ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ. ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη. Καλλιρρόη Παπαδοπούλου και Λήδα Αναγνωστάκη ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ. ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη. Καλλιρρόη Παπαδοπούλου και Λήδα Αναγνωστάκη ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ"

Transcript

1 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη Καλλιρρόη Παπαδοπούλου και Λήδα Αναγνωστάκη ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ

2

3 Ιδιοσυγκρασία Τα βρέφη γεννιούνται με ατομικές διαφορές ως προς τον τρόπο αντίδρασης στο περιβάλλον τους. Με τον όρο ιδιοσυγκρασία εννοούμε το βασικό τρόπο με τον οποίο το άτομο αντιδρά στο περιβάλλον του καθώς και την κυρίαρχη διάθεση του. Αναφέρεται σε εγγενείς τρόπους συμπεριφοράς. (Thomas κ.ά., 1963 Thomas & Chess, 1977, 1984)

4 Ιδιοσυγκρασία-τύποι Τρεις ευρείες κατηγορίες ιδιοσυγκρασίας: Τα εύκολα βρέφη είναι παιχνιδιάρικα, τακτικά στις βιολογικές τους λειτουργίες και προσαρμόζονται αμέσως σε νέες συνθήκες. Τα δύσκολα βρέφη δεν είναι τακτικά στις βιολογικές τους λειτουργίες, είναι ευερέθιστα και συχνά αντιδρούν έντονα και αρνητικά στις νέες καταστάσεις ή προσπαθούν να τις αποφύγουν. Τα βρέφη που «αργούν να πάρουν μπροστά» έχουν χαμηλό επίπεδο ενεργητικότητας και οι αντιδράσεις τους είναι συνήθως ήπιες. Έχουν την τάση να αποσύρονται από νέες καταστάσεις, αλλά με ήπιο τρόπο και χρειάζονται περισσότερο χρόνο απ' όσο τα «εύκολα» βρέφη για να προσαρμοστούν στις αλλαγές.

5 Ιδιοσυγκρασία-τύποι Είναι οι τύποι αυτοί επαρκείς; Παραμένουν σταθεροί κατά την ανάπτυξη; Πώς το περιβάλλον επηρεάζει τη σταθερότητα;

6 Ιδιοσυγκρασία-τύποι Οι ερευνητές συμφωνούν ότι γενετικοί παράγοντες συμβάλλουν στην ιδιοσυγκρασία. Η σταθερότητα όμως του τύπου της ιδιοσυγκρασίας είναι συνάρτηση του περιβάλλοντος Αμοιβαία αλληλεπίδραση ιδιοσυγκρασίαςπεριβάλλοντος Η πρώιμη ιδιοσυγκρασία του βρέφους επηρεάζει την ποιότητα των πρώτων αλληλεπιδράσεων γονέα-παιδιού. Καλό ή κακό «ταίριασμα»

7

8 Γνωρίσματα των συναισθημάτων Σωματική πλευρά (πχ. καρδιακοί ρυθμοί) Επικοινωνιακή λειτουργία (οικουμενικότητα των συναισθηματικών αντιδράσεων) Γνωστική πλευρά (αισθανόμαστε με βάση τις ικανότητες αξιολόγησης που έχουμε) Πλευρά δράσης (γέλιο, κλάμα, απόσυρση) Πολιτισμική πλευρά και κοινωνική πλευρά

9 Βρεφική συναισθηματική ανάπτυξη Τα βρέφη βιώνουν και εκφράζουν θετικές και αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις. Αρχικά, οι συναισθηματικές καταστάσεις των νεογέννητων χαρακτηρίζονται από δυσαρέσκεια και ενδιαφέρον. Γρήγορα, αναπτύσσουν ένα εύρος συναισθημάτων, θετικών και αρνητικών, όπως λύπη, θυμός, φόβος, ευχαρίστηση, απέχθεια (θεωρία της σταδιακής διαφοροποίησης vs θεωρία των διαφοροποιημένων συναισθημάτων) Τα συναισθήματα αυτά, αναπτύσσονται και αποκτούν νόημα στο πλαίσιο των σχέσεων και των αλληλεπιδράσεων των βρεφών με αυτούς που τα φροντίζουν.

10 Βρεφική συναισθηματική ανάπτυξη Σταδιακά, εμφανίζονται κοινωνικά προσανατολισμένα συναισθήματα, όπως ντροπή, υπερηφάνεια, ενσυναίσθηση, καθώς το νήπιο κατανοεί καλύτερα τον εαυτό του καθώς και τον εαυτό του σε σχέση με τους άλλους. Έτσι, στην ηλικία περίπου των 2 ετών, ξέρουν ότι όταν χτυπάς κάποιον τότε αυτός νοιώθει άσχημα ή ότι όταν προσφέρεις κάτι τότε θα νοιώσει καλά.

11 Βρεφική συναισθηματική ανάπτυξη Ορόσημα στη συναισθηματική ανάπτυξη (βλ. και «οργανωτές») Κοινωνικό χαμόγελο (από 3 μ.) Άγχος/φόβος του ξένου (μετά τους 7 μ) Άγχος αποχωρισμού (από 8μ, κορυφώνεται στον 14 ο μ) Κοινωνική αναφορά (από 8-9 μ)

12 Βρεφική συναισθηματική ανάπτυξη Το κοινωνικό χαμόγελο Όταν το βρέφος χαμογελά σε απάντηση του χαμόγελου κάποιου άλλου προς αυτό, ή/και όταν κάποιος του απευθύνεται με ευχάριστο και πρόσχαρο τρόπο. Το κοινωνικό χαμόγελο εμφανίζεται γύρω στους 3 μήνες, πιο πριν αυτόματα χαμόγελα που σχετίζονται με βιολογικές λειτουργίες του βρέφους (βλ. Video) Σημαντικό για τις πρώιμες αλληλεπιδράσεις και σχέσεις Trevarthern πρωτογενής διυποκειμενικότητα: αμοιβαία κοινωνική, πρόσωπο με πρόσωπο, αλληλεπίδραση. Εμφανές όταν κάτι δεν πάει καλά... (πχ. Μητρική κατάθλιψη...)

13 Βρεφική συναισθηματική ανάπτυξη Ο φόβος του ξένου Εμφανίζεται (ξαφνικά) μετά τους 7 μήνες και αναφέρεται στην αρνητική αντίδραση (φόβος, επιφυλακτικότητα, αμηχανία) του βρέφους προς πρόσωπα άλλα από αυτά που συνήθως παρέχουν φροντίδα. Συνδέεται με τη διαδικασία διαμόρφωσης δεσμού. Αντανακλά τη γνωστική ικανότητα που σταδιακά κατακτά το βρέφος να αναπτύσσει σχήματα για οικεία πρόσωπα και αντικείμενα και να τα διακρίνουν από κάτι καινούργιο και άγνωστο.

14 Βρεφική συναισθηματική ανάπτυξη Το άγχος αποχωρισμού Αναφέρεται στην αντίδραση αναστάτωσης που εκδηλώνει το βρέφος όταν αποχωρίζεται πρόσωπα που παρέχουν σταθερή φροντίδα και όταν βρίσκονται χωρίς αυτά τα πρόσωπα σε ένα άγνωστο περιβάλλον, έστω και για λίγο. (από 8 μ, κορυφώνεται γύρω στον 14 ο μ) (βλ. Video) Όπως και ο φόβος του ξένου, συνδέεται με γνωστικές κατακτήσεις και τη διαδικασία διαμόρφωσης δεσμού.

