon White: Protection of the Financial Interests of the European Communities: The fight against Fraud and Corruption, Kluwer Law International (1998), p

13 πξνυπνινγηζκφο ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ, είηε κε κείσζε ή καηαίσζε ησλ εζφδσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηνπο ίδηνπο πφξνπο πνπ εηζπξάηηνληαη απεπζείαο γηα ινγαξηαζκφ ηεο Κνηλφηεηαο, είηε κε αδηθαηνιφγεηε δαπάλε 8. Σν ξπζκηζηηθφ πεδίν ηνπ Καλνληζκνχ ινηπφλ, αθνξά ηελ παξαηππία ρσξίο λα γίλεηαη αλαθνξά ζηελ έλλνηα ηεο απάηεο. Καηά ηνλ Καλνληζκφ απηφ, νη έιεγρνη, ηα δηνηθεηηθά κέηξα, θαη νη θπξψζεηο πξέπεη λα εμαζθαιίδνπλ πξνζηαζία απνηειεζκαηηθή, αζχκκεηξε θαη απνηξεπηηθή ιακβάλνληαο ππφςε ηε θχζε θαη ηε ζνβαξφηεηα ηεο παξαηππίαο, ην απνθηεζέλ φθεινο, ην παξαζρεζέλ πιενλέθηεκα, ην βαζκφ επζχλεο, ψζηε λα εθαξκνζηεί ε αξρή ηεο αλαινγηθφηεηαο. Οη βαζηθέο θπξψζεηο 9 πνπ επηβάιινληαη ιφγσ χπαξμεο παξαηππίαο είλαη ε επηβνιή δηνηθεηηθνχ πξνζηίκνπ θαη ε αθαίξεζε ηνπ αδηθαηνινγήησο απνθηεζέληνο νθέινπο, είηε κε ηελ ππνρξέσζε θαηαβνιήο ησλ νθεηινκέλσλ ή επηζηξνθήο ησλ αδηθαηνινγήησλ εηζπξαρζέλησλ πνζψλ, είηε κε ηελ νιηθή ή κεξηθή θαηάπησζε ηεο εγγχεζεο πνπ έρεη ζπζηαζεί γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο αίηεζεο παξαζρεζέληνο νθέινπο ή γηα ηελ είζπξαμε πξνθαηαβνιήο. ε πεξίπησζε φκσο πνπ νη δηαπηζηνχκελεο παξαηππίεο νθείινληαη ζε δεπηεξεχνπζεο ειιείςεηο ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ, αθνινπζείηαη ε νδφο ηεο δηαηχπσζεο ζπζηάζεσλ, ελψ ζηηο πεξηπηψζεηο εληνπηζκνχ ζνβαξψλ ειιείςεσλ θαη αδπλακηψλ, πνπ νδεγνχλ ή ελδέρεηαη λα νδεγήζνπλ ζε ζπζηεκηθέο παξαηππίεο, επηβάιινληαη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο Παξφκνην νξηζκφ γηα ηελ παξαηππία πεξηέρνπλ θαη νη Καλνληζκνί: α) (ΔΚ) 1831/1994 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 26 εο Ηνπιίνπ 1994, γηα ηηο παξαηππίεο θαη ηελ αλάθηεζε ησλ αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ ζηα πιαίζηα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ ηακείνπ ζπλνρήο θαζψο θαη ηελ νξγάλσζε ελφο ζπζηήκαηνο πιεξνθφξεζεο ζηνλ ηνκέα απηφ (άξζξν 1 α ), ΕΕ L 191, ηηρ , ζελ , φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 2168/2005 ηεο Δπηηξνπήο ηεο 23 εο Γεθεκβξίνπ 2005, ΕΕ L 345, ηηρ , ζελ , β) (ΔΚ) 1681/1994 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 11 εο Ηνπιίνπ 1994, γηα ηηο παξαηππίεο θαη ηελ αλάθηεζε ησλ αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ ζηα πιαίζηα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ησλ δηαξζξσηηθψλ πνιηηηθψλ, θαζψο θαη ηελ νξγάλσζε ελφο ζπζηήκαηνο πιεξνθφξεζεο ζηνλ ηνκέα απηφ (άξζξν 1 α ), ΕΕ L 178, ηηρ , ζελ , φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 2035/2005 ηεο Δπηηξνπήο ηεο 12 εο Γεθεκβξίνπ 2005, ΕΕ L 328, ηηρ , ζελ , γ) (ΔΚ) 1848/2006 ηεο Δπηηξνπήο ηεο 14 εο Γεθεκβξίνπ 2006, ζρεηηθά κε ηηο παξαηππίεο θαη ηελ αλάθηεζε ησλ αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ ζηα πιαίζηα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ηεο θνηλήο γεσξγηθήο πνιηηηθήο θαη ηεο νξγάλσζεο ζπζηήκαηνο πιεξνθφξεζεο ζηνλ ηνκέα απηφ θαζψο θαη ηελ θαηάξγεζε ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΟΚ) 595/91 (άξζξν 2 1), ΕΕ L 355, ηηρ , ζελ Γηνηθεηηθέο θπξψζεηο πνπ απαξηζκεί ν Καλνληζκφο (ΔΚ) 2988/1995: α) πιεξσκή δηνηθεηηθνχ πξνζηίκνπ, β) πιεξσκή πνζνχ ην νπνίν λα ππεξβαίλεη ηα αδηθαηνινγήησο εηζπξαρζέληα ή θαθψο κε θαηαβιεζέληα πνζά, γ) νιηθή ή κεξηθή αθαίξεζε ηνπ παξαζρεζέληνο απφ ηελ θνηλνηηθή λνκνζεζία νθέινπο, αθφκε θαη αλ ν θνξέαο έρεη ιάβεη αδηθαηνιφγεηα κέξνο κφλν απηνχ ηνπ νθέινπο, δ) απαγφξεπζε παξνρήο ή αθαίξεζε ηνπ νθέινπο γηα πεξίνδν κεηαγελέζηεξε ηεο πεξηφδνπ ηεο παξαηππίαο, ε) πξνζσξηλή αθαίξεζε έγθξηζεο ή αλαγλψξηζεο πνπ απαηηείηαη γηα ηε ζπκκεηνρή ζε θαζεζηψο θνηλνηηθήο ελίζρπζεο, ζη) θαηάπησζε εγγχεζεο ή αζθάιεηαο πνπ έρεη ζπζηαζεί πξνθεηκέλνπ λα ηεξεζνχλ νη φξνη ζπγθεθξηκέλνπ θαλφλα, δ) άιιεο θπξψζεηο, ηζνδχλακεο θχζεο θαη έθηαζεο, απνθιεηζηηθά νηθνλνκηθνχ ραξαθηήξα εθφζνλ πξνβιέπνληαη απφ ηνπο ηνκεαθνχο θαλνληζκνχο πνπ ςεθίδεη ην πκβνχιην. 10 Γηα ηελ έλλνηα ηεο ζπζηεκηθήο παξαηππίαο αιιά θαη γηα ηελ επηβνιή ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ βι. αλαιπηηθά ζην Γεχηεξν Κεθάιαην. 12

14 1.1.2 Ζ έλλνηα ηεο απάηεο. Δίλαη ζεκαληηθφ λα γίλεη δηάθξηζε κεηαμχ απάηεο θαη παξαηππίαο. Ζ απάηε νξίδεηαη 11 σο θάζε εθ πξνζέζεσο πξάμε ή παξάιεηςε πνπ ζπληζηά εγθιεκαηηθή ελέξγεηα θαη ζηελ νπνία κφλν ν δηθαζηήο είλαη εμνπζηνδνηεκέλνο λα πξνζδψζεη ην ραξαθηεξηζκφ απηφ. Ζ πξαγκαηηθή δεκνζηνλνκηθή επίπησζε ηεο απάηεο κπνξεί λα ππνινγηζηεί κφλν ζην ηέινο ηεο δηθαζηηθήο δηαδηθαζίαο θαη θάζε εξκελεία πξέπεη λα γίλεηαη κε ζχλεζε. Σειείσο δηαθνξεηηθή έλλνηα έρνπλ νη παξαηππίεο, δειαδή νη ελέξγεηεο πνπ έρνπλ σο ζθνπφ λα εθκεηαιιεπηεί θάπνηνο ελδερφκελα θελά ζηε λνκνζεζία, νπφηε είλαη δπλαηφλ νη δξάζηεο λα θαξπσζνχλ πιενλεθηήκαηα, πνπ βέβαηα δελ ζα επηζπκνχζε ν λνκνζέηεο. Δπίζεο ηα σθειήκαηα απηά δελ ραξαθηεξίδνληαη απφ κπζηηθφηεηα, αιιά κπνξεί λα γίλνληαη δεκνζίσο θαη σο εθ ηνχηνπ είλαη δξαζηεξηφηεηεο πνπ δελ ηηο απαγνξεχεη ν λφκνο. Δπίζεο ζπρλά γίλεηαη αλαθνξά ζηνλ φξν παξαηππία γηα λα πεξηγξαθεί ή απάηε. Σν γεγνλφο απηφ δελ είλαη νξζφ, δηφηη ε έλλνηα ηεο απάηεο ελέρεη απηή ηελ πνηληθή δηάζηαζε, πνπ δελ ππάξρεη ζηελ παξαηππία 12. Δπηπξφζζεηα, σο απάηε ην Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην θαζφξηζε ηε δφιηα ελέξγεηα πνπ απνζθνπεί ζηελ ρξεζηκνπνίεζε πιαζηψλ κέζσλ πξνθεηκέλνπ λα πξνθαιέζεη έλα κε νθεηιφκελν απνηέιεζκα. ε θνηλνηηθφ επίπεδν, ε απάηε έρεη ραξαθηεξηζηεί σο πιήγκα ζηε δεκνθξαηηθή θχζε ηεο Έλσζεο, πνπ ζπληζηά ζθάλδαιν, θαζψο ην θφζηνο ηεο ην επσκίδνληαη νη θνξνινγνχκελνη πνιίηεο ηεο Έλσζεο, εθφζνλ θαηά ηελ αξρή ηεο ηζνξξνπίαο, νη δεκίεο ζε βάξνο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο Έλσζεο, νδεγνχλ ζε αλαδήηεζε πξφζζεησλ εηζθνξψλ απφ ηα θξάηε κέιε. Ζ πεξίπινθε θαηάζηαζε πνπ ραξαθηεξίδεη ηνπο ηνκείο θαη ε δηεζλήο δηάζηαζε ησλ κεγάισλ απαηψλ απαηηνχλ κηα θνηλή απάληεζε ζην πιένλ θαηάιιειν επίπεδν, πνπ δελ κπνξεί λα δνζεί κε ηηο δπλαηφηεηεο πνπ ππάξρνπλ ζε εζληθφ ζθέινο. Ζ θαηαπνιέκεζε ηεο απάηεο πξέπεη, λα κελ πεξηνξίδεηαη ζην εζληθφ έδαθνο πξνθεηκέλνπ λα αλαπηπρζεί κε ζπλεπή θαη ζπληνληζκέλν ηξφπν ζην πιαίζην κηαο νινθιεξσκέλεο 11 Βι. νξηζκφ πνπ πεξηιακβάλεηαη ζην άξζξν 1 ηεο χκβαζεο ζρεηηθά κε ηελ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ ηεο 26 εο Ηνπιίνπ 1995 (ΕΕ C 316 ηηρ ). 12 Τπάξρεη φκσο θαη ε έλλνηα «ππφλνηα απάηεο», φπνπ σο ηέηνηα λνείηαη ε παξαηππία ε νπνία έρεη απνηειέζεη ην αληηθείκελν πξψηεο δηνηθεηηθήο ή δηθαζηηθήο δηαπίζησζεο θαη έρεη νδεγήζεη ζηελ θίλεζε δηαδηθαζίαο ζε εζληθφ επίπεδν, ψζηε λα θαζνξηζζεί ε χπαξμε εθ πξνζέζεσο πξάμεο θαη ηδίσο απάηεο. Βι. άξζξα 1 α 4 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1831/1994, 1 α 4 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1681/1994, 27γ ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1828/2006 (ΔΠΑ) θαη 2 4 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1848/2006 (ΚΓΠ). 13

15 πξνζέγγηζεο ζε θνηλνηηθφ επίπεδν. Έλαο απφ ηνπο ζηφρνπο πνπ έρεη ζέζεη ε Δπηηξνπή είλαη λα δηαζθαιίζεη κεγαιχηεξε αμηνπηζηία φζνλ αθνξά ηε δηαρείξηζε ησλ θνλδπιίσλ ηεο ΔΔ. Δλψ ε Δπηηξνπή βάζεη ηεο πλζήθεο είλαη αξκφδηα γηα ηελ εθηέιεζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο ΔΔ, ν δηάινγνο εζηηάδεηαη ζην θαηά πφζν ηα θξάηε-κέιε εθπιεξψλνπλ ηηο ππνρξεψζεηο πνπ ηνπο αλαινγνχλ. Δπηζπκψληαο ηε δηαζθάιηζε κηαο ζεηηθήο δήισζεο αμηνπηζηίαο απφ ην Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην, μεθίλεζε δηάινγνο κε ηα θξάηε-κέιε θαη ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην ζρεηηθά κε έλα νινθιεξσκέλν πιαίζην ειέγρνπ θαη δηαρείξηζεο θηλδχλσλ. ηφρνο είλαη ε φζν ην δπλαηφλ κεγαιχηεξε δηαθάλεηα γηα ηνλ ηξφπν πνπ δαπαλάηαη ν πξνυπνινγηζκφο ηεο ΔΔ θαη γηα ην πνηνη είλαη νη δηθαηνχρνη θαη ε εμαζθάιηζε πξαγκαηηθήο πξνζηηζέκελεο αμίαο θαη ζσζηήο δηαρείξηζεο ησλ ζρεδίσλ ηεο Έλσζεο. Ζ ππνζηήξημε ησλ πνιηηψλ γηα ηα πιένλ πξνβεβιεκέλα πνιηηηθά ζρέδηα εμαξηάηαη, κεηαμχ άιισλ, απφ ην εάλ ε ΔΔ σο ζχλνιν θαίλεηαη λα δηαρεηξίδεηαη πξνζεθηηθά ηα ρξήκαηα ησλ θνξνινγνπκέλσλ 13. Γηα λα πεξηνξηζηεί ινηπφλ ε έθηαζε ηνπ θαηλνκέλνπ πνπ ζέηεη ζε θίλδπλν ηελ επξσπατθή αμηνπηζηία, πξέπεη ε θαηαπνιέκεζε ηεο απάηεο, λα απνηειέζεη ην ζεκέιην κηαο εληζρπκέλεο, ζηελήο θαη επνηθνδνκεηηθήο εηαηξηθήο ζρέζεο κεηαμχ ησλ θξαηψλκειψλ θαη ηεο Δπηηξνπήο, πνπ ζα ηνπο δψζεη ηε δπλαηφηεηα λα εμαζθαιίζνπλ, απφ θνηλνχ, ηελ ηήξεζε ηνπ θνηλνηηθνχ δηθαίνπ θαη ηελ εγγχεζε ηεο πξνζηαζίαο ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Δπξψπεο. Σελ επζχλε γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο απάηεο θέξνπλ, επνκέλσο, θαηά πξψην ιφγν ηα θξάηε-κέιε ηα νπνία δηαζέηνπλ ηα κέζα θαη ηελ εμνπζία γηα αλάιεςε δξάζεο ζηνλ ελ ιφγσ ηνκέα. Γηα λα αληηκεησπηζηνχλ νη πξνθιήζεηο απηέο, δελ επαξθεί πιένλ ε εζληθή πξνζέγγηζε, αιιά πξέπεη λα ζπγθεληξσζνχλ φια ηα κέζα γηα λα αλαπηπρζεί ε ζπκπιεξσκαηηθφηεηα θαη ε ζπλέξγεηα ζε θνηλνηηθφ επίπεδν κε ηελ ελίζρπζε θαη ηε βνήζεηα ηεο Δπηηξνπήο. ηηο πεξηπηψζεηο πνπ επηζεκαίλεηαη απάηε, πξέπεη λα θαηαβάιιεηαη θάζε πξνζπάζεηα γηα ηελ αλάθηεζε ησλ πνζψλ πνπ έρνπλ ιεθζεί παξαλφκσο ή δελ θαηαβιήζεθαλ εληφο ηνπ πξνβιεπφκελνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο. Παξάιιεια, ηα θξάηε-κέιε πξέπεη λα αζθνχλ πνηληθέο δηψμεηο θαη λα επηβάιινπλ ηηο θαηάιιειεο απνηξεπηηθέο πνηλέο. Ζ ζηξαηεγηθή ηεο Κνηλφηεηαο βαζίδεηαη ζηνπο εμήο άμνλεο 14 : 13 Δηήζηα Έθζεζε 2005 ηεο Δπηηξνπήο γηα ηελ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ησλ Κνηλνηήησλ (Καηαπνιέκεζε ηεο Απάηεο). 14 Αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο Πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ησλ Κνηλνηήησλ Καηαπνιέκεζε ηεο απάηεο Γηα κηα ζθαηξηθή ζηξαηεγηθή πξνζέγγηζε, COM (2000) 358 ηειηθφ, Βξπμέιιεο,

16 α) ελίζρπζε ηεο επηηφπνπ παξνπζίαο θαη ζηήξημε ηεο επηρεηξεζηαθήο δξαζηεξηφηεηαο κε έκθαζε ζηνπο ηνκείο πςεινχ θηλδχλνπ, β) ελίζρπζε ηεο εηαηξηθήο ζρέζεο κεηαμχ Δπηηξνπήο θαη θξαηψλ-κειψλ, κε ηελ αλάπηπμε δηθηχσλ πιεξνθνξηψλ θαη ηε βειηίσζε ηεο αμηνπνίεζεο ηεο πιεξνθνξίαο, γ) βειηίσζε ηνπ θνηλνηηθνχ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ ζηνπο δηάθνξνπο ηνκείο δξαζηεξηφηεηαο θαη θπξίσο ζηνλ ηνκέα ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ θαη ηεο γεσξγηθήο πνιηηηθήο, δ) πξνζέγγηζε εζληθψλ λνκνζεζηψλ θαη ζθαηξηθή λνκνζεηηθή πνιηηηθή γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο απάηεο, ε) λέν πιαίζην επηρεηξεζηαθήο ζπλεξγαζίαο, ζη) δηνξγαληθή πξνζέγγηζε γηα ηελ πξφιεςε θαη ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο δηαθζνξάο, δ) ελίζρπζε ηεο πνηληθήο δηθαζηηθήο πξνζηαζίαο. Σν πξφβιεκα ηεο απάηεο ζεσξείηαη πνιχπινθν θαηλφκελν πνπ, αθελφο, επηζεκαίλεη, ηελ θαηαζπαηάιεζε ησλ πφξσλ ηεο Έλσζεο, ηε δεκία πνπ πξνθαιεί ζηελ εηθφλα θαη ην θχξνο ηεο σο πξνο ηελ επξσπατθή θνηλή γλψκε, αθεηέξνπ, ηελ αλάγθε γηα ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ θξαηψλ γηα ηελ θαηαπνιέκεζή ηεο. Δπηπιένλ, εάλ ζε φια απηά πξνζηεζεί ην θφζηνο πνπ πξνθαινχλ ηα ιακβαλφκελα κέηξα γηα ηελ αληηκεηψπηζή ηεο, δηακνξθψλεηαη ην κέγεζνο ηνπ πξνβιήκαηνο. πλαθήο κε ηελ έλλνηα ηεο απάηεο είλαη θαη ε έλλνηα ηεο δηαθζνξάο 15. Απηή ζρεηίδεηαη κε θάζε θαηάρξεζε εμνπζίαο ή παξαηππία ζηε δηαδηθαζία ιήςεο απνθάζεσο, απνξξέεη απφ αδηθαηνιφγεην θίλεηξν ή φθεινο θαη ζπρλά ρξεζηκνπνηείηαη απφ ην νξγαλσκέλν έγθιεκα. Ζ δηαθζνξά επεξεάδεη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ηε ιεηηνπξγία ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο κε δηάθνξνπο ηξφπνπο: βιάπηεη ηα ζπκθέξνληά ηεο, ππνλνκεχεη ηελ νξζή ιήςε απνθάζεσλ, ζηξεβιψλεη ηνλ αληαγσληζκφ, ζέηεη ππφ ακθηζβήηεζε ηηο αξρέο ησλ αλνηθηψλ αγνξψλ θιπ. 15 Δδψ εληάζζνληαη θαη νη έλλνηεο ηεο ελεξγεηηθήο θαη παζεηηθήο δσξνδνθίαο, νη νπνίεο ζπληζηνχλ εθ πξνζέζεσο ελέξγεηεο θαηά ηηο νπνίεο έλαο ππφζρεηαη ή δέρεηαη ππνζρέζεηο αληίζηνηρα, σθειεκάησλ, πξνθεηκέλνπ λα ηειέζεη ή λα παξαιείςεη αληίζεηα κε ηα επίζεκα θαζήθνληά ηνπ πξάμε πνπ αλάγεηαη ζηελ ππεξεζία ηνπ ή ζην πιαίζην άζθεζεο ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, πνπ βιάπηεη ή ελδέρεηαη λα βιάςεη ηα ζπκθέξνληα ηεο Κνηλφηεηαο, βι. COM (2001) 272 ηειηθφ, φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ COM (2002) 577 ηειηθφ. 15

17 1.2 Σα ζεκαληηθφηεξα επξσπατθά φξγαλα πξνζηαζίαο ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο Κνηλφηεηαο Ζ OLAF. ην πιαίζην ηεο δεκηνπξγίαο ελφο ρψξνπ ειεπζεξίαο, αζθάιεηαο θαη δηθαηνζχλεο, ε ζπλεξγαζία κεηαμχ φισλ ησλ αξκφδησλ αξρψλ φζνλ αθνξά ηελ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο Κνηλφηεηαο θαη ηελ πάηαμε ηνπ νηθνλνκηθνχ θαη δεκνζηνλνκηθνχ εγθιήκαηνο απνηειεί έλα ζεκαληηθφ ζηξαηεγηθφ άμνλα ησλ επξσπατθψλ ζεζκψλ. ηνλ ηνκέα απηφ ε Δπξσπατθή Τπεξεζία Καηαπνιέκεζεο ηεο Απάηεο 16 (OLAF 17 ) θαηέρεη θεληξηθή ζέζε, επαγξππλεί θαη δηαδξακαηίδεη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ ξφιν, θαηαπνιεκψληαο ηδίσο απάηεο ζε βάξνο ησλ θνλδπιίσλ ηεο ΔΔ θαζψο θαη παξάλνκεο ή παξάηππεο ζπκπεξηθνξέο εληφο ησλ ηδίσλ νξγάλσλ ηεο ΔΔ. Με ηελ θαζεκεξηλή ηνπο δξάζε, ε OLAF, αιιά θαη νη αξκφδηεο αξρέο ησλ θξαηψλ-κειψλ ζπκβάιινπλ ζηνλ θαιχηεξν ζπληνληζκφ ησλ δξάζεσλ θαη ησλ πφξσλ θαη ζηε βέιηηζηε δπλαηή αμηνπνίεζε ησλ επηρεηξεζηαθψλ, λνκηθψλ θαη ζηαηηζηηθψλ πιεξνθνξηψλ. ηφρνο ηεο ζηξαηεγηθήο απηήο είλαη λα εμαζθαιηζηεί ε αλάιπζε ησλ θηλδχλσλ φζνλ αθνξά ηελ θαηαπνιέκεζε ησλ παξαλφκσλ δξαζηεξηνηήησλ θαη ε πξνζαξκνγή ησλ εθαξκνδφκελσλ πνιηηηθψλ ζηε δηαξθή εμέιημε ησλ εγθιεκαηηθψλ κέζσλ θαη ζπζηεκάησλ. Ζ OLAF δεκηνπξγήζεθε ηνλ Ηνχλην ηνπ αληηθαζηζηψληαο ηελ UCLAF 19. Δίλαη ππεξεζία ηεο Δπηηξνπήο, ππαγφκελε ζηελ πνιηηηθή επζχλε ηνπ αξκφδηνπ γηα ηνλ πξνυπνινγηζκφ επηηξφπνπ θαη, σο πξνο ηελ επηρεηξεζηαθή ηεο δξαζηεξηφηεηα, είλαη αλεμάξηεηε. Ο λνκνζέηεο ζέιεζε λα ηεο πξνζδψζεη εληζρπκέλε λνκηκφηεηα θαη λα εμαζθαιίζεη ηελ ακεξνιεςία ηνπ εξεπλεηηθνχ ηεο έξγνπ. Καη απηφ ηνλ ηξφπν εμέθξαζε ηε βνχιεζε ησλ ζεζκηθψλ νξγάλσλ ηεο Κνηλφηεηαο λα πξνζηαηεχζνπλ θαη λα πξναζπίζνπλ ηα ζπκθέξνληα ηνπ επξσπαίνπ θνξνινγνχκελνπ. 16 Δπξσπατθή Τπεξεζία Καηαπνιέκεζεο ηεο Απάηεο, «Ζ θαηαπνιέκεζε ηεο απάηεο θαη ηεο δηαθξαηηθήο εγθιεκαηηθφηεηαο: ε OLAF θαη ε δηεζλήο ζπλεξγαζία», Κείκελα πνπ εθδφζεθαλ ηνλ Ηνχλην ηνπ Office Européen de la Lutte Anti-Fraude. 18 Βι. Απφθαζε 1999/352/ΔΚ, ΔΚΑΥ, Δπξαηφκ/ηεο 28 εο Απξηιίνπ 1999 ηεο Δπηηξνπήο, γηα ηελ ίδξπζε ηεο επξσπατθήο ππεξεζίαο θαηαπνιέκεζεο ηεο απάηεο (ΔΤΚΑ), COM (1999) 225 ηειηθφ, Βξπμέιιεο, Μνλάδα πληνληζκνχ γηα ηελ Καηαπνιέκεζε ηεο Απάηεο, ηεο Γεληθήο Γξακκαηείαο ηεο Δπηηξνπήο, πνπ ζπζηήζεθε ην

18 Ζ αξκνδηφηεηα 20 ηεο OLAF θαιχπηεη φιεο ηηο δξαζηεξηφηεηεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο Κνηλφηεηαο θαηά ησλ παξαηππηψλ ή/θαη παξαλφκσλ πξάμεσλ πνπ επηζχξνπλ δηνηθεηηθή ή πνηληθή δίσμε. Έηζη ε ππεξεζία έρεη ηελ ηθαλφηεηα λα πξνβεί ζε εμσηεξηθέο δηνηθεηηθέο έξεπλεο 21 ζηα θξάηε-κέιε ηεο Έλσζεο θαη ζε ηξίηεο ρψξεο, αιιά θαη ζε εζσηεξηθέο δηνηθεηηθέο έξεπλεο εληφο ησλ θνηλνηηθψλ ζεζκηθψλ νξγάλσλ ή νξγαληζκψλ. Ζ πιαηθφξκα ππεξεζηψλ πνπ παξέρεη έρεη ζηφρν λα δηεπθνιχλεη ηε ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ δηνηθήζεσλ ησλ θξαηψλ-κειψλ θαη ησλ δηαθφξσλ θνξέσλ ηεο Έλσζεο. Πξνζθέξεη κηα κνλαδηθή επαθή δηαιφγνπ θαη αληαιιαγψλ ζην πεδίν ηεο πξφιεςεο θαη θαηαπνιέκεζεο ηνπ νξγαλσκέλνπ εγθιήκαηνο θαη ηεο απάηεο θαη απηφ γηα θάζε ηνκέα δξαζηεξηφηεηαο 22. Μεηά ηελ νινθιήξσζε ησλ εξεπλψλ ε OLAF θαηαξηίδεη έθζεζε φπνπ αλαθέξνληαη ηα πεξηζηαηηθά πνπ δηαπηζηψζεθαλ, ε πηζαλή νηθνλνκηθή δεκία, ηα ζπκπεξάζκαηα ηεο έξεπλαο θαζψο θαη ζπζηάζεηο ηνπ δηεπζπληή αλαθνξηθά κε ηε ζπλέρεηα πνπ ζα πξέπεη λα δνζεί. Γηα λα δηαζθαιίδεηαη ε απξφζθνπηε εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ δηεμαγσγήο εξεπλψλ πνπ έρνπλ αλαηεζεί ζηελ OLAF, ζπζηήζεθε ε Δπηηξνπή Δπνπηείαο 23 ηεο OLAF, ζθνπφο ηεο νπνίαο είλαη ε δηελέξγεηα ησλ ηαθηηθψλ ειέγρσλ, αιιά θαη ε παξνρή γλψκεο ζηνλ δηεπζπληή ηεο ηειεπηαίαο, ρσξίο αλάκεημε ζηε δηεμαγσγή ησλ εξεπλψλ. Ζ Δπηηξνπή Δπνπηείαο εθδίδεη εηεζίσο ηνπιάρηζηνλ κία έθζεζε δξαζηεξηνηήησλ ηελ νπνία απεπζχλεη ζηα ζεζκηθά φξγαλα. Ζ εθηέιεζε ηεο απνζηνιήο ηεο Δπηηξνπήο Δπνπηείαο είλαη ιεπηή απφ πνιιέο απφςεηο, θαζψο ζα πξέπεη λα εγγπάηαη ζπγρξφλσο ηελ αλεμαξηεζία ηεο OLAF θαη ην ζεβαζκφ ησλ δηθαησκάησλ φζσλ ππάγνληαη ζηε δηθαηνδνζία ηεο. 20 Καλνληζκφο (ΔΚ) 1073/1999 ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ θαη Καλνληζκφο (ΔΚ) 1074/1999 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 25 εο Μαΐνπ 1999, ζρεηηθά κε ηηο έξεπλεο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη απφ ηελ Δπξσπατθή Τπεξεζία Καηαπνιέκεζεο ηεο Απάηεο, (OLAF), ΕΕ L 136, ηηρ , ζελ Καλνληζκφο (ΔΚ, Δπξαηφκ) 2185/1996 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 11 εο Ννεκβξίνπ 1996, ζρεηηθά κε ηνπο ειέγρνπο θαη εμαθξηβψζεηο πνπ δηεμάγεη επηηνπίσο ε Δπηηξνπή κε ζθνπφ ηελ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ απφ απάηεο θαη ινηπέο παξαηππίεο, ΕΕ L 292, ηηρ , ζελ Γεσξγηθή πνιηηηθή, εκπνξηθή πνιηηηθή, δηαξζξσηηθή πνιηηηθή, άκεζεο εληζρχζεηο θιπ. Με ην ίδην πλεχκα ε OLAF πξνζθέξεη θαη ηερληθή βνήζεηα ζηηο ππφ έληαμε θαη ππνςήθηεο ρψξεο πξνσζψληαο ηελ ίδξπζε ππεξεζηψλ ζπληνληζκνχ γηα λα εληζρπζεί ε ζεζκηθή ηθαλφηεηά ηνπο φζνλ αθνξά ην ζπληνληζκφ ησλ λνκνζεηηθψλ, δηνηθεηηθψλ θαη επηρεηξεζηαθψλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ζπλδένληαη κε ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο απάηεο. 23 Απνηειείηαη απφ πέληε αλεμάξηεηεο εμσηεξηθέο πξνζσπηθφηεηεο, νη νπνίεο πιεξνχλ, ζηηο ρψξεο απφ ηηο νπνίεο πξνέξρνληαη, ηνπο φξνπο άζθεζεο αλψηεξσλ θαζεθφλησλ ζρεηηθψλ κε ηνπο ηνκείο δξαζηεξηφηεηαο ηεο OLAF. 17

