ΠΑΝΕΛΛΑΔΘΚΕ ΕΞΕΣΑΕΘ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΘΟΤ ΚΑΘ Δ ΣΑΞΗ ΕΠΕΡΘΝΟΤ ΓΕΝΘΚΟΤ ΛΤΚΕΘΟΤ ΠΑΡΑΚΕΤΗ 9 ΘΟΤΝΘΟΤ ΕΞΕΣΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΥΑΘΑ ΕΛΛΗΝΘΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΘΜΟΤ

Transcript

1 1 ΠΑΝΕΛΛΑΔΘΚΕ ΕΞΕΣΑΕΘ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΘΟΤ ΚΑΘ Δ ΣΑΞΗ ΕΠΕΡΘΝΟΤ ΓΕΝΘΚΟΤ ΛΤΚΕΘΟΤ ΠΑΡΑΚΕΤΗ 9 ΘΟΤΝΘΟΤ ΕΞΕΣΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΥΑΘΑ ΕΛΛΗΝΘΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΘΜΟΤ ΑΠΑΝΣΗΕΘ Α1. Σηηο άιιεο δειαδή ηθαλφηεηεο, φπσο αθξηβψο εζχ ιεο, εάλ θάπνηνο ηζρπξίδεηαη φηη είλαη ηθαλφο απιεηήο, ή (ηθαλφο) ζε νπνηαδήπνηε άιιε ηέρλε, ζηελ νπνία δελ είλαη, ηνλ πεξηγεινχλ ή αγαλαθηνχλ, θαη νη ζπγγελείο ηνπ ηνλ πιεζηάδνπλ θαη ηνλ ζπκβνπιεχνπλ κε ηε ζθέςε φηη είλαη ηξειφο ζηε δηθαηνζχλε φκσο θαη ζηελ άιιε πνιηηηθή αξεηή, θαη αλ αθφκα γλσξίδνπλ γηα θάπνηνλ φηη είλαη άδηθνο, αλ απηφο ν ίδηνο ιέεη ηελ αιήζεηα ελαληίνλ ηνπ εαπηνχ ηνπ κπξνζηά ζε πνιινχο, πξάγκα ην νπνίν ζηελ πξψηε πεξίπησζε ζεσξνχζαλ φηη είλαη ζσθξνζχλε, ην λα ιέεη δειαδή θαλείο ηελ αιήζεηα, ζε απηή ηελ πεξίπησζε (ην ζεσξνχλ) ηξέια, θαη ηζρπξίδνληαη φηη φινη πξέπεη λα ιέλε φηη είλαη δίθαηνη, είηε είλαη είηε φρη, δηαθνξεηηθά (ηζρπξίδνληαη) φηη είλαη ηξειφο απηφο πνπ δελ πξνζπνηείηαη φηη θαηέρεη ηε δηθαηνζχλε γηαηί, θαηά ηε γλψκε ηνπο, είλαη αλαγθαίν ν θαζέλαο λα κεηέρεη κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν ζε απηή, δηαθνξεηηθά (είλαη αλαγθαίν) λα κε ζπγθαηαιέγεηαη αλάκεζα ζηνπο αλζξψπνπο. Β1. Ο Πξσηαγφξαο απαληά ζην πξψην επηρείξεκα ηνπ Σσθξάηε, πνπ αλαθεξφηαλ ζηνλ εηδηθφ ζηε λαππεγηθή θαη ζηελ νηθνδνκηθή, ρξεζηκνπνηψληαο ηελ πεξίπησζε ηνπ απιεηή γηα λα δείμεη ηελ θαζνιηθφηεηα ηεο πνιηηηθήο αξεηήο. Ο ζνθηζηήο πξνβάιιεη κε ξεαιηζκφ ηε ζπκβαηηθή αληίιεςε ηεο αζελατθήο θνηλσλίαο φηη δελ είλαη δπλαηφ λα ππάξρεη άλζξσπνο (νχηε θνηλσλία) ρσξίο ζηνηρεηψδε αίζζεζε δηθαηνζχλεο. Γη απηφ νη Αζελαίνη δελ αλέρνληαη θαλέλαλ λα νκνινγεί φηη είλαη άδηθνο, φηη δειαδή αξλείηαη ηε δπλαηφηεηα, ην δηθαίσκα θαη ηελ ππνρξέσζε λα είλαη δίθαηνο θαη λα απνδέρεηαη ηε ζεκαζία ηεο δηθαηνζχλεο γηα ηελ χπαξμε κηαο νξγαλσκέλεο πνιηηείαο.