15 Βρεφική συναισθηματική ανάπτυξη Η κοινωνική αναφορά Από νωρίς (μετά τους 7 μήνες) τα βρέφη μπορούν να διαβάσουν το πρόσωπο της μητέρας τους και το χρησιμοποιούν για να καθοδηγήσουν τον εαυτό τους σε μια καινούργια ή αμφίσημη κατάσταση (κοινωνική αναφορά) (Σε ποια πειραματική διαδικασία συναντήσαμε την κοινωνική αναφορά; )

16 Συναισθηματική ρύθμιση και αυτο-ρύθμιση Ως ένα βαθμό, ακόμα και τα πολύ μικρά βρέφη μπορούν να ρυθμίζουν τα συναισθήματά τους (π.χ., ηρεμούν πιπιλίζοντας το δάχτυλό τους, λικνίζονται ρυθμικά κλπ.). Σταδιακά, χρησιμοποιούν σήματα και κατευθύνουν τη συμπεριφορά τους προς τους άλλους (κλάμα, φωνοποιήσεις, οπτική παρακολούθηση) και χρησιμοποιούν σήματα από τους άλλους για να ρυθμίσουν τη συμπεριφορά και το συναίσθημά τους.

17 Συναισθηματική ρύθμιση και αυτο-ρύθμιση Από 2 ετών τα παιδιά μπορούν να μιλήσουν για ορισμένα τουλάχιστον συναισθήματα (π.χ. χαρά, λύπη, λίγο αργότερα θυμό) και αρχίζουν να χρησιμοποιούν στρατηγικές για να τα ρυθμίσουν. Καθώς μεγαλώνουν, η ρύθμιση γίνεται πιο αποτελεσματική και τα παιδιά αντιμετωπίζουν καλύτερα τα αρνητικά συναισθήματα

18 Δεσμός Εμπιστοσύνη

19 Πρώτη-πρώτη σχέση Freud: μείωση ενορμήσεων Κλασσική εξαρτημένη μάθηση: το πρόσωπο δεσμού συνδέεται με την ικανοποίηση των αναγκών Erikson: 1 ο έτος: «βασική εμπιστοσύνη ή δυσπιστία» Θα έρθει η μητέρα μου όταν τη φωνάξω; Μπορώ να της έχω εμπιστοσύνη ότι θα με φροντίσει; Τα παιδιά συνδέονται με τα άτομα που φροντίζουν αξιόπιστα τις ανάγκες τους και προάγουν την αίσθηση της εμπιστοσύνης.

20 Τα δίπολα του Erikson Γέννηση έως 1 έτους: θεμελιώδης εμπιστοσύνη ή δυσπιστία 1-3 ετών: Αυτονομία ή ντροπής και αμφιβολίας 3-6 ετών: Πρωτοβουλία ή ενοχή 6-12 ετών: Εργατικότητα ή αίσθημα κατωτερότητας ετών: Ταυτότητα ή σύγχυση ρόλων ετών: Οικειότητα ή απομόνωση ετών: Παραγωγικότητα ή απραξία Τρίτη ηλικία: Πληρότητα του εγώ ή απελπισία

21 Ο Δεσμός Δεσμός = μια διαρκής συναισθηματική σχέση μεταξύ του βρέφους και συγκεκριμένων ανθρώπων που παρέχουν σταθερή φροντίδα.

22 Θεωρία του Δεσμού John Bowlby ( ): Τα βρέφη και αυτοί που τα φροντίζουν έχουν κάποιες προδιαθέσεις οι οποίες εξελίχθηκαν με την πάροδο του χρόνου και αυξάνουν την πιθανότητα επιβίωσης του βρέφους, οδηγώντας τους γονείς να ανταποκριθούν στο βρέφος (προγραμματισμένες συμπεριφορές πχ. κλάμμα)

23 Θεωρία του Δεσμού Ο δεσμός αρχίζει από τέτοιες προγραμματισμένες συμπεριφορές αλλά στη συνέχεια διατηρείται από ευχάριστες εμπειρίες όπως η σωματική εγγύτητα και η συναισθηματική ζεστασιά, πέρα από τη μείωση των ενορμήσεων και την ικανοποίηση των αναγκών. Ο Harlow προσέφερε τέτοιες ενδείξεις από τα πειράματα με ζώα (ο Bowlby στηρίχθηκε σε πειράματα με ζώα καθώς και στις ηθολογικές μελέτες του Lorenz)

24 Θεωρία του Δεσμού Πειράματα Harlow (1958) Τα ευρήματα θέτουν ερωτήματα για τις θεωρίες ικανοποίησης αναγκών και αναδεικνύουν την τεράστια σημασία της σωματικής επαφής.

25 Θεωρία του Δεσμού Ο Bowlby θεώρησε ότι ο δεσμός παρέχει ισορροπία μεταξύ της ανάγκης του βρέφους για ασφάλεια και της ανάγκης για εξερεύνηση. Κατ αρχάς υπάρχει ανάγκη για «χωροταξική» εγγύτητα. Η έννοια της «ασφαλούς βάσης» (η μητέρα από την οποία τα παιδιά ξεκινούν τις εξερευνήσεις και επανέρχονται σε αυτή για να φύγουν και πάλι)

26 Θεωρία του Δεσμού Ο δεσμός εσωτερικεύεται ως πρότυπο (μοντέλο) εργασίας, ένα νοητικό μοντέλο που χρησιμεύει ως οδηγός της συμπεριφοράς σε άλλες σχέσεις γίνεται η βάση για όλες τις μελλοντικές σχέσεις. Ο δεσμός προάγεται από: Ευαίσθητη παροχή φροντίδας (ανταπόκριση στις ανάγκες, διευκόλυνση, επικοινωνία) Αμοιβαιότητα ή συγχρονισμός της αλληλεπίδρασης Συναισθηματική διαθεσιμότητα και επικοινωνία

27 Θεωρία του Δεσμού Η ποιότητα του δεσμού μελετήθηκε από τη Mary Ainsworth (1978) μέσω μιας πειραματικής συνθήκης γνωστής ως «η συνθήκη με τον ξένο». Τύποι δεσμού: Ασφαλής Ανασφαλής Αποφευκτικός Αμφιθυμικός (βλ. Video) Αποδιοργάνωμένος (δεν υπάρχει στρατηγική αντιμετώπισης τους άγχους) (Mary Main, 1992)

28 Θεωρία του Δεσμού Πλήθος ερευνών έχουν δείξει ότι η ποιότητα του δεσμού σχετίζεται με σχεδόν όλα τα πεδία της ανάπτυξης: προσαρμογή στη σχολείο, ικανότητα έκφρασης συναισθημάτων, σχέσεις με άλλους, bullying, σχέσεις με απογόνους κλπ. (έρευνες του Sroufe) Ένα παιδί δημιουργεί δεσμούς με διαφορετική ποιότητα με δύο γονείς του ή τα άλλα βασικά πρόσωπα φροντίδας

29 Θεωρία του Δεσμού Παράγοντες που επιδρούν στο είδος δεσμού Προσωπικότητα γονέων (και δική του ιστορία δεσμού) Ιδιοσυγκρασία βρεφών Πολιτισμικές διαφορές, αξίες και πρακτικές ανατροφής Σε όλους τους πολιτισμούς θεμελιώνονται σχέσεις δεσμού ανάμεσα στα βρέφη και τα άτομα πρωταρχικής φροντίδας, αλλά υπάρχουν διαπολιτισμικές και ενδοπολιτισμικές διαφορές (έρευνα στα κιμπούτς του Ισραήλ). Ιδιαίτερο θέμα τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ιδρύματα

30 Θεωρία του Δεσμού Υπάρχει «κρίσιμη περίοδος» για τη δημιουργία δεσμού; Ο Bowlby πίστευε ότι η κρίσιμη περίοδος για τη δημιουργία δεσμού είναι τα 2 πρώτα χρόνια. Σήμερα γνωρίζουμε ότι υπάρχει μεν κρίσιμη περίοδος, όμως η χρονική διάρκεια αυτής της περιόδου δεν είναι τόσο περιορισμένη (υιοθετημένα παιδιά). Επίσης, οι αρνητικές συνέπειες από τη μη δημιουργία δεσμού στη συγκεκριμένη περίοδο δεν είναι τόσο μόνιμες και αμετάκλητες όσο πίστευε ο Bowlby.