19 Ζ OLAF, επίζεο, ζπγθαιεί ηελ COCOLAF 24, ηελ ζπκβνπιεπηηθή επηηξνπή γηα ην ζπληνληζκφ ηεο πξφιεςεο ηεο απάηεο, κε ζθνπφ ίδξπζεο ηνλ ρεηξηζκφ φισλ ησλ νξηδφληησλ ζεκάησλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε γεληθή πνιηηηθή πξφιεςεο ηεο απάηεο θαη ηεο πξνζηαζίαο ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηεο Έλσζεο. Ζ OLAF κπνξεί λα δεηά απφ ηελ COCOLAF ηε ζπκβνπιή ηεο γηα νπνηνδήπνηε ζέκα ζρεηίδεηαη κε ηελ πξφιεςε θαη ηε δίσμε ηεο απάηεο θαη ησλ παξαηππηψλ. Δπίζεο κπνξεί λα παξέρεη ζπκβνπιέο γηα ζέκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ θξαηψλ-κειψλ ή κεηαμχ απηψλ θαη ηεο Δπηηξνπήο θαη ππεξβαίλνπλ ηε δηθαηνδνζία νπνηαζδήπνηε ηνκεαθήο επηηξνπήο κε ζθνπφ ηελ θαιχηεξε δπλαηή νξγάλσζε ηεο δξάζεο θαηά ηεο απάηεο. Σέινο, ε OLAF παξεκβαίλεη εληφο ελφο πνιχπινθνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ θαη βξίζθεηαη ζην θέληξν ελφο ζπλφινπ ππεξεζηψλ θαη θνξέσλ νη νπνίνη εκπιέθνληαη άκεζα ή έκκεζα ζηελ θαηαπνιέκεζε ηεο απάηεο. Ο θαηακεξηζκφο ησλ αξκνδηνηήησλ κεηαμχ απηψλ είλαη έλα δχζθνιν έξγν πνπ ελέρεη πάληα ηνλ θίλδπλν ηφζν αιιεινεπηθαιχςεσλ φζν θαη θελψλ Ζ Δπξσπατθή Δπηηξνπή. Ζ Δπηηξνπή είλαη ππεχζπλε, ζε ζπλεξγαζία κε ηα θξάηε-κέιε, γηα ηελ εθηέιεζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ θαη θαηά ζπλέπεηα, γηα ηελ αλάπηπμε θαη ηελ εθαξκνγή απνηειεζκαηηθψλ ζπζηεκάησλ ειέγρνπ, πξνθεηκέλνπ λα παξέρεηαη ε βεβαηφηεηα γηα ηελ άζθεζε ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο. Γηαζέηεη ππεξεζία εζσηεξηθνχ ειέγρνπ(τδδ), πνπ βνεζά ηε δηνίθεζε λα εμαθξηβψλεη θαηά πφζν νη δηαδηθαζίεο αθνινπζνχληαη θαη νη ζηφρνη επηηπγράλνληαη. Ζ ΤΔΔ είλαη θεληξηθή ππεξεζία πνπ πξαγκαηνπνηεί ειέγρνπο ζρεηηθά κε ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ηφζν ην φξγαλν σο ζχλνιν, φζν θαη επηκέξνπο ηνκείο ελδηαθέξνληνο. Δλψ ηελ επζχλε γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ εληνπηδφκελσλ παξαηππηψλ θαη ηε δηελέξγεηα ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ θέξνπλ πξσηίζησο ηα θξάηε-κέιε, ε αξκνδηφηεηα γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηνπ ζπζηήκαηνο θαη ησλ θνηλνπνηήζεσλ ησλ παξαηππηψλ ζε θνηλνηηθφ επίπεδν αλήθεη απφ θνηλνχ ζηελ OLAF, ζηελ ΓΓ AUDIT 24 Comité Consultatif pour la Coordination de la Lutte contre la Fraude: Απνηειείηαη απφ δχν εθπξνζψπνπο απφ θάζε θξάηνο κέινο απφ δηάθνξα ππνπξγεία ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ αζηπλνκηθψλ θαζψο θαη δηθαζηηθψλ ππεξεζηψλ, θαζψο θαη απφ αληηπξνζψπνπο ηκεκάησλ ηεο Δπηηξνπήο πνπ ζρεηίδνληαη κε ην ππφ ζπδήηεζε ζέκα. 18

20 θαη ζηηο επηρεηξεζηαθέο ΓΓ 25 ηεο Δπηηξνπήο. Ζ ΓΓ AUDIT, σο ειεγθηήο ησλ δεκνζηνλνκηθψλ ζπζηεκάησλ ησλ θξαηψλ-κειψλ ιακβάλεη αλαθνξέο ζρεηηθά κε ηηο δηνηθεηηθέο θαη λνκνζεηηθέο δηαηάμεηο ηνπο θαη ζπλεξγάδεηαη κε ηελ OLAF. Όζνλ αθνξά ηηο δαπάλεο πνπ δηελεξγνχληαη ζην πιαίζην ηεο Κνηλήο Γεσξγηθήο Πνιηηηθήο θαη ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ παξαηεξνχληαη ηα εμήο: Οη πιεξσκέο ησλ γεσξγηθψλ δαπαλψλ θαηαβάιινληαη κέζσ επξέσο θάζκαηνο θαζεζηψησλ θαη πξαγκαηνπνηνχληαη απφ ηνπο νξγαληζκνχο πιεξσκψλ 26, πνπ ηδξχνληαη θαη ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ηα θξάηε-κέιε. Οη νξγαληζκνί απηνί ππφθεηληαη εηεζίσο ζε αλεμάξηεην έιεγρν δηελεξγνχκελν απφ νξγαληζκφ πηζηνπνίεζεο 27, πνπ εμαθξηβψλεη θαηά πφζν νη αηηήζεηο ρξεκαηνδφηεζεο πνπ ππνβάιινληαη ζηελ Δπηηξνπή είλαη αθξηβείο, αλ έρνπλ ηεζεί ζε εθαξκνγή ηα απαηηνχκελα ζπζηήκαηα ειέγρνπ θαη αλ δηελεξγήζεθαλ νη αλαγθαίνη έιεγρνη. Οη νξγαληζκνί πιεξσκψλ απαηηείηαη λα δηελεξγνχλ νη ίδηνη νξηζκέλνπο ειέγρνπο ζην πιαίζην ηνπ ΟΓΔ. Απηφ πεξηιακβάλεη ηφζν δηνηθεηηθνχο ειέγρνπο ησλ αηηήζεσλ πιεξσκψλ φζν θαη επηηφπνπ επηζεσξήζεηο ζε δηθαηνχρνπο. Οη δαπάλεο πνπ δελ ππάγνληαη ζην ΟΓΔ ππφθεηληαη ζε ειέγρνπο πξαγκαηνπνηνχκελνπο απφ ζπληνληζηηθφ φξγαλν ηνπ θξάηνπο-κέινπο, νη νπνίνη δηελεξγνχληαη βάζεη αλάιπζεο θηλδχλνπ θαη ζε ζπλάξηεζε κε ηα εκπιεθφκελα ρξεκαηηθά πνζά. Ζ δηαρείξηζε ησλ δαπαλψλ γηα ηηο δηαξζξσηηθέο ελέξγεηεο αζθείηαη απφ ηηο δηνηθεηηθέο ππεξεζίεο ησλ θξαηψλ-κειψλ, δηαρεηξηζηηθέο θαη αξκφδηεο γηα ηηο πιεξσκέο αξρέο πνπ επηιέγνπλ ηα ζρέδηα θαη πξαγκαηνπνηνχλ ηηο πιεξσκέο ζηνπο δηθαηνχρνπο. Σα θξάηε-κέιε επζχλνληαη ζε πξψην βαζκφ γηα ηελ εμαζθάιηζε ηνπ δεκνζηνλνκηθνχ ειέγρνπ ησλ δαπαλψλ ηεο ΔΔ. Ζ Δπηηξνπή εθδίδεη ζρεηηθνχο Καλνληζκνχο πνπ νξίδνπλ ηηο απαηηήζεηο ζρεηηθά κε δηνηθεηηθά ζέκαηα θαη ζέκαηα ειέγρνπ γηα ηηο δαπάλεο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζην πιαίζην ησλ δηαξζξσηηθψλ ελεξγεηψλ. 25 Ζ Δπηηξνπή δηαηξείηαη νξγαλσηηθά ζε Γεληθέο Γηεπζχλζεηο (ΓΓ), νη νπνίεο είλαη ππεχζπλεο γηα ηελ εθαξκνγή ζπγθεθξηκέλσλ ηνκεαθψλ πνιηηηθψλ θαη ηελ εθηέιεζε ησλ αληίζηνηρσλ ηκεκάησλ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο ΔΔ. Οη επηρεηξεζηαθέο κνλάδεο ειέγρνπλ θαη εγθξίλνπλ ηηο πιεξσκέο πξηλ απφ ηελ πξαγκαηνπνίεζή ηνπο. Οη κνλάδεο ειέγρνπ πξνβαίλνπλ ζε θαηαζηαιηηθνχο ειέγρνπο γηα λα δηαπηζηψζνπλ θαηά πφζν νη δαπάλεο εθηειέζηεθαλ νξζά, ηφζν εληφο ηεο Δπηηξνπήο, φζν θαη ζηα θξάηε κέιε. Σα θιηκάθηα εζσηεξηθνχ ειέγρνπ βνεζνχλ ηνπο αξκφδηνπο γηα ηε δηνίθεζε ησλ ΓΓ πξνθεηκέλνπ λα εμαθξηβψζνπλ θαηά πφζν νη εζσηεξηθνί έιεγρνη ιεηηνπξγνχλ απνηειεζκαηηθά. 26 ηελ Διιάδα είλαη ν Οξγαληζκφο Πιεξσκψλ θαη Διέγρνπ Κνηλνηηθψλ Δληζρχζεσλ (ΟΠΔΚΔΠΔ). Βι. αλαιπηηθά ζην Σξίην Κεθάιαην. 27 ηελ Διιάδα είλαη ν Οξγαληζκφο Πηζηνπνίεζεο Λνγαξηαζκψλ (ΟΠΗΛΟΓ). Βι. επίζεο ζην Σξίην Κεθάιαην. 19

21 1.2.3 Σν Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην. Σν Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην είλαη ππεχζπλν, ζχκθσλα κε ην άξζξν 276 ΔΚ, γηα ηε ρνξήγεζε απαιιαγήο ζηελ Δπηηξνπή γηα ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ε ηειεπηαία έθεξε εηο πέξαο ην θαζήθνλ ηεο εθηέιεζεο ησλ δαπαλψλ πνπ είραλ εγθξηζεί γηα έλα ζπγθεθξηκέλν νηθνλνκηθφ έηνο. Ζ ελ ιφγσ δηαδηθαζία ηνπ θνηλνβνπιεπηηθνχ ειέγρνπ απνζθνπεί ζην λα δηαζθαιίζεη φηη νη πηζηψζεηο ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζχκθσλα κε ηελ αξρή ηεο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο. Σν αξκφδην φξγαλν γηα ηελ άζθεζε απηνχ ηνπ ειέγρνπ είλαη ε Δπηηξνπή Διέγρνπ ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ ηνπ Κνηλνβνπιίνπ, πνπ είλαη επξχηεξα γλσζηή σο COCOBU 28 θαη ιεηηνπξγεί απφ ηνλ Ηνχιην ηνπ Με ηε ζπλερή θαη αθξηβή παξαθνινχζεζε φισλ ησλ θνηλνηηθψλ ζεκάησλ νηθνλνκηθήο θχζεσο, ε COCOBU απνηειεί έλα ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ ζηνηρείν ηεο εμνπζίαο ηνπ Κνηλνβνπιίνπ ζηελ έξεπλά ηνπ γηα έλαλ άξηζην δεκνθξαηηθφ έιεγρν ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Κνηλφηεηαο Σν Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην. Δμίζνπ κεγάιεο ζεκαζίαο είλαη ην έξγν πνπ επηηειεί ζηνλ ηνκέα ηεο πξνζηαζίαο ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Έλσζεο ην Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην 29, ζην νπνίν ε Δπξσπατθή Κνηλφηεηα αλέζεζε ην ξφιν ηνπ θξνπξνχ ησλ δεκνζηνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ αιιά θαη ηεο δεκνζηνλνκηθήο ζπλείδεζήο ηεο. Ηδξχζεθε κε ηελ πλζήθε ησλ Βξπμειιψλ 30 θαη άξρηζε λα ιεηηνπξγεί απφ ην 1977 κε έδξα ην Λνπμεκβνχξγν. Με ηηο ζπλερείο αλαζεσξήζεηο ησλ πλζεθψλ ηεο Κνηλφηεηαο απμήζεθε ε εμνπζία θαη ε αλεμαξηεζία ηνπ θαη ηνλίζηεθε ν ξφινο ηνπ ζε φ,ηη αθνξά ηελ θαηαπνιέκεζε ησλ παξαηππηψλ θαη ησλ απαηψλ. Σν πλέδξην απνηειεί ηνλ εμσηεξηθφ ειεγθηή ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο ΔΔ. Σν άξζξν 248 ΔΚ νξίδεη ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ πλεδξίνπ, νη ζεκαληηθφηεξεο εθ ησλ νπνίσλ είλαη νη εμήο: α) Διέγρεη ηνπο ινγαξηαζκνχο φισλ ησλ εζφδσλ θαη δαπαλψλ ηεο ΔΔ θαη φισλ ησλ νξγάλσλ ηεο. 28 Commission du Contrôle Budgétaire. 29 Σν Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην ππήξμε ν δηάδνρνο ηεο Δπηηξνπήο Διέγρνπ, ε νπνία εμέηαδε ηα ιεηηνπξγηθά έζνδα θαη έμνδα ηεο ΔΚΑΥ. Αλαιπηηθφηεξα βι. Daniel Strasser: «Τα δημόζια οικονομικά ηηρ Εςπώπηρ», Λνπμεκβνχξγν 1980, ζει Ηνπιίνπ

22 β) Δμεηάδεη αλ φια ηα έζνδα θαη νη δαπάλεο έρνπλ εηζπξαρζεί ή πξαγκαηνπνηεζεί κε λφκηκν θαη θαλνληθφ ηξφπν θαη αλ ηεξήζεθε ε αξρή ηεο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο. γ) Δθδίδεη εηήζηα έθζεζε κε ηηο παξαηεξήζεηο ηνπ γηα ηελ εθηέιεζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο ΔΔ γηα θάζε νηθνλνκηθφ έηνο. ηελ έθζεζε απηή ζπκπεξηιακβάλεη κηα δήισζε 31, πνπ αλαθέξεηαη ζηελ αμηνπηζηία ησλ ινγαξηαζκψλ ηεο ΔΔ γηα ην ζπγθεθξηκέλν έηνο θαζψο θαη ζηε λνκηκφηεηα θαη θαλνληθφηεηα ησλ ππνθείκελσλ πξάμεσλ. δ) Δθδίδεη εθζέζεηο γηα πεξηπηψζεηο παξαηππίαο ή ππνςίαο απάηεο πνπ δηαπηζηψλεη θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ειεγθηηθνχ ηνπ έξγνπ. ε) Δθζέηεη ηελ άπνςή ηνπ γηα πξνηάζεηο πνπ αθνξνχλ κέηξα θαηαπνιέκεζεο ηεο απάηεο. ζη) Δπηθνπξεί ην Κνηλνβνχιην κέζσ δεκνζίεπζεο εθζέζεσλ ειέγρνπ θαη γλσκνδνηήζεσλ. Σν πλέδξην νξγαλψλεη ην ειεγθηηθφ ηνπ έξγν αλεμάξηεηα απφ ηα ππφινηπα φξγαλα ηεο ΔΔ θαη ησλ θξαηψλ κειψλ. Σα ειεγθηηθά ηνπ θαζήθνληα δηαηξνχληαη ζε δχν θαηεγνξίεο, ηα επαλαιακβαλφκελα, πνπ αλαιακβάλνληαη θάζε ρξφλν θαη ηα επηιεγκέλα, φπνπ ζπκπεξηιακβάλνληαη ζέκαηα ζπγθεθξηκέλνπ ελδηαθέξνληνο γηα ιεπηνκεξή έιεγρν. Έηζη ην πλέδξην δελ ειέγρεη ζε βάζνο φινπο ηνπο ηνκείο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ θάζε ρξφλν, αιιά επηιεγκέλα ζέκαηα πξνυπνινγηζκνχ ή δηαρείξηζεο, πξαγκαηνπνηψληαο αλάιπζε θηλδχλνπ νιφθιεξνπ ηνπ πεδίνπ ειέγρνπ 32. Οη κέζνδνη ειέγρνπ θαη ηα ειεγθηηθά πξφηππα πνπ ρξεζηκνπνηεί ηφζν θαηά ηνπο δεκνζηνλνκηθνχο ειέγρνπο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ ειέγρσλ ζρεηηθά κε ηε δήισζε αμηνπηζηίαο, φζν θαη θαηά ηνπο ειέγρνπο ζην πιαίζην ηεο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο, βαζίδνληαη ζηελ θαιχηεξε πξαθηηθή πνπ εθαξκφδεηαη δηεζλψο 33. Σν πλέδξην έρεη δηθαίσκα πξφζβαζεο ζε νπνηαδήπνηε πιεξνθνξία. Οη έιεγρνί ηνπ κπνξνχλ λα 31 Ζ δήισζε απηή είλαη γλσζηή σο Γήισζε Αμηνπηζηίαο (Déclaration d Assurance) DAS. Ζ ρνξήγεζή ηεο απαηηείηαη απφ ην 1994, βαζίδεηαη ζηα απνηειέζκαηα ιεπηνκεξψλ δεκνζηνλνκηθψλ ειέγρσλ θαη εθηφο απφ ηελ εηήζηα έθζεζε, δεκνζηεχεηαη θαη κε ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο ΔΔ ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ. Κχξηνη ζηφρνη ηεο είλαη λα βεβαηψλεη ηελ πηζηή θαη νξζή εηθφλα ησλ νηθνλνκηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο ΔΔ θαη λα δηαπηζηψλεη ηελ ηήξεζε ησλ λφκηκσλ θαη ζπκβαηηθψλ δηαηάμεσλ θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ. 32 Γηα ην ζθνπφ απηφ ην πλέδξην ιακβάλεη ππφςε πξνβιήκαηα θαη αδπλακίεο, ζπνπδαηφηεηα απφ δεκνζηνλνκηθή άπνςε, επξήκαηα πξνεγνχκελσλ ειέγρσλ θαη εθπεθξαζκέλεο αλεζπρίεο απφ ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην, ην πκβνχιην ή ην επξχ θνηλφ. 33 Πρ ζηα ειεγθηηθά πξφηππα πνπ δεκζηεχεη ν Γηεζλήο Οξγαληζκφο Αλσηάησλ Οξγάλσλ Διέγρνπ (INTOSAI) θαη ζηα δηεζλή πξφηππα ειεγθηηθήο πνπ θαηάξηηζε ε International Auditing Practices Committee ηεο International Federation of Accountants (IFAC) (Γηεζλήο πλνκνζπνλδία Λνγηζηψλ). 21

23 πξαγκαηνπνηνχληαη επηηφπνπ ζε φξγαλα ηεο ΔΔ, ζηηο εγθαηαζηάζεηο νξγαληζκψλ ή λνκηθψλ πξνζψπσλ πνπ δηαρεηξίδνληαη θνηλνηηθά θεθάιαηα θαζψο θαη ζηα θξάηε-κέιε, ζε φιεο ηηο δηνηθεηηθέο βαζκίδεο κέρξη θαη ηνλ ηειηθφ παξαιήπηε ησλ θνλδπιίσλ. Σν πλέδξην αλαιακβάλεη δχν είδε ειέγρνπ, ηνλ δεκνζηνλνκηθφ θαη ηνλ έιεγρν ηεο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο: Γεκνζηνλνκηθφο έιεγρνο: Καζήθνλ 34 ηνπ πλεδξίνπ είλαη λα ειέγρεη ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο εζφδσλ θαη δαπαλψλ πνπ αθνξνχλ ηνλ γεληθφ πξνυπνινγηζκφ, ηα Σακεία θαη φιεο ηηο ππεξεζίεο θαη νξγαληζκνχο ηεο ΔΔ. ηφρνο είλαη λα δηαπηζησζεί θαηά πφζν νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο παξνπζηάδνπλ πηζηή θαη νξζή εηθφλα ησλ απνηειεζκάησλ ζην ηέινο ηνπ έηνπο. Δδψ αλήθεη θαη ν έιεγρνο λνκηκφηεηαο θαη θαλνληθφηεηαο ησλ εζφδσλ θαη δαπαλψλ, κε ηελ ππνρξέσζε ηνπ πλεδξίνπ λα ειέγρεη ηηο πξάμεηο κε ηηο νπνίεο ε ΔΔ ρξεκαηνδνηεί θαη εθηειεί ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηεο. ηφρνο είλαη λα δηαζθαιηζηεί φηη νη πξάμεηο εθηειέζηεθαλ ζχκθσλα κε ηνπο ζρεηηθνχο θαλνληζκνχο, φηη πθίζηαληαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα, φηη έρνπλ ππνινγηζηεί ζσζηά θαη φηη νη δηθαηνχρνη έρνπλ εθπιεξψζεη ηηο ππνρξεψζεηο ηνπο. Έιεγρνο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο: ηφρνο απηνχ ηνπ ειέγρνπ είλαη λα αμηνινγήζεη ην πφζν θαιά ε Δπηηξνπή θαη ηα θξάηε κέιε-εθάξκνζαλ ηηο αξρέο ηηο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο, ηελ νηθνλνκία, ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ηελ απνδνηηθφηεηα, ζηνλ ηξφπν πνπ δηαρεηξίζηεθαλ ηα θνηλνηηθά θεθάιαηα. Καηά πξψην ιφγν αμηνινγείηαη ε δηαρείξηζε ησλ δαπαλψλ θαη εηδηθά ηα κέηξα πνπ ειήθζεζαλ γηα λα επηηεπρζεί ε απνδνηηθφηεηά ηνπο θαη ζε δεχηεξν επίπεδν εθηηκάηαη εάλ δεδνκέλν πξφγξακκα ή ζρέδην εθπιήξσζε ηνπο ζηφρνπο ηνπ θαη πέηπρε απνδνηηθφηεηα ηεο δαπάλεο. Οχηε νη εθζέζεηο νχηε νη γλσκνδνηήζεηο ηνπ πλεδξίνπ είλαη δεζκεπηηθέο απφ λνκηθή άπνςε, θαζφζνλ ην πλέδξην δελ απνηειεί δηθαζηηθφ ζψκα. Παξφια απηά ιακβάλνληαη ζνβαξά ππφςε απφ φινπο ηνπο ππεχζπλνπο γηα ηα νηθνλνκηθά ηεο ΔΔ θνξείο. Έηζη ην πλέδξην ζπληζηά κηα «εζηθή εμνπζία» ζηα πιαίζηα ηεο δεκνζηνλνκηθήο ιεηηνπξγίαο ηεο Δπξσπατθήο Κνηλφηεηαο Άξζξν 142 ηνπ δεκνζηνλνκηθνχ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1605/2002, φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ Καλνληζκνχο (ΔΚ) 1995/2006 θαη 1525/ Βι. Ν. Μειηψλε: Ο θεζμικόρ πόλορ ηος Ελεγκηικού Σςνεδπίος, δεύηεπη έκδοζη βεληιωμένη και επαςξημένη, εθδφζεηο Αλη. Ν. άθθνπια,

24 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΓΔΤΣΔΡΟ ΣΑ ΤΣΖΜΑΣΑ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΚΑΗ ΔΛΔΓΥΟΤ ΚΑΗ ΟΗ ΓΖΜΟΗΟΝΟΜΗΚΔ ΓΗΟΡΘΧΔΗ ΚΑΣΑ ΣΖΝ ΚΟΗΝΟΣΗΚΖ ΝΟΜΟΘΔΗΑ 2.1 Σα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ. Σν ζεζκηθφ πιαίζην πνπ έρεη ζεζπίζεη ε Έλσζε γηα ηελ χπαξμε ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ ηεο δηαρείξηζεο ησλ θνηλνηηθψλ θνλδπιίσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηηο δξάζεηο ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ θαη ηελ Κνηλή Γεσξγηθή Πνιηηηθή, θαζψο θαη γηα ηελ επηβνιή δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ ζε πεξίπησζε εληνπηζκνχ παξαηππηψλ, απνηειείηαη απφ κηα ζεηξά θαλνληζκψλ 36, πνπ αλαθέξνληαη ζηηο αλσηέξσ δηαδηθαζίεο θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ Γ ΚΠ, ηελ πξνγξακκαηηθή πεξίνδν Οη θνηλνηηθέο δξάζεηο ζεσξείηαη φηη ζπκπιεξψλνπλ ή ζπκβάιινπλ ζηηο αληίζηνηρεο δξάζεηο ησλ θξαηψλ-κειψλ. Δθπνλνχληαη κε ηε ζηελή ζπλεξγαζία, ηελ «εηαηξηθή ζρέζε 37» Δπηηξνπήο θαη θξάηνπο-κέινπο, θαζψο θαη ησλ αξρψλ θαη θνξέσλ πνπ νξίδεη απηφ ζηα πιαίζηα ησλ εζληθψλ ηνπ θαλφλσλ θαη ησλ ηξερνπζψλ πξαθηηθψλ. Ζ εηαηξηθή ζρέζε ιεηηνπξγεί κε απφιπηε ηήξεζε ησλ ζεζκηθψλ, λνκηθψλ θαη δεκνζηνλνκηθψλ αξκνδηνηήησλ θάζε εηαίξνπ θαη θαιχπηεη ηελ πξνπαξαζθεπή, ρξεκαηνδφηεζε, παξαθνινχζεζε θαη αμηνιφγεζε ησλ θνηλνηηθψλ παξεκβάζεσλ. Σα θξάηε-κέιε, επνκέλσο, ζπλεξγάδνληαη κε ηελ Δπηηξνπή γηα λα εμαζθαιίζνπλ αθξηβψο φηη ηα θνηλνηηθά θνλδχιηα ρξεζηκνπνηνχληαη ζχκθσλα κε ηελ αξρή ηεο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο. Έλα απφ ηα ερέγγπα απνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο δξάζεο ησλ δηαξζξσηηθψλ ηακείσλ είλαη ν ελδειερήο έιεγρνο. Γηα λα εμαζθαιηζζεί ε νκαιή εθαξκνγή ησλ θνηλνηηθψλ παξεκβάζεσλ, ηα θξάηε-κέιε αλαιακβάλνπλ ηελ ππνρξέσζε λα εγθαζηδξχζνπλ πζηήκαηα Γηαρείξηζεο θαη Διέγρνπ, λα δηαζθαιίζνπλ ηελ 36 Οη Καλνληζκνί απηνί είλαη νη εμήο: α) 1260/1999, β) 438/2001, γ) 448/2001, δ) 1164/1994, ε) 1264/1999 θαη 1265/1999, ζη) 1386/2002, δ) 1290/2005, 320/2006 θαη 378/2007, ε) 1437/2007, ζ) 1258/1999, η) 1831/1994 θαη 2168/2005, ηα) 1681/1994 θαη 2035/2005, ηβ) 883/2006 θαη 1305/2007, ηγ) 1848/2006. Γηα ην λνκηθφ πιαίζην ηνπ Γ ΚΠ, ηνπ ΔΠΑ, ηεο ΚΓΠ, θνηλνηηθφ θαη εζληθφ, βι. Παξάξηεκα, Πίλαθεο Άξζξν 8 Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1260/1999 ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 21 εο Ηνπλίνπ 1999, πεξί γεληθψλ δηαηάμεσλ γηα ηα δηαξζξσηηθά ηακεία, ΕΕ L 161, ηηρ , ζελ

25 πηζηνπνίεζε ησλ δαπαλψλ θαη λα θξνληίζνπλ γηα ηελ πξφιεςε, ηνλ εληνπηζκφ θαη ηε δηφξζσζε ησλ παξαηππηψλ θαη ησλ παξαβάζεσλ ηνπ θνηλνηηθνχ δηθαίνπ, κε ηελ επηθχιαμε βέβαηα ησλ πθηζηάκελσλ αξκνδηνηήησλ ηεο Δπηηξνπήο ζε ζέκαηα δεκνζηνλνκηθνχ ειέγρνπ. Αθξηβψο γηα ην ιφγν απηφ πξνβιέπεηαη εληζρπκέλε ζπλεξγαζία κεηαμχ θξαηψλ θαη Δπηηξνπήο ζηνλ ηνκέα απηφλ θαη ηαθηηθέο δηαβνπιεχζεηο κε ζθνπφ ηελ εμέηαζε ησλ κέηξσλ πνπ ιακβάλνληαη. ην πιαίζην απηήο ηεο ζπλεξγαζίαο είλαη αλαγθαίν λα θαζνξίδεηαη επαθξηβψο ε αξκνδηφηεηα ησλ θξαηψλ ζε ζέκαηα ειέγρνπ, δίσμεο θαη δηφξζσζεο ησλ παξαηππηψλ θαη παξαβάζεσλ, θαζψο θαη ε αξκνδηφηεηα ηεο Δπηηξνπήο ζε πεξίπησζε πνπ ηα θξάηε δελ ζπκκνξθψλνληαη κε ηηο ππνρξεψζεηο ηνπο. Με ηελ επηθχιαμε ηεο επζχλεο ηεο Δπηηξνπήο γηα ηελ εθηέιεζε ηνπ θνηλνηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ, ηα θξάηε-κέιε είλαη εθείλα πνπ θέξνπλ πξσηαξρηθά ηελ επζχλε γηα ηνλ δεκνζηνλνκηθφ έιεγρν 38 ησλ παξεκβάζεσλ. Γηα ην ζθνπφ απηφ ιακβάλνπλ θαηάιιεια κέηξα φπσο: α) εμαθξηβψλνπλ φηη έρνπλ δεκηνπξγεζεί θαη εθαξκφδνληαη ΓΔ θαηά ηξφπν ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε νξζή θαη απνηειεζκαηηθή δηαρείξηζε ησλ θνηλνηηθψλ θνλδπιίσλ, β) δηαβηβάδνπλ ζηελ Δπηηξνπή πεξηγξαθή ηνπο, γ) δηαζθαιίδνπλ φηη ε δηαρείξηζε ησλ παξεκβάζεσλ γίλεηαη ζχκθσλα κε ην ζχλνιν ησλ εθαξκνζηέσλ θνηλνηηθψλ θαη εζληθψλ θαλφλσλ, δ) πηζηνπνηνχλ ηελ αθξίβεηα ησλ δειψζεσλ δαπαλψλ πνπ ππνβάιινληαη ζηελ Δπηηξνπή, ε) πξνιακβάλνπλ, εληνπίδνπλ θαη δηνξζψλνπλ ηηο παξαηππίεο θαη ηηο αλαθνηλψλνπλ ζηελ Δπηηξνπή, ζη) αλαθηνχλ ηα πνζά πνπ ελδερνκέλσο έρνπλ απνιεζζεί ιφγσ παξαηππηψλ, νη νπνίεο δηαπηζηψζεθαλ θαη 38 Άξζξν 38 Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1260/1999, θαη 12 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1164/1994 ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 16 εο Μαΐνπ 1994, γηα ηελ ίδξπζε ηνπ ηακείνπ ζπλνρήο, ΕΕ L 130, ηηρ , ζελ Δπίζεο, άξζξν 7 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1265/1999 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 21εο Ηνπλίνπ 1999 γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο II ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1164/94 γηα ηελ ίδξπζε ηνπ Σακείνπ πλνρήο, ΕΕ L 161 ηηρ ζ , κε ηνλ νπνίν ηξνπνπνηείηαη ην άξζξν Ε ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗ ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1164/

