Τίτλος Παραδοτέου: Υλοποίηση προγράμματος αποκατάστασης

Transcript

1 ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Αριθμός Παραδοτέου: 5.4 Τίτλος Παραδοτέου: Υλοποίηση προγράμματος αποκατάστασης

2 Το παρόν περιγραφόμενο πρωτόκολλο έχει καταρτιστεί στα πλαίσια της διδακτορικής διατριβής της Υποψήφιας Διδάκτωρ του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Αφροδίτης Τσαβουρέλου 1 με μέλος της τριμελούς επιτροπής τον Δρ Θεόδωρο Κυπριανού 2. 1 Αφροδίτη Τσαβουρέλου: Φυσικοθεραπεύτρια της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας στο έργο τηλε-αποκατάσταση 2 Δρ Θεόδωρος Κυπριανού: Consultant in Pulmonary and Intensive Care Medicine, Head, Multidisciplinary ICU, Nicosia General Hospital, Honorary Senior Lecturer, Academic Lead for Clinical Skills, St George's Univ. of London Medical Program at UNIC V1.0 2

3 V1.0 3

4 Πίνακας Περιεχομένων 1 ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ 5 2 ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Εισαγωγή Υλοποίηση προγράμματος Τηλεαποκατάσταση Σχεδιασμός προγράμματος αποκατάστασης Τεχνολογική Υποδομή τηλεϊατρικής Εξοπλισμός Εκγύμνασης Εξοπλισμός τηλε-παρακολούθησης Εκπαίδευση ασθενών Πραγματοποίηση προγράμματος τηλε-επιβλεπόμενης άσκησης 13 3 ΓΛΩΣΣΑΡΙ Συντομογραφίες και Ακρώνυμα Ορισμοί 15 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ 16 ΑΝΑΦΟΡΕΣ 18 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 19 ΠΙΝΑΚΕΣ Πίνακας 1: Υπευθυνότητες μελών διεπιστημονικής ομάδας αποκατάστασης 9 Πίνακας 2 : Πρόγραμμα εκπαίδευσης που θα σχεδιαστεί και εφαρμοστεί από την ομάδα τηλεαποκατάστασης 13 ΕΙΚΟΝΕΣ Εικόνα 1: Γενικό διάγραμμα υπηρεσιών και συστημάτων 11 Εικόνα 2: Φορητή συσκευή παρακολούθησης και καταγραφής βιοσημάτων 12 V1.0 4

5 1 Σκοπός του εγγράφου Το πρόγραμμα «Τηλεαποκατάσταση» είναι ένας καινοτόμος συνδυασμός μεθόδων τηλεϊατρικής και προγράμματος καρδιοαναπνευστικής αποκατάστασης σε ασθενείς που νοσηλεύτηκαν σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος, λόγω έλλειψης βιβλιογραφικών δεδομένων σχετικά με την αποκατάσταση σε αυτό τον πληθυσμό, θα βασιστεί σε ερευνητικά στοιχεία από άλλους πληθυσμούς χρόνιων πασχόντων. Σκοπός του εγγράφου είναι η παρουσίαση του τρόπου υλοποίησης του προγράμματος αποκατάστασης σε ασθενείς που νοσηλεύτηκαν σε Μονάδα Εντατικής. V1.0 5

