ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΣΜΖΜΑ ΛΟΓΗΣΗΚΖ

Transcript

1 ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΣΜΖΜΑ ΛΟΓΗΣΗΚΖ Θέκα Πηπρηαθήο : Αλάιπζεο Υξεκαηννηθνλνκηθώλ Καηαζηάζεσλ ηεο Δπηρείξεζεο «AQUA TRADE ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΚΑΗ ΤΚΔΤΑΗΑ ΗΥΘΤΔΡΩΝ Α.Δ.» ΔΠΗΒΛΔΠΩΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ: ΜΤΣΑΚΗΓΖ ΣΔΦΑΝΟ ΦΟΗΣΖΣΡΗΔ: ΛΟΤΚΖ ΘΑΛΔΗΑ ΑΜ:10376 ΠΑΝΣΑΕΗΓΟΤ ΜΑΡΗΑΝΘΖ ΑΜ:10302 ΚΑΒΑΛΑ, 2015 ~ 1 ~

2 ΠΗΝΑΚΑ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΩΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΤΝΣΜΖΔΧΝ ΔΗΑΓΧΓΖ ΜΔΡΟ Η ΘΔΧΡΖΣΗΚΖ ΠΡΟΔΓΓΗΖ ΚΔΦΑΛΑΗΟ Έλλνηα θαη θνπφο ηεο Αλάιπζεο Έλλνηα ηεο αλάιπζεο θνπνί ηεο αλάιπζεο Βαζηθνί ζθνπνί Ρεπζηφηεηα ηαζεξφηεηα Απνδνηηθφηεηα Γπλαηφηεηα αλάπηπμεο Αλαιπηηθνί ζθνπνί Βαζηθέο θαηεγνξίεο ελδηαθεξόκελσλ αλάιπζεο θνπνί ελδηαθεξνκέλσλ αλάιπζεο θνπνί δαλεηζηψλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θνπνί ηεο δηνηθήζεσο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θνπνί επελδπηψλ κεηφρσλ θνπνί ησλ ειεγθηψλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ θνπνί ησλ αλαιπηψλ ζε πεξηπηψζεηο εμαγνξψλ ή ζπγρσλεχζεσλ θνπνί ησλ ινηπψλ νκάδσλ ελδηαθεξνκέλσλ ΚΔΦΑΛΑΗΟ Δίδε Αλάιπζεο Μέζνδνη Αλάιπζεο Δίδε αλάιπζεο Μέζνδνη αλάιπζεο Γηαζηξσκαηηθή ή θάζεηε αλάιπζε ή θαηαζηάζεηο θνηλψλ κεγεζψλ Γηαρξνληθή ή νξηδφληηα αλάιπζε ή ζπγθξηηηθέο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο Αλάιπζε ρξνλνινγηθψλ ζεηξψλ κε αξηζκνδείθηεο ηάζεο ή ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηάζεο Αλάιπζε κε αξηζκνδείθηεο Γηαδηθαζία αλάιπζεο ~ 2 ~

3 2.4 Βαζηθνί πεξηνξηζκνί αλάιπζεο ΚΔΦΑΛΑΗΟ Δίδε ρξεκαηννηθνλνκηθώλ θαηαζηάζεσλ Ηζνινγηζκφο Καηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο Πίλαθαο δηάζεζεο απνηειεζκάησλ Καηάζηαζε ινγαξηαζκνχ (Πάγησλ θαη Υξήζεσλ Κεθαιαίνπ) Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο) Πξνζάξηεκα ηζνινγηζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο Σειηθφ (νξηζηηθφ) ηζνδχγην Βηβιίν απνγξαθψλ θαη ηζνινγηζκψλ ΚΔΦΑΛΑΗΟ Αλάιπζε Λνγηζηηθψλ Καηαζηάζεσλ κε Αξηζκνδείθηεο Έλλνηα Αξηζκνδεηθηώλ (Λπκπεξνπνπινο, 2009, 29-39) Γεληθά Οξηζκφο ρεκαηηζκφο αξηζκνδεηθηψλ Υξήζε αξηζκνδεηθηψλ Αμία ζχγθξηζεο Πξφηππα αλάιπζεο Αξηζκνδείθηεο ξεπζηφηεηαο (Liquidity ratios) Δηζαγσγηθά Δίδε αξηζκνδεηθηψλ ξεπζηφηεηαο θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηψλ ξεπζηφηεηαο ρέζε αξηζκνδεηθηψλ ξεπζηφηεηαο θαη θεθαιαίνπ θίλεζεο ηνηρεία θαιήο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο απφ απφςεσο θεθαιαίσλ θίλεζεο Παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε κηαο κνλάδαο Αλάιπζε - Κξηηηθή δηεξεχλεζε αξηζκνδεηθηψλ ξεπζηφηεηαο Αξηζκνδείθηεο γεληθήο ή θπθινθνξηαθήο ξεπζηφηεηαο ή θεθαιαίνπ θίλεζεο (Current ratio) Αξηζκνδείθηεο άκεζεο ή ηαρείαο ή εηδηθήο ξεπζηφηεηαο (Acid test ratio) Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξεπζηφηεηαο (Cash ratio) Αξηζκνδείθηεο ακπληηθνχ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο ή ρξνληθήο πξνζηαζίαο (Defensive interval ratio) ~ 3 ~

4 4.2.2 Αξηζκνδείθηεο δξαζηεξηφηεηαο (Activity ratios) Δίδε αξηζκνδεηθηψλ δξαζηεξηφηεηαο θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηψλ δξαζηεξηφηεηαο Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ ή θπθινθνξηθήο ηαρύηεηαο απαηηήζεσλ (Accounts receivable (Debtor) turnover ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο εμφθιεζεο βξαρπρξφλησλ ππνρξεψζεσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο πξνκεζεπηψλ (Accounts payable (Creditor) turnover ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο απνζεκάησλ (Inventory (Stock) turnover ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο θεθαιαίνπ θίλεζεο (Net working capital turnover ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ζπλφινπ ελεξγεηηθνχ ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο ζπλφινπ ελεξγεηηθνχ (Total assets tunrover ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο παγίνπ ελεξγεηηθνχ (Fixed assets turnover ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ηδίσλ θεθαιαίσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ (Owners equity turnover ratio) Αξηζκνδείθηεο θχθινπ ξεπζηφηεηαο (Cash cycle ratio) Αξηζκνδείθηεο εμέιημεο πσιήζεσλ (Sales growth ratio) Έλλνηα Δηζαγσγηθά Δίδε αξηζκνδεηθηψλ απνδνηηθφηεηαο Αξηζκνδείθηεο κηθηνχ πεξηζσξίνπ θέξδνπο ή κηθηνχ θέξδνπο(gross profit ratio) Αξηζκνδείθηεο θαζαξνχ πεξηζσξίνπ θέξδνπο ή θαζαξνχ θέξδνπο (Net profit ratio) Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ ή απνδνηηθφηεηαο ζπλνιηθνχ θεθαιαίνπ (Return on capital employed) Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ελεξγεηηθνχ (Return on total assets) Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ (Return on net worth) Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο κφριεπζεο (Financial leverage ratio) Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ηφθσλ (Number of time interest earned) Αξηζκνδείθηεο δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο (Operating expenses ratios) Έλλνηα ~ 4 ~

5 Δίδε αξηζκνδεηθηψλ δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηψλ δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο Αλάιπζε - Κξηηηθή δηεξεχλεζε αξηζκνδεηθηψλ δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο Αξηζκνδείθηεο απφζβεζεο παγίσλ (Depreciation to fixed assets ratio) Αξηζκνδείθηεο απνζβέζεσλ πξνο πσιήζεηο (Depreciation to sales ratio) Αξηζκνδείθηεο ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ (Operating expenses ratio) Λνηπνί αξηζκνδείθηεο δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο Αξηζκνδείθηεο Οηθνλνκηθήο Γηάξζξσζεο θαη Βησζηκφηεηαο Έλλνηα Δηζαγσγηθά Δίδε αξηζκνδεηθηψλ νηθνλνκηθήο δηάξζξσζεο θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηψλ νηθνλνκηθήο δηάξζξσζεο Αλάιπζε - Κξηηηθή δηεξεχλεζε αξηζκνδεηθηψλ νηθνλνκηθήο δηάξζξσζεο Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο ζπλνιηθά θεθάιαηα (Ratio of owners' equity to total assets) Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο δαλεηαθά θεθάιαηα (Ratio of owners' equity to total debt) Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο πάγηα (Ratio of owners equity to fixed assets) Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεψζεηο (Ratio of current assets to total liabilities) Αξηζκνδείθηεο παγίσλ πξνο καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο (Ratio of fixed assets to long - term liabilities) Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ εμφδσλ (Number of times interest earned) Αξηζκνδείθηεο επελδχζεσλ (Investment ratios) Έλλνηα Δίδε αξηζκνδεηθηψλ επελδχζεσλ θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηψλ επελδχζεσλ Αλάιπζε - Κξηηηθή δηεξεχλεζε αξηζκνδεηθηψλ επελδχζεσλ Κέξδε θαηά κεηνρή (Earnings per share - EPS) Μέξηζκα θαηά κεηνρή (Dividend per share, DPS) Μεξηζκαηηθή απφδνζε κεηνρήο (Dividend yield) ~ 5 ~

6 Πνζνζηφ δηαλεκφκελσλ θεξδψλ (Pay out ratio, Percentage of distributed profits) Μεξηζκαηηθή απφδνζε ηδίσλ θεθαιαίσλ [Dividend yield on net worth (shareholders' funds)] Δζσηεξηθή αμία κεηνρήο (Book value per share) Λφγνο ρξεκαηηζηεξηαθήο ηηκήο πξνο εζσηεξηθή αμία κεηνρήο (Market price to book value per share ratio) Λφγνο ηηκήο πξνο θέξδε αλά κεηνρή (Ρ/Δ) (Market price to book value per share ratio) Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξνήο θαηά κεηνρή (Cash flow per share ratio) Αξηζκνδείθηεο απφδνζεο κεηνρήο ζε ηακεηαθή ξνή (Share yield to cash flow ratio) Αξηζκνδείθηεο πνζνζηνχ απηνρξεκαηνδφηεζεο (Percentage of self finance) Αξηζκνδείθηεο δηάξθεηαο εμφθιεζεο επελδχζεσλ (Investment pay out period ratio) Απφζβεζε θαηά κεηνρή (Depreciation per share) ΚΔΦΑΛΑΗΟ Ο Κιάδνο ηεο κεηαπνίεζεο θαη εκπνξίαο αιηεπκάησλ ηάδηα επεμεξγαζίαο θιάδνπ Ζ AQUA TRADE θαη ν θιάδνο Σάζεηο θαη πξννπηηθέο ηνπ θιάδνπ Πξνβιήκαηα αγνξάο Ζ εηαηξία AQUA TRADE ΑΒΔΔ Πνηφηεηα πξντφλησλ θαη θηινζνθία ηεο εηαηξίαο AQUA TRADE S.A ΚΔΦΑΛΑΗΟ Λνηπέο παξαδνρέο εξγαζίαο ΚΔΦΑΛΑΗΟ Αξηζκνδείθηεο ξεπζηφηεηαο (Liquidity ratios) πγθεληξσηηθή θαηάζηαζε αξηζκνδεηθηώλ Αξηζκνδείθηεο γεληθήο ή θπθινθνξηαθήο ξεπζηόηεηαο ή θεθαιαίνπ θίλεζεο Αξηζκνδείθηεο άκεζεο ή ηαρείαο ή εηδηθήο ξεπζηφηεηαο Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξεπζηφηεηαο Αξηζκνδείθηεο ακπληηθνχ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο ή ρξνληθήο πξνζηαζίαο 241 ~ 6 ~

7 7.2 Αξηζκνδείθηεο δξαζηεξηφηεηαο (Activity ratios) πγθεληξσηηθή θαηάζηαζε αξηζκνδεηθηψλ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ ή θπθινθνξηθήο ηαρχηεηαο απαηηήζεσλ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο εμφθιεζεο βξαρπρξφλησλ ππνρξεψζεσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο πξνκεζεπηψλ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ ή θπθινθν-ξηαθήο ηαρχηεηαο απνζεκάησλ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο θεθαιαίνπ θίλεζεο Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ζπλφινπ ελεξγεηηθνχ ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο ζπλφινπ ελεξγεηηθνχ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο παγίνπ ελεξγεηηθνχ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ηδίσλ θεθαιαίσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ Αξηζκνδείθηεο παξαγσγηθφ - ζπλαιιαθηηθνχ θπθιψκαηνο Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξνήο θαηά κεηνρή Αξηζκνδείθηεο πνζνζηνχ απηνρξεκαηνδφηεζεο Αξηζκνδείθηεο δηάξθεηαο εμφθιεζεο επελδχζεσλ Απφζβεζε θαηά κεηνρή Κπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ - Απνζέκαηα Κπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ - Απαηηήζεηο Κπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ - Γηαζέζηκα Παζεηηθφ Ίδηα θεθαιαία Μαθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο Βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο Γηαζηξσκαηηθή αλάιπζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο Κφζηνο πσιήζεσλ Λεηηνπξγηθά Έμνδα Υξεσζηηθνί ηφθνη θαη ζπλαθή έμνδα Οξηδόληηα- δηαρξνληθή αλάιπζε ρξεκαηννηθνλνκηθώλ θαηαζηάζεσλ Γηαρξνληθή αλάιπζε ηζνινγηζκνχ Δλεξγεηηθφ Έμνδα εγθαηάζηαζεο Πάγην ελεξγεηηθφ - Δλζψκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο ~ 7 ~

8 Πάγην ελεξγεηηθφ - πκκεηνρέο θαη άιιεο καθξνπξφζεζκεο απαηηήζεηο Κπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ Απνζέκαηα Κπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ - Απαηηήζεηο Κπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ Γηαζέζηκα Παζεηηθφ Ίδηα θεθαιαία - Μεηνρηθφ θεθαιαίν Πάγην ελεξγεηηθφ - Δλζψκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο Μαθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο Βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο Γηαρξνληθή αλάιπζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο Κχθινο εξγαζηψλ (πσιήζεηο) Κφζηνο πσιήζεσλ Καζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο πξν θφξσλ Αλάιπζε ρξεκαηννηθνλνκηθώλ θαηαζηάζεσλ κε δείθηεο ηάζεσο Αλάιπζε ηζνινγηζκνχ κε δείθηεο ηάζεσο Δλεξγεηηθφ Έμνδα εγθαηάζηαζεο Πάγην ελεξγεηηθφ - Δλζψκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο Κπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ - Απνζέκαηα Κπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ - Απαηηήζεηο Κπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ - Γηαζέζηκα Παζεηηθφ Ίδηα θεθαιαία Μαθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο Βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο Αλάιπζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο κε δείθηεο ηάζεσο Κχθινο εξγαζηψλ (πσιήζεηο) Κφζηνο πσιήζεσλ Έμνδα Υξεσζηηθνί ηφθνη θαη ζπλαθή έμνδα Καζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο πξν θφξσλ πκπεξαζκαηηθέο παξαηεξήζεηο ΠΑΡΆΡΣΖΜΑΣΑ Παξάξηεκα 1 : ~ 8 ~

9 Ηζνινγηζκφο εηαηξίαο «ΓΑΚΟΣΑ Α.Β.Δ.Δ» ηεο 31/12/ Παξάξηεκα 2 : Παξάξηεκα 3 : Παξάξηεκα 4 : Παξάξηεκα 5 : Δλλνηνινγηθνί πξνζδηνξηζκνί ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ ~ 9 ~

10 ΠΡΟΛΟΓΟ Αληηθείµελν ηεο πηπρηαθήο απηήο εξγαζίαο είλαη ε αλάιπζε θαη ε ζχγθξηζε ησλ ρξεµαηννηθνλνµηθψλ θαηαζηάζεσλ θαη ε εξκελεία ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ κηαο επηρείξεζεο, ε νπνία ηεξεί βηβιία Γ θαηεγνξίαο. Ζ αλάιπζε ζα πξαγκαηνπνηεζεί απφ εμσηεξηθνχο αλαιπηέο (αλάινγα κε ηε ζέζε απηνχ ν νπνίνο ηε δηελεξγεί), ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ φιεο νη γλσζηέο κέζνδνη αλάιπζεο, ελψ ε ζχγθξηζε ζα πξαγκαηνπνηεζεί είηε δηαρξνληθά (κηα ζεηξά παιαηνηέξσλ εηψλ ηεο επηρείξεζεο), είηε δηεπηρεηξεζηαθά (ζχγθξηζε κε θιαδηθέο θαη νκνεηδείο αληηπξνζσπεπηηθέο επηρεηξήζεηο). ηελ παξνχζα εξγαζία, αλαιχνληαη ηα ρξεκαηννηθνλνκηθά δεδνκέλα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο «AQUA TRADE ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΚΑΗ ΤΚΔΤΑΗΑ Α.Δ», ζηηο νπνίεο εθαξκφδνληαη νη δηεζλψο απνδεθηέο απφςεηο ηνπ εξγαιείνπ πνπ θαιείηαη ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε φπσο απηέο πεξηγξάθνληαη απφ ηε βηβιηνγξαθία, θαζψο θαη νη πξνζσπηθέο απφςεηο ησλ ζπληαθηψλ ηεο, νη νπνίεο εθθξάδνληαη κέζσ παξάιιεισλ εθαξκνγψλ (παξαδεηγκάησλ). θνπφο ηεο εξγαζίαο είλαη ε θαηαλφεζε ρξεζηκνπνίεζεο ησλ κεζφδσλ αλάιπζεο θαη εηδηθφηεξα ηεο κεζφδνπ ρξεµαηννηθνλνµηθήο αλάιπζεο κε αξηζκνδείθηεο, θαζψο επίζεο θαη ε εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ κέζσ ζπγθξνηεκέλεο θαη αλαιπηηθήο εξγαζίαο, ηα νπνία ζα αληαλαθινχλ φζν ην δπλαηφ πεξηζζφηεξν ηελ πξαγκαηηθή νηθνλνκηθήο εηθφλαο ηεο επηρείξεζεο. ~ 10 ~

11 ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΤΝΣΜΖΔΩΝ Α.Β.Δ.Δ Ανώνςμη Βιομησανική Δμποπική Δηαιπεία Α.Δ Ανώνςμη Δηαιπία ΒΙ.ΠΔ Βιομησανική Πεπιοσή Γ.Λ.Σ. Γενικό Λογιζηικό Σσέδιο Γ.Σ Γενική Σςνέλεςζη Γιάγπ. Γιάγπαμμα Γ.Σ Γιοικηηικό Σςμβούλιο Δ Δνεπγηηικο εγκ/ζηρ εγκαηαζηαζηρ Δ.Γ.Λ.Σ Δλληνικό Γενικό Λογιζηικό Σσέδιο Δ.Δ.Α Δποπηική Απσή Αλοςμινίος εξωη. εξωηεπικόρ Δ.Π.Δ Δηαιπία Πεπιοπιζμένηρ Δςθύνηρ εζωη. εζωηεπικόρ κ.α και άλλα Κ.Β.Σ Κώδικαρ Βιβλίων και Σηοισείων Κ.Θ Καθαπή Θέζη Κ.Κ.Κ Καθαπό Κεθάλαιο Κίνηζηρ κ.λ.π ή κ.η.λ και ηα λοιπά λεωθ. λεωθόπορ λ/ζμορ/ος/οι/ων λογαπιαζμόρ/ος/οι/ων λογ/ζμορ/οι,ος,ων λογαπιαζμόρ/οι,ος,ων ΛΤΓ ή Ltd Δηαιπία Πεπιοπιζμένηρ Δςθύνηρ Μ.Κ.Κ Μικηό Κεθάλαιο Κίνηζηρ Ο.Γ.Α Οπγανιζμόρ Γεωπγικών Αζθαλίζεων Π Παθηηικό Π.σ ή π.σ Παπαδείγμαηορ σάπη Π.Δ.Ο Πεπιθεπειακή Δπαπσιακή Οδόρ Π.Π Ππαγμαηικό Παθηηικό Χ.Α.Α Χπημαηιζηήπιο Αξιών Αθηνών ςπολ/ζμορ/ος/οι/ων ςπολογαπιαζμόρ/ος/οι/ων CE ζύμβολο πιζηοποίηζηρ ποιόηηηαρ καηαζκεςαζηών, βάζει κοινοηικών οδηγιών και διαηάξεων ~ 11 ~

12 ΔΗΑΓΩΓΖ Ζ νηθνλνκηθή πνξεία, νη δξαζηεξηφηεηεο θαζψο θαη ηα απνηειέζκαηα κηαο επηρείξεζεο αληηθαηνπηξίδνληαη ζηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο. Οη πιεξνθνξίεο φκσο απηέο, δελ απνηππψλνπλ πάληα ηελ πξαγκαηηθή ηξέρνπζα εηθφλα ηεο επηρείξεζεο. Απηφ κπνξεί λα ζπκβαίλεη γηα δηάθνξνπο ιφγνπο πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηε θνξνινγία, ηελ πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο, ηηο ζρέζεηο ηεο, ηηο ζπλαιιαγέο ηεο κε ηνπο αξκφδηνπο θνξείο ηνπ θξάηνπο, θαζψο επίζεο θαη γηα άιινπο ηπρφλ ηαθηηθνχο θαη ζηξαηεγηθνχο επηρεηξεκαηηθνχο ιφγνπο. Απνηέιεζκα απηνχ είλαη, νη ελδηαθεξφκελνη (κέηνρνη, επξχηεξν επελδπηηθφ θνηλφ, ηξάπεδεο, επνπηηθέο αξρέο) λα κελ έρνπλ ζαθή θαη νινθιεξσκέλε εηθφλα ηεο δξάζεο ηεο επηρείξεζεο ζην πεδίν πνπ θαιείηαη αγνξά. Έηζη πξνέθπςε ε αλάγθε αλάπηπμεο ηερληθψλ κεζνδνινγίαο γηα ηελ αμηνπνίεζε θαη αλάιπζε ησλ επηκέξνπο νηθνλνκηθψλ δεδνκέλσλ θαη ηε πεξαηηέ-ξσ δηεξεχλεζε ηνπο, ηφζν ζε επίπεδν επηρείξεζεο (δηαρξνληθήο ζχγθξηζεο ηνπο), φζν θαη δηαρξνληθήο ζχγθξηζεο ηνπο ζην επίπεδν ηνπ θιάδνπ ζηνλ νπνίν δξαζηεξηνπνηείηαη ε επηρείξεζε, ην νπνίν ζπλνιηθψο ζπλζέηεη ηελ έλλνηα ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο. Σν ηειηθφ ζηάδην ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο νδεγεί ζηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ πνπ έρνπλ άκεζε ζρέζε κε ηηο δπλαηφηεηεο θαη αδπλακίεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο θχζεσο ησλ επηρεηξήζεσλ. Μέζα απφ ηηο δπλαηφηεηεο θαη ηηο αδπλακίεο απηέο, εληνπίδνληαη αληίζηνηρα νη επθαηξίεο ή απεηιέο γηα επελδπηηθά επηρεηξεκαηηθά ζρέδηα. Δπνκέλσο, ε φιε δηαδηθαζία ε νπνία νδεγεί απφ ην/α απιά νηθνλνκηθά δεδνκέλα ζε επεμεξγαζκέλεο νηθνλνκηθέο πιεξν-θνξίεο, νη νπνίεο βνεζνχλ ζηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ θαζηζηνχλ απηή αλαγθαίν εξγαιείν θαη ηζρπξφ «φπιν» ιήςεο νξζψλ επηρεηξεκαηηθψλ επελδπηηθψλ απνθάζεσλ, ρξεκαηνδνηήζεσλ θαη γεληθψο επηρεηξεκαηηθψλ ελεξ-γεηψλ. Γηα ηνπο παξαπάλσ ιφγνπο, θαη γηα επθνιφηεξε θαη πξννδεπηηθφηεξε θαηαλφε-ζε ηεο εθπνλεζείζαο εξγαζίαο απφ ηνλ νπνηνδήπνηε κειεηεηή, θξίζεθε ζθφπηκν θαη αξράο λα γίλεη παξνπζίαζε ηνπ ζεσξεηηθνχ ππνβάζξνπ ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο, θαη θαηφπηλ εθαξκνγή ηνπ ζηελ θαηά-δεηθλπφκελε επηρείξεζε «AQUA TRADE ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΚΑΗ ΤΚΔΤΑΗΑ ΗΥΘΤΔΡΧΝ Α.Δ», πξνθεηκέλνπ λα εμαρζνχλ ~ 12 ~

13 ζπκπεξάζκαηα ηα νπνία λα παξνπζηάζνπλ ηηο δπλαηφηεηεο ή αδπλακίεο ηεο επηρείξεζεο θαη λα θσηίζνπλ ην δξφκν πνπ νδεγεί ζε κειινληηθέο επηρεηξεκαηηθέο θηλήζεηο (επηηπρίεο ή απνηπρίεο) ηεο επηρείξεζεο. Ζ εθπνλεζείζα εξγαζία ζην πξψην κέξνο ηεο, ζα παξνπζηάζεη ην ζεσξεηηθφ ππφβαζξν ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο, αξρηθψο παξνπζηάδνληαο ηηο ζρεηηθέο κε ην αληηθείκελν έλλνηεο θαη ζηε ζπλέρεηα παξνπζηάδνληαο αλαιπηηθά φινπο ηνπο γλσζηνχο αξηζµνδείθηεο (απνηππψλνληαο ην ηχπν, ηε πεξηγξαθή ηεο ζπµπεξηθνξά ηνπο θαη ηα ζπµπεξάζµαηα πνπ είλαη δπλαηφλ λα εμάγεη ν θάζε αλαιπηήο). ην δεχηεξν κέξνο, ζα πξαγκαηνπνηεζεί κηα γλσξηκία κε ηελ θαζνξηζζείζα πξνο κειέηε επηρείξεζε «AQUA TRADE ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΚΑΗ ΤΚΔΤΑΗΑ ΗΥΘΤΔΡΧΝ Α.Δ» θαζψο θαη ηνπ θιάδνπ ζηνλ νπνίν δξαζηεξηνπνηείηαη. Σν ηξίην κέξνο ηεο εξγαζίαο, ζα είλαη ην εξεπλεηηθφ πξαθηηθφ κέξνο απηήο, φπνπ ζα πξαγκαηνπνηεζεί επεμεξγαζία, αλάιπζε ησλ πιεξνθνξηψλ νη νπνίεο αληινχληαη απφ ηηο νηθνλνµηθέο θαηαζηάζεηο ηεο επηρείξεζεο γηα κηα πεληαεηία, κε ηε ρξήζε ησλ γλσζηψλ κεζφδσλ αλάιπζεο θαζψο θαη ησλ αξηζµνδεηθηψλ, έηζη ψζηε λα εκθαληζηεί κηα αληηθεηκεληθφηεξε εηθφλα ηεο πνξείαο ηεο ζπγθεθξηµέλεο εηαηξείαο, κηαο κεγάιεο εκβέιεηαο εηαηξίαο, ε νπνία δξαζηε-ξηνπνηείηαη ζηελ επξχηεξε πεξηνρή ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο θαη ε νπνία παίδεη ζεκαληηθφ θαη θαζνξηζηηθφ ξφιν ζηελ νηθνλνκία απηήο. ~ 13 ~

14 ΜΔΡΟ Η ΘΔΩΡΖΣΗΚΖ ΠΡΟΔΓΓΗΖ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 Έλλνηα θαη θνπόο ηεο Αλάιπζεο 1.1 Έννοια ηηρ ανάλςζηρ Οη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο είλαη κηα δνκεκέλε απεηθφληζε ηεο νηθνλνκηθήο ζέζεο θαη επίδνζεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Οη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο έρνπλ ζαλ ζθνπφ ηε παξνρή πιεξνθνξηψλ ζηνπο ρξήζηεο, ηθαλψλ λα θαηαλνήζνπλ ηε ρξεκαηννηθνλνκηθή ζέζε θαη ηηο κεηαβνιέο πνπ επέξρνληαη ζ απηήλ θαζψο θαη ηελ απνδνηηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο, πξνθεηκέλνπ λα πάξνπλ ζσζηέο νηθνλνκηθέο απνθάζεηο. Δπνκέλσο είλαη ε θχξηα πεγή πξσηνγελψλ δεδνκέλσλ, ηα νπνία κεκνλσκέλα δελ είλαη απαξαίηεηα ζεκαληηθά, αιιά κπνξνχλ λα απνθηήζνπλ ηδηαίηεξε ζπνπδαηφηεηα, φηαλ κειεηψληαη, αλαιχνληαη θαη επεμεξγάδνληαη. πλεπψο, νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο παξέρνπλ έλα ζεκαληηθφ αξηζκφ δεδνκέλσλ, ηα νπνία παξέρνπλ ρξήζηκεο πιεξνθνξίεο νη νπνίεο πξνθχπηνπλ κφλν κεηά απφ επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ απηψλ, κε ηε βνήζεηα νξηζκέλσλ ηερληθψλ ή κέζσλ αλάιπζεο. Ο θάζε ρξήζηεο ή αλαιπηήο, αλάινγα κε ηηο ~ 14 ~

15 δηθέο ηνπ αλάγθεο, πξνζπαζεί κε ηε βνήζεηα ησλ ηερληθψλ απηψλ λα εμάγεη ηηο αλαγθαίνπζεο γηα απηφλ πιεξνθνξίεο. Με ηε ζχληαμε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ηεξκαηίδεηαη ν ξφινο ηεο ινγηζηηθήο απφ ηερληθή άπνςε θαη αξρίδεη έλαο άιινο ξφινο, πνιχ ζεκαληηθφο, πνπ απνζθνπεί ζηε δηεξεχλεζε, αμηνιφγεζε θαη εξκελεία ησλ ζηνηρείσλ πνπ πεξηέρνληαη ζε απηέο, ψζηε λα κπνξνχλ νη ρξήζηεο λα ζρεκαηίδνπλ γλψκε γηα ηελ επηρεηξεζηαθή επίδνζε θαη ρξεκαηννηθνλνκηθή ζέζε ηεο επηρείξεζεο. Ο πην πάλσ ξφινο ή ζθνπφο ηεο ινγηζηηθήο εμππεξεηείηαη κε ηελ «αλάιπζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ», ε νπνία θαηά ηνλ Leopold A. Bernstein, είλαη «κηα δηαδηθαζία επζπθξηζίαο πνπ απνβιέπεη ζηελ αμηνιφγεζε ηεο ηξέρνπζαο θαη παξειζνχζαο ρξεκαηννηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο θαη ησλ απνηειεζκάησλ ησλ εξγαζηψλ κηαο επηρείξεζεο, κε πξσηαξρηθφ αληηθεηκεληθφ ζηφρν ηνλ θαζνξηζκφ ησλ θαιχηεξσλ δπλαηψλ εθηηκήζεσλ θαη πξνβιέςεσλ, γηα ηε κειινληηθή θαηάζηαζε θαη απφδνζε ηεο επηρείξεζεο». Δπνκέλσο, ν φξνο «αλάιπζε ηζνινγηζκψλ» ή «αλάιπζε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ» ζεκαίλεη ηε ζχγθξηζε θαηά αμία ησλ δηαθφξσλ νκαδνπνηεκέλσλ ζηνηρείσλ ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ή ηε ζχγθξηζε κε ζηνηρεία άιινπ ή άιισλ ηζνινγηζκψλ νκνεηδνχο ή νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ, κε ζθνπφ ηε κειέηε ηεο νηθνλνκηθήο ηεο θαηάζηαζεο. Ζ δηαδηθαζία ηεο αλάιπζεο ζπλίζηαηαη ζηελ εθαξκνγή αλαιπηηθψλ κεζφδσλ επεμεξγαζίαο ησλ δηαθφξσλ αξηζκεηηθψλ ζηνηρείσλ ησλ ηζνινγηζκψλ θαη εμππεξεηεί ηε κεηαηξνπή απιψλ δεδνκέλσλ (ζηνηρείσλ) ζε ρξήζηκεο πιεξνθνξίεο. ηνλ πην πάλσ νξηζκφ, θξίλεηαη ζθφπηκν λα επηζεκαλζνχλ ηα εμήο : Ζ αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ δελ είλαη κεραληζηηθή εξγαζία, δε ηειεηψλεη κε ηνλ απιφ ππνινγηζκφ θάπνησλ ζρέζεσλ κε ηε κνξθή πνζνζηψλ, δεηθηψλ, θηι. Ζ νξζή αμηνιφγεζε θαη εξκελεία απηψλ ησλ ζρέζεσλ απαηηεί επζπθξηζία απφ ηελ πιεπξά ηνπ αλαιπηή, δειαδή νξζή θξίζε πνπ πξνυπνζέηεη πξνζνρή, ζχλεζε, γλψζεηο, επθπΐα, εκπεηξία θαη νμπδέξθεηα. Ζ νπνηαδήπνηε αλάιπζε, αλεμάξηεηα απφ ηνλ ππεχζπλν ιήςεο κηαο απφθαζεο, έρεη κειινληηθφ πξνζαλαηνιηζκφ. Αλαιχεηαη θαη αμηνινγείηαη ην παξειζφλ ~ 15 ~

16 θαη ην παξφλ, αιιά πξσηαξρηθφο αληηθεηκεληθφο ζηφρνο ηεο αλάιπζεο είλαη, ν θαζνξηζκφο ησλ θαιχηεξσλ δπλαηψλ εθηηκήζεσλ θαη πξνβιέςεσλ γηα ηε κειινληηθή θαηάζηαζε θαη απφδνζε ηεο επηρείξεζεο. (Αβξακάθεο Νηθφιανο θαη πχξνπ ππξίδσλαο, 2011,18-19). 1.2 Σκοποί ηηρ ανάλςζηρ Βαζηθνί ζθνπνί Πην ζπγθεθξηκέλα, κε ηελ αλάιπζε εξεπλψληαη ε ξεπζηόηεηα, ε ζηαζεξόηεηα, ε απνδνηηθόηεηα θαη ε δπλαηόηεηα αλάπηπμεο κηαο επηρείξεζεο Ρεπζηόηεηα Δθθξάδεηαη ε ηθαλφηεηα κηαο επηρείξεζεο λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο ππνρξεψζεηο ηεο, φηαλ απηέο ηείλνπλ ή γίλνληαη ιεμηπξφζεζκεο. ην πιαίζην κηαο ηέηνηνπ είδνπο αμηνιφγεζεο, ν αλαιπηήο πξνζπαζεί κε ηελ εθαξκνγή δηαθφξσλ ηερληθψλ, λα πξνζδηνξίζεη ηε ξεπζηφηεηα ηεο επηρείξεζεο, πνζνηηθά θαη πνηνηηθά, θαη λα θξίλεη αλ ε επηρείξεζε έρεη επαξθή ξεπζηφηεηα θαη αλ κπνξεί λα ηε δηαηεξήζεη ζε κηα πεξίνδν δχζθνισλ νηθνλνκηθψλ ζπλζεθψλ, φπσο π.ρ. ζε κηα θάκςε ηεο δξαζηεξηφηεηάο ηεο, ζε πεξίπησζε απεξγηαθψλ θηλεηνπνηήζεσλ ηνπ πξνζσπηθνχ, θ.ι.π. Μηα ζε βάζνο αλάιπζε ησλ δηαθφξσλ πηπρψλ ηεο ξεπζηφηεηαο απαηηεί ηε κειέηε θαη δηεξεχλεζε : Σσλ ζρέζεσλ κεηαμχ ησλ θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ θαη ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ Σεο θχζεο θαη ηνπ κεγέζνπο ησλ ππνρξεψζεσλ ηεο επηρείξεζεο πξνο ηνπο δαλεηζηέο θαη ηνπο κεηφρνπο ηεο Σεο πξνζηαζίαο πνπ παξέρεηαη ζηνπο δαλεηζηέο ηεο θαη ηδηαίηεξα ζηνπο καθξνπξφζεζκνπο δαλεηζηέο ηεο, κε ηε κνξθή ππνζεθψλ, ελερχξσλ, ξεηξψλ ζηα ~ 16 ~

17 δαλεηζηηθά ζπκβφιαηα, θιπ. Σεο ηζηνξηθήο εμέιημεο ησλ θεξδψλ, ηνπ χςνπο απηψλ ζηελ ηξέρνπζα ρξήζε θαη ηεο δηαγξαθφκελεο ηάζεο απηψλ ζην κέιινλ ηαζεξόηεηα Δθθξάδεηαη ε ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο λα αληαπνθξίλεηαη, γεληθά, ζηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο απφ καθξνρξφληα ζθνπηά. Έηζη, ζηαζεξφηεηα ζεκαίλεη ε ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο λα θαηαβάιιεη ηνπο ηφθνπο θαη ηα ρξενιχζηα ησλ καθξνπξφζεζκσλ δαλείσλ, θαζψο θαη ε ηθαλφηεηά ηεο λα θαηαβάιιεη θαλνληθά ηα κεξίζκαηα, ηφζν ζηνπο πξνλνκηνχρνπο, φζν θαη ζηνπο θνηλνχο κεηφρνπο. Απηή εμαξηάηαη απφ ηε γεληθφηεξε ηζνξξνπία ζηε δνκή ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ θαη θπξίσο ησλ ζηνηρείσλ ηνπ παζεηηθνχ, θαηά ηε δηάξθεηα κηαο ζρεηηθά καθξάο ρξνληθήο πεξηφδνπ. Γηα κηα ζε βάζνο αλάιπζε, γηα ηε κέηξεζε θαη αμηνιφγεζε ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ζηαζεξφηεηαο ηεο επηρείξεζεο, απαηηείηαη ε κειέηε θαη δηεξεχλεζε ζηνηρείσλ θαη ζρέζεσλ πνπ ζα επηηξέςνπλ ηελ αμηνιφγεζε ηνπ θχθινπ εξγαζηψλ, ησλ κηθηψλ θεξδψλ θαη ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ζέζεο ή θαηάζηαζεο ηεο επηρείξεζεο. Γεληθά, ε ζηαζεξφηεηα εθθξάδεηαη φηαλ απφ ηε ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε πξνθχςνπλ πιεξνθνξίεο φηη : Με βάζε ηελ ππάξρνπζα θαη ηε κειινληηθή δήηεζε ησλ πξντφλησλ ή ησλ ππεξεζηψλ ηεο επηρείξεζεο, ν θχθινο εξγαζηψλ, ζε ζηαζεξέο ηηκέο, είλαη ηθαλνπνηεηηθφο θαη ζα παξακείλεη ζηαζεξφο ή θαιχηεξα ζα παξνπζηάζεη αλνδηθή πνξεία Σν κηθηφ θέξδνο είλαη ηθαλνπνηεηηθφ, αθνχ θαιχπηεη ηα ιεηηνπξγηθά έμνδα, ηνπο ηφθνπο θαη ηα κεξίζκαηα θαη πξνβιέπεηαη ε δηαηήξεζή ηνπ ή θαιχηεξα ε παξαπέξα επλντθή εμέιημή ηνπ, ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο παξνπζηάδνπλ ηθαλνπνηεηηθή ηαρχηεηα θπθινθνξίαο. Γεληθά φινη νη νηθνλνκηθνί πφξνη ρξεζηκνπνηνχληαη ηθαλνπνηεηηθά θαη ηα ιεηηνπξγηθά έμνδα ειέγρνληαη απνηειεζκαηηθά ~ 17 ~

18 Ο δαλεηζκφο ηεο επηρείξεζεο έρεη γίλεη κε θαινχο φξνπο θαη γεληθά δε ζεσξείηαη πςειφο, δειαδή ε δαλεηαθή ηεο επηβάξπλζε βξίζθεηαη κέζα ζε ινγηθά πιαίζηα, ηφηε κπνξεί, γεληθά, λα ππνζηεξηρζεί φηη ε επηρείξεζε παξνπζηάδεη ρξεκαηννηθνλνκηθή ζηαζεξφηεηα θαη φηη ελδερνκέλσο, θάπνηεο δπζθνιίεο πνπ πηζαλφλ λα παξνπζηαζηνχλ ζην κέιινλ, είλαη δπλαηφλ, κε θαηάιιεινπο ρεηξηζκνχο, λα μεπεξαζζνχλ Απνδνηηθόηεηα Τπνδειψλεηαη ε δηαηήξεζε θαη ε επαχμεζε ηεο θαζαξήο ζέζεο ηεο επηρείξεζεο. Ζ απνδνηηθφηεηα, σο θξηηήξην κέηξεζεο ηεο επηηπρνχο ιεηηνπξγίαο ηεο επηρείξεζεο είλαη ε ζρέζε αλάκεζα ζηα «θέξδε» πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη κέζα ζε κηα ινγηζηηθή ρξήζε θαη ζην «θεθάιαην» πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε κέζα ζε απηήλ γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζή ηνπο. Γηα κηα ζε βάζνο αλάιπζε, γηα ηε κέηξεζε θαη αμηνιφγεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο, απαηηείηαη, ζε πξψηε θάζε, ε κειέηε ηεο θχζεο θαη ηνπ χςνπο ησλ θεξδψλ, ε θαλνληθφηεηά ηνπο θαη ε ηάζε ηεο εμέιημήο ηνπο. ε δεχηεξε θάζε, πην ιεπηνκεξεηαθή θαη ηδίσο αλ ηα επξήκαηα ηεο πξψηεο δελ είλαη ηθαλνπνηεηηθά, απαηηείηαη ε κειέηε ηνπ βαζκνχ ρξεζηκνπνίεζεο θαη δηαρείξηζεο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ (ηαρχηεηεο θπθινθνξίαο), ηνπ πνζνζηνχ κηθηνχ θέξδνπο, ηνπ πνζνζηνχ θαζαξνχ θέξδνπο, θηι Γπλαηόηεηα αλάπηπμεο Έλα απφ ηα βαζηθά θαζήθνληα ηεο δηνίθεζεο είλαη ε δηαηήξεζε ή θαη βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθήο ζέζεο ηεο επηρείξεζεο, ηφζν ζην πιαίζην ηνπ θιάδνπ πνπ αλήθεη, φζν θαη γεληθφηεξα ζην πιαίζην κηαο δπλακηθά αλαπηπζζφκελεο νηθνλνκίαο. Ζ δπλαηφηεηα αλάπηπμεο ηεο επηρείξεζεο κπνξεί λα κεηξεζεί κε ηελ επέθηαζε θαη αλάπηπμε ζε λέεο αγνξέο, ην πνζνζηφ αλάπηπμεο ζηηο ήδε ππάξρνπζεο αγνξέο, ην πνζνζηφ αχμεζεο ησλ πσιήζεσλ, ησλ θαζαξψλ θεξδψλ, ησλ θεξδψλ αλά κεηνρή, ηνπ κεξίζκαηνο αλά κεηνρή, ηεο κέζεο αγνξαίαο ηηκήο ηεο κεηνρήο, ηεο ινγηζηηθήο αμίαο αλά κεηνρή, θηι. ~ 18 ~

19 Πξφθεηηαη γηα κηα δσηηθήο ζεκαζίαο ζηξαηεγηθή παξάκεηξν ηεο επηρείξεζεο, γηαηί ζηελ αληίζεηε πεξίπησζε θηλδπλεχεη ε ζέζε ηεο ζηελ αγνξά κε ζπλέπεηεο πεξηζσξηνπνίεζήο ηεο. (Αβξακάθεο Νηθόιανο θαη πύξνπ ππξίδσλαο, 2011, 20-22) Αλαιπηηθνί ζθνπνί Απφ ηα παξαπάλσ πξνθχπηεη φηη ε αμηνιφγεζε ησλ ηεζζάξσλ βαζηθψλ πιεπξψλ ηεο επηρείξεζεο (ξεπζηφηεηα ζηαζεξφηεηα απνδνηηθφηεηα ξπζκφο αλάπηπμεο) νινθιεξψλεηαη κεηά απφ δηεξεχλεζε ησλ εηδηθφηεξσλ πηπρψλ πνπ απνηεινχλ ηνπο εηδηθφηεξνπο ζθνπνχο ηεο αλάιπζεο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ. Δηδηθφηεξα, γεληθά παξαδεθηνί αλαιπηηθνί ζθνπνί ηεο δηεξεχλεζεο νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ είλαη νη παξαθάησ : επηρείξεζεο Ζ αλάιπζε ηεο δνκήο ηεο πεξηνπζίαο θαη ησλ θεθαιαίσλ ηεο Ζ αμηνιφγεζε ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο ζέζεο ηεο επηρείξεζεο (ζρέζε ησλ δηαθφξσλ εηδψλ θαη κνξθψλ θεθαιαίσλ κεηαμχ ηνπο θαη πξνο ην ζχλνιν ησλ θεθαιαίσλ, ζρέζε θεθαιαίσλ θαη πεξηνπζίαο, ηξφπνο ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ πάγηνπ ελεξγεηηθνχ, ππνινγηζκφο ηνπ θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο, πξνζδηνξηζκφο ηεο ινγηζηηθήο θαη πξαγκαηηθήο θαζαξήο ζέζεο, θηι) Ζ εθηίκεζε ηεο ξεπζηφηεηαο θαη ηεο δαλεηαθήο επηβάξπλζεο Ζ αλάιπζε ηεο επάξθεηαο ηνπ θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο, ηεο πνηφηεηάο ηνπ, θαζψο θαη ηεο απνηειεζκαηηθήο δηαρείξηζήο ηνπ Ζ δηεξεχλεζε ηνπ θχθινπ εξγαζηψλ, ηεο ζχλζεζεο ησλ εμφδσλ θαη εζφδσλ, ησλ εηήζησλ απνηειεζκάησλ, θαζψο θαη ηεο δηάζεζεο απηψλ ~ 19 ~

20 Ζ αλάιπζε ηεο απνηειεζκαηηθήο δηαρείξηζεο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ (παγίσλ θαη θπθινθνξηαθψλ), ηνπ θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο, θαζψο θαη ηνπ ηδίνπ θεθαιαίνπ θαη ησλ απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ (ηαρχηεηα θπθινθνξίαο ηεο ζπλνιηθήο πεξηνπζίαο, ηαρχηεηεο θπθινθνξίαο ησλ επηκέξνπο θαηεγνξηψλ ή ζηνηρείσλ, φπσο π.ρ. ηνπ παγίνπ ελεξγεηηθνχ, ησλ απνζεκάησλ, ησλ απαηηήζεσλ, ησλ ρξεκαηηθψλ δηαζεζίκσλ, ηνπ ηδίνπ θεθαιαίνπ, ησλ απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ, θ.η.ι) Ζ δηεξεχλεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ησλ πσιήζεσλ ζε κηθηά θέξδε, θέξδε εθκεηάιιεπζεο θαη θαζαξά θέξδε Ο πξνζδηνξηζκφο νπνηνπδήπνηε άιινπ ζηνηρείνπ ή ζρέζεο πνπ κπνξεί λα δψζεη πιεξνθνξίεο γηα ηε δξαζηεξηφηεηα θαη ηελ πνξεία ησλ εξγαζηψλ ηεο επηρείξεζεο. (Αβξακάθεο Νηθόιανο θαη πύξνπ ππξίδσλαο, 2011, 22-23) 1.3 Βαζικέρ καηηγοπίερ ενδιαθεπόμενων ανάλςζηρ Κάζε ελδηαθεξφκελνο, είηε εζσηεξηθφο είηε εμσηεξηθφο, δηαθαηέρεηε απφ έλα πλεχκα ζθνπηκφηεηαο. Ζ ζθνπηκφηεηα απηή ζπλήζσο έρεη ηηο βάζεηο ηεο ζην γεγνλφο φηη νη ελδηαθεξφκελνη επηδεηνχλ πιηθά θαη άυια αγαζά φπσο ην ρξεκαηηθφ θέξδνο, ηα αμηψκαηα, ηε πςειφηεξε θνηλσληθή ζέζε «status» θαη θπζηθά ηε «δχλακε» θαη ηε δηαπξαγκαηεπηηθή ηθαλφηεηα πνπ απηά ζπλεπάγνληαη έλαληη ησλ αληηπάισλ ηνπο, ηνπ θξάηνπο θαη άιισλ. Δπηπξφζζεηα, ζα πξέπεη λα θαηαζηεί ζαθέο ην γεγνλφο φηη νη ελδηαθεξφκελνη ρξεζηκνπνηνχλ ηελ ηερληθή ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο κε ζθνπφ ηε ιήςε απνθάζεσλ, ππνθηλνχκελνη αθξηβψο απφ απηφ πνπ πξνεγνχκελα ραξαθηεξίζηεθαλ σο ζθνπηκφηεηα. Πξφθεηηαη δειαδή γηα δηαθνξεηηθά θίλεηξα ή ζπκθέξνληα, αλάινγα κε ηε ζέζε ηνπ εθάζηνηε ελδηαθεξφκελνπ. ~ 20 ~

21 Ο θάζε ελδηαθεξφκελνο ζα κπνξνχζε λα εληαρζεί ζε κηα απφ ηηο παξαθάησ βαζηθέο θαηεγνξίεο: Δπελδπηέο κέηνρνη Γαλεηζηέο ηεο επηρείξεζεο Γηεπζπληηθά ζηειέρε (managers) ηεο επηρείξεζεο Οηθνλνκηθνί αλαιπηέο, ρξεκαηηζηέο θαη ηξαπεδηθά ζηειέρε Διεγθηέο ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ Αλαιπηέο ζε πεξηπηψζεηο εμαγνξψλ θαη ζπγρσλεχζεσλ Αληαγσληζηέο Άιινη ελδηαθεξφκελνη (Νηθήηαο Νηάξρνο, 2004, 23) 1.4 Σκοποί ενδιαθεπομένων ανάλςζηρ Οη θχξηνη ζθνπνί πνπ επηδηψθνληαη θαη ε έκθαζε πνπ δίλεηαη ζηα επί κέξνπο ζηνηρεία, θαηά ηελ αλάιπζε, απφ θάζε κία απφ ηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο ελδηαθεξνκέλσλ είλαη νη εμήο: θνπνί δαλεηζηώλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο Λέγνληαο δαλεηζηέο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ελλννχκε φινπο εθείλνπο πνπ κε ηνλ έλα ή ηνλ άιιν ηξφπν δαλείδνπλ ζηελ ηειεπηαία ρξεκαηηθά θεθάιαηα. ~ 21 ~

22 Ζ πίζησζε πνπ δίλεηαη απφ ηνπο πξνκεζεπηέο πξψησλ πιψλ θαη εκπνξεπκάησλ ή απφ άιια πξφζσπα πνπ παξέρνπλ ππεξεζίεο ζηελ επηρείξεζε απνηειεί κία κνξθή δαλεηζκνχ. Δπηπιένλ κία νηθνλνκηθή κνλάδα κπνξεί λα δαλείδεηαη, βξαρππξφζεζκα, θεθάιαηα απφ πεγέο φπσο είλαη νη βξαρππξφζεζκνη πξνκεζεπηέο ηεο ή λα ιακβάλεη δάλεηα απφ ηξάπεδεο θαη άιινπο πηζησηηθνχο νξγαληζκνχο πξνρσξψληαο έηζη ζε άληιεζε ησλ απαξαίηεησλ θεθαιαίσλ. Σα ζπγθεθξηκέλα θεθάιαηα νθείιεη ε επηρείξεζε λα ηα εμππεξεηήζεη, κε ηελ θαηαβνιή ηφθσλ, θαζψο επίζεο θαη λα ηα επηζηξέςεη αλεμαξηήησο ηεο νηθνλνκηθήο ηεο θαηάζηαζεο θαη ησλ απνηειεζκάησλ ηεο. ε εθείλε βεβαίσο ηελ πεξίπησζε πνπ ε δξαζηεξηφηεηα ηεο επηρείξεζεο ζπλνδεχεηαη απφ δεκηέο απμάλνληαη νη θίλδπλνη γηα ηνπο δαλεηζηέο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ηφζν γηα ηελ απφδνζε ηφθσλ φζν θαη γηα ηελ επηζηξνθή ησλ δαλεηαθψλ ηνπο θεθαιαίσλ. Δδψ πξέπεη λα πνχκε φηη ε δηαθνξεηηθή ζέζε ησλ δαλεηζηψλ πηζησηψλ ζε ζρέζε κε ηε ζέζε ησλ επελδπηψλ κεηφρσλ, έρεη ζαλ επαθφινπζν ηε δηαθνξεηηθή αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ απφ θαζέλα απφ απηνχο. Οη δαλεηζηέο πηζησηέο ξίρλνπλ κεγάιν βάξνο ζην πφζν αζθάιεηα ηνπο εμαζθαιίδεηαη, ηφζν γηα ηελ θαηαβνιή ησλ ηφθσλ φζν θαη γηα ηελ επηζηξνθή ηνπ θεθαιαίνπ ηνπο. πλεπψο δίλνπλ κεγάιε ζεκαζία ζηελ πξαγκαηηθή αμία ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, αθνχ ηα ηειεπηαία ζπλήζσο απνηεινχλ αζθάιεηα. Καηά ζπλέπεηα νη δαλεηζηέο είλαη ζπληεξεηηθνί ζηηο εθηηκήζεηο ηνπο, ζε φ,ηη έρεη ζρέζε κε ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη βαζίδνληαη θαηά πνιχ ζηελ αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο ζηνηρείσλ. Έηζη ππνινγίδνπλ ηελ αμία ησλ επί κέξνπο πεξηνπζηαθψλ ηεο ζηνηρείσλ έρνληαο ζαλ βάζε ηε δπλαηφηεηα ξεπζηνπνηήζεψο ηνπο. Δθηηκνχλ ρξεζηκνπνηψληαο ρακειφηεξεο ηηκέο απφ εθείλεο πνπ εκθαλίδνληαη ζηνλ ηζνινγηζκφ ή πνπ επηβάιινληαη απφ ηηο ινγηζηηθέο αξρέο. Με απηφ ηνλ ηξφπν αθήλνπλ πεξηζψξηα γηα δπζκελείο θαηαζηάζεηο πνπ ελδερνκέλσο λα πξνθχςνπλ ζην κέιινλ. ~ 22 ~

23 Αλάινγα κε ηε ρξνληθή δηάξθεηα ησλ παξερφκελσλ πηζηψζεσλ, ηνλ ζθνπφ ηνλ νπνίν ρνξεγήζεθαλ θαζψο επίζεο θαη ηελ αζθάιεηα ηελ νπνία παξέρνπλ νη κέζνδνη αλαιχζεσο, νη νπνίνη εθαξκφδνληαη απφ ηνπο δαλεηζηέο, θαζψο επίζεο θαη ηα θξηηήξηα εθηηκήζεσο πνηθίιινπλ. Οη βξαρπρξφληνη δαλεηζηέο εζηηάδνπλ ην ελδηαθέξνλ ηνπο ζηε βξαρπρξφληα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο επηρείξεζεο θαη πην ζπγθεθξηκέλα ζην βαζκφ ξεπζηφηεηαο ησλ θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο ηειεπηαίαο θαζψο επίζεο θαη ζηελ ηαρχηεηα θπθινθνξίαο ηνπο. ηελ πεξίπησζε ησλ καθξνρξφλησλ δαλείσλ επηδηψθεηαη κία ιεπηνκεξέζηεξε αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ, ε νπνία παξέρεη πξνβιέςεηο γηα ηηο κειινληηθέο εηζξνέο θεθαιαίσλ, ηελ νηθνλνκηθή ζέζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζχκθσλα κε νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο, ηε δπλαηφηεηα ηεο ηειεπηαίαο λα δηαηεξεί ηε ζπγθεθξηκέλε νηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη θάησ απφ δηαθνξεηηθέο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο θαζψο επίζεο θαη ηε δπλακηθφηεηα ησλ θεξδψλ ηεο. Καη απηφ γηαηί ηα θέξδε κίαο επηρείξεζεο πξηλ ηηο απνζβέζεηο απνηεινχλ ηελ θχξηα θαη πην επηζπκεηή πεγή εμππεξέηεζεο θαη εμφθιεζεο ησλ δαλεηαθψλ ηεο θεθαιαίσλ. Γεληθφηεξα νη δαλεηζηέο κίαο επηρείξεζεο ελδηαθέξνληαη γηα ηε δηάξζξσζε ησλ θεθαιαίσλ ηεο, πξνθεηκέλνπ λα γλσξίδνπλ ην βαζκφ αζθαιείαο πνπ απνιακβάλνπλ. Καηά ζπλέπεηα, ε ζρέζε ηδίσλ πξνο δαλεηαθά (μέλα) θεθάιαηα απνηειεί έλδεημε ηεο επάξθεηαο ή φρη ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ κίαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, θαζψο επίζεο θαη ηνπ βαζκνχ αζθάιεηαο πνπ νη πηζησηέο ηεο απνιακβάλνπλ ζηελ πεξίπησζε κειινληηθψλ δεκηψλ. Δπηπιένλ ε ζρέζε απηή καξηπξά ηε ζπκπεξηθνξά ηεο δηνίθεζεο κίαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη θαλεξψλεη αλ απηή επηιέγεη ηνλ δαλεηζκφ, απφ ηελ πξνζθπγή ζηελ θεθαιαηαγνξά γηα άληιεζε θεθαιαίσλ κε έθδνζε λέσλ κεηνρψλ. ~ 23 ~

24 1.4.2 θνπνί ηεο δηνηθήζεσο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο Σν ζεκαληηθφηεξν εξγαιείν ζηα ρέξηα ηεο δηνίθεζεο κίαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο είλαη ε νηθνλνκηθή αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ ηεο. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί ε δηνίθεζε ελδηαθέξεηαη λα πξνζδηνξίζεη ηελ νηθνλνκηθή ηεο θαηάζηαζε, ηελ θεξδνθφξα δπλακηθφηεηά ηεο θαζψο επίζεο θαη ηελ εμέιημή ηεο κειινληηθά. Οη δηνηθνχληεο ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα βξίζθνληαη ζε πιενλεθηηθφηεξε ζέζε, ζε ζρέζε κε ηελ πξνεγνχκελε νκάδα, κηαο θαη ζπλδένληαη άκεζα κε απηήλ θαη κπνξνχλ λα έρνπλ ζπλερή πξφζβαζε ζηα βηβιία ηεο. Έηζη ε αλάιπζή ηνπο κπνξεί λα γίλεη ζε κεγαιχηεξν βαζκφ θαη λα πεξηιακβάλεη ηε κειέηε, ζπζηεκαηηθά, θάπνησλ ζπγθεθξηκέλσλ αξηζκνδεηθηψλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηηο ζρέζεηο δηαθφξσλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο θαη ηελ ηάζε ηνπο, νχησο ψζηε λα είλαη δπλαηφο ν εληνπηζκφο θαη ε αληηκεηψπηζε ηπρφλ πξνβιεκάησλ, εγθαίξσο. πλεπψο, ζηφρνο ηεο δηνίθεζεο είλαη ν δηαξθήο έιεγρνο θαη ε παξαηήξεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο απφ ηε ζθνπηά ησλ εθηφο απηήο ηξίησλ, δειαδή ησλ δαλεηζηψλ θαη ησλ επελδπηψλ κεηφρσλ. Με απηφλ ηνλ ηξφπν ε δηνίθεζε νδεγείηαη ζηε δεκηνπξγία ρξήζηκσλ ζπκπεξαζκάησλ αλαθνξηθά κε ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη ηε δξαζηεξηφηεηα ηεο επηρείξεζεο, γεγνλφο πνπ ηελ θαζηζηά ηθαλή ζην λα ιάβεη ηα θαηαιιειφηεξα κέηξα γηα ηελ αληηκεηψπηζε δπζκελψλ ζπλζεθψλ, πνπ ελδέρεηαη λα πξνθχςνπλ ζην κέιινλ θνπνί επελδπηώλ κεηόρσλ Σα επηρεηξεκαηηθά θεθάιαηα ησλ επελδπηψλ, πνπ θαηά θαλφλα είλαη θαη κέηνρνη κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, είλαη εθείλα πνπ εθηίζνληαη ζηνπο πεξηζζφηεξνπο θηλδχλνπο θαη θαηά ζπλέπεηα απνηεινχλ αζπίδα πξνζηαζίαο γηα ηα δαλεηαθά θεθάιαηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. ~ 24 ~

25 Οη επελδπηέο κέηνρνη απνζθνπνχλ ζηε ιήςε θάπνηνπ πνζνχ (κεξίζκαηνο) απφ ηε δηαλνκή ησλ θεξδψλ, εθφζνλ βεβαίσο ε νηθνλνκηθή κνλάδα πξαγκαηνπνηεί θέξδε, θαη αθνχ πξψηα ηαθηνπνηεζνχλ νη δαλεηζηέο ηεο ηειεπηαίαο. Οη παξαπάλσ πξνθεηκέλνπ λα πξνρσξήζνπλ ζηελ αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ κίαο επηρείξεζεο ρξεηάδνληαη γεληθφηεξεο πιεξνθνξίεο, ζε ζρέζε κε ηνπο ελδηαθεξφκελνπο ησλ άιισλ θαηεγνξηψλ. Οη κέηνρνη έρνληαο επελδχζεη θεθάιαηα ζηελ επηρείξεζε ελδηαθέξνληαη γηα ην ζχλνιν ηεο δξαζηεξηφηεηάο ηεο θαη πην ζπγθεθξηκέλα ηελ νηθνλνκηθή ηεο θαηάζηαζε, ηε δηάξζξσζε ησλ θεθαιαίσλ ηεο, θαζψο επίζεο θαη ηελ θεξδνθφξα δπλακηθφηεηά ηεο, αθνχ φια ηα παξαπάλσ είλαη απαξαίηεηα γηα ηελ εθηίκεζε ηεο αμίαο ησλ κεηνρψλ κίαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. πγρξφλσο ελδηαθέξεηαη γηα ηα θέξδε πνπ ε επηρείξεζε εκθαλίδεη κειινληηθά θαη ηελ εμέιημή ηνπο δηαρξνληθά θαη γεληθφηεξα γηα ηε ζπνπδαηφηεηά ηεο κέζα ζηνλ θιάδν. Παξάιιεια φκσο ζα πξέπεη λα εθηηκήζνπλ θαη άιινπο παξάγνληεο πνπ έκκεζα επεξεάδνπλ ηε δξαζηεξηφηεηα ηεο επηρείξεζεο, φπσο γηα παξάδεηγκα είλαη ε γεληθφηεξε νηθνλνκηθή θαηάζηαζε, ε αληαγσληζηηθφηεηα πνπ παξνπζηάδνπλ ηα πξντφληα ηεο, ε πνηφηεηα θαη ε ηθαλφηεηα ηεο δηνηθεηηθήο ηεο νκάδαο θαη ε ζέζε πνπ θαηέρεη ν θιάδνο γεληθφηεξα κέζα ζηελ νηθνλνκία. Πην ζπγθεθξηκέλα ν επελδπηήο κέηνρνο απνβιέπεη: ηε ιήςε ελφο κεξίζκαηνο κειινληηθά, δηαξθνχζεο ηεο επελδχζεσο ησλ θεθαιαίσλ ηνπ ηεο εηαηξίαο ηελ πηζαλφηεηα ιήςεο θάπνησλ δηθαησκάησλ απφ ηε δηαλνκή απνζεκαηηθψλ ε κία απμεκέλε ηηκή, ηελ νπνία επειπηζηεί φηη ζα έρνπλ νη κεηνρέο ζηελ αγνξά, πξνθεηκέλνπ λα πξαγκαηνπνηήζεη θέξδε θεθαιαίνπ. Ωζηφζν, επεηδή ε αλάιπζε γηα ηελ εθηίκεζε ηεο αμίαο ησλ κεηνρψλ κίαο νηθνλνκηθήο ~ 25 ~

26 κνλάδαο, έηζη ψζηε λα παξζνχλ απνθάζεηο γηα λέα αγνξά ηίηισλ, ή αθφκα θαη πψιεζε ησλ ήδε θαηερφκελσλ, είλαη κία εξγαζία αξθεηά πεξίπινθε είλαη απαξαίηεην λα γίλεηαη απφ εηδηθνχο αλαιπηέο επελδχζεσλ θνπνί ησλ ειεγθηώλ ινγηζηηθώλ θαηαζηάζεσλ Οη ειεγθηέο αζρνινχληαη κε ηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία ησλ επηρεηξήζεσλ θαη πην ζπγθεθξηκέλα κε ηνλ έιεγρν ηνπο πξνθεηκέλνπ λα εληνπίζνπλ ηπρφλ, εζειεκέλα ή κε, ζθάικαηα θαζψο επίζεο θαη αηαζζαιίεο ηα νπνία αλ δελ εληνπηζζνχλ δίλνπλ κία εζθαικέλε εηθφλα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, θάηη πνπ έξρεηαη ζε πιήξε αληίζεζε κε ηηο γεληθά παξαδεθηέο αξρέο ηεο ινγηζηηθήο θνπνί ησλ αλαιπηώλ ζε πεξηπηώζεηο εμαγνξώλ ή ζπγρσλεύζεσλ ε εθείλε ηελ πεξίπησζε πνπ έρνπκε εμαγνξά κίαο επηρείξεζεο απφ άιιε ή ζπγρψλεπζε δχν ή πεξηζζνηέξσλ επηρεηξήζεσλ, νη αλαιπηέο πνπ αζρνινχληαη κε ηελ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ έρνπλ παξφκνηνπο ζθνπνχο κε εθείλνπο ησλ επελδπηψλ κεηφρσλ. Ωζηφζν, ζε ηέηνηεο πεξηπηψζεηο ε αλάιπζε ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη θαη ηελ εθηίκεζε άπισλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ησλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ, φπσο είλαη γηα παξάδεηγκα ε θήκε θαη πειαηεία, θαζψο επίζεο θαη ηνλ ππνινγηζκφ ησλ ππνρξεψζεψλ ηνπο, αθνχ φια απηά ηα ζηνηρεία πεξηιακβάλνληαη ζηνλ πξντφλ ηεο εμαγνξάο ή ηεο ζπγρψλεπζεο. Καηά ζπλέπεηα ε πξαγκαηνπνίεζε αλάιπζεο απφ ηνπο εηδηθνχο είλαη πνιχ ζεκαληηθή ~ 26 ~

27 γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηεο ιεηηνπξγηθήο αμίαο, ηφζν ηεο εμαγνξαδφκελεο επηρείξεζεο φζν θαη ησλ ζπγρσλεπφκελσλ επηρεηξήζεσλ θνπνί ησλ ινηπώλ νκάδσλ ελδηαθεξνκέλσλ Σελ αλάιπζε ησλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ ρξεζηκνπνηνχλ θαη άιιεο νκάδεο, νη νπνίεο αλαιφγσο κε ην ζθνπφ ηνπο εζηηάδνπλ ηελ πξνζνρή ηνπο ζηα αλάινγα επηκέξνπο ζηνηρεία. Δπνκέλσο είλαη πηζαλφ νη εθνξηαθνί ειεγθηέο λα ελδηαθέξνληαη γηα ηελ αλάιπζε ησλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ ζηελ πεξίνδν ειέγρνπ εζφδσλ ηνπ θξάηνπο απφ θφξνπο ησλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ. Δπηπιένλ νη ζπλδηθαιηζηηθέο ελψζεηο ελδέρεηαη λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηε κέζνδν αλάιπζεο ησλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ πξνθεηκέλνπ λα αμηνινγήζνπλ ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, νχησο ψζηε λα πξνρσξήζνπλ ζηελ ππνγξαθή ζπιινγηθήο ζχκβαζεο εξγαζίαο θαη λα επηδηψμνπλ λα επηηχρνπλ φζν ην δπλαηφ επλντθφηεξνπο φξνπο εξγαζίαο θαη ακνηβψλ γηα ηα κέιε ηνπο (Βαζηιείνπ Γεκήηξην θαη Αιεμάθε Χξήζηνπ, 2008, 10 14) ~ 27 ~

28 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 Δίδε Αλάιπζεο Μέζνδνη Αλάιπζεο 2.1 Δίδη ανάλςζηρ Οη αλαιχζεηο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ δηαθξίλνληαη : εμσηεξηθή αλάιπζε. Αλάινγα κε ηε ζέζε εθείλνπ, ν νπνίνο ηε δηελεξγεί ζε εζσηεξηθή θαη Δζσηεξηθή αλάιπζε ε νπνία αλαιακβάλεηαη απφ πξφζσπα πνπ έρνπλ άκεζε ζρέζε κε ηελ επηρείξεζε θαη έρνπλ ζπλεπψο ηε δπλαηφηεηα λα αληιήζνπλ νπνηαδήπνηε πιεξνθνξία ε νπνία πεξηέρεηαη ζηα ινγηζηηθά βηβιία θαη ζε άιιεο πεγέο παξνρήο πιεξνθνξηψλ ζην εζσηεξηθφ πεξηβάιινλ ηεο επηρείξεζεο, φπσο ζηαηηζηηθέο γηα ρξφλνπο απαζρφιεζεο κεραλεκάησλ, εξγαηψλ, θ.ι.π., πιεξνθνξίεο απφ αξκφδηα φξγαλα θαη αλψηεξα ζηειέρε ηεο επηρείξεζεο. Δζσηεξηθνί, ινηπφλ, αλαιπηέο είλαη θπξίσο ζηειέρε ηεο επηρείξεζεο, νξθσηνί ειεγθηέο, θ.ι.π. Δμσηεξηθή αλάιπζε ε νπνία δηεμάγεηαη απφ πξφζσπα πνπ βξίζθνληαη έμσ απφ ηελ επηρείξεζε θαη έρνπλ ζηε δηάζεζή ηνπο, θαηά θαλφλα, ηηο δεκνζηεπκέλεο ινγηζηηθέο θαηαζηάζεηο, ηηο εθζέζεηο ηνπ Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ, ηελ έθζεζε ησλ εζσηεξηθψλ ειεγθηψλ, θαζψο θαη ην πηζηνπνηεηηθφ ησλ νξθσηψλ ειεγθηψλ (εθφζνλ ε Α.Δ. ειέγρεηαη ππνρξεσηηθά ή πξναηξεηηθά). αλάιπζε. Αλάινγα κε ην είδνο ησλ ζπγθξίζεσλ ζε δηαρξνληθή θαη δηεπηρεηξεζηαθή Γηαρξνληθή αλάιπζε ή δηαρξνληθέο ζπγθξίζεηο. πκπεξάζκαηα γηα ηε δξαζηεξηφηεηα κηαο επηρείξεζεο κπνξεί λα ζπλαρζνχλ απφ ηε ζχγθξηζε δχν ή πεξηζζνηέξσλ δηαδνρηθψλ ηζνινγηζκψλ ηεο. Απηνί ζα πξέπεη λα έρνπλ ζπληαρζεί θαηά νκνηφκνξθν ηξφπν, δειαδή λα έρνπλ νκνηφκνξθε θαηάηαμε ησλ ζηνηρείσλ, λα έρεη ~ 28 ~

29 ρξεζηκνπνηεζεί ε ίδηα κέζνδνο απνηίκεζεο θαη λα έρεη απνπιεζσξηζζεί ε αμία ησλ ζηνηρείσλ, ψζηε λα θαζίζηαληαη ζπγθξίζηκνη νη ηζνινγηζκνί. Γηεπηρεηξεζηαθή αλάιπζε ή δηεπηρεηξεζηαθέο ζπγθξίζεηο. ηελ αλάιπζε απηή ζπγθξίλνληαη ηα ζηνηρεία ηνπ ηζνινγηζκνχ κηαο επηρείξεζεο: Με ηα αληίζηνηρα ζηνηρεία άιισλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ ηζνινγηζκψλ επηρεηξήζεσλ ηνπ ίδηνπ θιάδνπ Με ηα ζηνηρεία πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ ελνπνίεζε Με έλαλ αληηπξνζσπεπηηθφ ηζνινγηζκφ ηνπ θιάδνπ ζεσξείηαη ν ηδαληθφο ηνπ θιάδνπ Με έλαλ ζεσξεηηθά θαηαξηηδφκελν ηζνινγηζκφ, πνπ Αλάινγα κε ηα ζηάδηα ηεο αλάιπζεο ζε ηππηθή θαη νπζηαζηηθή αλάιπζε. Σππηθή αλάιπζε ή θαη ζηάδην πξνεξγαζίαο ηεο αλάιπζεο. Καζήθνλ ηεο ηππηθήο αλάιπζεο είλαη λα πξνεηνηκάζεη ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο, έηζη ψζηε λα εθθξάδνπλ, ν κελ ηζνινγηζκφο ηελ πξαγκαηηθή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε, ηα δε απνηειέζκαηα ρξήζεο ηα πξαγκαηηθά νηθνλνκηθά απνηειέζκαηα. Οπζηαζηηθή αλάιπζε. Μεηά ηνλ έιεγρν θαη ηελ ηαμηλφκεζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ηζνινγηζκνχ, ησλ απνηειεζκάησλ ρξήζεο θαη ηεο δηάζεζεο ησλ θεξδψλ, αθνινπζεί ην ζηάδην ηεο νπζηαζηηθήο αλάιπζεο πνπ πξνυπνζέηεη φηη ν αλαιπηήο έρεη γλψζε ησλ ηδηνκνξθηψλ ηνπ θιάδνπ, έρεη ινγηζηηθέο, νηθνλνκηθέο θαη ζηαηηζηηθέο γλψζεηο, εκπεηξία θαη νμπδέξθεηα. Αθνχ ππνινγηζζνχλ νη αξηζκνδείθηεο ηεο πεξηνπζίαο θαη ηνπ θεθαιαίνπ, νη αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο, ξεπζηφηεηαο, θ.ι.π., αξρίδεη κηα εξγαζία ζπγθξίζεσλ ησλ δηαθφξσλ κεγεζψλ πνπ απνβιέπεη ζηνλ εληνπηζκφ ησλ ηάζεσλ, αιιά θαη ησλ πην ζεκαληηθψλ απνθιίζεσλ. (Μαξθάθεο Δκκαλνπήι, 2010, 45-46) ~ 29 ~

30 2.2 Μέθοδοι ανάλςζηρ Οη βαζηθέο κέζνδνη αλάιπζεο είλαη νη παξαθάησ : Γηαζηξσκαηηθή ή θάζεηε αλάιπζε ή θαηαζηάζεηο θνηλψλ κεγεζψλ θαηαζηάζεηο Γηαρξνληθή ή νξηδφληηα αλάιπζε ή ζπγθξηηηθέο ρξεκαηννηθνλνκηθέο Αλάιπζε ρξνλνινγηθώλ ζεηξώλ κε αξηζκνδείθηεο ηάζεο ή ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηάζεο Αλάιπζε κε αξηζκνδείθηεο Δμεηδηθεπκέλεο κέζνδνη (αλάιπζε ησλ κεηαβνιψλ ηεο νηθνλνκηθήο ζέζεσο κηαο επηρείξεζεο, αλάιπζε ηνπ λεθξνχ ζεκείνπ θ.ι.π) Ζ θάζε κέζνδνο αλάιπζεο έρεη ηα πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα ηεο, επνκέλσο νη αλαιπηέο επηιέγνπλ κηα κέζνδν αλάιπζεο σο θχξηα, ελψ παξάιιεια, κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ επηθνπξηθά θάπνηα άιιε ή ζπλδπαζκνχο άιισλ κεζφδσλ. Παξαηεξείηαη φηη, νη αλαιπηέο γεληθψο πξνηηκνχλ σο ηερληθή αλάιπζεο ηελ αλάιπζε κε αξηζκνδείθηεο, γηαηί ζεσξείηαη φηη, ε ηερληθή απηή πξνζθέξεηαη πεξηζζφηεξν απφ ηηο άιιεο κεζφδνπο ζηελ εξκελεία ρξεκαηννηθνλνκηθψλ δεδνκέλσλ. Πξνηνχ μεθηλήζεη ε νπηαδήπνηε κέζνδνο αλάιπζεο, πξέπεη λα αθνινπζεζνχλ ζπζηεκαηηθά ηα παξαθάησ ζηάδηα : Ζ θαηαλφεζε ηνπ επηδησθφκελνπ ζθνπνχ, ε επηινγή κεζφδνπ θαη ν πξνζδηνξηζκφο ησλ ρξήζηκσλ ζρέζεσλ απφ ηα ινγηζηηθά ζηνηρεία ησλ θαηαζηάζεσλ Ζ ηαμηλφκεζε ησλ θαηαζηάζεσλ, κε ηξφπν ψζηε λα κπνξνχλ λα ππνινγηζηνχλ ~ 30 ~

31 νη κεηαμχ ηνπο ζεκαληηθέο ζρέζεηο Ζ αμηνιφγεζε, κειέηε θαη εξκελεία ησλ πην πάλσ ζρέζεσλ Γηαζηξσκαηηθή ή θάζεηε αλάιπζε ή θαηαζηάζεηο θνηλώλ κεγεζώλ Πξφθεηηαη γηα κηα κέζνδν αλάιπζεο, θαηά ηελ νπνία έλα ζεκαληηθφ κέγεζνο ή ζηνηρείν κηαο ζπγθεθξηκέλεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο (π.ρ. γηα ηνλ ηζνινγηζκφ ην άζξνηζκά ηνπ, γηα ηα απνηειέζκαηα ρξήζεο νη πσιήζεηο), ρξεζηκνπνηείηαη σο βάζε ππνινγηζκνχ θαη φια ηα άιια ζηνηρεία ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ζπγθξίλνληαη πξνο απηφ. Απνηέιεζκα ηεο ζχγθξηζεο απηήο, είλαη φηη φια ηα ζηνηρεία ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο εθθξάδνληαη πιένλ σο πνζνζηά ηνπ πνζνχ ηνπ κεγέζνπο πνπ ιήθζεθε σο βάζε ππνινγηζκνχ θαη ην νπνίν παξηζηάλεηαη κε ην 100 %. Οη ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πνπ παξνπζηάδνπλ ηα ζηνηρεία ηνπο ζε απφιπηνπο αξηζκνχο θαη ζε πνζνζηά ή κφλν ζε πνζνζηά, ιέγνληαη, είηε θαηαζηάζεηο «θνηλνχ κεγέζνπο», γηαηί ηα πνζνζηά ππνινγίδνληαη πάλσ ζε θνηλή βάζε, είηε θαηαζηάζεηο ηνπ «100 %», είηε αθφκα θαη θαηαζηάζεηο «ζπζηαηηθνχ πνζνζηνχ», γηαηί θάζε θαηάζηαζε αλάγεηαη ζην ζχλνιν ηνπ 100 θαη θάζε ζηνηρείν ηεο εθθξάδεηαη σο πνζνζηφ ζην ζχλνιν ηνπ 100. Ζ θάζεηε αλάιπζε ή νη θαηαζηάζεηο «θνηλνχ κεγέζνπο» κπνξνχλ λα πεξηγξαθνχλ σο κέζα αλάιπζεο ηεο εζσηεξηθήο δνκήο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ. Ζ κέζνδνο απηή (θάζεηε αλάιπζε), νθείιεη ηελ νλνκαζία ηεο ζην γεγνλφο φηη εθαξκφδεηαη ζε νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο θάζεηεο παξάζεζεο (κνξθήο) θαη ε κειέηε, ζπλεπψο, ησλ πνζνζηψλ πνπ εκθαλίδνληαη ζ απηέο γίλεηαη θαηά θάζεην ηξφπν. (Λπκπεξφπνπινο Αληψληνο 2009, 25) ~ 31 ~

32 2.2.2 Γηαρξνληθή ή νξηδόληηα αλάιπζε ή ζπγθξηηηθέο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο Πξφθεηηαη γηα κηα κέζνδν αλάιπζεο, θαηά ηελ νπνία ζπγθξίλνληαη θαη αμηνινγνχληαη νη κεηαβνιέο ησλ δηαθφξσλ νκάδσλ - ζηνηρείσλ ησλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ θαη ησλ κεηαβνιψλ ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ζέζεο κηαο επηρείξεζεο, δχν ή πεξηζζνηέξσλ εηψλ. απηήλ, αληηπαξαηίζεληαη ηα θνλδχιηα δηαδνρηθψλ ηζνινγηζκψλ ή απνηειεζκάησλ ρξήζεο, δχν ή πεξηζζνηέξσλ ρξήζεσλ θαη παξαθνινπζείηαη θαη κειεηάηαη ε δηαρξνληθή εμέιημή ηνπο, δηφηη έηζη νη πιεξνθνξίεο πνπ πξνθχπηνπλ απ απηέο είλαη πην απνθαιππηηθέο γηα ηνλ αλαιπηή. Ζ νλνκαζία ηεο νθείιεηαη ζην φηη πξνζδηνξίδνληαη θαη κειεηψληαη νη νξηδφληηεο κεηαβνιέο ζηα ζηνηρεία ησλ δηαδνρηθψλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ. Οη δηαδνρηθέο δε απηέο θαηαζηάζεηο, ιέγνληαη ζπγθξηηηθέο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο (comperative statements). Έηζη, εηήζηα, εμακεληαία, ηξηκεληαία ή θαη κεληαία ζηνηρεία, κπνξνχλ εχθνια λα ζπγθξηζνχλ κε ηα αληίζηνηρα πξνεγνπκέλσλ ρξήζεσλ θαη λα νδεγήζνπλ ζε ζπκπεξάζκαηα, ζρεηηθά κε ηελ ηάζε θαη ην ξπζκφ ηνπο δηαρξνληθά. Γηα λα είλαη φκσο δπλαηή ε ζχγθξηζε ησλ ινγηζηηθψλ ζηνηρείσλ δηαρξνληθά, πξέπεη νη ζπγθξηηηθέο θαηαζηάζεηο λα πιεξνχλ ηηο εμήο πξνυπνζέζεηο : Ζ ηαμηλφκεζε ησλ ζηνηρείσλ λα είλαη νκνηφκνξθε ζε φιεο ηηο πεξηφδνπο, ζηηο νπνίεο αλαθέξνληαη Σα ζηνηρεία λα είλαη εληαγκέλα ζηηο ίδηεο επί κέξνπο νκάδεο ζηνηρείσλ Να ηεξνχληαη νη ινγηζηηθέο αξρέο, θαζ φιε ηελ ππφ θξίζε πεξίνδν. ε πεξίπησζε πνπ ππάξρεη θάπνηα αιιαγή απηψλ, ζα πξέπεη λα ζεκεηψλεηαη, ψζηε λα ιακβάλεηαη ππφςε απφ ηνλ αλαιπηή Να ζεκεηψλνληαη ηπρφλ κεηαβνιέο ζηηο ζπλζήθεο ή ζηε θχζε ησλ ζηνηρείσλ. ~ 32 ~

