ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΜΕ ΟΡΟΥΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΑΚΑΔ.ΕΤΟΣ: ΕΥΝΟΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΜΕ ΟΡΟΥΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ Ευνοϊκοί και περιοριστικοί παράγοντες του σχεδιασμού με όρους αειφορίας Τύποι περιοχών του ελληνικού χώρου. Από τις «υπεραναπτυγμένες» αστικές στις «εύθραυστες» περιοχές Επιστημονική Υπεύθυνη: Σοφία Αυγερινού Κολώνια, Καθηγήτρια ΕΜΠ

2 ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΛΕΞΗΣ Κατευθύνσεις διεθνούς προβληματισμού Ο ρόλος της τοπικής διοίκησης, ης, παρεμβάσεις ρμβ της κοινοτικής πολιτικής. Εναλλακτικές δυνατότητες ανάπτυξης των εύθραυστων περιοχών με όρους αειφορίας,στα πλαίσια των σύγχρονων ευρωπαϊκών και εθνικών κατευθύνσεων. Η φυσιογνωμία του ελληνικού χώρου και τα νεότερα πλαίσια πολιτικής (ν.2742/99, ΕΣΠΑ , ΚΥΑ )

3 ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1980 ΔΙΑΤΥΠΩΝΟΝΤΑΙ ΝΕΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 1. Αναγνωρίζονται οι περιορισμοί από: ελλείψεις πόρων, κεφαλαίων, εργατικού δυναμικού τη λειτουργία των οικοσυστημάτων τους όρους ύπαρξης και λειτουργίας των τοπικών κοινωνιών και πολιτισμών 2. Η βιωσιμότητα του φυσικού περιβάλλοντος 3. Η βιωσιμότητα του πολιτιστικού περιβάλλοντος 4. Οι δυνατότητες των νέων τεχνολογιών και «η καθαρή ανάπτυξη» 5. Η έννοια του τοπικού, της κοινωνικής διαφορετικότητας και ο ρόλος των κοινωνικών κινημάτων 3

4 Ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΔΕΝ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΟΜΟΙΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ Οι ιδιαιτερότητες καθορίζουν τους χαρακτήρες και τους όρους ευαισθησίας των περιοχών Γεωγραφικές, Ιστορικές Οργάνωσης, Διαχείρισης Οικονομικού, Κοινωνικού, Πολίτικου, Πολιτιστικού πλαισίου 4

5 ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1980 ΣΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΠΟΚΤΑ Ο ΡΟΛΟΣ ΠΟΥ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΣΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ: OΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΩΣΤΕ ΟΙ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΩΣ: ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑΚΕΣ ΑΠΟΜΟΝΩΜΕΝΕΣ 5 5

6 ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1990 ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ, ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΕΠ ΜΕ ΚΡΙΤΗΡΙΑ: Την καθυστέρηση Τη βιομηχανική παρακμή Τις ανάγκες για την ενθάρρυνση της γεωργίας ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΚΑΤΑΝΕΙΜΕΙ ΤΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΠΣ ΑΞΟΝΕΣ: Εκσυγχρονισμός - ανάπτυξη μεταφορών, τηλεπικοινωνιών Ενεργειακό Προστασία φυσικού περιβάλλοντος ΚΑΘΙΕΡΩΝΟΝΤΑΙ 4 ΤΥΠΟΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ: Πλούσιες και φτωχές αστικές περιοχές Μετασχηματιζόμενες αγροτικές περιοχές Παραμεθόριες περιοχές Παράκτιες περιοχές και νησιά με μεταβαλλόμενα πρότυπα 6

7 1996 ΑΞΟΝΕΣ: Μεταφορές Τηλεπικοινωνίες Ενεργειακό περιβάλλον ΣΤΟΧΟΣ 1: Αναπτυξιακή Καθυστέρηση ΣΤΟΧΟΣ 2: Βιομηχανική Παρακμή ΣΤΟΧΟΣ 5β: Ενθάρρυνση Γεωργίας 7

