Η ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΝΤΙΝΗΣ (OPN) ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΝΤΙΝΗΣ (OPN) ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΥΜΟΝΑ"

Ἀελλώ Βονόρτας
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Η ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΝΤΙΝΗΣ (OPN) ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Αικατερίνη Καζάκου 1, Θεοδώρα Κερενίδη 1, Μάρθα Λαδά 1, Ειρήνη Τσιλιώνη 1, Γεωργία Λαµπροδήµου 2, Κωνσταντίνος Ι. Γουργουλιάνης 1 1. Πνευµονολογική Κλινική Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας 2. Ογκολογική Κλινική Γ.Ν. Λάρισας

2 Οστεοποντίνη (Osteopontin OPN) φωσφορυλιωµένη γλυκοπρωτεΐνη που περιέχει αργινίνη - γλυκίνη - ασπαρτικό οξύ περιοχή µέγεθος: 34 kda µακρύ σκέλος χρωµοσώµατος 4, περιοχή 13 (4q13) Oldberg A et al, Proc Natl Acad Sci USA 1986

3 Οστεοποντίνη (Osteopontin OPN) πολυλειτουργική κυτταροκίνη και πρωτεΐνη προσκόλλησης αρχικά προσδιορίστηκε ως βασική σιαλοπρωτεΐνη της θεµέλιας ουσίας των οστών έκφραση από νεφρούς, µακροφάγα, αγγειακά λεία µυϊκά κύτταρα και κύτταρα επιθηλιακού ιστού Butler WT, Ann N Y Acad Sci 1995

4 Οστεοποντίνη (Osteopontin OPN) µέλος της οικογένειας των γλυκοπρωτεϊνών SIBLINGS Οστική σιαλοπρωτεΐνη (BSP) Θεµέλιος πρωτεΐνη 1 (DPM) Οστεοποντίνη (OPN) Οδοντική σιαλοπρωτεΐνη (DSPP) Θεµέλιος εξωκυττάριος φωσφογλυκοπρωτεΐνη (MEPE) 1. Fedarko N. S. et al, FASEB Journal Wai P.Y. & Kuo P.C., Cancer Metastasis Rev 2008

5 Ρόλος Οστεοποντίνης 1) remodeling οστών 2) ανοσιακή απάντηση 3) επιδιόρθωση της ιστικής βλάβης 4) επιβίωση των κυττάρων 5) αγγειογένεση remodeling αγγείων 6) βιολογία του καρκίνου 1. Sodek J et al, Crit Rev Oral Biol Med Shijubo N et al, Crit Rev Oncol Patarca R et al, Crit Rev Immunol 1993

7 Οστεοποντίνη - καρκίνος OPN as a target for cancer therapy Bellahcène A et al, Nature Reviews Cancer 2008

8 Οστεοποντίνη - καρκίνος αυξηµένα επίπεδα έκφρασης OPN µεγαλύτερο µεταστατικό δυναµικό Καρκίνος µαστού, προστάτη, παχέος εντέρου και πνεύµονα 1 Καρκίνος πνεύµονα: OPN - κλινικοεργαστηριακές παράµετροι 2 OPN - επιβίωση, ανταπόκριση σε ΧΜΘ 3 1. Coppola D. et al, Clin. Cancer Res Chang, Y. S. et al, Lung Cancer Blasberg D. J. et al, J Clin Oncol Karapanagiotou E. M. et al, Med Oncol Hu Z et al, Clin Cancer Res Isa S et al, J Thorac Oncol Mack P.C. et al, J of Clin Oncol 2008

9 Οστεοποντίνη καρκίνος πνεύµονα συνέκφραση αγγειακού ενδοθηλιακού αυξητικού παράγοντα (VEGF) και OPN: κακή πρόγνωση σε πρώιµα στάδια NSCLC 1 συσχέτιση OPN - µεταλλοπρωτεϊνάσης 9 (MMP-9) σε αδενοκαρκινώµατα πνεύµονος 2 1. Shijubo N et al, Crit Rev Oncol Frey AB et al, Histopathology 2007

10 Σκοπός Ο προσδιορισµός των επιπέδων OPN στον ορό ασθενών µε ΚΠ Συσχέτιση µε κλινικοεργαστηριακές παραµέτρους Συσχέτιση µε άλλους δείκτες (VEGF και MMP-9) Συσχέτιση µε την επιβίωση των ασθενών

