Downloaded from journal.ihepsa.ir at 10: on Wednesday June 20th 2018

Transcript

1 83 Downloaded from journal.ihepsa.ir at 10: on Wednesday June 20th 2018 بهداشت دانشكده بهداشت آموزش استاديار 1. ایران. تهران ايران پزشكي علوم دانشگاه مرکز اي عضو حرفه بهداشت گروه استاديار 2. * دانشگاه بهداشت دانشكده کار بهداشت تحقیقات مسئول( )نویسنده ایران. پزشكي علوم تلفن: r-yarahmadi@sina.tums.ac.ir بهداشت دانشكده سالمت ارتقاء دانشیار 3. ایران. تهران ايران پزشكي علوم دانشگاه بهداشت آموزش کارشناسیارشد دانشجوي 4. ايران پزشكي علوم دانشگاه بهداشت دانشكده ایران. تهران دانشكده عمومي بهداشت كارشناسي دانشجوي 5. ایران. تهران ايران پزشكي علوم دانشگاه بهداشت 1392/8/25 دریافت: 1392/9/3 پذیرش: با زندگي در معنا داشتن بين ارتباط افسردگي و اضطراب استرس وضعيت ايران پزشكي علوم دانشگاه دانشجويان 1392 سال در 4 دانشور ريحانه 3 تقدیسی محمدحسین 2 یاراحمدی رسول 1 دهداري طاهره 5 احمدپور جمال و چكيده زندگي در معنا نبود روانشناختی مشكالت از بسياري علت هدف: و زمينه با زندگي در معنا داشتن بين ارتباط تعيين هدف با حاضر مطالعه است. پزشكي علوم دانشگاه دانشجويان افسردگي و اضطراب استرس وضعيت است. انجامشده 1392 سال در ايران 222 مطالعه اين در است. توصيفي-تحليلي نوع از حاضر مطالعه كار: روش ايران پزشكي علوم دانشگاه پوشش تحت خوابگاههای در ساكن دانشجوي اضطراب سنجش و زندگي در معنا فردي اطالعات سنجش پرسشنامههای آزمونهای و SPSS18 توسط دادهها كردند. تكميل را استرس و افسردگي شدند. تحليل مستقل تي و یکطرفه واريانس تحلیل پيرسون همبستگي بین از بود. سال )±3/6(23 مطالعه مورد دانشجویان سنی میانگین یافتهها: درجاتی دارای %73 افسردگی از درجاتی دارای آنان از %50/5 دانشجویان شدید( خیلی تا )خفیف استرس از درجاتی دارای %30/9 و اضطراب از ارتباط زندگی معنای با اضطراب نمره میانگین بین که داد نشان نتایج بودند. نمره میانگین بین همچنین )0/04=p(. دارد وجود معكوس و معنادار آماری داشت وجود معناداری همبستگی دانشجویان افسردگی و اضطراب استرس.)p=0/05( ميزان بر كه است متغيرهايي از يكي زندگي در معنا داشتن نتیجهگیری: اب میتوان شناسي روان مشاورههای در میگذارد. تأثیر دانشجويان اضطراب دانشجويان روان سالمت و زندگي معناي معنادرماني روشهای از استفاده بخشيد. بهبود را دانشجو. اضطراب افسردگي استرس زندگي معناي کلیدواژهها: 1392 پاییز. 3 شماره. اول سال

2 84 Downloaded from journal.ihepsa.ir at 10: on Wednesday June 20th 2018 The Relationship between Meaning in Life and Depression, Anxiety and Stress Status among College Students of Iran University of Medical Sciences In 2013 ABSTRACT Background and objective: The reason behind many psychological problems is that there is no meaning in life. This study aimed to determine the relationship between meaning in life with depression, anxiety and stress status among college students of Iran University of Medical Sciences (IUMS) in Methods: In this descriptive-analytical study, 222 college students living in dormitories at IUMS completed a questionnaire consisting demographic characteristics, depression, anxiety, and stress and meaning in life scales. The collected data were analyzed by using SPSS18 through the independent-samples t, Pearson correlation and Oneway ANOVA tests. Findings: The mean age of the participants was 23 (±3.6) years. 