Πηνειός Μυθολογικά μονοπάτια στις όχθες του. Χθες - σήμερα - αύριο

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πηνειός Μυθολογικά μονοπάτια στις όχθες του. Χθες - σήμερα - αύριο"

Μαγδαληνή Αρβανίτης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Πηνειός Μυθολογικά μονοπάτια στις όχθες του. Χθες - σήμερα - αύριο

2 ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ O Πηνειός, ήταν,γιος του Ωκεανού και της Τηθύος. Κόρες του Πηνειού ήταν και οι Νύμφες,Τρίκκη και Λάρισσα, οι οποίες έδωσαν τα ονόματά τους στις ομώνυμες θεσσαλικές πόλεις.

3 Η διαδρομή και η περιοχή του Πηνειού Ο Πηνειός πηγάζει κοντά στην διάβαση της Κατάρας, σε υψόμετρο 1.800μ. Αρχικά ρέει προς τα ανατολικά και εισέρχεται στην θεσσαλική λεκάνη. Διέρχεται νότια των Τρικάλων και κατόπιν στρέφεται προς τα ανατολικά, σχηματίζοντας μαιάνδρους. Περνάει από την Λάρισα και κατευθύνεται προς το Βορρά, φθάνοντας ως τις προσβάσεις του Κάτω Ολύμπου στην πανέμορφη Κοιλάδα των Τεμπών. Βγαίνοντας από εκεί, ρέει σε μια χαμηλή προσχωματική περιοχή, που ο ίδιος ο ποταμός έχει σχηματίσει και εκβάλλει στο Αιγαίο Πέλαγος, νότια του Ακρωτηρίου του Πλαταμώνα και βόρεια του χωριού. Ο Πηνειός έχει μήκος 205χιλιόμετρακαιείναι ο τρίτος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας, μετά τον Αλιάκμονα και τον Αχελώο, που πηγάζει από ελληνικό έδαφος.το ξεχείλισμα του Πηνειού και των παραποτάμων του πάντοτε εναπόθετε γόνιμη λάσπη, άριστο λίπασμα για τα θεσσαλικά χωράφια. Για τον Πηνειό, κατά την αρχαιότητα, δημιουργήθηκαν πολλοί θρύλοι. Πίστευαν, δηλαδή, οι αρχαίοι μας πρόγονοι ότι, όποιος λουζόταν στα νερά του Πηνειού, γιατρευόταν από τη λέπρα, που θέριζε εκείνη την εποχή τους ανθρώπους.

4 ΠΑΝΙΔΑ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ Τα μεγάλα βοοειδή. Χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο ως υποζύγια και για την παραγωγή κρέατος και γάλακτος ήδη από τη νεολιθική εποχή. Τα μικρά βοοειδή αντιπροσωπεύονται στην κοιλάδα του Πηνειού από τον αίγαγρο Capra ibex, ο οποίος ζει και σήμερα περιορισμένος στις Άλπεις και σε υψόμετρο άνω των μέτρων. Τα άλογα που περιφέρονταν στην κοιλάδα του Πηνειού ήταν πανέμορφα και ξακουστά. Οι ίπποι ζούσαν σε αγέλες σε ανοιχτό περιβάλλον ή σε εκτάσεις με αραιά δασοκάλυψη, τρεφόμενοι με ποώδη βλάστηση. Τα ελαφοειδή της κοιλάδας του Πηνειού ανήκουν τόσο στα τρία είδη που απαντούν και σήμερα στα εύκρατα δάση της Ευρώπης, δηλαδή το ελάφι, το ζαρκάδι και το πλατόνι.

ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΣΗΜΕΡΑ Η μόλυνση του ποταμού, αποτελεί πρόβλημα της περιοχής εδώ και χρόνια. Δυστυχώς, οι όποιες προσπάθειες έχουν γίνει μέχρι σήμερα, δεν έχουν φέρει ένα μόνιμο αποτέλεσμα.

