Δ/νση Ενεργειακών, Βιομηχανικών και Xημικών προϊόντων Δρ. Χρυσάνθη Νακοπούλου

Transcript

1 Δ/νση Ενεργειακών, Βιομηχανικών και Xημικών προϊόντων Δρ. Χρυσάνθη Νακοπούλου 11 η Ετήσια Σύσκεψη Επιθεωρητών REACH, CLP 2015 Εθνική Συνάντηση Εργασίας του Ευρωπαϊκού Προγράμματος PROTEAS Αθήνα - 27, 28 & 29 Απριλίου 2015 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΧΗΜΙΚΩΝ 27/5/2015ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ 1 ΓΕΝΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΟΥ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

2 Τα μείγματα ταξινομούνται ως επικίνδυνα λόγω των φυσικοχημικών τους ιδιοτήτων ή/και για την ανθρώπινη υγεία ή /και το περιβάλλον Με βάση δεδομένα δοκιμών για ολόκληρο το μείγμα. Με βάση τη χρήση των «αρχών παρεκβολής». Με βάση τις επικίνδυνες ιδιότητες των επιμέρους συστατικών του μείγματος (τιμές διαχωρισμού, όρια συγκέντρωσης, πολ/στικοί παράγοντες-υπολογισμοί) *Οι παραπάνω μέθοδοι εφαρμόζονται με τη σειρά που αναφέρονται. Εξαίρεση: Οι τάξεις κινδύνου για τα CMR και οι ιδιότητες βιοσυσσώρευση και την βιοαποικοδόμηση 27/5/2015 2

3 Ουσίες που υπόκεινται σε καταχώριση κατά REACH (άρθρ. 39(α)), εκτός εάν η πληροφορίες Τ/Ε που απαιτούνται από το άρθ. 40 έχουν ήδη υποβληθεί ως μέρος του φακέλου καταχώρισης. Ουσίες που ταξινομούνται (άρθ. 39(β), CLP): Διατίθενται στην αγορά ως έχουν, ή Σε μείγμα πάνω από τα όρια συγκέντρωσης που καθορίζονται από τον CLP με αποτέλεσμα την ταξινόμηση του μείγματος ως επικινδύνου 27/5/2015 3

4 «Όριο συγκέντρωσης»: Το κατώτερο όριο ταξινομημένου επιμέρους συστατικού ή πρόσμειξης ή πρόσθετου σε ουσία ή σε μείγμα που μπορεί να προκαλέσει ταξινόμηση της ουσίας ή του μείγματος αντίστοιχα. Δεν μπορεί να ερμηνεύεται στενά. Πρέπει επίσης να περιλαμβάνει τις «γενικές τιμές διαχωρισμού» πάνω από τις οποίες ένα συστατικό «πρέπει να λαμβάνεται υπόψη» για την ταξινόμηση. 27/5/2015 4

5 «Γενικές τιμές διαχωρισμού» που «πρέπει να λαμβάνονται υπόψη» CLP (Πιν. 1.1., Παρ. I,υπολογισμοί)? «Γενικά όρια συγκέντρωσης» CLP (Πιν.3-5, Παρ. I)? «(0.1/M-παράγοντας)%» CLP (Μέρος 4, Παρ. I)? «Ειδικά όρια συγκέντρωσης- CLP (Πιν. 3.1, παρ. VI, και «αυτόταξινόμηση»)? «Τιμές διαχωρισμού» CLP (άρθ. 11 και , Παρ.I)? 27/5/2015 5

6 Είδος επικινδυνότητας Oξεία τοξικότητα: Κατηγορία 1-3 0,1% Κατηγορία 4 1% Διάβρωση του δέρμ./ ερεθισμός δέρμ. Γενικές τιμές διαχωρισμού 1% (ή <1% βλ ) Σοβαρή οφθ. βλάβη./ερεθισμός οφθ. 1% (ή <1% βλ ) Επικίνδυνο για το υδάτινο περιβάλλον Οξεία κατ. 1 0,1% (ή <0.1% βλ ) Χρόνια κατ. 1 0,1% (ή <0.1% βλ ) Χρόνια κατ % 27/5/2015 6