δπίζεο, δηαθαίλεηαη ε θνηλσληθή εζηθή ηεο αζελατθήο θνηλσλίαο, ζχκθσλα κε ηελ νπνία θάζε πνιίηεο έπξεπε λα έρεη πνιηηηθή θαη θνηλσληθή ζπλείδεζε πνπ ζηνηρεησδψο εθδειψλεηαη κε θαηάθαζε ηνπ δηθαίνπ. Απηφ νδεγνχζε ζην λα ππνζηεξίδεη θαλείο, έζησ κε ηα ιφγηα, φηη ήηαλ δίθαηνο, γηαηί δηαθνξεηηθά ζα ζεσξνχληαλ απεηιή γηα ηε ζπλνρή ηεο θνηλσλίαο. Δπνκέλσο, ν Πξσηαγφξαο πξνβάιιεη σο «ηεθκήξηνλ» γηα ηελ θαζνιηθφηεηα ηεο πνιηηηθήο αξεηήο ην ζπκβαηηθφ πεξί δηθαίνπ αίζζεκα πνπ ραξαθηεξίδεη ηελ αζελατθή θνηλσλία. Η θξάζε «ἡγνῦληαη πάληεο ἄλζξσπνη πάληα ἄλδξα κεηέρεηλ δηθαηνζχλεο ηε θαὶ ηῆο ἄιιεο πνιηηηθῆο ἀξεηῆο»απνηειεί ηελ απνδεηθηέα ζέζε γηα ηελ θαζνιηθφηεηα ηεο αξεηήο, φινη δειαδή νη άλζξσπνη έρνπλ δηηθαίσκα ζπκκεηνρήο ζε απηή.ο Πξσηαγφξαο γηα λα απνδείμεη ηε ζέζε ηνπ γηα ηελ θαζνιηθφηεηα ηεο πνιηηηθήο αξεηήο πξνβαίλεη ζηε ζπγθξηηηθή εμέηαζε δχν παξαδεηγκάησλ απφ ηελ αζελατθή θνηλσλία. Τν πξψην αλαθέξεηαη ζηε ζηάζε ηεο θνηλήο γλψκεο απέλαληη ζηνπο εηδηθνχο ζε έλαλ ηερληθφ ηνκέα, ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε ζε έλαλ απιεηή. Τν δεχηεξν αθνξά ηε ζηάζε ηεο θνηλήο γλψκεο απέλαληη ζηνλ πνιίηε θαη ζηε ζρέζε ηνπ κε ηε δηθαηνζχλε. Η δηαθνξεηηθή ζηάζε ηεο θνηλήο γλψκεο θαη ζηηο δχν πεξηπηψζεηοαπνηειεί θαηά ηνλ Πξσηαγφξα επαξθή ιφγν γηα λα πείζεη ηνλ Σσθξάηε θαη ην αθξναηήξηφ ηνπ γηα ηελ θαζνιηθφηεηα ηεο πνιηηηθήο αξεηήο. Σπγθεθξηκέλα, ηα παξαδείγκαηα πνπ ηεθκεξηψλνπλ ηελ απνδεηθηέα ζέζε είλαη: α) «Ἐλ γὰξ ηαῖο ἄιιαηο ἀξεηαῖο, ὥζπεξ ζὺ ιέγεηο, ἐάλ ηηο θῇ ἀγαζὸο αὐιεηὴο

