Εκπαίδευση μαθητών/ριών με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με Υπερκινητικότητα

Transcript

1 Εκπαίδευση μαθητών/ριών με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με Υπερκινητικότητα Επιμορφωτική Ημερίδα «Θεσμικό και παιδαγωγικό πλαίσιο της Παράλληλης Στήριξης. Προτάσεις υλοποίησης του Εξατομικευμένου Προγράμματος Εκπαίδευσης» Τετάρτη 22/11/ η ΕΠ Σχολικών Συμβούλων ΕΑΕ Σχ.Σ. Κωνσταντίνα Πηλείδου Κολοκοτρώνη 22, Σταυρούπολη,

2 Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) περιγράφεται ως μια νευροβιολογικής φύσης χρόνια διαταραχή της συμπεριφοράς που χαρακτηρίζεται από ακατάλληλα επίπεδα προσοχής, υπερκινητικότητας και παρορμητικότητας. (Α) Δυσκολία στη μάθηση που δεν εξηγείται από νοητικούς, αισθητηριακούς παράγοντες ή από θέματα ψυχικής υγείας ( Β) Αδυναμία να συνάψει και να διατηρήσει ικανοποιητικές κοινωνικές σχέσεις με συνομήλικους και εκπαιδευτικούς (Γ) Συμπεριφορές ασύμβατες με τις απαιτήσεις διαφορετικών καταστάσεων ή συνθηκών

3 Η ΔΕΠΥ δεν οφείλεται σε έλλειψη γνώσης ή δεξιοτήτων Η ΔΕΠΥ οφείλεται σε αδυναμία διατήρησης σταθερού επιπέδου κινητοποίησης, προσοχής & προσπάθειας, ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχουν συνέπειες, ή όταν αυτές απέχουν χρονικά Το παιδί με ΔΕΠΥ ξέρει τι να κάνει, αλλά δεν μπορεί να το εφαρμόσει.

4 Τι δεν είναι ΔΕΠ-Υ Υπερβολική ανησυχία εξαιτίας γεγονότων στο σπίτι (διαζύγιο, γέννηση άλλου παιδιού ) Μαθησιακές Δυσκολίες Υπερβολική κόπωση Προβλήματα υγείας Άλλες καταστάσεις δυσκολίας (σύνδρομα)

5 Ποια είναι η εικόνα ενός παιδιού με ΔΕΠ-Υ Απρόσεκτος/η: Αργή ανταπόκριση & περισσότερες δυσκολίες μάθησης, προβλήματα εργαζόμενης μνήμης Υπερκινητικός/ή Παρορμητικός/ή:Περισσότερα προβλήματα συμπεριφοράς Απρόσεκτος/η και υπερκινητικός/ή: Μεγαλύτερη διάσπαση & περισσότερα κοινωνικά προβλήματα

6

7

8

9 Τα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ υποχωρούν, αλλά δεν εξαφανίζονται και είναι πιθανό να επανεμφανιστούν. Βασικός στόχος της εκπαίδευσης : Ελαχιστοποίηση δευτερογενών συνεπειών (κοινωνική απόρριψη, ακαδημαϊκή αποτυχία, αποβολή, χαμηλές προσδοκίες σχολικής επίδοσης)

10 Παιδιά με ΔΕΠΥ χρειάζονται περισσότερη δομή, περισσότερη, συχνότερη και σταθερότερη ενίσχυση, διευκολύνσεις στο ακαδημαϊκό έργο.

11 Όταν αντιμετωπίζουμε μαθητές με χαρακτηριστικά ΔΕΠ-Υ που : είναι υπερδραστήριοι δεν συγκεντρώνονται εύκολα δεν είναι παραγωγικοί δρουν χωρίς πρότερη σκέψη αποδίδουν χαμηλότερα από το αναμενόμενο βάσει νοητικού δυναμικού Οι συμβατικές εκπαιδευτικές μέθοδοι δεν αποδίδουν και:αυξάνεται το άγχος που βιώνει ο εκπαιδευτικός της τάξης, γίνεται συχνή χρήση των τιμωρητικών πρακτικών, αντπαρατίθενται μαθητής και εκπαιδευτικός, αγνοούνται τα θετικά στοιχεία του μαθητή και επικρατεί η παραίτηση