33 ηελ έθηαζε πνπ νη παξαπάλσ πξνυπνζέζεηο δελ ηεξνχληαη, νη ζπγθξίζεηο κπνξεί λα δψζνπλ παξαπιαλεηηθή εηθφλα θαη λα νδεγήζνπλ ζε εζθαικέλα ζπκπεξάζκαηα. (Λπκπεξόπνπινο Αληώληνο 2009, 25-26) Αλάιπζε ρξνλνινγηθώλ ζεηξώλ κε αξηζκνδείθηεο ηάζεο ή ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηάζεο Ζ εθαξκνγή ηεο νξηδφληηαο αλάιπζεο ζε ζπγθξηηηθέο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πνπ θαιχπηνπλ κηα κεγάιε ρξνληθή πεξίνδν γηα ηελ παξαθνινχζεζε ησλ δηαρξνληθψλ κεηαβνιψλ ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ, θαζίζηαηαη πην θνπηαζηηθή. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί, ν ππνινγηζκφο ηεο πνζνζηηαίαο κεηαβνιήο ελφο νηθνλνκηθνχ ζηνηρείνπ, απφ έηνο ζε έηνο, απαηηεί θάζε θνξά αιιαγή ηεο βάζεο ππνινγηζκνχ, κε ζπλέπεηα ε ζχγθξηζε ησλ εηήζησλ πνζνζηηαίσλ κεηαβνιψλ ηνπ λα γίλεηαη πξαγκαηηθά πην δχζθνιε. Σα πξάγκαηα γίλνληαη αθφκα πην δχζθνια ζηελ πεξίπησζε ηεο ζχγθξηζεο ησλ εηήζησλ πνζνζηηαίσλ κεηαβνιψλ δχν ή πεξηζζφηεξσλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ. ηηο πεξηπηψζεηο απηέο, εθαξκφδεηαη έλα άιιν κέζν αλάιπζεο νη αξηζκνδείθηεο ηάζεο. Ο ππνινγηζκφο ησλ αξηζκνδεηθηψλ ηάζεο, απφ ηερληθή άπνςε, δελ παξνπζηάδεη θακία δπζθνιία. Δπηιέγεηαη έλα έηνο (ή θάπνην άιιν ρξνληθφ ζεκείν) σο βάζε ησλ ππνινγηζκψλ, ην νπνίν ιέγεηαη θαη έηνο βάζεο. ηε ζπλέρεηα, ηα πνζά ησλ επηιεγκέλσλ ζηνηρείσλ ησλ επφκελσλ εηψλ ππνινγίδνληαη σο πνζνζηά πάλσ ζην πνζφ ηνπ έηνπο βάζεο (ην έηνο βάζεο είλαη ίζν κε 100% ή απιά κε ην 100). Γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο ζεηξάο ησλ αξηζκνδεηθηψλ ηάζεο ελφο νηθνλνκηθνχ ζηνηρείνπ, γηα θαζέλα απφ ηα επφκελα έηε ηεο ππφ εμέηαζε ρξνληθήο πεξηφδνπ, ρξεζηκνπνηείηαη ν ηχπνο : Απιθμοδείκηηρ ηάζηρ έηοςρ (ν) =Αξία μεγέθοςρ έηοςρ (ν) Υ 100Αξία μεγέθοςρ έηοςρ βάζηρ ~ 33 ~

34 Κξίλεηαη ζθφπηκν λα αλαθεξζεί φηη επεηδή ην έηνο βάζεο απνηειεί ηελ αθεηεξία γηα φινπο ηνπο ππνινγηζκνχο θαη φιεο ηηο κεηέπεηηα ζπγθξίζεηο, ζα πξέπεη λα είλαη φζν ην δπλαηφλ πην ηππηθφ ή θαλνληθφ, απφ ηελ άπνςε ησλ ζπλζεθψλ ιεηηνπξγίαο θαη ησλ απνηειεζκάησλ ηεο επηρείξεζεο ή αιιηψο λα αληηπξνζσπεχεη ηελ θαινχκελε «ηππηθή» ή «νκαιή» δξαζηεξηφηεηα ηεο επηρείξεζεο. Γεληθά, θαηά ηελ αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ κε αξηζκνδείθηεο ηάζεο, σο έηνο βάζεο ιακβάλεηαη ην πξψην έηνο ηεο ρξνληθήο πεξηφδνπ πνπ θαιχπηεη ε αλάιπζε, εθηφο θαη αλ ην έηνο απηφ δελ εθπιεξψλεη ηηο πην πάλσ πξνυπνζέζεηο ηνπ έηνπο βάζεο, νπφηε ζα πξέπεη λα επηιεγεί απφ ηνλ αλαιπηή έλα άιιν, πην αληηπξνζσπεπηηθφ έηνο. (Λπκπεξόπνπινο Αληώληνο 2009, 26-27) Αλάιπζε κε αξηζκνδείθηεο Βαζηθφο ζθνπφο θάζε επηρείξεζεο, ζε καθξνρξφλην νξίδνληα, είλαη ε επίηεπμε θεξδψλ ή θαινχ επηπέδνπ απνδνηηθφηεηαο, ελψ βξαρπρξφληα ε δηαηήξεζε ηθαλνπνηεηηθνχ επηπέδνπ ξεπζηφηεηαο. Οη δπν απηέο βαζηθέο πιεπξέο ηεο ιεηηνπξγίαο κηαο επηρείξεζεο, απαζρνινχλ ηδηαίηεξα ηε δηνίθεζή ηεο ζηελ πξνζπάζεηά πνπ θαηαβάιιεη απηή γηα ηελ επίηεπμε κηαο ηθαλνπνηεηηθήο ηξέρνπζαο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο (πγηήο ρξεκαηννηθνλνκηθή ζέζε), θαζψο θαη ηεο κειινληηθήο ηεο επηβίσζεο. Με ηνλ φξν απνδνηηθφηεηα γεληθά ελλνείηαη, ε ηθαλφηεηα δηαηήξεζεο θαη επαχμεζεο ηεο θαζαξήο ζέζεο ηεο επηρείξεζεο, ελψ κε ηνλ φξν ξεπζηφηεηα ελλνείηαη ε ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο φηαλ απηέο θαζίζηαληαη ιεμηπξφζεζκεο. Οη δχν απηέο ζεκειηψδεηο έλλνηεο, αλ θαη ζρεηίδνληαη, εληνχηνηο δελ ηαπηίδνληαη. Μαθξνρξφληα, ε ξεπζηφηεηα πξνυπνζέηεη ηελ χπαξμε απνδνηηθφηεηαο, γηαηί ρσξίο πξαγκαηνπνίεζε θεξδψλ γηα κεγάιε ρξνληθή πεξίνδν, ε επηρείξεζε δε ζα κπνξέζεη λα βξεη πεγή άληιεζεο ησλ αλαγθαίσλ θεθαιαίσλ γηα ηελ εμφθιεζε ησλ ππνρξεψζεψλ ηεο. Βξαρπρξφληα, φκσο, ε ξεπζηφηεηα θαη ε απνδνηηθφηεηα απνηεινχλ δχν ηειείσο αλεμάξηεηα ζέκαηα θαη κάιηζηα ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη απνηεινχλ αληαγσληζηηθνχο ζηφρνπο γηα ηε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο. ~ 34 ~

35 Πξαγκαηηθά, βξαρπρξφληα, κηα επηρείξεζε είλαη δπλαηφ, ρσξίο λα πξαγκαηνπνηεί θέξδε, λα δηαηεξεί ηθαλνπνηεηηθφ βαζκφ ξεπζηφηεηαο πνπ λα ηεο επηηξέςεη λα μεπεξάζεη ηα εκπφδηα θαη λα επηβηψζεη ζηηο δχζθνιεο θαηαζηάζεηο. Αληίζεηα, κηα επηρείξεζε πνπ πξαγκαηνπνηεί θέξδε, κπνξεί λα αληηκεησπίζεη πξφβιεκα ξεπζηφηεηαο (έιιεηςε κεηξεηψλ), κε ζπλέπεηα λα πεξηνξίζεη ηε δξαζηεξηφηεηά ηεο θαη ηειηθά λα νδεγεζεί ζε ρξενθνπία. Δίλαη ινηπφλ θαλεξφ φηη ζε βξαρπρξφλην νξίδνληα, πξνηεξαηφηεηα γηα επίιπζε έρεη ην πξφβιεκα ηεο ξεπζηφηεηαο παξά ηεο απνδνηηθφηεηαο. Βέβαηα ε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο πξνζπαζεί λα δηαηεξεί κηα ηζνξξνπία αλάκεζα ζηελ απνδνηηθφηεηα θαη ηε ξεπζηφηεηα πξνο φθεινο φισλ εθείλσλ πνπ ελδηαθέξνληαη γηα ηελ νκαιή ιεηηνπξγία θαη επηβίσζε ηεο επηρείξεζεο. Δίλαη, ινηπφλ, ζαθήο ε ζεκαζία ηεο αλάιπζεο ηεο βξαρπρξφληαο ξεπζηφηεηαο, ε νπνία απνηειεί κηα απφ ηηο πηπρέο ηεο ηξέρνπζαο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο. Δλδειερή ζεσξεηηθή πξνζέγγηζε ζηελ αλάιπζε κε αξηζκνδείθηεο, ζα αθνινπζήζεη ζε μερσξηζηφ θεθάιαην ηεο παξνχζεο εξγαζίαο (Κεθαιαίν 4 ν ). (Λπκπεξόπνπινο Αληώληνο 2009, 28-29) 2.3 Γιαδικαζία ανάλςζηρ Ζ αλάιπζε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ είλαη έλα ζχζηεκα πνπ δεκηνπξγεί πιεξνθφξεζε κε ηε κειέηε, αμηνιφγεζε θαη εξκελεία ησλ ζρέζεσλ θαη ηάζεσλ κεηαμχ ησλ δηαθφξσλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ δεδνκέλσλ πνπ γίλεηαη κε πνηνηηθά θαη πνζνηηθά κέζα. Καηά ηε δεκηνπξγία ηεο πιεξνθφξεζεο, έλα απφ ηα πην δχζθνια πξνβιήκαηα πνπ έρεη λα αληηκεησπίζεη ν αλαιπηήο είλαη, ε κεγάιε πνηθηιία ζρέζεσλ πνπ κπνξνχλ λα ππνινγηζζνχλ απφ ηα δεδνκέλα ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ. Θα πξέπεη λα απνθεπρζεί ην «ιάζνο» πνπ γίλεηαη ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο φηη, αλάιπζε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ είλαη απιψο ν ππνινγηζκφο κεξηθψλ αξηζκνδεηθηψλ. Αληίζεηα ε αλάιπζε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ είλαη κηα πνιχ ~ 35 ~

36 πην επξχηεξε δηαδηθαζία απφ απηήλ ηνπ ππνινγηζκνχ ησλ αξηζκνδεηθηψλ. Απνηειεί κηα νξγαλσκέλε δηαδηθαζία πνπ απνβιέπεη ζηε ζηαρπνιφγεζε απφ ην ζχλνιν ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηά-ζηάζεσλ επηιεγκέλσλ δεδνκέλσλ ζρεηηθά κε ηε ιήςε απνθάζεσλ ηεο αλάιπζεο. Σα ζεκαληηθά ζηάδηα ζηελ αμηνιφγεζε θαη εξκελεία ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ είλαη ηα παξαθάησ : Δμέηαζε ηνπ πηζηνπνηεηηθνχ ειέγρνπ ησλ νξθσηψλ ινγηζηψλ Αλάιπζε ησλ ινγηζηηθψλ αξρψλ θαη παξαδνρψλ πνπ πεξηιακβάλνληαη είηε ζε μερσξηζηή θαηάζηαζε είηε ζηηο ζεκεηψζεηο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ πλνιηθή εμέηαζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ πεξηιακβαλφκελσλ ησλ ζεκεηψζεσλ θαη ζπκπιεξσκαηηθψλ θαηαζηάζεσλ Δθαξκνγή αλαιπηηθψλ ηερληθψλ θαη κεζφδσλ Αλαδήηεζε ζεκαληηθήο ζπκπιεξσκαηηθήο πιεξνθφξεζεο ε νπνία δε παξέρεηαη απφ ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο. Σα πξψηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο, είλαη θαζνξηζηηθά γηα ην επίπεδν πνηφηεηαο ηεο πιεξνθφξεζεο πνπ ρξεζηκνπνηεί ε αλάιπζε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ. Δάλ ην επίπεδν πνηφηεηαο δελ είλαη πςειφ ηφηε, αλεμάξηεηα απφ ην βαζκφ ηειεηφηεηαο ησλ αλαιπηηθψλ ηερληθψλ θαη κεζφδσλ πνπ εθαξκφδνληαη γηα ηελ επεμεξγαζία ηεο, ε πιεξνθφξεζε πνπ ζα παξέρεη ε αλάιπζε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ζηνπο ιακβάλνληεο απνθάζεηο δελ ζα είλαη ηθαλνπνηεηηθή. Γη απηφ ζα πξέπεη ν αλαιπηήο θαηαζηάζεσλ λα αθηεξψζεη έλα ζεκαληηθφ κέξνο ηνπ ρξφλνπ ηνπ πξνθεηκέλνπ λα επηηχρεη ηελ πςεινχ επηπέδνπ πιεξνθφξεζε πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζεη ζηελ αλάιπζε. (Νηθόιανο Σόηζεο, ) ~ 36 ~

37 2.4 Βαζικοί πεπιοπιζμοί ανάλςζηρ Τπάξρνπλ νξηζκέλνη παξάγνληεο πνπ κεηψλνπλ ηε ρξεζηκφηεηα ηεο πιεξνθφξεζεο πνπ παξέρεη ε αλάιπζε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ γηα ηε ιήςε απνθάζεσλ ζην κέιινλ. Θα πξέπεη, ν αλαιπηήο θαηαζηάζεσλ λα είλαη γλψζηεο απηψλ ησλ πεξηνξηζηηθψλ παξαγφλησλ πξνθεηκέλνπ ηα ζπκπεξάζκαηα θαη νη πξνβιέςεηο ηνπ γηα ηε κειινληηθή πνξεία ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα είλαη ξεαιηζηηθέο. Απηνί νη πεξηνξηζηηθνί παξάγνληεο ζπλνπηηθά είλαη νη παξαθάησ : Πεξηνξηζκνί ησλ «ελδείμεσλ ηάζεο» : Ζ παξαδνζηαθή πξνζέγγηζε ηεο αλάιπζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ρξεζηκνπνηεί ηερληθέο θαη κεζφδνπο πνπ δείρλνπλ ηηο δηακνξθσκέλεο ηάζεηο κεηαμχ ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ δεδνκέλσλ. Μεηαμχ ησλ αλαιπηψλ θαηαζηάζεσλ ππάξρεη έλαο ηζρπξφο πεηξαζκφο γηα πξνεθβνιή ηεο πξφζθαηεο εκπεηξίαο ζρεηηθά κε ηα ρξεκαηννηθνλνκηθά δεδνκέλα ζην κέιινλ. ε κεξηθέο πεξηπηψζεηο πξνβιέςεηο κε βάζε ηελ παξαρσξεζείζα ηάζε είλαη απφιπηα δηθαηνινγεκέλεο. Παξφια απηά ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ν πεπεηξακέλνο αλαιπηήο ζα πξέπεη λα είλαη πνιχ πξνζεθηηθφο ζηελ πξφβιεςε κε βάζε ηα ηζηνξηθά δεδνκέλα. Πρ. ε παξαηήξεζε ηνπ αξηζκνδείθηεο γεληθήο θπθινθνξηαθήο ηαρχηεηαο ν νπνίνο κεηψλεηαη ζηαδηαθά γηα ηξία ζπλερή έηε δε πξέπεη λα εξκελεπηεί σο ζηνηρείν φηη ε πησηηθή ηάζε απηνχ ζα ζπλερηζηεί θαη ζην κέιινλ. ηελ πξαγκαηηθφηεηα είλαη δπλαηφλ ε δηνίθεζε ηεο κνλάδαο κέρξη νινθιήξσζεο ηεο αλάιπζεο λα έρεη πινπνηήζεη πνιηηηθέο πνπ λα αληηζηξέςνπλ απηή ηελ ηάζε. Δάλ ην ηκήκα ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πφξσλ πνπ θαηαλέκεηαη ζηα θπθινθνξηαθά πεξηνπζηαθά ζηνηρεία απμάλεη ζε βάξνο κηαο κείσζεο ησλ πφξσλ πνπ θαηαλέκνληαη ζηα πάγηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία, απηή ε θαηάζηαζε κπνξεί λα πξνθαιέζεη ρεηξνηέξεπζε ηεο ηθαλφηεηαο ηεο κνλάδαο απηήο λα παξάγεη κειινληηθά αγαζά θαη ππεξεζίεο Ζ «ζπλνπηηθή κνξθή ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθώλ θαηαζηάζεσλ» : Οη δεκνζηνπνηεκέλεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ζπρλά αληηθαηνπηξίδνπλ κηα απζηεξή ζχλνςε ελφο κεγάινπ αξηζκνχ ηίηισλ ινγαξηαζκψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηηο νηθνλνκηθέο κνλάδεο θαηά ηε δηάξθεηα κηαο ινγηζηηθήο ρξήζεο. Γελ ζα πξέπεη ~ 37 ~

38 λα παξαιεθζεί ην γεγνλφο φηη έλαο εμσηεξηθφο αλαιπηήο θαηαζηάζεσλ δελ έρεη πξφζβαζε ζε φινπο ηνπο ινγαξηαζκνχο ηεο κνλάδαο, κε απνηέιεζκα ηα εμαγρζέληα απφ απηφλ ζπκπεξάζκαηα λα κελ είλαη πιήξσο ζηνηρεηνζεηεκέλα Οη «ινγηζηηθέο αξρέο θαη παξαδνρέο» : Ο αλαιπηήο γηα λα είλαη βέβαηνο ζρεηηθά κε ηηο ινγηζηηθέο αξρέο θαη κεζφδνπο πνπ ρξεζηκνπνίεζε ε νηθνλνκηθή κνλάδα (κέζνδν απφζβεζεο ή θφζηνπο απνηειεζκάησλ θ.ι.π), ζα πξέπεη λα έρεη πιεξνθφξεζε πάλσ ζηα ζέκαηα απηά. Απηφ κπνξεί λα γίλεη πξαγκαηηθφηεηα κφλν εάλ ε κνλάδα ην δηεπθξηλίδεη ζηηο ζεκεηψζεηο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ή ην παξαζέηεη σο ζπκπιεξσκαηηθφ ζρνιηαζκφ. ηηο ζεκεηψζεηο ή ζηα άιια δηεπθξηληζηηθά ζρφιηα ε δηνίθεζε ηεο κνλάδαο κπνξεί λα παξαζέζεη πιεξνθφξεζε ζρεηηθά κε ηηο κεηαβνιέο ζηηο ινγηζηηθέο κεζφδνπο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζε κηα ζπγθεθξηκέλε ρξήζε. Καη απηφ γηαηί κηα αιιαγή απφ ηε κέζνδν θνζηνιφγεζεο απνζεκάησλ F.I.F.O (First In First Out) ζηε κέζνδν θνζηνιφγεζεο L.I.F.O (Last In First Out) κπνξεί λα επεξεάζεη ζεκαληηθά ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηελ απνηίκεζε ηνπ απνζέκαηνο ηέινπο ρξήζεο. Παξνκνίσο, ν αλαιπηήο ζα έπξεπε λα δηεξεπλήζεη πξνζεθηηθά ηε πεξίπησζε παγηνπνίεζεο (θεθαιαηνπνίεζεο) ή εκθάληζεο σο εμφδσλ, κεγεζψλ πνπ αλαθέξνληαη ζηα έμνδα ηδξχζεσο θαη νξγαλψζεσο. Σν έξγν ηνπ εμσηεξηθνχ αλαιπηή ζα δηεπθνιπλφηαλ ζε κεγάιν βαζκφ εάλ νη ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πεξηιάκβαλαλ ζεκεηψζεηο ή άιια δηεπθξηληζηηθά ζρφιηα πνπ είραλ ζρέζε κε ηηο ρξεζηκνπνηεκέλεο ινγηζηηθέο αξρέο θαη παξαδνρέο Σν θαηλόκελν ηεο «δεκηνπξγίαο θαιώλ εληππώζεσλ» Σν θαηλφκελν απηφ ζρεηίδεηαη κε ηε δηεξεχλεζε ηεο βξαρπρξφληαο ξεπζηφηεηαο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη αλαθέξεηαη ζηελ πξαθηηθή λα πεξηιακβάλνληαη ζηνλ ηζνινγηζκφ θπθινθνξηαθά πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θαη λα απνθιείνληαη ζηνηρεία ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ, κε ζθνπφ λα παξνπζηάδεηαη κηα πην επλντθή ηηκή γηα ηνλ αξηζκνδείθηε γεληθήο ξεπζηφηεηαο. ~ 38 ~

39 Ο «ηόπνο εγθαηάζηαζεο θαη ε κνξθή ηεο επηρείξεζεο» : Οη αξηζκνδείθηεο είλαη δπλαηφλ λα ηπραίλνπλ κεγάιεο απνδνρήο πνπ φκσο εμαξηάηαη απφ ραξαθηεξηζηηθά φπσο ε γεσγξαθηθή ζέζε ή ην είδνο ηνπ παξαγσγηθνχ θιάδνπ ζηνλ νπνίν αλήθεη ε νηθνλνκηθή κνλάδα. Ο αλαιπηήο θαηαζηάζεσλ ζα πξέπεη λα είλαη ελήκεξνο ηεο επίδξαζεο ηνπ ηφπνπ εγθαηάζηαζεο θαη ηεο θχζεο ηνπ θιάδνπ ηεο νηθνλνκίαο πνπ αλήθεη ε νηθνλνκηθή κνλάδα θαηά ηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηεο. Π.ρ. κνλάδεο έληαζεο εξγαζίαο ζε πεξηνρέο ηεο ρψξαο φπνπ νη κηζζνί θαη ηα εκεξνκίζζηα δηακνξθψλνληαη ζε ρακειά επίπεδα, ζπρλά αληηθαηνπηξίδνπλ πςειφηεξα έμνδα κηζζψλ θαη ρακειφηεξν χςνο απφζβεζεο απφ ηηο νηθνλνκηθέο κνλάδεο εληάζεσο θεθαιαίνπ θαη απαζρνινχλ ζρεηηθά ιηγφηεξν αιιά πνιχ πην εηδηθεπκέλν πξνζσπηθφ. Νέεο κνλάδεο ζηνπο δηαθφξνπο θιάδνπο ηεο νηθνλνκίαο πνπ παξαδνζηαθά αλαιακβάλνπλ επελδπηηθά έξγα κε πςειφ βαζκφ θηλδχλνπ είλαη δπλαηφλ λα ρξεκαηνδνηεζνχλ ζρεδφλ απνθιεηζηηθά κε ίδην θεθάιαην ιφγσ ηεο απξνζπκίαο ησλ πηζησηψλ λα επελδχζνπλ ηα θεθάιαηα ηνπο ζηελ απηήλ, κέρξη πνπ λα εδξαησζεί ε ρξεκαηννηθνλνκηθή επηηπρία ηεο. Οηθνλνκηθέο κνλάδεο πνπ ζρεδηάδνπλ εθηεηακέλε επέθηαζε ηνπ θεθαιαηνπρηθνχ εμνπιηζκνχ ηνπο ιφγσ ηνπ αληαγσληζκνχ πνπ επηθξαηεί ζηνλ θιάδν ζπρλά πξνβαίλνπλ ζηε δηαλνκή πνιχ πεληρξψλ κεξηζκάησλ αλ θαη ηα θέξδε είλαη δπλαηφλ λα είλαη ζρεηηθά πςειά Σν πξόβιεκα ηνπ «επηπέδνπ ησλ ηηκώλ» : Ζ κέηξεζε ηνπ νηθνλνκηθνχ απνηειέζκαηνο θαη ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ζέζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, φπσο γίλεηαη ζήκεξα ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο, βαζίδεηαη ζην ππφδεηγκα ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο. χκθσλα κε κηα απφ ηηο αληηιήςεηο ηεο κέηξεζεο ηνπ νηθνλνκηθνχ απνηειέζκαηνο, ηελ αληίιεςε ηεο δηαηήξεζεο ηνπ θεθαιαίνπ γηα λα είλαη δπλαηφλ λα γίλεη ιφγνο γηα ηελ επίηεπμε ζεηηθνχ ή αξλεηηθνχ απνηειέζκαηνο απφ ηε δξαζηεξηφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, κέζα ζε κηα ρξνληθή πεξίνδν, πξέπεη ε θαζαξή ζέζε ζην ηέινο ηεο πεξηφδνπ λα δηαθέξεη ηεο θαζαξήο ζέζεο ζηελ αξρή ηεο πεξηφδνπ. Δάλ ε θαζαξή ζέζε ζην ηέινο ηεο ρξήζεο, είλαη κεγαιχηεξε απφ ηελ θαζαξή ζέζε ζηελ αξρή ηεο ρξήζεο ηφηε αλαθεξφκαζηε ζηελ επίηεπμε θεξδψλ, ελψ εάλ ε δηαθνξά είλαη αξλεηηθή ηφηε αλαθεξφκαζηε ζηε πξαγκαηνπνίεζε δεκηψλ. Καηά ηε ~ 39 ~

40 δηάξθεηα ρξνληθψλ πεξηφδσλ ζηαζεξψλ ηηκψλ, ην ππφδεηγκα ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο δίλεη κέηξεζε ηνπ νηθνλνκηθνχ απνηειέζκαηνο ζρεηηθά θαιή. Καηά ηε δηάξθεηα φκσο ρξνληθψλ πεξηφδσλ αλνδηθήο πνξείαο ησλ ηηκψλ, ε δηνίθεζε ηεο κνλάδαο ζα πξέπεη λα θαηαλνήζεη, φηη ε δηαηήξεζε ηνπ θεθαιαίνπ απαηηεί επηπξφζζεηα θεθάιαηα, αθνχ ε αληηθαηάζηαζε ηνπ απνζέκαηνο ηνπ παξαγσγηθνχ εμνπιηζκνχ, ζα γίλεη ζε ςειφηεξεο ηηκέο. κσο ην ππφδεηγκα ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο κεηξά ην νηθνλνκηθφ απνηέιεζκα ππνζέηνληαο ζησπεξά φηη ηα παξαπάλσ πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ζα αληηθαηαζηαζνχλ ζε ηζηνξηθέο ηηκέο, δειαδή ζε ηηκέο παξειζφλησλ εηψλ. Απηφ ζεκαίλεη φηη ζε πεξηφδνπο αλνδηθήο πνξείαο ησλ ηηκψλ, ηα θέξδε πνπ παξέρεη ην ππφδεηγκα ηζηνξηθνχ θφζηνπο είλαη πιαζκαηηθά θαη δελ αληηζηνηρνχλ ζε ηζφπνζε εηζξνή κεηξεηψλ. Σα θέξδε απηά ζα έρνπλ σο απνηέιεζκα ηε θνξνινγηθή επηβάξπλζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, πέξαλ ηνπ θαλνληθνχ, κε ζπλέπεηα ηελ επηδείλσζε ηεο ηακεηαθήο ζέζεο ηεο, γεγνλφο πνπ ζα δεκηνπξγήζεη πξνβιήκαηα ζην ρξεκαηννηθνλνκηθφ ζρεδηαζκφ ηεο πεξαηηέξσ πνξείαο ησλ εξγαζηψλ ηεο. Ζ ρξεζηκνπνίεζε ηνπ ππνδείγκαηνο ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο έρεη νδεγήζεη ηφζν ζηε ζεσξεία φζν θαη ζηελ πξάμε, ζηε δεκηνπξγία ελφο θιίκαηνο ζεκαληηθνχ θαη απμαλφκελνπ ράζκαηνο αμηνπηζηίαο, κεηαμχ ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο παξνπζίαζεο ησλ εξγαζηψλ ηεο επηρείξεζεο πνπ δίλεη ην ππφδεηγκα ηνπ ηζηνξηθνχ θαη ηεο νηθνλνκηθήο πξαγκαηηθφηεηαο. Ζ αληηκεηψπηζε ηεο θαηάζηαζεο απηήο, γίλεηαη αθφκα πην επηηαθηηθή εάλ ιεθζεί ππφςε, φηη ηα εκθαληδφκελα θέξδε ησλ επηρεηξήζεσλ είλαη δπλαηφλ λα είλαη θαηά 60 % κεγαιχηεξα απφ ηα θαλνληθά, θάησ απφ ζπλζήθεο πιεζσξηζκνχ (φηαλ ρξεζηκνπνηείηαη ην ππφδεηγκα ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο) φπσο έδεημαλ αξθεηέο πξφζθαηεο κειέηεο. Ζ εμάιεηςε ηνπ ράζκαηνο αμηνπηζηίαο, ρξεηάδεηαη ζνβαξή επαλεμέηαζε ηνπ ππνδείγκαηνο ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο. πσο είλαη γλσζηφ, ζηε δηεζλή βηβιηνγξαθία έρνπλ πξνηαζεί αξθεηνί ελαιιαθηηθνί ηξφπνη ινγηζηηθήο πιεζσξηζκνχ κε ζθνπφ ηελ αληηθαηάζηαζε ηνπ ππνδείγκαηνο ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο ρσξίο θπζηθά λα ζεσξείηε φηη θάπνηνο άιινο ελαιιαθηηθφο ηξφπνο είλαη θαιχηεξνο. Ζ «παξάιεηςε ζηνηρείσλ από ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο» : Οη θαηαζηάζεηο ζπλήζσο δελ πεξηιακβάλνπλ αξθεηέο ζεκαληηθέο πιεπξέο ησλ εξγαζηψλ ~ 40 ~

41 ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Σα ζηνηρεία πνπ απνθιείνληαη απφ απηέο, είλαη ηα παξαθάησ : Ζ ηθαλφηεηα, ε θήκε θαη ε δεκηνπξγηθφηεηα ηεο δηεπζπληηθήο νκάδαο Σα ζρέδηα γηα λέα πξντφληα θαη ε επέθηαζε ησλ εξγαζηψλ Οη ζρέζεηο κε ηνπο πξνκεζεπηέο, πηζησηέο θαη θαηαλαισηέο Ο βαζκφο εθπαίδεπζεο ηνπ πξνζσπηθνχ ηεο Ζ αξκνλία ή κε ησλ ζρέζεσλ κεηαμχ δηνίθεζεο θαη εξγαηηθψλ ελψζεσλ Γηθαζηηθέο απνθάζεηο πνπ εθθξεκνχλ θαη θνξνινγηθέο δηαθνξέο γηα ηηο νπνίεο ε κνλάδα δελ πέηπρε αθφκα ζπκβηβαζκφ. Πιεξνθφξεζε ηεο παξαπάλσ κνξθήο, είλαη θπζηθφ λα είλαη απξφζπκε ε δηνίθεζε λα δεκνζηεχζεη ζηηο εηήζηεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο θαη απηφ γηαηί κπνξεί λα απνβεί πνιχηηκε γηα ηνλ αληαγσληζκφ. Δπίζεο, κεξηθά απφ ηα παξαπάλσ ζηνηρεία δελ είλαη δπλαηφ λα εθθξαζηνχλ πνζνηηθά (ζε ). πλεπψο κηα πιήξεο θαη ζεκειησκέλε αλάιπζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ δελ είλαη παξά κηα πξψηε κάηηα κέζα ζηε πνιππινθφηεηα ηεο κνληέξλαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Πιήξεο θαηαλφεζε πεξηιακβάλεη επζπθξηζία θαη αληίιεςε πξννπηηθήο ηνπ κέιινληνο ηεο φιεο θαηάζηαζεο, ηδηφηεηεο πνπ ζπλήζσο είλαη απφξξνηα ηεο πείξαο ηνπ αλαιπηή θαηαζηάζεσλ. Αλ θαη ζε πξνβιεκαηηθέο πεξηνρέο θαη ηα ηζρπξά ζεκεία ηεο κνλάδαο κπνξνχλ ζπρλά λα πξνζδηνξηζζνχλ δηα κέζνπ ηεο αλάιπζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ, ηαπηνπνίεζε ησλ αηηηψλ θαη ησλ πξνζψπσλ πνπ είλαη ππεχζπλνη γηα ηα πξνβιήκαηα θαη ηελ ππνδεηγκαηηθή επίδνζε ζα πξέπεη λα αλαθαιπθζνχλ κέζσ ηεο επηθνηλσλίαο κε ην πξνζσπηθφ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. (Νηθόιανο Σόηζεο, 1992, 67-72) ~ 41 ~

42 ΚΔΦΑΛΑΗΟ Δίδη σπημαηοοικονομικών καηαζηάζεων Οη εηήζηεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο κηαο επηρείξεζεο, είλαη νη παξαθάησ : Ηζνινγηζκφο Απνηειέζκαηα ρξήζεο Γηάζεζε απνηειεζκάησλ Λνγαξηαζκφο γεληθήο εθκεηάιιεπζεο Σειηθφ ηζνδχγην Πξνζάξηεκα ~ 42 ~

43 3.1.1 Ηζνινγηζκόο Ηζνινγηζκφο είλαη ε ινγηζηηθή θαηάζηαζε κε ηελ νπνία εκθαλίδνληαη ζπλνπηηθά ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο εθθξαζκέλα ζε ρξεκαηηθέο κνλάδεο (ζηε ρψξα καο ζε επξψ), θαη νη πεγέο πξνέιεπζεο θαη ρξεκαηνδφηεζεο ηνπο, ζε νξηζκέλε ρξνληθή ζηηγκή. Γηα ην ιφγν απηφ ραξαθηεξίδεηαη ζηαηηθή θαη φρη δπλακηθή. Ζ θαηάζηαζε ηνπ ηζνινγηζκνχ θαηαξηίδεηαη ππνρξεσηηθά ζην ηέινο ηεο ρξήζεσο. Καηαρσξείηαη ζην βηβιίν απνγξαθψλ θαη ηζνινγηζκψλ ησλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ θαη δεκνζηεχεηαη καδί κε ηελ θαηάζηαζε ηνπ ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεσο, ηνλ πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ θαη ην πξνζάξηεκα ηνπο, ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηεο λνκνζεζίαο πνπ ηζρχνπλ θάζε θνξά. ια ηα ζηνηρεία ηεο θαηαζηάζεσο ηνπ ηζνινγηζκνχ απεηθνλίδνληαη, ζε δχν ζηήιεο, ζηηο αμίεο πνπ εκθαλίδνληαη ζηνπο αληίζηνηρνπο ινγαξηαζκνχο θαηά ην ηέινο ηεο ρξήζεσο ζηελ νπνία αλαθέξεηαη ν ηζνινγηζκφο, θαη θαηά ην ηέινο ηεο πξνεγνχκελεο ρξήζεσο. Σα απνζβεζηέα ζηνηρεία ηνπ ελεξγεηηθνχ απεηθνλίδνληαη ζηελ αμία θηήζεο ηνπο (ή αλαπξνζαξκνγήο). Γηα ηα ίδηα ζηνηρεία απεηθνλίδνληαη νη ζπλνιηθέο απνζβέζεηο κέρξη ην ηέινο ηεο ρξήζεσο ζηελ νπνία αλαθέξεηαη ν ηζνινγηζκφο θαη ε αλαπφζβεζηε αμία θαζελφο απφ απηά. θνπφο ηνπ είλαη, λα πξνζδηνξίζεη : Σε πξαγκαηηθή αμία ηεο επηρεηξεκαηηθήο πεξηνπζίαο ζην ηέινο ηεο ρξήζεο Σν πξαγκαηηθφ νηθνλνκηθφ απνηέιεζκα, πνπ πξνέθπςε απφ ηε δξάζε ηεο επηρείξεζεο ηε ρξήζε πνπ θιείλεη. Ο ηζνινγηζκφο κηαο επηρείξεζεο απεηθνλίδεη ηελ πεξηνπζία ζε δχν ηκήκαηα: ην Δλεξγεηηθό (Δ) θαη ην Παζεηηθό (Π) : Σν Δλεξγεηηθό απνηειείηαη απφ ην ζχλνιν ησλ νηθνλνκηθψλ αγαζψλ ησλ νπνίσλ ηελ θπξηφηεηα θαηέρεη ε επηρείξεζε θαη απφ ην ζχλνιν δηθαησκάησλ θαη ~ 43 ~

44 απαηηήζεσλ, δειαδή ηα κέζα δξάζεο κε ηα νπνία ε επηρείξεζε επηδηψθεη λα πεηχρεη ην ζθνπφ ηεο Σν Παζεηηθό απνηειείηαη απφ ην ζχλνιν ησλ ππνρξεψζεσλ ηεο επηρείξεζεο πξνο ηξίηνπο. Οη ππνρξεψζεηο ηεο επηρείξεζεο δηαθξίλνληαη ζε ππνρξεψζεηο πξνο ηνπο θνξείο ηεο επηρείξεζεο (επηρεηξεκαηία, κεηφρνπο θ.α.) θαη ζε ππνρξεψζεηο πξνο ηνπο ηξίηνπο (δαλεηζηέο, πηζησηέο θ.α.) Οη ππνρξεψζεηο πξνο ηνπο θνξείο ηεο επηρείξεζεο απνηεινχλ ηελ Καζαξή Θέζε (Κ.Θ) θαη νη ππνρξεψζεηο πξνο ηνπο ηξίηνπο (μέλα θεθάιαηα), εθηφο ησλ θνξέσλ ηεο επηρείξεζεο, απνηεινχλ ην Πξαγκαηηθφ Παζεηηθφ (Π.Π.). Ο ηζνινγηζκφο ζπληάζζεηαη κεηά ηελ απνγξαθή θαη ζηεξίδεηαη ζηελ ηζφηεηα: Δ = Π.Π + Κ.Θ ή Δ = Π. Αλαιπηηθφηεξα ν ηζνινγηζκφο πεξηέρεη ηα εμήο : ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ : Α. Οθεηιόκελν θεθάιαην : είλαη ην θεθάιαην ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο πνπ δελ έρεη θιεζεί λα θαηαβιεζεί θαη, απφ εθείλν πνπ έρεη θιεζεί λα θαηαβιεζεί, νη δφζεηο πνπ είλαη θαηαβιεηέεο κεηά ην ηέινο ηεο επφκελεο ηνπ ηζνινγηζκνχ ρξήζεσο. Β. Έμνδα εγθαηαζηάζεσο : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-4) έμνδα ηα νπνία είλαη απνζβεζηέα ζε πεξηζζφηεξεο απφ κία ρξήζεηο. Σα έμνδα απηά απεηθνλίδνληαη ζηνπο ινγαξηαζκνχο (θαηεγνξία 1), (θαηεγνξία 2), (θαηεγνξία 3), , θαη (θαηεγνξία 4). (δειαδή θαινχληαη ηα έμνδα πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη κε ζθνπφ ηελ εμππεξέηεζε ηεο επηρείξεζεο γηα ρξνληθφ δηάζηεκα κεγαιχηεξν ηνπ έηνπο π.ρ. έμνδα ίδξπζεο θαη πξψηεο εγθαηάζηαζεο, έθδνζε νκνινγηαθνχ δαλείνπ θ.α.). Δίλαη έμνδα πνπ απνζβέλνληαη ηκεκαηηθά θαη πξαγκαηνπνηνχληαη γηα ηελ ίδξπζε θαη νξγάλσζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, γηα ηελ απφθηεζε δηαξθψλ κέζσλ εθκεηαιιεχζεσο θαη γηα ηελ επέθηαζε θαη αλαδηνξγάλσζε ηεο. ~ 44 ~

45 Γ. Πάγην Δλεξγεηηθό : θαινχληαη ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία (πιηθά θαη άπια) πνπ απνθηά ε επηρείξεζε κε πξφζεζε καθξνρξφληαο θαηνρήο (κεγαιχηεξε ηνπ έηνπο) θαη ρξεζηκνπνίεζεο κε ηελ ίδηα πεξίπνπ κνξθή απφ ηελ ίδηα ηελ επηρείξεζε γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ ζθνπψλ ηεο. ηελ θαηεγνξία απηή αλήθνπλ: Αζώκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο ή άπια πάγηα ζηνηρεία : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-5) άπια πάγηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία, ηα νπνία απνθηά ε επηρείξεζε κε ζθνπφ λα ηα ρξεζηκνπνηήζεη παξαγσγηθά γηα ρξνληθφ δηάζηεκα κεγαιχηεξν ηνπ έηνπο. Σα άπια απηά πάγηα ζηνηρεία, θαζψο θαη νη ηπρφλ πξνθαηαβνιέο γηα ηελ απφθηεζε ηνπο, απεηθνλίδνληαη ζηνπο ινγ/ζκνπο (θαηεγνξία 1), (θαηεγνξία 2), (θαηεγνξία 3), (θαηεγνξία 4) θαη (θαηεγνξία 5). π.ρ. ππεξαμία, δίπισκα επξεζηηερλίαο θ.α. Δλζώκαηα ή πιηθά πάγηα ζηνηρεία : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-7) νη ελζψκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη νη ηπρφλ πξνθαηαβνιέο γηα ηελ απφθηεζε ηνπο, (δειαδή είλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ απνθηά ε νηθνλνκηθή κνλάδα κε ζθνπφ λα ηα ρξεζηκνπνηήζεη σο κέζα δξάζεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο σθέιηκεο δσήο ηεο ε νπνία είλαη νπσζδήπνηε κεγαιχηεξε απφ έλα έηνο π.ρ εδαθηθέο εθηάζεηο, θηίξηα, κεραλήκαηα, έπηπια, ζθεχε, ινηπφο εμνπιηζκφο θ.ιπ.). Οη αθηλεηνπνηήζεηο απηέο απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο θαη (θαηεγνξία 1), , θαη (θαηεγνξία 2), 11 (θαηεγνξία 3), 12 (θαηεγνξία 4), 13 (θαηεγνξία 5), 14 (θαηεγνξία 6), θαη 15, θαζψο θαη ρξεσζηηθά ππφινηπα - (θαηεγνξία 7). Σπρφλ πξνβιέςεηο γηα απαμίσζε θαη ππνηίκεζε γεπέδσλ - νηθνπέδσλ (ινγ ) εκθαλίδνληαη αθαηξεηηθά απφ ην θνλδχιη ηεο θαηεγνξίαο 1 (ινγ ). Σπρφλ πξνβιέςεηο γηα απαμίσζε θαη ππνηίκεζε άιισλ παγίσλ ζηνηρείσλ (ινγ ) εκθαλίδνληαη αθαηξεηηθά απφ ηα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ 2, 3, 4, 5 θαη 6. πκκεηνρέο θαη άιιεο καθξνπξόζεζκεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο απαηηήζεηο : ζηηο ζπκκεηνρέο θαη ηηο απαηηήζεηο πεξηιακβάλνληαη επηά θαηεγνξίεο (1-7) νη νπνίεο είλαη : ~ 45 ~

46 Λνγαξηαζκφο (θαηεγνξία 1) Λνγαξηαζκφο (θαηεγνξία 2) Λνγαξηαζκνί (θαηεγνξία 3) Λνγαξηαζκνί (θαηεγνξία 4) Λνγαξηαζκνί (θαηεγνξία 5) Λνγαξηαζκνί (θαηεγνξία 6) Λνγαξηαζκνί 18.06, 18.11, θαζψο θαη (θαηεγνξία 7). Σπρφλ νθεηιφκελεο δφζεηο ζπκκεηνρψλ (ινγ ) θαη πξνβιέςεηο γηα ππνηίκεζε ζπκκεηνρψλ ζε ινηπέο πιελ Α.Δ. επηρεηξήζεηο (ινγ θαη ) εκθαλίδνληαη αθαηξεηηθά απφ ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ησλ θαηεγνξηψλ 1 θαη 2. Σπρφλ κε δεδνπιεπκέλνη ηφθνη γξακκαηίσλ εηζπξαθηέσλ ιήμεσο κεηά ηε ιήμε ηνπ επφκελνπ ηνπ ηζνινγηζκνχ έηνπο (ινγ θαη 18.10) εκθαλίδνληαη αθαηξεηηθά απφ ην θνλδχιη ηεο θαηεγνξίαο 5. πκκεηνρέο : θαινχληαη νη κεηνρέο Αλσλχκσλ Δηαηξηψλ, ηα εηαηξηθά κεξίδηα Δ.Π.Δ. θαη νη εηαηξηθέο κεξίδεο ζε εηαηξίεο άιινπ λνκηθνχ ηχπνπ, πνπ απνθηψληαη κε ζθνπφ ηε δηαξθή θαηνρή ηνπο θαη ηελ άζθεζε επηξξνήο ζ απηέο. Οη ζπκκεηνρέο ραξαθηεξίδνληαη σο κνξθή πάγηαο επέλδπζεο φηαλ αληηπξνζσπεχνπλ ηνπιάρηζηνλ ην 10% ηνπ θεθαιαίνπ ηεο εηαηξίαο απφ ηελ νπνία απνθηψληαη. Μαθξνπξόζεζκεο απαηηήζεηο : θαινχληαη νη απαηηήζεηο απφ ηξίηνπο πνπ ε πξνζεζκία εμφθιεζεο ηνπο ιήγεη κεηά ην ηέινο ηεο επφκελεο ρξήζεο π.ρ. καθξνπξφζεζκα γξακκάηηα εηζπξαθηέα, καθξνπξφζεζκεο απαηηήζεηο απφ εηαίξνπο θ.α. Γ. Κπθινθνξηαθό Δλεξγεηηθό : θαινχληαη ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηα νπνία ~ 46 ~

47 απνθηψληαη κε πξφζεζε λα πσιεζνχλ σο έρνπλ ή λα βηνκεραλνπνηεζνχλ θαη ζηε ζπλέρεηα λα πσιεζνχλ κέζα ζηε ρξήζε. Πξφθεηηαη γηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηαρείαο θπθινθνξίαο, πνπ ε αμία ηνπο επαλαθηάηαη ζε ρξνληθφ δηάζηεκα κηθξφηεξν ηνπ έηνπο (απνζέκαηα, απαηηήζεηο, ρξεφγξαθα, δηαζέζηκα). ηε θαηεγνξία απηήλ αλήθνπλ : Απνζέκαηα : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-5) ηα απνζέκαηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη ηπρφλ πξνθαηαβνιέο γηα ηελ απφθηεζε ηνπο. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο 20 (θαηεγνξία 1), 21 θαη 22 (θαηεγνξία 2), 23 (θαηεγνξία 3), 24, 25, 26 θαη 28 (θαηεγνξία 4), θαη 32.01, 32.02, θαζψο θαη 50 ρξεσζηηθά ππφινηπα - πιελ ηνπ (θαηεγνξία 5) Απαηηήζεηο : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-12) νη βξαρππξφζεζκεο απαηηήζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, εθείλεο δειαδή πνπ είλαη απαηηεηέο κέζα ζην επφκελν ηνπ ηζνινγηζκνχ έηνο. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ εκθαλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο 30 - ρξεσζηηθά ππφινηπα - πιελ (θαηεγνξία 1), 31.00, 31.07, 31.04, 31.05, 31.11, 31.12, 31.01, 31.08, θαη (θαηεγνξία 2), θαη (θαηεγνξία 3), θαη (θαηεγνξία 4), θαη (θαηεγνξία 5), θαη (θαηεγνξία 6), 33.07, 33.08, θαη (θαηεγνξία 7), 32.04, θαη (θαηεγνξία 8), θαη (θαηεγνξία 9), 30.97, 30.98, 30.99, 33.97, θαη (θαηεγνξία 10), 33.00, 33.01, 33.02, 33.13, 33.14, 33.15, 33.16, θαη (θαηεγνξία 11), θαη 35 (θαηεγνξία 12). Σπρφλ κε δεδνπιεπκέλνη ηφθνη γξακκαηίσλ εηζπξαθηέσλ, ηα νπνία ιήγνπλ κέζα ζηνλ επφκελν ηνπ ηζνινγηζκνχ έηνο (ινγ θαη 31.13), εκθαλίδνληαη αθαηξεηηθά απφ ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ηεο θαηεγνξίαο 2. Σπρφλ πξνβιέςεηο γηα επηζθαιείο ρξεψζηεο (ινγ ) εκθαλίδνληαη αθαηξεηηθά απφ ην θνλδχιη ηεο θαηεγνξίαο 10 Υξεόγξαθα : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-4) ηα ρξεφγξαθα ηνπ ι/ζκνπ 34. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο , 34.01, 34.02, 34.03, 34.10, 34.11, 34.12, 34.13, θαη (θαηεγνξία 1), 34.05, 34.06, 34.15, 34.16, θαη (θαηεγνξία 2), ππφινηπνη ινγαξηαζκνί ηνπ 34 (θαηεγνξία 3) θαη (θαηεγνξία 4). Σπρφλ νθεηιφκελεο δφζεηο απφ αγνξά ρξενγξάθσλ (ινγ ) εκθαλίδνληαη αθαηξεηηθά απφ ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ~ 47 ~

48 ησλ θαηεγνξηψλ 1-4 Γηαζέζηκα : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-3) ηα ρξεκαηηθά δηαζέζηκα ηνπ ι/ζκνπ 38. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο (θαηεγνξία 1), (θαηεγνξία 2) θαη 38.03, 38.04, 38.05, (θαηεγνξία 3) Δ. Μεηαβαηηθνί Λνγαξηαζκνί Δλεξγεηηθνύ : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-3) νη κεηαβαηηθνί ι/ζκνη ηνπ ελεξγεηηθνχ. Γειαδή θαινχληαη νη ι/ζκνη πνπ δεκηνπξγνχληαη ζην ηέινο ηεο ρξήζεο κε ζθνπφ ηε ρξνληθή ηαθηνπνίεζε ησλ εμφδσλ θαη ησλ εζφδσλ, έηζη ψζηε ηα απνηειέζκαηα ηεο επηρείξεζεο λα πεξηιακβάλνπλ κφλν έμνδα θαη έζνδα πνπ πξάγκαηη αθνξνχλ ηε ζπγθεθξηκέλε ρξήζε. Με ηελ ηαθηνπνίεζε απηήλ πξαγκαηνπνηείηαη ηαπηφρξνλα ε αλακφξθσζε ησλ ι/ζκσλ ηνπ ηζνινγηζκνχ ζην πξαγκαηηθφ κέγεζφο ηνπο θαηά ηελ εκεξνκελία ιήμεσο ηεο ρξήζεσο, ηνπο ι/ζκνπο απηνχο θαηαρσξνχληαη ηα έμνδα πνπ πιεξψλνληαη κέζα ζηε ρξήζε, αλήθνπλ φκσο ζηελ επφκελε ή ζηηο επφκελεο ρξήζεηο. Δπίζεο, θαηαρσξνχληαη ηα έζνδα πνπ αλήθνπλ ζηε ηξέρνπζα ρξήζε αιιά δελ εηζπξάηηνληαη ζ απηήλ, επεηδή αθφκα δελ έρνπλ γίλεη απαξαίηεηα. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο (θαηεγνξία 1), (θαηεγνξία 2), θαη ζηνπο ππφινηπνπο ι/ζκνπο ηνπ 36 (θαηεγνξία 3) Λνγαξηαζκνί Σάμεο (ρξεσζηηθνί): πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-4) νη ι/ζκνη ηάμεσο ηνπ ελεξγεηηθνχ (ρξεσζηηθνί). Γειαδή θαινχληαη νη ι/ζκνη κε ηνπο νπνίνπο παξαθνινπζνχληαη ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο θαη γεγνλφηα πνπ δεκηνπξγνχλ λνκηθέο δεζκεχζεηο, ρσξίο λα επηθέξνπλ άκεζε πνζνηηθή κεηαβνιή ζηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, θάηη φκσο πνπ κπνξεί λα ζπκβεί ζην κέιινλ π.ρ. απαηηήζεηο απφ ακθνηεξνβαξείο ζπκβάζεηο θ.α. Οη ι/ζκνη ηάμεο ελεξγεηηθνχ ζπιιεηηνπξγνχλ πάληα κε ηνπο ι/ζκνπο ηάμεο παζεηηθνχ. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο 01 (θαηεγνξία 1), 02 (θαηεγνξία 2), 03 (θαηεγνξία 3), θαη 04 (θαηεγνξία 4) ΠΑΘΖΣΗΚΟ : Σν παζεηηθφ πεξηιακβάλεη ηηο πεγέο απφ ηηο νπνίεο ε επηρείξεζε έρεη αληιήζεη ηα ~ 48 ~

49 θεθάιαηα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηελ απφθηεζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ ηεο. Σα παζεηηθά ζηνηρεία, αλάινγα κε ηελ πεγή πξνέιεπζεο ησλ θεθαιαίσλ, δηαθξίλνληαη ζε : Α. Ίδηα Κεθάιαηα ή Καζαξή Θέζε, ηα νπνία απνηεινχληαη απφ : Κεθάιαην (π.ρ. κεηνρηθφ) : πεξηιακβάλεηαη ην θεθαιαίν ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Γηα ηηο Α.Δ. αλαθέξεηαη ν αξηζκφο ησλ κεηνρψλ θαη ε νλνκαηηθή ηνπο αμία. Γηα ηηο ίδηεο εηαηξίεο ην κεηνρηθφ θεθάιαην δηαρσξίδεηαη ζε θαηαβιεκέλν (ινγ θαη 40.01), νθεηιφκελν (ινγ θαη 40.03) θαη απνζβεζκέλν (ινγ θαη 40.05) Γηαθνξά από ηελ έθδνζή κεηνρώλ ππέξ ην άξηην : είλαη ην πιεφλαζκα πνπ πξνθχπηεη απφ ηελ έθδνζε κεηνρψλ ή εηαηξηθψλ κεξηδίσλ Δ.Π.Δ. ζε ηηκή κεγαιχηεξε απφ ηελ νλνκαζηηθή ηνπο αμία Γηαθνξέο αλαπξνζαξκνγήο Δπηρνξεγήζεηο επελδύζεσλ : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-3) νη δηαθνξέο αλαπξνζαξκνγήο ηεο αμίαο ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ θαη νη επηρνξεγήζεηο γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε επελδχζεσλ ηνπ πάγηνπ ελεξγεηηθνχ θαηά ην κέξνο πνπ ηα αληίζηνηρα ζηνηρεία δελ έρνπλ απνζβεζηεί. Γηαθνξέο αλαπξνζαξκνγήο δειαδή είλαη ε ππεξαμία πνπ πξνθχπηεη απφ αλαπξνζαξκνγή ηεο αμίαο πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ε νπνία γίλεηαη ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηεο λνκνζεζίαο πνπ ηζρχεη θάζε θνξά, π.ρ. αθηλήησλ. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο (θαηεγνξία 1), (θαηεγνξία 2) θαη (θαηεγνξία 3) Απνζεκαηηθά θεθάιαηα : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-6) ηα απνζεκαηηθά θεθάιαηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Δίλαη δειαδή ζπζζσξεπκέλα θαζαξά θέξδε ηα νπνία δελ έρνπλ δηαλεκεζεί, νχηε έρνπλ ελζσκαησζεί ζην κεηνρηθφ ή εηαηξηθφ θεθάιαην. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο (θαηεγνξία 1), (θαηεγνξία 2), (θαηεγνξία 3), (θαηεγνξία 4), (θαηεγνξία 5) θαη (θαηεγνξία 6). ~ 49 ~

50 Απνηειέζκαηα εηο λέν : πεξηιακβάλεηαη ην ππφινηπν ηνπ ι/ζκνπ «ππφινηπν θεξδψλ ρξήζεσο εηο λέν» ή, θαηά πεξίπησζε, ην ππφινηπν ηνπ ι/ζκνπ «ππφινηπν δεκηψλ ρξήζεσο εηο λέν». Δίλαη δειαδή ην ππφινηπν ησλ θεξδψλ πνπ απνκέλεη κεηά ηε δηάζεζε ησλ θεξδψλ ή ην ππφινηπν ησλ δεκηψλ. Δλψ ηπρφλ δεκηέο πξνεγνχκελεο ή πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ (ινγ ) εκθαλίδνληαη ρσξηζηά. Πνζά πνπ πξννξίδνληαη γηα αύμεζε θεθαιαίνπ : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-2) ηα δηάθνξα πνζά πνπ πξννξίδνληαη γηα αχμεζε ηνπ θεθαιαίνπ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο (θαηεγνξία 1) θαη (θαηεγνξία 2) Β. Πξνβιέςεηο γηα έθηαθηνπο θηλδύλνπο θαη έμνδα : πεξηιακβάλνληαη νη θαηεγνξίεο (1-2) θαη θαιείηαη ε θξάηεζε νξηζκέλνπ πνζνχ, πνπ γίλεηαη θαηά ην θιείζηκν ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζε βάξνο ηνπ ι/ζκνπ «Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο» ή ηνπ ι/ζκνπ «Απνηειέζκαηα Υξήζεο». Ζ θξάηεζε απηή απνβιέπεη ζηελ θάιπςε δεκηψλ ή εμφδσλ ή ελδερφκελεο ππνηίκεζεο ζηνηρείσλ ηνπ Δλεξγεηηθνχ, φηαλ θαηά ηελ εκέξα ζχληαμήο ηνπ ηζνινγηζκνχ είλαη πηζαλή ε πξαγκαηνπνίεζε ηνπο, ρσξίο φκσο λα είλαη γλσζηφ ην αθξηβέο κέγεζνο ηνπο ή ν ρξφλνο πξαγκαηνπνίεζεο ή θαη ηα δχν. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο (θαηεγνξία 1) θαη 44.09, (θαηεγνξία 2). Γ. Τπνρξεώζεηο : Γηαθξίλνληαη ζε : Μαθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-8) νη καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, δειαδή, νη ππνρξεψζεηο ησλ νπνίσλ ε πξνζεζκία εμφθιεζεο ιήγεη κεηά ην ηέινο ηεο επφκελεο ρξήζεο, π.ρ νκνινγηαθά δάλεηα θ.α. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο 45.00, 45.01, 45.02, 45.03, θαη (θαηεγνξία 1), 45.10, θαη (θαηεγνξία 2), (θαηεγνξία 3), θαη (θαηεγνξία 4), θαη (θαηεγνξία 5), 45.19, θαη (θαηεγνξία 7) θαη ζηνπο ππφινηπνπο ππνι/ζκνπο ηνπ 45 (θαηεγνξία 8). Σπρφλ κε δεδνπιεπκέλνη ηφθνη γξακκαηίσλ πιεξσηέσλ καθξνπξφζεζκεο ιήμεσο (ινγ , θαη 45.26) εκθαλίδνληαη ~ 50 ~

51 αθαηξεηηθά απφ ην θνλδχιη ηεο θαηεγνξίαο 7. ηελ θαηεγνξία 6 «Σξάπεδεο ινγαξηαζκνί καθξνπξφζεζκσλ ρξεκαηνδνηήζεσλ κε εγγχεζε γξακκαηίσλ εηζπξαθηέσλ» εκθαλίδνληαη νη ππνρξεψζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο πξνο Σξάπεδεο, νη νπνίεο αληηζηνηρνχλ ζηα πξνο εγγχεζε ηνπο γξακκάηηα εηζπξαθηέα καθξνπξφζεζκεο ιήμεσο ησλ ι/ζκσλ θαη Βξαρππξόζεζκεο ππνρξεώζεηο : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-11) νη βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, δειαδή, νη ππνρξεψζεηο εθείλεο ησλ νπνίσλ ε πξνζεζκία εμφθιεζεο ιήγεη κέζα ζηελ επφκελε ρξήζε, π.ρ. πξνκεζεπηέο, πηζησηέο θ.α. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ εκθαλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο 50 - πηζησηηθά ππφινηπα - (θαηεγνξία 1), 51.00, 51.01, (θαηεγνξία 2), 52 (θαηεγνξία 3), 30 πηζησηηθά ππφινηπα - (θαηεγνξία 4), 54 (θαηεγνξία 5), 55 (θαηεγνξία 6), 53.17, (θαηεγνξία 7), 53.10, (θαηεγνξία 8), 53.12, (θαηεγνξία 9), (θαηεγνξία 10) θαη ζηνπο ππφινηπνπο ππνι/ζκνπο ηνπ 53 (θαηεγνξία 11). Σπρφλ κε δεδνπιεπκέλνη ηφθνη γξακκαηίσλ πιεξσηέσλ βξαρππξφζεζκήο ιήμεσο (ινγ , 51.04, 51.05) εκθαλίδνληαη αθαηξεηηθά απφ ην θνλδχιη ηεο θαηεγνξίαο 2. ε πεξίπησζε πνπ έλα κέξνο ηνπ ι/ζκνπ 52 δηαρσξίδεηαη θαη εκθαλίδεηαη ζηελ θαηεγνξία Γ Η (6) «Σξάπεδεο ινγαξηαζκνί καθξνπξφζεζκσλ ρξεκαηνδνηήζεσλ κε εγγχεζε γξακκαηίσλ εηζπξαθηέσλ» εκθαλίδνληαη ην ππφινηπν ηνπ 52. Γ. Μεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί παζεηηθνύ : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-3) νη κεηαβαηηθνί ι/ζκνη παζεηηθνχ. Γειαδή νη ι/ζκνη πνπ δεκηνπξγνχληαη ζην ηέινο ηεο ρξήζεο κε ζθνπφ ηε ρξνληθή ηαθηνπνίεζε ησλ εζφδσλ θαη εμφδσλ, έηζη ψζηε ηα απνηειέζκαηα ηεο επηρείξεζεο λα πεξηιακβάλεη κφλν ηα έζνδα θαη ηα έμνδα πνπ πξάγκαηη αθνξνχλ ηε ζπγθεθξηκέλε ρξήζε. ηνπο ι/ζκνπο απηνχο θαηαρσξνχληαη ηα έζνδα πνπ εηζπξάηηνληαη κέζα ζηε ρξήζε, αλήθνπλ φκσο ζηελ επφκελε ή ζηηο επφκελεο ρξήζεηο. Δπίζεο, θαηαρσξνχληαη ηα έμνδα πνπ αλήθνπλ ζηελ ηξέρνπζα ρξήζε αιιά δελ πιεξψλνληαη ζ απηήλ, επεηδή αθφκα δελ έρνπλ γίλεη απαξαίηεηα. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ εκθαλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο (θαηεγνξία 1), (θαηεγνξία 2), θαη ζηνπο ππφινηπνπο ππνι/ζκνπο ηνπ 56 (θαηεγνξία 3). Λνγαξηαζκνί ηάμεο (πηζησηηθνί) : πεξηιακβάλνληαη θαηά θαηεγνξίεο (1-4) νη ι/ζκνη ηάμεσο ηνπ ~ 51 ~

52 παζεηηθνχ (πηζησηηθνί). Γειαδή, νη ι/ζκνη κε ηνπο νπνίνπο παξαθνινπζνχληαη ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο θαη γεγνλφηα πνπ δεκηνπξγνχλ λνκηθέο δεζκεχζεηο, ρσξίο λα επηθέξνπλ άκεζε πνζνηηθή κεηαβνιή ζηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, θάηη φκσο πνπ κπνξεί λα ζπκβεί ζην κέιινλ π.ρ. απαηηήζεηο απφ ακθνηεξνβαξείο ζπκβάζεηο θ.α. Οη ι/ζκνη ηάμεο παζεηηθνχ ζπιιεηηνπξγνχλ πάληα κε ηνπο ι/ζκνπο ηάμεο ελεξγεηηθνχ. Σα θνλδχιηα ησλ θαηεγνξηψλ απηψλ απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο 05 (θαηεγνξία 1), 06 (θαηεγνξία 2), 07 (θαηεγνξία 3) θαη 08 (θαηεγνξία 4). Λφγσ ηεο κεγάιεο πιεξνθνξηαθήο αμίαο ηνπ ηζνινγηζκνχ πξνο ηνπο ηξίηνπο, ην Κξάηνο επηβάιεη εληαίν ηχπν ηζνινγηζκνχ θαη ππνρξεσηηθή δεκνζίεπζε ηνπ. (Μαξθάθεο Δκκαλνπήι, 2010, 30-37) Καηάζηαζε ινγαξηαζκνύ απνηειεζκάησλ ρξήζεο Ζ θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο είλαη κηα ινγηζηηθή θαηάζηαζε πνπ εκθαλίδεη ην απνηέιεζκα πνπ πξαγκαηνπνίεζε κηα επηρείξεζε θαηά ηε δηάξθεηα κηαο ζπγθεθξηκέλεο πεξηφδνπ (ζπλήζσο 1/1/ - 31/12/), θαζψο θαη ηνπο πξνζδηνξηζηηθνχο παξάγνληεο απηνχ ηνπ απνηειέζκαηνο. Ζ θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο θαηαξηίδεηαη ππνρξεσηηθά ζην ηέινο ηεο πεξηφδνπ ρξήζεο θαη θαηαρσξείηαη ζην βηβιίν απνγξαθψλ θαη ηζνινγηζκψλ ηεο επηρείξεζεο. Σν ινγηζηηθφ απνηέιεζκα πξνθχπηεη σο δηαθνξά κεηαμχ εζφδσλ θαη εμφδσλ πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ θαηά ηε δηάξθεηα κηαο ινγηζηηθήο ρξήζεο. Χο έμνδν νξίδεηαη θάζε εζεινχζηα αλάισζε ππεξεζηψλ θαη ζπληειεζηψλ παξαγσγήο ηελ νπνία πξαγκαηνπνηεί ε επηρείξεζε ζηα πιαίζηα επηδίσμεο ηνπ ζθνπνχ ηεο. Σν έμνδν (ή δαπάλε) δελ ηαπηίδνληαη κε ηε δεκία. Χο έζνδν νξίδνληαη ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηα νπνία εηζξένπλ ζηελ επηρείξεζε απφ ηε δηάζεζε ησλ εκπνξεπκάησλ ή ηελ παξνρή ησλ ππεξεζηψλ. Σν έζνδν δελ ηαπηίδεηαη κε ην θέξδνο. ηαλ ηα έζνδα είλαη κεγαιχηεξα απφ ηα έμνδα, ε ζεηηθή δηαθνξά πνπ πξνθχπηεη θαιείηαη θέξδνο. Σν θέξδνο απηφ απμάλεη ηελ θαζαξή ζέζε ηεο επηρείξεζεο. Αληίζεηα, φηαλ ηα έζνδα είλαη κηθξφηεξα απφ ηα έμνδα, ε αξλεηηθή δηαθνξά πνπ πξνθχπηεη θαιείηαη δεκία. Ζ δεκία απηή κεηψλεη ηελ θαζαξή ζέζε ηεο επηρείξεζεο. ην ι/ζκν «απνηειέζκαηα ρξήζεο» κεηαθέξεηαη, ην ~ 52 ~

53 νξγαληθφ απνηέιεζκα ηεο εθκεηάιιεπζεο ηεο επηρείξεζεο (θέξδνο ή δεκία). Ζ θαηάζηαζε ησλ απνηειεζκάησλ ρξήζεο κπνξεί λα παξνπζηαζηεί κε δχν κνξθέο, νξηδόληηα ή θάζεηα. χκθσλα κε ην Δ.Γ.Λ.. φκσο ε θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο θαηαξηίδεηαη ζε θάζεηε δηάηαμε. Δπίζεο, φια ηα ζηνηρεία ηεο θαηαζηάζεσο ηνπ ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεσο απεηθνλίδνληαη ζε δχν ζηήιεο, ζηηο αμίεο πνπ εκθαλίδνληαη ζηνπο νηθείνπο ππνι/ζκνπο ηνπ 86 θαηά ην ηέινο ηεο ρξήζεο ζηελ νπνία αλαθέξνληαη ηα απνηειέζκαηα θαη θαηά ην ηέινο ηεο πξνεγνχκελεο ρξήζεσο. Οη θαηεγνξίεο θνλδπιίσλ ηεο θαηάζηαζεο απνηειεζκάησλ ρξήζεσο είλαη : «Κύθινο εξγαζηώλ (πσιήζεηο)» πεξηιακβάλνληαη ηα αθαζάξηζηα έζνδα, ηα νπνία απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο 70, 71, 72 θαη 73 «Μηθηά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) εθκεηαιιεύζεσο» πεξηιακβάλνληαη ηα κηθηά απνηειέζκαηα ηεο εθκεηαιιεχζεσο, ηα νπνία πξνζδηνξίδνληαη κεηά ηνλ δηαρσξηζκφ, απφ ηα θαζαξά απνηειέζκαηα εθκεηαιιεχζεσο, ησλ κε πξνζδηνξηζηηθψλ ηνπο εμφδσλ (80.02) θαη εζφδσλ (80.03). Σα κηθηά απηά απνηειέζκαηα απεηθνλίδνληαη ζηνλ ππνι/ζκν , ζηνλ νπνίν κεηαθέξνληαη απφ ηνλ ππνι/ζκν ηνπ ι/ζκνπ 80 «Κόζηνο πσιήζεσλ» πεξηιακβάλεηαη ε δηαθνξά κεηαμχ ησλ θνλδπιίσλ «θχθινο εξγαζηψλ» θαη «κηθηά απνηειέζκαηα εθκεηαιιεχζεσο» «Άιια έζνδα εθκεηαιιεύζεσο» πεξηιακβάλνληαη ηα έζνδα εθκεηαιιεχζεσο ηνπ ππνι/ζκνπ Σα έζνδα απηά ζπγθεληξψλνληαη ζηνπο ι/ζκνπο 74, 75 θαη «Έμνδα δηνηθεηηθήο ιεηηνπξγίαο», «Έμνδα ιεηηνπξγίαο εξεπλώλ θαη αλάπηπμεο» θαη «Έμνδα ιεηηνπξγίαο δηαζέζεσο» πεξηιακβάλνληαη ηα ρξεσζηηθά ~ 53 ~

54 ππφινηπα ησλ ππνι/ζκσλ , θαη αληίζηνηρα «Έζνδα ζπκκεηνρώλ» πεξηιακβάλεηαη ην πηζησηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα έζνδα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν «Έζνδα ρξενγξάθσλ» πεξηιακβάλεηαη ην πηζησηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα έζνδα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν «Κέξδε πσιήζεσλ ζπκκεηνρώλ θαη ρξενγξάθσλ» πεξηιακβάλεηαη ην πηζησηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα έζνδα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν «Πηζησηηθνί ηόθνη θαη ζπλαθή έζνδα» πεξηιακβάλεηαη ην πηζησηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα έζνδα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζηνπο ι/ζκνπο έσο 76.98, πιελ ηνπ «Γηαθνξέο απνηίκεζεο ζπκκεηνρώλ θαη ρξενγξάθσλ» πεξηιακβάλεηαη ην ρξεσζηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν «Έμνδα θαη δεκίεο ζπκκεηνρώλ θαη ρξενγξάθσλ» πεξηιακβάλεηαη ην ρξεσζηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζηνπο ι/ζκνπο θαη «Υξεσζηηθνί ηόθνη θαη ζπλαθή έμνδα» πεξηιακβάλεηαη ην ρξεσζηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζηνπο ππνι/ζκνπο ηνπ 65 «Οιηθά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) εθκεηαιιεύζεσο» ηα νπνία πξνθχπηνπλ απφ ην άζξνηζκα ησλ απνηειεζκάησλ εθκεηαιιεχζεσο απφ εξγαζίεο θαη ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ απνηειεζκάησλ, θαη ηα νπνία απεηθνλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο θαη αληίζηνηρα. Σα απνηειέζκαηα απηά ηεο εθκεηαιιεχζεσο απεηθνλίδνληαη ~ 54 ~

55 θαη ζηνλ ι/ζκν 80 «γεληθή εθκεηάιιεπζε» πξηλ απφ ηελ κεηαθνξά ηνπο ζηνλ ι/ζκν 86 «Έθηαθηα θαη αλόξγαλα έζνδα» πεξηιακβάλεηαη ην πηζησηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν «Έθηαθηα θέξδε» πεξηιακβάλεηαη ην πηζησηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν «Έζνδα πξνεγνύκελσλ ρξήζεσλ» πεξηιακβάλεηαη ην πηζησηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν «Έζνδα από πξνβιέςεηο πξνεγνύκελσλ ρξήζεσλ», πεξηιακβάλεηαη ην πηζησηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζηνλ ι/ζκν 84 «Έθηαθηα θαη αλόξγαλα έμνδα» πεξηιακβάλεηαη ην ρξεσζηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζηνλ ι/ζκν «Έθηαθηεο δεκηέο» πεξηιακβάλεηαη ην ρξεσζηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν «Έμνδα πξνεγνύκελσλ ρξήζεσλ» πεξηιακβάλεηαη ην ρξεσζηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν «Πξνβιέςεηο γηα έθηαθηνπο θηλδύλνπο» πεξηιακβάλεηαη ην ρξεσζηηθφ ππφινηπν ηνπ ππνι/ζκνπ Σα θνλδχιηα ηεο θαηεγνξίαο απηήο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν 83 ~ 55 ~

56 Απφ ην αιγεβξηθφ άζξνηζκα ησλ νιηθψλ απνηειεζκάησλ εθκεηαιιεχζεσο θαη ησλ έθηαθησλ απνηειεζκάησλ ησλ ι/ζκσλ ηεο νκάδαο 8 πξνθχπηνπλ ηα «ζπλνιηθά απνηειέζκαηα» ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, πξηλ από ηελ αθαίξεζε ησλ κε ελζσκαησκέλσλ ζην ιεηηνπξγηθό θόζηνο απνζβέζεσλ «ύλνιν απνζβέζεσλ παγίσλ ζηνηρείσλ» πεξηιακβάλνληαη, ηφζν νη απνζβέζεηο πνπ ελζσκαηψλνληαη ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο (ηαθηηθέο) φζν θαη εθείλεο πνπ δελ ελζσκαηψλνληαη (π.ρ. πξφζζεηεο απνζβέζεηο θηλήηξσλ επελδχζεσλ). Οη απνζβέζεηο πνπ ελζσκαηψλνληαη ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν 66 θαη κεηαθέξνληαη ζην ι/ζκν 80 «γεληθή εθκεηάιιεπζε». Οη απνζβέζεηο πνπ δελ ελζσκαηψλνληαη ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο ζπγθεληξψλνληαη ζην ι/ζκν 85 θαη κεηαθέξνληαη ζην ι/ζκν Ζ δηαθνξά ησλ ζπλνιηθψλ απνηειεζκάησλ θαη ησλ κε ελζσκαησκέλσλ ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο απνζβέζεσλ απεηθνλίδεη ηα «θαζαξά απνηειέζκαηα ρξήζεσο» ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, πξηλ από ηελ αθαίξεζε ηνπ ηπρόλ θόξνπ εηζνδήκαηνο εηζθνξά Ο.Γ.Α. θαη ησλ ηπρφλ ελζσκαησκέλσλ ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο ινηπψλ θνξψλ (π.ρ. θφξνο αθίλεηεο πεξηνπζίαο). Σα θαζαξά απηά απνηειέζκαηα απεηθνλίδνληαη ζην ι/ζκν (Μαξθάθεο Δκκαλνπήι, 2010, 20-23) Πίλαθαο δηάζεζεο απνηειεζκάησλ Με απφθαζε ηνπ Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ (αλ πξφθεηηαη γηα Α.Δ.) ή άιινπ αξκφδηνπ νξγάλνπ (Γεληθή πλέιεπζή γηα Δ.Π.Δ.) εγθξίλεηαη ν ηξφπνο δηάζεζεο ησλ απνηειεζκάησλ ρξήζεσο. Ζ απφθαζε απηή ζα πξέπεη λα ιεθζεί κέρξη ηελ ηειεπηαία εκέξα ηεο πξνζεζκίαο γηα ηε ζχληαμε ηνπ ηζνινγηζκνχ (ηέζζεξηο κήλεο απφ ηε ιήμε ηεο δηαρεηξηζηηθήο πεξηφδνπ γηα Α.Δ. θαη ηξεηο κήλεο γηα ινηπέο επηρεηξήζεηο), ψζηε θαη νη ζρεηηθέο εγγξαθέο λα γίλνπλ εκπξφζεζκα θαη ηα απαξαίηεηα γηα ηε ζχληαμε δειψζεσο θνξνινγίαο εηζνδήκαηνο ζηνηρεία λα ππάξρνπλ ζηε δηάζεζε ησλ ππεπζχλσλ πξνζψπσλ. Ο πίλαθαο δηαζέζεσο απνηειεζκάησλ θαηαξηίδεηαη ππνρξεσηηθά θαη ~ 56 ~

57 θαηαρσξείηαη ζην βηβιίν απνγξαθψλ θαη ηζνινγηζκψλ ηεο επηρείξεζεο θαη δεκνζηεχεηαη ππνρξεσηηθά ζην ηέινο θάζε ρξήζεσο. Σα ζηνηρεία ηνπ πίλαθα απεηθνλίδνληαη ζε δχν ζηήιεο, νη νπνίεο αληηζηνηρνχλ ζηελ παξνχζα θαη ζηελ πξνεγνχκελε ρξήζε. Ο πίλαθαο δηάζεζεο απνηειεζκάησλ πεξηιακβάλεη ηηο παξαθάησ θαηεγνξίεο ινγαξηαζκψλ: «Καζαξά απνηειέζκαηα ρξήζεο», ζηε θαηεγνξία απηήλ πεξηιακβάλνληαη ηα θαζαξά απνηειέζκαηα ηνπ ι/ζκνπ «θαζαξά θέξδε ρξήζεο» ή ηνπ ι/ζκνπ «δεκίεο ρξήζεσο», ηα νπνία κεηαθέξνληαη ζηνπο ι/ζκνπο απηνχο απφ ηνλ ι/ζκν «θαζαξά απνηειέζκαηα ρξήζεσο» «Τπόινηπν απνηειεζκάησλ πξνεγνύκελσλ ρξήζεσλ», ζηε θαηεγνξία απηήλ πεξηιακβάλνληαη ηα ππφινηπα ησλ ι/ζκσλ «ππφινηπν θεξδψλ εηο λέν» ή «ππφινηπν δεκηψλ εηο λέν» θαη νιφθιεξν ή ηκήκα ηνπ ππνινίπνπ ηνπ ι/ζκνπ «ππφινηπν δεκηψλ πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ», ηα νπνία κεηαθέξνληαη απφ ηνπο ι/ζκνπο «ππφινηπν δεκηψλ πξνεγνχκελεο ρξήζεσο», «δεκίεο πξνεγνχκελεο ρξήζεσο πξνο θάιπςε» θαη «δεκίεο πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ πξνο θάιπςε» «Γηαθνξέο θνξνινγηθνύ ειέγρνπ πξνεγνύκελσλ ρξήζεσλ», ζηε θαηεγνξία απηήλ πεξηιακβάλεηαη ην ρξεσζηηθφ ή πηζησηηθφ ππφινηπν ηνπ ι/ζκνπ «δηαθνξέο θνξνινγηθνχ ειέγρνπ πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ» πνπ κεηαθέξνληαη ζην ι/ζκν «δηαθνξέο θνξνινγηθνχ ειέγρνπ πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ» «Απνζεκαηηθά πξνο δηάζεζε» (ζπζζσξεπκέλα θέξδε ηα νπνία δελ έρνπλ δηαλεκεζεί, νχηε έρνπλ ελζσκαησζεί ζην θεθάιαην), ζηε θαηεγνξία απηήλ πεξηιακβάλνληαη ηα απνζεκαηηθά ή κέξνο ησλ ππνινίπσλ ηνπ ι/ζκνπ 41 «Απνζεκαηηθά - Γηαθνξέο αλαπξνζαξκνγήο - Δπηρνξεγήζεηο επελδχζεσλ» γηα ηα νπνία απνθαζίδεηαη ε δηάζεζε ηνπο γηα δηαλνκή κεξηζκάησλ ή θάιπςε δεκηψλ θαη κεηαθέξνληαη ζην ι/ζκν «Απνζεκαηηθά πξνο δηάζεζε». Απφ ην αιγεβξηθφ άζξνηζκα ησλ παξαπάλσ (1-4 θαηεγνξηψλ), αθαηξνχληαη νη θφξνη εηζνδήκαηνο - εηζθνξά Ο.Γ.Α. ηνπ ι/ζκνπ θαη νη ινηπνί κε ελζσκαησκέλνη ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο θφξνη ηνπ ι/ζκνη Σν ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ, εάλ είλαη θέξδε, ~ 57 ~

58 δηαηίζεηαη ζχκθσλα κε ηελ απφθαζε πνπ ιακβάλεηαη απφ ην αξκφδην φξγαλν. Σα απνζεκαηηθά δηαθξίλνληαη : Αλάινγα ηελ πξνέιεπζε ηνπο ζε ππνρξεσηηθά θαη πξναηξεηηθά Αλάινγα κε ηνλ ζθνπφ ηνπο ζε γεληθνχ πξννξηζκνχ θαη εηδηθνχ πξννξηζκνχ απνζεκαηηθά Αλάινγα κε ηελ εκθάληζή ηνπο ζε θαλεξά απνζεκαηηθά θαη αθαλή Αμίδεη λα αλαθεξζεί φηη ην πξψην κέξηζκα ζε Α.Δ. είλαη ην 6 % επί ηνπ θαηαβεβιεκέλνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ ή ην 35% ησλ θεξδψλ κεηά ηελ αθαίξεζε ηνπ ηαθηηθνχ απνζεκαηηθνχ εθφζνλ απηφ είλαη κεγαιχηεξν απφ ην 6 % ηνπ θαηαβεβιεκέλνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ. Τπάξρεη βέβαηα θαη ε πηζαλφηεηα λα κε γίλεη δηαλνκή κεξηζκάησλ αθφκα θαη αλ νξίδεηαη απφ ην θξάηνο, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη απηφ ζα απνθαζηζηεί απφ ηε Γ. κε πιεηνςεθία ηεο ηάμεσο ηνπ 100%. Δπίζεο λα ζεκεησζεί φηη γηα ηνλ ζρεκαηηζκφ ηνπ ηαθηηθνχ απνζεκαηηθνχ παξαθξαηείηαη ηνπιάρηζηνλ ην 5 % επί ηνπ ζπλφινπ ησλ θαζαξψλ θεξδψλ. Ζ παξαθξάηεζε απηή παχεη λα είλαη ππνρξεσηηθή φηαλ ην χςνο ηνπ ηαθηηθνχ απνζεκαηηθνχ θηάζεη ην 1/3 ηνπ θαηαβεβιεκέλνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ. ~ 58 ~