2 εἶλαη, ἢ ἄιιελ ἡληηλνῦλ ηέρλελ ἣλ κή ἐζηηλ, ἢ θαηαγειῶζηλ ἢ ραιεπαίλνπζηλ, θαὶ νἱ νἰθεῖνη πξνζηφληεο λνπζεηνῦζηλ ὡο καηλφκελνλ» θαη β) «ἐλ δὲ δηθαηνζχλῃ θαὶ ἐλ ηῇ ἄιιῃ πνιηηηθῇ ἀξεηῇ, ἐάλ ηηλα θαὶ εἰδῶζηλ ὅηη ἄδηθφο ἐζηηλ, ἐὰλ νὗηνο αὐηὸο θαζ αὑηνῦ ηἀιεζῆ ιέγῃ ἐλαληίνλ πνιιῶλ, ὃ ἐθεῖ ζσθξνζχλελ ἡγνῦλην εἶλαη, ηἀιεζῆ ιέγεηλ, ἐληαῦζα καλίαλ». Σην πξψην παξάδεηγκα εαξεηή δελ έρεη εζηθφ πεξηερφκελν, αιιά απνδίδεη ηελ ηθαλφηεηα θαη ηηο γλψζεηο ζε έλαλ εηδηθφ ηνκέα. Η θνηλή γλψκε ησλ Αζελαίσλ, απνξξίπηεη απζηεξά φπνηνλ ηζρπξίδεηαη φηη έρεη εηδηθέο γλψζεηο, ελψ δελ έρεη, δειαδή φπνηνλ δε δηαζέηεη ηε ζηνηρεηψδε απηνγλσζία. Δπνκέλσο, φζνλ αθνξά ηελ ηθαλφηεηα ή ηηο γλψζεηο ζε θάπνηα ηέρλε, επαηλείηαη ην λα ιέεη θαλείο ηελ αιήζεηα. Γηαθνξεηηθά, θαηαδηθάδεηαη ζηε ζπλείδεζε ηεο θνηλήο γλψκεο.καηά ηνλ Πξσηαγφξα, αθφκα θη έλαο άδηθνο κπνξεί λα δηαθξίλεη ηε δίθαηε απφ ηελ άδηθε πξάμε, γηαηί έρεη κέζα ηνπ θάπνηα ζηνηρεία δηθαηνζχλεο, ηα νπνία, φκσο, δελ έρνπλ θαιιηεξγεζεί επαξθψο, ψζηε λα ηνλ απνηξέςνπλ απφ ηε δηάπξαμε ηεο αδηθίαο. Άξα, δε ζα πεη αιήζεηα, αλ ηζρπξηζηεί φηη είλαη άδηθνο. Με ην δεχηεξν παξάδεηγκα θαίλεηαη φηη φζνλ αθνξά ηε δηθαηνζχλε θαη γεληθά ηελ πνιηηηθή αξεηή ζεσξείηαη νξζφ ην λα ιέλε φινη φηη είλαη δίθαηνη, αθφκα θη αλ δελ είλαη. Η θνηλή γλψκε απνδέρεηαη φηη ν θαζέλαο είηε είλαη δίθαηνο είηε φρη πξέπεη λα ππνζηεξίδεη φηη είλαη ή λα θαίλεηαη δίθαηνο. Οπνηαδήπνηε απφθιηζε απφ ηε ζηάζε απηή, δε γίλεηαη απνδεθηή. Γη απηφ φπνηνο ππνζηεξίδεη φηη δελ είλαη δίθαηνο απνξξίπηεηαη σο κέινο ηεο θνηλσλίαο. Σε απηφ ην ζεκείν θαίλεηαη ε πάγηα αληίιεςε φηη ε θνηλσληθή ζπλχπαξμε ησλ αλζξψπσλ είλαη αληίζεηε πξνο ηελ αδηθία, ε νπνία απεηιεί λα δηαζπάζεη ηε ζπλνρή ηεο θνηλσλίαο, θαη φηη δελ ππάξρεη άλζξσπνο πνπ ηνπιάρηζηνλ δελ θαηαθάζθεη ζηε δηθαηνζχλε. Γη απηφλ ηνλ ιφγν ην λα νκνινγεί θάπνηνο δεκφζηα ηελ αιήζεηα, φηη δειαδή είλαη άδηθνο, ζεσξείηαη παξαθξνζχλε, δηφηη ζα ππνζηεί πνηλέο θαη ζα ακαπξσζεί ε δεκφζηα εηθφλα ηνπ. Τέινο, ε άπνςε ηνπ Πξσηαγφξα γηα ηελ θαζνιηθφηεηα ηεο πνιηηηθήο αξεηήο ζπκπιεξψλεηαη απφ δχν αθφκε αηηηνινγήζεηο, πνπ απνδίδνληαη σο ζρφιηα ηεο θνηλήο γλψκεο:α) «θαί