31

32 Η έννοια του εαυτού Εαυτός: η αντίληψη της προσωπικής μας ταυτότητας. Η έννοια του εαυτού γίνεται κατανοητή ως διαδικασία απαρτίωσης, ως φίλτρο και ως διαμεσολαβητής της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Οι άνθρωποι τείνουν να συμπεριφέρονται με τρόπους συνεπείς προς την αυτό-εικόνα τους και την έννοια του εαυτού τους.

33 Η έννοια του εαυτού Το βρέφος δε γεννιέται κατέχοντας την έννοια του εαυτού. Αυτή οικοδομείται σταδιακά. Η ανάπτυξη της έννοιας του εαυτού είναι μια λειτουργία εξερεύνησης του εαυτού, γνωστικής ωρίμανσης και ενσωμάτωσης πολιτισμικών και κοινωνικών προσδοκιών.

34 Η ανάπτυξη της έννοιας του εαυτού Τα βρέφη αρχικά δεν διαφοροποιούν τον εαυτό τους από τον κόσμο γύρω τους. Αναγνώριση του εαυτού στον καθρέφτη Πείραμα Gallup: Δοκιμασία της «κόκκινης βούλας» (βλ. Video): 0-3 μ. Μικρό ενδιαφέρον για το είδωλό τους 4 μ. Προσπαθούν να πιάσουν το είδωλο στον καθρέφτη (δεν αντιλαμβάνονται το καθρέφτισμα) 10 μ. Αντιλαμβάνονται καθρέφτισμα (πχ. θα γυρίσουν προς τα πίσω αν δουν από πίσω τους στον καθρέφτη μία μπάλα), αλλά όχι το είδωλό τους. 18 μ. Αν δουν μία κόκκινη βούλα στη μύτη τους θα ρωτήσουν Μετά από μερικούς μήνες, απαντούν όταν ρωτήσουν ποιός είναι αυτός στον καθρέφτη (εγώ!)

35 Η ανάπτυξη της έννοιας του εαυτού Παράλληλα, μεταξύ 12 και 18 μηνών, όταν τα βρέφη αρχίζουν να εξερευνούν πιο ενεργητικά τον κόσμο, ανακαλύπτουν και τις κοινωνικές προσδοκίες, για το πότε είναι «καλά παιδιά» και πότε όχι, για το τι μπορούν να κάνουν και τι όχι... Εμφανίζονται πιο πολύπλοκα συναισθήματα που εχουν σχέση με τις προσδοκίες των αλλων (πχ. ντροπή, υπερηφάνεια) και απαιτούν μια αίσθηση του εαυτού (μαθαίνει να συγκρίνει τη συμπεριφορά του με εξωτερικά πρότυπα) Μεταξύ 18 και 24 μηνών αρχίζουν να περιγράφουν τις πράξεις τους («το έκανα!»)-εαυτός ως δρων υποκείμενο Μέχρι τους 30 μήνες, μαθαίνουν και για το φύλο τους και τα χαρακτηριστικά του.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ. ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη. Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ. ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη. Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ 2015-16 Βιβλιογραφικές πηγές παρουσίασης Η παρουσίαση που ακολουθεί βασίζεται στην παρακάτω βιβλιογραφία:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ. ΝΗΠΙΑΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Αναπτυξιακά επιτεύγματα. Καλλιρρόη Παπαδοπούλου και Λήδα Αναγνωστάκη ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ. ΝΗΠΙΑΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Αναπτυξιακά επιτεύγματα. Καλλιρρόη Παπαδοπούλου και Λήδα Αναγνωστάκη ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ ΝΗΠΙΑΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Αναπτυξιακά επιτεύγματα Καλλιρρόη Παπαδοπούλου και Λήδα Αναγνωστάκη ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ 2016-17 Βάδιση, έλεγχος σφιγκτήρων, το «όχι» του παιδιού, γλωσσική ανάπτυξη Βάδιση

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ενότητα 9: Βρεφική Ηλικία: Κοινωνική & Συναισθηματική Ανάπτυξη

Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ενότητα 9: Βρεφική Ηλικία: Κοινωνική & Συναισθηματική Ανάπτυξη Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ενότητα 9: Βρεφική Ηλικία: Κοινωνική & Συναισθηματική Ανάπτυξη Διδάσκουσα: Ειρήνη Σκοπελίτη Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας Παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Θέματα διάλεξης Η σημασία της αυτοαντίληψης Η φύση και το περιεχόμενο της αυτοαντίληψης Η ανάπτυξη της αυτοαντίληψης Παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος.

Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος. Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος. Αντιγόνη Συμεωνίδου Ψυχολόγος MA, PgD Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεύτρια. Προγεννητική Ψυχολόγος, υπό Πιστοποίηση ΕΚΠΑ Ψυχικές κ συναισθηματικές ανάγκες Επαφή Σύνδεση Αίσθηση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΎ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΎ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΎ ΙΙ 2015-16 Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ Η φυσική κατάσταση του νεογέννητου Κλίμακα Apgar: σύστημα μέτρησης μέσω του οποίου καταγράφονται οι ενδείξεις καλής σωματικής υγείας του

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Καλλιρρόη Παπαδοπούλου και Λήδα Αναγνωστάκη ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Καλλιρρόη Παπαδοπούλου και Λήδα Αναγνωστάκη ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου και Λήδα Αναγνωστάκη ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ 2016-17 Βιβλιογραφικές πηγές παρουσίασης Η παρουσίαση που ακολουθεί βασίζεται στην παρακάτω βιβλιογραφία: 1.

Διαβάστε περισσότερα

Εξελικτική Ψυχολογία

Εξελικτική Ψυχολογία Εξελικτική Ψυχολογία Ενότητα 5: Αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της βρεφικής ηλικίας ΙΙ Ασημίνα Ράλλη Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Βρεφική Ηλικία Αναπτυξιακά χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου. Απαρτιωμένη Διδασκαλία

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου. Απαρτιωμένη Διδασκαλία ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Κατερίνα Καραϊβάζογλου Απαρτιωμένη Διδασκαλία Τομείς ανάπτυξης Κίνηση Λόγος/Επικοιν ωνία Παιχνίδι Γνωστική ανάπτυξη Κοινωνικοσυναισθηματική ανάπτυξη Η ανάπτυξη είναι μια συνεχής δυναμική

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Γκορέζης Παναγιώτης Επιστημονικός Συνεργάτης ΑΠΘ Μπέλλου Βικτώρια Επίκ. Καθηγήτρια ΠΘ 2 Αντίληψη Διαδικασία λήψης & ερμηνείας των ερεθισμάτων του περιβάλλοντος Βοηθούν στην επεξεργασία

Διαβάστε περισσότερα

* Μήπως είστε γονείς ενός παιδιού που: * Μήπως είστε εκπαιδευτικοί που στην τάξη σας έχετε μαθητή ή

* Μήπως είστε γονείς ενός παιδιού που: * Μήπως είστε εκπαιδευτικοί που στην τάξη σας έχετε μαθητή ή Εισαγωγή Eiσαγωγη 17 * Μήπως είστε γονείς ενός παιδιού που: Η ανατροφή του σας δυσκολεύει και σας κάνει να νιώθετε ανεπαρκείς ή ένοχοι; Δεν μπορείτε να κατανοήσετε τη συμπεριφορά του; Βρίσκεστε συχνά σε

Διαβάστε περισσότερα

Ο παιδικός σταθμός, είναι πράγματι ένας «σταθμός» στην πορεία ανάπτυξης και ζωής του ανθρώπου!