26 δ) γεληθά ζπλεξγάδνληαη κε ηελ Δπηηξνπή γηα λα εμαζθαιηζζεί φηη ε ρξεζηκνπνίεζε ησλ θνηλνηηθψλ θνλδπιίσλ είλαη ζχκθσλε κε ηελ αξρή ηεο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο 39. Δπζχλε ηεο Δπηηξνπήο, ζηα πιαίζηα ηεο εθηέιεζεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ, παξακέλεη ε δηαζθάιηζε φηη ηα θξάηε-κέιε δηαζέηνπλ νκαιψο ιεηηνπξγνχληα ΓΔ. Πξνο ηνχην, κε ηελ επηθχιαμε ησλ ειέγρσλ πνπ δηελεξγνχληαη κε ππνρξέσζε ησλ ίδησλ ησλ θξαηψλ κειψλ, ε Δπηηξνπή κπνξεί λα δηελεξγεί θαη επηηφπηνπο ειέγρνπο 40, κεηαμχ άιισλ, κε δεηγκαηνιεςία, ησλ πξάμεσλ πνπ ρξεκαηνδνηνχλ ηα Σακεία θαη ησλ ΓΔ, ή λα δεηήζεη ηε δηελέξγεηα απηνχ ηνπ είδνπο ειέγρνπ απφ ηα θξάηε-κέιε. Με ηελ επηθχιαμε επίζεο ησλ κέηξσλ πνπ πξέπεη λα ιακβάλνληαη ακειιεηί απφ ηα θξάηεκέιε 41, ε Δπηηξνπή κπνξεί λα δηαηππψζεη παξαηεξήζεηο, ηδίσο γηα ηηο δεκνζηνλνκηθέο επηπηψζεηο ησλ παξαηππηψλ πνπ ελδερνκέλσο δηαπηζηψλνληαη, νη νπνίεο ζπλνδεχνληαη θαη απφ αηηήκαηα γηα ηε ιήςε δηνξζσηηθψλ κέηξσλ κε ζθνπφ ηε ζεξαπεία ησλ ειιείςεσλ σο πξνο ηε δηαρείξηζε θαη ηε δηφξζσζε ησλ παξαηππηψλ πνπ εληνπίζζεθαλ θαη δελ έρνπλ αθφκε δηνξζσζεί. Δάλ επηβάιιεηαη ε άκεζε ιήςε κέηξσλ θαη ζε πεξίπησζε ζεκαληηθήο παξαηππίαο, ε Δπηηξνπή κπνξεί λα αλαζηείιεη ελ φισ ή ελ κέξεη κηα ελδηάκεζε πιεξσκή ελεκεξψλνληαο ην θξάηνο-κέινο. Δάλ, ηέινο, ην νηθείν θξάηνο δελ γλσζηνπνηήζεη ζηελ Δπηηξνπή ηα κέηξα πνπ έιαβε γηα ηελ άξζε ηεο αλαζηνιήο επηβάιινληαη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο. Κάζε θξάηνο-κέινο δηαζθαιίδεη φηη νη αξρέο δηαρείξηζεο θαη πιεξσκήο θαζψο θαη νη ελδηάκεζνη θνξείο θαζνδεγνχληαη επαξθψο γηα ηελ νξγάλσζε ησλ ΓΔ 42, ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη ε νξζή ρξεκαηνδνηηθή δηαρείξηζε ησλ δηαξζξσηηθψλ Σακείσλ ζχκθσλα κε ηηο γεληθέο αξρέο θαη πξφηππα, ηδίσο δε λα δηαζθαιίδεηαη ε νξζφηεηα, ε 39 Βι. επίζεο άξζξν 12 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1164/94 ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 16 εο Μαΐνπ 1994, γηα ηελ ίδξπζε ηνπ Σακείνπ πλνρήο, ΕΕ L 130, ηηρ , ζελ , φπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 1264/1999 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 21 εο Ηνπλίνπ 1999 (άξζξν 6 10), ΕΕ L 161 ηηρ ζελ Ο Καλνληζκφο πνπ αλαθέξεη αλαιπηηθά ηα πεξί επηηφπηνπ ειέγρνπ είλαη ν (ΔΚ, Δπξαηφκ) 2185/1996 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 11εο Ννεκβξίνπ 1996, ζρεηηθά κε ηνπο ειέγρνπο θαη εμαθξηβψζεηο πνπ δηεμάγεη επηηνπίσο ε Δπηηξνπή κε ζθνπφ ηελ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ απφ απάηεο θαη ινηπέο παξαηππίεο, ΕΕ L 292, ηηρ , ζελ έωρ Γπλάκεη ησλ άξζξσλ 38 θαη 39 ηνπ Καλνληζκνχ 1260/ Άξζξν 2 ηνπ Καλνληζκνχ 438/2001 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 2 εο Μαξηίνπ 2001 γηα ζέζπηζε ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ εθαξκνγήο ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1260/1999 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά ηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ ησλ παξεκβάζεσλ ησλ δηαξζξσηηθψλ Σακείσλ, ΕΕ L 63, ηηρ , ζελ , θαη 2-6 ηνπ Καλνληζκνχ 1386/2002 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 29 εο Ηνπιίνπ 2002, γηα ζέζπηζε ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ εθαξκνγήο ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1164/94 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά ηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ θαη ηε δηαδηθαζία πξαγκαηνπνίεζεο ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ ζε ζρέζε κε ηηο εληζρχζεηο πνπ ρνξεγνχληαη ζην πιαίζην ηνπ Σακείνπ πλνρήο, ΕΕ L 201, ηηρ , ζελ

27 θαλνληθφηεηα θαη ε επηιεμηκφηεηα ησλ αηηήζεσλ θνηλνηηθήο ζπλδξνκήο. Σα ΓΔ πνπ εθαξκφδνπλ ηα θξάηε-κέιε παξέρνπλ ζαθή θαζνξηζκφ, θαηακεξηζκφ θαη επαξθή δηαρσξηζκφ ησλ θαζεθφλησλ φισλ ησλ επηκέξνπο θνξέσλ, απνηειεζκαηηθνχο κεραληζκνχο πνπ δηαζθαιίδνπλ ηελ ηθαλνπνηεηηθή εθηέιεζή ηνπο θαη επαξθή δηαδξνκή 43 ειέγρνπ, πνπ επηηξέπεη ηε ζχκπησζε ησλ πνζψλ πνπ αλαθνηλψλνληαη ζηελ Δπηηξνπή κε ηηο θαηαρσξήζεηο ζε επίπεδν θξάηνπο κέινπο θαζψο θαη ηελ επαιήζεπζε ηεο ρνξήγεζεο θαη ησλ κεηαθνξψλ ησλ δηαζεζίκσλ θνηλνηηθψλ θαη εζληθψλ θνλδπιίσλ. Δθηφο απηψλ ηα θξάηε-κέιε θνηλνπνηνχλ 44 ζηελ Δπηηξνπή θαηάζηαζε πνπ πεξηιακβάλεη ηηο πεξηπηψζεηο παξαηππηψλ, νη νπνίεο απνηέιεζαλ αληηθείκελν κηαο πξψηεο δηνηθεηηθήο ή δηθαζηηθήο δηαπίζησζεο, αλαθνηλψλνπλ άκεζα ηηο παξαηππίεο πνπ ελδέρεηαη λα έρνπλ επηπηψζεηο εθηφο επηθξάηεηαο ή απνθαιχπηνπλ λέεο αληηθαλνληθέο κεζφδνπο, ελεκεξψλνπλ ζρεηηθά κε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ έρνπλ θηλεζεί ιφγσ παξαηππηψλ πνπ αλαθνηλψζεθαλ, ή ζρεηηθά κε ην αλέθηθην ηεο αλάθηεζεο πνζψλ θαη θνηλνπνηνχλ ηηο δηνηθεηηθέο ή δηθαζηηθέο απνθάζεηο πνπ αθνξνχλ ηελ πεξάησζε ησλ δηαδηθαζηψλ αλάθηεζεο, αλαθέξνληαο ηδίσο αλ ηα δηαπηζησζέληα ζηνηρεία εγείξνπλ ή κε ππφλνηα απάηεο. Ζ Δπηηξνπή κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη φιεο ηηο πιεξνθνξίεο πνπ θνηλνπνηνχληαη απφ ηα θξάηε-κέιε γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε αλαιχζεσλ θηλδχλσλ, κε ηε ρξήζε θαηάιιεισλ κέζσλ πιεξνθνξηθήο θαη λα εθπνλήζεη εθζέζεηο θαη δηαηάμεηο ζπλαγεξκνχ, κε ζθνπφ ηε βειηίσζε ηεο αληηκεηψπηζεο ησλ θηλδχλσλ πνπ εληνπίδνληαη. Σα θξάηε-κέιε επίζεο δηνξγαλψλνπλ, ζηε βάζε θαηάιιεινπ δείγκαηνο, ειέγρνπο ησλ πξάμεσλ πνπ απνζθνπνχλ ζηελ επαιήζεπζε ησλ ΓΔ θαη ζηελ επηιεθηηθή επαιήζεπζε, επί ηε βάζεη ηεο αλάιπζεο θηλδχλσλ, ησλ δειψζεσλ δαπαλψλ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηα αληίζηνηρα επίπεδα 45. Μεηά απφ ζρεηηθή ελεκέξσζή ηεο, ε 43 Άξζξν 7 ηνπ Καλνληζκνχ 438/2001 θαη 9 ηνπ Καλνληζκνχ 1386/ Καλνληζκφο (ΔΚ) 1831/1994 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 26 εο Ηνπιίνπ 1994, γηα ηηο παξαηππίεο θαη ηελ αλάθηεζε ησλ αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ ζηα πιαίζηα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ ηακείνπ ζπλνρήο θαζψο θαη ηελ νξγάλσζε ελφο ζπζηήκαηνο πιεξνθφξεζεο ζηνλ ηνκέα απηφ, ΕΕ L 191, ηηρ , ζελ , φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 2168/2005 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 23 εο Γεθεκβξίνπ 2005, ΕΕ L 345, ηηρ , ζελ Δπίζεο Καλνληζκφο (ΔΚ) 1681/1994 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 11 εο Ηνπιίνπ 1994, γηα ηηο παξαηππίεο θαη ηελ αλάθηεζε ησλ αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ ζηα πιαίζηα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ησλ δηαξζξσηηθψλ πνιηηηθψλ, θαζψο θαη ηελ νξγάλσζε ελφο ζπζηήκαηνο πιεξνθνξηψλ ζηνλ ηνκέα απηφ, ΕΕ L 178, ηηρ , ζελ , φπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 2035/2005 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 12 εο Γεθεκβξίνπ 2005, ΕΕ L 328, ηηρ , ζελ Άξζξν 10 ηνπ Καλνληζκνχ 438/2001. Οη έιεγρνη δηελεξγνχληαη πξηλ απφ ηελ πεξάησζε ηεο παξέκβαζεο, θαιχπηνπλ ηνπιάρηζηνλ ην 5% ηεο ζπλνιηθήο επηιέμηκεο δαπάλεο θαη βαζίδνληαη ζε αληηπξνζσπεπηηθφ δείγκα εγθεθξηκέλσλ πξάμεσλ, ε επηινγή ηνπ νπνίνπ ιακβάλεη ππφςε: α) ηελ αλάγθε λα ειεγρζεί πξνζήθσλ ζπλδπαζκφο εηδψλ θαη κεγεζψλ ησλ πξάμεσλ, β) θάζε ελδερφκελν παξάγνληα θηλδχλνπ πνπ ζα έρεη επηζεκαλζεί απφ εζληθνχο θαη θνηλνηηθνχο ειέγρνπο θαη γ) νη θπξηφηεξνη ελδηάκεζνη θνξείο θαη ηειηθνί δηθαηνχρνη λα ππφθεηληαη ζε ηνπιάρηζηνλ έλαλ έιεγρν πξηλ απφ ηελ πεξάησζε θάζε παξέκβαζεο. 26

28 Δπηηξνπή, ζε πεξίπησζε δηαπίζησζεο ζεκαληηθψλ δηαρεηξηζηηθψλ ή ειεγθηηθψλ αδπλακηψλ ή αλππαξμίαο εγθπξφηεηαο αηηήζεσλ πιεξσκψλ κπνξεί λα δεηήζεη ηε δηελέξγεηα θαη πεξαηηέξσ ειέγρσλ θαη ηελ επαλφξζσζε ησλ παξαηππηψλ εληφο νξηζκέλεο ρξνληθήο πεξηφδνπ. 2.2 Σν ζχζηεκα δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ. Γεκνζηνλνκηθή δηφξζσζε είλαη ε αθχξσζε ηνπ ζπλφινπ ή κέξνπο ηεο θνηλνηηθήο ή θαη εζληθήο ζπκκεηνρήο ζε έλα έξγν ή πξάμε, ζην πιαίζην ηεο ζπγρξεκαηνδφηεζήο ηνπ απφ ηα Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα, πνπ είλαη αλάινγε ηεο παξάηππεο δαπάλεο 46 πνπ δηαπηζηψλεηαη. θνπφο ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ είλαη ε επάλνδνο ζε θαηάζηαζε φπνπ γηα ην 100% ησλ δαπαλψλ ησλ δεινχκελσλ γηα ζπγρξεκαηνδφηεζε αθνινπζνχληαη νη ηζρχνληεο θαλφλεο θαη θαλνληζκνί ζηα θξάηεκέιε θαη ζηελ ΔΔ. Ζ δεκνζηνλνκηθή δηφξζσζε 47 είλαη κία πξάμε θαηαζηαιηηθνχ ραξαθηήξα πνπ εθαξκφδεηαη ζε δαπάλεο πνπ έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί, ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη ε πξάμε έρεη εληαρζεί ζην επηρεηξεζηαθφ πξφγξακκα ζχκθσλα κε ηα εθαξκνδφκελα ζην πξφγξακκα θξηηήξηα επηινγήο πξάμεσλ. Οη δηνξζψζεηο δελ ζπληζηνχλ ρξεκαηηθέο πνηλέο απνηεινχλ απνθάζεηο γηα ηελ αλάθηεζε ησλ ρξεκάησλ ησλ θνξνινγνχκελσλ πνιηηψλ ηεο ΔΔ, ζε πεξηπηψζεηο παξάηππεο δηεθδίθεζεο θαη θαηαβνιήο ζηνπο δηθαηνχρνπο. Τπάξρνπλ δχν είδε 48 δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ: α) νη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη απφ ηα θξάηε-κέιε, β) νη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη απφ ηελ Δπηηξνπή. 46 Οη παξαηππίεο κπνξνχλ λα γίλνπλ ζε δηάθνξα επίπεδα ιήςεο απνθάζεσλ γηα ηελ πινπνίεζε πξνγξακκάησλ θαη ελδεηθηηθά: α) ηε ζηηγκή ηεο απφθαζεο ρνξήγεζεο (πνιιαπιή ρξεκαηνδφηεζε), β) θαηά ηε κεηαθνξά πηζηψζεσλ, γ) ζηελ επηινγή ησλ δηθαηνχρσλ ησλ πξνγξακκάησλ, δ) ζηελ εθθίλεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο θιπ. Βι. επίζεο θαηάινγν ηνπ ΟΠ κε ηηο ζπρλφηεξα εκθαληδφκελεο παξαηππίεο απφ ηελ Δπηηξνπή θαη ην ΤΠΟΗΟ, Παξάξηεκα, Πίλαθαο Ζ επηβνιή ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ ζπλαληάηαη ήδε ζηα πιαίζηα ηνπ Β ΚΠ, ζηελ πξνγξακκαηηθή πεξίνδν , φπνπ ρξεζηκνπνηείηαη ν φξνο θαηαινγηζκφο αληί γηα δεκνζηνλνκηθή δηφξζσζε, πξνβιέπνληαη φκσο νη ζρεηηθνί έιεγρνη θαη νη δηαδηθαζίεο θαη κεηά ηε δηαπίζησζε αρξεψζηεησλ ή παξάλνκσλ θαηαβνιψλ εθδίδεηαη απφθαζε θαηαινγηζκνχ θαη ηειηθά βεβαηψλεηαη θαη εηζπξάηηεηαη ην αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλ πνζφ. Βι. ζρεηηθά ΚΤΑ ΤΠΟΗΟ, Γεσξγίαο θαη Δξγαζίαο & Κνηλσληθψλ Αζθαιίζεσλ, αξηζ /461 κε ζέκα «Αλάθιεζε αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ απφ εζληθνχο πφξνπο ή πφξνπο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζηα πιαίζηα ηεο πινπνίεζεο θνηλνηηθψλ πνιηηηθψλ», (ΦΔΚ 606/Β / ) θαη ηνπο εθεί αλαθεξφκελνπο επξσπατθνχο Καλνληζκνχο

29 πνιηηηθψλ Γεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο ζην πιαίζην ησλ δηαξζξσηηθψλ Όπσο πξναλαθέξζεθε, ηα θξάηε-κέιε 49 θέξνπλ θαηά πξψην ιφγν ηελ επζχλε γηα ηε δίσμε ησλ παξαηππηψλ, ελεξγψληαο θαηφπηλ απνδείμεσλ, γηα νπνηαδήπνηε ηξνπνπνίεζε επεξεάδεη ηνπο φξνπο εθαξκνγήο ή ειέγρνπ κηαο παξέκβαζεο θαη πξαγκαηνπνηνχλ ηηο αλαγθαίεο δηνξζψζεηο ζε ζρέζε κε ηελ επηκέξνπο ή ηε ζπζηεκαηηθήο θχζεσο παξαηππία. Χο επηκέξνπο ή κεκνλσκέλε παξαηππία νξίδεηαη εθείλε πνπ εληνπίδεηαη ζε κία κφλν πξάμε θαηά ηνλ δηελεξγνχκελν έιεγρν, ελψ ζπζηεκηθή ζεσξείηαη ε επαλαιακβαλφκελε θαηά δηαζηήκαηα παξαηππία, πνπ νθείιεηαη ζε αδπλακίεο θαη ειιείςεηο ησλ ΓΔ, νπφηε είλαη απηνλφεηνο ν εληνπηζκφο ηεο ζε πιήζνο πξάμεσλ θαη παξεκβάζεσλ. Οη δηνξζψζεηο απηέο ζπλίζηαληαη ζηελ νιηθή ή κεξηθή θαηάξγεζε ηεο ζρεηηθήο θνηλνηηθήο ζπκκεηνρήο. Όηαλ θαηαξγείηαη ε θνηλνηηθή ζπλδξνκή ηα θξάηε-κέιε ιακβάλνπλ ππφςε ηε θχζε θαη ηε ζνβαξφηεηα ησλ παξαηππηψλ, θαζψο θαη ηηο δεκνζηνλνκηθέο απψιεηεο ησλ Σακείσλ. Απνζηέιινπλ, επίζεο, ζηελ Δπηηξνπή θαηάινγν ησλ δηαδηθαζηψλ θαηάξγεζεο καδί κε πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηα κέηξα πνπ έρνπλ ήδε ζεζπηζηεί ή πνπ απαηηείηαη αθφκε λα ζεζπηζηνχλ γηα λα πξνζαξκνζηνχλ ηα ΓΔ. ε πεξίπησζε πνπ πξέπεη λα αλαθηεζνχλ πνζά σο ζπλέπεηα θαηάξγεζεο, φιεο νη ζρεηηθέο δηαδηθαζίεο θαηαγξάθνληαη θαη γλσζηνπνηνχληαη ζε φινπο ηνπο αξκφδηνπο εζληθνχο θνξείο θαη ζηελ Δπηηξνπή. Σα θνηλνηηθά θνλδχιηα πνπ ειεπζεξψλνληαη θαηά ηνλ ηξφπν απηφ, κπνξνχλ λα δηαηεζνχλ εθ λένπ απφ ην θξάηνο-κέινο ζηε ζπγθεθξηκέλε παξέκβαζε, απαγνξεχεηαη φκσο λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ πξάμε ηηο πξάμεηο πνπ ήηαλ ην αληηθείκελν ηεο δηφξζσζεο, ή φπνπ έρεη δηαπηζησζεί ζπζηεκαηηθφ ζθάικα. Σα θξάηε-κέιε θαηαξηίδνπλ πξνηάζεηο γηα επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ πφξσλ πνπ έρνπλ θαηαξγεζεί θαη εθφζνλ παξίζηαηαη αλάγθε, γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ δεκνζηνλνκηθνχ ζρεδίνπ ηεο ελίζρπζεο. Ζ Δπηηξνπή 50 επηβάιιεη ηηο εμήο θαηεγνξίεο δηνξζψζεσλ: α) Αθξηβψο νξηδφκελεο δηνξζψζεηο. Απηνχ ηνπ είδνπο νη δηνξζψζεηο επηβάιινληαη φηαλ ε Δπηηξνπή εληνπίδεη παξαηππίεο ζε κία ή πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο 49 Άξζξα 39 ηνπ Καλνληζκνχ 1260/1999 θαη 2-3 ηνπ Καλνληζκνχ 448/2001 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 2 εο Μαξηίνπ 2001, γηα ηε ζέζπηζε ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ εθαξκνγήο ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1260/1999 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά ηε δηαδηθαζία δηελέξγεηαο δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ ζηελ παξέκβαζε πνπ ρνξεγείηαη ζην πιαίζην ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ, ΕΕ L 64, ηηρ , ζελ Άξζξα 4-7 ηνπ Καλνληζκνχ 448/2001, άξζξν 8 ηνπ Καλνληζκνχ 1265/1999 ην νπνίν ηξνπνπνίεζε ην άξζξν Ζ ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗ ηνπ Καλνληζκνχ 1164/1994, άξζξα ηνπ Καλνληζκνχ 1386/2002.Οη δηνξζψζεηο πνπ επηβάιιεη ε Δπηηξνπή ιέγνληαη θαη νξηδφληηεο. 28

30 θαη γηα ηηο νπνίεο κπνξεί λα γίλεη πνζνηηθή απνηίκεζε. ηελ θαηεγνξία απηή αλήθνπλ παξεθβάζεηο ή κέξε απηψλ πνπ απνηεινχλ κε επηιέμηκεο δαπάλεο ή δελ ηεξνχλ ηηο απαηηήζεηο ηεο επξσπατθήο λνκνζεζίαο. β) Γηνξζψζεηο κε παξεθβνιή 51. Δίλαη νη δηνξζψζεηο πνπ επηβάιινληαη φηαλ ν δεκνζηνλνκηθφο ειεγθηήο έρεη εληνπίζεη ζε έλα αληηπξνζσπεπηηθφ δείγκα ζπλαιιαγψλ πνζνηηθνπνηεκέλε παξαηππία γηα ηελ νπνία κπνξεί λα εηθάζεη κε βάζε ηε ινγηθή φηη έρεη μαλαζπκβεί θαη ζε άιιεο παξεθβάζεηο ηνπ ίδηνπ ηχπνπ ή ζε θάπνην κέηξν, πξνηεξαηφηεηα, ππνπξφγξακκα, ή πξφγξακκα. γ) Γηνξζψζεηο θαη απνθνπή. Δίλαη νη δηνξζψζεηο πνπ επηβάιινληαη φηαλ ηα απνηειέζκαηα ησλ ειέγρσλ δελ επηηξέπνπλ ηνλ αθξηβή πξνζδηνξηζκφ ηεο απψιεηαο πφξσλ πνπ έρεη ζπκβεί ζε κία ή πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο παξαηππηψλ κε ηε ρξήζε ζηαηηζηηθψλ ή άιισλ επαιεζεχζηκσλ δεδνκέλσλ. Πην ζπγθεθξηκέλα νη δηνξζψζεηο θαη απνθνπή επηβάιινληαη ζηηο εμήο πεξηπηψζεηο: γα) Όηαλ ε Δπηηξνπή δηαπηζηψλεη αληθαλφηεηα ηνπ θξάηνπο-κέινπο λα δηελεξγήζεη επηηπρψο θάπνηνλ έιεγρν, ν νπνίνο απαηηείηαη είηε ζαθψο ή εκκέζσο απφ θάπνην θαλνληζκφ. γβ) ε πεξίπησζε πνπ ε Δπηηξνπή δηαπηζηψζεη φηη ε εθαξκνγή ησλ κέηξσλ δελ ζπλάδεη κε ηελ επξσπατθή λνκνζεζία. γγ) ε πεξίπησζε πνπ ζηα εζληθά ΓΔ δηαπηζησζνχλ ειιείςεηο ή παξαηππίεο θαη παξφια απηά δελ ιεθζνχλ ηα θαηάιιεια δηνξζσηηθά κέηξα. Οη ζπληειεζηέο πνπ εθαξκφδνληαη ζηελ πεξίπησζε ησλ θαη απνθνπή δηνξζψζεσλ είλαη 52 : i) Έσο 100% εθφζνλ νη ειιείςεηο ηνπ εζληθνχ ΓΔ ή θάπνηα κεκνλσκέλε παξάβαζε είλαη ηφζν ζνβαξέο, ψζηε λα ζπληζηνχλ απφιπηε απνπζία ζπκκφξθσζεο πξνο ηνπο θνηλνηηθνχο θαλφλεο, θαζηζηψληαο έηζη παξάηππεο φιεο ηηο πιεξσκέο. ii) 25% ζε πεξίπησζε πνπ ε πινπνίεζε ηνπ εζληθνχ ΓΔ παξνπζηάδεη ζνβαξέο ειιείςεηο θαη πθίζηαληαη απνδείμεηο γηα εθηεηακέλεο παξαηππίεο θαη ακέιεηεο ζηελ αληηκεηψπηζε παξαηππηψλ ή απάηεο, ή γηα παξαηππίεο ζε κεκνλσκέλε πεξίπησζε πνπ είλαη ζνβαξή ρσξίο φκσο λα αλαηξεί ηελ ελέξγεηα ζην ζχλνιφ ηεο. 51 Βι. επίζεο Δγρεηξίδην Διέγρνπ θαη Διεγθηηθά Πξφηππα γηα ην Γ ΚΠ, ΤΠΟΗΟ (Αξρή Πιεξσκήο θαη ΔΓΔΛ), Αζήλα, Γεθέκβξηνο 2002, ζει. 14, φπνπ αλαθέξνληαη κε ηνλ φξν δηνξζψζεηο κε βάζε πξνβνιή. Πξφθεηηαη αθξηβψο γηα ην ίδην είδνο δηνξζψζεσλ. 52 Βι. Καηεπζπληήξηεο γξακκέο ζρεηηθά κε ηηο αξρέο, ηα θξηηήξηα θαη ηηο ελδεηθηηθέο θιίκαθεο πξνο εθαξκνγή απφ ηηο ππεξεζίεο ηεο Δπηηξνπήο γηα ηνλ θαζνξηζκφ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 39 3 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1260/1999, COM (2001) 476, Βξπμέιιεο

31 iii) 10% εθφζνλ έλα ή πεξηζζφηεξα ζεκειηψδε ζηνηρεία ηνπ ζπζηήκαηνο δελ ιεηηνπξγνχλ ή ιεηηνπξγνχλ ηφζν αλεπαξθψο ή κε ηφζν ρακειή ζπρλφηεηα ψζηε λα είλαη εληειψο αλαπνηειεζκαηηθά φζνλ αθνξά ηνλ θαζνξηζκφ ηεο επηιεμηκφηεηαο αηηήζεσλ ή απνηξνπήο παξαηππηψλ, ή γηα κεκνλσκέλεο παξαηππίεο κέηξηαο ζνβαξφηεηαο ζε ζρέζε πξνο βαζηθά ζηνηρεία ηνπ ζπζηήκαηνο. iv) 5% φηαλ φια ηα ζεκειηψδε ζηνηρεία ηνπ ζπζηήκαηνο ιεηηνπξγνχλ αιιά φρη κε ηελ απαηηνχκελε απφ ηνπο θαλνληζκνχο ζπλάθεηα, ζπρλφηεηα ή βάζνο, ή γηα ιηγφηεξν ζνβαξέο παξαηππίεο ζε κεκνλσκέλεο πξάμεηο φζνλ αθνξά ζεκειηψδε ζηνηρεία. v) 2% εάλ πθίζηαηαη πιήξεο έιιεηςε ιεηηνπξγίαο γηα έλα ή πεξηζζφηεξα δεπηεξεχνληα ζηνηρεία ηνπ ζπζηήκαηνο 53, ή εθφζνλ ε Δπηηξνπή έρεη ελεκεξψζεη ην θξάηνο-κέινο, ρσξίο επηβνιή νπνηαζδήπνηε δηφξζσζεο, ζρεηηθά κε ηελ αλάγθε λα επέιζνπλ βειηηψζεηο ζε δεπηεξεχνληα ζηνηρεία ηνπ ζπζηήκαηνο, πνπ πθίζηαληαη αιιά δελ ιεηηνπξγνχλ ηθαλνπνηεηηθά θαη ην απηφ δελ έρεη αλαιάβεη ηελ αλαγθαία ελέξγεηα. Πξνθεηκέλνπ λα απνθαζίζεη ε Δπηηξνπή ηε δηελέξγεηα δηνξζψζεσλ θαη απνθνπή ζα πξέπεη λα ιάβεη ππφςε θάπνηνπο παξάγνληεο, φπσο ηνλ θίλδπλν απψιεηαο θνλδπιίσλ εμαηηίαο ηνπ αλεπαξθνχο ΓΔ, εάλ ε παξαηππία εληνπίζηεθε ζε κία ή πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο, ηε ζνβαξφηεηα ηεο αλεπάξθεηαο ζε ζρέζε κε ην ζχλνιν ησλ πξνβιεπφκελσλ ειέγρσλ θαη εάλ ε αλεπάξθεηα ζρεηίδεηαη κε ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ ελ γέλεη ή νξηζκέλσλ κφλν ζηνηρείσλ ηνπ. δ) Καζαξέο δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο. Απηέο επηβάιινληαη ζηελ πεξίπησζε πνπ ε Δπηηξνπή θξίλεη φηη ην θξάηνο-κέινο δελ παξείρε επαξθή πιεξνθφξεζε θαη ππνζηήξημε θαηά ηε δηαπίζησζε παξαηππηψλ απφ εζληθά ή θνηλνηηθά ειεγθηηθά ζψκαηα. Δπίζεο απηνχ ηνπ είδνπο νη δηνξζψζεηο επηβάιινληαη φηαλ νη παξαηππίεο νθείινληαη ζε αλεπάξθεηα ηνπ εζληθνχ ΓΔ ή ηεο Γηαρεηξηζηηθήο Αξρήο ή ηεο Αξρήο Πιεξσκήο. ηνηρεία πνπ ιακβάλνληαη ππφςε θαηά ηελ επηβνιή ησλ δηνξζψζεσλ: α) ε πεξίπησζε πνπ ππάξρνπλ δεδνκέλα θαη γηα άιια θξάηε-κέιε ζα πξέπεη λα ππάξρεη ζχγθξηζε απηψλ πξνθεηκέλνπ λα ππάξρεη ίζε κεηαρείξηζε φζνλ αθνξά ηελ εθηίκεζε ησλ πνζψλ ηεο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο. 53 Ζ δηφξζσζε θαηά 2% απμάλεηαη ζε 5% ζε πεξίπησζε πνπ ε ίδηα έιιεηςε φζνλ αθνξά ηε δαπάλε δηαπηζησζεί κεηά ηελ εκεξνκελία ηεο πξψηεο δηφξζσζεο πνπ έρεη επηβιεζεί θαη ην θξάηνο κέινο έρεη παξαιείςεη λα ιάβεη δηνξζσηηθά κέηξα γηα ην ππαίηην κέξνο ηνπ ζπζηήκαηνο κεηά ηελ πξψηε δηφξζσζε. 30