6 2 Γενική Περιγραφή 2.1 Εισαγωγή Περίπου το 75 % των ασθενών που νοσηλεύονται στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) επιβιώνει και επιστρέφει στο σπίτι 1. Μεγάλο ποσοστό από αυτούς υποφέρει για περισσότερο από 2 χρόνια από μειωμένη λειτουργική ικανότητα, ικανότητα για άσκηση, σχετική με την υγεία ποιότητα ζωής (HRQoL) και κοινωνική λειτουργικότητα 2. Επιπλέον, ο μηχανικός αερισμός και οι επιπλοκές της εντατικής νοσηλείας μπορεί να τροποποιήσουν σοβαρά την καρδιαγγειακή και πνευμονική λειτουργία του αρρώστου μέσω σύνθετων διαδικασιών 3. Συνήθως δεν υπάρχει εξειδικευμένη υποστήριξη για τους ασθενείς που νοσηλεύτηκαν στη ΜΕΘ ώστε να βοηθηθούν σε αυτά τα μακροχρόνια προβλήματα. Προς το παρόν τα προγράμματα μετά από μια περίοδο παραμονής στη ΜΕΘ είναι εξειδικευμένα για κάθε ασθένεια και προσφέρονται σε κάποιες περιπτώσεις από κλινικές νευροχειρουργικής, καρδιολογικές και εγκαυμάτων. Για τους ασθενείς που δεν εμπίπτουν σε αυτές τις κατηγορίες δεν υπάρχει εναλλακτικός δρόμος αποκατάστασης. Αν και υπάρχουν μελέτες που υποστηρίζουν την πρώιμη αποκατάσταση των ασθενών αυτών μέσα στη ΜΕΘ 4-6, υπάρχει έλλειψη αρθρογραφίας που να υποστηρίζει την αποκατάσταση μετά το εξιτήριο τους από την εντατική και το νοσοκομείο 1. Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι η άσκηση μπορεί να βοηθήσει τόσο στην φυσική αποκατάσταση όσο και στην αντιμετώπιση φυσικών και μη προβλημάτων που σχετίζονται με τη βαριά νόσο 7-9. Συγκεκριμένα, στα προγράμματα καρδιο-αναπνευστικής αποκατάστασης, η βελτίωση της φυσικής κατάστασης και της λειτουργικότητας επιτυγχάνεται με ασκήσεις άνω και κάτω άκρων. Η αεροβική άσκηση και η μυϊκή ενδυνάμωση, όταν εφαρμοστούν συστηματικά και μεθοδευμένα (εξατομικευμένα και κατά περίπτωση) βοηθούν τους ασθενείς με καρδιοαναπνευστική και άλλη λειτουργική έκπτωση να ανακτήσουν την αυτονομία τους, να βελτιώσουν την ψυχική τους διάθεση και βελτιώνοντας τη φυσική τους κατάσταση να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους 1. Είναι, λοιπόν, πιθανόν μια τέτοια προσέγγιση να ελαχιστοποιήσει τις επανεισαγωγές των πρώην ασθενών της ΜΕΘ και να μειώσει το κόστος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. V1.0 6

7 Επιπρόσθετα, μπορεί να βοηθήσει αυτούς τους ασθενείς να επανέλθουν στο πρότερο επίπεδο δραστηριότητας τους νωρίτερα. Ωστόσο, παρά τα θετικά αποτελέσματα που έχει η άσκηση συχνά δεν είναι εφικτό οι ασθενείς να ενταχθούν σε ανάλογα προγράμματα. Τα προγράμματα ασκήσεων συνήθως δεν είναι προσβάσιμα στους ασθενείς είτε διότι η κατάστασή τους δεν επιτρέπει τις μετακινήσεις, είτε γιατί προϋποθέτουν σοβαρό οικονομικό κόστος και μεταφορά του ασθενούς εκτός της κοινότητας του 10. Εξαιτίας της απουσίας ικανών προγραμμάτων άσκησης, οι ασθενείς συχνά αποτυγχάνουν να ανακτήσουν τις ικανότητες τους και η κατάσταση τους μπορεί να εκτραπεί σε σταδιακή επιδείνωση με επίπτωση στη θνητότητα, τη νοσηρότητα, το κόστος καθώς και στις οικογένειες τους και τα συστήματα υγείας 9. Τηλεϊατρική είναι η χρήση των τεχνολογιών των τηλεπικοινωνιών για την παροχή ιατρικών πληροφοριών και υπηρεσιών. Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη χρήση της τηλεϊατρικής ως μέσο παροχής υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης οφείλεται, εν μέρει στην τεχνολογική πρόοδο που έχει καταστήσει τον εξοπλισμό λιγότερο δαπανηρό και πιο απλό στη χρήση του, και εν μέρει στην αύξηση του κόστους της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και των προσδοκιών των ασθενών, που έχουν αυξήσει την ανάγκη για την εξεύρεση εναλλακτικών τρόπων υγειονομικής περίθαλψης. Η τηλεαποκατάσταση αποτελεί μία έκφραση της τηλεϊατρικής και αφορά την παροχή υπηρεσιών αποκατάστασης από απόσταση χρησιμοποιώντας τις τεχνολογίες των τηλεπικοινωνιών ως μέσο παράδοσης 11. Η τηλεαποκατάσταση έχει προταθεί ως ένας τρόπος για αύξηση της προσβασιμότητας και ενίσχυσης της συνέχειας της περίθαλψης για ευάλωτους πληθυσμούς όπως άτομα με αναπηρία. Θεωρείται ότι εξοικονομεί χρόνο και χρήμα 12. Σε αυτό το πλαίσιο, η τεχνολογία της τηλεϊατρικής μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη για την επίβλεψη ειδικών προγραμμάτων ασκήσεων που εκτελούν κατ οίκον οι ασθενείς που νοσηλεύτηκαν στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας με στόχο την βελτίωση της φυσικής κατάστασης και της ποιότητας ζωής τους. Άλλωστε, οι διάφορες μελέτες έχουν καταδείξει επιτυχία της τηλεαποκατάστασης σε συγκεκριμένες ομάδες ασθενών και έχουν δώσει ενδείξεις ότι η εκ του μακρόθεν υποβοήθηση προγραμμάτων άσκησης είναι εφικτή 13. V1.0 7