50.5% of students had some degrees of depression; 30.9% had some degrees of stress, and 73% had anxiety to some degree (mild to extremely severe). The results showed that the average score of anxiety was significantly related to meaning in life (p=0.04). Also, there were significant associations between the mean scores of depression, anxiety and stress among students (p>0.05). Conclusion: Meaning in life is a factor influencing the college students, anxiety. In the psychological counseling, logotherapy methods can improve the meaning in life and mental health of college students. Key words: Meaning in life, Depression, Anxiety, Stress, College students. 1. Tahereh Dehdari- Assistant Professor in Health Education, Iran University of Medical Sciences (IUMS), School of Health, Tehran, Iran. *2. Rasool Yarahmadi- Department of Occupational Health, Occupational Health Research Center,School of public Health, Iran University of medical sciences. (Correspondence Author) Tel: r-yarahmadi@sina.tums.ac.ir 3. MohammadHossein Taghdisi- Associated Professor in Health Promotion, School of Health, IUMS, Tehran, Iran. 4. Reyhaneh Daneshvar- MS Candidate in Health Education, School of Health, IUMS, Tehran, Iran. 5. Jamal AhmadPoor- BS Candidate in Public Health, School of Health, IUMS, Tehran, Iran. Received: 16/11/2013 Accepted: 24/11/2013 فصلنامه علمی-پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت

3 85 مقدمه خوابگاههای ساکن دانشجویان بهویژه دانشجویان و خاص شرایط دلیل به که هستند گروهی دانشجویی فراوان استرسهای معرض در خود اجتماعی موقعیت مانند اختالالتی فراوانی نشاندهنده مطالعات دارند. قرار میباشد دانشجویان بین در افسردگی و اضطراب استرس شدن جدا و خانه محيط از بودن دور همچون عواملي )1(. درسي مشكالت و مسائل جديد محيط به ورود خانواده از مالي مشكالت و مسائل آزمونها دانشجويان ديگر با رقابت کالسها زياد حجم و تصمیمگیری در ناتواني كاري آينده رب موثر استرسزای عوامل عنوان به میتوان را درسها و در همکاران و آدریانی )4-2(. آورد حساب به دانشجویان خوابگاهی دانشجویان از %51/6 که دادند نشان مطالعه یک استرس از %71/7 و اضطراب از %39/5 افسردگی از شناخت ضرورت مسائل این به توجه با )1(. میبرند رنج طراحی نهایت در و دانشجویان روان سالمت بر موثر عوامل است. ضرورت متناسب مداخالت معنادرمانی روان سالمت مبحث در مطرح مداخالت از یکی شده اثبات مختلف مطالعات آن اثربخشی در که است یاری زندگی معنای یافتن در را فرد میتواند و است وی شناسی روان مشکالت و تنشها کاهش سبب و داده که است مقولههایی از يكي زندگی معنای )6-5(. گردد است. آن ماهيت به یافتن آگاهی پی در جو حقیقت انسان بستگی زندگی به انسان نگرش به کامال زندگی معناداری باید وی شود معنادار فردي زندگی که آن برای دارد. معروفترین از يكي )7(. نماید درک را زندگی معنای 1984 ارائه سال در فرانكل توسط زندگي معناي تعريف به انسان كه هنگامي كه است معتقد وي است. شده مالقات ديگران با میپردازد عالقهاش مورد فعالیتهای به يا و میپردازد ادبي هنري- آثار تماشاي به میکند احساس خود در را معنا وجود برد می پناه طبيعت دامان و وجود كه میکند احساس كه هنگامي همچنين میکند. را خود و است خورده پيوند اليزال منبع يك به هستیاش قابلاتکایی و گسترده تکیهگاههای