59 Παξαζηαηηθά θαη πην αλαιπηηθά ν ινγαξηαζκφο 88 θηλείηαη φπσο θαίλεηαη παξαθάησ : 88 : Απνηειέζκαηα πξνο Γηάζεζε Εεκίεο ρξήζεο (απφ 86.99) Καζαξά θέξδε ρξήζεο (απφ 86.99) Εεκίεο πξνεγνχκελεο ρξήζεο Τπφινηπν θεξδψλ (απφ 42.01) πξνεγνχκελεο ρξήζεο (απφ ι/ζκφ 42.00) Εεκίεο πξνεγνχκελσλ Γηάθνξα απνζεκαηηθά ρξήζεσλ (απφ 42.02) δηαλεκφκελα γηα θάιπςε Γηαθνξέο θνξνινγηθνχ δεκηψλ, θαηαβνιή ειέγρνπ (απφ 42.04) κεξηζκάησλ ή αχμεζε Με ελζσκαησκέλνη ζην κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ ιεηηνπξγηθφ θφζηνο θφξνη (απφ 41) (απφ ινγαξηαζκφ 63) Φφξνο εηζνδήκαηνο (πίζησζε 54.07) Εεκίεο εηο Νέν (ρξέσζε 42.01) Κέξδε πξνο Γηάζεζε Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη : ινη νη ππνινγαξηαζκνί ηνπ 88, εκθαλίδνληαη ζηνλ Πίλαθα Γηάζεζεο Κεξδψλ Μεηά ηηο ρξεψζεηο 1 έσο 5 θαη ηηο πηζηψζεηο 8 έσο 10 ην δηακνξθσκέλν ππφινηπν είλαη ην πνζφ πνπ ζα δηαλεκεζεί γηα ηελ θιεηφκελε ρξήζε Μεηά ηηο πξνεγνχκελεο θηλήζεηο αθνινπζεί ν ινγ/ζκφο ηνπ θφξνπ εηζνδήκαηνο (ρξέσζε ηνπ θαη πίζησζε ηνπ 54.07) ~ 59 ~

60 Μεηά ην ινγ/ζκφ ηνπ θφξνπ εηζνδήκαηνο ηα ππφινηπα ησλ δεπηεξνβάζκησλ ινγαξηαζκψλ έσο θιείλνπλ κεηαθεξφκελα κε ρξενπίζησζε : Αλ ην ππφινηπν (αιγεβξηθφ άζξνηζκα) είλαη ρξεσζηηθφ, κεηαθέξεηαη πηζησκέλν ζε ρξέσζε ηνπ ινγαξηαζκνχ Εεκίεο εηο Νέν, θαη ζηε ζπλέρεηα ζε ρξέσζε ηνπ Τπφινηπν Εεκηψλ Υξήζεσο εηο Νέν. Έηζη, ν ινγαξηαζκφο 88 εμηζψλεηαη Αλ ην ππφινηπν (αιγεβξηθφ άζξνηζκα) είλαη πηζησηηθφ, κεηαθέξεηαη ρξεσκέλν ζε πίζησζε ηνπ ινγαξηαζκνχ Κέξδε πξνο Γηάζεζε ηε ζπλέρεηα γίλεηαη δηαλνκή ησλ θεξδψλ θαη ν ινγαξηαζκφο Κέξδε πξνο Γηάζεζε θιείλεη ρξεσκέλνο κε πίζησζε ησλ παξαθάησ ινγαξηαζκψλ, ζχκθσλα κε ζρεηηθή απφθαζε ηεο επηρείξεζεο ή δηαηάμεηο ηεο λνκνζεζίαο : 41.ΥΥ Γηάθνξα απνζεκαηηθά Μεξίζκαηα πιεξσηέα Ακνηβέο απφ πνζνζηά κειψλ Γ Απνζεκαηηθά δηαηηζέκελα γηα αχμεζε ηνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ Γηαζέζηκα κεξίζκαηα ρξήζεο γηα αχμεζε κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ Τπφινηπν θεξδψλ ρξήζεσο εηο λέν. (Μαξθάθεο Δκκαλνπήι, 2010, 23-26) ~ 60 ~

61 3.1.4 Καηάζηαζε ινγαξηαζκνύ (Πάγησλ θαη Υξήζεσλ Κεθαιαίνπ) Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο) Ο ινγαξηαζκφο γεληθήο εθκεηάιιεπζεο ζπληάζζεηαη ζχκθσλα κε ην ππφδεηγκα ηνπ Δ.Γ.Λ.. ζην ηέινο θάζε ρξήζεο θαη ζηελ νπζία είλαη ν ινγαξηαζκφο «Λνγαξηαζκφο Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο» ζηνλ νπνίν ζπγθεληξψλνληαη φια ηα απνζέκαηα (αξρήο αγνξέο - ηειηθά απνζέκαηα) θαζψο θαη ηα έμνδά θαη ηα έζνδα ησλ νκάδσλ 6 θαη 7. Με ηε κφλε δηαθνξά φηη ηα απνζέκαηα ηέινπο ρξήζεο εκθαλίδνληαη αθαηξεηηθά ζηε ρξέσζε. Γξάθεηαη ζην βηβιίν απνγξαθψλ θαη ηζνινγηζκψλ κεηά ηνλ πίλαθα δηάζεζεο ησλ απνηειεζκάησλ. Δπίζεο φια ηα ζηνηρεία ηεο θαηάζηαζε ηνπ ι/ζκνπ γεληθήο εθκεηαιιεχζεσο απεηθνλίδνληαη ζε δχν ζηήιεο, νη νπνίεο αληηζηνηρνχλ ζηε ρξήζε ηνπ ηζνινγηζκνχ θαη ζηελ πξνεγνχκελε απηνχ ρξήζε. Ο ινγαξηαζκφο γεληθήο εθκεηάιιεπζεο δελ δεκνζηεχεηαη ζε θακία πεξίπησζε. Οη θαηεγνξίεο θνλδπιίσλ ηνπ ινγαξηαζκνχ «Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο» είλαη : «Απνζέκαηα ελάξμεσο ρξήζεσο» πεξηιακβάλνληαη, θαηά πξσηνβάζκην ι/ζκν ή αλαιπηηθφηεξα θαηά θαηεγνξίεο δεπηεξνβάζκησλ ι/ζκσλ, ηα απνζέκαηα ηέινπο ηεο πξνεγνχκελεο ηνπ ηζνινγηζκνχ ρξήζεσο (αξρηθά απνζέκαηα) «Αγνξέο ρξήζεσο» πεξηιακβάλνληαη, θαηά πξσηνβάζκην ι/ζκν ή ~ 61 ~

62 αλαιπηηθφηεξα, νη αγνξέο απνζεκάησλ ηεο ρξήζεσο ηνπ ηζνινγηζκνχ «Απνζέκαηα ηέινπο ρξήζεσο» πεξηιακβάλνληαη, θαηά πξσηνβάζκην ι/ζκν ή αλαιπηηθφηεξα, ηα απνζέκαηα ηέινπο ηεο ρξήζεσο ηνπ ηζνινγηζκνχ (ηειηθά απνζέκαηα) «Οξγαληθά έμνδα» πεξηιακβάλνληαη, θαηά πξσηνβάζκην ι/ζκν ή αλαιπηηθφηεξα, ηα νξγαληθά έμνδα θαη είδνο ησλ ι/ζκσλ ηεο νκάδαο 6 Σν άζξνηζκα ησλ αγνξψλ ρξήζεσλ, ηεο δηαθνξάο (+ ή -) ησλ αξρηθψλ θαη ηειηθψλ απνζεκάησλ, θαη ησλ νξγαληθψλ εμφδσλ, απεηθνλίδεη ην «ζπλνιηθό θόζηνο εζόδσλ» ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο γηα ηε ρξήζε ηνπ ηζνινγηζκνχ. Ζ δηαθνξά ηνπ ζπλνιηθνχ θφζηνπο εζφδσλ θαη ηνπ θφζηνπο ηδηνπαξαγσγήο θαη βειηηψζεσο παγίσλ ζηνηρείσλ απεηθνλίδεη ην «θόζηνο εζόδσλ εθκεηαιιεύζεσο θαη ινηπώλ δξαζηεξηνηήησλ» ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο «Πσιήζεηο» πεξηιακβάλνληαη, θαηά πξσηνβάζκην ι/ζκν ή αλαιπηηθφηεξα νη πσιήζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη απφ ηελ εθκεηάιιεπζε ησλ θχξησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο «Λνηπά νξγαληθά έζνδα» πεξηιακβάλνληαη, ηα ινηπά νξγαληθά έζνδα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, είηε απηά πξνέξρνληαη απφ ηελ εθκεηάιιεπζε ησλ θχξησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο, είηε πξνέξρνληαη απφ παξεπφκελεο δξαζηεξηφηεηεο Απφ ηε ζπζρέηηζε ησλ ζπλνιηθψλ εζφδσλ ηνπ ι/ζκνπ ηεο γεληθήο εθκεηαιιεχζεσο κε ην θφζηνο ησλ εζφδσλ απηψλ ηεο παξαπάλσ πεξίπησζεο 5, πξνθχπηνπλ ηα «θαζαξά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) ηεο εθκεηαιιεύζεσο» ρεκαηηθή αλάιπζε ηνπ ινγαξηαζκνχ παξνπζηάδεηαη παξαθάησ : ~ 62 ~

63 80.00 : Λνγαξηαζκόο Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο 1. Απνζέκαηα αξρήο (νκάδα 2) 4. Απνζέκαηα ηέινπο ρξήζεο 2. Αγνξέο ρξήζεο απνζεκάησλ 5. Οξγαληθά έζνδα θαη' είδνο (νκάδα 7) 3. Οξγαληθά έμνδα θαη' είδνο (νκάδα 6) Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη : Απφ ην ινγαξηαζκφ 63 «Φφξνη Σέιε» ηεο νκάδαο 6 παξαιείπνληαη νη κε ελζσκαησκέλνη ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο θφξνη πνπ εκθαλίδνληαη θαη' επζείαλ ζηνλ πίλαθα δηάζεζεο ζην ινγ/ζκφ (ελλνείηαη φηη ηα ζρεηηθά πνζά δε κεηαθέξνληαη νχηε ζηελ αλαιπηηθή ινγηζηηθή, φπσο π.ρ. ν θφξνο αθίλεηεο πεξηνπζίαο) Σν αιγεβξηθφ άζξνηζκα ησλ θαηαρσξήζεσλ (ζην Σαθ) είλαη ην θφζηνο πσιεζέλησλ, ινγαξηαζκφο πνπ δελ πξνζδηνξίδεηαη ινγηζηηθά Οη ρξεψζεηο 1 θαη 2 γίλνληαη κε πίζησζε ησλ αληίζηνηρσλ ινγαξηαζκψλ ηεο νκάδαο 2 νη νπνίνη κε απηφ ηνλ ηξφπν εμηζψλνληαη (πξνζσξηλά). Ζ πίζησζε 4 γίλεηαη κε ρξέσζε ησλ αληίζηνηρσλ ινγαξηαζκψλ ηεο νκάδαο 2 νη νπνίνη πιένλ ζα παξνπζηάδνπλ ην ηειηθφ ππφινηπν απνγξαθήο Ζ ρξέσζε 3 γίλεηαη κε πίζησζε ησλ αληίζηνηρσλ ινγαξηαζκψλ ηεο νκάδαο 6. ηελ πξάμε κπνξεί λα πηζηψλεηαη κφλν έλαο θελφο δεπηεξνβάζκηνο γηα θάζε πξσηνβάζκην ινγαξηαζκφ εμφδνπ (60.97, 61.97, 62.97, θιπ). Απηφ επηηξέπεη λα παξακέλνπλ «αλνηθηνί» νη αλαιπηηθνί ινγαξηαζκνί εμφδσλ γηα κειινληηθέο πιεξνθνξηαθέο αλάγθεο Ζ πίζησζε 5 γίλεηαη κε ρξέσζε ησλ αληίζηνηρσλ ινγαξηαζκψλ εζφδσλ ηεο νκάδαο 7. ηελ πξάμε κπνξεί λα ρξεψλεηαη κφλν έλαο θελφο δεπηεξνβάζκηνο γηα θάζε πξσηνβάζκην ινγαξηαζκφ εζφδνπ (70.97, 71.97, 72.97, θιπ). Απηφ επηηξέπεη λα ~ 63 ~

64 παξακέλνπλ «αλνηθηνί» νη αλαιπηηθνί ινγαξηαζκνί εζφδσλ γηα κειινληηθέο πιεξνθνξηαθέο αλάγθεο Σν ππφινηπν ηνπ (δειαδή ην απνηέιεζκα εθκεηάιιεπζεο) κεηαθέξεηαη ζην ινγαξηαζκφ γηα λα ππνινγηζζεί ην κηθηφ απνηέιεζκα εθκεηάιιεπζεο (κηθηφ θέξδνο ή κηθηή δεκηά), θαη έηζη ν ινγαξηαζκφο θιείλεη. Σν κηθηφ απνηέιεζκα εθκεηάιιεπζεο ζην ινγαξηαζκφ πξνζδηνξίδεηαη κε απνρσξηζκφ ησλ κε πξνζδηνξηζηηθψλ ηνπ κηθηνχ απνηειέζκαηνο εμφδσλ θαη εζφδσλ πνπ κεηαθέξνληαη αληίζηνηρα ζηνπο ινγαξηαζκνχο θαη Με ηνπο παξαπάλσ ρεηξηζκνχο ην ππφινηπν ηνπ ινγ/ζκνπ «Γεληθή Δθκεηάιιεπζε» είλαη ίζν κε ην αιγεβξηθφ άζξνηζκα ησλ ινγαξηαζκψλ Παξέρεηαη ε επρέξεηα γηα θαηάξηηζε ηνπ ινγαξηαζκνχ ηεο «γεληθήο εθκεηάιιεπζεο» θαηά θιάδν, εθφζνλ βεβαίσο νη ινγ/ζκνί απνζεκάησλ ηεο νκάδαο 2, ησλ εζφδσλ ηεο νκάδαο 7 θαη ησλ εμφδσλ ηεο νκάδαο 6 αλαπηχζζνληαη θαηάιιεια, δηαθνξεηηθά απηφ γίλεηαη ζηελ νκάδα 9. (Μαξθάθεο Δκκαλνπήι, 2010, 26-28) Πξνζάξηεκα ηζνινγηζκνύ απνηειεζκάησλ ρξήζεο Σν πξνζάξηεκα ηνπ ηζνινγηζκνχ θαη ησλ απνηειεζκάησλ ρξήζεο είλαη απαξαίηεην ζπκπιήξσκα ησλ εηήζησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ, κε ην νπνίν παξέρνληαη πξφζζεηεο θαη επεμεγεκαηηθέο πιεξνθνξίεο θαη ην νπνίν δεκνζηεχεηαη. Οη πιεξνθνξίεο απηέο έρνπλ ζθνπφ λα δηεπθνιχλνπλ ηνπο ρξήζηεο λα θαηαλνήζνπλ ην πεξηερφκελν ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ θαη λα πξνζδηνξίζνπλ ηελ πξαγκαηηθή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη ην αθξηβέο απνηέιεζκα (θέξδε ή δεκίεο) κηαο επηρείξεζεο. Σν πξνζάξηεκα ηνπ ηζνινγηζκνχ θαη ησλ απνηειεζκάησλ ρξήζεσο θαηαξηίδεηαη ~ 64 ~

65 ππνρξεσηηθά κφλν απφ ηηο νηθνλνκηθέο εθείλεο κνλάδεο γηα ηηο νπνίεο ε λνκνζεζία πνπ ηζρχεη θάζε θνξά πξνβιέπεη αληίζηνηρε ππνρξέσζε. ην πξνζάξηεκα πξέπεη λα πεξηιακβάλνληαη, ηνπιάρηζηνλ, ηα παξαθάησ : Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηηο κεζφδνπο απνηίκεζεο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, θαζψο θαη ηηο κεζφδνπο ππνινγηζκνχ ησλ απνζβέζεσλ θαη ησλ πξνβιέςεσλ, φπσο θαη ην ινγηζηηθφ ρεηξηζκφ ησλ ζπλαιιαγκαηηθψλ δηαθνξψλ Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηηο ζπκκεηνρέο ηεο εηαηξίαο ζην θεθάιαην άιισλ επηρεηξήζεσλ, φηαλ ε ζπκκεηνρή ππεξβαίλεη ην 10% ηνπ θεθαιαίνπ ηνπο, ηφζν ζηελ πεξίπησζε πνπ ε ζπκκεηνρή γίλεηαη απεπζείαο φζν θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ απηή γίλεηαη κέζσ ηξίηνπ, ν νπνίνο ελεξγεί ζην φλνκα ηνπ αιιά γηα ινγαξηαζκφ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο Οη ππνρξεψζεηο πνπ δελ εκθαλίδνληαη ζηνλ ηζνινγηζκφ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο εθφζνλ ε παξάζεζε ηνπο είλαη ρξήζηκε γηα ηελ εθηίκεζε ηεο νηθνλνκηθήο ηνπο θαηαζηάζεσο Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηνλ αξηζκφ θαη ηελ νλνκαζηηθή αμία ησλ κεηνρψλ πνπ εθδφζεθαλ κέζα ζηε ρξήζεο γηα ηελ θάιπςε αχμεζεο κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ, θαζψο θαη ηελ αμία έθδνζεο ησλ κεηνρψλ απηψλ Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ πξνλνκηνχρεο κεηνρέο, κεηαηξέςηκεο νκνινγίεο, κεηνρέο επηθαξπίαο ή ηδξπηηθνχο ηίηινπο Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηηο ππνρξεψζεηο κε ιήμε άλσ ησλ πέληε εηψλ απφ ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ θαη ηηο ππνρξεψζεηο γηα ηηο νπνίεο ε εηαηξία ρνξήγεζε εκπξάγκαηεο αζθάιεηεο Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηηο νηθνλνκηθέο δεζκεχζεηο νη νπνίεο δελ εκθαλίδνληαη ζηνπο ι/ζκνπο ηάμεσο ηνπ ηζνινγηζκνχ, εθφζνλ νη πιεξνθνξίεο είλαη ~ 65 ~

66 ρξήζηκεο γηα ηελ εθηίκεζε ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ζέζεο ηεο επηρείξεζεο Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηελ αλάιπζε ηνπ θχθινπ εξγαζηψλ θαηά θαηεγνξία δξαζηεξηφηεηαο θαη θαηά γεσγξαθηθέο αγνξέο, φηαλ νη θαηεγνξίεο ή νη αγνξέο δηαθέξνπλ νπζηαζηηθά κεηαμχ ηνπο Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ην κέζν φξν ηνπ αξηζκνχ ηνπ πξνζσπηθνχ πνπ απαζρνιήζεθε θαηά θαηεγνξίεο, π.ρ. δηνίθεζεο, εξγαηψλ θ.ι.π. Με αλάιπζε ηεο επηβάξπλζήο ηεο ρξήζεο απφ κηζζνχο, εκεξνκίζζηα, επηδφκαηα θ.ι.π Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηηο δηαθνξέο απφ ππνηίκεζε θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ θαη ηνπο ιφγνπο ζηνπο νπνίνπο νθείινληαη νη δηαθνξέο θαη ηε θνξνινγηθή κεηαρείξηζε ηνπο Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηα πνζά ησλ θνξέσλ πνπ νθείινληαη θαζψο θαη εθείλα πνπ αλακέλεηαη λα πξνθχςνπλ ζε βάξνο ηεο ηξέρνπζαο αιιά θαη ησλ πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ, εθφζνλ ηα πνζά απηά είλαη ζεκαληηθά θαη δελ εκθαλίδνληαη ζηηο ππνρξεψζεηο ή πξνβιέςεηο ηεο εηαηξίαο Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηα πνζά πνπ βάξπλαλ ηε ρξήζε γηα ακνηβέο ζε κέιε νξγάλσλ δηνίθεζεο, θαζψο θαη νη ππνρξεψζεηο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ ή αλαιήθζεθαλ γηα βνεζήκαηα ζε απνρσξήζαληα κέιε ησλ νξγάλσλ απηψλ αλά θαηεγνξία Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηελ επσλπκία θαη ηελ έδξα ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ ζπληάζζνπλ ελνπνηεκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο, ζηηο νπνίεο πεξηιακβάλνληαη ή πξφθεηηαη λα πεξηιεθζνχλ θαη νη εηήζηεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο, θαζψο θαη ν ηφπνο φπνπ νη ελνπνηεκέλεο θαηαζηάζεηο είλαη δηαζέζηκεο κεηνρψλ Πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηελ ηπρφλ απφθηεζε απφ ηελ εηαηξία δηθψλ ηεο ~ 66 ~

67 Οπνηεζδήπνηε άιιεο πιεξνθνξίεο απαηηνχληαη απφ ηε λνκνζεζία ή θξίλνληαη αλαγθαίεο γηα ηελ θαιχηεξε πιεξνθφξεζε ησλ κεηφρσλ θαη ησλ ηξίησλ γηα ηελ παξνπζίαζε κηαο αθξηβνχο εηθφλαο ηεο πεξηνπζίαο, ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο θαη ησλ απνηειεζκάησλ ρξήζεο ηεο εηαηξίαο. (Μαξθάθεο Δκκαλνπήι, 2010, 37-39) Σειηθό (νξηζηηθό) ηζνδύγην Μεηά ηηο παξαπάλσ ελέξγεηεο (πξνζδηνξηζκνχ θαη δηαλνκήο ησλ απνηειεζκάησλ) ηεο θαηάζηαζεο γεληθήο εθκεηάιιεπζεο, ζπληάζζεηαη ην νξηζηηθφ ηζνδχγην ρξήζεο (ζπλήζσο Γεθεκβξίνπ), φπνπ φινη νη ινγαξηαζκνί έρνπλ πάξεη ηελ νξηζηηθή ηνπο κνξθή. Δίλαη δειαδή φινη νη ι/ζκνη εμηζσκέλνη, εθηφο απφ ηνπο ι/ζκνπο ηνπ ηζνινγηζκνχ. Με βάζε ην ηειηθφ ηζνδχγην ζπληάζζεηαη ν ηζνινγηζκφο ηέινπο ρξήζεο. (Μαξθάθεο Δκκαλνπήι, 2010, 29) Βηβιίν απνγξαθώλ θαη ηζνινγηζκώλ Μεηά ην ηέινο ηεο γεληθήο απνγξαθήο, νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο (ηζνινγηζκφο, γεληθή εθκεηάιιεπζε, απνηειέζκαηα ρξήζεο, δηάζεζε απνηειεζκάησλ) θαηαρσξνχληαη ζην βηβιίν απνγξαθψλ θαη ηζνινγηζκψλ (πνπ ζπλνδεχεη ηνλ ηζνινγηζκφ) φπνπ ηζρχνπλ ηα παξαθάησ : Πξέπεη λα είλαη ζεσξεκέλν απφ ηελ αξκφδηα Γ.Ο.Τ., πξηλ απφ θάζε ρξεζηκνπνίεζε ηνπ Μπνξεί λα ηεξεζεί σο δεκέλν βηβιίν ή κε ρξήζε θηλεηψλ θχιισλ. ηαλ ηεξείηαη ζε θηλεηά θχιια πξέπεη λα θέξεη εληαία αξίζκεζε, ηνπιάρηζηνλ γηα κηα δηαρεηξηζηηθή πεξίνδν ~ 67 ~

68 Σεξείηαη ζηελ έδξα ηνπ επηηεδεπκαηία [εμαίξεζε ην βηβιίν απνγξαθψλ ηνπ ππνθαηαζηήκαηνο (ζε πεξίπησζε απηνηεινχο ινγηζηηθήο)] πνπ αθνξά θ.α Πξέπεη λα θπιάζζεηαη γηα 6 ρξφληα απφ ηε ιήμε ηεο δηαρεηξηζηηθήο πεξηφδνπ Με βάζε ηε λνκνζεζία πεξί απνγξαθψλ, ν Κ.Β.. θαζηεξψλεη δχν ηξφπνπο θαηαρψξεζεο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο ζην βηβιίν απνγξαθψλ, ηελ αλαιπηηθή θαηαρψξεζε θαη ηε ζπλνπηηθή θαηαρψξεζε. Αλαιπηηθή θαηαρώξεζε : Σα ζηνηρεία ηεο επαγγεικαηηθήο πεξηνπζίαο θαηαγξάθνληαη ζην βηβιίν απνγξαθψλ αλαιπηηθά θαηά νκνεηδείο θαηεγνξίεο ζην ηέινο ηεο δηαρεηξηζηηθήο πεξηφδνπ θαη κέζα ζηηο πξνζεζκίεο θαηάξηηζεο ηνπ ηζνινγηζκνχ, χζηεξα απφ πνζνηηθή θαηακέηξεζε ηνπο ή χζηεξα απφ ηελ πξαγκαηηθή επαιήζεπζε ηνπ ππνινίπνπ θάζε ι/ζκνπ. Απηφο ν ηξφπνο ηαηξηάδεη ζηηο κηθξέο επηρεηξήζεηο θαη γεληθά ζε εθείλα ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ δελ παξαθνινπζνχληαη κε πνιινχο δεπηεξνβάζκηνπο ή ηξηηνβάζκηνπο θ.ι.π. ινγαξηαζκνχο πλνπηηθή θαηαρώξεζε : Σα ζηνηρεία ηεο επαγγεικαηηθήο πεξηνπζίαο εθηφο απφ ηα εκπνξεχζηκα, θαηαγξάθνληαη ζην βηβιίν απνγξαθψλ κε ην ππφινηπν κφλν ηνπ ζρεηηθνχ ι/ζκνπ ηνπ γεληθνχ θαζνιηθνχ, κε ηελ πξνυπφζεζε, φκσο, φηη ε αλαιπηηθή θαηαρψξεζε ηνπο ζα έρεη γίλεη πξνεγνχκελα ζε ζεσξεκέλεο θαηαζηάζεηο, ή ζε ηζνδχγηα ή ζε βηβιία. Απηφο ν ηξφπνο ηαηξηάδεη ζηηο κεγάιεο επηρεηξήζεηο θαη γεληθά ζε πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ παξαθνινπζνχληαη κε πνιινχο δεπηεξνβάζκηνπο ή ηξηηνβάζκηνπο θ.ι.π. ινγαξηαζκνχο. Ζ θαηαρψξεζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ζην βηβιίν απνγξαθψλ πεξηιακβάλεη ηηο εμήο θαηεγνξίεο : Δκπνξεχζηκα ζηνηρεία Παγία πεξηνπζηαθά ζηνηρεία Μεηνρέο, Οκνινγίεο θαη ινηπά Υξεφγξαθα ~ 68 ~

69 Λνηπά πεξηνπζηαθά ζηνηρεία Πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θπξηφηεηαο ηξίησλ εκείσζε: ε φηη αθνξά ηα εκπνξεχζηκα ζηνηρεία (απνζέκαηα) νη πξψηεο θαη βνεζεηηθέο χιεο, ηα πιηθά ζπζθεπαζίαο, ηα αλαιψζηκα πιηθά, ηα αληαιιαθηηθά παγίσλ ζηνηρείσλ θαη ηα είδε ζπζθεπαζίαο πνπ αγνξάδνληαη ή παξάγνληαη απφ ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα κε ζθνπφ λα κεηαπσιεζνχλ, ζεσξνχληαη ζαλ εκπνξεχκαηα ή έηνηκα πξντφληα θαη παξαθνινπζνχληαη, αληίζηνηρα ζηνπο ι/ζκνπο 20 ή 21. (Μαξθάθεο Δκκαλνπήι, 2010, 39-40) ~ 69 ~

70 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 Αλάιπζε Λνγηζηηθώλ Καηαζηάζεσλ κε Αξηζκνδείθηεο 4.1 Έννοια Απιθμοδεικηών (Λπκπεξνπνπινο, 2009, 29-39) Γεληθά ηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο εξγαζίαο ε επηρείξεζε παξακέλεη πάληνηε σο ην θεληξηθφ ππνθείκελν έξεπλαο, δίλνληαο παξάιιεια κεγάιε ζεκαζία ζηηο ζρέζεηο ηηο νπνίεο ε επηρείξεζε δηαηεξεί κε ηηο νκάδεο νη νπνίεο ηελ πεξηβάιινπλ. Δπίζεο, ε επηρείξεζε απνηειεί ην κεραληζκφ εθείλν ηνπ νπνίνπ ηα δσηηθά εμαξηήκαηα είλαη ηφζν πνιπάξηζκα θαη ιεπηά πνπ δελ αθήλνπλ πεξηζψξηα ζηνπο ρεηξηζηέο ηνπ (δηνηθνχληεο) γηα απηνζρεδηαζκνχο. Έηζη, θξίλεηαη αλαγθαίν ε επηρείξεζε λα δηαζέηεη φξγαλα κέηξεζεο θαη ειέγρνπ γηα λα δηαηεξήζεη ηζνξξνπία ζηε ιεηηνπξγία ηεο θαη λα επηηχρεη βησζηκφηεηα θαη αλάπηπμε. Αλάκεζα ζηα δηάθνξα κέζα ειέγρνπ θαη κεηξήζεσο ηεο ιεηηνπξγίαο κηαο ζχγρξνλεο επηρείξεζεο ζεκαληηθή ζέζε θαηέρνπλ νη αξηζκνδείθηεο, νη νπνίνη εθθξάδνπλ ινγηθέο ζρέζεηο, ελδεηθηηθέο ηεο αμίαο δχν βαζηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ πνπ δηέπνπλ ηε ιεηηνπξγία ηεο, πξψηνλ ηε δηαρείξηζε θαη δεχηεξνλ ηελ εθκεηάιιεπζε ηεο. Ζ ζχγθξηζε κεγεζψλ εθθξάδεηαη κε ηε ιαηηληθή ιέμε ratio ε νπνία ζεκαίλεη ζρέζε ιόγνο. θνπφο ησλ αξηζκνδεηθηψλ είλαη λα ηξνθνδνηνχλ ηε ζχγρξνλε επηρείξεζε κε πνιχηηκεο πιεξνθνξίεο γηα ηελ ελ γέλεη πνξεία ηεο. Ζ πξαθηηθή αμία ησλ αξηζκνδεηθηψλ έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη δχν δεδνκέλα, ηα νπνία είλαη απνκνλσκέλα ην έλα απφ ην άιιν, αιιά θάζε έλα δηαηεξεί ηελ εζσηεξηθή ηνπ αμία, κπνξεί λα απνθηήζνπλ ζεκαληηθφ ελδηαθέξνλ, φηαλ εξεπλεζνχλ φρη κεκνλσκέλα αιιά κε ηε κνξθή θάπνηαο ζπγθξίζεσο ή άιισο θάπνηαο ζρέζεσο. ~ 70 ~

71 Π.ρ : Μηα κεραλή παξάγεη 500 κνλάδεο πξντφληνο αλά ψξα θαη ζε απηήλ απαζρνινχληαη δχν εξγάηεο, νη νπνίνη απνδεκηψλνληαη πξνο 5,00 ηελ ψξα ν θαζέλαο. Σα δχν απηά δεδνκέλα αλ εξεπλεζνχλ κεκνλσκέλα δελ έρνπλ κεγάιε αμία. Αληηζέησο, αλ πξνβνχκε ζηελ αμηνιφγεζε ηνπο ιακβάλνληαο ππφςε παξάιιεια θαη ηνλ παξάγνληα ρξφλν, ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη πξνζθέξνπλ κηα αμηφινγε πιεξνθνξία γηα ηε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο, φπνπ πξαθηηθά έρεη σο εμήο: Ωπομίζθιο=Κόζηορ επγαζίαρ ανά παπαγόμενη μονάδα πποφόνηορπαπαγόμενερ μονάδερ πποφόνηορ ανά ώπα ή 5,00 / 500 = 0,01 πλεπψο, κπνξνχκε λα πνχκε πσο ν παξαπάλσ αξηζκνδείθηεο καο δίλεη ην θφζηνο εξγαζίαο αλά παξαγφκελε κνλάδα πξντφληνο Οξηζκόο Αξηζκνδείθηεο είλαη ε απιή καζεκαηηθή έθθξαζε ηεο ζρέζεσο ελφο κεγέζνπο (θνλδπιίνπ) ηνπ ηζνινγηζκνχ ή ηεο θαηαζηάζεσο απνηειεζκάησλ ρξήζεο πξνο έλα άιιν θαη κπνξεί λα εθθξαζηεί είηε σο πειίθν, είηε σο ιφγνο, είηε ηέινο σο πνζνζηφ επί ηνηο εθαηφ. Καηά ηελ επίιπζε ησλ ζρέζεσλ γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ αξηζκνδεηθηψλ ζέηνπκε σο παξνλνκαζηή ην αξηζκεηηθφ κέγεζνο ηνπ είδνπο εθείλνπ ηνπ νπνίνπ επηζπκνχκε λα πξνζδηνξίζνπκε ηεο ζρέζε ηεο κνλάδαο ηνπ πξνο ην αξηζκεηηθφ κέγεζνο άιινπ είδνπο, ~ 71 ~

72 ην νπνίν ζέηνπκε σο αξηζκεηή. Πνιιέο θνξέο φκσο πνιινί πξαθηηθνί ιφγνη επηβάιινπλ ηελ αληηζηξνθή ηνπ ηχπνπ. Π.ρ : Γαπάλε αληί Απόδνζε Απόδνζε Γαπάλε Με ηελ αληηζηξνθή ησλ φξσλ δελ επέξρεηαη νπζηαζηηθή κεηαβνιή ζηε ζρέζε απηή θαζ απηή, κεηαβάιιεηαη φκσο ε αξηζκεηηθή έθθξαζε. Π.ρ : Ζ ξεπζηφηεηα απαληάηαη άιινηε σο : Ρεπζηόηεηα = Λεμηπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο Μέζα πιεξσκήο θαη άιινηε σο : Ρεπζηόηεηα = Μέζα πιεξσκήο Λεμηπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο Γεληθφηεξα, ε κέζνδνο δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ησλ επηρεηξήζεσλ κέζσ ησλ αξηζκνδεηθηψλ, μεθίλεζε λα ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηηο ηξάπεδεο ησλ Ζ.Π.Α. χζηεξα απφ ηε ιήμε ηνπ πξψηνπ παγθνζκίνπ πνιέκνπ θαη ην νηθνλνκηθφ ~ 72 ~

73 θξαρ ηνπ Έθηνηε, ε εκπεηξία παξαρψξεζε ηε ζέζε ηεο ζηελ αλαιπηηθή κέζνδν έξεπλαο κε ηε ρξήζε ησλ αξηζκνδεηθηψλ. Με ηνπο αξηζκνδείθηεο πξνζδηνξίδεηαη ε ζρέζε κεηαμχ βαζηθψλ επηρεηξεκαηηθψλ κεγεζψλ, δηεπθνιχλεηαη ε επηρεηξεκαηηθή δξάζε θαη επεμεγνχληαη ηα απνηειέζκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ απηή. Απνηεινχλ έλα πνιχ ρξήζηκν εξγαιείν, φρη κφλν γηα ηνλ εμσηεξηθφ αλαιπηή ηνπ ηζνινγηζκνχ κηαο επηρείξεζεο, αιιά πξψηηζηα γηα ηε δηνίθεζή ηεο. Οη απνθάζεηο ηεο δηνίθεζεο ηεο επηρείξεζεο ιακβάλνληαη χζηεξα απφ ιεπηνκεξεηαθέο αλαιχζεηο, κεηξήζεηο θαη ζπγθξίζεηο φισλ ησλ ζηνηρείσλ πνπ ζπλζέηνπλ ηε δξαζηεξηφηεηά ηεο κε ηε βνήζεηα ελφο νξγαλσκέλνπ ζπζηήκαηνο αξηζκνδεηθηψλ. ηελ επηηπρεκέλε απφδνζε ελφο ηέηνηνπ ζπζηήκαηνο ζπκβάιινπλ ζεκαληηθά ηα ηειεπηαία ρξφληα νη ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο κε ηα θαινχκελα «πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα δηνίθεζεο» (Management Information Systems), ηα νπνία ζηελ νπζία είλαη κεραληζκνί επεμεξγαζίαο, ζπζρέηηζεο θαη απνζήθεπζεο πιεξνθνξηψλ. Άιια ζρεηηθά βνεζεηηθά κέζα πνπ παξέρνπλ νη ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο, είλαη νη βάζεηο δεδνκέλσλ θαη νη ηξάπεδεο πιεξνθνξηψλ πνπ είλαη εμεηδηθεπκέλεο ζηελ αλάιπζε ηζνινγηζκψλ. Δπηπξφζζεηα, ζα πξέπεη λα έρνπκε θαηά λνπ φηη νη αξηζκνδείθηεο ζα πξέπεη λα κειεηνχληαη κε πξνζνρή, γηαηί παξά ην ζρεηηθά εχθνιν ππνινγηζκφ ηνπο ε εξκελεία ηνπο παξνπζηάδεη πξνβιήκαηα θαη είλαη δπλαηφ λα νδεγήζεη ζε εζθαικέλα ζπκπεξάζκαηα. Πνιιέο θνξέο ε βειηίσζε ελφο αξηζκνδείθηε κπνξεί λα ζεκαίλεη ηελ επηδείλσζε άιισλ, νη νπνίνη είλαη απαξαίηεην λα ζπλεμεηάδνληαη πξηλ απφ νπνηαδήπνηε εξκελεία. Απηφ δε ζεκαίλεη φηη είλαη αλάγθε λα εμεηάδνληαη φινη νη δηαζέζηκνη αξηζκνδείθηεο, δεδνκέλνπ φηη πνιινί απφ απηνχο επεξεάδνληαη νκνηφκνξθα απφ ηνπο ίδηνπο παξάγνληεο θαη επνκέλσο ε κειέηε νξηζκέλσλ κφλν απφ απηνχο είλαη αξθεηή. Δπίζεο, ε θξίζε, ε πξσηνβνπιία θαη νη γλψζεηο ηνπ αλαιπηή ζε ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ζηελ επηρείξεζε, φπσο ην ηζηνξηθφ ηεο, ηε ζέζε ηεο ζηνλ θιάδν, ηελ πνιηηηθή ηεο δηνίθεζήο ηεο, νη ηξέρνπζεο εκπνξηθέο ζπλζήθεο θ.ι.π., ζπκβάιινπλ απνθαζηζηηθά ζηε ζσζηή εξκελεία ησλ αξηζκνδεηθηψλ. Σέινο, ζα κπνξνχζακε λα ηζρπξηζηνχκε φηη ε ζπζρέηηζε βαζηθψλ κεγεζψλ απφ ηε ζέζε ~ 73 ~

74 θαη ηε δξαζηεξηφηεηα ησλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ θαη ν πξνζδηνξηζκφο ησλ αξηζκνδεηθηψλ πνπ γίλεηαη κε βάζε ηα κεγέζε απηά, νδεγεί ζηε δεκηνπξγία κηαο «ππξακίδαο», ζηελ θνξπθή ηεο νπνίαο ζα κπνξνχζε θάιιηζηα λα ηνπνζεηεζεί ν δείθηεο : Απνηειέζκαηα ρξήζεο Ίδηα θεθάιαηα Με ηελ πεξαηηέξσ αλάιπζε ηνπ θνξπθαίνπ απηνχ δείθηε πξνρσξάεη ε δηεξεχλεζε ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα πξνο ηξεηο βαζηθέο θαηεπζχλζεηο : Σελ αλάιπζε ηεο νηθνλνκηθήο δηάξζξσζεο απηήο Σελ αλάιπζε ηεο απνδνηηθφηεηαο απηήο Σελ αλάιπζε ηεο δηαρεηξηζηηθήο πνιηηηθήο απηήο ρεκαηηζκόο αξηζκνδεηθηώλ ρεηηθά κε ην ζρεκαηηζκφ ησλ αξηζκνδεηθηψλ, ππνζηεξίδεηαη φηη, κεηαμχ ησλ κεγεζψλ ηνπ αξηζκεηή θαη ηνπ παξαλνκαζηή ζα πξέπεη λα ππάξρεη θάπνηα ινγηθή ζρέζε. Πξνηείλνληαη δε ηα εμήο ηξία είδε ινγηθψλ ζρέζεσλ : Οη αξηζκνδείθηεο ζα πξέπεη λα ζπζρεηίδνπλ κεγέζε πνπ ζρεηίδνληαη κεηαμχ ηνπο, φπσο π.ρ. ηα θαζαξά θέξδε θαη ηα ίδηα θεθάιαηα. Τπνζηεξίδεηαη δε φηη δχν κεγέζε ζρεηίδνληαη, κφλν αλ απφ ηε ζπζρέηηζή ηνπο πξνθχπηεη κηα νηθνλνκηθή ζρέζε Οη αξηζκνδείθηεο ζα πξέπεη λα ζρεκαηίδνληαη κφλν απφ ζηνηρεία πνπ βαζίδνληαη ζε θνηλέο αμίεο. Έηζη, π.ρ. ζην δείθηε ηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ησλ απνζεκάησλ, ζηνλ αξηζκεηή πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεζεί ην θφζηνο πσιεζέλησλ, αθνχ ζηνλ παξνλνκαζηή ρξεζηκνπνηείηαη ε αμία ησλ απνζεκάησλ πνπ ππνινγίδεηαη ζε ηηκέο θφζηνπο ~ 74 ~

75 Οη αξηζκνδείθηεο ζα πξέπεη λα ζρεκαηίδνληαη κφλν απφ κεγέζε πνπ ηεινχλ ζε άκεζε ζπλάξηεζε κεηαμχ ηνπο, δειαδή απφ κεγέζε πνπ κεηαβάιινληαη θαηά θάπνην εππξνζδηφξηζην ηξφπν. Έηζη, ε ρξεζηκφηεηα ηνπ αξηζκνδείθηε ησλ θαζαξψλ θεξδψλ πάλσ ζηηο πσιήζεηο έρεη ακθηζβεηεζεί, αθνχ ηα ζηαζεξά έμνδα δε κεηαβάιινληαη κε ηηο πσιήζεηο. Οξηζκέλνη φκσο ζπγγξαθείο ππνζηεξίδνπλ φηη ηα πην πάλσ θξηηήξηα ζρεηηθά κε ην ζρεκαηηζκφ ησλ αξηζκνδεηθηψλ είλαη αλεπαξθή. Ζ απαίηεζε γηα ηελ χπαξμε κηαο νηθνλνκηθήο ζρέζεο κεηαμχ ησλ φξσλ ηνπ αξηζκνδείθηε ζεσξείηαη απηνλφεηε. Ζ αλάγθε γηα ηε ρξεζηκνπνίεζε κεγεζψλ, ζηνπο φξνπο ηνπ αξηζκνδείθηε πνπ βαζίδνληαη ζε θνηλέο αμίεο δελ κπνξεί λα ππνζηεξηρζεί ινγηθά, π.ρ. ζηνλ αξηζκνδείθηε ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ησλ απνζεκάησλ, φηαλ έρεη ζηνλ αξηζκεηή ηηο πσιήζεηο αληί ην θφζηνο πσιεζέλησλ, απνηειεί ην θαιχηεξν κέηξν ηεο ηθαλφηεηαο ηεο επηρείξεζεο λα επαλαθηήζεη ηα κεηξεηά Υξήζε αξηζκνδεηθηώλ Με βάζε φζα αλαπηχρζεθαλ παξαπάλσ, κπνξνχκε λα ηζρπξηζηνχκε φηη νη αξηζκνδείθηεο είλαη γηα ηελ επηρείξεζε ην αλαιπηηθφ κέζν θαη ν γλψκνλαο γηα ηε ιήςε νπνηαζδήπνηε απνθάζεσο. Δπίζεο, πέξαλ ηνχηνπ νη αξηζκνδείθηεο πξνεηδνπνηνχλ γηα ηπρφλ αλσκαιίεο ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε θαη γεληθά γηα φια ηα ζεκεία πνπ ρξήδνπλ ηδηαίηεξεο πξνζνρήο. Απηφ είλαη αλακελφκελν δηφηη ε επηηπρία κηαο επηρείξεζεο θαη ζπλεπψο ε βησζηκφηεηά ηεο θαη ε αλαπηπμηαθή ηεο πνξεία καθξνρξφληα εμαξηάηαη απφ ηε γλψζε ηεο αγνξάο, ηελ πνξεία ησλ αληαγσληζηψλ, ηελ ηηκνινγηαθή πνιηηηθή, ην ραξαθηήξα ησλ πξντφλησλ θαη άιια πνιιά. Ζ ρξεζηκνπνίεζε ησλ αξηζκνδεηθηψλ πξέπεη λα γίλεηαη κε ζχλεζε θαη πλεχκα θξηηηθφ θαη δελ πξέπεη λα επηδηψθεηαη ε εμαγσγή απνηειεζκάησλ θαη ζπκπεξαζκάησλ πέξαλ εθείλσλ πνπ κπνξνχλ λα καο δψζνπλ κε αζθάιεηα, νχηε πξέπεη λα ιακβάλνληαη ππφςε εθείλνη πνπ ηπρφλ εμππεξεηνχλ θάπνηεο ζθνπηκφηεηεο αγλνψληαο θάπνηνπο άιινπο. ~ 75 ~

76 πλήζσο, ε επηινγή κηαο νκάδαο αξηζκνδεηθηψλ εμαξηάηαη θαη απφ ηα ζηνηρεία ηα νπνία δηαζέηεη ε επηρείξεζε, αιιά βαζηθά εμαξηάηαη απφ ηνλ επηδησθφκελν ζθνπφ εθείλνπ πνπ ζα ηνπο ρξεζηκνπνηήζεη. Δπηπξφζζεηα, ζα πξέπεη λα πνχκε φηη ζε γεληθέο γξακκέο γηα ηελ θαηάξηηζε ησλ αξηζκνδεηθηψλ ηα ινγηζηηθά κεγέζε ιακβάλνληαη απφ : Σνλ ηζνινγηζκφ Σν ινγαξηαζκφ γεληθήο εθκεηαιιεχζεσο Σν ινγαξηαζκφ απνηειεζκάησλ ρξήζεο Σνπο ινγαξηαζκνχο ηεο γεληθήο ινγηζηηθήο Σνπο ινγαξηαζκνχο ηεο αλαιπηηθήο ινγηζηηθήο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Σν ινγηζηηθά θαη εμσινγηζηηθά έληππα θαη ζηαηηζηηθά ζηνηρεία ηεο Γηα λα παξέρεη έλαο δείθηεο κηα λέα θαη ζεκαληηθή πιεξνθνξία ή αιιηψο, γηα λα έρεη έλλνηα θαη ρξεζηκφηεηα, ψζηε λα είλαη ζεκαληηθφο, ζα πξέπεη λα εθθξάδεη κηα ζεκαληηθή ζρέζε πνπ λα παξνπζηάδεη νηθνλνκηθφ ελδηαθέξνλ (π.ρ. ίδηα πξνο μέλα θεθάιαηα). Αληίζεηα, δελ ππάξρεη θακηά ζρέζε, γηα παξάδεηγκα, αλάκεζα ζηα ρξεφγξαθα θαη ζηηο πσιήζεηο εκπνξεπκάησλ θαη ζπλεπψο ν δείθηεο αλάκεζα ζηα δχν απηά κεγέζε δελ έρεη θακηά ζεκαζία θαη δε λνείηαη ν ππνινγηζκφο ηνπ. Με ηνλ απνθιεηζκφ ηέηνησλ αζήκαλησλ δεηθηψλ, είλαη δπλαηφλ ν κεγάινο αξηζκφο δεηθηψλ πνπ ζα κπνξνχζε λα ππνινγηζηεί απφ ηηο νηθνλνκηθέο ~ 76 ~

77 θαηαζηάζεηο, λα πεξηνξηζηεί ζε έλα «κηθξφ» θαη εχρξεζην αξηζκφ ζεκαληηθφ δεηθηψλ. Απφ ηα πην πάλσ, γίλεηαη θαλεξφ φηη ε ζπνπδαηφηεηα ηεο ρξεζηκνπνίεζεο ησλ αξηζκνδεηθηψλ σο κεζφδνπ αλάιπζεο ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ νθείιεηαη: Πξψηνλ ζην φηη, απφ ηε κηα κεξηά παξαθάκπηεηαη ε δπζθνιία αλάιπζεο θαη εξκελείαο ησλ απφιπησλ δεδνκέλσλ ηνπο κε ηελ θαζηέξσζε ησλ κεηαμχ ηνπο ζρέζεσλ (δεηθηψλ) Γεχηεξνλ ζην φηη, κε ηνλ ππνινγηζκφ κφλν ησλ ζεκαληηθψλ ζρέζεσλ επηηπγράλεηαη ν πεξηνξηζκφο ηνπ κεγάινπ πιήζνπο ζηνηρείσλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο, ζε έλα κηθξφ ζχλνιν δεηθηψλ, γεγνλφο πνπ δηεπθνιχλεη ζεκαληηθά ην έξγν ηεο αλάιπζεο ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ Αμία ζύγθξηζεο Πξόηππα αλάιπζεο Ζ αλάιπζε κε αξηζκνδείθηεο, φπσο θαη νη άιιεο κέζνδνη, έρεη θπξίσο ζπγθξηηηθή αμία. Οη αξηζκνδείθηεο απνκνλσκέλνη δε δίλνπλ ζρεδφλ θακία αμηφπηζηε πιεξνθνξία θαη γηα απηφ ε ρξήζε ηνπο πξέπεη λα γίλεηαη θαηά θαλφλα κε ζπλδπαζκφ πνιιψλ εμ απηψλ. ην ζεκείν απηφ πξέπεη λα επηζεκάλνπκε πφζν απνπξνζαλαηνιηζηηθφ είλαη ην λα ρξεζηκνπνηεί θαλείο έλα κφλν αξηζκνδείθηε, θαηλφκελν δπζηπρψο πνπ παξαηεξείηαη ζηελ Διιάδα αθφκε θαη απφ επίζεκνπο θνξείο, εθεκεξίδεο θαη πεξηνδηθά. Υεηξφηεξε πιεξνθφξεζε δελ κπνξεί λα γίλεη, γηαηί ν εληνπηζκφο ελφο πξνβιήκαηνο απφ ηε ρξεζηκνπνίεζε ελφο κεκνλσκέλνπ δείθηε αληηζηνηρεί απνζπαζκαηηθά ζε έλα κηθξφ κέξνο ηεο ζπλνιηθήο εηθφλαο κηαο επηρείξεζεο, κε ζπλέπεηα λα αληηζηξέθεη κηα κεηαβνιή απφ έλαλ άιιν δείθηε. Π.ρ : Αλ απνκνλψζνπκε ηελ αχμεζε ησλ κηθηψλ θεξδψλ, δε ζεκαίλεη ππνρξεσηηθά αχμεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο, αλ ζπλνδεχεηαη π.ρ. απφ ειάηησζε ησλ πσιήζεσλ ή αχμεζε ησλ επελδχζεσλ. Δπνκέλσο, ζην ζπλνιηθφ πιαίζην ηεο αλάιπζεο, πξέπεη ν ~ 77 ~

78 αλαιπηήο λα ιακβάλεη ππφςε ηνπ ην ζσζηφ ζπλδπαζκφ δηαθφξσλ αξηζκνδεηθηψλ γηα λα πεξηνξίδεηαη ε πηζαλφηεηα απνπξνζαλαηνιηζκνχ. Έηζη, ν αλαιπηήο ζηε πξνζπάζεηά ηνπ λα εμάγεη νξζά ζπκπεξάζκαηα γηα ηελ ηξέρνπζα θαη κειινληηθή ρξεκαηννηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη γεληθφηεξα ηελ απνδνηηθφηεηα κηαο επηρείξεζεο, έρεη αλάγθε απφ θάπνηα πξφηππα ζχγθξηζεο πνπ ζα ηνπ επηηξέςνπλ λα θξίλεη θαηά πφζν ηα απνηειέζκαηα ηεο αλάιπζήο ηνπ θξίλνληαη επλντθά ή δπζκελή. Μφλν κε απηφ ηνλ ηξφπν ε αλάιπζε ζα απνθηήζεη πιεξνθνξηαθή αμία θαη ζα θαηαζηεί έλα δπλακηθφ θαη ρξήζηκν εξγαιείν ζηα ρέξηα ηνπ αλαιπηή. Πξφηππα ζπγθξίζεσλ κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ : Αξηζκνδείθηεο (θαη πνζνζηά) πνπ ππνινγίδνληαη απφ ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ ηεο αλαιπφκελεο επηρείξεζεο Αξηζκνδείθηεο (θαη πνζνζηά) πνπ ππνινγίδνληαη απφ ηηο πξνυπνινγηζκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο δειαδή κειινληηθψλ ρξήζεσλ Αξηζκνδείθηεο (θαη πνζνζηά) πνπ ππνινγίδνληαη απφ ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο κηαο επίιεθηεο νκάδαο αληαγσληζηηθψλ επηρεηξήζεσλ, εηδηθφηεξα ησλ πην πξννδεπηηθψλ θαη επηηπρεκέλσλ ηνπ θιάδνπ, ζηνλ νπνίν αλήθεη ε επηρείξεζε Αξηζκνδείθηεο (θαη πνζνζηά) πνπ ππνινγίδνληαη απφ ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο φισλ ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ ζπγθξνηνχλ ηνλ θιάδν ηεο επηρείξεζεο. Ο πην εχθνινο ηξφπνο γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο κηαο επηρείξεζεο είλαη ε ζχγθξηζε ησλ δεηθηψλ ηεο γηα ηελ ηξέρνπζα πεξίνδν κε ηνπο φκνηνπο δείθηεο πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ. Μηα ηέηνηα δηαρξνληθή ζχγθξηζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ δεηθηψλ, παξέρεη κηα έλδεημε ηεο θαηεχζπλζεο ηεο κεηαβνιήο θαη δείρλεη θαηά πφζν ε ρξεκαηννηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη απφδνζε ηεο επηρείξεζεο βειηηψζεθε, ρεηξνηέξεςε ή παξέκεηλε ζηαζεξή δηαρξνληθά. Βαζηθφο πεξηνξηζκφο ή κεηνλέθηεκα ηεο δηαρξνληθήο ζχγθξηζεο, είλαη ε έιιεηςε κέηξνπ ζχγθξηζεο γηα λα θξίλεη ν αλαιπηήο, αλ ηειηθά νη ηηκέο ησλ δεηθηψλ ηεο επηρείξεζεο είλαη θαιέο ή φρη. ~ 78 ~

79 Π.ρ : Ζ απνδνηηθφηεηα ησλ Ηδίσλ Κεθαιαίσλ ηεο επηρείξεζεο «Α & Λ Α.Β.Δ.Δ.» παξνπζίαζε ηελ πεξίνδν ηελ εμήο εμέιημε : 9%, 12%, 16%, 19%. Δίλαη θαλεξφ φηη ε εμέιημε ήηαλ πνιχ επλντθή, πιελ φκσο δελ κπνξεί λα γλσξίδεη ν αλαιπηήο αλ ηειηθά ε απνδνηηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο είλαη θαιή ή φρη. Τπνζέηνληαο ηψξα φηη, ν δείθηεο γηα ηνλ θιάδν είλαη ζην επίπεδν ησλ είθνζη έμη πνζνζηηαίσλ κνλάδσλ (26 %), ακέζσο ζα αληηιεθζεί φηη παξά ηε ζεκαληηθή βειηίσζε ηνπ δείθηε, ε απνδνηηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο είλαη αξθεηά ρακειή ζε ζχγθξηζε κε εθείλε ηνπ θιάδνπ θαη επνκέλσο δελ είλαη αξθεηά ηθαλνπνηεηηθή. Αληίζεηα, αλ ν δείθηεο ηνπ θιάδνπ είρε δηακνξθσζεί ζην επίπεδν ησλ δεθαεπηά πνζνζηηαίσλ κνλάδσλ (17 %), ηφηε ε απνδνηηθφηεηα ησλ Ηδίσλ Κεθαιαίσλ ηεο επηρείξεζεο «Α & Λ Α.Β.Δ.Δ.» ζα ραξαθηεξηδφηαλ σο θαιή, αθνχ ζα ππεξηεξνχζε ηνπ θιάδνπ. Ζ δηαρξνληθή ζύγθξηζε γηα λα είλαη έγθπξε, ζα πξέπεη ε επηρείξεζε λα εθαξκόδεη κε ζπλέπεηα ηηο ίδηεο κεζόδνπο, θαλόλεο θαη αξρέο ζύληαμεο ησλ νηθνλνκηθώλ θαηαζηάζεσλ ηεο (π.ρ. θαλφλεο απνηίκεζεο, ι/ζκνχ απνζβέζεσλ, πξνβιέςεσλ, θ.ι.π.), ζε νιφθιεξε ηελ αλαιπφκελε ρξνληθή πεξίνδν. Ο δε ξπζκφο ηνπ πιεζσξηζκνχ λα είλαη ρακειφο, δηαθνξεηηθά ζα πξέπεη λα απνπιεζσξίδνληαη ηα ινγηζηηθά κεγέζε ή λα ιακβάλνληαη ππφςε νη επηδξάζεηο ηνπ. Μεξηθέο θνξέο ρξεζηκνπνηνχληαη σο πξφηππα ζπγθξίζεσλ κειινληηθνί ή πξνυπνινγηζηηθνί αξηζκνδείθηεο, νη νπνίνη ππνινγίδνληαη απφ ηηο πξνυπνινγηζκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο. Ζ ζχγθξηζε ησλ δεηθηψλ πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ κε ηνπο κειινληηθνχο δείθηεο δείρλεη ηα ζρεηηθά «δπλαηά» θαη «αδχλαηα» ζεκεία ηεο επηρείξεζεο ζην παξειζφλ θαη ζην κέιινλ. Δθφζνλ, νη κειινληηθνί δείθηεο δείρλνπλ ηζρλή ρξεκαηννηθνλνκηθή θαηάζηαζε, πξέπεη λα ιακβάλνληαη δηνξζσηηθά κέηξα. Έλαο άιινο ηξφπνο ζχγθξηζεο, είλαη λα ζπγθξίλνπκε ηνπο δείθηεο ηεο αλαιπφκελεο επηρείξεζεο κε ηνπο δείθηεο κηαο νκάδαο επίιεθησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ θιάδνπ ζηνλ νπνίν αλήθεη απηή, γηα ηελ ίδηα ρξνληθή ζηηγκή. ηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο, είλαη πνιχ πην ρξήζηκν λα ζπγθξίλνπκε ηνπο δείθηεο ηεο επηρείξεζεο κε ηνπο φκνηνπο κέζνπο δείθηεο κεξηθψλ πξνζεθηηθά επηιεγκέλσλ ~ 79 ~

80 αληαγσληζηξηψλ επηρεηξήζεσλ πνπ παξνπζηάδνπλ παξφκνηα δξαζηεξηφηεηα. Απηή ε δηεπηρεηξεζηαθή ζχγθξηζε δείρλεη ηε ζρεηηθή ρξεκαηννηθνλνκηθή ζέζε θαη απνδνηηθφηεηα ηεο αλαιπφκελεο επηρείξεζεο. Μηα ηέηνηα ζχγθξηζε είλαη πξαθηηθά εθηθηή θαη ζρεηηθά εχθνιε, γηαηί δελ είλαη δχζθνιν ζηνλ αλαιπηή λα ζπγθεληξψζεη ηηο δεκνζηεπκέλεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ απφ άπνςε δξαζηεξηφηεηαο. Σέινο, γηα λα αμηνινγήζνπκε ηε ρξεκαηννηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη απνδνηηθφηεηα κηαο επηρείξεζεο, κπνξνχκε λα ζπγθξίλνπκε ηνπο δείθηεο ηεο κε ηνπο φκνηνπο κέζνπο δείθηεο ηνπ παξαγσγηθνχ θιάδνπ ζηνλ νπνίν αλήθεη απηή. Οη δείθηεο ηνπ θιάδνπ απνηεινχλ ζπνπδαία πξφηππα, γηαηί θάζε θιάδνο έρεη ηα δηθά ηνπ ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά πνπ επεξεάδνπλ ηε ρξεκαηννηθνλνκηθή δηάξζξσζε ησλ επηρεηξήζεσλ, ηε δνκή ησλ απνηειεζκάησλ, θ.ι.π. Ζ δηεπηρεηξεζηαθή ζχγθξηζε γηα λα είλαη έγθπξε, ζα πξέπεη : ιεο νη επηρεηξήζεηο λα εθαξκφδνπλ ηηο ίδηεο κεζφδνπο, ηνπο ίδηνπο θαλφλεο θαη ηηο ίδηεο αξρέο ζχληαμεο ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ, έηζη ψζηε νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο λα είλαη θαηά ην δπλαηφλ ζπγθξίζηκεο. Ο θιάδνο λα ζπγθξνηείηαη απφ ζπγθξηλφκελεο επηρεηξήζεηο, ψζηε νη ππνινγηδφκελνη δείθηεο ηνπ θιάδνπ λα είλαη θαηά ην δπλαηφλ ζπγθξίζηκνη. Ο ξπζκφο ηνπ πιεζσξηζκνχ λα είλαη ρακειφο, αιιηψο, ζα πξέπεη λα απνπιεζσξίδνληαη ηα ινγηζηηθά κεγέζε ή λα ιακβάλνληαη ππφςε νη επηδξάζεηο ηνπ. 4.2 Καηεγνξίεο Αξηζκνδεηθηώλ Σα δηάθνξα είδε αξηζκνδεηθηψλ αιιεινζπλδένληαη, επνκέλσο είλαη απαξαίηεηε κηα ζπλνιηθή παξνπζίαζε απηψλ. Ζ ηαμηλφκεζε ησλ αξηζκνδεηθηψλ θαηά θαηεγνξίεο είλαη επίζεο ρξήζηκε, δηφηη βνεζά ζηελ επηθέληξσζε ηεο αλάιπζεο ζε νξηζκέλα ζεκεία πνπ ~ 80 ~

81 ελδηαθέξνπλ ηνλ αλαιπηή. Οη θπξηφηεξεο θαηεγνξίεο αξηζκνδεηθηψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη πεξηζζφηεξν ζηε ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε ησλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ είλαη νη εμήο: Αξηζκνδείθηεο ξεπζηόηεηαο (Liquidity ratios), θαζνξίδνπλ ηε βξαρπρξφληα νηθνλνκηθή ζέζε θαη ηελ ηθαλφηεηα κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο βξαρπρξφληεο ππνρξεψζεηο ηεο Αξηζκνδείθηεο δξαζηεξηόηεηαο (Activity / Turnover ratios), κεηξνχλ ην βαζκφ απνηειεζκαηηθήο ρξεζηκνπνίεζεο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κηαο επηρείξεζεο. Απνηειεζκαηηθφηεηα είλαη ε ζρέζε κεηαμχ ρξεκαηηθνχ απνηειέζκαηνο (πσιήζεηο) θαη ρξεζηκνπνηεζέλησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο (Profitability ratios), κεηξνχλ ην βαζκφ επηηπρίαο ή απνηπρίαο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζηελ πξαγκαηνπνίεζε θεξδψλ. Απνδνηηθφηεηα είλαη ε ζρέζε κεηαμχ ρξεκαηηθνχ απνηειέζκαηνο (θέξδε) θαη ρξεζηκνπνηεζέληνο θεθαιαίνπ Αξηζκνδείθηεο δαπαλώλ ιεηηνπξγίαο (Operating expense ratios), παξέρνπλ έλδεημε ηεο πνιηηηθήο πνπ αθνινπζεί ε δηνίθεζε κηαο επηρείξεζεο έλαληη ησλ δηαθφξσλ δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο ηεο θαη ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο έλαληη ησλ επηκέξνπο δαπαλψλ Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο ή θεθαιαηαθήο δηάξζξσζεο θαη βησζηκόηεηαο (Financial structure and viability ratios), εθηηκνχλ ηε καθξνρξφληα ηθαλφηεηα κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο ππνρξεψζεηο ηεο θαη ην βαζκφ πξνζηαζίαο πνπ απνιακβάλνπλ νη πηζησηέο ηεο Αξηζκνδείθηεο επελδύζεσλ ή επελδπηηθνί αξηζκνδείθηεο (Investment ratios), ζπζρεηίδνπλ ηνλ αξηζκφ ησλ κεηνρψλ θαη ηε ρξεκαηηζηεξηαθή ηνπο ηηκή κε ηα θέξδε, ηα κεξίζκαηα θαη ηα άιια πεξηνπζηαθά ζηνηρεία κηαο επηρείξεζεο. (Κνζκίδεο, 2012, ζεκεηώζεηο 2 νπ καζήκαηνο e class) ~ 81 ~

82 4.2.1 Αξηζκνδείθηεο ξεπζηόηεηαο (Liquidity ratios) Δηζαγσγηθά Με ηνπο αξηζκνδείθηεο ξεπζηφηεηαο πξνζδηνξίδεηαη ε βξαρπρξφληα νηθνλνκηθή ζέζε κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, θαζψο επίζεο θαη ε ηθαλφηεηα απηήο λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο. Βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο είλαη απηέο πνπ ε πξνζεζκία εμφθιεζεο, ιήγεη κέρξη ην ηέινο ηεο επφκελεο ρξήζεο. Ζ ξεπζηφηεηα επηηπγράλεηαη κέζσ ηεο θαζεκεξηλήο κεηαηξνπήο ησλ απνζεκάησλ ζε πσιήζεηο, ηηο πσιήζεηο κε πίζησζε ζε απαηηήζεηο θαη ηηο απαηηήζεηο ζε κεηξεηά. Ζ επηζπκία θάζε δηνίθεζεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο είλαη λα επηηχρεη ηνλ άξηζην ζπλδπαζκφ χςνπο θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ θαη ηξερνπζψλ ππνρξεψζεσλ, αθνχ ε κειέηε ππνινγηζκνχ ηνπ θεθαιαίνπ θίλεζεο ελδηαθέξεη φινπο θαη επηπιένλ γηαηί απνηειεί κηα απφ ηηο ζπνπδαηφηεξεο αηηίεο πηψρεπζεο. ~ 82 ~

83 Δπηζπκεηφ είλαη λα ππάξρεη ηζνξξνπία θαη λα απνθεπρζνχλ νη αθξφηεηεο ησλ ππεξβνιηθά πςειψλ θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ ή θαη αλεπάξθεηαο απηψλ. Γεληθά νη αξηζκνδείθηεο ξεπζηφηεηαο πξνζδηνξίδνπλ ηελ ηξέρνπζα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, πνπ ελδηαθέξεη ηε δηνίθεζε, ηνπο πηζησηέο θαη ηνπο κεηφρνπο ηεο Δίδε αξηζκνδεηθηώλ ξεπζηόηεηαο Οη πην αληηπξνζσπεπηηθνί θαη ζεκαληηθνί αξηζκνδείθηεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο βξαρπρξφληαο νηθνλνκηθήο ζέζεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη ηεο ηθαλφηεηάο ηεο λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο βξαρπρξφληεο ππνρξεψζεηο ηεο είλαη νη εμήο : Αξηζκνδείθηεο γεληθήο ή θπθινθνξηαθήο ξεπζηφηεηαο (Current ratio) Αξηζκνδείθηεο εηδηθήο ξεπζηφηεηαο (Αcid - test ratio) Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξεπζηφηεηαο (Cash ratio) ratio). Αξηζκνδείθηεο ακπληηθνύ ρξνληθνύ δηαζηήκαηνο (Defensive interval θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηώλ ξεπζηόηεηαο Απφ ηελ αλάιπζε ησλ αξηζκνδεηθηψλ ξεπζηφηεηαο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο επηδηψθεηαη λα εμαθξηβσζεί εάλ : Τπάξρεη επάξθεηα θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ (απνζέκαηα, απαηηήζεηο, ρξεφγξαθα, δηαζέζηκα) ~ 83 ~

84 Τπάξρεη ζπλέπεηα ζηελ εθπιήξσζε ησλ ππνρξεψζεψλ ηεο Τπάξρεη επάξθεηα δηαζεζίκσλ γηα ηελ νκαιή ιεηηνπξγία ηεο θαη ηελ εθκεηάιιεπζε ηπρφλ παξνπζηαδνκέλσλ επθαηξηψλ Τπάξρνπλ ππεξβνιηθά απνζέκαηα Υνξεγνχληαη κεγάιεο πηζηψζεηο ζηνπο πειάηεο ηεο Οη απαηηήζεηο είλαη ππέξνγθεο ρέζε αξηζκνδεηθηώλ ξεπζηόηεηαο θαη θεθαιαίνπ θίλεζεο Ζ ξεπζηφηεηα κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη ε ηθαλφηεηα ηεο λα εθπιεξψλεη ηηο βξαρπρξφληεο ππνρξεψζεηο ηεο, έρεη άκεζε ζρέζε κε ηνλ ππνινγηζκφ θαη αλάιπζε ηνλ θεθαιαίνπ θίλεζεο. Σν ζπλνιηθφ (κηθηφ) θεθάιαην θίλεζεο είλαη ίζν κε ην θπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ. Σν «Κπθινθνξνχλ Δλεξγεηηθφ» είλαη ίζν κε ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ Γ(Η) «Απνζέκαηα», Γ(ΗΗ) «Απαηηήζεηο», Γ(ΗΗΗ) «Υξεφγξαθα», Γ(ΗV) «Γηαζέζηκα» θαη Δ «Μεηαβαηηθνί Λνγαξηαζκνί Δλεξγεηηθνχ», ηνπ ελεξγεηηθνχ, ηνπ ηζνινγηζκνχ. Γειαδή, ηζρχεη ε ζρέζε : Μηθηό Κεθάιαην Κίλεζεο = Κπθινθνξνύλ Δλεξγεηηθό Σν θαζαξφ θεθάιαην θίλεζεο ζπζρεηίδεηαη κε ηελ έλλνηα ηνλ θαζαξνχ θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ. Πξνζδηνξίδεηαη αλ απφ ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ηνπ κηθηνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο αθαηξεζεί ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ Γ(ΗΗ) «Βξαρππξφζεζκεο Τπνρξεψζεηο» ~ 84 ~

85 θαη Γ «Μεηαβαηηθνί Λνγαξηαζκνί Παζεηηθνχ, ηνπ παζεηηθνχ, ηνπ ηζνινγηζκνχ. Ζ δηαθνξά (+ ή -) απεηθνλίδεη ην θαζαξφ θεθάιαην θίλεζεο (net working capital) θάζε νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζην ηέινο ηεο πεξηφδνπ πξνζδηνξηζκνχ ηνπ. Γειαδή, ηζρχεη ε ζρέζε : Καζαξφ Κεθάιαην Κίλεζεο (Κ.Κ.Κ) = Μηθηφ Κεθάιαην Κίλεζεο (Μ.Κ.Κ) - (Βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο + Μεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί παζεηηθνχ) Δπεηδή, ε αλεπάξθεηα θεθαιαίνπ θίλεζεο ή ε θαθή δηαρείξηζή ηνπ απνηειεί κηα απφ ηηο ζπνπδαηφηεξεο αηηίεο πηψρεπζεο, ν ππνινγηζκφο ησλ αξηζκνδεηθηψλ ξεπζηφηεηαο, απνηειεί πνιχηηκε βνήζεηα γηα ηε δηνίθεζε, αθνχ ηεο επηηξέπεη λα ειέγμεη, θαηά πνην ηξφπν απαζρνινχληαη ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα ηα θεθάιαηα θίλεζεο απηήο. Με ηε δηαρξνληθή παξαθνινχζεζε ηεο πνξείαο ησλ αξηζκνδεηθηψλ ξεπζηφηεηαο, δηαπηζηψλεηαη αλ ππάξρεη βειηίσζε νηθνλνκηθήο κνλάδαο. ζηελ ηξέρνπζα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε κηαο ηνηρεία θαιήο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο από απόςεσο θεθαιαίσλ θίλεζεο Μηα νηθνλνκηθή κνλάδα ραξαθηεξίδεηαη νηθνλνκηθά πγηήο, φηαλ δηαζέηεη : φηαλ απηέο γίλνπλ απαηηεηέο Αμηνπηζηία - ξεπζηφηεηα. Ζ ηθαλφηεηα λα εμνθιεί ηηο ππνρξεψζεηο ηεο Ηθαλφηεηα λα εθηειεί ηηο ιεηηνπξγηθέο ηεο δηαδηθαζίεο θαη λα εθκεηαιιεχεηαη ηπρφλ επθαηξίεο ~ 85 ~

86 Ηθαλνπνηεηηθή απνδνηηθφηεηα Αληαγσληζηηθφηεηα Βησζηκφηεηα Παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε κηαο κνλάδαο Δθηφο απφ ηελ εμέηαζε ησλ παξαπάλσ αξηζκνδεηθηψλ γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο θαη ηεο ηθαλφηεηαο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο, πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε θαη νη παξαθάησ παξάγνληεο νη νπνίνη επεξεάδνπλ εμίζνπ ηα πξναλαθεξφκελα: Σν χςνο ησλ ηξερνπζψλ ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ, δεδνκέλνπ φηη νχηε ν ηζνινγηζκφο, νχηε ε θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο εκθαλίδνπλ ην χςνο ησλ απαηηνχκελσλ κεηξεηψλ γηα ηελ πιεξσκή ησλ ηξερνπζψλ δαπαλψλ, φπσο κηζζψλ, ελνηθίσλ θιπ. Γεληθά δαπαλψλ, εθηφο απφ εθείλεο πνπ ζην ηέινο ηεο ρξήζεο εκθαλίδνληαη ζπλνιηθά σο νθεηιφκελεο ζηνλ ηζνινγηζκφ. Γηα παξάδεηγκα, κηα επηρείξεζε πνπ εκθαλίδεη πνιχ ιίγεο νθεηιφκελεο ππνρξεψζεηο ζηνλ ηζνινγηζκφ, ελψ έρεη λα αληηκεησπίζεη κεγάιεο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο, ηφηε κπνξεί λα αληηκεησπίζεη κεγάιε έιιεηςε ξεπζηψλ Ζ πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο απφ ην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα. Μηα επηρείξεζε, ε νπνία έρεη επαξθείο ηξαπεδηθέο δηεπθνιχλζεηο, δελ αληηκεησπίδεη πξνβιήκαηα ξεπζηφηεηαο, έζησ θαη αλ δηαηεξεί ρακεινχο αξηζκνδείθηεο ξεπζηφηεηαο Ζ χπαξμε ή φρη επνρηθφηεηαο ζηηο πσιήζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Αλ νη πσιήζεηο κηαο επηρείξεζεο παξνπζηάδνπλ επνρηθφηεηα, κπνξεί νη αξηζκνδείθηεο ξεπζηφηεηαο λα παξνπζηάδνπλ απνθιίζεηο απφ ηε πξαγκαηηθφηεηα, νη νπνίεο πξνέξρνληαη απφ ηα απμεκέλα επνρηθά απνζέκαηα, ηηο πηζηψζεηο θαη ηηο απμεκέλεο ~ 86 ~

87 εθξνέο κεηξεηψλ θαηά ην ρξνληθφ δηάζηεκα πξηλ απφ ην αλψηαην ζεκείν δξαζηεξηφηεηαο Αλάιπζε - Κξηηηθή δηεξεύλεζε αξηζκνδεηθηώλ ξεπζηόηεηαο Αξηζκνδείθηεο γεληθήο ή θπθινθνξηαθήο ξεπζηόηεηαο ή θεθαιαίνπ Τπνινγηζκόο θίλεζεο (Current ratio) Ο αξηζκνδείθηεο γεληθήο ξεπζηφηεηαο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Γενικήρ Ρεςζηόηηηαρ = ύνολο Κςκλοθοπούνηορ Δνεπγηηικού + Μεηαβαηικοί λογαπιαζμοί Δνεπγηηικού ύνολο Βπασςππόθεζμυν Τποσπεώζευν + Μεηαβαηικοί λογαπιαζμοί Παθηηικού Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε ύλνιν Κπθινθνξνύληνο Δλεξγεηηθνύ, ζα ζεσξεζεί ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιηψλ : «Γ (I) Απνζέκαηα + Γ (II) Απαηηήζεηο + Γ (III) Υξεφγξαθα + Γ (IV) Γηαζέζηκα». Γηα ην θπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ, ιακβάλνληαη ππφςε θαη ηα κε εκπνξεχζηκα απνζέκαηα, θαζψο επίζεο θαη νη επηζθαιείο απαηηήζεηο. Βξαρππξόζεζκεο ππνρξεώζεηο, ζεσξείηαη ην ζχλνιν ησλ «Τπνρξεψζεσλ» κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ νπνίσλ ε πξνζεζκία εμφθιεζεο, ιήγεη κέρξη ην ηέινο ηεο επφκελεο ρξήζεο. Απνηεινχληαη απφ ηνπο πιεξσηένπο ινγαξηαζκνχο, ηα ~ 87 ~

88 βξαρππξφζεζκα πιεξσηέα γξακκάηηα, ηηο ηξέρνπζεο δφζεηο ησλ καθξνπξφζεζκσλ δαλείσλ, ηνπο θφξνπο πνπ νθείινληαη θαη ηηο ινηπέο δεδνπιεπκέλεο δαπάλεο (θπξίσο κηζζνχο). εκαζία Δίλαη ν πιένλ ρξεζηκνπνηνχκελνο δείθηεο θαη απεηθνλίδεη ηε γεληθή ξεπζηφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Απνηειεί ην πην ζπλεζηζκέλν κέζν κέηξεζεο ηεο βξαρππξφζεζκεο θεξεγγπφηεηαο ηεο επηρείξεζεο, δηφηη δείρλεη ην βαζκφ θάιπςεο ησλ ππνρξεψζεσλ ηεο επηρείξεζεο κε πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ θαλνληθά κπνξνχλ λα ξεπζηνπνηεζνχλ κέζα ζε κία πεξίνδν πνπ αληηζηνηρεί πεξίπνπ κε ηελ πεξίνδν ιήμεο ησλ ππνρξεψζεσλ. Γείρλεη ην πεξηζψξην αζθάιεηαο πνπ δηαηεξεί ε δηνίθεζε κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, γηα λα είλαη ζε ζέζε λα αληηκεησπίζεη κηα αλεπηζχκεηε εμέιημε ζηε ξνή ησλ θεθαιαίσλ θίλεζεο. Σν θεθάιαην θίλεζεο δείρλεη ην βαζκφ (φξην) αζθάιεηαο ησλ βξαρπρξφλησλ πηζησηψλ (δαλεηζηψλ). Πξόηππν Σν επηζπκεηφ γεληθά πξφηππν, πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξν ή ίζν ηνπ 2 ( > 2), γηα φιεο ηηο νηθνλνκηθέο κνλάδεο (βηνκεραληθέο, εκπνξηθέο, παξνρήο ππεξεζηψλ). Δηδηθφηεξα, ιακβάλεηαη ζαλ αληηπξνζσπεπηηθφ : 1,7-2,2 γηα ηηο βηνκεραληθέο, νηθνλνκηθέο κνλάδεο 1,2-2 γηα ηηο εκπνξηθέο θαη παξνρήο ππεξεζηψλ, νηθνλνκηθέο κνλάδεο. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : ~ 88 ~

89 Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΓΡ = (χλνιν Κπθινθνξνχληνο Δλεξγεηηθνχ + Μεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί Δλεξγεηηθνχ) / (χλνιν Βξαρππξφζεζκσλ Τπνρξεψζεσλ + Μεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί Παζεηηθνχ) = ΑΓΡ 2008 = ( ,64 + 0) / ( ,29 + 0) = 1,21 < 2 ΑΓΡ 2007 = ( ,30 + 0) / ( ,32 + 0) = 1,24 < 2 ρνιηαζκόο Καη αξρήλ, ν δείθηεο πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξνο ή ίζνο ηνπ 2 ( > 2), γηα λα ζεσξείηαη ηθαλνπνηεηηθφο. Ο ζπγθεθξηκέλνο αξηζκνδείθηεο γεληθήο ξεπζηφηεηαο γηα ηε ρξήζε ηνπ 2008 θαη 2007 είλαη 1,21 θαη 1,24 αληίζηνηρα. Γηα ηελ ελ ιφγσ εκπνξηθή νηθνλνκηθή κνλάδα νη αξηζκνδείθηεο είλαη πνιχ ηθαλνπνηεηηθνί θαη ζηηο δπν πεξηπηψζεηο. Με άιια ιφγηα ε βξαρππξφζεζκε θεξεγγπφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζεσξείηαη ηθαλνπνηεηηθή. Δίλαη δπλαηφ ε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα θάλεη πην εληαηηθή ρξήζε ησλ ~ 89 ~

90 θπθινθνξνχλησλ ζηνηρείσλ ηεο, δειαδή ζηε ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή ζηηγκή λα δηαηεξεί ειάρηζηα δηαζέζηκα ξεπζηά ή ε ηαρχηεηα θπθινθνξίαο ησλ απνζεκάησλ θαη απαηηήζεσλ ηεο λα βξίζθεηαη ζην αλψηεξν δπλαηφ ζεκείν. πγθξίλνληαο ηνπο αξηζκνδείθηεο ρξήζεο 2008 θαη 2007 αληίζηνηρα, παξαηεξείηαη κηα κηθξή απφθιηζε θαη κάιηζηα αξλεηηθή. Απηφ πνπ δπζρεξαίλεη ηε θαηάζηαζε είλαη ην γεγνλφο φηη νη πξνκεζεπηέο εμππεξεηνχληαη θαιχηεξα απφ ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα, φπσο επίζεο θαη φηη ν βξαρπρξφληνο δαλεηζκφο έρεη απμεζεί αξθεηά. Γεληθά, ε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο πξέπεη λα θάλεη πην εληαηηθή ρξήζε ησλ θπθινθνξηαθψλ ηεο ζηνηρείσλ, ελψ φηαλ ν αξηζκνδείθηεο γεληθήο ξεπζηφηεηαο είλαη κε ηθαλνπνηεηηθφο (ρακειφο), αιιά θαη γεληθφηεξα, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιψλ ζπκπεξαζκάησλ, πξνηείλνληαη γηα πεξαηηέξσ ζπγθξηηηθή αλάιπζε θαη κειέηε θαη άιισλ αξηζκνδείθησλ (δξαζηεξηφηεηαο), φπσο ηαρχηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ, θπθινθνξίαο απνζεκάησλ, θεθαιαίνπ θίλεζεο Αξηζκνδείθηεο άκεζεο ή ηαρείαο ή εηδηθήο ξεπζηόηεηαο (Acid test ratio) Τπνινγηζκόο Ο ηξφπνο ππνινγηζκνχ ηνπ δείθηε εηδηθήο ξεπζηφηεηαο είλαη παξφκνηνο κε ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ δείθηε γεληθήο ξεπζηφηεηαο, ρσξίο λα πεξηιακβάλεη ηα απνζέκαηα, πνπ κεηαηξέπνληαη δπζθνιφηεξα ζε κεηξεηά. Δπνκέλσο ρξεζηκνπνηείηαη ε ζρέζε : ~ 90 ~

