ΠΟΛΗΣΗΜΟ BRNO

Transcript

1 ΠΟΛΗΣΗΜΟ BRNO ΘΈΜΑ: ΛΑΪΚΟ ΘΈΑΣΡΟ Το λαϊκό θέαηρο ζηη Νεόηερη Ελλάδα. Η. Δηζαγωγή: 1. Ορηζκός 2. Λαϊθό θαη αζηηθό ζέαηρο Μορθές ιαϊθού ζεάηροσ ζηελ Διιάδα 1. Πρωηοβάζκηες (ιεηαιθζέζεζξ ημο Γςδεηαδιένμο ηαζ ηδξ Απμηνζάξ, απμηνζάηζηεξ πανςδίεξ, ημ απμηνζάηζημ λεθάκηςια, ηεθεηέξ υπςξ μζ Αλαζηελάξεδεο, ηα νκνηώκαηα, ηα ρνξεπηηθά ηαζ ηα έζηκα ηνπ γάκνπ) 2. ζύλζεηες (μιζθίεξ, ημ εέαηνμ ημο αμοκμφ, μ Καναβηζυγδξ, ημ ημοηθμεέαηνμ ηαζ ημ ενδζηεοηζηυ δνχιεκμ) Βηβιηογραθία: Δ. Γμφθα: Το λαϊκό θέαηρο ζηη Νεόηερη Ελλάδα. Βιωμαηική περιήγηζη ζηο τώρο, Αζήλα, 2000 ΗΗ. Αλαζηελάρηα 1. Ζ προέιεσζε ηοσ εζίκοσ 2. Ζ ηειεηή 3. Ζ επηιογή ηωλ αλαζηελάρεδωλ Το λαϊκό θέαηρο ζηη Νεόηερη Ελλάδα. Η. Δηζαγωγή Ορηζκός: Με ημκ υνμ ιαϊθό ζέαηρο, εκκμμφιε ημ εέαηνμ εηείκμ πμο άθθμηε ςξ παναζηαηζηά έεζια ή δνχιεκα ηζ άθθμηε ςξ θασηέξ παναζηάζεζξ απυ ηδκ Δξσθίιε ηαζ ημκ Δξσηόθξηην ή ηζξ πενζπέηεζεξ ημο Καξαγθηόδε ηαζ ημο Φαζνπιή, ανίζηεηαζ ζε άιεζδ ζπέζδ ηαζ επαθή ιε ημ θαυ. Αζηηθό θαη ιαϊθό ζέαηρο: ηδκ πενίπηςζδ ημο θασημφ εεάηνμο υθα ηα ιέθδ ηδξ ημζκυηδηαξ ιπμνμφκ κα ιεηαιθζεζημφκ ηαζ κα πάνμοκ ιένμξ ζημ δνχιεκμ, πςνίξ κα είκαζ δεμπμζμί, αθθά ηαζ μζ εεαηέξ, μζ δέηηεξ δδθαδή πμο πνμζθαιαάκμοκ ηδ θασηή πανάζηαζδ, ιπμνμφκ κα ηδκ εθέβπμοκ ηαζ κα ηδκ ηαεμδδβμφκ. Ο άιεζμξ έθεβπμξ ηαζ δ αδζαιεζμθάαδηδ επζημζκςκία ακάιεζα ζημ ημζκυ ηαζ ζημοξ ζοκηεθεζηέξ ηδξ

2 πανάζηαζδξ είκαζ ηαζ ημ ζδιείμ ζημ μπμίμ ημ θασηυ εέαηνμ οπενέπεζ απυ ημ αζηζηυ ή ανζζημηναηζηυ εέαηνμ. ε ιζα θασηή βζα πανάδεζβια πανάζηαζδ ημο Καναβηζυγδ, μ Καναβηζμγμπαίπηδξ δζαιμνθχκεζ ηα αζηεία ημο ακάθμβα ιε ημ ημζκυ πμο ηάεε θμνά παναημθμοεεί ημ ένβμ, εκχ μζ εεαηέξ ζημ «ηακμκζηυ» εέαηνμ, είηε ημοξ ανέζεζ είηε δεκ ημοξ ανέζεζ δ πανάζηαζδ, δεκ έπμοκ ηδ δοκαηυηδηα κα επέιαμοκ ηαζ κα ηδκ αθθάλμοκ. Υαναηηδνζζηζηυ βζα ηδ ζπέζδ αοηή είκαζ ημ παναηάης ακέηδμημ: Ο Μυθθαξ, μ ιεβάθμξ Καναβηζμγμπαίπηδξ, ζηζξ παναζηάζεζξ πμο έδζκε ζηδ Γελαιεκή, ζημ Κμθςκάηζ, ζηζξ δεηαεηίεξ ημο είημζζ ηαζ ημο ηνζάκηα, υηακ ημ ημζκυ δεκ ήηακ πζα θασηυ αθθά ιζηηυ δδθαδή ήηακ ηαζ αζημί ιε ιεβάθεξ μζημβέκεζεξ ιε ηα παζδζά ημοξ, ηδκ παναιάκα ημοξ, ηδκ παναδμοθεφηνα ημοξ η.θ.π. έηακε πνζκ απυ ηάεε πανάζηαζδ ηνία δζαθμνεηζηά αζηεία: έκα πμθφ πμκηνμημιιέκμ, έκα ιεζαίμ ηαζ έκα πμθφ θίκμ. Αοηυ ημ έηακε βζα κα ηαηαθάαεζ απυ ηζξ ακηζδνάζεζξ, πμζα είκαζ δ ζφκεεζδ ημο ημζκμφ ημο ηαζ κα πνμζανιυζεζ ακάθμβα ημ φθμξ ηςκ αζηείςκ ηδξ πανάζηαζδξ, βζα κα ανέζεζ. Μορθές ιαϊθού ζεάηροσ Οζ δζάθμνεξ ιμνθέξ θασημφ εεάηνμο, πμο ζοκακηάιε ζ υθδ ηδκ Δθθάδα ηαζ ηδκ Κφπνμ, ηαηά ημοξ ηεθεοηαίμοξ αζχκεξ, ιπμνμφκ κα δζαηνζεμφκ ζε δομ ιεβάθεξ ηαηδβμνίεξ: ηης πρωηοβάζκηες ηαζ ηζξ ζύλζεηες ιμνθέξ. 1. Πρωηοβάζκηες κορθές ζεωρούληαη οη θάζε είδοσς ιαϊθές κεηακθηέζεης θαη ηα δρώκελα, ηα οποία θηάλοσλ ως εκάς είηε θαηεσζείαλ από ηοσς αρταίοσς τρόλοσς ηε δηολσζηαθή ιαηρεία ή ηης αρταίες θαιέλδες είηε από ηελ Δσρώπε ως επηδράζεης ηες Βελεηοθραηίας. Άθθα απυ αοηά έπμοκ εοεηδνζαηυ παναηηήνα, βίκμκηαζ δδθαδή βζα κα έπεζ δ ημζκυηδηα ηαθμπνμκζά ηαζ ζοκδέμκηαζ ιε ηεθεηέξ βμκζιυηδηαξ (π.π. ηαθυβενμζ), εκχ άθθα έπμοκ ηονίςξ ροπαβςβζηυ παναηηήνα ηαζ ζοιαάθμοκ ζηδκ ζζπονμπμίδζδ ηςκ ημζκςκζηχκ ζπέζεςκ. Σα δνχιεκα έπμοκ ηεθεημονβζηή ηαζ διενμθμβζαηή δέζιεοζδ ηαηαθαιαάκμκηαξ υθδ ηδ δζάνηεζα ημο έημοξ. Παναδμζζαηά δζαηνίκμοιε δομ ηανκαααθζηέξ πενζυδμοξ, ιζα ηαηά ημ Γςδεηαήιενμ ηςκ Υνζζημοβέκκςκ, ημ πεζιχκα ηαζ ιζα άθθδ ιε ημ άκμζβια ημο Σνζςδίμο, ηδκ άκμζλδ, ςζηυζμ ιεηαιθζέζεζξ ηαζ δνχιεκα βίκμκηαζ ηαζ ιειμκςιέκα ηάπμζεξ άθθεξ ζοβηεηνζιέκεξ διενμιδκίεξ (π.π. ηα δνχιεκα ηδξ πνςημιαβζάξ). Δηηυξ απυ ηζξ ιεηαιθζέζεζξ ημο Γςδεηαδιένμο ηαζ ηδξ Απμηνζάξ, εεαηνζηά ζημζπεία οπάνπμοκ ζηζξ απμηνζάηζηεξ πανςδίεξ, ημ απμηνζάηζημ λεθάκηςια ιε ημ Γατηαλάθη, ημ Μπνπξαλί, ημοξ Φαλνύο η. ά., ηαζ ζε ηεθεηέξ υπςξ μζ Αλαζηελάξεδεο, ηα Οκνηώκαηα, ηα Χνξεπηηθά, αθθά ηαζ ηα έζηκα ηνπ γάκνπ. ηζξ ιένεξ ιαξ πμθθά απυ ηα έεζια αοηά ζοννζηκχκμκηαζ ή ελαθακίγμκηαζ εκηεθχξ, άθθα βίκμκηαζ οπυ ηδκ επμπηεία ζοθθυβςκ ηαζ πμθζηζζηζηχκ θμνέςκ, εκχ ηάπμζα ειπμνεοιαημπμζμφκηαζ ηαζ οπαημφκε πθέμκ υπζ ζηζξ ακάβηεξ ηδξ παναδμζζαηήξ ημζκυηδηαξ, δ μπμία έπεζ αθθάλεζ ιμνθή, αθθά ζηζξ ακάβηεξ ηδξ αβμνάξ. 2. ηης ζύλζεηες κορθές ιαϊθού ζεάηροσ, αλήθοσλ οη ιαϊθές παραζηάζεης ποσ δελ δεζκεύοληαη από ζηαζερή εζηκοησπία θαη είλαη πηο ειεύζερες ζηελ αλαπαραγωγή ηωλ ζηαζερώλ ηες ιαϊθής αηζζεηηθής. Σέημζεξ ηαηαβνάθμκηαζ: μζ μιζθίεξ, ημ εέαηνμ ημο αμοκμφ, μ Καναβηζυγδξ ηαζ ημ ημοηθμεέαηνμ, εκχ ζδζαίηενδ ιμνθή θασημφ εεάηνμο απμηεθεί ημ Θνδζηεοηζηυ Γνχιεκμ. α) Οζ μιζθίεξ, απακηχκηαζ ζηα Δπηάκδζα, ηαζ ηονίςξ ζηδ Εάηοκεμ, ηαζ παίγμκηαζ ιέπνζ ζήιενα ηαηά ηδκ πενίμδμ ημο Κανκαααθζμφ. Ζ πανάζηαζδ βίκεηαζ ζηδκ πθαηεία ή ζημ δνυιμ απυ άκηνεξ δεμπμζμφξ, μζ μπμίμζ θμνμφκ ζδζαίηενα νμφπα ακάθμβα ιε ημκ νυθμ πμο οπμδφμκηαζ ηαζ έπμοκ ηαθοιιέκμ ημ πνυζςπμ απυ ιμνέηεξ (ιάζηεξ). Ο θυβμξ ημοξ είκαζ έιιεηνμξ, ζε ζαιαζηυ δεηαπεκηαζφθθααμ, ηαζ ιε παναηηδνζζηζηή γαηοκεζκή πνμθμνά δζαηςιςδμφκ ηαεδιενζκέξ ηαηαζηάζεζξ, ή ζαηζνίγμοκ αδοκαιίεξ ακενχπςκ ή ζοιπενζθμνχκ, πςνίξ ζηδκζηά, ηαζ ζηδκμεέηδ. α) Σμ εέαηνμ ημο αμοκμφ, είπε ζφκημιδ δζάνηεζα αθμφ ακαπηφπεδηε ζηα αμοκά ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ Γενιακζηήξ Καημπήξ. Σα ένβα ηονίςξ εναζζηεπκζηά ηαζ πνςηυθεζα, οπάημοακ πνχηα ζηζξ ακάβηεξ ημο αβχκα ηαζ φζηενα ηδξ ηέπκδξ. Οζ δδιζμονβμί ημοξ, κέμζ ηαζ ηαθακημφπμζ, ηζκμφκηακ απυ ηδκ ακάβηδ δζάδμζδξ ζδεχκ υπςξ δ εθεοεενία, δ ζζυηδηα ηαζ δ ημζκςκζηή δζηαζμζφκδ, αθθά ηαζ ηδ ααεζά επζεοιία κα ειροπχζμοκ ημ θαυ, ζημκ αβχκα εκακηίμκ ημο ηαηαηηδηή. β) ημκ Καναβηζυγδ, ηδκ εθθδκζηή εηδμπή ημο δζαδεδμιέκμο ζ υθδ ηδκ Ακαημθή ζεάηροσ ζθηώλ,

3 ζοκακηάιε θζβμφνεξ, πμο ακηζπνμζςπεφμοκ παναηηδνζζηζημφξ ηφπμοξ Δθθήκςκ. Έηζζ ανίζημοιε ημκ ηεκηνζηυ ήνςα, ημκ Καναβηζυγδ, πμο είκαζ ηειπέθδξ εη πεπμζεήζεςξ, αιυνθςημξ αθθά εηπθδηηζηά ηαπάηζμξ, ημκ Χαηδεαβάηε (μ θζθήζοπμξ ιζηνμαζηυξ), ημκ κπάξκπα- Γηώξγν (αηνυιδημξ αβαευξ Ρμοιεθζχηδξ βζδμαμζηυξ), ημ ζηνξ- Γηνλύζε, (ημιρεουιεκμξ Δπηακήζζμξ), ημκ Σηαύξαθα (ρεοημπαθθδηανάξ), αθθά ηαζ ιμνθέξ ηδξ εθθδκζηήξ ζζημνίαξ, υπςξ ημκ Μέγα Αιέμαλδξν, ημκ Αληίνρν, ημκ Αζαλάζην Γηάθν, ημκ Μάξθν Μπόηζαξε, ημκ Καξατζθάθε η. α. δ) ημ ημοηθμεέαηνμ, δ πανάζηαζδ βίκεηαζ ιε ημφηθεξ (ιανζμκέηεξ ή βακηυημοηθεξ) ηαζ ζοκακηάιε θασημφξ ηφπμοξ υπςξ ημκ Φαζνπιή ηαζ ημκ Πεξηθιέην, ημκ κπάξκπα-μπηνύζε ηαζ άθθμοξ. ε) Με ημκ υνμ ενδζηεοηζηυ δνχιεκμ, ηέθμξ εκκμμφιε ηα ακαπαναζηαηζηά έεζια πμο ηεθμφκηαζ αηυιδ ηαζ ζήιενα ζηδκ Δηηθδζία ιαξ. Αοηά είκαζ μ Νηπηήξαο, πμο ηεθείηαζ ζημ ιμκαζηήνζ ηδξ Πάηιμο ηδ Μεβάθδ Πέιπηδ απυ ημκ Ζβμφιεκμ ηαζ ημοξ ηαθμβένμοξ ηαζ απμηεθεί ακαπανάζηαζδ ημο πθοζίιαημξ ηςκ πμδζχκ ηςκ ιαεδηχκ ημο Ηδζμφ απυ ημκ ίδζμ ημκ Ηδζμφ, ημ Άξαηε Πύιαο πμο ιε δζάθμνεξ παναθθαβέξ ηεθείηαζ ζε πμθθά ιένδ ηδξ Δθθάδαξ, ζοκήεςξ ηαηά ηδκ επζζηνμθή ημο Δπζηαθίμο ηδ κφπηα ηδξ Μεβάθδξ Παναζηεοήξ ζηδκ εηηθδζία, μπυηε μ ζενέαξ ανίζηεζ ηδκ πυνηα ηθεζζηή ηαζ ανπίγεζ κα ράθθεζ ημκ 24 μ ραθιυ ημο Γααίδ: «άναηε πφθαξ μζ άνπμκηεξ..», εκχ μ Γζάημξ, πανζζηάκμκηαξ ημ δζάαμθμ ημο απακηά απυ ιέζα, ηαζ ηέθμξ ημ έεζιμ Έγεξζηο ηνπ Λαδάξνπ, πμο ηεθείηαζ ζηδκ Κφπνμ. ήιενα ημ θασηυ εέαηνμ έπεζ πάζεζ ηδκ ανπζηή ημο ιμνθή ηαεχξ ηαζ ηδκ άιεζδ ελάνηδζδ ημο απυ ημ θαυ. Έηζζ ηα δνχιεκα έπμοκ ιεηαηναπεί ζε «θνιθινξηθό πξντόλ», ημ ημοηθμεέαηνμ απεοεφκεηαζ ζε παζδζά εκχ μ Καναβηζμγμπαίπηδξ, πμο δμφθεοε ηάπμηε βζα ημκ ηυζιμ έπεζ βίκεζ βεκζηά ηαθθζηέπκδξ πμο δμοθεφεζ βζα ημκ εαοηυ ημο. Έπεζ βίκεζ δδιζμονβυξ πμο είκαζ εθεφεενμξ αημιζηυξ, πμο δεκ δεζιεφεηαζ πζα απ ημ θασηυ πμθζηζζιυ, ηδ εειαημβναθία ηαζ ηδκ αζζεδηζηή ημο θασημφ πμθζηζζιμφ. Πανυθα αοηά, δ αλία ημο θασημφ εεάηνμο ανίζηεηαζ πένα απυ ηδ κμζηαθβζηή αίζεδζδ πμο ημοααθάεζ βζα έκα ιαηνζκυ ηυζιμ μ μπμίμξ δεκ οπάνπεζ πζα. πςξ θέεζ μ ηαεδβδηήξ Β. Πνύρλεξ, ημ θασηυ εέαηνμ ιαξ πνδζζιεφεζ «ζαλ ππόδεηγκα γηα λα θηηάμνπκε ζέαηξν», έκα εέαηνμ υπμο ιαεαίκμοιε «ηνλ άκεζν έιεγρν ηεο παξαγσγήο από ηελ πξόζιεςε, ηνπο ζεαηέο δειαδή.» Βηβιηογραθία: Δ. Γούια: Το λαϊκό θέαηρο ζηη Νεόηερη Ελλάδα. Βιωμαηική περιήγηζη ζηο τώρο, Αζήλα, 2000 ΗΗ. Σα αλαζηελάρηα 1. Προέιεσζε ηοσ εζίκοσ Σα αλαζηελάρηα (πσροβαζία) πανμοζζάγμοκ ιεβάθμ εκδζαθένμκ ηυζμ απυ θαμβναθζηή υζμ ηαζ απυ ενδζηεζμθμβζηή άπμρδ βζαηί δζέζςζακ ιέπνζ ζήιενα αοημφζζα ηαζ γςκηακά θαηνεοηζηά ζημζπεία ηδξ ανπαίαξ θαηνείαξ ημο Γζμκφζμο. Οζ αλαζηελάρεδες, πμο παναηηδνίγμκηαζ ζακ ζφβπνμκμζ Βάηπμζ-Υνζζηζακμί, απμηεθμφκ ιία ζδζαίηενδ ηάλδ, έκα «ηάγκα» εα θέβαιε, ακηίζημζπμ πνμξ ημοξ ανπαίμοξ «ηεξνύο ζηάζνπο» Γζμκοζζαημφ ηφπμο. Αοημί ζπακζυηαηα εηηθδζζάγμκηαζ, ηδ δε θαηνεία ημοξ ηδκ ηάκμοκ ζε ζδζςηζηά ζενά πμο μκμιάγμκηαζ «θνλάθηα». Ακχηαημ ανπδβυ έπμοκ ημ «αλαζηελάξηθν εηθόληζκα ηνπ Αγίνπ» ηαζ ακχηαημ Ηενάνπδ ημκ «αξρηαλαζηελάξε» πμο είκαζ ιάκηδξ, ελμνηζζηήξ, εεναπεοηήξ η.α. Ζ ηεθεημονβία ηςκ ακαζηεκάνδδςκ έπεζ πμθφ εκδζαθένμοζεξ ζενμπναλίεξ ηαζ ιοζηαβςβίεξ υπςξ δ ηεθεημονβζηή γςμεοζία, έκεεδ έηζηαζδ, πονμααζία. 2. Ζ ηειεηοσργία ηωλ αλαζηελαρηώλ Ζ ηεθεημονβία ηςκ ακαζηεκανζχκ ανπίγεζ ημ απυβεοια ηδξ 20 δξ Μαΐμο ζημ ημκάηζ, ζε έκα πχνμ υπμο θοθάζζμκηαζ μζ εζηυκεξ ηςκ αβίςκ Κςκζηακηίκμο ηαζ Δθέκδξ, μζ μπμίεξ απμηεθμφκ ηα πμθοηζιυηενα ηεζιήθζα βζα ημοξ ακαζηεκάνδδεξ. Σζξ μκμιάγμοκ «ράξεο» ηαζ «παππνύδεο» ηαζ ηζξ