32 β) Ζ δηφξζσζε ζα πξέπεη λα επηβάιιεηαη ζην κέηξν εθείλν ησλ δαπαλψλ πνπ ηίζεηαη ζε θίλδπλν. γ) Ζ δηφξζσζε αθνξά θαηά θαλφλα ηηο δαπάλεο ζε θάπνην κέηξν θαηά ηελ πεξίνδν πνπ θάζε θνξά εμεηάδεηαη, ζπλήζσο έλα νηθνλνκηθφ έηνο. Δμαίξεζε απνηεινχλ νη ζπζηεκαηηθέο παξαηππίεο πνπ θαιχπηνπλ δηάζηεκα κεγαιχηεξν ηνπ ελφο έηνπο. ηελ πεξίπησζε απηή κπνξεί λα επηβιεζνχλ νη δηνξζψζεηο κε αθεηεξία ηελ έλαξμε ηεο εθάζηνηε πξνγξακκαηηθήο πεξηφδνπ. δ) Όηαλ εληνπίδνληαη πνιιαπιέο αλεπάξθεηεο ή παξαηππίεο ζην ίδην ζχζηεκα νη δηνξζψζεηο θαη απνθνπή δελ επηβάιινληαη αζξνηζηηθά, αιιά ιακβάλεηαη ελδεηθηηθά ε πην ζνβαξή αλεπάξθεηα ηνπ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ σο ζεκείν αλαθνξάο. ε) Ζ ζπλδξνκή ησλ Σακείσλ πνπ έρεη θαηαξγεζεί απαγνξεχεηαη λα επαλαρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ πξάμε ή ηηο πξάμεηο πνπ ήηαλ ην αληηθείκελν ηεο δηφξζσζεο. ζη) Σν πνζφ ηεο δηφξζσζεο απνθαζίδεηαη κε βάζε ηελ αξρή ηεο αλαινγηθφηεηαο, ιακβάλνληαο ππφςε ηε θχζε ηεο παξαηππίαο, θαζψο θαη ηελ έθηαζε θαη ηηο δεκνζηνλνκηθέο επηπηψζεηο ησλ ειιείςεσλ πνπ δηαπηζηψζεθαλ ζηα ΓΔ ηνπ θξάηνπο-κέινπο. Μεηά ηελ νινθιήξσζε ησλ ειέγρσλ θαη πξηλ ηελ επηβνιή δηνξζψζεσλ ε Δπηηξνπή αλαζηέιιεη ηηο ελδηάκεζεο πιεξσκέο θαη δεηά απφ ην θξάηνο-κέινο λα ππνβάιεη ηηο παξαηεξήζεηο ηνπ. Δάλ ην θξάηνο έρεη αληηξξήζεηο ζρεηηθά κε ηηο παξαηεξήζεηο πνπ δηαηχπσζε ε Δπηηξνπή, θαιείηαη ζε αθξφαζε απφ απηήλ. ηα πιαίζηα ηεο εηαηξηθήο ζρέζεο, νη δχν πιεπξέο πξνζπαζνχλ λα θαηαιήμνπλ ζε ζπκθσλία εληφο δίκελεο πξνζεζκίαο, κεηά ηελ παξέιεπζε ηεο νπνίαο ην θξάηνο δηαζέηεη αθφκε δχν κελψλ πξνζεζκία γηα ηελ επηβνιή ησλ απαξαίηεησλ δηνξζψζεσλ. Δθφζνλ δελ έρεη επηηεπρζεί ζπκθσλία θαη δελ έρνπλ επηβιεζεί νη ελδεδεηγκέλεο δηνξζψζεηο απφ ην θξάηνο-κέινο, κεηά ην πέξαο ηεο πξνζεζκίαο ε Δπηηξνπή κέζα ζε δηάζηεκα ηξηψλ κελψλ κπνξεί λα απνθαζίζεη ηε κείσζε ηεο πιεξσκήο έλαληη 54 ή ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ αλαγθαίσλ δηνξζψζεσλ, θαηαξγψληαο ηε ζπκκεηνρή ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ ζηε ζπγθεθξηκέλε παξέκβαζε. ηελ πεξίπησζε πνπ ε Δπηηξνπή πξνηείλεη δηνξζψζεηο θαηά παξεθβνιή ή θαη απνθνπή δίλεηαη ε επθαηξία ζην θξάηνο-κέινο λα απνδείμεη φηη 54 Πξφθεηηαη γηα ην πνζνζηφ 7% ηεο ζπκκεηνρήο ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ, πνζφ πνπ θαηαβάιιεη ε Δπηηξνπή ζηελ Αξρή Πιεξσκήο θαηά ηελ πξψηε αλάιεςε ππνρξέσζεο. Σν ζχλνιν ή κέξνο ηεο πιεξσκήο έλαληη επηζηξέθεη ε Αξρή Πιεξσκήο ζηελ Δπηηξνπή εθφζνλ «θακία αίηεζε πιεξσκήο δελ έρεη απνζηαιεί ζηελ Δπηηξνπή εληφο 18 κελψλ απφ ηελ απφθαζή ηεο γηα ηε ρνξήγεζε ζπκκεηνρήο ησλ Σακείσλ, ζχκθσλα κε ην άξζξν 32 2 ηνπ Καλνληζκνχ 1260/

33 ν βαζκφο ζνβαξφηεηαο ηεο παξαηππίαο είλαη κηθξφηεξνο απφ απηφλ πνπ ηζρπξίδεηαη ε Δπηηξνπή. Δπηπιένλ ην θξάηνο-κέινο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα πεξηνξίζεη, ζε ζπλεξγαζία κε ηελ Δπηηξνπή, ην πεδίν ηεο εμέηαζεο ζε έλα κηθξφηεξν πνζνζηφ ή δείγκα ησλ ζρεηηθψλ θαθέισλ. Κάζε νθεηιφκελε επηζηξνθή ζηελ Δπηηξνπή πξαγκαηνπνηείηαη πξηλ απφ ηελ εκεξνκελία ιήμεο πνπ νξίδεηαη ζηελ εληνιή είζπξαμεο πνπ εθδίδεηαη ζχκθσλα κε ην άξζξν 28 ηνπ Καλνληζκνχ εθαξκνγήο ηνπ θνηλνηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ θαη γηα νπνηαδήπνηε θαζπζηέξεζε νθείινληαη ηφθνη ππεξεκεξίαο απφ ηελ εκεξνκελία ιήμεο. εκαληηθφ, ηέινο, είλαη ην γεγνλφο φηη ε δεκνζηνλνκηθή δηφξζσζε δελ απαιιάζζεη ην θξάηνο-κέινο απφ ηελ ππνρξέσζή ηνπ λα επηδηψμεη άιινπ είδνπο αλαθηήζεηο πνζψλ 55. ην ζεκείν απηφ ππελζπκίδεηαη φηη νη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο πνπ εθαξκφδνληαη κε πξσηνβνπιία ηνπ θξάηνπο-κέινπο, ζε αληίζεζε κε απηέο πνπ επηβάιινληαη απφ ηελ Δπηηξνπή, δελ απνηεινχλ θαζαξή κείσζε ηεο θνηλνηηθήο ζπλδξνκήο ζηε ρψξα, θαηά ζπλέπεηα κπνξνχλ λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ ζην πιαίζην ηνπ ίδηνπ ΔΠ. Αλ ν εληνπηζκφο ησλ παξαηππηψλ μεθχγεη απφ ηνπο ειέγρνπο ηνπ θξάηνπο-κέινπο θαη δηαπηζησζεί απφ ηελ Δπηηξνπή, ηφηε νη δηνξζψζεηο ηεο Δπηηξνπήο είλαη πφξνη, πνπ ράλνληαη θαη γηα ην θξάηνο θαη γηα ηνλ ζπλνιηθφ πξνυπνινγηζκφ ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ. Πνιηηηθήο Γεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο ζην πιαίζην ηεο Κνηλήο Γεσξγηθήο Σν ζχζηεκα ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ, εθηφο απφ ηηο δξάζεηο ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ, εθαξκφδεηαη θαη ζηηο δαπάλεο ζην πιαίζην ηεο ΚΓΠ. Ζ ΚΓΠ πεξηιακβάλεη ζεηξά κέηξσλ 56, κε θχξην ζθνπφ ηελ αγξνηηθή αλάπηπμε, ε εμαζθάιηζε ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ησλ νπνίσλ είλαη εμαηξεηηθά ζεκαληηθή. Γεδνκέλεο ηεο δηαθνξεηηθφηεηαο ησλ κέηξσλ απηψλ ζπζηάζεθαλ δχν επξσπατθά γεσξγηθά ηακεία, 55 Π.ρ. δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 38 1 ζηνηρείν ε) ηνπ Καλνληζκνχ 1260/1999 γηα ηνλ δεκνζηνλνκηθφ έιεγρν, ηνπ άξζξνπ 3 1 ηνπ Καλνληζκνχ 448/2001 γηα ηηο δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο πνπ επηβάιινληαη απφ ηα θξάηε κέιε, ή ηνπ άξζξνπ 14 ηνπ Καλνληζκνχ 659/1999 ζρεηηθά κε ηελ αλάθηεζε ηεο θξαηηθήο βνήζεηαο. 56 Αηηηνινγηθέο ζθέςεηο αξηζ. (1), (8), (9), (26), (27), (28), (29) θαη (30) ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1290/2005 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 21 εο Ηνπλίνπ 2005, γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο θνηλήο γεσξγηθήο πνιηηηθήο, ΕΕ L 209, ηηρ , ζελ , φπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηνπο Καλνληζκνχο (ΔΚ) 320/2006 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 20 εο Φεβξνπαξίνπ 2006, ΕΕ L 58, ηηρ , ζελ , (ΔΚ) 378/2007 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 27 εο Μαξηίνπ 2007, ΕΕ L 95, ηηρ , ζελ θαη (ΔΚ) 1437/2007 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 26 εο Ννεκβξίνπ 2007, ΕΕ L 322, ηηρ , ζελ

34 ζπγθεθξηκέλα ην Δπξσπατθφ Γεσξγηθφ Σακείν Δγγπήζεσλ θαη ην Δπξσπατθφ Γεσξγηθφ Σακείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο. Σα κέηξα θαη νη δξάζεηο πνπ απαηηεί ε ΚΓΠ ρξεκαηνδνηνχληαη ελ κέξεη ζην πιαίζην ηεο επηκεξηζκέλεο δηαρείξηζεο. Ζ επζχλε γηα ηνλ έιεγρν ησλ δαπαλψλ ηεο ΚΓΠ εκπίπηεη θαηαξρήλ ζηελ αξκνδηφηεηα ησλ θξαηψλκειψλ, φπσο ζπκβαίλεη θαη ζηε δηαρείξηζε ησλ πφξσλ ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ. Γηα λα δηαζθαιηζηεί ε ρξεζηή νηθνλνκηθή δηαρείξηζε ησλ θνηλνηηθψλ ρξεκαηνδνηηθψλ πφξσλ, ε Δπηηξνπή πξνβαίλεη ζε ελέξγεηεο πνπ απνζθνπνχλ ζηνλ έιεγρν ηεο νξζήο εθαξκνγήο ησλ θαλφλσλ δηαρείξηζεο ησλ ηακείσλ απφ ηηο αξκφδηεο γηα ηηο πιεξσκέο αξρέο ησλ θξαηψλ κειψλ. Μφλν νη νξγαληζκνί πιεξσκψλ πνπ έρνπλ δηαπηζηεπζεί απφ ηα θξάηε-κέιε παξέρνπλ επαξθή ερέγγπα γηα ηε δηελέξγεηα ησλ απαξαίηεησλ ειέγρσλ πξηλ απφ ηε ρνξήγεζε ηεο θνηλνηηθήο ελίζρπζεο ζηνπο δηθαηνχρνπο. Παξάιιεια γηα ηελ πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηνπ θνηλνηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ ηα θξάηε-κέιε ζεζπίδνπλ κέηξα ψζηε λα βεβαηψλνληαη γηα ηελ πξαγκαηηθή θαη νξζή εθηέιεζε ησλ πξάμεσλ πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ηα ηακεία, λα πξνιακβάλνπλ θαη λα αληηκεησπίδνπλ απνηειεζκαηηθά θάζε παξαηππία πνπ δηαπξάηηεηαη απφ δηθαηνχρν. Καηά ζπλέπεηα ηα θξάηε-κέιε 57 εμαθξηβψλνπλ ηελ πξαγκαηηθή εθηέιεζε θαη ηελ θαλνληθφηεηα ησλ πξάμεσλ, απνηξέπνπλ θαη δηψθνπλ ηηο παξαηππίεο θαη αλαθηνχλ ηα πνζά πνπ απσιέζζεζαλ εμαηηίαο παξαηππηψλ ή ακέιεηαο. Σν αξγφηεξν δχν κήλεο κεηά ηε ιήμε ηνπ θάζε ηξηκήλνπ, θνηλνπνηνχλ κε ιεπηνκέξεηεο ζηελ Δπηηξνπή φιεο ηηο παξαηππίεο πνπ απνηέιεζαλ ην αληηθείκελν πξψηεο δηνηθεηηθήο ή δηθαζηηθήο δηαπίζησζεο, ηδίσο αλ ππάξρνπλ ππφλνηεο απάηεο. Δπίζεο θάζε θξάηνο-κέινο ελεκεξψλεη άκεζα ηελ Δπηηξνπή θαη, ελδερνκέλσο, ηα ππφινηπα ελδηαθεξφκελα θξάηεκέιε, γηα φιεο ηηο δηαπηζησζείζεο ή εηθαδφκελεο παξαηππίεο, εθφζνλ ππάξρεη θφβνο φηη ελδέρεηαη λα έρνπλ ζχληνκα επηπηψζεηο εθηφο ηνπ εδάθνπο ηνπ, ή πεξηέρνπλ ζηνηρεία γηα ηε ρξεζηκνπνίεζε λέαο εζθαικέλεο πξαθηηθήο. Δθηφο απηψλ, ηα θξάηε ελεκεξψλνπλ ηελ Δπηηξνπή, ην ζπληνκφηεξν δπλαηφ, γηα εθζέζεηο κε αλαιπηηθά ζηνηρεία γηα ηελ θίλεζε ή εγθαηάιεηςε δηαδηθαζηψλ επηβνιήο δηνηθεηηθψλ ή πνηληθψλ θπξψζεσλ γηα ηηο θνηλνπνηεζείζεο παξαηππίεο, θαζψο θαη γηα ηα θχξηα απνηειέζκαηα ησλ δηαδηθαζηψλ απηψλ 58. Γη απηφ ην ιφγν ζέηνπλ ζε εθαξκνγή έλα απνηειεζκαηηθφ 57 Άξζξo 9 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1290/ Καλνληζκφο (ΔΚ) 1848/2006 ηεο Δπηηξνπήο ηεο 14 εο Γεθεκβξίνπ 2006, ζρεηηθά κε ηηο παξαηππίεο θαη ηελ αλάθηεζε ησλ αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ ζηα πιαίζηα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ηεο θνηλήο γεσξγηθήο πνιηηηθήο θαη ηεο νξγάλσζεο ζπζηήκαηνο πιεξνθφξεζεο ζηνλ ηνκέα απηφ θαζψο θαη ηελ θαηάξγεζε ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΟΚ) 595/91 (άξζξα 3, 4, 5, 6 θαη 7), ΕΕ L 355, ηηρ , ζελ Δάλ νη παξαηππίεο αθνξνχλ πνζά θνηλνηηθήο ρξεκαηνδφηεζεο θαηψηεξα ησλ , ηα θξάηε 33

35 ΓΔ. Ζ Δπηηξνπή εμαθξηβψλεη ηελ χπαξμε θαη ηελ εχξπζκε ιεηηνπξγία ηνπ ζπζηήκαηνο απηνχ θαη ζε πεξηπηψζεηο ειιείςεσλ, κεηψλεη ή αλαζηέιιεη ην ζχλνιν ή κέξνο ησλ ελδηάκεζσλ πιεξσκψλ θαη επηβάιιεη ηηο απαηηνχκελεο δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο. Δάλ νη δειψζεηο θαη ηα ζηνηρεία δελ επηηξέπνπλ ζηελ Δπηηξνπή λα δηαπηζηψζεη φηη ε δέζκεπζε ησλ θνλδπιίσλ είλαη ζχκθσλε κε ηνπο ηζρχνληεο θνηλνηηθνχο θαλφλεο, δεηά απφ ηα θξάηε-κέιε ζπκπιεξσκαηηθά ζηνηρεία 59. Δάλ ηα θξάηε δελ απαληήζνπλ ή ε απάληεζή ηνπο δελ είλαη ηθαλνπνηεηηθή θαη ε Δπηηξνπή νδεγεζεί ζην ζπκπέξαζκα φηη έρεη γίλεη αληηθαλνληθή ρξήζε ησλ θνηλνηηθψλ θνλδπιίσλ ή έρεη ζεκεησζεί ππέξβαζε δεκνζηνλνκηθνχ αλσηάηνπ νξίνπ, ηφηε δχλαηαη λα κεηψζεη ή λα αλαζηείιεη πξνζσξηλά ηηο κεληαίεο πιεξσκέο πξνο ην θξάηνο-κέινο ελεκεξψλνληάο ην ζρεηηθά θαη ηεξψληαο ηελ αξρή ηεο αλαινγηθφηεηαο. Μείσζε ή αλαζηνιή 60 ησλ πιεξσκψλ ζε εηδηθέο πεξηπηψζεηο απφ ηελ Δπηηξνπή επηηξέπεηαη εθφζνλ πιεξνχληαη νη αθφινπζνη φξνη: α) έλα ή πεξηζζφηεξα βαζηθά ζηνηρεία ηνπ εθάζηνηε εζληθνχ ΓΔ, είηε δελ πθίζηαληαη, είηε δελ εθαξκφδνληαη νπζηαζηηθά, φπσο ππνδειψλεη ε ζνβαξφηεηα ή ε επαλάιεςε ησλ δηαπηζηνχκελσλ ειιείςεσλ, β) νη ειιείςεηο είλαη ζπλερείο θαη απνηεινχλ ηελ αηηία δχν ηνπιάρηζηνλ εθδνζεηζψλ απνθάζεσλ κε ηηο νπνίεο νη δαπάλεο ηνπ ελδηαθεξφκελνπ θξάηνπο-κέινπο απνθιείνληαη απφ ηελ θνηλνηηθή ρξεκαηνδφηεζε, γ) ε Δπηηξνπή δηαπηζηψλεη φηη ην ελδηαθεξφκελν θξάηνο-κέινο δελ έρεη εθαξκφζεη ηηο ζπζηάζεηο γηα ηελ επαλφξζσζε ηεο θαηάζηαζεο θαη δελ είλαη ζε ζέζε λα ην πξάμεη ζην άκεζν κέιινλ, δ) εάλ νη δαπάλεο θαηαβιεζνχλ απφ ην θξάηνο-κέινο εθηφο ησλ θαζνξηζκέλσλ πξνζεζκηψλ (ΔΓΣΔ) 61. κέιε δηαβηβάδνπλ ζηελ Δπηηξνπή ηηο πιεξνθνξίεο πνπ πξνβιέπνληαη ζηα άξζξα 3 θαη 5 κφλν εάλ ε Δπηηξνπή ηηο έρεη δεηήζεη ξεηά. 59 Άξζξν 17 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1290/ Άξζξν 1 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1437/2007, κε ην νπνίν πξνζηέζεθε άξζξν 17 α ζηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 1290/ Άξζξν 9 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 883/2006 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 21 εο Ηνπλίνπ 2006, ζρεηηθά κε ηηο ιεπηνκέξεηεο εθαξκνγήο ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1290/2005 ηνπ πκβνπιίνπ ζε φ,ηη αθνξά ηελ ηήξεζε ησλ ινγαξηαζκψλ ησλ νξγαληζκψλ πιεξσκψλ ηηο δειψζεηο δαπαλψλ θαη εζφδσλ θαη ηνπο φξνπο επηζηξνθήο ησλ δαπαλψλ ζην πιαίζην ηνπ Δπξσπατθνχ Γεσξγηθνχ Σακείνπ Δγγπήζεσλ θαη ηνπ Δπξσπατθνχ Γεσξγηθνχ Σακείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο, ΕΕ L 171, ηηρ , ζελ , φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 1305/2007 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 7 εο Ννεκβξίνπ 2007, ΕΕ L 290, ηηρ , ζελ

36 Πξηλ ιάβεη ηελ απφθαζή ηεο ε Δπηηξνπή θνηλνπνηεί ζην θξάηνο-κέινο ηελ πξφζεζή ηεο θαη ην θαιεί λα αληηδξάζεη εληφο εχινγεο πξνζεζκίαο, αλάινγεο πξνο ηε ζνβαξφηεηα ηνπ πξνβιήκαηνο. Δηδηθά γηα ην ΔΓΣΔ 62 ηα πνζά πνπ αλαθηψληαη σο επαθφινπζν παξαηππηψλ ή ακέιεηαο θαη νη ηφθνη ηνπο θαηαβάιινληαη ζηνπο νξγαληζκνχο πιεξσκψλ. Καηά ηελ θαηαβνιή ζηνλ θνηλνηηθφ πξνυπνινγηζκφ ην θξάηνο-κέινο δχλαηαη λα παξαθξαηεί ην 20% ησλ πνζψλ γηα ηα έμνδα αλάθηεζεο ζηα νπνία ππεβιήζε, εθηφο αλ ηα πξνο αλάθηεζε πνζά απνδίδνληαη ζε ζθάικα δηνηθεηηθψλ ππεξεζηψλ ή νξγαληζκψλ. Ζ Δπηηξνπή κπνξεί λα θαηαινγίζεη ζην θξάηνο-κέινο ηα πξνο αλάθηεζε πνζά εθφζνλ απηφ δελ θίλεζε φιεο ηηο δηνηθεηηθέο ε δηθαζηηθέο δηαδηθαζίεο κε ζθνπφ ηελ αλάθηεζή ηνπο, ή εάλ ππήξμαλ αδηθαηνιφγεηεο θαζπζηεξήζεηο. Δάλ ε αλάθηεζε δελ πξαγκαηνπνηεζεί εληφο ηεζζάξσλ εηψλ απφ ηελ εκεξνκελία ηεο πξψηεο πξάμεο δηαπίζησζεο ή νθηψ εηψλ εάλ εθθξεκεί πξνζθπγή ζηα εζληθά δηθαζηήξηα, νη νηθνλνκηθέο ζπλέπεηεο ηεο έιιεηςεο αλάθηεζεο βαξχλνπλ θαηά 50% ηνλ θνηλνηηθφ πξνυπνινγηζκφ θαη θαηά 50% ην εκπιεθφκελν θξάηνο-κέινο. Χζηφζν εάλ νη ιφγνη ηεο κε εκπξφζεζκεο αλάθηεζεο δελ κπνξνχλ λα απνδνζνχλ ζην θξάηνο θαη ην πξνο αλάθηεζε πνζφ ππεξβαίλεη ηα ε Δπηηξνπή κπνξεί λα παξαηείλεη ηηο ζρεηηθέο πξνζεζκίεο. Οη δηαδηθαζίεο αλάθηεζεο πνπ εθαξκφδνληαη απφ ηα θξάηε-κέιε κπνξνχλ λα έρνπλ σο απνηέιεζκα ηελ πνιχρξνλε θαζπζηέξεζε ησλ αλαθηήζεσλ, ρσξίο λα είλαη θαζφινπ βέβαην φηη απηέο ζα εθηειεζηνχλ, Δπίζεο, ηα έμνδα πνπ ζπλεπάγνληαη νη δηαδηθαζίεο απηέο κπνξνχλ λα είλαη δπζαλάινγα πξνο ηηο πξαγκαηνπνηνχκελεο ή εθηθηέο εηζπξάμεηο. Γηα ην ιφγν απηφ θαη ζε δεφλησο αηηηνινγεκέλεο πεξηπηψζεηο ηα θξάηε-κέιε κπνξνχλ λα κελ επηδηψμνπλ αλάθηεζε. Ζ απφθαζε απηή ιακβάλεηαη κφλν: α) εάλ ην ζχλνιν ησλ εμφδσλ αλάθηεζεο ππεξβαίλεη ην πξνο αλάθηεζε πνζφ, β) εάλ ε αλάθηεζε είλαη αδχλαηε ιφγσ αθεξεγγπφηεηαο ησλ λνκηθψο ππεχζπλσλ γηα ηελ παξαηππία, δηαπηζησκέλεο θαη αλαγλσξηζκέλεο απφ ην εζληθφ δίθαην. Αθφκε θαη ηφηε βέβαηα ε Δπηηξνπή κπνξεί λα απνθαζίζεη λα απνθιείζεη απφ ηελ θνηλνηηθή ρξεκαηνδφηεζε ηα πνζά πνπ θαηαινγίζηεθαλ ζηνλ θνηλνηηθφ πξνυπνινγηζκφ εθφζνλ δηαπηζηψζεη φηη νη παξαηππίεο ή ε απνπζία αλάθηεζεο 62 Άξζξν 32 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1290/

37 νθείινληαη ζε ζθάικαηα ππεξεζηψλ ή νξγαληζκψλ ησλ θξαηψλ-κειψλ, ή φηη νη ιφγνη πνπ επηθαιείηαη ην θξάηνο-κέινο δελ επαξθνχλ γηα λα δηθαηνινγήζνπλ ηε κε αλάθηεζε. Δηδηθά γηα ην ΔΓΣΑΑ 63 ρξεζηκνπνηείηαη ν φξνο «δεκνζηνλνκηθέο επαλνξζψζεηο». πγθεθξηκέλα, πξνβιέπεηαη φηη ηα θξάηε-κέιε επηβάιινπλ ηηο επαλνξζψζεηο, πνπ απνηεινχλ ζπλέπεηα ηεο δηαπίζησζεο παξαηππηψλ ή ακέιεηαο ζηηο πξάμεηο ή ζηα πξνγξάκκαηα αγξνηηθήο αλάπηπμεο, αθπξψλνληαο ην ζχλνιν ή ην κέξνο ηεο αληίζηνηρεο θνηλνηηθήο ρξεκαηνδφηεζεο, ιακβάλνληαο ππφςε ην είδνο θαη ηε ζνβαξφηεηα ησλ παξαηππηψλ θαζψο θαη ηελ νηθνλνκηθή δεκία ηνπ ΔΓΣΑΑ. Οη επαλνξζψζεηο απηέο θνηλνπνηνχληαη ζηελ Δπηηξνπή. Σα πνζά ηεο θνηλνηηθήο ρξεκαηνδφηεζεο πνπ αθπξψλεηαη, ηα αλαθηψκελα πνζά θαη νη ηφθνη επαλαδηαηίζεληαη ζην ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα, αιιά κπνξνχλ λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ κφλν γηα πξάμεηο πνπ πξνβιέπνληαη ζην ίδην πξφγξακκα αγξνηηθήο αλάπηπμεο θαη φρη γηα εθείλεο πνπ απνηέιεζαλ ην αληηθείκελν ηεο επαλφξζσζεο. Καηά ηα ινηπά ηζρχνπλ φζα αλαθέξζεθαλ θαη γηα ην ΔΓΣΔ. Με ηελ επηθχιαμε ησλ ειέγρσλ πνπ δηελεξγνχλ ηα θξάηε κέιε, ε Δπηηξνπή κπνξεί λα νξγαλψλεη επηηφπηνπο 64 ειέγρνπο κε ζθνπφ λα εμαθξηβψλεη ηε ζπκκφξθσζε ησλ δηνηθεηηθψλ πξαθηηθψλ πξνο ηνπο θνηλνηηθνχο θαλφλεο, ηελ χπαξμε ησλ αλαγθαίσλ δηθαηνινγεηηθψλ εγγξάθσλ θαη ηνπο φξνπο εθηέιεζεο θαη επαιήζεπζεο ησλ ρξεκαηνδνηνχκελσλ πξάμεσλ. Δθφζνλ ε Δπηηξνπή δηαπηζηψζεη ηειηθά φηη νη δαπάλεο δελ πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζχκθσλα κε ηνπο θνηλνηηθνχο θαλφλεο απνθαζίδεη ηη πνζά πξέπεη λα απνθιεηζηνχλ απφ ηελ θνηλνηηθή ρξεκαηνδφηεζε, κε γλψκνλα ηελ έθηαζε ηεο έιιεηςεο ζπκκφξθσζεο πνπ δηαπίζησζε. Πξηλ φκσο απφ απηή ηελ απφθαζε ηα απνηειέζκαηα ησλ ειέγρσλ ηεο Δπηηξνπήο θαη νη απαληήζεηο ηνπ ελδηαθεξφκελνπ θξάηνπο-κέινπο θνηλνπνηνχληαη εγγξάθσο θαη, θαηφπηλ, ηα δχν κέξε επηρεηξνχλ λα θαηαιήμνπλ ζε ζπκθσλία γηα ηα κέηξα πνπ πξέπεη λα ιεθζνχλ. Δάλ δελ επηηεπρζεί ζπκθσλία, ην θξάηνο-κέινο δχλαηαη λα δεηήζεη, εληφο ηεζζάξσλ κελψλ, ηελ έλαξμε δηαδηθαζίαο ζπκβηβαζκνχ ησλ αληίζηνηρσλ ζέζεσλ. Σα απνηειέζκαηα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο αλαθνηλψλνληαη κε έθζεζε πξνο ηελ Δπηηξνπή, ε νπνία ηα εμεηάδεη, πξηλ απνθαζίζεη λα απνξξίςεη ελδερνκέλσο ηε ρξεκαηνδφηεζε. Απφ ηελ φιε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη θαζίζηαηαη πξνθαλέο φηη ηα θξάηεκέιε νθείινπλ λα αλαιακβάλνπλ πιήξσο θαη νπζηαζηηθά ηελ επζχλε ησλ πιεξσκψλ 63 Άξζξν 33 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1290/ Άξζξν 37 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1290/

