Υδατικό Αποτύπωμα & Δείκτες Λογιστικής Αρδευτικού Νερού Ελευθέριος Α. Σταυρινός Δρ Γεωπόνος Εδαφολόγος

Transcript

1 Υδατικό Αποτύπωμα & Δείκτες Λογιστικής Αρδευτικού Νερού Ελευθέριος Α. Σταυρινός Δρ Γεωπόνος Εδαφολόγος Δ/νση Σχεδιασμού Εγγ/κών Έργων & Αξιοπ/σης Εδαφικών Υδατικών Πόρων Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων

2 Υφιστάμενη Κατάσταση Χρήσης Αρδευτικού Νερού Ο γεωργικός τομέας στην Ελλάδα θεωρείται ο κύριος καταναλωτής νερού σε ποσοστό 85% περίπου της συνολικής χρήσης νερού, ενώ οι αρδευτικές ανάγκες στο σύνολο της χώρας αυξάνονται ( ΕΣΥΕ, 1999). Το ποσοστό των αρδευόμενων εκτάσεων σε σχέση με τις συνολικά καλλιεργούμενες ήταν 44,6% σημειώνοντας αύξηση κατά 25,2% τη τελευταία δεκαετία ενώ την ίδια περίοδο το σύνολο της γεωργικής γης μειώθηκε κατά 2,6%. Η συνολική αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων κατά τη διάρκεια της τελευταίας 20ετίας εκτιμάται ότι ήταν της τάξης του 65% (OECD, 2008). Το ποσοστό σύγχρονων αρδευτικών μεθόδων σήμερα θεωρείται αρκετά υψηλό (περίπου 52,9% άρδευση τεχνητής βροχής και 22% σύστημα στάγδην) υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω εξοικονόμησης (τα αντίστοιχα ποσοστά στην Κύπρο αγγίζουν το 90% με 95% (FAO, 1997)

3 Το αγροτικό νερό παρουσιάζει τις εξής ιδιαιτερότητες: Έχει καταρχήν οικονομική αξία, καθώς είναι παραγωγικός συντελεστής και δημιουργεί εισόδημα για τον παραγωγό. Έχει σαφή κοινωνική διάσταση καθώς η γεωργική απασχόληση αποτελεί βασική προϋπόθεση της διατήρησης της κοινωνικής συνοχής και βασικός μοχλός επίτευξης του στόχου της ανάπτυξης της υπαίθρου. Έχει περιβαλλοντική αξία, καθώς η εντατική χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων προκαλεί σημαντικές επιπτώσεις στην ποιοτική υποβάθμιση, ενώ η ίδια η χρήση του αγροτικού νερού συμβάλλει στην εξάντληση του φυσικού πόρου.

4 η οικονομική ανάλυση με την ανάκτηση του κόστους των υπηρεσιών ύδατος Σύμφωνα με το άρθρο 9 και το Παράρτημα ΙΙΙ της Οδηγίας, με την ανάκτηση του κόστους των υπηρεσιών ύδατος παρέχεται επαρκής πληροφορία ως υδατικό αποτύπωμα (λαμβανομένου υπόψη του κόστους συλλογής των σχετικών δεδομένων), ώστε: α) να εκτελούνται οι υπολογισμοί που απαιτούνται λαμβανομένων υπόψη των μακροπρόθεσμων προβλέψεων της προσφοράς και της ζήτησης ύδατος στην περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού και, όταν απαιτείται: των υπολογισμών του όγκου, των τιμών και του κόστους των υπηρεσιών ύδατος των υπολογισμών των σχετικών επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένων των προβλέψεων τέτοιων επενδύσεων β) να επιλέγεται ο αποτελεσματικότερος συνδυασμός μέτρων για τις χρήσεις ύδατος, ο οποίος θα περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα μέτρων του άρθρου 11, βάσει των υπολογισμών του δυνητικού κόστους των μέτρων αυτών.

