«ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ»

Transcript

1 YΠOYPΓEIO ΠAΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Γ.Γ.Ε.Τ. ΕΣΠΑ ΔΡΑΣΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ «Αναπτυξιακές προτάσεις ερευνητικών φορέων- ΚΡΗΠΙΣ» ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Ανάπτυξη συστήματος ολοκληρωμένης διαχείρισης λεκάνης απορροής και της συνδεόμενης παράκτιας και θαλάσσιας ζώνης ΤΙΤΛΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ 6.1 «ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ» 2015

2 Οι βιβλιογραφικές αναφορές στις εργασίες της παρούσας έκθεσης παρακαλούμε να γίνονται σύμφωνα με τον ακόλουθο τρόπο: Βαμβακάκη Χρύσα, Μουσσούλης Ηλίας και Δημητρίου Ηλίας, Τεχνική έκθεση με τις προδιαγραφές του λογισμικού διαχείρισης και αποκατάστασης. ΚΡΗΠΙΣ-ΙΘΑΒΙΠΕΥ, σελ. 66 2

3 Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή Αναγκαιότητα, ιστορικό και εξέλιξη του λογισμικού ως εργαλείο διαχείρισης Τα μοντέλα Τα Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων (Decision Support Systems - DSS) Παραδείγματα εφαρμογής μοντέλων και συστημάτων υποστήριξης αποφάσεων Σκοπός της τεχνικής έκθεσης MIKE OPERATIONS/MIKE CUSTOMISED Platform και MIKE INFO WEB Γενικός ορισμός και επισκόπηση λειτουργικότητας Δομικά στοιχεία Δομή λογισμικού Λειτουργικότητα Εφαρμογή του λογισμικού στο πρόγραμμα ΚΡΗΠΙΣ Δημιουργία βάσης δεδομένων Σύνδεση με την πλατφόρμα Δημιουργία αυτόματων εργασιών και εκτέλεση των προγραμματισμένων λειτουργιών Σύνδεση των μοντέλων με την πλατφόρμα Ιστοσελίδα Διαδικτυακής Πύλης Σχεδιασμού Ολοκληρωμένης Διαχείρισης της λεκάνης του Σπερχειού ποταμού και του Μαλλιακού Κόλπου του προγράμματος ΚΡΗΠΙΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ελληνική Βιβλιογραφία Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία

4 4.3 Πηγές στο διαδίκτυο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Α ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-Β

5 1. Εισαγωγή 1.1 Αναγκαιότητα, ιστορικό και εξέλιξη του λογισμικού ως εργαλείο διαχείρισης Το νερό είναι αναμφισβήτητα ένας από τους πιο σημαντικούς φυσικούς πόρους. Σε ολόκληρο τον κόσμο, η πολυπλοκότητα των προβλημάτων που σχετίζονται με το νερό κλιμακώνεται, καθώς οι χρήσεις των υδατικών πόρων και οι στόχοι που πρέπει να πληρούνται συνεχίζουν να επεκτείνονται. Ως εκ τούτου, η πολυπλοκότητα των λύσεων διαχείρισης που απαιτούνται αυξάνεται επίσης. Για να εξασφαλιστεί ο επιτυχής σχεδιασμός και η βέλτιστη επιχειρησιακή διαχείριση των πολύπλοκων συστημάτων, είναι σημαντικό να χρησιμοποιηθούν τα πιο προηγμένα εργαλεία που είναι διαθέσιμα. Η χρήση των αναλυτικών εργαλείων μοντελοποίησης στην ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων παρέχει σημαντικά εργαλεία τόσο για την εξεύρεση των καλύτερων λύσεων στη χρήση του νερού όσο και για την επίτευξη της ασφάλειας του νερού για πολλαπλούς σκοπούς με ένα βιώσιμο και δίκαιο τρόπο. Επίσης, διευκολύνει τη διαχείριση και τον μετριασμό των ακραίων καιρικών φαινομένων. Η ασφάλεια του νερού απαιτεί την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ της ικανοποίησης των αναγκών διαφόρων τομέων και λαμβάνοντας υπόψη τους υπάρχοντες και μελλοντικούς κοινωνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους (Global Water Partnership, 2013) Τα μοντέλα Τα υδρολογικά και μετεωρολογικά συστήματα παρακολούθησης και δίκτυα γίνονται όλο και πιο αδύναμα (σε σχέση με τη λειτουργία και τη συντήρηση, την επιλογή του εξοπλισμού παρακολούθησης, δεξιότητες, κ.λπ.) και η πυκνότητά τους μειώνεται σε πολλά μέρη του κόσμου. Η ποιότητα των δεδομένων γίνεται ένα σημαντικό ζήτημα. Την ίδια στιγμή, οι τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας αισθητήρων και τα υψηλά επίπεδα της ενσωμάτωσης των ηλεκτρονικών δεδομένων και επικοινωνίας έχουν

6 κάνει την αυτοματοποίηση των υδρολογικών και μετεωρολογικών δικτύων όλο και πιο προσιτή και την ποσότητα των ακατέργαστων δεδομένων (raw data) τεράστια. Σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο, όπου η κλιματική αλλαγή θέτει και τεράστιες προκλήσεις, καταβλήθηκαν προσπάθειες για τη συλλογή, διαχείριση και χρήση δεδομένων με πιο στρατηγικό τρόπο, με τη βοήθεια μοντέλων. Μαθηματικοί αλγόριθμοι χρησιμοποιούνται για την δημιουργία μοντέλων για διαφορους τομείς μελέτης, χρησιμοποιώντας τον ίδιο βασικό τύπο εξισώσεων. Τα μοντέλα είναι ουσιαστικά και αποτελεσματικά μέσα, διότι δεν περιορίζονται στη χρήση για μία συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο, ή ένα συγκεκριμένο πρόβλημα. Έχουν αναπτυχθεί στη βάση μιας εννοιολογικής κατανόησης του φυσικού συστήματος και αποτελούνται από εξισώσεις, σχέσεις που περιγράφουν τους φυσικούς νόμους. Ένα μοντέλο καθορίζεται για μια συγκεκριμένη περιοχή μελέτης (sitespecific), όταν εφαρμόζεται σε μια συγκεκριμένη περιοχή, και για ένα συγκεκριμένο σκοπό, και περιλαμβάνει τα δεδομένα εισόδου και τις τιμές παραμέτρων, οι οποίες περιγράφουν την περιοχή. Για περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες υπήρξε μια σημαντική επιστημονική δραστηριότητα για την ανάπτυξη λογισμικού μαθηματικών προσομοιώσεων με στόχο την περιγραφή του συνόλου ή μέρους του υδρολογικού συστήματος. Σκοπός ήταν η απόκτηση μεγαλύτερης κατανόησης για τον υδρολογικό κύκλο, αλλά και για την ποσοτικοποίηση των υδάτινων πόρων και την πρόβλεψη των επιπτώσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων ή την εμφάνιση των βραχυπρόθεσμων ή μακροπρόθεσμων φυσικών φαινομένων. Η ανάπτυξη των μοντέλων βοήθησε στην διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο οι διαθέσιμες εκτάσεις και οι υδάτινοι πόροι μπορούν να χρησιμοποιηθούν καλύτερα για την παραγωγή τροφίμων και ενέργειας, καθώς και στην προστασία των ευάλωτων υδάτινων πόρων και των οικοσυστημάτων. Η σημαντική πτυχή της προσθήκης οικονομικών προοπτικών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη χρήση υδρο-οικονομικών μοντέλων. 6

7 Τα μοντέλα είναι ισχυρά και αξιόπιστα εργαλεία στη διαχείριση του νερού, όταν εφαρμόζονται σωστά. Εξασφαλίζουν: 1) σωστή κατανόηση των φυσικών διεργασιών, 2) σωστή περιγραφή αυτών από την άποψη των μαθηματικών εξισώσεων, 3) σωστό σύνολο παραμέτρων που αναπτύχθηκαν από τη σύγκριση των αποτελεσμάτων του μοντέλου με τα παρατηρούμενα δεδομένα, και 4) σωστή δυνατότητα πρόβλεψης (Global Water Partnership, 2013). Στην Εικόνα 1 απεικονίζεται η παραπάνω διαδικασία. Εικόνα 1: Διάγραμμα απεικόνισης της διαδικασίας για την επίτευξη της αξιοπιστίας της παραγωγής ενός μοντέλου για τη λήψη αποφάσεων, ανεπτυγμένο από την Global Water Partnership Τα Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων (Decision Support Systems - DSS) Παράλληλα με την ανάπτυξη των μοντέλων, αναπτύχθηκαν κώδικες για υδρολογικές, περιβαλλοντικές αναλύσεις καθώς και για αναλύσεις των υδάτινων πόρων, οι οποίοι είναι ενσωματωμένοι στα λεγόμενα Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων. Αυτά είναι ευέλικτα, διαδραστικά συστήματα που βασίζονται σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και μπορούν να παράγουν εναλλακτική πληροφορία για υποστήριξη αποφάσεων σε περίπλοκα περιβάλλοντα με πολλούς ανταγωνιστικούς στόχους και διαφορετικούς τύπους περιορισμών (Cheng, 1996; Batachia, 1999; Bhurgava et al, 1999; Zhu and Dale, 2000; Booty et al. 2001; Fiorucci et al. 2002; Laietal. 2002; Kazana et al. 2003; Oxley et al. 2004; Janssen, 2005). Είναι δηλαδή τεχνικά εργαλεία, τα οποία παρέχουν ένα πλαίσιο για τη 7