91 Απιθμοδείκηηρ Διδικήρ Ρεςζηόηηηαρ = ύνολο Κςκλοθοπούνηορ Δνεπγηηικού - Αποθέμαηα + Μεηαβαηικοί λογαπιαζμοί Δνεπγηηικού ύνολο Βπασςππόθεζμυν Τποσπεώζευν + Μεηαβαηικοί λογαπιαζμοί Παθηηικού Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε ύλνιν Κπθινθνξνύληνο Δλεξγεηηθνύ, ζα ζεσξεζεί ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιηψλ : «Γ (I) Απνζέκαηα + Γ (II) Απαηηήζεηο + Γ (III) Υξεφγξαθα + Γ (IV) Γηαζέζηκα». Γηα ην θπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ, ιακβάλνληαη ππφςε θαη ηα κε εκπνξεχζηκα απνζέκαηα, θαζψο επίζεο θαη νη επηζθαιείο απαηηήζεηο. ηα δηαζέζηκα πεξηιακβάλνληαη θαη ηα εηζεγκέλα ζην ρξεκαηηζηήξην ρξεφγξαθα θαη γεληθά ηα ηζνδχλακα κε κεηξεηά ζηνηρεία. Βξαρππξόζεζκεο ππνρξεώζεηο, ζεσξείηαη ην ζχλνιν ησλ «Τπνρξεψζεσλ» κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ νπνίσλ ε πξνζεζκία εμφθιεζεο, ιήγεη κέρξη ην ηέινο ηεο επφκελεο ρξήζεο. Απνηεινχληαη απφ ηνπο πιεξσηένπο ινγαξηα-ζκνχο, ηα βξαρππξφζεζκα πιεξσηέα γξακκάηηα, ηηο ηξέρνπζεο δφζεηο ησλ καθξνπξφζεζκσλ δαλείσλ, ηνπο θφξνπο πνπ νθείινληαη θαη ηηο ινηπέο δεδνπιεπκέλεο δαπάλεο (θπξίσο κηζζνχο). Απφ ηηο απαηηήζεηο ζα κπνξνχζαλ λα αθαηξεζνχλ ηα θνλδχιηα ησλ ινγαξηαζκψλ επηζθαιείο επίδηθνη πειάηεο θαη ρξεψζηεο, γξακκάηηα ζε θαζπζηέξεζε, επηηαγέο ζε θαζπζηέξεζε, έηζη ψζηε ην απνηέιεζκα θαη ε αμηνιφγεζε ηνπ δείθηε λα έρεη κεγαιχηεξε αληηπξνζσπεπηηθφηεηα. ~ 91 ~

92 εκαζία Απνηειεί έλδεημε ηεο ηθαλφηεηαο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα εμνθιεί ηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο. Γείρλεη πφζεο θνξέο ηα ηαρέσο ξεπζηνπνηήζηκα ζηνηρεία ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, θαιχπηνπλ ηηο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο. Πξόηππν Σν επηζπκεηφ γεληθά πξφηππν, πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξν ή ίζν ηεο κνλάδαο ( > 1), γηα λα ζεσξείηαη ν αξηζκνδείθηεο ηθαλνπνηεηηθφο. Αξηζκνδείθηεο κηθξφηεξνο ηεο κνλάδαο (< 1), δείρλεη φηη, ηα ακέζσο ξεπζηνπνηήζηκα ζηνηρεία ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, είλαη αλεπαξθή γηα λα θαιχςνπλ ηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο απηήο, κε απνηέιεζκα ε κνλάδα απηή λα εμαξηάηαη απφ ηηο κειινληηθέο πσιήζεηο ηεο, πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιίζεη επαξθή ξεπζηφηεηα. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΔΡ = (χλνιν Κπθινθνξνχληνο Δλεξγεηηθνχ Απνζέκαηα + Μεηαβαηηθνί ~ 92 ~

93 ινγαξηαζκνί Δλεξγεηηθνχ) / (χλνιν Βξαρππξφζεζκσλ Τπνρξεψζεσλ + Μεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί Παζεηηθνχ) = ΑΔΡ 2008 = ( , ,01) / ( ,29) = ,63 / ,29 = 1,01 > 1 ΑΔΡ 2007 = ( , ,97) / ( ,32) = ,33 / ,32 = 1,01 > 1 ρνιηαζκόο Καη αξρήλ, ν δείθηεο πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξνο ή ίζνο ηεο κνλάδαο ( > 1), γηα λα ζεσξείηαη ηθαλνπνηεηηθφο. Γεληθά φηαλ ηα κε ζρεηηθή επθνιία ξεπζηνπνηήζηκα ζηνηρεία κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ζχλνιν θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ κείνλ ( ) απνζέκαηα (ζπλήζσο ηα απνζέκαηα είλαη ηα δπζθνιφηεξα ξεπζηνπνηήζηκα ζηνηρεία ηνπ θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ θαη ηα ζηνηρεία εθείλα πνπ είλαη πηζαλφηεξν λα ξεπζηνπνηεζνχλ κε δεκία) είλαη ίζα ή κεγαιχηεξα ηνπ ζπλφινπ ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ : χλνιν θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ - απνζέκαηα > χλνιν βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ ηφηε ζεσξεηηθά ηνπιάρηζηνλ ε νηθνλνκηθή κνλάδα έρεη θαιή ηξέρνπζα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξεπζηόηεηαο (Cash ratio) Τπνινγηζκόο Οη νηθνλνκηθέο κνλάδεο, εθηφο απφ ηνπο παξαπάλσ δχν αξηζκνδείθηεο ξεπζηφηεηαο, ~ 93 ~

94 γεληθήο θαη εηδηθήο, πξνζδηνξίδνπλ θαη ην δείθηε «ηακεηαθήο ξεπζηφηεηαο» : Απιθμοδείκηηρ Σαμειακήρ Ρεςζηόηηηαρ = Υπεόγπαθα + Γιαθέζιμα Ληξιππόθεζμερ Τποσπεώζειρ Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε ηα δηαζέζηκα πεξηιακβάλνληαη ηα «Μεηξεηά ζην ηακείν», νη «Καηαζέζεηο ςεσο», νη «Δπηηαγέο», θαη ηα εηζεγκέλα ζην ρξεκαηηζηήξην «Υξεφγξαθα» θαη γεληθά ηα ηζνδχλακα κε κεηξεηά ζηνηρεία. Λεμηπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο γεληθά, ζεσξνχληαη απηέο, πνπ είλαη πιεξσηέεο ζηνλ ακέζσο επφκελν κήλα απφ ηελ εκεξνκελία ζχληαμεο ηνπ ηζνινγηζκνχ. Οη πιεξνθνξίεο φκσο απηέο είλαη δηαζέζηκεο κφλν ζηνλ εζσηεξηθφ αλαιπηή. Ο εμσηεξηθφο κειεηεηήο, δε γλσξίδεη ηηο ζε έλα κήλα ιεθηέο ππνρξεψζεηο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, γηα απηφ, εθιακβάλεη κφλν ηα θνλδχιηα ηνπ παζεηηθνχ ηνπ ηζνινγηζκνχ : Τπνρξεψζεηο απφ θφξνπο ηέιε Αζθαιηζηηθνί νξγαληζκνί εκαζία Δθθξάδεη ηελ ηθαλφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα εθπιεξψζεη ηηο ηξέρνπζεο - ιεμηπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο κε ηα κεηξεηά πνπ δηαζέηεη ή αιιηψο δίλεη κηα εηθφλα επάξθεηαο κεηξεηψλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζε ζρέζε κε ηηο ηξέρνπζεο ιεηηνπξγηθέο ηεο αλάγθεο. ~ 94 ~

95 Δθηηκάηαη αλ θαη θαηά πφζν νη ιεθηέο ππνρξεψζεηο θαιχπηνληαη, ζε δεδνκέλε ζηηγκή, απφ ηα ρξεφγξαθα ηεο θαηεγνξίαο Γ (ΗΗΗ) θαη ηα δηαζέζηκα ηεο θαηεγνξίαο Γ (IV) ηνπ ελεξγεηηθνχ ηνπ ηζνινγηζκνχ. Γείρλεη πφζεο θνξέο ηα ακέζσο δηαζέζηκα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία, θαιχπηνπλ ηηο ιεμηπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο. Πξόηππν Σν επηζπκεηφ γεληθά πξφηππν, πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξν ηεο κνλάδαο ( > 1 ). Σν άξηζην φκσο χςνο ηνπ δείθηε πξέπεη λα θπκαίλεηαη ζ' έλα ζεκείν, ην νπνίν ζα επηηξέπεη ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο ιεθηέο ππνρξεψζεηο ηεο κε ζρεηηθή άλεζε, ρσξίο φκσο έλα ζεκαληηθφ κέξνο ησλ δηαζέζηκσλ ηεο λα κέλεη αδξαλέο ζην ηακείν ηεο ή θαη ζηηο ηξάπεδεο. Πξαθηηθά ην επίπεδν ηνπ αξηζκνδείθηε ηακεηαθήο ξεπζηφηεηαο κπνξεί λα είλαη θαη κηθξφηεξν ηεο κνλάδαο ( < 1 ), ρσξίο λα ππάξρεη ηδηαίηεξν πξφβιεκα, εηδηθά φηαλ ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα ππάξρεη ζσζηή νηθνλνκηθή δηαρείξηζε. Γε ζπγθξίλεηαη κε άιινπο αξηζκνδείθηεο. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΣΡ = ( Υξεφγξαθα + Γηαζέζηκα ) / Λεμηπξφζεζκεο Τπνρξεψζεηο ΑΣΡ 2008 = ( ,63) / (6.374, ,19) = ,63 / ,44 = 66,53 ~ 95 ~

96 ΑΣΡ 2007 = ( ,49) / (2.078, ,71)= ,49 / ,35 = 66,65 ρνιηαζκόο Καη αξρήλ, ν δείθηεο πξέπεη λα είλαη ιίγν κεγαιχηεξνο ηεο κνλάδαο ( > 1), γηα λα ζεσξείηαη ηθαλνπνηεηηθφο. Ο ζπγθεθξηκέλνο αξηζκνδείθηεο γεληθήο ξεπζηφηεηαο γηα ηηο ρξήζεηο ηνπ 2008 θαη 2007 είλαη 66,53 θαη 66,65, αληίζηνηρα θαη θαηά πνιχ κεγαιχηεξνο ηεο κνλάδαο. Πξαθηηθά ζεκαίλεη, φηη ε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο δε δηαρεηξίδεηαη επαξθψο απηή, δηφηη ελψ ηα ηαρέσο δηαζέζηκα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θαιχπηνπλ ηηο ιεμηπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο, ε δηνίθεζε επηηξέπεη ηε ζπζζψξεπζε δηαζεζίκσλ ζην ηακείν ή ζε ηξαπεδηθνχο ινγαξηαζκνχο. Παξαηεξείηαη φηη, ελψ ππάξρνπλ ρξεκαηηθά δηαζέζηκα, ε νηθνλνκηθή κνλάδα δε θαιχπηεη άκεζα (αδηθαηνιφγεηε ζηάζε), ηηο ιεμηπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο Αξηζκνδείθηεο ακπληηθνύ ρξνληθνύ δηαζηήκαηνο ή ρξνληθήο πξνζηαζίαο (Defensive interval ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ακπληηθνχ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : ~ 96 ~

97 Απιθμοδείκηηρ Αμςνηικού Υπονικού Γιαζηήμαηορ = ύνολο Κςκλοθοπούνηορ Δνεπγηηικού - Αποθέμαηα Ημεπήζιερ Λειηοςπγικέρ Γαπάνερ εθθξάδεηαη ζε εκέξεο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε αλ ζύλνιν θπθινθνξνύληνο ελεξγεηηθνύ ιακβάλνληαη ππφςε, ηα ακέζσο ξεπζηνπνηήζηκα ζηνηρεία κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, φπσο απαηηήζεηο, ρξεφγξαθα, δηαζέζηκα. Σα πεξηνπζηαθά απηά ζηνηρεία ραξαθηεξίδνληαη θαη ζαλ ακπληηθά πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ εκεξήζησλ ιεηηνπξγηθώλ δαπαλώλ, απφ ηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο, αζξνίδεηαη ην ζχλνιν ησλ ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ, πνπ απαηηνχληαη γηα ηε ζπλέρηζε ηεο νκαιήο ιεηηνπξγίαο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη δηαηξείηαη κε ηνλ αξηζκφ εκεξψλ ηνπ έηνπο (365 εκέξεο). εκεηψλεηαη φηη, ζηηο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο δελ ζπκπεξηιακβάλνληαη εθείλεο πνπ δελ ζπλεπάγνληαη εθξνή κεηξεηψλ, φπσο απνζβέζεηο, πξνπιεξσζέληα έμνδα, πξνθαηαβνιέο θ.α Δπνκέλσο νη εκεξήζηεο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο είλαη : (Κφζηνο πσιήζεσλ - νη ελζσκαησκέλεο απνζβέζεηο) + Έμνδα δηνηθεηηθήο ιεηηνπξγίαο + Έμνδα ιεηηνπξγίαο εξεπλψλ - αλάπηπμεο + ~ 97 ~

98 Έμνδα ιεηηνπξγίαο δηάζεζεο + Υξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα (Υξεσζηηθνί ηφθνη θαη ζπλαθή έμνδα) δηα 365 = εκεξήζηεο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο. εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο ακπληηθνχ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο (βαζηθφ δηάζηεκα βησζηκφηεηαο) ζεσξείηαη απφ πνιινχο αλαιπηέο φηη είλαη ν θαιχηεξνο δείθηεο ηνλ βαζκνχ ξεπζηφηεηαο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Δθθξάδεη κηα πην δπλακηθή εηθφλα ηνπ βαζκνχ ηθαλφηεηαο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο, ζε αληίζεζε κε ηνπο πξνεγνχκελνπο δείθηεο γεληθήο θαη εηδηθήο ξεπζηφηεηαο. Απνηειεί κέηξν ηνπ βαζκνχ ηθαλφηεηαο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα θαηαβάιιεη ηηο ιεηηνπξγηθέο ηεο δαπάλεο (απφ ηα ακπληηθά ηεο ζηνηρεία), ρσξίο λα βαζίδεηαη ζηα ιεηηνπξγηθά ηεο έζνδα. Γείρλεη ζε αξηζκφ εκεξψλ ην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ κηα νηθνλνκηθή κνλάδα κπνξεί λα ιεηηνπξγεί κε ηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ ζηεv θαηνρή ηεο ακπληηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ρσξίο λα θαηαθεχγεη ζηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ εζφδσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηηο ιεηηνπξγηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο. Λεηηνπξγηθά έζνδα ή έμνδα απφ ιεηηνπξγηθέο δξαζηεξηφηεηέο ζεσξνχληαη : Κχθινο εξγαζηψλ (πσιήζεηο) Άιια έζνδα εθκεηάιιεπζεο ζπλαθή έζνδα). Υξεκαηννηθνλνκηθά έζνδα (ζπκκεηνρψλ, ρξενγξάθσλ, πηζησηηθνί ηφθνη θαη ~ 98 ~

99 Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Θεσξείηαη φηη φζν κεγαιχηεξν είλαη ην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ κηα νηθνλνκηθή κνλάδα κπνξεί λα ιεηηνπξγεί κε ηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ ακπληηθψλ ηεο πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ηφζν ην θαιχηεξν, κε ηελ παξαδνρή φηη ην πιεφλαζκα ησλ ακπληηθψλ ζηνηρείσλ ρξεζηκνπνηείηαη απνδνηηθά θαη ε πνηφηεηα ησλ ζηνηρείσλ απηψλ είλαη ηθαλνπνηεηηθή (θαιή). Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληηζηνίρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΑΥΓ = (χλνιν Κπθινθνξνχληνο Δλεξγεηηθνχ Απνζέκαηα) / Ζκεξήζηεο Λεηηνπξγηθέο Γαπάλεο ΑΑΥΓ 2008 = ( , ,01) / [( , , ,58 + ~ 99 ~

100 92.017, ,84) / 365] = ,63 / ( ,95/365) = ,86 / 5.448,37 = 416,18 εκέξεο ΑΑΥΓ 2007 = ( , ,97) / [( , , , , ,63) / 365] = ,33 / ( ,43/365) = ,33 / 6.846,81 = 337,76 εκέξεο ρνιηαζκόο Δθ' φζνλ δελ ππάξρεη πξφηππν, δε κπνξεί λα ζεσξεζεί φηη ν ζπγθεθξηκέλνο δείθηεο πνπ ππνινγίζηεθε ζηηο 416 θαη 337 αληίζηνηρα, είλαη έλα ηθαλνπνηεηηθφ ρξνληθφ δηάζηεκα βησζηκφηεηαο, πνπ δε ζηεξίδεηαη ζηε κεηαηξνπή ησλ απνζεκάησλ ζε δηαζέζηκα, αιιά ζηε κεηαηξνπή ησλ απαηηήζεσλ θαη ρξενγξάθσλ ζε δηαζέζηκα, γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ εκεξήζησλ ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ. Αλνδηθή πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε ακπληηθνχ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο, δηαρξνληθά, παξέρεη έλδεημε επλντθήο εμέιημεο ζηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Αληίζεηα θαζνδηθή πνξεία ηνπ δείθηε παξέρεη έλδεημε εκθάληζεο κηαο κε ελζαξξπληηθήο θαηάζηαζεο Αξηζκνδείθηεο δξαζηεξηόηεηαο (Activity ratios) Έλλνηα Αξηζκνδείθηεο δξαζηεξηφηεηαο είλαη εθείλνη πνπ ε δηνίθεζε κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ρξεζηκνπνηεί γηα ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε απαζρφιεζε ησλ κέζσλ δξάζεο (πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ) ηεο. ~ 100 ~

101 Δίδε αξηζκνδεηθηώλ δξαζηεξηόηεηαο Σα βαζηθφηεξα είδε ηεο θαηεγνξίαο απηήο αξηζκνδεηθηψλ είλαη : Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ (Accounts receivable (Debtor) turnover ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο εμόθιεζεο βξαρππξόζεζκσλ ππνρξεώζεσλ (Accounts payable (Creditor) turnover ratio) turnover ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ (Inventory (Stock) Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο θαζαξνύ θεθαιαίνπ θίλεζεο (Net working capital turnover ratio) ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο ελεξγεηηθνύ (Total assets turnover ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ (Fixed assets turnover turnover ratio) Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο ηδίσλ θεθαιαίσλ (Owners' equity θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηώλ δξαζηεξηόηεηαο Με ηε κειέηε ησλ δεηθηψλ απηψλ πξνζδηνξίδεηαη ν βαζκφο κεηαηξνπήο νξηζκέ-λσλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ (απνζεκάησλ, απαηηήζεσλ) ζε ξεπζηά. ~ 101 ~

102 Οη δείθηεο δξαζηεξηφηεηαο κεηξνχλ ηελ παξαγσγηθφηεηα θαη ην βαζκφ ρξεζηκνπνίεζεο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Με ηn βνήζεηα ησλ δεηθηψλ δξαζηεξηφηεηαο εμεηάδεηαη αλ ππάξρεη κεγάιν πνζνζηφ απνζεκάησλ. Γεληθά ην πνζνζηφ ησλ απνζεκάησλ πνπ δηαηεξεί κηα νηθνλνκηθή κνλάδα πξέπεη λα ζπζρεηίδεηαη πάληνηε κε ην χςνο ησλ πσιήζεσλ ηεο. Υαξάδεηαη κηα ρξεκαηννηθνλνκηθή πνιηηηθή δηαηήξεζεο ηνπ δπλαηφλ άξηζηνπ χςνπο ρξεκαηηθψλ δηαζεζίκσλ θαη ρξενγξάθσλ (κεηνρέο, νκνινγίεο, ακνηβαία θεθάιαηα, έληνθα γξακκάηηα, ινηπά ρξεφγξαθα). Απηφ επεξεάδεη ηελ πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Πξνζδηνξίδεηαη επίζεο ην πνζνζηφ απαηηήζεσλ, πνπ εμεηάδεηαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πηζησηηθή πνιηηηθή (ρξφλνο παξνρήο πίζησζεο ζηνπο πειάηεο, ρξνληθφ δηάζηεκα εμφθιεζεο ηεο νθεηιήο ηνπο, ηξφπνο δηαθαλνληζκνχ εμφθιεζεο ηνπ ινγαξηαζκνχ ησλ πειαηψλ) ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο Αλάιπζε - Κξηηηθή δηεξεύλεζε αξηζκνδεηθηώλ δξαζηεξηόηεηαο Απιθμοδείκηηρ ηασύηηηαρ είζππαξηρ απαιηήζεων ή κςκλοθοπικήρ ηασύηηηαρ απαιηήζεων (Accounts receivable (Debtor) turnover ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε: ~ 102 ~

103 Απιθμοδείκηηρ Σασύηηηαρ Διζππάξευρ Απαιηήζευν = Κύκλορ Δπγαζιών (Πυλήζειρ) + Άλλα Έζοδα Δκμεηάλλεςζηρ Μέζορ Όπορ Απαιηήζευν Δθθξάδεηαη ζε θνξέο ην ρξφλν ή 365 / θνξέο ην ρξφλν = εκέξεο ην ρξφλν Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Ζ ζρέζε απηή ππνινγηζκνχ θαη αξρήλ ρξεζηκνπνηείηαη απφ εμσηεξηθφ αλαιπηή. Ο εζσηεξηθφο αλαιπηήο ζα κπνξνχζε ελαιιαθηηθά λα ρξεζηκνπνηήζεη θαη ηελ παξαθάησ ζρέζε, ιφγσ πξφζβαζεο ζηα ζρεηηθά πιεξνθνξηαθά ζηνηρεία : Απιθμοδείκηηρ Σασύηηηαρ Διζππάξευρ Απαιηήζευν = Πυλήζειρ Αποθεμάηυν και Τπηπεζιών με πίζηυζη Απαιηήζειρ Οη πσιήζεηο απνζεκάησλ θαη ππεξεζηψλ πξνζδηνξίδνληαη απφ ην άζξνηζκα ηνπ θχθινπ εξγαζηψλ (πσιήζεηο) ζπλ άιια έζνδα εθκεηάιιεπζεο. Ο θύθινο εξγαζηώλ πξνζδηνξίδεηαη απφ ην άζξνηζκα ησλ ππνινίπσλ ησλ ινγαξηαζκψλ : 70 «Πσιήζεηο εκπνξεπκάησλ» 71 «Πσιήζεηο πξντφλησλ έηνηκσλ θαη εκηηειψλ» 72 «Πσιήζεηο ινηπψλ απνζεκάησλ θαη άρξεζηνπ πιηθνχ» 73 «Πσιήζεηο ππεξεζηψλ». ~ 103 ~

104 Σα άιια έζνδα εθκεηάιιεπζεο πξνζδηνξίδνληαη απφ ην άζξνηζκα ησλ ππνινίπσλ ησλ ινγαξηαζκψλ : 74 «Δπηρνξεγήζεηο θαη δηάθνξα έζνδα πσιήζεσλ» 75 «Έζνδα παξεπφκελσλ αζρνιηψλ» κεησκέλα κε ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ : «Υξεζηκνπνηεκέλεο πξνβιέςεηο πξνο θάιπςε εμφδσλ εθκεηάιιεπζεο» εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο απηφο απεηθνλίδεη ζε θνξέο ή θαη ζε εκέξεο ην κέζν φξν πξνζεζκίαο είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο απφ ηνπο πειάηεο ηεο, θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ ή θαηά νπνηαδήπνηε άιιε εκεξνκελία ιήμεο δσδεθάκελεο πεξηφδνπ. Γείρλεη πφζεο θνξέο, θαηά κέζν φξν, εηζπξάηηνληαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο νη απαηηήζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Μεηξά ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο δηνίθεζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζηελ είζπξαμε ησλ ιεηηνπξγηθψλ ηεο απαηηήζεσλ θαη εθθξάδεη ηελ πηζησηηθή ηεο πνιηηηθή. Παξέρεη έλδεημε ηεο πνηφηεηαο θαη ηνπ βαζκνχ ξεπζηφηεηαο ησλ απαηηήζεσλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Γεληθά φζν κεγαιχηεξε είλαη ηαρχηεηα είζπξαμεο απαηηήζεσλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ηφζν θαιχηεξε είλαη ε ζέζε ηεο, αθνχ αλάινγα κεηψλεηαη ν αξηζκφο εκεξψλ παξνρήο πηζηψζεσλ ζηνπο πειάηεο. ~ 104 ~

105 Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΣΔΑ = (Κχθινο Δξγαζηψλ (Πσιήζεηο) + Άιια Έζνδα Δθκεηάιιεπζεο)/ (Απαηηήζεηο)= ΑΣΔΑ 2008 = ,19 / =1,49 θνξέο ην ρξφλν ή 365 εκέξεο / 1,49 θνξέο ην ρξφλν = 244,96 εκέξεο ην ρξφλν ΑΣΔΑ 2007 = ,29 / ,84 =1,72 θνξέο ην ρξφλν ή 365 εκέξεο / 1,72 θνξέο ην ρξφλν = 212,21 εκέξεο ην ρξφλν ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απεηθνλίδεη ζε θνξέο ή ζε κέξεο, ην κέζν φξν πξνζεζκίαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο απφ ηνπο πειάηεο ηεο (θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ). Γείρλεη πφζεο θνξέο θαηά κέζν φξν εηζπξάηηεη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο ηηο απαηηήζεηο ηεο, ε νηθνλνκηθή κνλάδα. Μεηξά ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο δηνίθεζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζηελ ~ 105 ~

106 είζπξαμε ησλ ιεηηνπξγηψλ ησλ απαηηήζεσλ ηεο θαη εθθξάδεη ηελ πηζησηηθή ηεο νηθνλνκηθή. Παξέρεη έλδεημε ηεο πνηφηεηα θαη ηνπ βαζκνχ ξεπζηφηεηαο ησλ απαηηήζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο Σν παξαπάλσ παξάδεηγκα, δείρλεη φηη ε νηθνλνκηθή κνλάδα γηα ηε ρξήζε ηνπ 2008 εηζπξάηηεη θάζε 244 εκέξεο, ελψ γηα ην 2007 θάζε 212 εκέξεο. Δπνκέλσο θαη ζηηο δπν πεξηπηψζεηο, ε ηαρχηεηα είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ είλαη πνιχ κηθξή. ζν κεγαιχηεξε είλαη ε ηαρχηεηα είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ απφ πσιήζεηο απνζεκάησλ θαη ππεξεζηψλ ηφζν κηθξφηεξνο είλαη ν ρξφλνο παξακνλήο απηψλ ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα. Απηφ ζεκαίλεη κηθξφηεξε πηζαλφηεηα δεκηψλ απφ επηζθαιείο πειάηεο. Δάλ ε πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε δηαρξνληθά είλαη αλνδηθή, απηφ δείρλεη βειηίσζε ηεο ηθαλφηεηαο είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ ή αιιαγή ζηελ πνιηηηθή ησλ ρνξεγνχκελσλ πηζηψζεσλ πξνο ηνπο πειάηεο. ηελ αληίζεηε πεξίπησζε, κεγάιεο απαηηήζεηο απφ πσιήζεηο απνζεκάησλ θαη ππεξεζηψλ ζε ζρέζε κε ηνλ θχθιν εξγαζηψλ (πσιήζεηο), πηζαλφηαηα, λα αλαγθάδνπλ ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα λα δαλείδεηαη βξαρππξφζεζκα θαη κε κεγαιχηεξε πηζαλφηεηα λα εκθαληζζνχλ απμεκέλεο νη κε εηζπξαρζείζεο ή νη θαζπζηεξνχκελεο απαηηήζεηο ηεο. Ζ θαζνδηθή πνξεία ηνπ δείθηε δηαρξνληθά, εληάζζεηαη ζε κία απφ ηηο παξαθάησ πεξηπηψζεηο: Μείσζε ησλ πσιήζεσλ κε παξάιιειε αχμεζε ησλ απαηηήζεσλ Μείσζε ησλ απαηηήζεσλ θαη αλαινγηθά κεγαιχηεξε κείσζε ησλ πσιήζεσλ Αχμεζε ησλ πσιήζεσλ θαη αλαινγηθά κεγαιχηεξε αχμεζε ησλ απαηηήζεσλ ~ 106 ~

107 Μείσζε ησλ πσιήζεσλ ρσξίο ηαπηφρξνλε κείσζε ησλ απαηηήζεσλ Αχμεζε ησλ απαηηήζεσλ ρσξίο ηαπηφρξνλε κεηαβνιή ησλ πσιήζεσλ Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο εμόθιεζεο βξαρπρξόλησλ ππνρξεώζεσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο πξνκεζεπηώλ (Accounts payable (Creditor) turnover ratio) Τπνινγηζκόο Καηά ηελ εμσηεξηθή κειέηε ηνπ αξηζκνδείθηε ρξεζηκνπνηείηαη ε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Σασύηηηαρ Βπασςσπόνιυν Τποσπεώζευν = Κόζηορ Πυλήζευν Δνζυμαηυμένερ Αποζβέζειρ Ππομηθεςηέρ+Γπαμμ. πληπυηέα+δπιηαγέρ πληπυηέερ Ο εζσηεξηθφο νηθνλνκηθφο αλαιπηήο ζα κπνξνχζε ελαιιαθηηθά λα ρξεζηκνπνηήζεη θαη ηελ παξαθάησ ζρέζε, ιφγσ πξφζβαζεο ζηα ζρεηηθά πιεξνθνξηαθά ζηνηρεία : Αξηζκνδείθηεο Σαρύηεηαο Βξαρπρξόλησλ Τπνρξεώζεσλ = Αγνξέο Πξνκεζεπηέο+Γξακκ. πιεξσηέεο πιεξσηέα+δπηηαγέο Δθθξάδεηαη ζε θνξέο ην ρξφλν ή 365 / θνξέο ην ρξφλν = εκέξεο ην ρξφλν Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε ην θόζηνο πσιήζεσλ νπσζδήπνηε πεξηιακβάλνληαη νη αγνξέο, ηνπ αληηθεηκέλνπ ~ 107 ~

108 απαζρφιεζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, νη ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο απνζβέζεηο, επίζεο φκσο πεξηθιείνληαη θαη άιιεο ζεκαληηθέο δαπάλεο (ακνηβέο θαη έμνδα πξνζσπηθνχ, ελέξγεηα, θ.α.), γεγνλφο πνπ ζα πξέπεη λα ιεθζεί ππφςε ζηελ αμηνιφγεζε ηνπ δείθηε. εκαζία Γείρλεη πφζεο θνξέο κέζα ζηε ρξήζε αλαλεψζεθαλ νη ιεθζείζεο απφ ηνπο πξνκεζεπηέο πηζηψζεηο ή πφζεο θνξέο ην θφζηνο πσιήζεσλ θαιχπηεη ηηο αγνξέο κε πίζησζε. Γηαρξνληθά δείρλεη ηελ πνιηηηθή ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, σο πξνο ηνλ ηξφπν ρξεκαηνδφηεζεο ησλ αγνξψλ ηεο. Ο αξηζκνδείθηεο απηφο απεηθνλίδεη ζε θνξέο ή θαη εκέξεο ην κέζν φξν πξνζεζκίαο εμφθιεζεο ησλ νθεηιψλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, πξνο ηνπο πξνκεζεπηέο ηεο, θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ πγθξίλεηαη κε ην πεξηζψξην πνπ ππάξρεη κεηαμχ ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ δείθηε θαη ηνπ αξηζκνδείθηε ηαρχηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ. ~ 108 ~

109 Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΣΒΤ = (Κφζηνο Πσιήζεσλ Δλζσκαησκέλεο Απνζβέζεηο) / Πξνκεζεπηέο+Γξακκ. πιεξσηέα+δπηηαγέο πιεξσηέεο ΑΣΒΤ 2008 = ( , ,37) / ( , , ,47) = ,22 / ,27 = 2,06 θνξέο ην ρξφλν ή 365 εκέξεο / 2,06 θνξέο ην ρξφλν = 177,18 εκέξεο ην ρξφλν ΑΣΒΤ 2007 = ( , ,91 ) / ( , ,62) = / ,53 =3,00 θνξέο ην ρξφλν ή 365 εκέξεο / 3,00 θνξέο ην ρξφλν = 121,67 εκέξεο ην ρξφλν ρνιηαζκόο Σν παξαπάλσ παξάδεηγκα, δείρλεη φηη ε νηθνλνκηθή κνλάδα γηα ηε ρξήζε ηνπ 2008 εμνθιεί θάζε 177 εκέξεο, ελψ γηα ην 2007 θάζε 121 εκέξεο, ηηο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο. Δπνκέλσο, παξαηεξείηαη κηα θαζπζηέξεζε ζηε δηεπζέηεζε ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ απφ ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα. Καη ζηηο δπν πεξηπηψζεηο, ε εμφθιεζε ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, είλαη κεγάιε. Μηα αιιαγή (πησηηθή ή αλνδηθή) πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε ελδέρεηαη λα ζεκαίλεη φηη νη πξνκεζεπηέο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, άιιαμαλ ζπκπεξηθνξά (πεξηφξηζαλ ή αχμεζαλ, αληίζηνηρα) ηελ παξνρή πηζηψζεψλ ηνπο. Ζ αμία ηνπ δείθηε εθηηκάηαη αθφκα πεξηζζφηεξν απφ ην γεγνλφο φηη ε θαζπζηέξεζε ~ 109 ~

110 εμφθιεζεο ησλ ππνρξεψζεσλ πξνο ηνπο πξνκεζεπηέο πεξηνξίδεη κελ ηε ρξεκαηηθή ζηελφηεηα γηα ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα, ζπγρξφλσο φκσο ε θαζπζηέξεζε απηή δείρλεη θαη ην βαζκφ εμάξηεζεο ηεο απφ ηνπο πξνκεζεπηέο, ν νπνίνο, αλ είλαη πςειφο, είλαη δπλαηφ λα κελ νδεγήζεη ζε νηθνλνκηθέο δπζρέξεηεο, ζηελ πεξίπησζε πνπ νη πξνκεζεπηέο απηνί αιιάμνπλ πνιηηηθή απέλαληη ηεο. Μηα ζχγθξηζε ηνπ παξαπάλσ αξηζκνδείθηε κε ηνλ αληίζηνηρν άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ, δείρλεη αλ, ε νηθνλνκηθή κνλάδα εθπιεξψλεη κε βξαδχηεξν ή φρη ξπζκφ ηηο ππνρξεψζεηο ηεο. Μηα αξλεηηθή αιιαγή ζπκπεξηθνξάο ηεο πηζησηηθήο πνιηηηθήο ησλ πξνκεζεπηψλ, απέλαληη ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα, ζα πξέπεη λα πξνβιεκαηίζεη ηε δηνίθεζε ηεο, ε νπνία ζα πξέπεη λα δηεξεπλήζεη πεξαηηέξσ ην δήηεκα. Ζ ρξνληθή πεξίνδνο παξακνλήο απιήξσησλ ππνρξεψζεσλ πξνο ηνπο πξνκεζεπηέο ζα πξέπεη λα είλαη ζε θαιχηεξε θαηάζηαζε απφ ηηο αληαγσληζηηθέο νηθνλνκηθέο κνλάδεο. Αλ ζπγθξηζεί ν αξηζκνδείθηεο ηεο ηαρχηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ κε ην αξηζκνδείθηε ηεο ηαρχηεηαο εμφθιεζεο βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ θαη ε πξψηε είλαη κεγαιχηεξε απφ ηε δεχηεξε, ηφηε ζεκαίλεη, φηη νη ππνρξεψζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο εμνθινχληαη κε βξαδχηεξν ξπζκφ απφ φηη εηζπξάηηνληαη νη απαηηήζεηο ηεο. Απνηέιεζκα απηνχ, είλαη, ε νηθνλνκηθή κνλάδα λα κε ρξεηάδεηαη λα δηαηεξεί κεγάια πνζά ζε θπθινθνξηαθά ζηνηρεία, δεδνκέλνπ φηη γίλεηαη κηα θάπνηα ρξεκαηνδφηεζε απηήο απφ ηνπο πηζησηέο ηεο. Γεληθά, νη εκέξεο είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ πξέπεη λα είλαη ιηγφηεξεο, θαηά έλα αζθαιέο δηάζηεκα, απφ ηηο εκέξεο εμφθιεζεο ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο απνζεκάησλ (Inventory (Stock) turnover ratio) Τπνινγηζκόο ~ 110 ~

111 Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Σασύηηηαρ Κςκλοθοπίαρ Αποθεμάηυν = Κόζηορ Πυλήζευν Αποθέμαηα Δθθξάδεηαη ζε θνξέο ην ρξφλν ή ζε αξηζκφ εκεξψλ (ρξφλν παξακνλήο ησλ απνζεκάησλ έσο πσιήζεσο ή αλαλέσζεο ηνπο) 365 / θνξέο ην ρξφλν = εκέξεο ην ρξφλν Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Σν θόζηνο πσιήζεσλ, αλάινγα κε ηε κνξθή ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, δηαθξίλεηαη ζε : Κφζηνο πσιήζεσλ απνζεκάησλ θαη ππεξεζηψλ (πξνζδηνξίδεηαη αζξνίδνληαο ηα ππφινηπα ησλ ινγαξηαζκψλ 70 έσο 73 θαη απφ ην άζξνηζκα πνπ πξνθχπηεη αθαηξείηαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ «κηθηά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) εθκεηάιιεπζεο») Κφζηνο πσιήζεσλ απνζεκάησλ Κφζηνο πσιήζεσλ ππεξεζηψλ. Δδψ ζαλ θφζηνο πσιήζεσλ ζα εθιακβάλεηαη απηφ πνπ απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο, θαη ην νπνίν είλαη ην θφζηνο πσιήζεσλ απνζεκάησλ θαη ππεξεζηψλ. Πξνζαξκφδεηαη αλάινγα κε ηελ θάζε πεξίπησζε. ~ 111 ~

112 ηα απνζέκαηα πεξηιακβάλνληαη, ηφζν ηα έηνηκα πξντφληα, φζν θαη νη πξψηεο χιεο θαη ηα εκηθαηεξγαζκέλα πξντφληα. Πεξηζζφηεξν αθξηβήο ηξφπνο ππνινγηζκνχ είλαη εθείλνο φπνπ ιακβάλνληαη ππφςε ηα κεληαία απνζέκαηα. εκαζία Απνηειεί έλα αθφκε κέηξν ηνπ βαζκνχ ρξεζηκνπνίεζεο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Ζ κεγάιε ζεκαζία ηνπ αξηζκνδείθηε γηα ηε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζπλνςίδεηαη ζηα παξαθάησ ζεκεία : κέζα ζηε ρξήζε Γείρλεη πφζεο θνξέο αλαλεψζεθαλ ηα απνζέκαηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, Γείρλεη ην ρξφλν πνπ παξέκεηλαλ ηα απνζέκαηα ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα κέρξη λα πνπιεζνχλ Απεηθνλίδεη ην βαζκφ αλαθχθισζεο ησλ απνζεκάησλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο, δειαδή δείρλεη ηνλ αξηζκφ εκεξψλ πνπ απαηηνχληαη πξνθείκελνπ λα αλαλεσζνχλ ηα απνζέκαηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο Παξαθνινπζείηαη ν νξζφο πξνγξακκαηηζκφο ησλ παξαγγειηψλ απνζε-κάησλ θαη ειέγρεηαη αλ ππάξρεη ηπρφλ ππεξαπνζεκαηνπνίεζε. Δπίζεο, παξαθνινπζείηαη ε πινπνίεζε ησλ απνθάζεσλ ηεο δηνίθεζεο, ζρεηηθά κε ηε δέζκεπζε ηνπ απαζρνινχκελνπ θεθαιαίνπ. Πξόηππν ~ 112 ~

113 Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Αλάινγα κε ηνλ θιάδν ζηνλ νπνίν αλήθεη ε νηθνλνκηθή κνλάδα θαη αλάινγα κε ηηο ζπλζήθεο θάησ απφ ηηο νπνίεο γίλνληαη νη πξνκήζεηεο ή ε παξαγσγή ησλ απνζεκάησλ, επηζπκεηφ είλαη έλα κέζν πξφηππν γχξσ ζην 10. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΣΚΑ = Κφζηνο Πσιήζεσλ / Απνζέκαηα = ΑΣΚΑ 2008 = ,59 / ,01 =3,40 θνξέο ην ρξφλν ή 365 εκέξεο / 3,40 θνξέο ην ρξφλν = 107,35 εκέξεο ην ρξφλν ΑΣΚΑ 2007 = ,91 / ,97 =3,97 θνξέο ην ρξφλν ρνιηαζκόο ή 365 εκέξεο / 3,97 θνξέο ην ρξφλν = 91,94 εκέξεο ην ρξφλν ζν κεγαιχηεξνο είλαη ν αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ (ζε ~ 113 ~

114 θνξέο), ηφζν πην απνηειεζκαηηθά ιεηηνπξγεί ε νηθνλνκηθή κνλάδα. ε πεξίπησζε πνπ ν δείθηεο είλαη ζρεηηθά κε ηθαλνπνηεηηθφο (ρακειφο ζε θνξέο), ειέγρεηαη αλ ππάξρεη ππεξαπνζεκαηνπνίεζε ή ρακειέο πσιήζεηο ζε ζρέζε κε ην χςνο ησλ δηαηεξνπκέλσλ απνζεκάησλ. ηαλ ε ηαρχηεηα θπθινθνξίαο απνζεκάησλ είλαη κεγάιε (ηθαλνπνηεηηθή), ελδέρεηαη λα κε ζπλδέεηαη κε αλαινγηθά πςειά θέξδε, γηαηί κπνξεί λα πξνέξρεηαη απφ αχμεζε ησλ πσιήζεσλ κε ζπκπηεζκέλεο ηηκέο. Δπίζεο κπνξεί λα ζπλνδεχεηαη απφ κηα δπζαλάινγε αχμεζε ησλ εμφδσλ πψιεζεο θαη δηαρείξηζεο. Απφ ηε ζχγθξηζε ηνπ δείθηε κε ηνλ αληίζηνηρν ησλ αληαγσληζηψλ, ηπρφλ δηαθνξά, κπνξεί λα νθείιεηαη ζε έλα απφ ηνπο εμήο ιφγνπο : Γηαθνξεηηθφ ηξφπν απνηίκεζεο ησλ απνζεκάησλ (LIFO, FIFO, θ.α.) Γηαθνξεηηθή αθνινπζνχκελε πνιηηηθή πσιήζεσλ Γηαθνξεηηθφ βαζκφ ηθαλφηεηαο ηεο δηνίθεζεο ζηε δηάζεζε ησλ αγαζψλ Γηαθνξεηηθνί κέζνδνη ειέγρνπ απνζεκάησλ Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο θαζαξνύ θεθαιαίνπ θίλεζεο ή θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο θεθαιαίνπ θίλεζεο (Net working capital turnover ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο, ππνινγίδεηαη ~ 114 ~

115 απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Σασύηηηαρ Κςκλοθοπίαρ Κ.Κ.Κ = Πυλήζειρ Καθαπό Κεθάλαιο Κίνηζηρ (Κ.Κ.Κ) Δθθξάδεηαη ζε θνξέο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Σν θαζαξό θεθάιαην θίλεζεο, πξνζδηνξίδεηαη εάλ απφ ην κηθηφ θεθάιαην θίλεζεο αθαηξεζνχλ νη βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο θαη νη κεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί παζεηηθνχ. Σν κηθηό θεθάιαην θίλεζεο είλαη ίζν κε ην ζχλνιν ηνπ θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ ζπλ ηνπο κεηαβαηηθνχο ινγαξηαζκνχο ελεξγεηηθνχ. εκαζία Τπάξρεη ζηελή ζρέζε κεηαμχ ησλ πσιήζεσλ θαη ηνπ θεθαιαίνπ θίλεζεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, δηφηη φζν απμάλνπλ νη πσιήζεηο, ηφζν πεξηζζφηεξα θεθάιαηα θίλεζεο απαηηνχληαη γηα απνζέκαηα θαη γηα απμεκέλεο ελδερνκέλσο πηζηψζεηο πξνο ηνπο πειάηεο ηεο. Γείρλεη πνην είλαη ην χςνο ησλ πσιήζεσλ απνζεκάησλ θαη ππεξεζηψλ πνπ επηηεχρζεθε απφ θάζε κνλάδα θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο. Διέγρεηαη ε επαξθήο ή φρη ρξεζηκνπνίεζε ησλ θεθαιαίσλ θίλεζεο. Δπίζεο δείρλεη αλ ε επηρείξεζε δηαηεξεί κεγάια θεθάιαηα θίλεζεο, ζε ζρέζε κε ηηο πσιήζεηο απνζεκάησλ θαη ππεξεζηψλ. ~ 115 ~

116 Γίλεη κηα ζαθή εηθφλα ηεο ζρέζεο ηνπ φγθνπ ησλ πσιήζεσλ πξνο ην ρξεζηκνπνηνχκελν θεθάιαην θίλεζεο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΣΚΚθθ = (Πσιήζεηο) / Καζαξφ Κεθάιαην Κίλεζεο (Κ.Κ.Κ) = ΑΣΚΚθθ 2008 = ,19 / ( , ,29) = ,19 / ,35 = 3,66 θνξέο ΑΣΚΚθθ 2007 = ,29 / ( , ,32) = ,29 / ,98 = 4,23 θνξέο ~ 116 ~

117 ρνιηαζκόο ζν κεγαιχηεξνο είλαη ν δείθηεο ηφζν πην εληαηηθή είλαη ε εθκεηάιιεπζε ηνπ θεθαιαίνπ θίλεζεο. Τπεξβνιηθά φκσο κεγάιε ηαρχηεηα θπθινθνξίαο θεθαιαίνπ θίλεζεο δε ζεκαίλεη νπσζδήπνηε θαη απνδνηηθή εθκεηάιιεπζε ηνπ, δεδνκέλνπ φηη απηφ κπνξεί λα νθείιεηαη ζε αλεπάξθεηα ηνπ, ηελ νπνία ε νηθνλνκηθή κνλάδα αληηκεησπίδεη αλαγθαζηηθά κε ηε ζπρλή αλαθχθισζή ηνπ. Ο πςειφο δείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο παξέρεη έλδεημε αλεπάξθεηαο θεθαιαίνπ θίλεζεο θαη ρακειή ηαρχηεηα αλαλέσζεο ησλ απνζεκάησλ ή ηεο ηαρχηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ. Ζ αλεπάξθεηα θεθαιαίνπ θίλεζεο κπνξεί λα ζπλνδεχεηαη απφ απμεκέλεο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο, πνπ ελδέρεηαη λα είλαη ιεμηπξφζεζκεο πξηλ απφ ηε κεηαηξνπή ησλ απνζεκάησλ έηνηκσλ πξντφλησλ θαη απαηηήζεσλ ζε κεηξεηά. Έλαο κηθξφο αξηζκνδείθηεο πηζαλψο λα ζεκαίλεη κηθξφ φγθν πσιήζεσλ ή πιενλάδνλ θαζαξφ θεθάιαην θίλεζεο. Δμεηάδνληαη, εθ' φζνπ ζεσξεζεί αλαγθαίν, νη αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ θαη είζπξαμεο απαηηήζεσλ. Γηεξεπλάηαη ε ηπρφλ απμεκέλε απνζεκαηνπνίεζε πνπ κπνξεί λα έρεη γίλεη πξνβιέπνληαο αχμεζε ησλ ηηκψλ ησλ αγαζψλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ή θάπνηαο έιιεηςεο πξψησλ ή βνεζεηηθψλ πιψλ. ηαλ ππάξρεη ππεξβνιηθά κεγάιε ηαρχηεηα θπθινθνξίαο θεθαιαίνπ θίλεζεο ή πνιχ κηθξφο αληίζηνηρνο δείθηεο ζπληζηάηαη ζηε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα ζπλεμεηάζεη ηνπο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ θαη είζπξαμεο απαηηήζεσλ, θαζψο επίζεο θαη λα δηεξεπλήζεη θαη ηπρφλ απμεκέλε απνζεκαηνπνίεζε, γηαηί ελδερνκέλσο λα ππάξρνπλ γεληθφηεξεο αδπλακίεο Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο ζπλόινπ ελεξγεηηθνύ ή ~ 117 ~

118 θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο ζπλόινπ ελεξγεηηθνύ (Total assets tunrover ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ελεξγεηηθνχ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Σασύηηηαρ Κςκλοθοπίαρ Δνεπγηηικού = Πυλήζειρ ύνολο Δνεπγηηικού Δθθξάδεηαη ζε θνξέο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε αλ ζύλνιν ελεξγεηηθνύ εθιακβάλεηαη ην γεληθφ ζχλνιν ελεξγεηηθνχ (Β + Γ + Γ + Δ) ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο, ην νπνίν πξνθχπηεη απφ ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιηψλ ησλ θαηεθνξηψλ ηνπ ελεξγεηηθνχ : Β «Έμνδα Δγθαηάζηαζεο» + Γ «Πάγην Δλεξγεηηθφ» + Γ «Κπθινθνξνχλ Δλεξγεηηθφ» + Δ «Μεηαβαηηθνί Λνγαξηαζκνί Δλεξγεηηθνχ» εκαζία Δθθξάδεη ην βαζκφ ρξεζηκνπνίεζεο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ζε ζρέζε κε ηηο πσιήζεηο. ~ 118 ~

119 Γείρλεη αλ ππάξρεη ή φρη ππεξεπέλδπζε θεθαιαίσλ ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα ζε ζρέζε κε ην χςνο ησλ πσιήζεσλ πνπ πξαγκαηνπνηεί. Γείρλεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο δηνίθεζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα ρξεζηκνπνηεί κηθξή ή κεγάιε αμία πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ (ρξεζηκνπνίεζε πάγησλ ζηνηρείσλ) θαη λα επηηπγράλεη νξηζκέλν φγθν πσιήζεσλ. Πξόηππν Γηαθέξεη απφ δξαζηεξηφηεηα ζε δξαζηεξηφηεηα. ηηο νηθνλνκηθέο κνλάδεο εληάζεσο θεθαιαίσλ, ζπλήζσο, είλαη θαηψηεξνο απφ ηε κνλάδα ( < 1 ). ηηο νηθνλνκηθέο κνλάδεο εληάζεσο θπθινθνξνχλησλ ζηνηρείσλ είλαη αλψηεξνο απφ ηε κνλάδα ( > 1 ). Ζ αμηνπηζηία ηνπ δείθηε είλαη κεγαιχηεξε φηαλ ζπγθξίλεηαη κε: Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ αληηζηνίρνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε άιισλ αληηπξνζσπεπηηθψλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΣΚΔ = Πσιήζεηο / χλνιν Δλεξγεηηθνχ = ~ 119 ~

120 ΑΣΚΔ 2008 = ,19 / ,38 =0,55 θνξέο ΑΣΚΔ 2007 = ,29 / ,30 =0,81 θνξέο ρνιηαζκόο Ο πςειφο δείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ελεξγεηηθνχ ζεκαίλεη εληαηηθή ρξεζηκνπνίεζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαηά ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ πσιήζεσλ. Ο ρακειφο δείθηεο απνηειεί έλδεημε ηνπ αληίζεηνπ, ππναπαζρφιεζεο, ή χπαξμεο θάπνηαο ππεξεπέλδπζεο θεθαιαίσλ ζηα ζηνηρεία ηνπ ελεξγεηηθνχ. ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ε νπνία είλαη εληάζεσο θπθινθνξνχλησλ ζηνηρείσλ γηα ηε ρξήζε 2008 θαη 2007, είλαη 0,55 θαη 0,81 θνξέο αληίζηνηρα. Καη νη δπν αξηζκνδείθηεο δελ είλαη ηθαλνπνηεηηθνί δηφηη είλαη κηθξφηεξνη (<) απφ ηε κνλάδα. Πξέπεη λα ιεθζεί ππφςε θαη ε χθεζε πνπ επηθξαηεί ζηε νηθνλνκία Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο παγίνπ ελεξγεηηθνύ (Fixed assets turnover ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Σασύηηηαρ Κςκλοθοπίαρ Παγίυν = Πυλήζειρ Πάγιο Δνεπγηηικό Δθθξάδεηαη ζε θνξέο ~ 120 ~

121 Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε αλ πάγην ελεξγεηηθό εθιακβάλεηαη ην ζχλνιν πάγηνπ ελεξγεηηθνχ (Γ Η + Γ ΗΗ + Γ ΗΗΗ) ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο, ην νπνίν πξνθχπηεη απφ ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ησλ θαηεγνξηψλ : Γ Η : «Αζψκαηεο Αθηλεηνπνηήζεηο» + Γ ΗΗ : «Δλζψκαηεο Αθηλεηνπνηήζεηο» + Γ ΗΗΗ : «πκκεηνρέο θαη άιιεο Υξεκαηννηθνλνκηθέο Απαηηήζεηο» εκαζία Πξνζδηνξίδεη ην βαζκφ ρξεζηκνπνίεζεο ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζε ζρέζε κε ηηο πσιήζεηο. Παξέρεη έλδεημε γηα ην αλ ππάξρεη ππεξεπέλδπζε ζε πάγηα ζε ζρέζε κε ην χςνο πσιήζεσλ. Γείρλεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα ρξεζηκνπνηεί κηθξή ή κεγάιε αμία παγίσλ θαη λα επηηπγράλεη νξηζκέλν φγθν πσιήζεσλ. Δπηηξέπεη ηελ εθηίκεζε ηνλ ηξφπνπ κε ηνλ νπνίν ε νηθνλνκηθή κνλάδα αμηνπνηεί ηα πάγηα πεξηνπζηαθά ηεο ζηνηρεία. Πξόηππν Γελ ππάξρεη, θαη' αξρήλ, άκεζε ζρέζε κεηαμχ πσιήζεσλ θαη παγίσλ, πνπ ζα κπνξνχζε λα αμηνινγεζεί κε απηφλ ηνλ δείθηε. ~ 121 ~

122 Γηα πιεξέζηεξε πιεξνθφξεζε θαη κεγαιχηεξε αμηνπηζηία ηνπ αξηζκνδείθηε ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ ζπζρεηίδεηαη κε ηνπο αληίζηνηρνπο πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ θαη άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΣΚΠ = Πσιήζεηο / Πάγην Δλεξγεηηθφ = ΑΣΚΠ 2008 = ,19 / ,74 = 3,99 θνξέο ΑΣΚΠ 2007 = / ,63 =4,89 θνξέο ρνιηαζκόο Ο φγθνο ησλ πσιήζεσλ είλαη βαζηθά απηφ πνπ ελδηαθέξεη ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα. Σν χςνο ηεο αμίαο ησλ πσιήζεσλ είλαη ζπλέπεηα ηεο πσινχκελεο πνζφηεηαο επί ηεο εθάζηνηε ηηκήο πψιεζεο. Απμεκέλν χςνο πσιήζεσλ δε ζεκαίλεη αλαγθαζηηθά θαη αλάινγε αχμεζε ηεο πνζφηεηαο πνπ πσιήζεθε. Μπνξεί λα νθείιεηαη ζε απμεκέλεο ηηκέο πψιεζεο. Καηά ηε ζπγθξηηηθή κειέηε πξέπεη λα ιακβάλεηαη ππφςε ν ζπλδπαζκφο απηψλ ησλ δχν (πνζφηεηαο, ηηκήο). Αλνδηθή πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε δηαρξνληθά ππνδειψλεη εληαηηθή ρξεζηκνπνίεζε ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Αληίζεηα θαζνδηθή πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε δηαρξνληθά ζεκαίλεη κείσζε ηνπ βαζκνχ ρξεζηκνπνίεζεο ησλ πάγησλ, n νπνία πηζαλψο λα δείρλεη ππεξεπέλδπζε ζε πάγηα Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο ηδίσλ θεθαιαίσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ (Owners equity turnover ratio) Τπνινγηζκόο ~ 122 ~

123 Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ηδίσλ θεθαιαίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Σασύηηηαρ Κςκλοθοπίαρ Ιδίυν Κεθαλαίυν = Πυλήζειρ Ίδια Κεθάλαια Δθθξάδεηαη ζε θνξέο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Σα ίδηα θεθάιαηα είλαη ίζα κε ηα αλαθεξφκελα ζαλ ζχλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ (ΑΗ + Α ΗΗ + Α ΗΗΗ + A IV + Α V + A VΗ) ηνπ παζεηηθνχ ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο. Πξνθχπηεη απφ ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ησλ θαηεγνξηψλ : Α Η «Κεθαιαίν (κεηνρηθφ, θιπ)» + A ll «Γηαθνξά απφ έθδνζε κεηνρψλ ππέξ ην άξηην» + Α ΗΗΗ «Γηαθνξέο Αλαπξνζαξκνγήο - Δπηρνξεγήζεηο Δπελδχζεσλ» + A IV «Απνζεκαηηθά Κεθάιαηα» + A V «Απνηειέζκαηα ζε Νέν» + A VI «Πνζά Πξννξηζκέλα γηα Αχμεζε Κεθαιαίνπ» εκαζία Γείρλεη ην βαζκφ ρξεζηκνπνίεζεο ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ζε ζρέζε κε ην χςνο ησλ πσιήζεσλ ηεο. Ο αξηζκνδείθηεο απηφο απεηθνλίδεη ηελ αλαθχθισζε ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο. ~ 123 ~

124 Ζ ζρέζε απηή δείρλεη πφζεο θνξέο θπθινθνξνχλ (ξεπζηνπνηνχληαη) ηα ίδηα θεθάιαηα κέζα ζε κηα ρξήζε. Γίλεη ηελ ηαρχηεηα αλαθχθισζεο (πεξηζηξνθήο) ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ή ηνλ αξηζκφ ησλ ρξεζηκνπνηήζεψλ ηνπο κέζα ζε κία δηαρεηξηζηηθή πεξίνδν. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ αληηπξνζσπεπηηθψλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΣΚΗΚ = Πσιήζεηο / Ίδηα Κεθάιαηα = ΑΣΚΗΚ 2008 = ,19 / ,12 = 1,91 θνξέο ΑΣΚΗΚ 2007 = ,29 / ,61 =2,27 θνξέο ~ 124 ~

125 ρνιηαζκόο Ο κηθξφο αξηζκνδείθηεο ζεκαίλεη κε εληαηηθή εθκεηάιιεπζε ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ, αθνχ ε νηθνλνκηθή κνλάδα πξαγκαηνπνηεί πσιήζεηο κε ζρεηηθά κεγάιν χςνο ηδίσλ θεθαιαίσλ. ζν δηαξθνχλ νη κεησκέλεο πσιήζεηο ην κέγηζην χςνο ηδίσλ θεθαιαίσλ δελ κπνξεί λα ζεσξεζεί θαλνληθφ. Αλ φκσο δελ αιιάμνπλ νη ζπλζήθεο πσιήζεσλ ζηελ αγνξά (ιφγσ νηθνλνκηθήο χθεζεο), ηφηε ην ζρεηηθά κεγάιν χςνο ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζα απνξξνθήζεη ηηο δεκίεο, πνπ ελδέρεηαη λα πξνθχςνπλ απφ ηε κείσζε ησλ πσιήζεσλ, επίζεο δε ζα ππάξρνπλ αξθεηά θεθάιαηα θίλεζεο γηα λα αληαπνθξηζεί ε νηθνλνκηθή κνλάδα ζηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο. Απφ ην παξαπάλσ παξάδεηγκα πξνθχπηεη φηη κε 1 ηδίσλ θεθαιαίσλ, πξαγκαηνπνηήζεθαλ πσιήζεηο, γηα ην 2008 θαη 2007 ησλ 1,91 θαη 2,27, αληίζηνηρα Αξηζκνδείθηεο παξαγσγηθό - ζπλαιιαθηηθνύ θπθιώκαηνο (Operating cycle ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο παξαγσγηθφ - ζπλαιιαθηηθνχ θπθιψκαηνο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Παξαγσγηθό - πλαιιαθηηθνύ Κπθιώκαηνο = Αξηζκνδείθηεο Κπθινθνξηαθήο Σαρύηεηαο Απνζεκάησλ + Αξηζκνδείθηεο Κπθινθνξηαθήο Σαρύηεηαο Απαηηήζεσλ Δθθξάδεηαη ζε εκέξεο ~ 125 ~

126 Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Οη αξηζκνδείθηεο, φπσο αλαθέξζεθαλ θαη επεμεγήζεθαλ ζηηο παξαπάλσ ππνπαξαγξάθνπο. εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο απηφο δείρλεη ηε ρξνληθή δέζκεπζε ησλ θεθαιαίσλ ηεο επηρεί-ξεζεο, απφ ηε ρξνληθή ζηηγκή (εκέξα) ηεο παξαιαβήο ησλ α πιψλ κέρξη θαη ηελ πξψηε εκέξα πνπ ζα αξρίζεη λα εηζπξάηηεη ηηο απαηηήζεηο ηεο απφ ηνπο πειάηεο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΠΚ = (Αξηζκνδείθηεο Κπθινθνξηαθήο Σαρχηεηαο Απνζεκάησλ + Αξηζκνδείθηεο Κπθινθνξηαθήο Σαρχηεηαο Απαηηήζεσλ )= ΑΠΚ 2008 = 3,40 + 1,49 = 4,89 θνξέο ή = 351 εκέξεο ΑΠΚ 2007 = 3,97 + 1,72 = 5,69 θνξέο ή = 303 εκέξεο ρνιηαζκόο ζν κεγαιχηεξε είλαη ε ρξνληθή δέζκεπζε ησλ θεθαιαίσλ ηεο επηρείξεζεο, ηφζν κεγαιχηεξεο είλαη νη αλάγθεο γηα θεθάιαηα θίλεζεο. Καη επέθηαζε ηφζν κεγαιχηεξν ζα είλαη ην ρξεκαηννηθνλνκηθφ θφζηνο γηα ηελ επηρείξεζε (ρξεκαηηθφ θφζηνο ~ 126 ~

127 πηζηψζεσλ, πξφβιεκα παξαγσγηθήο ιεηηνπξγίαο, αλαδήηεζε θεθαιαίσλ, αλαπξνζαξκνγή ηακεηαθνχ πξνυπνινγηζκνχ). Αλ ππάξρεη ζσζηφο πξνγξακκαηηζκφο, ηα ρξήκαηα πνπ εηζπξάηηεη απφ ηνπο πειάηεο ε επηρείξεζε, θηάλνπλ γηα λα θαιχςεη θαη ηηο ιεηηνπξγηθέο ηεο δαπάλεο. Γηα λα πξνζδηνξίζεη κηα επηρείξεζε ηηο αλάγθεο ηεο ζε θεθάιαηα θίλεζεο, ρξεζηκνπνηεί ηε ζρέζε : Παξαγσγηθό ζπλαιιαθηηθό θύθισκα Υ Ζκεξήζηεο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο Αξηζκνδείθηεο θύθινπ ξεπζηόηεηαο (Cash cycle ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θχθινπ ξεπζηφηεηαο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Κύκλος Ρεςζηόηηηαρ = Απιθμοδείκηηρ Παπαγυγικό- ςναλλακηικού Κςκλώμαηορ Απιθμοδείκηηρ Σασύηηηαρ Δξόθληζηρ Βπασςσπόνιυν Τποσπεώζευν Δθθξάδεηαη ζε εκέξεο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Οη αξηζκνδείθηεο, φπσο αλαθέξζεθαλ θαη επεμεγήζεθαλ ζηηο παξαπάλσ ππνπαξαγξάθνπο. εκαζία ~ 127 ~

128 Απφ ηε παξαπάλσ ζρέζε, ζπκπεξαίλεηαη φηη ν θχθινο ξεπζηφηεηαο αληηζηνηρεί, ζην παξαγσγηθφ ζπλαιιαθηηθφ θχθισκα πνπ πξέπεη λα ρξεκαηνδνηήζεη ε επηρείξεζε κείνλ ην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ ηε ρξεκαηνδνηνχλ νη πξνκεζεπηέο ηεο. Ο αξηζκνδείθηεο απηφο δείρλεη (ξίρλεη θσο) ηε δηακνξθνχκελε ξεπζηφηεηα ηεο επηρείξεζεο αιιά θαη ηελ πηζηνιεπηηθή ηεο ηθαλφηεηα ζπγθξίλνληαο ηνλ ρξφλν πίζησζεο πνπ απηή παξαρσξεί ζηνπο πειάηεο ηεο κε απηφλ πνπ ε ίδηα επηηπγράλεη απφ ηνπο πξνκεζεπηέο ηεο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΚΡ = Αξηζκνδείθηεο Παξαγσγηθφ-πλαιιαθηηθνχ Κπθιψκαηνο Αξηζκνδείθηεο Σαρχηεηαο Δμφθιεζεο Βξαρπρξφλησλ Τπνρξεψζεσλ = ΑΚΡ 2008 = 352 εκέξεο εκέξεο = 175 εκέξεο ΑΚΡ 2007 = 304 εκέξεο εκέξεο = 183 εκέξεο ηε ελ ιφγσ νηθνλνκηθή κνλάδα γηα ηε ρξήζε ηνπ 2008, ζπκπεξαίλεηαη φηη, αλ νη εκέξεο είζπξαμεο απαηηήζεσλ είλαη 244 θαη νη εκέξεο αλαθχθισζεο απνζεκάησλ είλαη 107 (παξαγσγηθφ-ζπλαιιαθηηθφ θχθισκα 352 εκέξεο) ελψ νη εκέξεο πίζησζεο πξνκεζεπηψλ 175, ηφηε ν θχθινο ξεπζηφηεηαο ηεο είλαη = 177 εκέξεο. ρνιηαζκόο Σν ρξνληθφ δηάζηεκα ησλ 177 εκεξψλ, πνπ ε επηρείξεζε εθκεηαιιεχεηαη ηελ πίζησζε ησλ πξνκεζεπηψλ ηεο, ζεσξείηαη έκκεζε ρξεκαηνδφηεζε (εχξεζε πφξσλ) ηεο ~ 128 ~

129 παξαγσγηθή δηαδηθαζίαο (θεθάιαηα θίλεζεο απνζεκάησλ). Κύθινο Ρεπζηόηεηαο Υ Ζκεξήζηεο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο Με ηνλ ππνινγηζκφ ησλ εκεξεζίσλ ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ, ε επηρείξεζε πξνζδηνξίδεη ηηο αλάγθεο ηεο γηα θεθάιαηα θίλεζεο, δει. ηα θεθάιαηα πνπ ρξεηάδεηαη βξαρπρξφληα ε επηρείξεζε γηα λα αληαπνθξηζεί ζε απηέο ηηο ππνρξεψζεηο Αξηζκνδείθηεο εμέιημεο πσιήζεσλ (Sales growth ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο εμέιημεο πσιήζεσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Πυλήζειρ σπήζηρ Απιθμοδείκηηρ Δξέλιξηρ Πυλήζευν = Πυλήζειρ πποηγούμενηρ σπήζηρ Πυλήζειρ πποηγούμενηρ σπήζηρ Δθθξάδεηαη ζε θνξέο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Οη πσιήζεηο ρξήζεο, πξνζδηνξίδνληαη απφ ην άζξνηζκα ηνπ θχθινπ εξγαζηψλ (πσιήζεηο), ζπλ ηα αιιά έζνδα εθκεηάιιεπζεο, φπσο απηά εκθαλίδνληαη ζηε θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. εκαζία ~ 129 ~

130 Απφ ηε παξαπάλσ ζρέζε πξνθχπηεη, ν ξπζκφο αλάπηπμεο ησλ πσιήζεσλ κηαο επηρείξεζεο (αχμεζε ή κείσζε). Ο αξηζκνδείθηεο εμέιημεο πσιήζεσλ ρξεζηκνπνηείηαη σο κέηξν ζχγθξηζεο δχν ζπλερφκελσλ ρξήζεσλ θαη επίδξαζεο ηνπ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ (πιεζσξηζκφο) ζηηο πσιήζεηο ηεο επηρείξεζεο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΔΠ = (Πσιήζεηο ρξήζεο Πσιήζεηο πξνεγνχκελεο ρξήζεο) / Πσιήζεηο πξνεγνχκελεο ρξήζεο = ΑΔΠ 2008 = ( , ,29) / ,29 = ,10 / ,29 = -0,24 θνξέο ΑΔΠ 2007 = ( , ,86) / ,86 = ,57 / ,86 = -0,11 θνξέο Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο (Profitability ratios) ~ 130 ~

131 Έλλνηα Δίλαη νη αξηζκνδείθηεο εθείλνη πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε κέηξεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, απφ άπνςε θεξδψλ, θαη ηελ πξννπηηθή ηεο γηα ην κέιινλ Δηζαγσγηθά Ζ ζπγθξηηηθή νηθνλνκηθή αλάιπζε θαη ν ππνινγηζκφο ησλ αξηζκνδεηθηψλ απνδνηηθφηεηαο, βαζηθά ζηεξίδεηαη ζηα νηθνλνκηθά κεγέζε πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο θαη ζην παζεηηθφ ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Απφ απηά ππνινγίδνληαη νη ζρέζεηο θεξδψλ πξνο απαζρνινχκελα θεθάιαηα, θαη θεξδψλ πξνο πσιήζεηο. Οη αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ππνινγίδνληαη είηε κε βάζε ηηο πσιήζεηο, είηε κε βάζε ηηο επελδχζεηο. Απνηεινχλ ηνπο πιένλ ρξεζηκνπνηνχκελνπο δείθηεο κέηξεζεο απφδνζεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο Δίδε αξηζκνδεηθηώλ απνδνηηθόηεηαο Οη θπξηφηεξνη αξηζκνδείθηεο κέηξεζεο ηεο απνδνηηθφηεηαο είλαη νη εμήο : Αξηζκνδείθηεο πεξηζσξίνπ κηθηνύ θέξδνπο (Gross profit ratio) Αξηζκνδείθηεο πεξηζσξίνπ θαζαξνύ θέξδνπο (Net profit ratio) capital employed) Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο απαζρνινύκελσλ θεθαιαίσλ (Return on ~ 131 ~

132 Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ελεξγεηηθνύ (Return to total assets) equation) πλδπαζκέλνο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ελεξγεηηθνύ (The Du Pont Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ (Return on net worth) Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο κόριεπζεο (Financial leverage ratio) Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ηόθσλ (Number of time interest earned) θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηώλ απνδνηηθόηεηαο Μεηξάηαη ε απνδνηηθφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο πνπ αληαλαθιάηαη ζηελ ηθαλφηεηά ηεο λα πξαγκαηνπνηεί θέξδε θαη έηζη λα αληακείβεη ηνπο επελδπηέο - κεηφρνπο θαη πηζησηέο, γηα ηα θεθάιαηα πνπ έρνπλ ηνπνζεηήζεη θαη γηα ηνπο θηλδχλνπο πνπ έρνπλ αλαιάβεη αληίζηνηρα. Οη αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο δείρλνπλ πφζν απνηειεζκαηηθά ιεηηνχξγεζε ε νηθνλνκηθή κνλάδα θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο. Με ηε κειέηε ηνπο δίλεηαη απάληεζε ζηα εξσηήκαηα : Αλ ην χςνο ησλ πξαγκαηνπνηεζέλησλ θεξδψλ ήηαλ ηθαλνπνηεηηθφ Πνηα είλαη ε απφδνζε ησλ απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ κνλάδαο Πνηα είλαη ε απφδνζε απφ ηηο ιεηηνπξγηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο νηθνλνκηθήο Μεηξάηαη ε πνξεία ηνπ φγθνπ ησλ πσιήζεσλ, ησλ θεξδψλ, παξαγσγήο ~ 132 ~

133 (θφζηνπο), θ.ι.π Αλάιπζε - Κξηηηθή δηεξεύλεζε αξηζκνδεηθηώλ απνδνηηθόηεηαο Αξηζκνδείθηεο κηθηνύ πεξηζσξίνπ θέξδνπο ή κηθηνύ θέξδνπο(gross profit ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο πεξηζσξίνπ κηθηνχ θέξδνπο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Μηθηνύ Πεξηζσξίνπ Κέξδνπο = Μηθηά Κέξδε Δθκεηάιιεπζεο Υ 100 Πσιήζεηο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Μηθηά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο, είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ «κηθηά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) εθκεηάιιεπζεο», ην νπνίν απεηθνλίδεηαη θαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο. εκαζία Γείρλεη ην κηθηφ θέξδνο πνπ παξακέλεη ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα απφ ηελ πψιεζε αγαζψλ ή παξνρή ππεξεζηψλ αμίαο 100. Ζ νηθνλνκηθή αλάιπζε ηνπ δείθηε παξέρεη έλα κέηξν αμηνιφγεζεο ηεο απνδνηηθφηεηαο ησλ βηνκεραληθψλ θαη εκπνξηθψλ ηδίσο νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ, γηαηί ην θφζηνο ~ 133 ~

134 πσιήζεσλ ζε απηέο απνηειεί ην ζεκαληηθφηεξν κέγεζνο. Γείρλεη ηε ιεηηνπξγηθή απνηειεζκαηηθφηεηα, θαζψο θαη ηελ πνιηηηθή ηηκψλ πνπ αθνινπζεί ε νηθνλνκηθή κνλάδα. Ο αξηζκνδείθηεο απηφο απεηθνλίδεη ην πνζνζηηαίν κέγεζνο ηνπ κηθηνχ θέξδνπο επί ησλ ζπλνιηθψλ πσιήζεσλ. Σν κηθηφ θέξδνο είλαη ην νηθνλνκηθφ εθείλν πεξηζψξην (κέγεζνο) κε ην νπνίν θάζε νηθνλνκηθή κνλάδα θαιχπηεη : Σν ιεηηνπξγηθφ ηεο θφζηνο πνπ δελ απνξξνθάηαη απφ ην θφζηνο παξαγσγήο Σνπο ηφθνπο ησλ δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ Σνπο ηφθνπο ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ Σελ απηνρξεκαηνδφηεζε λέσλ επελδχζεσλ, αλαγθαίσλ γηα ηε ζπλέρηζε ηεο δξαζηεξηφηεηάο ηεο Σελ πιεξσκή ησλ θφξσλ πνπ αλαινγνχλ ζηα απνηειέζκαηά ηεο Σε δηάζεζε θεξδψλ. Πξόηππν Δπηζπκεηφ είλαη ν δείθηεο λα είλαη γεληθά κεγαιχηεξνο ή ίζνο ( > ) ηνπ 40%. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) ~ 134 ~

135 Σνπ αληίζηνηρνπ κέζνπ φξνπ ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΜΠΚ = (Μηθηά Κέξδε Δθκεηάιιεπζεο/Πσιήζεηο) Υ 100 = ΑΜΠΚ 2008 = ( ,60 / ,19) Υ 100 = 0,13 = 13 % ΑΜΠΚ 2007 = ( ,38 / ,29) Υ 100 = 0,1 = 10 % ρνιηαζκόο ηελ πεξίπησζε ηθαλνπνηεηηθνχ δείθηε : Σν πςειφ πνζνζηφ κηθηνχ θέξδνπο επηηξέπεη ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα λα θαιχπηεη ηα ιεηηνπξγηθά θαη άιια έμνδά ηεο θαη ηαπηφρξνλα λα αθήλεη έλα ηθαλνπνηεηηθφ θαζαξφ θέξδνο, ζε ζρέζε κε ηηο ζπλνιηθέο πσιήζεηο θαη ηα ίδηα θεθάιαηα πνπ απαζρνιεί. Αληηκεησπίδεηαη επθνιφηεξα κηα δπζκελήο πεξίνδνο ζηηο πσιήζεηο θαη ην θφζηνο πσιήζεσλ, δειαδή ησλ δχν απηψλ ζηνηρείσλ πνπ ζπκβάιινπλ ζηε δηακφξθσζε ηνπ χςνπο ηνπ κηθηνχ απνηειέζκαηνο, φηαλ απηφ είλαη πςειφ, αθνχ: Κύθινο εξγαζηώλ - Κόζηνο πσιήζεσλ = Μηθηά θέξδε ~ 135 ~

136 Σν πςειφ πεξηζψξην κηθηνχ θέξδνπο δείρλεη ηελ ηθαλφηεηα ηεο δηνίθεζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα επηηπγράλεη ρακειέο ηηκέο αγνξψλ, πνπ απεηθνλίδνληαη ζην θφζηνο πσιήζεσλ, θαη πςειέο ηηκέο πσιήζεσλ, πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θχθιν εξγαζηψλ. ηελ πεξίπησζε ρακεινχ (κε ηθαλνπνηεηηθνχ) δείθηε : Ζ θάιπςε ησλ ιεηηνπξγηθψλ θαη άιισλ εμφδσλ γίλεηαη κε δπζρέξεηα θαη ην θαζαξφ θέξδνο πνπ κέλεη λα κε είλαη ην αλακελφκελν Μηα δπζκελήο πεξίνδνο ζηηο πσιήζεηο θαη ην θφζηνο πσιήζεσλ αληηκεησπίδεηαη δπζθνιφηεξα Σν ρακειφ πεξηζψξην κηθηνχ θέξδνπο δηθαηνινγείηαη ζηελ πεξίπησζε δπλακηθήο πνιηηηθήο θαηάθηεζεο ηεο αγνξάο, νπφηε νη ηηκέο πψιεζεο είλαη ζπκπηεζκέλεο Παξέρεη έλδεημε φηη ε νηθνλνκηθή κνλάδα έρεη θάλεη επελδχζεηο πνπ δελ δηθαηνινγνχληαη απφ ηνλ φγθν πσιήζεψλ ηεο, κε απνηέιεζκα λα έρεη απμεκέλν θφζηνο παξαγσγήο (ηφθνη, απνζβέζεηο, παξνρέο ηξίησλ, κηζζνί) Αξηζκνδείθηεο θαζαξνύ πεξηζσξίνπ θέξδνπο ή θαζαξνύ θέξδνπο (Net profit ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο πεξηζσξίνπ θαζαξνχ θέξδνπο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο Υ 100 ~ 136 ~

137 Πεξηζσξίνπ Καζαξνύ Κέξδνπο Πσιήζεηο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Καζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο, είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ 80, ην νπνίν απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ γεληθήο εθκεηάιιεπζεο (θέξδε ή δεκίεο εθκεηάιιεπζεο) θαη ζηε θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο σο «νιηθά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) εθκεηάιιεπζεο». εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο απηφο απεηθνλίδεη ηελ απφδνζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ρσξίο ην ζπλππνινγηζκφ ησλ έθηαθησλ θαη αλφξγαλσλ απνηειεζκάησλ ηεο νκάδαο 8. Γείρλεη ην πνζνζηφ ηνπ θαζαξνχ θέξδνπο πνπ επηηπγράλεη κηα νηθνλνκηθή κνλάδα απφ ηηο ιεηηνπξγηθέο ηεο δξαζηεξηφηεηεο. ζν κεγαιχηεξνο είλαη ν αξηζκνδείθηεο θαζαξνχ θέξδνπο ηφζν πην επηθεξδήο είλαη ε νηθνλνκηθή κνλάδα. Δίλαη έλαο ζεκαληηθφο δείθηεο ππνινγηζκνχ ησλ κειινληηθψλ θαζαξψλ θεξδψλ εθκεηάιιεπζεο, ζηεξηδφκελνη ζηηο πξνβιέςεηο πσιήζεσλ. Πξόηππν Δπηζπκεηφ ζα ήηαλ ν δείθηεο λα είλαη γεληθά κεγαιχηεξνο ή ίζνο ( > ) κε ην 10%. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : ~ 137 ~

138 Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ αληίζηνηρνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ. πγθξίλεηαη επίζεο κε ηνλ αξηζκνδείθηε απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ. αλ ζεκείν αλαθνξάο ζπλήζσο εθιακβάλεηαη ην επηηφθην ησλ ηξαπεδηθψλ θαηαζέζεσλ πξνζεζκίαο ελφο έηνπο, γηα ηε ρξήζε πνπ αλαθέξεηαη, επαπμεκέλν θαηά 2 έσο 8 πξφζζεηεο κνλάδεο (γηα ηνλ επηρεηξεκαηηθφ θίλδπλν πνπ έρεη αλαιεθζεί). Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΠΚΚ = (Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο/ Πσιήζεηο) Υ 100 = ΑΠΚΚ 2008 = ( ,57 / ,19) Υ 100 = -0,01 = -1 % ΑΠΚΚ 2007 = (5.660,52 / ,29) Υ 100 = 0,002 = 0,2 % ρνιηαζκόο Απφ ην παξάδεηγκα πξνθχπηεη φηη απφ ζπλνιηθέο πσιήζεηο 100, επηηπγράλεηαη ~ 138 ~

139 θαζαξφ θέξδνο 0, Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο απαζρνινύκελσλ θεθαιαίσλ ή απνδνηηθόηεηαο ζπλνιηθνύ θεθαιαίνπ (Return on capital employed) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Απνδνηηθόηεηαο Απαζρνινύκελσλ Κεθαιαίσλ = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο (πξν ηόθσλ) πλνιηθά Απαζρνινύκελα Κεθάιαηα Υ 100 Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Καζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο πξν ηόθσλ είλαη ην ππφινηπν πνπ απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο σο «νιηθά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) εθκεηάιιεπζεο», πξνζαπμεκέλν κε ηα ρξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα : Γηαθνξέο απνηίκεζεο ζπκκεηνρψλ θαη ρξενγξάθσλ Έμνδα θαη δεκίεο ζπκκεηνρψλ θαη ρξενγξάθσλ Υξεσζηηθνί ηφθνη θαη ζπλαθή έμνδα ύλνιν απαζρνινύκελσλ θεθαιαίσλ είλαη ην άζξνηζκα ησλ ηδίσλ θαη μέλσλ θεθαιαίσλ. ~ 139 ~