5 Εννοιολογική προσέγγιση του υδατικού αποτυπώματος Το υδατικό αποτύπωμα μετρά α) το μέγεθος της κατανάλωσης του νερού β) την ποιότητα και τη σύνθεση της κατανάλωσης νερού (για παράδειγμα, μία χώρα που διατρέφεται με πολύ κρέας ξοδεύει περισσότερο νερό) γ) τις κλιματικές συνθήκες, αν απαιτείται άρδευση για την ανάπτυξη των καλλιεργειών και δ) τη δαπάνη νερού που έχει να κάνει και με τον τρόπο παραγωγής στον αγροτικό τομέα, δηλαδή «το πόσο αποτελεσματική είναι η άρδευση ;».

6 Υδατικό αποτύπωμα στα όρια λεκάνης απορροής ποταμού Υπηρεσίες Νερού Χρήστες Νερού Ρυπαντές Υδάτινα Συστήματα

7 Εκτίμηση της υφισταμένης και μελλοντικής κατάστασης αποδοτικότητας συστήματος διαχείρισης του αρδευτικού νερού πρέπει να τεθούν τα ακόλουθα ερωτήματα : 1. Ποια είναι τα περιβαλλοντικά, οικονομικά και φυσικών πόρων κόστη για μια συγκεκριμένη υπηρεσία ύδατος και πως κατανέμεται γεωγραφικά το υδατικό αποτύπωμα ; 2. ποιες αλλαγές αναμένονται από την αλλαγή ενός καθεστώτος κοστολόγησης, με το υδατικό αποτύπωμα σχετικά με τον τρόπο χρήσης του νερού, αλλαγές στο εισόδημα των χρηστών αγροτών, επιπτώσεις στο υδάτινο περιβάλλον κ.τ.λ.; 3. Ποια είναι η σημασία εξωτερικών παραγόντων/άλλων πολιτικών στην συμπεριφορά των ενδιαφερόμενων π.χ. αγροτικές ενισχύσεις σύμφωνα με την ΚΑΠ ;

8 Ειδικοί στόχοι διαχείρισης αρδευτικού νερού με το υδατικό αποτύπωμα Η δημιουργία Γεωγραφικής Βάσης Δεδομένων, στην οποία θα υπάρχει καταχωρημένη όλη η σχετική πληροφορία που θα συγκεντρωθεί για την περιοχή μελέτης. Η καταγραφή της κατανάλωσης αρδευτικού νερού και η ανάλυση της προσφοράς και ζήτησης με τη χρήση σύγχρονων τεχνικών. Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στην ευρύτερη περιοχή μελέτης και του περιβαλλοντικού κόστους και του κόστους πόρου από τη χρήση του νερού στις αρδευόμενες καλλιέργειες. Η ανάπτυξη πρωτοκόλλου μεθοδολογίας υπολογισμού του κόστους υπηρεσιών ύδατος και των προοπτικών τιμολόγησης με βάση τις κοινωνικο - οικονομικές και περιβαλλοντικές συνθήκες της εκάστοτε περιοχής.

9 Ο γενικός σκοπός της παρουσίασης Ο γενικός σκοπός της παρουσίασης είναι η ανάπτυξη μεθοδολογικής προσέγγισης (εργαλείων) της σχέσης «υδατικό αποτύπωμα και δείκτες λογιστικής του αρδευτικού νερού» 1. με την ανάλυση των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών συνθηκών του κύκλου ζωής σε κάθε περιοχή εφαρμογής - λεκάνης απορροής ποταμού - στο πλαίσιο εναρμόνισης της Εθνικής Νομοθεσίας με την Οδηγία - Πλαίσιο για τα Νερά, 2. προκειμένου να διαμορφωθεί για την Ελλάδα μια τιμολογιακή πολιτική βασισμένη στη βιώσιμη ανάπτυξη των καλλιεργειών και την αειφορική διαχείριση των υδατικών πόρων.