8 διαχείριση δεδομένων και πληροφοριών, για κοινωνικοοικονομική αξιολόγηση και επικοινωνία, για την ανταλλαγή και τη διάδοση των πληροφοριών στο κοινό. Ένα απλό εννοιολογικό διάγραμμα DSS παρουσιάζεται στην Εικόνα 2 (Petersen et al., 1993). Εικόνα 2: Εννοιολογικό διάγραμμα Συστήματος Υποστήριξης Απόφασης Ενώ οι κώδικες των μοντέλων περιγράφουν απομονωμένες διαδικασίες υδρολογικών, υδρογεωλογικών-οικονομικών, ή υδάτινων πόρων, ένα DSS είναι ένα πλαίσιο που συνδέει μια βάση δεδομένων με το περιβάλλον επεξεργασίας, ένα σύστημα γνώσης με την πληροφορία, ένα πλαίσιο μοντελοποίησης και ανάλυσης, ένα κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο ανάλυσης με ένα πλαίσιο επικοινωνίας (Global Water Partnership, 2013). Ένα τυπικό Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων, για την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων, περιλαμβάνει πέντε κύρια συστατικά: σύστημα απόκτησης δεδομένων, διεπαφή (χρήστης-δεδομένα-μοντέλο), βάση δεδομένων, εργαλεία ανάλυσης δεδομένων, καθώς και μια σειρά αλληλένδετων μοντέλων. Το σύστημα απόκτησης δεδομένων αποτελείται από όλα τα μέσα, με τα οποία τα γενικά δεδομένα συλλέγονται και διατίθενται στην ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων μέσω του DSS. Τα δεδομένα μπορούν να συλλέγονται με συμβατικούς αισθητήρες (βροχόμετρα, ροόμετρα, κ.λπ.), δορυφορικά, με ραντάρ, καθώς και από έρευνες, συνεντεύξεις και ανασκοπήσεις βιβλιογραφίας. Ο σκοπός της διεπαφής είναι (α) να μεταφέρονται τα δεδομένα στη βάση δεδομένων, και (β) να παρέχεται εύκολη και ουσιαστική πρόσβαση σε δεδομένα, σε εργαλεία ανάλυσης δεδομένων και προγραμμάτων εφαρμογής (μοντέλα). Η βάση 8

9 δεδομένων είναι ο θεματοφύλακας όλων των δεδομένων που αποκτήθηκαν από το σύστημα απόκτησης δεδομένων και που παράγονται από τα εργαλεία ανάλυσης δεδομένων και προγραμμάτων εφαρμογής. Τα εργαλεία ανάλυσης δεδομένων παρέχουν ένα εύχρηστο μέσο για την απεικόνιση και ανάλυση διάφορων συνόλων δεδομένων. Τα πακέτα των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (Geographical Information Systems - GIS) είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την οπτικοποίηση και την ανάλυση των χωρικών δεδομένων. Τέλος, ο σκοπός των DSS είναι η ποσοτικοποίηση της ολιστικής αντιμετώπισης του συστήματος των υδατικών πόρων σε εναλλακτικά σενάρια ανάπτυξης της λεκάνης, υδρολογία, χρήση των επιπέδων του νερού, και οι πολιτικές διαχείρισης (Γεωργακάκος, 2004). Ένα πλήρως ανεπτυγμένο DSS μπορεί να βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό στην ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων, περιγράφοντας τη διαδικασία της διαχείρισης σωστά, από τον προσδιορισμό των θεμάτων που σχετίζονται με τους υδάτινους πόρους, στο σχεδιασμό δράσης, και στην παρακολούθηση των επιπτώσεων των παρεμβάσεων. Η λεκάνη απορροής ποταμού, είναι το πιο κοινό επίπεδο στο οποίο ένα Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων βοηθά τους ιθύνοντες στην προσπάθειά τους για τη βιώσιμη διαχείριση των υδατικών πόρων. Ένα DSS παρέχει επίσης μια αποτελεσματική πλατφόρμα για τη διαχείριση και τον στρατηγικό σχεδιασμό και την κατανόηση των επιπτώσεων των μελλοντικών παραγόντων, π.χ. αύξηση του πληθυσμού, κλιματική αλλαγή, αλλαγή της χρήσης γης, οικονομική ανάπτυξη, ενεργειακός εφοδιασμός κ.λπ. Η χρήση των κατάλληλων μοντέλων σε ένα Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη δεικτών και πολλαπλών κριτηρίων κατάταξης και η ανάλυση κόστους-όφελους, παρέχει ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τον εντοπισμό των πλέον επιθυμητών λύσεων. Το DSS μπορεί να χρησιμοποιηθεί και με πιο λειτουργικό τρόπο για τον χειρισμό θεμάτων της λεκάνης, π.χ. κατανομή των υδάτινων πόρων, ή ανακούφιση πιθανών καταστροφών, π.χ. διαχείριση πλημμύρας ή ξηρασίας (Global Water Partnership, 2013). 9

10 1.2 Παραδείγματα εφαρμογής μοντέλων και συστημάτων υποστήριξης αποφάσεων Σε αυτό το κεφάλαιο της τεχνικής έκθεσης αναφέρονται μερικά παραδείγματα εφαρμογής μοντέλων και συστημάτων υποστήριξης αποφάσεων που έχουν σχεδιαστεί για την προσομοίωση των πολιτικών ανάπτυξης και διαχείρισης των υδατικών πόρων. Elbe DSS: Η πολυθεματική γνώση κρίθηκε απαραίτητη για τη βελτίωση της λήψης αποφάσεων ώστε να πληρούνται διάφορες απαιτήσεις που σχετίζονται με την λειτουργία των μεταφορών, με την ΕΕ-οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα (EU-Water Framework Directive WFD), με την ΕΕ-οδηγία Ειδών και Οικότοπων (EU 1992), αλλά και για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων γεγονότων, όπως η πλημμύρα του ποταμού Έλβα το Συνεπώς, ξεκίνησε η ανάπτυξη ενός πρωτοτύπου DSS, χρησιμοποιώντας τον ποταμό Έλβα ως παράδειγμα. Ο σχεδιασμός του Elbe DSS βασίστηκε σε μια προσέγγιση ανάλυσης συστημάτων (Miser and Quade 1985; De Kok and Wind 2002) με τέσσερα διακριτά στάδια: (1) Διατύπωση του προβλήματος: προσδιορισμός των βασικών χρηστών και των ενδιαφερόμενων φορέων, σχετικά προβλήματα και στόχοι, διαμόρφωση ήπιων μέτρων και πιθανών οριακών συνθηκών προσδιορίζοντας τις μελλοντικές οικονομικές και φυσικές συνθήκες που μπορούν να επηρεάσουν τα μέτρα. (2) Ποιοτικός σχεδιασμός του συστήματος: προσδιορισμός των σχετικών κοινωνικοοικονομικών, φυσικών, και οικολογικών μεταβλητών και των διαδικασιών αιτίας αποτελέσματος για τη σύνδεση μέτρων με στόχους μέσω των διαδικασιών σε ένα ποιοτικό διάγραμμα του συστήματος. (3) Ποσοτικός σχεδιασμός του συστήματος: συλλογή των μοντέλων και των δεδομένων που απαιτούνται για τον σχεδιασμό ενός ποσοτικού πλαισίου ανάλυσης με βάση το ποιοτικό διάγραμμα του συστήματος από το στάδιο (2). (4) Εφαρμογή του DSS: τεχνική ολοκλήρωση των μοντέλων και δεδομένων σε ένα διαδραστικό σύστημα υποστήριξης αποφάσεων με μια γραφική διεπαφή χρήστη που θα βασίζεται στο ποιοτικό σύστημα σχεδιασμού, στην επαλήθευση (debugging) και την επικύρωση της λειτουργίας του DSS (De Kok et al., 2008). 10