θαζηλ πάληαο δεῖλ θάλαη εἶλαη δηθαίνπο», φηη δειαδή φινη πξέπεη λα ιέλε φηη θαηέρνπλ ηελ πνιηηηθή αξεηή θαη β) «ὡο ἀλαγθαῖνλ νὐδέλα ὅληηλ νὐρὶ ἁκῶο γέ πσο κεηέρεηλ αὐηῆο, ἢ κὴ εἶλαη ἐλ ἀλζξψπνηο.», φηη δειαδή είλαη αλάγθε φινη νη άλζξσπνη λα έρνπλ κεξίδην ζηελ πνιηηηθή αξεηή θαη λα ζπκκεηέρνπλ ζηε δηθαηνζχλε, ή έζησ λα απνδέρνληαη θαη αξρήλ ην δίθαην, γηα λα κπνξνχλ λα ππάξμνπλ θνηλσλίεο. Σε δηαθνξεηηθή πεξίπησζε απνκαθξχλνληαη απφ ηελ πφιε, πνηλή ε νπνία ζεσξείηαη ηζάμηα ή θαη απζηεξφηεξε απφ ηνλ ζάλαην. Γηαγξακκαηηθά ν πξσηαγνξηθφο ζπιινγηζκφο έρεη σο εμήο: Απνδεηθηέα ζέζε: φινη νη άλζξσπνη ζεσξνχλ πσο θάζε άλδξαο ζπκκεηέρεη ζηε δηθαηνζχλε θαη ηελ άιιε πνιηηηθή αξεηή. («ἡγνῦληαη πάληεο ἄλζξσπνη πάληα ἄλδξα κεηέρεηλ δηθαηνζχλεο ηε θαὶ ηῆο ἄιιεο πνιηηηθῆο ἀξεηῆο»). Παξαδείγκαηα: α) Σηηο ηέρλεο, έζησ φηη θάπνηνο δελ είλαη θαιφο απιεηήο. Θεσξείηαη ζψθξσλ, αλ πεη ηελ αιήζεηα δηαθνξεηηθά, ζεσξείηαη ηξειφο. β) Σηελ αξεηή θαη ηε δηθαηνζχλε, έζησ φηη θάπνηνο δελ είλαη δίθαηνο. Θεσξείηαη ζψθξσλ, αλ πξνζπνηεζεί φηη είλαη δίθαηνο, αθφκα θη αλ δελ είλαη δηαθνξεηηθά, ζεσξείηαη ηξειφο. Φξάζεηο-αηηηνινγήζεηο, πνπ ηεθκεξηψλνπλ ηελ απνδεηθηέα ζέζε: α) επεηδή φινη πξέπεη λα ηζρπξίδνληαη φηη είλαη δίθαηνη («θαί θαζηλ πάληαο δεῖλ θάλαη εἶλαη δηθαίνπο») β) επεηδή είλαη αλαγθαίν λα έρεη ν θαζέλαο κεξίδην ζηελ πνιηηηθή αξεηή («ὡο ἀλαγθαῖνλ νὐδέλα ὅληηλ νὐρὶ ἁκῶο γέ πσο κεηέρεηλ αὐηῆο») 2

3 3 Σπκπέξαζκα: φινη νη άλζξσπνη πηζηεχνπλ πσο θαζέλαο ζπκκεηέρεη ζηελ πνιηηηθή αξεηή. («ἡγνῦληαη πάληεο ἄλζξσπνη πάληα ἄλδξα κεηέρεηλ δηθαηνζχλεο ηε θαὶ ηῆο ἄιιεο πνιηηηθῆο ἀξεηῆο»). Β2. Η δεκφζηα νκνινγία θάπνηνπ φηη είλαη άδηθνο, ζεσξείηαη παξαθξνζχλε, δηφηη ζα ηνπ επηβιεζνχλ πνηλέο θαη ζα ακαπξσζεί ε δεκφζηα εηθφλα ηνπ.