8 2.2 Υλοποίηση προγράμματος Τηλεαποκατάσταση Σχεδιασμός προγράμματος αποκατάστασης Το πρόγραμμα αποκατάστασης θα σχεδιαστεί από διεπιστημονική ομάδα και θα είναι εξατομικευμένο για κάθε ασθενή. Αναλυτικά στοιχεία για την εξατομίκευση του προγράμματος αποκατάστασης δίνονται στον τόμο 5.2 Εξατομίκευση προγράμματος Αποκατάστασης. Η διεπιστημονική ομάδα σχεδιασμού του προγράμματος θα περιλαμβάνει ειδικευμένο ιατρό καρδιολόγο, εργοφυσιολόγο, φυσιοθεραπευτή, νοσηλευτή, και κλινικό ψυχολόγο. Τα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας αποκατάστασης θα είναι υπεύθυνα για την ασφαλή και ομαλή λειτουργία του προγράμματος αποκατάστασης. Οι υπευθυνότητες τους συνοψίζονται στον Πίνακα 1. Τα κριτήρια ένταξης και αποκλεισμού στο πρόγραμμα Τηλεαποκατάσταση επεξηγούνται αναλυτικά στον τόμο 5.1 Επιλογή/Αξιολόγηση Ασθενών. Καθορίστηκαν ώστε να επιλεγεί να συμμετέχει στο πρόγραμμα ο πληθυσμός που, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, δύναται να ωφεληθεί το δυνατόν περισσότερο από μια τέτοια παρέμβαση. Στον τόμο Μεθοδολογία Αξιολόγησης/Αποκατάστασης παρουσιάζονται οι βασικές γνώσεις και τα δημοσιευμένα δεδομένα στα οποία θα βασιστεί η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του προγράμματος «Τηλεαποκατάσταση» καθώς και όλες οι δοκιμασίες και μετρήσεις που θα χρησιμοποιηθούν. Στο ίδιο έγγραφο γίνεται τεκμηριωμένη περιγραφή των διαφόρων μορφών άσκησης που θα εφαρμοσθούν καθώς και των αναμενόμενων αποτελεσμάτων τους. V1.0 8

