ΟΜΙΛΙΑ ΡΟΕΔΟΥ ΔΘΣΥ ΣΤΘ ΒΟΥΛΘ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΡΟΫΡΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ 2015

Transcript

1 ΟΜΙΛΙΑ ΡΟΕΔΟΥ ΔΘΣΥ ΣΤΘ ΒΟΥΛΘ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΡΟΫΡΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ 2015 Ομιλία Ρροζδρου του Δθμοκρατικοφ Συναγερμοφ κ. Αβζρωφ Νεοφφτου ςτθν Ολομζλεια τθσ Βουλισ για τον προχπολογιςμό του Δεκεμβρίου 2014 Κφριε Ρρόεδρε τθσ Βουλισ των Αντιπροςϊπων, Το κοινοβοφλιο τίκεται και φζτοσ ενϊπιον τθσ κορυφαίασ νομοκετικισ του πράξθσ. Με τα πράγματα όμωσ και αυτι τθ φορά να είναι κρίςιμα και ιδιαίτερα για τθ χϊρα μασ. Από τθ μια, ςιμερα θ χϊρα κινείται προσ τθν ςτακεροποίθςθ. Θ οικονομία αναβακμίηεται και ξανακερδίηει τθν εμπιςτοςφνθ των αγορϊν. Σιμερα, το τραπεηικό ςφςτθμα ςτζκεται ξανά ςιγά-ςιγά ςτα πόδια του. Σιμερα, ζχουμε πλζον ξεφφγει από το φάςμα τθσ χρεοκοπίασ και τθσ εξόδου από το ευρϊ. Σιμερα, διαρκρωτικζσ αλλαγζσ ζχουν πάρει τθν πορεία τθσ υλοποίθςθσ. Ο προχπολογιςμόσ που ζχουμε μπροςτά μασ, μακάρι να είναι ο τελευταίοσ μνθμονιακόσ προχπολογιςμόσ. Χαρακτθρίηεται από τθν περαιτζρω μείωςθ του δθμοςιονομικοφ ελλείμματοσ ςε 1,7% το 2015, ζναντι 2,5% φζτοσ. Τα δθμόςια οικονομικά ςυνεχίηουν τθν τάςθ εξυγίανςθσ και ο προχπολογιςμόσ προνοεί ζςοδα που υπερβαίνουν τισ δαπάνεσ, επιτυγχάνοντασ πρωτογενζσ πλεόναςμα. Με τθν εφαρμογι του προχπολογιςμοφ αυτοφ αναμζνεται να ςυνεχιςκεί και να ενιςχυκεί θ πορεία αποκατάςταςθσ τθσ αξιοπιςτίασ τθσ χϊρασ, θ οποία ζχει ιδθ οδθγιςει ςε διαδοχικζσ αναβακμίςεισ τθσ πιςτολθπτικισ ικανότθτασ όπωσ και ςε επιτυχι ζκδοςθ κρατικοφ χρζουσ ςτισ διεκνείσ αγορζσ. Φτάνει να ςυνεχίςουμε αταλάντευτα τθν πορεία των αλλαγϊν. Αλλά και να μθν ζχουμε νζα επιδείνωςθ των πολφ ρευςτϊν και πολλζσ φορζσ απρόβλεπτων διεκνϊν ςυνκθκϊν. Από τθν άλλθ, ζχουμε τθν ζντονθ αμφιςβιτθςθ των κεςμϊν και τα πραγματικά προβλιματα τθσ οικονομίασ και τθσ κοινωνίασ. Ακόμθ και τθσ ίδιασ τθσ δθμοκρατίασ μασ. Τθν απόλυτθ καχυποψία απζναντι ςτο πολιτικό ςφςτθμα. Με τθν καμπάνα να κτυπάει δυνατά για όλουσ μασ. Εκελοτυφλεί «εγκλθματικά», όποιοσ προςποιείται ότι δεν τθν ακοφει. Αγαπθτοί ςυνάδελφοι, Από αυτι τθν κρίςθ δεν πρζπει μόνο να βγοφμε με ζνα πιο ποιοτικό κράτοσ ςτθν υπθρεςία του πολίτθ και μια καλά κεμελιωμζνθ και αξιόπιςτθ οικονομία. Ρρζπει να εξζλκουμε τθσ κρίςθσ και με καλφτερθ ποιότθτα δθμοκρατίασ. Ζνα ιςχυρό και υψθλό περί δικαίου αίςκθμα. Χωρίσ αυτά, κα ζχουμε ωσ πολιτικό ςφςτθμα αποτφχει κακοριςτικά.

