ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: Η ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: Η ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ"

Πᾰλαιμον Κηφάς Δουμπιώτης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος ομ. καθ. Γ.Δ. Καλλιμόπουλου...VII Προλογικό σημείωμα συγγραφέα...ix Συντομογραφίες... XIX 1. Προδιάθεση... 1 ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: Η ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ 2. Έννοια και λειτουργία της δημοσιότητας... 9 Ι. Η δημοσιότητα και η σημασία της Πρώτη προσέγγιση της έννοιας Δημοσιοποίηση νομικώς σημαντικών πληροφοριών Μέσα δημοσιοποίησης...12 α. Εισαγωγικά...12 β. Δημοσιοποίηση ανατεθειμένη σε δημόσια αρχή...15 γ. Δημοσιοποίηση ανατεθειμένη σε ιδιώτες Συνέπειες της δημοσιότητας...19 α. Δημοσιότητα με απλώς δηλωτική ενέργεια...19 β. Δημοσιότητα ως προϋπόθεση ενέργειας έναντι τρίτων...21 γ. Δημοσιότητα ως όρος του ενεργού...22 δ. Δημοσιότητα με θεραπευτική ενέργεια Σημασία της δημοσιότητας...25 ΙΙ. Τα δημόσια βιβλία ως μηχανισμοί παθητικής πληροφόρησης Ενεργητική και παθητική πληροφόρηση Τα δημόσια βιβλία...31 α. Έννοια και διακρίσεις...31 β. Πρόσβαση στα βιβλία και σημασία της καταχώρισης σε αυτά...33 γ. Τα δημόσια βιβλία ως μέσα δημοσιότητας Η δημοσιότητα των εμπραγμάτων δικαιωμάτων...37 Ι. Η δημοσιότητα ως αρχή του εμπραγμάτου δικαίου...37 ΙΙ. Τυπική και ουσιαστική δημοσιότητα...41

2 1. Εννοιολογικός προσδιορισμός Σχέση τυπικής και ουσιαστικής δημοσιότητας...42 α. Η τυπική ως προβαθμίδα της ουσιαστικής δημοσιότητας...42 β. Προστασία της εμπιστοσύνης και φαινόμενο δικαίου...44 γ. Η τυπική δημοσιότητα ως λόγος πρόβλεψης ουσιαστικής δημοσιότητας Συστήματα δημοσιότητας των εμπραγμάτων δικαιωμάτων...51 Ι. Το (προσωποκεντρικό) σύστημα των βιβλίων μεταγραφών...51 ΙΙ. Το (κτηματοκεντρικό) σύστημα των κτηματολογικών βιβλίων...54 ΙΙΙ. Η δημοσιότητα των εμπραγμάτων δικαιωμάτων στην Ελλάδα Η εισαγωγή συστήματος μεταγραφών...56 α. Ιστορικά στοιχεία...56 β. Το ισχύον σύστημα μεταγραφών Ο Κτηματολογικός Κανονισμός Δωδεκανήσου Η εισαγωγή κτηματολογίου...60 α. Νομοθετική εξέλιξη...60 β. Η διαδικασία της κτηματογράφησης...63 ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ: Η ΤΥΠΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Η ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΓΓΡΑΦΗ 5. Αντικείμενο κτηματολογικών εγγραφών...69 Ι. Εγγραπτέα δικαιώματα και εγγραπτέες πράξεις...69 ΙΙ. Επισκόπηση των εγγραπτέων πράξεων Εισαγωγικά Σύσταση, κατάργηση, μεταβίβαση, αλλοίωση εμπραγμάτου δικαιώματος α. Εμπράγματες Δικαιοπραξίες...72 β. Άλλες πράξεις που επιφέρουν εμπράγματη μεταβολή...77 γ. Αποφάσεις που αναγνωρίζουν κτήση δικαιώματος με χρησικτησία...80 δ. Αποδοχή κληρονομίας ή κληροδοσίας και κληρονομητήριο Υποθήκες, προσημειώσεις και εκχωρήσεις ασφαλισμένων απαιτήσεων Αγωγές, κατασχέσεις, διαρρήξεις καταδολιευτικών απαλλοτριώσεων...88 α. Αγωγές και ανακοπές...88 β. Κατασχέσεις και δεσμεύσεις της εξουσίας διάθεσης...96 γ. Διάρρηξη καταδολιευτικής απαλλοτριώσεως Μακροχρόνιες, χρηματοδοτικές και χρονομεριστικές μισθώσεις102 α. Μακροχρόνιες μισθώσεις β. Χρονομεριστικές μισθώσεις XII