Ο παιδικός σταθμός, είναι πράγματι ένας «σταθμός» στην πορεία ανάπτυξης και ζωής του ανθρώπου! Η μετάβαση στον παιδικό σταθμό---ψυχολογία αναπτυξιακού σταδίου στο νήπιο και οφέλη ένταξης Γράφει: Δανάη Χορομίδου, Ψυχολόγος, Απόφοιτος Παν/μίου Αθηνών, Ψυχοθεραπεύτρια-Ψυχοδραματιστής, Συνεργάτης του

Διαβάστε περισσότερα

«Οικογένεια σε Κρίση Διαχείριση της Απώλειας». Δρ. Μάγια Αλιβιζάτου Ψυχολόγος / Διασχολική Συντονίστρια Ψυχοπαιδαγωγικών Τμημάτων Κολλεγίου Αθηνών

«Οικογένεια σε Κρίση Διαχείριση της Απώλειας». Δρ. Μάγια Αλιβιζάτου Ψυχολόγος / Διασχολική Συντονίστρια Ψυχοπαιδαγωγικών Τμημάτων Κολλεγίου Αθηνών + «Οικογένεια σε Κρίση Διαχείριση της Απώλειας». Δρ. Μάγια Αλιβιζάτου Ψυχολόγος / Διασχολική Συντονίστρια Ψυχοπαιδαγωγικών Τμημάτων Κολλεγίου Αθηνών + Απώλεια ονομάζουμε κάθε στέρηση, κάθε αποχωρισμό από

Διαβάστε περισσότερα

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Όταν είμαστε παιδιά, στο ξεκίνημα της ζωής μας, έχουμε έντονη σύγχυση σχετικά με τα συναισθήματά μας, νοιώθοντας την ανάγκη να κατανοήσουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το όνειρο Ένα ζευγάρι περιμένει παιδί. Τότε αρχίζει να ονειρεύεται αυτό το παιδί. Κτίζει την εικόνα ενός παιδιού μέσα στο μυαλό του. Βάσει αυτής της εικόνας, κάνει

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΠΑΙΔΙΚΟΙ ΦΟΒΟΙ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΠΑΙΔΙΚΟΙ ΦΟΒΟΙ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΠΑΙΔΙΚΟΙ ΦΟΒΟΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ: ΕΓΓΕΝΗΣ Η ΕΠΙΚΤΗΤΗ; Η επιθετικότητα είναι η πιο κοινή συναισθηματική αντίδραση του νηπίου. Διαφορετικές απόψεις έχουν διατυπωθεί

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια 5 ο Συμπόσιο Νοσηλευτικής Ογκολογίας "Οι Ψυχολογικές Επιπτώσεις στον Ογκολογικό Ασθενή και ο Πολυδιάστατος Ρόλος της Συμβουλευτικής στην Αντιμετώπισής τους" Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική

Διαβάστε περισσότερα

Το Συναίσθηµα ως πληροφορία: τι µας λένε τα παιδιά µας;

Το Συναίσθηµα ως πληροφορία: τι µας λένε τα παιδιά µας; Το συναίσθηµα ως πληροφορία: τι µας λένε τα παιδιά µας; 6 Μαρτίου, 2017 Χριστίνα Σούλιου Ψυχολόγος, MSc., Συστηµική Ψυχοθεραπεύτρια Ατόµων, Οµάδας & Οικογένειας Χαϊνά 56, Χαλκίδα Τηλ: 6976 808 362 ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΓΟΝΙΟΥ-ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΜΕ

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΓΟΝΙΟΥ-ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΜΕ Εισήγηση στο 12 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας (Μάιος, 2009) Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΓΟΝΙΟΥ-ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΜΕ Μπετίνα Ντάβου, Πανεπιστήμιο Αθηνών Κατερίνα Σπετσιώτου, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΝΗΠΙΑΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΝΗΠΙΑΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΝΗΠΙΑΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΓΕΝΙΚΑ Τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά στη διαμόρφωση της προσωπικότητας κατά τη νηπιακή ηλικία είναι οι 2 αναπτυξιακές κρίσεις στην αρχή της περιόδου η απόκτηση

Διαβάστε περισσότερα

Έφηβοι και αυτοεκτίμηση

Έφηβοι και αυτοεκτίμηση Έφηβοι και αυτοεκτίμηση Με τον όρο αυτοεκτίμηση εννοούμε τον βαθμό στον οποίο εκτιμούμε, σεβόμαστε αλλά και αποδεχόμαστε τον εαυτό μας όπως είναι. Με λίγα και απλά λόγια, είναι η εσωτερική αντίληψη που

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδεση θεωρίας συναισθηματικού δεσμού με τη συστημική και την αφήγηση

Σύνδεση θεωρίας συναισθηματικού δεσμού με τη συστημική και την αφήγηση ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ VIDEO Σύνδεση με θεωρία του συναισθηματικού δεσμού (ή συναισθηματικής προσκόλλησης ή πρόσδεσης) (attachment theory) John Bowlby (1907-1991) που σήμερα έχει ευρύτατη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ 2015-16 Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ 1.Έννοια του εαυτού 2.Αναπτυξιακές συγκρούσεις 3.Επιθετικότητα, προ-κοινωνική συμπεριφορά, ηθικότητα 4. Συναισθηματική ανάπτυξη, ρύθμιση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι. Εισαγωγή. Κεφάλαιο 1. Η ψυχολογία ως επιστήμη: σύντομη γνωριμία... 25

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι. Εισαγωγή. Κεφάλαιο 1. Η ψυχολογία ως επιστήμη: σύντομη γνωριμία... 25 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος... 13 Το αντικείμενο του συγγράμματός μας... 13 Οι στόχοι και το κοινό μας... 14 Οργάνωση του βιβλίου... 15 Άλλα χαρακτηριστικά του βιβλίου... 16 Ευχαριστίες... 18 ΜΕΡΟΣ Ι Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτα διάβασε και κατανόησε τις δηλώσεις και μετά κύκλωσε την απάντηση που πιστεύεις ότι ταιριάζει καλύτερα σε εσένα

Πρώτα διάβασε και κατανόησε τις δηλώσεις και μετά κύκλωσε την απάντηση που πιστεύεις ότι ταιριάζει καλύτερα σε εσένα ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ Για μαθητές Παράρτημα 1: συναισθήματα που βιώνεις στο σχολείο Στον παρακάτω πίνακα υπάρχουν μερικές δηλώσεις με αρίθμηση από το 1 μέχρι το 5. Πρώτα διάβασε και κατανόησε τις δηλώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικός Μαθητής Γονιός συνοδοιπόροι στο συναίσθημα

Εκπαιδευτικός Μαθητής Γονιός συνοδοιπόροι στο συναίσθημα Εκπαιδευτικός Μαθητής Γονιός συνοδοιπόροι στο συναίσθημα ΒΑΣΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΘΥΜΟΣ ΦΟΒΟΣ ΛΥΠΗ ΧΑΡΑ Ο Θυμός μας κάνει να υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας εκφράζει το ένστικτο για ελευθερία και επιβίωση Ο

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ενότητα 12: Πρώτη Παιδική Ηλικία: Κοινωνική & Συναισθηματική Ανάπτυξη

Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ενότητα 12: Πρώτη Παιδική Ηλικία: Κοινωνική & Συναισθηματική Ανάπτυξη Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ενότητα 12: Πρώτη Παιδική Ηλικία: Κοινωνική & Συναισθηματική Ανάπτυξη Διδάσκουσα: Ειρήνη Σκοπελίτη Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασία Κωσταρίδου-Ευκλείδη Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Α.Π.Θ. Συνέδριο Εταιρείας Νόσου Alzheimer, Θεσσαλονίκη, 2 Φεβρουαρίου 2017

Αναστασία Κωσταρίδου-Ευκλείδη Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Α.Π.Θ. Συνέδριο Εταιρείας Νόσου Alzheimer, Θεσσαλονίκη, 2 Φεβρουαρίου 2017 Αναστασία Κωσταρίδου-Ευκλείδη Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Α.Π.Θ. Συνέδριο Εταιρείας Νόσου Alzheimer, Θεσσαλονίκη, 2 Φεβρουαρίου 2017 1 Ποια από τις παρακάτω εικόνες εκφράζει καλύτερα τα συναισθήματα

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία της προσωπικότητας θεωρίες.

