ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ, ΚΡΙΤΙΚΕΣ Κ.Α. ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΓΛΥΠΤΗ. Μιχάλη Κευγά. ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ: Ιστοσελίδα:

Transcript

1 ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ, ΚΡΙΤΙΚΕΣ Κ.Α. ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΓΛΥΠΤΗ Μιχάλη Κευγά ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ: Ιστοσελίδα:

2

3 Ιστοσελίδα:

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38 Ιστοσελίδα:

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115 Ιστοσελίδα:

116

117

118

119

120

121

122

123 ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΚΕΥΓΑ Ιστοσελίδα:

124

125

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135 Γράφει ο Σωκράτης Λούπας, Ιστορικός της Τέχνης, για τον Μιχάλη Κευγά: Η γλυπτική του Μιχάλη Κευγά δεν αρχίζει µε το σκάλισµα της πέτρας αλλά µε την αναζήτησή της µέσα στη φύση, επειδή εκεί, στο έδαφος ή στην άκρη της θάλασσας, έχει ήδη συντελεστεί η πρώτη τυχαία µορφοποίηση του λίθου. Αυτός θα προκαλέσει την προσοχή του καλλιτέχνη και την επιθυµία του να τον αποσπάσει από το φυσικό περιβάλλον του, να ανιχνεύσει τη µορφή που εγκλείει- ανθρώπινη πάντοτε- και να την ανασύρει µε τη σµίλη στην επιφάνεια. Ο χρόνος δεν έχει µεταβάλει το ύφος και τον τρόπο της δουλειάς του. Από τη δεκαετία του 1980 έως σήµερα, ο Κευγάς πραγµατεύεται εµφατικά το ανθρώπινο πρόσωπο, θέλοντας να συλλάβει όσον το δυνατόν περισσότερες από τις εκφραστικές µεταπτώσεις του. Λαξεύει τη µορφή, σε πετρώµατα ή ξύλα, εµπνεόµενος από την αρχαία ελληνική τέχνη, τη νεότερη λαϊκή και τους προκολοµβιανούς πολιτισµούς. Η ελευθερία µε την οποία χρησιµοποιεί τις πηγές του διακρίνεται στον έντονο εξπρεσιονισµό που σφραγίζει τη δηµιουργία του. Η πρώτη εντύπωση που αποκοµίζει ο θεατής από την επαφή του µε τα µικρών διαστάσεων έργα είναι ο µνηµειακός και επικός χαρακτήρας τους, επίσης δε η αίσθηση ότι αυτός δεν µειώνεται καθόλου από το µικρό µέγεθος. Αντιθέτως, είναι αυτό, το µικρό µέγεθος, που τα καθιστά περισσότερο άµεσα και ευθύβολα. Την εντύπωση του µνηµειακού ενισχύουν η αρχαϊκότητα του ύφους και η δραµατική ένταση που συνέχει τα πρόσωπα. Οι δυναµικές µορφές προβάλλουν συνωθούµενες στην επιφάνεια της πέτρας κατά ζεύγη, αντιµέτωπες, παράλληλες ή σε πολυπρόσωπες, συχνά επάλληλες, συνθέσεις. Τα πρόσωπα, είτε κραυγάζουν είτε επικοινωνούν σιωπηρά µεταξύ τους, µεταδίδουν ανησυχία, θλίψη και σπαραγµό. Στα περίοπτα γλυπτά, που θυµίζουν τοτέµ, η αδρή σµίλευση εναρµονίζεται µε την τραχιά επιφάνεια του υλικού. Τα ακατέργαστα σηµεία της πέτρας συµπληρώνουν τη σύνθεση και δηµιουργούν ένα είδος non finitο που οξύνει την οπτική εµπειρία. Ενίοτε, τα ανάγλυφα ενώ δηµιουργούν την εντύπωση ότι αποσπάστηκαν βίαια από ένα ευρύτερο σύνολο, στην πραγµατικότητα λειτουργούν αυτόνοµα, χωρίς να χρειάζονται την κηδεµονία του ευρύτερου πλαισίου. Στις συνθέσεις αυτές οι µορφές τοποθετούνται σε πυκνή διάταξη, σε πλάγια ή µετωπική στάση, καθώς η µισή τους πλευρά βυθίζεται στον χώρο του φόντου. Ιδιαιτέρως εκµεταλλεύσιµη είναι εδώ η σκιά, η οποία ενισχύει τους όγκους και συµπληρώνει τη σύνθεση. Στα χαµηλά ανάγλυφα, όπου σχεδόν απουσιάζει η τρίτη διάσταση, οι µορφές, καθώς απλώνονται- διαχέονται θα έλεγε κανείς- στην επιφάνεια της πέτρας, συνιστούν γλυπτές φορητές εικόνες, οπότε η γλυπτική συγχέεται µε τη ζωγραφική εντύπωση. Οι ποιότητες των λίθινων έργων µεταφέρονται µε επιτυχία και στα ορειχάλκινα, τα οποία, όταν εµπλουτιστούν µε πατίνα µεταδίδουν ποικίλες πλαστικές και χρωµατικές εντυπώσεις. Ο Κευγάς εργάζεται µε ευχέρεια και σε γλυπτά πολύ µικρών διαστάσεων, ιδίως κεφαλές ανδρών και γυναικών, στα οποία χωρίς προθέσεις διακοσµητικής, αποτυπώνει πλήρη την εκφραστικότητα των µεγαλύτερων έργων. Προσδίδει, επίσης, στα λίθινα ή τα µετάλλινα φθορές αρχαιολογικού τύπου, όπως τραυµατισµούς ή αποκοπή τµηµάτων της µορφής, οι οποίες εντείνουν την ήδη υπάρχουσα εξπρεσιονιστική διάθεση του γλυπτού. Εργάτης µιας πανάρχαιας τέχνης και ερευνητής ακάµατος της ανθρώπινης µορφής στην µικρογραφική της εκδοχή, ο Κευγάς µετέδωσε στις γλυπτές εικόνες του την ένταση και τη διάσταση του συναισθήµατος. Σωκράτης Λούπας Ιστορικός της Τέχνης