7 Περιεκτικότητα συστατικών υπολογίσιμων στην ταξινόμηση μείγματος: κατ.1 οξείας τοξικότητας* 0,1% w/w Κατ.1 χρόνιας τοξικότητας Κατ.2 χρόνιας τοξικότητας Κατ.3 χρόνιας τοξικότητας Κατ.4 χρόνιας τοξικότητας 1% w/w * Εκτός από τα συστατικά υψηλής τοξικότητας: Συνεισφέρουν στην ταξινόμηση : Kαι με χαμηλότερη συγκέντρωση Κατ.1 οξείας τοξ. Περιβάλλον Κατ.1 χρόνιας τοξ. Περιβάλλον 0,1/Μ % w/w 27/5/2015 7

8 Άρθρο 10 (CLP) Γενικά όρια συγκέντρωσης (Generic concentration Limits) Ειδικά όρια συγκέντρωσης Specific concentration Limits: υποδηλώνουν το κατώτατο όριο στο οποίο η παρουσία μιας ουσίας σε κάποια άλλη ουσία ή σε ένα μείγμα υπό μορφή προσδιορισμένης πρόσμειξης, προσθέτου ή επιμέρους συστατικού οδηγεί στην ταξινόμηση της ουσίας ή του μείγματος ως επικίνδυνου. 27/5/2015 8

9 Τιμές διαχωρισμού: όταν ένα μείγμα περιέχει μια ουσία, η οποία έχει, η ίδια, ταξινομηθεί ως επικίνδυνη, είτε ως συστατικό είτε με τη μορφή προσδιορισμένης πρόσμειξης, προσθέτου, αυτή η ουσία λαμβάνεται υπόψη για τους σκοπούς ταξινόμησης, εάν η συγκέντρωση της είναι ίση ή μεγαλύτερη από την τιμή διαχωρισμού όπως αυτή καθορίζεται στις παρ. 1,2 του του παραρτ. Ι. 27/5/2015 9

10 Λαμβάνεται το ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΟ από τα: To «ειδικό όριο συγκέντρωσης» («Specific concentration limit» (SCL) ή ή Η «Γενική τιμή διαχωρισμού» (πιν. 1.1., Παρ. Ι του CLP Χρησιμοποιώντας τoν πολ/κό παράγοντα Μ 27/5/

11 Για οξεία τοξικότητα πρέπει να χρησιμοποιείται η «Γενική τιμή διαχωρισμού» του CLP. Δεν εφαρμόζεται Ούτε το «Γενικό όριο συγκέντρωσης» (GCL) ούτε το «ειδικό όριο συγκέντρωσης» (SCL) στο CLP. 27/5/

12 Δεν εφαρμόζεται «ειδικό όριο συγκέντρωσης» (SCL) στο CLP. Αντί του SCL χρησιμοποιείται ο συντελεστής Μ (πολ/κός παράγων): Ανάλογα με τα δεδομένα: Kατ. 1 οξείας τοξικότητας Kατ. 1 χρόνιου κινδύνου με LC(E)50 <1mg/l ή με χρόνιο NOEC ή Ecx<0.1 mg/l για μη ταχέως αποικοδομήσιμα με χρόνιο NOEC ή Ecx<0.01 mg/l για ταχέως αποικοδομήσιμα ο Μ λαμβάνει ως τιμές πολλαπλάσια του 10 (1, 10, 100, 1000 κ.λ.π.), έτσι ώστε στην ταξινόμηση ενός μείγματος η συνεισφορά της ουσίας με την υψηλότερη τοξικότητα ακόμη και σε πολύ χαμηλή περιεκτικότητα να πολλαπλασιάζεται αναλογικά. (π.χ. αν LC(E)50=0,001<<1 mg/l, Μ=1000, δηλ. η συγκέντρωση θα πολλαπλασιαστεί επί 1000). 12