10 Υπολογισμός ισοζυγίου αρδευτικού νερού Επιμέρους παράμετροι : Αρδευόμενη έκταση Προσφορά νερού: Σύνολο νερού το οποίο δίνεται για άρδευση Ζήτηση νερού: Κατανάλωση αρδευτικού νερού από τα φυτά Ποσοστό χρήσης νερού για άρδευση Παραγωγή από τη χρήση αρδευτικού νερού

11 Προβλήματα υπολογισμού ισοζυγίου στην περίμετρο αρδευτικών δικτύων Σχέσεις προέλευσης αρδευτικού νερού επιφανειακά υπόγεια επαναχρησιμοποίηση νερού Σχέσεις προέλευσης αρδευτικού νερού συλλογικές γεωτρήσεις ιδιωτικές γεωτρήσεις Έλλειψη υδρομετρητών

12 Οι σημασία των δεικτών λογιστικής ύδατος Οι δείκτες λογιστικής ύδατος (water accounting indicators) αναπτύχθηκαν από το International Water Management Institute (Molden 1997, Molden and Sakthivadivel 1999) και παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες στις επιτροπές διαχείρισης των υδατικών πόρων και τους υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων. Δείκτης αποδοτικότητας άρδευσης Δείκτης χρήσης νερού Δείκτης παραγωγικότητας νερού

13 Προσφορά νερού για άρδευση (Q irr ) μετρήσεις παρεχόμενου όγκου αρδευτικού νερού σε δίκτυο ανοικτών αγωγών Εκτίμηση με παραμέτρους: μέγιστης παροχής δικτύου κυρίων διωρύγων μηνιαίας μεταβολής της παροχής συνεκτίμησης του γεγονότος ότι η εξερχομένη παροχή πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες των κατάντη δικτύων

14 Υπολογισμός κατανομής του διαθέσιμου όγκου νερού ανά έτος V i WFv f v WFAI f AI i WF i i Όπου Vi= διαθέσιμος όγκος νερού ανά έτος σε m3 για την υποπεριοχή i WF= συντελεστής βαρύτητας για τις παραμέτρους όγκου υδροφορέα V και δείκτη διαθεσιμότητας AI f= Ποσοστό % του συνολικού όγκου υδροφορέα ανά υποπεριοχή και του συνολικού δείκτη διαθεσιμότητας ανά υπόπεριοχή.

15 Προσφορά νερού (Q in =Q irr +Q rain )

16 Καταγραφή κατανάλωσης αρδευτικού νερού Surface Energy Balance Algorithms for Land (SEBAL) εξίσωση ισοζυγίου ενέργειας επιφάνειας εδάφους Rn = G 0 + H + λε λε = Rn - G 0 H Όπου R n καθαρή ακτινοβολία που καταναλώνεται για να θερμάνει το έδαφος (G0), τον αέρα (H), ή για εξάτμιση (λε). Tο μοντέλο SEBAL εφαρμόστηκε σε μηνιαία χρονοσειρά εικόνων ΝΟΑΑ AVHRR και Landsat TM/ETM+. ETa = f (λε), [Km] = [ETa]/[ETr ] = K C, ΕΤs = Σ (ΕTα) i. (Km) i Rn H λε Έλεγχος: σύγκριση με ET C (FAO56) G 0

17 Υπολογισμός της πραγματικής εποχιακής εξατμισοδιαπνοής (ET S ) συντέθηκε η εικόνα [Km] = [ETa]/ETr, όπου [ETa] είναι η εικόνα που υπολογίστηκε από τον απεικονιστή NOAA AVHRR για τη χρονική περίοδο γύρω από τη λήψη της και ETr είναι η τιμή της εξατμισοδιαπνοής αναφοράς των μετεωρολογικών δεδομένων για τη μέρα της λήψης της κάθε εικόνας NOAA AVHRR.

18 Γεωγραφική κατανομή εποχιακής εξατμισοδιαπνοής(ετ S ) των καλλιεργειών Λαμβάνοντας υπόψη τη σχετική ETc ανά καλλιέργεια έγινε η κατανομή της ETs στις καλλιέργειες της κάθε γεωγραφικής μονάδας ανάλυσης ETsi ETci Ai n ETci Ai i 1 ETs όπου ETsi είναι η κατανομή της ETs στην καλλιέργεια i, ETci είναι η ΕΤc για την καλλιέργεια i, Ai είναι η έκταση της καλλιέργειας i στην γεωγραφική περιοχή αναφοράς, και ETs είναι η εποχιακή εξατμισοδιαπνοή για το σύνολο της γεωγραφικής περιοχής αναφοράς.