11 Ανάπτυξη υδρο-οικονομικών μοντέλων στην Περιφέρεια Τίγρη-Ευφράτη: Στην περιοχή του Τίγρη-Ευφράτη παρατηρείται ταχεία αύξηση του πληθυσμού και της οικονομικής ανάπτυξης, αύξηση των απαιτήσεων σε νερό για την παραγωγή ενέργειας, την παραγωγή τροφίμων, τη βιομηχανία και την οικιακή χρήση σε περιφερειακό επίπεδο. Για τους λόγους αυτούς, δημιουργήθηκε ένα υδρο-οικονομικό μοντέλο, το οποίο χρησιμοποίησε δημόσια διαθέσιμα δεδομένα, για την ανάλυση των πιθανών οφελών των δράσεων συνεργασίας στη διαχείριση των υδάτων. Το συγκεκριμένο μοντέλο πραγματοποιήθηκε σε τέσσερα στάδια: (1) Χρησιμοποιήθηκαν βασικά δεδομένα από την περιφέρεια σχετικά με τη χρήση της γης και την υδρολογία και δημιουργήθηκε ένα εννοιολογικό υδρολογικό μοντέλο με 13 υπολεκάνες. Επίσης, έγινε χρήση τηλεπισκοπικών δεδομένων, όπου υπήρχε δυνατότητα, καθώς και αντιγραφή και επικύρωση των δεδομένων σε μία μεγάλη περιοχή, η οποία δεν είχε πολλά διαθέσιμα δεδομένα. Τα δεδομένα εισόδου του μοντέλου συμπληρώθηκαν με δεδομένα από άλλες διαθέσιμες πηγές (π.χ. Ηνωμένα Έθνη). (2) Οι οικονομικές αξίες της αρδευόμενης γεωργίας και της υδροηλεκτρικής ενέργειας εκτιμήθηκαν για κάθε μία από τις 13 υπο-λεκάνες, ώστε να συγκριθούν με τα οφέλη από τη χρήση της εξοικονόμησης νερού. (3) Κατασκευάστηκε ένα υδρο-οικονομικό μοντέλο για την ανάλυση των περιθωριακών οφελών από τις βελτιώσεις της αποδοτικής χρήσης του νερού. Το μοντέλο επιτρέπει την προσομοίωση των διαφορετικών επιλογών διαχείρισης με βάση τις βελτιώσεις της αποδοτικής χρήσης του νερού και την κατανομή της εξοικονόμησης του νερού σε πρόσθετες παραγωγικές χρήσεις του. Κατά την προσομοίωση της αυξημένης αποδοτικής χρήσης του νερού στην αρδευόμενη γεωργία, το μοντέλο δείχνει μια σημαντική αύξηση σε οφέλη από τη χρήση της εξοικονόμησης του νερού για επιπλέον αρδευόμενη γεωργική παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας ή παραγωγή σε όλες τις υπολεκάνες. (4) Η ομάδα του συγκεκριμένου προγράμματος συνεργάστηκε κατά τη διάρκεια της μελέτης με μια ομάδα παρατηρητών αποτελούμενη από εκπροσώπους των κυβερνήσεων των γειτονικών, στην περιοχή μελέτης, χωρών και με εκπροσώπους από τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα της περιοχής. Η ομάδα αυτή εντόπισε ένα σύνολο επιλογών 11

12 συνεργασίας με βάση τα αποτελέσματα της προσομοίωσης που μπορεί να διερευνηθεί σε μεταγενέστερη συλλογική εργασία (Global Water Partnership, 2013). RIBASIM (River Basin Simulation Model): Το RIBASIM είναι ένα γενικό μοντέλο για την ανάλυση της συμπεριφοράς των λεκανών απορροής ποταμών υπό διάφορες υδρολογικές συνθήκες. Είναι ένα ολοκληρωμένο και ευέλικτο εργαλείο που συνδέει τις υδρολογικές εισροές της λεκάνης σε διάφορα σημεία με τους χρήστες του RIBASIM. Το μοντέλο αυτό αναπτύσσεται και συντηρείται από το Delft Hydraulics στην Ολλανδία. Το RIBASIM επιτρέπει στον χρήστη να αξιολογήσει μια σειρά από μέτρα που σχετίζονται με την υποδομή, την επιχειρησιακή διαχείριση και διαχείριση της ζήτησης και τα αποτελέσματα που σχετίζονται με την ποσότητα και ποιότητα του ύδατος. Το μοντέλο παράγει πρότυπα διανομής νερού και παρέχει τη βάση για λεπτομερέστερες αναλύσεις της ποιότητας του νερού και της καθίζησης στο ρου του ποταμού και στους ταμιευτήρες. Παρέχει πληροφορίες σχετικά με την προέλευση του νερού σε οποιοδήποτε σημείο της λεκάνης. Έχει εφαρμοστεί για το σχεδιασμό και τη διαχείριση της λεκάνης απορροής του ποταμού σε πολλές χώρες. Μεγάλες και πολύπλοκες λεκάνες απορροής το έχουν ως πρότυπο και προσομοιώνονται σύμφωνα με αυτό. Ξεχωριστά πρότυπα υπολεκανών μπορούν να συνδυαστούν σε μία κύρια λεκάνη. Μια πρόσφατη εφαρμογή του RIBASIM είναι η χρήση του μοντέλου ως συστατικό δρομολόγησης ροής εντός ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για πλημμύρες (Flood Early Warning System - FEWS). Η δομή του RIBASIM βασίζεται σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο με μία φιλική, προς τον χρήστη, διεπαφή, όσον αφορά τα γραφικά και το GIS. Το μοντέλο εκφράζει την εφαρμογή μιας δομημένης προσέγγισης σχεδιασμού και διαχείρισης των λεκανών απορροής ποταμού. Διάφορα εργαλεία που χρησιμοποιούνται είναι τα παρακάτω: Το Case Management Tool (CMT), είναι ένα εργαλείο για τη διαμόρφωση της δομημένης προσέγγισης. Το περιβάλλον εργασίας είναι μια απεικόνιση του διαγράμματος ροής εργασίας. 12

13 Το DelftGIS (Netter) λογισμικό παρέχει στον χρήστη βασικά χαρακτηριστικά για την ανάλυση της λεκάνης, τα οποία δεν είναι διαθέσιμα στα συμβατικά GIS. Το OdsView, είναι ένα εργαλείο για την παρουσίαση και την εξαγωγή των αποτελεσμάτων/χρονοσειρών. Το Case Analysis Tool (CAT), είναι ένα ευέλικτο εργαλείο για την σύγκριση καιτην αξιολόγηση προσομοιωμένων περιπτώσεων ( WEAP ("Water Evaluation And Planning" system): Το WEAP είναι ένα φιλικό προς τον χρήστη εργαλείο λογισμικού που παρέχει μία ολοκληρωμένη προσέγγιση για τον προγραμματισμό των υδάτινων πόρων. Οι προκλήσεις της διαχείρισης του γλυκού νερού αυξάνονται όλο και περισσότερο. Η κατανομή των περιορισμένων υδάτινων πόρων μεταξύ των γεωργικών, δημοτικών και περιβαλλοντικών χρήσεων απαιτεί πλέον την πλήρη ένταξη της προσφοράς, της ζήτησης, της ποιότητας του νερού και της οικολογικής φύσεως. Το WEAP, έχει ως στόχο την ενσωμάτωση των θεμάτων αυτών σε ένα πρακτικό εργαλείο για τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό των υδατικών πόρων και έχει αναπτυχθεί από το Ινστιτούτο Tellus (Stockholm Environment Institute's Boston Center). Μερικά από τα βασικά χαρακτηριστικά του είναι: Το υδατικό ισοζύγιο της βάσης δεδομένων: Παρέχει ένα σύστημα για τη διατήρηση της ζήτησης νερού και την παροχή πληροφοριών. Εργαλείο δημιουργίας σεναρίου: Η ανάλυση σεναρίων είναι κεντρικής σημασίας. Το μοντέλο προσομοιώνει την ζήτηση νερού, την προσφορά, την απορροή, τη ροή του ποταμού, την αποθήκευση, την παραγωγή ρύπανσης, την επεξεργασία καθώς και την ποιότητα του νερού. Εργαλείο ανάλυσης πολιτικής: Το WEAP αξιολογεί ένα πλήρες φάσμα της ανάπτυξης του νερού και τις επιλογές διαχείρισης, και λαμβάνει υπόψη τις πολλαπλές και ανταγωνιστικές χρήσεις των υδατικών συστημάτων ( 13

14 1.3 Σκοπός της τεχνικής έκθεσης H παρούσα έκθεση αποτελεί το παραδοτέο με κωδικό Π6.1 σύμφωνα με το τεχνικό παράρτημα του έργου ΚΡΗΠΙΣ. Αποσκοπεί στην καταγραφή των προδιαγραφών του MIKE INFO WEB, λογισμικό για την δημιουργία της ιστοσελίδας του προγράμματος ΚΡΗΠΙΣ, καθώς και της πλατφόρμας MIKE CUSTOMISED/MIKE OPERATIONS. Ο συνδυασμός των προαναφερθέντων εργαλείων αποτελούν το λογισμικό διαχείρισης και αποκατάστασης που χρησιμοποιείται για τις ανάγκες του συγκεκριμένου έργου. Στην παρούσα έκθεση αναφέρεται αρχικά ο ορισμός της πλατφόρμας και μία συνοπτική περιγραφή των λειτουργιών του λογισμικού. Στη συνέχεια παρουσιάζονται εκτενώς τα δομικά στοιχεία της πλατφόρμας, η δομή του λογισμικού που χρησιμοποιεί και μία εκτενής περιγραφή της λειτουργικότητάς της. Στην τελευταία ενότητα της τεχνικής έκθεσης περιγράφεται η εφαρμογή του λογισμικού στα πλαίσια του Κρηπίς και παρουσιάζεται η ιστοσελίδα του προγράμματος. 2. MIKE OPERATIONS/MIKE CUSTOMISED Platform και MIKE INFO WEB 2.1 Γενικός ορισμός και επισκόπηση λειτουργικότητας Η πλατφόρμα είναι ένα πλαίσιο που αποτελείται από ένα μεγάλο σύνολο στοιχείων και υποδομών που δίνει τη δυνατότητα στους προγραμματιστές λογισμικού να συνδυάσουν αυτά τα συστατικά για να σχηματίσουν εφαρμογές λύσεων. Οι προγραμματιστές λογισμικού μπορούν να επεκτείνουν το σύνολο των εργαλείων της πλατφόρμας, με διάφορους τρόπους και συνεπώς την αποτελεσματικότητα που οδηγεί το σύστημα, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη ανταπόκριση σε συγκεκριμένες απαιτήσεις των χρηστών. Η πλατφόρμα MIKE CUSTOMISED και το MIKE INFO WEB από την DHI είναι λογισμικά που επικεντρώνονται στην παροχή λύσεων πληροφορικής για συστήματα υποστήριξης αποφάσεων και περιλαμβάνουν: Συστήματα διαχείρισης πληροφοριών. 14