38 θαη ησλ ειέγρσλ ηεο δηαρείξηζεο ησλ θνηλνηηθψλ πφξσλ. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ε Δπηηξνπή, νθείιεη λα επαιεζεχεη ηηο ζπλζήθεο ππφ ηηο νπνίεο έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί νη πιεξσκέο θαη νη έιεγρνη θαη λα ρξεκαηνδνηεί δαπάλεο κφλν εάλ νη ζπλζήθεο απηέο παξέρνπλ φια ηα απαηηνχκελα ερέγγπα ζπκθσλίαο πξνο ηνπο θνηλνηηθνχο θαλφλεο 65. Σν ζχζηεκα επηβνιήο δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ ζηα πιαίζηα ηεο Έλσζεο είλαη δνκεκέλν θαηά ηέηνην ηξφπν, ψζηε λα παξέρεη αζθαιηζηηθέο δηθιείδεο ζην θξάηνοκέινο, θαζηζηψληαο ην έηζη έλαλ ηζφηηκν εηαίξν απέλαληη ζηελ Δπηηξνπή, θξηλφκελν κε ηα ίδηα κέηξα θαη ζηαζκά κε ηα ππφινηπα. Δίλαη επνκέλσο εμαηξεηηθήο ζεκαζίαο ε νπζηαζηηθή δηαθάλεηα θαη ε ακνηβαία βνήζεηα κεηαμχ θξαηψλ-κειψλ θαη Δπηηξνπήο πξνθεηκέλνπ λα επηηπγράλνληαη ηα θαιχηεξα ειεγθηηθά αιιά θαη δηαρεηξηζηηθά απνηειέζκαηα θαη ε φζν ην δπλαηφλ πιεξέζηεξε απνξξφθεζε ησλ θνηλνηηθψλ θνλδπιίσλ Γεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο ζηελ ηέηαξηε πξνγξακκαηηθή πεξίνδν. ην ζηξαηεγηθφ πιαίζην αλαθνξάο γηα ηελ πξνγξακκαηηθή πεξίνδν ζεζπίδνληαη λένη θαλνληζκνί γηα ηε δηαρείξηζε ησλ παξεκβάζεσλ ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ θαη επέξρνληαη πνιιέο θαη ζεκαληηθέο αιιαγέο ζηελ ίδηα ηε θχζε απηψλ, αιιά θαη ζηνλ ηξφπν δηαλνκήο ησλ θνηλνηηθψλ θνλδπιίσλ ζηα θξάηε-κέιε. Ο Καλνληζκφο (ΔΚ) 1083/ πεξηιακβάλεη, ζηα άξζξα 58, θαη 91-92, λέεο δηαηάμεηο γηα ηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ θαη ηελ αλαζηνιή πιεξσκψλ θαη, ζηα άξζξα , λέεο δηαηάμεηο γηα ηηο δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο. Σα ΓΔ πνπ ζπγθξνηνχληαη απφ ηα θξάηε-κέιε εμαζθαιίδνπλ: α) ηνλ θαζνξηζκφ ησλ αξκνδηνηήησλ ησλ ελδηάκεζσλ θνξέσλ ζηνπο ηνκείο ηεο δηαρείξηζεο θαη ηνπ ειέγρνπ, β) ηε ζπκκφξθσζε πξνο ηελ αξρή ηνπ δηαρσξηζκνχ ησλ αξκνδηνηήησλ θαη ζην εζσηεξηθφ ησλ ελ ιφγσ θνξέσλ, γ) ηελ νξζφηεηα θαη ηελ θαλνληθφηεηα ησλ δαπαλψλ, 65 Αηηηνινγηθή ζθέςε αξηζ. (5) ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1258/1999 ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 17 εο Μαΐνπ 1999, πεξί ρξεκαηνδνηήζεσο ηεο θνηλήο γεσξγηθήο πνιηηηθήο, ΕΕ L 160, ηηρ , ζελ Καλνληζκφο (ΔΚ) 1083/2006 ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 11 εο Ηνπιίνπ 2006, πεξί θαζνξηζκνχ γεληθψλ δηαηάμεσλ γηα ην Δπξσπατθφ Σακείν Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο, ην Δπξσπατθφ Κνηλσληθφ Σακείν θαη ην Σακείν πλνρήο θαη ηελ θαηάξγεζε ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1260/1999, ΕΕ L 210, ηηρ , ζελ

39 δ) ηελ αμηνπηζηία ζηα ζπζηήκαηα ινγηζηηθήο παξαθνινχζεζεο, ζχληαμεο ειεθηξνληθψλ νηθνλνκηθψλ εθζέζεσλ, αλάζεζεο εθηέιεζεο θαζεθφλησλ απφ έλαλ θνξέα ζε άιιν θαη αλάθηεζεο αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ απφ παξαηππίεο, ε) ηελ επαξθή δηαδξνκή ειέγρνπ. Σα θξάηε-κέιε είλαη θαη πάιη πξσηαξρηθά αξκφδηα γηα ηε δηαρείξηζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ επηρεηξεζηαθψλ πξνγξακκάησλ δηαζθαιίδνληαο φηη ηα ΓΔ έρνπλ νξγαλσζεί ζχκθσλα κε ην θαλνληζηηθφ πιαίζην θαη ιεηηνπξγνχλ νπζηαζηηθά, πξνιακβάλνληαο, εληνπίδνληαο θαη δηνξζψλνληαο παξαηππίεο, αλαθηψληαο αρξεσζηήησο θαηαβιεζέληα πνζά θαη θξαηψληαο ελήκεξε ηελ Δπηηξνπή γηα θάζε ελέξγεηα. Σν αξγφηεξν κέρξη ηε ζπκπιήξσζε έηνπο απφ ηελ έγθξηζε θάζε ΔΠ ηα θξάηε-κέιε ππνβάιινπλ ζηελ Δπηηξνπή πεξηγξαθή ησλ ζπζηεκάησλ θαη έθζεζε κε ηα απνηειέζκαηα αμηνιφγεζεο ηεο ζέζπηζεο θαη ηεο ζπκκφξθσζήο ηνπο κε ηνπο θνηλνηηθνχο θαλφλεο, θαζψο θαη ην εάλ ππάξρνπλ νπνηεζδήπνηε επηθπιάμεηο θαη δηνξζσηηθά κέηξα πξνο πινπνίεζε. Δπίζεο δειψλνπλ ακέζσο ζηελ Δπηηξνπή ή θαη ζε άιια ελδηαθεξφκελα θξάηε-κέιε ηπρφλ παξαηππίεο εάλ ππάξρνπλ θφβνη φηη απηέο κπνξεί πνιχ ζχληνκα λα έρνπλ αληίθηππν εθηφο ηεο επηθξάηεηάο ηνπο ή απνθαιχπηνπλ ηε ρξήζε λέαο αληηθαλνληθήο πξαθηηθήο 67. Ζ Δπηηξνπή, ζπλεξγαδφκελε κε ηηο ειεγθηηθέο αξρέο ησλ θξαηψλ-κειψλ, δηαζθαιίδεη φηη ηα ζπζηήκαηα ιεηηνπξγνχλ νκαιά θαηά ηε δηάξθεηα πινπνίεζεο ησλ επηρεηξεζηαθψλ πξνγξακκάησλ. Γηα ην ιφγν απηφ κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεί θαη επηηφπηνπο ινγηζηηθνχο ειέγρνπο κε ηε ζπκκεηνρή θαη ηνπ θξάηνπο-κέινπο ή λα δεηά απεπζείαο ηελ πξαγκαηνπνίεζή ηνπο απφ απηφ. Δπίζεο βάζεη ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ θνηλνπνηνχληαη ζε απηή, κπνξεί λα ζπληάζζεη εθζέζεηο θαη λα αλαπηχζζεη ζπζηήκαηα έγθαηξεο πξνεηδνπνίεζεο γηα ηνλ απνηειεζκαηηθφηεξν εληνπηζκφ ησλ θηλδχλσλ 68. Σέινο, ε Δπηηξνπή ελεκεξψλεη ηαθηηθά ηα θξάηε-κέιε ζρεηηθά κε ην κέγεζνο ησλ θνλδπιίσλ πνπ εκπιέθνληαη ζηηο παξαηππίεο, νη νπνίεο απνθαιχθζεθαλ θαζψο θαη κε ηηο δηάθνξεο θαηεγνξίεο παξαηππηψλ, αλαιπκέλσλ θαηά είδνο θαη αξηζκφ Άξζξν 29 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1828/2006 ηεο Δπηηξνπήο ηεο 8 εο Γεθεκβξίνπ 2006, γηα ηε ζέζπηζε θαλφλσλ ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1083/2006 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί θαζνξηζκνχ γεληθψλ δηαηάμεσλ γηα ην Δπξσπατθφ Σακείν Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο, ην Δπξσπατθφ Κνηλσληθφ Σακείν θαη ην Σακείν πλνρήο θαη ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1080/2006 ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ γηα ην Δπξσπατθφ Σακείν Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο, ΕΕ L 371, ηηρ , ζελ Άξζξν 34 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1828/ Άξζξν 35 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1828/

40 ε πεξηπηψζεηο φπνπ ε έθζεζε εζληθνχ ή θνηλνηηθνχ θνξέα ινγηζηηθνχ ειέγρνπ πεξηέρεη ελδείμεηο ζεκαληηθψλ ειαηησκάησλ ζηε ιεηηνπξγία ησλ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ, ή εάλ ν θχξηνο δηαηάθηεο πξέπεη λα πξαγκαηνπνηήζεη πξφζζεηεο επαιεζεχζεηο, χζηεξα απφ πιεξνθνξίεο φηη νη δαπάλεο πνπ πεξηέρνληαη ζε κηα πηζηνπνηεκέλε δήισζε δαπαλψλ ζπλδένληαη κε ζνβαξή παξαηππία, πνπ δελ έρεη επαλνξζσζεί, κπνξεί λα δηαθφπηεηαη ε πξνζεζκία πιεξσκήο. Ζ δηαθνπή απηή παχεη κφιηο ην θξάηνο ιάβεη ηα αλαγθαία κέηξα. Δπίζεο ην ζχλνιν ή κέξνο ησλ ελδηάκεζσλ πιεξσκψλ, κπνξεί λα αλαζηέιιεηαη απφ ηελ Δπηηξνπή, αθνχ ην θξάηνο-κέινο ππνβάιεη ηηο παξαηεξήζεηο ηνπ, ζηελ πεξίπησζε πνπ ππάξρνπλ ζνβαξέο ειιείςεηο ζην ΓΔ, πνπ επεξεάδνπλ ηελ αμηνπηζηία ηεο δηαδηθαζίαο γηα ηελ πηζηνπνίεζε ησλ πιεξσκψλ θαη γηα ηηο νπνίεο δελ έρνπλ ιεθζεί δηνξζσηηθά κέηξα, ή εάλ δαπάλε πνπ πεξηιακβάλεηαη ζε πηζηνπνηεκέλε δήισζε δαπαλψλ έρεη ζρέζε κε ζνβαξή παξαηππία πνπ δελ έρεη δηνξζσζεί, ή ηέινο εάλ έλα θξάηνο-κέινο έρεη πξνβεί ζε ζνβαξή παξάβαζε ησλ ππνρξεψζεσλ δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ πνπ έρεη αλαιάβεη. Ζ Δπηηξνπή ζέηεη ηέξκα ζηελ αλαζηνιή φηαλ ην θξάηνο-κέινο ιάβεη ηα απαξαίηεηα κέηξα. ε αληίζεηε πεξίπησζε ε Δπηηξνπή κπνξεί λα ιάβεη ηελ απφθαζε λα αθπξψζεη ην ζχλνιν ή κέξνο ηεο θνηλνηηθήο ζπλεηζθνξάο ζην επηρεηξεζηαθφ πξφγξακκα, ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ. Καη ζηελ πξνγξακκαηηθή πεξίνδν ηα θξάηε-κέιε είλαη εθείλα πνπ θέξνπλ πξψηα ηελ ζρεηηθή επζχλε γηα ηε δηελέξγεηα ησλ απαηηνχκελσλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ, φζνλ αθνξά ηηο κεκνλσκέλεο ή ζπζηεκηθέο παξαηππίεο πνπ δηαπηζηψλνληαη ζε πξάμεηο ή ΔΠ. Οη δηνξζψζεηο πνπ δηελεξγνχληαη απφ ην θξάηνο ζπλίζηαληαη ζηελ αθχξσζε ηνπ ζπλφινπ ή ηνπ κέξνπο ηεο δεκφζηαο ζπλεηζθνξάο ηνπ ΔΠ, ιακβάλνληαο ππφςε ηε θχζε θαη ηε ζνβαξφηεηα ησλ παξαηππηψλ θαη ηελ νηθνλνκηθή απψιεηα ηνπ Σακείνπ. Ζ αθπξσζείζα ζπλεηζθνξά δελ επηηξέπεηαη λα επαλαρξεζηκνπνηεζεί γηα ηηο ζπγθεθξηκέλεο πξάμεηο θαη εάλ πξφθεηηαη γηα ζπζηεκηθή παξαηππία γηα ηηο πθηζηάκελεο πξάμεηο ζην ζχλνιν ή κέξνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ άμνλα πξνηεξαηφηεηαο. Ζ Δπηηξνπή επίζεο κπνξεί λα πξνβαίλεη ζε δηνξζψζεηο φηαλ, κεηά ηε δηεμαγσγή ηεο αλαγθαίαο εμέηαζεο, ζπκπεξαίλεη φηη: α) ππάξρεη ζνβαξή έιιεηςε ζην ΓΔ, ή νπνία έζεζε ζε θίλδπλν ηελ ήδε θαηαβιεζείζα θνηλνηηθή ζπλεηζθνξά ζην πξφγξακκα, β) νη δαπάλεο ζηελ πηζηνπνηεκέλε δήισζε δαπαλψλ είλαη παξάηππεο θαη δελ δηνξζψζεθαλ απφ ην θξάηνο-κέινο, 39

41 γ) ην θξάηνο-κέινο δελ ζπκκνξθψζεθε κε ηε δηθή ηνπ ππνρξέσζε λα επηβάιεη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο. Ζ Δπηηξνπή ζηεξίδεη ηηο δηνξζψζεηο ζε δηαπηζησλφκελεο επηκέξνπο πεξηπηψζεηο παξαηππηψλ, ιακβάλνληαο ππφςε ηε ζπζηεκηθή θχζε ηεο παξαηππίαο πξνθεηκέλνπ λα θαζνξίζεη εάλ ζα πξέπεη λα εθαξκνζηεί θαη' απνθνπή δηφξζσζε ή δηφξζσζε θαηά παξέθηαζε. Δπηπξφζζεηα φηαλ έλα θξάηνο-κέινο δελ ηεξεί ηηο ππνρξεψζεηο πνπ πξνβιέπνληαη ζρεηηθά κε ηηο ελδηάκεζεο επαιεζεχζεηο πξνζζεηηθφηεηαο γηα ην ζηφρν «χγθιηζε» 70, ε Δπηηξνπή κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεί δηφξζσζε, ην πνζνζηφ ηεο νπνίαο ππνινγίδεηαη 71 κε ηελ αθαίξεζε ηξηψλ πνζνζηηαίσλ κνλάδσλ απφ ηε δηαθνξά κεηαμχ ηνπ ζπκθσλεκέλνπ επηπέδνπ ζηφρνπ θαη ηνπ επηπέδνπ πνπ επηηεχρζεθε εθθξαδφκελνπ σο πνζνζηνχ επί ηνπ ζπκθσλεκέλνπ επηπέδνπ ζηφρνπ θαη ζηε ζπλέρεηα ην ππφινηπν δηαηξείηαη δηα ηνπ 10. Δάλ ε αλσηέξσ δηαθνξά είλαη 3% ή κηθξφηεξε, δελ επηβάιιεηαη θακία δεκνζηνλνκηθή δηφξζσζε. Ζ δεκνζηνλνκηθή δηφξζσζε δελ ππεξβαίλεη ην 5% ηνπ πνζνχ πνπ ρνξεγείηαη ζην θξάηνο-κέινο απφ ην δηαζξσηηθφ ηακείν ζην πιαίζην ηνπ ζηφρνπ ζχγθιηζεο γηα φιε ηελ πεξίνδν πξνγξακκαηηζκνχ. Πξηλ ιάβεη απφθαζε γηα ηε δηφξζσζε, ε Δπηηξνπή ελεκεξψλεη ην θξάηνο-κέινο ζρεηηθά κε ηα πξνζσξηλά ζπκπεξάζκαηά ηεο, δεηψληαο ηνπ λα δηαηππψζεη ζρφιηα εληφο δηκήλνπ. Δάλ απηφ δελ ηα απνδέρεηαη θαιείηαη ζε αθξφαζε απφ ηελ Δπηηξνπή θαηά ηε δηάξθεηα ηεο νπνίαο ηα δχν κέξε ζπλεξγάδνληαη ζηεξηδφκελα ζηελ εηαηξηθή ζρέζε θαη πξνζπαζνχλ λα επηηχρνπλ ζπκθσλία. Δάλ απηή δελ επηηεπρζεί, ε Δπηηξνπή ιακβάλεη απφθαζε γηα ηε δηφξζσζε εληφο έμη κελψλ απφ ηελ αθξφαζε ή ηελ πξνζθιεηήξηα απηήο επηζηνιή. Καηά ηα ινηπά νη δηαδηθαζίεο είλαη ίδηεο κε ηηο ηζρχνπζεο γηα ην Γ ΚΠ. 70 Άξζξα 99 5 θαη 15 4 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1083/ Άξζξν 38 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1828/

42 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΡΗΣΟ Ζ ΠΔΡΗΠΣΧΖ ΣΖ ΔΛΛΑΓΑ ΜΔΡΟ ΠΡΧΣΟ ΣΟ ΔΛΛΖΝΗΚΟ ΝΟΜΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ ΚΑΗ ΣΟ ΔΘΝΗΚΟ ΤΣΖΜΑ ΓΖΜΟΗΟΝΟΜΗΚΧΝ ΓΗΟΡΘΧΔΧΝ 3.1 Σν εζληθφ ζχζηεκα δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ γηα ην Γ ΚΠ. Ζ πινπνίεζε ηνπ Γ ΚΠ, ησλ Κνηλνηηθψλ Πξσηνβνπιηψλ θαη ησλ έξγσλ πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ην Σακείν πλνρήο, αιιά θαη ησλ δξάζεσλ ζηα πιαίζηα ηεο Κνηλήο Γεσξγηθήο Πνιηηηθήο, απνηειεί ηζρπξφ εξγαιείν αλάπηπμεο γηα ηε ρψξα καο. Δμαζθαιίδεη ηηο θαηάιιειεο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ επηηάρπλζε ηεο νηθνλνκηθήο ηεο κεγέζπλζεο, ηνλ εθζπγρξνληζκφ ησλ ππνδνκψλ ηεο θαη ηελ πεξηθεξεηαθή ζχγθιηζε. Ζ αμηνπνίεζε ησλ πφξσλ απηψλ επηηξέπεη ζηελ Διιάδα λα πξνζεγγίζεη κε ηαρείο ξπζκνχο ηηο νηθνλνκίεο ησλ άιισλ ρσξψλ ηεο ΔΔ. Οη δπζθνιίεο θαη ηα πξνβιήκαηα θαηά ηε δηάξθεηα εθαξκνγήο ηνπ Β ΚΠ ( ), θαηέζηεζαλ επηηαθηηθφηεξε ηελ αλάγθε ηζρπξνπνίεζεο ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ γηα ην Γ ΚΠ, ελφςεη θαη ηεο αλακνλήο πινπνίεζεο ηνπ ΔΠΑ, ε νπνία δελ έρεη αθφκε μεθηλήζεη. Με γλψκνλα ηελ πνηφηεηα, ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ηε δηαθάλεηα θαη κε νδεγφ ηνπο αληίζηνηρνπο επξσπατθνχο θαλνληζκνχο πνπ δηέπνπλ ην Γ ΚΠ 72, δηακνξθψζεθε ην βαζηθφ εζληθφ λνκηθφ πιαίζην πνπ ξπζκίδεη ηελ πινπνίεζή ηνπ θαη είλαη ην εμήο: α) Νφκνο 2362/1995 (ΦΔΚ 247/Α / ), «πεξί Γεκνζίνπ Λνγηζηηθνχ θαη άιιεο δηαηάμεηο». β) Νφκνο 2860/2000 (ΦΔΚ 251/Α / ), «Γηαρείξηζε, παξαθνινχζεζε θαη έιεγρνο ηνπ Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο θαη άιιεο δηαηάμεηο». γ) Νφκνο 3148/2003 (ΦΔΚ 136/Α / ), «Δπηηξνπή Λνγηζηηθήο Σππνπνίεζεο Διέγρσλ, Ηδξχκαηα ειεθηξνληθνχ ρξήκαηνο, πξνζηαζία επξψ, 72 Όπσο παξνπζηάζηεθαλ ζην Γεχηεξν Κεθάιαην. 41

43 επηρεηξήζεηο δηακεζνιάβεζεο κεηαθνξάο θεθαιαίσλ (ηξνπνπνίεζε ηνπ Νφκνπ 2860/2000)». Με βάζε ην πιαίζην γηα ηνπο ειέγρνπο ζχκθσλα κε ην Ν. 2860/ γηα ηε δηαρείξηζε, παξαθνινχζεζε θαη έιεγρν ηνπ Γ ΚΠ, πξνέθπςε ε αλαγθαηφηεηα αλαζρεδηαζκνχ ησλ δηαδηθαζηψλ αλάθηεζεο ησλ δεκνζίσλ πφξσλ θαη ζεζκνζέηεζεο ζε εζληθφ επίπεδν ελφο νινθιεξσκέλνπ εζληθνχ ζπζηήκαηνο δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ, κε ην νπνίν ξπζκίδεηαη ε αλάθηεζε ησλ αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ ηνπ Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ (ησλ εζληθψλ θαη θνηλνηηθψλ πφξσλ). Σα πνζά απηά πξνθχπηνπλ κεηά απφ δηαδηθαζία ειέγρνπ θαη ηα ζρεηηθά πνξίζκαηα εγθξίλνληαη κε απφθαζε ησλ θαζ χιε αξκνδίσλ δηνηθεηηθψλ νξγάλσλ. Με βάζε ηνπο θαλνληζκνχο (ΔΚ) 1260/1999, 438/2001, 448/2001, 1164/1994, 1264/1999 θαη 1386/ θαη θαη εμνπζηνδφηεζε ηνπ Ν. 2362/1995, εθδφζεθε ε κε αξηζκφ 907/052/ Κνηλή Τπνπξγηθή Απφθαζε 75, ε νπνία πξνζδηνξίδεη ηηο δηαδηθαζίεο αλάθηεζεο ησλ αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ απφ πφξνπο ηνπ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ γηα ηελ πινπνίεζε ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ πξνγξακκάησλ ζην πιαίζην ηνπ ΚΠ, ηνπ Σακείνπ πλνρήο θαη ησλ Κνηλνηηθψλ Πξσηνβνπιηψλ 76 γηα ηελ πξνγξακκαηηθή πεξίνδν , πνπ θαινχληαη δηαδηθαζίεο εθαξκνγήο ηνπ εζληθνχ ζπζηήκαηνο δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ. Δπίζεο νξίδεη ηα φξγαλα θαη ηηο δηαδηθαζίεο έθδνζεο ηεο θαηαινγηζηηθήο πξάμεο, πνπ εμνκνηψλεηαη κε απφθαζε δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο θαζψο θαη ηνλ ηξφπν βεβαίσζεο ησλ αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ, ηελ είζπξαμε, ηελ απφδνζε ή επηζηξνθή ηνπο, ηηο αλαγθαίεο ιεπηνκέξεηεο θαη ην πεξηερφκελν ηεο απφθαζεο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο. Πην ζπγθεθξηκέλα νη δηνξζψζεηο πνπ πεξηγξάθνληαη ζηελ αλσηέξσ ΚΤΑ αθνξνχλ ηνπο θνηλνηηθνχο πφξνπο ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ ΔΣΠΑ, ΔΚΣ, ΔΓΣΠΔ 73 Άξζξα 6, 9 θαη Με ηνπο νπνίνπο ζεζπίζηεθαλ πιαίζηα θαη θαλφλεο εθαξκνγήο γηα ηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ θαζψο θαη γηα ηε δηαδηθαζία δηελέξγεηαο δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ φζνλ αθνξά ζηα Γηαξζξσηηθά Σακεία θαη ην Σακείν πλνρήο. 75 Σσλ Τπνπξγψλ Γεσξγίαο, Δξγαζίαο θαη Κνηλσληθψλ Αζθαιίζεσλ θαη Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ (ΦΔΚ 878/Β / ). Ζ ΚΤΑ απηή θαηαξγεί ηελ πξνεγνχκελή ηεο ( /461/ , ΦΔΚ 606/Β / ), πνπ ίζρπζε γηα ην Β ΚΠ ( ). 76 Πξφθεηηαη γηα ηα πξνγξάκκαηα INTERREG, URBAN, LEADER θαη EQUAL. 42

44 - Σκήκα Πξνζαλαηνιηζκνχ θαη ΥΜΠΑ, ηνπ Σακείνπ πλνρήο θαζψο θαη ηνπο αληίζηνηρνπο εζληθνχο πφξνπο κέζσ ηνπ Π.Γ.Δ. ή θαη ηνπ ηαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ 77. Γηα ηελ νξζφηεξε εθαξκνγή ησλ δηαηάμεσλ ηεο ελ ιφγσ ΚΤΑ ε Γηεχζπλζε Μειεηψλ θαη Αμηνιφγεζεο 78 (52 ε ) ηεο Γεληθήο Γηεχζπλζεο Γηνίθεζεο θαη Γεκνζηνλνκηθψλ Διέγρσλ ηνπ Γεληθνχ Λνγηζηεξίνπ ηνπ Κξάηνπο εμέδσζε ηελ απφ εγθχθιην εθαξκνγήο ηνπ ΔΓΓ. ηφρνο ηεο εγθπθιίνπ είλαη ε εμεηδίθεπζε θαη ε ηππνπνίεζε ησλ εθαξκνζηέσλ δηαδηθαζηψλ απφ φινπο ηνπο εκπιεθφκελνπο θνξείο πξνθεηκέλνπ λα επηηπγράλεηαη θαηά ην ζπληνκφηεξν δπλαηφ ρξφλν ε νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο ηνπ ειέγρνπ θαη παξαθνινχζεζεο ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ. ηελ εγθχθιην πεξηγξάθνληαη αλαιπηηθά νη ιεπηνκέξεηεο ησλ παξαπάλσ δηαδηθαζηψλ ζχκθσλα κε ηελ ΚΤΑ πνπ δηαθξίλεη ηηο δηαδηθαζίεο κε βάζε ηνπο ππφρξενπο θνξείο, ην ζηάδην ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ έξγνπ απφ ην ΠΓΔ θαη ηα ειεγθηηθά φξγαλα. ηφρνη ηνπ ζπζηήκαηνο δηνξζψζεσλ γηα ηηο αλαθηήζεηο ησλ δεκφζησλ πφξσλ ζηα πιαίζηα ηνπ Γ ΚΠ είλαη: α) Ζ έγθαηξε, ζπζηεκαηηθή θαη απνηειεζκαηηθή αληηκεηψπηζε φισλ ησλ πεξηπηψζεσλ παξαηππηψλ, ζε έλα πιαίζην κε εληαίνπο θαλφλεο γηα φινπο ηνπο θνξείο θαζψο θαη ε παξαθνινχζεζε εθαξκνγήο ηνπο. β) Ζ πξφιεςε θαη ν εληνπηζκφο ησλ πεξηπηψζεσλ κε ρξεζηήο δηαρείξηζεο ησλ δεκνζίσλ πφξσλ θαη ε επηβνιή ησλ αλαγθαίσλ δηνξζψζεσλ. γ) Ζ ηήξεζε ησλ ζεκειησδψλ αξρψλ ηεο δηαθάλεηαο, ηεο πξνεγνχκελεο αθξφαζεο ηνπ ειεγρφκελνπ θνξέα, ηεο δηαηχπσζεο αληηξξήζεσλ θαη ηεο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο. δ) Ο πξνζδηνξηζκφο ησλ πξνο αλάθηεζε πνζψλ απφ ηνπο ππφρξενπο θνξείο κε θαηάιιεια κεζνδνινγηθά εξγαιεία, ηεξψληαο ηελ αξρή ηεο αλαινγηθφηεηαο αιιά θαη ηεο πιήξνπο αλάθηεζεο απηψλ ησλ πνζψλ απφ ην Γεκφζην. 77 ε εηδηθφηεξν πιαίζην, ππάξρεη θαη ε ΚΤΑ αξηζ (ΦΔΚ 1850/Β / ) ησλ Τπνπξγψλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο, κε ζέκα «Αλάθηεζε αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ απφ εζληθνχο πφξνπο ή πφξνπο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζην πιαίζην ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλσληθνχ Σακείνπ». ηελ απφθαζε απηή θαζνξίδεηαη ε δηαδηθαζία αλάθηεζεο ησλ αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ απφ πφξνπο ηνπ θξαηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ, πνπ θαηαβιήζεθαλ γηα ηελ πινπνίεζε πξνγξακκάησλ ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ απφ ην Δπξσπατθφ Κνηλσληθφ Σακείν ζην πιαίζην ηνπ Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο γηα ηελ πξνγξακκαηηθή πεξίνδν , φηαλ ε ππνρξέσζε αλάθηεζεο απφ έλαλ ηειηθφ απνδέθηε (αλάδνρν, επηρνξεγνχκελν θνξέα θ.α.) δηαπηζηψλεηαη απφ ηελ Δηδηθή Τπεξεζία Δθαξκνγήο πγρξεκαηνδνηνχκελσλ Δλεξγεηψλ απφ ην ΔΚΣ (ΔΤΔ) ηνπ Τπνπξγείνπ Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο, πνπ ελεξγεί κε ηελ ηδηφηεηα ηνπ ηειηθνχ δηθαηνχρνπ ζην ΔΠ Απαζρφιεζε θαη Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε. 78 Μεηνλνκάζηεθε ζε Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αμηνιφγεζεο Διέγρσλ. 43