19 Γεωγραφική κατανομή της ETs (m3x1000) ανά καλλιέργεια Καλλιέργεια Αμπελώνα ανοικτό 1996 Αμπελώνα κλειστό Αγίας Σοφίας Τυρνάβου Πηνειός Αργουροπούλι Βαμβάκι Μηδική Καπνός Τεύτλα Καλαμπόκι Ελιές Αμυγδαλιές Άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες Αμπέλια Μποστανικά Βαμβάκι Μηδική Καπνός Τεύτλα Καλαμπόκι Ελιές Αμυγδαλιές Άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες Αμπέλια

20 Πλεονεκτήματα μεθόδου τηλεπισκόπησης ευρεία κάλυψη - χαμηλό κόστος συστηματικός τρόπος λήψης, συγκρίσεις σε χρονοσειρές αντικειμενικές μετρήσεις ιστορικά δεδομένα απεικόνιση / ανάλυση με GIS

21 Χάρτης κατανάλωσης νερού υψηλότερη το 1994: ξηρότερο έτος, πιο υδροβόρες ποικιλίες υψηλότερη σε περιοχές κοντά στα σημεία τροφοδοσίας

22 Γεωγραφική κατανομή της διαθεσιμότητας και περίσσειας νερού (m3x1000) Καλλιέργεια Αμπελώνα ανοικ τό Αμπελώνα κλεισ τό Αγίας Σοφί ας Τυρνάβου Πηνειός Αργουρο-πούλι Σύνολα 1996 Εξατμισοδιαπνοή Άρδευση Ωφ. βροχόπτωση Προσφορά νερού Περίσσεια νερού Διαθέσιμο νερό Εξατμισοδιαπνοή Άρδευση Ωφ. βροχόπτωση Προσφορά νερού Περίσσεια νερού Διαθέσιμο νερό