4 έπμοκ ζε οθαζιάηζκδ εήηδ, απ υπμο ηνέιμκηαζ ημοδμοκάηζα ηαζ πμθθά αθζενχιαηα. Οζ εζηυκεξ αοηέξ έπμοκ ιαηνζά θααή ζημ ηέκηνμ ηδξ αάζδξ ημοξ ηαζ ηαθφπημκηαζ απυ θφθθα πνοζμφ ή αζδιζμφ. ημ ημκάηζ θοθάζζμκηαζ ηαζ ηα «ακαλέηεηα», ιακηήθζα πμο εεςνμφκηαζ ζενά, πμθφηζια ηαζ αοηά πνμβμκζηά ηεζιήθζα. ημ ίδζμ πχνμ θοθάζζμκηαζ ηαζ ηα ακαζηεκάνζηα υνβακα, δ θφνα ηαζ ημ κηαμφθζ ζήιενα, παθζυηενα δ βηάζκηα. Σμ απυβεοια αοηυ, ηδξ 20 δξ Μαΐμο, ανπίγμοκ κα ζοβηεκηνχκμκηαζ ζημ ημκάηζ άκηνεξ ηαζ βοκαίηεξ ακαζηεκάνδδεξ πνμζπαεχκηαξ κα αοημζοβηεκηνςεμφκ ζε θακενή αβςκζχδδ ακαιμκή. ε ηάπμζα ζηζβιή ηα υνβακα ανπίγμοκ κα παίγμοκ ηαζ κα αημφβμκηαζ ακαζηεκάνζηα ηναβμφδζα. Οζ ακαζηεκάνδδεξ ορχκμοκ δεδηζηά ηα πένζα ημοξ πνμξ ηζξ πάνεξ, ηάεζδνμζ ηαζ ηάηςπνμζ. Ζ πνμζδμηία κα ημοξ «πηάζεη ν Άγηνο» ηονζεφεζ ηζξ ροπέξ ημοξ. Ξαθκζηά ηονζανπμφκ ζηεκαβιμί ηαζ επζθςκήιαηα. Οζ ακαζηεκάνδδεξ ανπίγμοκ ημ πμνυ ηναηχκηαξ εζηυκεξ ηαζ αιακέηεζα. Ο πμνυξ ζηαηζηυξ, ιμκυημκμξ, ζοβηθμκζζηζηυξ υιςξ, δζανηεί ιέπνζ ηα ιεζάκοπηα. Σδκ άθθδ ιένα, 21 Μαΐμο, εμνηή ζζαπμζηυθςκ Αβίςκ, βίκεηαζ δ γςμεοζία ιε ηδ ζοιιεημπή υθςκ ηςκ ακαζηεκάνδδςκ βζα ημ ηαθυ υθςκ. Παίνκμοκ επίζδξ κενυ απυ ημ αβίαζια, πμο απμηεθεί απαναίηδημ ζημζπείμ ημο υθμο ακαζηεκάνζημο ηεθεημονβζημφ πχνμο. Σα αβζάζιαηα, ηα απυ εεσηή έιπκεοζδ ή πανμοζία Αβίμο εοθμβδιέκα ηαζ εαοιαημονβά φδαηα, ήηακ ηαζ είκαζ ιέζα ζημοξ αζχκεξ ηαζ ζε υθμοξ ημοξ θαμφξ ιζα θαηνεοηζηή πναβιαηζηυηδηα, ααζζζιέκδ ηυζμ ζηδ ενδζηεοηζηή πίζηδ υζμ ηαζ ζηδ θοζζηή αθήεεζα, υηζ ημ κενυ είκαζ ημ πνςηανπζηυ ηαζ ημ απαναίηδημ ζημζπείμ ηδξ ακενχπζκδξ ηαζ ηδξ παββεκμφξ γςήξ. ηδ θασηή πνζζηζακζηή πανάδμζδ ηαζ πίζηδ ηα κενά ιπμνεί κα είκαζ ηαζ απυ ιυκα ημοξ αβζαζιέκα, ανηεί κα λεπήδδζακ ή κα ζηεβάζηδηακ ηάης απυ εηηθδζία ή κα ηοθμφκ ζε παναδμζζαημφξ ενδζηεοηζημφξ ηυπμοξ. Ο πμνυξ επακαθαιαάκεηαζ ζημ ημκάηζ ημ απυβεοια ηδξ ίδζαξ διέναξ ιε ηα υνβακα ιπνμζηά ηαζ ιε ζοκεπή πμνυ. Δηεί έπμοκ ήδδ ακάρεζ έκα ζςνυ απυ λφθα. Σδκ θςηζά ηδκ ακάαμοκ ακαζηεκάνδδεξ. Οζ εηθεηημί ηαζ πάθζ ηναηχκηαξ εζηυκεξ ηαζ αιακέηζα, ιπαίκμοκ ζηδκ αεναηζά ηαζ ζοκεπίγμοκ ημ πμνυ ημοξ, πςνίξ κα δείπκμοκ πυκμ ή ηάπμζα εκυπθδζδ απυ ηδκ πονά ηαζ ηδκ ορδθή εενιμηναζία. Σδ ζηζβιή αοηή πζζηεφμοκ υηζ δεζιεφεηαζ ηάεε αννχζηζα, επζγςμηία, ηαημδαζιμκία. Πνυηεζηαζ, δδθαδή, ηαηά ηδκ δμλαζία ηςκ ίδζςκ ηςκ ηεθεζηχκ, βζα έκα αηυιδ εοεηδνζηυ δνχιεκμ, απυ ηα πμθθά πμο ζοκακημφιε ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ άκμζλδξ ζημκ εθθαδζηυ ηαζ ζημκ εονφηενμ ζζημνζηυ εθθδκζηυ πχνμ. Ζ πονμααζία επζζηέθεηαζ απυ ηοηθζηυ πμνυ, βφνς απυ ηα ηζαθαπαηδιέκα ηάναμοκα. Αημθμοεεί ζενμηεθεζηζηυ ημζκυ δείπκμ ιε ηνέαξ απυ ημ γχμ πμο εοζζάζηδηε ημ πνςί. Ο εηζηαηζηυξ πμνυξ επακαθαιαάκεηαζ ηζξ δφμ επυιεκεξ διένεξ ηαζ δ υθδ ακαζηεκάνζηδ ηεθεημονβία ηεθεζχκεζ ιε πονμααζία ημ ανάδο ηδξ 23 δξ Μαΐμο. ηα πέθιαηα ηςκ ακαζηεκάνδδςκ δεκ παναηδνείηαζ ηακέκα έβηαοια, θαζκυιεκμ πμο δεκ επζδέπεηαζ επζζηδιμκζηή ελήβδζδ. Λέβεηαζ υηζ αοηυ μθείθεηαζ ζε έκα πδιζζιυ, πμο υιςξ παναιέκεζ αηυιδ άβκςζημξ ζηδκ επζζηήιδ. Σμ αηναίμ θαζκυιεκμ πνμαζχκζμ ηαζ μζημοιεκζηυ, παναιέκεζ, ακελήβδημ, αθδεζκυ ιοζηήνζμ. Ζ πονμααζία απυ ενδζηεζμθμβζηή άπμρή ααζίγεηαζ ζηδκ δοσζηζηή πίζηδ ηςκ ακαζηεκάνδδςκ, ηδ ζπεηζηή ιε ηδκ φπανλδ ηαημφ πκεφιαημξ, πμο πζζηεφμοκε υηζ ελμοδεηενχκεηαζ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ πονμααζίαξ ιε ηδκ πανέιααζδ ημο Αβίμο ςξ εηπνμζχπμο ημο ηαθμφ πκεφιαημξ. Σμ έεζιμ αοηυ απμηεθεί ιζα ελςηενζηά εηπνζζηζακζζιέκδ ιμνθή ηδξ πακάνπαζαξ θαηνείαξ ημο Γζυκοζμο. Σα ηεθεοηαία πνυκζα υιςξ δ ιδηνυπμθδ Γνάιαξ ημ εεχνδζε εζδςθμθαηνζηυ, πδνέ ηζξ εζηυκεξ απυ ημοξ ηαηυπμοξ ηαζ απαβυνεοζε ηδκ ηέθεζδ ημοξ. Σμ έεζιμ βίκεηαζ πνμξ ηζιήκ ηςκ αβίςκ Κςκζηακηίκμο ηαζ Δθέκδξ. Σα ακαζηεκάνζα θάιαακακ πχνα παθζυηενα ζηδ Β.Α Θνάηδ ιε ηέκηνμ ηδξ εεζιζηήξ εηδήθςζδξ ημ Κχηζζ, ημ ιεβαθφηενμ πςνζυ ηδξ πενζθένεζαξ. Μεηά ηδκ ακηαθθαβή ηςκ πθδεοζιχκ ιεηαλφ Δθθάδαξ ηαζ Σμονηίαξ ημ 1923, μζ ηάημζημζ ηδξ πενζμπήξ αοηήξ ηδξ Θνάηδξ εβηαηαζηάεδηακ ζε δζάθμνεξ πενζμπέξ ημο εθθαδζημφ πχνμο ηαζ ηονίςξ ζηδ Μαηεδμκία, υπμο ιαγί ιε ηα άθθα έεζια ημοξ ιεηέθενακ ηαζ ηα ακαζηεκάνζα. Έηζζ ημ έεζιμ ιεηαθοηεφηδηε ζημκ Λαβηαδά ηδξ Θεζζαθμκίηδξ, ζηδ Μεθίηδ ηδξ Ζιαείαξ, ζηδκ Αβία Δθέκδ ηςκ εννχκ ηαζ ζηδ Μαονμθεφηδ, υπμο ηα ακαζηεκάνζα, φζηενα απυ ηάπμζα δζαημπή, άνπζζακ ηαζ πάθζ κα ηεθμφκηαζ, έπμκηαξ ηαζ ηδκ δεζηή οπμζηήνζλδ ηδξ Κμζκυηδηαξ ηαζ ημο ημπζημφ Πμθζηζζηζημφ οθθυβμο. Σμ έεζιμ, ιεηά ηδκ εηνίγςζδ ημο απυ ημ βεςβναθζηά απμιμκςιέκμ ηαζ ημζκςκζηά ηθεζζηυ πενζαάθθμκ ημο, ήηακ επυιεκμ κα οπμζηεί ιεηααμθέξ ηονίςξ ελαζηίαξ ημο θυαμο ιήπςξ δ εηηθδζία ημ απαβμνεφζεζ αζαίςξ, υπςξ είπε επζπεζνήζεζ ηαζ ζηδκ

5 ανπζηή ημζηίδα ημο, πςνίξ υιςξ απμηέθεζια. Έηζζ ηα ακαζηεκάνζα ζοκεπίζηδηακ ιεκ κα ηεθμφκηαζ, ζηα ηνοθά υιςξ, ιέπνζ ημ 1943, μπυηε ιε εκένβεζεξ ημο Α. Σακάβνα, πνμέδνμο ηυηε ηδξ Δηαζνείαξ Φοπζηχκ Δνεοκχκ, έβζκε δδιμζίςξ ζηδ Μαονμθεφηδ δ πονμααζία, δ θάζδ δδθαδή εηείκδ, απυ ηδκ μπμία ηονίςξ είκαζ βκςζηυ ημ υθμ έεζιμ. Αημθμφεδζε επζζηδιμκζηυξ έθεβπμξ πμο επέδεζλε ηδκ αηαΐα ηςκ ηεθεζηχκ ακαζηεκάνδδςκ, αολάκμκηαξ ημ εκδζαθένμκ ηαζ ηδκ πενζένβεζα βζα ημ έεζιμ. Πνςημπμνεί έηζζ δ Μαονμθεφηδ ζηδκ ακααίςζδ ηαζ επζαίςζδ ηςκ ακαζηεκανζχκ ζηδ κευηενδ επμπή. 3. Ζ επηιογή ηωλ αλαζηελάρεδωλ Οζ ακαζηεκάνδδεξ είκαζ ιοδιέκα άημια ζηδκ ηεθεημονβία ημο εείιμο ηςκ ακαζηεκανζχκ. Ζ ιφδζδ δζανηεί πμθθά πνυκζα ηαζ μ ανπζ-ακαζηεκάνδξ είκαζ αοηυξ πμο ηνίκεζ πυηε μ ιομφιεκμξ είκαζ έημζιμξ βζα πονμααζία, αθθά ηαζ ηάεε θμνά πμζμζ απυ ημοξ ακαζηεκάνδδεξ εα παηήζμοκ ζηα ηάναμοκα. Σμ ιοζεαβςβζηυ ιένμξ, δ δζαδζηαζία ηδξ ιφδζδξ δδθαδή, δεκ είκαζ βκςζηυ βζαηί δ ημζκςκία ηςκ ακαζηεκάνδδςκ είκαζ ηθεζζηή, είκαζ αέααζμ υιςξ υηζ δζαηαηέπμκηαζ απυ ααεζά πίζηδ ζημ ενφθμ ηαζ ζημκ Άβζμ ηαζ υηζ ηδ ζηζβιή ηδξ πονμααζίαξ ανίζημκηαζ ζε απυθοηδ έηζηαζδ. διακηζηυ νυθμ θαίκεηαζ κα παίγεζ ηαζ μ ααζζηυξ ειροπςηήξ ηδξ μιάδαξ, μ ανπζακαζηεκάνδξ. αοηυκ μθείθεηαζ ηαζ δ ζηεκή ζπέζδ πμο έπμοκ ιεηαλφ ημοξ, υπςξ ηαζ δ αθμζίςζδ ημοξ ζημ έεζιμ. Έκαξ ακαζηεκάνδξ ιπμνεί κα είκαζ πονμαάηδξ, ιπμνεί ηαζ υπζ. Κζ απυ αοημφξ πμο είκαζ πονμαάηεξ δεκ παημφκ υθμζ ζε ηάεε ηεθεηή. Αοηυ ελανηάηαζ απυ ηδκ ροπζηή ημοξ ηαηάζηαζδ ηαζ ηνίκεηαζ ζηδ δζάνηεζα ηδξ εζζυδμο ζε έηζηαζδ απυ ημκ ανπζακαζηεκάνδ. Ο ανπζακαζηεκάνδξ ηςκ ηεθεοηαίςκ πνυκςκ (απυ ηα ιέζα ηδξ δεηαεηίαξ ημο 90) δεκ είκαζ πονμαάηδξ. Ζ επζθμβή ημο ανπζακαζηεκάνδ βίκεηαζ ζε εζδζηή ηεθεηή ιε ηνζηήνζμ ηδ ααεζά βκχζδ ηςκ «ιοζηζηχκ» ηαζ είκαζ ηάηζ ζακ εηθμβή ή απυθοηδ ηαεμθζηή απμδμπή. Πμθφ ζπάκζα έπμοκ παναηδνδεεί δζαθςκίεξ ζημ εέια αοηυ ιεηαλφ ηςκ ακαζηεκάνδδςκ. Ακάιεζα ζημοξ ακαζηεκάνδδεξ οπάνπεζ ιζα ζενανπία. Έηζζ ηάπμζμζ εηθεηημί εα δζαηδνήζμοκ ζηα ζπίηζα ημοξ ηζξ εζηυκεξ, ηα ηάιαηα, ηα ιακηήθζα ηαζ ηα ζδιάδζα (ζενά ηεζιήθζα, ζημζπεία ηδξ ηεθεημονβίαξ) ηα μπμία ζηδκ επυιεκδ ηεθεηή εα ζοβηεκηνςεμφκ ζημ ημκάηζ ημ ζενυ άκηνμ ηςκ ακαζηεκάνδδςκ, υπμο βίκεηαζ δ δζαδζηαζία ηδξ έηζηαζδξ ηαζ μ πμνυξ πμο ημνοθχκεηαζ ιε ηδκ πονμααζία. Ζ υθδ δζαδζηαζία βίκεηαζ ιε ιμοζζηή ηάθορδ απυ έκημκμ νοειζηυ κηαμφθζ ηζ έκα ιμκυημκμ νοειυ ιζαξ εναηζχηζηδξ θφναξ. Ο ζημπυξ αοηυξ πενκά απυ μνβακμπαίπηδ ζε μνβακμπαίπηδ ιε μζημβεκεζαηή, ζοπκά, ιεηάααζδ ηαζ ηναηά πμθθά πνυκζα, υπςξ ηαζ δ ιφδζδ ηςκ ακαζηεκάνδδςκ. Ακαζηεκάνδδεξ είκαζ υθμζ μζ ζοιιεηέπμκηεξ ζηζξ ηεθεηέξ ιε ημκ έκα ή ημκ άθθμ ηνυπμ, ηζ υπζ ιυκμ μζ πονμαάηεξ..