140 Ίδηα θεθάιαηα είλαη ην ζχλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ πνπ απεηθνλίδεηαη ζην παζεηηθφ ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ. Ξέλα θεθάιαηα είλαη ην ζχλνιν ησλ ππνρξεψζεσλ πξνο ηνπο ηξίηνπο. Σν ζχλνιν ππνρξεψζεσλ απνηειείηαη απφ ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιηψλ ησλ θαηεγνξηψλ : Γ(Η) «καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο» Γ(ΗΗ) «βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο» ηνπ παζεηηθνχ ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο. ηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε ν εμσηεξηθφο κειεηεηήο ζαλ ζχλνιν απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ, κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη θαη ην γεληθφ ζχλνιν παζεηηθνχ (Α + Β + Γ + Γ). Οη νπνηεζδήπνηε ηπρφλ απνθιίζεηο ζα είλαη πνιχ κηθξέο. εκαζία Μεηξά ηελ θεξδνθφξα δπλακηθφηεηα ηνπ ζπλφινπ ησλ απαζρνινχκελσλ ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα θεθαιαίσλ (ηδίσλ θαη μέλσλ) θαη κπνξεί λα πξνζδηνξηζηεί είηε γηα ην ζχλνιν απηήο ή γηα ηκήκαηα ηεο. Πξνζδηνξίδεη ηελ απνδνηηθφηεηα ηνπ ζπλφινπ ησλ απαζρνινχκελσλ ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα θεθαιαίσλ. Ο δείθηεο είλαη ην επηηφθην ηνπ εηήζηνπ ηνθηζκνχ ηνπ ζπλνιηθνχ θεθαιαίνπ. Γείρλεη ηελ ηθαλφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα πξαγκαηνπνηεί θέξδε. Γείρλεη ην βαζκφ επηηπρίαο ηεο δηνίθεζεο ζηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ ηδίσλ θαη μέλσλ ~ 140 ~

141 θεθαιαίσλ. Ο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ είλαη ζεκαληηθφο δείθηεο κέηξεζεο ηεο απνδνηηθφηεηαο κηα νηθνλνκηθήο κνλάδαο, γηαηί : ηαλ είλαη ρακειφο, ζε κηα θξίζηκε πεξίνδν (πηψζε πσιήζεσλ), κπνξεί εχθνια λα κεδεληζηεί ηαλ είλαη ρακειφηεξνο απφ ην θφζηνο δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ, έρεη ζαλ ζπλέπεηα ηε κείσζε ησλ θαηά κεηνρή θεξδψλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο Έλαο κφληκα ρακειφο δείθηεο απνδνηηθφηεηαο, ελφο ή πεξηζζνηέξσλ ηκεκάησλ, ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο παξέρεη έλδεημε γηα δηαθνπή ηεο δξαζηεξηφηεηαο Δίλαη έλαο νδεγφο ζε πεξίπησζε εμαγνξάο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ή αλάιεςεο λέσλ δξαζηεξηνηήησλ Σα ρξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα (βαζηθά νη ηφθνη ησλ δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ) πξνζηίζεληαη ζηα θαζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο γηαηί απνηεινχλ ηελ ακνηβή ησλ πηζησηψλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, γηα ηελ πξνζθνξά ησλ θεθαιαίσλ ηνπο, φπσο αθξηβψο ηα κεξίζκαηα απνηεινχλ ηελ ακνηβή ησλ θνξέσλ ηεο, γηα ηελ πξνζθνξά ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηνπο Απφ ηελ πνξεία ηεο δηαρξνληθήο αλάιπζεο παξέρεηαη έλδεημε γηα ηε κειινληηθή εμέιημε, ηεξνπκέλσλ ησλ αλαινγηψλ Παξαθνινπζείηαη ε πνξεία απνδνηηθφηεηαο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ιφγσ ελδερνκέλσλ κεηαβνιψλ ζηε δηάξζξσζε ησλ θεθαιαίσλ ηεο Παξαθνινπζείηαη ηπρφλ αλαπξνζαξκνγή ηεο αμίαο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ θαη ησλ ζρεηηθψλ επηπηψζεσλ ζην ζχλνιν ησλ απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ (αχμεζε ηδίσλ θεθαιαίσλ) θαη κείσζε θεξδψλ ιφγσ αχμεζεο θαηαινγηζκνχ ησλ ~ 141 ~

142 απνζβέζεσλ ησλ πάγησλ ζηνηρείσλ. Πξόηππν Ο δείθηεο πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξνο ( > ) ηνπ πνζνζηνχ ηνπ θφζηνπο ησλ δαλεηαθψλ (μέλσλ) θεθαιαίσλ. Σν πνζνζηφ ηνπ θφζηνπο ησλ δαλεηαθψλ (μέλσλ) θεθαιαίσλ πξνζδηνξίδεηαη απφ ηε ζρέζε : 100 Υ Υξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα ύλνιν ππνρξεώζεσλ ή 100 Υ Σόθνη Ξέλα θεθάιαηα Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ αληίζηνηρνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ~ 142 ~

143 ΑΑΚ = [(Οιηθά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο (πξν ηφθσλ) + Υξεκαηηθά Έμνδα) / πλνιηθά Απαζρνινχκελα Κεθάιαηα] Υ 100 = ΑΑΚ 2008 = [( , ,84) / ,41] Υ100 = ( ,27 / ,41) Υ 100 = 0,04 Υ 100 = 4 % ΑΑΚ 2007 = [(5.660, ,63) / ,93] Υ 100 = (34.187,15 / ,93) Υ 100 = 0,01 Υ 100 = 1 % Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ελεξγεηηθνύ (Return on total assets) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ελεξγεηηθνχ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Απνδνηηθόηεηαο Δλεξγεηηθνύ = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο ύλνιν Δλεξγεηηθνύ Υ 100 ή θαη θαη' άιινπο ζπγγξαθείο πξηλ ηελ αθαίξεζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ εμφδσλ, εθφζνλ απηά απνηεινχλ ηελ ακνηβή ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ, φπσο ηα κεξίζκαηα απνηεινχλ ηελ ακνηβή ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ, νπφηε ρξεζηκνπνηείηαη ε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Απνδνηηθόηεηαο Δλεξγεηηθνύ = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο πξν ηόθσλ ύλνιν Δλεξγεηηθνύ Υ 100 ~ 143 ~

144 Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Καζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο είλαη ην ππφινηπν πνπ απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο ζαλ «νιηθά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) εθκεηάιιεπζεο». Καζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο πξν ηόθσλ είλαη ην ππφινηπν πνπ απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο ζαλ «νιηθά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) εθκεηάιιεπζεο» πξνζαπμεκέλν κε ηα ρξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα, ηα νπνία είλαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ : Γηαθνξέο απνηίκεζεο ζπκκεηνρψλ θαη ρξενγξάθσλ Έμνδα θαη δεκίεο ζπκκεηνρψλ θαη ρξενγξάθσλ Υξεσζηηθνί ηφθνη θαη ζπλαθή έμνδα ύλνιν ελεξγεηηθνύ είλαη ην γεληθφ ζχλνιν ελεξγεηηθνχ (Β + Γ + Γ + Δ) ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο, ην νπνίν πξνθχπηεη απφ ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ησλ θαηεγνξηψλ ηνπ ελεξγεηηθνχ : Β «έμνδα εγθαηάζηαζεο» Γ «πάγην ελεξγεηηθφ» Γ «θπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ» Δ «κεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί ελεξγεηηθνχ» εκαζία Μεηξά ηελ απφδνζε ησλ ζπλνιηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, θαζψο θαη ησλ επί κέξνπο ηκεκάησλ ηεο. Ζ απνηειεζκαηηθφηεηα ιεηηνπξγίαο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο δείρλεη ηελ ηθαλφηεηά ηεο ~ 144 ~

145 λα κπνξεί λα επηδήζεη νηθνλνκηθά θαη λα πξνζειθχεη θεθάιαηα πνπ πξνζθέξνληαη γηα επέλδπζε, αληακείβνληαο ηα αλάινγα. Απνηειεί θαη δείθηε αμηνιφγεζεο θαη ειέγρνπ ηεο δηνίθεζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ αληίζηνηρνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ χγθξηζε ηνπ δείθηε κε ηελ απνδνηηθφηεηα άιισλ κνξθψλ επελδχζεσλ, θαζψο θαη κε ηελ απνδνηηθφηεηα άιισλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ ηνπ ίδηνπ πεξίπνπ βαζκνχ θηλδχλνπ. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΑΔ = (Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο / χλνιν Δλεξγεηηθνχ) Υ 100 = ΑΑΔ 2008 = ( ,57 / ,38) Υ 100 = - 0,007 Υ 100 = - 0,7 % ~ 145 ~

146 ΑΑΔ 2007 = (5.660,52 / ,93) Υ 100 = 0,02 Υ 100 = 2 % ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ελεξγεηηθνχ είλαη παξφκνηνο κε ηνλ αξηζκνδείθηε απνδνηηθφηεηαο απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ, πνπ θαη' αλαινγία ζα κπνξνχζακε λα νλνκαζηεί «αξηζκνδείθηε απνδνηηθφηεηαο παζεηηθνχ». Απφ ηα παξαδείγκαηα, θαη ζηηο δχν πεξηπηψζεηο αλ ρξεζηκνπνηνχηαλ σο φξνο ηεο ζρέζεο ηα «θαζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο πξν θφξσλ», ηφηε ην απνηέιεζκα ζα είρε ηελ ίδηα θαηάιεμε, δειαδή 4 % θαη 1 % αληίζηνηρα Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ (Return on net worth) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Απνδνηηθόηεηαο Ηδίσλ Κεθαιαίσλ = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο ύλνιν Ηδίσλ Κεθαιαίσλ Υ 100 Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Ζ απνδνηηθφηεηα είλαη ην νηθνλνκηθφ απνηέιεζκα, θέξδνο ή δεκία, απφ ηηο ~ 146 ~

147 δξαζηεξηφηεηεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, θαη εθθξάδεηαη κε ηε κνξθή ηεο ζρέζεο : Οηθνλνκηθό Απνηέιεζκα Κεθάιαην ή πην ζπλεζηζκέλα : Κέξδε Κεθάιαην θαη ζηελ πεξίπησζή, αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ : Κέξδε Ίδηα Κεθάιαηα Σα θέξδε, ηα νπνία είλαη θαη ην νηθνλνκηθφ απνηέιεζκα, πξνέξρνληαη : Απφ ηηο θαλνληθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη νλνκάδνληαη θαζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο, θαη είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ 80 (80.00 «Λνγαξηαζκφο Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο»), θαη πνπ απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο ζαλ νιηθά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) εθκεηάιιεπζεο, δελ πεξηιακβάλνπλ δειαδή έθηαθηα απνηειέζκαηα Απφ φιεο γεληθά ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο (ηαθηηθέο θαη έθηαθηεο, νξγαληθέο θαη αλφξγαλεο) θαη νλνκάδνληαη θαζαξά απνηειέζκαηα ρξήζεο πξν θφξσλ, πνπ είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ 86 (86.99 «θαζαξά απνηειέζκαηα ρξήζεο»), θαη πνπ απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο ζαλ θαζαξά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) ρξήζεο πξν θφξσλ, πεξηιακβάλνπλ δειαδή έθηαθηα απνηειέζκαηα. εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο απηφο είλαη έλαο ζπνπδαίνο δείθηεο, γηαηί : ~ 147 ~

148 κνλάδαο Απεηθνλίδεη ηελ απνδνηηθφηεηα ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο νηθνλνκηθήο Μεηξά ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα κε ηελ νπνία ηα θεθάιαηα ησλ θνξέσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο απαζρνινχληαη ζ' απηήλ Παξέρεη έλδεημε θαηά πφζν επηηεχρζεθε ν ζηφρνο πξαγκαηνπνίεζεο ελφο ηθαλνπνηεηηθνχ απνηειέζκαηνο Απεηθνλίδεη ην βαζκφ επηηπρίαο θαη ακνηβήο ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ πνπ δηαθηλδπλεχνληαη ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα Πξόηππν Ζ απνδνηηθφηεηα ηνπ ίδηνπ θεθαιαίνπ είλαη επαξθήο φηαλ, εθηφο ηνπ ηζρχνληνο θαλνληθνχ επηηνθίνπ θαηά ηελ ππφ κειέηε ρξήζε, επηηπγράλεηαη επηπιένλ 2 % έσο 8 % (επηηφθηα πξνζεζκηαθψλ θαηαζέζεσλ θάιπςε ξίζθνπ, θηλδχλνπ επελδχζεσλ). Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ ~ 148 ~

149 Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΑΗΚ = (Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο / χλνιν Ηδίσλ Κεθαιαίσλ) Υ 100 = ΑΑΗΚ 2008 = ( ,57 / ,12) Υ 100 = - 0,03 Υ 100 = - 3 % ΑΑΗΚ 2007 = (5.660,52 / ,61) Υ 100 = 0,006 Υ 100 = 0,6 % ρνιηαζκόο Έλαο ηθαλνπνηεηηθφο αξηζκνδείθηεο δείρλεη πσο ε νηθνλνκηθή κνλάδα είλαη νηθνλνκηθά πγηήο (επεκεξεί), πνπ κπνξεί λα νθείιεηαη ζε : Δπηηπρεκέλε δηνίθεζε Δπλντθέο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο Δχζηνρε ρξεζηκνπνίεζε θεθαιαίσλ θαη εηδηθά ησλ δαλεηαθψλ. Δλψ, έλαο κε ηθαλνπνηεηηθφο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ δείρλεη φηη ε νηθνλνκηθή κνλάδα έρεη πξφβιεκα (πάζρεη) ζε θάπνην ηνκέα ή ζηε ιεηηνπξγία ηεο, πνπ ελδερνκέλσο λα νθείιεηαη ζε : Αλεπαξθή δηνίθεζε Υακειή παξαγσγηθφηεηα ~ 149 ~

150 Τπεξεπέλδπζε θεθαιαίσλ (πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ δελ απαζρνινχληαη πιήξσο παξαγσγηθά) Γπζκελείο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο Άιια πξνβιήκαηα Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο κόριεπζεο (Financial leverage ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Οικονομικήρ Μόσλεςζηρ = Απιθμοδείκηηρ Αποδοηικόηηηαρ Ιδίυν Κεθαλαίυν Απιθμοδείκηηρ Αποδοηικόηηηαρ ςνολικών Κεθαλαίυν Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Ζ επεμήγεζε ησλ αξηζκνδεηθηψλ απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θαη ζπλνιηθψλ θεθαιαίσλ, έγηλε ζηηο παξαπάλσ παξαγξάθνπο. εκαζία Γείρλεη ηελ επίδξαζε πνπ έρνπλ ηα δαλεηαθά θεθάιαηα ζηα θέξδε κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. ~ 150 ~

151 Γείρλεη ηελ επίδξαζε πνπ αζθεί ε ρξεζηκνπνίεζε ησλ δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ ζηελ απνδνηηθφηεηα ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Πξόηππν Σν επηζπκεηφ γεληθά πξφηππν, πξέπεη λα είλαη κεγαιχηεξν ( > ) ηνπ 1, θαηά πξνηίκεζε κεγαιχηεξν ( > ) ηνπ 2, γηα λα ζεσξείηαη ηθαλνπνηεηηθφο. Ζ απνδνηηθφηεηα ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ λα είλαη κεγαιχηεξε ( > ) ηεο απνδνηηθφηεηαο ηνπ ζπλφινπ ησλ απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ. πγθξίλεηαη κε ηνλ αληίζηνηρν δείθηε ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή κειέηε ηεο πνξείαο ηνπ δείθηε). Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΟΜ = Αξηζκνδείθηεο Απνδνηηθφηεηαο Ηδίσλ Κεθαιαίσλ/Αξηζκνδείθηεο Απνδνηηθφηεηαο πλνιηθψλ Κεθαιαίσλ = ΑΟΜ 2008 = -3 / 4 = - 0,75 ΑΟΜ 2007 = 0,6 / 1 = 0,6 ρνιηαζκόο Ο δείθηεο ζηε πξνθεηκέλε πεξίπησζε θαη γηα ηηο δπν ρξήζεηο δελ ζεσξείηαη ηθαλνπνηεηηθφο γηαηί, είλαη κηθξφηεξνο ( < ) ηνπ 1. ηαλ ν δείθηεο είλαη > 1, ηφηε ε επίδξαζε απφ ηε ρξήζε ησλ δαλεηαθψλ (μέλσλ) θεθαιαίσλ ζηα θέξδε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο είλαη επσθειήο (ζεηηθή). ~ 151 ~

152 ηαλ ν δείθηεο είλαη = 1, ηφηε ε επίδξαζε απφ ηε ρξήζε ησλ δαλεηαθψλ (μέλσλ) θεθαιαίσλ ζηα θέξδε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο είλαη κεδεληθή (δελ ππάξρεη σθέιεηα). ηαλ ν δείθηεο είλαη < 1, ηφηε ε επίδξαζε απφ ηε ρξήζε ησλ δαλεηαθψλ (μέλσλ) θεθαιαίσλ ζηα θέξδε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο είλαη αξλεηηθή, ν δαλεηζκφο γίλεηαη κε επαρζείο φξνπο Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ηόθσλ (Number of time interest earned) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ηφθσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Κάλςτηρ Σόκυν = Καθαπά Αποηελέζμαηα Δκμεηάλλεςζηρ ππο θόπυν Υπευζηικοί Σόκοι Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Καζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο πξν θόξσλ είλαη ην πνζφ πνπ απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο σο «θαζαξά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) ρξήζεο πξν θφξσλ». Υξεσζηηθνί ηόθνη αλαθέξνληαη ζηε θαηαβνιή ηφθσλ, απφ ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα, κέζα ζηε ρξήζε γηα ηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ θαη απεηθνλίδνληαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο σο «ρξεσζηηθνί ηφθνη θαη ζπλαθή έμνδα». ~ 152 ~

153 εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο θαιχςεσο ηφθσλ δείρλεη ην πεξηζψξην αζθαιείαο πνπ έρνπλ νη πηζησηέο θαη ηελ ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο λα εμνθιεί ηνπο ηφθνπο ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ απφ ηα θέξδε ηεο. Χο εθ ηνχηνπ δίλεηαη ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηνλ αξηζκνδείθηε θάιπςεο ηφθσλ γηαηί απνηειεί ζπλάξηεζε ηεο δηάξζξσζεο ησλ θεθαιαίσλ ηεο επηρείξεζεο θαη ηεο θεξδνθφξαο δπλακηθφηεηάο ηεο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν γεληθά πξφηππν. πγθξίλεηαη κε ηνλ αληίζηνηρν δείθηε ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή κειέηε ηεο πνξείαο ηνπ δείθηε). Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΚΣ = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο πξν θφξσλ/υξεσζηηθνί Σφθνη = ΑΚΣ 2008 = ,57 / ,84 = - 0,15 ΑΚΣ 2007 = 5.660,52 / ,63 = 0,20 ρνιηαζκόο Παξαηεξείηαη φηη, ηα θαζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο πξν θφξσλ θαη ζηηο δπν πεξηπηψζεηο δελ θαιχπηνπλ ηε ππνρξέσζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζηε θαηαβνιή ησλ ~ 153 ~

154 ηφθσλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηα ιεθζέληα μέλα θεθαιαία ηεο. ζν κεγαιχηεξνο είλαη ν αξηζκνδείθηεο ηφζν κεγαιχηεξε ε ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο λα πιεξψλεη ηνπο ηφθνπο ηεο Αξηζκνδείθηεο δαπαλώλ ιεηηνπξγίαο (Operating expenses ratios) Έλλνηα Οη αξηζκνδείθηεο δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο ζεσξνχληαη ηκήκα ησλ αξηζκνδεηθηψλ απνδνηηθφηεηαο, γηαηί επεξεάδνπλ ην νηθνλνκηθφ απνηέιεζκα. Δίλαη νη αξηζκνδείθηεο εθείλνη πνπ ζπλήζσο εθθξάδνπλ πνζνζηηαίεο ζρέζεηο δηαθφξσλ δαπαλψλ πξνο πάγηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία, πσιήζεηο ή άιια νηθνλνκηθά κεγέζε. Ζ νηθνλνκηθή αλάιπζε αξθεηψλ απφ ηνπο αξηζκνδείθηεο απηνχο, είλαη δπλαηή κφλν απφ ηνπο εζσηεξηθνχο νηθνλνκηθνχο αλαιπηέο, ιφγσ πξφζβαζεο ζηα απαξαίηεηα πιεξνθνξηαθά δεδνκέλα Δίδε αξηζκνδεηθηώλ δαπαλώλ ιεηηνπξγίαο Οη βαζηθφηεξνη αξηζκνδείθηεο δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο, είλαη : Αξηζκνδείθηεο απόζβεζεο παγίσλ (Depreciation to fixed assets ratio) Αξηζκνδείθηεο απνζβέζεσλ πξνο πσιήζεηο (Depreciation to sales ratio) ~ 154 ~

155 Αξηζκνδείθηεο ιεηηνπξγηθώλ εμόδσλ (Operating expenses ratio) net sales ratio) Αξηζκνδείθηεο εμόδσλ ιεηηνπξγίαο πξνο πσιήζεηο (Operating expenses to investments ratio) Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο επελδύζεσλ (Accumulated depreciation to new Λνηπνί αξηζκνδείθηεο δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηώλ δαπαλώλ ιεηηνπξγίαο Ζ κειέηε ησλ αξηζκνδεηθηψλ δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο πξαγκαηνπνηείηαη, γηαηί : Παξέρεη έλδεημε ηεο πνιηηηθήο θαηαλνκήο ησλ δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο απφ ηε δηνίθεζή ηεο απηψλ Παξέρεη έλδεημε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο δηνίθεζεο έλαληη ησλ δαπαλψλ Βνεζά ηε ζχγθξηζε κε ηα θαζνξηζζέληα απφ ηε δηνίθεζε πξφηππα θαη ηε δηεξεχλεζε ησλ απνθιίζεσλ ηνπο. ~ 155 ~

156 Αλάιπζε - Κξηηηθή δηεξεύλεζε αξηζκνδεηθηώλ δαπαλώλ ιεηηνπξγίαο Αξηζκνδείθηεο απόζβεζεο παγίσλ (Depreciation to fixed assets ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απφζβεζεο παγίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Απόζβεζεο Παγίσλ = Απνζβέζεηο Υξήζεο Υ 100 Πάγηα πξν Απνζβέζεσλ Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Απνζβέζεηο ρξήζεο είλαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ησλ ππνινίπσλ ησλ ινγαξηαζκψλ : 66 «απνζβέζεηο πάγησλ ζηνηρείσλ ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο» 85 «απνζβέζεηο παγίσλ κε ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο» ην νπνίν εκθαλίδεηαη ζην θάησ κέξνο ηεο θαηάζηαζεο ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο, ζαλ ζχλνιν απνζβέζεσλ πάγησλ ζηνηρείσλ. Πάγηα πξν απνζβέζεσλ είλαη ην άζξνηζκα ηεο αλαπφζβεζηεο αμίαο ησλ θνλδπιίσλ ησλ ππνινίπσλ ησλ ινγαξηαζκψλ θάζε απνζβέζηκνπ πάγηνπ ζηνηρείνπ, ηνπ νπνίνπ ππνινγίζακε ην πνζφ ηεο απφζβεζήο ηνπ ζηηο απνζβέζεηο ρξήζεο. Δπνκέλσο δελ ζα ζπκπεξηιεθζνχλ ηα πάγηα εθείλα ζηνηρεία πνπ δελ ππφθεηηαη ή δελ ~ 156 ~

157 έρνπλ ππαρζεί ζε απνζβέζεηο φπσο : Τπφινηπν ινγαξηαζκνχ : «γήπεδα - νηθφπεδα» Τπφινηπν ινγαξηαζκνχ : «γήπεδα - νηθφπεδα εθηφο εθκεηάιιεπζεο» Yπφινηπν ινγαξηαζκνχ 15 : «αθηλεηνπνηήζεηο ππφ εθηέιεζε θαη πξνθαηαβνιέο θηήζεο παγίσλ ζηνηρείσλ» απαηηήζεηο». Τπφινηπν ινγαξηαζκνχ 18 : «ζπκκεηνρέο θαη ινηπέο καθξνπξφζεζκεο Σα παξαπάλσ πάγηα αηνκηθά ζηνηρεία απεηθνλίδνληαη ζην ελεξγεηηθφ ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο απφζβεζεο παγίσλ δείρλεη ην πνζνζηφ ησλ πάγησλ ζηνηρείσλ ην νπνίν απνζβέλεη κηα νηθνλνκηθή κνλάδα απφ θάζε κνλάδα παγίσλ κέζα ζε κηα ρξνληθή πεξίνδν. Παξέρεη έλδεημε αλ κηα νηθνλνκηθή κνλάδα αθνινπζεί νκνηφκνξθε πνιηηηθή απνζβέζεσλ δηαρξνληθά. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ ~ 157 ~

158 εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΑΠ = Απνζβέζεηο Υξήζεο / Πάγηα πξν Απνζβέζεσλ = ΑΑΠ 2008 = ,37 / ,86 Υ 100 = 17,39 % ΑΑΠ 2007 = ,91 / ,75 Υ 100 = 22,92 % ρνιηαζκόο Ζ ζεκαληηθφηεηα ησλ απνζβέζεσλ είλαη φηη απνηεινχλ ζεκαληηθφ κέξνο ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θφζηνπο, ηαθηηθέο απνζβέζεηο, θαη ελζσκαηψλνληαη (ζπκπεξηιακβάλνληαη) ζην θφζηνο πσιήζεσλ, ηδηαίηεξα ησλ βηνκεραληθψλ θαη παξνρήο ππεξεζηψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ, ή θαη επεξεάδνπλ ηα θαζαξά απνηειέζκαηα ρξήζεο, πξφζζεηεο απνζβέζεηο κε ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο. Ζ αθνινπζνχκελε κέζνδνο ππνινγηζκνχ ησλ απνζβέζεσλ επεξεάδεη ην χςνο ησλ θεξδψλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. ~ 158 ~

159 Αξηζκνδείθηεο απνζβέζεσλ πξνο πσιήζεηο (Depreciation to sales ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απνζβέζεσλ πξνο πσιήζεηο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Απνζβέζεσλ Πσιήζεηο πξνο = Απνζβέζεηο Υξήζεο Υ 100 Πσιήζεηο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Απνζβέζεηο ρξήζεο είλαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ησλ ππνινίπσλ ησλ ινγαξηαζκψλ : 66 «απνζβέζεηο πάγησλ ζηνηρείσλ ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο» 85 «απνζβέζεηο παγίσλ κε ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο» ην νπνίν εκθαλίδεηαη ζην θάησ κέξνο ηεο θαηάζηαζεο ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο ζαλ ζχλνιν απνζβέζεσλ πάγησλ ζηνηρείσλ. εκαζία Γείρλεη ην πνζνζηφ ησλ ζπλνιηθψλ πσιήζεσλ πνπ απνξξνθάηαη απφ ηηο απνζβέζεηο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. ~ 159 ~

160 Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΑπΠ = Απνζβέζεηο Υξήζεο / Πσιήζεηο X 100 = ΑΑπΠ 2008 = (63.338,37 / ,19) Υ 100 = 0,04 = 4 % ΑΑπΠ 2007 = (91.513,91 / ) Υ 100 = 0,04 = 4 % ρνιηαζκόο Γειαδή απφ ηα 100 ζπλνιηθέο πσιήζεηο, ηα 4 παξά ην γεγνλφο φηη απνηεινχλ θφζηνο ιεηηνπξγίαο, παξακέλνπλ ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα, αθνχ δελ απαηηείηαη ε ρξεζηκνπνίεζε θεθαιαίσλ, γηα λα ρξεκαηνδνηήζνπλ κε αξλεηηθέο επελδχζεηο ζε πάγηα ζηνηρεία Αξηζκνδείθηεο ιεηηνπξγηθώλ εμόδσλ (Operating expenses ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Λεηηνπξγηθώλ Δμόδσλ = Κόζηνο Πσιήζεσλ + Λεηηνπξγηθά Δμνδα Υ 100 Πσιήζεηο ~ 160 ~

161 Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Κόζηνο πσιήζεσλ είλαη ην δεχηεξν ζηνηρείν πνπ απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο, ινγαξηαζκνί 70 έσο θαη 73 κείνλ (80.01). Πεξηιακβάλεη ηηο δαπάλεο ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο γηα ηηο βηνκεραληθέο κνλάδεο ή ηα αληίζηνίρα ηκήκαηα ησλ εκπνξηθψλ θαη παξνρήο ππεξεζηψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ θαη ηηο ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο απνζβέζεηο, ινγαξηαζκφο 66. Λεηηνπξγηθά έμνδα είλαη ην ζχλνιν ησλ θνλδπιίσλ : Έμνδα δηνηθεηηθήο ιεηηνπξγίαο + Έμνδα ιεηηνπξγίαο εξεπλψλ - αλάπηπμεο + Έμνδα ιεηηνπξγίαο δηάζεζεο + - αδξάλεηαο) + Έμνδα ιεηηνπξγίαο παξαγσγήο κε θνζηνινγεζέληα (θφζηνο ππναπαζρφιεζεο Απνθιίζεηο απφ ην πξφηππν θφζηνο + Γηαθνξέο ελζσκάησζεο θαη θαηαινγηζκνχ Γελ πεξηιακβάλνληαη ηα ρξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα. Πσιήζεηο απνζεκάησλ θαη ππεξεζηώλ είλαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ πνπ απεηθνλίδνπλ ηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο ζαλ θχθινο εξγαζηψλ (πσιήζεηο) ζπλ ηα άιια έζνδα εθκεηάιιεπζεο, δειαδή νη ινγαξηαζκνί 70, 71, 72, 73 ζπλ (74, 75 θαη 78.05) ζπλ (95) ζπλ (97). ~ 161 ~

162 εκαζία Δίλαη έλαο ζεκαληηθφο αξηζκνδείθηεο πνπ κεηξάεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Δθθξάδεη ην πνζνζηφ ησλ ζπλνιηθψλ πσιήζεσλ πνπ απνξξνθάηαη απφ ην θφζηνο πσιήζεσλ θαη ηα άιια ιεηηνπξγηθά έμνδα, εθηφο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ. Μπνξεί ν δείθηεο λα απνηειέζεη, κε νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο (ρξεκαηννηθνλνκηθά έζνδα θαη έμνδα, έθηαθηα απνηειέζκαηα), θξηηήξην ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Πξόηππν Δπηζπκεηφ είλαη ν δείθηεο λα είλαη γεληθά κηθξφηεξνο ( < ) ηνπ 80%. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ, ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΛΔ = (Κφζηνο Πσιήζεσλ + Λεηηνπξγηθά Έμνδα) / Πσιήζεηο Απνζεκάησλ θαη Τπεξεζηψλ = ~ 162 ~

163 ΑΛΔ 2008 = [( , ,29)/( ,19)] Υ 100 = ( ,88 / ,19) Υ 100 =0,98 Υ 100 = 98 % ΑΛΔ 2007 = [( , ,42)/( ,29)] Υ 100 = ( ,33/ ,29) Υ 100 = 1,02 Υ 100 = 102,02 % ρνιηαζκόο Ο δείθηεο 98 θαη 102 % γηα ηηο ρξήζεηο 2007 θαη 2008 αληίζηνηρα, θαίλεηαη λα είλαη κεγάινο ζε ζρέζε κε ηνλ επηζπκεηφ πνπ είλαη 80%. Με ην ππφινηπν 2 % πξέπεη λα θαιπθζνχλ : Σα ρξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα, κεηά ηελ αθαίξεζε ησλ ηπρφλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ εζφδσλ Οη κε ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο απνζβέζεηο Να κείλεη θαη έλα ηθαλνπνηεηηθφ πνζνζηφ θαζαξνχ θέξδνπο πξν θφξσλ. Απφ ην παξάδεηγκα, ζηα 100 πσιήζεσλ, ηα 98 θαιχπηνπλ ην θφζηνο παξαγσγήο θαη ηα ππφινηπα ιεηηνπξγηθά έμνδα, ελψ ην ππφινηπν 2, είλαη δηαζέζηκν γηα λα θαιχςεη ηα ρξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα, θαη ην πιεφλαζκα καδί κε ηα έθηαθηα απνηειέζκαηα, ζα θαηαιήμεη ζην θαζαξφ απνηέιεζκα ρξήζεο. ~ 163 ~

164 Αξηζκνδείθηεο θαζαξώλ απνηειεζκάησλ (θεξδώλ ή δεκηώλ) πξνο ακνηβέο απαζρνινπκέλσλ ή θαζαξώλ θεξδώλ πξνο ακνηβέο απαζρνινπκέλσλ Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θαζαξψλ θεξδψλ πξνο ακνηβέο απαζρνινπκέλσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Καζαξώλ Κεξδώλ πξνο Ακνηβέο Απαζρνινπκέλσλ = Καζαξά Κέξδε Δθκεηάιιεπζεο Ακνηβέο Απαζρνινύκελσλ εκαζία Γείρλεη ηελ επίδξαζε πνπ έρεη κηα αχμεζε ησλ απαζρνινπκέλσλ ζηα νιηθά απνηειέζκαηα (θέξδε) εθκεηάιιεπζεο Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Παξάδεηγκα Δπεηδή ν ινγαξηαζκφο «ακνηβέο απαζρνινπκέλσλ» δελ είλαη δηαζέζηκνο ζηνπο εμσηεξηθνχο αλαιπηέο, δελ είλαη δπλαηφ λα ππνινγηζηεί Αξηζκνδείθηεο πάγηνπ ελεξγεηηθνύ πξνο κέζν αξηζκό απαζρνινύκελσλ ~ 164 ~

165 Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο πάγηνπ ελεξγεηηθνχ πξνο κέζν αξηζκφ απαζρνινπκέλσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Πάγηνπ Δλεξγεηηθνύ πξνο Μέζν Αξηζκό Απαζρνινπκέλσλ = Πάγηνπ Δλεξγεηηθνύ Μέζν Αξηζκό Απαζρνινπκέλσλ εκαζία Μεηξά θαηα πφζν ε νηθνλνκηθή κνλάδα είλαη εληάζεσο θεθαιαίνπ ή εληάζεσο εξγαζίαο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Δπηζπκεηφ είλαη ν δείθηεο λα εκθαλίδεη αλνδηθή πνξεία ζπλνδεπφκελε θαη απφ αχμεζε ηεο αμίαο ησλ πσιήζεσλ. Παξάδεηγκα Δπεηδή ν κέζνο αξηζκφο απαζρνινπκέλσλ δελ είλαη δηαζέζηκνο ζηνπο εμσηεξηθνχο αλαιπηέο, δελ είλαη δπλαηφ λα ππνινγηζηεί. ~ 165 ~

166 Αξηζκνδείθηεο ακνηβώλ θαη εμόδσλ πξνζσπηθνύ πξνο κέζν αξηζκό απαζρνινπκέλσλ Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ακνηβψλ θαη εμφδσλ πξνζσπηθνχ πξνο κέζν αξηζκφ απαζρνινπκέλσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Ακνηβώλ θαη Δμόδσλ Πξνζσπηθνύ πξνο Μέζν Αξηζκό Απαζρνινπκέλσλ = Ακνηβέο θαη Έμνδα Πξνζσπηθνύ Μέζνο Αξηζκόο Απαζρνινπκέλσλ εκαζία Γείρλεη ηε κέζε ακνηβή πνπ θαηαβάιιεη ε νηθνλνκηθή κνλάδα ζην πξνζσπηθφ ηεο Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Παξαθνινπζείηαη ε πνξεία ηνπ δείθηε θαη κειεηάηαη παξάιιεια κε ηε ζρέζε πσιήζεηο πξνο ακνηβέο πξνζσπηθνχ Παξάδεηγκα Δπεηδή ν ινγαξηαζκφο «ακνηβέο θαη έμνδα πξνζσπηθνχ» θαη ν κέζνο αξηζκφο απαζρνινπκέλσλ δελ είλαη δηαζέζηκα ζηνπο εμσηεξηθνχο αλαιπηέο, δελ είλαη δπλαηφ λα ππνινγηζηεί. ~ 166 ~

167 Λνηπνί αξηζκνδείθηεο δαπαλώλ ιεηηνπξγίαο Αξηζκνδείθηεο δαπαλώλ ζπληήξεζεο θαη επηζθεπώλ πξνο πάγηα Τπνινγηζκόο (Ratio of maintenance and repairs to fixed assets) Ο αξηζκνδείθηεο δαπαλψλ ζπληήξεζεο θαη επηζθεπψλ πξνο πάγηα, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Γαπαλώλ πληήξεζεο θαη Δπηζθεπώλ πξνο Πάγηα = Γαπάλεο πληήξεζεο θαη Δπηζθεπώλ Υ 100 Πάγηα πξν Απνζβέζεσλ Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Σηο δαπάλεο επηζθεπώλ θαη ζπληήξεζεο βξίζθνληαη απφ ηνπο ζρεηηθνχο ινγαξηαζκνχο ηνπ «Δπηζθεπέο θαη πληεξήζεηο». αλ πάγηα πξν απνζβέζεσλ ελλνείηαη ε αμία θηήζεο εθείλσλ ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ζηα νπνία έγηλαλ νη επηζθεπέο θαη ζπληεξήζεηο, ζπλήζσο ινγαξηαζκνί ηεο νκάδαο 1 ηνπ ζρεδίνπ ινγαξηαζκψλ. εκαζία Γηαρξνληθά παξέρεη έλδεημε ηεο πνιηηηθήο πνπ αθνινπζεί ε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, γηα ηε ζπληήξεζε ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πξνθεηκέλνπ απηά, λα βξίζθνληαη ζε θαιή ιεηηνπξγηθή θαηάζηαζε. ~ 167 ~

168 Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. πλήζσο ν δείθηεο επηζπκεηφ είλαη λα θπκαίλεηαη, ζην 1,5 % γηα ηα θαηλνχξγηα πάγηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θαη ζην 2 % γηα ηα κεηαρεηξηζκέλα πάγηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία. Παξάδεηγκα Δπεηδή ν ινγαξηαζκφο «επηζθεπέο θαη ζπληεξήζεηο» δελ είλαη δηαζέζηκνο ζηνπο εμσηεξηθνχο αλαιπηέο, δελ είλαη δπλαηφ λα ππνινγηζηεί Αξηζκνδείθηεο δαπαλώλ ζπληήξεζεο θαη επηζθεπώλ πξνο πσιήζεηο (Ratio of repairs and maintenance to sales) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δαπαλψλ ζπληήξεζεο θαη επηζθεπψλ πξνο πσιήζεηο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Γαπάλεο πληήξεζεο θαη Γαπαλώλ πληήξεζεο Δπηζθεπώλ θαη Δπηζθεπώλ = Πσιήζεηο Υ 100 πξνο Πσιήζεηο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Σηο δαπάλεο επηζθεπώλ θαη ζπληήξεζεο βξίζθνληαη απφ ηνπο ζρεηηθνχο ινγαξηαζκνχο ηνπ «επηζθεπέο θαη ζπληεξήζεηο». Οη πσιήζεηο απνζεκάησλ θαη ππεξεζηώλ πεξηιακβάλνπλ ηνπ θχθιν εξγαζηψλ ~ 168 ~

169 (πσιήζεηο) ζπλ ηα άιια έζνδα εθκεηάιιεπζεο. εκαζία Γείρλεη ην πνζνζηφ ησλ πσιήζεσλ πνπ απνξξνθάηαη απφ ηηο δαπάλεο επηζθεπψλ θαη ζπληήξεζεο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Ο δείθηεο πνηθίιεη αλάινγα εάλ ηα πάγηα είλαη θαηλνχξγηα ή κεηαρεηξηζκέλα, ην βαζκφ ρξεζηκνπνίεζήο ηνπο θαη ηελ πνιηηηθή ζπληήξεζεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. πλήζσο ν δείθηεο επηζπκεηφ είλαη λα θπκαίλεηαη, ζην 1 % γηα ηα θαηλνχξγηα πάγηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θαη 1,5 % γηα ηα κεηαρεηξηζκέλα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία. Παξάδεηγκα Δπεηδή ν ινγαξηαζκφο «επηζθεπέο θαη ζπληεξήζεηο» δελ είλαη δηαζέζηκνο ζηνπο εμσηεξηθνχο αλαιπηέο, δελ είλαη δπλαηφ λα ππνινγηζηεί Αξηζκνδείθηεο Οηθνλνκηθήο Γηάξζξσζεο θαη Βησζηκόηεηαο (Financial Structure and Viability Ratios) Έλλνηα Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο δηάξζξσζεο είλαη εθείλνη πνπ αθνξνχλ ηε δηάξζξσζε, ηα είδε θαη ηηο κνξθέο θεθαιαίσλ πνπ ρξεζηκνπνηεί γηα ηε ρξεκαηνδφηεζή ηεο κηα ~ 169 ~

170 νηθνλνκηθή κνλάδα, φπσο ίδηα θεθάιαηα (κφληκα) θαη μέλα (δαλεηαθά) καθξνπξφζεζκα θαη βξαρππξφζεζκα, θαζψο θαη ηελ ηθαλφηεηά ηεο λα αληαπνθξίλεηαη ζηελ θάιπςε ησλ καθξνρξφλησλ απηψλ ππνρξεψζεψλ ηεο Δηζαγσγηθά Σν ηκήκα απηφ ηεο νηθνλνκηθήο αλάιπζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ αθνξά ηε καθξνρξφληα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Μειεηάηαη ε αλαινγία ίδηα πξνο δαλεηαθά θεθάιαηα. ζν κεγαιχηεξε είλαη ε αλαινγία ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ ζην ζχλνιν ησλ απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ, (ίδηα θαη μέλα), κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ηφζν πεξηζζφηεξν ρξεσκέλε εκθαλίδεηαη απηή θαη ηφζν κεγαιχηεξεο είλαη νη ζηαζεξέο επηβαξχλζεηο θαη ππνρξεψζεηο ηεο γηα ηελ εμφθιεζή ηνπο Δίδε αξηζκνδεηθηώλ νηθνλνκηθήο δηάξζξσζεο Γηα ηελ αλάιπζε θαη κειέηε ηεο καθξνρξφληαο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ρξεζηκνπνηνχληαη, ζπλήζσο, νη εμήο αξηζκνδείθηεο : Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο ζπλνιηθά θεθάιαηα (Ratio of owners' equity to total assets) Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο δαλεηαθά θεθάιαηα (Ratio of owners' equity to liabilities) Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο πάγηα (Ratio of owners equity ~ 170 ~

171 to fixed assets) Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξνύληνο ελεξγεηηθνύ πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεώζεηο (Ratio of current assets to total liabilities) Αξηζκνδείθηεο παγίσλ πξνο καθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο (Ratio of fixed assets to long - term liabilities) Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ηόθσλ (ρξεκαηννηθνλνκηθψλ εμφδσλ) (Number of times interest earned) θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηώλ νηθνλνκηθήο δηάξζξσζεο Γηεξεπλάηαη πνηα είλαη ε νξζνινγηθφηεξε επηρεηξεζηαθή απφθαζε πνπ πξέπεη λα πάξεη ε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ζην θαηά πφζν ζπκθέξεη ν δαλεηζκφο ή ε έθδνζε λέσλ κεηνρψλ γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε λέσλ επελδχζεσλ. Οη παξάγνληεο πνπ ζπλεμεηάδνληαη είλαη : Ζ αλακελφκελε απφδνζε ησλ λέσλ επελδχζεσλ Σν θφζηνο ρξήκαηνο (επηηφθην δαλεηζκνχ) Σν επίπεδν ηνπ πιεζσξηζκνχ Οη θνξνινγηθέο ζπλέπεηεο. Αλαιχεηαη, πνηα είλαη ε άξηζηε δηάξζξσζε θεθαιαίσλ γηα κηα νηθνλνκηθή κνλάδα. Ζ δηάξζξσζε απηή βαζηθά εμαξηάηαη απφ : ~ 171 ~

172 Σα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θιάδνπ Σελ αλάιπζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ Σε δπλακηθφηεηα ησλ θεξδψλ Σν βαζκφ ζηαζεξφηεηαο ησλ θεξδψλ Σε κειινληηθή πξννπηηθή πλήζσο νη βηνκεραληθέο νηθνλνκηθέο κνλάδεο πξνηηκνχλ ηα ίδηα θεθάιαηα ζαλ βαζηθφ ζηνηρείν ηεο δηάξζξσζεο θεθαιαίσλ, ελψ νη παξνρήο ππεξεζηψλ ηα μέλα (δαλεηαθά). Ζ πνιηηηθή πνπ αθνινπζεί ε δηνίθεζε θάζε νηθνλνκηθήο κνλάδα σο πξνο ηελ άξηζηε δηάξζξσζε ησλ θεθαιαίσλ ηεο είλαη, ε κεγηζηνπνίεζε ηεο αμίαο ηεο ή ε ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θφζηνπο ησλ θεθαιαίσλ ηεο. Οη παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηηο απνθάζεηο ηεο δηνίθεζεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο γηα ηε δηαηήξεζε κηαο δεδνκέλεο δηάξζξσζεο θεθαιαίσλ είλαη : Ο επηρεηξεκαηηθφο θίλδπλνο : Τπάξρεη ζε φιεο ηηο νηθνλνκηθέο δξαζηεξηφηεηεο. ζν κεγαιχηεξνο είλαη ηφζν ρακειφηεξνο πξέπεη λα είλαη ν δείθηεο δαλεηαθήο επηβάξπλζεο Ζ θνξνινγηθή άπνςε : Οη ηφθνη ησλ δαλείσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα αθαηξνχληαη απφ ηα θέξδε, κε απνηέιεζκα ηε κείσζε ηνπ θνξνινγεηένπ πνζνχ θαη ηειηθά ηνπ θφξνπ πνπ ζα θαηαβιεζεί, κε απνηέιεζκα λα ππάξρεη φθεινο ίζν φζν θαη ν ζπληειεζηήο ηνπ θφξνπ. Παξάδεηγκα : Φνξνινγεηέν εηζφδεκα 100 Καηαβιεζέληεο ηφθνη 100 ~ 172 ~

173 πληειεζηήο θφξνπ 35% ηελ πεξίπησζε απηή δε ζα θαηαβιεζεί θαζφινπ θφξνο αθνχ ην θνξνινγεηέν εηζφδεκα κεδελίδεηαη. ηελ πεξίπησζε πνπ δελ ππήξραλ ηφθνη ν θφξνο πνπ ζα θαηαβιεζεί είλαη 35 θαη ην θαζαξφ θέξδνο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο 65. Γηα ηε ιήςε ηειηθήο απφθαζεο ζπλεμεηάδνληαη θαη άιινη δείθηεο. Ζ ηθαλφηεηα άληιεζεο θεθαιαίσλ κε επσθειείο φξνπο ηζνινγηζκνχο. Απαηηείηαη αλνδηθφο θχθινο εξγαζηψλ θαη πγηείο θαη δπλακηθνχο Αλάιπζε - Κξηηηθή δηεξεύλεζε αξηζκνδεηθηώλ νηθνλνκηθήο δηάξζξσζεο Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο ζπλνιηθά θεθάιαηα (Ratio of owners' equity to total assets) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο ζπλνιηθά θεθάιαηα, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : ~ 173 ~

174 Απιθμοδείκηηρ Ιδίυν Κεθαλαίυν ππορ ςνολικά Κεθάλαια = Ίδια Κεθάλαια Υ 100 ςνολικά Κεθάλαια Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Ίδηα θεθάιαηα ζεσξνχληαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ηεο θαηεγνξίαο Α. «Ίδηα θεθάιαηα» ηνπ παζεηηθνχ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, δειαδή ην ζχλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ (Α Η + A ll + Α ΗΗΗ + A IV + A V). πλνιηθά θεθάιαηα ππνινγίδεηαη ην ζχλνιν ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ζπλ ηα δαλεηαθά (μέλα) θεθάιαηα. αλ μέλα (δαλεηαθά) θεθάιαηα, ιακβάλεηαη ην ζχλνιν ησλ ππνρξεψζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ελψ ζχλνιν ππνρξεψζεσλ είλαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιηψλ ησλ θαηεγνξηψλ Γ (Η) «καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο» θαη Γ (ΗΗ) «βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο», ηνπ παζεηηθνχ ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ρξήζεο, ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. εκαζία Γείρλεη ην πνζνζηφ ηνπ ζπλφινπ ησλ ελεξγεηηθψλ ζηνηρείσλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, πνπ έρεη ρξεκαηνδνηεζεί απφ ηνπο θνξείο ηεο. Γείρλεη ην βαζκφ πξνζηαζίαο ησλ πηζησηψλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Απεηθνλίδεη ην βαζκφ ηεο νηθνλνκηθήο απηάξθεηαο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Γείρλεη ηε ζχλζεζε ηνπ παζεηηθνχ γεληθά θαη ην κέηξν ηεο πηζησηηθήο επηθάλεηαο, πνπ δηαζέηεη ε νηθνλνκηθή κνλάδα. ~ 174 ~

175 Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Γελ ππάξρεη έλαο γεληθφο θαλφλαο σο πξνο ηελ θαλνληθή αλαινγία (ζχλζεζε) ηνπ ίδηνπ πξνο ην ζπλνιηθφ θεθάιαην. Κάζε θιάδνο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο έρεη ηελ αξκφδνπζα γη' απηφλ αλαινγία. Έλαο δείθηεο γχξσ ζην 50 %, ζεσξείηαη φηη, βξίζθεηαη ζηε δψλε επαγξχπλεζεο. Έλαο δείθηεο κεηαμχ 51 % - 65 %, ζεσξείηαη φηη, ε νηθνλνκηθή κνλάδα έρεη ζρεηηθή επρέξεηα δαλεηζκνχ. Δίλαη γεληθά ηθαλνπνηεηηθφο. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΗΚΚ = (Ίδηα Κεθάιαηα/ πλνιηθά Κεθάιαηα) Υ 100 = ΑΗΚΚ 2008 = ( ,12 / ,41) Υ 100 = 0,29 Υ 100 = 29 % ΑΗΚΚ 2007 = ( ,61 / ,93) Υ 100 = 0,30 Υ 100 = 30 % ~ 175 ~

176 ρνιηαζκόο Δίλαη έλαο ζεκαληηθφο αξηζκνδείθηεο γηαηί εκθαλίδεη ηελ νηθνλνκηθή δχλακε κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη αληαλαθιά ηε καθξνρξφληα ξεπζηφηεηά ηεο. Να ιεθζεί ππφςε θαηά ηελ αμηνιφγεζε ηνπ δείθηε φηη n πξνζσπηθφηεηα ηνπ επηρεηξεκαηία επεξεάδεη ζε κεγάιν βαζκφ ηηο απνθάζεηο ησλ δαλεηζηψλ ζηε ρνξήγεζε δαλείσλ, θαη πσο ην κέγεζνο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο είλαη έλαο εμ ίζνπ ζεκαληηθφο παξάγνληαο καδί κε ηνλ θνηλσληθφ. Έλαο πςειφο αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο ζπλνιηθά, δελ απνηειεί απαξαίηεηα έλδεημε φηη ε νηθνλνκηθή κνλάδα αθνινπζεί θαη ηνλ επσθειέζηεξν ηξφπν ρξεκαηνδφηεζήο ηεο. Έλαο ρακειφο αξηζκνδείθηεο, απνηειεί έλδεημε κηαο πηζαλήο επηθίλδπλεο θαηάζηαζεο, πνπ εκθαλψο ζε πεξηφδνπο κε κεησκέλεο πσιήζεηο, φπνπ πηζαλφηαηα λα πξνθχςνπλ δεκίεο, ην βάξνο ηεο θάιπςεο ησλ νπνίσλ ζα θέξνπλ ηα ίδηα θεθάιαηα (απνζεκαηηθά), κέρξη θαη ηνπ ζεκείνπ λα ρξεηαζζεί, ελδερνκέλσο, αλαδηνξγάλσζε. ην παξαπάλσ παξάδεηγκα, ν αξηζκνδείθηεο δελ είλαη ηθαλνπνηεηηθφο κε αλαινγία ηδίσλ πξνο μέλσλ θεθαιαίσλ γηα ηηο ρξήζεηο 2008 θαη 2007 ζην 29 % πξνο 71 % θαη 30 % πξνο 70 %, αληίζηνηρα Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο δαλεηαθά θεθάιαηα (Ratio of owners' equity to total debt) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο δαλεηαθά θεθάιαηα, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : ~ 176 ~

177 Απιθμοδείκηηρ Ιδίυν Κεθαλαίυν ππορ Γανειακά Κεθάλαια = Ίδια Κεθάλαια Υ 100 ύνολο Τποσπεώζευν Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Ίδηα θεθάιαηα ζεσξνχληαη σο ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ηεο θαηεγνξίαο Α «ίδηα θεθάιαηα» ηνπ παζεηηθνχ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, δειαδή ην ζχλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ (Α Η + A ll + Α ΗΗΗ + A IV + A V). ύλνιν ππνρξεώζεσλ (δαλεηαθά θεθάιαηα ) κε ηελ επξεία έλλνηα ηνπ φξνπ, ιακβάλεηαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ησλ θαηεγνξηψλ Γ (Η) «καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο» θαη Γ(ΗΗ) «βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο», ηνπ παζεηηθνχ ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο, ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Με ηε ζηελή έλλνηα ηνπ φξνπ, ζαλ ζχλνιν ππνρξεψζεσλ (δαλεηαθά θεθάιαηα), ζα κπνξνχζακε λα ιάβνπκε ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ηεο θαηεγνξίαο Γ(Η) «καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο» θαη απφ ηελ θαηεγνξία Γ(ΗΗ) «βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο» ηα θνλδχιηα ησλ ινγαξηαζκψλ 52 «ηξάπεδεο ινγαξηαζκνί βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ θαη «καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο πιεξσηέεο ζηελ επφκελε ρξήζε». εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο απηφο απεηθνλίδεη ην βαζκφ ηεο νηθνλνκηθήο απηάξθεηαο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Γείρλεη ην βαζκφ ηεο δαλεηαθήο εμάξηεζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Υξεζηκνπνηείηαη γηα λα δηαπηζησζεί αλ ππάξρεη ππεξδαλεηζκφο ζε κηα νηθνλνκηθή ~ 177 ~

178 κνλάδα ή φρη. Γείρλεη ην βαζκφ αζθαιείαο πνπ παξέρεη ε νηθνλνκηθή κνλάδα ζηνπο δαλεηζηέο ηεο. Πξόηππν Σν επηζπκεηφ γεληθά πξφηππν, πξέπεη λα είλαη ζην 65 %, γηα λα ζεσξείηαη ν αξηζκνδείθηεο ηθαλνπνηεηηθφο. ηαλ ν αξηζκνδείθηεο θπκαίλεηαη κεηαμχ 50 % έσο 64 %, ηφηε κπνξεί λα ζεσξεζεί επίζεο θαιφο. ηαλ ν δείθηεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο είλαη κηθξφηεξνο ( < ) ηνπ 30 %, ηφηε ππφ πξνυπνζέζεηο ζεσξείηαη φηη ε νηθνλνκηθή κνλάδα βξίζθεηαη ζε επηθίλδπλε δψλε. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΗΚΓΚ = (Ίδηα Κεθάιαηα / χλνιν Τπνρξεψζεσλ) Υ 100 = ΑΗΚΓΚ 2008 = ( ,12 / ,29) Υ 100 = 0,40 Υ 100 = 40 % ΑΗΚΓΚ 2007 = ( ,61 / ,32) Υ 100 = 0,44 Υ 100 = 44 % ρνιηαζκόο ηαλ ν δείθηεο είλαη ίζνο κε ηε κνλάδα (100%), ζεκαίλεη φηη νη θνξείο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζπκκεηέρνπλ κε θεθάιαηα ίζεο αμίαο κε ηνπο πηζησηέο, δειαδή 1 πξνο 1 κνλάδα, πνπ ζεκαίλεη πσο νη φξνη πξνζδηνξηζκνχ ηεο ζρέζεο είλαη ίδηνη. ηαλ ν δείθηεο φπσο ζην παξάδεηγκα (40 % θαη 44 %, αληίζηνηρα) είλαη κεγαιχηεξνο ( > ) ηνπ 30%, ηφηε ε νηθνλνκηθή κνλάδα ηείλεη ζηνλ ππεξδαλεηζκφ. ~ 178 ~

179 Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο πάγηα (Ratio of owners equity to fixed assets) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο πάγηα, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Ιδίυν Κεθαλαίυν ππορ Πάγια = Ίδια Κεθάλαια Υ 100 Πάγιο Δνεπγηηικό Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Ίδηα θεθάιαηα ζεσξνχληαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ηεο θαηεγνξίαο Α «ίδηα θεθάιαηα» ηνπ παζεηηθνχ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, δειαδή ην ζχλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ (Α Η + A ll + Α ΗΗΗ + A IV + A V). Πάγην ελεξγεηηθό ζεσξείηαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιηψλ ησλ θαηεγνξηψλ Γ (Η) «αζψκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο», Γ (ΗΗ) «ελζψκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο» θαη Γ (ΗΗΗ) «ζπκκεηνρέο θαη άιιεο καθξνπξφζεζκεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο απαηηήζεηο» ηνπ ελεξγεηηθνχ ηνπ ηζνινγηζκνχ, δειαδή ην ζχλνιν πάγηνπ ελεξγεηηθνχ (Γ Η + Γ ΗΗ + ΓΗΗΗ). εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο απεηθνλίδεη ην βαζκφ ρξεκαηνδφηεζεο ησλ αθηλεηνπνηήζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο απφ ηα ίδηα θεθάιαηά ηεο. Με ηνλ αξηζκνδείθηε ειέγρεηαη ην ελδερφκελν ππεξεπέλδπζεο, ηδηαίηεξα ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ ν αξηζκνδείθηεο είλαη πςειφο. Γηαρξνληθά δείρλεη ηελ πνιηηηθή πνπ αθνινπζεί ε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο σο πξνο ηνλ ηξφπν ρξεκαηνδφηεζεο ησλ πάγησλ ζηνηρείσλ ηεο. ~ 179 ~

180 Πξόηππν Έλαο δείθηεο κεγαιχηεξνο ( > ) ηνπ 1 (ζε πνζνζηφ, φηαλ ππεξβαίλεη ην 100%) πξνζδίδεη αλακθηζβήηεηε αζθάιεηα. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε ηνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε), εηδηθά γηα ην αλ ραξαθηεξίδεηαη απφ ζηαζεξφηεηα. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΗΚΠΔ = (Ίδηα Κεθάιαηα / Πάγην Δλεξγεηηθφ) Υ 100 = ΑΗΚΠΔ 2008 = ( ,12 / ,74) Υ 100 = 2,09 Υ 100 = 209 % ΑΗΚΠΔ 2007 = ( ,61 / ,63) Υ 100 = 2,16 Υ 100 = 216 % ρνιηαζκόο ηαλ ν δείθηεο είλαη κηθξφηεξνο ( < ) ηνπ 1, (ζε πνζνζηφ, κηθξφηεξνο απφ 100%), έλα κέξνο ησλ αθηλεηνπνηήζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ρξεκαηνδνηείηαη απφ μέλα (δαλεηαθά) θεθάιαηα. ηαv ν δείθηεο είλαη κεγαιχηεξνο ( > ) ηνπ 1, (ζε πνζνζηφ, φηαλ ππεξβαίλεη ην 100%), έλα κέξνο ησλ θεθαιαίσλ θίλεζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο πξνέξρεηαη απφ ηα ίδηα θεθάιαηα. Έλαο πςειφο αξηζκνδείθηεο ελδέρεηαη λα αληαλαθιά κηα ππεξεπέλδπζε κε επηπηψζεηο ζηελ απνδνηηθφηεηα. ~ 180 ~

181 Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξνύληνο ελεξγεηηθνύ πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεώζεηο (Ratio of current assets to total liabilities) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεψζεηο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Κςκλοθοπούνηορ Δνεπγηηικού ππορ ςνολικέρ Τποσπεώζειρ = Κςκλοθοπούν Δνεπγηηικό Υ 100 ύνολο Τποσπεώζευν Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό είλαη ην άζξνηζκα ηνπ ζπλφινπ θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ (Γ Η + Γ ΗΗ + Γ ΗΗΗ + Γ IV) θαη ηνπ ζπλφινπ ησλ κεηαβαηηθψλ ινγαξηαζκψλ ελεξγεηηθνχ (Δ), ηνπ ελεξγεηηθνχ ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο, ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. ύλνιν ππνρξεώζεσλ είλαη ην ζχλνιν ππνρξεψζεσλ (Γ Η + Γ ΗΗ) ηνπ παζεηηθνχ ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο, ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. εκαζία Παξέρεη έλδεημε αλ απφ ηε ξεπζηνπνίεζε ησλ θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, νη καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ζα κπνξνχλ, ελ κέξεη, λα εμνθιεζνχλ απφ ηα θεθάιαηα θίλεζεο. Γείρλεη ηε ξεπζηφηεηα ησλ καθξνρξφλησλ ππνρξεψζεψλ ηεο. ~ 181 ~

182 Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΚΔΤ = (Κπθινθνξνχλ Δλεξγεηηθφ / χλνιν Τπνρξεψζεσλ) Υ 100 = ΑΚΔΤ 2008 = ( ,64) / ,29) Υ 100 = 1,21 Υ 100 = 121 % ΑΚΔΤ 2007 = ( ,30) / ,32) Υ 100 = 1,24 Υ 100 = 124 % ρνιηαζκόο Ο ζρεηηθά πςειφο δείθηεο 1,21 θαη 1,24 γηα ηηο ρξήζεηο 2008 θαη 2007, αληίζηνηρα ν νπνίνο είλαη θαηά πνιχ κεγαιχηεξνο ( > ) ηνπ 1 ή ηνπ 100 %, ζα κπνξνχζε λα θαιχςεη κέξνο ησλ καθξνρξφλησλ ππνρξεψζεσλ αλ δελ ππάξμνπλ ππεξβνιηθέο δεκίεο απφ ηε ξεπζηνπνίεζε ησλ θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ Αξηζκνδείθηεο παγίσλ πξνο καθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο (Ratio of fixed assets to long - term liabilities) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο παγίσλ πξνο καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : ~ 182 ~

183 Απιθμοδείκηηρ Παγίυν ππορ Μακποππόθεζμερ Τποσπεώζειρ = Πάγιο ενεπγηηικό Μακποππόθεζμερ ςποσπεώζειρ εθθξάδεηαη ζε θνξέο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Πάγην ελεξγεηηθό ζεσξείηαη σο ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιηψλ ησλ θαηεγνξηψλ Γ (Η) «αζψκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο», Γ (ΗΗ) «ελζψκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο» θαη Γ (ΗΗΗ) «ζπκκεηνρέο θαη άιιεο καθξνπξφζεζκεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο απαηηήζεηο» ηνπ ελεξγεηηθνχ ηνπ ηζνινγηζκνχ, δειαδή ην ζχλνιν πάγηνπ ελεξγεηηθνχ (Γ Η + Γ ΗΗ + ΓΗΗΗ). Μαθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο κε ηελ επξεία έλλνηα ηνπ φξνπ, ιακβάλεηαη ην απνηέιεζκα ηεο θαηεγνξίαο Γ (Η) «καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο», ηνπ παζεηηθνχ ηεο θαηάζηαζεο ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο, ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Με ηε ζηελή έλλνηα ηνπ φξνπ, ζαλ καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο, ζα κπνξνχζακε λα ιάβνπκε ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ ηεο θαηεγνξίαο Γ(Η) «καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο» θαη απφ ηελ θαηεγνξία Γ(ΗΗ) «βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο» ην θνλδχιην ηνπ ινγαξηαζκνχ «καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο πιεξσηέεο ζηελ επφκελε ρξήζε». εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο παγίσλ πξνο καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο αληαλαθιά ην βαζκφ αζθάιεηαο πνπ απνιακβάλνπλ νη καθξνρξφληνη πηζησηέο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Παξέρεη έλδεημε αλ κπνξνχλ λα απνθηεζνχλ επηπιένλ δαλεηαθά θεθάιαηα. Γείρλεη ηελ πνιηηηθή πνπ αθνινπζεί ε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο γηα ηνλ ηξφπν ρξεκαηνδφηεζεο ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ηεο ζηνηρείσλ. ~ 183 ~

184 Πξόηππν Δπηζπκεηφ είλαη ν δείθηεο λα είλαη γεληθά κεγαιχηεξνο ( > ) ηνπ 2. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ. Αχμεζε ηνπ αξηζκνδείθηε δηαρξνληθά ζεκαίλεη : πηζησηέο Μεηαβνιή ηνπ πεξηζσξίνπ αζθαιείαο πνπ απνιακβάλνπλ νη καθξνρξφληνη Σπρφλ επέθηαζε ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πηζαλψο λα ρξεκαηνδνηήζεθε απφ ίδηα θεθάιαηα Μείσζε ηνπ αξηζκνδείθηε δηαρξνληθά ζεκαίλεη : πηζησηέο Μείσζε ηνπ πεξηζσξίνπ αζθαιείαο πνπ απνιακβάλνπλ νη καθξνρξφληνη Σπρφλ επέθηαζε ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πηζαλψο λα ρξεκαηνδνηήζεθε κε ηελ πξνζθπγή ζην δαλεηζκφ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο ~ 184 ~

185 31/12/2008, ζε, δε πξνθχπηεη απνηέιεζκα, δηφηη ε ζπγθεθξηκέλε νηθνλνκηθή κνλάδα δελ δηαζέηεη καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ρξεκαηννηθνλνκηθώλ εμόδσλ (Number of times interest earned) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ εμφδσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Κάλςτηρ Υπημαηοοικονομικών Δξόδυν = Καθαπά Αποηελέζμαηα Δκμεηάλλεςζηρ ππο Υπημαηοοικονομικών Δξόδυν Υπημαηοοικονομικά Έξοδα ή Απιθμοδείκηηρ Κάλςτηρ Υπημαηοοικονομικών Δξόδυν = Καθαπά Αποηελέζμαηα Δκμεηάλλεςζηρ ππο Φόπυν και Υπημαηοοικονομικών Δξόδυν Υπημαηοοικονομικά Έξοδα εθθξάδεηαη ζε θνξέο ~ 185 ~

186 Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ δείθηε Καζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ 80, ην νπνίν απεηθνλίδεηαη θαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο σο «νιηθά απνηειέζκαηα (θέξδε ή δεκίεο) εθκεηάιιεπζεο». Καζαξά απνηειέζκαηα ρξήζεο πξηλ από ηελ αθαίξεζε ησλ θόξσλ είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ 86, ην νπνίν απεηθνλίδεηαη θαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο σο «Καζαξά Απνηειέζκαηα (Κέξδε ή Εεκίεο} Υξήζεο πξν θφξσλ». Υξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα, είλαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ : Γηαθνξέο απνηίκεζεο ζπκκεηνρψλ θαη ρξενγξάθσλ Έμνδα θαη δεκίεο ζπκκεηνρψλ θαη ρξενγξάθσλ Υξεσζηηθνί ηφθνη θαη ζπλαθή έμνδα εκαζία Γείρλεη πφζεο θνξέο νη ηφθνη ησλ δαλείσλ θαιχπηνληαη απφ ηα θαζαξά θέξδε κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Δθθξάδεη ηε ζρέζε κεηαμχ ησλ θαζαξψλ θεξδψλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη ησλ ηφθσλ κε ηνπο νπνίνπο απηή επηβαξχλεηαη κέζα ζηε ρξήζε γηα ηα μέλα καθξνπξφζεζκα θεθαιαία. Απνηειεί έλα κέηξν δαλεηαθήο θαηαζηάζεσο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζε ζρέζε κε ηε θεξδνθφξα δπλακηθφηεηα ηεο. Παξέρεη έλδεημε γηα ην πεξηζψξην αζθάιεηαο πνπ απνιακβάλνπλ νη καθξνρξφληνη πηζησηέο θαη παξνπζηάδεη ηδηαίηεξε ζπνπδαηφηεηα γηα απηνχο, επεηδή εκθαλίδεη ηελ ηθαλφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα εμνθιεί ηνπο ηφθνπο ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ απφ ηα θέξδε ηεο. ~ 186 ~

187 Πξέπεη λα δίλεηαη ηδηαίηεξε ζεκαζία ζην ελ ιφγσ αξηζκνδείθηε, δηφηη απνηειεί ζπλάξηεζε ηεο δηαξζξψζεσο ησλ θεθαιαίσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη ηεο θεξδνθφξαο δπλακηθφηεηα ηεο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Σν ηδαληθφ κέγεζνο ηνπ αξηζκνδείθηε εμαξηάηαη θαη απφ ηε ζηαζεξφηεηα ησλ θεξδψλ θαη ην είδνο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. πλίζηαηαη ν πξνζδηνξηζκφο θαη αλάιπζε ηνπ αξηζκνδείθηε ηδίσλ πξνο ζπλνιηθά θεθάιαηα. πληζηάηαη ζηε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ε ζπζηεκαηηθή παξαθνινχζεζε ηνπ αξηζκνδείθηε γηαηί απνηειεί ζπλάξηεζε ηεο δηάξζξσζεο ησλ θεθαιαίσλ ηεο θαη ηεο θεξδνθφξαο δπλακηθφηεηάο ηεο. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΚΥΔ = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο πξν Υξεκαηννηθνλνκηθψλ Δμφδσλ / Υξεκαηννηθνλνκηθά Έμνδα = ΑΚΥΔ 2008 = ,57 / ,84 = - 0,15 θνξέο ΑΚΥΔ 2007 = 5.660,52 / ,63 = 0,21 θνξέο ~ 187 ~

188 ρνιηαζκόο ζν κεγαιχηεξνο είλαη ν δείθηεο, ηφζν κεγαιχηεξε είλαη ε ηθαλφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα πιεξψλεη ηα ρξεκαηννηθνλνκηθά ηεο έμνδα. ζν κηθξφηεξνο είλαη ν δείθηεο, ηφζν κεγαιχηεξε είλαη ε ηάζε πξνζθπγήο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζην δαλεηζκφ θαη κεγαιχηεξε ε πηζαλφηεηα απνηπρίαο ηεο. εκαίλεη φηη νη ηφθνη (γηα ηα μέλα καθξνπξφζεζκα θπξίσο θεθαιαία) κε ηνπο νπνίνπο επηβαξχλζεθε ε νηθνλνκηθή κνλάδα θαιχπηνληαη γηα ην 2007 θαηά 0,21 θνξέο ζε ζρέζε κε ηα θέξδε ηεο, ελψ γηα ην 2008 νη ηφθνη δελ κπφξεζαλ λα θαιπθζνχλ (- 0,15). Ο ελ ιφγσ αξηζκνδείθηεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ αξηζκνδείθηε δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ, παξέρεη έλδεημε ηνπ βαζκνχ θαη ηεο απνηειεζκαηηθήο ρξεζηκνπνίεζεο ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ απφ ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα Αξηζκνδείθηεο επελδύζεσλ (Investment ratios) Έλλνηα Δπελδπηηθνί αξηζκνδείθηεο είλαη εθείλνη πνπ απεηθνλίδνπλ ηελ πνιηηηθή δηαλνκήο ησλ θαζαξψλ θεξδψλ, ηελ αμία ηεο κεηνρήο θαη ην πεξηζψξην απηνρξεκαηνδφηεζεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο Δίδε αξηζκνδεηθηώλ επελδύζεσλ Σα βαζηθφηεξα είδε ησλ επελδπηηθψλ αξηζκνδεηθηψλ είλαη : ~ 188 ~

189 Κέξδε θαηά κεηνρή (Earnings per share - EPS) Μέξηζκα θαηά κεηνρή (Dividend per share - DPS) Μεξηζκαηηθή απόδνζε κεηνρήο (Dividend yield) profits) Πνζνζηό δηαλεκόκελσλ θεξδώλ (Pay out ratio, Percentage of distributed Μεξηζκαηηθή απόδνζε ηδίσλ θεθαιαίσλ [Dividend yield on net worth (shareholders' funds)] Κάιπςεο θαηαβαιινκέλσλ κεξηζκάησλ (Dividend cover ratio) Δζσηεξηθή αμία κεηνρήο (Βook value per share) Λόγνο ρξεκαηηζηεξηαθήο ηηκήο πξνο εζσηεξηθή αμία κεηνρήο (Market price to book value per share radio) ratio) Υξεκαηηζηεξηαθή ηηκή πξνο θέξδε αλά κεηνρή (Ρ/Δ) (Price earnings (Ρ/Έ) Σακεηαθήο ξνήο θαηά κεηνρή (Cash flow per share) Απόδνζεο κεηνρήο ζε ηακεηαθή ξνή (Share yield to cash flow ratio) Πνζνζηνύ απηνρξεκαηνδόηεζεο (Percentage of self finance) Γηάξθεηαο εμόθιεζεο επελδύζεσλ (Investment pay out period ratio) Απόζβεζε θαηά κεηνρή (Depreciation per share) ~ 189 ~

190 θνπνί αλάιπζεο αξηζκνδεηθηώλ επελδύζεσλ Οη αξηζκνδείθηεο επελδχζεσλ ρξεζηκνπνηνχληαη, εθηφο απφ ηε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη ηνπο ρξεκαηηζηεξηαθνχο νηθνλνκηθνχο αλαιπηέο, θαη απφ ηνπο κεηφρνπο θαη επελδπηέο γηα λα απνθαζίζνπλ αλ πξέπεη λα αγνξάζνπλ, λα πνπιήζνπλ ή λα δηαηεξήζνπλ ηνπο κεηνρηθνχο ηίηινπο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Καηά ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ αξηζκνδεηθηψλ γίλεηαη ζπζρεηηζκφο ηεο ηξέρνπζαο ηηκήο ησλ κεηνρψλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο κε ηα θαηά κεηνρή κεγέζε ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ηζνινγηζκνχ, ηεο θαηάζηαζεο ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο θαη ηεο θαηάζηαζεο ηνπ πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ. Ζ αλαθνξά ζε θαηά κεηνρή ζρέζεηο είλαη ρξήζηκε απφ πξαθηηθήο άπνςεο δηφηη, νη ηηκέο πνπ αλαθέξνληαη ζηε ρξεκαηηζηεξηαθή αγνξά αθνξνχλ κηα κεηνρή θαη φρη ζπλνιηθά κεγέζε ηεο επηρείξεζεο Αλάιπζε - Κξηηηθή δηεξεύλεζε αξηζκνδεηθηώλ επελδύζεσλ Κέξδε θαηά κεηνρή (Earnings per share - EPS) Τπνινγηζκόο Σα θέξδε θαηά κεηνρή, ππνινγίδνληαη απφ ηε ζρέζε : Κέπδη καηά μεηοσή = Κέπδη ππορ διάθεζη Απιθμόρ μεηοσών ζε κςκλοθοπία ζε, αλά κεηνρή ~ 190 ~

191 Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε Κέξδε πξνο δηάζεζε είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ «Κέξδε πξνο Γηάζεζε» θαη απεηθνλίδεηαη ζηνλ πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ. Ο αξηζκφο κεηνρψλ ζε θπθινθνξία είλαη ην ζχλνιo ησλ κεηνρψλ πνπ δηαλεκήζεθε ζηνπο κεηφρνπο, ηφζν θαηά ηε ζχζηαζε ηεο εηαηξίαο, θαζψο θαη ζε θάζε κεηαγελέζηεξε αχμεζε. Ο αξηζκφο απηφο απεηθνλίδεηαη ζην παζεηηθφ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο εηαηξίαο σο Α. Ίδηα Κεθαιαία, I. Κεθάιαην κεηνρηθφ, ( κεηνρέο ησλ ). Να ζεκεησζεί φηη γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο ζρέζεο, ελδηαθέξεη ν αξηζκφο ησλ κεηνρψλ θαη φρη ε αμία πνπ εθπξνζσπνχλ. εκαζία Γείρλεη ην χςνο ησλ θαζαξψλ θεξδψλ πνπ αληηζηνηρεί ζε θάζε κεηνρή ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Ο αξηζκνδείθηεο αληαλαθιά ηελ θεξδνθφξα δπλακηθφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Σα θαηά κεηνρή θέξδε απνηεινχλ ζεκαληηθφ θξηηήξην γηα ηελ εθηίκεζε ηεο αμίαο ηεο κεηνρήο θαη ζπλεπψο ηεο νξζήο αγνξαίαο ηηκήο ηεο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν, γηα ηνλ πξφζζεην ιφγν νηη θάζε νηθνλνκηθή κνλάδα έρεη θαη δηαθνξεηηθφ αξηζκφ κεηνρψλ. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ε θαηά κεηνρή θεξδνθφξα δπλακηθφηεηα πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε ηηο αληίζηνηρεο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Παξάδεηγκα ~ 191 ~

192 Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, δε πξνθχπηεη απνηέιεζκα, δηφηη ε ζπγθεθξηκέλε νηθνλνκηθή κνλάδα δελ δηαζέηεη θέξδε πξνο δηάζεζε Μέξηζκα θαηά κεηνρή (Dividend per share, DPS) Τπνινγηζκόο Σν κέξηζκα θαηά κεηνρή, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : ζε Μέπιζμα καηά μεηοσή = Σύνολο μεπιζμάηων, αλά Απιθμόρ μεηοσών ζε κςκλοθοπία κεηνρή Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε ύλνιν κεξηζκάησλ είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ «Μεξίζκαηα Πιεξσηέα» ηα νπνία απεηθνλίδνληαη ζηνλ ηζνινγηζκφ ρξήζεο ή ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ «Πξψην Μέξηζκα», «Πξφζζεην Μέξηζκα», «Μεξίζκαηα» ηα νπνία απεηθνλίδνληαη ζηνλ πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ. Ο αξηζκόο κεηνρώλ ζε θπθινθνξία είλαη ην ζχλνιν ησλ κεηνρψλ πνπ δηαλεκήζεθε ζηνπο κεηφρνπο, ηφζν θαηά ηε ζχζηαζε ηεο εηαηξίαο θαζψο θαη ζε θάζε κεηαγελέζηεξε αχμεζε. Ο αξηζκφο απηφο απεηθνλίδεηαη ζην παζεηηθφ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο εηαηξίαο σο «Α. Ίδηα Κεθάιαηα, I. Κεθάιαην Μεηνρηθφ, (... κεηνρέο ησλ... )». Να ζεκεησζεί φηη, γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο ζρέζεο, ελδηαθέξεη ν αξηζκφο ησλ κεηνρψλ θαη φρη ε αμία πνπ εθπξνζσπνχλ. εκαζία ~ 192 ~

193 Γείρλεη ην πνζνζηφ ησλ θεξδψλ πνπ κνηξάδνληαη ζηνπο κεηφρνπο κε κνξθή κεξίζκαηνο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε ηνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, δε πξνθχπηεη απνηέιεζκα, δηφηη ε ζπγθεθξηκέλε νηθνλνκηθή κνλάδα δελ δηαζέηεη κεξίζκαηα Μεξηζκαηηθή απόδνζε κεηνρήο (Dividend yield) Τπνινγηζκόο Ζ κεξηζκαηηθή απνδνρή κεηνρήο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Μεπιζμαηική απόδοζη μεηοσήρ = Μέπιζμα καηά μεηοσή Υ 100 Υπημαηιζηηπιακή ηιμή μεηοσήρ Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε Μέξηζκα θαηά κεηνρή, νη φξνη ππνινγηζκνχ ηνπ κεξίζκαηνο αλά κεηνρή έρνπλ ~ 193 ~

194 πξνζδηνξηζζεί παξαπάλσ. Υξεκαηηζηεξηαθή ηηκή, είλαη ε ηξέρνπζα ηηκή αγνξάο ηεο κεηνρήο ζηε ρξεκαηηζηεξηαθή αγνξά (Υξεκαηηζηήξην Αμηψλ Αζελψλ). Άιισο είλαη γλσζηή ζαλ εμσηεξηθή αμία ή ηξέρνπζα αμία κεηνρήο. Δπεξεάδεηαη ηφζν απφ ηα θέξδε θαη κέξηζκα θαηά κεηνρή, φζν θαη απφ ηε κεξηζκαηηθή πνιηηηθή ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, γεληθφηεξα. Δπεηδή ε ρξεκαηηζηεξηαθή ηηκή ηεο κεηνρήο έρεη δηαθπκάλζεηο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο ελδείθλπηαη λα ρξεζηκνπνηεζεί ν κέζνο φξνο ησλ 52 εβδνκάδσλ ή ν κέζνο φξνο ηεο αλσηάηεο + θαηψηαηεο ηηκήο δηα 2 ζηε ζπγθεθξηκέλε ρξήζε, ή αθφκα ε ηηκή κηαο ζπγθεθξηκέλεο εκεξνκελίαο. Οπνηαδήπνηε κέζνδνο θαη αλ επηιέγεη, ζα πξέπεη λα εθαξκνζζεί νκνηφκνξθα ζε θάζε δηεξεπλεηηθή πεξίπησζε. εκαζία Γείρλεη ην πφζν ζπκθέξνπζα είλαη ε επέλδπζε ζε κεηνρέο κηαο δεδνκέλεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, κε θξηηήξην ηνλ αξηζκνδείθηε απφδνζεο ηεο κεηνρήο. Υξεζηκεχεη ζαλ κέζν ζχγθξηζεο κε ηελ απνδνηηθφηεηα άιισλ κεηνρψλ ή άιισλ κνξθψλ επελδχζεσλ. Μεηξά ηελ απφδνζε πνπ είραλ νη επελδπηέο - κέηνρνη απφ ηελ επέλδπζή ηνπο ζε κεηνρέο, κε βάζε ην κέξηζκα πνπ ηνπο θαηαβιήζεθε. Πξόηππν Καηά θαλφλα φζν κεγαιχηεξε είλαη ε κεξηζκαηηθή απφδνζε κηαο κεηνρήο ηφζν πην ειθπζηηθή είλαη γηα ηνπο επελδπηέο. πγθξίλεηαη κε ηε κεξηζκαηηθή απφδνζε ησλ αληαγσληζηηθψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ ή νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ δηαθνξεηηθνχ θιάδνπ. Παξάδεηγκα ~ 194 ~

195 Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, δε πξνθχπηεη απνηέιεζκα, δηφηη ε κεηνρή ηεο εηαηξίαο δελ είλαη εηζεγκέλε ζην ρξεκαηηζηήξην Πνζνζηό δηαλεκόκελσλ θεξδώλ (Pay out ratio, Percentage of distributed profits) Τπνινγηζκόο Σν πνζνζηφ δηαλεκφκελσλ θεξδψλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Ποζοζηό Γιανεμόμενυν Κεπδών = ύνολο μεπιζμάηυν Υ 100 Κέπδη ππορ διάθεζη Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε Οη φξνη ηεο ζρέζεο έρνπλ πξνζδηνξηζζεί παξαπάλσ, ζηνπο δείθηεο θέξδε θαηά κεηνρή θαη κέξηζκα θαηά κεηνρή. εκαζία Γείρλεη ηε κεξηζκαηηθή πνιηηηθή ηεο δηνίθεζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Φαλεξψλεη ην πνζνζηφ ησλ θεξδψλ πνπ δηαλέκεηαη ζε κεξίζκαηα. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. ~ 195 ~