23 Λογιστική_Ύδατος Μεταφέρονται τα στοιχεία της υδρολογικής ανάλυσης Τα στοιχεία αυτά (στο κάτω μέρος) ανάγονται στα στοιχεία των επισήμων ΤΟΕΒ Αρδευόμενη έκταση ETc Άρδευση Άντληση συνολική (Vn) (Vt) Ep (δείκτης απόδοτικότ ητας άρδευσης) Ep (δείκτης απόδοτικότ ητας άρδευσης) a' (προσαρμο σμένος Ep) pf (δείκτης ωφέλιμης χρήσης νερού) Αρδευόμενη έκταση ETs μέση ΕΤs συνολική Άρδευση Ωφ. Προσφορά Περίσσεια βροχόπτωση νερού νερού Διαθέσιμο νερό e (δείκτης χρήσης νερού) p (δείκτης παραγωγικότη τας) ETc μέση Βιομάζα Περιοχή 1996 στρ mm Mm3 Mm3 Mm3 (-) (-) (-) (-) στρ mm Mm3 Mm3 Mm3 Mm3 Mm3 tn Mm3 (-) kg/m3 1 Αμπελώνα ανοικτό 8.686,00 625,00 4,90 3,86 8,98 0,43 0,74 0,64 0, ,90 662,65 18,09 33,13 2,16 35,30 17, ,45 14,64 2,26 1,02 2 Αμπελώνα κλειστό ,00 636,00 8,91 6,62 12,74 0,52 0,74 0,62 0, ,20 641,97 16,10 23,02 2,69 25,71 9, ,87 14,18 1,62 1,20 3 Αγίας Σοφίας ,00 633,00 8,27 6,15 11,94 0,52 0,74 0,59 0, ,70 609,76 11,86 17,11 1,47 18,58 6, ,44 14,24 1,20 0,96 4 Τυρνάβου 8.165,00 656,00 5,36 3,71 4,63 0,80 0,74 0,76 1, ,60 565,18 11,98 10,35 3,03 13,38 1, ,12 19,75 0,52 1,02 5 Πηνειός 0,74 0,74 0, ,60 668,26 3,81 5,29 0,48 5,77 1, ,53 8,89 0,59 1,61 6 Αργουροπούλι 0,74 0,74 0, ,30 552,31 4,78 6,64 0,93 7,57 2, ,31 16,82 0,39 0,72 Σύνολο ή μέση τιμή ,00 637,50 27,44 20,35 38,29 0,53 0,74 0,68 0, ,30 616,69 66,94 96,01 10,82 106,82 39, ,36 88,54 1,08 1, Αμπελώνα ανοικτό 3.400,00 596,00 2,05 1,50 1,95 0,77 0,80 0,80 1, ,60 651,41 16,44 15,68 2,52 18,20 1, ,84 18,30 0,86 1,90 2 Αμπελώνα κλειστό ,00 593,00 7,11 5,07 6,60 0,77 0,80 0,78 1, ,00 596,26 12,72 11,81 2,47 14,28 1, ,41 17,56 0,67 1,71 3 Αγίας Σοφίας ,00 606,00 9,65 5,12 13,04 0,39 0,80 0,56 0, ,50 577,63 11,42 15,43 1,64 17,07 5, ,83 16,57 0,93 1,04 4 Τυρνάβου 5.858,00 648,00 3,81 2,66 3,13 0,85 0,80 0,82 1, ,60 548,86 10,34 8,48 2,55 11,03 0, ,08 21,46 0,40 1,14 5 Πηνειός 0,80 0,80 0, ,90 665,97 3,85 5,35 0,49 5,84 1, ,61 10,83 0,49 1,48 6 Αργουροπούλι 0,80 0,80 0, ,50 578,42 5,50 7,64 1,10 8,74 3, ,56 18,00 0,42 0,83 Σύνολο ή μέση τιμή ,00 610,75 22,62 14,35 18,08 0,80 0,80 0,80 1, ,10 603,09 60,62 57,02 10,82 67,84 7, ,87 102,72 0,56 1,59 Αντιστοίχηση Αρδευόμενη έκταση ETs μέση ΕΤs συνολική Άρδευση Ωφ. Προσφορά Περίσσεια βροχόπτωση νερού νερού Βιομάζα Διαθέσιμο νερό e (δείκτης χρήσης νερού) Αρδευόμενη ETc Άρδευση Άντληση έκταση συνολική (Vn) (Vt) 1996 στρ mm Mm3 Mm3 Mm3 Mm3 Mm3 tn Mm3 (-) kg/m3 Μάτι Τυρνάβου (Αμπελώνα) ,00 13,81 10,49 21, ,10 34,18 56,15 4,86 61,01 26, ,32 28,83 Αγ. Σοφίας ,00 8,27 6,15 11, ,70 11,86 17,11 1,47 18,58 6, ,44 14,24 Τυρνάβου 8.165,00 5,36 3,71 4, ,60 11,98 10,35 3,03 13,38 1, ,12 19,75 Σύνολο ,00 27,44 20,35 38, ,40 58,02 83,61 9,35 92,96 34, ,87 62, Μάτι Τυρνάβου (Αμπελώνα) ,00 9,15 6,56 8, ,60 29,17 27,50 4,98 32,48 3, ,25 35,86 Αγ. Σοφίας ,00 9,65 5,12 13, ,50 11,42 15,43 1,64 17,07 5, ,83 16,57 Τυρνάβου 5.858,00 3,81 2,66 3, ,60 10,34 8,48 2,55 11,03 0, ,08 21,46 Σύνολο ,00 22,62 14,35 24, ,70 50,93 51,41 9,17 60,58 9, ,16 73,89 p (δείκτης παραγωγικότη τας)

24 Δείκτης αποδοτικότητας άρδευσης (a=ετs/qirr) Περιγράφει το ποσοστό του εισερχόμενου νερού άρδευσης που χρησιμοποιείται από τα φυτά. Υπολογίζεται διαιρώντας την πραγματική κατανάλωση νερού από τα φυτά προς την παρεχόμενη προς το δίκτυο ποσότητα.