9 Πίνακας 1: Υπευθυνότητες μελών διεπιστημονικής ομάδας αποκατάστασης Ιατρός: Καταγραφή του ιστορικού των ασθενών Κλινική αξιολόγηση των ασθενών πριν την εισαγωγή στο πρόγραμμα αποκατάστασης, κατά τη διάρκειά του και μετά την ολοκλήρωση του. Βελτιστοποίηση της φαρμακευτικής αγωγής. Αξιολόγηση της ικανότητας για άσκηση των ασθενών. Εξατομίκευση του προγράμματος αποκατάστασης και του βέλτιστου φορτίου για τον κάθε ασθενή. Εκπαίδευση των ασθενών σχετικά με το πώς να αυτό-αξιολογούν ανησυχητικά σημεία και το επίπεδο της δύσπνοιας τους κατά την διάρκεια της άσκησης. Τηλεφωνική επικοινωνία με τους ασθενείς εάν υπάρχει ανάγκη (αφού πρώτα αξιολογηθεί η σοβαρότητα από το νοσηλευτικό προσωπικό). Αντιμετώπιση εκτάκτων περιστατικών. Απόκτηση ενημερωμένης συναίνεσης από τον ασθενή για συμμετοχή του στο πρόγραμμα αποκατάστασης (υπογεγραμμένης). Νοσηλευτής: Εκπαίδευση ασθενών Λήψη τηλεφωνικών πληροφοριών από τους ασθενείς σχετικά με πιθανά προβλήματα και την αναγκαιότητα να λάβουν ιατρική συμβουλή Αντιμετώπιση εκτάκτων περιστατικών Καταγραφή του ιστορικού του ασθενή Εξασφάλιση ότι ο ασθενείς συμπληρώνει όλα τα απαραίτητα έντυπα κατά τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα Καταγραφή, διανομή και διασφάλιση του τεχνολογικού εξοπλισμού και του εξοπλισμού εκγύμνασης Πραγματοποίηση ανθρωπομετρικών μετρήσεων πριν και μετά το πρόγραμμα αποκατάστασης Φυσιοθεραπευτής και Εργοφυσιολόγος Σχεδιασμός του προγράμματος άσκησης και του βέλτιστου φορτίου για κάθε ασθενή Εκπαίδευση ασθενών στο πως να πραγματοποιούν της ασκήσεις που έχουν συνταγογραφηθεί και αξιολόγηση του κατά πόσον είναι ικανοποιητικά εκπαιδευμένοι να συμμετέχουν στο πρόγραμμα άσκησης Εισαγωγή των ασθενών στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων του προγράμματος αποκατάστασης Προγραμματισμός των ασκήσεων που έχουν επιλεγεί για κάθε ασθενή και ανάρτηση τους σε ηλεκτρονική μορφή στον υπολογιστή που έχει ανατεθεί στον συγκεκριμένο ασθενή Ένταξη των ασθενών σε κάθε συνεδρία Ανάλυση του ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ECG) σε συνεννόηση με τον ιατρό Αξιολόγηση του επιπέδου δύσπνοιας και των ζωτικών σημείων των ασθενών κατά την διάρκεια της άσκησης Αξιολόγηση σε κάθε συνεδρία για την ορθότητα του προγράμματος άσκησης και τροποποίηση ακατάλληλου ή λανθασμένου προγράμματος άσκησης Τηλεφωνική επικοινωνία για συμβουλές Καταγραφή του ιστορικού του ασθενή Ψυχολόγος: Πραγματοποίηση ψυχολογικής αξιολόγησης Παροχής ψυχολογικής υποστήριξης V1.0 9

10 2.2.2 Τεχνολογική Υποδομή τηλεϊατρικής Για την υλοποίηση του Προγράμματος αποκατάστασης θα χρησιμοποιηθεί η τεχνολογική υποδομή τηλεϊατρικής της ΜΕΘ Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας. Συγκεκριμένα, θα χρησιμοποιηθεί το σύστημα τηλεδιάσκεψης που αποτελείται από υπο-συστήματα λογισμικού και υλικού για την παροχή των ακόλουθων υπηρεσιών: 1. Εγκατάσταση και διαχείριση συνόδων τηλεδιάσκεψης ομάδων χρηστών με την μετάδοση υψηλής ευκρίνειας βίντεο. Ο αριθμός των χρηστών κάθε ομάδας θα είναι 8 (ταυτόχρονες κλήσεις). Οι χρήστες θα διαθέτουν λογισμικό σύστημα τηλεδιάσκεψης (software thin client VC) ή σε υλικό (εξοπλισμός Video Conference). 2. Καταγραφή των συνόδων τηλεδιάσκεψης και αναμετάδοση σε πραγματικό χρόνο. 3. Αυτοματοποιημένη διαδικασία κλήσης και καταχώρησης απομακρυσμένων σημείων σε Ιδεατές αίθουσες τηλεδιάσκεψης. Τα Υποσυστήματα λογισμικού και υλικού για την παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών είναι: 1. Λογισμικό τηλεδιάσκεψης τελικού χρήστη. Το λογισμικό θα εγκαθίσταται στον υπολογιστή που θα βρίσκεται στους σταθμούς τηλε-αποκατάστασης. 2. Ένας εξοπλισμός τηλεδιάσκεψης για κάθε κέντρο συντονισμού και παρακολούθησης συνόδων τηλε-αποκατάστασης. 3. Κάμερες USB υψηλής ευκρίνειας. Οι κάμερες θα εγκαθίστανται στον υπολογιστή που θα βρίσκεται στους σταθμούς τηλε-αποκατάστασης. 4. Μονάδα ελέγχου πολλαπλών συνδέσεων τηλεδιάσκεψης υψηλής ευκρίνειας. 5. Σύστημα καταγραφής συνόδων τηλε-αποκατάστασης. 6. Υποστηρικτικό σύστημα αυτοματοποιημένης διαχείρισης επαφών, κλήσης και καταχώρισης απομακρυσμένων σημείων στα Virtual Rooms. Το γενικό διάγραμμα των τεχνολογικών υπηρεσιών και συστημάτων αποτυπώνεται στην Εικόνα 1. V1.0 10