13 Αξίζει να σημειωθεί ότι: H τάξη κινδύνου από φυσικούς παράγοντες του μείγματος μπορεί να είναι διαφορετική από την/ τις τάξη/εις κινδύνου των συστατικών του. Παράδειγμα (ANFO): Νιτρικό αμμώνιο (Οξειδωτικό στερεό) + Μαζούτ (υγρό καύσιμο). Εκρηκτικό 27/5/

14 5 % A (Ερεθ. Δέρμ.2) 9 % B (Ερεθ. Δέρμ.2) 0.5 % Γ (Ερεθ. Δέρμ.2) Το μείγμα ταξινομείται ως Ερεθ. Δέρμ.2 με βάση τους κανόνες προσθετικότητας. Το άθροισμα των συστατικών του μείγματος (αυτών που είναι σε ποσοστό 1% («γενική τιμή διαχωρισμού» Πιν. 1.1, Παρ. I, CLP)) είναι 14% το οποίο είναι 10% «γενικό όριο συγκέντρωσης»(gcl ). Tα Α και Β μόνο συνεισφέρουν στην ταξινόμηση Κοινοποίηση του Α και του Β όχι του Γ(< 1% =γενική τιμή διαχωρισμού) 27/5/

15 - 5 % A (Ερεθ. Δέρμ. 2 πρόσθετο) - 9 % B (Ερεθ. Δέρμ. 2 πρόσθετο) Και το A και το Β συνεισφέρουν στην ταξινόμηση του μείγματος και είναι σε ποσοστό 1% («γενική τιμή διαχωρισμού» Πιν. 1.1, Παρ. I, CLP) : Κοινοποίηση του Α και του Β 27/5/

16 - 5 % A (Ερεθ. Δέρμ. 2, πρόσθετο) - 20 % B (Ερεθ. Δέρμ. 2, πρόσθετο) Η ουσία Β προκαλεί την ταξινόμηση του μείγματος αφ εαυτής (ποσοστό μεγαλύτερο από το «γενικό όριο συγκέντρωσης» GCL του 10%. Η ουσία Α πρακτικά δεν επηρεάζει την ταξινόμηση του μείγματος. * Εν τούτοις η ουσία Α πρέπει να κοινοποιηθεί επειδή πρέπει να θεωρηθεί ότι «λαμβάνεται υπόψη για την ταξινόμηση» αφού το ποσοστό της 5% είναι μεγαλύτερο από τη «γενική τιμή διαχωρισμού»1%. Κοινοποίηση του Α και του Β 27/5/

17 20 % A (Ερεθ. Δέρμ. 2 ) 10 % B Διαβρωτικό. Δέρμ. 1) Το μείγμα ταξινομείται ως «Ερεθ. Δέρμ. 1» ουσία Β πάνω από το «γενικό όριο συγκέντρωσης»(gcl 5% ). H ουσία Α δεν είναι καθοριστική για την παραπάνω ταξινόμηση του μείγματος αλλά θα μπορούσε να οδηγήσει σε ταξινόμησή του απουσία της ουσίας Β. Κοινοποίηση της A και της B 27/5/

18 : Με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχουν συστατικά CMR: Ποιά ουσία συνεισφέρει στην ταξινόμηση? Μπορεί να υπάρχει αβεβαιότητα. Π.χ. μη τοξικό ποσοστό ουσίας Α σε συνδυασμό με ένα μη τοξικό ποσοστό ουσίας Β μπορεί να οδηγήσει σε τοξικό αποτέλεσμα Η κρίση εμπειρογνωμόνων πρέπει να ζητηθεί σε περίπτωση αμφιβολίας. 27/5/

19 27/5/