2 Σιμερα λοιπόν, είναι ακριβϊσ θ ςτιγμι να γυρίςουμε ςελίδα και να μποφμε ςτο επόμενο κεφάλαιο. Από τθ διαχείριςθ τθσ κρίςθσ, που λίγο ζλειψε να καταςτρζψει ανεπανόρκωτα αυτό τον τόπο, είναι θ ϊρα να περάςουμε ςτθν νζα εποχι τθσ δθμιουργίασ. Και είναι ταυτόχρονα θ ευκαιρία να αναςκουμπωκοφμε, να δοφμε και ο κακζνασ από εμάσ που μπορεί να ζχουμε υςτεριςει και να διορκϊςουμε τα όποια δικά μασ λάκθ, ελλείψεισ ι αδυναμίεσ. Συλλογικά όλοι μαηί ωσ πολιτικό ςφςτθμα, αλλά και ξεχωριςτά, από το μετερίηι που υπθρετοφμε. Ξεκινϊντασ πρϊτα απ όλα ο κακζνασ μασ τθν αυτοκριτικι μασ. Εμείσ, ςτο Δθμοκρατικό Συναγερμό δεν διεκδικοφμαι ποτζ το αλάκθτο. Τθν αυτοκριτικι τθ χρειαηόμαςτε πολφ περιςςότερο από ποτζ, γιατί ζχουμε πολφ ακόμθ δρόμο μπροςτά μασ. Ειδικά θ κυβζρνθςθ του Νίκου Αναςταςιάδθ και θ παράταξι μασ, που ζχουμε τθν ευκφνθ τθσ εντολισ από τον λαό, για να εξυγιάνουμε τθ χϊρα και να τθν βγάλουμε από τθν οικονομικι δυςπραγία. Ζχουμε πλιρθ επίγνωςθ των ευκυνϊν μασ. Και ναι, τθν ϊρα που πετφχαμε τθν ςτακεροποίθςθ τθσ χϊρασ μζςα ςε ςυνκικεσ βαριάσ καταιγίδασ, τθν ίδια ςτιγμι παρουςιάςαμε αδυναμίεσ, παραλείψεισ ι και κάποιεσ βεβιαςμζνεσ ενζργειεσ. Υπιρξαν περιπτϊςεισ που θ διαβοφλευςθ τθσ κυβζρνθςθσ με τθ Βουλι κα ζπρεπε να ιταν καλφτερθ και πιο ζγκαιρθ. Υπιρξαν χειριςμοί, ςε διαδικαςτικά κυρίωσ ηθτιματα, που κα ζπρεπε να είναι πολφ πιο αξιόπιςτοι. Θγζρκθςαν εφλογα πολλζσ φορζσ κζματα, που αποςποφςαν τθν προςοχι από τθν μεγάλθ εικόνα και τθν τιτάνια προςπάκεια διάςωςθσ τθσ χϊρασ. Ρρζπει να διορκϊςουμε τα λάκθ μασ, για να μποροφμε ακόμθ πιο αξιόπιςτα να ςυνεχίςουμε τθν ςκλθρι δουλειά που κα φζρει ςτο λαό μασ μια καλφτερθ Κφπρο. Ζνα ςτοίχθμα με τθν κοινωνία και τουσ εαυτοφσ μασ που δεν δικαιοφμαςτε και δεν πρόκειται να το χάςουμε. Εμείσ, ςτον Δθμοκρατικό Συναγερμό άλλωςτε, ζχουμε λάβει τισ αποφάςεισ μασ. Για εμάσ, ο δρόμοσ τθσ ριηοςπαςτικισ αλλαγισ είναι μονόδρομοσ. Και αν θ εκ βάκρων μεταρρφκμιςθ είναι θ μόνθ επιλογι για τθν Κφπρο ςιμερα, για εμάσ δεν είναι υποχρζωςθ που αναγκαηόμαςτε αςκμαίνοντασ να υποςτοφμε. Αποτελεί εκνικι αποςτολι που ενςυνείδθτα και με κζρμθ επικυμοφμε να φζρουμε ςε πζρασ. Θζλουμε μάλιςτα να προχωριςουμε ακόμθ πιο αποφαςιςτικά και ακόμθ πιο καρραλζα. Χρειαηόμαςτε επιτάχυνςθ ςτον δρόμο των αλλαγϊν, των μεταρρυκμίςεων και τθσ δθμοςιονομικισ πεικαρχίασ. Αλλαγζσ που δεν περιορίηονται ςτισ επιταγζσ του μνθμονίου, αλλά επεκτείνονται και διευρφνονται για να καλφψουν και να πετφχουν το όραμα τθσ καλφτερθσ Κφπρου.

3 Διότι, κυρίεσ και κφριοι ςυνάδελφοι, θ ανάπτυξθ, θ ςτρατθγικι κατεφκυνςθ τθσ χϊρασ για το αφριο, δεν είναι δουλειά του μνθμονίου. Είναι δουλειά εμάσ των Κυπρίων. Δουλειά δικι μασ, τθσ βουλισ και τθσ πολιτικισ θγεςίασ. Κυρίωσ, είναι δουλειά τθσ κυβζρνθςισ μασ. Εδϊ που φτάςαμε, δεν χωρεί κανζνασ ςυμβιβαςμόσ. Θ ςωτθρία τθσ Κφπρου δεν παηαρεφεται, για χάρθ κανενόσ κόμματοσ, οφτε και παηαρεφεται για χάρθ οποιαςδιποτε κοινωνικισ ι επαγγελματικισ τάξθσ, οφτε για χάρθ οποιουδιποτε επωνφμου ι ανϊνυμου. Δεν μπαίνει ςε καμία ηυγαριά πολιτικϊν ςκοπιμοτιτων. Το δίλθμμα για τθν Κφπρο ςιμερα, κα το επαναλάβω, δεν είναι δεξιά ι αριςτερά. Το δίλθμμα για όλουσ εμάσ ςιμερα, είναι αν κα προχωριςουμε με ακόμθ περιςςότερθ τόλμθ μπροςτά, ι αν κα ςυνεχίςουμε να κοιτάηουμε προσ τα πίςω. Δεν ςασ κρφβω ότι ανθςυχϊ. Διότι βλζπω ιδθ αρκετοφσ, τϊρα που βελτιϊνεται κάπωσ θ κατάςταςθ, να κρυφοκοιτάηουν και να φλερτάρουν με το αμαρτωλό παρελκόν μασ. Να αναπολοφν τθν εποχι του διογκωμζνου κράτουσ, των ανεξζλεγκτων διοριςμϊν, των αςτόχευτων παροχϊν και του υπερδανειςμοφ. Αλίμονο όμωσ αν ξαναπζςουμε ςτα ίδια λάκθ. Αν ξεκινιςουμε ξανά να ηοφμε εισ βάροσ των επόμενων γενιϊν. Δεν κα μασ ςυγχωρζςει ποτζ θ ιςτορία αν