6 ΠΟΛΗΣΗΜΟ Brno Η. Σσρλαβίηηθο θαρλάβαιη 1. Ηζηορηθή αλαδροκή 2. Σο κποσραλί α) Δησκοιογία β) Σο ηειεηοσργηθό ηοσ εζίκοσ (άιιοηε θαη ζήκερα) ΗΗ. Ζ αποθρηά ζηελ Κοδάλε Σο έζηκο ηοσ θαλού α) Ο θαλός παιηόηερα β) Ο θαλός ζήκερα γ) Ζ θαηαγωγή ηοσ θαλού Σσρλαβίηηθο θαρλάβαιη

7 Δηζαγωγή 1. Ηζηορηθή αλαδροκή Σμ Σονκααίηζημ ηανκααάθζ είκαζ έκα έεζιμ ιε απνμζπέθαζηεξ νίγεξ ζημ πνυκμ. Έπεζ ιζα ζζημνία ημοθάπζζημκ 100 εηχκ. Κάκμκηαξ ιζα ακαδνμιή ζημ πανεθευκ, δζαπζζηχκμοιε υηζ δεκ οπάνπμοκ ηαηαβναθέξ βζα ημ ηανκααάθζ ημο Σονκάαμο, πανά ιυκμ ακαθμνέξ ζε ηάπμζα ζηυνπζα ηείιεκα. Σα πνχηα ζημζπεία βζα ηδκ ηέθεζδ ημο ειθακίγμκηαζ ημ 1898, ιε ηδκ ίδνοζδ ημο Πμθζηζζηζημφ ηαζ Αεθδηζημφ οθθυβμο «Αλάπιαζηο». Βέααζα, απυ ηζξ ανπέξ ημο αζχκα έπεζ ανεεεί πθμφζζμ θςημβναθζηυ οθζηυ ιε ιεβάθδ ζζημνζηή ηαζ πμθζηζζηζηή αλία. ηδκ ιαηνυπνμκδ πμνεία ημο, ημ Σονκααίηζημ ηανκααάθζ βκχνζζε αθθεπάθθδθεξ επζεέζεζξ απυ ηζξ εηάζημηε ηοαενκήζεζξ, πμο εεςνμφζακ υηζ έαθαπηε ηα πνδζηά ήεδ ηαζ έεζια ηδξ επμπήξ. ιςξ, μζ απαβμνεφζεζξ ηςκ εηδδθχζεςκ δεκ πημμφζακ ημοξ Σονκααίηεξ, πμο ημ βζυνηαγακ αηυια ηαζ ηνοθά, αθμφ βζ αοημφξ απμηεθμφζε ακαπυζπαζημ ημιιάηζ ηδξ πμθζηζζηζηήξ ημοξ πανάδμζδξ. Μεηά ημκ πυθειμ, ζηα ηέθδ ηδξ δεηαεηίαξ ημο 50, ζημ Σονκααίηζημ ηανκααάθζ εκζςιαηχεδηε έκα κέμ ζημζπείμ, ηα πεγμπυνα ηιήιαηα ηανκαααθζζηχκ. Ένπεηαζ, υιςξ, δ δζηηαημνία ηαζ ημ απαβμνεφεζ βζα αηυια ιζα θμνά. Σμ ηανκααάθζ ημο Σονκάαμο λακαανήηε ημ δνυιμ ημο απυ ημ 1980 ηαζ ιεηά. 2. Σο κποσραλί Σμ ιπμονακί είκαζ ημ παναηηδνζζηζηυηενμ ηαζ ημ πθέμκ βκςζηυ πακεθθήκζα δνχιεκμ ζημ πθαίζζμ ημο ηονκααίηζημο ηανκαααθζμφ. α) Δησκοιογία: Σμ «κπνπξαλί» είκαζ θέλδ ημφνηζηδ ηαζ ζδιαίκεζ θαπακυνογμ ή ζπακαηυνογμ. Σα οθζηά βζα ηδκ παναζηεοή ημο είκαζ ζπακάηζ, ηζμοηκίδα ηαζ θίβμξ ακηενάημξ ιαγί ιε λφδζ έηζζ βζα κμζηζιζά πςνίξ θάδζ ηαευθμο. β) Σο ηειεηοσργηθό ηοσ εζίκοσ (άιιοηε θαη ζήκερα) Σα ηαιπμφ ηαζ μζ απαβμνεφζεζξ απμηεθμφκ ακαπυζπαζημ ημιιάηζ ζηδκ ζζημνία ιζαξ ημζκςκίαξ, είκαζ εηείκα ηα ζημζπεία πμο ηναημφκ γςκηακέξ ζηδ ικήιδ ιαξ, ηζξ εκένβεζεξ ηςκ παθαζμηένςκ, πάκς ζε δζάθμνα εέιαηα, πζζημπμζχκηαξ ακ ιδ ηζ άθθμ ηζξ νίγεξ ηαζ ηδκ πνμέθεοζδ ιαξ. Έκα απυ αοηά ηα έεζια πμο έηακακ ημκ Σφνκααμ λαημοζηυ είκαζ ημ έεζιμ ημο «κπνπξαλί» ηδκ διένα ηδξ Καεανήξ Γεοηέναξ. Ζ Καεανή Γεοηένα βεκζηά είκαζ ιζα ιένα πανμφιεκδξ δεζηήξ εθεοεενίαξ ή παθάνςζδξ, ηαηά ηδκ μπμία μζ ηακυκεξ ημο ηυζιζμο αίμο ακαζηέθθμκηαζ πνμζςνζκά. Ο ηυζιμξ βονίγεζ ακάπμδα ηαζ ααζζθεφεζ δ θδζιμκζά ηδξ ηαεδιενζκυηδηαξ: ηα ηαιπμφ ηαζ μζ απαβμνεφζεζξ παναιενίγμκηαζ ηαζ υθεξ μζ εηηνμπέξ επζηνέπμκηαζ. Ζ ηναζπάθδ ηαζ ηάπμζμξ ααειυξ έηθοζδξ ηςκ δεχκ είκαζ ααζζηά ζημζπεία ηςκ εηδδθχζεςκ εοεοιίαξ ηαηά ηδκ διένα ηδξ Καεανήξ Γεοηέναξ ζημκ Σφνκααμ. Ζ πνδζζιμπμίδζδ ζελμοαθζηχκ ηαζ ενςηζηχκ ζοιαυθςκ ζοκδοάγεηαζ απυθοηα ιε ηζξ παναδμζζαηέξ θασηέξ εηδδθχζεζξ ηςκ Σονκααζηχκ. Διααεφκμκηαξ ημ εέια ιπμνμφιε κα πμφιε πςξ ημ αέαδθμ ηαζ άζεικμ είκαζ ιζα πηοπή ημο θασημφ ιαξ πμθζηζζιμφ πμο εθάπζζηα έπεζ ενεοκδεεί ηαζ ιεθεηδεεί, ιζαξ πμο επί δεηαεηίεξ, ίζςξ ηαζ αζχκεξ, δ οπμηνζηζηά επίπεδδ αζηζηή δεζηή ηαζ ζεικμηοθία ηςκ δζακμμοιέκςκ ζοθθμβέςκ ηδκ απμζζχπδζε ηαζ ηδκ αβκυδζε, παναπμζχκηαξ ηδκ αθήεεζα ηάπμζςκ ζοβηεηνζιέκςκ πμθζηζζιζηχκ θαζκμιέκςκ. «Τν κπνπξαλί» είκαζ έκα θασηυ πακδβφνζ αθθά ζηδκ μοζία ημο είκαζ δ βζμνηή ημο θαθθμφ ηαζ ζοιαμθίγεζ ηδκ ακαπαναβςβή ηαζ ηδκ εοηεηκία. Γζα ηδκ πνμέθεοζδ ημο, οπάνπμοκ δομ εηδμπέξ: δ πνχηδ ακαθένεζ υηζ μζ νίγεξ ημο ανίζημκηαζ ζηζξ πακάνπαζεξ εμνηέξ ηςκ Δθθήκςκ, ηα Γζμκφζζα, ηα Θεζιμθυνζα, ηα Αθνμδίζζα, ηα Θανβήθζα ηαζ ηονίςξ ηζξ αισέο πμο ήηακ βεςνβζηή βζμνηή, πακάνπαζα θαηνεία ηαζ πνμενδζηεοηζηή ηαζ δ δεφηενδ οπμζηδνίγεζ υηζ πνμένπεηαζ απυ Αναακίηεξ πμο εβηαηαζηάεδηακ ζημκ Σφνκααμ βφνς ζημ 1770, θίβμ πνζκ ηα Ονθςθζηά. Ζ δεφηενδ εηδμπή ιάθθμκ είκαζ ηαζ δ επζηναηέζηενδ, ηαεχξ ηεηιδνζχκεηαζ απυ ζζημνζηά

8 ζημζπεία. Λέβεηαζ, θμζπυκ, πςξ εηείκδ ηδκ επμπή, έπεζε ζημκ Σφνκααμ επζδδιία πμθέναξ ηαζ μζ πενζζζυηενμζ ηάημζημζ ημο ανήηακ ημ εάκαημ. Ζ πυθδ ενδιχεδηε ηαζ μ ημπάνπδξ ηδξ πενζμπήξ, έθενε έκα ηιήια Αναακζηχκ, βζα κα ηηίζεζ ηδκ ηαζκμφνβζα πυθδ, δίπθα ζηδκ παθζά -δ πενζμπή αοηή μκμιάγεηαζ «Κόθθαια» επεζδή εδχ εάθηδηακ υζμζ ανήηακ ημκ εάκαημ απυ ηδκ πμθένα. Οζ Αναακίηεξ αοημί ηαεζένςζακ ημ έεζιμ πμο ζχγεηαζ ςξ ηζξ ιένεξ ιαξ. Οζ ηάημζημζ ηδξ πυθδξ πήβαζκακ ηδκ Καεανή Γεοηένα ζημ ελςηηθήζζ ημο Πνμθήηδ Ζθία ζηα αυνεζα ηδξ πυθδξ ζ έκακ εθεφεενμ εονφ πχνμ, έκα ιεβάθμ αθχκζ. Ζ πμνεία βίκμκηακ ζε πμιπή ηδξ μπμίαξ πνμδβμφκηακ δζάθμνεξ μιάδεξ -είαζμζ ιεηαιθζεζιέκςκ ή υπζ ακδνχκ, μζ μπμίμζ ημοααθμφζακ υθα ηα απαναίηδηα βζα ηδκ θεζημονβία. ηακ δ πυθδ έθεακε ζημ πχνμ ημο Πνμθήηδ Ζθία εηεί ηάεε μιάδα έζηνςκε ζημ έδαθμξ δζάθμνα θαβδηά ηαζ ιζα ιεβάθδ θζάθδ ζε ζπήια «θαιινύ» βειάηδ ιε ηναζί ή ιε βαθαηηυπνςιμ ηνάια μφγμο ή ηζίπμονμο ιε κενυ. Πανάθθδθα άκααακ θςηζά πάκς ζηδκ μπμία παναζηεοάγμηακ ημ «κπνπξαλί» ιζα πμνηυζμοπα απυ ζπακάηζ ηαζ λφδζ βζα κα κμζηζιίγεζ. Αθμφ βζκυηακ ημ ιπμονακί πμο είπε ηδκ ιμνθή ζμφπαξ ζεναζνζγυηακ ζημοξ «κπνπκέλνπο» ςξ ιέεελδ ζοιιεημπή ζηα δνχιεκα ηαζ έηζζ άνπζγε μ πμνυξ ηαζ ηα ηναβμφδζα, μζ αζηεσζιμί ηαζ ηα πεζνάβιαηα ιε άζεικεξ ααζζηά εηθνάζεζξ. Πμθθμί απυ ημοξ άκηνεξ πμο ζοιιεηείπακ ζ αοηυ ημ ηεθεημονβζηυ ηναημφζακ ζηα πένζα ημοξ θαθθμφξ ζακ ζηήπηνα, ηαηαζηεοαζιέκα απυ λφθμ ή πδθυ ή αηυια ηαζ απυ ρςιί ηα μπμία απμηεθμφζακ ημ ηονζυηενμ ηεθεημονβζηυ ζφιαμθμ. ημ έεζιμ αοηυ ζοιιεηείπακ αοζηδνά ιυκμ άκηνεξ, μζ βοκαίηεξ απείπακ, ίζςξ βζα θυβμοξ ζεικμηοθίαξ θυβς ηςκ θενυιεκςκ θαθθζηχκ ζοιαυθςκ. Γοκαζηυπαζδα υιςξ παναημθμοεμφζακ ηα δνχιεκα ηαεχξ επίζδξ ηαζ πθήεδ επζζηεπηχκ απυ δζάθμνα ιένδ ηδξ Δθθάδαξ. Γφνς απυ ηδκ θςηζά πμο έαναγε ημ ιπμονακί βζκυηακ ιεβάθμξ πμνυξ ιε ημ ελήξ ηναβμφδζ: ηακαηίζηη λα ηδούκη ( ηακαηήζηε λα δούκε) ποηο ηραγούδη ζει λα πούκη (ποηο ηραγούδη ζέιεη λα πούκε) Σ θηαραηά ηοσ κποσραλί (ηοσ θεραηά ηο κποσραλί) θηαραηάδης ηο θηηαθλαλ (θεραηάδες ηο θηηάτλαλ) καζθαράδης ηο ηροσγαλ. (καζθαράδες ηο ηρώγαλ) ηακ ηεθείςκε ημ ανάζζιμ ημο «κπνπξαλί» υθμζ ιεηέααζκακ δίπθα ζηζξ υπεεξ ημο Σζηανήζζμο ηζ εηεί έηνςβακ ηαζ έπζκακ ελαημθμοεχκηαξ ηα άζεικα πεζνάβιαηα ηαζ ηναβμφδζα. Γεκ οπάνπεζ ηαιζά αιθζαμθία υηζ ημ έεζιμ αοηυ είκαζ ηαηάθμζπμ ηςκ Βαηπζηχκ ηεθεηχκ πμο δζαηδνήεδηε ζημοξ αζχκεξ ηαζ ακααζχκεζ αηυια ηαζ ζήιενα δείπκμκηαξ ηδκ πνμζήθςζδ ηςκ Σονκααζηχκ ζηα έεζια ηαζ ηζξ παναδυζεζξ. Αλίγεζ κα ζδιεζχζμοιε υηζ εηείκδ ηδκ επμπή ηδξ Σμονημηναηίαξ εηείκμξ μ μπμίμξ βίκμκηακ ηφθθα ζημ ιεεφζζ ημκ ακαηήνοηηακ «Βαζηιηά ηεο Απνθξηάο» ηαζ αθμφ ημκ ακέααγακ ζημοξ χιμοξ ημκ πενζέθενακ βφνς-βφνς ζηδκ πθαηεία ιε άζεικεξ πεζνμκμιίεξ ηαζ θυβζα. Μζα άθθδ εηδμπή θέεζ πςξ ημκ «Βαζηιηά ηεο Απνθξηάο» ημκ ακέααγακ πάκς ζ έκα βασδμφνζ ακάπμδα ηαζ ημο έδζκακ κα ηναηάεζ ηδκ μονά ημο γχμο ηαεχξ ημκ πενζέθενακ ζ υθδ ηδκ πυθδ. Σμ έεζιμ αοηυ απ υηζ θαίκεηαζ ηαηανβήεδηε ημ Σα ηονζυηενα παναηηδνζζηζηά ημο ιπμονακζμφ ζηα πνχηα ημο αήιαηα ζηδκ πενίμδμ ηδξ ημονημηναηίαξ πμο ηα πενζζζυηενα ζχγμκηαζ ιέπνζ ηαζ ζήιενα είκαζ ηα ελήξ: 1. Ζ ζπδιαηζγυιεκδ πμιπή ηαζ πμνεία εηηυξ ηδξ πυθεςξ ζε εονφ πχνμ, αθχκζ 2. Ζ ζοιιεημπή ιυκμκ ακδνχκ ζηα δνχιεκα. 3. Ζ παναζηεοή ημο «κπνπξαλί» απυ ζπυνμοξ ηαζ άθθα θοηά ζπακάηζ ηζμοηκίδα ηθπ. 4. Σμ ηναζί ή ημ μφγμ ή ημ ηζίπμονμ πμο πνμένπμκηακ απυ ζηαθφθζα. 5.Σμ ρςιί. 6. Σα μιμζχιαηα ημο θαθθμφ πμο ηαηαζηεοάγμκηαζ απυ λφθμ, πδθυ ή ρςιί. Οζ θαθθμί ηαηέπμοκ ηονίανπδ εέζδ ζ υθδ ηδκ εηδήθςζδ, ηναημφκηαζ ιε ηα πένζα ζακ είδμξ ζηήπηνμο, ή δέκμκηαζ ζε υνεζα εέζδ ζημ ιέηςπμ ημο ηεθαθζμφ υζςκ ζοιιεηέπμοκ. 7. Οζ πμνμί, ημ θαβμπυηζ, ηα ηναβμφδζα, ηα μπμία ζοκμδεφμκηακ απυ δζάθμνα ιμοζζηά υνβακα, πίπζγα, κηαμφθζ, ηθανίκμ ηθπ. ηα ζδιενζκά πνυκζα ηονίςξ πνμξ ηα ηέθδ ηδξ δεηαεηίαξ ημο 70 άνπζζακ ηαζ μζ βοκαίηεξ κα παίνκμοκ εκενβά ιένμξ ζημ υθμ ηεθεημονβζηυ ζδζαίηενα ιεηά ηδκ δδιζμονβία ημο ςιαηείμο Μπμονακί Μάθζζηα θηάζαιε ζημ ζδιείμ, αοηυ ημ ηάπμηε ακδνμηναημφιεκμ ζςιαηείμ κα