5 ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΣΗΜΕΡΑ Η μόλυνση του ποταμού, αποτελεί πρόβλημα της περιοχής εδώ και χρόνια. Δυστυχώς, οι όποιες προσπάθειες έχουν γίνει μέχρι σήμερα, δεν έχουν φέρει ένα μόνιμο αποτέλεσμα. Οι βιομηχανίες ρίχνουν τα απόβλητά τους μέσα στο ποτάμι, επειδή τα πρόστιμα είναι χαμηλά και δεν τις τρομάζουν. Ένα μεγάλο μέρος της ρύπανσης του Πηνειού οφείλεται στην αλόγιστη και κακή χρήση των γεωργικών φαρμάκων. Η εντατική φύση των καλλιεργητικών μεθόδων στη Θεσσαλική πεδιάδα (βαμβάκι, τεύτλα, καλαμπόκι) έχει ως αποτέλεσμα τη χρήση τεράστιων ποσοτήτων λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.

ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ Δηλαδή, επικίνδυνες ενώσεις που είναι βλαβερές η ακόμη και θανατηφόρες για τους ζωντανούς οργανισμούς. Τέτοιες επικίνδυνες ουσίες βλάπτουν και καταστρέφουν σήμερα τον Πηνειο.

6 ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ Δηλαδή, επικίνδυνες ενώσεις που είναι βλαβερές η ακόμη και θανατηφόρες για τους ζωντανούς οργανισμούς. Τέτοιες επικίνδυνες ουσίες βλάπτουν και καταστρέφουν σήμερα τον Πηνειο. Ορισμένα φυτοφάρμακα διασπώνται σε ελάχιστο χρόνο, τα περισσότερα, όμως παραμένουν αναλλοίωτα στο έδαφος για μεγάλο χρονικό διάστημα και με τις βροχές μεταφέρονται τόσο στα υπόγεια νερά όσο και στο ποτάμι. Στη ρύπανση του Πηνειού συμβάλλουν επίσης και πολλοί αγρότες, που πετούν τις άδειες συσκευασίες στις όχθες ή ξεπλένουν εκεί τα μηχανήματα, που χρησιμοποιήθηκαν για τους ψεκασμούς. Με τον τρόπο αυτό τα φυτοφάρμακα, ισχυρά δηλητήρια, εισχωρούν στις τροφικές αλυσίδες και διαταράσσουν την ισορροπία μιας και μηδαμινές συγκεντρώσεις αρκούν, για να δηλητηριάσουν και να εξαφανίσουν ολόκληρα είδη. Σήμερα υπολογίζεται ότι στη Θεσσαλική πεδιάδα χρησιμοποιούνται τόνοι φυτοφαρμάκων ετησίως.

7 ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ Στοιχεία από αναλύσεις που έγιναν στον Πηνειό, δίνουν ότι τα νιτρικά, προέρχονται σχεδόν εξ ολοκλήρου από εκροή λιπασμάτων. Οι τιμές παρουσιάζονται κάπως αυξημένες του μήνες Ιανουάριο Φεβρουάριο και το φθινόπωρο και σχετίζονται με κατάλυση του συστήματος από εποχιακές βροχοπτώσεις. Ένας από τους κυριότερους παράγοντες που επιβαρύνουν σημαντικά τα νερά του Πηνειού είναι τα βιομηχανικά απόβλητα. Στο νομό Λάρισας υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός μονάδων που διοχετεύουν άμεσα ή έμμεσα απόβλητα στον Πηνειό. Ο Πηνειός, το ποτάμι που ενώνει όλη τη Θεσσαλία, δυστυχώς, στις μέρες μας συμβάλλει στην αρνητική εικόνα της. Σαν φυσικό στοιχείο έχει τη δική του ζωή, και έρχεται αντιμέτωπο καθημερινά με τα διάφορα προβλήματα που τον απασχολούν με κύρια πηγή εμάς, τους ανθρώπους Κύριο πρόβλημα είναι η μόλυνση. Παρατηρείται διατάραξη του οικολογικού μας συστήματος. Το οικοσύστημα είναι ευαίσθητο αλλά εμείς, με τη παρεμβολή μας, έχουμε καταφέρει πολλά πλήγματα μόλις στις τελευταίες δεκαετίες. Χαρακτηριστικό πρόβλημα που έχει να κάνει αποκλειστικά με τους ανθρώπους είναι η αδιαφορία μας. Οι άνθρωποι σήμερα «πάσχουν» από έλλειψη ευαισθησίας.

