ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΙΔΡΥΣΗ ΝΕΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΣΤΙΣ ΣΕΡΡΕΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

Transcript

1 ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΙΔΡΥΣΗ ΝΕΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΣΤΙΣ ΣΕΡΡΕΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ 2010

2 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 2

3 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 3 Περιεχόμενα Εισαγωγή Αντικείμενο της Ειδικότητας Διαιτολόγων... 5 Στον Μεταποιητικό Τομέα... 7 Στον Τομέα των Υπηρεσιών (Δημόσιο και Ιδιωτικό)... 7 Δυνατότητα Άσκησης Προσωπικής Επιχείρησης... 8 Επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων Διαιτολόγων-Διατροφολόγων 8 2. Ο Κλάδος της Διατροφής στην Ελλάδα και Διεθνώς Ιστορικό του Επαγγέλματος των Διατροφολόγων-Διαιτολόγων Ο Κλάδος των Τροφίμων Ο Κλάδος της Διατροφής Αμοιβές Διαιτολόγων-Διατροφολόγων Αναγκαιότητα Δημιουργίας Νέου Τμήματος Α. Προσέγγιση Βάσει του Συνολικού Αριθμού Διατροφολόγων - Διαιτολόγων Β. Προσέγγιση Βάσει της Θέσης των Επιστημόνων Διατροφής-Διαιτολογίας στην Ελληνική Αγορά Εργασίας... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. Γ. Ανάγκη Δημιουργίας Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης Καταναλωτήστην Ελλάδα Το Ακαδημαϊκό και Ερευνητικό Περιβάλλον του Νομού Σερρών Το Οικονομικό και Επαγγελματικό Περιβάλλον του Νομού Σερρών Ανθρώπινο Δυναμικό - Οικιστικό και Φυσικό Περιβάλλον του Νομού Σερρών Οι Σπουδές στην Επιστήμη και Τεχνολογία Διατροφής-Διαιτολογίας στην Ελλάδα και Διεθνώς Διεπιστημονικότητα του Κλάδου της Διατροφής Τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ με Γνωστικό Αντικείμενο τη Διατροφή-Διαιτολογία Τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ με συνάφεια με τα θέματα Διατροφής -Διαιτολογίας Προτεινόμενο Πρόγραμμα Σπουδών Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης Καταναλωτή 16 Αναλυτικό Πρόγραμμα Μαθημάτων Ανά Εξάμηνο Σπουδών Αναμενόμενα Αποτελέσματα από την Ίδρυση του Νέου Τμήματος Διαιτολογίας στις Σχέδιο Ανάπτυξης και Λειτουργίας του Νέου Τμήματος Προτεινόμενος Αριθμός Σπουδαστών Απαιτούμενα Εργαστήρια... 21

4 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις Η Δαπάνη Ίδρυσης Τμήματος Διαιτολογίας Δαπάνη Εργαστηρίων Κτηριακό Πρόταση... 23

5 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 5 Εισαγωγή Η μελέτη αυτή αποσκοπεί στην ανάδειξη των πλεονεκτημάτων από την ίδρυση και λειτουργία ενός Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις. Η δημιουργία του νέου Τμήματος μπορεί να έχει θετικές συνέπειες στην ακαδημαϊκή λειτουργία των Τμημάτων του ΤΕΙ, του ΤΕΦΑΑ και άλλων φορέων, όπως το Νοσοκομείο και άλλοι φορείς ιδιωτικής υγείας (κλινικές) της πόλης. Πρόκειται για ένα επιστημονικό αντικείμενο με μέλλον αφού συνδέεται άμεσα με θέματα υγείας του πληθυσμού. Οι απόφοιτοι τοποθετούνται σχετικώς καλά στην αγορά εργασίας και οι προοπτικές απασχόλησης είναι ευοίωνες. Ο χώρος της μελλοντικής εργασίας των επιστημόνων διαιτολογίας είναι σχεδόν πάντα άνετος και υγιεινός και οι ανάγκες αφορούν σε όλη την ελληνική επικράτεια. Η μελέτη αυτή κατατίθεται με σκοπό να συζητηθεί και, εφόσον εγκριθεί, να προωθηθεί ως αίτημα προς το Υπουργείο Παιδείας. Δηλώνεται ότι η ομάδα που κατήρτισε την παρούσα μελέτη θα παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια στη φάση του σχεδιασμού και της ανάπτυξης του νέου Τμήματος, εφόσον ζητηθεί. Την ομάδα μελέτης απαρτίζουν οι παρακάτω επιστήμονες: Δημήτριος Κουρέτας, Καθηγητής του Τμήματος Βιοχημείας-Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Βάιος Καραθάνος, Αναπληρωτής καθηγητής Τμήματος Διατροφής και Διαιτολογίας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. Οι μελετητές ευχαριστούν θερμά όσους συμμετείχαν στις συζητήσεις και εξέφρασαν τις απόψεις τους για το προτεινόμενο Τμήμα. 1. Αντικείμενο της Ειδικότητας -Διαιτολόγων Η ειδικότητα της Διατροφής (Nutrition) άρχισε κυρίως στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1950, ενώ γνωρίζει πραγματική άνθηση από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν διαπιστώθηκε, από πληθώρα μελετών, η συσχέτιση της διατροφής του ανθρώπου με παράγοντες