8 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ Ε.Ε ΣΤΟΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ Η επίδραση της Ε.Ε. Ε στον χωροταξικό σχεδιασμό εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους: μέσα από τα Σχέδια Περιφερειακής Ανάπτυξης, (ΣΠΑ), όπου στηριχτήκαν τα τρία ΚΠΣ (Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης), για τις περιόδους , και ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ INTERREG (το λεγόμενο «διασυνοριακό» πρόγραμμα), ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LEADER, που ενισχύει πειραματικές δράσεις σε τοπική κλίμακα με καινοτόμο χαρακτήρα, για να προωθηθεί η αγροτική ανάπτυξη. Η ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ URBAN, που συμβάλλει στην αντιμετώπιση προβλημάτων που αντιμετωπίζουν περιοχές μέσα στα αστικά κέντρα. 8

9 ΝΕΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΤΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑΣΤΗΝ Ε.Ε. Πολιτειακό Νομισματικό Νέα οργάνωση παραγωγής πολιτικές αλλαγές Αν.Ε. Δημογραφία - Γήρανση Νέες Τεχνολογίες 9

10 1997 ΤΟ ΣΑΚΧ Το 1997 θεσπίζεται ένα Χωροταξικό Σχέδιο για την Ευρώπη, γνωστό στην Ελλάδα ως Σχέδιο Ανάπτυξης του Κοινοτικού Χώρου ή ΣΑΚΧ (European Spatial Development Perspective ή ESDP). Το Σέδοαυ Σχέδιο αυτό επηρέασε ε την εκπόνηση του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, καθώς και το σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού στην Ελλάδα 10

11 ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΠΛΑΙΣΙΟ: ΒΙΩΣΙΜΗ ΧΩΡΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ (που αφορά σε κοινωνία οικονομία περιβάλλον) ΣΤΟΧΟΙ: ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΗ ΕΠΙΔΙΩΞΗ: Οικονομικής και κοινωνικής συνοχής Προστασίας φυσικών πόρων και πολιτιστικής κληρονομίας Ισόρροπης ανταγωνιστικότητας ευρωπαϊκού χώρου 11 11

12 Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Δεν υποκαθιστά εθνικές πολιτικές Συντονίζει εθνικές περιφερειακές πολιτικές Συντονίζει διάφορες πολιτικές και χρηματοδοτικά μέσα της Ε.Ε. ΚΥΡΙΟΣ ΣΤΟΧΟΣ: Μείωση και Αποτροπή περιφερειακών ανισοτήτων Συμβολή στην επίτευξη οικονομικής κοινωνικής συνοχής Συμβολή στην σύγκλιση εθνικών οικονομιών (απαραίτητη για Οικονομική και Νομισματική Ένωση) ) ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ: Υποδομές Συλλογικές υπηρεσίες Διοικητικήδά διάρθρωση 12

13 ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1990 ΝΕΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Παρατηρούνται: Οικονομική αναδιάρθρωση ρ των πόλεων Ένταση επικοινωνιών και μεταφορών Ευαισθητοποίηση των κοινωνιών σε θέματα χωρικής ανάπτυξης και περιβαλλοντικών προβλημάτων ΕΙΣΑΓΕΤΑΙ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΥΕΤΑΙ Ο ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΣ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 13

14 ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΝΙΣΧΥΟΜΕΝΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΕ ΔΥΟ ΤΥΠΟΥΣ: Αναπτυξιακά καθυστερημένες περιφέρειες (Στόχος 1) Περιφέρειες υπό ανασυγκρότηση (Στόχος 2) ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΠΙΣΗΣ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ ΓΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΥΠΟ «ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ» 14

15 Η ΕΔΑΦΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ Αναφέρεται στην ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη Στην ανάγκη μείωσης των χωρικών ανισοτήτων Στην αποτροπή των εδαφικών ανισορροπιών Στη βελτίωση του συντονισμού μεταξύ της περιφερειακής και των τομεακών πολιτικών με χωρικές επιπτώσεις

16 Η ΕΔΑΦΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ Μετά το 2000 η συζήτηση για την ευρωπαϊκή χωροταξία μετατίθεται στο πεδίο της Εδαφικής Συνοχής, η οποία το 2003 προτάθηκε να περιληφθεί μεταξύ των στόχων της ΕΕ και να καθορισθεί ως συντρέχουσα αρμοδιότητά της καθώς και των κρατών μελών της

17 Η Εδαφική συνοχή Το 2004 τελικά στο Σχέδιο της Συνταγματικής Συνθήκης εντάσσεται το τρίπτυχο: Οικονομική, Κοινωνική Εδαφική συνοχή

