9906/14 ΓΒ/μκρ/ΔΛ 1 DG D 2C

Transcript

1 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 16 Μαΐου 2014 (OR. en) 9906/14 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΗΜΕΙΟΥ «Ι/A» Αποστολέας: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αποδέκτης: αριθ. προηγ. εγγρ.: 6626/4/14 Θέμα: την ΕΜΑ/ το Συμβούλιο JAI 322 ENFOPOL 135 COTER 32 FRONT 100 ENFOCUSTOM 65 Σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου σχετικά με την τρομοκρατία και την ασφάλεια των συνόρων 1. Εν συνεχεία των συζητήσεων κατά την άτυπη σύνοδο των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις Ιανουαρίου 2014 στην Αθήνα για τις απειλές της τρομοκρατίας στην ασφάλεια των συνόρων, η Προεδρία υπέβαλε σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου για την αντιμετώπιση του θέματος αυτού. 2. Οι αντιπροσωπίες συζήτησαν το σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου κατά τη συνεδρίαση της Ομάδας «Τρομοκρατία» στις 6 Μαρτίου, 8 Απριλίου, 13 Μαΐου και κατά την κοινή συνεδρίαση με την επιτροπή «Πολιτική εδαφικής συνοχής» (COTER) στις 14 Μαΐου και συμφώνησαν με τα συμπεράσματα αυτά, τα οποία θα υποβληθούν στο Συμβούλιο προς έγκριση. 3. Καλείται συνεπώς η Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων να επιβεβαιώσει τη συμφωνία επί του σχεδίου συμπερασμάτων ως έχει στο παράρτημα και να το υποβάλει στο Συμβούλιο προς έγκριση. 9906/14 ΓΒ/μκρ/ΔΛ 1 DG D 2C EL

2 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την δέσμευση της ΕΕ να εξασφαλίζει την ασφάλεια και την προστασία των πολιτών, των κατοίκων και των επισκεπτών της, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την προσέγγιση της ΕΕ σχετικά με την διευκόλυνση της κινητικότητας και της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων σε ένα χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, μεταξύ άλλων με κατάλληλα μέτρα για τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τον χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ, την νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και, ιδίως, το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και στην ιδιωτική ζωή, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι η εθνική ασφάλεια αποτελεί αποκλειστική ευθύνη εκάστου κράτους μέλους, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την δέσμευση της ΕΕ να στηρίζει και να συμπληρώνει τις πρωτοβουλίες των κρατών μελών στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας μαζί με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ την ανάγκη για καλύτερη κατανόηση των τρομοκρατικών διαύλων και τρόπων δράσεως, όπως, μεταξύ άλλων, η προμήθεια και η χρήση πλαστών και παραποιημένων εγγράφων, ως δεικτών κινδύνου οι οποίοι δίνουν την δυνατότητα ελέγχων με πιο συγκεκριμένη στόχευση, ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ την σημασία για ολοκληρωμένη προσέγγιση της καταπολέμησης της τρομοκρατίας όπως ορίζεται στην παγκόσμια αντιτρομοκρατική στρατηγική του ΟΗΕ, στο πρόγραμμα της Στοκχόλμης, στην στρατηγική εσωτερικής ασφαλείας και στην αντιτρομοκρατική στρατηγική της ΕΕ του 2005, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι η αντιτρομοκρατική στρατηγική της ΕΕ εμπεριέχει δέσμευση για την ενίσχυση της προστασίας των εξωτερικών συνόρων, καθώς και για την δημιουργία ικανοτήτων σε τρίτες χώρες, 9906/14 ΓΒ/μκρ/ΔΛ 2