6 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 6 υγείας. Από την εποχή εκείνη υπάρχει ένα συνεχώς αυξανόμενο παγκόσμιο ενδιαφέρον των καταναλωτών για τη διατροφή τους αλλά και θέματα συναρτούμενα με αυτή, όπως μακροζωία, ευζωία και υγεία. Η τάση αυτή με μικρή υστέρηση μεταφέρεται και στην Ελλάδα. Με τη διατροφή ασχολούνται αρκετές κατηγορίες επιστημόνων και τεχνολόγων, αλλά οι διατροφολόγοι έχουν ούτως ή άλλως μία πολύ καλή σχέση με το αντικείμενο και κυρίαρχη θέση και αναγνώριση για τις γνώσεις τους στην ειδικότητα. Οι απόφοιτοι Τμημάτων συναφών με τη Διατροφή και τη Διαιτολογία απασχολούνται σε μεγάλο βαθμό στην παροχή υπηρεσιών τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, στη βιομηχανία τροφίμων ως σύμβουλοι διατροφής ή στα εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου, και σε κρατικές υπηρεσίες ή εταιρείες εμπορίας ή ελέγχου τροφίμων. Οι τεχνολόγοι διατροφής-διαιτολόγοι ασχολούνται με τον σχεδιασμό και την επίβλεψη προγραμμάτων διατροφής και επιβλέπουν την προετοιμασία των γευμάτων. Βοηθούν στην αποφυγή και την αποκατάσταση από ασθένειες μέσω σχεδιασμού των κατάλληλων διαιτολογίων, ενώ προτείνουν την ελάττωση ή αύξηση κάποιων διατροφικών παραγόντων για τη βελτίωση της δημόσιας υγείας (π.χ. λιγότερο αλάτι, περισσότερα αντιοξειδωτικά μέσω κατανάλωσης φρούτων). Συνεργάζονται με νοσοκομεία, σχολεία, άλλα ιδρύματα για την κατάρτιση διαιτολογίων, λαμβάνοντας υπόψη ειδικές διατροφικές ανάγκες, αλλά και την εκπαίδευση του κοινού. Οι βασικότερες κατηγορίες των διατροφολόγων είναι: Οι κλινικοί διαιτολόγοι (clinical dietitians-nutritionists), οι οποίοι σε συνεργασία με τον ιατρό αξιολογούν τις ανάγκες του ασθενούς σε διατροφική πρόσληψη, και αναπτύσσουν το ημερήσιο και εβδομαδιαίο διαιτολόγιο, και παρακολουθούν την εφαρμογή και αξιολογούν τα αποτελέσματά του. Οι διατροφολόγοι- διαιτολόγοι για την κοινότητα (community dietitians), οι οποίοι ασχολούνται με την προαγωγή της δημόσιας υγείας και ασχολούνται σε κέντρα υγείας, δημόσιες αρχές (Υπουργεία, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, κ.α). Ασχολούνται με την αξιολόγηση της ισχύουσας διατροφικής συμπεριφοράς καταναλωτών διαφόρων περιοχών και διαφόρων ομάδων πληθυσμού, την ανάπτυξη σωστής διατροφικής συμπεριφοράς σε ομάδες πληθυσμού, όπως σχολεία και ομάδες ηλικιωμένων. Οι διατροφολόγοι- διαιτολόγοι μονάδων διατροφής (management dietitians), ασχολούνται με την επίβλεψη και εφαρμογή διαιτολογίων σε χώρους προετοιμασίας και παρασκευής γευμάτων, όπως κουζίνες νοσοκομείων, εστιατόρια μεγάλων εταιρειών, εστιατόρια άλλων ιδρυμάτων (γηροκομείων, σχολείων, φυλακών, στρατιωτικών μονάδων, κ.α). Είναι υπεύθυνοι για την προμήθεια και αξιολόγηση των πρώτων υλών, την παραγωγή ασφαλών και

7 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 7 διατροφικώς υγιεινών γευμάτων, είναι υπεύθυνοι της τήρησης των κανόνων υγιεινής και της τήρησης των αρχείων ποιότητας. Οι διατροφολόγοι- διαιτολόγοι που παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες (Consultant dietitians) εργάζονται, ως επί το πλείστον, σε ιδιωτικούς χώρους, και παρέχουν υπηρεσίες σε πελάτες-ιδιώτες ή μικρές ομάδες πληθυσμού (εργαζομένους επιχειρήσεων, κ.α) με σύμβαση έργου. Ειδικότερα οι διαιτολόγοι είναι κατάλληλοι: Στον Μεταποιητικό Τομέα Για το τμήμα ποιοτικού ελέγχου πρώτων υλών, τελικών προϊόντων και νερού σε θέματα ελέγχου χημικών, φυσικών και μικροβιολογικών παραμέτρων και οργανοληπτικού ελέγχου. Στα εργαστήρια αυτά μπορεί να είναι προϊστάμενοι ή να είναι εξειδικευμένοι αναλυτές συστημάτων ενόργανης ανάλυσης. Για το τμήμα διασφάλισης ποιότητας που αποτελούν σήμερα αναγκαίους μοχλούς σωστής και ασφαλούς λειτουργίας εργοστασίων (ανάπτυξη και παρακολούθηση συστημάτων ISO, HACCP, GMP, κ.α.). Για το τμήμα εμπορίας και πωλήσεων των εταιρειών. Για το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης ως προϊστάμενοι, εφόσον διαθέτουν κατάλληλη ε- ξειδίκευση, ή ως μέλη της ομάδας αναπτύξεως νέων τροφίμων. Σε εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου και ελέγχου τροφίμων. Σε βιομηχανίες παρασκευής ειδικών τροφίμων στο σχεδιασμό για παραγωγή ειδικών τροφίμων όπως παιδικές τροφές, τροφές για διαβητικούς, κλπ. Πρωτίστως για το τμήμα τεχνικής υποστήριξης, εφόσον υπάρχει (έναντι πελατών, υγειονομικών ελέγχων, κ.α), κυρίως σε θέματα διατροφικής επισήμανσης και επικοινωνίας με τους καταναλωτές. Στον Τομέα των Υπηρεσιών (Δημόσιο και Ιδιωτικό) Σε κρατικές υπηρεσίες, ιδιαίτερα σε Νοσοκομεία για κατάρτιση διαιτολογίων και επίβλεψη παρασκευής γευμάτων για τους ασθενείς, Κέντρα Υγείας, γηροκομεία, παιδικές κατασκηνώσεις και κατασκηνώσεις υπερηλίκων, φοιτητικές λέσχες, παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς, Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ), αλλά και σε άλλες υπηρεσίες όπως το ΕΘΙΑΓΕ, σε Πανεπιστήμια και σε ΤΕΙ ως ερευνητικό ή ειδικό επιστημονικό ή εργαστηριακό προσωπικό.