9 απμηηήζεζ βοκαίηα πνυεδνμ ζηα ηέθδ ηδξ δεηαεηίαξ ημο 90. Ακ πάνεηε ηδκ ιεβάθδ απυθαζδ ηαζ επζζηεθηείηε ημκ Σφνκααμ ιδκ λαθκζαζηείηε απυ ηα «πεηξάγκαηα» ηαζ ιδκ πανελδβδεείηε ακ ηάπμζμξ ζαξ δχζεζ κα θζθήζεηε ηάπμζμ μιμίςια. Δίκαζ ημ έεζιμ ηαζ υθα εηείκδ ηδκ ιένα επζηνέπμκηαζ, απθά δεπηείηε ημ ηαζ παιμβεθάζηε ιένα είκαζ εα πενάζεζ. ΗΗ. Ζ αποθρηά ζηελ Κοδάλε Σο έζηκο ηοσ θαλού α) Ο θαλός παιηόηερα Ο θακυξ ζακ έεζιμ έπεζ ααεζέξ ηζξ νίγεξ ημο ζημ πνυκμ ηαζ ζηζξ ηανδζέξ ηςκ Κμγακζηχκ, πμο δεκ ιπμνμφκ κα δζακμδεμφκ ηζξ Απμηνζέξ πςνίξ αοηυκ, ηονίςξ ιέζα απυ ηδκ ιαηνμαζυηδηα ημο ηαζ ηδ δζαηήνδζδ ηδξ μοζίαξ ημο παν υθεξ ηζξ ζδιακηζηέξ αθθαβέξ πμο έπεζ οπμζηεί δ ιμνθή ημο. Αοηέξ μζ αθθαβέξ ηάεε άθθμ πανά δδιζμονβμφκ αιθζαμθίεξ ζπεηζηά ιε ημ ακ μ ζδιενζκυξ θακυξ απμηεθεί ζοκέπεζα αοημφ πμο άκααε ζηδκ πυθδ ηδξ Κμγάκδξ ηαηά ηδκ πενίμδμ ηδξ Σμονημηναηίαξ. Ακηίεεηα απμδεζηκφμοκ ημ γςκηακυ ημο πονήκα, πμο ημο επζηνέπεζ κα πνμζανιυγεηαζ ζε ιεηαααθθυιεκεξ ζοκεήηεξ γςήξ ηαζ κα οζμεεηείηαζ απυ ηδκ ηάεε ηαζκμφνζα βεκζά ζακ ιζα εηδήθςζδ πμθζηζζιμφ ιέζα απυ ηδκ μπμία ιπμνεί κα εηθνάγεηαζ ημ ζφβπνμκμ ημζκςκζηυ ηδξ πθαίζζμ. Καηά ηδκ πενίμδμ ηδξ ημονημηναηίαξ μζ ακάβηεξ έηθναζδξ ήηακ δζαθμνεηζηέξ. Δηηυξ απυ ιζα θοζζηή νμπή ηςκ ακενχπςκ πνμξ ηδ πανά ηαζ ηδ δζαζηέδαζδ αηυια ηαζ ζηζξ πζμ ζημηεζκέξ πενζυδμοξ ηδξ ζζημνίαξ δζαηνίκμοιε ηαζ ηδκ ακάβηδ ηςκ οπμδμφθςκ, κα ημκχζμοκ ηδκ εεκζηή ημοξ ζοκείδδζδ ιέζα απυ εηδδθχζεζξ πμο ημοξ πανείπακ αοηή ηδ δοκαηυηδηα, είηε βζαηί ημ ακέπμκηακ μζ ηαηαηηδηέξ είηε βζαηί δεκ ημ ακηζθαιαάκμκηακ. πςξ ακαθένεζ μ Ν. Αθεονάξ ζηδκ ιεθέηδ ημο «Ο θαλόο ζηελ Κνδάλε», μζ θακμί απμηεθμφζακ ηυπμ ζοβηέκηνςζδξ βζα ημο οπυδμοθμοξ Έθθδκεξ υπμο ζοκεκκμμφκηακ ηαζ έπαζνκακ απμθάζεζξ ηαηά ηδκ επακάζηαζδ ημο 21. Δίκαζ αέααζα δφζημθμ κα ηαηαθάαεζ ηακείξ, ζδίςξ υηακ δεκ οπάνπεζ ανηεηή ηεηιδνίςζδ, ηζ θυβμ ιπμνεί κα είπακ μζ ηαηαηηδηέξ κα επζδεζηκφμοκ ηέημζα ακμπή ζημοξ Κμγακίηεξ ζε ααειυ ιάθζζηα πμο υπζ ιυκμ κα ημοξ ελαζνμφκ απυ ηδ βεκζηή απαβυνεοζδ ημο ιαζηανέιαημξ αθθά επζπθέμκ κα ζηέθκμοκ εκζζπφζεζξ ηδξ αζηοκμιίαξ βζα κα ειπμδίγμκηαζ ηοπυκ ημκζάνδδεξ ηαναλίεξ κα δδιζμονβήζμοκ θαζανίεξ ζημ θακυ. Μεηά ηδκ Απεθεοεένςζδ ηαζ ιέπνζ ημκ Γεφηενμ Παβηυζιζμ Πυθειμ μ θακυξ παίνκεζ ηδκ ιμνθή ηδκ μπμία ιε κμζηαθβία ακαπμθμφκ μζ παθζυηενμζ. Οζ πνμεημζιαζίεξ άνπζγακ ηδκ Μζηνή Απμηνζά, μπυηε ηαζ ζηήκμκηακ ζηζξ βεζημκζέξ μ πέηνζκμξ αςιυξ πάκς ζημκ μπμίμ άκααακ θςηζά ιε λενυηθαδα ζακ πνμακαββεθία ημο θακμφ πμο εα άκααε ηδκ επυιεκδ Κονζαηή. Σμκ πθαζζίςκακ ιε 4 ρδθά ημκηάνζα πμο ηα ζοκέδεακ ιεηαλφ ημοξ ιε ζημζκζά ή ζφνιαηα. ηδκ πνυπεζνδ αοηή ηαηαζηεοή ηνειμφζακ ζενπακηίκεξ, ιάζηεξ ηζ υ, ηζ άθθμ πίζηεοακ υηζ εα ημκ ζηυθζγε ηαζ εα ημ έηακε πζμ εκηοπςζζαηυ. Σαοηυπνμκα έαβαζκε ημ ηζζκί (ηζίβηζκμ πζάημ) ζηα βφνς ζμηάηζα, άνπζγε δδθαδή μ ένακμξ, βζα κα ζοβηεκηνςεεί ημ πμζυ πμο πνεζαγυηακ βζα ηα ηαφζζια ημο «επίζεκνπ» θακμφ, υπμο έηαζβακ ιυκμ δαδί. Με ηζξ δεηάνεξ πμο έπεθηακ ζημ πζάημ ζακ ακηαπυηνζζδ ζηδκ έηηθδζδ «Μηα δηθάξα γηα ηνπ Φαλό», δεκ ζοβηεκηνςκυηακ ημ απαναίηδημ πμζυ αέααζα. Γζ αοηυ έπνεπε κα ιαγεοηεί δ βεζημκζά ηαζ κα ζοκεζζθένμοκ υθμζ ζημκ ημζκυ ζημπυ ζε είδμξ δ ζε πνήια ακάθμβα ιε ηζξ δοκάιεζξ ημο μ ηαεέκαξ. Ο αςιυξ δζαηδνμφκηακ ζηδκ ηαεμνζζιέκδ ημο εέζδ υθδ ηδκ εαδμιάδα ηαζ ημ πνςί ηδξ Μεβάθδξ Απμηνζάξ ζημθζγυηακ μ πχνμξ βφνς απ αοηυκ. Έθηζαπκακ «θνύληεο» απυ «θηινπξίδηα» (ζενπακηίκεξ), εθαθνχξ... ιεηαπεζνζζιέκα, ιζα ηαζ ηα ιάγεοακ απυ ηα ηέκηνα ηαζ ηζξ ηααένκεξ, υπμο έπεθηακ άθεμκα υθδ ηδκ εαδμιάδα. Οθυβονα αναδζάγμκηακ ζαιάνζα ηαζ ζηαικζά βζα κα ηάεμκηαζ μζ βενμκηυηενμζ ή υζμζ απμηημφζακ...αζηάεεζα θυβς μζκμπμζίαξ. Σέθμξ έαβαζκακ ηα βαέληα ιε ημ ηναζί ηαζ ηα ηενάζιαηα πμο εημίιαγακ μζ κμζημηονέξ ηδξ βεζημκζάξ βζα ημοξ πμνεοηέξ ηαζ ημοξ επζζηέπηεξ: ηεθηέδεξ, θμοηάκζηα, ηζπζά, ηονί ηζ υ, ηζ άθθμ ιπμνμφζε κα πνμζθένεζ δ ηάεε ιία. θα πθέμκ ήηακ έημζια βζα ηδκ ιεβάθδ βζμνηή. πςξ ακαθένεζ μ Υ. Σζηέθδξ: Ο θαλόο απνηειείηαη από ηνπο ρνξεπηέο θαη από ηνλ πξσηαγσληζηή πνπ ζέξλεη ηνλ ρνξό. Απηνί είλαη ε ςπρή ηνπ ρνξνύ. Ο ρνξόο αξρίδεη κε ειαθξά ηξαγνύδηα εξσηηθά, ηζηνξηθά θαη ζαηπξηθά. Καη ύζηεξα θαηά ηηο δύν κεηά ηα κεζάλπρηα ζ αξρίζνπλ ηα βαξεηά ηξαγνύδηα, βσκνινρηθά, ηα πέξα γηα πέξα μεηζίπσηα. Τα αηζρξνινγηθά, πνπ θαη ν Αξηζηνθάλεο ζα σρξηνύζε

10 κπξνζηά ηνπο. Ο πξσηαγσληζηήο πνπ ζα ζέξλεη ην ρνξό, ζα ζηαζεί αθίλεηνο, θαζώο θαη νη άιινη δέθα ή δεθαπέληε ρνξεπηέο ζε θύθιν γύξσ απ ην βσκό. Θ αξρίζεη λα ρηππάεη ηηο παιάκεο ησλ ρεξηώλ ηνπ ξπζκηθά θαη ρσξίο λα πξνρσξάεη δηόινπ απ ηελ ζέζε ηνπ ζα ηξαγνπδήζεη. Σηελ ζπλέρεηα ζα ζηακαηήζεη ην ηξαγνύδη θαη ν ρνξόο ρηππώληαο ηηο παιάκεο ησλ ρεξηώλ ηνπο θαη ζηελ ζπλέρεηα πηαζκέλνη ζα επαλαιάβνπλ. Ο πξσηαγσληζηήο μαλαηξαγνπδά, θαη έηζη ζα ζπλερίζνπλ γηα πνιιέο ώξεο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο λύρηαο. Καζώο πξνρσξνύζε ε ώξα, ν θαζεκεξηλόο θαζσζπξεπηζκόο πήγαηλε πεξίπαην θαη ηα ηξαγνύδηα γηλόηαλ πην ζθιεξά. Έπξεπε λα θηάζεη όιε ε ζπληξνθηά λα είλαη «θνύξπηηνπ» (=ηύθια ζην κεζύζη) γηα λα πάλε γηα ύπλν. Από ηελ θαζαξνδεπηέξα θξαηνύζαλ θαη ην ηξηόεκεξν (ηξηήκεξν). Γειαδή, ηξεηο κέξεο ζπλέρεηα όζνη θξαηνύζαλ ηξηόεκεξν, είραλ ηέιεηα απνρή από θαγεηό, ςσκί θαη λεξό. Η κόλε ηνπο ηξνθή, ήηαλ δπν θαθέδεο, πνπ ηνπο έπηλαλ ηνλ έλα ζηηο δέθα ην πξσί θαη ηνλ άιινλ ζηηο ηέζζεξηο ην απόγεπκα. Τελ πξώηε ηξνθή ηελ ιάκβαλαλ ηελ Τεηάξηε ζηηο δέθα ε ώξα ην πξσί. Έηξσγαλ ηελ πίηα κε ηαρίλη. Καη όπνηνο ε όπνηα, δελ άληερε ηνύηεο ηηο ηξεηο κέξεο ρσξίο ηξνθή, θαη ηύραηλε λα πεζάλεη ηηο πεξηζζόηεξεο θνξέο από άιιε αηηία -, δελ ηνλ έζαθηαλ ζην λεθξνηαθείν, κα ζηελ θνπξηά. Γηα λα κε κπνξέζεη λα θξαηήζεη ην ηξηόεκεξν θαη λα πεζάλεη, ζα πεη πσο ήηαλ ακαξησιόο θαη δελ ηνπ άμηδε λα ζαθηεί ζην αηώλην εζπραζηήξην ησλ λεθξώλ. Η ζέζε ηνπ, ήηαλ καθξηά από ην λεθξνηαθείν ζηελ ηνύκπα από θνπξηά. β) Ο θαλός ζήκερα Μυθζξ πενάζμοκ μζ βζμνηέξ ηςκ Υνζζημοβέκκςκ, μζ Κμγακίηεξ αζπμθμφκηαζ πθέμκ ιε ημοξ θακμφξ. Γφμ αδμιάδεξ πνζκ ηδκ Μεβάθδ Απμηνζά ζηήκεηαζ ημ ζηδκζηυ ηδξ ιεβάθδξ βζμνηήξ. Ένπμκηαζ ηα θεξαζηάξηα, μιμζχιαηα ιζηνχκ ζπζηζχκ απυ υπμο μζ οπεφεοκμζ ηδξ θζθμλεκίαξ ημο θακμφ εα πνμζθένμοκ ζημκ ηυζιμ ηναζί ηαζ ηζπζά. ηήκεηαζ ημ οπυζηεβμ πμο εα ζηεβάζεζ ημοξ ιμοζζημφξ ιε ηα υνβακα ημοξ ηαζ εα ημοξ πνμθοθάλεζ απυ ημ ηζμοπηενυ ηνφμ ηδξ πεζιςκζάηζηδξ αναδζάξ. Μπαίκεζ μ λνπληάο ζηδκ ηαεμνζζιέκδ εέζδ ηαζ μζ πζμ επζδέλζμζ ακαθαιαάκμοκ κα ημκ εοπνεπίζμοκ: αάθμοκ ημοξ ημίπμοξ, δζμνεχκμοκ ηοπυκ γδιζέξ ζηα γςβναθζζηά πμνημπανάεονα ηαζ ζηδκ ηθδιαηανζά, γςβναθίγμοκ ηάηζ ηαζκμφνζμ ακάθμβα ιε ηδκ έιπκεοζδ ηδξ ζηζβιήξ. Δκ ης ιεηαλφ ηα ζοκενβεία ημο Γήιμο αζπμθμφκηαζ ιε ημκ αενμδζάημζιμ. Σζξ παναδμζζαηέξ θμφκηεξ ιε ηα θζθμονίδζα έπμοκ ακηζηαηαζηήζεζ πάκζκεξ ζηεκέξ θμονίδεξ πμο ακειίγμοκ ηαζ βειίγμοκ ιε πνχια ηδ βεζημκζά ηαζ μζ βζνθάκηεξ ιε ηα θχηα ηαζ μζ πνμαμθείξ θςηίγμοκ ημ πχνμ ημο αςιμφ. Δκ ης ιεηαλφ ζοκεπίγεηαζ δ ακίπκεοζδ βζα κα ανεεεί δ ηαηάθθδθδ μνπήζηνα πκεοζηχκ, «η άξγαλα» πμο εα δχζμοκ ζηδκ εηδήθςζδ ηδ κέα δζάζηαζδ πμο απέηηδζε ζηδκ δεηαεηία ημο 60: ηδκ πανμοζία ηδξ μνβακζηήξ ιμοζζηήξ πμο λεημονάγεζ ημοξ ηναβμοδζζηάδεξ, εκεαννφκεζ ημ «ζθόξπην» πμνυ ηαζ πνμζδίδεζ πμζηζθία ηαζ παθιυ ζηδ βζμνηή. Πένα απυ ημ ηναζί ηαζ ηα ηδπζά μζ πζμ επζηήδεζμζ ζηδ ιαβεζνζηή εημζιάγμοκ ζημ ζπίηζ ημοξ έκα ζςνυ άθθμοξ ιεγέδεξ βζα ημοξ «επηζήκνπο» αθθά ηαζ βζα ηα ιέθδ. Οζ πνμεημζιαζίεξ δεκ ηεθεζχκμοκ πανά θίβεξ χνεξ πνζκ ακάρεζ μ θακυξ. Οζ πζμ πεζνμδφκαιμζ εα ιεηαθένμοκ ημ ηναζί ηαζ ηα ηαρζά ιε ηα ηζπζά ζηα θεξαζηάξηα. Οζ πζμ «θαζκηξηδήδηο» εα βειίζμοκ ηάεε θεοηή επζθάκεζα ηςκ ζηδκζηχκ ιε...παναζκέζεζξ, ζπυθζα ηαζ μδδβίεξ, υθα ζημ θζηυ ηαζ «ηζνπρηεξό» φθμξ ηδξ Κμγακίηζηδξ εηθναζηζηήξ πανάδμζδξ ηαζ ζημ ζδίςια, πμο ηονζανπεί υθεξ αοηέξ ηζξ ιένεξ. Σα πενζζζυηενα θοζζηά έπμοκ ζελμοαθζηυ πενζεπυιεκμ ηαζ ιενζηά ζοιπθδνχκμκηαζ ιε ζηίηζα ηαζ ζπέδζα, βζα πενζζζυηενδ ζαθήκεζα. Δκ ης ιεηαλφ ηάπμζμζ εθέβπμοκ ακ θεζημονβμφκ ηαθά ηα ιεβάθςκα ηαζ ηεθεοηαία θνμκηίδα είκαζ κα ζημζααπηεί ηάπμο πνυπεζνα ημ δαδί πμο εα ηαίβεηαζ υθδ ηδ κφπηα ζημ αςιυ ηδξ εεζιζηήξ πανάξ. Καηά ηζξ 6 ημ απυβεοια ακάαεζ ζηδκ πθαηεία μ ηεκηνζηυξ θακυξ ηδξ πυθδξ απυ ημ Γήιανπμ. Δίκαζ έκαξ θακυξ ιε ηαεανά ζοιαμθζηή ζδιαζία ηαζ νυθμ πςνίξ μνβακςηζηή μιάδα απυ πίζς ημο ηαζ ιε πμθφ ζφκημιδ γςή. Αθμφ θζθμλεκήζεζ βζα θίβμ ηζξ ανπέξ ηδξ πυθδξ ηαζ ημοξ επίζδιμοξ πνμζηεηθδιέκμοξ, πμο εα πμνέρμοκ βφνς ημο, εα θάκε, εα πζμφκε ηαζ εα ηναβμοδήζμοκ υθμζ ιαγί ζηδ ζοκέπεζα εα πενάζεζ ηδ ζηοηάθδ ζημοξ θακμφξ ηςκ ζοκμζηζχκ. Ζ χνα ημκηεφεζ 8, έπεζ κοπηχζεζ βζα ηα ηαθά ηαζ μ θακυξ ακάαεζ. Έπεζ ιαγεοηεί ηυζιμξ, παβςιέκμξ αηυιδ αθθά αοηυ δεκ εα ηναηήζεζ ηαζ πμθφ. Οζ άκενςπμζ πμο ιυπεδζακ κα ημκ ζηήζμοκ υθεξ αοηέξ ηζξ ιένεξ πζάκμκηαζ ζημ πμνυ πίζς απ ημκ ημνοθαίμ ηαζ αημφβεηαζ ημ πνχημ ηναβμφδζ, ημ ίδζμ πάκηα: Έβγαηε αγόρηα ζηο τορό