15 Λειτουργίες πραγματικού χρόνου. Συστήματα πρόβλεψης. Διαχείριση υδάτων. Συστήματα σχεδιασμού. Είναι ευέλικτα και έχουν ένα πολύ ευρύ φάσμα εφαρμογής. Χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των προκλήσεων σε όλα σχεδόν τα υδάτινα περιβάλλοντα είτε πρόκειται για αστικά, αγροτικά, παραποτάμια, παράκτια ή θαλάσσια περιβάλλοντα. Η πλατφόρμα έχει συγκροτηθεί και αναπτυχθεί με σκοπό την παροχή λύσεων, οι οποίες κυμαίνονται από απλές εφαρμογές για ένα χρήστη σε μεγάλα συστήματα υποστήριξης αποφάσεων για πολλούς χρήστες ταυτόχρονα (J., Kjelds, & H., Soerensen, 2014). Πολλά από αυτά τα συστήματα ανήκουν στο λογισμικό μοντελοποίησης Mike της DHI, αλλά μπορούν επίσης να συμπεριληφθούν και άλλα λογισμικά. Στην Εικόνα 3 παρουσιάζεται μία συνοπτική εικόνα της πλατφόρμας. Εικόνα 3: Η πλατφόρμα MIKE CUSTOMISED 15

16 2.2 Δομικά στοιχεία Τα δομικά στοιχεία της πλατφόρμας είναι γενικά, επεκτάσιμα τμήματα λογισμικού με σκοπό την δημιουργία προσαρμοσμένων, οικονομικά αποδοτικών και βιώσιμων λύσεων. Στην παρακάτω εικόνα παρουσιάζεται η εννοιολογική της δομή. Εικόνα 4: Εννοιολογική δομή της πλατφόρμας Η πλατφόρμα Mike Customised και το Mike Info Web παρέχουν τη δυνατότητα δημιουργίας λύσεων και βασίζονται σε στοιχεία και προϊόντα, απαραίτητα για την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα. Τα προϊόντα αυτά καλύπτουν τομείς εφαρμογής, όπως ( Ενσωμάτωση δεδομένων (DIMS.CORE), διαχείριση των πληροφοριών (IMS και WISYS), διαχείριση των υδάτων και του σχεδιασμού (Planning), εργασίες σε πραγματικό χρόνο, πρόγνωση και έγκαιρη προειδοποίηση (σε πραγματικό χρόνο), (GeoFES και FloodTool κουτί) διαχείριση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και εκτίμηση των ζημιών. 16

17 Η χρήση των προϊόντων αυτών και των γενικών συστατικών οδηγεί στην ελαχιστοποίηση ή και στην εξάλειψη της ανάγκης για εξατομικευμένη ανάπτυξη λογισμικού. Το γεγονός αυτό παρέχει τη δυνατότητα απόκτησης, χαμηλού κινδύνου και οικονομικά αποδοτικής λύσης. Το λογισμικό είναι επεκτάσιμο μέσω μιας ανοιχτής δομής λογισμικού. Με αυτόν τον τρόπο, επιτρέπονται νέες λειτουργίες που προστίθενται από τους ίδιους τους χρήστες, και από την DHI. Παρέχονται επίσης υπηρεσίες που δίνουν πρόσβαση σε ενημερώσεις λογισμικού μέσω ενός παγκόσμιου δικτύου υποστήριξης. Αυτές οι ενημερώσεις δίνουν έμφαση στις τελευταίες βελτιώσεις και τα χαρακτηριστικά της πλατφόρμας που έχουν αναπτυχθεί σε συνεργασία με άλλους χρήστες. Τα γενικά συστατικά του Mike Operations και του Mike Info Web λογισμικού καλύπτουν τους ακόλουθους τομείς λειτουργικότητας ( Απόκτηση και ενσωμάτωση δεδομένων, έλεγχος διαδικασιών συμβατός με την παροχή δεδομένων (π.χ. συστήματα SCADA) και με εγχειρίδια διαφορετικών μορφών δεδομένων. Ανάλυση και οπτικοποίηση χρονοσειρών. Επεξεργασία και οπτικοποίηση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών με μια σειρά από ενσωματωμένα εργαλεία και παροχείς, συμπεριλαμβανομένων των Google Maps. Προγραμματισμός εργασιών που έχει διαμορφωθεί για την αυτοματοποίηση των εργασιών του χρήστη. Ειδοποιήσεις μέσω sms, και δημοσίευση στο διαδικτυο για την ανταλλαγή πληροφοριών όπως δεδομένα, χάρτες, εκθέσεις, κλπ. Σενάρια για τη συγκριτική αξιολόγηση που βασίζονται στα μοντέλα MIKE της DHI ή σε εργαλεία μοντελοποίησης τρίτων. Κώδικες στη γλώσσα προγραμματισμού Python για την ανάπτυξη εργαλείων που ορίζει ο χρήστης. Λογιστικά φύλλα για τη δημιουργία αναλύσεων και εκθέσεων που ορίζονται από το χρήστη. Αποθήκευση εγγράφων για την οργάνωση και παρακολούθηση σημαντικών αρχείων και εγγράφων. 17

18 Έλεγχος δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων ποιότητας των δεδομένων και την καταγραφή των αλλαγών των δεδομένων. Μέτα δεδομένα, τα οποία παρέχουν περιγραφικές πληροφορίες των δεδομένων. Παραδείγματα κοινωνικών, περιβαλλοντικών και οικονομικών δεικτών που χρησιμοποιούνται για συγκριτικές αξιολογήσεις σεναρίων. Πολυκριτηριακές αναλύσεις για την αντικειμενική σύγκριση, την ιεράρχηση και την επιλογή της στρατηγικής για εφαρμογή. Αναλύσεις κόστους-όφελους για τον υπολογισμό του κόστους και όφελους των διαφορετικών στρατηγικών ανάπτυξης. Βελτιστοποίηση του υπολογισμού των βέλτιστων λύσεων που βασίζονται σε πολλαπλούς ανταγωνιστικούς στόχους. Σύνολα (ensembles) για την εκτίμηση της αβεβαιότητας και για την δημιουργία ισχυρών αποφάσεων. Προσαρμογή Κλιματικής Αλλαγής για την ανάλυση και τη δημιουργία μικρότερης κλίμακας των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος και προσαρμογή με τη χρήση των πιο πρόσφατων δεδομένων προβολής κλίματος για διάφορα αποτελέσματα προσομοίωσης του μοντέλου, Global Circulation Model (GCM). Αρχιτεκτονική διακομιστών του χρήστη με ευέλικτες επιλογές ανάπτυξης για τη βάση δεδομένων και για διακομιστές προσομοίωσης. Διαδίκτυο δημοσιευμένες παροχές λύσεων και δυνατοτήτων στο διαδίκτυο. 2.3 Δομή λογισμικού Οι ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης του νερού, εφαρμόζονται όλο και περισσότερο ως ραχοκοκαλιά σε διάφορους τομείς, όπως: διαχείριση των υδατικών πόρων, σχεδιασμός πλημμυρών και ξηρασίας, εργασίες κατασκευής σε πραγματικό χρόνο, σχεδιασμός κινδύνου και έκτακτης ανάγκης, διαχείριση μετριασμού. Τέτοιες λύσεις συνήθως καθοδηγούνται από τις απαιτήσεις του χρήστη και με την ενσωμάτωση των ήδη υπάρχουσων εφαρμογών και στοιχείων υποδομής (κατανομή των υδάτινων πόρων, διαχείριση περιουσιακών στοιχείων, συστήματα SCADA και ούτω καθεξής). Οι 18