ξεκινιςουμε και πάλι να φορτϊνουμε χρζθ και δυςκολίεσ τα παιδιά μασ. Να νοικοκυρευτοφμε επιτζλουσ, και να μάκουμε να ηοφμε ωσ κράτοσ και νοικοκυριά με βάςθ τισ οικονομικζσ μασ δυνατότθτεσ. Και κζλω να επιςθμάνω και κάτι πολφ ςθμαντικό. Διότι ακοφμε ξανά τισ ίδιεσ φωνζσ, που άρχιςαν και πάλι να ιςχυρίηονται ότι ευθμεροφν οι αρικμοί και δυςτυχοφν οι άνκρωποι. Ναι, υπάρχει δυςτυχία ςε αυτόν τον τόπο και το τόνιςα και προθγουμζνωσ. Θ μεγάλθ δυςτυχία όμωσ, και οι τεράςτιεσ δυςκολίεσ, και αυτό δεν πρζπει να το ξεχνάμε, προζκυψαν όταν εμείσ εδϊ ςτθν Κφπρο δεν δίναμε τθν ςθμαςία που ζπρεπε ςτθν καταπόντιςθ των αρικμϊν. Πςο και αν προειδοποιοφςαμε οριςμζνοι. Οι αρικμοί, οι δείκτεσ, το κφροσ και θ αξιοπιςτία του κράτουσ μασ, είναι προχπόκεςθ. Κφριε Ρρόεδρε, Εμείσ, τθν Κφπρο που ηιςαμε τα προθγοφμενα χρόνια ΔΕΝ τθν κζλουμε. Δεν κζλουμε μια χϊρα επαίτθ, που αποκλειςμζνθ από τισ αγορζσ εκλιπαρεί άλλεσ χϊρεσ να τθν δανείςουν χριματα για να βγάλει το μινα. Δεν κζλουμε τθν Κφπρο των ςυνεχϊν υποβακμίςεων, που ςε μια πενταετία διπλαςιάηει ςχεδόν το δθμόςιο χρζοσ τθσ. Ρου εξαντλεί και τα τελευταία ψιγματα ρευςτότθτασ που διακζτει για να μπορζςει να πλθρϊςει μιςκοφσ και ςυντάξεισ. Ρου χρθςιμοποιεί τα χριματα των κατακετϊν, των μετόχων και των κατόχων αξιόγραφων για να ςϊςει το τραπεηικό ςφςτθμα. Ρου επιβαρφνει τουσ φορολογοφμενουσ και τουσ

4 μιςκωτοφσ, αλλά και ςυνκλίβει οικονομία τθσ χϊρασ. τθν μεςαία τάξθ, προκειμζνου να μθν χρεοκοπιςει θ Δεν κζλουμε τθν Κφπρο των ψευδαιςκιςεων, τθσ εικονικισ πραγματικότθτασ και τθσ επίπλαςτθσ ευμάρειασ. Θζλουμε να φτιάξουμε μια καλφτερθ Κφπρο. Αγωνιηόμαςτε για τθν Κφπρο τθσ ανάπτυξθσ και τθσ αειφόρου ευθμερίασ, που κα ςτθρίηεται ςε ςτζρεα κεμζλια. Μζςω τθσ δθμοςιονομικισ εξυγίανςθσ και όχι δια μζςω ενόσ αλόγιςτου δανειςμοφ. Τθν Κφπρο που κα είναι πραγματικά ιςότιμο και αξιόπιςτο μζλοσ τθσ Ευρϊπθσ. Τθν Κφπρο που κα μπορεί να προςφζρει οικονομικι και εκνικι αςφάλεια ςτουσ πολίτεσ τθσ και να αξιοποιεί ςτο ζπακρο τθν γεωγραφικι και γεωςτρατθγικι τθσ κζςθ. Ρου κα κακιςτά τουσ Κυπρίουσ και ιδιαίτερα τουσ νζουσ μασ - υπεριφανουσ για τθν πατρίδα τουσ. Να νοιϊκουν τθν αυτοπεποίκθςθ ότι μποροφν να ηιςουν και να δθμιουργιςουν ςε μια ςφγχρονθ, γεμάτθ δυνατότθτεσ και ευκαιρίεσ χϊρα. Είμαςτε αςυμβίβαςτοι ςε αυτό τον ςτόχο, όςο ςκλθρι προςπάκεια και τόλμθ και αν χρειάηεται. Στθν οικονομία, ιδθ ζχουμε κετικά αποτελζςματα. Είμαςτε ςτθ ςωςτι κατεφκυνςθ και θ μεγάλθ εικόνα είναι αυτι. Ρετυχαίνουμε με ςκλθρι προςπάκεια να υπερβαίνουμε τουσ ςτόχουσ του προγράμματοσ. Καταφζραμε με τθν ςτιριξθ και άλλων κομμάτων να περάςουμε από τθν βουλι ςωρεία κεςμικϊν αλλαγϊν και νομοκετθμάτων, που προζβλεπε θ ςυμφωνία με τουσ δανειςτζσ μασ. Τιμά τθν Κφπρο αυτι θ ςυλλογικι προςπάκεια που γίνεται. Και τιμά τα κόμματα και όλουσ τουσ ςυναδζλφουσ βουλευτζσ τουσ, που παρά το ότι βρίςκονται ςτθν αντιπολίτευςθ και παρά τισ όποιεσ παλινδρομιςεισ παρουςιάςτθκαν, ανζλαβαν ευκφνθ και κόςτοσ πολλζσ φορζσ. Και αναφζρομαι πρωτίςτωσ ςτο ΔΘΚΟ αλλά και ςε αρκετζσ περιπτϊςεισ ςτθν ΕΔΕΚ. Εμείσ ςτον Δθμοκρατικό Συναγερμό δεν είμαςτε αγνϊμονεσ. Αναγνωρίηουμε ότι καλό ζχει γίνει. Σε αυτι τθν πορεία των αλλαγϊν ωςτόςο, δεν χωρεί πιςωγφριςμα. Οφτε διςταγμοί, οφτε κακυςτεριςεισ ζχουν κζςθ. Καλφψαμε το μεγαλφτερο μζροσ τθσ διαδρομισ. Αλίμονο αν τϊρα που μπαίνουμε ςτθν τελικι ευκεία για τθν ζξοδο από το μνθμόνιο, ρίξουμε τισ κυςίεσ του λαοφ μασ ςτον κάλακο των αχριςτων. Απαιτείται ακόμθ περιςςότερθ ςφνκεςθ και ςυνεννόθςθ. Και μεταξφ των πολιτικϊν δυνάμεων, αλλά και μεταξφ πολιτικοφ ςυςτιματοσ και κοινωνίασ. Είμαςτε, κα ςυνεχίςουμε να είμαςτε, ανεκτικοί ςτθν κριτικι όλων ςασ, αλλά και ςυνάμα ζτοιμοι για ςυνεννόθςθ για το εκνικό καλό.