18 ΚΟΙΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΔΑΦΙΚΗΣ ΣΥΝΟΧΗΣ ΚΑΙ ΣΑΚΧ Ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη του κοινοτικού χώρου Συνέργεια πόλεων και υπαίθρου Α ώ βλ ά δ ώ Αντιμετώπιση προβλημάτων ειδικών περιοχών (συνοριακές, ορεινές, νησιωτικές,περιφερειακές)

19 ΕΔΑΦΙΚΗ ΑΝΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ : Προς μια πιο ανταγωνιστική και αειφόρο Ευρώπη διαφορετικών περιφερειών. Λειψία Μάιος 2007 Συνάντηση ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΔΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

20 ΕΔΑΦΙΚΗ ΑΝΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Κείμενο στρατηγικού χαρακτήρα Συνοδεύεται από άξονες δράσης και μέτρα πολιτικής για τα κοινοτικά όργανα Επικαιροποιεί τα αιτήματα του ΣΑΚΧ

21 Ειδικότερα θέματα από την Εδαφική Αντζέντα Εί Ενίσχυση της πολυκεντρικότητας και καινοτομίας μέσω δικτύωσης αστικών περιφερειών και πόλεων Νέες μορφές χωρικής διακυβέρνησης μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών Ενθάρρυνση περιφερειακών συμπράξεων στη βάση της προώθησης της ανταγωνιστικότητας και των καινοτομιών Ενίσχυση και επέκταση των διευρωπαϊκών δικτύων Ενθάρρυνση της διευρωπαϊκής διαχείρισης των φυσικών κινδύνων και ειδικότερα της κλιματικής αλλαγής Αναγνώριση και ενίσχυση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων ως πόρων ανάπτυξης.

22 ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: Σύνθετο ελληνικής οικονομίας Ποικιλία των ιστορικών συνθηκών - Γεωπολιτικές συνθήκες Μικρή κλίμακα των τόπων Ιδιομορφία του γεωγραφικού πλαισίου 1ο ΕΡΩΤΗΜΑ Είναι αναστρέψιμη η οριακή κατάσταση των ευαίσθητων περιοχών; 2ο ΕΡΩΤΗΜΑ Ποια είναι η «κατάλληλη η ανάπτυξη»; ; 22

23 ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΝΕΤΑΙ : Στην τοπική ανάπτυξη Στους μηχανισμούς συνεργασίας και διαχείρισης Στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον Στην ανάγκη διατήρησης της αυθεντικότητας ταυτότητας Στην προέλευση του εισοδήματος και η χρήση του Στη σχέση κατοικίας και εργασίας Στη συντήρηση και αναπαραγωγή της κ-ο βάσης 23

24 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ : Η ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΣΗΜΕΡΑ Δημογραφική στασιμότητα, ανεργία Βελτίωση οικονομικών δεικτών, περίπου σταθερή συμμετοχή δευτερογενούς, σταθερή μείωση γεωργίας σε όφελος τουρισμού και μεταφορών Διατήρηση σημαντικών ανισοτήτων στις περιφέρειες (υποδομές, διοικητικές δυσχέρειες, περιορισμένη επιχειρηματικότητα και καινοτομίες) Απειλούμενο φυσικό περιβάλλον Υστέρηση ως προς την ένταξη στα ευρωπαϊκά διασυνδεμένα δίκτυα μεταφορών και τις πύλες εισόδου Άνιση ανάπτυξη των μεγάλων μητροπολιτικών κέντρων, σε βάρος των υπολοίπων πόλεων μεγάλου και μεσαίου μεγέθους Υστέρηση ως προς την περιφερειακή χωροταξική πργάνωση Ανάγκες βελτίωσης και εκσυγχρονισμού δικτύων υποδομών

25 Η ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΣΗΜΕΡΑ Χάρτης : Πληθυσμιακή Πυκνότητα ανά νομό 2001 κάτ/τ.χλμ χλμ.