Ψυχολογία της προσωπικότητας θεωρίες. Ψυχολογία της προσωπικότητας θεωρίες. Οι διάφορες θεωρίες προσωπικότητας προσπαθούν να απαντήσουν και να ερμηνεύσουν τα ακόλουθα ερωτήματα: α) Πώς είναι τα άτομα; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ατόμου

Διαβάστε περισσότερα

Η θεωρία της Προσκόλλησης (attachment theory)-john Bowlby

Η θεωρία της Προσκόλλησης (attachment theory)-john Bowlby Η θεωρία της Προσκόλλησης (attachment theory)-john Bowlby ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η θεωρία της προσκόλλησης Η θεωρία της προσκόλλησης αναφέρεται στο συναισθηματικό δεσμό ανάμεσα στο βρέφος και το κύριο πρόσωπο που το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 12: Συναισθήματα Θεματική Ενότητα 12 Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις διαστάσεις των συναισθημάτων, στο μηχανισμό λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου-Λήδα Αναγνωστάκη ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου-Λήδα Αναγνωστάκη ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ 2016-17 Καλλιρρόη Παπαδοπούλου-Λήδα Αναγνωστάκη ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ 1.Έννοια του εαυτού 2.Αναπτυξιακές συγκρούσεις 3.Επιθετικότητα, προ-κοινωνική συμπεριφορά, ηθικότητα 4. Συναισθηματική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου-Λήδα Αναγνωστάκη ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου-Λήδα Αναγνωστάκη ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ 2016-17 Καλλιρρόη Παπαδοπούλου-Λήδα Αναγνωστάκη ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ 1.Έννοια του εαυτού 2.Αναπτυξιακές συγκρούσεις 3. Hθικότητα Βασική βιβλιογραφία 1. Craig,J. & Baucum, D. (2007) Η Ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ. Ιωάννης Βρεττός

Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ. Ιωάννης Βρεττός Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Ιωάννης Βρεττός Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Γνώρισμα της προσωπικότητας ή ασκήσιμη συμπεριφορά; ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ Κινήσεις μέσα στον χώρο Κινήσεις των χεριών και του σώματος Οι κινήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή εργασία της ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑΣ ΣΟΥΡΛΗ Α.Μ.7509 ΑΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Πτυχιακή εργασία της ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑΣ ΣΟΥΡΛΗ Α.Μ.7509 ΑΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Πτυχιακή εργασία της ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑΣ ΣΟΥΡΛΗ Α.Μ.7509 ΑΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΟΧΟΙ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ανισότητα μεταξύ όλων των εργαζομένων

Διαβάστε περισσότερα

«Άγχος στην εφηβεία και ο ρόλος των γονέων»

«Άγχος στην εφηβεία και ο ρόλος των γονέων» «Άγχος στην εφηβεία και ο ρόλος των γονέων» ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΓΟΝΕΩΝ N. ΣΜΥΡΗΣ 15.11.2017 Ελένη K. Τζαβέλα, MSc. Αναπτυξιακής Ψυχολογίας Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεύτρια Επιστημονική συνεργάτης της Μονάδας Εφηβικής

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση και διαχείριση άγχους για τα παιδιά

Αντιμετώπιση και διαχείριση άγχους για τα παιδιά Αντιμετώπιση και διαχείριση άγχους για τα παιδιά Άρτεμις Τσίτσικα Επίκ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής Παν/μιου Αθηνών Επιστ. Υπεύθυνος Μονάδας Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) Β Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Η Επίδραση της Συγκίνησης ης στη Λήψη Ατομικών Αποφάσεων

Η Επίδραση της Συγκίνησης ης στη Λήψη Ατομικών Αποφάσεων 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο του Κλάδου Γνωστικής Ψυχολογίας της ΕΛΨΕ Νοέμβριος 2008 Η Επίδραση της Συγκίνησης ης στη Λήψη Ατομικών Αποφάσεων Μια έρευνα στο πεδίο των επιχειρήσεων Μ. Ντάβου & Σ.Τρύφωνας Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικό Έτος: 2014-2015 Α Τετράμηνο Τάξη: Α Λυκείου Εργασία: «Συναισθήματα και εφηβεία» Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Κα Γιανναρά

Σχολικό Έτος: 2014-2015 Α Τετράμηνο Τάξη: Α Λυκείου Εργασία: «Συναισθήματα και εφηβεία» Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Κα Γιανναρά Σχολικό Έτος: 2014-2015 Α Τετράμηνο Τάξη: Α Λυκείου Εργασία: «Συναισθήματα και εφηβεία» Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Κα Γιανναρά Τα συναισθήματα παίζουν καθοριστικό ρόλο στην καθημερινή ζωή των έφηβων μαθητών.

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστική ανάπτυξη Piaget

Γνωστική ανάπτυξη Piaget Γνωστική ανάπτυξη Piaget ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ 2016-17 Κ. Παπαδοπούλου & Λ. Αναγνωστάκη Jean Piaget (1869-1980) Τα παιδιά προοδεύουν διαμέσου μίας σειράς σταδίων γνωστικής ανάπτυξης που καθένα αντανακλά

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ EΠEAEK Αναμόρφωση του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του ΤΕΦΑΑ - Αυτεπιστασία Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ειρήνη Δερμιτζάκη -Μάριος Γούδας Διάλεξη 9: To παιχνίδι ως αναπτυξιακή διαδικασία ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αλλαγές Κατά τη Διάρκεια της Εγκυμοσύνης

Αλλαγές Κατά τη Διάρκεια της Εγκυμοσύνης Η εγκυμοσύνη αποτελεί μια φυσιολογική αναπτυξιακή κρίση που περιλαμβάνει σημαντικές σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές και επηρεάζει όλες τις εγκύους ανεξάρτητα από την ψυχολογική τους υγεία. Όπως κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ. Ρώσσιος Χρήστος

Η ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ. Ρώσσιος Χρήστος Η ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Ρώσσιος Χρήστος Συναίσθηµα: Είναι µια σύνθετη συγκινησιακή κατάσταση (περιλαµβάνει και σωµατικές αντιδράσεις και γνώσεις) που αποδίδει και

Διαβάστε περισσότερα

Ο Σκύλος και η Γλώσσα του Σώματος του Η γλώσσα του σώματος είναι ο τρόπος επικοινωνίας των σκύλων. Είναι αγελαία ζώα και με τον τρόπο αυτό είναι μία

Ο Σκύλος και η Γλώσσα του Σώματος του Η γλώσσα του σώματος είναι ο τρόπος επικοινωνίας των σκύλων. Είναι αγελαία ζώα και με τον τρόπο αυτό είναι μία Ο Σκύλος και η Γλώσσα του Σώματος του Η γλώσσα του σώματος είναι ο τρόπος επικοινωνίας των σκύλων. Είναι αγελαία ζώα και με τον τρόπο αυτό είναι μία ειρηνική και ήρεμη συνύπαρξη δυνατόν. Είναι βασικό στοιχείο