8 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 8 Σε ιδιωτικούς φορείς, όπως ιδιωτικές κλινικές, εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου και ελέγχου τροφίμων, ινστιτούτα αδυνατίσματος, αθλητικές ομάδες και αθλητικά κέντρα, ξενοδοχειακές μονάδες, κρουαζιερόπλοια, αλυσίδες εστιατορίων, υπεύθυνοι προμηθειών και κατάρτιση ημερησίου και εβδομαδιαίου διαιτολογίου. Δυνατότητα Άσκησης Προσωπικής Επιχείρησης Ο πτυχιούχος διατροφολόγος-διαιτολόγος, κατ εξοχήν ασκεί ελεύθερο επάγγελμα, με τη δημιουργία οργανωμένου διαιτολογικού γραφείου. Ακόμη και πολλές από τις υπηρεσίες σε ιδιωτικούς φορείς που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη παράγραφο προσφέρονται από άτομα που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα με την μορφή συνεργασιών. Το κόστος για την ίδρυση ενός διαιτολογικού γραφείου δεν είναι πολύ μεγάλο και φθάνει τις , αναλόγως του επιπέδου της επίπλωσης. Η ανάγκη πολλών βιομηχανιών για πολύ εξειδικευμένες γνώσεις διατροφής, νομοθεσίας τροφίμων και προσθέτων, οδήγησε έναν μεγάλο αριθμό διατροφολόγων στην άσκηση επαγγέλματος με χαλαρή εξάρτηση από τις εταιρείες παραγωγής και εμπορίας τροφίμων, υπό τη μορφή εξειδικευμένων γραφείων παροχής συμβουλών. Στην κατηγορία αυτή εντάχθηκαν αρκετοί τεχνολόγοι διατροφής, που ασκούν πλέον ιδιωτικό επάγγελμα προφανώς με καλύτερους όρους αμοιβών από ό,τι τους προσέφερε η εξηρτημένη σχέση εργασίας. Επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων Διαιτολόγων-Διατροφολόγων της Τεχνολογικής Εκπαίδευσης Τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων Διαιτολόγων-Διατροφολόγων της Τεχνολογικής Εκπαίδευσης έχουν κατοχυρωθεί από το 1989 βάσει του ΠΔ 78/1989 (ΦΕΚ Α 36/ ). 1. Οι πτυχιούχοι του τμήματος Διατροφής (σ.σ. αργότερα το το Τμήμα Διατροφής του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης μετονομάστηκε σε Τμήμα Διαιτολογίας-Διατροφής, ενώ ιδρύθηκε -το και το αντίστοιχο Τμήμα Διαιτολογίας-Διατροφής στο ΤΕΙ Κρήτης στην Σητεία) με βάση τις εξειδικευμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις τους ασχολούνται είτε αυτοδύναμα είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες πάνω σε σύγχρονους και ειδικούς τομείς της Διατροφής και Διαιτολογίας. 2. Οι πτυχιούχοι έχουν δικαίωμα απασχόλησης στα παρακάτω αντικείμενα: α. Εξέταση της θρεπτικής αξίας των τροφίμων β. Κατάρτιση της ετικέτας με πληροφορίες για τα περιεχόμενα, θρεπτικά συστατικά και κάλυψη των ημερήσιων αναγκών από αυτά.

9 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 9 γ. Συμμετοχή στην κατάρτιση προδιαγραφών παρασκευής νέων προϊόντων δ. Κατάρτιση γενικών και ειδικών διαιτολογίων και επίβλεψη της εφαρμογής τους ε. Ανάληψη της υπευθυνότητας και επίβλεψη της μαζικής παραγωγής γευμάτων. 3. Οι πτυχιούχοι έχουν δικαίωμα απασχόλησης στους παρακάτω τομείς και στα αντίστοιχα αντικείμενα εργασίας: α. Νοσοκομεία, Ιδιωτικές Κλινικές: Κατάρτιση διαιτολογίων και επίβλεψη παρασκευής γευμάτων για τους ασθενείς, σύμφωνα με τις θεραπευτικές τους ανάγκες που καθορίζονται από τον θεράποντα ιατρό. β. Κέντρα Υγείας: Σχεδιασμός ειδικών διαιτολογίων, παροχή πληροφοριών για ειδικά διαιτολόγια που καθορίζονται από τον θεράποντα ιατρό. γ. Εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου και ελέγχου τροφίμων: Έλεγχος της θρεπτικής αξίας των τροφίμων βάσει των αναλυτικών στοιχείων που παρέχονται από τους αρμόδιους επιστήμονες. δ. Ινστιτούτα αδυνατίσματος: Καθορισμός διαιτολογίων και παρακολούθηση της εφαρμογής τους. ε. Βιομηχανίες παρασκευής ειδικών τροφίμων: Σχεδιασμός για παραγωγή ειδικών τροφίμων, παιδικές τροφές για διαβητικούς, κλπ. στ. Ξενοδοχειακές μονάδες κρουαζιερόπλοια - αλυσίδες εστιατορίων: Υπεύθυνοι προμηθειών και κατάρτιση ημερησίου και εβδομαδιαίου διαιτολογίου. ζ. Γηροκομεία: Κατάρτιση προγράμματος προμηθειών, κατάρτιση ημερησίου και εβδομαδιαίου διαιτολογίου. η. Παιδικές κατασκηνώσεις και κατασκηνώσεις υπερηλίκων: Κατάρτιση προγράμματος προμηθειών, κατάρτιση μενού ή εβδομαδιαίου διαιτολογίου, παρακολούθηση εφαρμογών και αξιολόγηση αποτελεσμάτων. θ. Ορφανοτροφεία: Κατάρτιση προγράμματος προμηθειών, κατάρτιση ημερησίου και ε- βδομαδιαίου διαιτολογίου. ι. Φοιτητικές Λέσχες και μαθητικές εστίες: Κατάρτιση προγράμματος προμηθειών, κατάρτιση διαιτολογίου. ια. Παιδικοί και Βρεφονηπιακοί Σταθμοί: Κατάρτιση προγράμματος προμηθειών, κατάρτιση διαιτολογίου. ιβ. Αθλητικές Ομάδες και Αθλητικά Κέντρα ιγ. Οικοτροφεία ιδ. Μονάδες και υπηρεσίες Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας: Κατάρτιση προγράμματος προμηθειών, κατάρτιση μενού ή εβδομαδιαίου διαιτολογίου.