5 Χρειάηεται όμωσ ιδιαίτερθ προςοχι. Οφτε θ δικι μασ κατάςταςθ, που αν και βελτιωμζνθ παραμζνει δφςκολθ και προβλθματικι, οφτε οι διεκνείσ ςυγκυρίεσ επιτρζπουν εφθςυχαςμό. Δεν μποροφμε να παραγνωρίηουμε ότι θ Ευρϊπθ ακόμθ αντιμετωπίηει ςοβαρά οικονομικά προβλιματα, ότι θ ωςικι οικονομία ακολουκεί ζντονα πτωτικι πορεία, ότι θ ανάπτυξθ ςτθν Κίνα επιβραδφνεται. Θ Ελλάδα βρίςκεται και πάλι ςτθν δίνθ πολιτικϊν εξελίξεων, με απρόβλεπτεσ τισ επιπτϊςεισ ςτθν οικονομία τθσ. Δεν μποροφμε ακόμθ να κλείνουμε τα μάτια ςτισ προςπάκειεσ πολλϊν χωρϊν να επαναπατρίςουν κεφάλαια, ι να αφαιρζςουν ςε παγκόςμιο επίπεδο πλεονεκτιματα από τα οποία επωφελείται και θ δικι μασ οικονομία. Κυρίεσ και Κφριοι Συνάδελφοι, Είχαμε εκτιμιςει ότι κα μποφμε με τον νζο χρόνο ςε τροχιά ανάπτυξθσ. Και κα επαναλάβουμε τθν εκτίμθςθ μασ. Μόνο μια ιςχυρι εξωτερικι αςτοχία μπορεί να μασ κακυςτεριςει ςε αυτό το ςτόχο. Το 2014 είναι πικανόν θ τελευταία χρονιά τθσ φφεςθσ και των μεγάλων δυςκολιϊν. Το 2015, μπορεί και πρζπει να γίνει θ πρϊτθ χρονιά τθσ πορείασ για τθν αναγζννθςθ αυτοφ του κράτουσ. Χρειαηόμαςτε όμωσ ακόμθ παραπάνω εφόδια και εργαηόμαςτε ςκλθρά, οφτωσ ϊςτε ζνασ ευρφτεροσ ςτρατθγικόσ ςχεδιαςμόσ να κάνει τθν καλφτερθ Κφπρο του αφριο πραγματικότθτα. Θζλουμε ζνα κράτοσ ευζλικτο και ποιοτικό. Ζνα κράτοσ που να υπθρετεί και όχι να ταλαιπωρεί τουσ πολίτεσ. Θζλουμε το κράτοσ ρυκμιςτι και όχι επιχειρθματία. Δεν κζλουμε το κράτοσ μασ να αποτελεί όχθμα δθμιουργίασ ανιςοτιτων και προνομιακϊν βαςιλείων, οφτε πεδίο βολζματοσ κομματικϊν, ςυνδικαλιςτικϊν, επιχειρθματικϊν και προςωπικϊν ςυμφερόντων. Το ίδιο και το τραπεηικό ςφςτθμα, που οφείλει επιτζλουσ να αναλάβει με τόλμθ τθν δικι του ευκφνθ. Ζχουμε φτάςει ςτα όρια μασ ςε αυτό το κοινοβοφλιο, να ψθφίηουμε νομοςχζδια και ρυκμίςεισ για να ςωκοφν οι τράπεηεσ. Υπάρχουν ςυμπολίτεσ και επιχειριςεισ μασ που ζχουν χάςει τουσ κόπουσ μιασ ηωισ ςε κατακζςεισ, μετοχζσ και αξιόγραφα, για να καλυφκοφν οι αυκαιρεςίεσ των τραπεηϊν. Τϊρα που ςϊκθκαν, είναι θ δικι τουσ ϊρα. Να προβοφν ςτισ αναδιαρκρϊςεισ που χρειάηεται, να μειϊςουν τα δανειςτικά επιτόκια, να διαγράψουν από τισ πρακτικζσ τουσ τισ παράνομεσ ενζργειεσ και υπερχρεϊςεισ, να τροφοδοτιςουν τθν υγιι ανάπτυξθ. Και να γνωρίηουν καλά, ότι δεν πρόκειται ποτζ να ευθμεριςουν, αν δεν ευθμεριςει πρϊτα ο λαόσ και θ οικονομία αυτοφ του τόπου. Αλλά και να γνωρίηουν ότι δε κα παραμείνουμε απακείσ ςε τυχόν αυκαιρεςίεσ τουσ.

