Πολιτιστική διαδρομή στην Κάτω Ιταλία

Transcript

1 Πολιτιστική διαδρομή στην Κάτω Ιταλία

2 Εν τοις ορθογωνίοις τριγώνοις το από της την ορθήν γωνίαν υποτεινούσης πλευράς τετράγωνον ίσον εστί τοις από των την ορθήν γωνίαν περιεχουσών πλευρών τετραγώνοις Σε κάθε ορθογώνιο τρίγωνο το τετράγωνο της υποτείνουσας ισούται με το άθροισμα των τετραγώνων των δύο καθέτων πλευρών

3 ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ π.χ. [Η ΖΩΗ ΤΟΥ] γεννήθηκε στη Σάμο το όνομά του προς τιμή της Πυθίας που προφήτευσε τη γέννησή του είχε δασκάλους το Θαλή το Μιλήσιο και το Φερεκύδη νέος ταξίδεψε στην Περσία, Κρήτη και Αίγυπτο 40 ετών επέστρεψε στη Σάμο. Εκεί ίδρυσε τη Σχολή του το 530 μετέφερε τη Σχολή του στον Κρότωνα της Κ. Ιταλίας επεδίωκε την ηθική και πνευματική αναγέννηση όλων των λαϊκών στρωμάτων, ανδρών και γυναικών η Σχολή του γνώρισε μεγάλη άνθιση, κατηγορήθηκε όμως για διαφθορά των νέων και αθεΐα. Αθωώθηκε, αλλά εκδιώχθηκε από τον Κρότωνα πέθανε στο Μεταπόντιο της Κ. Ιταλίας το

4 ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ π.χ. [Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ] μαθηματικά: τα διαιρούσε σε 4 μέρη: μουσική αριθμητική γεωμετρία αστρονομία αριθμοί: είναι η ουσία του κόσμου = θεία μονάδα, η νόηση 10 = βάση του δεκαδικού συστήματος 2 = οι μορφές της ύλης: γη, νερό 3 = ο χρόνος, με τις διαστάσεις του: παρόν- παρελθόν- μέλλον 4 = ιερός αριθμός: 4 εποχές, 4 σημεία του ορίζοντα

5 ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ π.χ. [Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ] γεωμετρία: τα σχήματα συμβόλιζαν έννοιες ευθεία = γνώση και ζωή (φθαρτό) κύκλος = το θείο, η θεότητα αστρονομία πρώτος μιλά για τη σφαιρικότητα της γης οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω από μια κεντρική εστία φωτιάς μουσική με τη θεωρία των αριθμητικών αναλογιών 1, 3/4, 2/3, 1/2 αρμονία των ήχων - συγχορδία

6 ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ Πυθαγόρειοι γίνονταν δεκτοί μετά από αυστηρές δοκιμασίες δύσκολες μυήσεις 5ετή άσκηση της σιωπής Μεταπόντιο στο σπίτι του έπρεπε να ρωτούν: πού έσφαλα; τι έκανα; τι έπρεπε να κάνω και δεν έκανα; Κρότωνας τότε μόνο είχαν δικαίωμα να βλέπουν το Δάσκαλο

7 Β Ελληνικός αποικισμός 8 ος - 6 ος αι. π.χ.

8 Από Πελοποννήσιους ΤΑΡΑΣ: 706 (Σπαρτιάτες, Δωριείς) ΜΕΤΑΠΟΝΤΙΟ: τέλη του 8 ου αι. (Δωριείς) ΣΥΒΑΡΙΣ: 721 (Αχαιοί, Ίωνες αργότερα) ΚΡΟΤΩΝ: 710 (Αχαιοί) Από Αθηναίους ΘΟΥΡΙΟΙ: 444 π.χ. Από Χαλκιδείς ΚΥΜΗ: τέλη 8 ου αι. (& από Κυμαίους) ΡΗΓΙΟ: 730 Από Φωκαείς (Ίωνες) ΕΛΕΑ: 535 Από Λοκρούς (Δωριείς) ΕΠΙΖΕΦΥΡΙΟΙ ΛΟΚΡΟΙ: Σημαντικές αποικίες 8 ος - 6 ος αι. π.χ.