196 Οη λέεο θαη αλαπηπζζφκελεο νηθνλνκηθέο κνλάδεο ηείλνπλ λα έρνπλ ρακειφ πνζνζηφ δηαλεκφκελσλ θεξδψλ. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, δε πξνθχπηεη απνηέιεζκα, δηφηη ε ζπγθεθξηκέλε νηθνλνκηθή κνλάδα δελ δηαζέηεη κεξίζκαηα Μεξηζκαηηθή απόδνζε ηδίσλ θεθαιαίσλ [Dividend yield on net worth (shareholders' funds)] Τπνινγηζκόο Ζ κεξηζκαηηθή απφδνζε ηδίσλ θεθαιαίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Μεπιζμαηική Απόδοζη Ιδίυν Κεθαλαίυν = ύνολο μεπιζμάηυν Υ 100 ύνολο ιδίυν κεθαλαίυν Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε ύλνιν κεξηζκάησλ είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ «Μεξίζκαηα πιεξσηέα» ηα νπνία απεηθνλίδνληαη ζηνλ ηζνινγηζκφ ρξήζεο ή ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ «Πξψην Μέξηζκα», «Πξφζζεην Μέξηζκα», «Μεξίζκαηα», ηα νπνία απεηθνλίδνληαη ζηνλ πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ. αλ ζύλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ (share capital), ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε, ~ 196 ~

197 εθιακβάλεηαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιηψλ ηνπ «Μεηνρηθνχ Κεθαιαίνπ» θαη ηεο δηαθνξάο απφ «Έθδνζε Μεηνρψλ ππέξ ην άξηην» (41.00), (A l + A ll), ηνπ παζεηηθνχ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. εκαζία Γείρλεη ηελ απφδνζε ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ, φπσο πξνζδηνξίζζεθαλ παξαπάλσ, κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, κε βάζε ηα θαηαβαιιφκελα απφ απηή κεξίζκαηα. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ κέζνπ φξνπ ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, δε πξνθχπηεη απνηέιεζκα, δηφηη ε ζπγθεθξηκέλε νηθνλνκηθή κνλάδα δελ δηαζέηεη κεξίζκαηα Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο θαηαβαιιόκελσλ κεξηζκάησλ (Divident cover ration) ~ 197 ~

198 Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θάιπςεο θαηαβαιιφκελσλ κεξηζκάησλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Κάλςτηρ Καηαβαλλόμενυν Μεπιζμάηυν = Κέπδη ππορ διάθεζη ύνολο μεπιζμάηυν εθθξ άδεη αη ζε θνξέ ο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε Κέξδε πξνο δηάζεζε είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ «Κέξδε πξνο Γηάζεζε» πνπ απεηθνλίδεηαη ζην πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ. ύλνιν κεξηζκάησλ είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ «Μεξίζκαηα Πιεξσηέα» ηα νπνία απεηθνλίδνληαη ζηνλ ηζνινγηζκφ ρξήζεο ή ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ «Πξψην Μέξηζκα», «Πξφζζεην Μέξηζκα», «Μεξίζκαηα», ηα νπνία απεηθνλίδνληαη ζηνλ πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ. εκαζία Γείρλεη ηελ ηθαλφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα ζπλερίζεη ηελ θαηαβνιή ηνπ ηξέρνληνο κεξίζκαηνο θαη ζην κέιινλ. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Οη λέεο θαη αλαπηπζζφκελεο νηθνλνκηθέο κνλάδεο ηείλνπλ λα έρνπλ ρακειφ πνζνζηφ θάιπςεο κεξηζκάησλ. ~ 198 ~

199 Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, δε πξνθχπηεη απνηέιεζκα, δηφηη ε ζπγθεθξηκέλε νηθνλνκηθή κνλάδα δελ δηαζέηεη κεξίζκαηα Δζσηεξηθή αμία κεηνρήο (Book value per share) Τπνινγηζκόο Ζ εζσηεξηθή αμία κεηνρήο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Δζυηεπική Αξία Μεηοσήρ = ύνολο ιδίυν κεθαλαίυν Απιθμόρ μεηοσών ζε κςκλοθοπία εθθξάδεηαη ζε. Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε ύλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ ιακβάλνπκε ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ (Α Η + A ll + Α ΗΗΗ + A IV + A V), ην νπνίν απεηθνλίδεηαη ζην παζεηηθφ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηέινπο ρξήζεο, ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Αξηζκόο κεηνρώλ ζε θπθινθνξία είλαη ην ζχλνιν ησλ κεηνρψλ πνπ δηαλεκήζεθε ζηνπο κεηφρνπο, θαηά ηε ζχζηαζε ηεο εηαηξίαο, θαζψο θαη ζε θάζε κεηαγελέζηεξε αχμεζε. Ο αξηζκφο απηφο απεηθνλίδεηαη ζην παζεηηθφ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο εηαηξίαο σο ~ 199 ~

200 «Α. Ίδηα Κεθάιαηα, I. Κεθάιαην κεηνρηθφ, (. κεηνρέο ησλ.. )». Να ζεκεησζεί φηη, γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο ζρέζεο, ελδηαθέξεη ν αξηζκφο ησλ κεηνρψλ θαη φρη ε αμία πνπ εθπξνζσπνχλ. εκαζία Ο αξηζκνδείθηεο απεηθνλίδεη ηελ εζσηεξηθή αμία ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, φπσο απηά εκθαλίδνληαη ζηα ινγηζηηθά ηεο βηβιία. Υξεζηκνπνηείηαη γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο ζρέζεο ρξεκαηηζηεξηαθή ηηκή κεηνρήο πξνο εζσηεξηθή αμία κεηνρήο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΔΑΜ = χλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ / Αξηζκφο κεηνρψλ ζε θπθινθνξία = ΔΑΜ 2008 = ,12 / = 24,35 θνξέο ΔΑΜ 2007 = ,61 / = 27,15 θνξέο Λόγνο ρξεκαηηζηεξηαθήο ηηκήο πξνο εζσηεξηθή αμία κεηνρήο (Market price to book value per share ratio) ~ 200 ~

201 Τπνινγηζκόο Ο ιφγνο ρξεκαηηζηεξηαθήο ηηκήο πξνο εζσηεξηθή αμία κεηνρήο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Υπημαηιζηηπιακή Σιμή ππορ Δζυηεπική Αξία Μεηοσήρ = Υπημαηιζηηπιακή ηιμή μεηοσήρ Δζυηεπική αξία μεηοσήρ εθθξάδεηαη ζε θνξέο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε Υξεκαηηζηεξηαθή ηηκή κεηνρήο (εμσηεξηθή αμία ή ηξέρνπζα αμία κεηνρήο) είλαη ε ηξέρνπζα ηηκή αγνξάο ηεο κεηνρήο ζην ρξεκαηηζηήξην. Δζσηεξηθή αμία κεηνρήο είλαη απηή πνπ πξνζδηνξίδεηαη βάζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, φπσο απηά εκθαλίδνληαη ζηα ινγηζηηθά ηεο βηβιία. εκαζία Γείρλεη πφζεο θνξέο ηελ εζσηεξηθή ηεο αμία δηαπξαγκαηεχεηαη ε ηηκή ησλ κεηνρψλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζηε ρξεκαηηζηεξηαθή αγνξά. Παξέρεη έλδεημε πεξί ηνπ αλ ε κεηνρή είλαη ππνηηκεκέλε ή ππεξηηκεκέλε ηε ρξεκαηηζηεξηαθή αγνξά, ζε ζρέζε κε ηελ εζσηεξηθή ηεο αμία. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Παξάδεηγκα ~ 201 ~

202 Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, δε πξνθχπηεη απνηέιεζκα, δηφηη ε κεηνρή ηεο εηαηξίαο δελ είλαη εηζεγκέλε ζην ρξεκαηηζηήξην Λόγνο ηηκήο πξνο θέξδε αλά κεηνρή (Ρ/Δ) (Market price to book value per share ratio) Τπνινγηζκόο Ο ιφγνο ηηκήο πξνο θέξδε αλά κεηνρή, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Σιμή ππορ Κέπδη ανά Μεηοσή = Υπημαηιζηηπιακή ηιμή μεηοσήρ Κέπδη ανά μεηοσή εθθξάδεηαη ζε θνξέο Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε Υξεκαηηζηεξηαθή ηηκή κεηνρήο (εμσηεξηθή αμία ή ηξέρνπζα αμία κεηνρήο) είλαη ε ηξέρνπζα ηηκή αγνξάο ηεο κεηνρήο ζην ρξεκαηηζηήξην. Κέξδε αλά κεηνρή, πξνζδηνξίδνληαη απφ ηε ζρέζε : ~ 202 ~

203 Κέπδη ανά μεηοσή = Κέπδη ππορ Γιάθεζη Μέζορ απιθμόρ μεηοσών ζε κςκλοθοπία εκαζία Γείρλεη πφζεο θνξέο δηαπξαγκαηεχεηαη κηα κεηνρή ηα θέξδε ηνπ πξνεγνχκελνπ έηνπο ηνπ ρξεκαηηζηεξίνπ. Δπίζεο δείρλεη πφζεο θνξέο έλαο επελδπηήο είλαη δηαηεζεηκέλνο λα θαηαβάιιεη ρξήκαηα, γηα θάζε θέξδνπο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Πιεξνθνξεί ηνλ αξηζκφ ησλ εηψλ πνπ απαηηνχληαη ζε θαζαξά θέξδε αλά κεηνρή, γηα λα αγνξαζζεί ε κεηνρή. Δίλαη έλα κέηξν ηεο εκπηζηνζχλεο πνπ έρνπλ νη επελδπηέο σο πξνο ηε κειινληηθή ηθαλφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα πξαγκαηνπνηεί θέξδε. Ο αξηζκνδείθηεο είλαη έλα κέηξν ηνπ βαζκνχ θηλδχλνπ πνπ πεξηθιείεη θάζε επέλδπζε. Γείρλεη αλ ε ηηκή κηαο κεηνρήο είλαη ζρεηηθά θζελή ή αθξηβή, ρακειή ή πςειή. Ο αξηζκνδείθηεο Ρ/Δ καο ιέεη «πόζεο θνξέο ηα θέξδε αλά κεηνρή ηεο ηειεπηαίαο ρξήζεο αμίδεη ηε ζηηγκή απηή ε κεηνρή». Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Δίλαη δχζθνιν λα ηεζεί έλαο βαζκφο ηθαλνπνηεηηθνχ χςνπο ηνπ αξηζκνδείθηε γηαηί : ~ 203 ~

204 Σν ηδαληθφ χςνο ηνπ αξηζκνδείθηε είλαη άιιν γηα ην θιάδν, άιιν γηα νιφθιεξε ηελ αγνξά θαη άιιν γηα ηε κεκνλσκέλε νηθνλνκηθή κνλάδα Ο βαζκφο εκπηζηνζχλεο ησλ επελδπηψλ, σο πξνο ηελ ηθαλφηεηα ησλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ λα πξαγκαηνπνηνχλ θέξδε, πνηθίινπλ απφ νηθνλνκηθή κνλάδα ζε νηθνλνκηθή κνλάδα Σν ηδαληθφ χςνο ηνπ αξηζκνδείθηε ιφγνπ ηηκήο πξνο θέξδε (Ρ/Δ), κεηαβάιιεηαη δηαρξνληθά αλάινγα κε ηηο ππάξρνπζεο ζπλζήθεο ζηε ρξεκαηηζηεξηαθή αγνξά. ηαλ ε αγνξά βξίζθεηαη ζε άλνδν θαη ε δήηεζε ηίηισλ ππεξβαίλεη ηελ πξνζθνξά, ηφηε ν ιφγνο ηηκήο πξνο θέξδε είλαη πςειφηεξνο απφ φ,ηη φηαλ ε αγνξά βξίζθεηαη ζε χθεζε. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν ελ ιφγσ δείθηεο Ρ/Δ, πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν δείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ. Γεληθά, φηαλ ν αξηζκνδείθηεο θπκαίλεηαη κεηαμχ 6-10 θνξέο, ε εηθφλα ζεσξείηαη φηη είλαη θαιή. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, δε πξνθχπηεη απνηέιεζκα, δηφηη ε κεηνρή ηεο εηαηξίαο δελ είλαη εηζεγκέλε ζην ρξεκαηηζηήξην. ρνιηαζκόο ζν κεγαιχηεξνο είλαη ν θίλδπλνο πνπ πεξηθιείεη κηα επέλδπζε, ηφζν κηθξφηεξνο είλαη ~ 204 ~

205 ν ιφγνο ηηκήο πξνο θέξδε (Ρ/Δ) γηα λα αληηζηαζκίζεη ηνλ απμεκέλν θίλδπλν, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη φιεο νη άιιεο ζπλζήθεο είλαη ίδηεο. Γηα παξάδεηγκα, κηα κεηνρή κε πςειφ ιφγν ηηκήο πξνο θέξδε (Ρ/Δ) κεηαμχ 25-30, δείρλεη φηη νη επελδπηέο ηελ αγνξάδνπλ, δηφηη έρνπλ εκπηζηνζχλε ζηελ ηθαλφηεηα ηεο λα δηαηεξήζεη θαη λα βειηηψζεη ηα θέξδε ηεο, Ο ιφγνο ηηκήο πξνο θέξδε (Ρ/Δ) δελ είλαη ην κνλαδηθφ θξηηήξην ηεο θαηάζηαζεο ησλ κεηνρψλ νχηε θαηά ζπλέπεηα θαη ην κνλαδηθφ γηα λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ επηινγή κεηνρψλ. ζν ρακειφηεξνο είλαη ν ιφγν ηηκήο πξνο θέξδε (Ρ/Δ) κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ηφζν επλντθφηεξν είλαη γηα ηε κεηνρή ηεο. Δάλ νη κειινληηθνί θίλδπλνη είλαη κεγαιχηεξνη απφ ηνπο θηλδχλνπο πνπ εκθαλίζζεθαλ ζην παξειζφλ, ηφηε είλαη απαξαίηεην αλ απμεζεί ην επηηφθην θεθαιαηνπνίεζεο. Αληίζεηα εάλ νη θίλδπλνη ζην κέιινλ αλακέλεηαη λα είλαη ρακειφηεξνη απφ ηνπο θηλδχλνπο ηνπ παξειζφληνο ηφηε ην επηηφθην θεθαιαηνπνίεζεο ζα πξέπεη λα είλαη ρακειφηεξν. Π.ρ : Μηα κεηνρηθή αμία αλ δηθαηνινγεί 10% απφδνζε, ε αμία ηεο κεηνρήο ζα είλαη 1, φηαλ ηα θαηά κεηνρή θέξδε είλαη 0,5, ηφηε 0,5 Υ 10 Ρ/Δ = 5. Αλ ν θίλδπλνο δηθαηνινγεί 5% απφδνζε, ηφηε ε αμία ηεο κεηνρήο κε θέξδε 0,5 θαηά κεηνρή είλαη, 0,5 Υ 20 Ρ/Δ = 10. ζν ν ιφγνο ηηκήο πξνο θέξδε, Ρ/Δ, θαη ηα θέξδε αλά κεηνρή κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζπγθιίλνπλ πξνο ηα αληίζηνηρα κεγέζε ηεο αγνξάο, ηφζν κεγαιχηεξε είλαη ε εκπηζηνζχλε ηνπ επελδπηηθνχ θνηλνχ πξνο ηηο κεηνρέο ηεο ζπγθεθξηκέλεο κνλάδαο. Έλαο πςειφο Ρ/Δ ζε ζχγθξηζε ηνπ θιάδνπ ή ηεο αγνξάο ππνδειψλεη φηη, είηε ε νηθνλνκηθή κνλάδα πξνηηκάηαη απφ ηνπο επελδπηέο γηαηί είλαη ε θαιχηεξε κέζα ζηνλ θιάδν, είηε είλαη ππεξηηκεκέλε δηφηη νη επελδπηέο έρνπλ ππεξεθηηκήζεη ηηο δπλαηφηεηέο ~ 205 ~

206 ηεο. Αληίζεηα έλαο ρακειφο Ρ/Δ ππνδειψλεη φηη, είηε ε νηθνλνκηθή κνλάδα δελ πξνηηκάηαη απφ ηνπο επελδπηέο, είηε είλαη ππνηηκεκέλε Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξνήο θαηά κεηνρή (Cash flow per share ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξνήο θαηά κεηνρή, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Σαμειακήρ Ροήρ καηά Μεηοσή = Κέπδη ππορ διάθεζη + Αποζβέζειρ σπήζηρ Απιθμόρ μεηοσών ζε κςκλοθοπία εθθξάδεηαη ζε Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε Σακεηαθή ξνή (Cash flow) είλαη ην χςνο ησλ θεθαιαίσλ πνπ εηζέξεπζαλ ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα ζαλ απνηέιεζκα ηεο δξαζηεξηφηεηάο ηεο, κεηά ηελ αθαίξεζε φισλ ησλ θαηαβιεζεηζψλ δαπαλψλ. Παξαζηαηηθά ζα ιέγακε φηη : Σακεηαθή ξνή = Δηζξνή θεθαιαίσλ - Δθξνή θεθαιαίσλ ή Σακεηαθή ξνή = Πσιήζεηο - Γαπάλεο ~ 206 ~

207 χγθξηζε ηεο ηακεηαθήο ξνήο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο κε ηηο λέεο επελδχζεηο δείρλεη ην χςνο ηεο απηνρξεκαηνδφηεζήο ηεο κέζα κηα ρξήζε. Έηζη, κε ηελ επξεία έλλνηα ηνπ φξνπ, ε ηακεηαθή ξνή ηαπηίδεηαη κε ηελ απηνρξεκαηνδφηεζε. Γηαθξίλνπκε ηε κηθηή θαη θαζαξή ηακηαθή ξνή. Μηθηή ηακεηαθή ξνή (gross cash flow) είλαη ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ «Κέξδε πξνο Γηάζεζε» ζπλ «Απνζβέζεηο Υξήζεο». Καζαξή ηακεηαθή ξνή (net cash flow) είλαη ηα «Κέξδε Υξήζεο πνπ δε δηαλέκνληαη», «Απνζεκαηηθά» θαη «Τπφινηπν Κεξδψλ εηο Νένλ», πνπ απεηθνλίδνληαη ζην πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ, ζπλ νη «Απνζβέζεηο Υξήζεο». Ζ θαζαξή ηακεηαθή ξνή πξνθχπηεη επίζεο αλ απφ ηε κηθηή ηακεηαθή ξνή αθαηξέζνπκε ηα «Μεξίζκαηα» θαη ηηο «Ακνηβέο κειψλ δηνηθεηηθνχ ζπκβνπιίνπ», πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ. Κέξδε πξνο δηάζεζε είλαη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ «Κέξδε πξνο Γηάζεζε» θαη απεηθνλίδεηαη ζηνλ πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ. Απνζβέζεηο ρξήζεηο είλαη ην ζχλνιν «Απνζβέζεσλ Πάγησλ ηνηρείσλ» πνπ απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο. Αξηζκόο κεηνρώλ ζε θπθινθνξία είλαη ην ζχλνιν ησλ κεηνρψλ πνπ δηαλεκήζεθε ζηνπο κεηφρνπο, θαηά ηε ζχζηαζε ηεο εηαηξίαο, θαζψο θαη ζε θάζε κεηαγελέζηεξε αχμεζε. Απεηθνλίδεηαη ζην παζεηηθφ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο εηαηξίαο σο «Α. Ίδηα Κεθάιαηα, I. Κεθάιαην κεηνρηθφ, (.. κεηνρέο ησλ )». εκαζία Γείρλεη θαηά πφζν νη ηξέρνπζεο αλάγθεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαιχπηνληαη απφ ηα ξεπζηά πνπ πξνέξρνληαη απφ ηε δξαζηεξηφηεηά ηεο. ~ 207 ~

208 Υξεζηκνπνηείηαη γηα ζπγθξίζεηο κεηαμχ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Δίλαη πεξηζζφηεξν ζπγθξίζηκνο κεηαμχ (νκνεηδψλ) νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ αθφκε θαη αλ ππάξρνπλ δηαθνξέο ζηηο κεζφδνπο θαη ηελ πνιηηηθή απνζβέζεσλ πνπ εθαξκφζεη θάζε κνλάδα.. Υξεζηκνπνηείηαη ζαλ ζπκπιήξσκα ηνπ αξηζκνδείθηε θέξδε θαηά κεηνρή. Μπνξεί λα ζπλδπαζζεί επίζεο κε ηνλ αξηζκνδείθηε απφδνζεο κεηνρήο ζε ηακεηαθή ξνή, πνπ ζα εμεηαζηεί ακέζσο παξαθάησ. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΣΡΜ = Κέξδε πξνο δηάζεζε + Απνζβέζεηο ρξήζεο / Αξηζκφο κεηνρψλ ζε θπθινθνξία = ΑΣΡΜ 2008 = ( ,37 ) / = ,37 / = 1,71 ΑΣΡΜ 2007 = ( ,91) / =91.513,91 / = 2, Αξηζκνδείθηεο απόδνζεο κεηνρήο ζε ηακεηαθή ξνή (Share yield to cash flow ratio) ~ 208 ~

209 Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξνήο θαηά κεηνρή, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Απόδοζηρ Μεηοσήρ ζε Σαμειακή Ροή = Σαμειακή ποή καηά μεηοσή Υ 100 Υπημαηιζηηπιακή ηιμή μεηοσήρ Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε Σακεηαθή ξνή θαηά κεηνρή, πξνζδηνξίζζεθε ζηνλ πξνεγνχκελν αξηζκνδείθηε. Υξεκαηηζηεξηαθή ηηκή κεηνρήο (εμσηεξηθή αμία ή ηξέρνπζα αμία κεηνρήο) είλαη ε ηξέρνπζα ηηκή αγνξάο ηεο κεηνρήο ζην ρξεκαηηζηήξην. εκαζία Μαδί κε ηνλ αξηζκνδείθηε Ρ/Δ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ κεηνρψλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Δπίζεο, γηα ηελ εμαγσγή αζθαιέζηεξσλ ζπκπεξαζκάησλ, ν αξηζκνδείθηεο πξέπεη λα ζπγθξίλεηαη κε : Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ (δηαρξνληθή αλάιπζε - κειέηε) ~ 209 ~

210 Σνλ αληίζηνηρν αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ Σνπ αληίζηνηρνπ αξηζκνδείθηε ησλ άιισλ νκνεηδψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, δε πξνθχπηεη απνηέιεζκα, δηφηη ε κεηνρή ηεο εηαηξίαο δελ είλαη εηζεγκέλε ζην ρξεκαηηζηήξην Αξηζκνδείθηεο πνζνζηνύ απηνρξεκαηνδόηεζεο (Percentage of self finance) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο πνζνζηνχ απηνρξεκαηνδφηεζεο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Ποζοζηού Αςηοσπημαηοδόηηζηρ = Μικηή ηαμειακή ποή Υ 100 Πυλήζειρ Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε Μηθηή ηακεηαθή ξνή είλαη ίζε κε ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ «Καζαξά Απνηειέζκαηα Υξήζεο» (φπσο απηφ απεηθνλίδεηαη απφ ηνλ πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ) ζπλ ην «χλνιν Απνζβέζεσλ Πάγησλ ηνηρείσλ» (φπσο απηφ απεηθνλίδεηαη ζην ελεξγεηηθφ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο). ~ 210 ~

211 Ζ ρξεκαηνδφηεζε, γεληθά, αλαθέξεηαη ζηνλ ηξφπν θάιπςεο ησλ λέσλ επελδχζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζε θεθάιαηα. Απηνρξεκαηνδόηεζε ζεκαίλεη θάιπςε, κέξνπο ή νιφθιεξσλ, ησλ επελδχζεσλ απηψλ κε ηα θεθάιαηα. εκαζία Γείρλεη ην πνζνζηφ απηνρξεκαηνδφηεζεο ησλ λέσλ επελδχζεσλ. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΠΑ = Μηθηή ηακεηαθή ξνή / Πσιήζεηο = ΑΠΑ 2008 = [( , ,64) / ,19 ] Υ 100 = ( ,07 / ,19) Υ 100 = 0,10 Υ 100 = 10 % ΑΠΑ 2007 = [(5.660, ,32) / ,29] Υ 100 = ( ,84 / ,29 ) Υ 100 = 0,09 Υ 100 = 9 % ~ 211 ~

212 Αξηζκνδείθηεο δηάξθεηαο εμόθιεζεο επελδύζεσλ (Investment pay out period ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δηάξθεηαο εμφθιεζεο επελδχζεσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε: Απιθμοδείκηηρ Γιάπκειαρ Δξόθληζηρ Δπενδύζευν = Πάγιο ενεπγηηικό Μικηή ηαμειακή ποή εθθξάδεηαη ζε έηε Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε Πάγην ελεξγεηηθό είλαη ην ζχλνιν «Πάγηνπ Δλεξγεηηθνχ» (Γ Η + Γ ΗΗ + Γ ΗΗΗ), πνπ απεηθνλίδεηαη ζην ελεξγεηηθφ ηνπ ηζνινγηζκνχ, ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Μηθηή ηακεηαθή ξνή είλαη ίζε κε ην άζξνηζκα ησλ θνλδπιίσλ «Καζαξά Απνηειέζκαηα Υξήζεο» (φπσο απηφ απεηθνλίδεηαη απφ ηνλ πίλαθα δηάζεζεο απνηειεζκάησλ) ζπλ ην «χλνιν Απνζβέζεσλ Πάγησλ ηνηρείσλ» (φπσο απηφ απεηθνλίδεηαη ζην ελεξγεηηθφ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο). εκαζία Γείρλεη ην ζχλνιν ησλ επελδχζεσλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζε πάγηα, πνπ ζα απνδεζκεπηεί κε ηε κνξθή θεξδψλ θαη απνζβέζεσλ. Γείρλεη ηελ πεξίνδν απνπιεξσκήο ηεο ζπλνιηθήο επέλδπζεο απφ ηα θέξδε θαη ηηο απνζβέζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Πξόηππν ~ 212 ~

213 Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Μηα δηάξθεηα εμφθιεζεο ησλ ζπλνιηθψλ επελδχζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο κηθξφηεξε ( < ) ησλ 5 εηψλ, γεληθά, ζεσξείηαη ηθαλνπνηεηηθή. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑΓΔΔ = Πάγην ελεξγεηηθφ / Μηθηή ηακεηαθή ξνή = ΑΓΔΔ 2008 = ,74 / ( , ,64) = ,74 / ,07 = 2,45 ζε έηε ΑΓΔΔ 2007 = ,63 / (5.660, ,32) = ,63 / ,84 = 2,29 ζε έηε Απόζβεζε θαηά κεηνρή (Depreciation per share) Τπνινγηζκόο Ζ απφζβεζε θαηά κεηνρή, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απόζβεζη καηά Μεηοσή = Αποζβέζειρ σπήζηρ Απιθμόρ μεηοσών ζε κςκλοθοπία Δπεμεγήζεηο ησλ όξσλ ηεο ζρέζεο ππνινγηζκνύ ηνπ αξηζκνδείθηε ~ 213 ~

214 Απνζβέζεηο ρξήζεηο είλαη ην «χλνιν Απνζβέζεσλ Πάγησλ ηνηρείσλ» πνπ απεηθνλίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο. Αξηζκόο κεηνρώλ ζε θπθινθνξία είλαη ην ζχλνιo ησλ κεηνρψλ πνπ δηαλεκήζεθε ζηνπο κεηφρνπο, ηφζν θαηά ηε ζχζηαζε ηεο εηαηξίαο, θαζψο θαη ζε θάζε κεηαγελέζηεξε αχμεζε. Ο αξηζκφο απηφο απεηθνλίδεηαη ζην παζεηηθφ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο εηαηξίαο σο «Α. Ίδηα Κεθαιαία, I. Κεθάιαην κεηνρηθφ, ( κεηνρέο ησλ )». Να ζεκεησζεί νηη εδψ, γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο ζρέζεο, καο ελδηαθέξεη ν αξηζκφο ησλ κεηνρψλ θαη φρη ε αμία πνπ εθπξνζσπνχλ. Πξόηππν Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Παξάδεηγκα Απφ ηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο εηαηξίαο ΓΑΚΟΣΑ Α.Δ., ηεο 31/12/2008, ζε, πξνθχπηεη : ΑθΜ = Απνζβέζεηο Υξήζεο / Αξηζκφο κεηνρψλ ζε θπθινθνξία = ΑθΜ 2008 = ,37 / = 1,71 ΑθΜ 2007 = ,91 / = 2,47 ~ 214 ~

215 ΚΔΦΑΛΑΗΟ Ο Κιάδνο ηεο κεηαπνίεζεο θαη εκπνξίαο αιηεπκάησλ. Μεηαπνίεζε είλαη ε ελέξγεηα κε ηελ νπνία ηξνπνπνηείηαη νπζηαζηηθά ην αξρηθφ πξντφλ ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ζεξκηθήο επεμεξγαζίαο ηνπ θαπλίζκαηνο, ηνπ αιαηίζκαηνο, ηεο σξίκαλζεο ηεο απνμήξαλζεο, ηνπ καξηλαξίζκαηνο, ηεο εθρχιηζεο, ηεο εμψζεζεο ή ζπλδπαζκνχ απηψλ ησλ κεζφδσλ. Με ηνλ φξν Μεηαπνηεκέλα πξντφληα ελλννχκε ηα ηξφθηκα πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ κεηαπνίεζε κε κεηαπνηεκέλσλ πξντφλησλ. Σα πξντφληα απηά είλαη δπλαηφ λα πεξηέρνπλ ζπζηαηηθά ηα νπνία είλαη αλαγθαία γηα ηελ παξαζθεπή ηνπο ή ηα νπνία ηνπο πξνζδίδνπλ ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά. Ο θιάδνο ηεο κεηαπνίεζεο έρεη αμηφινγε ζπλεηζθνξά ζηελ αιηεπηηθή βηνκεραλία δηφηη κεηαηξέπεη έλα πςειήο δηαηξνθηθήο αμίαο, αιιά εππαζέο πξντφλ, ζε άιιεο κνξθέο πνπ κπνξνχλ λα θαηαλαισζνχλ ζε κεηαγελέζηεξν ρξφλν. Σν ηειηθφ πξντφλ απνθηά έηζη πξνζηηζέκελε αμία, ν θιάδνο ζπκβάιιεη ζηε βειηίσζε ηνπ βηνηηθνχ επηπέδνπ, ελψ θαη ν θνηλσληθφο παξάγνληαο είλαη ζεκαληηθφο κε ηελ πξνζθνξά κνλίκσλ ή επνρηθψλ ζέζεσλ εξγαζίαο. Οη κεηαπνηεηηθέο κνλάδεο ηεο Διιάδαο αλαπηχρζεθαλ αξρηθά ζε πεξηνρέο θνληά ζε κεγάια αιηεπηηθά θέληξα θαη κε παξάδνζε ζηελ κεηαπνίεζε (Θεζζαινλίθε, Καβάια, Μπηηιήλε, Βφινο) κε αληηθείκελν δξαζηεξηφηεηαο θπξίσο ηελ παξαγσγή αιηπάζησλ θαη θνλζεξβψλ. Με ηελ βειηίσζε ησλ νηθνλνκηθψλ ζπλζεθψλ, ηελ αλάπηπμε ηνπ εκπνξίνπ θαη ηελ αιιαγή πνιιψλ δηαηξνθηθψλ ζπλεζεηψλ, κεηαπνηεηηθέο κνλάδεο αλαπηχρζεθαλ θνληά ζε κεγάια αζηηθά θέληξα ψζηε λα εμαζθαιίδνπλ επειημία πξφζβαζεο θαη δηαθίλεζεο, ελψ ε παξαγσγή ηνπο ζηξάθεθε ζε θαηεςπγκέλα πξντφληα, θηιέηα, θαπληζηά, ηρζπνπαξαζθεπάζκαηα θαη άιια. Ο θιάδνο απαζρνιεί άκεζα ή έκκεζα θαη έρεη έλαλ θχθιν εξγαζηψλ πνπ εθηηκάηαη φηη μεπεξλά επξψ Ο ηνκέαο θαηάςπμεο θαη κεηαπνίεζεο απαζρνιεί πεξίπνπ άηνκα ελψ ην 2007 ν θχθινο εξγαζηψλ πξνζέγγηζε ηηο (ή ηφλνπο). Οη εηζαγσγέο ηα ηειεπηαία ρξφληα απμάλνληαη ζηαδηαθά ελψ ην 2011 μεπέξαζαλ ηηο επξψ (ή ηφλνπο). Αληίζεηα νη εηζαγσγέο δελ παξνπζηάδνπλ ζηαζεξή πνξεία θαη δελ μεπεξλνχλ ηηο επξψ (ή ηφλνπο). ~ 215 ~

216 Κνηλέο πξνδηαγξαθέο εκπνξίαο-δλεκέξσζε ηνπ Καηαλαισηή Οη θνηλνηηθνί θαλφλεο εκπνξίαο θαζνξίδνπλ ελαξκνληζκέλα εκπνξηθά ραξαθηεξηζηηθά, ηδίσο θαηά ηελ πξψηε πψιεζε ησλ λσπψλ πξντφλησλ αιηείαο θαη πδαηνθαιιηέξγεηαο. Σα ραξαθηεξηζηηθά απηά πεξηιακβάλνπλ ηε λσπφηεηα, ην κέγεζνο θαη ηελ παξνπζίαζε. Οη θαλφλεο δηεπθνιχλνπλ ηηο εκπνξηθέο δξαζηεξηφηεηεο θαζνξίδνληαο θνηλέο ηηκέο γηα θάζε θαηεγνξία πξντφλησλ θαη ζεζπίδνληαο επίπεδα πνηφηεηαο Ζ εθαξκνγή ηνπο ξπζκίδεηαη απφ ηνλ Καλ. (ΔΚ) 2406/1996 θαη ηε ζρεηηθή ππνπξγηθή απφθαζε (ΦΔΚ 297/Β/ ). Γηα ηα πξντφληα ζπιιεθηηθήο αιηείαο θαη πδαηνθαιιηέξγεηαο νη πην πάλσ θαλφλεο ζπκπιεξψλνληαη απφ ππνρξεψζεηο επηζήκαλζεο γηα ηελ θαιχηεξε ελεκέξσζε ησλ θαηαλαισηψλ κέζσ ηεο ππνρξεσηηθήο αλαγξαθήο: ηνπ επηζηεκνληθνχ νλφκαηνο θαη ηεο εκπνξηθήο νλνκαζίαο ηνπ είδνπο, ηεο κεζφδνπ παξαγσγήο (αιηεία ζηε ζάιαζζα, ζε εζσηεξηθά χδαηα ή εθηξνθή), ηεο πεξηνρήο αιίεπζηο, αλαθνξά γηα ην αλ ην πξντφλ έρεη πξνεγνπκέλσο θαηαςπρζεί, κε ηελ αλαγξαθή ηεο ιέμεο απνςπρζέλ, εθηφο ησλ πξνβιεπφκελσλ παξεθθιίζεσλ. πλαιιαγέο κε ρώξεο εθηόο Δπξσπατθήο Έλσζεο Δίλαη πνιχ ζεκαληηθφ ε θνηλνηηθή κεηαπνηεηηθή βηνκεραλία λα κπνξεί λα εθνδηάδεηαη κε απνζέκαηα ζε ζηαζεξή βάζε, κε αμηφπηζην ηξφπν θαη ζε αληαγσληζηηθέο ηηκέο. Σνχην πξνυπνζέηεη πξφζβαζε ηφζν ζηελ εγρψξηα παξαγσγή, φζν θαη ζηηο εηζαγσγέο. Ζ ΚΟΑ ελζσκαηψλεη έλα θαζεζηψο (βι. Καλ. 104/2000) ζχκθσλα κε ην νπνίν νη ηεισλεηαθνί δαζκνί αλαζηέιινληαη γηα ζπγθεθξηκέλεο εηζαγσγέο απφ ρψξεο εθηφο Δ.Δ. πνπ πξννξίδνληαη γηα ηε κεηαπνηεηηθή βηνκεραλία. Γηα ηελ ηξηεηία ηα θαζνξηδφκελα πξντφληα αλαθέξνληαη ζην Καλ. (ΔΚ) 1220/2012. Παξάιιεια, θαζνξίδνληαη ηηκέο αλαγσγήο θαη νη ηεισλεηαθνί δαζκνί δελ αλαζηέιινληαη, νχηε κεηψλνληαη φηαλ νη ηηκέο ππνιείπνληαη απηψλ ησλ επηπέδσλ. Σν ζχζηεκα πξννξίδεηαη γηα ηελ παξνρή πξνζηαζίαο απφ ππεξβνιηθά ρακειέο ηηκνινγήζεηο ησλ εηζαγσγψλ θαη εμππεξεηεί ηφζν σο δείθηεο ησλ αιιαγψλ ζηηο ηηκέο εηζαγσγήο, φζν θαη σο ζχζηεκα έγθαηξεο πξνεηδνπνίεζεο. Δπηπιένλ, είλαη δπλαηή ε εθαξκνγή κέηξσλ δηαζθάιηζεο θαη αληηληάκπηλγθ, ζε πεξίπησζε πνπ νη εηζαγσγέο αιηεπηηθψλ πξντφλησλ πξνθαινχλ ζνβαξέο ζηξεβιψζεηο ηεο αγνξάο. 5.2 ηάδηα επεμεξγαζίαο θιάδνπ Πξψην ζηάδην είλαη ε παξαιαβή λσπήο πξψηεο χιεο θαη ε κεηαθνξά ζην ρψξν ηνπ ζπζθεπαζηεξίνπ φπνπ δηαιέγεηαη θαη ηαμηλνκείηαη αλά κέγεζνο θαη ζηε ζπλέρεηα ~ 216 ~

217 ζπζθεπάδεηαη επεμεξγαζκέλε ή κε. Ζ επεμεξγαζία ησλ ηρζχσλ πεξηιακβάλεη ηνλ απνθεθαιηζκφ, ηνλ εθζπιαρληζκφ θαη ην πιχζηκν ησλ ςαξηψλ, ηαπηφρξνλα ζηελ ίδηα κεραλή. Αθνινπζεί ην καγείξεκα-ςήζηκν ηνπ πξντφληνο, ην ζθξάγηζκα ηεο ζπζθεπαζίαο θαη ε απνζηείξσζε ηνπ πξντφληνο. Σειηθφ ζηάδην είλαη ην εμσηεξηθφ πιχζηκν θαη ε ζήκαλζε ηρλειαζηκφηεηαο. 5.3 Ζ AQUA TRADE θαη ν θιάδνο Ο θιάδνο έρεη σο κέιε ηεο, εηαηξείεο θαη ζπλδέζκνπο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ θαηάςπμε αιηεπκάησλ, ηελ κεηαπνίεζε ηνπο γηα ηελ παξαγσγή πξντφλησλ θαη ζηελ απνθειχθσζε κπδηψλ. Ζ AQUA TRADE Α.Β.Δ.Δ δξαζηεξηνπνηείηαη ζηνλ ηνκέα επεμεξγαζίαο θαη δηαλνκήο φισλ ησλ ηχπσλ θξέζθσλ θαη θαηεςπγκέλσλ ςαξηψλ θαη ζαιαζζηλψλ. ε απηφλ ηνλ ηνκέα δξαζηεξηνπνηνχληαη 117 επηρεηξήζεηο. Γηα πην αμηφπηζηε θαη εμεηδηθεπκέλνη κειέηε σο αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ζα εμεηαζηνχλ νη επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηε Βφξεηα Διιάδα θαη αζρνινχληαη κε ην απηφ αληηθείκελν ηεο επεμεξγαζίαο θαη δηαλνκήο φισλ ησλ αιηεπκάησλ φπσο : ΣΟΤΡΝΑΒΗΣΖ ΑΔΒΔ Χο θιάδνο νη αληίζηνηρεο επηρεηξήζεηο νη νπνίεο δξαζηεξηνπνηνχληαη ζε φιε ηε ρψξα (ζπκπεξηιακβαλφκελσλ θαη απηψλ ηεο Βνξείνπ Διιάδνο) φπσο: ΣΟΤΡΝΑΒΗΣΖ ΑΔΒΔ DAKOSTA Δ.Π.Δ. Θ. ΝΗΚΟΛΟΠΟΤΛΟ & ΗΑ Ο.Δ. ΦΑΡΟ Α.Δ. ΓΟΡΓΟΝΑ Δ.Π.Δ. 5.4 Σάζεηο θαη πξννπηηθέο ηνπ θιάδνπ Σα ςάξηα θαηέρνπλ θεληξηθφ ξφιν ζηελ ππξακίδα ηεο παξαδνζηαθήο δηαηξνθήο. Απνηεινχλ πνιχ θαιή πεγή ησλ πνιχ-αθφξεζησλ σ-3 ιηπαξψλ πνπ είλαη επεξγεηηθά γηα ηελ δηαηήξεζε ηεο θαιήο πγείαο. Ζ Διιάδα είλαη κηα ρψξα πνπ πεξηβάιιεηαη απφ ζάιαζζα, κε απνηέιεζκα έλα κεγάιν πνζνζηφ ησλ θαηνίθσλ ηεο λα έρεη σο βαζηθή απαζρφιεζε ηελ αιηεία. Με ην πέξαζκα ησλ ρξφλσλ νη ηξφπνη αιηείαο δηαθνξνπνηήζεθαλ, νη ήδε ππάξρνληεο εμειίρζεθαλ θαη ν ηνκέαο απηφο παξνπζίαζε κεγάιε αλάπηπμε. Πνιινί εθκεηαιιεχηεθαλ απηή ηελ αλάπηπμε θαη αζρνιήζεθαλ ζηελ αξρή κε ην ηρζπεκπφξην ~ 217 ~

218 θαη αξγφηεξα κε ηελ επεμεξγαζία θαη ζπζθεπαζία ηρζπεξψλ. Ο θιάδνο ηεο επεμεξγαζίαο θαη ζπζθεπαζίαο ηρζπεξψλ άλζηζε θαη νη εμαγσγέο ζπλερψο απμάλνληαλ. Σα ηειεπηαία 5 ρξφληα φκσο, παξαηεξήζεθε ζεκαληηθή θάκςε γεγνλφο φρη ελζαξξπληηθφ γηα ηελ παξνχζα θαη κειινληηθή δήηεζε. Ζ θξίζε απηή ζα νδεγήζεη αξθεηέο κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο ζε έμνδν απφ ηνλ θιάδν, ελψ δελ απνθιείεηαη πξνβιήκαηα λα εκθαλίδνπλ αθφκα θαη κεγάιεο επηρεηξήζεηο. Παξφια απηά θάπνηεο επηρεηξήζεηο έρνπλ ζηξαθεί ζηελ παξαγσγή ηππνπνηεκέλσλ ςαξηψλ θαη άιισλ ζαιαζζηλψλ σο έηνηκσλ γεπκάησλ, ζηα νπνία έρεη παξαηεξεζεί κεγάιε δήηεζε αθνχ είλαη νηθνλνκηθφηεξε θαη επθνιφηεξε επηινγή γηα ηνλ θαηαλαισηή. Απνηειεί ελδηαθέξνπζα εμέιημε ηελ νπνία ζα κπνξνχζαλ λα αθνινπζήζνπλ θη άιιεο επηρεηξήζεηο ηνπ θιάδνπ απηνχ. 5.5 Πξνβιήκαηα αγνξάο Σν θπξηφηεξν πξφβιεκα ηεο αγνξάο απνηειεί ε κφιπλζε ηνπ ζαιάζζηνπ πεξηβάιινληνο αθνχ απηφ έρεη σο απνηέιεζκα ηελ ζνβαξή κείσζε ηνπ πιεζπζκνχ ησλ ςαξηψλ θαη άιισλ ζαιαζζηλψλ ηα νπνία απνηεινχλ ηελ πξψηε χιε ηνπ θιάδνπ. ε απηφ σζηφζν ην αξλεηηθφ θιίκα, έξρνληαη λα πξνζηεζνχλ θαη νξηζκέλα άιια πξνβιήκαηα, πνπ κεηαμχ άιισλ παξεκπνδίδνπλ ηελ πεξαηηέξσ νκαιή αλάπηπμε θαη θεξδνθνξία ησλ εηαηξεηψλ, αιιά θαη ηελ εχξπζκε ιεηηνπξγία ηεο αγνξάο φπσο : Ζ ηηκή ησλ αιηεπκάησλ ζπλερψο απμάλεηαη ιφγσ κεησκέλεο πξνζθνξάο κε απνηέιεζκα νη εηαηξίεο λα αλαγθάδνληαη λα απμήζνπλ θαη νη ίδηεο ηε ηηκή ζην πξντφλ ηνπο. Σν γεγνλφο απηφ πεξηνξίδεη έηζη ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηελ πνηφηεηα ηνπ ηειηθνχ πξντφληνο. Σα ιεηηνπξγηθά έμνδα επίζεο απμάλνληαη ζεκαληηθά, επηβαξχλνληαο πεξηζζφηεξν ηα πεξηζψξηα θέξδνπο αξθεηψλ επηρεηξήζεσλ Δπίζεο, ε δηαδηθαζία ρνξήγεζεο αδεηψλ είλαη ρξνλνβφξα, ελψ ζε αξθεηέο πεξηπηψζεηο αθνινπζνχληαη αδηαθαλείο δηαδηθαζίεο θαη φρη ζπγθεθξηκέλα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο ησλ επηρεηξήζεσλ ~ 218 ~

219 5.6 Ζ εηαηξία AQUA TRADE ΑΒΔΔ Πξηλ απφ 50 ρξφληα ν Γεψξγηνο Υαηδεζσηεξίνπ, ν ηδξπηήο ηεο εηαηξίαο, μεθίλεζε ζαλ ηρζπέκπνξνο ζηελ Βφξεηα Διιάδα. Με ηε δηαξθή αλάπηπμε ησλ παξνρψλ ζην πνιχ επαίζζεην θνκκάηη ηεο πνηνηηθήο δηαηξνθήο, ε εηαηξία εδξαηψζεθε απνθνκίδνληαο πάληνηε επηηπρίεο. Σ ν 1995 ε εηαηξία παίξλεη ηε ζεκεξηλή ηεο κνξθή κε ηελ επσλπκία Aqua Trade S.A. Με ζηαζεξά αλνδηθή πνξεία, θαηάθεξε λα δξαζηεξηνπνηείηαη εθηφο απφ ην ρνλδξεκπφξην ςαξηψλ θαη ζαιαζζηλψλ θαη ζηε επεμεξγαζία γαξηδνεηδψλ εκπινπηίδνληαο έηζη ηηο δξαζηεξίνηεηεο ηεο θαη απνθηψληαο κηα ηδηαίηεξε ζε απηά εμεηδίθεπζε. Σα πξντφληα απηά εμάγνληαη ήδε ζηελ Δπξψπε θπξίσο ζηελ Ηζπαλία Ηηαιία Γαιιία Γεξκαλία θαη Μεγάιε Βξεηαλία. 5.7 Πνηόηεηα πξντόλησλ θαη θηινζνθία ηεο εηαηξίαο AQUA TRADE S.A. ηελ εηαηξία Υαηδεζσηεξίνπ ε πςειή πνηφηεηα απνηειεί ην ζπγθξηηηθφ πιενλέθηεκα ησλ πξντφλησλ ηεο. Γηα απηφ ην ιφγν δηαζέηεη πιήξσο εμνπιηζκέλν ρεκηθφ θαη κηθξνβηνινγηθφ εξγαζηήξην πςειψλ πξνδηαγξαθψλ. Απζηεξνί ρεκηθνί θαη κηθξνβηνινγηθνί έιεγρνη πξαγκαηνπνηνχληαη ζε φια ηα ζηάδηα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο θαη ιεπηνκεξήο πνηνηηθφο έιεγρνο ζην λεξφ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ παξαζθεπή ησλ πξντφλησλ. Δθαξκφδνπλ απηφκαηε 24σξε παξαθνινχζεζε θαη θαηαγξαθή ησλ ζεξκνθξαζηψλ ζε φια ηα θξίζηκα ζεκεία ηεο παξαιαβήο, επεμεξγαζίαο θαη απνζήθεπζεο ησλ πξντφλησλ θαζψο θαη θαζεκεξηλφο θαζαξηζκφο θαη απνιχκαλζε ηνπ ζπλφινπ ηνπ κεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ θαη ησλ ρψξσλ παξαγσγήο. Ζ Aqua Trade εθαξκφδεη ζε θάζε θάζε ηεο παξάγσγεο ηηο δηαδηθαζίεο πνπ επηβάιινληαη απφ ηελ HACCP (Αλάιπζε Κηλδχλσλ Καη Κξίζηκα εκεία Διέγρνπ). Δπηπιένλ επελδχεη ρξφλν ζηε δηαξθή θαη πιήξε εθπαίδεπζε θαη θαηάξηηζε ηνπ πξνζσπηθνχ ηεο, ηφζν ζε ζέκαηα πγηεηλήο-πνηφηεηαο, φζν θαη ηερλνγλσζίαο. Δπίζεο ην εξεπλεηηθφ εξγαζηήξην δηαζέηεη ζχγρξνλν εμνπιηζκφ γηα ηελ ππνζηήξημε ηνπ ηκήκαηνο Έξεπλαο θαη Αλάπηπμεο λέσλ πξντφλησλ, ηε δηελέξγεηα δνθηκψλ ηερλεηήο γήξαλζεο θαη challenge test ησλ πξντφλησλ γηα ηελ εμαζθάιηζε ηεο πςειήο πνηφηεηαο ησλ πξντφλησλ. ~ 219 ~

220 Ζ Aqua Trade δηαζέηεη πηζηνπνίεζε θαηά ISO 9001 θαη ISO απφ ηελ DQS Hellas, εηαηξίαο κέινπο ηνπ γεξκαληθνχ θνξέα πηζηνπνίεζεο δηαρείξηζεο αζθάιεηαο ηξνθίκσλ. Δπηπιένλ ε εηαηξία έρεη πηζηνπνηεζεί θαηά ην πξφηππν πνηφηεηαο IFS (International Food Standard) έρνληαο απνζπάζεη κηα απφ ηηο κεγαιχηεξεο βαζκνινγίεο (Higher Level >95%) πνπ έρνπλ επηηεπρζεί πνηέ ζηελ Διιάδα. Σν πηζηνπνηεηηθφ IFS απνηειεί πιένλ απαξαίηεηε πξνυπφζεζε γηα λα δηαθηλεζεί έλα πξντφλ ζηηο κεγάιεο απαηηεηηθέο αγνξέο ηεο Γεξκαλίαο θαη ηεο Γαιιίαο. Σέινο ε εηαηξία δείρλνληαο έκπξαθηα ηε δέζκεπζε ηεο ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο δηαζέηεη ππεξζχγρξνλεο εγθαηαζηάζεηο βηνινγηθνχ θαζαξηζκνχ δεπηεξνβάζκηαο επεμεξγαζίαο πγξψλ ιπκάησλ, εκεξήζηαο δπλακηθφηεηαο 800 θπβηθψλ κέηξσλ. Σν ηκήκα βηνινγηθνχ θαζαξηζκνχ ζηειερψλεηαη απφ έκπεηξν εμεηδηθεπκέλν πξνζσπηθφ, ελψ ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο εγθαηάζηαζεο ειέγρεηαη θαζεκεξηλά κε θπζηθνρεκηθνχο θαη κηθξνβηνινγηθνχο ειέγρνπο ζην Υεκείν ηεο εηαηξίαο. ~ 220 ~

221 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6 Παξαδνρέο εξγαζίαο «Αλάιπζεο Υξεκαηννηθνλνκηθώλ Καηαζηάζεσλ Δπηρείξεζεο «AQUA TRADE A.E.» Οη ηξφπνη επεμεξγαζίαο θαη ηππνπνίεζεο αιηεπκάησλ πνηθίιεη ζηνλ θιάδν αλάινγα κε ην αληηθείκελν ηεο θάζε επηρείξεζεο. Παξαηεξνχκε φηη ππάξρνπλ δηαθνξέο ηνλ ηχπν ησλ αιηεπκάησλ, ηελ επεμεξγαζία αιιά θαη ηηο θαηλνηνκίεο πνπ ρξεζηκνπνηεί ε θάζε κηα δηαθνξεηηθά. Δπηρεηξήζεηο πνπ αλήθνπλ ζηνλ θιάδν κπνξεί ηειηθά λα έρνπλ πνιχ δηαθνξεηηθφ αληηθείκελν απφ άιιεο. ηνλ θιάδν αλήθνπλ επηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ σο αληηθείκελν : Σελ θνλζεξβνπνίεζε φπσο είλαη νη ΒΗΑΛΚΟ ΚΟΤΡΣΟΠΟΤΛΟ (θνλζεξβνπνηεκέλα ηρζπεξψλ) ΓΚΔΗΑ (θνλζεξβνπνηεκέλα θαη θαηεςπγκέλα ηρζπεξά) RIO MARE BOLTON HELLAS ABEE (θνλζεξβνπνίεζε αιηεπκάησλ θαη ηρζπεξψλ) Δπεμεξγαζία θαπληζηψλ/ παζηψλ / αιίπαζησλ ΒΗΟΣΔΥΝΗΑ ΑΛΗΠΑΣΧΝ (Γεκήηξηνο Φηιάξεηνο θαη ΗΑ Ο.Δ) ΠΑΥΑΛΗΓΖ (Καπληζηά / Αιίπαζηα ηρζπεξά) Απνθειχθσζε κπδηψλ ΜΤΓΗΑ ΑΝΑΣΑΗΟΤ ΜΤΓΗΑ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟ EVIA MARE ηνλ θιάδν επίζεο αλήθνπλ επηρεηξήζεηο νη νπνίεο αζρνινχληαη κφλν κε ηελ επεμεξγαζία ε κφλν κε ηελ ηππνπνίεζε αιηεπκάησλ άιιεο πνπ αζρνινχληαη κε ηελ θαηάςπμε ε ηελ εθηξνθή ησλ αιηεπκάησλ ~ 221 ~

222 Γηα λα εθπνλεζεί ε κειέηε, σο θιάδν ζα πάξνπκε ηελ επεμεξγαζία όισλ ησλ ηύπσλ θξέζθσλ θαη θαηεςπγκέλσλ ςαξηώλ θαη ζαιαζζηλώλ. Οη εηαηξίεο νη νπνίεο δξαζηεξηνπνηνχληαη απνθιεηζηηθά ζε απηφ ηνλ ρψξν θαη φρη ζε πεξηζζφηεξνπο απφ έλα ηνκείο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ επεμεξγαζία θαη ηππνπνίεζε αιηεπκάησλ θαη ηρζπεξψλ είλαη νη παξαθάησ : SEA WORLD AEBE :ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΣΤΠΟΠΟΗΖΖ ΗΥΘΤΡΧΝ ΑΣΛΑΝΣΗΓΑ Α.Δ.:ΜΔΣΑΠΟΗΖΖ ΣΤΠΟΠΟΗΖΖ ΚΑΗ ΔΜΠΟΡΗΑ ΦΑΡΗΧΝ ΚΑΗ ΘΑΛΑΗΝΧΝ ΚΟΝΣΟΒΔΡΟ A.E.B.E. :ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΑΛΗΔΤΜΑΣΧΝ ΣΕΗΝΔΤΡΑΚΖ Α.Δ.: ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΚΑΗ ΔΜΠΟΡΗΟ ΚΑΣΔΦΤΓΜΔΝΧΝ ΑΛΗΔΤΜΑΣΧΝ ΚΤΡΗΑΕΖ ΑΒΔΔ :ΠΟΡΣΟ ΥΔΛΗ ΚΑΣΔΦΤΓΜΔΝΑ ΑΛΗΔΤΜΑΣΑ DELI FISH Α.Δ.: ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΚΑΗ ΜΔΣΑΠΟΗΖΖ ΗΥΘΤΖΡΧΝ ΣΡΟΦΧΝ ΑΣΛΑΝΣΗΚΟ ΦΑΟΜΤΣΑΚΖ ΑΒΔΔ :ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΑΛΗΔΤΜΑΣΧΝ ΑΦΟΗ ΚΑΡΑΓΚΟΤΝΖ Α.Δ. :ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΑΛΗΔΤΜΑΣΧΝ ΑΦΔΝΣΟΤΛΖ ΛΗΒΔΡΖ ΚΑΗ ΗΑ Ο.Δ. ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΚΑΗ ΔΜΠΟΡΗΑ ΝΧΠΧΝ ΚΑΗ ΚΑΣΔΦΤΓΜΔΝΧΝ ΑΛΗΔΤΜΑΣΧΝ πσο αλαθέξακε θαη παξαπάλσ ε θάζε επηρείξεζε έρεη ηνλ δηθφ ηεο ηξφπν γηα ηελ επεμεξγαζία ηελ ηππνπνίεζε θαη ζηηο θαηλνηνκίεο ηηο νπνίεο ρξεζηκνπνηεί γηα λα πξνζθέξεη ην ηειηθφ πξνηφλ ηεο ζηνπο θαηαλαισηέο αλάινγα κε ηηο αλάγθεο θαη ηηο απαηηήζεηο ηνπο Χο αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο εηαηξίεο, ζα ιεθζνχλ ηα απνηειέζκαηα απφ ηε κειέηε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ θαη αξηζκνδεηθηψλ ησλ εηαηξηψλ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζε γεηηνληθέο πεξηνρέο. ηνλ ηνκέα ηεο Βνξείνπ Διιάδνο δξαζηεξηνπνηνχληαη νη : DELI FISH Α.Δ.: ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΚΑΗ ΜΔΣΑΠΟΗΖΖ ΗΥΘΤΖΡΧΝ ΣΡΟΦΧΝ ~ 222 ~

223 ΑΦΔΝΣΟΤΛΖ ΛΗΒΔΡΖ ΚΑΗ ΗΑ Ο.Δ. ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΚΑΗ ΔΜΠΟΡΗΑ ΝΧΠΧΝ ΚΑΗ ΚΑΣΔΦΤΓΜΔΝΧΝ ΑΛΗΔΤΜΑΣΧΝ ΑΣΛΑΝΣΗΓΑ Α.Δ.:ΜΔΣΑΠΟΗΖΖ ΣΤΠΟΠΟΗΖΖ ΚΑΗ ΔΜΠΟΡΗΑ ΦΑΡΗΧΝ ΚΑΗ ΘΑΛΑΗΝΧΝ ΚΤΡΗΑΕΖ ΑΒΔΔ :ΠΟΡΣΟ ΥΔΛΗ ΚΑΣΔΦΤΓΜΔΝΑ ΑΛΗΔΤΜΑΣΑ Δκείο ζα επηιέμνπκε ηελ ΚΤΡΗΑΕΖ ΑΒΔΔ :ΠΟΡΣΟ ΥΔΛΗ ΚΑΣΔΦΤΓΜΔΝΑ ΑΛΗΔΤΜΑΣΑ γηαηί έρεη αθξηβψο ην ίδην αληηθείκελν δξαζηεξηφηεηαο θαη ηελ ίδηα κνξθή εηαηξίαο κε ηελ AQUA TRADE A.E. ηελ νπνία κειεηάκε. 6.2 Λοιπέρ παπαδοσέρ επγαζίαρ Οη ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ρξήζεσλ 2008 έσο 2012, έρνπλ ιεθζεί απφ ηα ειεθηξνληθά αξρεία ηνπ εζληθνχ ηππνγξαθείνπ. Ζ εξγαζία έρεη εθπνλεζεί απφ εμσηεξηθνχο παξαηεξεηέο κε απνηέιεζκα αξηζκνδείθηεο νη νπνίνη βαζίδνληαη ζε ζηνηρεία φπνπ έρνπλ πξφζβαζε κφλν εζσηεξηθνί παξαηεξεηέο ή πνπ δελ εκθαλίδνληαη ζηα ππάξρνληα έγγξαθα ηεο εξγαζίαο, λα κελ ππνινγηζζνχλ κειεηεζνχλ αλαιπζνχλ θαη ζρνιηαζηνχλ. Παξαηεξήζεθε απφ ηε κειέηε ηεο βηβιηνγξαθίαο θαη ηνπ δηαδηθηχνπ φηη, ππάξρεη έλα επξχ θάζκα ππνινγηζκνχ «ΣΤΠΟΛΟΓΗΟ» αξηζκνδεηθηψλ. Οη πεξηζζφηεξνη απφ απηνχο είλαη παξαιιαγέο κεηαμχ ηνπο, ρσξίο λα παξνπζηάδνπλ ζεκαληηθή δηάθνξα ζην εμαγρζέλ απνηέιεζκα ηνπο. Χο εθ ηνχηνπ, «ΣΤΠΟΛΟΓΗΟ» ππνινγηζκνχ ησλ αξηζκνδεηθηψλ ζα ιεθζεί ην βαζηθφ ηππνιφγην ην νπνίν αλαιχζεθε ζην πξψην κέξνο (ζεσξεηηθή πξνζέγγηζε ηεο παξνχζεο εξγαζίαο) θαη ην νπνίν βαζίζηεθε θαηά θχξην ιφγν ζηηο δηαλεκεζείζεο ζεκεηψζεηο ηνπ θ. (Μπαιηζή Δ Κψζηα «Αλάιπζε Υξεκαηννηθνλνκηθψλ Καηαζηάζεσλ, Γ Έθδνζεο», ΣΔΗ Καβάιαο, Καβάια, 2003). ιεο νη ππφ εμέηαζε εηαηξίεο δελ είλαη εηζεγκέλεο ζην Υξεκαηηζηήξην Αμηψλ ησλ Αζελψλ (Υ.Α.Α) κε απνηέιεζκα αξηζκνδείθηεο πνπ έρνπλ ζρέζε κε δεδνκέλα ~ 223 ~

224 ρξεκαηηζηεξίνπ (ρξεκαηηζηεξηαθή αμία κεηνρήο θιπ.) λα κε κπνξνχλ λα ππνινγηζηνχλ. Οη ζρνιηαζκνί θαηά ηε πξαθηηθή πξνζέγγηζε ηνπ ζέκαηνο κε ηε ρξεζηκνπνίεζε φισλ ησλ κεζφδσλ αλάιπζεο, ζπκπιεξψλνπλ ε κηα ηελ άιιε θαη δε δεκηνπξγνχλ δηαθνξέο ζηελ θχξην θνξκφ αλάιπζεο ηνπο. Δπνκέλσο γηα ηελ απνθπγή άζθνπνπ «πιαηεηαζκνύ» ηεο εξγαζίαο, απνθεχγεηαη ε επαλάιεςε ζρνιίσλ «ζθνπίκσο», ζηηο κεζφδνπο αλάιπζεο. Καηφπηλ φισλ ησλ παξαπάλσ παξαδνρψλ θαη ησλ ελ γέλεη δπζθνιηψλ νη νπνίεο πξνέθπςαλ θαηά ηε δηάξθεηα ζπιινγήο, κειέηεο, αμηνιφγεζεο ησλ απαξαίηεησλ ζηνηρείσλ, ε πξαθηηθή πξνζέγγηζε ηεο εξγαζίαο (απνηέιεζκα) εκθαλίδεηαη ζηηο παξαθάησ παξαγξάθνπο. ~ 224 ~

225 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 7 Αλάιπζε ινγηζηηθώλ θαηαζηάζεσλ κε αξηζκνδείθηεο 7.1 Αξηζκνδείθηεο ξεπζηόηεηαο (Liquidity ratios) Σςγκενηπωηική καηάζηαζη απιθμοδεικηών πσο ζην Παξάξηεκα Απιθμοδείκηηρ γενικήρ ή κςκλοθοπιακήρ πεςζηόηηηαρ ή κεθαλαίος κίνηζηρ (Current ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο γεληθήο ξεπζηφηεηαο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Γεληθήο Ρεπζηόηεηαο = ύλνιν Κπθινθνξνύληνο Δλεξγεηηθνύ + Μεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί Δλεξγεηηθνύ ύλνιν Βξαρππξόζεζκσλ Τπνρξεώζεσλ + Μεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί Παζεηηθνύ εθθξάδεηαη ζε θνξέο ΠΡΟΣΤΠΟ : > 2 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , ,02 ~ 225 ~ 1,46

226 , , , , , , ,78 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 1,63 1,94 2,62 3, θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε γεληθήο ξεπζηόηεηαο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 226 ~

227 ρνιηαζκόο Ο ζπγθεθξηκέλνο αξηζκνδείθηεο απεηθνλίδεη ηε γεληθή ξεπζηφηεηα ηεο επηρείξεζεο, δείρλεη εάλ ε επηρείξεζε κπνξεί λα θαιχςεη άκεζα ηηο βξαρππξφ-ζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο, κε ηα άκεζα ξεπζηνπνηήζηκα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο. Γείρλεη ην πεξηζψξην αζθάιεηαο πνπ δηαηεξεί ε δηνίθεζε, γηα λα είλαη ζε ζέζε λα αληηκεησπίζεη κηα αλεπηζχκεηε εμέιημε ζηε ξνή ησλ θεθαιαίσλ θίλεζεο. Ο αξηζκνδείθηεο δείρλεη πφζεο θνξέο ηα θπθινθνξνχληα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θαιχπηνπλ ηηο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο απηήο (ιήμε απηψλ κέρξη ην ηέινο ηεο επφκελεο ρξήζεο). Ο αξηζκνδείθηεο ηα ηειεπηαία δχν ρξφληα ήηαλ πάλσ απφ ην πξφηππν, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 2,23. Κπκαίλνληαλ ζηα απηά φξηα, κε ρακειή έλδεημε ην 2008, αιιά ζηε ζπλέρεηα παξαηεξείηαη αλνδηθή ηάζε. Δπεηδή ην κέγεζνο ηνπ αξηζκνδείθηε εμαξηάηαη απφ πνιινχο θαη δηάθνξνπο παξάγνληεο, κεηαμχ ησλ νπνίσλ ην είδνο ηεο επηρείξεζεο, ε πνηφηεηα ησλ θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο, ε ακεζφηεηα ησλ ηξερνπζψλ ππνρξεψζεσλ ηεο θαη ε επθακςία ζε αλαγθαία θεθάιαηα θίλεζεο, ζα ιέγακε φηη ην θαζνξηζκέλν πξφηππν ίζσο λα κελ είλαη θαη πνιχ ηδαληθφ. Γηα κηα βηνκεραληθή ή εκπνξηθή επηρείξεζε φπσο ε εμεηαδφκελε, ζα ιέγακε φηη έλαο αξηζκνδείθηεο γχξσ απφ ην 2, είλαη παξά πνιχ ηθαλνπνηεηηθφο. πλεπψο ε επηρείξεζε, κπνξεί άκεζα λα θαιχςεη ηηο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο. Ζ ηθαλνπνηεηηθή πνξεία ηνπ δείθηε πηζαλψο λα νθείιεηαη θαη ζηε ζπλερή κείσζε ηνπ βξαρπρξφληνπ δαλεηζκνχ ηεο επηρείξεζεο. Δπίζεο, ε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο κπνξεί λα θάλεη πην εληαηηθή ρξήζε ησλ θπθινθνξνχλησλ ζηνηρείσλ ηεο, δειαδή λα δηαηεξεί ειάρηζηα δηαζέζηκα ξεπζηά ζην ειάρηζην δπλαηφ επίπεδν ή ε ηαρχηεηα θπθινθνξίαο ησλ απνζεκάησλ θαη απαηηήζεσλ ηεο λα βξίζθεηαη ζην αλψηεξν δπλαηφ ζεκείν. Παξφια απηά, ε δηνίθεζε πξέπεη λα δηαηεξεί ηζνξξνπεκέλν χςνο δηαζέζηκσλ ξεπζηψλ, έηζη ψζηε λα κπνξεί λα αληαπνθξηζεί ζηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο, ηηο ηαθηηθέο ή έθηαθηεο δαπάλεο ~ 227 ~

228 ηεο θαζψο θαη λα δηαηεξεί θαη έλα πνζφ αζθαιείαο γηα ηελ αληηκεηψπηζε νηνδήπνηε έθηαθηνπ πεξηζηαηηθνχ. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,35 1, ,26 1, ,02 1, ,20 2, ,60 3,49 ύλνιν 5εηηαο 3,29 θνξέο 2,23 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 228 ~

229 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηνπ θιάδνπ φιεο ηηο ρξνληέο ήηαλ πάλσ απφ ην πξφηππν, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 3,29. Ο αξηζκνδείθηεο φια ηα έηε ήηαλ πνιχ ηθαλνπνηεηηθφο κε ρακειφηεξε ηηκή ην 2009 ην 2,26 θαη πςειφηεξε ηηκή ην 2010 ην 4,02, κε απνηέιεζκα, ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ. Γεληθά, ν δείθηεο ηεο επηρείξεζεο είλαη ζαθέζηαηα πην ζηαζεξφο αιιά φρη πην ηθαλνπνηεηηθφο απφ ηνλ αληίζηνηρν ηνπ θιάδνπ. ~ 229 ~

230 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,60 1, ,35 1, ,12 1, ,20 2, ,20 3,49 ύλνιν 4εηηαο 1,29 θνξέο 2,23 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 4εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 230 ~

231 ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηεο νκνεηδνχο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο φιεο ηηο ρξνληέο ήηαλ θάησ απφ ην πξφηππν, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 1,29. Ο δείθηεο ην 2010 βξηζθφηαλ ζην ρακειφηεξν επίπεδν ηνπ αιιά ζηε ζπλέρεηα παξαηεξείηαη κηα ζηαζεξή αλνδηθή ηάζε πνπ πάξαπηα δελ μεπεξλά ην πξφηππν. Παξαηεξνχκε γηα ηελ δηνίθεζε ηεο Aqua Trade κηα ηθαλνπνηεηηθή ζηαζεξή ζηάζε ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ ηεο πνιχ θαιχηεξε ηεο αληίζηνηρεο νκνεηδνχο. ~ 231 ~

232 7.1.3 Αξηζκνδείθηεο άκεζεο ή ηαρείαο ή εηδηθήο ξεπζηόηεηαο (Acid test ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο εηδηθήο ξεπζηφηεηαο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Δηδηθήο Ρεπζηόηεηαο = ύλνιν Κπθινθνξνύληνο Δλεξγεηηθνύ - Απνζέκαηα + Μεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί Δλεξγεηηθνύ ύλνιν Βξαρππξόζεζκσλ Τπνρξεώζεσλ + Μεηαβαηηθνί ινγαξηαζκνί Παζεηηθνύ εθθξάδεηαη ζε θνξέο ΠΡΟΣΤΠΟ : > 1 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,78 0,89 0,96 1,28 1, Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 1,37 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 232 ~

233 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε εηδηθήο ξεπζηόηεηαο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δείρλεη ηελ ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο λα εμνθιεί ηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο θαζψο επίζεο θαη πφζεο θνξέο ηα ηαρέσο ξεπζηνπνηήζηκα ζηνηρεία απηήο, θαιχπηνπλ ηηο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο (ιήμε απηψλ κέρξη ην ηέινο ηεο επφκελεο ρξήζεο). Ο αξηζκνδείθηεο απφ ην 2009 θαη κεηά ήηαλ γχξσ απφ ην πξφηππν, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 1,37. Κπκαίλνληαλ ζηα απηά φξηα, κε ρακειή έλδεημε ην 2008, αιιά ζηε ζπλέρεηα παξαηεξείηαη αλνδηθή ηάζε, δειαδή ηα ηαρέσο ξεπζηνπνηήζηκα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο θαιχπηνπλ θαηά 1,37 θνξέο ηηο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο απηήο. ~ 233 ~

234 Ζ αθαίξεζε ηνπ πνζνχ απφ επηζθαιείο ή αλεπίδεθηεο απαηηήζεηο (ζην γεληθφ ζχλνιν) είλαη κηθξή θαη δελ κεηαβάιιεη ηε γεληθή εηθφλα ηνπ αξηζκνδείθηε. Δπνκέλσο ε βξαρππξφζεζκε θεξεγγπφηεηα ηεο επηρείξεζεο ζηε 5εηηα ( ) ήηαλ παξά πνιχ ηθαλνπνηεηηθή. Θεσξεηηθά ηνπιάρηζηνλ ε επηρείξεζε δείρλεη θαιή ηξέρνπζα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε, ελψ εηθφλα απηή, εληζρχεηαη θαη απφ ην γεγνλφο ηεο κείσζε ηνπ βξαρππξφζεζκνπ δαλεηζκνχ ηεο. Ζ δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο πξέπεη ζπλερψο λα επαγξππλεί δηφηη, κείσζε ηνπ αξηζκνδείθηε κπνξεί λα ζεκαίλεη θαη εμάξηεζε απφ κειινληηθέο πσιήζεηο, πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιίζεη επαξθή ξεπζηφηεηα. κείσζε ησλ πσιήζεσλ πηζαλψο λα δεκηνπξγήζεη αλάγθε επξέζεσο λέσλ θεθαιαίσλ, είηε κε έθδνζε λέσλ κεηνρψλ είηε κε πξνζθπγή ζε δαλεηζκφ. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,63 0, ,54 0, ,44 1, ,44 1, ,58 2,04 ύλνιν 5εηηαο 2,53 θνξέο 1,37 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 234 ~

235 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηνπ θιάδνπ φιεο ηηο ρξνληέο ήηαλ πάλσ απφ ην πξφηππν, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 2,53. Καηά πνιχ αλψηεξνο ηνπ πξφηππνπ. Γεληθά ν δείθηεο ηεο θιάδνπ ππνδειψλεη φηη νη νκνεηδείο επηρεηξήζεηο κπνξνχλ ζην ζχλνιν ηνπο λα θαιχπηνπλ παξά πνιχ ηθαλνπνηεηηθά ηηο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηνπο κε ηα ηαρέσο ξεπζηνπνηήζηκα ζηνηρεία ηνπο. Ζ εμεηαδφκελε επηρείξεζε ιεηηνπξγεί θαηά ηα πξφηππα ηνπ θιάδνπ ρσξίο λα παξνπζηάδεη ζεκαληηθέο δηαθνξέο, κε ηηο επηθπιάμεηο πνπ αλαθέξζεθαλ παξαπάλσ. ~ 235 ~

236 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,09 0, ,03 0, ,92 1, ,81 1, ,81 2,04 ύλνιν 5εηηαο 0,93 θνξέο 1,37 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 236 ~

237 ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηεο νκνεηδνχο αληηπξνζσπεπηηθήο επηρείξεζεο φιεο ηηο ρξνληέο, ήηαλ θνληά ζην πξφηππν, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 0,93. Οη δπν δείθηεο είραλ δηαθνξεηηθή πνξεία φια ηα έηε θαζψο ε πνξεία ηεο νκνεηδνχο είλαη θαζνδηθή θαη ηεο AQUA TRADE αλνδηθή. Παξαηεξνχκε θαη γηα ηε δηνίθεζε ηεο AQUA TRADE κηα ηθαλνπνηεηηθή ζηαζεξή ζηάζε ζε φηη αθνξά ηελ αληηκεηψπηζε ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ ηνπο κε ηα ηαρέσο ξεπζηνπνηήζηκα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηνπο ζε αληίζεζε κε ηελ νκνεηδή. ~ 237 ~

238 7.1.4 Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξεπζηόηεηαο (Cash ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξεπζηφηεηαο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Σακεηαθήο Ρεπζηόηεηαο = Υξεόγξαθα + Γηαζέζηκα Λεμηπξόζεζκεο Τπνρξεώζεηο εθθξάδεηαη ζε θνξέο ΠΡΟΣΤΠΟ : > 1 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,36 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 1,56 1,20 2,48 3,96 2,74 2,39 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 238 ~

239 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηακεηαθήο ξεπζηόηεηαο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Γείρλεη ηελ ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο λα θαιχπηεη ηηο ιεθηέο ηεο ππνρξεψζεηο ηεο κε ηα ακέζσο δηαζέζηκα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο, δειαδή πφζεο θνξέο ηα κεηξεηά πνπ δηαζέηεη θαιχπηνπλ ηηο ιεμηπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο. Ο αξηζκνδείθηεο ζε φια ηα έηε ήηαλ αξθεηά κεγαιχηεξνο ηνπ πξφηππνπ ζπλερή ζηαδηαθή αλνδηθή ηάζε απηνχ κέρξη ην 2012 πνπ κεηψλεηαη θαηά ζρεδφλ κία κνλάδα, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 2,39. Δπνκέλσο, ηα ππάξρνληα κεηξεηά θαιχπηνπλ ηηο ιεθηέο ππνρξεψζεηο ηεο επηρείξεζεο (αζθαιηζηηθνχο νξγαληζκνχο θαη ππνρξεψζεηο απφ θφξνπο - ηέιε). ~ 239 ~

240 ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,50 1, ,60 1, ,53 2, ,68 3, ,26 2,74 ύλνιν 5εηηαο 1,51 θνξέο 2,39 Φνξέο ~ 240 ~

241 Ο αξηζκνδείθηεο ζηαζεξνπνηείηαη κεηαμχ 2009 θαη 2011 φπνπ βξίζθεηαη θάησ απφ ην πξφηππν. Σν 2008 βξίζθεηαη πνιχ πην πάλσ απφ ην πξφηππν ιφγσ απμεκέλσλ ρξεκαηηθψλ δηαζέζηκσλ ζε ζρέζε κε ηηο άιιεο ρξνληέο. Δπίζεο παξαηεξνχκε κηα κηθξή αχμεζε ην ε ζχγθξηζε ησλ δχν επηρεηξήζεσλ παξαηεξνχκε φηη ε AQUA TRADE παξνπζηάδεη ζηαζεξφηεηα θαη κπνξεί λα αληαπεμέιζεη ζηηο ππνρξεψζεηο ηεο θαιχηεξα ζε ζρέζε κε ηελ νκνεηδή Αξηζκνδείθηεο ακπληηθνύ ρξνληθνύ δηαζηήκαηνο ή ρξνληθήο πξνζηαζίαο (Defensive interval ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ακπληηθνχ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Ακπληηθνύ Υξνληθνύ Γηαζηήκαηνο = ύλνιν Κπθινθνξνύληνο Δλεξγεηηθνύ - Απνζέκαηα Ζκεξήζηεο Λεηηνπξγηθέο Γαπάλεο εθθξάδεηαη ζε εκέξεο ~ 241 ~

242 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,04 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 67,43 96,10 114,97 92,07 110,5 96,21 εκέξεο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ακπληηθνύ ρξνληθνύ δηαζηήκαηνο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 242 ~

243 ρνιηαζκόο Γείρλεη ην βαζκφ ηθαλφηεηαο ηεο επηρείξεζεο (ζε αξηζκφ εκεξψλ) λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο, λα θαηαβάιιεη ηηο ιεηηνπξγηθέο ηεο δαπάλεο (απφ ηα ακπληηθά ηεο ζηνηρεία), ρσξίο λα βαζίδεηαη ζηα ιεηηνπξγηθά ηεο έζνδα. ζν κεγαιχηεξν είλαη ην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ κηα επηρείξεζε κπνξεί λα ιεηηνπξγεί κε ηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ ακπληηθψλ ηεο πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ηφζν ην θαιχηεξν. Δθ' φζνλ δελ ππάξρεη πξφηππν, δε κπνξνχκε λα πνχκε αλ νη 96 εκέξεο είλαη έλα ηθαλνπνηεηηθφ ρξνληθφ δηάζηεκα βησζηκφηεηαο. Ο αξηζκνδείθηεο φιεο ηηο ρξνληέο ήηαλ θνληά ζηηο 100 εκέξεο, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ηηο 96,21 εκέξεο. Κπκαίλνληαλ ζηα απηά επίπεδα, κε ρακειφηεξε έλδεημε ην 2008, αιιά ζηε ζπλέρεηα παξαηεξείηαη ειαθξά αλνδηθή ηάζε θαη θαηάιεμε ζηηο 110 εκέξεο, δειαδή γηα 110 εκέξεο ε επηρείξεζε κπνξεί λα ιεηηνπξγεί κε ηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ ζηελ θαηνρή ηεο ακπληηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ρσξίο λα θαηαθεχγεη ζηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ εζφδσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο. Ζ αλνδηθή πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε ακπληηθνχ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο, παξέρεη έλδεημε επλντθήο εμέιημεο ζηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο επηρείξεζεο. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ~ 243 ~

244 ύλνιν 5εηηαο εκέξεο εκέξεο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηνπ θιάδνπ φιεο ηηο ρξνληέο ήηαλ ζρεηηθά κεγαιχηεξνο ηεο AQUA TRADE κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ηηο 143 εκέξεο. Ο δείθηεο ηνπ θιάδνπ παξνπζηάδεη παξά ηηο πνιχ κηθξέο απμνκεηψζεηο ηνπ ζην εμεηαδφκελν ρξνληθφ δηάζηεκα, κηα ζηαζεξή πνξεία θνληά ζηηο 143 εκέξεο. ~ 244 ~

245 Ζ ζχγθξηζε ησλ δπν αξηζκνδεηθηψλ δείρλεη φηη ππάξρεη απφθιηζε κεηαμχ ηνπο ηεο ηάμεσο ησλ 45 εκεξψλ πεξίπνπ. Γεληθά ν δείθηεο ηεο επηρείξεζεο είλαη ζαθέζηαηα ρακειφηεξνο απφ ηνλ αληίζηνηρν ηνπ θιάδνπ. Ζ δηνίθεζε ηεο AQUA TRADE Α.Δ πξέπεη λα θαηαβάιιεη κεγάιεο πξνζπάζεηεο ζχγθιηζεο κε ηνλ αληίζηνηρν δείθηε ηνπ θιάδνπ, δηφηη ην ζχλνιν ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ κπνξεί λα ιεηηνπξγεί γηα κεγαιχηεξν ρξνληθφ δηάζηεκα κε ηα ακπληηθά πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηνπο, θαζηζηψληαο έηζη ηελ εμεηαδφκελε επηρείξεζε πεξηζζφηεξν επάισηε ζε απξφζκελεο θαηαζηάζεηο θαη θαη' επέθηαζε ιηγφηεξν αληαγσληζηηθή. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ύλνιν 5εηηαο Ζκέξεο εκέξεο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 245 ~