11 Εικόνα 1: Γενικό διάγραμμα υπηρεσιών και συστημάτων Εξοπλισμός Εκγύμνασης Για την υλοποίηση του Προγράμματος αποκατάστασης θα χρησιμοποιηθεί ειδικός εξοπλισμός εκγύμνασης που θα τοποθετηθεί στο χώρο που θα ασκείται ο κάθε ασθενής (σπίτι, κέντρο υγείας). Συγκεκριμένα ο εξοπλισμός εκγύμνασης θα περιλαμβάνει: στατικό ποδήλατο για τους περιπατητικούς ασθενείς ή ποδήλατο επί κλίνης για τους κλινήρεις ασθενείς, μηχανικές συσκευές τάσης (ελαστικοί ιμάντες) για την ενδυνάμωση των μυών των άνω και κάτω άκρων, της ωμικής ζώνης και των θωρακικών μυών βαράκια για την ενδυνάμωση άνω και κάτω άκρων Απλές μηχανικές συσκευές, όπως εύπλαστες μπάλες για ασθενείς με πολύ μειωμένη μυϊκή ισχύ (<2/5 της κλίμακας Οξφόρδης) πίεσης (ΜΕΡ) Συσκευές μέγιστης εισπνευστικής πίεσης (ΜΙΡ) και μέγιστης εκπνευστικής V1.0 11

12 2.2.4 Εξοπλισμός τηλε-παρακολούθησης Κατά τη διάρκεια του προγράμματος άσκησης ο ασθενής θα φέρει επάνω του φορητή ασύρματη συσκευή παρακολούθησης και καταγραφής βιοσημάτων (HR, ECG, SPO2, BP) (Εικόνα 2), η οποία θα υποστηρίζει τη μετάδοση των δεδομένων προς τον κεντρικό σταθμό παρακολούθησης που θα είναι εγκατεστημένος στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Ο φυσιοθεραπευτής ή εργοφυσιολόγος θα ελέγχει καθ όλη τη διάρκεια της συνεδρίας τηλεεπιβλεπόμενης άσκησης τα βιοσήματα του κάθε ασθενή, τα οποία και θα αποθηκεύονται στον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενή ανά τακτά χρονικά διαστήματα για εκ των υστέρων αξιολόγηση. Εικόνα 2: Φορητή συσκευή παρακολούθησης και καταγραφής βιοσημάτων Εκπαίδευση ασθενών Στους ασθενείς που θα λάβουν μέρος στο πρόγραμμα θα δοθούν γραπτές οδηγίες για την άσκηση που θα πραγματοποιούν με επίβλεψη εκ του μακρόθεν. Ομάδα από εκπαιδευμένους λειτουργούς θα έχει εκπαιδεύσει τους ασθενείς/φροντιστές στην χρήση του τεχνολογικού εξοπλισμού, του εξοπλισμού τηλε-παρακολούθησης και του εξοπλισμού εκγύμνασης που θα έχει εγκατασταθεί στους χώρους άσκησης. Επιπλέον, στον υπολογιστή που θα βρίσκεται στο χώρο που θα πραγματοποιεί την άσκηση ο κάθε ασθενής, θα υπάρχει εκπαιδευτικό υλικό σε ηλεκτρονική μορφή το οποίο θα αφορά τον εξοπλισμό εκγύμνασης, τη χρήση του videoconference και των videoconference periferalls και την αντιμετώπιση V1.0 12

