Εκδήλωση για την παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος 5 Ιουνίου 2015

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΓΕΝΙΚΟ ΧΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ENEΡΓΕΙΑΚΩΝ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Εκδήλωση για την παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος 5 Ιουνίου 2015

2 Yιοθέτηση πρωτοβουλιών κοινωνικής ευθύνης της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2015 Το πρόγραμμα περιλαμβάνει σύντομη παρουσίαση των δράσεις ορθής διαχείρισης των ενεργειακών προϊόντων και των χημικών σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο συναφές νομοθετικό πλαίσιο προβολή βίντεο

3 The United Nations Secretary-General Message on World Environment Day, 5 June 2015 The theme of this year s World Environment Day is Seven Billion Dreams. One Planet. Consume with Care. Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος είναι «επτά δισεκατομμύρια Ονειρα. Ένας Πλανήτης. Καταναλώστε με προσοχή». Ο στόχος της βιώσιμης ανάπτυξης είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής για όλους τους ανθρώπους, χωρίς αύξηση της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, και χωρίς αυτό να θέτει σε κίνδυνο τις ανάγκες των ενεργειακών πόρων των μελλοντικών γενεών. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό με τη μετατόπιση των καταναλωτικών προτύπων μας προς αγαθά που απαιτούν λιγότερη ενέργεια, νερό και άλλους πόρους για την παραγωγή τους καθώς και με την σπατάλη μικρότερης ποσότητας τροφίμων. Σε αυτό το έτος του μετασχηματισμού, κατά το οποίο ελπίζουμε να δούμε μεγάλες προόδους για την αειφόρο ανάπτυξη και την κλιματική αλλαγή, ας γιορτάσουμε την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος συνειδητοποιώντας τις οικολογικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις των επιλογών που κάνουμε. Ας γίνουμε καλύτεροι διαχειριστές του πλανήτη μας.

4 Ζώντας σε ένα όλο και πιο παγκοσμιοποιημένο πλανήτη, που κατοικείται από 7 δις ανθρώπους, είναι εύκολο να υποτιμούμε τη δύναμη της ατομικής δράσης. Η ετήσια Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος υπενθυμίζει στους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο ότι οι προσωπικές μας επιλογές διαμορφώνουν τον κόσμο γύρω μας. Καθημερινές αποφάσεις μας ως καταναλωτές, πολλαπλασιάζονται επί δισεκατομμύρια, και έχουν κολοσσιαία επίπτωση στο περιβάλλον μερικές από αυτές συμβάλλουν στην περαιτέρω εξάντληση των φυσικών πόρων, άλλες βοηθούν στην προστασία των ευαίσθητων οικοσυστημάτων. Κάθε φορά, η επιλογή είναι δική μας. Το θέμα του φετινού εορτασμού, επτά δισεκατομμύρια Όνειρα, Ένας Πλανήτης, Καταναλώστε με προσοχή, τονίζει ότι αποτελεί προσωπική ευθύνη για τον καθένα η επίτευξη βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής ανάπτυξης, με ταυτόχρονη σταθεροποίηση και μείωση του ποσοστού της χρήσης των ενεργειακών πόρων.

5 Σήμερα, τα μη βιώσιμα πρότυπα κατανάλωσης και παραγωγής είναι μία από τις κύριες αιτίες της συνεχιζόμενης επιδείνωσης του παγκόσμιου περιβάλλοντος. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η «μεγάλη επιτάχυνση» των τελευταίων 50 χρόνων έχει οδηγήσει σε ραγδαία μεταμόρφωση της ανθρώπινης σχέσης με το φυσικό κόσμο - περισσότερο από ό, τι σε οποιαδήποτε άλλη περίοδο στην ιστορία μας - με κλιμάκωση της χρήσης των φυσικών πόρων που οδηγούν σε υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Πρέπει να αναρωτηθούμε ποιες είναι οι συνέπειες αυτού του ρυθμού της κατανάλωσης με την τροχιά της αύξησης του πληθυσμού (προβλέπεται να ανέλθει στα εννέα δισεκατομμύρια μέχρι το 2050). Σύμφωνα με τις τρέχουσες τάσεις, η παγκόσμια εξαγωγή των ενεργειακών πόρων αναμένεται να ανέλθει σε 140 δισεκατομμύρια τόνους έως το 2050, σε σύγκριση με περίπου 7 δισεκατομμύρια τόνους το Αυτό πιθανόν να υπερβαίνει τη διαθεσιμότητα και προσβασιμότητα των ενεργειακών πόρων, καθώς και τη φέρουσα ικανότητα του πλανήτη να απορροφήσει τις επιπτώσεις της εξόρυξης και της χρήσης τους.