12 Τι πρέπει να γνωρίζω; Οι πιο αποτελεσματικές εκπαιδευτικές παρεμβάσεις είναι αυτές που υλοποιούνται στο σχολικό περιβάλλον Σχολική παρέμβαση Προληπτική (τροποποίηση διδακτικού έργου ή περιβάλλοντος τάξης) Διαχειριστική ( διαχείριση συνεπειών συμπεριφοράς)

13 Εκπαιδευτική παρέμβαση Κανόνες και ιδίως οι εντολές πρέπει να είναι σαφείς, σύντομες, οπτικοποιημένες και να επαναλαμβάνονται συχνά. Συνέπειες πρέπει να ακολουθούν αμέσως ή λίγο μετά την εκδήλωση της συμπεριφοράς. Συχνότερη και όχι μόνο αμεσότερη εφαρμογή των συνεπειών είναι στοιχείο ιδιαίτερης σημασίας για τη σωστή διαχείριση των παιδιών με ΔΕΠΥ.

14 Αρχές εκπαιδευτικής παρέμβασης Συνέπειες πρέπει να χορηγούνται συχνότερα και όχι μόνο αμεσότερα, λόγω των ελλειμμάτων ως προς το κίνητρο και την αυτενέργεια. Οι συνέπειες πρέπει να είναι μεγαλύτερης έντασης ή βαθμίδας. Πρέπει να χορηγείται μεγαλύτερο εύρος ενισχυτών. Οι ενισχυτές πρέπει να εναλλάσσονται και να ανακυκλώνονται για να διατηρούν υψηλά το επίπεδο εγρήγορσης.

15 Αρχές εκπαιδευτικής παρέμβασης Η πρόβλεψη είναι κομβική έννοια στην διδασκαλία των παιδιών με ΔΕΠΥ - ιδιαίτερα στις μεταβάσεις. Μεταβάσεις Είσοδος και έξοδος από την τάξη διαφορετικές στιγμές της ημέρας Εναρκτήριες δραστηριότητες ( πρωινή συγκέντρωση) Διάλειμμα ή φαγητό Μετακίνηση από τάξη σε τάξη Τέλος της ημέρας Αποσύροντας υλικά από το θρανίο και προετοιμάζοντας την επόμενη δραστηριότητα Μετακινούμενη από ομαδική σε ατομική εργασία και αντίστροφα Παραδίδοντας εργασίες. Επιλέγοντας συνεργάτες για ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες.

16 Πρόγραμμα Δράσης για τον Εκπαιδευτικό που παρέχει υπηρεσίες Παράλληλης Στήριξης Ποιο είναι το παιδί ; Γνωριμία με γονείς Ενημέρωση για γνωματεύσεις (ΚΕΔΔΥ, Υπηρεσίες Υγείας) Ακολουθεί εξωσχολικό θεραπευτικό πρόγραμμα; Εάν ναι, συνεργασία με θεραπευτές με στόχο τον καλύτερο συντονισμό Ενημέρωση από τον/την εκπαιδευτικό γενικής αγωγής ο/η οποίος/α δίδασκε στο παιδί την προηγούμενη χρονιά

17 Ο εκπαιδευτικός της ΠΣ πρέπει να γνωρίζει: Ακαδημαϊκή Επίδοση - Βαθμολογική Επίδοση ( προηγούμενα έτη) - Ακαδημαϊκές Δεξιότητες ( ανάγνωση, ορθογραφία, αριθμητική) - Συμπεριφορά στην τάξη ( συμμετοχή, παρακολούθηση, εγρήγορση- εναντιωματικότητα -σε ποιες περιπτώσεις;) Κοινωνικές Δεξιότητες - Συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες - Κοινωνικές σχέσεις - Οικογένεια

18 Συνοψίζοντας: Ορθή ενημέρωση για το ακαδημαϊκό ιστορικό του μαθητή Σωστός συντονισμός με εκπαιδευτικό γενικής αγωγής και λοιπό εκπαιδευτικό προσωπικό Συνεργασία με εξωσχολικό φορέα παρέμβασης Εφαρμογή προγράμματος διαχείρισης συμπεριφοράς Αποτελεσματική επικοινωνία με γονείς

19 Για να υπάρξει ένα κοινό μέλλον πρέπει να οικοδομήσουμε Γέφυρες Επικοινωνίας και Αλληλεπίδρασης.. Πηλείδου Κωνσταντίνα Σχολική Σύμβουλος ΕΑΕ