Η γεφύρωση της οικονομικής θεωρίας και της εφαρμοσμένης οικονομικής ανάλυσης: η χρησιμότητα μίας ενημερωμένης οικονομικής Βιβλιοθήκης

Transcript

1 Η γεφύρωση της οικονομικής θεωρίας και της εφαρμοσμένης οικονομικής ανάλυσης: η χρησιμότητα μίας ενημερωμένης οικονομικής Βιβλιοθήκης Αθήνα, 6 Μαρτίου 2015 Πέτρος Μηγιάκης Δ/νση Οικονομικής Ανάλυσης και Μελετών Τράπεζα της Ελλάδος

2 Σύνοψη παρουσίασης Συχνές αλλαγές στη δομή των σχέσεων μεταξύ οικονομικών μεταβλητών κάνουν απαραίτητες: (α) τη χρήση εξελιγμένων οικονομετρικών εργαλείων και (β) τη συνεχή ενημέρωση των χρηστών αυτών των εργαλείων Θέση: μία ενημερωμένη Βιβλιοθήκη συντελεί στον εμπλουτισμό της πληροφόρησης των αναλυτών, άρα στην τεκμηρίωση και την ορθή ερμηνεία των αποτελεσμάτων της οικονομικής ανάλυσης. 2

3 Περίγραμμα παρουσίασης Οικονομική ανάλυση, θεωρητική ή εφαρμοσμένη; Τεκμηρίωση περί της αναγκαιότητας της συνεχούς ενημέρωσης: η κριτική του Lucas Η θεωρία του Bayes και η οικονομετρική ανάλυση Η ορθολογική διαμόρφωση των αντιλήψεων Η χρησιμότητα των Βιβλιοθηκών για την οικονομική ανάλυση Η σχέση του βαθμού ενημέρωσης των βιβλιοθηκών και της ποιότητας των αναλύσεων στις κεντρικές τράπεζες Εμπλουτισμός της πληροφόρησης των αναλυτών: διαφαινόμενες κατευθύνσεις Επίλογος 3

4 Εφαρμοσμένη οικονομική ανάλυση Σκοπός της εφαρμοσμένης οικονομικής ανάλυσης είναι η ερμηνεία των παρατηρήσεων των οικονομικών φαινομένων Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητοι τόσο οι κανόνες της θεωρίας όσο και τα οικονομετρικά εργαλεία ανάλυσης Ένα από τα προϊόντα της εφαρμοσμένης ανάλυσης είναι η ποσοτική εξειδίκευση των θεωρητικών κανόνων Η εξέλιξη των οικονομετρικών εργαλείων, διαχρονικά, σχετίζεται τόσο με τις αλληλεπιδράσεις της οικονομικής επιστήμης με άλλες επιστήμες (π.χ. econophysics) όσο και με τις παρατηρήσεις των οικονομικών φαινομένων 4

5 Θεωρητική ή εφαρμοσμένη οικονομική ανάλυση; Η θεωρητική προσέγγιση αποσκοπεί στη συστηματοποίηση της μελέτης των οικονομικών σχέσεων Πλεονέκτημα: η διατύπωση σχέσεων για την κατάσταση ισορροπίας της οικονομίας Μειονέκτημα: οι περίοδοι μετάβασης Η εφαρμοσμένη οικονομική ανάλυση επικεντρώνεται σε θέματα συγκυρίας Πλεονέκτημα: η διατύπωση σχέσεων με ποσοτική ερμηνεία Μειονέκτημα: η ερμηνεία των αποτελεσμάτων υπόκειται σε κινδύνους του υποδείγματος (model risks) 5

6 Η κριτική του Lucas για τα οικονομετρικά εργαλεία Ο Robert Lucas υποστήριξε ότι οι αλλαγές στην οικονομική πολιτική επιφέρουν δομικές αλλαγές στα οικονομετρικά υποδείγματα ( econometric policy ) Κατά συνέπεια, η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της οικονομικής πολιτικής δε μπορεί να βασίζεται μόνο στα ευρήματα της οικονομετρικής ανάλυσης, αλλά χρειάζεται να γίνεται σύγκριση με τα αποτελέσματα άλλων πολιτικών που θα μπορούσαν να έχουν ακολουθηθεί Ερώτημα: Πώς μπορεί να γίνει η θεωρητική σύγκριση των εφαρμοζόμενων πολιτικών με υποθετικές πολιτικές; 6

7 Disclaimer Lucas disclaimer (Lucas, 1976, σελ. 20) [ ] Models are condemned as being too big (with equal insight I suppose one could fault smaller models as being too little ), too messy, too simplistic (that is, not messy enough), and, ultimate blow, inferior to naïve models. [ ] I hope I can achieve in disassociating the criticism which follows from any denial of the very important advances in forecasting ability recorded by econometric models [ ] 7

8 Θεωρητικό πλαίσιο οικονομικής ανάλυσης Σκοπός: η κατανόηση των οικονομικών σχέσεων (η αποτύπωση κανόνων ) Οι θεωρητικοί κανόνες διαμορφώνονται μέσω του μηχανισμού των αντιλήψεων, οικονομική ανάλυση με βάση το θεώρημα του Bayes: η κατανόηση ενός φαινομένου απαιτεί οι παρατηρήσεις (observations) του να σταθμίζονται ως προς τις θεωρητικές αντιλήψεις (perceptions) P( A B) P( B A) P( A) P( B) Συνθήκη: Οι θεωρητικές αντιλήψεις διαμορφώνονται σε ορθολογικό πλαίσιο Σημείωση: Περί της εφαρμογής της θεωρίας του Bayes στην οικονομετρική ανάλυση, βλ. μεταξύ άλλων- Bauwens et al. (2000). 8