45 ε) Ζ απφδνζε ζπγθεθξηκέλσλ επζπλψλ κε ηνπο θαηαινγηζκνχο ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ έρνπλ δηαπηζησζεί παξαηππίεο ζηε δηαρείξηζε ηνπ δεκνζίνπ ρξήκαηνο θαη ε ειαρηζηνπνίεζε ηνπ ελδερφκελνπ θαηαζπαηάιεζεο απηνχ, εθφζνλ ηα αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέληα πνζά εηζπξάηηνληαη σο έζνδα ηνπ θξαηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ. ζη) Ζ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ πφξσλ ησλ δηαξζξσηηθψλ ηακείσλ, πνπ απνηεινχλ αληηθείκελν δηφξζσζεο, ζε άιια έξγα ζην πιαίζην εθαξκνγήο ησλ επηρεηξεζηαθψλ θαη πεξηθεξεηαθψλ πξνγξακκάησλ θαη ησλ θνηλνηηθψλ πξσηνβνπιηψλ ηνπ ΚΠ πνπ ζπγρξεκαηνδνηνχληαη απφ ηα δηαξζξσηηθά ηακεία Αξκφδηα φξγαλα γηα ηε δηελέξγεηα ειέγρσλ. Σν ζχζηεκα ειέγρσλ νξγαλψλεηαη ζε ηξία επίπεδα: α) Έιεγρνο πξψηνπ επηπέδνπ ή πξσηνβάζκηνο έιεγρνο: Αξκφδηεο είλαη νη Γηαρεηξηζηηθέο Αξρέο 79 ησλ ΔΠ ζε έξγα πνπ έρνπλ εληαρζεί ζην ΔΠ επζχλεο ηνπο θαη ζε έξγα ηνπ Σακείνπ πλνρήο 80. Ο έιεγρνο δηελεξγείηαη απφ ηνπο αξκνδίνπο ππαιιήινπο. Ζ εληνιή θάζε ειέγρνπ κε ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ αληηθεηκέλνπ ηνπ δίδεηαη κε απφθαζε ηνπ αξκνδίνπ Τπνπξγνχ ή ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα Πεξηθέξεηαο. Ο έιεγρνο δηελεξγείηαη κε βάζε εηήζην πξφγξακκα ειέγρσλ, αιιά πέξαλ απηνχ κπνξνχλ λα δηελεξγεζνχλ έθηαθηνη έιεγρνη ζε πεξηπηψζεηο φπνπ ππάξρνπλ ελδείμεηο παξαηππηψλ ή κεηά απφ αίηεκα ηεο Αξρήο Πιεξσκήο, ηεο ΔΓΔΛ ή ησλ θνηλνηηθψλ νξγάλσλ. Δπίζεο θάζε ΓΑ παξαθνινπζεί ηα πνξίζκαηα ειέγρσλ πνηφηεηαο ησλ δεκνζίσλ έξγσλ πνπ δηελεξγνχληαη απφ ηνλ Δμεηδηθεπκέλν χκβνπιν Πνηνηηθνχ Διέγρνπ γηα ηα έξγα αξκνδηφηεηάο ηεο θαη ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ εκπίπηνπλ ζηελ έλλνηα ηεο παξαηππίαο 81 δηελεξγεί έθηαθην έιεγρν. β) Έιεγρνο δεχηεξνπ επηπέδνπ ή δεπηεξνβάζκηνο έιεγρνο: Αξκφδηα είλαη ε Δηδηθή Τπεξεζία Αξρή Πιεξσκήο 82 πνπ αζθεί έιεγρν ηφζν ζηηο ΓΑ, φζν θαη ζηα ρξεκαηνδνηνχκελα έξγα απφ ηα ΔΠ ηνπ ΚΠ, ησλ Κνηλνηηθψλ Πξσηνβνπιηψλ θαη ηνπ Σακείνπ πλνρήο. Ο έιεγρνο δηελεξγείηαη απφ ηνπο αξκνδίνπο ππαιιήινπο πνπ έρνπλ ηνπνζεηεζεί ζηε Μνλάδα Διέγρνπ, ή απφ κηθηέο νκάδεο ειέγρνπ κε εκπεηξνγλψκνλεο ηνπ δεκνζίνπ ή ηδησηηθνχ ηνκέα ή ειεγθηηθέο εηαηξίεο. Ζ εληνιή θάζε ειέγρνπ δίδεηαη 79 Καη εμνπζηνδφηεζε ηνπ άξζξνπ 6 ηνπ Ν. 2860/ ΚΤΑ κε αξηζκφ 22251/ΓΓ&ΠΚΠ11686/ (ΦΔΚ 896/Β / ). 81 χκθσλα κε ηνλ Καλνληζκφ 2988/ Καη εμνπζηνδφηεζε ηνπ άξζξνπ 9 ηνπ Ν. 2860/

46 κε απφθαζε ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα Δπελδχζεσλ θαη Αλάπηπμεο. Ο έιεγρνο δηελεξγείηαη κε βάζε εηήζην πξφγξακκα ειέγρσλ, αιιά πέξαλ απηνχ κπνξνχλ λα δηελεξγεζνχλ έθηαθηνη έιεγρνη ζε πεξηπηψζεηο φπνπ ππάξρνπλ ζνβαξέο ελδείμεηο παξαηππηψλ ή κεηά απφ αίηεκα ησλ θνηλνηηθψλ νξγάλσλ. γ) Έιεγρνο ηξίηνπ επηπέδνπ ή ηξηηνβάζκηνο έιεγρνο: Αξκφδηα είλαη ε Δπηηξνπή Γεκνζηνλνκηθνχ Διέγρνπ 83 αζθψληαο έιεγρν ζηηο ΓΑ, ζηελ Αξρή Πιεξσκήο θαη ζηνπο θνξείο (ηειηθνχο δηθαηνχρνπο) πνπ κε θάζε ηξφπν εκπιέθνληαη ζηα ζπγρξεκαηνδνηνχκελα έξγα. Ο έιεγρνο δηελεξγείηαη απφ ππαιιήινπο αξκνδίσλ Γηεπζχλζεσλ ηνπ ΓΛΚ, ελψ ε εληνιή ειέγρνπ δίδεηαη απφ ηνλ Τπνπξγφ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, ζην πιαίζην εηεζίνπ πξνγξάκκαηνο ειέγρσλ πνπ θαηαξηίδεηαη απφ θνηλνχ κε ηελ Δπηηξνπή, κε βάζε ηε κεζνδνινγία ηεο αλάιπζεο θηλδχλνπ, πξνθεηκέλνπ λα ππάξρεη ζπληνληζκφο ησλ ειέγρσλ. Πέξαλ ηνπ πξνγξάκκαηνο απηνχ ε ΔΓΔΛ κπνξεί λα δηελεξγεί έθηαθηνπο ειέγρνπο ζε πεξηπηψζεηο ελδείμεσλ παξαηππηψλ ή κεηά απφ αίηεκα ησλ θνηλνηηθψλ νξγάλσλ. Δπίζεο ε ΔΓΔΛ παξαθνινπζεί ηα πνξίζκαηα ειέγρνπ ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ πξάμεσλ πνπ δηελεξγεί ην ΓΟΔ θαζψο θαη ηα απνηειέζκαηα ησλ εθζέζεσλ ειέγρνπ ηνπ ειιεληθνχ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ θαη εθφζνλ δηαπηζηψλνληαη παξαηππίεο δηελεξγεί έθηαθηνπο ειέγρνπο γηα λα αλαδεηεζνχλ ηα αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέληα πνζά. Ζ ΔΓΔΛ ηέινο αμηνινγεί ηα απνηειέζκαηα ησλ ειέγρσλ πνπ πξαγκαηνπνηνχλ νη ΓΑ θαη ε Αξρή Πιεξσκήο, παξαθνινπζεί θαη αμηνινγεί ηα κέηξα θαη ηηο δηνξζσηηθέο ελέξγεηεο, πνπ ιακβάλνληαη απφ ηνπο ειεγρφκελνπο θαη ηηο θαζ' χιε αξκφδηεο αξρέο, ζε ζπλέρεηα ησλ ειέγρσλ θαη ελεκεξψλεη ην Διιεληθφ Κνηλνβνχιην ηηο αξκφδηεο Δζληθέο Αξρέο θαη ηελ Δπηηξνπή γηα ηα απνηειέζκαηα ησλ ειέγρσλ πνπ δηελεξγεί Καη εμνπζηνδφηεζε ηνπ άξζξνπ 17 ηνπ Ν. 2860/2000, φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ην άξζξν 23 ηνπ Ν. 3148/2003. Βι. επίζεο απφθαζε αξ. 2/4245/0004/2001 Τπ. Οηθνλνκίαο & Οηθνλνκηθψλ (Καζνξηζκφο αξκνδηνηήησλ θαη ξχζκηζε ζεκάησλ ιεηηνπξγίαο ηεο ΔΓΔΛ), απφθαζε αξ. 2/4248/0004/2001 Τπ. Οηθνλνκίαο & Οηθνλνκηθψλ (Καηαλνκή αξκνδηνηήησλ δηεπζχλζεσλ) θαη απφθαζε αξ. 2/5709/0004/2004 Τπ. Οηθνλνκίαο & Οηθνλνκηθψλ (Σξνπνπνίεζε ηεο αξ. 2/4248/0004/2001). Ζ ΔΓΔΛ δηαξζξψλεηαη ζε δχν Γηεπζχλζεηο, ηε Γ51 Πξνγξακκαηηζκνχ θαη Διέγρσλ θαη ηε Γ52 Μειεηψλ θαη Αμηνιφγεζεο. 84 Δζληθνί θνξείο ειέγρνπ δαπαλψλ, πέξαλ φζσλ νξίδεη ν Ν. 2860/2000, πνπ κπνξνχλ λα ειέγρνπλ ζπγρξεκαηνδνηνχκελεο πξάμεηο είλαη: α) Οη Τπεξεζίεο Γεκνζηνλνκηθνχ Διέγρνπ. χκθσλα κε ην Ν. 2362/1995 ειέγρνληαη φιεο νη δαπάλεο, πνπ εθηεινχληαη κέζσ ηνπ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ (Σαθηηθνχ θαη Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ), σο πξνο ηε λνκηκφηεηα θαη θαλνληθφηεηα ησλ δηθαηνινγεηηθψλ πιεξσκψλ. β) Σν ψκα Γίσμεο Οηθνλνκηθνχ Δγθιήκαηνο. Ηδξχζεθε κε ην Ν.2343/95, είλαη αλεμάξηεην φξγαλν, πνπ ππάγεηαη ζηνλ Τπνπξγφ Οηθνλνκηθψλ. Ζ αξκνδηφηεηα ηνπ ΓΟΔ ζρεηηθά κε ηε δηελέξγεηα ειέγρνπ ζε θνηλνηηθά πξνγξάκκαηα, δηαηππψλεηαη ζην Π.Γ. 152/1997. Οη έιεγρνη απηνί γίλνληαη θχξηα κεηά απφ εηζαγγειηθή παξαγγειία. Σν ΓΟΔ έρεη δπλαηφηεηα θαηάζρεζεο βηβιίσλ ησλ ειεγρνκέλσλ θαη παξνρήο ζπλδξνκήο ζηηο Τπεξεζίεο ηνπ Τπ. Οηθνλνκηθψλ θαη επνκέλσο ζηελ ΔΓΔΛ. Σν ΓΟΔ θαηαξγήζεθε κε ηνλ Ν. 3296/2004 (ΦΔΚ 253/Α / ) θαη αλη απηνχ ζπζηάζεθε ζην ΤΠΟΗΟ ε λέα Τπεξεζία Δηδηθψλ Διέγρσλ, πνπ αλέιαβε λα ζπλερίζεη ην έξγν ηνπ. γ) Ζ Γεληθή Γηεχζπλζε Οηθνλνκηθήο Δπηζεψξεζεο. Ζ ΓΓΟΔ είλαη αξκφδηα γηα δηελέξγεηα ειέγρσλ θαη εξεπλψλ, πνπ 45

47 Χο ππνζηεξηθηηθφο κεραληζκφο ζε ζέκαηα δηαρείξηζεο ηνπ ΚΠ ιεηηνπξγεί ήδε απφ ην Β ΚΠ ε Μνλάδα Οξγάλσζεο ηεο Γηαρείξηζεο ΜΟΓ ΑΔ. Δπηπξφζζεηα ε Κεληξηθή Γηαρεηξηζηηθή Αξρή ηνπ ΚΠ έρεη ηε ζπλνιηθή επζχλε ηνπ πξνγξακκαηηζκνχ θαη ηεο εθαξκνγήο ηνπ ΚΠ θαη ηδίσο ηελ εμαζθάιηζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο θαη ηεο λνκηκφηεηαο ηεο δηαρείξηζεο θαη εθαξκνγήο ηνπ. ηα πιαίζηα ησλ αξκνδηνηήησλ ηεο εθδίδεη νδεγίεο θαη παξέρεη θαηεπζχλζεηο ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε, ηνλ έιεγρν θαη θάζε δξαζηεξηφηεηα πνπ ππάγεηαη ζηελ απνζηνιή ησλ ΓΑ. Οη έιεγρνη φισλ ησλ επηπέδσλ έρνπλ σο ζθνπφ ηνπο ηελ επηβεβαίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ ΓΔ, αθνξνχλ φια ηα πξνγξάκκαηα ζην ζχλνιφ ηνπο θαη πξαγκαηνπνηνχληαη ζε φια ηα ζηάδηα πινπνίεζεο κηαο δξάζεο. Έρνπλ επίζεο σο ζηφρν ηνπο ηελ επηιεθηηθή επαιήζεπζε ησλ δειψζεσλ δαπαλψλ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηα αληίζηνηρα επίπεδα ειέγρνπ. Απηφ γίλεηαη κε δεηγκαηνιεπηηθνχο ειέγρνπο ζηα ζπζηήκαηα ησλ θπξηφηεξσλ ελδηάκεζσλ θνξέσλ θαη ηειηθψλ δηθαηνχρσλ. Οη έιεγρνη πνπ δηελεξγνχληαη πξηλ ηελ νινθιήξσζε ηεο θάζε παξέκβαζεο ζα πξέπεη λα θαιχπηνπλ ηνπιάρηζηνλ ην 5% ηεο ζπλνιηθήο επηιέμηκεο δαπάλεο, λα θαηαλέκνληαη ηζνκεξψο ζε φιε ηε δηάξθεηα ηεο ζρεηηθήο πεξηφδνπ, λα δηελεξγνχληαη απφ αλεμάξηεηεο απφ ηε δηαρείξηζε αξρέο θαη λα βαζίδνληαη ζε αληηπξνζσπεπηηθφ δείγκα θαη επαξθή αλάιπζε θηλδχλνπ Ζ έθζεζε ειέγρνπ. Μεηά ην πέξαο ηνπ ειέγρνπ ζπληάζζεηαη έθζεζε ειέγρνπ ζχκθσλα κε ηα ηππνπνηεκέλα πξφηππα 85, πνπ ζα πξέπεη λα πεξηγξάθεη ηα πξαγκαηηθά πεξηζηαηηθά φπσο θαηαγξάθεθαλ απφ ηνπο ειεγθηέο θαηά ηελ επηηφπηα επίζθεςε θαζψο θαη ηα ζρεηηθά ζηνηρεία θαη λα ζπλνδεχεηαη απφ Φχιιν Απνηχπσζεο Απνηειεζκάησλ Διέγρνπ, ην νπνίν πεξηέρεη φια ηα νπζηψδε ζηνηρεία πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ έθδνζε αθνξνχλ ζηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη δηαρείξηζε ησλ ΝΠΓΓ, Ο.Σ.Α. θαη ινηπψλ Γεκφζησλ Οξγαληζκψλ θαη Δπηρεηξήζεσλ, πνπ επηρνξεγνχληαη απφ Δζληθνχο ή Κνηλνηηθνχο πφξνπο. Γηα ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή θαη ην Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην νη έιεγρνη, πνπ δηελεξγεί ε ΓΓΟΔ, δελ ζεσξνχληαη έιεγρνη πνπ δηελεξγνχληαη ζηα πιαίζηα ησλ απαηηήζεσλ ησλ θαλνληζκψλ γηα ηα ΚΠ, δηφηη δελ πιεξνχλ ηνπο φξνπο θαη ηηο πξνυπνζέζεηο, πνπ ηίζεληαη ζηνπο παξαπάλσ Καλνληζκνχο. δ) Σν Διεγθηηθφ πλέδξην. Έρεη ηε δπλαηφηεηα λα δηελεξγεί ειέγρνπο ζε δαπάλεο πξνγξακκάησλ πνπ ζπγρξεκαηνδνηνχληαη., φκσο θαη απηνί νη έιεγρνη δελ ιακβάλνληαη ππφςε γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ ησλ ειέγρσλ επί ηνπ 5% ησλ επηιέμηκσλ δαπαλψλ απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή θαη ην Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην. ε) Ο Δμεηδηθεπκέλνο χκβνπινο Πνηνηηθνχ Διέγρνπ. Ο θνξέαο απηφο κε ηελ επσλπκία ΔΠΔΛ, ζπζηάζεθε βάζεη ηνπ λφκνπ 2372/1996 κε αξκνδηφηεηα ηε δηελέξγεηα ειέγρνπ ηεο πνηφηεηαο ησλ θαηαζθεπαδφκελσλ έξγσλ ησλ θνξέσλ ηνπ δεκφζηνπ θαη επξχηεξνπ δεκφζηνπ ηνκέα πνπ ζπγρξεκαηνδνηνχληαη απφ πφξνπο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. 85 Βι. Δγρεηξίδην Διέγρνπ θαη Διεγθηηθά Πξφηππα γηα ην Γ ΚΠ ηνπ ΤΠΟΗΟ, Αζήλα, Γεθέκβξηνο

48 ηεο Απφθαζεο Γεκνζηνλνκηθήο Γηφξζσζεο θαη απφ Φχιιν Αμηνιφγεζεο πζηεκάησλ, Γηαρεηξηζηηθήο Αξρήο θαη Σειηθνχ Γηθαηνχρνπ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηηο αλάγθεο ηεο Αλάιπζεο Κηλδχλνπ. ηα απνηειέζκαηα ηεο έθζεζεο πξέπεη λα πεξηιακβάλνληαη κε αθξηβή πεξηγξαθή ηα επξήκαηα, νη παξαβηαζζείζεο δηαηάμεηο, νη νπζηαζηηθέο θαη θπξίσο νη δεκνζηνλνκηθέο επηπηψζεηο απφ ηε κε ηήξεζε ησλ ζρεηηθψλ δηαηάμεσλ θαη επαξθήο αηηηνιφγεζε απηψλ, ν θνξέαο ζηνλ νπνίν εληνπίδεηαη ε επζχλε θαη ε πξνηεηλφκελε απφ ηνλ ειεγθηή δηφξζσζε ή ζχζηαζε. Όιεο νη παξαηππίεο δελ νδεγνχλ αλαγθαζηηθά ζε θαηαινγηζκφ θαη επηζηξνθή αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ. ε θάζε πεξίπησζε πξέπεη λα εμεηάδνληαη θαη λα πξνηείλνληαη δηνξζσηηθά κέηξα πνπ λα αλαινγνχλ ζην είδνο θαη ην εχξνο ηεο παξαηππίαο. Δπηζεκαίλεηαη φηη ζε έξγα γηα ηα νπνία ππάξρνπλ δηνξζψζεηο δελ είλαη δπλαηφλ λα ππάξμεη επαλαρξεκαηνδφηεζε απφ ηνπο πφξνπο πνπ απειεπζεξψλνληαη απφ ηα Σακεία, κπνξνχλ φκσο ηα ηειεπηαία λα δηαηεζνχλ εθ λένπ ζηε ζπγθεθξηκέλε παξέκβαζε 86. Γηα ην ιφγν απηφ νη ΓΑ νθείινπλ λα παξαθνινπζνχλ θαη λα απνηππψλνπλ ηελ πνξεία ησλ δηνξζψζεσλ πνπ έρνπλ επηβιεζεί απφ φια ηα ειεγθηηθά επίπεδα ζηα έξγα επζχλεο ηνπο θαη λα ελεκεξψλνπλ ηελ Αξρή Πιεξσκήο θαη ηελ ΔΓΔΛ γη απηέο, θαζψο θαη γηα ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ θνηλνηηθψλ θνλδπιίσλ πνπ έρνπλ απειεπζεξσζεί ιφγσ ηεο επηβνιήο ηνπο. ηηο πεξηπηψζεηο φπνπ ππάξρνπλ ζνβαξέο ελδείμεηο παξαηππηψλ ε Γηαρεηξηζηηθή Αξρή ή ε Αξρή Πιεξσκήο πξνβαίλεη ζηε δηελέξγεηα έθηαθηνπ ειέγρνπ. Μέρξη ηελ πεξάησζή ηνπ ελεκεξψλεη ηελ Αξρή Πιεξσκήο ή ηελ ΔΓΔΛ θαη ηελ Γηαρεηξηζηηθή Αξρή ηνπ ΚΠ αληίζηνηρα θαη δεηά ή πξνβαίλεη ζηελ αλαζηνιή ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ έξγνπ. Με ηελ πεξάησζε ηνπ έθηαθηνπ ειέγρνπ, ζην πφξηζκά ηνπ ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεηαη θαη πξφηαζε γηα άξζε ηεο αλαζηνιήο ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ έξγνπ ή γηα εθαξκνγή δηφξζσζεο. Ζ έθζεζε ειέγρνπ ππνβάιιεηαη ππνρξεσηηθά εληφο ηξηψλ κελψλ απφ ηελ εκεξνκελία πέξαηνο ηνπ ειέγρνπ θαη εγθξίλεηαη εληφο πξνζεζκίαο ηξηάληα εκεξψλ απφ ηα αξκφδηα φξγαλα. Μεηά ηελ παξέιεπζε ηνπ δηαζηήκαηνο απηνχ ε έθζεζε ζεσξείηαη εγθεθξηκέλε παξάγνληαο φιεο ηηο έλλνκεο ζπλέπεηεο θαη εηδηθά ηελ ππνρξέσζε έθδνζεο ηεο απφθαζεο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο. Μεηά ηελ έγθξηζή ηεο ε έθζεζε δηαβηβάδεηαη εληφο δεθαπέληε εκεξψλ ζε θάζε ειεγρφκελν θνξέα θαη ζηηο άιιεο αξκφδηεο ειεγθηηθέο ππεξεζίεο γηα δηαηχπσζε παξαηεξήζεσλ. Αλ απαηηείηαη, 86 Άξζξα 3 2 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 448/2001 θαη 39 1 ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ)1260/

49 δηαβηβάδεηαη θαη ζην Γεληθφ Δπηζεσξεηή Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, ην ΓΟΔ 87 θαη ηνλ αξκφδην Δηζαγγειέα Γηαδηθαζία αληηξξήζεσλ θαη απφθαζε δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο. Ο ειεγρφκελνο θνξέαο δηαζθαιίδεη ην δηθαίσκά ηνπ λα ακθηζβεηήζεη ην πεξηερφκελν ηεο έθζεζεο ειέγρνπ θαη λα επέιζεη ηξνπνπνίεζε ηεο απφθαζεο δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ επλντθά γηα εθείλνλ, αλ νη αληηξξήζεηο ηνπ θξηζνχλ βάζηκεο. Πην ζπγθεθξηκέλα ν ειεγρφκελνο ιακβάλεη γλψζε ηεο έθζεζεο ειέγρνπ θαη εληφο ηξηάληα εκεξψλ θαιείηαη λα εθθξάζεη εγγξάθσο ηηο αληηξξήζεηο ηνπ, αλ ππάξρνπλ, ή λα ηελ απνδερηεί. Έηζη δηαθξίλνπκε ηηο εμήο πεξηπηψζεηο 88 : Πίλαθαο I: ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ ΑΝΣΗΡΡΖΔΧΝ ΠΔΡΗΠΣΧΖ ΒΑΗΜΟΣΖΣΑ ΔΚΒΑΖ Με ππνβνιή αληηξξήζεσλ - Δθδίδεηαη απφθαζε Δθπξφζεζκε ππνβνιή αληηξξήζεσλ Δκπξφζεζκε ππνβνιή αληηξξήζεσλ Καζ φια βάζηκεο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο - Απνξξίπηνληαη νη αληηξξήζεηο ρσξίο εμέηαζε θαη εθδίδεηαη απφθαζε δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο Καζ φια αβάζηκεο Δλ κέξεη βάζηκεο Αβεβαηφηεηα Αλ αθνξνχλ ην ζχλνιν ησλ παξαηππηψλ εθδίδεηαη δηαπηζησηηθή πξάμε θαη ηξνπνπνηείηαη ην εγθεθξηκέλν πφξηζκα ειέγρνπ. Αλ αθνξνχλ κέξνο ησλ παξαηππηψλ γηα ηα ινηπά επξήκαηα εθδίδεηαη απφθαζε δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο Έθδνζε απφθαζεο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο Γηα ηηο βάζηκεο εθδίδεηαη δηαπηζησηηθή πξάμε θαη γηα ηηο αβάζηκεο απφθαζε δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο Γηελέξγεηα ζπκπιεξσκαηηθνχ ειέγρνπ 87 Πιένλ ηελ ΤΔΔ. 88 Οη δηαδηθαζίεο πξηλ θαη κεηά ηε δηελέξγεηα ηνπ ειέγρνπ θαη κέρξη ηελ έθδνζε ηεο απφθαζεο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο αλάινγα κε ηα δηελεξγνχληαη ηνλ έιεγρν φξγαλα παξνπζηάδνληαη ζπλνπηηθά ζην Παξάξηεκα, Πίλαθαο 8. Δπίζεο βι. θαη θαηάινγν κε ηελ ελδεηθηηθή δηάθξηζε ησλ επξεκάησλ ειέγρνπ θαη ηελ αληηκεηψπηζή ηνπο, Παξάξηεκα, Πίλαθαο 9. 48

50 Ο νξηζκφο ηνπ νξγάλνπ πνπ ζα πξνβεί ζηελ έθδνζε ηεο απφθαζεο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο γίλεηαη κε βάζε ηα ειεγθηηθά φξγαλα πνπ δηελεξγνχλ ηνλ έιεγρν. Έηζη, αξκφδηα γηα ηελ έθδνζε ηεο απφθαζεο φξγαλα είλαη 89 : α) Ο Τπνπξγφο Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ ή άιιν εμνπζηνδνηεκέλν απφ απηφλ φξγαλν φηαλ ε αρξεψζηεηε ή παξάλνκε θαηαβνιή δηαπηζηψλεηαη κεηά ηε δηελέξγεηα ειέγρνπ απφ ηελ ΔΓΔΛ, ηελ Αξρή Πιεξσκήο, ηηο ΓΑ ησλ ΔΠ «Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο» θαη «Σερληθή Βνήζεηα», ηηο Γηαρεηξηζηηθέο Αξρέο ησλ ΠΔΠ (θαη γηα ην Σακείν πλνρήο), ηε ΓΑ ησλ ΔΠ ηεο Κνηλνηηθήο Πξσηνβνπιίαο INTERREG, ην Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην θαη ηελ Δπηηξνπή. β) Ο αξκφδηνο Τπνπξγφο ησλ ΓΑ ηνπ ΚΠ, ησλ ινηπψλ Κνηλνηηθψλ Πξσηνβνπιηψλ θαη ηνπ Σακείνπ πλνρήο θάζε ΔΠ επζχλεο Τπνπξγείνπ φηαλ ε αρξεψζηεηε ή παξάλνκε θαηαβνιή δηαπηζηψλεηαη κεηά ηε δηελέξγεηα ειέγρνπ ησλ ΓΑ ησλ αληίζηνηρσλ ΔΠ. Ζ απφθαζε δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο πξέπεη λα πεξηιακβάλεη θάπνηα ζπγθεθξηκέλα ζηνηρεία, ε δε παξάιεηςε ησλ ζεκαληηθφηεξσλ απφ απηά ζπληζηά παξάβαζε νπζηψδνπο ηχπνπ θαη θαζηζηά ηελ πξάμε άθπξε. Έηζη ζην δηαηαθηηθφ ηεο απφθαζεο δηφξζσζεο, πνπ είλαη ακέζσο εθηειεζηή, πεξηιακβάλνληαη ππνρξεσηηθά ηα εμήο ζηνηρεία: α) Ο θνξέαο ή νη θνξείο απφ ηνπο νπνίνπο αλαδεηνχληαη ηα αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέληα πνζά, θαζψο θαη ηα ζπλππφρξεα απηψλ πξφζσπα. β) Σν αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλ πνζφ. γ) Ζ πξνέιεπζε ησλ εζληθψλ θαη θνηλνηηθψλ πφξσλ 90. δ) Ο επηκεξηζκφο ηνπ πξνο αλάθηεζε πνζνχ αλάινγα κε ηελ πεγή ρξεκαηνδφηεζεο. ε) Ζ αηηία ηεο επηζηξνθήο ηνπ πνζνχ. ζη) Ζ πξνζεζκία γηα ηελ επηζηξνθή ηνπ πξνο αλάθηεζε πνζνχ 91. δ) Ζ κε ππνβνιή, ή ε εθπξφζεζκε ππνβνιή ή ε απφξξηςε ησλ ππνβιεζεηζψλ αληηξξήζεσλ. ε) Ζ αηηηνινγεκέλε πξφηαζε γηα ηε ζπλέρηζε ή ηε δηαθνπή ηεο ρξεκαηνδφηεζεο, θαζψο θαη ην χςνο απηήο. ζ) Ζ δπλαηφηεηα άζθεζεο ελδίθσλ κέζσλ θαη ν πξνζδηνξηζκφο απηψλ Άξζξν 6 ηνπ Ν. 2860/ Σακεία, ΔΠ, κέηξα, Α ΠΓΔ απφ ηα νπνία πξνέξρεηαη ην αλσηέξσ πνζφ. 91 Πξνζεζκία ελφο κήλα φηαλ ν θνξέαο είλαη θπζηθφ πξφζσπν, ΝΠΗΓ, ΝΠΓΓ ή ΝΑ πνπ ρξεκαηνδνηείηαη κέζσ ΑΔ ή ΑΔΠ. 49