9 ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ Τάρας Επιζεφύριοι Λοκροί Ρήγιο

10 Βυζαντινή μεσαιωνική εποχή 535: η Κ. Ιταλία ελευθερώνεται από τον Ιουστινιανό 823: κατάληψη Σικελίας από Άραβες- μετακινήσεις ελληνικών πληθυσμών στην Καλαβρία : Εικονομαχία. Καταφεύγουν εκεί εικονολάτρες και ιδρύουν μοναστήρια 1041: οι Σαρακηνοί κατακτούν οριστικά τη Σικελία και την Κ. Ιταλία 11 ος αι.: οι Νορμανδοί κυριεύουν την Καλαβρία 12 ος αι.: ο Μανουήλ Κομνηνός εγκαταλείπει την Κ. Ιταλία στην τύχη της 1453 κ.ε.: μετανάστευση Ελλήνων λογίων στην Καλαβρία και Απουλία Νεότερα χρόνια 17 ος αι.: μετανάστευση στην Κ. Ιταλία αγροτικών πληθυσμών από τη Βοιωτία, Κόρινθο και Πελοπόννησο

11 Εικ.1: Ψηφιδωτό του Χριστού Παντοκράτορα, περιοχή Παλέρμο, 12 ος αι. Εικ.2: Βυζαντινό μοναστήρι στο Στύλο, Καλαβρίας, 10 ος αι. Δείγματα Βυζαντινής Τέχνης Εικ.3: Η ανάσταση του Λαζάρου, ψηφιδωτό, Παλέρμο, 12 ος αι.

12 Τι διατηρήθηκε σήμερα; ελληνισμός 27 αιώνων αισθάνονται υπερήφανοι για την αρχαιοελληνική καταγωγή τους λέγονται Γκρεκάνοι μιλούν τη γλώσσα γκρίκο υποδοχή των πολεμιστών του Ριάτσε: Οι πολεμιστές του Ριάτσε, Μουσείο του Ρήγιου, 1972 «Καλώς ήρθατε στη γη σας. Μπρούτζινα αγάλματα του Ριάτσε σας απευθύνουμε χαιρετισμό εμείς οι Έλληνες της Καλαβρίας. Εμείς όπως και εσείς είμαστε η απόδειξη ενός αρχαίου πολιτισμού Παρακαλούμε λύστε τα δικά μας προβλήματα, σώστε τη δική μας γλώσσα»

13 Ελληνόφωνη περιοχή Καλαβρίας

14 ΟΙ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟΙ ΤΗΣ ΚΑΛΑΒΡΙΑΣ Σήμερα στη νότια Καλαβρία υπάρχουν 8 ελληνόφωνα χωριά: Μπόβα Αμμεντολέα Κοντοφούρι Ροκαφόρτε ντελ Γκρέκο Ροχούδι και Χωρίο Ροχουδίου Πεντιτάτιλο (Πενταδάχτυλο) Γκαλλιτσανό Γκαλλιτσανό

15 Ελληνόφωνη περιοχή Απουλίας

16 ΟΙ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟΙ ΤΗΣ ΑΠΟΥΛΙΑΣ Σήμερα στην Απουλία (Σαλέντο) υπάρχουν 9 ελληνόφωνα χωριά: Λέτσε Καλημέρα Μαρτάνο Καστρινιάνο ντέι Γκρέτσι Μελπινιάνο Σολέτο Μαρτινιάνο Στερνατία Τζολίνο Μαρτάνο