19 προμηθευτές λογισμικού δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε τέτοιες απαιτήσεις από ένα προϊόν που τα εμπεριέχει όλα. Συνεπώς, απαιτείται μία ευέλικτη λύση ενός πλαισίου ανάπτυξης, μέσω της οποίας τα σχέδια υλοποίησης μπορούν να αξιοποιηθούν κατά τη διάρκεια δημιουργίας λύσεων. Ένα τέτοιο πλαίσιο πρέπει να μπορεί να επεκταθεί και να προσαρμοστεί, να περιέχει πρότυπες ενότητες για τυποποιημένη λειτουργία, να είναι υψηλής ποιότητας, να περιλαμβάνει λεπτομερή τεκμηρίωση. Η πλατφόρμα Mike Customised αποτελείται από συστατικά/συνιστώσες, εφαρμογές προσθήκης (plugins) και εφαρμογές υποδοχής. Περιλαμβάνεται επίσης, ένα σύνολο κανόνων που ρυθμίζουν τον τρόπο λειτουργικότητας που παρέχουν τα πρόσθετα που μπορούν να προστεθούν σε μία εφαρμογή υποδοχής και τον τρόπο που αυτές οι μεμονωμένες εφαρμογές προσθήκης μπορούν να αλληλεπιδράσουν. Οι κανόνες αυτοί ονομάζονται πρωτόκολλα, όπου: Οι συνιστώσες, περιλαμβάνουν ένα πλήθος ελέγχου του προτύπου διεπαφής χρήστη και στοιχεία υποδομής, τα οποία συμβάλλουν: στην ανάγνωση και εγγραφή δεδομένων από μια βάση δεδομένων, στον χειρισμό της σύνδεσης του χρήστη και στα δικαιώματα πρόσβασης του σε δεδομένα, στην αποθήκευση ρυθμίσεων διαμόρφωσης. Οι εφαρμογές προσθήκης, είναι συστατικά λειτουργικότητας που παρέχουν τα στοιχεία, τα οποία έχουν ζητηθεί από τους χρήστες. Η πλατφόρμα περιλαμβάνει ένα μεγάλο αριθμό εφαρμογών προσθήκης. Τα προγράμματα εφαρμογής λύσεων έχουν τη δυνατότητα να συμβάλλουν στην ανάπτυξη αυτού του εργαλείου με την ανάπτυξη συνιστωσών που ακολουθούν τα πρωτόκολλα της πλατφόρμας. Οι εφαρμογές υποδοχής, είναι εφαρμογές που επηρεάζουν την πρότυπη διεπαφή χρήστη και τα κατασκευαστικά συστατικά της υποδομής που σχετίζονται με την φιλοξενία των εφαρμογών προσθήκης και την αλληλεπίδρασή τους. Η δομή της πλατφόρμας, αποτελείται από διάφορα επίπεδα πρόσβασης σε δεδομένα, στη λειτουργικότητα των επιχειρήσεων και τις αλληλεπιδράσεις των χρηστών. Επίσης, η λειτουργικότητα χωρίζεται σε διακριτές περιοχές δίνοντας την δυνατότητα: για την 19

20 ανάπτυξη κώδικα όλων των διαθέσιμων λειτουργιών των επιχειρήσεων και για την εκτέλεση εργασιών σε απομακρυσμένους υπολογιστές ( 2.4 Λειτουργικότητα Η λειτουργικότητα της πλατφόρμας συνήθως παρέχεται μέσω των ενοτήτων ή των συστατικών των εργαλείων. Οι ενότητες εφαρμόζουν λειτουργίες που σχετίζονται με μία καλά καθορισμένη κατηγορία δεδομένων. Για παράδειγμα, η ενότητα «Διαχειριστής Χρονοσειρών» (Timeseries Manager) αφορά τις λειτουργίες των χρονοσειρών, ενώ η ενότητα «Διαχειριστής Σεναρίου» (Scenario Manager) αφορά τις λειτουργίες των σεναρίων και των προσομοιώσεων. Η επιχειρηματική λογική μιας ενότητας παρουσιάζεται μέσω μίας εφαρμογής (API). Την ενεργοποίηση ενοτήτων ακολουθεί το πρωτόκολλο φόρτωσης της εφαρμογής προσθήκης της πλατφόρμας υλοποιώντας τη διεπαφή IModule. Αυτό σημαίνει ότι οι διαφοροι οργανισμοί και οι εταιρείες μπορούν να κατασκευάσουν τις δικές τους ενότητες. Τα εργαλεία είναι «διαθεματικά» συστατικά που δεν συνδέονται με μια συγκεκριμένη ενότητα, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν με οποιοδήποτε ενότητα. Επιπλέον, τα εργαλεία έχουν περιορισμένες και πιο συγκεκριμένες λειτουργίες από τις ενότητες. Ενεργοποιούνται σύμφωνα με το πρωτόκολλο φόρτωσης της εφαρμογής προσθήκης της πλατφόρμας. Συνεπάγεται, ότι οι οργανισμοί μπορούν να προσθέσουν εργαλεία στην παρεχόμενη πρότυπη εργαλειοθήκη. Κάθε εφαρμογή μπορεί να κάνει χρήση των ενοτήτων και των εργαλείων, εμφανίζοντας το αντικείμενο εφαρμογής της πλατφόρμας, το οποίο θα απαριθμήσει τις ενότητες και τα εργαλεία και θα τα καταστήσει διαθέσιμα. Μια τέτοια εφαρμογή ονομάζεται εφαρμογή υποδοχής. Οι δύο τύποι της εφαρμογής υποδοχής της πλατφόρμας είναι: μια προηγμένη εφαρμογή επιφάνειας εργασίας και μια εξίσου προηγμένη εφαρμογή web. Αυτές οι 20

21 εφαρμογές όχι μόνο κάνουν χρήση της Εφαρμογής, των Ενοτήτων και των Εργαλείων προσθήκης εφαρμογών αλλά και όλων των άλλων εφαρμογών προσθήκης της διεπαφής χρήστη. Τα στοιχεία διεπαφής χρήστη οργανώνονται σύμφωνα με τις ενότητες που εξυπηρετούν κατά κύριο λόγο, π.χ Explorers και προβολές δεδομένων για τον Διαχειριστή Χρονοσειρών, Explorers και προβολές δεδομένων για για τον Διαχειριστή GIS, κλπ. Τα συστατικά αυτά συνδυάζονται για την παροχή συνεκτικής λειτουργίας προς όφελος των χρηστών της πλατφόρμας. Για παράδειγμα, ο Explorer των χρονοσειρών χρησιμοποιεί τόσο τον Διαχειριστή Χρονοσειρών, όσο και τον Διαχειριστή GIS για την συσχέτιση χρονοσειρών με στοιχεία GIS. Ομοίως, κατά τη δημιουργία νέου σεναρίου, ο Διαχειριστής Σεναρίου, χρησιμοποιεί την λειτουργικότητα των επιχειρήσεων μέσω των ενοτήτων του Διαχειριστή Σεναρίου και του Διαχειριστή Χρονοσειρών, με σκοπό να παρέχει στον χρήστη μία λίστα σχετικών χρονοσειρών εισόδου για να επιλέξει. Στα περισσότερα προγράμματα εφαρμογής της πλατφόρμας με σκοπό την δημιουργία συγκεκριμένης λύσης για κάποιο χρήστη, χρειάζεται να προσαρμοστει και να επεκταθεί η λειτουργικότητα του προϊόντος, αμέσως μετά την εγκατάσταση του. Αυτό γίνεται παράλληλα με την καταχώρηση των δεδομένων και με την ενσωμάτωση με την ήδη υπάρχουσα IT / IS υποδομή του χρήστη. Η πλατφόρμα αποθηκεύει όλα τα δεδομένα σε ένα πρότυπο σύστημα βάσης δεδομένων. Χρονοσειρές, στοιχεία GIS και σενάρια είναι πιθανοί τύποι δεδομένων που συνήθως χρειάζονται οι χρήστες όταν δουλεύουν σε μια λύση/εφαρμογή που βασίζεται στην πλατφόρμα. Αυτά είναι, ωστόσο, μόνο μερικά από τα πολλά διαφορετικά είδη δεδομένων που υποστηρίζονται από την πλατφόρμα σύμφωνα με την προεπιλεγμένη ρύθμιση των παραμέτρων της. Άλλοι τύποι περιλαμβάνουν υπολογιστικά φύλλα, έγγραφα, GIS raster, δείκτες και μετα-δεδομένα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι μεμονωμένες ενότητες είναι υπεύθυνες για τον χειρισμό των δικών τους σαφώς καθορισμένων τύπων δεδομένων. Για παράδειγμα, ο 21