25 Δείκτης αποδοτικότητας αρδευτικού συστήματος (a=ετs/qirr) ανά περιοχή και έτος αναφοράς

26 Δείκτης χρήσης νερού (e = Qirr/Qtot) Ο δείκτης χρήσης νερού περιγράφει το ποσό του συνολικά διαθέσιμου (ή καταναλισκόμενου) νερού που χρησιμοποιήθηκε για άρδευση Υπολογίζεται διαιρώντας το νερό που παρέχεται για άρδευση προς το συνολικά διαθέσιμο για χρήση (ή καταναλισκόμενο) νερό

27 Δείκτης χρήσης νερού (e = Qirr/Qavail)

28 Δείκτης παραγωγικότητας νερού (p = B / Q irr ) Ο δείκτης παραγωγικότητας νερού περιγράφει το όφελος που απορρέει από τη χρήση του αρδευτικού νερού. Εκφράζεται ως η βιομάζα που αναπτύσσεται ανά κυβικό μέτρο νερού που παρέχεται στις καλλιέργειες κατά την αρδευτική περίοδο. Για τον υπολογισμό του λαμβάνονται υπόψη η ανάπτυξη βιομάζας (μοντέλο οικολογικής παραγωγής) και η προσφορά νερού.

29 Δείκτης παραγωγικότητας νερού (e) ανά περιοχή και έτος αναφοράς

30 Εκτίμηση ανάπτυξης βιομάζας χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο οικολογικής παραγωγής (ecological production model) σε συνδυασμό με το μοντέλο SEBAL στις καλλιέργειες κάτω από συνθήκες άρδευσης (Bastiaanssen and Ali, 2003 ). αρχικά υπολογίζεται η φωτοσυνθετικά ενεργός ακτινοβολία (Photosythetically Active Radiation, PAR) από ημερήσια μετεωρολογικά δεδομένα και εικόνες δείκτη βλάστησης NDVI.

31 Μέση παραγωγικότητα νερού (kg/m3) ανά καλλιέργεια ως υδατικό αποτύπωμα στην περιοχή μελέτης Βαμβάκι Μηδική Καπνός Τεύτλα Καλαμπόκι Αμυγδαλιές* 0,58 0,65 1,82 1,56 0,8 0,87 8,04 9,7 1,69 1,83 * η παραγωγή αναφέρεται σε kg καρπού 0,58 0,51

32 Αποτελέσματα & Συζήτηση Με την εφαρμογή της τηλεπισκοπικής μεθόδου καταγραφής των αρδευόμενων καλλιεργειών εκτιμήθηκε : η συνολική αρδευόμενη έκταση ανά γεωγραφική μονάδα και έτος αναφοράς η ακρίβεια της μεθόδου εκτιμήθηκε με ένα τυχαίο δείγμα 250 σημείων κλάση μέσω φωτοερμηνείας των εικόνων υψηλής ανάλυσης Landsat TM/ETM+.

33 Αποτελέσματα & Συζήτηση Ο δείκτης αποδοτικότητας άρδευσης (a) έχει ελάχιστα υψηλότερες τιμές το 1994 λόγω της καλύτερης αποδοτικότητας των συστημάτων άρδευσης σε ξηρότερες συνθήκες η ελλιπής συντήρηση του δικτύου μεταφοράς και ο σταδιακός εκσυγχρονισμός του δικτύου εφαρμογής άρδευσης επηρεάζει αρνητικά τον δείκτη αποδοτικότητας άρδευσης (a).