καλέλαο ινγηθφο άλζξσπνο δελ επηζπκεί θάηη ηέηνην. Ο Πξσηαγφξαο δηεηζδχεη ζηε λννηξνπία ησλ αλζξψπσλ θαη παξαηεξεί φηη δελ ηνπο ελδηαθέξεη ην ηη πξέπεη ή είλαη ζσζηφ λα θάλνπλ, αιιά ην ηη ηνπο ζπκθέξεη λα θάλνπλ. Δπίζεο, δελ ηνπο απαζρνιεί ηφζν ην ηη είλαη παξαγκαηηθά σο άλζξσπνη θαη πνιίηεο (ην «εἶλαη»), φζν ε εηθφλα πνπ ζπκθσλεί κε ηα πξνβαιιφκελα θνηλσληθά πξφηππα θαη ην θνηλψο απνδεθηφ ζχζηεκα αμηψλ (ην «θαίλεζζαη»). Καηά ζπλέπεηα, ε θνηλσληθή εζηθή θαη ην ζπκβαηηθφ αίζζεκα δηθαίνπ αθνξά θαη πξέπεη λα αθνξά φινπο ηνπο αλζξψπνπο, δηαθνξεηηθά ζέηνπλ ηνλ εαπηφ ηνπο έμσ απφ ηελ θνηλσλία θαη πθίζηαληαη φ,ηη ζπλεπάγεηαη απηφ. Β3. Σην απφζπαζκα «Οὕησ δή, ηνχηνπ αἰηία» ν Πξσηαγφξαο επαλαιακβάλεη ηε ζέζε πνπ ππνζηήξημε ν Σσθξάηεο, φηη δειαδή ζε ηερληθά δεηήκαηα νη Αζελαίνη δέρνληαη ηε γλψκε ησλ εηδηθψλ, ελψ ζε ζέκαηα πνιηηηθήο δέρνληαη ηε γλψκε φισλ θαη θαίλεηαη λα ηε δέρεηαη. Τελ εξκελεχεη, φκσο, δηαθνξεηηθά. Έηζη, θαηά ηνλ ζνθηζηή,ην φηη φινη νη Αζελαίνη έρνπλ ηελ πνιηηηθή αξεηή, δε ζεκαίλεη φηη απηή δε δηδάζθεηαη, φπσο ππνζηήξημε ν Σσθξάηεο, αιιά φηη είλαη αλαγθαία ε χπαξμή ηεο γηα ηελ νξγάλσζε θνηλσληψλ. Δπίζεο, ν Πξσηαγφξαο δέρεηαη θαη αηηηνινγεί ηελ θαζνιηθφηεηα θαη ηελ αλαγθαηφηεηα ηεο πνιηηηθήο αξεηήο, θαη ζε απηή ηε βάζε ζηεξίδεη ην δηδαθηφ ηεο αξεηήο. Αθφκε, νη ηερληθέο γλψζεηο δε δφζεθαλ ζε φινπο ηνπο αλζξψπνπο. Γη' απηφ έλαο πνπ θαηέρεη κία ηέρλε, π.ρ. ηελ αξρηηεθηνληθή ή ηελ ηαηξηθή, κπνξεί λα θαιχςεη πνιινχο ηδηψηεο. Έηζη αηηηνινγείηαη γηαηί νη Αζελαίνη επηηξέπνπλ κφλν ζε εηδηθνχο λα εθθέξνπλ γλψκε γηα δεηήκαηα ηερληθήο εηδίθεπζεο. Τα ζηνηρεία ηεο πνιηηηθήο αξεηήο ηα δηαζέηεη ν άλζξσπνο σο εζηθέο θαηαβνιέο θαη πξνδηάζεζε. Γηα λα θηάζεη, φκσο, ζηελ πιήξε θαηάθηεζε ηεο πνιηηηθήο αξεηήο πξέπεη λα θαηαβάιεη πξνζπάζεηα θαη αγψλα. Ο άλζξσπνο δε γελληέηαη, αιιά γίλεηαη θάηνρνο ηεο πνιηηηθήο αξεηήο κέζα απφ καζεηεία ζε απηήλ, δειαδή κε δηδαρή θαη πξνζπάζεηα. Σε απηφ ζα ζπληειέζνπλ νη θνξείο αγσγήο αιιά θαη νη λφκνη κε ηηο πνηλέο θαη ηηο θπξψζεηο ηνπο. Ο Σσθξάηεο, φπσο θαίλεηαη ζην απφζπαζκα απφ κεηάθξαζε, ππνζηεξίδεη φηηε πνιηηηθή αξεηή δελ είλαη θάηη πνπ δηδάζθεηαη, δηφηη ζηελ Δθθιεζία