Διαβάστε περισσότερα

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο Θετική Ψυχολογία Καρακασίδου Ειρήνη, MSc Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο Εισαγωγή Θετική-Αρνητική Ψυχολογία Στόχοι της Ψυχολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιάζοντας εκπαιδευτικές δραστηριότητες με νόημα για τους μαθητές-ο ρόλοςτωνστιλ διδασκαλίας. Αυγερινός Γ. Ανδρέας

Σχεδιάζοντας εκπαιδευτικές δραστηριότητες με νόημα για τους μαθητές-ο ρόλοςτωνστιλ διδασκαλίας. Αυγερινός Γ. Ανδρέας Σχεδιάζοντας εκπαιδευτικές δραστηριότητες με νόημα για τους μαθητές-ο ρόλοςτωνστιλ διδασκαλίας Αυγερινός Γ. Ανδρέας aavgerin@phyed.duth.gr Κεντρική έννοια είναι ότι Ο καθηγητής ΦΑ επιτυγχάνει τους διδακτικούς

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ/ΜΕΝΤΟΡΕΣ: Συναισθηματικές δεξιότητες

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ/ΜΕΝΤΟΡΕΣ: Συναισθηματικές δεξιότητες ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ/ΜΕΝΤΟΡΕΣ: Συναισθηματικές δεξιότητες Μέσω της χρήσης μιας κλίμακας αξιολόγησης από το 1 μέχρι το 5, αξιολογήστε σε ποιο βαθμό

Διαβάστε περισσότερα

Ατομική Ψυχολογία. Alfred Adler. Εισηγήτρια: Παπαχριστοδούλου Ελένη Υπ. Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Ψυχολογίας. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μ.

Ατομική Ψυχολογία. Alfred Adler. Εισηγήτρια: Παπαχριστοδούλου Ελένη Υπ. Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Ψυχολογίας. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μ. Ατομική Ψυχολογία Alfred Adler Εισηγήτρια: Παπαχριστοδούλου Ελένη Υπ. Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Ψυχολογίας Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μ. Μαλικιώση- Λοΐζου Ατομική Ψυχολογία Τονίζει τη μοναδικότητα της προσωπικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Γιώργος Βλειώρας

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Γιώργος Βλειώρας Αναπτυξιακή Ψυχολογία Γιώργος Βλειώρας gvleioras@gmail.com 1 Στόχος έρευνας Η διαμόρφωση καλών θεωριών 2 Προσοχή!!! Το ίδιο εύρημα μπορεί να ερμηνευτεί διαφορετικά ανάλογα με το θεωρητικό πλαίσιο αναφοράς

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η συχνή επιθετική συμπεριφορά ενός παιδιού εναντίον ενηλίκων και συνομηλίκων, μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Συναισθήματα Διδάσκουσα: Επίκ. Καθ. Γεωργία Α. Παπαντωνίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους.

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους. Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί» Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους Η αυτοεικόνα μας «σχηματίζεται» ως ένα σχετικά σταθερό

Διαβάστε περισσότερα

Η αποτελεσματική επικοινωνία γονέων-εκπαιδευτικών

Η αποτελεσματική επικοινωνία γονέων-εκπαιδευτικών Δρ Γεώργιος Γιαννακόπουλος Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων Η αποτελεσματική επικοινωνία γονέων-εκπαιδευτικών Εταιρεία Εκπαίδευσης και Ψυχοθεραπείας Αθήνα 2013 0 Copyright 2013 Γεώργιος Γιαννακόπουλος ISBN:

Διαβάστε περισσότερα

Η προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον

Η προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον Η προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον Το παιδί μας πάει σχολείο Η αρχή της προσχολικής εκπαίδευσης σηματοδοτεί και την αρχή μιας νέας φάσης ζωής για το παιδί και την οικογένειά του. Το παιδί

Διαβάστε περισσότερα

«Παίζοντας με ασφάλεια. Χαρακτηριστικά και ανάγκες παιδικής ηλικίας»

«Παίζοντας με ασφάλεια. Χαρακτηριστικά και ανάγκες παιδικής ηλικίας» «Παίζοντας με ασφάλεια. Χαρακτηριστικά και ανάγκες παιδικής ηλικίας» Ελένη ΜΟΥΣΕΝΑ Δρ. Επιστημών της Αγωγής Επιστημονικός Συνεργάτης ΤΕΙ Αθήνας ΠΕΕΓΕΠ,13 Μαρτίου 2015 Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων Αμφιθέατρο

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Ασβεστάς Τάσος

Δρ. Ασβεστάς Τάσος Δρ. Ασβεστάς Τάσος 13-10- 2013 Σύνοψη παρουσίασης Γιατί; Πώς; Τι; Γιατί; Προκατάληψη Στάσεις. Γενίκευση που βασίζεται σε λανθασµένα ή ανεπαρκή στοιχεία, χωρίς να δίνεται η πρέπουσα σηµασία στις ατοµικές

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ. Ελευθέριος Μουτσάνας Παιδίατρος Παλαμάς 18/03/2012

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ. Ελευθέριος Μουτσάνας Παιδίατρος Παλαμάς 18/03/2012 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ Ελευθέριος Μουτσάνας Παιδίατρος Παλαμάς 18/03/2012 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ Γεννιόμαστε ή γινόμαστε;

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο ΤΖΙΝΕΒΗ ΜΥΡΤΩ - ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΕΣ Τ.Ε. Β & Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει η Γεωργία Λάττα. Αυτό που ζητάμε είναι...

Γράφει η Γεωργία Λάττα. Αυτό που ζητάμε είναι... Γράφει η Γεωργία Λάττα Αυτό που ζητάμε είναι... παιδιά που αναλαμβάνουν ευθύνες, που ολοκληρώνουν την εργασία που τους έχει ανατεθεί, που δεν δικαιολογούν τα λάθη τους επιρρίπτοντας αλλού τις ευθύνες.

Διαβάστε περισσότερα

Κορίτσι ή Αγόρι: Η Ανάπτυξη της Ταυτότητας Φύλου. Ίλια Χατζή Ψυχολόγος MSc

Κορίτσι ή Αγόρι: Η Ανάπτυξη της Ταυτότητας Φύλου. Ίλια Χατζή Ψυχολόγος MSc Κορίτσι ή Αγόρι: Η Ανάπτυξη της Ταυτότητας Φύλου Ίλια Χατζή Ψυχολόγος MSc Τι είναι Ταυτότητα; Περιγράφει τα χαρακτηριστικά που μας προσδιορίζουν και μας διαφοροποιούν ή μας ταξινομούν σε ομάδες ή υποομάδες.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Α. ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Α. ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Ενισχύστε την Αυτοπεποίθηση των Παιδιών Βελτιώνοντας & Μαθαίνοντας τον Γονεϊκό Τύπο!!! ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Α. ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Κλεισθένους 12 (Στοά Κοββατζή) 1 ος όροφος Τηλ.: 2742029421 Κιν.: 6979985566

Διαβάστε περισσότερα

«Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο σχολείο» H προαγωγή της συναισθηματικής νοημοσύνης ως μέσο πρόληψης της νεανικής παραβατικότητας

«Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο σχολείο» H προαγωγή της συναισθηματικής νοημοσύνης ως μέσο πρόληψης της νεανικής παραβατικότητας «Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο σχολείο» H προαγωγή της συναισθηματικής νοημοσύνης ως μέσο πρόληψης της νεανικής παραβατικότητας Γιατί τα παιδιά γίνονται επιθετικά; H νευροβιολογία δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ 2017-18 Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ 1.Συνομήλικοι, φιλίες 2.Οικογένεια Βασική βιβλιογραφία 1. Craig,J. & Baucum, D. (2007) Η Ανάπτυξη του Ανθρώπου. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ (ΥΣΕΑ)