10 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις Ο βαθμός ευθύνης των πτυχιούχων καλύπτει όλο το φάσμα της διοικητικοτεχνικής ιεραρχίας της σχετικής με τους τομείς της ειδικότητάς τους. 5. Οι πτυχιούχοι έχουν δικαίωμα λειτουργίας καταστήματος εμπορίας διαιτητικών τροφών. 6. Οι πτυχιούχοι απασχολούνται σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης, σύμφωνα πάντοτε με την κάθε φορά ισχύουσα νομοθεσία. Μπορούν επίσης να απασχοληθούν με την έρευνα σε θέματα της ειδικότητάς τους. 7. Οι πτυχιούχοι μπορούν άμεσα να εξασκήσουν το επάγγελμα στο πλαίσιο των επαγγελματικών δικαιωμάτων τους. Στην πράξη οι τεχνολόγοι διατροφής-διαιτολόγοι των ΤΕΙ απασχολούνται κυρίως σε Κέντρα Υγείας ενώ στα Νοσοκομεία προτιμώνται οι απόφοιτοι του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, χωρίς αυτό να είναι δεσμευτικό. 2. Ο Κλάδος της Διατροφής στην Ελλάδα και Διεθνώς Ιστορικό του Επαγγέλματος των Διατροφολόγων-Διαιτολόγων Η ειδικότητα της Διατροφής, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ έχει προέλθει από διαφορετικούς κλάδους της Επιστήμης και υπάρχει έντονη διεπιστημονικότητα. Συνηθέστερα η ανάπτυξη ενός κλάδου Διατροφής έχει προέλθει: Από Σχολές Υγείας (Ιατρικές Σχολές ή Σχολές Δημόσιας Υγείας-Public Health) (περιπτώσεις Πανεπιστημίων Harvard-ΗΠΑ, King s College-Ην. Βασίλειο) Από Σχολές Επιστήμης Τροφίμων (περιπτώσεις Πανεπιστημίων Rutgers-ΗΠΑ, Cornell-ΗΠΑ, Minnessota-ΗΠΑ), Wagheningen-Ολλανδία, Καρλσρούης-Γερμανία) Από Σχολές Οικιακής Οικονομίας (περιπτώσεις Πανεπιστημίων Davis της Καλιφόρνιας και Χαροκοπείου Πανεπιστημίου). Σε άλλες περιπτώσεις τα Τμήματα Διατροφής προέκυψαν ως κλάδος των επιστημών της γης, των Γεωπονικών δηλαδή Επιστημών, λόγω του αναπτυγμένου τμήματος διατροφής που προϋπήρχε για τη διατροφή των παραγωγικών ζώων (περίπτωση Πανεπιστημίου University of Fisheries-Ιαπωνία). Πρόκειται, όπως φαίνεται, για κλάδο με πολλαπλά αντικείμενα και ενδιαφέροντα, κατ εξοχήν δηλαδή διεπιστημονικό. Στον κλάδο της Διατροφής και της Διατολογίας οι βασικότεροι επιστημονικοί κλάδοι που εμπλέκονται είναι οι ακόλουθοι:

11 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 11 Ο κλάδος των Επιστημών Υγείας και κυρίως οι ειδικότητες Ενδοκρινολογίας, Παθολογίας, Καρδιολογίας, Μικροβιολογίας, Δημόσιας Υγείας και Επιδημιολογίας, καθώς και της Φαρμακευτικής. Οι κλάδοι των βασικών επιστημών δηλαδή της Βιολογίας (Μοριακή Βιολογία και Γενετική, Μικροβιολογία) και Χημείας (Βιοχημείας, Κλινικής Χημείας, Αναλυτικής Χημείας, Οργανικής Χημείας, Χημείας Τροφίμων, Βιοτεχνολογίας). Ο κλάδος της Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων. Ο κλάδος επιστημών της Άσκησης και Φυσικής Δραστηριότητας. Κατά περίπτωση στον κλάδο αυτό εμπλέκονται ειδικοί επιστήμονες, όπως Οικονομολόγοι ειδικοί σε θέματα Οικονομικών της Υγείας, Βιοστατιστικοί, ειδικοί επιστήμονες Βιοπληροφορικής, ειδικοί επιστήμονες Ψυχολογίας και Συμβουλευτικής, ειδικοί επιστήμονες σε θέματα Καταναλωτή. Ο Κλάδος των Τροφίμων Ο κλάδος των τροφίμων είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένος σε όλο τον κόσμο. Η ανάπτυξη μάλιστα του τομέα αυτού δεν περιορίζεται στις χώρες με μεγάλη γεωργική παραγωγή ή σε χώρες με μέσο ή χαμηλό βαθμό οικονομικής ανάπτυξης. Η βιομηχανία τροφίμων είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία από την άποψη του αριθμού των συνολικώς απασχολούμενων, όπως και σε αριθμό απασχολούμενων επιστημόνων και η δεύτερη μεγαλύτερη βιομηχανία (μετά τη βιομηχανία τηλεπικοινωνιών-πληροφορικής) στις ΗΠΑ, η μεγαλύτερη στην Ολλανδία, η δεύτερη μεγαλύτερη στη Μ. Βρετανία. Μάλιστα στη Μ. Βρετανία, όπως και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη με ισχυρή βιομηχανία τροφίμων, οι περισσότερες πρώτες ύλες για την παραγωγή τροφίμων εισάγονται, ενώ αντίστοιχα εξάγονται τεράστιες ποσότητες επεξεργασμένων, έτοιμων τροφίμων μεγάλης προστιθέμενης αξίας. Η βιομηχανία τροφίμων, αντίθετα με ό,τι πιστεύεται, δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη στην Ελλάδα, υπό την έννοια ότι εισάγονται μεγάλες ποσότητες κυρίως επεξεργασμένων προϊόντων (τυροκομικών, κρεατοσκευασμάτων, μπισκότων, καφέ, κ.α). Αντίθετα, τα εξαγόμενα επεξεργασμένα προϊόντα είναι λιγότερα από τα εισαγόμενα, ενώ προφανώς θετικό για την Ελλάδα είναι το ισοζύγιο των αγροτικών προϊόντων, κυρίως φυτικής προελεύσεως. Οι εταιρείες που πραγματικά εξάγουν ή έστω παράγουν στην Ελλάδα καινοτόμα προϊόντα είναι σχετικά λίγες. Οι μελετητές πιστεύουν ότι μία από τις αιτίες της χαμηλής διεισδυτικότητας των Ελληνικών εταιρειών τροφίμων σε ξένες αγορές ήταν η μη χρήση κατάλληλων επιστη-