13 έκτακτων ιατρικών και τεχνικών προβλημάτων. Η πρώτη συνεδρία τηλεαποκατάστασης θα αφορά αποκλειστικά την εκπαίδευση των ασθενών στην άσκηση. Τα περιεχόμενα του προγράμματος εκπαίδευσης των ασθενών που θα λάβουν μέρος στο πρόγραμμα αποκατάστασης περιλαμβάνονται στον Πίνακα 2. Πίνακας 2 : Πρόγραμμα εκπαίδευσης που θα σχεδιαστεί και εφαρμοστεί από την ομάδα τηλεαποκατάστασης Οι ασθενείς και οι συνοδοί/φροντιστές θα εκπαιδευτούν στον τρόπου που: θα μετρούν τα βιοσήματα (HR, BP, SPO2, ECG) θα αυτο-αξιολογούν ανησυχητικά σημεία-συμπτώματα θα πραγματοποιούν τη συνεδρία άσκησης θα αυτό-αξιολογούν το επίπεδο αντιλαμβανόμενης προσπάθειας με βάση την κλίμακα Borg (Παράρτημα Ι) κατά τη διάρκεια της άσκησης θα χρησιμοποιούν την τεχνολογική υποδομή της τηλεϊατρικής θα δίνουν πρώτες βοήθειες στην περίπτωση έκτακτου περιστατικού Πραγματοποίηση προγράμματος τηλε-επιβλεπόμενης άσκησης Το πρόγραμμα τηλε-επιβλεπόμενης άσκησης θα αποτελείται από δύο στάδια. Το αρχικό στάδιο θα πραγματοποιείται εντός του νοσοκομείο και θα αποτελεί μια βασική κλινική αξιολόγηση για την αξιόπιστη καταγραφή της φυσικής και λειτουργικής ικανότητας των ασθενών (βλ τόμο Μεθοδολογία Αξιολόγησης/Αποκατάστασης) ώστε να σχεδιαστεί το εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης για τον κάθε ασθενή (βλ τόμο 5.2 Εξατομίκευση προγράμματος Αποκατάστασης). Αφού ο ασθενής ολοκληρώσει το βασικό στάδιο θα του αποδοθεί ένα σετ τηλεαποκατάστασης που θα περιλαμβάνει τεχνολογικό εξοπλισμό, εξοπλισμό εκγύμνασης και εξοπλισμό παρακολούθησης βιοσημάτων. Αφού εγκατασταθεί ο εξοπλισμός θα γίνει η εκπαίδευση του και στη συνέχεια η αξιολόγηση της ικανοποιητικής εκπαίδευσης ώστε να είναι έτοιμος να λάβει μέρος σε συνεδρία τηλε-επιβλεπόμενης άσκησης. Στο δεύτερο στάδιο (κυρίως πρόγραμμα άσκησης) οι ασθενείς θα δημιουργήσουν ομάδες των 8 περίπου ατόμων, καθένας από τους οποίους θα πραγματοποιεί το πρόγραμμα άσκησης στο σπίτι του ή στο κέντρο υγείας. Το πρόγραμμα άσκησης θα περιλαμβάνει αερόβια άσκηση, άσκηση με αντιστάσεις ανοιχτής και κλειστής κινητικής αλυσίδας και διατάσεις. Κάθε ομάδα θα ασκείται 3 φορές την εβδομάδα για 8 εβδομάδες (βλ τόμο V1.0 13

14 Μεθοδολογία Αξιολόγησης/Αποκατάστασης). Η επιλογή του αριθμού των ασθενών, του χρόνου άσκησης και των συστατικών της άσκησης στηρίζεται σε επιτυχημένες στρατηγικές σε πληθυσμούς με καρδιοαναπνευστικά προβλήματα 14. Ο επαγγελματίας υγείας (εργοφυσιολόγος ή φυσικοθεραπευτής) θα επιβλέπει με σύγχρονη επικοινωνία (real-time videoconferencing) ταυτόχρονα τους 8 ασθενείς κατά την διάρκεια του προγράμματος άσκησης. Ο επαγγελματίας υγείας θα βρίσκεται στο κέντρο συντονισμού και παρακολούθησης συνόδων τηλε-αποκατάστασης. Ο επαγγελματίας υγείας θα ελέγχει καθ όλη τη διάρκεια της άσκησης τα βιοσήματα (HR, ECG, SPO2, BP) και την κλινική εικόνα του ασθενή ώστε να τροποποιεί την άσκηση αναλόγως. V1.0 14