6 Στθν επόμενθ μζρα για τθν οικονομία τθσ Κφπρου οφείλουμε να ςτθριχκοφμε ςτισ διαχρονικζσ αλλά και ςτισ νζεσ τθσ δυνάμεισ. Στουσ τομείσ που ςυνζβαλαν ςτθν πρόοδο και ευθμερία των τελευταίων δεκαετιϊν. Ζχουμε υποχρζωςθ να παράςχουμε κάκε δυνατό εφόδιο ςτθν μεςαία τάξθ και τουσ νζουσ μασ, για να μπορζςουν να δραςτθριοποιθκοφν δθμιουργικά. Είναι θ ραχοκοκαλιά τθσ οικονομίασ μασ. Στθρίηοντασ τουσ, ςτθρίηουμε τθν ίδια τθν οικονομία. Ζχοντασ πάντα κατά νου, ότι αυτό που χρειαηόμαςτε είναι τθν ουςιαςτικι εμπιςτοςφνθ των αγορϊν. Μόνο ζτςι προςελκφονται ξζνεσ επενδφςεισ, ανοίγουν νζεσ επιχειριςεισ και αναπνζουν ξανά οι υφιςτάμενεσ. Χωρίσ επενδφςεισ και αφξθςθ τθσ επιχειρθματικότθτασ, κζςεισ εργαςίασ δεν δθμιουργοφνται. Και ςε μια χϊρα που δυςτυχϊσ δαιμονοποιικθκε το κζρδοσ ωσ ανάκεμα, κα πρζπει να αντιλθφκοφμε επιτζλουσ ότι αν οι επιχειριςεισ δεν κερδίηουν, οφτε θ ανάπτυξθ κα ζρκει, οφτε το κράτοσ κα ζχει τα φορολογικά ζςοδα που χρειάηεται, για να μπορεί να αςκιςει τον κοινωνικό και ρυκμιςτικό του ρόλο. Ανάκεμα είναι θ ηθμιά, οι ςτρεβλϊςεισ και θ αιςχροκζρδεια. Το κζρδοσ και θ ζντιμθ επιχειρθματικότθτα είναι ευλογία. Σθμειϊςαμε κετικά τθ κζςθ τθσ κυβζρνθςθσ ότι δεν κα ζχουμε νζεσ φορολογίεσ. Για μασ όμωσ αυτό δεν είναι ικανοποιθτικό. Θζλουμε ςταδιακά και όταν τα δθμόςια οικονομικά το επιτρζπουν να προχωριςουμε ςε μείωςθ φόρων και επιβαρφνςεων. Ζνασ ςχεδιαςμόσ ςε βάκοσ χρόνου, επιβάλλει ακόμθ τθν ανάπτυξθ και άλλων τομζων δραςτθριότθτασ με υψθλι προςτικζμενθ αξία, όπωσ θ παιδεία, θ υγεία, θ ζρευνα, θ καινοτομία, θ τεχνολογία. Να δθμιουργιςουμε επιτζλουσ το ελκυςτικό περιβάλλον ανάπτυξθσ νζων κατευκφνςεων και νεοφυϊν επιχειριςεων. Να καταςτιςουμε τθν Κφπρο μασ ανταγωνιςτικι και καινοτόμα. Κφριε Ρρόεδρε, Ρερνάμε δφςκολα και ζχουμε ακόμθ πολλά δφςκολα μπροςτά μασ. Και το γνωρίηουμε και το κατανοοφμε. Θ ανεργία, τα κοινωνικά παντοπωλεία, θ δυςπραγία, θ απόγνωςθ των νζων μασ και οι τάςεισ μετανάςτευςθσ είναι ακόμθ εδϊ. Αποτελοφν τουσ ςφγχρονουσ μασ εφιάλτεσ. Αυτι θ κοινωνία ζχει υπομείνει πολλά τα τελευταία χρόνια. Ο ςτωικόσ τρόποσ αντίδραςθσ των Κυπρίων ςτα πολλαπλά πλιγματα τθσ κρίςθσ, που ςε μεγάλο μζροσ τθσ από δικζσ μασ αςτοχίεσ προιλκαν, είναι αξιοκαφμαςτοσ. Υποκλίνομαι ςτισ κυςίεσ, ςτθν καρτερικότθτα και τθν υπευκυνότθτα των ςυμπολιτϊν μασ. Θ κοινωνικι ειρινθ ςτθν Κφπρο δεν διαταράχκθκε, παρά τθν εφλογθ απόγνωςθ. Ρολιτικζσ δυνάμεισ που κα μποροφςαν να ρίξουν λάδι ςτθν φωτιά τθσ αγανάκτθςθσ, όπωσ και το ΑΚΕΛ, το απζφυγαν. Και αυτό το αναγνωρίηουμε. Αλλά και αναμζνουμε τθν ςυνζχιςθ τθσ ςυνετισ αυτισ κζςθσ.