و چارچوبها به متكي كرده انتخاب كردن زندگي براي كه فلسفهای و مذهب مانند میکند. احساس را آن و درمییابد را معنا میبیند است هستي خالق با ارتباط احساس از نوعي به اشاره زندگي معناي و باارزش اهداف به نيل و تعقيب زندگي در هدف داشتن شناختي ماهيت اصل در زندگي معناي دارد. تكامل به رسيدن هدف يك وجود مورد در افراد باورهاي دربردارنده كه چرا دارد )8(. است اخروي زندگي و معنويات به اعتقاد زندگي در غايي كنندههای پیشبینی از يكي زندگي در معنا داشتن واقع در 9(. )8- میباشد زندگي از رضايت و انسان رفاه ارتباط زندگي معناي مفهوم که میدهند نشان مطالعات )10- دارد افراد روانشناختی رفاه و سالمت با تنگاتنگي سطح آمدن پايين سبب زندگي بودن معنادار واقع در 12(. نهايت در و میشود افسردگي و اضطراب مانند منفي عواطف )13(. میگردد رواني بیماریهای به ابتال خطر كاهش سبب رسيدند نتيجه اين به مطالعه يك در همكاران و نصيري شادي اميد ميزان با زنان در زندگي معناداري بين كه با و معنادار و مثبت همبستگي آنان زندگي از رضايت و دارد وجود معنادار و منفي همبستگي آنان افسردگي ميزان كه دادند نشان هم همكاران و شوشتري طالبزاده )14(. شامل عمومي سالمت ابعاد و زندگي در هدف داشتن بين كاركرد خواب اختالل و اضطراب عاليم جسماني عاليم همبستگي دانشگاه كاركنان در افسردگي عاليم و اجتماعي )15(. دارد وجود معنیدار معني داراي كه جواناني كه دادند نشان 1 پسارا و کافتراس كمتري افسردگي عالئم بودند خود زندگي در بيشتري بين معناداری ارتباط آنان مطالعه در ضمنا داشتند. شد گزارش آنان زندگي معناي با جوانان عمومي سالمت بين كه دادند نشان مطالعه يك در همكاران و راتی )16(. دانشآموزان روانشناختی رفاه و زندگي در معنا داشتن )12(. دارد وجود معنیدار و مثبت ارتباط نوجوان مطالعات اکثر حاضر پژوهش بررسیهای به توجه با ایران در دانشجویان روان سالمت حوزه در انجامشده و دانشجویان روان سالمت وضعیت بررسی به محدود این در افسردگی و استرس اضطراب چون اختالالتی شیوع محدودی مطالعات در تنها )20-17(. است بوده جمعیت زندگی هدفمندی بررسی به سجادیان و نادی مطالعه مانند پرداخته آنان معنوی بهزیستی با آن رابطه و دانشجویان محدودي مطالعات در نیز دنیا سطح در )21(. است شده 1- Kleftaras & Psarra 1392 پاییز. 3 شماره. اول سال

4 86 دانشجویان زندگی معناداری كنندههای پیشبینی بررسی به تأثیر شناخت اهمیت به توجه با )22(. است شده پرداخته طراحي جهت دانشجویان روان سالمت بر معنوي ابعاد تعيين هدف با حاضر مطالعه مرتبط شناسي روان مداخالت استرس وضعيت با زندگي در معنا داشتن بين ارتباط پزشكي علوم دانشگاه دانشجويان افسردگي و اضطراب میتواند حاضر مطالعه است. انجامشده 1392 سال در ايران بهبود برای معنادرمانی مداخالت انجام برای شروعی نقطه باشد. دانشجویان روان سالمت وضعیت روشها و مواد دانشجوي 222 روی بر حاضر تحلیلی توصیفی مطالعه پزشكي علوم دانشگاه خوابگاههای در ساكن پسر و دختر محاسبه نمونه حجم ابتدا در شد. انجام 1392 سال در ايران اولیه مطالعه از برگرفته واریانس به توجه با نمونه حجم شد. استفاده با و 0/05 دقت %95 اطمینان با دانشجو 20 بر نظر در با گردید. محاسبه نفر 200 )n=z 2 σ 2 d/ 2 ( فرمول از شرکت مطالعه این در نفر 240 درصدی 20 ریزش گرفتن در برنگرداندند. محققین به را پرسشنامهها نفر 18 کردند. شدند. تحلیل پرسشنامه 222 دادههای نهایت و پسرانه خوابگاه يك در آسان بهصورت نمونهگیری روش حاضر مطالعه به ورود معیار شد. انجام دخترانه خوابگاه دو دانشجو مطالعه به ورود برای افراد موافقت از: بودند عبارت و ايران