22 Διαχειριστής Χρονοσειρών χειρίζεται όλα τα δεδομένα χρονοσειρών και ο Διαχειριστής Σεναρίου χειρίζεται όλα τα σενάρια. Αυτό σημαίνει ότι αν ο Διαχειριστής Σεναρίου, για παράδειγμα, πρέπει να ανακτήσει τιμές χρονοσειρών και θέλει να τρέξει μια προσομοίωση για κάποιο σενάριο, δεν μπορεί να ανακτήσει τα δεδομένα απευθείας από τη βάση δεδομένων, αλλά πρέπει να τα ζητήσει από τις υπηρεσίες του Διαχειριστή Χρονοσειρών. Τα εργαλεία μοντελοποίησης είναι τυπικά λογισμικά προσομοίωσης, ενσωματωμένα στην πλατφόρμα, μέσω του προσαρμογέα. Τα περισσότερα εργαλεία μοντελοποίησης, συμπεριλαμβανομένων των μοντέλων MIKE της DHI, περιλαμβάνουν μία συνιστώσα διεπαφής χρήστη και μία συνιστώσα που αφορά το μηχανικό κομμάτι. Το μηχανικό κομμάτι ελέγχει την εκτέλεση του μοντέλου, δηλαδή την επίλυση των μαθηματικών εξισώσεων και των διαδικασιών, ενώ η διεπαφή χρήστη χρησιμοποιείται για τη διαμόρφωση του μοντέλου ή τη διαδικασία στησίματος του μοντέλου ( Η εγγραφή του στησίματος του μοντέλου στην πλατφόρμα γίνεται με τη χρήση της διεπαφής IConfig Adapter του προσαρμογέα του μοντέλου ( 1. Ο Διαχειριστής Σεναρίου της πλατφόρμας, προωθεί τον προσαρμογέα του μοντέλου. 2. Ο προσαρμογέας επικοινωνεί με το εργαλείο μοντελοποίησης, για την ερμηνεία του στησίματος του μοντέλου και επιστρέφει μια δομή δεδομένων με πληροφορίες σχετικά με το στήσιμο του μοντέλου στον Διαχειριστή Σεναρίου. 3. Ο Διαχειριστής Σεναρίου αποθηκεύει τις ρυθμίσεις του μοντέλου στη βάση δεδομένων. Οι ρυθμίσεις του μοντέλου όπως εξάγονται από τον προσαρμογέα είναι μια δομή δεδομένων που αναπαριστά το στήσιμο του μοντέλου στην πλατφόρμα. Αυτή η δομή δεδομένων θα καθοριστεί σε μια διεπαφή (IModel Setup) και θα αποτελείται από τις ακόλουθες ομάδες δεδομένων ( BLOB - δυαδική αναπαράσταση του πλήρους στησίματος του μοντέλου στη βάση δεδομένων. Χρησιμοποιείται για την εκ νέου δημιουργία των ρυθμίσεων του 22

23 μοντέλου κατά την επεξεργασία ή το τρέξιμο του μοντέλου, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία μοντελοποίησης. Αντικείμενα μοντέλου - είναι στοιχεία της διαδικασίας του στησίματος του μοντέλου, όπως υδραυλικά έργα και λεκάνες απορροής ποταμού. Ιδιότητες - ορίζονται στη βάση δεδομένων επιτρέποντας στο σύστημα να τρέξει ένα πρόγραμμα με τις ρυθμίσεις του μοντέλου και περιλαμβάνουν: Δεδομένα βάσης όπως όνομα, αναφορά εργαλείων μοντελοποίησης, περιγραφή κ.λπ. Ένα σύνολο χρονοσειρών δεδομένων ή παραμέτρων που απαιτούνται για την εκτέλεση μιας προσομοίωσης. Αυτά τα δεδομένα αποθηκεύονται ρητά στη βάση δεδομένων. 3. Εφαρμογή του λογισμικού στο πρόγραμμα ΚΡΗΠΙΣ 3.1 Δημιουργία βάσης δεδομένων Όπως έχει ήδη αναφερθεί η πλατφόρμα Mike Operations χρησιμοποιεί μια βάση δεδομένων για την αποθήκευση των δεδομένων, και ως εκ τούτου χρειάζεται μια σύνδεση σε ένα διακομιστή βάσης δεδομένων και σε μία βάση, προκειμένου να ξεκινήσει τη λειτουργία της. Ένας διακομιστής βάσης δεδομένων μπορεί να περιέχει διάφορες βάσεις, και κάθε βάση δεδομένων περιέχει τουλάχιστον ένα λεγόμενο χώρο εργασίας (workspace) που αποθηκεύει τα δεδομένα. Οι βάσεις δεδομένων δεν μπορούν να δημιουργηθούν και να διαχειριστούν απευθείας από την πλατφόρμα. Για τον λόγο αυτό, υπάρχει ένα βοηθητικό πρόγραμμα βάσης δεδομένων, το οποίο εγκαθίσταται μαζί με το λογισμικό Mike Operations. Σύνδεση στον διακομιστή βάσης δεδομένων Ο διακομιστής βάσης δεδομένων είναι η εφαρμογή που φιλοξενεί τις βάσεις δεδομένων. Μπορεί να εγκατασταθεί είτε τοπικά στον ίδιο υπολογιστή με την πλατφόρμα, ή σε έναν απομακρυσμένο υπολογιστή. Έτσι για τις ανάγκες του προγράμματος ΚΡΗΠΙΣ, όσον αφορά τη σύνδεση με τη βάση σε ένα συγκεκριμένο διακομιστή, χρειάζεται να καθοριστεί 23

24 η σύνδεση από το βοηθητικό πρόγραμμα βάσης δεδομένων στο διακομιστή. Αυτό γίνεται μέσω της επιλογής "Διακομιστής"("Server"), και επιλέγοντας τον τύπο του διακομιστή, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα (προς το παρόν υποστηρίζονται οι PostgreSQL και Oracle). Εικόνα 5: Σύνδεση στον διακομιστή βάσης δεδομένων Επιλέγοντας τον τύπο διακομιστή βάσης δεδομένων, PostgreSQL, στο μενού, ανοίγει το παράθυρο διαλόγου σύνδεσης, όπου ζητούνται από το χρήστη οι παράμετροι σύνδεσης. Οι παράμετροι αφορούν τα εξής: Το όνομα του υπολογιστή, στον οποίο εκτελείται ο διακομιστής. Τη θύρα επικοινωνίας. Το όνομα και τον κωδικό πρόσβασης του χρήστη (για την PostgreSQL το προεπιλεγμένο όνομα χρήστη είναι "postgres"). Τη διαδρομή προς τα εργαλεία του διακομιστή της βάσης δεδομένων. Οι νέες βάσεις προστίθενται στο διακομιστή, επιλέγοντας "New..." στο μενού της βάσης. Στη συνέχεια εμφανίζεται ένα παράθυρο διαλόγου, όπου ορίζεται το όνομα της βάσης, στην προκειμένη περίπτωση το όνομα που δημιουργήθηκε είναι HCMRkripisLive02. Κατόπιν, εκτελούνται οι σχετικοί κώδικες για τη δημιουργία της. Η πρόοδος της συγκεκριμένης διαδικασίας εμφανίζεται στην οθόνη καταγραφής. Μαζί με την δημιουργία της νέας βάσης δεδομένων, δημιουργείται αυτόματα και ένας χώρος εργασίας ("workspace1") για τα δεδομένα. Όταν ολοκληρωθεί η παραπάνω διαδικασία η νέα βάση δεδομένων, HCMRkripisLive02 με άδειο, χώρο εργασίας έχει δημιουργηθεί, και μπορεί να συνδεθεί με την πλατφόρμα. 24

25 3.2 Σύνδεση με την πλατφόρμα Αρχικά εμφανίζεται ένα πλαίσιο διαλόγου σύνδεσης και ζητείται από το χρήστη να δημιουργήσει μια σύνδεση με τη βάση δεδομένων, γράφοντας τους κωδικούς του και καθορίζοντας τον χώρο εργασίας. Η σύνδεση με τη βάση καθορίζεται επιλέγοντας το "Setup..". Στη συνέχεια επιλέγεται το κουμπί "Add.." για να προστεθεί η νέα σύνδεση. Πρέπει να είναι γνωστές οι ακόλουθες πληροφορίες: Όνομα σύνδεσης: Αυτό είναι το όνομα χρήστη που θα εκπροσωπήσει τη συλλογή των παραμέτρων σύνδεσης που καθορίζεται παρακάτω. Είναι το όνομα της σύνδεσης που θα εμφανιστεί στη λίστα στο παράθυρο διαλόγου σύνδεσης. Διακομιστής: Αυτό είναι το όνομα του υπολογιστή στον οποίο ο διακομιστής βάσης δεδομένων λειτουργεί. Εάν ο διακομιστής εκτελείται στον ίδιο υπολογιστή με την πλατφόρμα, το όνομα ορίζεται ως "localhost". Θύρα: Αυτή είναι η θύρα επικοινωνίας που χρησιμοποιείται από το διακομιστή. Η θύρα είχε καθοριστεί κατά την εγκατάσταση του διακομιστή βάσης δεδομένων, και μια κοινή προεπιλογή είναι Βάση δεδομένων: Αυτό είναι το όνομα της βάσης δεδομένων για να γίνει η σύνδεση. Η βάση δεδομένων έχει εκχωρήσει ένα όνομα όταν δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας το βοηθητικό πρόγραμμα βάσης δεδομένων. Τύπος Δεδομένων: Ο τύπος διακομιστή της βάσης δεδομένων. Για τη δημιουργία παραπάνω συνδέσεων, ακολουθείται η ίδια διαδικασία. Στην Εικόνα 7, παρουσιάζονται οι κωδικοί για τη σύνδεση που δημιουργήθηκε στα πλαίσια του ΚΡΗΠΙΣ, "ConnectionHCMRkripisLive02". 25