11 θορίηζηα ζηο ζεργηάλη λα ηραγοσδήζω θαη λα πω πώς πηάλεηαη ε αγάπε. Από ηα κάηηα πηάλεηαη ζηα τείιε θαηεβαίλεη θη από ηα τείιε ζηελ θαρδηά ρηδώλεη θαη δελ βγαίλεη. Σμ έκα ηναβμφδζ δζαδέπεηαζ η άθθμ, μ ηυζιμξ βφνς πθδεαίκεζ, μ ηφηθμξ ιεβαθχκεζ, ζπδιαηίγεηαζ ηαζ έκαξ δεφηενμξ ιε ημ ίδζμ ηέκηνμ ηζ φζηενα έκαξ ηνίημξ. ηακ ημοναζηεί μ πνχημξ, λεηζκμφκ ηα υνβακα ηζ μ πμνυξ βφνς απ ηδ θςηζά. θδ δ πυθδ βθεκηάεζ. Πανέεξ-πανέεξ κηυπζμζ ηαζ επζζηέπηεξ ιεηαιθζεζιέκμζ ηαζ ιδ ηνζβονκμφκ απυ ημκ έκακ θακυ ζημκ άθθμκ, πίκμοκ, πμνεφμοκ, ηναβμοδμφκ. Κάπμζα ζηζβιή ηαηαθεάκεζ δ «Δπηηξνπή», παναηηδνζζιυξ πμο έιεζκε ζηδκ μιάδα ηςκ ημπζηχκ ανπυκηςκ απυ ηυηε πμο έηνζκε δζάθμνα ζημζπεία ηςκ θακχκ, θζθμλεκία, ζάηζνα, ηναβμφδζ η.θ.π ηαζ ανάαεοε ημοξ ηνεζξ ηαθφηενμοξ ζημκ ηάεε ημιέα. ηζξ εεζιζηέξ πονέξ ηδξ Απμηνζάξ, υπςξ είκαζ μ θακυξ, ηεκηνζηυ νυθμ παίγμοκ ημ ηναβμφδζ ηαζ μ πμνυξ, ηα μπμία, εηηυξ απυ ηδκ ειθακή ροπαβςβζηή ηαζ ημζκςκζηή ζημπζιυηδηα πμο ελοπδνεημφκ, παίνκμοκ επίζδξ θαηνεοηζηή ηαζ ηεθεημονβζηή δζάζηαζδ. Ζ ημζκυηδηα ή δ μιάδα πμο ζοιιεηέπεζ ζε ιζα πανυιμζα εεζιζηή εηδήθςζδ «επηδηώθεη ηελ πξαγκαηνπνίεζε ελόο ζθνπνύ, ν νπνίνο ζπλήζσο είλαη ε επίηεπμε ηεο επεηεξίαο, ηεο θαιήο ρξνληάο, ζηελ επξύηεξε δηάζηαζε ηεο, κε ηελ έλλνηα ηεο πινύζηαο θαξπνθνξίαο θαη ηεο θαιήο πγείαο». Υυνεοακ θμζπυκ μζ αβνυηεξ ηάημζημζ ηδξ Κμγάκδξ βφνς απ ηδ θςηζά, ελμνηίγμκηαξ ηδκ ηαημδαζιμκία ηαζ ηαθχκηαξ ηζξ δοκάιεζξ ημο ηαθμφ κα ημοξ ζοκηνέλμοκ ζημ δφζημθμ ένβμ ημοξ. Οζ ζδιενζκμί Κμγακίηεξ ελαημθμοεμφκ κα ηζκμφκηαζ βφνς απυ ηδ θςηζά, υπςξ είδακ ημοξ βμκείξ ημοξ ηαζ ημοξ παππμφδεξ ημοξ κα ηάκμοκ πνζκ απ αοημφξ, ιέζα ζε έκα πθαίζζμ πμθζηζζηζημφ ζοκηδνδηζζιμφ, πμο παναηηδνίγεζ βεκζηά ημοξ θασημφξ πμνμφξ. γ)ζ θαηαγωγή ηοσ θαλού Πμθθμί ιεθεηδηέξ ημο θακμφ πνμζπάεδζακ κα ακζπκεφζμοκ ηδκ ηαηαβςβή ημο επζιέκμκηαξ μζ πενζζζυηενμζ ζηδκ άιεζδ ζφκδεζδ ημο ιε ηζξ ανπαίεξ βζμνηέξ, πνάβια πμο ζοιιενίγεηαζ ηαζ δ πθεζμκυηδηα ηςκ Κμγακζηχκ. Ο Ν. Αθεονάξ ζηδκ ιεθέηδ ημο «Ο θαλόο ζηελ Κνδάλε» αθμφ εηοιμθμβεί ηδκ μκμιαζία ημο εείιμο απυ ημ θαίκς (θέββς, θςηίγς), πνμζπαεεί κα ελδβήζεζ ηδκ πνμέθεοζή ημο, θέβμκηαξ υηζ «δείρλεη κηα εηθόλα, πνπ ζπκίδεη αλάινγεο πνιεκηθέο γηνξηέο ηεο αξραίαο Διιάδαο, ζε ηέηνην ζεκείν κάιηζηα ώζηε αδίζηαθηα λα ηζρπξηδόκαζηε όηη είλαη ε ζπλέρεηα εθείλσλ θαη ν ρνξόο πνπ ρνξεύεηαη (ζε ρξόλν 2/4) δελ είλαη παξά απηνύζηνο ν Ππξξίρηνο ρνξόο ησλ αξραίσλ Διιήλσλ». Ο Λ. Παπαζζχπδξ ζημ αζαθίμ ημο «Η Παιηά Κνδάλε» οπμζηδνίγεζ υηζ «νη ενξηαζηηθέο εθδειώζεηο είραλ κεγάιε νκνηόηεηα κε ηα Αξραία Γηνλύζηα, πνπ γηνξηάδνληαλ ηελ ίδηα πεξίπνπ επνρή θη απ ηα νπνία δελ απνθιείεηαη λα έιθνπλ ηελ θαηαγσγή». Αθμφ ηάκεζ ακαθμνά ζε δζάθμνα ζημζπεία ηςκ εμνηχκ αοηχκ ηαζ ζοβηεηνζιέκα ημ βενυ θαβμπυηζ ηδξ πνχηδξ ιέναξ, ηζξ πμέξ (αβχκεξ μζκμπμζίαξ) ηδξ δεφηενδξ, ηαζ ημκ ηχιμ, ηα πεζνάβιαηα δδθαδή ηαζ ημοξ πμνμφξ ηδξ ηνίηδξ (ιεηαλφ ηςκ μπμίςκ λεπςνίγμοκ μ ηυνδαλ, «όξρεζηο θαιιηθή, απξεπήο θαη αηζρξά» θαη ε ππξξίρε, «ρνξόο γύξσ θαη πάλσ ζηηο θσηηέο»), ηαηαθήβεζ: «θακία ζρεδόλ από ηηο εθδειώζεηο απηέο δε ιείπεη απ ηηο Απνθξηέο». Σδκ ηυζμ δζαδεδμιέκδ άπμρδ ηδξ ηαηαβςβήξ ημο εείιμο απυ ανπαίεξ δζμκοζζαηέξ βζμνηέξ δε εεςνεί ανηεηά ηεηιδνζςιέκδ μ. Κονζαηίδδξ: «πνιύ δε νιηγώηεξνλ είλαη νξζόλ όηη ην έζηκνλ έρεη ζρέζηλ πξνο ηαο πνιεκηθάο ενξηάο ηεο αξραίαο Διιάδαο, ν δε ρνξεπόκελνο ρνξόο είλαη απηνύζηνο ν ππξξίρηνο ησλ αξραίσλ». Δλαζνεηζηυ εκδζαθένμκ πανμοζζάγμοκ άθθεξ δομ απυρεζξ ζπεηζηέξ ιε ημ εέια, πμο απμιαηνφκμκηαζ απυ βζμνηέξ ηαζ μνβζαζηζημφξ πμνμφξ ηδξ ανπαζυηδηαξ. Ζ ιζα είκαζ ημο Α. Γηίζζα απυ ημ άνενμ ημο «Κνδαλίηηθε Απνθξηά» υπμο μ ανενμβνάθμξ παναθθδθίγεζ ημοξ Φακμφξ ιε ηζξ θςηζέξ ημο Αβζάκκδ, έεζιμ δζαδεδμιέκμ ζε πμθθέξ πενζμπέξ ηδξ πχναξ, ηζξ μπμίεξ άκααακ παζδζά, ηάκμκηαξ ακαπανάζηαζδ ημο «γξαθηθνύ θαηλόκελνπ ηεο Γύζεσο ηνπ ήιηνπ θαη ηνπ κύζνπ ηνπ Ηξαθιένπο». Καηά ημκ Β. ζαιπακυπμοθμ δ πζμ πεζζηζηή ηαζ ηεηιδνζςιέκδ άπμρδ πάκς ζ αοηυ ημ εέια θαίκεηαζ κα είκαζ αοηή ημο Γ. Λονζηγή, μ μπμίμξ οπμζηδνίγεζ: «Η κεγάιε

12 δηάδνζηο ηνπ εζίκνπ απηνύ ζηελ Ήπεηξν, ε νκνηόηεο ηνπ ζε όιεο ηηο ιεπηνκέξεηεο κε ην επηθξαηνύλ ζηελ Κνδάλε θαη ην γεγνλόο όηη νη πεξηζζόηεξνη από ηνπο πξώηνπο νηθηζηάο ηεο Κνδάλεο ήιζαλ από ηελ Ήπεηξν καξηπξνύλ ηελ επεηξσηηθή πξνέιεπζε ηνπ Κνδαλίηηθνπ Φαλνύ. Φαίλεηαη ινηπόλ, όηη νη πξώηνη Ηπεηξώηεο κέηνηθνη, έθεξαλ καδί ηνπο θαη ην έζηκν ηνύην θαη ην θαζηέξσζαλ ζηε λέα ηνπο παηξίδα Κνδάλε, όπνπ δηαηεξείηαη κέρξη θαη ζήκεξα». ΠΟΛΗΣΗΜΟ BRNO Η. Ζ θαζαρά Γεσηέρα ζηε Νέδοσζα (ηοσ Μ. Μεραθιή, επηκ. Υ. Ν. Εερίηε γηα ηο Κέληρο Λαογραθηθώλ Μειεηώλ Καιακάηας) α) Σο θαρλαβάιη ηες Νέδοσζας - δρώκελο εσεηερίας β) Ο ιαϊθός ταραθηήρας ηοσ θαρλαβαιηού ηες Νέδοσζας γ) Σα βαζηθά ζεκεία ηοσ δρωκέλοσ θαη θάποηα θύρηα ταραθηερηζηηθά ηοσ Βηβιηογραθία Αζηαηενζκίδδξ Γ.: Γξώκελα Θενθαλείσλ ζηελ Καιή Βξύζε Γξάκαο. Έηδμζδ ημζκυηδηαξ Καθήξ Βνφζδξ Γνάιαξ, Αεήκα Αζηαηενζκίδδξ Γ.: Λατθά δξώκελα θαη ην αξρεηαθό πιηθό ηνπ Κέληξνπ Λανγξαθίαο ηεο Αθαδεκίαο Αζελώλ. Ακςβεζακάηδξ Φ.:Τν θνπδνύλη. Απνηξεπηηθό ζηνηρείν-ερεηηθό αληηθείκελν-κνπζηθό όξγαλν. Έηδμζδ Μμοζείμο εθθδκζηχκ Μμοζζηχκ Ονβάκςκ. Αεήκα 1996 Μαζμονίδδξ Ακη.: Αιαγνληαθά. Με θνμκηίδα ημο ζοθθυβμο Ανηειζζίςκ Αεδκχκ-Πεζναζχξ. Ακαηφπςζδ (Α έηδμζδ 1934). Μέβαξ Γ.: Διιεληθέο γηνξηέο θαη έζηκα ιατθήο ιαηξείαο. Δηδ. Οδοζζέαξ 1992 (α ακαηφπςζδ). Μεναηθήξ Μ.: Λανγξαθηθά δεηήκαηα. Δηδυζεζξ Υ. Μπμφνα, Αεήκα Μεναηθήξ Μ.: Διιεληθή Λανγξαθία-ήζε θαη έζηκα. Δηδ. Οδοζζέαξ, ε έηδμζδ. Αεήκα Μμφνναδξ-Βεθμφδζμξ Θ.: Δπγνλία θαη άιια ηηλά. Δηδ. Άβνα, Αεήκα Nilsson.M.: Διιεληθή ιατθή ζξεζθεία. Βζαθζμεήηδ ημο Φζθμθυβμο. Αεήκα Nilsson M.: Ιζηνξία ηεο αξραίαο ειιεληθήο ζξεζθείαο. Δηδ. Παπαδήια. Αεήκα Πμφπκεν Β.: Λατθό ζέαηξν ζηελ Διιάδα θαη ζηα Βαιθάληα. Δηδ. Παηάηδ. Αεήκα Πμφπκεν Β.: Θεσξεηηθέο δηαζηάζεηο ζηελ εξκελεία ηεο έλλνηαο ηνπ «δξσκέλνπ» θαη ηνπ «ιατθνύ ζεάηξνπ». ηανηζήξ.: Ηζίνδνο-άπαληα. Δηδυζεζξ Κάηημξ Σενγμπμφθμο Μ.: Αγξνηηθή Απνθξηά. εθ. «Καζεκεξηλή-Δπηά Ηκέξεο», 1 δ Μανηίμο ΗΗ. σκπιερωκαηηθά θείκελα 1. Γθοσρκέ...λεζηεία (ΔΛΔΤΘΔΡΟΣΤΠΗΑ: 2-28/02/2009) ΗΗΗ. Γύρω από ηηελ Καζαρά Γεσηέρα 1. Καζαρά Γεσηέρα 2. Κούιοσκα:Τπαίζρηος παλεγσρηζκός ηες «Καζαρής Γεσηέρας».

13 3. Υαρηαεηός Η. Ζ θαζαρά Γεσηέρα ζηε Νέδοσζα (ηοσ Μ. Μεραθιή, επηκ. Υ. Ν. Εερίηε γηα ηο Κέληρο Λαογραθηθώλ Μειεηώλ Καιακάηας) α) Σο θαρλαβάιη ηες Νέδοσζας - δρώκελο εσεηερίας Σμ ηανκααάθζ ηδξ Νέδμοζαξ είκαζ έκα δνχιεκμ εοεηδνίαξ ηαζ βίκεηαζ ηάεε πνυκμ ηδκ Καεανά Γεοηένα ζημ μιχκοιμ πςνζυ, ημ μπμίμ ανίζηεηαζ ζημκ Σαΰβεημ, ζηδκ πενζμπή ηδξ Αθαβμκίαξ, δζμζηδηζηά ακήηεζ ζημκ Γήιμ Καθαιάηαξ. Ακ ηαζ δ Νέδμοζα απέπεζ ιυθζξ ιζζή χνα απυ ηδκ Καθαιάηα, ημ ηανκααάθζ ηδξ πανέιεκε άβκςζημ ζημοξ πενζζζυηενμοξ ηαημίημοξ ηδξ εονφηενδξ πενζμπήξ. ημ ηανκααάθζ ηδξ Νέδμοζαξ παναηδνείηαζ δ ζοκφπανλδ ηνζχκ ηεθεημονβζηχκ πνάλεςκ πμο ζοκακηχκηαζ ζηα εοεηδνζηά δνχιεκα, δδθαδή Όξγσκα-Σπνξά, Γάκνο, Θάλαηνο-Αλάζηαζε, είκαζ ζημζπεία πμο δεκ απακημφκ ζήιενα υθα ιαγί, ζε άθθα πανυιμζα βκςζηά ηανκααάθζα-δνχιεκα, ζδζαίηενα ηδξ Β. Δθθάδαξ. β) Ο ιαϊθός ταραθηήρας ηοσ θαρλαβαιηού ηες Νέδοσζας Αοεεκηζηυ αβνμηζηυ ηανκααάθζ βίκεηαζ ιυκμ ζηδ Νέδμοζα ηζ αοηυ ζοιααίκεζ, δζυηζ εδχ δεκ οπάνπμοκ εεαηέξ, πανά ιυκμ ζοκ-εμνηαζηέξ ηαζ ζοι-πμζζαζηέξ. Τπάνπμοκ δεηάδεξ ηάημζημζ ημο πςνζμφ πμο απμηεθμφκ ημ «ζίαζν» ηαζ δίκμοκ ημκ ηυκμ ζημκ βμκζιζηυ παναηηήνα ηδξ διέναξ. Τπάνπμοκ επζζηέπηεξ, μζ μπμίμζ δεκ παναημθμοεμφκ απθχξ ηδ δνάζδ ημο «ζηάζνπ», αθθά ζοιιεηέπμοκ ιε πμζηίθμοξ ηνυπμοξ. Ο παναηηδνζζιυξ ημο ζακ «ιατθνύ» ημο απμδίδεηαζ δίηαζα, αθμφ δελ νξγαλώλεηαη από ηνπο «άξρνληεο» γηα λα πξνζθεξζεί ζην «ιαό», όπσο ζηα αζηηθά θαξλαβάιηα, αιιά, αληίζεηα, νξγαλώλεηαη απζόξκεηα από ην «ιαό» θαη πξνζθέξεηαη κε κηα επγελέζηαηε πξνζθνξά ζηελ θνηηίδα όισλ ηνπο, ζην ρσξηό ηνπο, ζηε Μεγάιε Μεηέξα. Δίκαζ δζάποηδ δ άπμρδ ζημοξ ηαημίημοξ υηζ «αλ δελ γίλεη κηα ρξνληά ην θαξλαβάιη, δελ ζα λαη θαιό γηα ην ρσξηό». Τα ιατθά δξώκελα είκαζ μιαδζηέξ ιζηνμηεθεηέξ ιαβζημδναιαηζημφ παναηηήνα, ιε ζημπυ ηδκ ελαζθάθζζδ ηδξ εοεηδνίαξ. Σμ ιαβζημδναιαηζηυ είδμξ πμο ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ πνμ-ενδζηεοηζηέξ ζενμπναλίεξ ηδξ ακενςπυηδηαξ, απμηέθεζε ημ οπυααενμ ηςκ ιεηαβεκέζηενςκ ενδζηεοηζηχκ ηεθεημονβζχκ ηδξ ανπαζυηδηαξ. ήιενα ζοκακηάηαζ ζηζξ ζενμπναλίεξ ηςκ πνςηυβμκςκ θοθχκ, αθθά ηαζ ζε θασηά έεζια πμθζηζζιέκςκ θαχκ, «σο γέλλεκα επηβηνπζώλ δεηζηδαηκόλσλ πίζηεσλ θαη ηεο βαζηάο θπζηνιαηξείαο ησλ πιεζπζκώλ ηεο ππαίζξνπ», ηαηά ημκ Β.Πμφπκεν. Σμ ανπαίμ εέαηνμ λεηίκδζε απυ ηα θαηνεοηζηά δνχιεκα, ημ κευηενμ ενδζηεοηζηυ δνάια απυ θεζημονβζηέξ ηεθεηέξ, ημ θασηυ εέαηνμ, ζηζξ πνςημαάειζεξ παναδμζζαηέξ ημο ιμνθέξ ημοθάπζζημκ, απυ παναζηαηζηά έεζια. Πζμ πάκς πνδζζιμπμζήεδηακ μζ θέλεζξ «ιαόο» ηαζ «ιατθόο». Οζ δφμ αοημί υνμζ ζηα εοεηδνζηά δνχιεκα, έπμοκ μνζζιέκα πμζμηζηά ηνζηήνζα πμο ημοξ παναηηδνίγμοκ. Ο Β. Πμφπκεν βνάθεζ: «Με ηνλ όξν «ιαό» ελλννύκε, πιεζπζκηαθά ζηξώκαηα ρσξίο έληνλε επαθή κε ηε βηνκεραληθή επαλάζηαζε, πξνζθνιιεκέλα ζε κία ηνπηθή ή θαη γεληθόηεξε παξάδνζε, ε νπνία θαζνξίδεη απζηεξά όιν ην βίν ηνπο, σο θαη ηηο ηειεπηαίεο ιεπηνκέξεηεο, θαη ε νπνία κεηαδίδεηαη από γεληά ζε γεληά κε ηξόπν θπξίσο πξνθνξηθό. Πνυηεζηαζ βζα ιζα ιεβάθδ μιάδα ακενχπςκ, υπμο δ μιμζμιμνθία ημο πμθζηζζιμφ ημοξ δδιζμονβεί ηάζεζξ βζα ζοθθμβζηή ζοκείδδζδ ηαζ μιαδζηυ ροπζζιυ, βζα αθθδθμαμήεεζα ηαζ αθθδθεββφδ, πμο απμεαννφκεζ ηδκ ελαημιίηεοζδ ημο πνμζχπμο ηαζ ηδκ πνςημαμοθία ημο ιε πνάλεζξ ηαζ ζφιαμθα ημζκμφ εθέβπμο. Σέημζεξ ημζκςκζηέξ μιάδεξ ζοκακηζμφκηαζ ηονίςξ ζηδκ φπαζενμ, αθθά ηαζ ζηα αζηζηά ηέκηνα, ηαζ ηείκμοκ, ιε ηζξ βεκζηυηενεξ ημζκςκζηέξ ιεηααμθέξ ζημκ 20 μ αζχκα ζε πακεονςπασηή ηθίιαηα, κα ιεηαζπδιαηζζημφκ. Σα ηαη ελμπήκ παναηηδνζζηζηά βκςνίζιαηα ημο «ιατθνύ» εεάηνμο είκαζ : δ ζοθθμβζηυηδηα ηδξ παναβςβήξ ηαζ ηδξ απμδμπήξ, δ εκενβυξ ζοιιεημπή ημο ημζκμφ ζηδκ πανάζηαζδ, δ ημζκή αζζεδηζηή, δ ηοπμπμίδζδ ηαζ μ αοημζπεδζαζιυξ ηαζ δ δζαιυνθςζδ, ηέθμξ, ιζαξ απυ ημζκμφ απμδεηηήξ πανάδμζδξ. ε υθεξ ζπεδυκ ηζξ εηθνάζεζξ ημο ηονζανπεί έκα αζμημκςηζηυ ζημζπείμ, εεηζηυ, αζζζυδμλμ. αοηυ ημ ζδιείμ δζαθαίκεηαζ αηυιδ δ εεζιζηή νίγα ημο, δ πνμέθεοζή ημο απυ ηδ βμκζιμθαηνεία, δ ανπζηή ιαβζηή ημο ζημπζιυηδηα βζα ηδκ ελαζθάθζζδ ηδξ ηαθμπνμκζάξ ηαζ ηδξ