51 πνζψλ Γηαδηθαζία αλάθηεζεο αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ α) Ο ππφρξενο είλαη θπζηθφ πξφζσπν, ΝΠΗΓ, ΝΠΓΓ ή ΝΑ πνπ ρξεκαηνδνηείηαη κέζσ ΑΔ ή ΑΔΠ. Ζ απφθαζε δηφξζσζεο θνηλνπνηείηαη ζηνλ ππφρξεν, πνπ νθείιεη λα θαηαβάιεη ην αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλ πνζφ ζε νπνηαδήπνηε ΓΟΤ. Ζ ΓΟΤ γλσζηνπνηεί ακέζσο ηελ είζπξαμε ηνπ πνζνχ ζηελ ππεξεζία πνπ εμέδσζε ηελ απφθαζε, ζηε Γ/λζε Γεκνζηνλνκηθψλ ρέζεσλ κε ηελ ΔΔ θαη ζηε Γ/λζε Μειεηψλ θαη Αμηνιφγεζεο ηνπ ΓΛΚ θαζψο θαη ζηελ Αξρή Πιεξσκήο. Αλ ην πνζφ δελ επηζηξαθεί ζε έλα κήλα, ε δηαδηθαζία βεβαίσζεο νινθιεξψλεηαη κε ηε ζχληαμε ηνπ ρξεκαηηθνχ θαηαιφγνπ απφ ηελ ππεξεζία έθδνζεο ηεο απφθαζεο δηφξζσζεο θαη ηελ απνζηνιή ηνπ ζηε ΓΟΤ. Σν πνζφ πνπ βεβαηψλεηαη επηβαξχλεηαη κε ηφθνπο απφ ηελ εκεξνκελία έθδνζεο ηεο απφθαζεο δηφξζσζεο. Μεηά ηελ είζπξαμε ησλ πνζψλ ε ΓΟΤ ελεκεξψλεη εγγξάθσο ηελ ππεξεζία ζχληαμεο ηνπ ρξεκαηηθνχ θαηαιφγνπ, ηηο αλσηέξσ δ/λζεηο ηνπ ΓΛΚ θαη ηελ Αξρή Πιεξσκήο. Σν βεβαησζέλ ζηε ΓΟΤ πνζφ θαηαβάιιεηαη ζε ηξεηο ηζφπνζεο δφζεηο, εθηφο αλ είλαη κηθξφηεξν ησλ , νπφηε θαηαβάιιεηαη εθάπαμ εληφο νξηζκέλεο πξνζεζκίαο. Σα αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέληα πνζά βεβαηψλνληαη σο έζνδα ηνπ θξαηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ θαη εηζάγνληαη ζηελ θαηεγνξία ησλ εηδηθψλ εζφδσλ κε ΚΑΔ πνπ δηαθνξνπνηείηαη θαηά πεξίπησζε αλάινγα κε ηελ πξνέιεπζε ηεο θνηλνηηθήο ζπκκεηνρήο πνπ αλαδεηείηαη 93. ηηο πεξηπηψζεηο πνπ ππάξρνπλ επηζηξνθέο πνζψλ ζηηο αξκφδηεο ΓΟΤ πξηλ ηελ νινθιήξσζε ηνπ έξγνπ, δειαδή πξηλ ηελ πιήξε απνξξφθεζε ησλ θνλδπιίσλ πνπ έρνπλ εγγξαθεί γηα ην ζπγθεθξηκέλν έξγν ζην ΠΓΔ, ηφηε, παξά ηελ ηξνπνπνίεζε ηεο απφθαζεο έληαμεο, ν εγθεθξηκέλνο πξνυπνινγηζκφο ηνπ έξγνπ ζην ΠΓΔ δελ κεηψλεηαη ηζφπνζα, δεδνκέλνπ φηη ην πνζφ ηεο επηζηξνθήο δελ κπνξεί λα ζπκςεθηζηεί κε ηηο απνξξνθεζείζεο γηα ην έξγν απηφ πηζηψζεηο. β) Ο ππφρξενο είλαη Τπνπξγείν, Πεξηθέξεηα ή ΝΑ πνπ ρξεκαηνδνηείηαη κέζσ ΑΝΑ. ε πεξίπησζε πνπ δελ έρεη νινθιεξσζεί ε ρξεκαηνδφηεζε ηνπ έξγνπ, δειαδή 92 Οη απνθάζεηο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο πξνζβάιινληαη ελψπηνλ ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ, κε βάζε ηηο δηαηάμεηο πνπ δηέπνπλ ηελ νξγάλσζε θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ. Δδψ έρνπλ επίζεο εθαξκνγή νη δηαηάμεηο ησλ άξζξσλ 33 2 εδ.β θαη ηνπ Ν. 2362/ ΚΑΔ 3941 «Έζνδα απφ θαηαινγηζκνχο ζε θνξείο πνπ πινπνηνχλ πξνγξάκκαηα ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλσληθνχ Σακείνπ», 3942 «Έζνδα απφ θαηαινγηζκνχο ζε θνξείο πνπ πινπνηνχλ πξνγξάκκαηα ηνπ Δπξσπατθνχ Γεσξγηθνχ Σακείνπ Πξνζαλαηνιηζκνχ θαη Δγγπήζεσλ Σκήκα Πξνζαλαηνιηζκνχ θαη ηνπ Υξεκαηνδνηηθνχ Μέζνπ Πξνζαλαηνιηζκνχ ηεο Αιηείαο» θαη 3943 «Έζνδα απφ θαηαινγηζκνχο ζε θνξείο πνπ πινπνηνχλ πξνγξάκκαηα ηνπ Δπξσπατθνχ Σακείνπ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηνπ Σακείνπ πλνρήο». 50

52 ν εγθεθξηκέλνο πξνυπνινγηζκφο ζην ΠΓΔ ηνπ ελ ιφγσ έξγνπ δελ έρεη εθηακηεπηεί πιήξσο θαηά ηε ζηηγκή ηεο έθδνζεο ηεο απφθαζεο δηφξζσζεο ηφηε ηξνπνπνηείηαη ε απφθαζε έληαμεο θαη κεηψλεηαη ν πξνυπνινγηζκφο έληαμεο. Ζ αξκφδηα ΓΑ ηνπ ΔΠ θαιεί ηνλ ηειηθφ δηθαηνχρν λα ππνβάιεη ηξνπνπνηεκέλν ηερληθφ δειηίν έξγνπ αθαηξψληαο ηηο κε επηιέμηκεο δαπάλεο. Αθνινπζεί αμηνιφγεζε ηνπ έξγνπ κεηά ηελ επηβνιή ηεο δηφξζσζεο γηα λα δηαπηζησζεί εάλ ην έξγν κπνξεί λα ζπλερηζηεί θαη λα νινθιεξσζεί ζχκθσλα κε ηνπο αξρηθνχο ζηφρνπο ηνπ. Ζ θνηλνπνίεζε ηεο απφθαζεο δηφξζσζεο θαη ηεο ηξνπνπνηεκέλεο απφθαζεο έληαμεο ζηε Γ/λζε Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ απνηεινχλ πξφηαζε ηξνπνπνίεζεο ηεο πιινγηθήο Απφθαζεο ζηελ νπνία είλαη εγγεγξακκέλν ην έξγν. ην ζεκείν απηφ δηαθξίλνπκε δχν πεξηπηψζεηο. Σν πνζφ κείσζεο ηνπ εγθεθξηκέλνπ πξνυπνινγηζκνχ ηνπ έξγνπ ζην ΠΓΔ είλαη: βα) ίζν ή κηθξφηεξν απφ ην ππφινηπν πξνο εθηακίεπζε ηνπ έξγνπ. Δδψ ε κείσζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ αληηζηνηρεί ζε ηζφπνζε κείσζε ηνπ ππνινίπνπ πξνο δηάζεζε απφ ην ΠΓΔ. Αλ ην ππφινηπν δελ επαξθεί γηα ηελ νινθιήξσζε ηνπ έξγνπ ζα πξέπεη λα ππνβιεζεί παξάιιεια θαη πξφηαζε ρνξήγεζεο ρξεκαηνδφηεζεο πηζηψζεσλ απφ εζληθνχο πφξνπο, κεηψλνληαο φκσο ηζφπνζα ην φξην πιεξσκψλ άιισλ πιινγηθψλ Απνθάζεσλ. Αλ δελ ππάξρνπλ δηαζέζηκνη εζληθνί πφξνη ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ έηνπο, δηαηίζεληαη πηζηψζεηο ηνπ επφκελνπ. ββ) κεγαιχηεξν απφ ην ππφινηπν πξνο εθηακίεπζε ηνπ έξγνπ. Δδψ κεδελίδεηαη ην ππφινηπν γηα δηάζεζε απφ ην ΠΓΔ θαη ε ρξεκαηνδφηεζε ηνπ έξγνπ δηαθφπηεηαη. Σαπηφρξνλα εθαξκφδεηαη ε δηαδηθαζία κείσζεο ηνπ νξίνπ πιεξσκψλ θαηά πνζφ ίζν κε ηε δηαθνξά ηνπ ππνινίπνπ πξνο εθηακίεπζε απφ ην πνζφ ηεο ζπλνιηθήο δηφξζσζεο. Ο Σειηθφο Γηθαηνχρνο ππνρξενχηαη λα δηαζέζεη ηηο απαηηνχκελεο γηα ηελ νινθιήξσζε ηνπ έξγνπ πηζηψζεηο ζε βάξνο πιεξσκψλ πιινγηθψλ Απνθάζεσλ ηνπ ινηπνχ ΠΓΔ αξκνδηφηεηάο ηνπ, κεηψλνληαο βέβαηα αληίζηνηρα πηζηψζεηο άιισλ έξγσλ. Καηά ζπλέπεηα πξέπεη ηαπηφρξνλα λα ππνβιεζεί θαη πξφηαζε ρνξήγεζεο πηζηψζεσλ απφ εζληθνχο πφξνπο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ έηνπο θαη αλ δελ ππάξρνπλ, απφ ηνπ επφκελνπ. ε πεξηπηψζεηο πνπ θαηά ηελ έθδνζε ηεο απφθαζεο δηφξζσζεο έρεη νινθιεξσζεί ε ρξεκαηνδφηεζε ηνπ έξγνπ έρνπκε ηζφπνζε κε ηε δηφξζσζε κείσζε ηνπ νξίνπ πιεξσκψλ ηνπ ελ ιφγσ θνξέα απφ ην Πξφγξακκα Δπελδχζεσλ ηνπ ηξέρνληνο ή ηνπ επφκελνπ έηνπο. 51

53 3.2 Σν ζχζηεκα ειέγρνπ ζηε γεσξγία. ηελ Διιάδα, αξκφδηνο γηα ηηο πιεξσκέο θαη ηνλ έιεγρν ησλ γεσξγηθψλ δαπαλψλ ζην πιαίζην ηνπ ΟΓΔ 94 είλαη ν ΟΠΔΚΔΠΔ 95, πνπ απνηειεί ΝΠΓΓ ππφ ηελ επνπηεία θαη ηνλ έιεγρν ηνπ Τπνπξγνχ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ. Ο Οξγαληζκφο απηφο αληηθαηέζηεζε ηελ ΓΔΓΗΓΑΓΔΠ 96 πνπ παιαηφηεξα ζην Τπνπξγείν Γεσξγίαο αζθνχζε ην ίδην έξγν, ήηαλ δειαδή ε Τπεξεζία κέζσ ηεο νπνίαο θαηαβάιινληαλ νη θνηλνηηθέο εληζρχζεηο απφ ην 1981 έσο θαη ηα κέζα ηνπ Ο ΟΠΔΚΔΠΔ έρεη ζπζηαζεί κε ην Ν. 2637/ , ελψ κε ην Νφκν 3508/ , αλέιαβε επηπιένλ ηε δηαρείξηζε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ΔΓΣΑΑ. θνπφο ηνπ ΟΠΔΚΔΠΔ είλαη ε γεληθή δηαρείξηζε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ΔΓΣΔ, ηνπ ΔΓΣΑΑ θαη ηνπ ΔΑΣ 99 ζχκθσλα κε ηνπο ζρεηηθνχο δηαηάμεηο ηεο εζληθήο θαη θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο, θαζψο θαη ε πξφιεςε θαη πάηαμε θάζε αηαζζαιίαο ζε βάξνο ησλ παξαπάλσ πηζηψζεσλ, φπσο θαη ε αλάθηεζε ηπρφλ ρξεκαηηθψλ πνζψλ, ηα νπνία έρνπλ θαηαβιεζεί παξαλφκσο ή αρξεσζηήησο. πγθεθξηκέλα ν ΟΠΔΚΔΠΔ είλαη ππεχζπλνο γηα: ηελ αλαγλψξηζε θαη εθθαζάξηζε ησλ δαπαλψλ πνπ βαξχλνπλ ηνλ Δηδηθφ Λνγαξηαζκφ Δγγπήζεσλ Γεσξγηθψλ Πξντφλησλ, ηελ έγθξηζε ηεο πιεξσκήο ηνπο θαη ηελ θαηάξηηζε ηνπ ζρεηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ, ηε δηελέξγεηα παληφο είδνπο ειέγρνπ γηα ηε λνκηκφηεηα ησλ πιεξσκψλ, ηελ θίλεζε ησλ πξνβιεπφκελσλ δηαδηθαζηψλ γηα ηελ αλάθηεζε ησλ αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ, ηελ επηβνιή λφκηκσλ θπξψζεσλ, ηελ ελεκέξσζε ηνπ Τπνπξγείνπ θαη ηεο Δπηηξνπήο γηα ηηο πιεξσκέο θαη ηε ζπλεξγαζία κε εθπξνζψπνπο ηεο ηειεπηαίαο γηα ηε δηεμαγσγή ειέγρσλ, ηε δήισζε ζηα αλσηέξσ Σακεία ηνπ χςνπο ηεο θνηλνηηθήο ζπκκεηνρήο γηα ηελ πινπνίεζε ησλ 94 Οινθιεξσκέλν χζηεκα Γηαρείξηζεο θαη Διέγρνπ. Σν ΟΓΔ απνηειεί ην βαζηθφ εξγαιείν δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ ηνπ θαζεζηψηνο εληαίαο ελίζρπζεο (ΚΔΔ), ηνπ θαζεζηψηνο εληαίαο ζηξεκκαηηθήο ελίζρπζεο (ΚΔΔ) θαη φισλ ησλ θαζεζηψησλ ελίζρπζεο βάζεη έθηαζεο θαη πξηκνδνηήζεσλ δψσλ. Καιχπηεη ζρεδφλ ην 70% ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηνπ ΔΓΣΠΔ-ηκήκα Δγγπήζεσλ. Απνηειείηαη απφ κηα βάζε δεδνκέλσλ κε ηηο γεσξγηθέο εθκεηαιιεχζεηο θαη ηηο αηηήζεηο, απφ ζπζηήκαηα γηα ηελ αλαγλψξηζε ησλ αγξνηεκαρίσλ θαη ηελ θαηαγξαθή ησλ δψσλ, θαζψο θαη απφ κεηξψν ησλ δηθαησκάησλ ζε φζα θξάηε κέιε εθαξκφδνπλ ην ΚΔΔ. Σν ζχζηεκα πξνβιέπεη δηάθνξνπο ειέγρνπο επηιεμηκφηεηαο: δηνηθεηηθφ έιεγρν φισλ ησλ αηηήζεσλ, δηαζηαπξσκέλνπο ειέγρνπο κε βάζεηο δεδνκέλσλ, ψζηε λα απνηξέπεηαη ην θαηλφκελν ηα ίδηα αγξνηεκάρηα/δψα λα δειψλνληαη δχν θνξέο, θαζψο θαη ειάρηζην πνζνζηφ 5% γηα ηνπο ειέγρνπο ζηελ εθκεηάιιεπζε. Ζ θεληξηθή ππεξεζία θαη νη Πεξηθεξεηαθέο Γηεπζχλζεηο & Γξαθεία ηνπ ΟΠΔΚΔΠΔ. έρνπλ ηελ επζχλε γηα ην ζπληνληζκφ θαη ηελ παξαθνινχζεζε εθαξκνγήο ηνπ νινθιεξσκέλνπ ζπζηήκαηνο θαη πξαγκαηνπνηνχλ ηνπο αλαγθαίνπο ειέγρνπο χζηεξα απφ ηηο νδεγίεο πνπ ιακβάλνπλ απφ ηελ Κεληξηθή Τπεξεζία. 95 Οξγαληζκφο Πιεξσκψλ θαη Διέγρνπ Κνηλνηηθψλ Δληζρχζεσλ (Πξνζαλαηνιηζκνχ θαη Δγγπήζεσλ). 96 Γεληθή Γηεχζπλζε Γηαρείξηζεο Αγνξψλ Γεσξγηθψλ Πξντφλησλ. 97 ΦΔΚ 200/Α / (άξζξα 1, 2, 3, 13, 14, 15 θαη 16). 98 ΦΔΚ 249/Α / (άξζξν 3), 99 Δπξσπατθφ Αιηεπηηθφ Σακείν. 52

54 ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ πξνγξακκάησλ, θαζψο θαη ηελ άζθεζε αξκνδηνηήησλ πνπ πεξηγξάθνληαη ζε άιια λνκνζεηήκαηα 100. Με απφθαζε ηνπ αξκφδηνπ Τπνπξγνχ, χζηεξα απφ αίηεζε ηνπ ΟΠΔΚΔΠΔ, θαζνξίδνληαη θπξψζεηο γηα παξαβάζεηο ησλ δηαηάμεσλ ηεο εζληθήο θαη θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο ζηνλ ηνκέα ησλ γεσξγηθψλ εληζρχζεσλ 101. Σα έζνδα απφ ηελ επηβνιή ησλ θπξψζεσλ απνηεινχλ δεκφζηα έζνδα πνπ βεβαηψλνληαη θαη εηζπξάηηνληαη θαηά ηνλ ΚΔΓΔ 102. ηνπο ινγαξηαζκνχο ηνπ ΟΠΔΚΔΠΔ, πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ηα ελ ιφγσ Σακεία, αζθείηαη έιεγρνο απφ ηνλ ΟΠΗΛΟΓ 103 ν νπνίνο θαηαξηίδεη ηελ πηζηνπνίεζε θαη ηελ αλαθνξά ειέγρνπ πνπ ζπλππνβάιινληαη κε ηνπο ινγαξηαζκνχο ζηα Σακεία. Ο έιεγρνο απηφο δηελεξγείηαη θαηά ηε δηάξθεηα θαη κεηά ην ηέινο θάζε δεκνζηνλνκηθνχ έηνπο ησλ Σακείσλ θαη πεξηιακβάλεη ηνλ έιεγρν λνκηκφηεηαο θαη ζπκθσλίαο ησλ ινγαξηαζκψλ πξνο ην θνηλνηηθφ δίθαην. Ο έιεγρνο κπνξεί λα είλαη επηηφπηνο, δηνηθεηηθφο, πιηθφο, δηαρεηξηζηηθφο, δηαζηαπξσηηθφο ή νπνηνζδήπνηε θξίλεηαη απαξαίηεηνο. Δπίζεο ν ΟΠΗΛΟΓ ειέγρεη ηνλ Δηδηθφ Λνγαξηαζκφ Δγγπήζεσλ Γεσξγηθψλ Πξντφλησλ θαη εθδίδεη πξάμε γηα ηε λνκηκφηεηα θαη θαλνληθφηεηα ησλ εηζπξάμεσλ θαη πιεξσκψλ. Δπηπξφζζεηα, ζπληάζζεη εηήζηα έθζεζε κε ηνπο ειεγρζέληεο ινγαξηαζκνχο θαη πξάμεηο, ηηο ειεγθηηθέο εξγαζίεο, ειεγθηηθά απνηειέζκαηα θαη ηηο πξνηάζεηο βειηίσζεο ησλ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο ηνπ ΟΠΔΚΔΠΔ θαη εθδίδεη πξάμεηο θαηαινγηζκνχ γηα ηελ επηζηξνθή ησλ παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ ζηα ππφινγα πξφζσπα, εάλ δελ επηζηξέςνπλ ηα θαηαινγηζηέα πνζά εκπξφζεζκα. Σέινο, γλσζηνπνηεί ζηελ αξκφδηα Γηεχζπλζε ηνπ Τπνπξγείνπ ηηο πεξηπηψζεηο απάηεο θαη παξαηππίαο πξνθεηκέλνπ λα θνηλνπνηεζνχλ ζηελ Δπηηξνπή. 3.3 Έιεγρνο θαη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο ζην ΔΠΑ. Όζνλ αθνξά ην ΔΠΑ, ε Διιάδα ςήθηζε ην λέν λνκνζεηηθφ πιαίζην πνπ δηέπεη ηελ εθαξκνγή ηνπ θαη είλαη ην εμήο: 100 Πρ ζην ΠΓ 385/1994 θιπ. 101 Με ηελ ίδηα απφθαζε θαζνξίδνληαη ηα αξκφδηα φξγαλα επηβνιήο ησλ θπξψζεσλ θαη θάζε άιιε αλαγθαία ιεπηνκέξεηα. Γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ είδνπο θαη κεγέζνπο ησλ θπξψζεσλ ιακβάλνληαη ππφςε θπξίσο νη ζρεηηθέο δηαηάμεηο θαη νδεγίεο ηεο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο θαη ησλ Σακείσλ. 102 Κψδηθαο Δίζπξαμεο Γεκνζίσλ Δζφδσλ. 103 Οξγαληζκφο Πηζηνπνίεζεο Λνγαξηαζκψλ. Απνηειεί ΝΠΓΓ κε θνηλή επνπηεία ησλ Τπνπξγψλ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ θαη Γηθαηνζχλεο. 53

55 α) Νφκνο 3614/ Ο λφκνο απηφο αληηθαζηζηά ηνλ 2860/2000, πνπ αθνξνχζε ην Γ ΚΠ. Δηζάγνληαη λένη φξνη ζην πιαίζην ηνπ ΔΠΑ, δηαηππψλεηαη ε έλλνηα ηεο παξαηππίαο 105 θαη πεξηγξάθνληαη ιεπηνκεξψο φιεο νη αιιαγέο πνπ επέξρνληαη ζηελ εθηέιεζε θαη δηαρείξηζή ηνπ. ην άξζξν 26, πεξηγξάθνληαη νη δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο θαη ε αλαδήηεζε ησλ αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ, πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζχκθσλα κε φζα νξίδεη ε ππνπξγηθή απφθαζε ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο. β) Τπνπξγηθή Απφθαζε 14053/ΔΤ , κε ηελ νπνία πξνζδηνξίδνληαη νη βαζηθνί θαλφλεο ηεο δηαρείξηζεο ησλ επηρεηξεζηαθψλ πξνγξακκάησλ ηνπ ΔΠΑ. Ζ ελ ιφγσ ππνπξγηθή απφθαζε πεξηγξάθεη, αξρηθά, ηνλ ηχπν θαη ην πεξηερφκελν ηεο απφθαζεο έληαμεο πξάμεο ζε επηρεηξεζηαθφ πξφγξακκα ηνπ ΔΠΑ θαζψο θαη ηνπ ζπκθψλνπ απνδνρήο, έπεηηα πξνζδηνξίδεη ηα ζηνηρεία πνπ ηεξνχληαη ζην νινθιεξσκέλν πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα θαη ηηο επζχλεο ησλ ππνρξέσλ, θαηφπηλ ηππνπνηεί θαη εμεηδηθεχεη ην πεξηερφκελν ηεο απφθαζεο νξηζκνχ ελδηάκεζνπ θνξέα δηαρείξηζεο, πεξηγξάθεη ηνπο θαλφλεο επηιεμηκφηεηαο δαπαλψλ ησλ πξάμεσλ ησλ ΔΠ ηνπ ΔΠΑ θαη ηέινο αλαιχεη ιεπηνκεξέζηαηα ην ζχζηεκα ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ θαη ηηο δηαδηθαζίεο αλάθηεζεο ησλ αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέλησλ πνζψλ 107. Οη αιιαγέο πνπ επέξρνληαη ζην ζχζηεκα δηνξζψζεσλ αληαλαθινχλ ηηο αιιαγέο ηεο λέαο θηινζνθίαο πνπ εηζάγεη ν λένο λφκνο γηα ην ΔΠΑ. Έηζη νη δηαδηθαζίεο δηφξζσζεο εθαξκφδνληαη πιένλ απφ ηελ Αξρή Πηζηνπνίεζεο, ηηο ΓΑ, ηηο Δλδηάκεζεο ΓΑ θαη ηνπο Δλδηάκεζνπο Φνξείο Γηαρείξηζεο ησλ ΔΠ, ζην πιαίζην ησλ επηζεσξήζεσλ πνπ δηελεξγνχληαη ππφ ηελ επζχλε ηνπ θαζελφο. Μεηά ηελ νινθιήξσζε ησλ ειέγρσλ ζπληάζζεηαη θαη πάιη έθζεζε επηηφπηαο επαιήζεπζεο επηζεψξεζεο θαη αλ δηαπηζησζνχλ παξαηππίεο γηα νπνηαδήπνηε αηηία, ηα ζρεηηθά πνζά αθαηξνχληαη απφ ηα ζπγρξεκαηνδνηνχκελα πνζά ηνπ ΔΠ πνπ θαηαρσξνχληαη ζην ΟΠ 108 απφ ηελ αξρή πνπ 104 ΦΔΚ 267/Α / , «Γηαρείξηζε, έιεγρνο θαη εθαξκνγή αλαπηπμηαθψλ παξεκβάζεσλ γηα ηελ πξνγξακκαηηθή πεξίνδν ». 105 Όπσο νξίζηεθε ζην Πξψην Κεθάιαην ζχκθσλα κε ηνπο ζρεηηθνχο επξσπατθνχο Καλνληζκνχο. 106 ΤΠΟΗΟ, ηεο 27 εο Μαξηίνπ 2008 (ΦΔΚ 540/Β / ), κε ζέκα «Τπνπξγηθή Απφθαζε πζηήκαηνο Γηαρείξηζεο». 107 Κεθάιαην Γ Άξζξα 7 έσο 18. Καη εδψ γίλεηαη πεξηγξαθή ησλ φξσλ, παξαηππία, δεκνζηνλνκηθή δηφξζξσζε, αρξεσζηήησο θαηαβιεζέλ πνζφ, αλάθηεζε θαη δηαηάθηεο, ζχκθσλα κε ηα φζα πξνβιέπνπλ νη ζρεηηθνί επξσπατθνί θαλνληζκνί. Δμαθνινπζεί λα ηζρχεη ε ΚΤΑ 907/052/2003, γηα ηα έξγα πνπ πινπνηνχληαη ζην πιαίζην ηεο πξνγξακκαηηθήο πεξηφδνπ Βι. επίζεο ηνλ Οδεγφ πζηήκαηνο Γηαρείξηζεο θαη Διέγρνπ πγρξεκαηνδνηνχκελσλ Πξάμεσλ ηνπ ΤΠΟΗΟ, Σν ΟΠ «Δξγφξαµα» είλαη ην πιεξνθνξηαθφ ζχζηεµα, φπνπ θαηαρσξνχληαη δεδνκέλα θαη αληαιιάζζνληαη πιεξνθνξίεο αλάµεζα ζηνπο ζπκκεηέρνληεο ζηελ πινπνίεζε ησλ 54

56 αζθεί ηα αληίζηνηρα θαζήθνληα δηαρείξηζεο. Ζ δηαδηθαζία αληηξξήζεσλ δηαηεξείηαη. Αξκφδηα φξγαλα έθδνζεο απφθαζεο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο είλαη (πάιη αλάινγα κε ην φξγαλν πνπ δηελεξγεί ηνλ έιεγρν) ν αξκφδηνο Γεληθφο ή Δηδηθφο Γξακκαηέαο, πνπ επνπηεχεη ηελ Δηδηθή Τπεξεζία ή ηνλ Δλδηάκεζν Φνξέα πνπ αζθεί θαζήθνληα δηαρείξηζεο ΔΠ, ή ν Γεληθφο Γξακκαηέαο ηεο αληίζηνηρεο Πεξηθέξεηαο πνπ επνπηεχεη ηελ Δλδηάκεζε ΓΑ ή ηνλ Δλδηάκεζν Φνξέα ή ν Γεληθφο Γξακκαηέαο Δπελδχζεσλ θαη Αλάπηπμεο. Όζνλ αθνξά ην χςνο ηεο δηφξζσζεο, αλαθέξνληαη δχν είδε, νη αλαινγηθέο δηνξζψζεηο, φηαλ ην πνζφ πνπ επηβάιιεηαη απφ ηα αξκφδηα φξγαλα, ππνινγίδεηαη, κε βάζε ηηο κεκνλσκέλεο παξάηππεο δαπάλεο πνπ ν δηθαηνχρνο δήισζε ζηελ αξκφδηα αξρή δηαρείξηζεο θαη ηζνχηαη πξνο ην πνζφ ηεο πξνθιεζείζαο δεκίαο θαη νη θαη απνθνπή δηνξζψζεηο, φηαλ δελ είλαη δπλαηφλ λα πξνζδηνξηζζεί επαθξηβψο ην πνζφ ηεο πξνθιεζείζαο δεκίαο θαη ε εμ νινθιήξνπ αθχξσζε ηεο παξάηππεο δαπάλεο είλαη δπζαλάινγε, νπφηε ππνινγίδεηαη ε βαξχηεηα ηεο παξάβαζεο πνπ νδήγεζε ζηε δηαπηζησζείζα παξαηππία. Δθφζνλ επεξεάδνληαη θαη νη κειινληηθέο πιεξσκέο, δηαθφπηεηαη ε πεξαηηέξσ ζπγρξεκαηνδφηεζε. Ζ έθδνζε ηεο απφθαζεο αλάθηεζεο αρξεσζηήησο ή παξαλφκσο θαηαβιεζέληνο πνζνχ εθδίδεηαη απφ ην δηαηάθηε θαη γηα ηελ είζπξαμε αθνινπζείηαη δηαδηθαζία κέζσ ΓΟΤ. Σέινο, ζηηο πεξηπηψζεηο, πνπ δηαπηζηψλνληαη παξαηππίεο κε βάζε ηα πνξίζκαηα απφ ειέγρνπο ειεγθηηθψλ νξγάλσλ ηεο ΔΔ ή ηα εγθεθξηκέλα πνξίζκαηα ηεο Αξρήο Διέγρνπ, ε αξκφδηα αξρή ζπληάζζεη Γειηίν Γηφξζσζεο Καηαρσξεζέλησλ Πιεξσκψλ, ην νπνίν θαηαρσξεί ζην ΟΠ αθαηξψληαο ηηο παξάηππεο πιεξσκέο 109. ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ πξνγξακκάησλ µε ζηφρν ηελ ππνζηήξημε ιεηηνπξγηψλ ζε ζηξαηεγηθφ, ηαθηηθφ θαη επηρεηξεζηαθφ επίπεδν. Δίλαη βαζηθφ εξγαιείν γηα ηελ παξαθνινχζεζε, ηελ αμηνιφγεζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ πξάμεσλ θαη ησλ θνξέσλ θαη έρεη ζρεδηαζηεί έηζη ψζηε λα ελζσκαηψλεη ηε ινγηθή δηαρείξηζεο ηνπ ΚΠ θαη ησλ Κνηλνηηθψλ Πξσηνβνπιηψλ, ηνπ Σακείνπ πλνρήο, ηνπ ΠΓΔ θαη ησλ Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ. 109 Αμίδεη ζην ζεκείν απηφ λα αλαθεξζεί ε πξνζπάζεηα πνπ επηρεηξείηαη κέζσ ηνπ Ν. 3492/2006 (ΦΔΚ 210/Α / ) γηα ηελ νξγάλσζε ζπζηήκαηνο ειέγρνπ γηα ηε δηαζθάιηζε ηεο ρξεζηήο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο ηνπ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ θαη ησλ εθηφο ηνπ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ θνξέσλ. ην ΤΠΟΗΟ ζπζηήλεηαη ΓΓ Γεκνζηνλνκηθψλ Διέγρσλ, ε νπνία ζα αζθεί έιεγρν ζηε δηαρείξηζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ησλ θνξέσλ θαη ζηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη εζσηεξηθνχ ειέγρνπ, ηα νπνία απηνί ζα ππνρξενχληαη λα ηεξνχλ θαη ζα επηβάιιεη θπξψζεηο. Οη έιεγρνη ζα αζθνχληαη απφ Γεκνζηνλνκηθνχο Διεγθηέο θαη απφ ππαιιήινπο ησλ ΤΓΔ. ε πεξίπησζε εληνπηζκνχ κεκνλσκέλσλ ή ζπζηεκηθψλ παξαηππηψλ νη κνλάδεο εζσηεξηθνχ ειέγρνπ, πνπ ζα έρνπλ ζπζηήζεη νη θνξείο, αιιά θαη ε ΓΓΓΔ ζα επηβάιινπλ δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο, νη νπνίεο είηε απνηεινχλ κείσζε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο ππεξεζίαο πνπ δηέπξαμε ηελ παξαηππία ή αληίζηνηρα απνηεινχλ κείσζε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ζπλνιηθνχ πξνυπνινγηζκνχ ηνπ θνξέα, ηνπ νπνίνπ ε ππεξεζία δηέπξαμε ηελ παξαηππία. Καηά ηηο δηαδηθαζίεο απηέο ππάξρεη ζηελή ζπλεξγαζία κε ηηο ππεξεζίεο ηεο ΔΔ ζε δεηήκαηα πνπ αθνξνχλ θνηλνηηθά θνλδχιηα. Ο λφκνο απηφο δελ έρεη ηεζεί αθφκε ζε εθαξκνγή. 55