6 Στην αέναη πορεία του προς την κατάκτηση της φύσης ο άνθρωπος διαθέτει ένα πιστό σύμμαχο: την ενέργεια. Ένας νέος σταθμός στην ιστορία της ενέργειας διαγράφεται προς το τέλος του 19 ου αιώνα με ένα προϊόν παλιό: το πετρέλαιο. Χάρη στην ανακάλυψη μεγάλων κοιτασμάτων και την τελειοποίηση των μεθόδων εκμετάλλευσής τους το πετρέλαιο γίνεται πηγή ενέργειας πιο αποτελεσματική από το κάρβουνο. Η σύγχρονη κοινωνία καλείται να λύσει δύο μεγάλα προβλήματα χωρίς να σταματήσει η πρόοδος και ο πολιτισμός. Να βρει καθαρή ενέργεια και παράλληλα να προστατέψει το περιβάλλον. Μια από τις λύσεις στο πρόβλημα αυτό είναι η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως είναι τα βιοκαύσιμα. Η χρήση των βιοκαυσίμων στις μεταφορές συμβάλλει σημαντικά στη μείωση των εκπομπών κυρίως του διοξειδίου του άνθρακα και του διοξειδίου του θείου. Ο θεσμικός ρόλος του ΓΧΚ στην προστασία του περιβάλλοντος από τη χρήση των ενεργειακών προϊόντων συνίσταται στην εναρμόνιση της εθνικής με την κοινοτική νομοθεσία, στην σύνταξη προδιαγραφών των προϊόντων αυτών, καθώς και στον έλεγχο συμμόρφωσής τους. Στις αρμοδιότητες του Γ.Χ.Κ. στον τομέα των ενεργειακών προϊόντων περιλαμβάνεται και ο επίσημος φυσικοχημικός έλεγχος τους σε όλα τα στάδια της εισαγωγής, διακινήσεως, αποθηκεύσεως, διανομής και εμπορίας αυτών.

7 Υγρά καύσιµα και ρύπανση ατµόσφαιρας Από τους ρυπαντές που προέρχονται από τα αυτοκίνητα άλλοι οφείλονται αποκλειστικά στο καύσιµο, άλλοι οφείλονται κυρίως στο αυτοκίνητο µε κάποια συµµετοχή και του καυσίµου και άλλοι µπορούν να αποδοθούν είτε στο καύσιµο είτε στο αυτοκίνητο ανάλογα µε την ποιότητα του πρώτου ή τη µηχανική κατάσταση του δεύτερου.

8 Η Πολιτεία έχει λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας των υγρών καυσίμων ώστε να μειωθούν οι ρυπαντές που οφείλονται αποκλειστικά στο καύσιμο: 1) Η μείωση της περιεκτικότητας σε θείο των βενζινών, του πετρελαίου και του μαζούτ, που οδήγησε στη μείωση του SO 2 στην ατμόσφαιρα. 2) Η μείωση του μολύβδου στη βενζίνη SUPER, η εισαγωγή της αμό-λυβδης βενζίνης και από 1/1/2002 η κατάργηση της προσθήκης ενώσεων μολύβδου στη βενζίνη και η αντικατάσταση της SUPER από τη βενζίνη με υποκατάστατο μολύβδου (LRP), με αποτέλεσμα την ελάττωση του μολύβδου στην ατμό-σφαιρα. 3) Η καθιέρωση ανώτατου ορίου για το περιεχόμενο στις βενζίνες βενζόλιο το οποίο είναι καρκινογόνο. 4) Η ελάττωση του τέλους απόστα-ξης του ντίζελ ώστε να περιοριστούν οι εκπομπές καπνού. 5) Η μείωση της περιεκτικότητας του ντίζελ κίνησης σε πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες. Για τον περιορισμό των ρυπαντών μεγάλη σημα-σία έχουν η κατασκευή του κινητήρα; η καλή συντήρηση του και οι σω-στές συνθήκες λειτουργίας του. Γι αυτό δεν θα πρέπει οι κινητήρες να λειτουργούν πολύ συχνά στο ρελαντί ή με πλήρες φορτίο. Επίσης η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών αντιρύπανσης στα αυτοκίνητα, έχει βοηθήσει πολύ στη μείωση των καυσαερίων.