26 Εικόνα 6: Σύνδεση με τη βάση Στη συνέχεια, ο χρήστης πρέπει να παρέχει ένα όνομα χρήστη και κωδικό πρόσβασης. Επίσης, όταν δημιουργείται μια νέα βάση δεδομένων, δημιουργείται αυτόματα ένας προεπιλεγμένος χρήστης με δικαιώματα διαχειριστή. Το όνομα χρήστη και ο κωδικός πρόσβασης για τον χρήστη είναι: Όνομα χρήστη: admin Κωδικός: dssadmin Εικόνα 7: Σύνδεση με την πλατφόρμα 3.3 Δημιουργία αυτόματων εργασιών και εκτέλεση των προγραμματισμένων λειτουργιών Οι προγραμματισμένες εργασίες (jobs) στο πλαίσιο της πλατφόρμας Mike Customised χρησιμοποιούνται ως μέσα για τη σύνδεση εντολών και για την εκτέλεσή τους ως μία ενιαία μονάδα εργασίας. Σε ένα σενάριο, όπου οι εργασίες είναι πολύ χρήσιμες, η εκτέλεση των προσομοιώσεων γίνεται αυτόματα και προγραμματισμένα. Συχνά, δεν είναι αρκετό να 26

27 εκτελεστεί μόνο η πραγματική προσομοίωση, αλλά θα μπορούσε να γίνει προ-επεξεργασία των χρονοσειρών εισόδου για την προσομοίωση και μετα-επεξεργασία για την παροχή πληροφοριών από τα αποτελέσματα της προσομοίωσης, τον έλεγχο των βασικών δεικτών και, ενδεχομένως, την υποβολή ειδοποιήσεων και συναγερμών. Κατά την εκτέλεση των προγραμματισμένων εργασιών στην πλατφόρμα, χρησιμοποιούνται οι λεγόμενοι στόχοι (targets). Οι στόχοι είναι μηχανισμοί ομαδοποίησης των λειτουργιών/εργασιών και ορίζονται από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: Όνομα, προαιρετική λίστα με άλλους στόχους που πρέπει να εκτελεστεί με επιτυχία πριν αρχίσει η εκτέλεση του στόχου, μία προαιρετική προϋπόθεση που καθορίζει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες θα πρέπει να εκτελεστεί ο στόχος. Οι στόχοι στην πλατφόρμα αποτελούνται από tasks. Ένα task μπορεί να συγκριθεί με μια υπορουτίνα σε μια γλώσσα προγραμματισμού - έχει κάποιες παραμέτρους εισόδου, εκτελεί μια καλά καθορισμένη ενέργεια, μπορεί να έχει παραμέτρους εξόδου και επιστρέφει μια τιμή κατάστασης που υποδεικνύει εάν η δράση έχει εκτελεστεί επιτυχώς. Η πλατφόρμα έρχεται με έναν μακρύ κατάλογο από tasks για τη διαχείριση των χρονοσειρών, σεναρίων, υπολογιστικών φύλλων, αρχείων στο δίσκο, κλπ. Η εφαρμογή ενός task είναι συνήθως μια πολύ απλή λειτουργία προγραμματισμού. Είναι ακόμη δυνατό να δημιουργηθεί ένας ενσωματωμένος κώδικας στην πλατφόρμα και να εκτελεστεί ως μέρος μιας εργασίας. Με τον τρόπο αυτό, σχεδόν όλες οι λειτουργίες που παρέχονται από την πλατφόρμα είναι διαθέσιμες κατά τη δημιουργία εργασιών. Όπως μπορεί να φανεί από το παρακάτω σχήμα, τα tasks κατηγοριοποιούνται ανάλογα με την λειτουργικότητα, τα σενάρια, τις χρονοσειρές κ.α. 27

28 Εικόνα 8: Παράθυρο επιλογής task Για τις ανάγκες του συγκεκριμένου προγράμματος, δημιουργήθηκαν δύο εργασίες (jobs) για κάθε αυτόματο σταθμό δεδομένων (Εικόνα 9). Οι εργασίες αυτές έχουν προγραμματιστεί να εκτελούνται αυτόματα κάθε 6 ώρες. Ενδεικτικά, στην έκθεση αυτή παρουσιάζεται η δομή και η λειτουργία των προγραμματισμένων εργασιών για τον αυτόματο σταθμό Αλαμάνα ("KRIPISalamana1" και "KRIPISalamana2"). "KRIPISalamana1": 1. Target 1 -"DownloadFtpData": Σύνδεση με τον server στον οποίο στέλνονται τα δεδομένα των αυτόματων σταθμών και αυτόματο κατέβασμα των δεδομένων (αρχείο ascii) στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή. Ο στόχος αποτελείται από το "RunScript" task που διαθέτει ο DSS Script Manager. Συγκεκριμένα, το task αυτό εκτελεί ένα κώδικα γραμμένο σε Python και είναι υπεύθυνο για την λειτουργία που προαναφέρθηκε (Παράρτημα Α-Script 1). "KRIPISalamana2": 1. Target 1 - "ReadRawData": Διάβασμα των raw δεδομένων, κατάλληλη τροποποίηση εμφάνισης των δεδομένων (π.χ. έλεγχος τιμών, σβήσιμο διπλοεγγραφών, αλλαγή μορφής εμφάνισης ημερομηνιών κτλ.) και δημιουργία νέου ascii αρχείου με τα δεδομένα αυτά. Ο στόχος αυτός αποτελείται επίσης από 28

29 το "RunScript" task και εκτελεί τον αντίστοιχο κώδικα για την κατάλληλη μορφοποίηση των raw δεδομένων (Παράρτημα Α-Script 2). 2. Target 2 -"BatExecution": Εκτέλεση ενός.bat αρχείου, το οποίο τρέχει ένα.mzt αρχείο του μοντέλου MIKE Zero για τη μετατροπή του αρχείου δεδομένων από ascii σε dfs0 (Παράρτημα Β). Ο συγκεκριμένος στόχος αποτελείται από το "Exec" (execution) task που διαθέτει το MSBuild Task και εκτελεί το εργαλείο Time Series Batch Conversion του MIKE Zero για τη μετατροπή του αρχείου των δεδομένων από ascii σε dfs0. Για την εκτέλεση του στόχου αυτού χρειάστηκε πρώτα να στηθεί στο μοντέλο MIKE Zero το αρχείο alamana.mzt. Επίσης, δημιουργήθηκε και χρησιμοποιήθηκε το αρχείο ALAMANA_template.xml, μέσα από το οποίο έγινε ο ορισμός της απαραίτητης μορφής εμφάνισης των δεδομένων για την εισαγωγή τους στην βάση δεδομένων της πλατφόρμας (Παράρτημα Β). 3. Target 3 - "ImportToDb": Εισαγωγή των δεδομένων στη βάση που έχει δημιουργηθεί και με την οποία είναι συνδεδεμένη η πλατφόρμα και αυτόματη ανανέωση των δεδομένων της βάσης. Ο στόχος αποτελείται από το "ImportTimeseries" task που διαθέτει το DSS Timeseries (Εικόνα 10). 4. Target 4 - "Resampling": Αναδειγματοληψία των περασμένων στη βάση δεδομένων, με στόχο τη δημιουργία γραφημάτων με χρονικό βήμα μίας ημέρας. Ο στόχος αποτελείται από το "Resample Timeseries" task που διαθέτει το DSS Timeseries (Εικόνα 11). 29

30 Εικόνα 9: Παράθυρο εμφάνισης των προγραμματισμένων αυτόματων εργασιών στην πλατφόρμα. Εικόνα 10: Εισαγωγή των δεδομένων των αυτόματων σταθμών στη βάση δεδομένων. 30

31 Εικόνα 11: Διάγραμμα της ηλεκτρικής αγωγιμότητας από το resampling των τιμών της παραμέτρου. Στη συνέχεια, αναπτύχθηκε μία ακόμη αυτόματη εργασία ("KRIPISposeidon"), η οποία παρέχει πρόσβαση στα δεδομένα θερμοκρασίας και βροχόπτωσης του Συστήματος Ποσειδών και εκτελεί τις λειτουργίες που περιγράφονται παρακάτω. Το σύστημα πρόγνωσης καιρού ΠΟΣΕΙΔΩΝ-ΙΙ (Papadopoulos et al., 2008) λειτουργεί επιχειρησιακά από το Δεκέμβριο 2007 και εφαρμόζεται με οριζόντια ανάλυση 1/20 x1/20 (~5 km) σε μια εκτεταμένη περιοχή που καλύπτει την ευρύτερη περιοχή της Μεσόγειου, της Μαύρης Θάλασσας και μεγάλο μέρος της Βόρειας Αφρικής και της Ασίας. Στο κατακόρυφο χρησιμοποιούνται 50 επίπεδα που επεκτείνονται μέχρι το ύψος των 25 mb (~25 km). Επίσης χρησιμοποιούνται από το NCEP δεδομένα ανάλυσης υψηλής ευκρίνειας (1/2 x1/2 ) για τον υπολογισμό της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας, του πάχους χιονιού και της κάλυψης από πάγο. Η διάρκεια προσομοίωσης έχει επεκταθεί σε 120 ώρες (5 ημέρες). "KRIPISposeidon": 1. Target 1 -"DownloadFtpData": Σύνδεση με server και αυτόματο κατέβασμα των δεδομένων θερμοκρασίας και βροχόπτωσης του Συστήματος Ποσειδών. Εκτελείται το "RunScript" task του DSS Script Manager (Παράρτημα Α-Script 3). 2. Target 2 -"ReadData": Δημιουργία ενός ascii αρχείου με τις θερμοκρασίες της πρόγνωσης των τελευταίων 5 ημερών και ενός ascii αρχείου με όλες τις 31