ηνπ Γήκνπ, φηαλ νη Αζελαίνη, νη νπνίνη είλαη ζνθνί, ζπδεηνχλ γηα ζέκαηα πνπ απαηηνχλ ηδηαίηεξε ηερλνγλσζία, ζεσξνχλ ζσζηφ λα δέρνληαη ηε γλψκε κφλν ησλ εηδηθψλ. Αλ θάπνηνο κε εηδηθφο επηρεηξήζεη λα εθθξάζεη ηε γλψκε ηνπ γηα απηάηα ζέκαηα, νη άιινη ηνλ απνδνθηκάδνπλ θαη ηνλ δηψρλνπλ. Αληίζεηα, φηαλ γίλεηαη ιφγνο γηα ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ηε δηνίθεζε ηεο πφιεο, δέρνληαη ηε ζπκβνπιή νπνηνπδήπνηε πνιίηε αλεμαξηήησο επαγγέικαηνο, νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ή θαηαγσγήο, γηαηί πηζηεχνπλ πσο φινη έρνπλ πνιηηηθή αξεηή ρσξίο λα ηελ έρνπλ δηδαρηεί απφ πνπζελά. Έηζη, ν θαζέλαο κπνξεί λα ζπκκεηέρεη ελεξγά ζηα θνηλά θαη λα εθθξάδεη ηε γλψκε ηνπ ζηελ Δθθιεζία ηνπ Γήκνπ γηα ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ηελ πφιε («Όηαλ φκσο πξέπεη γεληά ζπνπδαία»). Σηελ πξαγκαηηθφηεηα, ν Σσθξάηεο αλαθέξεηαη ζηα δηθαηψκαηα ηεο ηζεγνξίαο θαη ηεο παξξεζίαο, πνπ απνηεινχζαλ ηηο αλαγθαίεο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ νκαιή θαη ζσζηή ιεηηνπξγία ηεο άκεζεο δεκνθξαηίαο πνπ ίζρπε ηφηε ζηελ Αζήλα. Τν

4 4 φηη φκσο φινη νη Αζελαίνη πνιίηεο εμέθξαδαλ ειεχζεξα ηε γλψκε ηνπο δελ απνδεηθλχεη φηη ε πνιηηηθή αξεηή δε δηδάζθεηαη νχηε φηη φινη ηε δηέζεηαλ, θαζψο ζηελ Δθθιεζία ηνπ Γήκνπ εθθξάδνληαλ θαη απφςεηο πνπ δελ δηέπνληαλ απφ πνιηηηθή αξεηή. Β4. Σ, Λ, Σ, Σ, Λ Β5.α. ἴσζηλ: εηζηηήξην δεῖ: έλδεηα ἀλέρνληαη: έμε εἰδῶζηλ: ζπλείδεζε Β5.β. ἀξεηῆο: Ηζηθέο αξεηέο, φπσο ε πίζηε ζηελ αλζξψπηλε αμία θαη ε εληηκφηεηα, ραξαθηεξίδνπλ θάζε ζσζηφ πλεπκαηηθφ άλζξσπν. ιφγνο: Γλσζηνπνίεζε ηνπο ιφγνπο ηεο απνπζίαο ηνπ κεηά ηελ επηζηξνθή ηνπ απφ ην εμσηεξηθφ. δεκηνπξγηθῆο: Τα παηδηά θαηά ηελ επίζθεςή ηνπο ζην κνπζείν είραλ πνιιέο επθαηξίεο γηα δεκηνπξγηθή απαζρφιεζε. Γ1. Γηαηί φηαλ ν ιφγνο ζηεξεζεί θαη ηε γνεηεία ηνπ νκηιεηή θαη ηε θσλή (ηνπ) θαη ηηο αιιαγέο (ζηνλ ηφλν) πνπ γίλνληαη θαηά ηελ εθθψλεζε ησλ ξεηνξηθψλ ιφγσλ, θαη αθφκε ηελ επηθαηξφηεηα θαη