12 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 12 μόνων για τη στελέχωση των βιομηχανιών τροφίμων και η κατά συνέπεια χαμηλή ανταγωνιστικότητά τους σε θέματα τεχνογνωσίας και ανάπτυξης νέων προϊόντων. Ο Κλάδος της Διατροφής Τη δεκαετία του 1980 ξεκίνησε μία μεγάλη στροφή ακόμη και των πιο παραδοσιακών εταιρειών τροφίμων προς την κατεύθυνση της διατροφής, της χρήσης δηλαδή των τροφίμων από τον άνθρωπο. Οι τεράστιες αλλαγές και πρόοδοι στη Βιολογία, τη Φυσιολογία, τη Βιοχημεία και τις Ενόργανες Μεθόδους Χημικής Ανάλυσης επέτρεψαν την προσέγγιση των τροφίμων από τη σκοπιά όχι μόνο της ποιοτικής και ασφαλούς παραγωγής τους αλλά και της χρησιμοποίησής τους για την ανθρώπινη υγεία. Δημιουργήθηκαν, επομένως, ερευνητικοί πυρήνες σε όλο τον κόσμο για την κατανόηση του μεταβολισμού του ανθρώπινου σώματος αλλά και της επίδρασης των συστατικών της τροφής σε αυτόν. Τα Τμήματα Διατροφής, με τη σημερινή τους τουλάχιστον μορφή και αντικείμενο, άρχισαν να δημιουργούνται στις ΗΠΑ περί το Σήμερα ο κλάδος της διατροφής ενδιαφέρει πολύ μεγάλο αριθμό ερευνητών, τόσο των διατροφολόγων και επιστημόνων τροφίμων, όσο και των ιατρών, για να αναφέρουμε δύο μόνο βασικές κατηγορίες επιστημόνων. Η Ε.Ε. προκηρύσσει μεγάλο μέρος των ερευνητικών της προγραμμάτων επί θεμάτων υγείας στα οποία συμπεριλαμβάνει τα σχετικά με την διατροφή. Για την ακρίβεια τα θέματα διατροφής της Ε.Ε. στο μεγάλο, διευρημένο πρόγραμμα FP7 καταλαμβάνουν το 30% του συνολικού προϋπολογισμού για την έρευνα. Πολλές παραδοσιακές εταιρείες τροφίμων στρέφονται, σήμερα, προς την παραγωγή «υγιεινών» και περισσότερο θρεπτικών συστατικών, ενώ η ασφάλεια των τροφίμων κατέχει κυρίαρχο ρόλο για τον καταναλωτή. Τα θέματα αυτά είναι θέματα που διαπραγματεύονται και από τους διατροφολόγους με προφανές αποτέλεσμα την ανάπτυξη της Επιστήμης της Διατροφής. Σε πρόσφατη έρευνα της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας στα πλαίσια του Προγράμματος «Προοπτική Διερεύνηση» για τη θέση της Ελληνικής Βιομηχανίας μετά 20 έτη, ανακοινώθηκε ότι ο τομέας των τροφίμων θα έχει σημαντικό βαθμό ανάπτυξης. Είναι δε λογικό, αφού η Ελλάδα υπολείπεται σε ανάπτυξη στον τομέα αυτό, κυρίως σε θέματα παραγωγικότητας και τεχνογνωσίας, έναντι πολλών χωρών της Ευρώπης και -μοιραία σε κάποιο βαθμό- θα υπάρξει σύγκλιση. Κρίνοντας δε από το ισχύον μοντέλο των εταιρειών της Ευρώπης και των ΗΠΑ οι βιομηχανίες αυτές θα έχουν πολύ μεγαλύτερο όγκο παραγωγής από ό,τι σήμερα, θα είναι πλήρως αυτοματοποιημένες, θα διαθέτουν σημαντικά τμήματα έρευνας και ανάπτυξης νέων προϊόντων με έμφαση στα βιολειτουργικά τρόφιμα και θα είναι στελεχωμέ-

13 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 13 νες με μεγάλο αριθμό ειδικών επιστημόνων, και φυσικά και διατροφολόγων λόγω αντικειμένου. Αμοιβές Διαιτολόγων-Διατροφολόγων Στην αγορά εργασίας των ΗΠΑ, όπου υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία κατ έτος και σχετικώς αξιόπιστα, φαίνεται ότι οι μέσες ετήσιες (μικτές) αποδοχές των διαιτολόγωνδιατροφολόγων είναι $ που κυμαίνονται από $ (νέοι, άπειροι, σε θέματα διατροφής στην κοινότητα) έως $ για αυτούς που συνεργάζονται με τη βιομηχανία τροφίμων. Οι απολαβές αυτές είναι πολύ καλύτερες των νοσοκόμων, είναι παραπλήσιες των τεχνολόγων τροφίμων, αλλά υπολείπονται σημαντικά των μηχανικών και των ιατρών. Για την Ελλάδα δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, αλλά φαίνεται ότι οι απολαβές των διαιτολόγων είναι σχετικά καλές ακόμη και για νέους διαιτολόγους στον ιδιωτικό τομέα. 3. Αναγκαιότητα Δημιουργίας Νέου Τμήματος Η προσέγγιση για την αιτιολόγηση της δημιουργίας του νέου Τμήματος θα δοθεί βάσει παραδοχών αναφορικά με τα διεθνώς ισχύοντα στον κλάδο των τροφίμων και τη μέχρι τώρα επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοιτησάντων διατροφολόγων-διαιτολόγων. Α. Προσέγγιση Βάσει του Συνολικού Αριθμού Διατροφολόγων - Διαιτολόγων Οι διατροφολόγοι στις ΗΠΑ είναι περίπου που αυξάνονται πλέον σημαντικά κάθε έτος, λόγω του ογκούμενου ενδιαφέροντος για θέματα διατροφής και υγείας. Στην Ελλάδα οι διατροφολόγοι-διαιτολόγοι τόσο από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και άλλα Ιδρύματα του εξωτερικού, όσο και από τα δύο Τμήματα ΤΕΙ Διατροφής που λειτουργούν ανέρχονται σε περίπου ( , αντιστοίχως) (1 ανά κατοίκους, περίπου). Η αναλογία διατροφολόγων -διαιτολόγων ανά κατοίκους θεωρητικά είναι αντίστοιχη με αυτή που υπάρχει στις ΗΠΑ, όπου όμως γενικώς υπάρχει πολύ μεγαλύτερη αναλογία επιστημόνων (ανά κατοίκους) σε σχέση με την Ελλάδα σε βασικούς τομείς, όπως οι γιατροί και οι μηχανικοί. Στην Ελλάδα υπάρχει δηλαδή πληθώρα επιστημόνων, πιθανόν υπερεπάρκεια, σε κάποιες επιστημονικές ειδικότητες, όχι όμως σε διατροφολόγους, όπου υπάρχει ισορροπία. Σύμφωνα με μελέτη ο ρυθμός αύξησης των διατροφολόγων-διαιτολόγων στις ΗΠΑ έως το 2014 θα είναι μεγαλύτερος από άλλες επιστημονικές ειδικότητες, λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος των πολιτών για θέματα διατροφής και υγείας. Κάθε χρόνο ο αριθμός αυξάνε-