32 θερμοκρασίες συνολικά, όλων των ημερών. Αντιστοίχως για την βροχόπτωση. Εκτελείται το "RunScript" task του DSS Script Manager (Παράρτημα Α-Script 4). 3. Target 3 - "TempRainDfs0Files": Εκτέλεση.bat αρχείων, τα οποία τρέχουν τα PoseidonTempall.mzt και το PoseidonRainall.mzt αρχεία του MIKE Zero για τη μετατροπή των αρχείων των δεδομένων θερμοκρασίας και βροχόπτωσης από ascii σε dfs0. Δημιουργήθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν τα αρχεία MIKE_PoseidonTemp.xml και MIKE_PoseidonRain.xml, στα οποία έγινε ο ορισμός της μορφοποίησης των δεδομένων για την εισαγωγή τους στην βάση. Εκτελείται το το "Exec" του MSBuild Task (Παράρτημα Β). 4. Target 4 -" RainGridTool": Μετατροπή του dfs0 αρχείου της βροχόπτωσης των τελευταίων 5 ημερών σε dfs2. Για τον συγκεκριμένο στόχο, εκτελείται το RainGrid.bat αρχείο (Παράρτημα Β), το οποίο χρησιμοποιώντας το CreateRainGridTool.mzt μετατρέπει το ascii αρχείο με τα δεδομένα της βροχόπτωσης σε dfs0, κάνοντας χρήση του εργαλείου "Exec" του MSBuild Task της πλατφόρμας. 5. Target 5 - "Evapotranspiration": Υπολογισμός εξατμισοδιαπνοής, με βάση την μέση τιμή της θερμοκρασίας για ορεινές, ημιορεινές και πεδινές περιοχές (Σχέσεις (1)-(3)). Εκτελείται το "RunScript" task του DSS Script Manager (Παράρτημα Α- Script 5). Επίσης, εκτελείται το ET.bat αρχείο (Παράρτημα Β), το οποίο χρησιμοποιώντας το ET.mzt μετατρέπει το ascii αρχείο με τα δεδομένα της εξατμισοδιαπνοής σε dfs0, κάνοντας χρήση του εργαλείου "Exec" του MSBuild Task της πλατφόρμας. ETo_mountavg = (mm/d) (1) ETo_semimountavg = (mm/d) (2) ETo_plainavg = (mm/d) (3), όπου χ η μέση τιμή θερμοκρασίας. 6. Target 6 - "GW_Inflows": Υπολογισμός εισροών σύμφωνα με τη σχέση (4) και (5) και δημιουργία ascii αρχείου με τα δεδομένα αυτά. Επίσης, δημιουργείται και το 32

33 αντίστοιχο dfs0 αρχείο των παραπάνω εισροών. Εκτελείται το "RunScript" task του DSS Script Manager (Παράρτημα Α-Script 6) και το Inflow.bat (Παράρτημα Β), το οποίο χρησιμοποιώντας το Inflows.mzt μετατρέπει το ascii αρχείο με τα δεδομένα των εισροών σε dfs0, κάνοντας χρήση του εργαλείου "Exec" του MSBuild Task της πλατφόρμας. GW_inflows_percentage = 1 (mm/hr) (4),όπου χ η βροχόπτωση και c1 σταθερά, η οποία εκφράζει το ποσοστό της μηνιαίας βροχόπτωσης (Πίνακας 1) GW_inflows = (GW_inflows_percentage/1000) 2 (m^3/hr) (5),όπου c2 σταθερά, η οποία εκφράζει την μηνιαία βροχόπτωση (Πίνακας 1). Πίνακας 1: Μέσο μηνιαίο Υδατ. Ισοζύγιο Σπερχειού π c2 = Βροχόπτωση (mm) c1= Ποσοστό μηνιαίας βροχόπτωσης () ΟΚΤ ΝΟΕ ΔΕΚ ΙΑΝ ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ ΜΑΪ ΙΟΥΝ ΙΟΥΛ ΑΥΓ ΣΕΠ Target 7 - "ImportToDb": Εισαγωγή των δεδομένων του Ποσειδώνα στη βάση. Συγκεκριμένα, εισάγονται η μέση ημερήσια θερμοκρασία, η μέση ημερήσια βροχόπτωση, η εξατμισοδιαπνοή για ορεινές, ημιορεινές και πεδινές περιοχές καθώς και οι εισροές. Ο στόχος αποτελείται από το "ImportTimeseries" task που διαθέτει το DSS Timeseries. 33

34 8. Target 8 -" Dfs2ToAsciiRaster": Μετατροπή του αρχείου dfs0 της βροχόπτωσης σε dfs2, κάνοντας χρήση του εργαλείου "Exec" του MSBuild Task της πλατφόρμας. Συγκεκριμένα εκτελείται το AsciiRaster.bat (Παράρτημα Β), το οποίο χρησιμοποιεί το AsciiRaster.mzt εργαλείο του Mike Zero. 3.4 Σύνδεση των μοντέλων με την πλατφόρμα Το υδρολογικό - ποιοτικό μοντέλο προσομοίωσης της λεκάνης απορροής του Σπερχειού ποταμού που χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος Κρηπίς, είναι το MIKE SHE, το οποίο επιτρέπει την προσομοίωση των διεργασιών του υδρολογικού κύκλου και την προσομοίωση της μεταφοράς των ρύπων σε όλα τα επιμέρους τμήματα του υδρολογικού κύκλου. Επίσης, παρέχει εργαλείο εκτίμησης του υδατικού ισοζυγίου σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης και επιτρέπει την αξιολόγηση επιπτώσεων από κλιματικές αλλαγές. Το πλημμυρικό μοντέλο προσομοίωσης της λεκάνης απορροής του Σπερχειού ποταμού, που χρησιμοποιήθηκε είναι το MIKE FLOOD. Το υδρολογικό μοντέλο MIKE FLOOD συνδυάζει: - το μονοδιάστατο υδραυλικό μοντέλο ΜΙΚΕ 11 (προσομοίωση της ροής του νερού σε ποτάμια, πλημμυρικές πεδιάδες, αρδευτικά κανάλια, υδατοδεξαμενές και άλλα είδη εσωτερικών υδάτων), και - το δισδιάστατο υδρολογικό μοντέλο ΜΙΚΕ 21 (ροή εντός του πεδίου) σε ένα δυναμικά συζευγμένο σύστημα μοντελοποίησης. Ακολουθεί η περιγραφή των βημάτων εγγραφής/σύνδεσης των μοντέλων MIKE SHE και MIKE FLOOD στην πλατφόρμα (Platform configuration, Step-by-step training guide 34

35 MIKE SHE 1. Δημιουργία μίας υπο-ομάδας με το όνομα που επιθυμεί ο χρήστης (π.χ. MIKESHE) στο "Scenario Explorer" στην ομάδα "Model Setups". 2. Για την έναρξη της διαδικασίας εγγραφής του μοντέλου, κάντε δεξί κλικ στην ομάδα " MIKESHE " και επιλέξτε "Register model". 3. Ανοίγει ο οδηγός εγγραφής του μοντέλου ("Model registration wizard"). Επιλέξτε το "MIKE SHE" μοντέλο και κάντε κλικ στο "Next". 4. Επιλέξτε "Next". 35

36 5. Προσδιορίστε το όνομα του μοντέλου. Το όνομα αυτό θα χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό του μοντέλου στο "Scenario Explorer". Επιλέξτε το αρχείο.she του μοντέλου που θέλετε να εγγράψετε στην πλατφόρμα στο "Model file path", και κάντε κλικ στο "Next". 6. Η επόμενη οθόνη παρουσιάζει τα "Model Objects" (συμπεριλαμβανομένων των παραμέτρων και χρονοσειρών), και τις αρχικές συνθήκες του "Model Setup". 36

37 7. Για να τρέξει το μοντέλο σε forecast mode είναι απαραίτητη η πρόσβαση σε τρεις χρονοσειρές του μοντέλου MIKE 11, οι οποίες λειτουργούν ως χρονοσειρές εισόδου (input timesies) και αφορούν μία οριακή συνθήκη, και δύο χρονοσειρές για το data assimilation. Επιπλέον, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι το μοντέλο MIKE 11 μπορεί να ξεκινήσει από μία προηγούμενη πρόβλεψη (hotstarted). Οι συγκεκριμένες input χρονοσειρές MIKE11 μπορούν να διατεθούν μέσω του "manual registration". Ξεκινήστε με την εγγραφή των τριών χρονοσειρών, δημιουργώντας ένα νέο "Manual model object", κάνοντας δεξί κλικ στο "Model Objects" και επιλέγοντας το "Add Manual Model Object". 8. Προσθέστε τις χρονοσειρές στο "Manual Model Object". 9. Πληροφορίες σχετικά με το MIKE 11 HotStart πρέπει να προστεθούν, κάνοντας δεξί κλικ στο "MIKE SHE initial conditions", και επιλέγοντας "Add initial condition". 37