17 Τι σημαίνει ελληνόφωνη περιοχή; η περιοχή που ακούγεται η «γκρεκάνικη διάλεκτος», η «γκρίκο» εκεί η πρώτη ομιλούμενη γλώσσα είναι μια ιταλική διάλεκτος (ρομανική) 9 χωριά της Απουλίας και 8 χωριά της Καλαβρίας (Κ. Ιταλία) Τι είναι η γκρεκάνικη διάλεκτος - «γκρίκο» ελληνική, που κατάγεται από την αρχαία δωρική διάλεκτο (άποικοι 8 ου αι. π.χ) και εμπλουτίστηκε από βυζαντινούς αποίκους (17 ος αι.) μέρος του λεξιλογίου της προέρχεται από τη λατινική δεν είναι γραπτή γλώσσα, ωστόσο για να γραφεί χρησιμοποιεί το λατινικό αλφάβητο σήμερα θεωρείται κατωιταλική διάλεκτος (δεν ανήκει ούτε στα βόρεια ούτε στα νότια ελληνικά ιδιώματα) έχει έντονες επιδράσεις από την ιταλική και τις τοπικές διαλέκτους δεν είναι η ομιλούμενη γλώσσα της καθημερινότητας μιλιέται σήμερα από 500 περίπου άτομα μέσω της προφορικής παράδοσης επιβιώνουν φράσεις, αποφθέγματα, παροιμίες και τραγούδια- σε συγκεκριμένες μόνο περιστάσεις (πανηγύρια, γιορτές, γάμους κ.ά.)

18 ένα γκρεκάνικο τραγούδι για τη γιορτή της μητέρας O Μaghi ene ciola o mina tis mana ce echome ena magno traghudi: Possi dulia ekame i manamu na mu feri ode ston cosmo! Ennea minu stin cilia ce dio chronu stin angalia. Ti avlepo ego ston cosmo tin purri ce tin vradia? O chrisommu tosso mega ja tin zoi poddhi macria. Porpatonda ja ton cosmo me agapi stin cardia, condoferro eci stin mana na ti doso charapia

19 Ο ΧΟΡΟΣ ΤΗΣ ΤΑΡΑΝΤΕΛΑΣ ο πιο γνωστός χορός της Κάτω Ιταλίας και χορεύεται σε ζευγάρια ονομάστηκε έτσι από μία αράχνη που λέγεται ταράντα αργότερα πρόσθεσαν μουσική κι έτσι δημιουργήθηκε η ταραντέλα ο χορός μιμείται τις κινήσεις της αράχνης πριν ξεψυχήσει ΕΘΙΜΑ ΤΩΝ ΕΟΡΤΩΝ Πρωτοχρονιά: με συνοδεία ταμπούρλου και τσαμπούνας πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και κάνουν «καλοπόδι» Φεβρουάριος: καρναβάλι, με παρελάσεις μασκαράδων Κυριακή των Βαΐων: κρεμούν σταυρούς από κλωνάρια ελιάς στους λαιμούς των παιδιών και των ζώων για υγεία και τύχη Πάσχα: συνηθίζουν να σουβλίζουν αρνί και να βάφουν κόκκινα αυγά Νοέμβριος: γιορτάζουν το άγιο λούτσι, το άγιο φως, ανάβουν μεγάλες φωτιές, λένε ευχές και συγχωράνε τους νεκρούς Χριστούγεννα: είναι η γιορτή που σμίγει όλη η οικογένεια γενέθλια, ονομαστικές εορτές: συνήθως δεν γιορτάζονται ο προστάτης άγιος του χωριού: γιορτάζεται με συμμετοχή όλων

20 συγκρότημα encardia 2 Απριλίου 2009, στο σχολείο μας

21

22 το συγκρότημα encardia και ιδιαίτερα τους Αναστασία Δουλφή Κώστα Κωνσταντάτο Βαγγέλη Παπαγεωργίου που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή μας και μας τίμησαν με τη θερμή παρουσία τους στο σχολείο μας

23 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ Τίτλος: Πολιτιστική διαδρομή στην Κάτω Ιταλία Μαθητές Βαρότση Αθανασία Γιαννακέλος Ιωάννης Γκουδούλα Στεφανία Ελευθεριάδου Ελένη Κούτρας Ανδρέας Κυριακίδη Αναστασία Μαθιουδάκης Μάνος Μουρατίδης Ιωάννης Καθηγητές Τζημαγιώργη Αντωνία Αλεξάτου Αμαλία Κελεσάκου Αναστασία Μονιάς Νικόλαος Ευχαριστούμε τον κ. Δημήτρη Αλημίση για τη βοήθειά του

24 η συνέχεια του χρόνου to be continued