14 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 14 ται κατά 5%, περίπου. Στην Ελλάδα, όμως ο ρυθμός αύξησης των διατροφολόγωνδιαιτολόγων είναι μεγαλύτερος, αφού κάθε χρόνο προστίθενται πάνω από το 10% των διαιτολόγων (περίπου 200 νέοι επιστήμονες και τεχνολόγοι διατροφής, ετησίως) και αυτό συνιστά, για τη μελλοντική θέση της ειδικότητας αυτής στην αγορά εργασίας, κάποιο κίνδυνο, με δεδομένη και την υπερεπάρκεια σε σχετικώς ανταγωνιστικά επιστημονικά πεδία, όπως οι ιατροί, οι βιολόγοι και οι χημικοί. Οι απόφοιτοι και όσοι απόφοιτοι άλλων Σχολών ασχολούνται με την διατροφή, απορροφώνται αρκετά εύκολα από την αγορά εργασίας. Μάλιστα, επειδή οι υπηρεσίες αυτές έ- χουν γεωγραφική διασπορά πρακτικά ανάλογη του πληθυσμού, οι απόφοιτοι μπορούν να α- πορροφηθούν κοντά στον τόπο διαμονής τους, ακόμη και στο κέντρο σχεδόν της Αθήνας. Σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Διαιτολόγων-Διατροφολόγων (που εκπροσωπεί τους αποφοίτους της ανώτατης τεχνολογικής εκπαίδευσης) δεν υπάρχει σημαντικό πρόβλημα για την απασχόληση. Οι επιφυλάξεις του Συλλόγου αναφέρονται στην πολύ αργή θεσμοθέτηση και προκήρυξη νέων θέσεων στα κέντρα υγείας, και κυρίως στον ανταγωνισμό που υφίστανται από άλλες επιστημονικές ειδικότητες και ιδίως των ιατρών. Γ. Ανάγκη Δημιουργίας νέου τμήματος Διαιτολογίας στην Ελλάδα Όπως αναφέρθηκε, οι απόφοιτοι των Τμημάτων Διατροφής-Διαιτολογίας των ΤΕΙ είναι μάλλον λιγότεροι από ό,τι η προσφορά εργασίας θα δικαιολογούσε, βάσει των διεθνώς κρατούντων αλλά και της σχετικώς εύκολης απορροφητικότητάς τους. Υπάρχει, λοιπόν, μεγάλη ανάγκη αύξησης του αριθμού των αποφοίτων. Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται άλλες πανεπιστημιακές σχολές αλλά πιθανόν αναθεώρηση του προγράμματος σπουδών κάποιων Σχολών χαμηλής ζήτησης. Αυτό δεν είναι εύκολο να συμβεί, όπως έχει καταδείξει η εμπειρία. Η δημιουργία νέου Τμήματος Διαιτολογίας θα έχει ευεργετικές συνέπειες και στη λειτουργία άλλων Ιδρυμάτων με αντικείμενο που έχει ελάχιστη έστω σχέση με τη διατροφή. Όπως προαναφέρθηκε, στην Ελλάδα δεν είναι συνήθης η διακοπή λειτουργίας ή έστω η τροποποίηση της κατεύθυνσης του προγράμματος σπουδών υπαρχουσών Σχολών. Θεωρείται ότι η λειτουργία νέου Τμήματος Διαιτολογίας στις θα συμβάλει στην καλύτερη εκπαίδευση των φοιτητών των λειτουργούντων Τμημάτων ΑΕΙ και ΤΕΙ της περιοχής λόγω κοινών μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών που ίσως ξεκινήσουν, ή έστω της ευρείας συνεργασίας σε ερευνητικά θέματα. Πιο ωφελημένα θα είναι τα Τμήματα εκείνα που έχουν κοινά σημεία με τον κλάδο των Τροφίμων, όπως των:

15 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 15 ΤΕΦΑΑ Σερρών Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Πληροφορικής του ΤΕΙ Επειδή η διατροφή και τα τρόφιμα, εξάλλου, απασχολούν έναν από τους υγιέστερους οικονομικά κλάδους της Ελληνικής βιομηχανίας, αυτόν των τροφίμων, αποτελούν πεδίο έ- ντονης ενασχόλησης Τμημάτων οικονομικών σπουδών, διοίκησης επιχειρήσεων, κλπ., τα ο- ποία επίσης θα ευνοηθούν από τη λειτουργία του νέου Τμήματος. 4. Το Ακαδημαϊκό και Ερευνητικό Περιβάλλον του Νομού 5. Το Οικονομικό και Επαγγελματικό Περιβάλλον του Νομού 6. Ανθρώπινο Δυναμικό - Οικιστικό και Φυσικό Περιβάλλον του Νομού 7. Οι Σπουδές στην Επιστήμη και Τεχνολογία Διατροφής-Διαιτολογίας στην Ελλάδα και Διεθνώς Διεπιστημονικότητα του Κλάδου της Διατροφής Όπως προαναφέρθηκε ο κλάδος της διατροφής και της διαιτολογίας είναι έντονα διεπιστημονικός. Απαιτούνται πολύ βαθιές γνώσεις των τροφίμων αλλά και της φυσιολογίας, της βιοχημείας και μεταβολισμού του ανθρώπινου οργανισμού. Σαν αποτέλεσμα αυτού η διατροφή διδάσκεται σε αρκετές Ανώτατες Σχολές και εν μέρει ασκείται από αποφοίτους άλλων ειδικοτήτων. Τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ με Γνωστικό Αντικείμενο τη Διατροφή-Διαιτολογία Στην Ελλάδα προγράμματα σπουδών με καθαρή κατεύθυνση στην Τεχνολογία Διατροφής-Διαιτολογίας έχουν τα εξής Τμήματα ανώτατης εκπαίδευσης: - Τμήμα Διατροφής-Διαιτολογίας του ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης - Τμήμα Διατροφής-Διαιτολογίας του ΤΕΙ Κρήτης (Σητεία)