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ (ΥΣΕΑ) ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ (ΥΣΕΑ) Υπηρεσία Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής Συμβουλευτική Στήριξη Εκπαιδευτικές και Επαγγελματικές Επιλογές ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ ΑΥΤΟΑΠΟΔΟΧΗ/ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 4.3 Διαταραχές του συναισθηματικού δεσμού

ΕΝΟΤΗΤΑ 4.3 Διαταραχές του συναισθηματικού δεσμού M4 A6 ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ, ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΝΕΟΥΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 4.3 Διαταραχές του συναισθηματικού δεσμού Συναισθηματικός Δεσμός: θεωρητικό υπόβαθρο Τι είναι συναισθηματικός

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρίες για την Ανάπτυξη

Θεωρίες για την Ανάπτυξη Θεωρίες για την Ανάπτυξη Πολιτισμική προσέγγιση (Vygotsky) Βιο-οικολογική προσέγγιση Bronfenbrenner ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ Ι 2015-16 Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Vygotsky, L.S. (1978/1997)

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου

Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης Δρ Δημήτρης Δημητρίου Δρ Παναγιώτης Αντωνίου Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Νεοπροαχθέντων. Διευθυντών Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Η Επικοινωνιακή Λειτουργία του Βρεφικού Κλάματος

Η Επικοινωνιακή Λειτουργία του Βρεφικού Κλάματος ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Η Επικοινωνιακή Λειτουργία του Βρεφικού Κλάματος Πτυχιακή εργασία Μακρή Ευαγγελία Α.Μ.: 13503 Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Μάντζιου Στρατούλα

Διαβάστε περισσότερα

Μοναδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών

Μοναδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών Μοναδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών Γιατί ακόμα και όταν η αγάπη είναι δεδομένη, η επικοινωνία είναι κάτι που μαθαίνεται* *Προγράμματα βασισμένα στην «Επικοινωνία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ STRESS STRESS: ΠΙΕΣΗ

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ STRESS STRESS: ΠΙΕΣΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ STRESS STRESS: ΠΙΕΣΗ Στρεσσογόνος παράγοντας Οτιδήποτε κάνει τον άνθρωπο να βιώνει στρες Είναι μια αλλαγή στην ομοιόσταση του ατόμου Παράγοντες που προκαλούν στρες Ενδογενείς Εξωγενείς Ενδογενείς

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Προσωπική Βελτίωση Αναπτύσσομαι 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Γιατί είναι απαραίτητη η ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΠΑΙΔΚΟ ΣΤΑΘΜΟ

ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΠΑΙΔΚΟ ΣΤΑΘΜΟ ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΠΑΙΔΚΟ ΣΤΑΘΜΟ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΟΥΛΕΑ Μια μέρα στο παιδικό σταθμό «Το παιχνίδι της χαράς» Στο παιχνίδι της χαράς υπάρχει ένα περιβάλλον όπου παρέχει στα παιδιά ασφάλεια, φροντίδα,

Διαβάστε περισσότερα

Για να μπορέσουν να κατανοήσουν πλήρως τη νέα κατάσταση και να αποδεχτούν πως είναι οριστική, θα χρειαστεί να περάσουν αρκετοί μήνες.

Για να μπορέσουν να κατανοήσουν πλήρως τη νέα κατάσταση και να αποδεχτούν πως είναι οριστική, θα χρειαστεί να περάσουν αρκετοί μήνες. Όταν οι γονείς χωρίζουν-οι συνέπειες ενός διαζυγίου στα παιδιά. Ο χωρισμός των δύο γονέων, θεωρείται ένα από τα πιο στρεσσογόνα συμβάντα για όλα τα μέλη που αποτελούν μια οικογένεια. Τα παιδιά βιώνουν

Διαβάστε περισσότερα

TO ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ

TO ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ TO ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ Η λέξη ΠΑΙΧΝΊΔΙ προέρχεται από την λέξη παίχτης παίζω παις. Με την έννοια παιχνίδι ορίζουμε την κατ εξοχήν αυθόρμητη και ενδιαφέρουσα δραστηριότητα των παιδιών που έχει ως στόχο

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία

Αναπτυξιακή Ψυχολογία Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 2: Η ανάπτυξη της σκέψης του παιδιού Η γνωστική-εξελικτική θεωρία του J. Piaget Μέρος Ι Θέματα διάλεξης Νοημοσύνη Ανάπτυξη Μάθηση Οι κύριοι παράγοντες που ορίζουν την ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Η Θεωρία του Piaget για την εξέλιξη της νοημοσύνης

Η Θεωρία του Piaget για την εξέλιξη της νοημοσύνης Η Θεωρία του Piaget για την εξέλιξη της νοημοσύνης Σύμφωνα με τον Piaget, η νοημοσύνη είναι ένας δυναμικός παράγοντας ο οποίος οικοδομείται προοδευτικά, έχοντας σαν βάση την κληρονομικότητα, αλλά συγχρόνως

Διαβάστε περισσότερα

Η εφηβεία ως αναπτυξιακό στάδιο

Η εφηβεία ως αναπτυξιακό στάδιο Η εφηβεία ως αναπτυξιακό στάδιο Ο Erikson (1968) θεώρησε ότι η εφηβεία είναι μία από τις εξελικτικές βαθμίδες που καλύπτουν όλη τη ζωή του ατόμου, από τη βρεφική ως τη γεροντική ηλικία (βλ. Πίνακα 1.1}.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ 2016-17 Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ 1.Συνομήλικοι, φιλίες 2.Οικογένεια Βασική βιβλιογραφία 1. Craig,J. & Baucum, D. (2007) Η Ανάπτυξη του Ανθρώπου. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση

Διαβάστε περισσότερα

του παιδιού στο σπίτι και στο σχολείο Δρ Παναγιώηης Γαλάνης Σσνηονιζηής Εκπαίδεσζης Γραθείοσ Εκπαίδεσζης Σηοσηγάρδης

του παιδιού στο σπίτι και στο σχολείο Δρ Παναγιώηης Γαλάνης Σσνηονιζηής Εκπαίδεσζης Γραθείοσ Εκπαίδεσζης Σηοσηγάρδης του παιδιού στο σπίτι και στο σχολείο Δρ Παναγιώηης Γαλάνης Σσνηονιζηής Εκπαίδεσζης Γραθείοσ Εκπαίδεσζης Σηοσηγάρδης Κοινωνικοποίηση του παιδιού στο σπίτι και στο σχολείο Στους ρυθμούς με τους οποίους

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΑΕΡΙΝΗ ΠΟΛΗ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΑΕΡΙΝΗ ΠΟΛΗ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 2014 ΑΕΡΙΝΗ ΠΟΛΗ H Αέρινη Πόλη είναι μια ομάδα που σχεδιάζει και υλοποιεί πρωτοπόρα εκπαιδευτικά προγράμματα βασισμένα στις ανάγκες του σήμερα των σχολείων της χώρας μας. Ένα μέρος των

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι φόβος και τι φοβια;

Τι είναι φόβος και τι φοβια; ΦΟΒΟΙ - ΦΟΒΙΕΣ Τι είναι φόβος και τι φοβια; Φόβος: η δυσάρεστη συναισθηματική κατάσταση που δημιουργείται απέναντι σε πραγματικό κίνδυνο, ή απειλή. Φοβία: ο επίμονος φόβος που παγιδεύει το άτομο περιορίζοντας

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια με τον όρο περιγεννητική περίοδος αναφερόμαστε στο χρονικό διάστημα της κύησης, της λοχείας και των

Διαβάστε περισσότερα

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995)