9 Διαμόρφωση των θεωρητικών αντιλήψεων σε ορθολογικό πλαίσιο Σημαντική για τον αναλυτή η κατανόηση της διαμόρφωσης των υποθέσεων στις οποίες βασίζονται οι θεωρητικοί κανόνες Δυνατότητα προσαρμογής των γνώσεων με βάση τις νέες παρατηρήσεις (adaptive learning) Εμπλουτισμός του σετ πληροφόρησης για πιθανές οικονομικές καταστάσεις ιστορικές παρατηρήσεις ευρήματα από άλλα επιστημονικά πεδία 9

10 Η συμβολή των ενημερωμένων Βιβλιοθηκών στον εμπλουτισμό της πληροφόρησης Σημαντική η ηλεκτρονική πρόσβαση σε βιβλιογραφικές πηγές και βάσεις δεδομένων Κάποια από τα περιεχόμενα των Βιβλιοθηκών που δεν αντικαθίστανται από ηλεκτρονικές πηγές: Βάθος (στο χρόνο) των περιεχομένων των Βιβλιοθηκών Μακροχρόνιες βιβλιογραφικές πηγές Ανεύρεση μακροχρόνιων στατιστικών δεδομένων Εύρος περιεχομένων Ελαχιστοποίηση γεωγραφικών περιορισμών (π.χ. διαδικτύωση) Συνδυασμός πληροφόρησης με άλλα επιστημονικά πεδία 10

11 Σχέση βαθμού ενημέρωσης των καταλόγων των Βιβλιοθηκών με την ποιότητα των οικονομικών αναλύσεων (1) Ερώτημα: Σχετίζεται ο βαθμός ενημέρωσης των βιβλιοθηκών με την ποιότητα της οικονομικής ανάλυσης; Παραδοχές: Οι κεντρικές τράπεζες επικεντρώνουν στην εφαρμοσμένη οικονομική ανάλυση Η (μετρήσιμη) ποιότητα των δημοσιεύσεων μπορεί να αποτελέσει ένδειξη της (μη παρατηρήσιμης) ποιότητας της εφαρμοσμένης οικονομικής ανάλυσης Οι νέες προσθήκες στους καταλόγους των Βιβλιοθηκών λαμβάνονται ως ένδειξη του βαθμού ενημέρωσης τους 11

12 Σχέση βαθμού ενημέρωσης των καταλόγων των Βιβλιοθηκών με την ποιότητα των οικονομικών αναλύσεων (2) Δεδομένα: Κεντρικές τράπεζες: ανώτερο 25% στη βάση Repec Στοιχεία περί της ποιότητας των αναλύσεων των κεντρικών τραπεζών Νέες προσθήκες στους καταλόγους των Βιβλιοθηκών κεντρικών τραπεζών, για το 2014 (αναζήτηση σε αγγλόφωνους τίτλους) Πηγές: βάση δεδομένων Repec, ιστοσελίδες βιβλιοθηκών των κεντρικών τραπεζών Ταξινόμηση των δύο σειρών και παλινδρόμηση 12

13 Σχέση βαθμού ενημέρωσης των καταλόγων των Βιβλιοθηκών με την ποιότητα των οικονομικών αναλύσεων (3) Ποιότητα των οικονομικών αναλύσεων των κεντρικών τραπεζών - συσχέτιση με το περιεχόμενο των Βιβλιοθηκών 10 Ταξινόμηση κεντρικών τραπεζών στη βάση Repec R 2 = 87% Ταξινόμηση των Βιβλιοθηκών των κεντρικών τραπεζών με βάση τον αριθμό των τίτλων του

14 Πρόσφατες εξελίξεις στην οικονομική βιβλιογραφία Επανεξέταση παραδοσιακών παραδοχών της οικονομικής επιστήμης (Akerlof, 2007) Διεύρυνση του πεδίου της οικονομικής ανάλυσης: Νέες κατευθύνσεις σχετικά με τη διαμόρφωση των οικονομικών αποφάσεων (π.χ. συμπεριφοριστική χρηματοοικονομική) Νέες κατευθύνσεις της ποσοτικής ανάλυσης (π.χ. Econophysics, spatial econometrics) 14

15 Επίλογος Η συνεχής ενημέρωση περί των εξελίξεων στην οικονομική επιστήμη είναι απαραίτητη για την ορθή ερμηνεία των αποτελεσμάτων των οικονομετρικών εργαλείων, Ο βαθμός στον οποίο οι Βιβλιοθήκες στις κεντρικές τράπεζες συμβάλουν στην ενημέρωση των αναλυτών υποδεικνύεται ότι σχετίζεται με την ποιότητα των οικονομικών αναλύσεων, Κατά συνέπεια, η ενημέρωση των Βιβλιοθηκών και η παρακολούθηση των εξελίξεων της βιβλιογραφίας είναι σημαντική για την ποιότητα της οικονομική ανάλυσης. 15

16 Αναφορές Akerlof, G.A., (2007), The missing motivation in macroeconomics, American Economic Review 97(1), Bauwens, L., Lubrano, L., & Richard J.F., (2000) Bayesian Inference in Dynamic Econometric Models, Oxford University Press. Lucas, Robert (1976). "Econometric Policy Evaluation: A Critique". In Brunner, K. & Meltzer, A. The Phillips Curve and Labor Markets. Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy 1. New York:American Elsevier. pp

17 Ευχαριστώ! 17