پزشكي علوم دانشگاه خوابگاههای در سكونت بودن مانند روانشناختی بیماریهای درمان براي دارو مصرف عدم برای بیماران موافقت کسب از پس اضطراب. و افسردگي قرار آنها اختیار در تکمیل برای پرسشنامه مطالعه به ورود نمونهها به و بودند نام بدون پرسشنامهها ضمن در شد. داده موافقت شد. داده اطمینان اطالعات بودن محرمانه مورد در دانشجویان بعد مرحله در شد. اخذ نیز خوابگاهها مسئولين کردند. تکمیل را مربوطه پرسشنامههای نظر مورد بود. قسمت 3 مطالعه این در استفاده مورد پرسشنامههای جنس )سن فردی اطالعات سنجش شامل اول بخش و اشتغال وضعیت مادر و پدر تحصیالت مادر و پدر شغل استاندارد پرسشنامه شامل دوم بخش بود. تحصیلی( مقطع و استگر توسط بار اولین که بود زندگی معنای سنجش برای تالش و زندگی در معنا وجود ارزیابی جهت همکاران مقیاس با گزینه 10 پرسشنامه این است. شده ارائه آن یافتن دارد درست( کامال تا نادرست کامال )از لیکرت عاملی 7 همکاران و مصرآبادی توسط ایران در پرسشنامه این )23(. پرسشنامه شامل سوم بخش )24(. است شده اعتباریابی پرسشنامه اين بود. افسردگی و اضطراب استرس سنجش )7 اضطراب 7 سؤال( ( افسردگي زمينه در سؤال 21 شامل )از لیکرت عاملی 4 مقیاس با سؤال( )7 استرس و سؤال( افسردگی برای 9 تا صفر نمره كسب میباشد. زیاد( تا اصال هر نداشتن نشانه استرس برای 14-0 و اضطراب برای 7-0 بود. فرد در مشکالت این از یک و اضطراب برای 9-8 افسردگی برای نمره کسب مشكالت اين از يك هر داشتن نشانه استرس برای افسردگی برای نمره کسب بود. خفیف سطح در داشتن نشانه استرس برای و اضطراب برای کسب میباشد. متوسط سطح در مشکالت این از یک هر و اضطراب برای افسردگی برای نمره مشکالت این از یک هر داشتن نشانه استرس برای برای باالتر و 28 نمره کسب میباشد. شدید سطح در برای باالتر و 34 و اضطراب برای باالتر و 20 افسردگی سطح در مشکالت این از یک هر داشتن نشانه استرس توسط ایران در پرسشنامه این )25(. میباشد شدید خیلی )26(. است شده اعتباریابی همکاران و صاحبی برای شدند. تحلیل SPSS18 با جمعآوری از پس دادهها همبستگي آزمون از کمی متغیرهای بین همبستگي تعیین معنیدار تفاوت وجود تعيين برای گردید. استفاده پيرسون و اضطراب استرس زندگي معنای نمره ميانگين بين از چندحالته كيفي متغيرهاي سطوح حسب بر افسردگي تعيين برای شد. استفاده یکطرفه واريانس تحلیل آزمون استرس زندگي معنای نمره ميانگين بين ارتباط وجود )مانند دوحالته كيفي متغيرهاي با افسردگي و اضطراب در شد. استفاده مستقل تی آزمون از بودن( شاغل و جنسيت شد. گرفته نظر در 05/ 0p معنیداری سطح پژوهش این یافتهها بود. سال )±3/6(23 مطالعه مورد دانشجویان سنی میانگین %47/7 ها نمونه بین از بود. سال 42 تا 18 بین سنی دامنه تشکیل زنان را )%52/3( نفر 116 و مردان را نفر( )106 مورد نمونههاي شناختی جمعیت اطالعات ساير دادند. می است. شده آورده 1 جدول در مطالعه سالمت ارتقای و بهداشت آموزش علمی-پژوهشی فصلنامه

5 87 )222=n( مطالعه مورد نمونههاي شناختی جمعیت اطالعات 1. جدول Downloaded from journal.ihepsa.ir at 10: on Wednesday June 20th 2018 درصد تعداد متغير مادر تحصيالت 12/2 27 بیسواد 30/2 67 ابتدايي 21/6 48 ديپلم زير ديپلم باالي پدر تحصيالت 6/3 14 بیسواد 15/3 34 ابتدايي 26/6 59 ديپلم زير 51/8 115 ديپلم باالي دانشجو اشتغال 10/4 23 بله 89/6 199 خير ماه( در )هزارتومان توجيبي پول يا درآمد ميزان 0/ از كمتر 24/ / / تعداد متغير تحصيلي مقطع 104 كارشناسي 77 کارشناسیارشد 2 تخصصي دكتري 39 عمومي پزشكي پدر شغل 51 كارمند 98 آزاد 23 كارگر 44 بازنشسته كارمند 6 بیکار مادر شغل 15 كارمند 1 كارگر 3 آزاد 16 بازنشسته كارمند 185 خانهدار 2 ساير درصد 46/8 34/7 0/9 17/ /1 10/4 19/8 2/7 6/8 0/5 1/3 7/2 83/3 0/9 میانگین بین که داد نشان پیرسون همبستگی آزمون نتایج 0( 02/-=r 0 )6/=p افسردگی نمره میانگین با سن نمره )0r=/01 0 p=/8( استرس و )0r=/01 0 p=/8( اضطراب معنای نمره میانگین با اما ندارد. وجود معناداری همبستگی دارد وجود معنادار و معكوس آماری همبستگی زندگی داد نشان مستقل تی آزمون نتایج 0/17-=r(. 