8 Ο Πηνειός διακρίνεται αναμφισβήτητα για το πλούτο της πανίδας και της χλωρίδας που αναπτύσσεται στο οικοσύστημα του, και θεωρείται ένας θαυμάσιος υδροβιότοπος με μεγάλη ποικιλία ζωντανών οργανισμών καθώς και φυτών. ΜΟΛΥΝΣΗ-ΡΥΠΑΝΣΗ Δεν είναι μόνο λιγοστό το νερό στον Πηνειό αλλά και μολυσμένο με έναν απίστευτο σκουπιδότοπο με πλαστικές σακούλες απορριμμάτων και πτώματα ζώων Ο Πηνειός αποτελεί αποδέκτη των υγρών αποβλήτων διαφόρων βιομηχανιών και βιοτεχνιών που λειτουργούν στους νομούς Τρικάλων και Λάρισας. Η ρύπανση είναι ιδιαίτερα έντονη τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν η παροχή του Πηνειού και των παραποτάμων του μειώνεται λόγω έλλειψης βροχοπτώσεων και αυξημένης ζήτησης νερού για άρδευση. Πηγή μόλυνσης των νερών του Πηνειού αποτελούν οι χιλιάδες απορροφητικοί βόθροι που είναι διάσπαρτοι σε μικρούς οικισμούς και χωριά. Οι βόθροι αυτοί έχουν ανοίγματα για να φεύγουν τα λύματα και από τα ανοίγματα αυτά διαρρέουν τα νερά και μεταφέρουν παθογόνους μικροοργανισμούς και ρύπους στον υπόγειο υδροφορέα. Παράγοντας ρύπανσης των νερών είναι οι πολλές ανεξέλεγκτες χωματερές που εξακολουθούν να λειτουργούν στην ευρύτερη περιοχή. Πολλές από αυτές βρίσκονται κοντά στον Πηνειό και τους παραποτάμους του. Στην τύχη του έχει αφεθεί ο Πηνειός, ένα από τα πιο ρυπασμένα ποτάμια της

9 ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ Είναι κοινά παραδεκτό ότι με τα σημερινά δεδομένα ο Πηνειός στο μέλλον θα καταντήσει ένα έλος πηγή μολυσματικών ασθενειών, και δεν θα είναι ωφέλιμος για τις περιοχές που βρέχει. Αντίθετα, θα τις απειλεί λόγω των παραπάνω. Αν όμως ληφθούν άμεσα μέτρα για την βελτίωσή του, στο μέλλον θα μπορεί να είναι αποτελεσματικός για την ευρύτερη περιοχή, διότι αφού θα είναι καθαρός θα είναι δυνατή η αλιεία στον ποταμό καθώς και η τουριστική αξιοποίησή του. Μέσω της συλλογικής δράσης μπορούν να επιτευχθούν τα παραπάνω. Δηλαδή αν μέσω του διαδικτύου γίνει μια ενέργεια για την διεξαγωγή μιας διαδήλωσης για την ευαισθητοποίηση των κατοίκων της πόλης μας. Επίσης μπορεί να δημιουργηθεί μια εθελοντική ομάδα που θα λάβει δράση για την βελτίωση του ποταμού,δηλαδή θα καταβάλουν προσπάθειες για την κάθαρση του ποταμού και να πάρει δείγματα από το ποτάμι. Αλλά σήμερα οι οικονομικοί λόγοι, περιορίζουν τη δημιουργία μιας τέτοιας ομάδας για να επιτελέσει δειγματοληψίες σε περισσότερα σημεία του Πηνειού. Έτσι λοιπόν, άμεσος στόχος είναι η εξεύρεση ιδιωτικών αλλά και δημόσιων χορηγιών για τη βελτιστοποίηση και επέκταση της εθελοντικής ομάδας.