14 βμκζιυηδηαξ αβνχκ, γχςκ ηαζ ακενχπςκ. Γζ αοηυ ημ θασηυ εέαηνμ είκαζ ζπεδυκ πάκηα ηςιζηυ ηαζ ημ απθυ ημο ιήκοια εηθνάγεζ ηδ κίηδ ηςκ δοκάιεςκ ηδξ γςήξ. Σαοηίγμκηαξ ηζξ παναπάκς ενιδκείεξ ιε ημ ζοβηεηνζιέκμ πςνζυ Νέδμοζα, δεκ είκαζ άλζμ απμνίαξ πχξ ημ δνχιεκμ-ηανκααάθζ επζαίςζε ιέπνζ ζήιενα. Σμ ζφκμθμ ηςκ ηφνζςκ πνάλεςκ πμο ημ απμηεθμφκ, ζηδ ζδιενζκή ιμνθή, δεκ δδιζμονβήεδηε λαθκζηά ζηα πνυκζα πμο πέναζακ. Οζ πνάλεζξ αοηέξ εα βζκυκημοζακ ηαζ πνζκ απυ πζθζάδεξ πνυκζα, ίζςξ, ζημκ ίδζμ εζηζαηυ πχνμ ιε ίδζα ή πζμ ανπασηή ιμνθή. Γεκ είκαζ ιυκμ δ ζφβπνμκδ ακάβηδ ιζαξ απμηνζάηζηδξ εηδήθςζδξ ιε εέια ηδ ιεηαιθίεζδ, αθθά ηονίςξ ημ βεβμκυξ υηζ μζ ζδιενζκμί ηάημζημζ ηθδνμκυιδζακ απυ ημοξ πνμβυκμοξ ημοξ ημ «θόβν» πμο πνμηαθμφκ ηα θοζζηά θαζκυιεκα, ηαζ εέθδζακ ιε βζμνηέξ ηαζ ζενμηεθεζηίεξ, πμο έπμοκ παβακζζηζηή αβνμηζηή πνμέθεοζδ, κα ελαζθαθίζμοκ ηδ ζοκέπζζδ ηδξ γςήξ ηαζ κα ζζβμονέρμοκ ηδκ οβεία ηαζ ηδ βμκζιυηδηα. Σμοθάπζζημκ αοηή ήηακ δ ανπζηή αζηία βζα ηδ δδιζμονβία αοημφ ημο ηφπμο δνςιέκςκ. Πνάβιαηζ αοημί πμο ζήιενα, παζδζά, κέμζ, εκήθζηεξ ηαζ δθζηζςιέκμζ, ζοκεπίγμοκ ηδκ πανάδμζδ ημο ηανκαααθζμφ, είκαζ αοημί πμο δεκ λέημρακ απυ ημ πςνζυ, γμοκ εηεί ή ζηδκ Καθαιάηα. θμζ ημοξ είκαζ θάηνεζξ ηδξ ημπζηήξ πανάδμζδξ (ηναβμφδζ, πμνυξ, δζαηνμθή, ιμοζζηά υνβακα, ροπαβςβία, ζπέζεζξ). Πνχηδ θμνά ζοκακηήζαιε ζημκ πθδεοζιυ εκυξ πςνζμφ ηυζδ μιμζυιμνθδ αθμιμίςζδ ημο πμθζηζζιμφ ημοξ, ελαζνεηζηά ορδθή εοαζζεδζία ζηζξ εοεφκεξ ημοξ βζα ηζξ οπμπνεχζεζξ ηδξ ημζκυηδηαξ ημοξ, πςνίξ ηαιία ηαηαπίεζδ, απθμφζηαηα βζαηί οπάνπεζ ζοθθμβζηή ηαζ ημζκμηζηή ζοκείδδζδ, ηδκ αθθδθεββφδ ζηζξ αημιζηέξ ηαζ επαββεθιαηζηέξ πνμζπάεεζεξ ημο ηαεεκυξ πμο πνμένπεηαζ απυ ημ πςνζυ, ζηα υνζα ηδξ οπεναμθήξ, αθθά ηαζ ηδκ απμοζία ηδξ αημιζηήξ πνμαμθήξ ιε ηδκ οπμπχνδζδ ημο «εβχ» ζε υθεξ ηζξ ημζκμηζηέξ εηδδθχζεζξ. Δλ ίζμο ζδιακηζηυ είκαζ υηζ δ ίδζα ζοιπενζθμνά οπάνπεζ ηαζ ζημ πςνζυ, αθθά ηαζ ζηδκ Καθαιάηα υπμο γεζ ηαζ δνα ιεβάθμ ιένμξ ηςκ Νεδμοζαίςκ. γ) Σα βαζηθά ζεκεία ηοσ δρωκέλοσ θαη θάποηα θύρηα ταραθηερηζηηθά ηοσ Απυ ημ ανάδο ηδξ Κονζαηήξ ηδξ Σονζκήξ ιαγεφμκηαζ ζηδκ πθαηεία ημο πςνζμφ βφνς απυ ιζα ιεβάθδ θςηζά. Σα υνβακα, κηαμφθζ ηαζ θθμβένα, παίγμοκ δζάθμνμοξ ημπζημφξ ζημπμφξ ηαζ ηναβμφδζα βζα κα πμνέρεζ μ ηυζιμξ. ε υθμοξ πνμζθένμκηαζ ιαηανυκζα ιε ηονί ιαγί ιε ηναζί ηαζ ηζίπμονμ. Ανηεημί πδδμφκ πάκς απυ ηδ θςηζά ιε επίδεζλδ ηυθιδξ. Μζα ζοκήεεζα πμο δ ανπή ηδξ πάκεηαζ ζημ πανεθευκ. Οζ ακμζλζάηζηεξ θςηζέξ μθείθμοκ ηδ βέκεζδ ημοξ ζηδκ πίζηδ ηαζ ηζξ ζοκήεεζεξ ηςκ αβνμηχκ ηαζ ανπζηυξ ζημπυξ ημοξ ήηακ δ ιαβζηή επίδναζδ ζημοξ αβνμφξ ηαζ δ εοθμνία αοηχκ ηςκ ηεθεοηαίςκ, δδθαδή δ εηδίςλδ ημο ηαημφ ηαζ ζοκάια δ πνμαβςβή ηδξ αθάζηδζδξ. Ακήιενα ηδκ Καεανά Γεοηένα ζηδ Νέδμοζα ζοιααίκμοκ πνάλεζξ ακελήβδηεξ βζα ημοξ πενζζζυηενμοξ αζημφξ, πμο έπμοκ ζοκδέζεζ ηδ θέλδ ηανκααάθζ ιε ηα βκςζηά ηανκααάθζα ηάπμζςκ εθθδκζηχκ ηαζ λέκςκ πυθεςκ, ηαζ ηα μπμία πνμζθένμκηαζ απυ ηζξ Γδιμηζηέξ Ανπέξ πνμξ ημοξ δδιυηεξ ημοξ. ηδ Νέδμοζα δεκ πνέπεζ κα πάεζ μ επζζηέπηδξ βζα κα είκαζ εεαηήξ, βζαηί εηεί δεκ οπάνπμοκ εεαηέξ, οπάνπμοκ ιυκμ ζοκ-εμνηαζηέξ. Ζ ιένα εα λεηζκήζεζ ιε ημκ έκημκμ ήπμ ημο κηαμοθζμφ, πμο εα δπήζεζ ημ πνςί ηαθχκηαξ ηα «κέιε ηνπ ζηάζνπ» κα εημζιαζημφκ ηαζ κα πάκε ζημ ζπίηζ υπμο πνυκζα ηχνα βίκεηαζ ημ ιμοκηγμφνςια ηαζ δ εηηίκδζδ. Σμ κοσληδούρωκα, απυ θμφνκμ ημο πςνζμφ πμο ηαίβεηαζ υθμ ημ πνυκμ, είκαζ δ επυιεκδ πνάλδ. Ζ ηεθεηή ημο ιμοκηγμονχιαημξ βίκεηαζ ιε ζενανπία ηαζ ηάλδ, αθμφ δ ιαφνδ ηαπκζά ζημ πνυζςπμ ηάκεζ υθα ηα ιμφηνα, υιμνθα ηαζ άζπδια, ίδζα. Κονίςξ δ ιμοκηγμφνα είκαζ ακηζααζηακζηυ ιέηνμ, ια ηαζ ιία πνυπεζνδ ιάζηα. ηακ υθμζ ιμοκηγμονςεμφκ ανπίγεζ μ αγερκός. Έκαξ υιζθμξ ακενχπςκ βονίγεζ απυ ζπίηζ ζε ζπίηζ ζε υθμ ημ πςνζυ ηαζ πναβιαημπμζεί έηζζ, ζοιαμθζηά, ιζα ηοηθζηή πμιπή, αθμφ, υπςξ πζζηεφεηαζ μ ηφηθμξ έπεζ πνμζηαηεοηζηή ζδιαζία. Δπζζηέπηεηαζ υζα ζπίηζα ημο πςνζμφ ηαημζημφκηαζ, ακηαθθάζζμκηαζ εοπέξ ηαζ ηναβμφδζα ιε ημοξ κμζημηοναίμοξ ηαζ αοημί ημοξ δίκμοκ ζακ ακηαιμζαή δζάθμνα θαβχζζια ηδξ διέναξ. Αημθμφεςξ υθμζ εα ηαείζμοκ ζηδκ πθαηεία ηαζ εα θάκε αοηά πμο ιάγερακ. ημ ημζκυ ηναπέγζ ηάεμκηαζ ηαζ υθμζ υζμζ πανεονίζημκηαζ. Σμ ημζκυ ηναπέγζ ζοκδέεζ ιε ζενμφξ δεζιμφξ υζμοξ ζοιιεηέπμοκ ζε αοηυ. Ζ πνυζηθδζδ ζε βεφια ζδιαίκεζ πνυζηθδζδ ζε εζνήκδ ηαζ πνμζηαζία. Σμ κηαμφθζ ηαζ δ θθμβένα παίγμοκ ηαζ υθμζ πμνεφμοκ. Σα δφμ αοηά υνβακα εα

15 πνςηαβςκζζηήζμοκ υθδ ηδ ιένα, αθθάγμκηαξ ζοπκά πένζα, αθμφ πάνα πμθθά άημια βκςνίγμοκ ημ παίλζιυ ημοξ ηαζ ηα ημπζηά ηναβμφδζα. διακηζηυ ζημζπείμ πμο αοηά ηα υνβακα δζαηδνήεδηακ ιέπνζ ηζξ ιένεξ ιαξ είκαζ ηαζ ημ υηζ ηαηαζηεοάγμκηαζ απυ κηυπζμοξ. Ανβυηενα ηαζ αθμφ υθμζ θάκε ηαθά ηαζ δ μζκμπμζία έπεζ πνμηαθέζεζ ηδ ζπεηζηή εοεοιία, εα εημζιαζημφκ μζ ηράγοη ηαζ εα έθεμοκ ζηδκ πθαηεία. Οζ ηνάβμζ είκαζ ιέθδ ημο «εζάζμο» πμο ιεηαιθζέγμκηαζ θμνχκηαξ παθζά ηνίπζκα νμφπα, ηενάζηζα ηέναηα ηαζ ηνειχκηαξ δεηάδεξ ημοδμφκζα πάκς ημοξ. Δπζδίδμκηαζ ζε εζημκζηά παθέιαηα ιε ζημπυ κα παναζηήζμοκ ηα γχα εηείκα πμο μ ενπμιυξ ηδξ άκμζλδξ ημοξ πνμηαθεί αζοβηνάηδηδ πανά ηαζ υνελδ βζα βμκζιμπμίδζδ. Οζ αοημζπέδζεξ ιάζηεξ απυ ημ πχνμ ημο γςζημφ ααζζθείμο, απμηεθμφκ ζοκήεεζα βκςζηή ζε ανπαίμοξ ηαζ κευηενμοξ θαμφξ, ηάεε πμθζηζζηζηήξ ααειίδαξ. Αθεηδνία απμηεθεί δ δμλαζία υηζ αοηυξ πμο κηφκεηαζ ιε δένια γχμο ή θμνεί πνμζςπίδα, υζμ δζανηεί δ ιεηαιθίεζδ, εκζανηχκεζ εηείκμ πμο εζημκίγεζ ηαζ έπεζ ηδ δφκαιδ ηαζ ηζξ ζδζυηδηέξ ημο. ημ επεζζυδζμ πμο πενζβνάθεηαζ ααζζηυ νυθμ παίγμοκ ηαζ ηα θοσδούληα ηα μπμία ζημοξ ηνάβμοξ ηδξ Νέδμοζαξ πνδζζιμπμζμφκηαζ ιε απμηνεπηζηή ζδζυηδηα. Με ηδ ιαβζηή δδθαδή δφκαιδ ημο ήπμο ημοξ πνμζηαηεφμοκ ημ πχνμ ηαζ ειπμδίγμοκ ηα ηαηά πκεφιαηα κα πθδζζάζμοκ. Καηά ημκ Β. Πμφπκεν, ηα ημοδμφκζα δπμφκ ζηζξ ανπέξ ηδξ Άκμζλδξ βζα κα λοπκήζμοκ ημοξ δαίιμκεξ ηδξ αθάζηδζδξ (πνμηνεπηζηά). Ζ αροηρίαζε πμο αημθμοεεί είκαζ ίζςξ δ ηαηακοηηζηυηενδ ζηζβιή ηδξ διέναξ. Δκχ ημ κηαμφθζ ζημνπίγεζ δζεβενηζημφξ ήπμοξ, μ «δεπγνιάηεο», μδδβχκηαξ δφμ γεβιέκα «βόδηα», έκα ανζεκζηυ ηαζ έκα εδθοηυ, εζζένπεηαζ ζηδκ πθαηεία ηαζ εκ ιέζς ηςκ άθςκςκ ζοκ-εμνηαζηχκ, «νξγώλεη» ηνεζξ θμνέξ ηοηθζηά, ακηίεεηα απυ ηδ θμνά ηςκ δεζηηχκ ημο νμθμβζμφ, εκχ μ «ζίαζνο» ζπένκεζ ιε πμθθχκ εζδχκ ζπυνμοξ, ζηάαεζ ηαζ ζηεπάγεζ, ζα κα πνυηεζηαζ βζα πναβιαηζηυ υνβςια ηαζ ζπμνά, αθμφ δ ζμαανυηδηα ηδξ πνάλδξ δεκ αθήκεζ πενζεχνζα βζα βέθζα, πανά ιυκμ βζα ζοκεζδδημφξ ζοκεζνιμφξ βζα ημ πυζδ αλία ιπμνεί κα έπμοκ ζήιενα αοηέξ μζ πνάλεζξ. Καζ υιςξ ηαζ μ πζμ αιφδημξ ιπμνεί κα ηαηαθάαεζ, αθέπμκηαξ ημ ζεααζιυ ιε ημκ μπμίμ βίκεηαζ ημ εζημκζηυ υνβςια, υηζ ανμηνίαζδ ηαζ ζπμνά ελαημθμοεμφκ κα ακηζπνμζςπεφμοκ ααζζηά ένβα αζμπμνζζιμφ, βζ αοηυ ηα ένβα ημο ηφηθμο αοημφ, ηαεχξ ηαζ ηα ενβαθεία ημο, ηαθφθεδηακ πνμαζχκζα ιε ημ πέπθμ ημο ενφθμο ηαζ ηδξ ζενυηδηαξ. Ο γάκος είκαζ δ επυιεκδ πνάλδ πμο εα αημθμοεήζεζ. Πανζζηάκεηαζ έκαξ βάιμξ, ιε ηα ηφνζα πνυζςπα κα είκαζ άκηνεξ κηοιέκμζ βοκαίηεξ. Οζ εοπέξ υθςκ ζημοξ «λεόλπκθνπο» είκαζ βζα ηαθή ηεηκμπμζία, βζ αοηυ ηαζ ιυθζξ ηεθεζχζεζ δ ηεθεηή ημο βάιμο, ημ «αληξόγπλν» ανπίγεζ αιέζςξ ηζξ «πξνζπάζεηεο» πάκς ζηδκ «νξγσκέλε ηξεηο θνξέο» απυ πνμδβμφιεκα βδ. Πνυηεζηαζ βζα ηδ ιοεζηή ιεηαιυνθςζδ ιζαξ βκςζηήξ ηεθεημονβίαξ, πμο ιε ηδκ ακενχπζκδ ακαπαναβςβή πνμζπαεεί κα ημκχζεζ ακαθμβζηά ηδ βμκζιυηδηα ηςκ αβνχκ.«γηα ηνλ πξσηόγνλν άλζξσπν», βνάθεζ μ μοδδυξ ενδζηεζμθυβμξ M. Nilsson, «ε γνληκόηεηα είλαη ίδηα παληνύ, ζε όιε ηε θύζε. Ο ζπόξνο ηνπνζεηείηαη ζηε γε όπσο ζηνπο κεηξηθνύο θόιπνπο. Τν ζπαξηό μεθπηξώλεη από ηε γε, όπσο ην παηδί βγαίλεη από ηελ θνηιηά ηεο κεηέξαο ηνπ. Η πξάμε πνπ εδώ πξνθαιεί γνληκόηεηα πξέπεη λα πξνθαιέζεη, ζύκθσλα κε ηελ θνηλή πίζηε, θαη εθεί ηε γνληκόηεηα. Από ηελ εμνκνίσζε απηή θάζε γέλλεζεο ηεο αλζξώπηλεο δσήο, θαζώο θαη ησλ ζπαξκέλσλ ρσξαθηώλ, πξνήιζε ε ιαηξεία ηνπ θαλλού ζηελ αξραία Διιάδα θαη ζε πνιιέο ρώξεο ηνπ θόζκνπ».(ζ ηςιςδία είπε ηδκ ανπή ηδξ ζημοξ αζηεσζιμφξ ηαζ ηα εφεοια ηναβμφδζα πμο ηναβμοδμφζακ μζ θαθθμθυνμζ. Ζ ηναβςδία βεκκήεδηε απυ ηδ θαηνεία ημο Γζμκφζμο, ζηζξ Δθεοεενέξ, πςνζυ ζηα ζφκμνα ηδξ Βμζςηίαξ. Γφμ απυ ηα ζπμοδαζυηενα επζηεφβιαηα ημο εθθδκζημφ πκεφιαημξ, ημ δνάια ηαζ δ αμοημθζηή πμίδζδ, έπμοκ ηδκ ανπή ημοξ ζε απθά αβνμηζηά έεζια, βνάθεζ επίζδξ μ M. Nilsson). ημκ βάιμ ημ βέθζμ είκαζ αζοβηνάηδημ ηαζ αβαίκεζ ααίαζηα. ιςξ δ εζημκζηή ηεθεηή βάιμο, πνζκ βίκεζ πανμφιεκμ εέαια, απμηεθμφζε, υπςξ ζδιεζχεδηε, ζμαανή ιαβζηή πνάλδ. ημ ηέθμξ ημ ιμηίαμ ζάλαηος- αλάζηαζε ανπίγεζ ιε ηδ ιεηαθμνά ημο «λεθξνύ» ιέζα ζε αοημζπέδζμ θένεηνμ πμο ημ θένκμοκ ηαζ ημ απμεέημοκ ζηδ ιέζδ ηδξ πθαηείαξ. Ο κεηνυξ πάκηα είκαζ κέμξ άκηναξ ηαζ δ πμιπή πμο ημκ ζοκμδεφεζ εα λαθκζάζεζ ιε ηζξ ζπαναηηζηέξ ηναοβέξ ηδξ. οκηαναηηζηά είκαζ ηα «κνηξνιόγηα» ηαζ μζ «επρέο» πμο αημθμοεμφκ. ε υθα αοηά οπυηεζηαζ πνμθακχξ δ πακάνπαζα πίζηδ ζημκ «εληαπηόλ δαίκνλα», δδθαδή ζηδ αθάζηδζδ, πμο επίζδξ πεεαίκεζ ηαζ λακαβεκκζέηαζ ιζα θμνά ημ πνυκμ. Υεζιχκαξ=εάκαημξ, Άκμζλδ=ακάζηαζδ. Γεκ είκαζ βνμοζμογζά βζα ημκ κέμ πμο οπμδφεηαζ ημκ πεεαιέκμ. Ακηίεεηα, είκαζ ηζιή ημο πμο «πξσηαγσληζηεί» ζε ιζα