9

10 Εκσυγχρονισμός νομοθεσίας για την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ Το Σύστηµα Παρακολούθησης Ποιότητας Καυσίµων (Fuel Quality Monitoring System -FQMS) θεσπίστηκε µε την Οδηγία 98/70/ΕΚ, η οποία ενσωµατώθηκε στο ελληνικό εθνικό δίκαιο µε την απόφαση ΑΧΣ 316/2010. Προβλέπει τον στατιστικό έλεγχο της ποιότητας των βενζινών και των πετρελαίων που διατίθενται στην Ελληνική αγορά, µέσω της εξέτασης αντιπροσωπευτικών δειγµάτων, µε σκοπό τον έλεγχο της τήρησης των προδιαγραφών που διασφαλίζουν τη µικρότερη δυνατή επιβάρυνση για το περιβάλλον. Για την εφαρµογή του FQMS στη χώρα µας Αρµόδια Αρχή είναι η Διεύθυνση Ενεργειακών Βιομηχανικών και Χημικών Προϊόντων του ΓΧΚ σύµφωνα µε την απόφαση ΑΧΣ 316/2010.

11 Εκσυγχρονισµός νοµοθεσίας για την περιεκτικότητα των καυσίµων πλοίων σε θείο Τα καύσιµα των πλοίων είναι τα φθηνότερα και τα λιγότερο εξευγενισµένα καύσιµα που υπάρχουν. Πριν τεθούν σε ισχύ οι συµβάσεις και τα πρωτόκολλα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισµού (ΔΝΟ) και ειδικότερα η Σύµβαση για την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία (MARPOL), το 1973 και το 1978 αντιστοίχως, επιτρεπόταν η χρήση καυσίµων περιεκτικότητας 4,5% σε θείο. Το παράρτηµα VI της Σύµβασης MARPOL του 2008 προβλέπει µια δραστική και σταδιακή µείωση στο 0,5% εν γένει για το Εναλλακτικά δίνεται η δυνατότητα της χρήσης µεθόδων µείωσης των εκποµπών (πλυντρίδες) και της χρήσης υγροποιηµένου φυσικού αερίου ως καυσίµου πλοίων. Η οδηγία 1999/32/ΕΚ (όπως τροποποιήθηκε) ρυθµίζει την περιεκτικότητα σε θείο των καυσίµων που χρησιµοποιούνται στις θαλάσσιες µεταφορές και ενσωµατώνει στο δίκαιο της ΕΕ ορισµένους διεθνείς κανόνες που έχουν συµφωνηθεί στο πλαίσιο του ΔΝΟ. Η απόφαση ΑΧΣ 96/2014 ενσωµατώνει στο εθνικό δίκαιο την οδηγία 1999/32/ΕΚ. Αρµόδια Αρχή για την ενσωµάτωση στο εθνικό δίκαιο και εφαρµογή της εν λόγω οδηγίας στην Ελλάδα είναι το ΓΧΚ. Η συνεπής εφαρµογή της οδηγίας 1999/32/EΚ για την περιεκτικότητα των καυσίµων των πλοίων σε θείο αποτελεί υψηλή προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, για την εξασφάλιση του περιβαλλοντικού οφέλους που προκύπτει από τη µείωση των ρυπογόνων εκποµπών των πλοίων. Στο πλαίσιο αυτό δηµιουργείται η ευρωπαϊκή ηλεκτρονική πλατφόρµα του THETIS-S, στο οποίο θα καταγράφονται τα αποτελέσµατα των επιθεωρήσεων για την εφαρµογή της οδηγίας 1999/32/EΚ.

12 Ο κανονισμός REACH διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος από επικίνδυνες χημικές ουσίες. Στόχος είναι να διασφαλίσει ότι δεν δίνονται εγκρίσεις για ουσίες που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία και αναζητείται εναλλακτική λύση για τη συγκεκριμένη ουσία και ότι η καινοτόμος και πράσινη χημεία είναι προτεραιότητα στην Ευρώπη.

13 Η οδηγία Seveso III θεσπίζει κανόνες για την πρόληψη μεγάλων ατυχημάτων σχετιζομένων με επικίνδυνες χημικές ουσίες. Οι χημικές ουσίες κατηγοριοποιούνται ανάλογα με την επικινδυνότητα και τους ειδικούς κανόνες που ισχύουν για την αποθήκευση και το χειρισμό τους. Ισχύει πλέον σε περισσότερες από βιομηχανικές εγκαταστάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

14 Μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: 80% των Ευρωπαίων ανησυχούν για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των προϊόντων Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι προτίθενται να αλλάξουν τις αγοραστικές συνήθειες τους και να αγοράσουν περισσότερα φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στις Η έρευνα δείχνει ότι περισσότερο από τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων είναι πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερο, εάν είναι σίγουροι ότι τα προϊόντα είναι πραγματικά φιλικά προς το περιβάλλον (77%). Ωστόσο, μόνο λίγο περισσότερο από το 50% των πολιτών της ΕΕ θεωρούνται ενημερωμένοι (55%) για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των προϊόντων που αγοράζουν και τη χρήση.