ηελ αλάγθε γηα ηελ επίζπεπζε ηεο πξάμεο, θαη (φηαλ) δελ ππάξρεη ηίπνηε πνπ λα βνεζάεη καδί θαη λα πείζεη καδί, αιιά ν ιφγνο γίλεη έξεκνο θαη απνγπκλσκέλνο απφ φια αλεμαηξέησο απηά πνπ έρνπλ πξναλαθεξζεί,θαη ηνλ δηαβάδεη θάπνηνο φρη πεηζηηθά θαη ρσξίο λα θάλεη θαλεξή θακηά δηάζεζε ηεο ςπρήο, αιιά ζαλ λα θάλεη απαξίζκεζε, εχινγα, λνκίδσ, θαίλεηαη φηη είλαη επηειήο ζε απηνχο πνπ ηνλ αθνχλ. Απηά βέβαηα ζα κπνξνχζαλ λα βιάςνπλ θαη ηνλ ιφγν ν νπνίνο εθθσλείηαη ηψξα θαη λα (ηνλ) θάλνπλ λα θαίλεηαη πην αζήκαληνο. Γ2.α. ἀλαγηγλψζθῃ: ἀλάγλσζη ἀπαξηζκῶλ: ἀπαξηζκνῖελ ηνῖο ἀθνχνπζηλ: ἀθνχζεζζαη κάιηζη : κάια θαίλεζζαη: θαλῆηε Γ2.β. ηνῦ κὲλ πξνεηξεκέλνπ ἅπαληνο ἔξεκνη γέλσληαη Γ3.α. ηῶλ κεηαβνιῶλ: αληηθείκελν ηνπ ξήκαηνο «ἀπνζηεξεζῇ» ηῶλ πξνεηξεκέλσλ: επηζεηηθή κεηνρή κε ππνθείκελν ην άξζξν ηεο «ηῶλ» σο εηεξφπησηνο νλνκαηηθφο πξνζδηνξηζκφο, γεληθή αληηθεηκεληθή ζηα «ἔξεκνο» θαη «γπκλφο» γπκλφο: θαηεγνξνχκελν ζην ελλννχκελν ππνθείκελν ηνπ ξήκαηνο «ὁ ιφγνο» απφ ην ζπλδεηηθφ ξήκα «γέλεηαη»

5 5 εἰθφησο: επηξξεκαηηθφο πξνζδηνξηζκφο ηνπ ηξφπνπ ζην ξήκα «δνθεῖ» ηνῖο ἀθνχνπζηλ: επηζεηηθή κεηνρή κε ππνθείκελν ην άξζξν ηεο «ηνῖο» σο δνηηθή πξνζσπηθή ηνπ θξίλνληνο πξνζψπνπ απφ ην ξήκα «δνθεῖ» Γ3.β. Ἅπεξ θαὶ ηὸλ λῦλ ἐπηδεηθλχκελνλ κάιηζη ἂλ βιάςεηε: θχξηα θαηαθαηηθή πξφηαζε θξίζεσο, επαπμεκέλε. Η αλαθνξηθή αλησλπκία «ἅπεξ» ζηελ αξρή ηεο πξφηαζεο ιεηηνπξγεί σο δεηθηηθή, γηαηί πξνεγείηαη ηζρπξή ζηίμε. Ἅπεξ: ππνθείκελν ηνπ ξήκαηνο «ἂλ βιάςεηε», αηηηθή ζχληαμε ηὸλ ἐπηδεηθλχκελνλ: επηζεηηθή κεηνρή κε ππνθείκελν ην άξζξν ηεο «ηφλ» σο αληηθείκελν ηνπ ξήκαηνο «ἂλ βιάςεηε» θαπιφηεξνλ: θαηεγνξνχκελν ζην «ηὸλ ἐπηδεηθλχκελνλ», ην ελλννχκελν ππνθείκελν ηνπ απαξεκθάηνπ «θαίλεζζαη», θαζψο ην «θαίλεζζαη» είλαη ζπλδεηηθφ θαίλεζζαη: ηειηθφ απαξέκθαην, (έκκεζν) αληηθείκελν ηνπ ξήκαηνο «(ἂλ) πνηήζεηελ», (θαζψο άκεζν ελλνείηαη ην «ηὸλ ἐπηδεηθλχκελνλ»). Υπνθείκελν ηνπ απαξεκθάηνπ είλαη ην «ηὸλ ἐπηδεηθλχκελνλ» θαη έρνπκε εηεξνπξνζσπία.