246 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηεο νκνεηδνχο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο θαηά κέζν φξν 5εηηαο ( ) ήηαλ κεγαιχηεξνο ηεο AQUA TRADE Α.Δ, θαηά 200 εκέξεο. Σν γεγνλφο φηη νη δείθηεο ηνπ θιάδνπ θαη ηεο νκνεηδνχο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο είλαη θαηά πνιχ κεγαιχηεξνη ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο, δείρλεη φηη ε δηνίθεζε ηεο πξέπεη απαξαίηεηα λα θαηαβάιεη πξνζπάζεηεο αχμεζεο ηνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο πνπ κπνξεί λα ιεηηνπξγεί κε ηε ρξήζε ησλ ζηεv θαηνρή ηεο ακπληηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, πξνθεηκέλνπ λα ηθαλνπνηεί ηηο ιεηηνπξγηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο. ~ 246 ~

247 7.2 Αξηζκνδείθηεο δξαζηεξηόηεηαο (Activity ratios) πγθεληξσηηθή θαηάζηαζε αξηζκνδεηθηώλ πσο ζην Παξάξηεκα Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ ή θπθινθνξηθήο ηαρύηεηαο απαηηήζεσλ (Accounts receivable (Debtor) turnover ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε: Αξηζκνδείθηεο Σαρύηεηαο Δηζπξάμεσο Απαηηήζεσλ = Κύθινο Δξγαζηώλ (Πσιήζεηο) Μέζνο Όξνο Απαηηήζεσλ Δθθξάδεηαη ζε θνξέο ην ρξφλν ή 365 / θνξέο ην ρξφλν = εκέξεο ην ρξφλν ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , ,56 7, ,72 4,60 ~ 247 ~

248 , , , , , , ,30 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα 4,54 5,46 4,29 5,30 Φνξέο Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηαρύηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απηφο δείρλεη ζε πφζεο θνξέο ή θαη πφζεο εκέξεο, θαηά κέζν φξν, εηζπξάηηνληαη απφ ηνπο πειάηεο νη απαηηήζεηο ηεο επηρείξεζεο, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο. ~ 248 ~

249 Απφ ην 2008 έσο ην 2012, ν αξηζκνδείθηεο παξνπζηάδεη κηα ζπλερή ειαθξά θαζνδηθή πνξεία εθηφο απφ ην 2011 πνπ θηάλεη ην 5,46, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 5,30 ή 365/5,30 = 68,86 εκέξεο. Δπνκέλσο ε επηρείξεζε γηα ηελ πεληαεηία ( ) εηζπξάηηεη θαηά κέζν φξν θάζε 69 εκέξεο ή 5,30 θνξέο ην ρξφλν. Ζ ηαρχηεηα είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ ραξαθηεξίδεηαη σο ηθαλνπνηεηηθή. ζν κηθξφηεξε θαη θζίλνπζα είλαη ε ηαρχηεηα είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ απφ πσιήζεηο απνζεκάησλ θαη ππεξεζηψλ ζε ζρέζε κε ηνλ θχθιν εξγαζηψλ (πσιήζεηο), ε επηρείξεζε πηζαλφηαηα λα αλαγθαζηεί λα πξνβεί βξαρππξφζεζκα ζε δαλεηζκφ. Ζ δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο πξέπεη λα εληαηηθνπνηήζεη ηηο ιεηηνπξγίεο θαη ηνπο κεραληζκνχο είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ ηεο, λα γίλεη απνηειεζκαηηθφηεξε θαη ζπγρξφλσο λα εθθξάζεη λέα πηζησηηθή νηθνλνκηθήο. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,64 7, ,94 4, ,69 4, ,92 5, ,94 4,29 ύλνιν 5εηηαο ( ) 3,83 θνξέο 5,30 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 249 ~

250 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηνπ θιάδνπ φιεο ηηο ρξνληέο ήηαλ κηθξφηεξνο ηεο AQUA TRADE Α.Δ, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ηηο 3.83 θνξέο ή 365/3.83 = 95.3 εκέξεο. Ο δείθηεο ηνπ θιάδνπ παξνπζηάδεη κηα θαζνδηθή πνξεία θαη κηθξή άλνδν ην 2011 ζηηο 3,92 θνξέο ή 93 εκέξεο. Ζ ζχγθξηζε ησλ δπν αξηζκνδεηθηψλ δείρλεη φηη, δελ ππάξρεη κεγάιε απφθιηζε κεηαμχ ηνπο. Ζ δηνίθεζε ηεο AQUA TRADE Α.Δ πξέπεη λα έρεη σο γλψκνλα ηε κείσζε ησλ εκεξψλ είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ απφ ηνπο πειάηεο ηεο, γηα λα εκθαλίδεη θαιχηεξε ζέζε θαη εηθφλα ζηε αγνξά. ~ 250 ~

251 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,17 7, ,96 4, ,48 4, ,60 5, ,03 4,29 ύλνιν 5εηηαο ( ) 1,85 θνξέο 5,30 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 251 ~

252 ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηεο νκνεηδνχο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο θαηά κέζν φξν 5εηηαο ( ) ήηαλ κηθξφηεξνο ηεο AQUA TRADE Α.Δ. Απηφ νθείιεηαη απνθιεηζηηθά ζηελ θαθή ίζσο εηζπξαθηηθή πνιηηηθή ηνπ. Ζ πνιηηηθή ηεο αληαγσληζηηθήο εηαηξίαο, ππνιείπεηαη ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο. Σν γεγνλφο φηη νη δείθηεο ηνπ θιάδνπ θαη ηεο νκνεηδνχο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο είλαη ζε ρακειφηεξν επίπεδν κε ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο, δείρλεη φηη γεληθψο θηλείηαη ζε πνιχ θαιφ επίπεδν κε ηηο αληίζηνηρεο ηνπ θιάδνπ Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο εμόθιεζεο βξαρπρξόλησλ ππνρξεώζεσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο πξνκεζεπηώλ (Accounts payable (Creditor) turnover ratio) Τπνινγηζκόο Καηά ηελ εμσηεξηθή κειέηε ηνπ αξηζκνδείθηε ρξεζηκνπνηείηαη ε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Σαρύηεηαο Βξαρπρξόλησλ Τπνρξεώζεσλ = Κόζηνο Πσιήζεσλ Δλζσκαησκέλεο Απνζβέζεηο Μέζνο Ύςνο Βξαρππξόζεζκσλ Τπνρξεώζεσλ Δθθξάδεηαη ζε θνξέο ην ρξφλν ή 365 / θνξέο ην ρξφλν = εκέξεο ην ρξφλν ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , ,60 8,32 ~ 252 ~

253 , , , , , , ,12 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 6,39 7,20 7,44 7,02 7,27 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηαρύηεηαο βξαρπρξόλησλ ππνρξεώζεσλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 253 ~

254 ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απηφο δείρλεη ζε θνξέο ή θαη εκέξεο ην κέζν φξν πξνζεζκίαο εμφθιεζεο ησλ νθεηιψλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο πξνο ηνπο πξνκεζεπηέο ηεο, θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ. Ο δείθηεο παξνπζηάδεη ζηαζεξή ζρεδφλ πνξεία φια ηα έηε, ελψ πξέπεη λα αλαθεξζεί φηη δελ ππάξρεη έλα ζπγθεθξηκέλν πξφηππν. Ζ πςειφηεξε ηηκή ηνπ ήηαλ ην 2008 ην 8,32 κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ηηο 7,27 θνξέο ην ρξφλν ή ηηο 50,21 εκέξεο. Ζ ζηαζεξή πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε πηζαλψο λα ζεκαίλεη φηη νη πξνκεζεπηέο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, έρνπλ ζηαζεξή ζπκπεξηθνξά ζηελ παξνρή πηζηψζεψλ ηνπο. πγθξηλφκελνο ν αξηζκνδείθηεο ηεο ηαρχηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ (5,30 θνξέο ή 68,87 εκέξεο) κε ην αξηζκνδείθηε ηεο ηαρχηεηαο εμφθιεζεο βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ (7,27 θνξέο ην ρξφλν ή ηηο 50,21 εκέξεο), δείρλεη φηη νη ππνρξεψζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο εμνθινχληαη κε γξεγνξφηεξν ξπζκφ απφ φηη εηζπξάηηνληαη νη απαηηήζεηο ηεο. Απνηέιεζκα απηνχ, είλαη, ε νηθνλνκηθή κνλάδα λα ρξεηάδεηαη ηε δηαηήξεζε κεγάισλ πνζψλ ζε θπθινθνξηαθά ζηνηρεία. Γεληθά, νη εκέξεο είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ πξέπεη λα είλαη ιηγφηεξεο, θαηά έλα αζθαιέο δηάζηεκα, απφ ηηο εκέξεο εμφθιεζεο ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ. ~ 254 ~

255 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ύλνιν 5εηηαο ( ) 3.93 θνξέο 7.27 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 255 ~

256 ρνιηαζκόο Ζ αληαγσληζηηθή νκνεηδήο επηρείξεζε εηζπξάηηεη ηηο απαηηήζεηο ηεο θαη εμνθιεί ηηο ππνρξεψζεηο ηεο κε κεγαιχηεξν ξπζκφ απφ φηη ε AQUA TRADE πάξαπηα ε απφθιηζε ησλ δχν αξηζκνδεηθηψλ είλαη κηθξή θαη γηα ηηο δχν επηρεηξήζεηο θάηη πνπ βνεζά ζηελ νκαιή ιεηηνπξγία ηνπο.. ~ 256 ~

257 7.2.4 Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ ή θπθινθν-ξηαθήο ηαρύηεηαο απνζεκάησλ (Inventory (Stock) turnover ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Σαρύηεηαο Κπθινθνξίαο Απνζεκάησλ = Κόζηνο Πσιήζεσλ Μέζνο Όξνο Απνζεκάησλ Πεξηόδνπ Δθθξάδεηαη ζε θνξέο ην ρξφλν ή ζε αξηζκφ εκεξψλ (ρξφλνο παξακνλήο ησλ απνζεκάησλ έσο πσιήζεσο ή αλαλέσζεο ηνπο) 365 / θνξέο ην ρξφλν = εκέξεο ην ρξφλν ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , ,82 7, , ,76 5, ,44 6, , ,07 7, , ,86 4,63 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 6,11 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ 5εηηαο ~ 257 ~

258 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δείρλεη ηνλ αξηζκφ ζε θνξέο αλαλέσζεο ησλ απνζεκάησλ ηεο επηρείξεζεο ή ην ρξφλν παξακνλήο ηνπο έσο ηεο πψιεζεο ηνπο ζε απηή ή ην βαζκφ αλαθχθισζεο ηνπο, κέζα ζηε ρξήζε. Ο δείθηεο δελ παξνπζηάδεη ζηαζεξή πνξεία φια ηα έηε. Ζ πςειφηεξε ηηκή ηνπ ήηαλ ην 2008 ην 7,38 κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ηηο 6,11 θνξέο ην ρξφλν ή ηηο 59,74 εκέξεο. Ζ ηηκή ηνπ είλαη ρακειφηεξε απφ ην πξφηππν, αιιά απηφ δελ απνηειεί πξφβιεκα αθνχ ην πξνηφλ ηεο επηρείξεζεο δελ ζεσξείηαη εππαζέο (εάλ θη εθφζνλ δηαηεξείηαη ζηηο θαηάιιειεο ζπλζήθεο) γεγνλφο πνπ θαλεξψλεη φηη ε επηρείξεζε ιεηηνπξγεί απνηειεζκαηηθά. Ο αξηζκνδείθηεο απηφο αθνξά θαζαξά ηε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο θαη θαλεξψλεη κηα θαιά νξγαλσκέλε επηρείξεζε ε νπνία δελ πξνζπαζεί λα δηαηεξεί ην ειάρηζην ~ 258 ~

259 πνζφ απνζεκάησλ πνπ ρξεηάδεηαη (ειεγρφκελε απνζεκαηνπνίεζε) θαη απηφ γηα λα ειαρηζηνπνηεί ην χςνο ησλ ηφθσλ ησλ θεθαιαίσλ πνπ δεζκεχεη γηα ηα απνζέκαηα, λα εμνηθνλνκεί δαπάλεο απνζήθεπζεο θαη λα κεηψλεη ηνπο θίλδπλνπο απφ ηε κε πψιεζε ηνπο ιφγσ αιιαγψλ ζηηο πξνηηκήζεηο ησλ θαηαλαισηψλ. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ύλνιν 5εηηαο ( ) 7.30 θνξέο 6.11 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 259 ~

260 (Γξαθηθή παξάζηαζε ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο) Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηνπ θιάδνπ φιεο ηηο ρξνληέο, ήηαλ εκθαλψο κεγαιχηεξνο ηεο AQUA TRADE Α.Δ, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ηηο 7,30 θνξέο ή 50 εκέξεο. Ο δείθηεο ηνπ θιάδνπ δελ παξνπζηάδεη ζηαζεξή πνξεία θαζ φιν ην εμεηαδφκελν ρξνληθφ δηάζηεκα, κε αλψηεξν ζεκείν θαη ζπγρξφλσο θαιχηεξν ζεκείν ην Ο κέζνο φξνο ηνπ θιαδηθνχ αξηζκνδείθηε είλαη αλεβαζκέλνο ιφγσ ηνπ έηνπο 2010, αιιά ζηε πξαγκαηηθφηεηα είλαη ρακειφηεξνο ηνπ πξφηππνπ (10 θνξέο). χκθσλα κε ηα παξαπάλσ, ε εμεηαδφκελε επηρείξεζε ιεηηνπξγεί ζηα ίδηα επίπεδα κε ηνλ θιάδν. ~ 260 ~

261 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ύλνιν 5εηηαο ( ) 4.00 θνξέο 6.11 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 261 ~

262 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ αληαγσληζηηθή νκνεηδήο επηρείξεζε θηλείηαη κε ηνλ ίδην αιιά ρακειφηεξν ξπζκφ κε απηφ ηνπ θιάδνπ θαη ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο. Ο κέζνο φξνο 5εηηαο είλαη 4.00 θνξέο ή 91 εκέξεο. Οη παξαηεξήζεηο είλαη ίδηεο κε ηηο αληίζηνηρεο ηνπ θιαδηθνχ αξηζκνδείθηε. Απφ ηε ζχγθξηζε ησλ δεηθηψλ, ε κεγάιε απηή δηαθνξά (ρσξίο λα παξαιείπεηαη ε κεγάιε αξλεηηθή απφθιηζε κε ην πξφηππν) κπνξεί λα νθείιεηαη ζε έλα απφ ηνπο εμήο ιφγνπο : Γηαθνξεηηθφ ηξφπν απνηίκεζεο ησλ απνζεκάησλ (LIFO, FIFO, θ.α.) ~ 262 ~

263 Γηαθνξεηηθή αθνινπζνχκελε πνιηηηθή πσιήζεσλ Γηαθνξεηηθφ βαζκφ ηθαλφηεηαο ηεο δηνίθεζεο ζηε δηάζεζε ησλ αγαζψλ Γηαθνξεηηθνί κέζνδνη ειέγρνπ απνζεκάησλ Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο θαζαξνύ θεθαιαίνπ θίλεζεο ή θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο θεθαιαίνπ θίλεζεο (Net working capital turnover ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Σαρύηεηαο Κπθινθνξίαο Κ.Κ.Κ = Πσιήζεηο Απνζεκάησλ θαη Τπεξεζηώλ Καζαξό Κεθάιαην Κίλεζεο (Κ.Κ.Κ) Δθθξάδεηαη ζε θνξέο ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , ,73 11, , ,96 6, , ,27 4, , ,90 4, ,18 2,90 ~ 263 ~

264 ,56 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 5,89 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απηφο δίλεη κηα ζαθή εηθφλα ηεο ζρέζεο ηνπ φγθνπ ησλ πσιήζεσλ πξνο ην ρξεζηκνπνηνχκελν θεθάιαην θίλεζεο. Ο δείθηεο παξνπζηάδεη κηα θαζνδηθή πνξεία φια ηα έηε, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ηηο 5,89 θνξέο. Θεσξεηηθά ε ηηκή ηνπ αξηζκνδείθηεο δείρλεη φηη ν φγθνο ησλ πσιήζεσλ είλαη πεξίπνπ 5πιαζηνο ηνπ ρξεζηκνπνηνχκελνπ θεθαιαίνπ θίλεζεο. Τπεξβνιηθά φκσο κεγάιε ~ 264 ~

265 ηαρχηεηα θπθινθνξίαο θεθαιαίνπ θίλεζεο δε ζεκαίλεη νπσζδήπνηε θαη απνδνηηθή εθκεηάιιεπζε ηνπ, δεδνκέλνπ φηη απηφ κπνξεί λα νθείιεηαη ζε αλεπάξθεηα ηνπ, ηελ νπνία ε νηθνλνκηθή κνλάδα αληηκεησπίδεη αλαγθαζηηθά κε ηε ζπρλή αλαθχθισζή ηνπ. Δπίζεο απφ ηε ζπλεθηίκεζε ησλ αξηζκνδεηθηψλ ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ θαη είζπξαμεο απαηηήζεσλ, θαζψο επίζεο θαη ηεο κε χπαξμεο απμεκέλεο απνζεκαηνπνίεζεο, δηαπηζηψλεηαη φηη γεληθά ν δείθηεο πξέπεη λα είλαη ηθαλνπνηεηηθφο. Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν, φπνηε ζχγθξηζε κε ηνπο αληηζηνίρνπο δείθηεο ηνπ θιάδνπ θαη ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ ζα ήηαλ ηδηαίηεξα ρξήζηκε. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,84 11, ,09 6, ,20 4, ,72 4, ,09 2,90 ύλνιν 5εηηαο ( ) 2,99 θνξέο 5,89 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 265 ~

266 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηνπ κέζνπ φξνπ 5εηηαο ( ) ηνπ θιάδνπ είλαη κηθξφηεξνο ηεο AQUA TRADE Α.Δ, θαη ζπγθεθξηκέλα ζηηο 2,9 θνξέο. Παξαηεξνχκε φηη ππάξρεη άλνδνο ην 2009 αιιά ηα επφκελα ρξφληα κεηψλεηαη ζπλερψο. Απφ ηε ζχγθξηζε θιάδνπ θαη εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο δηαπηζηψλεηαη φηη ε AQUA TRADE Α.Δ θάλεη πην εληαηηθή εθκεηάιιεπζε ηνπ θεθαιαίνπ θίλεζεο ηεο. Ο κηθξφο αξηζκνδείθηεο ηνπ θιάδνπ πηζαλψο λα ζεκαίλεη κηθξφ φγθν πσιήζεσλ ή πιενλάδνλ θαζαξφ θεθάιαην θίλεζεο. ~ 266 ~

267 χκθσλα κε ηα παξαπάλσ, ε εμεηαδφκελε επηρείξεζε ιεηηνπξγεί θαιχηεξα απφ φηη ν θιάδνο. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,24 11, ,35 6, ,32 4, ,49 4, ,98 2,90 ύλνιν 5εηηαο ( ) 7,28 θνξέο 5,89 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 267 ~

268 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηεο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο αθνινπζεί αλνδηθή πνξεία κέρξη θαη ην 2010 φπνπ θαη έρεη ηελ πςειφηεξε ηηκή ηνπ αιιά ζηα επφκελα ρξφληα παξαηεξνχκε πάιη πηψζε. Οη ηηκέο ησλ αξηζκνδεηθηψλ ηεο είλαη πςειφηεξεο απφ ηηο αληίζηνηρεο ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο γηα φιεο ηηο ρξήζεηο έρνληαο αξθεηή δηαθνξά, απνδεηθλχνληαο έηζη φηη θάλεη θαιχηεξε ρξήζε ησλ θεθαιαίσλ ηεο απ φηη, ε ΑQUA TRADE A.E.. ~ 268 ~

269 7.2.6 Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο ζπλόινπ ελεξγεηηθνύ ή θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο ζπλόινπ ελεξγεηηθνύ (Total assets tunrover ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ελεξγεηηθνχ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Σαρύηεηαο Κπθινθνξίαο Δλεξγεηηθνύ Δθθξάδεηαη ζε θνξέο = Πσιήζεηο Απνζεκάησλ + Τπεξεζηώλ ύλνιν Δλεξγεηηθνύ ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,43 1,11 1,44 1,01 1,32 1,13 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 1,2 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ελεξγεηηθνχ 5εηηαο ~ 269 ~

270 ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δείρλεη ην βαζκφ ρξεζηκνπνίεζεο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ, ζε ζρέζε κε ηηο πσιήζεηο, δείρλεη αλ ππάξρεη ή φρη ππεξεπέλδπζε θεθαιαίσλ ζε ζρέζε κε ην χςνο ησλ πσιήζεσλ πνπ πξαγκαηνπνηεί, δείρλεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο δηνίθεζεο λα ρξεζηκνπνηεί κηθξή ή κεγάιε αμία πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ (ρξεζηκνπνίεζε πάγησλ ζηνηρείσλ) θαη λα επηηπγράλεη νξηζκέλν φγθν πσιήζεσλ. Ζ AQUA TRADE Α.Δ ραξαθηεξίδεηαη σο νηθνλνκηθή κνλάδα εληάζεσλ θεθαιαίσλ κε πξφηππν αξηζκνδείθηε < 1. Ζ ηηκή ηνπ δείθηε γηα ηελ 5εηηα ( ) είλαη 1,2 θαη είλαη θνληά ζην πξφηππν ζε φιεο ηηο ρξήζεηο. Ο πςειφο δείθηεο απνηειεί έλδεημε εληαηηθήο ρξεζηκνπνίεζεο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ θαηά ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ πσιήζεσλ ηεο επηρείξεζεο. Δπνκέλσο νη δείθηεο ρξήζεσλ ζα ραξαθηεξηζηνχλ σο ηθαλνπνηεηηθνί. ~ 270 ~

271 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδεηθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,12 1, ,09 1, ,20 1, ,09 1, ,96 1,13 ύλνιν 5εηηαο ( ) 1,1 θνξέο 1,2 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 271 ~

272 ρνιηαζκόο Οη αξηζκνδείθηεο ηεο AQUA TRADE Α.Δ θαη ηνπ θιάδνπ παξαηεξείηαη φηη έρνπλ ζρεδφλ ίδηα πνξεία, γεγνλφο πνπ απνδεηθλχεη φηη ν θιάδνο ιεηηνπξγεί ζηνλ ίδην ξπζκφ κε ηελ εμεηαδφκελε επηρείξεζε θαη πσο πηζαλψο ν πξφηππνο αξηζκνδείθηεο λα θπκαίλεηαη ζε επίπεδα αλψηεξα ηεο κνλάδνο. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,98 1, ,14 1, ,96 1, ,07 1, ,94 1,13 ύλνιν 5εηηαο ( ) 1,02 θνξέο 1,2 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα \ ~ 272 ~

273 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο πσο θαη ζην θιάδν έηζη θαη κε ηελ αληαγσληζηηθή νκνεηδή επηρείξεζε, ε AQUA TRADE Α.Δ, παξαηεξείηαη φηη έρεη ζρεδφλ ίδηα πνξεία, γεγνλφο πνπ απνδεηθλχεη φηη γεληθά νη επηρεηξήζεηο ηνπ θιάδνπ ζπκβαδίδνπλ ζηνλ ξπζκφ απηφ. ~ 273 ~

274 7.2.7 Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο παγίνπ ελεξγεηηθνύ (Fixed assets turnover ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Σαρύηεηαο Κπθινθνξίαο Παγίσλ Δθθξάδεηαη ζε θνξέο = Πσιήζεηο Απνζεκάησλ θαη Τπεξεζηώλ Πάγην Δλεξγεηηθό ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,21 1,65 1,44 1,82 2,60 2,49 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 2 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ 5εηηαο ~ 274 ~

275 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο πξνζδηνξίδεη ην βαζκφ ρξεζηκνπνίεζεο ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο ζε ζρέζε κε ηηο πσιήζεηο, ελψ παξέρεη θαη ηελ έλδεημε γηα ην αλ ππάξρεη ππεξεπέλδπζε ζε πάγηα ζε ζρέζε κε ην χςνο πσιήζεσλ. Καη αξρήλ, δελ ππάξρεη, άκεζε ζρέζε κεηαμχ πσιήζεσλ θαη παγίσλ, πνπ ζα κπνξνχζε λα αμηνινγεζεί κε απηφλ ηνλ δείθηε. Ζ πνξεία ηνπ δείθηε έρεη ζθακπαλεβάζκαηα κε κέζε ηηκή 5εηηαο ( ), ηηο 2 θνξέο Ζ ζηαζεξνπνηεκέλε πνξεία ησλ δεηθηψλ ππνδειψλεη ηζφξξνπε ρξεζηκνπνίεζε ησλ πάγησλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο. ~ 275 ~

276 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ , ,07 1, ,38 1, , , ύλνιν 5εηηαο ( ) 2,48 θνξέο 2 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο ~ 276 ~

277 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο πγθξίλνληαο ηνπο αξηζκνδείθηεο, παξαηεξνχκε κηα ηαπηφζεκε ζρεδφλ πνξεία γεγνλφο πνπ θαηαδεηθλχεη φηη, ν θιάδνο ιεηηνπξγεί ζχζζσκνο ζηα ίδηα πάλσ θάησ κεγέζε γηα ηα δχν ηειεπηαία ρξφληα. Σα πξνεγνχκελα ρξφληα παξαηεξνχκε πσο ε επηρείξεζε ηνπ θιάδνπ πεγαίλεη ζαθψο θαιχηεξα γεγνλφο πνπ απνδεηθλχεη φηη ε εμεηαδφκελε επηρείξεζε έρεη βειηησζεί θαη έρεη θαηαθέξεη λα θηάζεη ηελ ηηκή ηνπ αξηζκνδείθηε θνληά ζε απηφλ ηνπ θιάδνπ. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,30 1, ,17 1, ,09 1, ,78 2, ,26 2,49 ύλνιν 5εηηαο ( ) 4,52 θνξέο 2 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 277 ~

278 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ ηηκή ησλ αξηζκνδεηθηψλ ηεο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο ( ), είλαη θαηά πνιχ κεγαιχηεξε (πεξηζζφηεξν απφ ην δηπιάζην) απφ ηνπο αληηζηνίρνπο δείθηεο ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο. Ζ απμεκέλε πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε ηεο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο δηαρξνληθά, ππνδειψλεη εληαηηθφηεξε ρξεζηκνπνίεζε ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ. ~ 278 ~

279 7.2.8 Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο ηδίσλ θεθαιαίσλ ή θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ (Owners equity turnover ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ηδίσλ θεθαιαίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Σαρύηεηαο Κπθινθνξίαο Ηδίσλ Κεθαιαίσλ Δθθξάδεηαη ζε θνξέο = Πσιήζεηο Απνζεκάησλ θαη Τπεξεζηώλ Ίδηα Κεθάιαηα ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , , Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 1.4 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 279 ~

280 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ηδίσλ θεθαιαίσλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δείρλεη ην βαζκφ ρξεζηκνπνίεζεο ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο επηρείξεζεο, ζε ζρέζε κε ην χςνο ησλ πσιήζεσλ ηεο. Γείρλεη πφζεο θνξέο θπθινθνξνχλ (ξεπζηνπνηνχληαη) ηα ίδηα θεθάιαηα κέζα ζε κηα ρξήζε. Ο δείθηεο παξνπζηάδεη κηα ζηαζεξή πνξεία θαζ φιν ην εμεηαδφκελν ρξνληθφ δηάζηεκα, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 1,4, δειαδή κε 1 ηδίσλ θεθαιαίσλ, πξαγκαηνπνηήζεθαλ πσιήζεηο, θαηά κέζν φξν 5εηηαο ησλ 1,4. ζν κεγαιχηεξνο είλαη ν αξηζκνδείθηεο, ηφζν θαιχηεξε είλαη ε ζέζε ηεο επηρείξεζεο δηφηη πξαγκαηνπνηεί κεγάιεο πσιήζεηο κε ζρεηηθά κηθξφ χςνο ίδησλ θεθαιαίσλ, γεγνλφο ην νπνίν ελδέρεηαη λα νδεγήζεη ζε απμεκέλα θέξδε. ~ 280 ~

281 Ο κηθξφο αξηζκνδείθηεο ζεκαίλεη κε εληαηηθή εθκεηάιιεπζε ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ, αθνχ ε νηθνλνκηθή κνλάδα πξαγκαηνπνηεί πσιήζεηο κε ζρεηηθά κεγάιν χςνο ηδίσλ θεθαιαίσλ, φπσο θαη πηζαλήο έλδεημεο ππάξμεσο ππεξεπελδχζεσλ ζε πάγηα ζε ζρέζε πάληα κε ηηο πσιήζεηο.. ζν δηαξθνχλ νη κεησκέλεο πσιήζεηο ην κέγηζην χςνο ηδίσλ θεθαιαίσλ δελ κπνξεί λα ζεσξεζεί θαλνληθφ. Αλ φκσο δελ αιιάμνπλ νη ζπλζήθεο πσιήζεσλ ζηελ αγνξά (ιφγσ νηθνλνκηθήο χθεζεο), ηφηε ην ζρεηηθά κεγάιν χςνο ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζα απνξξνθήζεη ηηο δεκίεο, πνπ ελδέρεηαη λα πξνθχςνπλ απφ ηε κείσζε ησλ πσιήζεσλ, επίζεο δε ζα ππάξρνπλ αξθεηά θεθάιαηα θίλεζεο γηα λα αληαπνθξηζεί ε νηθνλνκηθή κνλάδα ζηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,08 1, ,10 1, ,85 1, ,67 1, ,36 1,34 ύλνιν 5εηηαο ( ) 1,8 θνξέο 1,4 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 281 ~

282 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Οη ηηκέο ησλ αξηζκνδεηθηψλ 5εηηαο ηνπ θιάδνπ είλαη θνληά κε απηέο ηεο επηρείξεζεο κε εμαίξεζε ην 2008 θαη 2009 πνπ παξαηεξείηαη αξθεηή δηαθνξά. Ο κέζνο φξνο ηνπ δείθηε 5εηηαο γηα ηνλ θιάδν είλαη 1,8, ιίγν κεγαιχηεξνο ηνπ αληηζηνίρνπ ηεο επηρείξεζεο ν νπνίνο είλαη 1,4. Σν παξαπάλσ θαλεξψλεη ηελ πιήξε ελαξκφληζε ηεο πνξείαο ηνπ δείθηε ηεο επηρείξεζεο κε ηνλ αληίζηνηρν ηνπ θιάδνπ, ρσξίο πάλησο λα έρεη ηδηαίηεξε αμηνπηζηία θαη ζπνπδαηφηεηα, ιφγσ ηεο κε άκεζεο ζπκκεηνρήο ησλ ίδησλ θεθαιαίσλ ζηηο πξαγκαηνπνηνχκελεο πσιήζεηο. ~ 282 ~

283 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,41 1, ,65 1, ,32 1, ,14 1, ,32 1,34 ύλνιν 5εηηαο ( ) 7,77 θνξέο 1,4 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 283 ~

284 ρνιηαζκόο Οη ηηκέο ηνπ δείθηε ηεο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο παξνπζηάδνπλ πνιχ κεγάιε δηαθνξά ζε ζρέζε κε ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο αιιά θαη κε απηήο ηνπ θιάδνπ κε αλψηεξν ζεκείν απηήο ζηε ρξήζε ηνπ 2011.θαη κέζν φξν 7,77. Απηφ απνδεηθλχεη φηη ε αληαγσληζηηθή επηρείξεζε πξαγκαηνπνηεί κεγάιεο πσιήζεηο κε ηελ ρξήζε ειάρηζησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ φπνπ απηφ ζα επηθέξεη απμεκέλα θέξδε ζηελ επηρείξεζε Αξηζκνδείθηεο παξαγσγηθό - ζπλαιιαθηηθνύ θπθιώκαηνο (Operating cycle ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο παξαγσγηθφ - ζπλαιιαθηηθνχ θπθιψκαηνο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Παξαγσγηθό - πλαιιαθηηθνύ Κπθιώκαηνο = Αξηζκνδείθηεο Κπθινθνξηαθήο Σαρύηεηαο Απνζεκάησλ + Αξηζκνδείθηεο Κπθινθνξηαθήο Σαρύηεηαο Απαηηήζεσλ Δθθξάδεηαη ζε εκέξεο ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ,38 + 7,61 11, ,33 + 4,60 9, ,17 + 4,54 10, ,04 + 5,46 12, ,63 + 4,29 8,92 ~ 284 ~

285 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 10,81 εκέξεο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε παξαγσγηθφ - ζπλαιιαθηηθνχ θπθιψκαηνο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 285 ~

286 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,6 14, ,36 9, ,21 10, ,99 12, ,45 8,92 ύλνιν 5εηηαο ( ) 11,1 θνξέο 10,81 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 286 ~

287 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,15 14, ,37 9, ,07 10, ,26 12, ,39 8,92 ύλνιν 5εηηαο ( ) 5,85 θνξέο 10,81 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 287 ~

288 Αξηζκνδείθηεο θύθινπ ξεπζηόηεηαο (Cash cycle ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θχθινπ ξεπζηφηεηαο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Αξηζκνδείθηεο Αξηζκνδείθηεο Κύθινπ Ρεπζηόηεηαο = Παξαγσγηθό- πλαιιαθηηθνύ Σαρύηεηαο Δμόθιεζεο Βξαρπρξόλησλ Κπθιώκαηνο Τπνρξεώζεσλ Δθθξάδεηαη ζε εκέξεο ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ,99 8,32 6, ,39 6,39 3, ,71 7,20 3, ,5 7,44 5, ,92 7,02 1,90 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 4,14 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 288 ~

289 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε θχθινπ ξεπζηφηεηαο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,81 6, ,19 3, ,66 3, ,98 5, ,95 1,90 ύλνιν 5εηηαο ( ) 1,91 4,14 θνξέο ~ 289 ~

290 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Αξηζκνδείθηεο εμέιημεο πσιήζεσλ (Sales growth ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο εμέιημεο πσιήζεσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Δμέιημεο Πσιήζεσλ = Πσιήζεηο ρξήζεο Πσιήζεηο πξνεγνύκελεο ρξήζεο Πσιήζεηο πξνεγνύκελεο ρξήζεο ~ 290 ~

291 Δθθξάδεηαη ζε θνξέο ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ,26 0, , ,98-0, , ,57 0, , ,93 0, , ,04-0, ,22 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) - 0,11 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε εμέιημεο πσιήζεσλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 291 ~

292 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,14 0, ,04-0, ,02 0, ,02 0, ,17-0,19 ύλνιν 5εηηαο ( ) 0,03 θνξέο -0,11 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 292 ~

293 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,12 0, ,24-0, ,13 0, ,05 0, ,21-0,19 ύλνιν 5εηηαο ( ) 0,23 θνξέο -0,11 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 293 ~

294 7.3 Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο (Profitability ratios) πγθεληξσηηθή θαηάζηαζε αξηζκνδεηθηώλ πσο ζην Παξάξηεκα Αξηζκνδείθηεο κηθηνύ πεξηζσξίνπ θέξδνπο ή κηθηνύ θέξδνπο (Gross profit ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο πεξηζσξίνπ κηθηνχ θέξδνπο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Μηθηνύ Πεξηζσξίνπ Κέξδνπο = Μηθηά Κέξδε Δθκεηάιιεπζεο Πσιήζεηο Απνζεκάησλ θαη Τπεξεζηώλ Υ 100 ΠΡΟΣΤΠΟ : > 40 % ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ,70 17,75% ,72 9,98% ,29 9,53% ,70% ~ 294 ~

295 , ,18 6,97% Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 10,19 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο πεξηζσξίνπ κηθηνχ θέξδνπο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απηφο είλαη πνιχ ζεκαληηθφο γηα ηηο βηνκεραληθέο θαη εκπνξηθέο επηρεηξήζεηο, κηα εθ ησλ νπνίσλ είλαη θαη ε εμεηαδφκελε γηαηί παξέρεη έλα κέηξν αμηνιφγεζεο ηεο απνδνηηθφηεηαο ηεο. Γείρλεη ηε ιεηηνπξγηθή απνηειεζκαηηθφηεηα θαζψο θαη ηε πνιηηηθή ηηκψλ ηεο. Πξαθηηθά θαλεξψλεη ην κηθηφ θέξδνο πνπ ~ 295 ~

296 παξακέλεη ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα απφ ηελ πψιεζε αγαζψλ ή παξνρή ππεξεζηψλ αμίαο 100. Ο αξηζκνδείθηεο φιεο ηηο ρξνληέο ήηαλ θαηά πνιχ θάησ απφ ην πξφηππν, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 10,19%. Ζ πνξεία ηνπ δείθηε είλαη πησηηθά κε αλψηεξε ηηκή ηε ρξήζε 2008 θαη θαηψηεξε ηε ρξήζε 2011 θαη κεγάιε αξλεηηθή απφθιηζε απφ ην πξφηππν. Απηφ θαλεξψλεη φηη απφ ηα 100 πψιεζεο αγαζψλ ηεο επηρείξεζεο ην κηθηφ θέξδνο πνπ παξακέλεη ζηε κνλάδα είλαη ηεο ηάμεσο ηνπ 10,19 ηε 5εηηα ( ). Απφ απηά ηα θέξδε δελ πξέπεη λα παξαιεθζεί ην γεγνλφο ηεο θάιπςεο βαζηθψλ ππνρξεψζεσλ φπσο : ηφθνη δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ, ηφθνη ηδίσλ θεθαιαίσλ, απηνρξεκαηνδφηεζε λέσλ επελδχζεσλ, πιεξσκή θφξσλ πνπ αλαινγνχλ ζηα απνηειέζκαηά ρξήζεο, δηάζεζε θεξδψλ θιπ. Δπνκέλσο, ηα απνηειέζκαηα ηνπ δείθηε είλαη κε ηθαλνπνηεηηθά γηα ηνλ φγθν θαη ην εηδηθφ βάξνο ηεο επηρείξεζεο ζην ρψξν ηεο αγνξάο. Δάλ ε χθεζε παξαηαζεί θαη άιιν, ε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο ζα αληηκεησπίζεη πξνβιήκαηα, δηφηη ρακειφο δείθηεο ζπλεπάγεηαη αξλεηηθή επηξξνή ησλ πσιήζεσλ θαη ηνπ θφζηνπο πσιήζεσλ, δειαδή ησλ δχν ζηνηρείσλ πνπ ζπκβάιινπλ ζηε δηακφξθσζε ηνπ χςνπο ηνπ κηθηνχ απνηειέζκαηνο. Δπίζεο, ν ρακειφο αξηζκνδείθηεο δείρλεη ηελ αδπλακία ηεο δηνίθεζεο λα επηηπγράλεη ρακειέο ηηκέο αγνξψλ θαη πςειέο ηηκέο πσιήζεσλ. Ζ θάιπςε ησλ ιεηηνπξγηθψλ θαη άιισλ εμφδσλ ζα γίλεη κε δπζθνιία θαη ην θαζαξφ θέξδνο πνπ ζα κέλεη δε ζα είλαη ην αλακελφκελν. Μηα δπζκελήο πεξίνδνο ζηηο πσιήζεηο θαη ην θφζηνο πσιήζεσλ ζα αληηκεησπηζηεί δπζθνιφηεξα, ελψ πεξηνξίδεη ηε δπλακηθή ηεο επηρείξεζεο ζηελ αγνξά ιφγσ ηεο απαγφξεπζεο επλντθφηεξα πξνζθεξνκέλσλ ηηκψλ ζηα αγαζά (ηηκέο πψιεζεο ζπκπηεζκέλεο). ~ 296 ~

297 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,90 17, ,13 9, ,84 9, ,68 6, ,53 6,97 ύλνιν 5εηηαο ( ) 23,62 % 10,19 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 297 ~

298 ρνιηαζκόο Ζ πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ γηα ηελ 5εηηα ήηαλ ε πςειφηεξε απφ απηή ηεο επηρείξεζεο αιιά θαη απηή θαηά πνιχ θάησ ηνπ πξφηππν, κε κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην 26,62. Ζ πνξεία ηνπ δείθηε παξνπζηάδεη ζθακπαλεβάζκαηα κε αλψηεξε ηηκή ηε ρξήζε 2008 θαη θαηψηεξε ηε ρξήζε Δπνκέλσο, ηα απνηειέζκαηα ηνπ δείθηε αλ θαη είλαη κε ηθαλνπνηεηηθά παξαηεξείηαη φηη ν θιάδνο θαη ε επηρείξεζε ιεηηνπξγνχλ ζηα απηά κεγέζε, γεγνλφο πνπ βειηηψλεη ζπγθεληξσηηθά θαη ηε κε ηθαλνπνηεηηθή εηθφλα ηεο επηρείξεζεο. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,20 17, ,00 9, ,30 9, ,90 6, ,60 6,97 ύλνιν 5εηηαο ( ) 20,40 % 10,19 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 298 ~

299 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε έρεη ζαθέζηαηα πςειφηεξεο ηηκέο απφ απηέο ηνπ θιάδνπ θαη ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο αιιά ε πνξεία ηεο έρεη θαη απηή ζθακπαλεβάζκαηα, κε θαηψηεξε ηηκή ην 2011 θαη αλψηεξε ην 2009, ρσξίο βέβαηα λα πιεζηάδεη ην πξφηππν. Απηφ θαλεξψλεη φηη γηα 100 πψιεζεο αγαζψλ ηεο επηρείξεζεο, ην κηθηφ θέξδνο πνπ παξακέλεη ζηε κνλάδα είλαη ηεο ηάμεσο ησλ 21 ηε 5εηηα ( ). Δπνκέλσο, ε δηνίθεζε ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο έρεη λα αληηκεησπίζεη κηα αληαγσληζηηθφηεξε επηρείξεζε ε νπνία παξνπζηάδεη κηθηά θέξδε θαηά πνιχ κεγαιχηεξα απηήο, ε νπνία κπνξεί λα αληηκεησπίζεη θαιχηεξα κηα ζπλερφκελε χθεζε, κπνξεί λα έρεη θαιχηεξε δπλακηθή πνιηηηθή ηηκψλ, κπνξεί λα αληαπνθξίλεηαη θαιχηεξα ζηηο ππνρξεψζεηο ηεο θαη επνκέλσο λα θαηέρεη κεγαιχηεξν κεξίδην ηεο αγνξάο ~ 299 ~

300 7.3.3 Αξηζκνδείθηεο θαζαξνύ πεξηζσξίνπ θέξδνπο ή θαζαξνύ θέξδνπο (Net profit ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο πεξηζσξίνπ θαζαξνχ θέξδνπο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Πεξηζσξίνπ Καζαξνύ Κέξδνπο = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο Πσιήζεηο Απνζεκάησλ θαη Τπεξεζηώλ Υ 100 ΠΡΟΣΤΠΟ : > 10 % ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , ,18-1,16-0,97-1,09 1,93-1,58 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) -1,35% Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 300 ~

301 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε πεξηζσξίνπ θαζαξνχ θέξδνπο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απηφο απεηθνλίδεη ηελ απφδνζε ηεο επηρείξεζεο, δείρλεη ην πνζνζηφ ηνπ θαζαξνχ θέξδνπο πνπ πέηπρε απφ ηηο ιεηηνπξγηθέο ηεο δξαζηε-ξηφηεηεο. ζν κεγαιχηεξνο είλαη ν αξηζκνδείθηεο θαζαξνχ θέξδνπο ηφζν πην επηθεξδήο είλαη ε νηθνλνκηθή κνλάδα. Ο αξηζκνδείθηεο φιεο ηηο ρξνληέο, ήηαλ θαηά πνιχ θάησ απφ ην πξφηππν, κε αξλεηηθφ κέζν φξν 5εηηαο ( ) ην -1,35 %. Σα δεκηνγφλα θαζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο δελ αθήλνπλ πεξηζψξηα ζρνιηαζκνχ ηνπ αξηζκνδείθηε. Αξλεηηθφο επηβαξπληηθφο ζρνιηαζκφο, είλαη ην ~ 301 ~

302 γεγνλφο ηεο ζπλερήο θαζνδηθήο πνξείαο ηνπ παξφληνο αξηζκνδείθηε φπσο θαη απηνχ ηνπ κηθηνχ πεξηζσξίνπ θέξδνπο. Πξαθηηθά απφ ηελ εμέηαζε ηνπ αξηζκνδείθηε πξνθχπηεη φηη, απφ ηηο πξαγκαηνπνηνχκελεο ζπλνιηθέο πσιήζεηο 100, πξνθαιείηαη αξλεηηθφ απνηέιεζκα (δεκία) 6,10. Δπνκέλσο ην έξγν ηεο δηνίθεζεο είλαη παξά πνιχ δχζθνιν δηφηη ζε πεξίνδν νηθνλνκηθήο χθεζεο θαη δπζηνθίαο ηνπ θξαηηθνχ κεραληζκνχ, ε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο θαιείηαη λα μεπεξάζεη ηα φξηα ηεο θαη λα κεηαζηξέςεη κηα θαηάζηαζε, ε νπνία ελδερνκέλσο λα νδεγήζεη ηελ επηρείξεζε ζε απξφζκελεο θαηαζηάζεηο. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,33-1, ,08-0, ,47-1, ,67-1, ,10-1,58 ύλνιν 5εηηαο ( ) 2,53 % -1,35 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 302 ~

303 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Παξφιν πνπ νη ηηκέο ηνπο αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ δελ είλαη αξλεηηθέο, δελ κπνξνχκε λα ηηο ζεσξήζνπκε ηθαλνπνηεηηθέο αθνχ νχηε πνπ πιεζηάδνπλ ην πξφηππν.σν πξφβιεκα ηεο πησηηθήο αξλεηηθήο πνξείαο ηνπ αξηζκνδείθηε, εληζρχεηαη απφ ην παξαπάλσ δηάγξακκα φπνπ ζαθέζηαηα θαίλεηαη ην πξφβιεκα πνπ επηθξαηεί ζηελ αγνξά ηνπ θιάδνπ. Ζ πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ είλαη ειάρηζηα θαιχηεξε απφ απηή ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο, γεγνλφο απνζαξξπληηθφ γηα ηελ επηβίσζε ηνπ θιάδνπ. Ζ επηρείξεζε αθνινπζεί θαηά πφδαο ηα πξνβιήκαηα (κεησκέλεο πσιήζεηο απμεκέλεο δαπάλεο, έμνδα) ηνπ θιάδνπ. ~ 303 ~

304 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,40 1, ,87 1, ,16 1, ,68 0, ,94 0,86 ύλνιν 5εηηαο ( ) -0,24 % 1,14 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 304 ~

305 ρνιηαζκόο Ζ νκνεηδήο αληαγσληζηηθή επηρείξεζε βξίζθεηαη ζε κηα ελδηάκεζε θαηάζηαζε απφ ηελ εμεηαδφκελε επηρείξεζε θαη ηνλ θιάδν. Ζ πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε είλαη πησηηθή κε αλψηεξν ζεκείν ην 2008 ην 2,40 θαη θαηψηεξν ην -3, Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο απαζρνινύκελσλ θεθαιαίσλ ή απνδνηηθόηεηαο ζπλνιηθνύ θεθαιαίνπ (Return on capital employed) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Απνδνηηθόηεηαο Απαζρνινύκελσλ Κεθαιαίσλ = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο (πξν ηόθσλ) πλνιηθά Απαζρνινύκελα Κεθάιαηα Υ 100 ΠΡΟΣΤΠΟ : > ηος ποζοζηού ηος κόζηοςρ ηων δανειακών (ξένων) κεθαλαίων ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , ,28 1,73 0,40 0,26 ~ 305 ~

306 ,10-0, ,43-0,62 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 0,24 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε θεθαιαίσλ 5εηηαο απνδνηηθφηεηαο απαζρνινχκελσλ Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο εκαληηθφο αξηζκνδείθηεο, ν νπνίνο κεηξά ηελ θεξδνθφξα δπλακηθφηεηα ηνπ ζπλφινπ ησλ απαζρνινχκελσλ (ίδησλ θαη μέλσλ) θεθαιαίσλ θαη δείρλεη ην βαζκφ επηηπρίαο ή απνηπρίαο ηεο δηνίθεζεο ζηε ρξεζηκνπνίεζε ηνπο. Ζ πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε φιεο ηηο ρξνληέο ήηαλ πησηηθή θαη κε αξλεηηθφ πξφζεκν ηηο δχν ηειεπηαίεο ρξνληέο ιφγσ ησλ δεκηνγφλσλ απνηειεζκάησλ εθκεηάιιεπζεο. ~ 306 ~

307 Σν πξφβιεκα γηα ηε δηνίθεζε είλαη πνιιαπιφ, γηαηί, ε δηαρξνληθά πησηηθή πνξεία θαη ηηκή ηνπ αξηζκνδείθηε ζε ζπλδπαζκφ κε ηε ζπλέρηζε ηεο νηθνλνκηθήο χθεζεο, ζεκαίλεη φηη : ζα ζπλερηζηεί ε πησηηθή πνξεία ησλ πσιήζεσλ ζα παξαηεξεζεί δπζθνιία αλεχξεζεο μέλσλ (δαλεηαθψλ) θεθαιαίσλ φπσο θαη λέσλ κεηφρσλ Θα πξνθαιέζεη δπζθνξία ζηνπο παιαηνχο κέηνρνπο, ιφγσ κε δηαλνκήο θεξδψλ γηα κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα Ο κφληκα ρακειφο δείθηεο απνδνηηθφηεηαο, ηεο επηρείξεζεο δίλεη έλδεημε γηα δηαθνπή ηεο δξαζηεξηφηεηαο ηεο Ο αξηζκνδείθηεο ζα γίλεη αξλεηηθφο νδεγφο ζε πεξίπησζε εμαγνξάο ηεο επηρείξεζεο ή αλάιεςεο λέσλ δξαζηεξηνηήησλ Σα ρξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα (βαζηθά νη ηφθνη ησλ δαλεηαθψλ θεθαιαί-σλ) ζα απνηειέζνπλ βαξίδηα ιεηηνπξγίαο ηεο επηρείξεζεο. Γεληθψο, ζα είλαη αξλεηηθή έλδεημε γηα ηε κειινληηθή εμέιημε ηεο επηρείξεζεο. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,66 1, ,51 0, ,23 0, ,03-0, ,77-0,62 ~ 307 ~

308 ύλνιν 5εηηαο ( ) 4,64 % 0,24 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ είλαη ίδηα αιιά θαηά ιίγν θαιχηεξε απφ απηή ηεο επηρείξεζεο. Γεδνκέλεο ηεο πησηηθήο ηνπ πνξείαο θαη ηνπ αξλεηηθνχ ηνπ πξφζεκνπ δε κεηαβάιιεη ζε ηίπνηα ην ζρνιηαζκφ πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε παξαπάλσ. Ο θιάδνο θαίλεηαη νηη αληηκεησπίδεη θάπνηα πξνβιήκαηα, γηα ηα νπνία πξέπεη άκεζα λα βξεη ιχζεηο. Πξνβιήκαηα πνπ δελ ηνπ επηηξέπνπλ λα ζπκκεηέρεη ζεηηθά ζηελ νηθνλνκία αιιά θαη ηε κειινληηθή ιεηηνπξγία ηνπ. ~ 308 ~

309 Παξφια απηά ε AQUA TRADE Α.Δ, θηλείηαη επαθξηβψο ζηνλ ίδην ξπζκφ θαη ζηελ ίδηα πνξεία κε απηή ηνπ θιάδνπ. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,25 1, ,89 0, ,31 0, ,41-0, ,11-0,62 ύλνιν 5εηηαο ( ) 4,39 % 0,24 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο ~ 309 ~

310 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Σα παξερφκελα ζηνηρεία ησλ ηζνινγηζκψλ ηεο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο δείρλνπλ ηελ πνιχ θαιχηεξε εηθφλα απφ απηή πνπ επηθξαηεί ζηνλ θιάδν. Θα πξέπεη λα αλαιπζεί πεξηζζφηεξν ε πνιηηηθή θαζψο θαη ε δηνηθεηηθή (managment) πνπ αθνινπζεί ε επηρείξεζε ζηελ αγνξά, δηφηη κπνξεί λα απνηειέζεη κνληέιν γηα έμνδν απφ ηε θξίζε ηνπ θιάδνπ γεληθά. ~ 310 ~

311 7.3.5 Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ελεξγεηηθνύ (Return on total assets) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ελεξγεηηθνχ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο Απνδνηηθόηεηαο Δλεξγεηηθνύ = ύλνιν Δλεξγεηηθνύ Υ 100 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , ,43-1,30-0,87-1,11-2,55-1,78 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) -1,52 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 311 ~

312 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε απνδνηηθφηεηαο ελεξγεηηθνχ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απηφο, κεηξά ηελ απφδνζε ησλ ζπλνιηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο. Ζ απνηειεζκαηηθφηεηα ιεηηνπξγίαο ηεο, δείρλεη ηελ ηθαλφηεηά ηεο επηρείξεζεο λα κπνξεί λα επηδήζεη νηθνλνκηθά θαη λα πξνζειθχεη θεθάιαηα πνπ πξνζθέξνληαη γηα επέλδπζε, αληακείβνληαο ηα αλάινγα. Απνηειεί θαη δείθηε αμηνιφγεζεο θαη ειέγρνπ ηεο δηνίθεζεο ηεο επηρείξεζεο. Ο ελ ιφγσ δείθηεο αθνινπζεί ηελ ίδηα πνξεία κε ηνπο παξαπάλσ ζρνιηαζζέληεο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ηεο επηρείξεζεο. Παξνπζηάδεη ζπλερή πησηηθή πνξεία κε αξλεηηθφ πξφζεκν ηηκψλ ζε φιεο ηηο ρξήζεηο ηεο 5εηηαο. ~ 312 ~

313 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,74-1, ,26-0, ,95-1, ,91-2, ,01-1,78 ύλνιν 5εηηαο ( ) 2,77 % -1,52 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 313 ~

314 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Σν κφλν ελζαξξπληηθφ απφ ηνπο αμηνινγεζέληεο κέρξη ηψξα αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ζε φηη αθνξά ηελ επηρείξεζε AQUA TRADE Α.Δ, είλαη φηη, νη δηαρξνληθέο πνξείεο ησλ αξηζκνδεηθηψλ απνδνηηθφηεηαο ηνπ θιάδνπ είλαη πεξίπνπ ίδηεο, πνπ ζεκαίλεη φηη ε επηρείξεζε αληηκεησπίδεη ηα ίδηα πξνβιήκαηα θαη δπζθνιίεο πνπ αληηκεησπίδεη γεληθφηεξα ν θιάδνο. ~ 314 ~

315 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ ΑQUA TRADE Α.Δ ,35-1, ,99-0, ,16-1, ,95-2, ,88-1,78 ύλνιν 5εηηαο ( ) -0,27 % -1,52 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 315 ~

316 ρνιηαζκόο Ζ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε δείρλεη φηη είλαη ζηελ ίδηα πεξίπνπ θαηάζηαζε κε απηή ηνπ θιάδνπ θαη ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο. Οη ηηκέο ηνπ αξηζκνδείθηε είλαη ηδηαίηεξα ρακειέο θαη εηδηθά ηα 2 ηειεπηαία ρξφληα πνπ είλαη θαη αξλεηηθέο Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ (Return on net worth) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο Απνδνηηθόηεηαο Ηδίσλ Κεθαιαίσλ = ύλνιν Ηδίσλ Κεθαιαίσλ Υ 100 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , ,65-1,76-0,89-1,43-3,14-2,11 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) -1,87 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 316 ~

317 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ ζεκαληηθή ζπνπδαηφηεηα ηνπ δείθηε έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη απεηθνλίδεη ηελ απνδνηηθφηεηα ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο επηρείξεζεο (απνηειεζκαηηθφηεηα κε ηελ νπνία ηα θεθάιαηα ησλ θνξέσλ κνλάδαο απαζρνινχληαη ζ' απηήλ) θαη σο ζπλέπεηα δείρλεη ηελ επηηπρία θαη αληακνηβή ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ πνπ δηαθηλδπλεχνληαη ζε απηήλ. Ζ απνδνηηθφηεηα ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ είλαη κε ηθαλνπνηεηηθή θαη αληάμηα ηνπ φγθνπ θαη ηεο θήκεο ηεο επηρείξεζεο. Γείρλεη φηη ππάξρεη πξφβιεκα (πάζρεη) ζε θάπνην ηνκέα ή ζηε ιεηηνπξγία ηεο, πνπ πηζαλψο νθείιεηαη ζηε δηνίθεζε ηεο, ζηε ρακειή παξαγσγηθφηεηα, ζηελ ππεξεπέλδπζε θεθαιαίσλ (πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ δελ απαζρνινχληαη πιήξσο παξαγσγηθά), ζηηο δπζκελείο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο ή ζε άιια πξνβιήκαηα. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ~ 317 ~

318 ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,92-1, ,36-0, ,56-1, ,45-3, ,87-2,11 ύλνιν 5εηηαο ( ) 4,63 % -1,87 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 318 ~

319 ρνιηαζκόο Οη ζχγθξηζε ηεο ξνήο ησλ δηαρξνληθψλ πνξεηψλ ησλ δεηθηψλ απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ θιάδνπ θαη επηρείξεζεο είλαη ζρεδφλ ίδηεο παξφιν πνπ νη ηηκέο ηνπ θιάδνπ είλαη ιίγν θαιχηεξεο, πνπ ζεκαίλεη φηη ε απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ησλ θνξέσλ ηεο επηρείξεζεο πνπ απαζρνινχληαη ζ' απηήλ είλαη κε ηθαλνπνηεηηθή έσο απνζαξξπληηθή. Δπηρείξεζε θαη θιάδνο αληηκεησπίδνπλ ηηο ίδηεο δπζθνιίεο. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,93-1, ,79-0, ,36-1, ,97-3, ,89-2,11 ύλνιν 5εηηαο ( ) -27,78 % -1,87 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 319 ~

320 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ πνξεία ηνπ δείθηε ήηαλ αξθεηά θαιχηεξε απφ ηνλ θιάδν θαη ηελ εμεηαδφκελε επηρείξεζε κέρξη θαη ην 2011, φπνπ ιφγσ δεκηνγφλσλ θαζαξψλ απνηειεζκάησλ κεγάινπ χςνπο έπεζε αξθεηά κε απνηέιεζκα λα θιείζεη κε κέζν φξν 5εηίαο ( ) ην -27,78 %. ~ 320 ~

321 7.3.7 Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο κόριεπζεο (Financial leverage ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο κφριεπζεο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Οηθνλνκηθήο Μόριεπζεο = Αξηζκνδείθηεο Απνδνηηθόηεηαο Ηδίσλ Κεθαιαίσλ Αξηζκνδείθηεο Απνδνηηθόηεηαο πλνιηθώλ Κεθαιαίσλ ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ,76 1,76-0,89 0,4-1,43 0,26-3,14-0,57-2,11-0,62-1,02-2,22-5,5 5,51 3,40 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 0,03 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 321 ~

322 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε νηθνλνκηθήο κόριεπζεο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο δείθηεο απηφο δείρλεη ηελ επίδξαζε πνπ αζθεί ε ρξεζηκνπνίεζε ησλ δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ ζηελ απνδνηηθφηεηα ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο επηρείξεζεο. Ζ πνξεία ηνπ δείθηε είλαη γεληθά αζηαζήο, κε αξλεηηθή θιίζε ηα ηξία πξψηα έηε, απφηνκε αχμεζε ην 2011 θαη κηθξή πηψζε ην Ζ ρακειφηεξε ηηκή ζεκεηψζεθε ην 2010 (- 5,5) θαη ε πςειφηεξε ην 2011 (5,51) θαη κέζν φξν 5εηηαο ην 0,03. Ζ κέζε ηηκή 5εηηαο βξίζθεηαη εθηφο ηνπ πξφηππνπ νξίνπ ( > 1). Ζ αζηαζήο πνξεία ηνπ δείθηε θαη ε κέζε ηηκή ηνλ ραξαθηεξίδεη σο κε ηθαλνπνηεηηθφ. ~ 322 ~

323 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,22-1, ,24-2, ,87-5, ,88 5, ,76 3,40 ύλνιν 5εηηαο ( ) 0,99 % 0,03 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 323 ~

324 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ πνξεία ηνπ δείθηε είλαη γεληθά αζηαζήο κε πςειφηεξε ηηκή ην 2009 (1,24) θαη ρακειφηεξε ην 2012 (0,76) ζεκεηψλνληαο κέζν φξν 5εηίαο 0,99. Παξφια απηά ε πνξεία ηνπ είλαη θαιχηεξε απφ απηή ηεο AQUA TRADE Α.Δ. Απηφ θαλεξψλεη φηη ν θιάδνο ρξεζηκνπνηεί θαιχηεξα ηα δαλεηαθά ηνπ θεθάιαηα κε απνηέιεζκα ηελ θαιχηεξε απνδνηηθφηεηα ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο επηρείξεζεο. ~ 324 ~

325 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,78-1, ,18-2, ,41-5, ,06 5, ,35 3,40 ύλνιν 5εηηαο ( ) -5,41 % 0,03 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο ~ 325 ~

326 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ νκνεηδήο αληαγσληζηηθή επηρείξεζε θηλείηαη ζηα ίδηα πεξίπνπ επίπεδα κε απηά ηνπ θιάδνπ θαη ηεο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο.ο δείθηεο παξνπζηάδεη ζηαζεξή πησηηθή πνξεία κε πςειφηεξε ηηκή ην 2008 (1,78) θαη ρακειφηεξε αξλεηηθή ηηκή ην 2011 (- 29,06) κε κέζν φξν -5, Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ηόθσλ (Number of time interest earned) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ηφθσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Κάιπςεο Σόθσλ = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο πξν θόξσλ Υξεσζηηθνί Σόθνη ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,16 0,56 1,28 0,98 0,09 0,83 Μέζνο ξνο 5εηηαο ( ) 0,11 ~ 326 ~

327 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο θάιπςεο ηφθσλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θαιχςεσο ηφθσλ δείρλεη ην πεξηζψξην αζθαιείαο πνπ έρνπλ νη πηζησηέο θαη ηελ ηθαλφηεηα ηεο επηρείξεζεο λα εμνθιεί ηνπο ηφθνπο ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ απφ ηα θέξδε ηεο. Ζ πνξεία ηνπ δελ είλαη ζηαζεξή θαη θηλείηαη πέξημ ηνπ κεδελφο. Παξαηεξείηαη δηαρξνληθά φηη, ηα θαζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο πξν θφξσλ θαιχπηνπλ κε δπζθνιία ηελ ππνρξέσζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζηε θαηαβνιή ησλ ηφθσλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηα ιεθζέληα μέλα θεθαιαία ηεο, γεγνλφο αξλεηηθφ γηα ηε ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο. ~ 327 ~

328 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,60 0, ,90 1, ,57 0, ,26 0, ,10 0,83 ύλνιν 5εηηαο ( ) 1,49 0,11 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 328 ~

329 ρνιηαζκόο Ζ πνξεία ηνπ δείθηε είλαη ζηαζεξά πησηηθή αιιά ζε θαιχηεξα επίπεδα απφ φηη ε εμεηαδφκελε επηρείξεζε κε πςειφηεξε ηηκή ην 2009 (1,90) θαη ρακειφηεξε ην 2012 (1,10) ζεκεηψλνληαο κέζν φξν 5εηίαο 1,49. Ο θιάδνο θαίλεηαη φηη έρεη κεγαιχηεξε επθνιία λα εμνθιεί ηνπο ηφθνπο ηεο θαη νη πηζησηέο ηεο επηρείξεζεο έρνπλ κεγαιχηεξν πεξηζψξηα αζθαιείαο. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,34 0, ,42 1, ,06 0, ,68 0, ,13 0,83 ύλνιν 5εηηαο ( ) 0,002 0,11 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 329 ~

330 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ νκνεηδήο αληαγσληζηηθή επηρείξεζε θηλείηαη ζε ρακειφηεξα επίπεδα απφ ηελ εμεηαδφκελε θηάλνληαο ην 2011 (-0,68) λα κελ είλαη ζε ζέζε πιένλ λα εμνθιεί ηνπο ηφθνπο ηεο ζπλερίδνληαο έηζη θαη ηα επφκελα ρξφληα κε ηειηθφ κέζν φξν 5εηίαο 0, Αξηζκνδείθηεο Οηθνλνκηθήο Γηάξζξσζεο θαη Βησζηκόηεηαο (Financial Structure and Viability Ratios) πγθεληξσηηθή θαηάζηαζε αξηζκνδεηθηώλ πσο ζην Παξάξηεκα 2 ~ 330 ~

331 7.4.2 Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο ζπλνιηθά θεθάιαηα (Ratio of owners' equity to total assets) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο ζπλνιηθά θεθάιαηα, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Ηδίσλ Κεθαιαίσλ πξνο πλνιηθά Κεθάιαηα = Ίδηα Κεθάιαηα πλνιηθά Κεθάιαηα Υ 100 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , ,17 73,62 % 75,34 % 77,58 % 81,58 % 84,58 % Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 78,54 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηδίσλ θεθαιαίσλ 5εηηαο ~ 331 ~

332 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο είλαη έλαο ζεκαληηθφο αξηζκνδείθηεο γηαηί εκθαλίδεη ηελ νηθνλνκηθή δχλακε ηεο επηρείξεζεο θαη αληαλαθιά ηε καθξνρξφληα ξεπζηφηεηά ηεο. Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ πξφηππν κέγεζνο, αιιά έλαο δείθηεο γχξσ απφ ην 50 %, ζεσξείηαη φηη, βξίζθεηαη ζηε δψλε επαγξχπλεζεο. Γελ ππάξρεη γεληθφο θαλφλαο σο πξνο ηελ θαλνληθή αλαινγία (ζχλζεζε) ηνπ ίδηνπ πξνο ην ζπλνιηθφ θεθάιαην. Καη αξρήλ ν κέζν αξηζκνδείθηεο ηεο 5εηηαο δελ είλαη ηθαλνπνηεηηθφο. Αλαιπηηθά, νη ηηκέο ηνπ δείθηε είλαη αξθεηά πςειέο θαη δηαρξνληθά απμάλνληαη κε απνηέιεζκα λα απνκαθξχλνληαη φιν θαη πεξηζζφηεξν απφ ηε δψλε επαγξχπλεζεο. ~ 332 ~

333 Οη ηηκέο ηνπ δείθηεο δείρλνπλ φηη ε επηρείξεζε είλαη πάξα πνιχ αζθαιήο απφ ηε ζηηγκή πνπ δελ ζηεξίδεηαη πνιχ ζηα μέλα θεθάιαηα. Παξφια απηά έλαο πςειφο δείθηεο δείρλεη δελ εθκεηαιιεχεηαη ζσζηά ηα δαλεηαθά ηεο θεθάιαηα. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,09 73, ,09 75, ,77 77, ,69 81, ,36 84,58 ύλνιν 5εηηαο ( ) 61,40 % 78,54 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 333 ~

334 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αληίζηνηρνο αξηζκνδείθηεο ηνπ θιάδνπ ηηο πξψηεο δχν ρξνληέο ήηαλ θνληά ζην φξην επαγξχπλεζεο, δειαδή θαιχηεξνο απφ απηφλ ηνπ θιάδνπ, ελψ απφ ηε ρξήζε 2010 άξρηζε λα παξνπζηάδεη αλνδηθή πνξεία κε κέζν φξν 61,40%. ε γεληθέο γξακκέο επηρείξεζε θαη θιάδνο δελ εθκεηαιιεχνληαη ζσζηά ηα μέλα θεθάιαηα ηεο επηρείξεζεο θαη ζηεξίδνληαη πεξηζζφηεξν ζηα δηθά ηνπο πνπ βέβαηα ηνπο παξέρεη πεξηζζφηεξε αζθάιεηα. Δπνκέλσο, ην πξφβιεκα είλαη γεληθφ θαη φρη κφλν ηεο επηρείξεζεο. ~ 334 ~

335 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,35 73, ,14 75, ,63 77, ,66 81, ,82 84,58 ύλνιν 5εηηαο ( ) 13,92 % 78,54 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 335 ~

336 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ πησηηθή πνξεία ηνπ δείθηε δελ είλαη θαζφινπ ηθαλνπνηεηηθή. Ο ρακειφο κέζνο αξηζκνδείθηεο, απνηειεί γηα ηε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο έλδεημε κηαο πηζαλήο επηθίλδπλεο θαηάζηαζεο, πνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πθηζηακέλε νηθνλνκηθή χθεζε (κεησκέλεο πσιήζεηο), ζεκαηνδνηεί ηε ζπλέρηζε εμαγσγήο αξλεηηθψλ απνηειεζκάησλ εθκεηάιιεπζεο (δεκίεο), ην βάξνο ηεο θάιπςεο ησλ νπνίσλ ζα θέξνπλ ηα ίδηα θεθάιαηα (απνζεκαηηθά), κέρξη θαη ηνπ ζεκείνπ λα ρξεηαζζεί, ελδερνκέλσο, αλαδηνξγάλσζε. ~ 336 ~

337 7.4.3 Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο δαλεηαθά θεθάιαηα (Ratio of owners' equity to total debt) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο δαλεηαθά θεθάιαηα, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Ίδηα Κεθάιαηα Ηδίσλ Κεθαιαίσλ πξνο Γαλεηαθά Κεθάιαηα = ύλνιν Τπνρξεώζεσλ Υ 100 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , % 305 % 345 % 443 % 548 % Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 384 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 337 ~

338 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο δαλεηαθά θεθάιαηα 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Έλαο επίζεο ζεκαληηθφο αξηζκνδείθηεο ν νπνίνο απεηθνλίδεη ην βαζκφ ηεο νηθνλνκηθήο απηάξθεηαο ηεο επηρείξεζεο, θαλεξψλεη ην βαζκφ ηεο δαλεηαθήο εμάξηεζεο ηεο, ελψ δείρλεη ζηνπο δαλεηζηέο ην παξερφκελν βαζκφ αζθαιείαο. Καη αξρήλ ν κέζνο αξηζκνδείθηεο ηεο 5εηηαο δείρλεη φηη νη θνξείο ηεο επηρείξεζεο ζπκκεηέρνπλ ζρεδφλ κε θεθαιαία δηπιήο αμίαο κε ηνπο πηζησηέο ηεο, πνπ πξαθηηθά ζεκαίλεη φηη ππάξρνπλ πξννπηηθέο επέθηαζεο θαη εμέιημεο φπσο θαη αξθεηέο πξνυπνζέζεηο δαλεηζκνχ. Ο δαλεηζκφο ζε πεξίνδν χθεζεο είλαη «δίθνπν καραίξη», δηφηη επέθηαζε θαη εμέιημε ρσξίο αχμεζε πσιήζεσλ δεκηνπξγεί επαπμεκέλεο ππνρξεψζεηο ρσξίο ηα αληίζηνηρα αλακελφκελα απνηε-ιέζκαηα (θέξδε). ~ 338 ~

339 ε θακία φκσο, εθ ησλ παξαπάλσ πεξηπηψζεσλ, δελ πξνθχπηεη ππεξδαλεηζκφο ηεο επηρείξεζεο. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ύλνιν 5εηηαο ( ) 167,80 % 384 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 339 ~

340 ρνιηαζκόο Ο αληίζηνηρνο αξηζκνδείθηεο ηνπ θιάδνπ είλαη πνιχ ρακειφηεξνο απφ ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο κε κέζν φξν 167,80% ρσξίο απηφ λα δείρλεη ππεξδαλεηζκφ.απηφ θαλεξψλεη φηη ν θιάδνο παξακέλνληαο αζθαιείο ζηεξίδεηαη πεξηζζφηεξν ζηα δαλεηαθά ηνπ θεθάιαηα. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ , , , , , ύλνιν 5εηηαο ( ) 16,28 % 384 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 340 ~

341 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ εηθφλα ηεο νκνεηδνχο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο είλαη ηειείσο δηαθνξεηηθή απφ ηνλ θιάδν θαη ηελ AQUA TRADE Α.Δ.. Αλαιπηηθά ε πςειφηεξε ηηκή ζεκεηψζεθε ην 2008 (22,40) θαη ε ρακειφηεξε ην 2011 (10,60) κε κέζν φξν 16,28%. Απηφ θαλεξψλεη φηη νη πηζησηέο ηεο επηρείξεζεο ζπκκεηέρνπλ ζ' απηή κε πεξηζζφηεξα θεθάιαηα απφ φηη νη θνξείο ηεο κε απνηέιεζκα λα κελ παξέρεηαη θαζφινπ αζθάιεηα ζε απηνχο. Με ιίγα ιφγηα ε επηρείξεζε έρεη ππεξδαλεηζηεί. ~ 341 ~

342 7.4.4 Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο πάγηα (Ratio of owners equity to fixed assets) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο πάγηα, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Ηδίσλ Κεθαιαίσλ πξνο Πάγηα = Ίδηα Κεθάιαηα Πάγην Δλεξγεηηθό Υ 100 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 142,80 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 342 ~

343 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο πάγηα 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απηφο δείρλεη ην βαζκφ ρξεκαηνδφηεζεο ησλ αθηλεηνπνηήζεσλ ηεο επηρείξεζεο απφ ηα ίδηα θεθάιαηά ηεο, ελψ ειέγρεη ην ελδερφκελν ππεξεπελδχζεσλ ή κε. Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν αμηνιφγεζεο, κε ηε πνξεία ηνπ κέζνπ αξηζκνδείθηε ηεο 5εηηαο ( ) λα είλαη αλνδηθή θαη κέζε ηηκή απηνχ, ην 142,80 %. Γεληθά, ην θαιφ είλαη φηη ε ρξεκαηνδφηεζε ησλ αθηλεηνπνηήζεσλ ηεο επηρείξεζεο πξαγκαηνπνηείηαη απνθιεηζηηθά απφ ηα ίδηα θεθάιαηα θαη φρη απφ μέλα (δαλεηαθά) θεθαιαία. Ζ ρξεκαηνδφηεζε ησλ αθηλεηνπνηήζεσλ αθνξά ηελ επηρείξεζε, φπνηε δελ ζα ρξεηαζηεί ζχγθξηζε κε ηηο επηρεηξήζεηο ηνπ θιάδνπ ή ηηο αληαγσληζηηθέο. ~ 343 ~

344 7.4.5 Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξνύληνο ελεξγεηηθνύ πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεώζεηο (Ratio of current assets to total liabilities) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεψζεηο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Κπθινθνξνύληνο Δλεξγεηηθνύ πξνο πλνιηθέο Τπνρξεώζεηο = Κπθινθνξνύλ Δλεξγεηηθό ύλνιν Τπνρξεώζεσλ Υ 100 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ % , % , % , % , % ,52 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 215,80 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 344 ~

345 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεψζεηο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απηφο δείρλεη αλ απφ ηε ξεπζηνπνίεζε ησλ θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο κπνξνχλ ελ κέξεη λα θαιπθζνχλ νη ππνρξεψζεηο ηεο. Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν αμηνιφγεζεο, κε ηε πνξεία ηνπ κέζνπ αξηζκνδείθηε ηεο 5εηηαο ( ) λα είλαη γεληθά αλνδηθή θαη ηε κέζε ηηκή ζην 215,80 %. Ο κέζνο αξηζκνδείθηεο (πεξίπνπ 100 %) θαλεξψλεη πσο ε ξεπζηνπνίεζε ησλ θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ ζα κπνξνχζε λα θαιχςεη κέξνο ησλ καθξνρξφλησλ ππνρξεψζεσλ ζηε πεξίπησζε πνπ ζπλερηζηνχλ ηα αξλεηηθά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο (δεκίεο). ~ 345 ~

346 7.4.6 Αξηζκνδείθηεο παγίσλ πξνο καθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο (Ratio of fixed assets to long - term liabilities) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο παγίσλ πξνο καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Παγίσλ πξνο Μαθξνπξόζεζκεο Τπνρξεώζεηο εθθξάδεηαη ζε θνξέο = Πάγην ελεξγεηηθό Μαθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο ΠΡΟΣΤΠΟ : > 2 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , ,75 28, Μέζνο Όξνο 2εηηαο ( ) 21,12 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 346 ~

347 ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απηφο δείρλεη ηε πνιηηηθή πνπ αθνινπζεί ε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο γηα ηνλ ηξφπν ρξεκαηνδφηεζεο ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ηεο ζηνηρείσλ θαζψο θαη ην βαζκφ αζθάιεηαο πνπ απνιακβάλνπλ νη καθξνρξφληνη πηζησηέο ηεο. Ζ πνξεία ηνπ κέζνπ αξηζκνδείθηε ηεο 2εηηαο ( ) είλαη αλνδηθή θαη νη ηηκέο πνιχ πςειέο. Σα επφκελα έηε ε επηρείξεζε έρεη εμνθιήζεη ηνπο καθξνρξφληνπο πηζησηέο, απηφ ήηαλ θάηη ζίγνπξν απφ ηηο ηηκέο ηνπ δείθηε. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,55 13, ,96 28, ύλνιν 2εηηαο ( ) 1,75 θνξέο 21,12 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ πνξεία ηνπ δείθηε ηνπ θιάδνπ παξνπζηάδεη κηα ζρεηηθά αλνδηθή πνξεία κε πνιχ ρακειφηεξεο φκσο ηηκέο απφ απηέο ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο. Ο κέζνο φξνο 2εηίαο είλαη 1,75 θνξέο, ρακειφηεξν απφ ην πξφηππν θάηη πνπ δείρλεη πσο ην πεξηζψξην αζθάιεηαο γηα ηνπο πηζησηέο ηεο είλαη κηθξφ. ~ 347 ~

348 ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,60 13, ,86 28, ύλνιν 2εηηαο ( ) 0,73 θνξέο 21,12 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε είλαη ζε πνιχ ρεηξφηεξε θαηάζηαζε απφ ηνλ θιάδν θαη ηελ εμεηαδφκελε επηρείξεζε κε κέζν φξν 2εηίαο 0,73 θνξέο. ~ 348 ~

349 7.4.7 Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ρξεκαηννηθνλνκηθώλ εμόδσλ ή θάιπςεο ηόθσλ (Number of times interest earned) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ εμφδσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Κάιπςεο Υξεκαηννηθνλνκηθώλ Δμόδσλ = Καζαξά Απνηειέζκαηα Δθκεηάιιεπζεο πξν Υξεκαηννηθνλνκηθώλ Δμόδσλ Υξεκαηννηθνλνκηθά Έμνδα εθθξάδεηαη ζε θνξέο ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,96 0,56 1,28 0,98 0,09 0,83 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 0,75 θνξέο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε παγίσλ πξνο καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο 5εηηαο ~ 349 ~

350 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δείρλεη πφζεο θνξέο νη ηφθνη ησλ δαλείσλ θαιχπηνληαη απφ ηα θαζαξά θέξδε κηαο επηρείξεζεο, ελψ παξέρεη θαη απηφο φπσο θαη ν παξαπάλσ αξηζκνδείθηεο έλδεημε γηα ην πεξηζψξην αζθάιεηαο πνπ απνιακβάλνπλ νη καθξνρξφληνη πηζησηέο παξνπζηάδνληαο έηζη ηδηαίηεξε ζπνπδαηφηεηα γηα απηνχο, επεηδή εκθαλίδεη ηελ ηθαλφηεηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα εμνθιεί ηνπο ηφθνπο ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ απφ ηα θέξδε ηεο. Δίλαη ζεκαληηθφο δείθηεο, δηφηη, απνηειεί ζπλάξηεζε ηεο δηαξζξψζεσο ησλ θεθαιαίσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη ηεο θεξδνθφξαο δπλακηθφηεηα ηεο. ~ 350 ~

351 Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν θαη ην ηδαληθφ κέγεζνο ηνπ αξηζκνδείθηε εμαξηάηαη θαη απφ ηε ζηαζεξφηεηα ησλ θεξδψλ θαη απφ ην είδνο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Ο αξηζκνδείθηεο ηεο επηρείξεζεο είλαη αξθεηά κηθξφο θαη δελ έρεη ζηαζεξή πνξεία κε κέζν φξν 5εηίαο ( ) 0,75 θνξέο. Σν παξαπάλσ δηάγξακκα θαηαδεηθλχεη φηη, νη ηφθνη κε ηνπο νπνίνπο επηβαξχλζεθε ε επηρείξεζε ζα θαιπθζνχλ κε δπζθνιία απφ ηα απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο (θέξδε) απηήο. 7.5 Αξηζκνδείθηεο δαπαλώλ ιεηηνπξγίαο (Operating expenses ratios) πγθεληξσηηθή θαηάζηαζε αξηζκνδεηθησλ πσο ζην Παξάξηεκα Αξηζκνδείθηεο απόζβεζεο παγίσλ (Depreciation to fixed assets ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απφζβεζεο παγίσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Απόζβεζεο Παγίσλ = Απνζβέζεηο Υξήζεο Πάγηα πξν Απνζβέζεσλ Υ 100 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , ,16 ~ 351 ~ 13,37%

352 ,65 15,54% ,63% ,29 21,85% ,13 25,64% Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 19,00% Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε απόζβεζεο παγίσλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 352 ~

353 ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απφζβεζεο παγίσλ δείρλεη ην πνζνζηφ ησλ πάγησλ ζηνηρείσλ ην νπνίν απνζβέλεη κηα επηρείξεζε απφ θάζε κνλάδα παγίσλ κέζα ζε κηα ρξνληθή πεξίνδν. Ζ ζεκαληηθφηεηα ησλ απνζβέζεσλ είλαη φηη απνηεινχλ ζεκαληηθφ κέξνο ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θφζηνπο, ηαθηηθέο απνζβέζεηο, θαη ελζσκαηψλνληαη (ζπκπεξηιακβάλνληαη) ζην θφζηνο πσιήζεσλ, ηδηαίηεξα ησλ βηνκεραληθψλ θαη παξνρήο ππεξεζηψλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ, ή θαη επεξεάδνπλ ηα θαζαξά απνηειέζκαηα ρξήζεο, πξφζζεηεο απνζβέζεηο κε ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο. Ζ πνξεία ηνπ κέζνπ φξνπ αξηζκνδεηθηψλ 5εηηαο ( ) αθνινπζεί κηα ζηαζεξά αλνδηθή πνξεία κε θαηψηεξε ηηκή ην 2008 ζην 13,37 % θαη αλψηεξε ηηκή ην 2012 ζην 25,64 % κε κέζν φξν δηαρξνληθήο ηηκήο ην 19 %. Γειαδή γηα ηε 5εηηα ε επηρείξεζε απνζβέλεη ην 19 % ησλ πάγησλ ζηνηρείσλ ηεο απφ ηα ππάξρνληα. Δπίζεο, ε κέζνδνο ππνινγηζκνχ ησλ απνζβέζεσλ πνπ αθνινπζείηαη, επεξεάδεη ην χςνο ησλ θεξδψλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,99 13, ,68 15, ,54 18, ,41 21, ,51 25,64 ύλνιν 5εηηαο ( ) 8,63 % 19,00 % ~ 353 ~