3 γ. Χρηματοδοτικές μισθώσεις Ιδιαίτερες περιπτώσεις καταχωρίσεων Η διαδικασία της κτηματολογικής εγγραφής Ι. Αίτηση για την εγγραφή Υποβολή της αίτησης Εγγραφή στο ημερολόγιο ΙΙ. Έλεγχος νομιμότητας της εγγραφής Έννοια, δικαιολόγηση και έκταση του ελέγχου Αντικείμενο του ελέγχου νομιμότητας α. Έλεγχος τυπικών προϋποθέσεων για την εγγραφή β. Διάθεση δικαιώματος από τον εγγεγραμμένο ως δικαιούχο γ. Συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων για την επέλευση των εννόμων συνεπειών της εγγραπτέας πράξης ΙΙΙ. Άρνηση εγγραφής και δικαστική προστασία Η κτηματολογική εγγραφή ως νομικό γεγονός Ι. Τα κτηματολογικά στοιχεία Το κτηματολογικό βιβλίο Λοιπά κτηματολογικά στοιχεία ΙΙ. Η κτηματολογική εγγραφή Έννοια και νομική φύση Ελαττώματα της εγγραφής Αποτελέσματα της κτηματολογικής εγγραφής Ι. Δημοσιότητα ως όρος για την ενέργεια της δημοσιευτέας πράξης Σύσταση, μεταβίβαση, αλλοίωση, κατάργηση δικαιώματος α. Η καταχώριση ως όρος του ενεργού της εμπράγματης μεταβολής β. Ενέργεια της καταχώρισης για το μέλλον γ. Εξαιρέσεις από την ex nunc ενέργεια της καταχώρισης δ. Χρονική προτεραιότητα- συγκρούσεις δικαιωμάτων ε. Συνέπειες της παράλειψης της καταχώρισης Χρηματοδοτική και χρονομεριστική μίσθωση Κατασχέσεις και δεσμεύσεις της εξουσίας διάθεσης Αγωγές και ανακοπές Διάρρηξη καταδολιευτικής απαλλοτριώσεως ΙΙ. Δημοσιότητα ως προϋπόθεση ενέργειας έναντι τρίτων Μακροχρόνιες μισθώσεις XIII

4 2. Συμφωνίες περί μη υποθηκεύσεως ΙΙΙ. Δημοσιότητα με απλώς δηλωτική ενέργεια Χρησικτησία Εκχωρήσεις και ενεχυράσεις Κήρυξη απαλλοτριώσεως και αναδασμός ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Η ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 9. Η δημοσιότητα του Κτηματολογίου Ι. Η εξέταση των κτηματολογικών στοιχείων Γενικά «Πρόσβαση...» «... στα κτηματολογικά στοιχεία» Ηλεκτρονική σύνδεση ΙΙ. Λήψη πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων Το πρόβλημα του καθορισμού των δικαιούμενων σε πρόσβαση προσώπων Ι. Η ρύθμιση του Αστικού Κώδικα ( ΑΚ) ΙΙ. Ο προβληματισμός εν όψει της προστασίας προσωπικών δεδομένων Η προστασία του προσώπου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα Σύγκρουση και εναρμόνιση με την αρχή της δημοσιότητας ΙΙΙ. Η ρύθμιση του ν. 2664/ Η διάταξη του άρθρου 21 ν. 2664/ Η εφαρμογή του ν. 2472/ Το «έννομο συμφέρον» για την πρόσβαση στα κτηματολογικά στοιχεία α. Οριοθέτηση β. Η προβληματική της διαδικασίας επίκλησης του έννομου συμφέροντος Αναπροσδιορισμός της δημοσιότητας; ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ: Η ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ ΤΩΝ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ 11. Το τεκμήριο ακρίβειας Ι. Τεκμήριο ακρίβειας και δημόσια πίστη ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής Καλυπτόμενες κτηματολογικές εγγραφές XIV