3 ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την δέσμευση του Συμβουλίου να εξασφαλίσει ευθυγράμμιση των προτεραιοτήτων σχετικά με την εσωτερική και την εξωτερική ασφάλεια της ΕΕ και να παρουσιάσει κατάλληλες προς τούτο πολιτικές, ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΟ να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων ως εργαλείου για την εγγύηση της ασφάλειας και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για ενίσχυση της ασφάλειας της αλυσίδας εφοδιασμού και της διαχείρισης τελωνειακών κινδύνων, 1 ΕΚΦΡΑΖΟΝΤΑΣ ΑΝΗΣΥΧΙΑ ότι ομάδες οργανωμένου εγκλήματος οι οποίες διευκολύνουν την παράνομη μετανάστευση είναι δυνατόν να συμβάλουν, άμεσα ή έμμεσα, εσκεμμένα ή μη, στην λαθραία διακίνηση τρομοκρατών στην ΕΕ, ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ την ευρωπαϊκή εμπειρογνωσία στην ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων, ΕΚΦΡΑΖΟΝΤΑΣ ΑΝΗΣΥΧΙΑ για το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός πολιτών της ΕΕ και υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν νομίμως στα κράτη μέλη προσελκύεται σε περιοχές συρράξεων και πολεμικές ζώνες και ότι ενώ μερικοί εξ αυτών ταξιδεύουν εκεί καλή τη πίστει, υπάρχει το ενδεχόμενο ορισμένοι να επιστρέψουν με σκοπό την διάπραξη τρομοκρατικών ενεργειών στην ΕΕ, ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ επίσης ότι το Συμβούλιο έχει καλέσει όλα τα κράτη που συνορεύουν με την Συρία και άλλες περιοχές συρράξεων ή διατηρούν απευθείας αεροπορικές ή ακτοπλοϊκές συνδέσεις με την Συρία και άλλες περιοχές συρράξεων να αυξήσουν την επαγρύπνησή τους, και επίσης να λάβουν κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη της ροής ξένων στρατιωτών από και προς την Συρία και άλλες περιοχές συρράξεων, ΕΚΦΡΑΖΟΝΤΑΣ ΑΝΗΣΥΧΙΑ για το γεγονός ότι ορισμένοι υπήκοοι τρίτων χωρών που βρίσκονται ήδη στη Συρία και άλλες περιοχές συρράξεων και οι οποίοι αδυνατούν ή δεν επιθυμούν να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους, ενδέχεται να ταξιδέψουν στην Ευρώπη με σκοπό την διάπραξη τρομοκρατικών ενεργειών στην ΕΕ, ΣΥΝΙΣΤΩΝΤΑΣ ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και μεταξύ των κρατών μελών και τρίτων χωρών, ούτως ώστε να εντοπίζονται άτομα που παρουσιάζουν κίνδυνο πριν από την αναχώρησή τους, κατά την παραμονή τους σε ζώνες συρράξεων και κατά την επιστροφή τους από ζώνες συρράξεων, 1 έγγρ /13 UD 115 ENFOCUSTOM 97 ENFOPOL /14 ΓΒ/μκρ/ΔΛ 3