354 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε παξνπζηάδεη πνιιά ζθακπαλεβάζκαηα κε ηηκέο ζαθψο κηθξφηεξεο απφ ηελ AQUA TRADE θαη κέζν φξν 8,63% % (19%). Ζ παξαπάλσ επηρείξεζε πηζαλψο λα αθνινπζεί δηαθνξεηηθή ηηκή απνζβέζεσλ. ~ 354 ~

355 7.5.3 Αξηζκνδείθηεο απνζβέζεσλ πξνο πσιήζεηο (Depreciation to sales ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απνζβέζεσλ πξνο πσιήζεηο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Απνζβέζεσλ Πσιήζεηο πξνο = Απνζβέζεηο Υξήζεο Πσιήζεηο Απνζεκάησλ θαη Τπεξεζηώλ Υ 100 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,18 7,91 10,52 9,91 8,09 9,66 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 9,22 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 355 ~

356 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε απνζβέζεσλ πξνο πσιήζεηο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δείρλεη ην πνζνζηφ ησλ ζπλνιηθψλ πσιήζεσλ πνπ απνξξνθάηαη απφ ηηο απνζβέζεηο. Ζ δηαρξνληθή πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε είλαη ζρεηηθά ζηαζεξή κε ρακειφηεξε ηηκή ην 2008 ζην 7,91 % θαη αλψηεξε ηηκή ην 2009 κε 10,52 %. Ζ δηαρξνληθά κέζε ηηκή 5εηηαο ( ) είλαη ζην 9,22 %. Γειαδή απφ ηα 100 ζπλνιηθέο πσιήζεηο ηα 9,22, παξά ην γεγνλφο φηη απνηεινχλ θφζηνο ιεηηνπξγίαο, παξακέλνπλ ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα απφ ηηο πξαγκαηνπνηνχκελεο απνζβέζεηο ησλ πάγησλ ζηνηρείσλ ηεο. ~ 356 ~

357 7.5.4 Αξηζκνδείθηεο ιεηηνπξγηθώλ εμόδσλ (Operating expenses ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Κόζηνο Πσιήζεσλ + Λεηηνπξγηθά Δμνδα Λεηηνπξγηθώλ Δμόδσλ = Πσιήζεηο Απνζεκάησλ θαη Τπεξεζηώλ Υ 100 ΠΡΟΣΤΠΟ : < 80 % ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 97.4 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 357 ~

358 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Δίλαη έλαο ζεκαληηθφο αξηζκνδείθηεο πνπ κεηξάεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο. Δθθξάδεη ην πνζνζηφ ησλ ζπλνιηθψλ πσιήζεσλ πνπ απνξξνθάηαη απφ ην θφζηνο πσιήζεσλ θαη ηα άιια ιεηηνπξγηθά έμνδα, εθηφο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ. Τπφ πξνυπνζέζεηο, ν δείθηεο κπνξεί λα απνηειέζεη θξηηήξην ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ηεο επηρείξεζεο. Ο αξηζκνδείθηεο δηαρξνληθά παξνπζηάδεη κηα ζηαζεξή πνξεία εθηφο απφ ηα δχν ηειεπηαία ρξφληα πνπ θαη εθεί κέλεη ζηαζεξφο. χκθσλα κε ην πξφηππν δε ραξαθηεξίδεηαη σο ηθαλνπνηεηηθφο, αιιά αληίζεηα κεγάινο ζε ζρέζε κε απηφλ. Γηαρξνληθά ζηα 100 πσιήζεσλ, ζρεδφλ θαη ηα 100 (97,4) θαιχπηνπλ ην θφζηνο παξαγσγήο ελψ ην πνζνζηφ πνπ λα θαιχπηεη ηα ~ 358 ~

359 ρξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα είλαη ειάρηζην (κεηά ηελ αθαίξεζε ησλ ηπρφλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ εζφδσλ), ηηο κε ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο απνζβέζεηο, ελψ δε ζπδεηείηαη πιένλ ην θέξδνο. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ύλνιν 5εηηαο ( ) 96.4 % 97.4 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 359 ~

360 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Παξαηεξνχκε φηη νη ηηκέο ησλ αξηζκνδεηθηψλ ηνπ θιάδνπ είλαη θαη απηέο πςειέο φπσο θαη ηεο AQUA TRADE κε κέζε ηηκή ην 96,4., πνπ πξαθηηθά ζεκαίλεη φηη έρεη ηα ίδηα πξνβιήκαηα κε ηελ επηρείξεζε. Σν πνζνζηφ ην νπνίν θαιχπηεη ηα ρξεκαηννηθνλνκηθά έμνδα, ηηο κε ελζσκαησκέλεο ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο απνζβέζεηο θαη πηζαλψο θέξδνο πξν θφξσλ ζε θάπνηεο εθ ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ δελ μεπεξλά ζε θακία ρξήζε ην 5%. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ~ 360 ~

361 ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ , ύλνιν 5 εηίαο ( ) % 97.4 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 361 ~

362 ρνιηαζκόο Ζ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε έρεη θαη απηή πςειέο ηηκέο θαη θηλείηαη πεξίπνπ ζηνπο ίδηνπο ξπζκνχο κε ηελ εμεηαδφκελε θαη ηελ αληαγσληζηηθή εηαηξεία αιιά παξαηεξνχκε φηη ην 2009 ε ηηκή ηεο είλαη πνιχ θνληά ζην πξφηππν. Ζ δηαρξνληθή πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε είλαη πεξηζζφηεξν ηθαλνπνηεηηθή απ φηη ησλ άιισλ δχν επηρεηξήζεσλ Αξηζκνδείθηεο εμόδσλ ιεηηνπξγίαο πξνο πσιήζεηο (Operating expenses to sales ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο εμφδσλ ιεηηνπξγίαο πξνο πσιήζεηο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Δμόδσλ Λεηηνπξγίαο = Λεηηνπξγηθά Δμνδα Υ 100 πξνο Πσιήζεηο Πσιήζεηο Απνζεκάησλ θαη Τπεξεζηώλ ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 7.87 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 362 ~

363 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε εμφδσλ ιεηηνπξγίαο πξνο πσιήζεηο 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δείρλεη ηε ζέζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο κε βάζε ηα ιεηηνπξγηθά ηεο έμνδα. Δθθξάδεη ηελ πνζνζηηαία ζρέζε πνπ ππάξρεη αλάκεζα ζηα ιεηηνπξγηθά έμνδα θαη ηηο ζπλνιηθέο πσιήζεηο. Ζ δηαρξνληθή πνξεία ηεο 5εηηαο ηνπ αξηζκνδείθηε παξαηεξείηαη φηη είλαη θαζνδηθή κε ρακειφηεξε ηηκή ηε ρξήζε 2011 ζην 1,66 % θαη πςειφηεξε ηηκή ην 2008 ζην 16,43%, κε κέζν φξν 5εηηαο ην 7,87 %. Σν παξαπάλσ θαλεξψλεη φηη απφ ηα 100 πσιήζεσλ ην 7,87 % είλαη ην πνζφ ησλ ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ ηεο επηρείξεζεο. Απφ ηε δηαρξνληθή παξαθνινχζεζε ηεο πνξείαο ηνπ δείθηε δηαπηζηψλεηαη φηη ππάξρεη κηα κείσζε ζηα ιεηηνπξγηθά έμνδα ζε ζρέζε κε ηνλ φγθν πσιήζεσλ. Με αιιά ιφγηα, ε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο πξνζαξκφδεη θαιψο ηα ιεηηνπξγηθά ηεο έμνδα ζε ζρέζε πάληα κε ηα ζηνηρεία πνπ παξέρνληαη ζηνπο ηζνινγηζκνχο. ~ 363 ~

364 Γηα εζσηεξηθφ αλαιπηή ρξήζηκν θαη πιένλ θαηαηνπηζηηθφ ζα ήηαλ ε αλάιπζε ησλ παξαθάησ αξηζκνδεηθηψλ : Καζαξνχ θέξδνπο πξνο ακνηβέο απαζρνινχκελσλ Πάγησλ πξνο ην κέζν αξηζκφ απαζρνινχκελσλ πλφινπ ακνηβψλ απαζρνινχκελσλ πξνο ην κέζν φξν ηνπ αξηζκνχ ησλ απαζρνινχκελσλ νη νπνίνη δε ζα αλαιπζνχλ ζηε παξνχζα εξγαζία, ιφγσ απνπζίαο ησλ απαηηνχκελσλ ζηνηρείσλ. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,31 16, ,26 9, ,91 9, ,09 1, ύλνιν 5εηηαο ( ) 19,7 2,42 20,1 % 7,87 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 364 ~

365 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ δηαρξνληθή πνξεία ηνπ αληηζηνίρνπ αξηζκνδείθηε ηνπ θιάδνπ παξνπζηάδεη κηθξέο δηαθπκάλζεηο (απμνκεηψζεηο). Ο κέζνο φξνο 5εηηαο θπκαίλεηαη ζην 20,1 % δηακνξθψλνληαο κηα αξθεηά κεγάιε απφθιηζε ηεο ηάμεσο πεξίπνπ ηνπ 12 %, κε ηνπ αληίζηνηρνπ δείθηε ηεο επηρείξεζεο. Ζ παξαπάλσ απφθιηζε δείρλεη πσο επηρείξεζε θαη θιάδνο δηαθέξνπλ πνιχ, αιιά Πξέπεη λα ζπκπεξηιεθζεί ην γεγνλφο φηη ηα ιεηηνπξγηθά έμνδα ησλ επηρεηξήζεσλ, ζαθψο, δηαθέξνπλ κεηαμχ ηνπο, αλάινγα κε ην είδνο ησλ εξγαζηψλ θαη ηηο ιεηηνπξγηθέο ηνπο αλάγθεο. ~ 365 ~

366 Ζ δηνίθεζε ηεο AQUA TRADE Α.Δ θαίλεηαη πσο θάλεη θαιχηεξε ρξήζε ησλ ιεηηνπξγηθψλ ηεο δαπαλψλ απφ απηή ηνπ θιάδνπ ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ύλνιν 5εηηαο ( ) 16.3% 7.87 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 366 ~

367 ρνιηαζκόο Ζ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε παξνπζηάδεη κεγαιχηεξεο ηηκέο απφ απηέο ηνπ θιάδνπ θαη αθφκα κεγαιχηεξεο απφ απηέο ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο. Σν πνζνζηφ ησλ ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ παξφηη είλαη αξθεηά κεγάιν θαίλεηαη λα είλαη αλάινγν ησλ πσιήζεσλ ηεο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο ζε ζρέζε κε απηέο ηνπ θιάδνπ θαη ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο. Παξφια απηά ε νκνεηδήο αληαγσληζηηθή επηρείξεζε ζα πξέπεη λα κεηψζεη ην θφζηνο ησλ ιεηηνπξγηθψλ ηεο εμφδσλ Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο επελδύζεσλ (Accumulated depreciation to new investments ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο θάιπςεο επελδχζεσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Αξηζκνδείθηεο Κάιπςεο Δπελδύζεσλ = πλνιηθέο Απνζβέζεηο πεξηόδνπ Μεηαβνιή Αμίαο Αθαζαξίζησλ Παγίσλ (Νέεο Δπελδύζεηο) ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , ,09 0, , ,93 0, , ,04 3, ,17 2,82 ~ 367 ~

368 , , ,59-5,32 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 0,39 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε θάιπςεο επελδχζεσλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δείρλεη ην πνζνζηφ ησλ λέσλ επελδχζεσλ πνπ ρξεκαηνδνηήζεθαλ απφ ηηο απνζβέζεηο. ~ 368 ~

369 Ζ δηαρξνληθή πνξεία ηνπ αξηζκνδείθηε είλαη ζρεδφλ κεδεληθή. Υαξαθηεξίδεηαη σο κε ηθαλνπνηεηηθή δηφηη απέρεη θαηά πνιχ απφ ην πξφηππν πνπ βξίζθεηαη γχξσ απφ ην 100 % ( < 100%). Ζ επηρείξεζε ηελ 5εηηα δε πξαγκαηνπνίεζε ζεκαληηθέο επελδχζεηο ην νπνίν ζεκαίλεη φηη ηα απνζβέζηκα πεξηνπζηαθά ηεο ζηνηρεία δελ αλαλεψλνληαη κε απνηέιεζκα απηή λα θαηαζηεί κε αληαγσληζηηθή ζην κέιινλ Λνηπνί αξηζκνδείθηεο δαπαλώλ ιεηηνπξγίαο Αξηζκνδείθηεο δαπαλώλ ζπληήξεζεο θαη επηζθεπώλ πξνο πάγηα (Ratio of maintenance and repairs to fixed assets) Ο αξηζκνδείθηεο δε ζα αλαιπζεί δηφηη ηα δεδνκέλα ηεο ζρέζεο δελ είλαη δηαζέζηκα ζε εμσηεξηθφ αλαιπηή Αξηζκνδείθηεο δαπαλώλ ζπληήξεζεο θαη επηζθεπώλ πξνο πσιήζεηο (Ratio of repairs and maintenance to sales) Ο αξηζκνδείθηεο δελ ζα αλαιπζεί δηφηη ηα δεδνκέλα ηεο ζρέζεο δελ είλαη δηαζέζηκα ζε εμσηεξηθφ αλαιπηή. ~ 369 ~

370 7.6 Αξηζκνδείθηεο επελδύζεσλ (Investment ratios) πγθεληξσηηθή θαηάζηαζε αξηζκνδεηθηώλ πσο ζην Παξάξηεκα Κέξδε θαηά κεηνρή (Earnings per share - EPS) Τπνινγηζκόο Σα θέξδε θαηά κεηνρή, ππνινγίδνληαη απφ ηε ζρέζε : Κέξδε θαηά κεηνρή = Κέξδε πξνο δηάζεζε Μέζνο αξηζκόο κεηνρώλ ζε θπθινθνξία ζε, αλά κεηνρή ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , ,56 12,47 12,95 12,92 13,37 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 12,65 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 370 ~

371 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε θεξδψλ θαηά κεηνρή 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο αληαλαθιά ηελ θεξδνθφξα δπλακηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο. Ζ πνξεία ηνπ δείθηε είλαη αλνδηθή κε πςειφηεξε ηηκή ην 2012 (13,37), ρακειφηεξε ηηκή ην 2008 (11,56) θαη κε κέζν φξν 5εηίαο ( ) 12,65. ~ 371 ~

372 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,81 11, ,89 12, ,60 12, ,79 12, ,08 13,37 ύλνιν 5εηηαο ( ) 4,43 12,62 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 372 ~

373 ρνιηαζκόο Ζ πνξεία ηνπ θιαδηθνχ δείθηε είλαη αλνδηθή κε πςειφηεξε ηηκή ην 2011 (5,79), κε ρακειφηεξε ηηκή ην 2008 (2,81) θαη κε κέζν φξν 5εηίαο ( ) 4,43. Παξφια απηά είλαη μεθάζαξε ε δηαθνξά κε ηελ εμεηαδφκελε επηρείξεζε ηεο νπνίαο ν δείθηεο έρεη ηηο δηπιάζηεο ηηκέο απφ απηέο ηνπ θιάδνπ. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,68 11, ,85 12, , , ,37 ύλνιν 2εηηαο ( ) 0,57 θνξέο 12,65 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ νκνεηδήο αληαγσληζηηθή επηρείξεζε βξίζθεηαη ζε ρεηξφηεξε θαηάζηαζε απφ ηνλ θιάδν θαη ηελ AQUA TRADE A.E αθνχ ηελ πξψηε ρξνληά ηα θέξδε πξνο δηάζεζε είλαη αξλεηηθά κε απνηέιεζκα ν δείθηεο λα είλαη δεκηνγφλνο (-0,68) θαη ηα ηξία ηειεπηαία έηε ε επηρείξεζε δελ δηαζέηεη θέξδε. ~ 373 ~

374 πσο παξαηεξνχκε ε AQUA TRADE ππεξηζρχεη έλαληη θιάδνπ θαη αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο Δζσηεξηθή αμία κεηνρήο (Book value per share) Τπνινγηζκόο Ζ εζσηεξηθή αμία κεηνρήο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : ύνολο ιδίυν κεθαλαίυν Δζυηεπική Αξία Μεηοσήρ = Απιθμόρ μεηοσών ζε κςκλοθοπία εθθξάδεηαη ζε. ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,86 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 55,97 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 374 ~

375 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε θεξδψλ θαηά κεηνρή 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο αξηζκνδείθηεο απεηθνλίδεη ηελ εζσηεξηθή αμία ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, φπσο απηά εκθαλίδνληαη ζηα ινγηζηηθά ηεο βηβιία θαη δελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν πξφηππν ηηκήο. Υξεζηκνπνηείηαη γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο ζρέζεο ρξεκαηηζηεξηαθή ηηκή κεηνρήο πξνο εζσηεξηθή αμία κεηνρήο. ηελ ζπγθεθξηκέλε επηρείξεζε νη ηηκέο είλαη αξθεηά πςειέο αιιά κε πησηηθή πνξεία. ~ 375 ~

376 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,74 57, ,77 56, ,26 56, ,22 54, ,15 53,86 ύλνιν 5εηηαο ( ) 44,03 55,97 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 376 ~

377 ρνιηαζκόο πσο παξαηεξνχκε θαη ζε απηφλ ηνλ δείθηε νη ηηκέο ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο είλαη πνιχ πςειφηεξεο απφ απηέο ηνπ θιάδνπ θαη απηφ πξνθχπηεη ιφγσ ηεο κεγάιεο δηαθνξάο ηδίσλ θεθαιαίσλ ηνπ θιάδνπ θαη ηεο AQUA TRADE A.E. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,66 57, ,00 56, ,02 56, ,55 54, ,81 53,86 ύλνιν 5εηηαο ( ) 28,81 55,97 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 377 ~

378 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Οη ηηκέο ηνπ δείθηε ηεο νκνεηδνχο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο φπσο παξαηεξνχκε βξίζθνληαη ζρεδφλ ζην κηζφ απφ απηέο ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο. Καζψο θαη ε πνξεία ηνπ δείθηε είλαη πησηηθή ζε αληίζεζε κε απηήλ ηνπ θιάδνπ Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξνήο θαηά κεηνρή (Cash flow per share ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξνήο θαηά κεηνρή, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : ~ 378 ~

379 Απιθμοδείκηηρ Σαμειακήρ Ροήρ καηά Μεηοσή = Κέπδη ππορ διάθεζη + Αποζβέζειρ σπήζηρ Απιθμόρ μεηοσών ζε κςκλοθοπία εθθξάδεηαη ζε ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,33 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 19,77 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 379 ~

380 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε θεξδψλ θαηά κεηνρή 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Γείρλεη θαηά πφζν νη ηξέρνπζεο αλάγθεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαιχπηνληαη απφ ηα ξεπζηά πνπ πξνέξρνληαη απφ ηε δξαζηεξηφηεηά ηεο. Ο δείθηεο ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο παξνπζηάδεη αλνδηθή πνξεία κε πςειφηεξε ηηκή ην 2012 (20,33) θαη κέζν φξν 19,77 ην νπνίν ζα κπνξνχζε λα ραξαθηεξηζζεί ηθαλνπνηεηηθφ. ~ 380 ~

381 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,61 18, ,41 19, ,21 20, ,03 20, ,56 20,33 ύλνιν 5εηηαο ( ) 10,56 19,77 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 381 ~

382 ρνιηαζκόο Ο θιαδηθφο δείθηεο έρεη αλνδηθή πνξεία κέρξη θαη ην 2011 κε πςειφηεξε ηηκή 12,03. Φαίλεηαη μεθάζαξα ε κεγάιε δηαθνξά κε ηνλ δείθηε ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο θαη απηφ νθείιεηαη ζηελ δηαθνξά θεξδψλ δηάζεζεο πνπ έρνπλ. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΔΣΟ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,49 18, ,09 19, ,27 20, ,73 20, ,17 20,33 ύλνιν 5εηηαο ( ) 2,75 19,77 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 382 ~

383 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ πνξεία ηεο νκνεηδνχο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο έρεη ζθακπαλεβάζκαηα θαη νη ηηκέο ηεο είλαη πνιχ ρακειφηεξεο απφ απηέο ηνπ θιάδνπ θαη βέβαηα ηεο AQUA TRADE A.E. ~ 383 ~

384 7.6.5 Αξηζκνδείθηεο πνζνζηνύ απηνρξεκαηνδόηεζεο (Percentage of self finance) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο πνζνζηνχ απηνρξεκαηνδφηεζεο, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : Απιθμοδείκηηρ Μικηή ηαμειακή ποή Ποζοζηού Αςηοσπημαηοδόηηζηρ = Πυλήζειρ αποθεμάηυν και ςπηπεζιών Υ 100 ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ,70 24,06% ,72 41,21% ,29 46,75% ,22 45,86% ,180 66,67% Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 44,91 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 384 ~

385 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε θεξδψλ θαηά κεηνρή 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο ζπγθεθξηκέλνο δείθηεο δείρλεη ην πνζνζηφ απηνρξεκαηνδφηεζεο ησλ λέσλ επελδχζεσλ αιιά δελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Γηα ηελ AQUA TRADE ζα ιέγακε φηη ζρεδφλ ην 50% ησλ λέσλ επελδχζεσλ είλαη απηνρξεκαηνδνηνχκελν. ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,88 24, ,17 41, ,34 46, ,17 45, ,38 66,67 ~ 385 ~

386 ύλνιν 5εηηαο ( ) 102,19 % 44,91 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Δίλαη θαλεξφ φηη νη ηηκέο ηνπ θιαδηθνχ δείθηε είλαη ζρεδφλ νη δηπιάζηεο απφ απηέο ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ~ 386 ~

387 ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,97 24, ,00 41, ,40 46, ,22 45, ,49 66,67 ύλνιν 5εηηαο ( ) 4,82 % 44,91 % Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 387 ~

388 ρνιηαζκόο Οη ρακειέο ηηκέο ηνπ δείθηε είλαη πνιχ πηζαλφλ λα νθείινληαη ζηα αξλεηηθά θαζαξά απνηειέζκαηα ηεο επηρείξεζεο απφ ηα νπνία απνηειείηαη ε κηθηή ηακεηαθή ξνή Αξηζκνδείθηεο δηάξθεηαο εμόθιεζεο επελδύζεσλ (Investment pay out period ratio) Τπνινγηζκόο Ο αξηζκνδείθηεο δηάξθεηαο εμφθιεζεο επελδχζεσλ, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε: εθθξάδεηαη ζε έηε Απιθμοδείκηηρ Γιάπκειαρ Δξόθληζηρ Δπενδύζευν = Πάγιο ενεπγηηικό Μικηή ηαμειακή ποή ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , ,30 2, , ,35 1, , ,81 1, , ,08 0, , ,79 0,60 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 1,36 έηε Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 388 ~

389 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε θεξδψλ θαηά κεηνρή 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Γείρλεη ην ζχλνιν ησλ επελδχζεσλ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζε πάγηα, πνπ ζα απνδεζκεπηεί κε ηε κνξθή θεξδψλ θαη απνζβέζεσλ. Γείρλεη ηελ πεξίνδν απνπιεξσκήο ηεο ζπλνιηθήο επέλδπζεο απφ ηα θέξδε θαη ηηο απνζβέζεηο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο. Μηα δηάξθεηα εμφθιεζεο ησλ ζπλνιηθψλ επελδχζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο κηθξφηεξε ( < ) ησλ 5 εηψλ, γεληθά, ζεσξείηαη ηθαλνπνηεηηθή. Ζ πνξεία ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο είλαη πησηηθή πνπ ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε είλαη ζεηηθφ. ιεο ηεο ρξνληέο ν δείθηεο δελ μεπεξλά ηα 5 έηε αληίζεηα είλαη πνιχ ρακειφηεξνο κε κέζν φξν 5εηίαο ( ) 1,36 έηε. ~ 389 ~

390 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,46 2, ,55 1, ,43 1, ,36 0, ,29 0,60 ύλνιν 5εηηαο ( ) 0,42 έηε 1,36 έηε Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 390 ~

391 ρνιηαζκόο ηα ίδηα επίπεδα πεξίπνπ θηλείηαη θαη ν θιάδνο κε εμίζνπ ρακειέο ηηκέο θαη κέζν φξν 5εηίαο ( ) 0,42 έηε. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,80 2, ,87 1, ,66 1, ,44 0, ,10 0,60 ύλνιν 5εηηαο ( ) 5,17 έηε 1,36 έηε Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 391 ~

392 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Αληίζεηα κε ηνλ θιάδν θαη ηελ AQUA TRADE θηλείηαη ε νκνεηδήο αληαγσληζηηθή επηρείξεζε κε ηηκέο θνληά ζηα 5 έηε θαη κε πςειφηεξε ηηκή ην 2011 (9,44).Σν απνηέιεζκα απηφ δελ ζεσξείηαη ηθαλνπνηεηηθφ Απόζβεζε θαηά κεηνρή (Depreciation per share) Τπνινγηζκόο Ζ απφζβεζε θαηά κεηνρή, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε : ~ 392 ~

393 Απόζβεζη καηά Μεηοσή = Αποζβέζειρ σπήζηρ Απιθμόρ μεηοσών ζε κςκλοθοπία ΔΣΟ ΥΔΖ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ , , , , , , , , , ,96 Μέζνο Όξνο 5εηηαο ( ) 7,11 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 393 ~

394 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο αξηζκνδείθηε θεξδψλ θαηά κεηνρή 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Δπεηδή γηα πνιιέο εηαηξίεο ην χςνο ησλ εηήζησλ απνζβέζεσλ είλαη πνιχ ζεκαληηθφ, ε δε πνιηηηθή απνζβέζεσλ δηαθέξεη ζεκαληηθά απφ επηρείξεζε ζε επηρείξεζε, είλαη ρξήζηκν παξάιιεια κε ην ζπληειεζηή απνζβέζεσλ λα πξνζδηνξίδεηαη θαη ην χςνο ησλ θαηά κεηνρή απνζβέζεσλ ηεο ρξήζεσο. Ζ πνξεία ηνπ δείθηε δελ παξνπζηάδεη ζηαζεξφηεηα θαη έρεη κέζν φξν 5εηίαο ( ) 7,11. ~ 394 ~

395 ύγθξηζε κε θιαδηθό αξηζκνδείθηε ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΚΛΑΓΟΤ AQUA TRADE Α.Δ ,80 6, ,52 7, ,62 7, ,24 7, ,10 6,96 ύλνιν 5εηηαο ( ) 6,06 7,11 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 395 ~

396 ρνιηαζκόο Ο θιάδνο παξνπζηάδεη ηελ ίδηα πνξεία κε απηή ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο θαη ην ίδην χςνο ηηκψλ κε κέζν φξν 5εηίαο ( ) 0,42. ύγθξηζε κε αληαγσληζηηθέο νκνεηδείο επηρεηξήζεηο ΔΣΟ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΖ ΟΜΟΔΗΓΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ AQUA TRADE Α.Δ ,18 6, ,27 7, ,27 7, ,69 7, ,17 6,96 ύλνιν 5εηηαο ( ) 2,52 7,11 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 396 ~

397 Γξαθηθή παξάζηαζε : ξνήο ζπγθξίζηκσλ αξηζκνδεηθηώλ 5εηηαο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο πσο ήηαλ αλακελφκελν νη ηηκέο ηνπ δείθηε είλαη πνιχ ρακειφηεξεο απφ ηνπ θιάδνπ θαη ηεο AQUA TRADE κε κέζν φξν 5εηίαο ( ) 2,52. Ήηαλ θαλεξφ αθνχ φινη νη αξηζκνδείθηεο ηεο θαηεγνξίαο ησλ επελδχζεσλ δελ ήηαλ ηδηαίηεξα ηθαλνπνηεηηθνί πκπιεξσκαηηθόο ζρνιηαζκόο Οη ππφινηπνη αξηζκνδείθηεο επελδχζεσλ δε ζα αλαιπζνχλ, δηφηη : Ζ επηρείξεζε παξφιν πνπ δεκηνπξγεί θέξδε, έρεη επηιέμεη λα κελ δηαζέηεη κεξίζκαηα. Ζ κεηνρή ηεο επηρείξεζεο δελ είλαη εηζεγκέλε ζην Υξεκαηηζηήξην Αμηψλ Αζελψλ (Υ.Α.Α) ~ 397 ~

398 Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό - Απνζέκαηα ΑΠΟΘΔΜΑΣΑ ΔΣΟ ΚΛΑΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ AQUA Α.Δ TRADE ,12 25,64 12, ,22 18,77 15, ,18 14,10 14, ,92 25,00 17, ,72 22,40 22,70 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 398 ~

399 ρνιηαζκόο Απφ ην δηαζηξσκαηηθφ δηάγξακκα παξαηεξείηαη φηη, ην πνζνζηφ ησλ απνζεκάησλ επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ είλαη πεξίπνπ ηεο ηάμεσο ηνπ 15 %. Σα απνζέκαηα ζηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν παξνπζηάδνπλ ζπλερείο κηθξέο απμνκεηψζεηο αιιά φρη πάλσ απφ ην 20 % ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ πιελ ηεο ρξήζεσο 2012 φπνπ ην πνζνζηφ θηάλεη ζην 22,70 %. Αλαιπηηθά, ην 2009 παξαηεξείηαη κηα αχμεζε ηεο ηάμεσο ηνπ 2,5 %, ην 2010 κηα κείσζε ηεο ηάμεσο ηνπ 1 % θαη ζηε ζπλέρεηα αχμεζε 3 % θαη 5 % ζε ζρέζε κε ηηο πξνεγνχκελεο ρξήζεηο θαη πάληα επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ. Σν 2012, ηα απνζέκαηα έρνπλ ηε κεγαιχηεξε ηηκή ηνπο επί ζπλφινπ ελεξγεηηθνχ θαη είλαη ην 22,70 % απηνχ. Σν γεγνλφο αχμεζεο ησλ απνζεκάησλ πξέπεη λα κειεηεζεί πεξαηηέξσ δηφηη άλνδνο πνζνηήησλ ζε απνζέκαηα ζε ζρέζε κε ηηο κεησκέλεο πσιήζεηο ηεο επηρείξεζεο, παξαπέκπεη ζε ππεξαπνζεκαηνπνίεζε. πγθξίλνληαο ηα αληίζηνηρα απνζέκαηα ηνπ θιάδνπ, ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο AQUA TRADE Α.Δ, παξαηεξείηαη αλνκνηνκνξθία θαηαλνκήο κεηαμχ ηνπο κε κεγάιεο δηαθπκάλζεηο θαη δηαθνξέο. ην θιάδν παξαηεξείηαη κηα ηάζε θαηνρήο κηθξήο πνζφηεηαο απνζεκάησλ, ε νπνία αθνινχζεζε κηα πεξίνδν ζηαζεξφηεηα ζηελ ηήξεζε απηψλ (θάησ ηνπ 18 %), ζε αληίζεζε κε ηα πςειά πνζνζηά ηνπ 20 % πεξίπνπ ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο. Δλψ, ε αληαγσληζηηθή επηρείξεζε παξνπζηάδεη ηελ αληίζεηε εηθφλα απφ απηή ηνπ θιάδνπ θαη ηεο επηρείξεζεο, δεκηνπξγψληαο κηα αλνδηθή πνξεία ζηελ ηήξεζε απνζεκάησλ (πηζαλή δεκηνπξγία ππεξαπνζεκαηνπνίεζεο) κε κέγηζηε ηηκή ην 2008 ηεο ηάμεσο πεξίπνπ ηνπ 25,64 %, δηαθνξά ηεο ηάμεσο ηνπ 15 % πεξίπνπ ζε ζρέζε κε ηελ AQUA TRADE Α.Δ θαη 12 % απφ απηή ηνπ θιάδνπ. ~ 399 ~

400 Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό - Απαηηήζεηο ΑΠΑΗΣΖΔΗ ΔΣΟ ΚΛΑΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ AQUA Α.Δ TRADE ,88 45,24 14, ,58 57,95 19, ,45 65,31 22, ,84 67,38 24, ,55 46,01 26,31 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 400 ~

401 ρνιηαζκόο Απφ ην δηαζηξσκαηηθφ πίλαθα παξαηεξείηαη φηη, ην πνζνζηφ ησλ απαηηήζεσλ επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ είλαη πεξίπνπ ηεο ηάμεσο ηνπ 21 %. πσο παξαηεξνχκε απφ ηνλ πίλαθα ππάξρεη κηα ζπλερφκελε αχμεζε ησλ απαηηήζεσλ ηεο ηάμεσο ηνπ 2 % μεθηλψληαο απφ ην 2008 κε 14,64 % θαη θαηαιήγνληαο ην 2012 κε 26,31 % πγθξίλνληαο ηηο αληίζηνηρεο απαηηήζεηο ηνπ θιάδνπ, ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο AQUA TRADE Α.Δ, παξαηεξείηαη φηη ππάξρνπλ κεγάιεο δηαθνξέο ζηνλ ηξφπν πηζηψζεσλ ηνπο εηδηθά ζηελ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε ε νπνία παξνπζηάδεη κεγάιν πνζνζηφ ησλ απαηηήζεσλ επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ ηεο ηάμεσο ηνπ 60 %. ~ 401 ~

402 Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό - Γηαζέζηκα ΓΗΑΘΔΗΜΑ ΔΣΟ ΚΛΑΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ AQUA Α.Δ TRADE ,21 10,23 4, ,55 1,00 1, ,06 0,78 6, ,68 0,74 7, ,46 1,16 4,98 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 402 ~

403 ρνιηαζκόο Απφ ην δηαζηξσκαηηθφ πίλαθα παξαηεξείηαη φηη, ην πνζνζηφ ησλ δηαζεζί-κσλ επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ είλαη πεξίπνπ ηεο ηάμεσο ηνπ 5 %. Αλαιπηηθφηεξα, ην 2009 παξαηεξείηαη κηα κείσζε ησλ δηαζεζίκσλ ηεο ηάμεσο ηνπ 2,5 %, ην 2010 κηα αχμεζε 5 % ελψ ην 2011 κηα επηπιένλ αχμεζε 0,7 %, ελψ ην 2012 κηα πηψζε θαηά 3 % ζε ζρέζε κε ηηο πξνεγνχκελεο ρξήζεηο θαη πάληα επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ. Σν 2011, ηα δηαζέζηκα είραλ ηε κεγαιχηεξε ηηκή ηνπο επί ζπλφινπ ελεξγεηηθνχ ζην 7,08 % απηνχ, ελψ ε κηθξφηεξε ην 2009 ζην 1,87 %. Γεληθά, ηα δηαζέζηκα κεηψζεθαλ ζεκαληηθά ηδηαίηεξα κε ηηο ρξήζεηο 2008 θαη Ζ δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο ζα πξέπεη λα θξνληίδεη ζπλερψο λα δηαζέηεη ηα αλαγθαία ρξεκαηηθά δηαζέζηκα πξνθεηκέλνπ λα αληηκεησπίδεη άκεζα ηξέρνπζεο θαη βξαρππξφζεζκεο αλάγθεο. πγθξίλνληαο ηα αληίζηνηρα δηαζέζηκα ηνπ θιάδνπ, ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο AQUA TRADE Α.Δ, παξαηεξείηαη φηη, νη επηρεηξήζεηο ηνπ θιάδνπ δηαηεξνχλ έλα κεγάιν πνζνζηφ πεξίπνπ ζην 12% επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ ηνπο ζε αληίζεζε κε ην πνιχ κηθξφ πνζνζηφ ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο, ελψ αληαγσληζηηθή θαη εμεηαδφκελεο επηρεηξήζεηο βξίζθνληαη ζην απηφ ην κηθξφ επίπεδν Παθηηικό Ίδηα θεθαιαία ΔΣΟ ΗΓΗΑ ΚΔΦΑΛΑΗΑ ~ 403 ~

404 ΚΛΑΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ AQUA TRADE Α.Δ ,09 18,15 73, ,82 17,06 75, ,72 12,94 77, ,51 9,65 81, ,06 12,79 84,38 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Απφ ην δηαζηξσκαηηθφ πίλαθα παξαηεξείηαη φηη, ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ παζεηηθνχ είλαη πεξίπνπ ηεο ηάμεσο ηνπ 78 %. πκκεηνρή πνπ εθ πξψηεο φςεσο θξίλεηαη σο ηθαλνπνηεηηθή γηα ηελ νηθνλνκηθή ~ 404 ~

405 εηθφλα ηεο επηρείξεζεο. Αλαιπηηθά, ην 2008 ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ήηαλ ην 73,47 % ηνπ ζπλφινπ ηνπ παζεηηθνχ θαηέρνληαο ηε ρακειφηεξε ησλ ηηκψλ ηεο εμεηαδφκελεο πεξηφδνπ. Ζ πνξεία είλαη ζηαδηαθά αλνδηθή ηεο ηάμεσο ηνπ 2 % θαηαιήγνληαο ην 2012 κε 84,38 % πγθξίλνληαο ηα αληίζηνηρα ίδηα θεθάιαηα ηνπ θιάδνπ θαη ηεο AQUA TRADE Α.Δ, παξαηεξείηαη φηη, ζηηο ηειεπηαίεο ρξήζεηο ηα ίδηα θεθαιαία ησλ επελδπηψλ θπκαίλνληαη πεξίπνπ ζηα ίδηα επίπεδα ηνπ 65 75%. Σν πνζνζηφ απηφ, είλαη ηθαλνπνηεηηθφ θαη δείρλεη φηη ε επηρείξεζε ζπκβαδίδεη κε ηηο ππφινηπεο επηρεηξήζεηο ηνπ θιάδνπ. ε ζρέζε ηψξα, αληαγσληζηηθήο θαη εμεηαδφκελεο επηρεηξήζεηο παξαηεξείηαη ζεκαληηθή δηάθνξα ππέξ ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο πνπ ην 2010 θηάλεη ζην 70 % πεξίπνπ Μαθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο ΔΣΟ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΩΔΗ AQUA TRADE ΚΛΑΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ Α.Δ ,17 30,75 4, ,72 25,45 2, ,91 16,77 0, ,94 25,83 0, ,62 29,25 0,00 ~ 405 ~

406 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Απφ ην δηαζηξσκαηηθφ πίλαθα παξαηεξείηαη φηη, ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ καθξνπξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ παζεηηθνχ είλαη πεξίπνπ ηεο ηάμεσο ηνπ 3 % κφλν γηα ηηο πξψηεο δχν ρξνληέο αθνχ ηηο ππφινηπεο δελ έρεη καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο. πγθξίλνληαο ηηο αληίζηνηρεο καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηνπ θιάδνπ, ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο AQUA TRADE Α.Δ, παξαηεξείηαη φηη, ππάξρεη κηα ζεκαληηθή δηαθνξά επηπέδσλ πνζνζηψλ κε ηελ εμεηαδφκελε επηρείξεζε λα θηάλεη ζην 3 % ηνπ ζπλφινπ ηνπ παζεηηθνχ, ην θιάδν ζην 20 %, ελψ ηεο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο ζην 25 % ~ 406 ~

407 Βξαρππξόζεζκεο ππνρξεώζεηο ΔΣΟ ΒΡΑΥΤΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΩΔΗ AQUA TRADE ΚΛΑΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ Α.Δ ,79 30,01 21, ,94 57,02 22, ,28 71,20 22, ,28 64,13 18, ,90 57,73 15,40 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 407 ~

408 ρνιηαζκόο Απφ ην δηαζηξσκαηηθφ πίλαθα παξαηεξείηαη φηη, ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ παζεηηθνχ είλαη πεξίπνπ ηεο ηάμεσο ηνπ 20 %. Αλαιπηηθά, ην 2008 ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ βξαρππξφζεζκσλ είλαη ζην 21,42 %. Έθηνηε παξαηεξείηαη κηα αχμεζε 1 πεξίπνπ κνλάδαο γηα ηα δχν επφκελα έηε θαη ζεκαληηθή πηψζε απφ ην 2011 θαη κεηά θηάλνληαο ην 2012 ζην 15,40 % πγθξίλνληαο ηηο αληίζηνηρεο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο παξαηεξείηαη φηη, ηα επίπεδα ηνπ θιάδνπ θαη ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ δελ έρνπλ ζηαζεξή πνξεία θαη ζχγθιηζεο κε ηα αληίζηνηρα ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο Γηαζηξσκαηηθή αλάιπζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο Κόζηνο πσιήζεσλ ΚΟΣΟ ΠΩΛΖΔΩΝ ΔΣΟ ΚΛΑΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ AQUA TRADE Α.Δ ,09 87,80 82, ,87 72,97 90, ,16 81,77 90, ,32 85,10 93, ,47 80,39 93,03 ~ 408 ~

409 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Απφ ην δηαζηξσκαηηθφ πίλαθα παξαηεξείηαη φηη, ζε φιε ηελ εμεηαδφκελε πεξηφδνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζεκαληηθέο κεηαβνιέο ζην θφζηνο πσιεζέλησλ. Αλαιπηηθά, απφ ην 2008 ζην 2009 παξαηεξείηαη κηα κεγάιε κεηαβνιή θαηά 8 % πεξίπνπ (απφ 82,25 % ζην 90,02 %), ζηαζεξφηεηα πεξίπνπ ην 2010, ελψ ην 2011 αχμεζε ζην 93,30 % θαη ηέινο ην 2012 ειάρηζηε κείσζε ζην 93,03 %. Σν πςειφ πνζνζηφ ηνπ θφζηνπο πσιεζέλησλ επεξεάδεη αξλεηηθά ηα κηθηά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο θαη ζε ζπλδπαζκφ κε απμεκέλα έμνδα (ιεηηνπξγηθά θαη κε) ηε δεκηνπξγία κεησκέλσλ θεξδψλ. πγθξίλνληαο ην αληίζηνηρν θφζηνο πσιεζέλησλ ηνπ θιάδνπ, ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο AQUA TRADE Α.Δ, παξαηεξείηαη φηη, ππάξρεη κηα ζεκαληηθή δηάθνξα κεηαμχ ηνπο κε ηνλ αληίζηνηρν ηεο αληαγσληζηηθήο εηαηξίαο θαη ηνπ θιάδνπ λα εκθαλίδνπλ ζε κεησκέλα επίπεδα (επίδξαζε ζεηηθή επί ησλ θαζαξψλ ~ 409 ~

410 απνηειεζκάησλ ρξήζεο) ζε ζρέζε κε ηεο επηθξαηνχληνο θαηά θξάηνο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο (επίδξαζε αξλεηηθή επί ησλ θαζαξψλ απνηειεζκάησλ ρξήζεο). Ζ δηαθνξά επηπέδσλ θιάδνπ θαη επηρείξεζεο μεπεξλά ηηο 10 πνζνζηηαίεο κνλάδεο Λεηηνπξγηθά Έμνδα ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΚΑ ΔΞΟΓΑ ΔΣΟ ΚΛΑΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ AQUA TRADE Α.Δ ,32 14,93 16, ,26 22,75 9, ,91 14,83 9, ,10 13,44 7, ,72 14,14 7,53 ~ 410 ~

411 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Απφ ην δηαζηξσκαηηθφ πίλαθα παξαηεξείηαη φηη, ζε φιε ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζεκαληηθά ζεηηθέο κεηαβνιέο ζηε ζπκκεηνρή ησλ εμφδσλ ζηηο πσιήζεηο, κε γεληθφ πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηνπο γχξσ απφ ην 8 % πεξίπνπ. Αλαιπηηθά, παξαηεξείηαη κηα ζπλερή κείσζε ησλ εμφδσλ ιεηηνπξγίαο δηνίθεζεο θαη δηάζεζεο ζηελ εμεηαδφκελε ρξήζε. Σν 2008 ήηαλ ζε πνζνζηφ 16,43 %, ζηαζεξά θαη ζηαδηαθά κεησκέλν κε ηειεπηαία ηηκή ην 2012 ζην 7,53 %, δειαδή κεηαβνιή θαηά 9 % πγθξίλνληαο ηα αληίζηνηρα έμνδα ηνπ θιάδνπ, ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο AQUA TRADE Α.Δ, παξαηεξείηαη φηη, ε εμεηαδφκελε επηρείξεζε θαηέρεη ηελ θνξπθαία ζέζε ζε ζρέζε κε απηνχο. ~ 411 ~

412 Χξεσζηηθνί ηόθνη θαη ζπλαθή έμνδα ΔΣΟ ΥΡΔΩΣΗΚΟΗ ΣΟΚΟΗ ΚΑΗ ΤΝΑΦΖ ΔΞΟΓΑ AQUA TRADE ΚΛΑΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ Α.Δ ,80 4,93 2, ,13 3,42 1, ,90 3,26 1, ,92 5,14 1, ,82 6,39 1,03 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο ~ 412 ~

413 Απφ ην δηαζηξσκαηηθφ πίλαθα παξαηεξείηαη φηη, νη ρξεσζηηθνί ηφθνη έρνπλ θαη απηνί ζεκεηψζεη ζεκαληηθή κείσζε, κε γεληθφ πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηνπο γχξσ απφ ην 1,50 % πεξίπνπ. Αλαιπηηθά, παξαηεξείηαη κηα ζηαδηαθή κείσζε απφ ην 2,72 % ζην 1,03 %. Απηφ πξνζηηζέκελν ζηα πξαγκαηνπνηεζέληα έμνδα θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηε κεγάιε ζπκκεηνρή ηνπ θφζηνπο πσιεζέλησλ ζηηο πσιήζεηο δελ επηβαξχλεη ζεκαληηθά ηα θαζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο. ~ 413 ~

414 8.2 Οπιζόνηια- διασπονική ανάλςζη σπημαηοοικονομικών καηαζηάζεων πσο ζην Παξάξηεκα Γηαρξνληθή αλάιπζε ηζνινγηζκνύ Δλεξγεηηθό Έμνδα εγθαηάζηαζεο ΔΣΟ ΔΞΟΓΑ ΔΓΚΑΣΑΣΑΖ AQUA TRADE A.E , , , , ,88 ~ 414 ~

415 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ ξνή ησλ εμφδσλ ίδξπζεο θαη εγθαηάζηαζεο ζην δηαρξνληθφ πίλαθα παξνπζηάδεη κηα θαζνδηθή πνξεία ζε φια έηε. Ο ελ ιφγσ ινγαξηαζκφο επεξεάδεηαη άκεζα απφ ηελ κεηαβνιή ησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηα νπνία πεξηέρνπλ δηαθηλήζεηο γηα ακνηβέο δηθεγφξσλ, ζπκβνιαηνγξάθσλ θαη ινηπψλ ζπκβνχισλ, ηφθνπο θαηαζθεπαζηηθήο πεξηφδνπ, ηαμίδηα θαη ινηπά ζπλαθή έμνδα θιπ Πάγην ελεξγεηηθό - Δλζώκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο ΔΣΟ ΠΑΓΗΟ ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ-ΔΝΩΜΑΣΔ ΑΚΗΝΖΣΟΠΟΗΖΔΗ AQUA TRADE A.E ,78 ~ 415 ~

416 , , , ,20 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ γεληθή πνξεία ηνπ δείθηε ησλ ελζψκαησλ αθηλεηνπνηήζεσλ, ζπλνιηθά παξνπζηάδεη κηα πησηηθή πνξεία ε νπνία νθείιεηαη απνθιεηζηηθά θαη κφλν ζηηο απνζβέζεηο ησλ ρξήζεσλ. Σν πνζνζηφ ησλ απνζβέζεσλ επί ηεο αλαπφζβεζηεο αμίαο ησλ ελζψκαησλ αθηλεηνπνηήζεσλ ηεο εμεηαδφκελεο πεξηφδνπ ππεξθαιχπηεη ηελ πξφζζεζε ησλ λέσλ ~ 416 ~

417 πάγησλ (θηηξηαθψλ - ηερληθψλ έξγσλ θαη κεραλεκάησλ θαη κεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ), κε αξλεηηθφ απνηέιεζκα ζην δηαρξνληθφ δηάγξακκα παξαθνινχζεζεο ηνπο. Ζ πησηηθή πνξεία ηεο ξνήο ησλ ελζψκαησλ αθηλεηνπνηήζεσλ εθηηκάηαη φηη, ζα ζπλερίζεη λα είλαη θαζνδηθή ιφγσ ησλ απνζβέζεσλ θαη κέρξη ηε ζηηγκή πνπ ζα γίλνπλ λέεο επελδχζεηο ζηελ επηρείξεζε Πάγην ελεξγεηηθό - πκκεηνρέο θαη άιιεο καθξνπξόζεζκεο απαηηήζεηο ΔΣΟ ΠΑΓΗΟ ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ-ΤΜΜΔΣΟΥΔ ΚΑΗ ΑΛΛΔ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΔΜΔ ΑΠΑΗΣΖΔΗ AQUA TRADE A.E , , , , ,01 ~ 417 ~

418 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ο ινγαξηαζκφο απηφο παξνπζηάδεη κηα ζηαζεξή πνξεία φια ηα έηε ζην 0,01 ιφγσ απνπζίαο ζπκκεηνρψλ θαη άιισλ καθξνπξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό Απνζέκαηα ΔΣΟ ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝ ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ-ΑΠΟΘΔΜΑΣΑ AQUA TRADE A.E , , ,44 ~ 418 ~

419 , ,86 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ ξνή ησλ απνζεκάησλ ζην δηαρξνληθφ πίλαθα παξνπζηάδεη αλνδηθή πνξεία. Σν 2008 ε ηηκή ήηαλ ,82 θαη θαηαιήγεη ην 2012 ζην ,86. Ζ άλνδνο ησλ πνζνηήησλ ησλ απνζεκάησλ ζε ζρέζε κε ηηο απμνκεησκέλεο πσιήζεηο καο παξαπέκπεη ζε πηζαλή ππεξαπνζεκαηνπνίεζε. χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ησλ ηζνινγηζκψλ ηεο επηρείξεζεο, ηα απνζέκαηα, νη απαηηήζεηο θαη νη ελζψκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο ηεξνχλ ηε «κεξίδα ηνπ ιένληνο» επί ηνπ ζην ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ. ~ 419 ~

420 Ζ δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο πξέπεη λα θαηαβάιεη πξνζπάζεηεο πεξηνξηζκνχ ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο δεκηνπξγίαο ππεξαπνζεκαηνπνίεζεο Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό - Απαηηήζεηο ΔΣΟ ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝ ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ-ΑΠΑΗΣΖΔΗ AQUA TRADE A.E , , , , ,30 ~ 420 ~

421 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ ξνή ησλ απαηηήζεσλ ζην δηαρξνληθφ πίλαθα παξνπζηάδεη αλνδηθή πνξεία. Ζ αλψηεξε ηηκή ηνπο ήηαλ ην 2012 θαη ε θαηψηεξε ην χκθσλα κε ην πίλαθα παξαθνινχζεζεο ηεο ξνήο ηνπο, ην 2009 παξαηεξείηαη κηα αχμεζε ησλ απαηηήζεσλ πεξίπνπ ηεο ηάμεσο ησλ επξψ, ην 2010 κηα επηπιένλ αχμεζε ηεο ηάμεσο ησλ επξψ, ελψ ην 2011 παξακέλνπλ ζηαζεξέο, ελψ ην 2012 ε ηηκή ηεο ήηαλ απμεκέλε θαηά επξψ ζε ζρέζε κε ηελ πξνεγνχκελε ρξήζε. Σν 2012, νη απαηηήζεηο είραλ ηε κεγαιχηεξε ηηκή ηνπο. ~ 421 ~

422 Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό Γηαζέζηκα ΔΣΟ ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝ ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ-ΓΗΑΘΔΗΜΑ AQUA TRADE A.E , , , , ,43 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 422 ~

423 ρνιηαζκόο Ζ ξνή ησλ δηαζέζηκσλ ζην δηαρξνληθφ πίλαθα δελ παξνπζηάδεη ζηαζεξή πνξεία. Ζ αλψηεξε ηηκή ηνπο παξαηεξείηαη ην 2010, ελψ ε θαηψηεξε ην χκθσλα κε ηνλ πίλαθα παξαθνινχζεζεο ξνήο ηνπο, ην 2009 παξαηεξείηαη κηα ζεκαληηθή κείσζε ησλ δηαζέζηκσλ ηεο ηάμεσο ησλ επξψ, ην 2010 κηα ζεκαληηθή αχμεζε ηεο ηάμεσο ησλ επξψ ελψ ην 2011 κηα κείσζε , θαη ην 2012 κηα κείσζε θαηά επξψ ζε ζρέζε κε ηελ πξνεγνχκελε ρξήζε Παζεηηθό Ίδηα θεθαιαία - Μεηνρηθό θεθαιαίν ΔΣΟ ΗΓΗΑ ΚΔΦΑΛΑΗΑ-ΜΔΣΟΥΗΚΟ ΚΔΦΑΛΑΗΟ AQUA TRADE A.E ~ 423 ~

424 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ ξνή ηνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ ζην δηαρξνληθφ πίλαθα παξαηεξείηαη γεληθψο ζηαζεξνπνηεκέλε κε κηα ειαθξά άλνδν ην Σν παξαπάλσ παξαηεξείηαη ιφγσ ηεο αχμεζεο ηνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ην Έμνδα εγθαηάζηαζεο Γηάγξακκα : (Γηαζηξσκαηηθό) παξαθνινύζεζεο εμόδσλ εγθ/ζεο Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ΔΣΟ ΚΛΑΓΟΤ ΔΞΟΓΑ ΔΓΚΑΣΑΣΑΖ AQUA TRADE ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ Α.Δ ,03 0,26 2,58 ~ 424 ~

425 2009 0,01 0,21 1, ,00 0,11 0, ,00 0,36 0, ,00 1,57 0,19 ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην δηάγξακκα δηαζηξσκαηηθήο παξαθνινχζεζεο δηαπηζηψλεηαη φηη, ηα έμνδα εγθαηάζηαζεο δελ θαηέρνπλ ζεκαληηθφ πνζνζηφ επί ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ, φιεο νη ηηκέο θαη ησλ ηξηψλ επηρεηξήζεσλ θπκαίλνληαη απφ 0%-3%. ~ 425 ~

426 Ο ελ ιφγσ ινγαξηαζκφο επεξεάδεηαη άκεζα απφ επελδπηηθέο δξαζηεξηφηεηεο νη νπνίεο ζπκπαξαζχξνπλ ινγαξηαζκνχο ακνηβψλ δηθεγφξσλ, ζπκβνιαηνγξάθσλ θαη ινηπψλ ζπκβνχισλ, ηφθσλ θαηαζθεπαζηηθήο πεξηφδνπ, ηαμηδίσλ θαη ινηπψλ ζπλαθή εμφδσλ θιπ. πγθξίλνληαο ηα αληίζηνηρα έμνδα ηνπ θιάδνπ, ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο AQUA TRADE Α.Δ, παξαηεξείηαη φηη, ησλ αληαγσληζηηθψλ είλαη ζρεδφλ κεδεληθά θαη ηνπ θιάδνπ απνιχησο κεδεληθά. Παξαηεξψληαο ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο ηνπο θαηαζηάζεηο δηαπηζηψλεηαη φηη ην παξαπάλσ απνηέιεζκα νθείιεηαη ζηε έιιεηςε λέσλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ Πάγην ελεξγεηηθό - Δλζώκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο ΠΑΓΗΟ ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ ΔΣΟ ΚΛΑΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΣΗΚΖ AQUA TRADE Α.Δ ,60 18,52 67, ,48 21,96 62, ,20 18,25 55, ,90 22,49 50, ,20 28,77 42,27 ~ 426 ~

427 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ γεληθή εηθφλα πνπ απνθνκίδεη ν αλαιπηήο ζχκθσλα κε ην παξαπάλσ πίλαθα ε επηρείξεζε δεκηνπξγεί ππεξεπέλδπζε ζηεξηδφκελε θαηά ην ήκηζπ πεξίπνπ ζηα πάγηα ζηνηρεία ηεο. Σα πάγηα ζηνηρεία θαίλεηαη θαζαξά πσο θαηέρνπλ ην 55% πεξίπνπ ηνπ ελεξγεηηθνχ ηεο επηρείξεζεο. Αλαιπηηθφηεξα, ηα πάγηα ζηνηρεία ζην ηέινο ηεο ρξήζεσο 2008, απνηεινχζαλ ην 67,51 % ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ ηεο επηρείξεζεο, ελψ ην 2012 έθηαζαλ ζην 42,27 % αληηζηνίρσο απηνχ. Ζ γεληθή πνξεία ησλ παγίσλ ζηε εμεηαδφκελε πεξίνδν ( ) είλαη πησηηθή θαη ζα ραξαθηήξηδε ηελ παξαπάλσ πεξίνδν σο πεξίνδν απνπζίαο επελδπηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. πλεμεηάδνληαο φκσο, ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ην παξαπάλσ γεγνλφο θξίλεηαη σο αλαιεζέο δηφηη ε επηρείξεζε θαίλεηαη λα πξαγκαηνπνηεί επελδχζεηο θαη κάιηζηα ζηηο δπν πξψηεο ρξήζεηο αξθεηά πςειέο. Σν ~ 427 ~

428 γεγνλφο ηεο πησηηθήο πνξείαο ηεο νθείιεηαη απνθιεηζηηθά θαη κφλν ζηηο απνζβέζεηο ησλ ρξήζεσλ ηεο εμεηαδφκελεο πεξηφδνπ. Σν απνζβεζηέν πνζφ παγίσλ ρξήζεσλ γηα ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν ππεξθαιχπηεη ηελ επελδπηηθή δξαζηεξηφηεηα. πγθξίλνληαο ηα αληίζηνηρα πάγηα ζηνηρεία ηνπ θιάδνπ, ησλ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο AQUA TRADE Α.Δ, παξαηεξείηαη φηη, νη επηρεηξήζεηο ηνπ θιάδνπ ζηεξίδνληαη θαηά βάζε ζηα πάγηα θαη ην κεγαιχηεξν θνκκάηη ηνπο απνηειείηαη απφ απηά. Σελ ηειεπηαία ρξήζε ζηα πάγηα ηνπ θιάδνπ παξαηεξείηαη ζεκαληηθή πηψζε πνπ ηείλεη ην 35 % πνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πησηηθή ηάζε ηεο εμεηαδφκελεο επηρείξεζεο, δεκηνπξγεί κηα ζεκαληηθή δηαθνξά. ηνλ αληίπνδα ησλ ζρνιίσλ βξίζθεηαη ε αληαγσληζηηθή επηρείξεζε ζηελ νπνία ηα πάγηα θαηέρνπλ κηθξφ πνζνζηφ επί ηνπ ζχλνιν ηνπ ελεξγεηηθνχ ηεο κέζεο ηάμεσο πεξίπνπ ηνπ 20 %. χκθσλα κε ην πίλαθα παξαθνινχζεζεο ηεο ξνήο ηνπο, ην 2008 κέρξη θαη ην 2009 παξαηεξείηαη ε κηθξφηεξε ηηκή ηεο ηάμεσο ηνπ , ην 2010 παξαηεξήζεθε αχμεζε θαηά επξψ, ζηαζεξνπνίεζε ζηα επξψ γηα ηα επφκελα δπν έηε Μαθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο ΔΣΟ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΩΔΗ AQUA TRADE A.E ~ 428 ~

429 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ ξνή ησλ καθξνπξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ ζην δηαρξνληθφ πίλαθα παξαηεξείηαη πησηηθή ψζπνπ ην 2010 κεδελίδεηαη ιφγσ απνπζίαο καθξνπξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ. Σν παξαπάλσ δηάγξακκα δείρλεη κηα ηθαλνπνηεηηθή πνξεία ησλ ελ ιφγσ ππνρξεψζεσλ ηεο επηρείξεζεο, γεγνλφο πνπ απνδεηθλχεη φηη ε επηρείξεζε γεληθψο ειέγρεη ηνλ καθξνρξφλην δαλεηζκφ ηεο (επελδπηηθψλ ζρεδίσλ). ~ 429 ~

430 Βξαρππξόζεζκεο ππνρξεώζεηο ΔΣΟ ΒΡΑΥΤΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΩΔΗ AQUA TRADE A.E , , , , ,52 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 430 ~

431 ρνιηαζκόο Ζ ξνή ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ ζην δηαρξνληθφ πίλαθα παξνπζηάδεη κηα ζπλερή θζίλνπζα ηάζε απφ ηα ,51 ηνπ 2008 ζηα ,52 ην Γηαρξνληθή αλάιπζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο Κύθινο εξγαζηώλ (πσιήζεηο) ΔΣΟ ΚΤΚΛΟ ΔΡΓΑΗΩΝ (ΠΩΛΖΔΗ) AQUA TRADE A.E , , , , ,18 ~ 431 ~

432 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο Ζ ξνή ησλ πσιήζεσλ ζχκθσλα κε ην παξαπάλσ πίλαθα δελ παξνπζηάδεη ζηαζεξή ηάζε. Ζ αλψηεξε ηηκή ηεο, παξαηεξείηαη ην 2011 ζηα πεξίπνπ (θαηά πεξίπνπ κεγαιχηεξε απφ ην 2010) θαη ε θαηψηεξε ηηκή ηεο ην 2009 ζηα επξψ Κόζηνο πσιήζεσλ ΔΣΟ ΚΟΣΟ ΠΩΛΖΔΩΝ AQUA TRADE A.E , ,43 ~ 432 ~

433 2010 7, , , ,72 ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην δηαρξνληθφ πίλαθα παξαθνινχζεζεο ηνπ θφζηνπο πσιήζεσλ ε ξνή ηνπ θφζηνπο πσιήζεσλ παξνπζηάδεη ηελ απηή πνξεία κε ηελ αληίζηνηρε ησλ πσιήζεσλ. Γεγνλφο θπζηνινγηθφ πνπ θαηαδεηθλχεη ηελ πγηή αληίδξαζε ηεο επηρείξεζε ζηα «θειεχζκαηα» ηεο αγνξάο (κείσζε πσιήζεσλ κείσζε θφζηνπο πσιήζεσλ, αχμεζε πσιήζεσλ αχμεζε θφζηνπο πσιήζεσλ). Δπίζεο παξαηεξείηαη παξά πνιχ κηθξή δηαθνξά ησλ δπν κεγεζψλ γεγνλφο πνπ πξνδηαζέηεη αξλεηηθά ζε φηη αθνξά ηα κηθηά απνηειέζκαηα θαη θαη επέθηαζε ηα θαζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο. ~ 433 ~

434 Καζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο πξν θόξσλ ΔΣΟ ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ΔΚΜΔΣΑΛΛΔΤΖ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ AQUA TRADE A.E , , , , ,06 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 434 ~

435 ρνιηαζκόο Ζ απμνκείσζε ζηα πνζά πνπ πξνήιζε απφ έθηαθηα εμνδα, δεκίεο ή έθηαθηα θαη αλφξγαλα έζνδα, θέξδε θιπ, ρξσζηηθνχο ή πηζησηηθνχο ηφθνπο θαη ζπλαθή έζνδα ή εμνδα, δελ ήηαλ ζεκαληηθή γη απηφ θαη δε παξνπζηάζηεθε παξαπάλσ, ζε ζπλάξηεζε θαη κε ηα ζρνιηαζζέληα ησλ πσιήζεσλ θαη ηνπ θφζηνπο πσιήζεσλ απεηθνλίδνπλ ην παξαπάλσ πεζηκηζηηθφ δηάγξακκα. Σν απνηέιεζκα ηνπ είλαη εμ νιφθιεξνπ αξλεηηθφ θαη ην ρεηξφηεξν απηνχ είλαη φηη ε ξνή έρεη ζεκαληηθή αξλεηηθή ηάζε πνπ πξνθαηαβάιεη παληειψο αξλεηηθά ην θάζε κειεηεηή. Πξέπεη λα ηνληζηεί θαη λα επαλαιεθζεί φηη πνιιέο θνξέο νη ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο δελ απνδίδνπλ θαη ηε πξαγκαηηθή εηθφλα ηεο επηρείξεζεο, ηδίσο ζε φηη αθνξά ιαλζαζκέλα ζπκπεξάζκαηα πνπ κπνξεί λα εμάγνπλ εμσηεξηθνί αλαιπηέο. Οη αδπλακίεο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ έρνπλ πεξηγξάθεη ζην θεθάιαην ηεο ζεσξεηηθήο πξνζέγγηζεο ηεο ελ ιφγσ εξγαζίαο. 8.3 Ανάλςζη σπημαηοοικονομικών καηαζηάζεων με δείκηερ ηάζεωρ πσο ζην Παξάξηεκα Αλάιπζε ηζνινγηζκνύ κε δείθηεο ηάζεσο Δλεξγεηηθό Έμνδα εγθαηάζηαζεο ΔΣΟ ΔΞΟΓΑ ΔΓΚΑΣΑΣΑΖ AQUA TRADE A.E , ,52 ~ 435 ~

436 , , ,88 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ δηάγξακκα, παξαηεξείηαη ζηαζεξή ηάζε ζηα έμνδα εγθαηάζηαζεο κε έηνο βάζεσο ην Δκθαλίδεηαη κηα επκελήο ηάζε (κείσζε) ζηα έμνδα εγθαηάζηαζεο απφ ην 2008 κέρξη θαη ην ~ 436 ~

437 Πάγην ελεξγεηηθό - Δλζώκαηεο αθηλεηνπνηήζεηο ΔΣΟ ΠΑΓΗΟ ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ-ΔΝΩΜΑΣΔ ΑΚΗΝΖΣΟΠΟΗΖΔΗ AQUA TRADE A.E , , , , ,20 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 437 ~

438 ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πίλαθα, παξαηεξείηαη κηα ζπλερή δπζκελήο ηάζε (κείσζε) ησλ ελζψκαησλ αθηλεηνπνηήζεσλ κε έηνο βάζεσο ην Ζ πησηηθή απηή ηάζε ησλ ελζψκαησλ αθηλεηνπνηήζεσλ νθείιεηαη ζηηο απνζβέζεηο ησλ αθνινπζήζσ ρξήζεσλ θαη ζηελ απνπζία λέσλ επελδπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό - Απνζέκαηα ΔΣΟ ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝ ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ-ΑΠΟΘΔΜΑΣΑ AQUA TRADE A.E , , , , ,86 ~ 438 ~

439 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ πίλαθα, παξαηεξείηαη κηα θιηκαθσηή δπζκελήο ηάζε (αχμεζε) ηνπ ζπλφινπ ησλ απνζεκάησλ ηεο επηρείξεζεο, κε έηνο βάζεσο ην Ζ δπζκελήο ηάζε πηζαλψο λα είλαη δείγκα δεκηνπξγίαο ππεξαπνζεκαηνπνίεζεο Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό - Απαηηήζεηο ΔΣΟ ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝ ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ-ΑΠΑΗΣΖΔΗ AQUA TRADE A.E. ~ 439 ~

440 , , , , ,30 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ δηάγξακκα, παξαηεξείηαη ελαιιαγή ζηε ηάζε ησλ απαηηήζεσλ κε γεληθά απμεηηθή ηάζε θαηά 35% πεξίπνπ απφ ην έηνο βάζεσο. ~ 440 ~

441 Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό - Γηαζέζηκα ΔΣΟ ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝ ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ-ΓΗΑΘΔΗΜΑ AQUA TRADE A.E , , , , ,43 ~ 441 ~

442 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ δηάγξακκα, παξαηεξείηαη ελαιιαγή ηάζεσλ ησλ δηαζέζηκσλ ηεο επηρείξεζεο, κε έηνο βάζεσο ην Παζεηηθό Ίδηα θεθαιαία ΔΣΟ ΗΓΗΑ ΚΔΦΑΛΑΗΑ AQUA TRADE A.E , , , , ,65 ~ 442 ~

443 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ πίλαθα, παξαηεξείηαη κείσζε ζηε ηάζε ησλ ίδησλ θεθαιαίσλ, κε έηνο βάζεσο ην Μαθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο ΔΣΟ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΩΔΗ AQUA TRADE A.E , , ~ 443 ~

444 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ πίλαθα, παξαηεξείηαη κηα επλντθή ηάζε (κείσζε) ηνπ ζπλφινπ ησλ καθξνπξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ ηεο επηρείξεζεο, κε έηνο βάζεσο ην 2008, θηάλνληαο ην 2010 λα κελ έρεη θαζφινπ καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο κέρξη θαη ην Ζ επλντθή ηάζε ησλ ελ ιφγσ ππνρξεψζεσλ ηεο επηρείξεζεο, θαλεξψλεη φηη ε επηρείξεζε γεληθψο ειέγρεη ηνλ καθξνρξφλην δαλεηζκφ ηεο (επελδπηηθψλ ζρεδίσλ). ~ 444 ~

445 Βξαρππξόζεζκεο ππνρξεώζεηο ΔΣΟ ΒΡΑΥΤΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΩΔΗ AQUA TRADE A.E , , , , ,52 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 445 ~

446 ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ πίλαθα, παξαηεξείηαη κηα επλντθή ηάζε (κείσζε) ηνπ ζπλφινπ ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ θαηά 43 % πεξίπνπ, κε έηνο βάζεσο ην Ζ επλντθή ηάζε ησλ ελ ιφγσ ππνρξεψζεσλ ηεο επηρείξεζεο, θαλεξψλεη φηη ε επηρείξεζε γεληθψο ειέγρεη ηηο βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο ηεο παξά ηελ ελαιιαγή ζηα πνζνζηά ησλ ππνινγαξηαζκψλ (απμνκεηψζεηο) Αλάιπζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο κε δείθηεο ηάζεσο Κύθινο εξγαζηώλ (πσιήζεηο) ΔΣΟ ΚΤΚΛΟ ΔΡΓΑΗΩΝ (ΠΩΛΖΔΗ) AQUA TRADE A.E , , , , ,18 ~ 446 ~

447 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ πίλαθα, παξαηεξείηαη κηα κεηαβιεηή ηάζε ησλ πσιήζεσλ, κε έηνο βάζεσο ην Οη απμνκεηψζεηο ησλ πσιήζεσλ θαηά βάζε πξέπεη λα νθείινληαη ζηε νηθνλνκηθή χθεζε πνπ πιήηηεη ηε ρψξα Κόζηνο πσιήζεσλ ΔΣΟ ΚΟΣΟ ΠΩΛΖΔΩΝ AQUA TRADE A.E ,39 ~ 447 ~

448 , , , ,72 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ δηάγξακκα, παξαηεξείηαη κηα ζηαδηαθά θιηκαθσηή επλντθή ηάζε (κείσζε) ηνπ θφζηνπο πσιήζεσλ, κε έηνο βάζεσο ην 2008 (κείσζε 7%). ~ 448 ~

449 Έμνδα ΔΣΟ ΔΞΟΓΑ AQUA TRADE A.E , , , , ,38 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ~ 449 ~

450 ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ πίλαθα, παξαηεξείηαη κηα ζηαδηαθά θιηκαθσηή επλντθή ηάζε (κείσζε) ησλ εμφδσλ, κε έηνο βάζεσο ην 2008 (κείσζε 60%) Χξεσζηηθνί ηόθνη θαη ζπλαθή έμνδα ΔΣΟ ΥΡΔΩΣΗΚΟΗ ΣΟΚΟΗ ΚΑΗ ΤΝΑΦΖ ΔΞΟΓΑ AQUA TRADE A.E , , , , ,96 ~ 450 ~

451 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ δηάγξακκα, παξαηεξείηαη κηα δηαθχκαλζε ηεο ηάζεο ησλ ρξεσζηηθψλ ηφθσλ θαη ζπλαθψλ εμφδσλ κε θαηαιεθηηθή επλντθή ηάζε απηψλ (κείσζε) θαηά 70 %, κε έηνο βάζεσο ην Σα ελ ιφγσ έμνδα παξνπζηάδνπλ απηή ηε ηάζε (κείσζε), ιφγσ ηνπ φηη, ν δαλεηζκφο (καθξνπξφζεζκνο θαη βξαρππξφζεζκνο) έρεη κεησζεί Καζαξά απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο πξν θόξσλ ΔΣΟ ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ΔΚΜΔΣΑΛΛΔΤΖ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ ~ 451 ~

452 AQUA TRADE A.E , , , , ,09 Πεγή: Δπεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ από ηνλ ζπγγξαθέα ρνιηαζκόο χκθσλα κε ην παξαπάλσ πίλαθα, παξαηεξείηαη κηα απφιπηα δπζκελή ηάζε ησλ θαζαξψλ απνηειεζκάησλ ρξήζεο πξν θφξσλ γεγνλφο πνπ πηζαλψο λα ζέζεη ζε δπζκελή θαηάζηαζε ηε κειινληηθή ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο. Ζ επηρείξεζε είλαη ~ 452 ~

453 «ζχκα» ηεο νηθνλνκηθήο χθεζεο θαη παξνπζηάδεη ρακειά θαζαξά απνηειέζκαηα. πκπεξαζκαηηθέο παξαηεξήζεηο Απφ ηελ αλάιπζε ησλ ηζνινγηζκψλ θαη ησλ θαηαζηάζεσλ απνηειεζκάησλ ρξήζεο ηεο «AQUA TRADE ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΚΑΗ ΤΚΔΤΑΗΑ ΗΥΘΤΔΡΧΝ Α.Δ», πξνθχπηνπλ ηα παξαθάησ : Αξρηθψο απφ ηε κειέηε ησλ πηλάθσλ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζε φιεο ηηο κεζφδνπο αλάιπζεο, πξνθχπηεη φηη ζεκεηψζεθαλ ζεκαληηθέο κεηαβνιέο (απμνκεηψζεηο) ζε φια ζρεδφλ ηα νηθνλνκηθά κεγέζε ηεο επηρείξεζεο, ηδίσο θαηά ηηο ηξεηο ηειεπηαίεο ρξήζεηο ηεο πεξηφδνπ 2008 έσο 2012, ζε κεγάιν βαζκφ θαη ίζσο απνθιεηζηηθά ιφγσ ηεο νηθνλνκηθήο χθεζεο πνπ επηθξαηεί ζηε ρψξα. Απφ βξαρπρξφληαο πιεπξάο, ε επηρείξεζε παξνπζίαζε ηθαλνπνηεηηθνχο αξηζκνδεηθηεο ξεπζηφηεηαο γεγνλφο πνπ θαλεξψλεη φηη δελ παξνπζηάζηε-θε πξφβιεκα ζηελ εμφθιεζε ησλ ηξερνπζψλ ππνρξεψζεσλ θαηά ηελ πεξίνδν Ζ δηαηήξεζε ησλ αξηζκνδεηθησλ ξεπζηφηεηαο ζε ηθαλνπνηεηηθά επίπεδα ζε φιε ηε δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ, ρσξίο λα δεκηνπξγεζνχλ πξνβιήκα-ηα, δείρλεη φηη ε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο, θαηφξζσζε ράξε ζην νξζφ ρξνληθφ πξνγξακκαηηζκφ ησλ εηζπξάμεσλ κε απηφ ησλ πιεξσκψλ, λα αληαπνθξηζεί ζηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο. χκθσλα κε ηνλ αξηζκνδείθηε ακπληηθνχ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο, ε επηρείξεζε κπνξεί λα ιεηηνπξγεί κε ηθαλνπνηεηηθή αζθάιεηα θάλνληαο ρξήζε ησλ ζηελ θαηνρή ηεο ακπληηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ρσξίο λα θαηαθεχγεη ζηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ εζφδσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο. Απφ καθξνρξφληαο πιεπξάο παξαηεξήζεθε βειηίσζε ζηε δηάξζξσζε ησλ θεθαιαίσλ. Απηφ επηηεχρζεθε θπξίσο κε ηε δηελέξγεηα πςειψλ απνζβέζεσλ. ε φηη αθνξά ηε δηάξζξσζε ησλ θεθαιαίσλ, ε ζπκκεηνρή ησλ ίδησλ θεθαιαίσλ, έρεη παξακείλεη ζηαζεξή, ελψ ε ζπκκεηνρή ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ έρεη κεησζεί θαηά πνιχ, κε ηηο αληίζηνηρεο καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο λα έρνπλ απνπιεξσζεί. Οη βξαρππξφζεζκεο ππνρξεψζεηο έρνπλ ππνζηεί κεγάιε κείσζε (πεξίπνπ 35 %). Δπίζεο, ~ 453 ~

454 παξαηεξείηαη έλδεημε απνπιεξσκήο ησλ βξαρπρξφλησλ δαλείσλ, πιεξσκή ησλ πξνκεζεπηψλ πνπ πηζαλψο λα νθείιεηαη ζηε αιιαγή ηεο πηζησηηθή ηνπο πνιηηηθήο, αχμεζε ησλ ππνρξεψζεσλ πξνο αζθαιηζηηθνχο νξγαληζκνχο. ρεηηθά κε ηελ απνδνηηθφηεηα ησλ θεθαιαίσλ ηεο επηρείξεζεο (ίδησλ ή μέλσλ ή ζπλδπαζκνχ απηψλ), απηή δελ κπνξεί ζε θακία πεξίπησζε λα ραξαθηεξηζηεί σο ηθαλνπνηεηηθή. ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν, ηα απνζέκαηα παξνπζίαζαλ αχμεζε πνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο κεηαβιεηέο πσιήζεηο παξέρνπλ έλδεημε δεκηνπξγίαο ππεξαπνζεκαηνπνίεζεο. Ζ αχμεζε ησλ απνζεκάησλ πηζαλψο λα γίλεη επψδπλε γηα ηελ επηρείξεζε ε νπνία δεζκεχεη πνζά ηα νπνία κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη σο θεθαιαίν θίλεζεο, εηδηθά ζε πεξηφδνπο φπνπ ε νηθνλνκηθή χθεζε ιεηηνπξγεί απαγνξεπηηθά ζηελ αλεχξεζε μέλσλ θεθαιαίσλ. Παξφια απηά, ε επηρείξεζε θαηάθεξε λα ρξεζηκνπνηήζεη αξθεηά θαιά ηα πθηζηάκελα θεθάιαηα θίλεζεο, έρνληαο παξάιιεια κεηψζεη ηνλ βξαρππξφζεζκν δαλεηζκφ ηεο, ελψ δηαθαίλεηαη φηη ππάξρεη πεξηζψξην ζεκαληηθήο βειηίσζεο, γηα ηε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο ζε φηη αθνξά ηελ εληαηηθφηεξε ρξήζε ησλ θπθινθνξνχλησλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο, δειαδή (δηαηήξεζεο ησλ ειάρηζησλ ξεπζηψλ δηαζέζηκσλ ή ηεο κεγαιχηεξεο δπλαηήο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ησλ απνζεκάησλ θαη απαηηήζεσλ), γεγνλφο πνπ εληζρχεηαη απφ ηε ζπζζψξεπζε δηαζέζηκσλ θαη απνζεκάησλ. Κνξσλίδα φισλ ησλ παξαηεξήζεσλ είλαη ε δηαρξνληθή εμαγσγή κεηαβιεηψλ θαη ρακειψλ απνηειεζκάησλ ρξήζεο, ε νπνία δηαθπβεχεη ηελ νκαιή θαη κειινληηθή ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο. Σν απνηέιεζκα απηφ είλαη απφξξνηα ηεο άζρεκεο θαηάζηαζεο πνπ επηθξαηεί ζηελ αγνξά, θνκκάηη ηεο νπνίαο είλαη ν θιάδνο θαη θαηά ζπλέπεηα θαη ε επηρείξεζε. Δπίζεο, ε απνπζία δηάζεζεο κεξηζκάησλ, ιεηηνπξγεί αξλεηηθά γηα ππνςήθηνπο επελδχηεο, αιιά θαη γηα ηελ ελ γέλεη νηθνλνκηθή ζέζε ηεο επηρείξεζεο Χο «δνχξεηνο ίππνο» αλαζηξνθήο ηεο αξλεηηθήο θαηάζηαζεο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ε μέλε αγνξά, κέζσ ηεο νπνίαο κπνξνχλ λα επηηεπρζνχλ απμεκέλεο πσιήζεηο πξντφλησλ. ~ 454 ~

455 Δλ θαηαθιείδη ε εηαηξία «AQUA TRADE Α.Δ» είλαη κηα πξσηνπφξνο θαη κεγάιε εηαηξεία (ζε φγθν θαη θήκε), ε νπνία δξαζηεξηνπνηείηαη ζε εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή αγνξά, ε νπνία απαζρνιεί έλα ηθαλνπνηεηηθφ αξηζκφ εξγαδνκέλσλ (πνιιαπιαζηαζηήο ζεκαληηθφηεηαο) ζηελ επαίζζεηε πεξηνρή ηεο Θεζζαινλίθεο, ζπκβάιινληαο δξαζηηθά ζηε νηθνλνκία ηεο πεξηνρήο θαη ε νπνία αδηθείηαη απφ ηα ρακειά απνηειέζκαηα ρξήζεο πνπ παξνπζηάδεη ηα ηειεπηαία έηε. Δπηρείξεζε αλαγθαία θαη απαξαίηεηε γηα θνηλσληθή θαη νηθνλνκηθή πνιηηηθή, ε νπνία επρφκαζηε λα μεπεξάζεη φια ηα εκπφδηα πνπ ζέηεη ε νηθνλνκηθή χθεζε ε νπνία καζηίδεη ηελ ηειεπηαία 5εηηα ηε ρψξα θαη λα αλαδεηρζεί ζε θνξπθαία επηρείξεζε ηεο επηθξάηεηαο. ΠΑΡΆΡΣΖΜΑΣΑ Παξάξηεκα 1 : Ηζνινγηζκφο εηαηξίαο «ΓΑΚΟΣΑ Α.Β.Δ.Δ» ηεο 31/12/2008 ~ 455 ~

456 ~ 456 ~

457 ~ 457 ~

458 Παξάξηεκα 2 : Ηζνινγηζκνί «AQUA TRADE ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΚΑΗ ΤΚΔΤΑΗΑ ΗΥΘΤΔΡΧΝ Α.Δ» - ( ) ~ 458 ~

459 ~ 459 ~

460 ~ 460 ~

461 ~ 461 ~

462 ~ 462 ~

463 ~ 463 ~

464 Παξάξηεκα 3 : Ηζνινγηζκνί «ΚΛΑΓΗΚΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ» ~ 464 ~

465 ( ) ~ 465 ~

466 ~ 466 ~

467 ~ 467 ~

468 ~ 468 ~