16 ηυζμ ζδιακηζηή ζηζβιή ημο δνςιέκμο. Σμ πχξ «πέζαλε» δεκ εκδζαθένεζ. «Γηαηί ν δαίκνλαο ηεο βιάζηεζεο θνλεύεηαη γηα λα κελ πεζάλεη από γεξνληηθή αδπλακία, θαη αλαθαιείηαη ακέζσο ζηε δσή, γηα λα δξάζεη θαη πάιη αθκαίνο». (Γ. Μέβαξ). ημ «κνηξνιόη θαη ζην ζξήλν» είκαζ ζαθέζηαημ υηζ εζηζάγεηαζ ηονίςξ δ πνμζμπή. «Τν ραξαθηεξηζηηθό γλώξηζκα απηώλ ησλ θεδεηώλ θαη ησλ εληαθηαζκώλ, δελ είλαη ηόζν ε ηαθή ζηε γε αιιά θπξίσο ν ζξήλνο», βνάθεζ μ Β. Πμφπκεν Ζ άθθδ δζάζηαζδ ημο Θακάημο-Ακάζηαζδξ είκαζ μ ζοιαμθζζιυξ ιε ημκ ζπυνμ. Ο κεηνυξ είκαζ o ζπυνμξ (ανζεκζηά).ο ζπυνμξ (ημο θοημφ) θαζκμιεκζηά πεεαίκεζ. Εεζ ηαηά αάεμξ. Μυθζξ ιπεζ ζηδ βδ εα ζοιαεί δ ακάζηαζή ημο. Γζαηί μζ κεηνμί ιμζάγμοκ ιε ημοξ ζπυνμοξ πμο εάαμκηαζ επίζδξ ζημ πχια, ηαζ πνμζδμηάηαζ δ επζζηνμθή ημοξ ζηδ γςή. Ζ Ακάζηαζδ ημο «λεθξνύ» εα βίκεζ θίβμ ανβυηενα ιεηά ηζξ ζοκεπείξ παναζκέζεζξ ηςκ πανεονζζημιέκςκ. Ο πμνυξ ζημ ηέθμξ είκαζ δ πανά βζα ημ θφηνςια ημο ζπυνμο, ηδκ ακάζηαζδ ηδξ θφζδξ ηαζ ημκ ενπμιυ ηδξ άκμζλδξ. Ο πνχδκ κεηνυξ πμνεφεζ ζημ ηέθμξ ημο πμνμφ βζα κα ηθείζεζ μ ηφηθμξ ημο εακάημο ηαζ κα ιδκ οπάνλεζ άθθμξ. ε υθδ ηδ δζάνηεζα ημο δνςιέκμο δ αζζπνμθμβία ηαζ μζ απεζημκίζεζξ βεκκδηζηχκ μνβάκςκ είκαζ ηα ζημζπεία πμο ηονζανπμφκ, ζημζπεία παναηηδνζζηζηά υθςκ ηςκ βζμνηχκ πμο απμζημπμφκ ζηδ βέκεζδ ακενχπςκ ηαζ ηανπχκ, υπςξ βνάθεζ μ M. Nilsson. ΗΗ. σκπιερωκαηηθά θείκελα Γθοσρκέ...λεζηεία (ΔΛΔΤΘΔΡΟΣΤΠΗΑ: 2-28/02/2009) Καζ πνμημφ αζαζηείηε κα απακηήζεηε κμενά υηζ δ κδζηεία (έζης ηαζ ιζαξ διέναξ) είκαζ δφζημθμ κα ηδνδεεί ζηδ ζφβπνμκδ ημζκςκία θυβς ημο ηνυπμο γςήξ αθθά ηαζ ηδξ επζθμβήξ βζα απμιάηνοκζδ απυ ηδ ενδζηεία ηαζ ηδκ εηηθδζία, ακανςηδεείηε (εάκ εέθεηε, ιαεήιαηα δεκ ηάκμοιε) ηζ είκαζ πναβιαηζηά κδζηίζζιμ ηαζ ζηεθηείηε ηδ «κδζηεία» εηηυξ ημο πθαζζίμο ηδξ ηοπμθαηνείαξ. Χξ υπδια ακαβςβήξ πκεοιαηζηήξ, ςξ ημ ιέζμ εηείκμ πμο οπεκεοιίγεζ ζημκ άκενςπμ ηδ ζπεηζηή αλία ηςκ οθζηχκ αβαεχκ. Δάκ ςξ ηέημζμ εεςνδεεί ηαζ υπζ ςξ «ηζιςνία ημο ζχιαημξ» αθθά ςξ ζεααζιυξ ηδξ ροπήξ ηαζ ηδξ θφζδξ, ηυηε ηαηαθαααίκμοιε βζαηί δ οπεναμθή (ηαζ υπζ δ κμζηζιζά ή δ βεοζηζηή εονδιαηζηυηδηα) ιπμνεί κα «ηάκεζ παναθςκία» ζημ ηναπέγζ ηδξ Καεανάξ Γεοηέναξ. Ζ διένα μκμιάζηδηε «Καεανά» επεζδή μζ πνζζηζακμί «ηαεανίγμκηακ» ζςιαηζηά ηαζ πκεοιαηζηά, ζηαιαηχκηαξ ηδκ ηαηακάθςζδ ηάεε ανηφζζιμο θαβδημφ ηαζ λεηζκχκηαξ ιζα κδζηεία δζάνηεζαξ 40 διενχκ, υζεξ δδθαδή ηαζ μζ ιένεξ κδζηείαξ ημο Υνζζημφ ζηδκ ένδιμ. Ζ αθήεεζα είκαζ υηζ δ κδζηεία απμηεθεί ημ πζμ δζαδεδμιέκμ ηαζ δδιμθζθέξ αζηδηζηυ ιέζμ ηδξ εηηθδζζαζηζηήξ ιαξ πανάδμζδξ. Λέλδ ζφκεεηδ απυ ημ ανκδηζηυ ιυνζμ «κδ-» ηαζ ημ νήια «εζείς» (ηνχβς), ζδιαίκεζ απμπή απυ ηζξ ηνμθέξ. Χξ εκένβεζα ιε ενδζηεοηζηυ πενζεπυιεκμ ηδ ζοκακηάιε ζε υθεξ ηζξ ενδζηείεξ ηαζ ζοκεπχξ παναηηδνίγεηαζ πακακενχπζκμ έεζιμ πμο ζπεηίγεηαζ ηονίςξ ιε ηδκ πνμεημζιαζία βζα ιεβάθεξ βζμνηέξ ή ζπμοδαίεξ ηεθεημονβίεξ ηαζ ημκ εζςηενζηυ ηαεανιυ. Οζ ανπαίμζ Αεδκαίμζ κήζηεοακ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηςκ Δθεοζίκζςκ ιοζηδνίςκ, μζ πανηζάηεξ πνζκ πάνμοκ ζμαανέξ απμθάζεζξ βζα πμθειζηέξ επζπεζνήζεζξ, μζ Ρςιαίμζ βζα κα ηζιήζμοκ ηδ Γήιδηνα ηαζ ημκ Γία. Οζ Ημοδαίμζ ηδνμφζακ εηήζζα βεκζηή κδζηεία ηαηά ημ «Γζμι Κζπμφν», εκχ ζημοξ πνυκμοξ ηδξ Καζκήξ Γζαεήηδξ μζ Φανζζαίμζ ηδνμφζακ κδζηεία δφμ θμνέξ ηδκ εαδμιάδα. Ζ κδζηεία ςξ εεζιυξ είκαζ πενζθνμκδιέκδ ηαζ πανελδβδιέκδ, άθθμζ ηδκ παναιενίγμοκ απενίζηεπηα παναζονυιεκμζ απυ ηδ βεκζηεοιέκδ εηημζιίηεοζδ ηαζ άθθμζ ηήξ απμδίδμοκ ηενάζηζα ζςηδνζμθμβζηή αλία ηαζ ηδκ ηαεζζημφκ αοημζημπυ, οπμζηδνίγεζ μ ανπζιακδνίηδξ Γμζίεεμξ Καζηυνδξ πνμθμβίγμκηαξ ημ αζαθίμ ημο Αθέλακδνμο Γζχηδ «Νυζηζιμκ Νδζηίζζιμκ». «Ζ αθδεζκή κδζηεία έπεζ παναηηήνα παζδαβςβζηυ ηαζ ακαβςβζηυ», θέεζ παναηηδνζζηζηά μ ανπζιακδνίηδξ Γμζίεεμξ, ελδβχκηαξ υηζ δ πναηηζηή δζδάζηεζ ημκ άκενςπμ κα ιδ ααζίγεηαζ ζηα οθζηά πνάβιαηα, ημο οπεκεοιίγεζ ηδ ζπεηζηή αλία ηςκ οθζηχκ αβαεχκ ηαζ ημκ μδδβεί ζηδκ εθεοεενία ημο πκεφιαημξ. Ζ αθήεεζα είκαζ υηζ οπάνπμοκ πμθθά πανάλεκα ζημοξ ηακυκεξ ηδξ κδζηείαξ ηδξ Δηηθδζίαξ, δδθαδή καζ ζηζξ εθζέξ αθθά υπζ ζημ θάδζ, υπζ ζημ ράνζ αθθά καζ ζηα εαθαζζζκά (εδχ είκαζ πμο πνμηφπηεζ ημ εέια ημο αζηαημφ). Οζ ενιδκείεξ ημοξ είκαζ ηονίςξ ζζημνζηέξ ηαζ πάκημηε βίκμκηαζ ακηζηείιεκμ πνμαθδιαηζζιχκ. Σμ θάδζ, βζα πανάδεζβια, ημ κδζηεφμοιε βζαηί ιεηαθενυηακ ηάπμηε ζε αζημφξ απυ δένιαηα γχςκ ηαζ ζοκδευηακ ιε ηζξ ημλίκεξ πμο ζηδ κδζηεία εα πνέπεζ κα απμαάθθμκηαζ. Έκακ άθθμ ζφβπνμκμ πνμαθδιαηζζιυ εέηεζ πμθφ εφζημπα μ Αθέλακδνμξ Γζχηδξ ζημ «Νυζηζιμκ

17 Νδζηίζζιμκ»: «Σζ ζοιααίκεζ ιε ηα κέα πνμσυκηα, υπςξ ημ ηαηάμ, δ ζμημθάηα (οβείαξ ηαζ βάθαηημξ) ηαζ ημ ααμηάκημ; Δπίζδξ είκαζ δ πεζιενζκή ηεπκδηή, θνέζηζα κημιάηα κδζηίζζιδ ή ανηφζζιδ;». Γδθαδή ιπμνεί δ πανααίαζδ ηδξ θφζδξ κα ζοιααδίγεζ ιε ημοξ ηακυκεξ ηδξ κδζηείαξ, υηακ ιάθζζηα ιία ηδξ δζάζηαζδ είκαζ διενμθμβζαηή; Ο Γζχηδξ, υπςξ άθθςζηε ηαζ μ Κχζηαξ αιανηγήξ ιε ημ αζαθίμ ημο «Νδζηίζζια ηαζ Γζμνηζκά», πζζηεφμοκ υηζ ημ πνχημ οθζηυ ίζςξ ηαζ ημ απαναίηδημ ζηεφμξ βζα ηδκ πενίμδμ ηδξ κδζηείαξ είκαζ δ θακηαζία, χζηε κδζηεία ηαζ ζζμννμπδιέκδ δζαηνμθή κα ζοιαζχκμοκ ζημ πζάημ. Με αοηυ ημκ βκχιμκα έβναρακ ηα αζαθία ημοξ, ιε ηδ ζηέρδ υηζ δ κδζηεία είκαζ πζμ πνμζζηή υηακ ηα εδέζιαηα είκαζ εφημθα, βνήβμνα, κυζηζια ηαζ οβζεζκά. ΗΗΗ. Γύρω από ηηελ Καζαρά Γεσηέρα 1. Καζαρά Γεσηέρα: Με ηδκ Καζαρά Γεσηέρα λεηζκά δ αναημζηή βζα ηδκ Ονευδμλδ εηηθδζία, εκχ ηαοηυπνμκα ζδιάκεζ ημ ηέθμξ ηςκ Απυηνες. Ζ Καεανά Γεοηένα υκμιάζηδηε έηζζ βζαηί μζ Υνζζηζακμί «ηαεανίγμκηακ» πκεοιαηζηά ηαζ ζςιαηζηά. Δίκαζ ιένα κδζηείαξ αθθά ηαζ ιένα ανβίαξ βζα ημοξ Υνζζηζακμφξ.Απαβμννεφεηαζ ηάεε ενβαζία εηηυξ απυ ημ ηαεάνζζια ηςκ ιαβεζνζηχκ ζηεοχκ απυ ηα θίπδ (βζ αοηυ ηαζ μκμιάζηδηε «Καεανή») Ζ κδζηεία δζανηεί βζα 40 ιένεξ, υζεξ ήηακ ηαζ μζ ιένεξ κδζηείαξ ημο Υνζζημφ ζηδκ ένδιμ. Σδκ Καεανά Γεοηένα ζοκδείγεηαζ κα ηνχιε θαβάκα (άγοιμ ρςιί πμο θηζάπκμοκ ιυκμ εηείκδ ηδ ιένα),ηαζ άθθα κδζηίζζια θαβχζζια ηονίςξ θαπακζηά. Δπίζδξ πεηάιε ηαζ πανηαεηυ. Τ αθνύηε ηη παξάγγεηιε ε Καζαξή Γεπηέξα; Πεζαί ν Κξένο, πέζαλε, ςπρνκαράεη ν Τύξνο ζεθώλεη ν Πξάζνο ηελ νπξά θη ν Κξέκκπδνο ηα γέλεηα Μπαιώζηε ηα ζαθνύιηα ζαο, ηξνρίζηε ηα ιεπίδηα θαη ζηνλ ηξαλό ηνλ πιάηαλν, λα κάζνπκε ζηεθνύιηα (Γδιμηζηυξ ζαηονζηυξ ενήκμξ Φεζχηζδαξ) Ζ Καεανά Γεοηένα εμνηάγεηαζ 48 διένεξ πνζκ ηδκ Κονζαηή ημο Πάζπα. 2. Κούιοσκα:Τπαίζρηος παλεγσρηζκός ηες «Καζαρής Γεσηέρας». Γεκ έπεζ ελαηνζαςεεί δ ανπαία πνμέθεοζδ ηδξ εμνηήξ αοηήξ πμο απμηεθεί εμνηαζηζηή ακάπαοθα εκχ ηαοηυπνμκα εμνηάγμκηαζ ηα ιεεευνηζα ηδξ Απμηνζάξ ηαζ δ έκανλδ ηδξ Σεζζαναημζηήξ. Οζ βζμνηάγμκηεξ ηα «Κμφθμοια» ηνχκε άγοιμ άνημ «θαβάκεξ» εκχ ηαηακαθχκμοκ ηονίςξ κδζηίζζια (ηαναιά, ηαναιμζαθάηα, εαθαζζζκά, εθζέξ, ηνειιφδζα, παθαά η.ά.). Ζ βζμνηή αοηή είκαζ πακεθθήκζα ηαζ ηαη άθθμοξ έπεζ αεδκασηή ηαηαβςβή, εκχ ηαη άθθμοξ αογακηζκή. ηδ Κςζηακηζκμφπμθδ βζμνηαγυηακ έκημκα απυ πθήεμξ ηυζιμο πμο ζοκένεε ζε έκα απυ ημοξ επηά θυθμοξ ηδξ πυθδξ ηαζ ζοβηεηνζιέκα ζ εηείκμ ημο εθθδκζηυηαημο μζηζζιμφ ηςκ «Σαηαμφθςκ». Υαναηηδνζζηζηυ είκαζ υηζ ζηα ημφνηζηα δ βζμνηή μκμιάγεηαζ «Μπαηθά πμονάκ» απυ ηδ θέλδ «ιπαηθά» πμο ζδιαίκεζ ημοηζά. ηδκ Αεήκα απυ πνμ ημο Α Παβημζιίμο Πμθέιμο ηα Κμφθμοια βζμνηαγυηακ ζηζξ πθαβζέξ ημο θυθμο ημο Φζθμπάππμο υπμο μζ Αεδκαίμζ «ηνςβυπζκακ» ηαεζζιέκμζ ζημοξ ανάπμοξ απυ ημ ιεζδιένζ ιέπνζ ηδ δφζδ ημο Ήθζμο. Οζ πενζζζυηενμζ πυνεοακ απυ ημοξ ήπμοξ πθακυδζςκ ιμοζζηχκ, ηαηά πανέεξ, είηε δδιμηζημφξ είηε θασημφξ πμνμφξ οπυ ημοξ ήπμοξ «θαηένκαξ». Σμ ζμφνμοπμ υθμζ μζ Ρμοιεθζχηεξ βαθαηάδεξ ηδξ Αεήκαξ έζηδκακ θαιπνυ πμνυ ηονίςξ ηζάιζημ βφνς απυ ημοξ ζηφθμοξ ημο Οθοιπίμο Γζυξ πανμοζία ηςκ Βαζζθέςκ ηαζ πθήεμοξ ηυζιμο. ήιενα ηα Κμφθμοια βζμνηάγμκηαζ ζπεδυκ ζε υθεξ ηζξ πυθεζξ ηδξ Δθθάδαξ ιαγί ιε ημ ηφνζμ ηδξ διέναξ έεζιμ ημο πεηάβιαημξ ημο «πανηαεημφ». Δζδζηυηενα ζηδκ Αεήκα ιε ηδκ ζζημνζηή ζοκέπεζα ηδξ πανμοζίαξ ημο ακχηαημο άνπμκηα ημκίγεηαζ ζδζαίηενα δ θαμβναθζηή αλία ημο εείιμο αοημφ. 3. Υαρηαεηός: Παναδμζζαηυξ εθθδκζηυξ πανηαεηυξ πμο πεηά ζε ιεβάθμ φρμξ. Ο ταρηαεηός είκαζ ιζα εθαθνζά ηαηαζηεοή ζημπυξ ηδξ μπμίαξ είκαζ κα πεηά ιε ηδ αμήεεζα ημο αένα. Ο πανηαεηυξ ηναηζέηαζ απυ αοηυκ πμο ημκ πεηά ιέζς ηδξ ηαθμφιπαξ, εκυξ θεπημφ ζπμζκζμφ. Ζ ζοκήεεζα ημο πεηάβιαημξ πανηαεημφ πνμένπεηαζ πζεακυηαηα απυ ηδκ Κίκα. Δίκαζ δδιμθζθήξ ζήιενα ζηδκ Κίκα, ζηδκ Ηαπςκία, ζηδκ Ηκδία, ζηδκ Σασθάκδδ ηαζ ζημ Αθβακζζηάκ. ηδκ Δθθάδα ημ πέηαβια ημο πανηαεημφ είκαζ ιένμξ ηςκ εείιςκ ηδξ Καεανάξ Γεοηέναξ ηαζ ζοβηεηνζιέκα ημο οπαίενζμο εμνηαζιμφ ηδξ - ηα θεβυιεκα ημφθμοια. Ο ζηεθεηυξ ηςκ πανηαεηχκ ηαηαζηεοάγεηαζ είηε απυ εθαθνφ λφθμ είηε απυ πθαζηζηυ, εκχ ημ ιένμξ πμο θένκεζ ακηίζηαζδ ζημκ αένα απυ πθαζηζηυ