15 3 Γλωσσάρι 3.1 Συντομογραφίες και Ακρώνυμα Συντομογραφία ΜΕΘ HR ECG SPO2 BP Περιγραφή Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Καρδιακή Συχνότητα Ηλεκτροκαρδιογράφημα Κορεσμός της αιμοσφαιρίνης σε Οξυγόνο Αρτηριακή Πίεση 3.2 Ορισμοί Τηλεϊατρική ορίζεται ως η χρήση των τεχνολογιών των τηλεπικοινωνιών για την παροχή ιατρικών πληροφοριών και υπηρεσιών. Τηλεαποκατάσταση είναι η παροχή υπηρεσιών αποκατάστασης από απόσταση χρησιμοποιώντας τις τεχνολογίες των τηλεπικοινωνιών ως μέσο παράδοσης V1.0 15

16 Βιβλιογραφικές Αναφορές 1 NICE clinical guideline 83. Rehabilitation after critical care. London: NICE, Flaatten H. Mental and physical disorders after ICU discharge. Curr Opin Crit Care 2010; 16: Pinsky MR. Cardiovascular issues in respiratory care. Chest 2005; 128:592S-597S 4 Hoffmann T, Tornatore G. Early physical and occupational therapy in mechanically ventilated, critically ill patients resulted in better functional outcomes at hospital discharge. Aust Occup Ther J 2009; 56: Schweickert WD, Pohlman MC, Pohlman AS, et al. Early physical and occupational therapy in mechanically ventilated, critically ill patients: a randomised controlled trial. Lancet 2009; 373: Burtin C, Clerckx B, Robbeets C, et al. Early exercise in critically ill patients enhances short-term functional recovery. Crit Care Med 2009; 37: British Thoracic Society Standards of Care Subcommittee on Pulmonary R. Pulmonary rehabilitation. Thorax 2001; 56: Goble AJ, Worcester MUC. Best practice guidelines for cardiac rehabilitation and secondary prevation. Department of Human Services Victoria. Victoria, Australia: Heartresearch Center, Organization WH. World report on disability. In: Officer A, Posarac A, eds. Geneva, Switzerland: World Bank, Dunlay SM, Witt BJ, Allison TG, et al. Barriers to participation in cardiac rehabilitation. Am Heart J 2009; 158: Brennan DM, Mawson S, Brownsell S. Telerehabilitation: enabling the remote delivery of healthcare, rehabilitation, and self management. Stud Health Technol Inform 2009; 145: Bendixen RM, Levy CE, Olive ES, et al. Cost effectiveness of a telerehabilitation program to support chronically ill and disabled elders in their homes. Telemed J E Health 2009; 15:31-38 V1.0 16

17 13 Hailey D, Roine R, Ohinmaa A, et al. Evidence of benefit from telerehabilitation in routine care: a systematic review. J Telemed Telecare 2011; 17: Nici L, Donner C, Wouters E, et al. American Thoracic Society/European Respiratory Society statement on pulmonary rehabilitation. Am J Respir Crit Care Med 2006; 173: V1.0 17

18 Αναφορές Τόμος 3.2 Μεθοδολογία Αξιολόγησης/Αποκατάστασης Τόμος 5.1 Επιλογή/Αξιολόγηση Ασθενών Τόμος 5.2 Εξατομίκευση προγράμματος Αποκατάστασης V1.0 18

19 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Παράρτημα Ι: Κλίμακα του Borg (Αντιλαμβανόμενης Προσπάθειας) Κατάταξη-Ταξινόμηση Ένταση 6 Καθόλου κόπος 7 Υπερβολικά ελαφριά (εύκολα) 8 9 Πολύ ελαφριά Ελαφριά Κάπως δύσκολα (σκληρά) Δύσκολα (βαριά) Πολύ δύσκολα (σκληρά) Υπερβολικά σκληρά 20 Μέγιστος κόπος προσπάθεια V1.0 19