4 ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΝΤΑΣ τις πολυάριθμες εκτιμήσεις και αναλύσεις τρομοκρατικών απειλών από την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας οι οποίες περιλαμβάνουν και πτυχές σχετιζόμενες με την ασφάλεια των συνόρων, ΚΑΛΕΙ όλους τους ενδιαφερομένους να συντονίσουν τις προσπάθειές τους εναντίον των τρομοκρατικών ομάδων και των τρομοκρατικών ενεργειών τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ και, συνεπώς, ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξακολουθήσουν να ενισχύουν την επιβολή του νόμου και την δικαστική συνεργασία επί θεμάτων τρομοκρατίας, ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν συμμετοχή όλων των σχετικών εθνικών φορέων και συνάμα αποτελεσματική συνεργασία και συντονισμό μεταξύ τους στην διαχείριση των εθνικών συνόρων, ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές και εμπειρία σχετικά με τις δυνατότητες διαχείρισης των συνόρων, και την ανάπτυξη και την συνεργασία στην ευαισθητοποίηση των συνοριοφυλάκων σε θέματα καταπολέμησης της τρομοκρατίας και μπορούν να εντάσσουν τον Frontex στις προσπάθειες αυτές, ότι οι δυνατότητες που προσφέρει το δευτέρας γενεάς σύστημα πληροφοριών Σένγκεν (SIS II) για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας πρέπει να αξιοποιούνται πλήρως από τα κράτη μέλη, ιδίως με την πιο συστηματική χρήση των κατηγοριών καταχωρίσεων που αναφέρονται στο άρθρο 36 παράγραφοι 2 και 3 της απόφασης 2007/533/ΔΕΥ του Συμβουλίου, ότι οι δυνατότητες που προσφέρει το σύστημα πληροφοριών για τις θεωρήσεις (VIS) προς καταπολέμηση της τρομοκρατίας πρέπει να αξιοποιούνται πλήρως, σύμφωνα με το άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 767/2008, καθώς και με την απόφαση 2008/633/ΔΕΥ του Συμβουλίου, ότι, στα εξωτερικά σύνορα, ενώ ο στοιχειώδης έλεγχος, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου γνησιότητας των ταξιδιωτικών εγγράφων, αποτελεί κανόνα για όσους απολαύουν του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης, οι συνοριοφύλακες πρέπει να προβαίνουν, εφόσον απαιτείται, σε εντατικότερη χρήση της δυνατότητας να συμβουλεύονται τις εθνικές και ευρωπαϊκές τράπεζες δεδομένων, αλλά όχι κατά σύστημα, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι τα πρόσωπα αυτά δεν συνιστούν γνήσια, παρούσα και αρκούντως σοβαρή απειλή για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ, σύμφωνα με τον κώδικα συνόρων του Σένγκεν, 9906/14 ΓΒ/μκρ/ΔΛ 4

5 ότι οι βέλτιστες πρακτικές που αφορούν την επαλήθευση της γονικής αδείας για τους ασυνόδευτους ανηλίκους που αναχωρούν από τον χώρο Σένγκεν, πρέπει να εξετάζονται όπως ορίζει ο κώδικας συνόρων του Σένγκεν, ότι τα κράτη μέλη και η Ευρωπόλ, μαζί με τον Frontex, οφείλουν να αναπτύσσουν και να προωθούν κοινές επιχειρησιακές πρωτοβουλίες για την διαφύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ από τρομοκρατικές απειλές, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους, ότι η ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων (ΙΒΜ) της ΕΕ πρέπει να λαμβάνει υπόψιν την καταπολέμηση της τρομοκρατίας σε σχέση με τα εξωτερικά σύνορα, μεταξύ άλλων οργανώνοντας την πρακτική συνεργασία με τρίτες χώρες, ότι τα κράτη μέλη και η Ευρωπόλ πρέπει να ενισχύσουν τις ικανότητές τους και, από κοινού με τον Frontex, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους, να προαγάγουν την συνεργασία μεταξύ συνοριοφυλάκων, τελωνειακών και λοιπών αρμοδίων αρχών, με σκοπό να διαπιστώνεται στα σύνορα η παράνομη κατοχή και διασυνοριακή διακίνηση όπλων και ευαίσθητων υλικών, όπως εκρηκτικά, πρόδρομες ουσίες και χημικές, βιολογικές, ραδιολογικές και πυρηνικές ουσίες υψηλού κινδύνου ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να συνεχίσουν τις εργασίες τους σχετικά με την προτεινόμενη οδηγία για τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) 2, ότι πρέπει να συνεχισθεί η εξέταση των προτάσεων σχετικά με την δέσμη μέτρων για τα «ευφυή σύνορα» (σύστημα εισόδου/εξόδου και πρόγραμμα καταχώρισης των ταξιδιωτών) και ότι οι νομικοί και οι τεχνικοί όροι για την πρόσβαση των αρμοδίων αρχών των κρατών μελών στο σύστημα εισόδου/εξόδου για λόγους επιβολής του νόμου πρέπει να εξετάζονται από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη προκειμένου η πρόσβαση να ισχύει εξ αρχής, 2 Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη χρήση των δεδομένων που περιέχονται στους φακέλους επιβατών (δεδομένα PNR) για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση και δίωξη τρομοκρατικών και άλλων σοβαρών εγκλημάτων (βλ. έγγρ. 8916/12 GENVAL 23 AVIATION 73 DATAPROTECT 52 CODEC 1024) 9906/14 ΓΒ/μκρ/ΔΛ 5

6 ότι οι προπαρασκευαστικές εργασίες για να επιτραπεί η πρόσβαση των αρχών επιβολής του νόμου των κρατών μελών στο EURODAC το 2015 πρέπει να επιταχυνθούν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για τα συστήματα ΤΠ μεγάλης κλίμακας (eu-lisa) και τα κράτη μέλη, ούτως ώστε να είναι δυνατή η έναρξη λειτουργίας αμέσως με την εφαρμογή του κανονισμού, ότι η Ευρωπόλ και ο Frontex πρέπει να επιδιώξουν να οριστικοποιήσουν τις ρυθμίσεις εργασιών τους μέχρι τα τέλη του 2014 προκειμένου ο Frontex να διαβιβάζει κατά περίπτωση δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα στην Ευρωπόλ, όπως προβλέπεται στον κανονισμό 1168/2011 3, ότι τα κράτη μέλη πρέπει να ενισχύσουν την συνεργασία με την Ευρωπόλ και, εφόσον απαιτείται, με τον Frontex για την στρατηγική ανάλυση των ομάδων οργανωμένου εγκλήματος που διευκολύνουν την παράνομη μετανάστευση, καθώς και των δικτύων διευκόλυνσης της μετάβασης ξένων μαχητών, με σκοπό να παρέχεται στα κράτη μέλη διεξοδική γνώση των ομάδων αυτών. Αυτό μπορεί να γίνει κυρίως με την διαβίβαση σχετικών πληροφοριών από εκθέσεις συνεντεύξεων τις οποίες διεξάγουν οι αρχές των κρατών μελών με τα θύματα των εν λόγω ομάδων οργανωμένου εγκλήματος προς τα αντίστοιχα σημεία επαφής της Ευρωπόλ, με πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών και των διατάξεων περί προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν την εξέταση των αιτήσεων διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τα κριτήρια εξαίρεσης που προβλέπονται στην οδηγία για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου 4 προκειμένου να μετριάζεται ο κίνδυνος να διαμένουν νομίμως τρομοκράτες στην ΕΕ, 3 4 Άρθρα 11γ και 13 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2004 του Συμβουλίου σχετικά με τη σύσταση ευρωπαϊκού οργανισμού για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1168/2011 Οδηγία 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχομένης προστασίας, ΕΕ L 337 της , σ /14 ΓΒ/μκρ/ΔΛ 6

7 ότι η Επιτροπή πρέπει να προτείνει να περιληφθεί, κατά περίπτωση, ειδική συζήτηση επί θεμάτων ασφαλείας και καταπολέμησης της τρομοκρατίας στο πλαίσιο των διαλόγων και των μέσων της εξωτερικής διάστασης των σχετικών πολιτικών της ΕΕ, είναι επίσης σημαντικό να λαμβάνονται υπόψιν στην χάραξη πολιτικών σχετικά με τις θεωρήσεις η αναθεωρημένη στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης και της στρατολόγησης τρομοκρατών καθώς και η αντιτρομοκρατική στρατηγική της ΕΕ, ότι η Επιτροπή, η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, καθώς και ο συντονιστής αντιτρομοκρατικής δράσης της ΕΕ πρέπει να διευκολύνουν, να στηρίζουν και να προωθούν την εκπόνηση κατάλληλων πολιτικών, προγραμμάτων και μηχανισμών ασφαλείας των συνόρων σε τρίτες χώρες, συμπεριλαμβάνοντας βελτίωση της διαλειτουργικότητας με τις πολιτικές, τα προγράμματα και τους μηχανισμούς της ΕΕ και των κρατών μελών. 9906/14 ΓΒ/μκρ/ΔΛ 7