34 Αποτελέσματα & Συζήτηση οι διαφορές της παραγωγικότητας νερού μεταξύ των περιοχών αναφοράς στο ίδιο έτος σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με την κατανομή των κύριων καλλιεργειών στις περιοχές αναφοράς οι χρονικές μεταβολές της παραγωγικότητας νερού από το ένα έτος αναφοράς στο άλλο, σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με την μεταβολή της κατανομής των κύριων καλλιεργειών και τη μεταβολή στην κατανάλωση αρδευτικού νερού

35 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Αξιολόγησης της βελτίωσης & ανάπτυξης υποδομών Ιεράρχηση των δεικτών Επιπτώσεις - οικονομική ανάπτυξη - παραγωγικότητα Αποτελέσματα - αύξηση της ΑΠΑ στις εκμεταλεύσεις Επιδόσεις - αριθμός πράξεων - χρηματοοικονομικός όγκος επενδύσεων Ιεράρχηση των στόχων Γενικοί στόχοι - βελτίωση ανταγωνιστικότητας Ειδικοί στόχοι - αναδιάρθρωση & ανάπτυξη φυσικού κεφαλαίου καινοτομίας Επιχειρησιακοί στόχοι - Βελτίωση υποδομής

36 Αναφορές Το έργο της Μελέτης Κοστολόγησης του Αρδευτικού Νερού Μέτρο 6.2. του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη - Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου » της ΣΑΜ 2004ΣΜ , ΥΠΑΑΤ. Σε αντιπροσωπευτικά συλλογικά αρδευτικά δίκτυα των περιοχών : α) στη Λεκάνη Απορροής του Ποταμού Στρυμόνα (Πεδιάδας Σερρών), β) στη Λεκάνη Απορροής του Ποταμού Πηνειού (Υπολεκάνης Τιρνάβου), γ) στον Κάμπο Χανίων, του Ν. Χανίων, από τις παρακάτω συμπράξεις Μελετητών : 1. ΠΑΓΩΝΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ - ΚΑΪΜΑΚΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ-ΣΤΥΛΙΑΝΗ - ΚΑΖΑΝΤΖΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ - ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ - ΣΙΑΠΑΡΙΝΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ - Χ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ 2. ΟΜΙΚΡΟΝ Σχεδιασμός Μελέτη & Διαχείριση Περιβαλλοντικών & Τεχνικών Έργων ΕΠΕ ΧΑΤΖΗΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ, Οικονομολόγος ΝΑΓΚΟΥΛΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, Γεωλόγος ΚΟΥΡΚΟΥΛΗΣ ΗΛΙΑΣ, Γεωπόνος ΚΟΤΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, Πολιτικός Μηχανικός 3. ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΠΑΠΑΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝ, ΟΜΙΚΡΟΝ ΕΠΕ, ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΚΑΛΟΤΙΝΑ, ΛΙΑΛΙΑΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ειδικοί Συνεργάτες Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Εδαφολογίας ΑΠΘ Εργαστήριο Τηλεπισκόπησης & GIS ΑΠΘ

37 References Stavrinos, E Earth observation product for agricultural water use estimation in Mediterranean basins: Experience of the Greek User. GMES Land user workshop, Towards eenvironment, Prague 26/03/09. Alexandridis, Th., Cherif, I., Chemin, Y., Silleos, G., Stavrinos, E., and Zalidis, G. Integrated Methodology for Estimating Water Use in Mediterranean Agricultural Areas. Remote Sens. 2009, 1, ; doi: /rs Σταυρινός, Ε Η Κοστολόγηση του Αρδευτικού Νερού ως Εργαλείο Διαχείρισης στα Εγγ/κά Έργα. Γ.Π.Α.19/11/2009. Σταυρινός, Ε., Θ. Αλεξανδρίδης, Γ. Γαλάνης, και Γ. Ζαλίδης Εκτίμηση δεικτών λογιστικής ύδατος με δορυφορική τηλεπισκόπηση και GIS στην πεδιάδα Σερρών. 7ο Συνέδριο ΕΓΜΕ. Αθήνα. Stavrinos, E., Th. Alexandridis, A. Panagopoulos and G. Zalidis Using water accounting indicators and geoinformation to characterise irrigation networks in tyrnavos sub-basin (greece). International Conference of Soil Sustainability. Sofia.

38 Ευχαριστούμε για την προσοχή σας