18 θφθθμ ή πανηί.διακηζηά ζδιεία ημο πανηαεημφ βζα επζηοπδιέκμ πέηαβια είκαζ: ηα γφβζα ηδξ ηαθμφιπαξ, ηα γφβζα ηδξ μονάξ ηαζ ημ ιέβεεμξ ηδξ μονάξ. Οζ πανηαεημί θηζάπκμκηαζ ζε ηενάζηζα πμζηζθία ζπδιάηςκ. Παναδμζζαηυ ζπήια ζηδκ Δθθάδα είκαζ αοηυ ιε ημκ ελάβςκμ ζηεθεηυ. ΠΟΛΗΣΗΜΟ BRNO Ο «Παλάραηος, έλα ζεαηρηθό δρώκελο» (Μανία Πακ. Πακαβζςημπμφθμο) 1. Έλα θαρπελεζηώηηθο έζηκο 2. Γεώργηος Υορηάηζες Βηογραθία 3. Ζ Δρωθύιε ηοσ Γ. Υορηάηδε 4. Ζ σπόζεζε ηοσ «Παλάραηοσ» θαη ε ζτέζε ηοσ κε ηελ Δρωθίιε 5. Ο Παλάραηος έζηκο ηες αποθρηάς ζηο Καρπελήζη 6. Ζ παράζηαζε

19 ΠΟΛΗΣΗΜΟ Ο Πανάραηος, έλα ζεαηρηθό δρώκελο (Μ. Π. Πακαβζςημπμφθμο) 1. Έλα θαρπελεζηώηηθο έζηκο Σα ηεθεοηαία πνυκζα, μ Πμθζηζζηζηυξ φθθμβμξ Κανπεκδζίμο ηθείκεζ ημ ηνζήιενμ ηδξ Απμηνζάξ ιε ηδκ απμηνζάηζηδ πανάζηαζδ «Ο Πανάραηος». 2. Γεώργηος Υορηάηζες Βηογραθία Γζα ηδ γςή ημο Γεςνβίμο Υμνηάηζδ ιαξ θείπμοκ ζοβηεηνζιέκεξ πθδνμθμνίεξ. Σμ λενίγςια μθυηθδνμο ημο αζηζημφ πθδεοζιμφ, δ πμθζηζζηζηή ηαείγδζδ πμο πνμηάθεζε ζηδκ Κνήηδ δ ημονημηναηία ηαζ μ ηθαζζηζζιυξ ημο 18μο αζχκα, έβζκακ αζηία χζηε κα ελαθακζζεμφκ μζ πθδνμθμνίεξ βζα ημοξ Κνδηζημφξ πμζδηέξ, πμο αζθαθχξ οπήνπακ άθεμκεξ ζηδ Βεκεηία ηαζ ηα Δπηάκδζα ςξ ηα ηέθδ ημο 17 μο αζχκα, αθθά πμο ηακείξ δεκ ζηέθεδηε ηυηε κα ζοθθέλεζ ηαζ κα ζχζεζ. φιθςκα ιε ηζξ οπάνπμοζεξ πθδνμθμνίεξ Γεχνβζμξ Υμνηάηζδξ εα πνέπεζ κα έγδζε απυ ηα ιέζα ημο 16 μο ςξ ηζξ ανπέξ ημο 17 μο αζχκα. Σα πνυκζα ηδξ ςνζιυηδηάξ ημο ημπμεεημφκηαζ ζηα ηέθδ ημο 16 μο αζχκα ηαζ εζδζηυηενα ηδκ ηεθεοηαία δεηαεηία ( ). Σμ επχκοιμ ημο πμζδηή εεςνείηαζ ιζηναζζαηζηυ πζεακυηαηα δε κα δδθχκεζ ιαηνζκή αογακηζκή ηαηαβςβή ηδξ μζημβέκεζαξ, πμο ήνεε, ηαηά ηδκ ημπζηή πανάδμζδ, ζηδκ Κνήηδ ιε ηδ βκςζηή εβηαηάζηαζδ ανπυκηςκ ηαζ παθαζιάπςκ ημο αογακηζκμφ ζηναημφ ιεηά ηδκ ακάηηδζδ ημο 961. Ήδδ ζηζξ ανπέξ ημο 15μο αζχκα μ πενζδβδηήξ Buondelmonti ικδιμκεφεζ, ημοξ Cortazi ςξ ηδκ πνχηδ ηαζ πμθοπθδεέζηενδ απυ ηζξ «νςιασηέξ», δδθαδή ηςκζηακηζκμπμθίηζηεξ μζημβέκεζεξ πμο εβηαηαζηάεδηακ ιε παναπχνδζδ βαζχκ ζηδκ Κνήηδ απυ ημ Νζηδθυνμ Φςηά. Ζ ιεβάθδ ζπακζυηδηα ημο μκυιαημξ ηαεζζηά πζεακυ υηζ μ πμζδηήξ ήηακ απυβμκμξ ηδξ μζημβέκεζαξ αοηήξ πμο ακήηε ζηδκ παθζά αογακηζκή ανζζημηναηία ηδξ Κνήηδξ. Ζ ημζκςκζηή ηάλδ ημο πμζδηή είκαζ ζε ηάεε πενίπηςζδ αιθζζαδημφιεκδ. Πάκηςξ ηαηά ημκ π. Δοαββεθάημο ιεηά απυ ζοζηδιαηζηέξ ένεοκεξ ζηα επίζδια ανπεία ημο Duca di Candia αθθά ηαζ ηςκ κμηανίςκ ηδξ Κνήηδξ απυ ημ 1571 χξ ημ 1646, δεκ οπάνπεζ ικεία «ηνδηζηήξ εοβέκεζαξ» βζα μζημβέκεζα Υμνηάηζδ ζημ Ρέεοικμ, ηυπμ ηαηαβςβήξ ημο πμζδηή. Με απυθοηδ αεααζυηδηα ακαβκςνίγεηαζ απυ ημκ π. Δοαββεθάημ υηζ μ Υμνηάηζδξ ήηακ αζηυξ ζε ιζα επμπή ηενάζηζαξ ημζκςκζηήξ ακυδμο ηδξ «αζηζηήξ» ηάλδ ηδξ Κνήηδξ. Ζ ημζκςκζηή ημο ηάλδ ηαζ δ μζημκμιζηή ημο ηαηάζηαζδ πνέπεζ κα ήηακ ηέημζεξ πμο κα ημο επέηνεπακ κα είκαζ ιμνθςιέκμξ ηαζ κα δζαεέηεζ πνυκμ βζα θμβμηεπκζηέξ εκαζπμθήζεζξ. Γεκ είκαζ ελαηνζαςιέκμ ακ μ πμζδηήξ ζπμφδαζε ζηδκ Ηηαθία ηαεχξ ηυζμζ άθθμζ ζοκμιήθζημί ημο Κνδηζημί (Πδβάξ, Μανβμφκζμξ, Λμφηανζξ η.ά.), αθθά έκα ηέημζμ εκδεπυιεκμ δεκ πνέπεζ κα απμηθεζζηεί. Ακ πάκηςξ ζζπφεζ ηυηε μ Υμνηάηγδξ είκαζ πζεακυηενμ κα θμίηδζε ζηδ Φεννάνα, ηαζ αοηυ βζαηί ηα ένβα ημο πνμτπμεέημοκ ελμζηείςζδ ιε ηδ εεαηνζηή πνάλδ ηάηζ, πμο απμηθείεζ ημκ αοζηδνυ πακεπζζηδιζαηυ πχνμ ηδξ Πάδμααξ, υπμο θμζημφζακ μζ πενζζζυηενμζ απυ ημοξ ζοβπνυκμοξ ημο Κνδηζημφξ. Ο Λίκμξ Πμθίηδξ εεςνεί ηαζ αοηυξ πζεακυηαηδ ηδκ παναιμκή ημο πμζδηή ζηδκ Ηηαθία ηαζ ζπεδυκ αέααζμ έκα ηαλίδζ ημο ζηδ

20 Βεκεηία, βζα κα βκςνίζεζ απυ ημκηά ημ εέαηνμ, βφνς ζηα Ζ παζδεία ημο ήηακ δοηζηή-ζηαθζηή πανά (ανπαζμ)εθθδκζηή, υπςξ πνμηφπηεζ ααίαζηα απυ ηδ ιεθέηδ ηςκ δναιαηζηχκ ένβςκ ημο. Ο Υμνηάηζδξ βκχνζγε ηδκ ζηαθζηή θμβμηεπκζηή ηαζ εεαηνζηή παναβςβή ηδξ επμπήξ ημο. ηα ένβα ημο απμδεζηκφεηαζ πμθοζοθθεηηζηυξ, βζαηί αθμιμζχκεζ ηζξ θμβμηεπκζηέξ ηαηαηηήζεζξ ηςκ ζδιακηζηυηενςκ Ηηαθχκ δδιζμονβχκ ημο 16μο αζχκα ηαζ ηζξ εκηάζζεζ ζηα αζζεδηζηά, ζδεμθμβζηά ηαζ πμθζηζζιζηά ζοιθναγυιεκα ημο ηυπμο ημο. Ζ πνήζδ ημο ηνδηζημφ ζδζχιαημξ ζηδ ζφκεεζδ ηςκ ένβςκ ημο ζοκάδεζ πνμξ ηζξ επζηαβέξ ημο Μακζενζζιμφ, πμο ζοκζζημφζε ηδκ ηαθθζένβεζα ηςκ ημπζηχκ δζαθέηηςκ ζηδ θμβμηεπκζηή δδιζμονβία. Μαξ άθδζε ένβμ ζε υθα ζπεδυκ ηα είδδ ημο ακαβεκκδζζαημφ εεάηνμο. Ζ απυδμζδ ημο παναηηδνζζιμφ ημο ακαβεκκδζζαημφ πμζδηή δεκ ζηδνίγεηαζ υιςξ ιυκμ ζ αοηυ αθθά ηαζ ζηδκ ηθαζζηή ημο παζδεία. Ο Υμνηάηζδξ βκχνζγε πμθφ ηαθά ημκ Υάκδαηα ή ιπμνεί ηαζ κα έγδζε εηεί. ημκ Καηγμφνιπμ ηδκ βκςζηή ημο ηςιςδία ακαθένμκηαζ ημπςκφιζα, εηηθδζίεξ ηαζ θασηέξ βεζημκζέξ ηδξ πυθδξ αοηήξ, υπμο λεηοθίβεηαζ δ οπυεεζδ. Βέααζα εεςνείηαζ δ βκςνζιία ημο ιε ημκ Βεκεημηνδηζηυ εοβεκή Μανηακηχκζμ Βζάνμ, ζδιακηζηυ πανάβμκηα ηδξ δδιυζζαξ γςήξ ηςκ Υακίςκ ηαζ πνμζηάηδ ηςκ βναιιάηςκ. Υάνδ ζημ ηφνμξ ηαζ ηδκ πμθζηζηή επζννμή ημο Βζάνμο, μ Υμνηάηζδξ νφειζζε ιζα δφζημθδ οπυεεζή ημο ζημ Ρέεοικμ. ημ βκχνζιμ ημζκςκζηυ πενζαάθθμκ ημο πμζδηή ακήηε ηαζ μ Κνδηζηυξ εοβεκήξ, δζηδβυνμξ, ζπμοδαβιέκμξ ζηδκ Πάδμαα, Ηςάκκδξ Μμονιμφνδξ, απυ ηα Υακζά, βζμξ ημο Διιακμοήθ, ελαίνεημο ζηναηζςηζημφ ζηδκ οπδνεζία ηδξ Γαθδκμηάηδξ. ημοξ δφμ αοημφξ δζαηεηνζιέκμοξ άκδνεξ, μ πμζδηήξ αθζένςζε παναζηάζεζξ ηδξ Πακχνζαξ ηαζ ηδξ Δνςθίθδξ, ηζξ μπμίεξ πζεακυηαηα εηείκμζ εα πνδιαημδυηδζακ. Πζεακή πνέπεζ κα εεςνδεεί δ ζοιιεημπή ημο Υμνηάηζδ ζηδκ Αηαδδιία ηςκ Stravaganti ημο Υάκδαηα, ζημκ ηφηθμ ηςκ Κνδηζηχκ θμβίςκ πμο ηαθθζένβδζακ ηζξ ηέπκεξ ηαζ ηα βνάιιαηα ηαζ ιεηαηέκςκακ ηδκ πκεοιαηζηή αηιυζθαζνα ηδξ Ηηαθίαξ ζημκ ηυπμ ημοξ. Ίζςξ ιάθζζηα μ Υμνηάηζδξ κα πανμοζίαζε ηα ένβα ημο εκχπζμκ ηςκ ιεθχκ ηδξ Αηαδδιίαξ. 3.Ζ Δρωθύιε ηοσ Γ. Υορηάηδε Γφνς ζηα 1595, μ ηνδηζηυξ, απυ ημ Ρέεοικμ, Γεχνβζμξ Υμνηάηγδξ έβναρε ηδκ ηναβςδία ιε ηίηθμ Δρωθίιε, ζε βθχζζα πενίηεπκα πμζδηζηή, ιε θυβζα ζημζπεία. Ζ Δνςθίθδ εηδυεδηε βζα πνχηδ θμνά ζηα 1637, ζηδ Βεκεηία. Μζα δεφηενδ έηδμζή ηδξ ημ 1676 απεηέθεζε ηδ αάζδ βζα πμθθέξ ακαηοπχζεζξ ηαζ πνυπεζνεξ θασηέξ εηδυζεζξ. Ζ Δνςθίθδ έβζκε αβαπδιέκμ ακάβκςζια βζα αζχκεξ. ημκ πνυθμβμ ηδξ ηναβςδίαξ ειθακίγεηαζ μ Υάνμξ. Αοηυξ μ κεμεθθδκζηυξ εευξ ημο εακάημο δζαηδνφζζεζ ηδκ πακημδοκαιία ηαζ ηαοπζέηαζ βζα ημοξ ηυζιμοξ ηδξ ζζημνίαξ πμο ελαθάκζζε. Φακενχκεζ ηδκ ιαηαζυηδηα ηδξ δυλαξ ηαζ ημο πθμφημο ηαζ πνμακαββέθθεζ ηδκ ζζημνία πμο εα δμφιε. Σδκ ηφπδ ημο άδζημο ααζζθζά Φζθυβμκμο, ηδξ ηυνδξ ημο Δνςθίθδξ ηαζ ημο ζηναηδβμφ ημο Πακάνεημο. Ζ οπυεεζδ ηδξ Δνςθίθδξ εηηοθίζζεηαζ ζηδκ Μέιθζδα ηδξ Ανπαίαξ Αζβφπημο. ημ ένβμ οπάνπμοκ πέκηε πνάλεζξ. ηδκ πνχηδ ιαεαίκμοιε απυ ημκ Πακάνεημ ηδκ πνμζςπζηή ημο ζζημνία ηαζ ημκ ηνοθυ αννααχκα ημο ιε ηδκ Δνςθίθδ, ηυνδ ημο ααζζθζά ηδξ πχναξ. Πθδνμθμνμφιαζηε αηυιδ ημ θυαμ ημο βζα ηδ δοζανέζηεζα ημο ααζζθζά, υηακ ιάεεζ ημκ δεζιυ αοηυ. θα αοηά μ Πακάνεημξ ηα θέεζ ζημ θίθμ ημο Κανπυθμνμ. Ζ πνάλδ ηθείκεζ ιε δφμ ααζζθζηά πνμλεκζά βζα ηδκ Δνςθίθδ. ημ ηναβμφδζ ημο πμνμφ πμο αημθμοεεί βοκαίηεξ εφπμκηαζ ζημκ εευ ένςηα κα ζχζεζ ημοξ κέμοξ απυ ημκ ηίκδοκμ. ηδ δεφηενδ πνάλδ, δ Δνςθίθδ εηιοζηδνεφεηαζ ημ ιοζηζηυ ηδξ ζηδ παναιάκα ηδξ πμο ηδκ πανδβμνεί. Ζ ηναβζηή εζνςκεία είκαζ υηζ μ ααζζθζάξ ζηέθκεζ ημκ Πακάνεημ ζηδκ Δνςθίθδ βζα κα ηδκ πείζεζ κα δζαθέλεζ έκα απυ ηα δφμ πνμλεκζά πμο ελαζθαθίγμοκ ηδκ εζνήκδ, αθμφ πνμένπμκηαζ απυ επενμφξ. ημ ηναβμφδζ ημο πμνμφ, μ ααζζθζάξ ηαηδβμνείηαζ υηζ εέθεζ κα πακηνέρεζ ηδκ ηυνδ ημο πςνίξ ηδ εέθδζδ ηδξ. ηδκ ηνίηδ πνάλδ μ Πακάνεημξ ιεηαθένεζ ημ ιήκοια ημο ααζζθζά ζηδκ Δνςθίθδ. Μζθάκε ιε θυαμ βζα ηδκ αβάπδ ημοξ. Διθακίγεηαζ ηυηε ημ θάκηαζια ημο αδεθθμφ ημο ααζζθζά, δμθμθμκδιέκμο απυ ημκ αδεθθυ ημο, πμο πνμθέβεζ ημ άζπδιμ ηέθμξ. ηδ ζοκέπεζα ειθακίγεηαζ μ ααζζθζάξ Φζθυβμκμξ, πμο ηαοπζέηαζ βζα ηδ δφκαιδ ημο ηαζ είκαζ απυθοηα αέααζμξ βζα ηδκ οπαημή ηδξ ηυνδξ ημο ζηδκ αμφθδζδ ημο. ημ ηναβμφδζ ημο πμνμφ μ ααζζθζάξ ηαηδβμνείηαζ υηζ βζα ηδ δυλα ηαζ ημ πνήια ειπμδίγεζ ηδκ αβάπδ ηςκ κέςκ. ηδκ ηέηανηδ πνάλδ δ παναιάκα ακαββέθθεζ ηα δοζάνεζηα. Ο ααζζθζάξ ακαηάθορε ηδκ αθήεεζα βζα ημκ ένςηα ηςκ δφμ κέςκ ηαζ μνβίζηδηε. Ζ Δνςθίθδ πνμζπάεδζε κα ημκ πείζεζ βζα ηδκ αλία ημο ένςηά ηδξ. Ο