16 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 16 - Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας & Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου (Αθήνα) Τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ με συνάφεια με τα θέματα Διατροφής -Διαιτολογίας Πέραν των προαναφερθέντων Τμημάτων υπάρχουν επίσης μερικά Τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ που περιλαμβάνουν στο πρόγραμμα σπουδών τους μερικά μαθήματα σχετιζόμενα με τη διατροφή και οι απόφοιτοί τους μετά από κάποια (μεταπτυχιακή) εξειδίκευση είναι κοντά στο αντικείμενο της διατροφής: Τα Τμήματα ή Σχολές αυτές είναι: - Τμήματα Ιατρικής των Πανεπιστημίων (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ιωάννινα, Η- ράκλειο, Αλεξανδρούπολη). - Τμήματα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (Αθήνα, Θεσσαλονίκη,, Τρίκαλα, Κομοτηνή). - Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας (Λάρισα). - Τμήματα Κτηνιατρικής (Θεσσαλονίκη, Καρδίτσα). - Τμήματα Επιστήμης & Τεχνολογίας Τροφίμων ΑΕΙ (Αθήνα και τομέας Τροφίμων της Θεσσαλονίκης). - Τμήματα Τεχνολογίας Τροφίμων ΤΕΙ (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Καρδίτσα). - Τμήμα Οινολογίας και Τεχνολογίας Ποτών ΤΕΙ (Αθήνα). Τα Τμήματα αυτά λειτουργούν ως επί το πλείστον σε άλλες γεωγραφικές περιοχές, ενώ προσφέρουν ένα το πολύ μάθημα σε θέματα διατροφής. 8. Προτεινόμενο Πρόγραμμα Σπουδών Τμήματος Διαιτολογίας Προτείνεται για λόγους μεγαλύτερης λειτουργικότητας και αποφυγής πειραματισμών η λειτουργία του νέου Τμήματος με βάση τα προγράμματα σπουδών των σχετικών τμημάτων που λειτουργούν με επιτυχία επί σειρά ετών και των οποίων οι απόφοιτοι τοποθετούνται με επιτυχία στην αγορά εργασίας. Κατά τη γνώμη των εισηγητών η επιτυχημένη δομή του Προγράμματος Σπουδών των Τμημάτων αυτών μπορεί να εφαρμοσθεί εύκολα και στο προτεινόμενο νέο Τμήμα Η λειτουργικότητα του Τμήματος εν πολλοίς οφείλεται στον αρχικό σχεδιασμό του και στη φιλοσοφία που το διέπει. Είχε σχεδιασθεί έχοντας ως μοντέλο ανάπτυξης ένα Τμήμα αμιγώς Διατροφής-Διαιτολογίας Αμερικανικού Πανεπιστημίου. Οι τροποποιήσεις του Προγράμματος Σπουδών διατήρησαν αυτή τη φιλοσοφία ότι δηλαδή σε ένα Τμήμα Διαιτολογίας

17 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 17 απαιτούνται οι σε βάθος γνώσεις Χημείας, Μικροβιολογίας, Παθολογίας, Βιοχημείας, Μεταβολισμού της Διατροφής καθώς επίσης και η εκτεταμένη εφαρμογή σε πρακτικά αντικείμενα. Παρατίθεται κατωτέρω ένα σχέδιο αναλυτικού προγράμματος μαθημάτων ανά εξάμηνο σπουδών. Επίσης αναφέρονται σε παρατηρήσεις κάποια στοιχεία για τη μεγαλύτερη λειτουργικότητα του προτεινόμενου προγράμματος. Το προτεινόμενο πρόγραμμα σπουδών είναι 8 εξαμήνων (μαζί με την πτυχιακή εργασία και την πρακτική άσκηση). Αναλυτικό Πρόγραμμα Μαθημάτων Ανά Εξάμηνο Σπουδών Υ : Υποχρεωτικά μαθήματα, Ε/Υ : Κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα Α Εξάμηνο Θεωρία Εργαστήριο Σύνολο Εργασ. Ώρες Φορ. Διδ. Μον. 101 Στατιστική Y Γενική Χημεία Y Φυσική Y Βιολογία Y Πληροφορική Y Ξένη Γλώσσα (Αγγλικά) Y Σύνολo Β Εξάμηνο Θεωρία Εργαστήριο Σύνολο γασ. Ώρες Φορ. Ερ- Διδ. Μον. 201 Οργανική Χημεία Y Ανατομία και Ιστολογία του ανθρώπου Y ,5 203 Φυσιολογία του Ανθρώπου Y ,5 204 Βιοχημεία Y Ιστορία και Γεωγραφία της Διατροφής Y Ψυχολογία της Διατροφής Υ Σύνολo Γ Εξάμηνο Θεωρία Εργαστήριο Σύνολο Εργασ. Ώρες Φορ. Διδ. Μον. 301 Βιοχημεία Τροφίμων Υ Μικροβιολογία Τροφίμων Υ Παθολογική Φυσιολογία Υ Χημεία & Τεχνολογία Τροφίμων Υ Χρήση πειραματοζώων στην επιστήμη Υ της διατροφής Οικονομικά της Υγείας Υ Σύνολo Δ Εξάμηνο Θεωρία Εργαστήριο Σύνολο Εργασ. Ώρες Φορ. Διδ. Μον. 401 Διατροφή και Μεταβολισμός Ι (Μακροσυστατικά) Υ Εργοφυσιολογία Υ Διατροφικές Συνήθειες & Διατροφική Αγωγή Διατροφική Αξιολόγηση Υ Ψυχολογία του καταναλωτή Σύνολo

18 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 18 Ε Εξάμηνο Θεωρία Εργαστήριο Σύνολο Εργασ. Ώρες Φορ. Διδ. Μον. 501 Διατροφή και Μεταβολισμός ΙΙ (Μικροσυστατικά) Υ Ασφάλεια Τροφίμων και Διασφάλιση Ποιότητας Υ Μάρκετιγκ τροφίμων Υ Σχεδιασμός Διαιτολογίου για Φυσιολογικές Καταστάσεις Υ Μάθημα Επιλογής E/Υ ,5 506 Μάθημα Επιλογής E/Υ ,5 Σύνολo Υ : Υποχρεωτικά μαθήματα, Ε/Υ : Κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα ΣΤ Εξάμηνο Θεωρία Ώρες Σύνολο Φορ. Εργασ. 601 Φαρμακολογία Υ Διδ. Μον. 602 Κλινική Διατροφή Ι Υ Επιδημιολογία της Διατροφής Υ ,5 604 Νομοθεσία Τροφίμων & Δεοντολογία Επαγγέλματος Υ Μάθημα Επιλογής E/Υ ,5 Σύνολo Εργαστήριο Z Εξάμηνο Θεωρία Εργαστήριο Σύνολο Εργασ. Ώρες Φορ. Διδ. Μον. 701 Κλινική Διατροφή ΙΙ Υ Σχεδιασμός Διαιτολογίου για Παθολογικές Καταστάσεις Υ Θρεπτική Αξιολόγηση Τροφίμων Υ Βιοχημική τοξικολογία Υ Διατροφή και Δημόσια Υγεία Y Σύνολo Η Εξάμηνο Φορ. Εργασ. Διδ. Μον. Πτυχιακή Εργασία Υ Πρακτική Άσκηση σε θέση ανάλογη της κατεύθυνσης (Διαρκεί 24 εβδομάδες-6 μήνες) Υ Σύνολο Κατ Επιλογήν Υποχρεωτικά Μαθήματα* 900. Καινοφανή τρόφιμα 901. Νομοθεσία καταναλωτών 902. Εκτίμηση ερευνητικών πρωτοκόλλων Διατροφικά - Καταναλωτικά Πρότυπα 904. Συμβουλευτική Διατροφής 905. Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων-Διαπροσωπικές Σχέσεις 906. Συμπληρώματα διατροφής (*) Προαιρετικά με υποχρεωτική επιλογή τριών μαθημάτων.