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Μεταπτυχιακό πρόγραμμα ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Μάθημα: Ψυχολογική Υποστήριξη σε Κλινικούς Πληθυσμούς Γνωστικοί & συναισθηματικοί παράγοντες Γνωστική Ψυχική ευεξία λειτουργία Υγεία & fittness

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ Προγεννητική ανάπτυξη Πολλά στοιχεία της ανάπτυξης, άρα και της προγεννητικής ανάπτυξης, καθορίζονται από περίπλοκες γενετικές οδηγίες. Όμως και

Διαβάστε περισσότερα

«Παιδιά Γονείς Παππούδες» Παπαγεωργίου Γιώτα Ψυχολόγος Μέλος του Γραφείου Γυναικείων Θεμάτων κ Οικογένειας της Ι. Μ. Μεσσηνίας

«Παιδιά Γονείς Παππούδες» Παπαγεωργίου Γιώτα Ψυχολόγος Μέλος του Γραφείου Γυναικείων Θεμάτων κ Οικογένειας της Ι. Μ. Μεσσηνίας «Παιδιά Γονείς Παππούδες» Παπαγεωργίου Γιώτα Ψυχολόγος Μέλος του Γραφείου Γυναικείων Θεμάτων κ Οικογένειας της Ι. Μ. Μεσσηνίας Οι παππούδες κ οι γιαγιάδες ανά τον κόσμο Κοινό εύρημα ότι όλοι επιθυμούν

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός γονέων Διαταραχή Ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα (ΔΕΠ/Υ)

Οδηγός γονέων Διαταραχή Ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα (ΔΕΠ/Υ) Οδηγός γονέων Διαταραχή Ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα (ΔΕΠ/Υ) ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΔΕΠΥ; Αποτελεί μια ομάδα διαταραχών όπου τα συμπτώματα εμφανίζονται πριν από την ηλικία των 12 ετών. Τα κυριότερα

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προσδοκίες, που καλλιεργούμε για τα παιδιά, εμείς οι εκπαιδευτικοί, αναφέρονται σε γενικά κοινωνικά χαρακτηριστικά και παράλληλα σε ατομικά ιδιοσυγκρασιακά. Τέτοια γενικά κοινωνικο-συναισθηματικά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ 2 μάθημα Διδάσκουσα Δήμητρα Ιορδάνογλου ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΟΡΙΣΜΟΙ - ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ Η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ Ένα σύνολο μη γνωστικών ικανοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΑμεΑ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΑμεΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΑμεΑ Καρτασίδου Λευκοθέα Τμήμα Εκπαιδευτικής & Κοινωνικής Πολιτικής Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Αλλαγή φιλοσοφίας (Laragy, 2004) σχεδιασμός για το άτομο με αναπηρία

Διαβάστε περισσότερα

Από την Διονυσία Γιαννοπούλου Ψυχοθεραπεύτρια Οικογενειακή Σύμβουλο Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κ.Π «ΠΡΟΝΟΗ»

Από την Διονυσία Γιαννοπούλου Ψυχοθεραπεύτρια Οικογενειακή Σύμβουλο Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κ.Π «ΠΡΟΝΟΗ» ΤΙ ΤΗΝ ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΝΕΙ? ΠΩΣ ΘΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΟΥΜΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ!! Από την Διονυσία Γιαννοπούλου Ψυχοθεραπεύτρια Οικογενειακή Σύμβουλο Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κ.Π «ΠΡΟΝΟΗ» Αυτοεκτίμηση είναι η θετική εικόνα που

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΑΝΤΊΚΤΥΠΟς ΤΗς ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΉς ΑΡΤΗΡΙΑΚΉς ΥΠΈΡΤΑΣΗς (Π.Α.Υ.) ΣΤΗ

Ο ΑΝΤΊΚΤΥΠΟς ΤΗς ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΉς ΑΡΤΗΡΙΑΚΉς ΥΠΈΡΤΑΣΗς (Π.Α.Υ.) ΣΤΗ Ο ΑΝΤΊΚΤΥΠΟς ΤΗς ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΉς ΑΡΤΗΡΙΑΚΉς ΥΠΈΡΤΑΣΗς (Π.Α.Υ.) ΣΤΗ ΖΩΉ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΏΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΏΝ Αποτελέσματα Παγκόσμιας Έρευνας The International PAH Patient and Carer Survey has been developed under

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογική ερμηνεία της προσωπικότητας - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγος

Βιολογική ερμηνεία της προσωπικότητας - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγος Είναι εντυπωσιακό ότι ετυμολογικά η λέξη «ψυχή» προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα «ψύχω» ( «πνέω»), ότι αρχικό περιεχόμενο της έννοιας της ψυχής επομένως υπήρξε η «πνοή», δηλαδή η βιολογική λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ 2015-16 Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ 1.Συνομήλικοι, φιλίες 2.Οικογένεια Βασική βιβλιογραφία 1. Craig,J. & Baucum, D. (2007) Η Ανάπτυξη του Ανθρώπου. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία. Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι.

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία. Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι. Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι.- Λέκτορας Συναισθηματική Νοημοσύνη - Μια μορφή κοινωνικής νοημοσύνης, η

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 5 ο. Κοινωνικο-γνωστικές Προσεγγίσεις για τη Μάθηση: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση. Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D.

Μάθημα 5 ο. Κοινωνικο-γνωστικές Προσεγγίσεις για τη Μάθηση: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση. Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D. Μάθημα 5 ο Κοινωνικο-γνωστικές Προσεγγίσεις για τη Μάθηση: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D. Κοινωνικογνωστικές θεωρίες Κοινωνική μάθηση (Bandura) Κοινωνικός

Διαβάστε περισσότερα

Εναντιωματική και προκλητική συμπεριφορά στο σχολείο ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Γιώργος Γεωργίου, PhD Κλινικός Ψυχολόγος

Εναντιωματική και προκλητική συμπεριφορά στο σχολείο ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Γιώργος Γεωργίου, PhD Κλινικός Ψυχολόγος Εναντιωματική και προκλητική συμπεριφορά στο σχολείο ο ρόλος του εκπαιδευτικού Γιώργος Γεωργίου, PhD Κλινικός Ψυχολόγος Τι σημαίνει εναντιωματική και προκλητική συμπεριφορά; Είναι η ίδια σε κάθε ηλικία;

Διαβάστε περισσότερα

Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Κάππας Σπυρίδων

Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Κάππας Σπυρίδων Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Κάππας Σπυρίδων ΟΜΑΔΑ είναι μια συνάθροιση ατόμων στην οποία το καθένα έχει συνείδηση της παρουσίας των άλλων, ενώ ταυτόχρονα βιώνει κάποια μορφή εξάρτησης

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος των γονέων στην εμφάνιση, πορεία και αντιμετώπιση του μετατραυματικού στρες των παιδιών τους

Ο ρόλος των γονέων στην εμφάνιση, πορεία και αντιμετώπιση του μετατραυματικού στρες των παιδιών τους Ο ρόλος των γονέων στην εμφάνιση, πορεία και αντιμετώπιση του μετατραυματικού στρες των παιδιών τους Δρ Γ. Γιαννακόπουλος Παιδοψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» Πρωταρχικός

Διαβάστε περισσότερα

Ευγενία Μαυρομάτη Παιδοψυχολόγος Δήμος Πειραιά

Ευγενία Μαυρομάτη Παιδοψυχολόγος Δήμος Πειραιά Ευγενία Μαυρομάτη Παιδοψυχολόγος Δήμος Πειραιά Η Συναισθηματική Νοημοσύνη είναι η σύνθεση όλων εκείνων των παραγόντων που κάνουν έναν άνθρωπο να πετυχαίνει στη ζωή του Αυτοεπίγνωση (αναγνώριση των συναισθημάτων

Διαβάστε περισσότερα