11 Υλικό Σύνολο Controls n=30 Ηλικία (έτη) Φύλο (άνδρας/ γυναίκα) Καπνιστική συνήθεια µη καπνιστές πρώην καπνιστές καπνιστές SCLC NSCLC Πλακώδες/ Άδενο / NSCLC NOS Στάδιο I-II / III / IV PS PS 0 PS 1 Απώλεια βάρους (ΑΒ) <5% >5% LC n=51 66 ± / / 16/ 5 4/ 18/

12 Μέθοδος: Προσδιορισµός OPN - VEGF - MMP9 σε ορό ασθενών και υγιών µαρτύρων ELISA ανοσοπροσροφητική ανάλυση στερεάς φάσεως µε σύνδεση ενζύµου (Enzyme - Linked Immunoabsorbent Assays) Στατιστική ανάλυση: GraphPad-Prism (έκδοση 5.0)

13 Αποτελέσµατα

14 Οι τιµές της OPN κατά τη διάγνωση ήταν αυξηµένες στους ασθενείς µε ΚΠ σε σχέση µε αυτές των υγιών µαρτύρων 300 p< Osteopontin ng/ml CONTROLS LUNG CANCER OPN Υγιείς µάρτυρες: 16 ( ) ng/ml (median) Ασθενείς ΚΠ: 45.9 ( ) ng/ml (median)

15 OPN - ηλικία 300 P=0.026 Osteopontin ng/ml <65 ε τ ώ ν >65 ε τ ώ ν OPN Ασθενείς ΚΠ <65 ΕΤΩΝ: 42.2 ( ) ng/ml (median) Ασθενείς ΚΠ >65 ΕΤΩΝ: 53.9 ( ) ng/ml (median)

16 OPN - Kαπνιστική συνήθεια 300 P=0.019 Osteopontin ng/ml Μ Η Κ Α Π Ν Ι Σ Τ Ε Σ Π Ρ Ω Η Ν +Κ Α Π Ν Ι Σ Τ Ε Σ OPN Μη καπνιστές: 29.7 ( ) ng/ml (median) Πρώην - νυν καπνιστές: 49.6 ( ) ng/ml (median)

17 OPN - Ιστολογικός τύπος 300 P=0.044 Osteopontin ng/ml Π Λ Α Κ Ω Ε Σ Α Ε Ν Ο Μ Κ Π OPN Πλακώδες: 79.5 ( ) ng/ml (median) Άδενο: 41.7 ( ) ng/ml (median)

18 OPN - VEGF P<0.0001, r 2 = VEGF pg/ml Osteopontin ng/ml Θετική συσχέτιση µεταξύ επιπέδων OPN - VEGF

19 Οι ασθενείς µε υψηλότερες τιµές OPN είχαν µικρότερη συνολική επιβίωση Επιβίωση % Osteopontin < 45.9 ng/ml Osteopontin > 45.9 ng/ml P= ΗΜΕΡΕΣ OPN <45.9 ng/ml: 524 ηµέρες vs OPN >45.9 ng/ml: 306 ηµέρες (1 έτους επιβίωση= 37% vs 80% )

20 Συσχέτιση OPN µε άλλες παραµέτρους εν παρατηρήθηκε συσχέτιση µε: Απώλεια βάρους PS Στάδιο (T, N, M) Oστικές meta MMP-9

21 Συµπεράσµατα Αυξηµένα επίπεδα OPN σε ασθενείς µε ΚΠ Ηλικιωµένους Καπνιστές Πλακώδες Θετική συσχέτιση των τιµών OPN µε VEGF Προγνωστική αξία (αυξηµένα επίπεδα = δείκτης κακής πρόγνωσης)

22 Ευχαριστώ

Σχετικά έγγραφα

Ψαλλίδας Ιωάννης, Μαγκούτα Σοφία, Παππάς Απόστολος, Μόσχος Χαράλαµπος, Βαζακίδου Μαρία Ελένη, Χαράλαµπος Ρούσσος, Σταθόπουλος Γέωργιος, Καλοµενίδης

Ψαλλίδας Ιωάννης, Μαγκούτα Σοφία, Παππάς Απόστολος, Μόσχος Χαράλαµπος, Βαζακίδου Μαρία Ελένη, Χαράλαµπος Ρούσσος, Σταθόπουλος Γέωργιος, Καλοµενίδης Ιωάννης µορφή κακοήθειας που αναπτύσεται από