57 ΜΔΡΟ ΓΔΤΣΔΡΟ ΔΚΘΔΔΗ ΣΧΝ ΖΜΑΝΣΗΚΟΣΔΡΧΝ ΔΛΔΓΚΣΗΚΧΝ ΟΡΓΑΝΧΝ ΚΤΡΗΟΣΔΡΔ ΔΠΗΒΛΖΘΔΗΔ ΓΖΜΟΗΟΝΟΜΗΚΔ ΓΗΟΡΘΧΔΗ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΚΑΗ ΠΡΟΣΑΔΗ ΔΞΤΓΗΑΝΖ 3.4 Δπξήκαηα ειέγρνπ ησλ ζεκαληηθφηεξσλ εζληθψλ θαη θνηλνηηθψλ ειεγθηηθψλ νξγάλσλ ΔΓΔΛ 110 Βαζηθφο ζηφρνο ησλ ειέγρσλ ηεο ΔΓΔΛ είλαη ν έιεγρνο ηνπ ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ ησλ έξγσλ ηνπ Γ ΚΠ θαη ηνπ Σακείνπ πλνρήο θαη Κνηλνηηθψλ Πξσηνβνπιηψλ θαη ε πηζηνπνίεζε ηεο αμηνπηζηίαο θαη ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηνπ ζπζηήκαηνο απηνχ, δηακέζνπ ησλ ειέγρσλ ησλ πξάμεσλ θαη ησλ έξγσλ φπσο πξνβιέπεηαη απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ Καλνληζκνχ 438/2001 θαη 1386/2002. Γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ απηνχ ε ΔΓΔΛ αθνινπζεί ζπγθεθξηκέλε ζηξαηεγηθή πνπ ζπλνςίδεηαη ζε ηξεηο θχξηνπο ζηξαηεγηθνχο άμνλεο, νη νπνίνη εμεηδηθεχνληαη ζε επηκέξνπο ζηφρνπο: Άμνλαο 1: Καζνξηζκφο εηεζίσλ πξνηεξαηνηήησλ θαη ζηφρσλ. Άμνλαο 2: Δπηηφπηνη έιεγρνη πζηεκάησλ θαη Πξάμεσλ 111. Άμνλαο 3: Αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ ειέγρνπ θαη παξαθνινχζεζε ηεο πινπνίεζεο ησλ ζπζηάζεσλ (follow up). Οη αλαθεξζέληεο άμνλεο ζηξαηεγηθήο επηηπγράλνπλ, ηνπο βαζηθνχο ζθνπνχο ηεο πξαγκαηνπνίεζεο ησλ ειέγρσλ θαη ηεο αλάιπζεο θαη αμηνιφγεζεο ησλ απνηειεζκάησλ ηνπο, ζηνρεχνληαο ζηε βειηίσζε ηνπ ΓΔ. Σαπηφρξνλα, δηαρξνληθή ζηξαηεγηθή ηεο ΔΓΔΛ είλαη ε έγθπξε, αμηφπηζηε, επνηθνδνκεηηθή θαη ζπλερήο ζπλεξγαζία κε ηηο 110 Δπηηξνπή Γεκνζηνλνκηθνχ Διέγρνπ: Έθζεζε έηνπο 2007 κε ηα απνηειέζκαηα ησλ ειέγρσλ έηνπο 2007 ζηα πξνγξάκκαηα πνπ ζπγρξεκαηνδνηνχληαη απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε, Ηνχληνο Γηα ιεπηνκεξή ζηνηρεία απφ ηα έηε 2001 σο ζήκεξα βι. Παξάξηεκα, Πίλαθεο Γεηγκαηνιεπηηθφο έιεγρνο ησλ πξάμεσλ ζε πνζνζηφ ηνπιάρηζηνλ 5% γηα ηα Γηαξζξσηηθά Σακεία ή ησλ έξγσλ ζε πνζνζηφ ηνπιάρηζηνλ 15% γηα ην Σακείν πλνρήο. 56

58 ειεγθηηθέο αξρέο ηεο ΔΔ, ηνπ Δπξσπατθνχ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ, ηνπ Διιεληθνχ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ θαη ηνπο άιινπο εζληθνχο ειεγθηηθνχο κεραληζκνχο ηνπ Γ ΚΠ, θαζψο θαη ε δηαξθήο αλαβάζκηζε ηνπ ειεγθηηθνχ έξγνπ θαη ηεο απφδνζήο ηεο. Έιεγρνη ζπζηεκάησλ θαη δεηγκαηνιεπηηθνί έιεγρνη δαπαλψλ: Ζ γεληθή εηθφλα πνπ πξνθχπηεη κε βάζε ηελ ειεγθηηθή δξαζηεξηφηεηα ηνπ 2007 θξίλεηαη ηθαλνπνηεηηθή ζε ζρέζε πξνο ηα επηκέξνπο ζηνηρεία ησλ ζπζηεκάησλ πνπ ηε ζπλζέηνπλ. Παξφια απηά δηαπηζηψζεθαλ νξηζκέλεο παξαηππίεο, νη ζεκαληηθφηεξεο εθ ησλ νπνίσλ είλαη: α) Κάπνηεο ΔΤΓ 112 δελ αληαπνθξίλνληαη πιήξσο πξνο ηηο ππνρξεψζεηο επαξθνχο πιεξνθφξεζεο ηειηθψλ δηθαηνχρσλ σο πξνο ηνπο φξνπο πινπνίεζεο ππνςεθίσλ πξνο έληαμε πξάμεσλ, νχηε πξνο φιεο ηηο ειεγθηηθέο ηνπο ππνρξεψζεηο β) Διιείςεηο ελφο θαηαγεγξακκέλνπ ζπζηήκαηνο παξαθνινχζεζεο ηεο εθαξκνγήο δηνξζσηηθψλ ελεξγεηψλ (ζπζηάζεσλ θαη δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ). γ) Δληνπίζηεθαλ πεξηπηψζεηο κε έγθαηξεο ππνβνιήο κεληαίσλ ή ηξηκεληαίσλ δειηίσλ. δ) Αζπκθσλία πεξηιήςεσλ δηαθήξπμεο δεκνπξαζηψλ κε ηελ αλαιπηηθή πξνθήξπμε σο πξνο ηα πνζνζηά ρξεκαηνδφηεζεο. ζη) Σα ΓΔ θάπνησλ ηειηθψλ δηθαηνχρσλ δελ κπφξεζαλ λα εγγπεζνχλ πάληα ηελ απαξέγθιηηε ηήξεζε ησλ δηαδηθαζηηθψλ πξνυπνζέζεσλ λνκφηππεο εθηέιεζεο νξηζκέλσλ πξάμεσλ. δ) Με ηήξεζε φξσλ αληαγσληζκνχ ζηνλ ηνκέα δεκνπξάηεζεο δεκνζίσλ ζπκβάζεσλ. ε) Με επηιεμηκφηεηα νξηζκέλσλ δαπαλψλ ιφγσ πξαγκαηνπνίεζήο ηνπο εθηφο πεξηφδνπ επηιεμηκφηεηαο, έιιεηςεο λφκηκεο βάζεο ή κε ζπλάθεηαο πξνο ην θπζηθφ αληηθείκελν. ζ) Απνθιίζεηο κεηαμχ ησλ πξαγκαηηθψλ ρξφλσλ εθηέιεζεο ησλ πξάμεσλ θαη ησλ πξνβιεπφκελσλ ζηα ΣΓΔ 113 ρξνλνδηαγξακκάησλ. η) Τςειφ πνζνζηφ κε επηιέμηκσλ δαπαλψλ ζην ΥΜΠΑ κε πνζφ (πξν νινθιήξσζεο αληηξξήζεσλ) , Δζληθέο Τπεξεζίεο Γηαρείξηζεο. 113 Σερληθά Γειηία Έξγνπ. 57

59 3.4.2 ΔΤΡΧΠΑΗΚΟ ΔΛΔΓΚΣΗΚΟ ΤΝΔΓΡΗΟ 114 Γαπάλεο ΚΓΠ: Γηα πέκπηε ζπλερφκελε ρξνληά, ε δήισζε ηνπ γεληθνχ δηεπζπληή πεξηέρεη επηθχιαμε ζρεηηθά κε ηελ ειιηπή εθαξκνγή ηνπ ΟΓΔ ζηελ Διιάδα. Γηα ην 2006, ην πλέδξην επηβεβαίσζε ηε ζπλερηδφκελε αδπλακία δηελέξγεηαο ησλ βαζηθψλ ειέγρσλ θαη ζπγθεθξηκέλα δηαπίζησζε: πιεκκειή επεμεξγαζία αηηήζεσλ, ειιηπείο δηαδηθαζίεο επηζεψξεζεο, κε αθεξαηφηεηα ηεο βάζεο δεδνκέλσλ γηα ηα δψα θαη ζθάικαηα ζην ζχζηεκα αλαγλψξηζεο αγξνηεκαρίσλ. Πεξί ηα θαηαβάιινληαη εηεζίσο ζηνπο γεσξγνχο ππφ ηηο πξναλαθεξζείζεο αλεπαξθείο ζπλζήθεο ειέγρνπ. Γηα ηελ πεξίνδν ε Δπηηξνπή επέβαιε δηνξζψζεηο χςνπο , πνζφ πνπ αληηζηνηρνχζε ζην 6% πεξίπνπ ησλ δεισζεηζψλ δαπαλψλ. Γηνξζψζεηο έρνπλ επίζεο επηβιεζεί θαη γηα ηηο ζηαθίδεο 115. Ζ Δπηηξνπή πξνέβε ζε θαη απνθνπή δηνξζψζεηο γηα ηελ έιιεηςε βαζηθψλ ειέγρσλ γηα ηελ πεξίνδν ( ). Γελ έρνπλ αθφκε πξνηαζεί δηνξζψζεηο γηα ηα επφκελα έηε θαη ε Δπηηξνπή δελ έρεη αθφκε πξνζδηνξίζεη ην κέγεζνο ησλ κε επηιέμηκσλ πιεξσκψλ, ην νπνίν, φζνλ αθνξά ηε ζνπιηαλίλα, ελδέρεηαη λα είλαη ζεκαληηθφ. Όζνλ αθνξά ηηο δαπάλεο ηνπ ΔΓΣΔ ζηα θξάηε-κέιε, απφ ηνλ έιεγρν ηνπ πλεδξίνπ δηαπηζηψζεθε πςειή ζπρλφηεηα εκθάληζεο ζθαικάησλ, απφ ηελ άπνςε ηφζν ηεο θχζεο ηνπο φζν θαη ηνπ ζρεηηθνχ πνζνχ, φζνλ αθνξά ηα γεσξγνπεξηβαιινληηθά θαζεζηψηα. Οη πιεξσκέο ζην πιαίζην απηψλ ησλ θαζεζηψησλ εμαξηψληαη απφ ηελ ηήξεζε (ζπρλά πνιχπινθσλ) πξνυπνζέζεσλ, φπσο ε εθαξκνγή 114 Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην: Δηήζηα έθζεζε ζρεηηθά κε ηελ εθηέιεζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ γηα ην νηθνλνκηθφ έηνο 2006, ζπλνδεπφκελε απφ ηηο απαληήζεηο ησλ νξγάλσλ. 115 Σν θαζεζηψο ελίζρπζεο γηα ηηο ζηαθίδεο επηβάιιεη ζηνπο γεσξγνχο ηελ παξαγσγή κηαο ειάρηζηεο πνζφηεηαο ζηαθίδσλ αλά εθηάξην (ήηνη πξέπεη λα επηηπγράλεηαη κηα ειάρηζηε απφδνζε). Σν ζχλνιν ζρεδφλ ησλ εληζρχζεσλ (πεξί ηα 115 εθαη. εηεζίσο) θαηαβάιιεηαη ζηελ Διιάδα. Απφ ηνπο ειέγρνπο ηνπ πλεδξίνπ ζην πιαίζην ηεο DAS θαηά ηα ηειεπηαία ρξφληα, αιιά θαη απφ εηδηθφ έιεγρν ην 2006 πξνθχπηεη φηη, απφ ην 1999, νη ειιεληθέο εζληθέο αξρέο εθαξκφδνπλ εζθαικέλα κεηψζεηο ζηηο απαηηήζεηο ηεο ειάρηζηεο απφδνζεο ηφζν γηα ηε ζνπιηαλίλα φζν θαη γηα ηελ θνξηλζηαθή, ηχπνπο ζηαθίδαο πνπ θαιχπηνπλ ηε κεγάιε πιεηνςεθία ησλ εθηάζεσλ θαιιηέξγεηαο ζηαθίδαο. Μφλν θαηά ηελ πεξίνδν 2002/2003, έηνο θαηά ην νπνίν εμαηξεηηθά δπζκελείο θαηξηθέο ζπλζήθεο έπιεμαλ ην κεγαιχηεξν ηκήκα ηεο Διιάδαο, νη κεηψζεηο απηέο βαζίζηεθαλ ζηηο εθηηκήζεηο ησλ δεκηψλ απφ ηνλ αζθαιηζηηθφ νξγαληζκφ θαη ήηαλ ζχκθσλεο κε ηνπο θαλνληζκνχο. Γηα ηα άιια έηε, νη πεξηζζφηεξεο κεηψζεηο απνθαζίζηεθαλ απφ ηηο εζληθέο αξρέο, γηα ιφγνπο πνπ δελ ζπλδένληαλ κε θπζηθέο θαηαζηξνθέο. Απηφ είρε σο απνηέιεζκα πιεξσκέο πξνο θαιιηεξγεηέο πνπ δελ πιεξνχζαλ ηηο απαηηήζεηο ηεο ειάρηζηεο απφδνζεο (ηδίσο γηα ηε ζνπιηαλίλα, ε νπνία αληηπξνζσπεχεη ζρεδφλ ην 50% ηεο ζπλνιηθήο παξαγσγήο) θαη νη νπνίνη δελ είραλ πιεγεί απφ θάπνηα θπζηθή θαηαζηξνθή. 58

60 νξζψλ γεσξγηθψλ πξαθηηθψλ. Σν πλέδξην δηαπίζησζε ζε επηά απφ ηηο νθηψ πεξηπηψζεηο πνπ ππέβαιε ζε έιεγρν, φηη νη γεσξγνί δελ είραλ ηεξήζεη ηηο ππνρξεψζεηο ηνπο ή φηη νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο δελ είραλ ειεγρζεί απνηειεζκαηηθά απφ ηηο αξρέο. Σέινο ην πλέδξην πξαγκαηνπνίεζε επίζθεςε επί ηφπνπ γηα λα ειέγμεη ην έξγν επηά νξγαληζκψλ πηζηνπνίεζεο, κεηαμχ ησλ νπνίσλ θαη ν ΟΠΔΚΔΠΔ. Οη θπξηφηεξεο αδπλακίεο πνπ δηαπηζηψζεθαλ αθνξνχζαλ ηελ εκβέιεηα θαη ην βαζκφ εκβάζπλζεο ησλ ιεπηνκεξψλ ειέγρσλ, ην έξγν ησλ εμνπζηνδνηεκέλσλ θνξέσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ επηηφπησλ ειέγρσλ, θαη ηνλ έιεγρν πιεξφηεηαο ησλ ινγαξηαζκψλ ρξεσζηψλ. Γηαξζξσηηθέο δαπάλεο: Ζ εκθάληζε εζθαικέλσλ επηζηξνθψλ δαπαλψλ ήηαλ ζπρλή ζε φια ηα ηακεία. Χζηφζν, θαίλεηαη λα ππάξρεη θάπνηα ζρέζε κεηαμχ ηακείνπ θαη θηλδχλνπ εζθαικέλσλ επηζηξνθψλ. Απφ ηελ θαηαλνκή ησλ ζθαικάησλ ζην δείγκα ειέγρνπ ηνπ πλεδξίνπ πξνθχπηεη φηη νη επηζηξνθέο ηνπ ΔΣΠΑ θαη ηνπ ΔΚΣ ήηαλ επηξξεπέζηεξεο ζε ζθάικαηα ζε ζρέζε κε ηηο επηζηξνθέο ησλ άιισλ δχν ηακείσλ. Σα ζθάικαηα επηιεμηκφηεηαο ήηαλ ηα ζπρλφηεξα ζθάικαηα πνπ απνηεινχζαλ αηηία εζθαικέλσλ επηζηξνθψλ απφ ην ΔΣΠΑ. Σα ζθάικαηα επηιεμηκφηεηαο ζην πιαίζην απηνχ ηνπ Σακείνπ νθείινληαη θπξίσο ζηελ εθαξκνγή εζθαικέλνπ πνζνζηνχ επηρνξήγεζεο, ζηε ζπκπεξίιεςε κε επηζηξεπηέσλ δαπαλψλ θαη ζηελ απνπζία δηαγσληζκψλ. ην ΔΚΣ δηαπηζηψζεθε κεγαιχηεξε αλαινγία ζθαικάησλ πξαγκαηηθφηεηαο, ηα νπνία ζπλήζσο αληηθαηφπηξηδαλ ηελ έιιεηςε απνδεηθηηθψλ ζηνηρείσλ πνπ λα ηεθκεξηψλνπλ ηνλ ππνινγηζκφ ησλ γεληθψλ εμφδσλ ή ηνλ θαηακεξηζκφ ησλ δαπαλψλ πξνζσπηθνχ, πνπ απνηεινχλ ζπρλά ηηο θχξηεο δαπάλεο ζηηο δειψζεηο δαπαλψλ πνπ ππνβάιινληαη ζην πιαίζην ηνπ EKT. ρεηηθά κε ηα ζπζηήκαηα ειέγρνπ ζηα θξάηε-κέιε, νη βαζηθέο αδπλακίεο ζηε ιεηηνπξγία ησλ αξρψλ δηαρείξηζεο ήηαλ νη αλεπαξθείο επηηφπηνη έιεγρνη ηεο πξαγκαηηθφηεηαο ησλ δαπαλψλ θαη ε δηαπίζησζε φηη νη δειψζεηο δαπαλψλ δελ ηεθκεξηψλνληαλ απφ θαηάιιεια απνδεηθηηθά ζηνηρεία. Ζ βαζηθή αδπλακία ζηε ιεηηνπξγία ησλ αξρψλ πιεξσκψλ ήηαλ ε αδπλακία δηαπίζησζεο φηη νη αξρέο δηαρείξηζεο δελ δηελεξγνχζαλ ηνπο θαηάιιεινπο θαζεκεξηλνχο ειέγρνπο. Ζ βαζηθή αδπλακία ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ειεγθηηθνχ θνξέα ήηαλ ε κε δηελέξγεηα επαξθψλ ειέγρσλ κε ηελ αξκφδνπζα πνηφηεηα ζηηο δαπάλεο ησλ πξνγξακκάησλ. Σα ζπζηήκαηα ειέγρνπ ηεο Διιάδαο θαηεγνξηνπνηνχληαη σο κεηξίσο απνηειεζκαηηθά ηηο δεκνζηεχηεθε ε έθζεζε ηνπ Δπξσπατθνχ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ ζρεηηθά κε ηελ εθηέιεζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ γηα ην νηθνλνκηθφ έηνο 2007, ζπλνδεπφκελε απφ ηηο απαληήζεηο ησλ νξγάλσλ. Ζ κνξθή ηεο είλαη εληειψο λέα. Οη δηαπηζηψζεηο ηνπ ειέγρνπ ηνπ πλεδξίνπ αθνξνχλ 59

61 3.4.3 ΔΤΡΧΠΑΗΚΖ ΔΠΗΣΡΟΠΖ 117 ΔΣΠΑ: Γηα ηελ πεξίνδν , νη έιεγρνη πνπ δηελεξγήζεθαλ ην 2006 είραλ ηε κνξθή επηηφπησλ απνζηνιψλ θαη θάιππηαλ ηφζν ηνπο ειέγρνπο ζπζηεκάησλ φζν θαη ηνλ νπζηαζηηθφ έιεγρν ησλ πξάμεσλ. Οη δηελεξγεζέληεο έιεγρνη ζπλέβαιαλ ζηελ νπζηαζηηθή βειηίσζε ηνπ επηπέδνπ αζθάιεηαο φζνλ αθνξά ηε ιεηηνπξγία ησλ ζπζηεκάησλ ζηα θξάηε-κέιε θαη ζηε ζεκαληηθή βειηίσζε κέζσ ηεο εθαξκνγήο ζρεδίσλ δξάζεο ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο. ΔΚΣ: Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ 2006 νξγαλψζεθαλ απνζηνιέο ειέγρνπ απφ ηηο ππεξεζίεο ηεο Δπηηξνπήο ησλ ζπζηεκάησλ ηεο πεξηφδνπ θαη έιεγρνη θιεηζίκαηνο πξνγξακκάησλ ηεο πεξηφδνπ Απφ ην ζχλνιν ησλ 237 πξνγξακκάησλ ηνπ ΔΚΣ, ηα 123 θαιχθζεθαλ απφ ηελ Δπηηξνπή, κε έκθαζε ζηα πξνγξάκκαηα ηα νπνία θξίζεθαλ πςεινχ θηλδχλνπ. Πξαγκαηνπνηήζεθαλ επηζθέςεηο ζε φια ηα θξάηε-κέιε πιελ ηνπ Λνπμεκβνχξγνπ. ε πέληε θξάηε-κέιε δηελεξγήζεθε ζπκπιεξσκαηηθφο έιεγρνο. Σν 2006 απνθαζίζηεθαλ 12 δηαδηθαζίεο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο θαη 14 ζρέδηα δξάζεο. ΔΓΣΠΔ-Πξνζαλαηνιηζκφο: Μέρξη ηηο αξρέο ηνπ 2006 είραλ νινθιεξσζεί νη πξνγξακκαηηζζέληεο εθ ησλ πζηέξσλ έιεγρνη πξνγξακκάησλ ηεο πεξηφδνπ Βξίζθνληαη ζε εμέιημε νξηζκέλεο δηαδηθαζίεο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο: ην 2006 πιεξσκέο ηεο πεξηφδνπ , επεηδή νη δαπάλεο ζην πιαίζην ηεο πεξηφδνπ , ζπλίζηαληαη ζε πξνπιεξσκέο. Γηα ηηο δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο απαηηείηαη βειηίσζε ησλ πιεξνθνξηψλ, θαη ηεο δηαρείξηζήο ηνπο. Λφγσ ηεο δηαπινθήο ησλ ξπζκίζεσλ γηα ηνλ έιεγρν θαη ηε δεκνζηνλνκηθή δηαρείξηζε, ν θαηακεξηζκφο ησλ επζπλψλ θαη ε δηάξζξσζε ησλ δηαθφξσλ κέζσλ γηα ηηο δεκνζηνλνκηθέο δηνξζψζεηο είλαη εμαηξεηηθά πνιχπινθν δήηεκα. Όπσο ζε πξνεγνχκελα έηε, πξνέθπςαλ ζηνηρεία πνπ απνδεηθλχνπλ ηελ χπαξμε νπζησδψλ ζθαικάησλ ζε ζεκαληηθνχο ηνκείο ησλ δαπαλψλ ηεο ΔΔ ζην πιαίζην ηεο επηκεξηζκέλεο δηαρείξηζεο, θαζψο θαη ην γεγνλφο φηη ηα πεξηζζφηεξα ζθάικαηα δηαπξάηηνληαη ζε επίπεδν ηειηθψλ δηθαηνχρσλ. Δπί ηνπ παξφληνο, νη πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη ζρεηηθά κε ηνπο κεραληζκνχο δηφξζσζεο πνπ εθαξκφδνπλ ηα θξάηε κέιε είλαη ειιηπείο θαη αλαμηφπηζηεο φζνλ αθνξά ηηο πνιηηηθέο ζπλνρήο. Σν ζπλερηδφκελν πςειφ επίπεδν ζθαικάησλ πνπ εληνπίζηεθε κε ηνλ έιεγρν επαιήζεπζεο ησλ ππνθεηκέλσλ πξάμεσλ, απνηειεί έλδεημε φηη ηα ζπζηήκαηα, ελ γέλεη, ζηα θξάηε κέιε ήηαλ κφλν κεξηθψο απνηειεζκαηηθά ζε φ,ηη αθνξά ηε δηαρείξηζε ηνπ θηλδχλνπ πξαγκαηνπνίεζεο κε λφκηκσλ θαη κε θαλνληθψλ απνδφζεσλ. Χο πξνο ηε γεσξγία, ην πλέδξην έρεη ακθηβνιίεο ζρεηηθά κε ηελ αμηνπηζηία ησλ παξερφκελσλ ζηνηρείσλ. Γηα πέκπην ζπλερέο έηνο ε δήισζε ηνπ γεληθνχ δηεπζπληή πεξηέρεη επηθχιαμε πνπ αθνξά ηελ ειιηπή εθαξκνγή ηνπ ΟΓΔ ζηελ Διιάδα. Σέινο, ε Δπηηξνπή δελ δηαζέηεη αθφκε πιήξεηο ή εληειψο αμηφπηζηεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο επηπηψζεηο πνπ έρνπλ νη δαπάλεο ηεο ΔΔ γηα ηνπο απνδέθηεο, ηνλ θνηλνηηθφ πξνυπνινγηζκφ θαη ηνπο εζληθνχο πξνυπνινγηζκνχο. 117 COM(2007) 676 ηειηθφ, Βξπμέιιεο, , 18ε εηήζηα έθζεζε εθηέιεζεο ησλ δηαξζξσηηθψλ ηακείσλ (2006), Δπξσπατθή Δπηηξνπή. ει

62 πξαγκαηνπνηήζεθαλ δηκεξείο ζπλεδξηάζεηο κε ηα θξάηε-κέιε γηα 18 πξνγξάκκαηα. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο, ε Δπηηξνπή εμέδσζε ηέζζεξηο απνθάζεηο δεκνζηνλνκηθήο δηφξζσζεο, πνπ θαιχπηνπλ πέληε πξνγξάκκαηα. ΥΜΠΑ: Γηελεξγήζεθαλ επηηφπηνη έιεγρνη θαη θάπνηεο απνζηνιέο ειέγρνπ αθνξνχζαλ ηελ εμαθξίβσζε θαη παξαθνινχζεζε ηεο απνηειεζκαηηθήο ιεηηνπξγίαο ησλ ΓΔ γηα ηελ πεξίνδν , ζε ζπλδπαζκφ κε δεηγκαηνιεπηηθνχο ειέγρνπο ζε θξάηε-κέιε γηα λα επαιεζεπζεί ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ ΓΔ ησλ επηρεηξεζηαθψλ πξνγξακκάησλ ηνπ ηφρνπ OLAF 118 Πεξηπηψζεηο απάηεο θαη θνηλνπνηεζεηζψλ παξαηππηψλ: Ο αξηζκφο ησλ αλαθεξφκελσλ παξαηππηψλ έρεη κεησζεί ζε θάζε ηνκέα εθηφο απηνχ ησλ δηαξζξσηηθψλ παξεκβάζεσλ. Ο θαη' εθηίκεζε νηθνλνκηθφο αληίθηππνο ησλ παξαηππηψλ έρεη απμεζεί. Όζνλ αθνξά ηε γεσξγία, ε αχμεζε αθνξά ελ κέξεη ηηο παξαηππίεο πνπ εκθαλίδνληαη ή πνπ αλαθαιχπηνληαη ζηα πξνεγνχκελα έηε αιιά πνπ αλαθέξνληαη κφλν ην ηνλ ηνκέα ησλ δηαξζξσηηθψλ δαπαλψλ, ε πξνζζήθε ησλ λέσλ θξαηψλ-κειψλ θαη ε πξφζθαηε αχμεζε ζηηο πιεξσκέο ηνπο εμεγνχλ ηελ αχμεζε. Ο θαη' εθηίκεζε αληίθηππνο ησλ πεξηπηψζεσλ κε ηελ πηζαλή απάηε παξακέλεη ζηαζεξφο γηα ηηο δαπάλεο 119. Αλ θαη νη πεξηζζφηεξεο παξαηππίεο αλαθέξνληαη ζηελ Δπηηξνπή εληφο ησλ πξνβιεπφκελσλ ρξνληθψλ πιαηζίσλ, ππάξρεη πεξηζψξην γηα βειηίσζε: ην κέζν ρξνληθφ ζθάικα γηα ηηο αλαθνηλψζεηο ζην γεσξγηθφ ηνκέα είλαη 1.2 έηε, ελψ ζηνλ ηνκέα ησλ δηαξζξσηηθψλ παξεκβάζεσλ είλαη 0.9 έηε. Μεξηθά θξάηε-κέιε δειψλνπλ ζπρλά ηηο παξαηππίεο ηνπο ακέζσο κεηά απφ ην γεγνλφο. Ζ αλαινγία ησλ θξαηψλ-κειψλ πνπ δειψλνπλ ηηο παξαηππίεο ειεθηξνληθά γηα ηνπο ηνκείο ησλ γεσξγηθψλ θαη 118 COM (2008) 475, Βξπμέιιεο, , Έθζεζε ηεο Δπηηξνπήο ζην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ζην πκβνχιην, Πξνζηαζία ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ησλ Κνηλνηήησλ Καηαπνιέκεζε ηεο απάηεο Δηήζηα έθζεζε Γηα ζπγθεληξσηηθά ζηνηρεία βι. Παξάξηεκα, Πίλαθεο Πξέπεη πάιη λα θαηαζηεί ζαθέο φηη πεξηιακβάλεηαη εδψ είλαη αλαθεξφκελεο ππνςίεο ηεο απάηεο θαη φρη ησλ ππνζέζεσλ πνπ επηβεβαηψλνληαη απφ ηα δηθαζηήξηα, θαη φηη ν πξαγκαηηθφο νηθνλνκηθφο αληίθηππνο, κεηά απφ ηελ απνθαηάζηαζε θαη ηελ νηθνλνκηθή δηφξζσζε, κπνξεί λα θαηαλνεζεί κφλν ζην ηέινο ησλ λνκηθψλ θαη δηνηθεηηθψλ πξαθηηθψλ. 61