7 Κυρίεσ και Κφριοι Συνάδελφοι, Τα κοινωνικά προβλιματα επιλφονται οριςτικά με επενδφςεισ και δουλειζσ. Με κζςεισ εργαςίασ που κα ανταποκρίνονται ςτισ τεράςτιεσ δυνατότθτεσ του καλά καταρτιςμζνου εργατικοφ δυναμικοφ μασ. Θζλουμε πολίτεσ υπεριφανουσ να εργάηονται και να εφοδιάηουν τθν οικογζνειά τουσ τα απαραίτθτα. Πχι επαίτεσ και αιχμάλωτουσ των κρατικϊν επιδομάτων. Τα επιδόματα είναι μόνο βάλςαμο, δεν είναι θ λφςθ. Ρλθρϊςαμε πανάκριβα αντίκετεσ πολιτικζσ. Και αντί να ςυηθτάμε για τισ κοινωνικζσ παροχζσ, ασ κάνουμε πράξθ τθν οικονομικι ανάπτυξθ και ευθμερία. Ο λαόσ μασ δεν κζλει ελεθμοςφνθ. Απαιτεί και δικαιοφται δουλειά. Αυτό που ςτο τζλοσ μετρά είναι το τι κάνουμε ςτθν πράξθ. Είναι ςτθν πράξθ που καλοφμαςτε όλοι μασ να υλοποιιςουμε τισ αναγκαίεσ αλλαγζσ. Στισ ςθμερινζσ ςυγκυρίεσ μόνο ότι ζχει πρακτικό αντίκριςμα ζχει αξία. Ζχουμε υποφζρει αρκετά από το λαϊκιςμό, τθ ςυνκθματολογία, τα διχαςτικά μθνφματα. Θ κοινωνία ζχει βαρεκεί τα μεγάλα λόγια και τισ παραπομπζσ ςτο παρελκόν. Και είναι πρϊτα απ όλα όλων μασ υποχρζωςθ, να κακαρίςει αυτι θ μαφρθ εικόνα τθσ ςιψθσ. Δεν τιμά κανζνα Κφπριο θ βακιά ριηωμζνθ διαφκορά και διαπλοκι που ςιμερα αποκαλφπτεται. Και κζλω να είμαι ξεκάκαροσ. Στα κζματα διαφάνειασ, λογοδοςίασ και αξιοπιςτίασ των κεςμϊν, δεν επιτρζπεται καμία ζκπτωςθ. Δεν επιτρζπονται οφτε ςκιζσ, οφτε υπόνοιεσ. Θα είναι αςυγχϊρθτο για εμάσ, να καταφζρουμε να βγάλουμε τθν Κφπρο από τθν κρίςθ και να μθν το ζχουμε προςζξει όςο πρζπει αυτό. Αναγνωρίηοντασ ότι επιτζλουσ, για πρϊτθ φορά ςε τόςθ ζκταςθ ςε αυτό τον τόπο ξεκίνθςαν να αποκαλφπτονται και να οδθγοφνται ςτθν δικαιοςφνθ αυτά τα φαινόμενα, κα πρζπει και εμείσ, ολόκλθρο το πολιτικό ςφςτθμα. Να κάνουμε τθν ανατροπι. Να δουλζψουμε ςκλθρά προσ τρεισ κατευκφνςεισ: Θ πρϊτθ, είναι θ μθδενικι ανοχι. Ο Δθμοκρατικόσ Συναγερμόσ και εγϊ προςωπικά, δεν πρόκειται ποτζ να χαριςτοφμε ςε κανζναν. Ακόμθ και αν είναι ςτζλεχοσ, φίλοσ ι αδερφόσ μασ. Ηθτοφμε από τισ αρχζσ αυτοφ του κράτουσ να εξαντλιςουν κάκε αυςτθρότθτα. Ππωσ και απαιτοφμε τθν εξάντλθςθ των ερευνϊν για το τι μασ οδιγθςε ςτθν οικονομικι καταςτροφι. Για τα εγκλθματικά λάκθ του τραπεηικοφ τομζα αλλά και για το πωσ κρατικθκαν τράπεηεσ που δεν ζπρεπε ςτθν ηωι και πωσ τα δθμόςια οικονομικά εκτροχιάςτθκαν, για να φορτϊςουν με διςεκατομμφρια χρζοσ το λαό μασ. Ρροςωπικά δεν κα εγκαταλείψω ποτζ τθν προςπάκεια για τθν απόδοςθ των ευκυνϊν, εκεί και όπου ανικουν. Και όποιοσ και αν είναι αυτόσ που ευκφνεται.

8 Θ δεφτερθ κατεφκυνςθ, είναι θ κεςμικι κωράκιςθ. Απαιτείται να κακορίςουμε που και τι είναι αςυμβίβαςτο. Να ταυτίςουμε το νόμιμο με το θκικό. Το τρίτο και κυριότερο, είναι θ διαφάνεια και θ λογοδοςία παντοφ. Να γνωρίηει ο πολίτθσ το ςκεπτικό των αποφάςεων που ζχουν να κάνουν με τθ διαχείριςθ των δικϊν του χρθμάτων. Το δθμόςιο χριμα ανικει ςτουσ πολίτεσ, και οι πολίτεσ δικαιοφνται να γνωρίηουν κάκε λεπτομζρεια για το πωσ το διαχειρίηονται οι εκλεγμζνοι και διοριςμζνοι τουσ άρχοντεσ. Θ αξιοπιςτία των κεςμϊν, είναι θ πιο ςθμαντικι κλθρονομιά που οφείλουμε να αφιςουμε ςε αυτό το κράτοσ. Και προςκαλϊ όλουσ, να εργαςτοφμε μαηί για να το πετφχουμε, αν πράγματι εννοοφμε τα όςα διακθρφςςουμε. Κφριε