5 2. Τεκμήριο ως προς το δικαίωμα ή ως προς την ισχύ της εγγραπτέας πράξης; ΙΙΙ. Αντικείμενο του τεκμηρίου Κτήση και διατήρηση δικαιωμάτων Αρνητική έκφανση του τεκμηρίου IV. Ενέργεια του τεκμηρίου V. Βάρος αποδείξεως και βάρος επικλήσεως Ανατροπή του τεκμηρίου I. Απόδειξη του αντιθέτου II. Μόνιμη ανατροπή: διόρθωση της εγγραφής Σκοπός των μηχανισμών μόνιμης διόρθωσης Δικαστική διόρθωση εγγραφής α. Η αξίωση διόρθωσης β. Διάδικοι γ. Αίτημα της αγωγής δ. Εκκρεμοδικία και δεδικασμένο Εξωδικαστική διόρθωση εγγραφής α. Το σύστημα εξωδικαστικής διόρθωσης β. Διόρθωση προδήλων σφαλμάτων γ. Διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων δ. Σχέση δικαστικής και εξωδικαστικής διόρθωσης ΙΙΙ. Παρέκβαση: Η προσωρινή παράκαμψη του τεκμηρίου ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΙΣΤΗ ΤΩΝ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ 13. Η λειτουργία του άρθρου 13 παρ. 3 ν. 2664/ Ι. Κτήση δικαιώματος από μη δικαιούχο ΙΙ. Φύση της κτήσης του τρίτου ΙΙΙ. Αναμεταβίβαση του κτηθέντος δικαιώματος; IV. Απόσβεση μη εγγεγραμμένων δικαιωμάτων V. Κτήση δικαιώματος χωρίς μεταβίβαση VI. Πρόσθετες πληροφορίες Πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης Ι. Προστατευόμενα δικαιώματα Εμπράγματα δικαιώματα Χρηματοδοτική και χρονομεριστική μίσθωση XV

6 3. Ενοχικά δικαιώματα Κατάσχεση ΙΙ. Καλυπτόμενες ελλείψεις έγκυρης κτήσης Έλλειψη δικαιώματος στο πρόσωπο του δικαιοπαρόχου Ο λόγος της ανακρίβειας της εγγραφής ειδικότερα α. Παραδρομή κατά την καταχώριση β. Μεταβολή εκτός κτηματολογίου γ. Ανενέργεια του τίτλου του αναγραφόμενου ως δικαιούχου Η εφαρμογή της διάταξης στις κληρονομικές σχέσεις Έλλειψη εξουσίας διάθεσης- πλήρωση αιρέσεως Μη καλυπτόμενα ελαττώματα Προϋποθέσεις εφαρμογής της διάταξης Ι. Χρόνος κτήσης του προστατευόμενου δικαιώματος Κτήση μέχρι την καταχώριση αγωγής διόρθωσης α. Αγωγή και λοιπές περιπτώσεις αμφισβήτησης της κτηματολογικής εγγραφής β. Αγωγή και καλή πίστη του τρίτου γ. Ο χρόνος κτήσης του δικαιώματος ειδικότερα Η προβληματική των επιγενόμενων, μέχρι την οριστικοποίηση της πρώτης, εγγραφών ΙΙ. Η αιτία κτήσης του προστατευόμενου δικαιώματος Ειδική και καθολική διαδοχή α. Η προστασία μόνον των ειδικών διαδόχων β. Η περίπτωση της «οιονεί καθολικής» διαδοχής Κτήση με δικαιοπραξία; α. Δικαιοπρακτική κτήση και κτήση εκ του νόμου β. Κληροδοσία γ. Υποθήκη και προσημείωση δ. Εκχώρηση ενυπόθηκης απαίτησης ε. Αναγκαστική εκτέλεση Κτήση από επαχθή αιτία α. Ο αποκλεισμός της προστασίας στην κτήση από χαριστική αιτία β. Οι περιπτώσεις κτήσης από χαριστική αιτία Η καλή πίστη του αποκτώντος Ι. Η καλή πίστη ως προϋπόθεση προστασίας ΙΙ. Αντικείμενο XVI

7 1. «Ανακρίβεια της εγγραφής» Λοιπές προϋποθέσεις έγκυρης κτήσης δικαιώματος Άγνοια της ανακρίβειας ή θετική γνώση της εγγραφής; ΙIΙ. Φορέας ΙV. Κρίσιμος χρόνος V. Μέτρο της καλής πίστης VI. Βάρος απόδειξης Επίλογος Βιβλιογραφία Παράρτημα: Ν 2664/1998: «Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις», όπως έχει τροποποιηθεί με τους νόμους 3127/2003, 3212/2003, 3481/2006, 3659/2008, 3728/2008, 3983/2011 και 4164/ Ευρετήριο XVII

Σχετικά έγγραφα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος... VII Συντομογραφίες...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος... VII Συντομογραφίες... ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος... VII Συντομογραφίες... ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Η δημοσιότητα των εμπράγματων σχέσεων... 3 1.1. Γενικά, δικαιολογία... 3 1.2. Τυπική και ουσιαστική δημοσιότητα...