26 ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΝΣΕΙΣ (Ν.2742/99, ΕΣΠΑ2007, ΚΥΑ2007) 26

27 ΝΟΜΟΣ 2742/1999 ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΥΠ ΟΨΙΝ: - Το οικιστικό σύστημα - Η ανθρωπογεωγραφία - Οι ιδιαιτερότητες των περιοχών 27

28 ΟΙ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 2742/ 1999 Περιοχές που υφίστανται χωρικές επιπτώσεις από έργα μεγάλης κλίμακας Περιοχές με μειονεκτικά χαρακτηριστικά λόγω της γεωγραφικής απομόνωσης τους Παραμεθόριες Περιοχές που παρουσιάζουν έκτακτες και απρόβλεπτες ανάγκες λόγω φυσικών καταστροφών και κινδύνων 28 28

29 29 29

30 ΤΑ 3 ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ (ΥΠΟ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ?) 1.ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ (ΕΣΠΑ) 2. ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ 3.ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 3.1.ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ 3.2.ΕΙΔΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ 3.3.ΕΙΔΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

31 1.ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ (ΕΣΠΑ) Εθνικές Χωρικές Προτεραιότητες: Βιώσιµη αστική ανάπτυξη. Ανάπτυξη της υπαίθρου. Διασυνοριακή, διακρατική και διαπεριφερειακή συνεργασία. Σύμπτυξη σε 5 των περιφερειών της χώρας με ιδιαίτερους αναπτυξιακούς στόχους και χωρικές προτεραιότητες ρ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ 2009 Μακεδονία Θράκη, Δυτική Ελλάδα Πελοπόννησος - Ιόνια Νησιά, Κρήτη και Νήσοι Αιγαίου, Θεσσαλία -Στερεά Ελλάδα Ήπειρος, Αττική

32 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Οκτώ (8) Τομεακά ΕΠ, o ΕΠ «Περιβάλλον Αειφόρος Ανάπτυξη» o ΕΠ «Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας» o ΕΠ «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» o ΕΠ «Ψηφιακή Σύγκλιση» o ΕΠ «Βελτίωση Διοικητικής Ικανότητας Δημόσιας Διοίκησης» o ΕΠ «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» o ΕΠ «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» o ΕΠ «Τεχνική χ ή Υποστήριξη Eφαρμογής» φ πέντε (5) Περιφερειακά ΕΠ (Μακεδονίας Θράκης, Δυτικής Ελλάδας Πελοποννήσου Ιονίων Νήσων, Κρήτης και Νήσων Αιγαίου, Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδας Ηπείρου, Αττικής), δώδεκα (12) ΕΠ Εδαφικής Συνεργασίας.

33 ΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ (το ιστορικό) Οι δεκατρείς περιφέρειες

34 Το κυβερνητικό πρόγραμμα 2010 ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ προβλέπει: Τη θεσμοθέτηση Β' βαθμού Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης με 13 αιρετές περιφέρειες (αιρετό περιφερειάρχη και Περιφερειακό Συμβούλιο, με αναλογική εκπροσώπηση συμβούλων ανά νομό),με αρμοδιότητα στον αναπτυξιακό περιφερειακό σχεδιασμό και την εξειδίκευση της Εθνικής Αναπτυξιακής πολιτικής Και τούτο στη θέση των σημερινών 56 Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, οι οποίες παραμένουν πλέον ως διοικητικές μονάδες δίπλα στην αιρετή περιφέρεια. Τον δραστικό περιορισμό των δήμων της χώρας, από σε λιγότερους των 370. Στο επίπεδο των Δήμων προβλέπεται να λειτουργεί επιτροπή ποιότητας ζωής με αρμοδιότητες και στο σχεδιασμό του χώρουεισηγήσεις πολεοδομικών θεμάτων

35 ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΓΠΧΣΑΑ) Σκοπός του Εθνικού Χωροταξικού Πλαισίου: Ο προσδιορισμός στρατηγικών κατευθύνσεων για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και αειφόρο οργάνωση του εθνικού χώρου για τα επόμενα 15 χρόνια. 35