136 Και ο ίδιος ο καλλιτέχνης «Είναι πολύ δύσκολο να γράψεις κάτι για τη δουλειά σου σε µια εποχή που τα λόγια περισσεύουν. Παρόλα αυτά αρκούµαι στα παρακάτω. Τα θέµατά µου είναι ανθρωποκεντρικά µε πηγή έµπνευσης τη φύση. Ο, τι βλέπω γύρω µου, από το πιο µικρό µέχρι το πιο µεγάλο, προσπαθώ να το αποδώσω µε µορφές. Μορφές βλέπουµε παντού στους βράχους της θάλασσας, στα βότσαλα, στα βουνά, στα δένδρα, στα σύννεφα και σε ό, τι όµορφο µας χαρίζει η φύση. Μπορούµε όµως να δούµε µορφές αποτυπωµένες και στα πρόσωπα των ανθρώπων, µορφές της αδικίας και της εκµετάλλευσης, της µοναξιάς και του φόβου, µορφές από τα «πάθια των ανθρώπων». Ακόµη και οι λερωµένοι τοίχοι από το χρόνο και την υγρασία ενός εγκαταλελειµµένου σπιτιού, αν τους προσέξεις, κρύβουν πολλές µορφές. Τέλος επιρροές στη δουλειά µου έχω δεχθεί από όλους του αρχαίους πολιτισµούς και ιδιαίτερα από την Αρχαία Ελλάδα, το Βυζάντιο και τη λαϊκή παράδοση». Μιχάλη Κευγάς ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ STUDIO:Φωτοµάρα 68,11745 ΑΘΗΝΑ Τηλ. : , Ιστοσελίδα : E. mail : mkevgas@otenet.gr