10 ΠΗΝΕΙΟΣ: ΕΝΑ ΦΙΛΟΔΟΞΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ένα φιλόδοξο πρόγραμμα με τίτλο "Πηνειός-Οικοσύστημα Καινοτομίας", σχεδιάζουν να υλοποιήσουν φορείς των νομών Τρικάλων, Λάρισας και Καρδίτσας, ως πρότυπο καινοτόμο σχέδιο ανάπτυξης. Ο στόχος του προγράμματος είναι η περιβαλλοντική προστασία του Πηνειού, η διαχείριση των υδάτων και η βιώσιμη ανάπτυξη της παραποτάμιας περιοχής. Στην πρόταση επισημαίνεται, πως ο Πηνειός ποταμός τα τελευταία χρόνια έχει μετατραπεί από χώρο ζωής με πλούσια πανίδα και χλωρίδα, πηγή άρδευσης του Θεσσαλικού κάμπου και ύδρευσης οικισμών, σε ένα μεταφορέα αστικών, βιομηχανικών και γεωργικών αποβλήτων, επιβαρύνοντας τόσο το περιβάλλον της παραποτάμιας ζώνης όσο και την υγεία των κατοίκων. Το πρόβλημα της ρύπανσης του Πηνειού οδηγεί στην προσφυγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο κατά της Ελλάδος για μη συμμόρφωση με την οδηγία 91/676/ΕΟΚ που αναφέρεται στην νίτρο-ρύπανση.

11 Αναμνήσεις από το ποτάμι

12 Ήρεμη φύση

13 Κοντά στον άνθρωπο

14 Τέμπη

15 Αποφθέγματα Ο Δάσκαλος ψάρευε με αγκίστρι, αλλά όχι με δίχτυ. Και ποτέ δεν έριχνε το βέλος του σ ένα πουλί που καθόταν σ ένα κλαδί,ήσυχο.κομφούκιος, π.X., Κινέζος φιλόσοφος Σε όλη τη διάρκεια της Ιστορίας, ο άνθρωπος έπρεπε να παλεύει με τη Φύση για να επιβιώσει. Σ αυτόν τον αιώνα, έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί ότι για να επιβιώσει, πρέπει να τηνπροστατέψει.ζαν-υβ Κουστώ, , Γάλλος ωκεανογράφος

16 Δεν πρέπει να κατηγορούμε τα παιδιά που ασχολούνται με τοfacebookαντί να παίζουν με τη λάσπη. Η κοινωνία μας δεν δίνει προτεραιότητα στην επαφή με τη φύση.davidsuzuki, 1936-, Καναδός περιβαλλοντολόγος Ακτιβιστής δεν είναι αυτός που λέει ότι το ποτάμι είναι βρόμικο. Ακτιβιστής είναι αυτός που καθαρίζει τοποτάμι.rossperot, 1930-, Αμερικανός πολιτικός & επιχειρηματίας Μόνο όταν θα έχετε κόψει και το τελευταίο δέντρο. Μόνο όταν θα έχετε δηλητηριάσει και το τελευταίο ποτάμι. Μόνο όταν θα έχετε ψαρέψει και το τελευταίο ψάρι. Μόνο τότε θα καταλάβετε ότι τα λεφτά δεν τρώγονται. Ινδιάνικη Προφητεία

17 Σας ευχαριστούμε. ΒΟ1 Καλό και καθαρό καλοκαίρι.

Σχετικά έγγραφα

Ο ΠΗΝΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ ΣΕ ΚΡΙΣΗ

Διεθνές συνέδριο «Πηνειός Ποταμός: Πηγή Ζωής και Ανάπτυξης στη Θεσσαλία» Ο ΠΗΝΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ ΣΕ ΚΡΙΣΗ Συλλογική εισήγηση των Μ.Ε. Περιβάλλοντος και Μ.Ε. Υδάτων του ΤΕΕ/ΚΔΘ Παρουσίαση: Ζωή Παπαβασιλείου,