36 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΕ 13 ΑΡΘΡΑ ΚΑΙ 5 ΕΝΟΤΗΤΕΣ Το Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο συμπεριλαμβάνει κατευθύνσεις και μέτρα, απαρτίζεται από 13 άρθρα που αναφέρονται σε επτά ενότητες. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στη θέση της χώρας στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον και αναλύει τους κύριους πόλους και άξονες ανάπτυξης του εθνικού χώρου. Η δεύτερη ενότητα περιλαμβάνει τις προτάσεις για την αναμόρφωση των δικτύων υποδομών και των υπηρεσιών μεταφορών. Η τρίτη ενότητα αφορά στη χωρική διάθρωση των παραγωγικών τομέων, αναλύοντας τους στόχους και τις κατευθύνσεις ανά τομέα (αγροτικός τομέας, βιομηχανία τουρισμός). Η τέταρτη ρηενότητα αναλύει όσα προβλέπονται για τη χωρική διάρθρωση ρ του αστικού δικτύου, του ορεινού, του παράκτιου, του νησιωτικού, του αγροτικού χώρου και των παραμεθόριων περιοχών. Η πέμπτη ενότητα περιλαμβάνει τις κατευθύνσεις για την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου. Η έκτη ενότητα αφορά στις προτάσεις για την γεωγραφική και διοικητική ανασυγκρότηση της χώρας. Η έβδομη ενότητα περιλαμβάνει τις προϋποθέσεις και τους μηχανισμούς υλοποίησης του Γενικού Χωροταξικού Πλαισίου, καθώς και όσα προβλέπονται για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των χωρικών εξελίξεων. 36

37 Συγκρότηση πλέγματος πόλων και αξόνων ανάπτυξης προσαρμοσμένου στο γεωγραφικό ανάγλυφο της χώρας. Μετασχηματισμός του διπολικού μοντέλου σε πολυκεντρική οργάνωση της χώρας συνδυάζοντας πόλους και άξονες ανάπτυξης Τομεακή ανάπτυξη: αγροτική παραγωγή, βιομηχανία, τουρισμός 37 37

38 ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΜΑΣ? Στην τοπική ανάπτυξη Στους μηχανισμούς συνεργασίας και διαχείρισης Στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον Στην ανάγκη διατήρησης της αυθεντικότητας ταυτότητας Στην προέλευση του εισοδήματος και η χρήση του Στη σχέση κατοικίας και εργασίας Στη συντήρηση και αναπαραγωγή της κ-ο βάσης 38

39 ΤΑ 3 ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ (ΥΠΟ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ?) 1.ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ (ΕΣΠΑ) 2. ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ 3.ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 3.1.ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ 3.2.ΕΙΔΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ 3.3.ΕΙΔΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

40 ΤΟ ΝΕΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΒΑΣΙΚΑ Εφαρμοστικός Νόμος 3986/ Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής Νόμος 3894/2010 (γνωστός ως fast track)για την Επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων. Νόμος 4062/2012: Aξιοποίηση του πρώην Αεροδρομίου Ελληνικού Πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ Προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (Ενσωμάτωση Οδηγίας 2009/28/ΕΚ) Κριτήρια Αειφορίας Βιοκαυσίμων και Βιορευστών (Ενσωμάτωση ά Οδηγίας 2009/30/ΕΚ) Νόμος 4030/2011 Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης, ελέγχου κατασκευών και λοιπές διατάξεις. Νόμος 4042/2012 Ποινική προστασία του περιβάλλοντος Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Νόμος 4067 Νέος Οικοδομικός Κανονισμός.

41 Εδαφική Ατζέντα 2020 Territorial Agenda 2020 Για την χωρίς αποκλεισμούς, έξυπνη και βιώσιμη Ευρώπη διαφορετικών περιφερειών Η νέα προγραμματική περίοδος στα πλαίσια του Ευρώπη 2020

42 Η στρατηγική Έρευνας και καινοτομίας για Έξυπνη εξειδίκευση RIS3

43

44 Έρευνα και Καινοτομία στις ελληνικές περιφέρειες Περιφέρειες με αναπτυγμένες ικανότητες έρευνας και καινοτομίας: Αττική, Κ.Μακεδονία, Δ.Ελλάδα,Κρήτη Περιφέρειες με υψηλή ικανότητα παραγωγής και μέσο επίπεδο καινοτομίας :Στ.Ελλάδα,Δ.Μακεδονία, Αν. Μακεδονία Θράκη Περιφέρειες που βασίζονται σε παραδοσιακούς τομείς παραγωγής γήςμε δυναμικό καινοτομίας σε τοπικά προϊόντα: Ήπειρος, Θεσσαλία, Πελοπόννησος Περιφέρεις με μεγάλες δυνατότητες στον τομέα του τουρισμού και εξαιρετικά χαμηλή καινοτομία: Ν.Αιγαίο, Β.Αιγαίο, Ιόνια Νησιά