19 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις 19 Προαιρετικά Μαθήματα 950. Εισαγωγή στην Επιστήμη και Τεχνολογία Τροφίμων 951. Γενικές Αρχές Οικονομικής Επιστήμης 952. Οργανοληπτικός Έλεγχος Τροφίμων και Ποτών 953. Τοξικολογία Τροφίμων 954. Βιοηθική 9. Αναμενόμενα Αποτελέσματα από την Ίδρυση του Νέου Τμήματος Το προτεινόμενο νέο Τμήμα αναμένεται να έχει ορισμένα θετικά στοιχεία για την α- νάπτυξη της περιοχής, χωρίς όμως η λειτουργία του να έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα σε οικονομικά στοιχεία. 1. Η σημαντικότερη παράμετρος αφορά στη βελτίωση της υγείας του τοπικού πληθυσμού μέσω της ευαισθητοποίησης στα θέματα διατροφής, άσκησης και πρόληψης. Αυτό θα γίνεται μέσω των δράσεων του νέου Τμήματος, παρεμβάσεων στα τοπικά μέσα ενημέρωσης, σεμιναρίων, ημερίδων και Συνεδρίων που θα διοργανώνονται. Έχει τονιστεί ιδιαίτερα, τα τελευταία χρόνια, ότι η υγεία του αγροτικού πληθυσμού δεν βελτιώνεται λόγω της κακής διατροφής και της έλλειψης φυσικής δραστηριότητας σε σύγκριση με προγενέστερες περιόδους. 2. Η δεύτερη θετική παράμετρος αφορά στην χρήση των εργαλείων της διατροφής σε μεγαλύτερη κλίμακα από τις πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες υπηρεσίες υγείας (Νομαρχιακό Νοσοκομείο). Η διατροφή χρησιμοποιείται, πλέον, ως εργαλείο μεταθεραπευτικής αγωγής από τους ιατρούς και η ύπαρξη διατροφολόγων θα βελτιώσει τις δομές λειτουργίας των Κέντρων Υγείας και των Νοσοκομείων της περιοχής. Σημειώνεται εδώ ότι δεν υπάρχει σχετικό Πανεπιστημιακό τμήμα στην περιοχή της Βορείου Ελλάδος. 3. Μία τρίτη θετική παράμετρος αφορά στη δημιουργία εξειδικευμένων στελεχών διατροφής που θα συνεργασθούν με μονάδες παροχής υπηρεσιών διατροφής της περιοχής (βιομηχανίες και βιοτεχνίες τροφίμων, μονάδες μαζικής εστίασης) να μετεξελιχθούν σε πιο σύγχρονες και διεθνώς ανταγωνιστικές μονάδες.

20 Θέμα:Πρόταση Ίδρυσης Νέου Πανεπιστημιακού Τμήματος Διαιτολογίας και Επιστήμης του Καταναλωτή στις Η τέταρτη θετική παράμετρος είναι προφανής και αφορά στην παρουσία περίπου 400 φοιτητών του νέου Τμήματος στην πόλη των Σερρών και τη δημιουργία 30 περίπου μόνιμων θέσεων εργασίας καθώς και αρκετών θέσεων μερικής απασχόλησης. 5. Επίσης η δημιουργία αυτού του Τμήματος θα μειώσει επίσης την επιστημονική απομόνωση της περιοχής και θα ενδυναμώσει τα υπόλοιπα λειτουργούντα Τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ καθώς και άλλες επιστημονικές ομάδες που ήδη λειτουργούν (Νοσοκομείο, κ.α) Στα αρνητικά σημεία του νέου προτεινόμενου Τμήματος μπορούν να αναφερθούν: 1. Η κατάσταση τη στιγμή αυτή στο χώρο των διατροφολόγων από πλευράς απορροφητικότητας και απασχόλησης είναι σχετικώς καλή. Επειδή όμως οι θέσεις εργασίας στο Δημόσιο τομέα έχουν καλυφθεί από νέα στην ηλικία άτομα, δεν θα υπάρξουν εύκολα νέες θέσεις εργασίας, επομένως οι νέες θέσεις εργασίας θα είναι στη διακριτική ευχέρεια των εκάστοτε Υ- πουργείων [Υγείας (Κέντρα Υγείας), Ανάπτυξης (ΕΦΕΤ, ερευνητικά κέντρα, κ.α) και Παιδείας (ΙΕΚ, ΤΕΙ, κ.α)] και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (κέντρα συμβουλευτικής διατροφής). Η ανάγκη για σχετικό περιορισμό των κρατικών δομών και δαπανών δεν θα δημιουργήσει αφειδώς νέες θέσεις, έστω και αν η πρόληψη στην υγεία του πληθυσμού που μπορεί να επιτελεστεί μέσω της παρουσίας των διατροφολόγων μπορεί να έχει και σημαντικές θετικές επιπτώσεις στην Εθνική Οικονομία. Οι διατροφολόγοι θα ωθούνται, επομένως, σχεδόν αποκλειστικά προς τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. 2. Η κατάσταση στον ιδιωτικό τομέα είναι την εποχή αυτή σχετικά ικανοποιητική. Υπάρχει, όμως, σε μεγάλο βαθμό έντονος ανταγωνισμός με άλλες κατηγορίες επιστημόνων και ειδικότερα με ιατρούς που διαφαίνεται ότι θα ενταθεί, και σε μικρότερο βαθμό με γυμναστές και επιστήμονες/τεχνολόγους τροφίμων. Πολλοί ιατροί, μετά τη διάγνωση, προτείνουν και τις αντίστοιχες δίαιτες στους ασθενείς. Το γεγονός αυτό, αν και όχι δεοντολογικά σωστό (αφού οι ιατροί δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν την ακριβή σύσταση των τροφίμων, παρά μόνο τη θερμιδική αξία), είναι σχεδόν κοινή πρακτική με αποτέλεσμα να στερούνται υπηρεσιών σωστής διαιτολογικής υποστήριξης πολλοί ασθενείς. Η διαφαινόμενη τάση για υποαπασχόληση μερικών ιατρικών ειδικοτήτων που απορρέει και από την πολύ μεγάλη αναλογία ιατρών/πληθυσμό (σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες) ωθεί τις ιατρικές ειδικότητες και προς την παροχή συμβουλών διαιτολόγου με αποτέλεσμα την ελάττωση των προσφευγόντων για διαιτολογική υποστήριξη σε ειδικούς επιστήμονες.