Ρρόεδρε, Το βλζπουμε ςιμερα περιςςότερο από ποτζ, ότι μία καινοφργια δφναμθ ανάπτυξθσ και γεωπολιτικισ αξίασ αναδφεται μζςα από τουσ υδρογονάνκρακεσ. Διευρφνεται θ προοπτικι να καταςτεί θ χϊρα μασ πυλϊνασ ειρινθσ, ανάπτυξθσ, ςτακερότθτασ και ευθμερίασ ςε όλθ τθ γφρω περιοχι. Αλλά και όχθμα απεξάρτθςθσ τθσ Ευρϊπθσ από τθν μία και μόνθ πθγι φυςικοφ αερίου. Βλζπουμε τθν κυβζρνθςι του Νίκου Αναςταςιάδθ και να αντιλαμβάνεται και να αξιοποιεί αυτι τθν προοπτικι. Στθν διεκνι πολιτικι, κα το επαναλάβω, δεν υπάρχουν φίλοι. Υπάρχουν ςτρατθγικά ςυμφζροντα και θ Κφπροσ ςιμερα αξιοποιεί ςυμφζροντα και ςυνζργειεσ που ςυνεχϊσ προκφπτουν ςτθν περιοχι μασ. Αξιοποιοφμε τθν ευρωπαϊκι μασ κζςθ. Θ χϊρα μασ, μαηί και με τθν Ελλάδα, ανοίγονται και ςυνεργάηονται με το Ιςραιλ, τθν Αίγυπτο, τθν Ιορδανία, τον Λίβανο. Δεν είμαςτε πια οι άγνωςτοι, προβλθματικοί γείτονεσ. Αςφαλϊσ, δεν γίναμε υπερδφναμθ. Είμαςτε και κα παραμείνουμε προςγειωμζνοι. Ζχουμε όμωσ ρόλο να διαδραματίςουμε και αυτό είναι που κάνουμε. Ενιςχφουμε παράλλθλα τθν ελπίδα ενόσ ςωςτοφ ςυμβιβαςμοφ που κα επανενϊνει τθν πατρίδα μασ. Γιατί το Κυπριακό πρόβλθμα δεν ζχει κζςθ ςτον ςφγχρονο κόςμο. Ζχουμε μεγάλα οράματα για τον τόπο μασ. Ζχοντασ πάντα κατά νου ότι μεγάλα οράματα δεν χωράνε ςε μοιραςμζνεσ πατρίδεσ. Αυτζσ τισ μζρεσ βιϊνουμε τθν επικετικότθτα και τισ προκλιςεισ τθσ Τουρκίασ ςτθν Αποκλειςτικι Οικονομικι μασ Ηϊνθ. Και μπροςτά υπάρχουν δφο δρόμοι. Από τθ μια, είναι ο δρόμοσ τθσ ζνταςθσ, τθσ παραβίαςθσ τθσ διεκνοφσ νομιμότθτασ, τθσ εχκρότθτασ, των πολλϊν προβλθμάτων με

9 όλουσ τουσ γείτονεσ. Ο δρόμοσ που ςιμερα ακολουκεί θ Τουρκία, προκαλϊντασ ηθμιά ςε όλουσ, ςυμπεριλαμβανομζνου και του εαυτοφ τθσ. Από τθν άλλθ όμωσ, είναι ο δρόμοσ τθσ ειρινθσ, τθσ ςυνεργαςίασ, τθσ ςτακερότθτασ, των πολλϊν ςυνεργειϊν. Ο δρόμοσ που προκαλεί ςυνκικεσ νίκθσ για όλουσ, Ελλθνοκυπρίουσ, Τουρκοκυπρίουσ και όλουσ ανεξαίρετα τουσ λαοφσ τθσ περιοχισ, τθσ Τουρκίασ ςυμπεριλαμβανομζνθσ. Αλλά και των ςτόχων τθσ, να είναι περιφερειακι δφναμθ με Ευρωπαϊκό προςανατολιςμό. Αυτόσ ο δρόμοσ όμωσ, περνά μζςα από τθ λφςθ του Κυπριακοφ. Και εδϊ είναι που πρζπει να πειςτεί θ Τουρκία. Εδϊ είναι που πρζπει να επικεντρωκεί θ διεκνισ κοινότθτα. Για το πόςο ευεργετικζσ επιπτϊςεισ κα ζχει και ςτθν ίδια τθν Τουρκία θ άρςθ τθσ κατοχισ και τθσ επικετικότθτάσ τθσ ςτθν Κφπρο. Για πρϊτθ φορά άλλωςτε, το Κυπριακό δεν είναι περιοριςμζνο ςτθν ειςβολι και τθν κατοχι και τα προβλιματα μεταξφ των δφο κοινοτιτων. Το εκνικό μασ πρόβλθμα ζχει μπει ςε ζνα πολφ μεγαλφτερο γεωπολιτικό κάδρο. Αυτό ζχει πολλά κετικά, αλλά τθν ίδια ϊρα κα πρζπει να κάνουμε τθν ανάγνωςθ και των πικανϊν κινδφνων. Ενϊ από τθ μια λζμε ότι κζλουμε να κρατιςουμε το κζμα του φυςικοφ αερίου μακριά από τισ ςυνομιλίεσ, πρζπει ταυτόχρονα να προςζξουμε, να μθν αιχμαλωτιςτοφμε από μόνοι μασ ςε μια ςυηιτθςθ που κα αφορά αποκλειςτικά ςτο κζμα των ενεργειακϊν πόρων. Και αντί να διαπραγματευόμαςτε για το Κυπριακό κα ςυηθτάμε για το φυςικό αζριο. Ραράλλθλα, πρζπει να ςυνειδθτοποιιςουμε τθν ςθμαςία που ζχει θ ςυμβολι τθσ Κφπρου και των κοιταςμάτων Φυςικοφ Αερίου τθσ ανατολικισ Μεςογείου ςτθν ενεργειακι αςφάλεια τθσ Ευρϊπθσ. Και χρειάηεται ζνασ ςοβαρότατοσ προβλθματιςμόσ αλλά και ενεργειακι και γεωςτρατθγικι ανάλυςθ για αυτό το ςθμαντικό κζμα. Να ξζρουμε βζβαια, ότι με τθ ωςία είναι πικανόν να ζχουμε ανταγωνιςμό ςε αυτό το κζμα. Είναι και αυτό μια πραγματικότθτα που οφείλουμε να ςυνειδθτοποιιςουμε. Είπα και κα το επαναλάβω. Στθν εποχι μασ δεν υπάρχουν φίλοι αλλά ςτρατθγικά ςυμφζροντα. Και ςτθν πολιτικι δεν χωράνε ςυναιςκθματιςμοί αλλά πραγματιςμόσ. Και κζλω να ςτείλω και ζνα άλλο κακαρό μινυμα. Για τθν ανάγκθ οι υδρογονάνκρακεσ να είναι ουςιαςτικό κίνθτρο που κα βοθκιςει τθν λφςθ. Δεν μπορεί να καταςτοφν οι υδρογονάνκρακεσ όλθσ τθσ περιοχισ, αιχμάλωτοι των τουρκικϊν ςτρατθγικϊν. Οφτε όμωσ και για εμάσ να γίνουν εφαλτιριο ζπαρςθσ και αλαηονείασ, που παραπζμπει ςε άλλθ μια εικονικι πραγματικότθτα. Τουσ κζλουμε ωσ κίνθτρο λφςθσ του κυπριακοφ. Πχι ωσ όχθμα αδιεξόδου και ςταςιμότθτασ. Κυρίεσ και κφριοι ςυνάδελφοι, Στόχοσ μασ δεν είναι μόνο να διαςϊςουμε τθν πατρίδα μασ. Είναι να φτιάξουμε μια καλφτερθ πατρίδα. Στόχοσ μασ είναι να διαςφαλίςουμε ςτουσ ςυμπολίτεσ μασ ζνα αξιόπιςτο επίπεδο διαβίωςθσ ςτο πλαίςιο μίασ αξιόπιςτθσ δθμοκρατίασ.

10 Αυτι τθ μάχθ δεν κζλουμε να τθ δϊςουμε μόνοι μασ. Θ πολιτικι ζπαψε να είναι οι γνωςτζσ αψιμαχίεσ των κομματικϊν ςτρατϊν. Θ πολιτικι ςιμερα είναι οι αποφάςεισ που παράγουν πραγματικά αποτελζςματα και διαμορφϊνουν τθν πραγματικι ηωι χιλιάδων ςυμπολιτϊν μασ. Στθν εργαςία τουσ, ςτο νοικοκυριό τουσ, ακόμθ και ςτθν κοινωνικι τουσ κζςθ. Απλϊνουμε το χζρι τθσ ςυνεργαςίασ ςε όλεσ τισ πολιτικζσ δυνάμεισ. Θεωροφμε ελάχιςτθ πατριωτικι υποχρζωςθ όλων μασ, να ςυμβάλουμε ςτθν κοινι προςπάκεια για τθν ανόρκωςθ τθσ οικονομίασ και τθσ αξιοπιςτίασ τθσ χϊρασ. Για να μπορζςουν να καταςτοφν για τθ νζα γενιά αυτζσ οι εποχζσ μια ςφντομθ, κακι ανάμνθςθ. Και να ςυνειδθτοποιιςουμε ότι τα κόμματα δεν ζχουμε τθν πολυτζλεια να ςυρρικνϊςουμε άλλο τθ δθμοκρατία. Ζχουμε υποχρζωςθ όλοι μαηί να κοινωνικοποιιςουμε τθν πολιτικι, αντί να κομματικοποιοφμε τθν κοινωνία. Ο προχπολογιςμόσ που ςιμερα ζχουμε ενϊπιον μασ, μπορεί να αποτελζςει τθν αξιόπιςτθ βάςθ μιασ μεγάλθσ ςυλλογικισ προςπάκειασ. Ρολιτικζσ διαφορζσ και αντίκετεσ προςεγγίςεισ μποροφμε και πρζπει να ζχουμε. Ο μεγάλοσ ςτόχοσ όμωσ μπορεί και πρζπει να είναι κοινόσ για όλουσ μασ. Καλοφμε όλουσ, να αφιςουμε ςτο πλάι τισ διαφορζσ μασ. Και να ςυνκζςουμε κζςεισ εκνικά χριςιμεσ και ωφζλιμεσ. Κφριε Ρρόεδρε, Κυρίεσ και κφριοι ςυνάδελφοι, Στεκόμαςτε ςτθν πρϊτθ γραμμι ςτθ μάχθ για ριξθ με τα κατεςτθμζνα και τισ νοοτροπίεσ άλλων εποχϊν. Είμαςτε ζτοιμοι να επωμιςτοφμε το οποιοδιποτε πολιτικό κόςτοσ, αρκεί να διαςφαλίςουμε το μζλλον και τθν προοπτικι ςτο τόπο μασ. Στθν κατάςταςθ που ςιμερα βρίςκεται θ χϊρα μασ, δεν υπάρχει άλλθ επιλογι. Θ πολιτικι ςιμερα είναι οι πράξεισ. Εκεί κρινόμαςτε όλοι. Ζτςι γινόμαςτε αξιόπιςτοι. Ζτςι διεκδικοφμε τθν εμπιςτοςφνθ. Ζτςι υπθρετοφμε τθν πατρίδα μασ. Είμαςτε εδϊ για να πάρουμε τθ χϊρα μασ μπροςτά. Να φτιάξουμε τθν καλφτερθ Κφπρο τθσ επόμενθσ θμζρασ. Τθν Κφπρο τθσ αυτοπεποίκθςθσ και τθσ ελπίδασ. Τθν Κφπρο που κα μασ κάνει όλουσ και προπάντων τουσ πολίτεσ μασ ξανά υπεριφανουσ και αξιοπρεπείσ ςε μια ελεφκερθ, επανενωμζνθ και αξιόπιςτθ πατρίδα. Σασ ευχαριςτϊ.