0 )01/=p افسردگی =p( )0/4 اضطراب میانگین با جنسیت بین که )p= 0/06( زندگي معناي و )p= 0/1( استرس )p= 0/09( که داد نشان آزمون همین نتایج ندارد. وجود معناداری رابطه متأهل( و )مجرد تأهل وضعیت و خیر( و )بله بودن شاغل بین افسردگی اضطراب استرس متغیرهای میانگین با دانشجویان )05/<0p(. ندارد وجود آماری معنادار رابطه زندگی معنای و تفاوت وجود براي در یکطرفه واریانس تحلیل آزمون نتایج و افسردگی اضطراب استرس نمره میانگین بین معنادار جمعیت- متغیرهای مختلف سطوح حسب بر زندگی معنای است. شده آورده 2 جدول در چندحالته شناختی 1392 پاییز. 3 شماره. اول سال

6 88 جدول 2. تفاوت معنادار بین میانگین نمره استرس اضطراب افسردگی و معنای زندگی دانشجویان بر حسب سطوح مختلف متغیرهای جمعیت شناختی چندحالته Downloaded from journal.ihepsa.ir at 10: on Wednesday June 20th 2018 متغیر سواد پدر سواد مادر شغل پدر شغل مادر مقطع تحصیلی پول توجیبی یا درآمد در ماه افسردگی p=0/1 اضطراب p=0/5 استرس p=0/2 معنای زندگی p=0/7 p=0/9 p=0/3 p=0/9 p=0/3 p=0/9 p=0/1 p=0/8 p=0/9 p=0/006 * p=0/2 p=0/5 p=0/2 * p=0/9 p=0/1 p=0/6 p=0/4 p=0/3 p=0/8 p=0/1 p=0/5 * 0/05 p< معنادار همانطور که در جدول نشان داده شده است تفاوت معناداری بین میانگین نمره اضطراب دانشجویان بر حسب دستههای مختلف شغلی پدر وجود دارد )0/02=p(. همچنین تفاوت معناداری بین میانگین نمره استرس بر حسب مقاطع مختلف تحصیلی دانشجویان وجود دارد )0/006=p(. در جدول 3 میانگین و درصد اضطراب استرس و افسردگی دانشجویان مورد مطالعه نشان داده شده است. در جدول 4 متغیر افسردگی اضطراب استرس همبستگی بین میانگین نمره اضطراب افسردگی و استرس و معنای زندگی آمده است. همانطور که در جدول مشاهده میشود تنها بین میانگین نمره اضطراب با معنای زندگی ارتباط آماری معنادار وجود دارد )0/04=p(. نتایج نشان میدهد که بین میانگین نمره استرس اضطراب و افسردگی همبستگی معنادار وجود دارد.)p=0/05( جدول 3. میانگین و درصد اضطراب استرس و افسردگی دانشجویان مورد مطالعه طبیعی خفیف متوسط %27/9 %13/1 %40/5 شدید %9/5 خیلی شدید %9 میانگين و انحرافمعیار 13/11±9/79 15/46±10/92 12/52±9/96 %33/8 %4/5 %12/6 %6/3 %22/1 %13/1 %4/5 %13/1 %27 %63/1 جدول 4. همبستگی بین متغیرهای اضطراب افسردگی و استرس و معنای زندگی در دانشجویان متغیر افسردگی r=0/75 p=0/0001* 2. اضطراب - - r=0/82 p=0/0001* r=0/73 p=0/0001* 3. استرس - r=-0/06 p=0/3 r=-0/13 p=0/04* r=-0/04 p=0/5 4. معنای زندگی * 0/05 p< معنادار فصلنامه علمی-پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت

7 89 بحث نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه بين داشتن معنا در زندگي و نمره اضطراب دانشجويان مورد مطالعه ارتباط معنیدار و منفي وجود دارد اما با ساير متغيرها مانند افسردگي و استرس ارتباط معنیدار ندارد. اين یافتهها در واقع همسو با مطالعاتي است كه نشان دادهاند داشتن معنا در زندگي رابطه معنادار و منفي با نمره اضطراب افراد دارد )16(. به عنوان مثال کلفتراس و همكاران در مطالعهای دريافتند كه هر چه نمره معناي زندگي جوانان افزايش مییافت نمره اضطراب و اختالالت خواب آنان كاهش پيدا میکرد )16(. طالبزاده شوشتري و همكاران نيز به اين نتيجه رسيدند كه بين داشتن معني در زندگي و وجود عالئم اضطرابي رابطه معنیدار و منفي وجود دارد )15(. علت وجود رابطه معنیدار فقط بين اضطراب و معناي زندگي را شايد بتوان در ميزان شيوع باالي اضطراب در دانشجويان مورد مطالعه به نسبت دو متغير استرس و افسردگي دانست. همانطور كه در جدول 2 نشان داده شده است %50/5 از دانشجویان دارای درجاتی از افسردگی %73 دارای درجاتی از اضطراب و %30/9 دارای درجاتی از استرس )از خفیف تا خیلی شدید( بودند. در واقع ميانگين نمره اضطراب در دانشجويان بيشتر از دو متغير استرس و افسردگي گزارش شده است. قابلذکر است كه اضطراب يكي از مهمترین اختالالت عصبی روانی به حساب میآید. اضطراب چيزی جز دلهره مداوم و مزمن از چيزی ناشناخته نيست. برخي از روان شناسان هسته مرکزی بخش اعظم بیماریهای روانی را در اضطراب جستجو میکنند )27(. مطالعات نشان دادهاند كه افرادي كه زندگي آنها معناي بيشتري دارد بهتر میتوانند با اضطراب و چالشهای زندگي مقابله كنند پردازش اطالعات جديد براي آنها راحت تر بوده و چشمانداز وسيع تر و مثبت تري براي زندگي آينده خود دارند. داشتن معنا در زندگي مهارت مقابلهای مفيدي است كه سبب میشود انسان بتواند از اوقات خوب خويش لذت برده و اوقات بد را تحمل كند )22 28(. لذا با توجه به شيوع اضطراب در بين دانشجويان و ضرورت انجام مداخالت چندگانه انجام مشاورههای روان شناسي با رويكرد معنادرمانی براي اين گروه يكي از ضروريات اجرايي هر نظام دانشگاهي محسوب میشود. معناي زندگي مفهومي است كه تحت تأثیر فرهنگ و ویژگیهایی چون سن موقعيت اجتماعي طبقه مذهب ارزشها عواطف و غيره قرار میگیرد )16 22(. در مطالعه حاضر مشاهده شد كه بين داشتن معنا در زندگي با جنسيت رابطه آماري معنیدار وجود ندارد. اين نتيجه با مطالعه طالبزاده شوشتري همخواني دارد )15(. در واقع نياز به معنا نيرويي است كه در همه انسانها مستقل از جنسيت آنها وجود دارد. اين نياز يك نياز بنيادي و اصيل است و توجيهي ثانوي از کششهای غريزي انسان نيست )29(. راتی و همكاران دريافتند كه ميانگين نمره معناي زندگي در دختران نوجوان تفاوت معناداری با پسرهاي اين گروه سني ندارد )12(. ضمنا نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه بين سن و داشتن معنا در زندگي رابطه معكوس و معنیدار وجود دارد. نتايج مطالعه شاكري نيا و همكاران با اين نتيجه همسو است )30( اما در مطالعه طالبزاده شوشتري و همكاران رابطهای معنادار بين سن و معناي زندگي مشاهده نشد )15(. انجام مطالعات بيشتر در گروههای سني مختلف براي اثبات رابطه بين معناي زندگي و سن ضرورت دارد. نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه %50/5 از دانشجویان دارای درجاتی از افسردگی %73 دارای درجاتی از اضطراب و %30/9 دارای درجاتی از استرس )خفیف تا خیلی شدید( بودند. ضمنا بين ميانگين نمره استرس اضطراب و افسردگي دانشجويان همبستگي مثبت و معنیدار وجود داشت. بدين معني كه با افزايش ميزان هر يك از اين متغيرها ميانگين دو متغير ديگر نيز افزايش مییافت. مطالعه آدرياني و همكاران نيز نشان داده است که استرس اضطراب و افسردگی در بین دانشجویان شیوع فراوان دارد و بین این سه اختالل ارتباط معناداري وجود دارد )1(. در حقيقت دانشجويان است رسهای زيادي را در طول دوران تحصيل خود تجربه میکنند. مطالعه صادقيان و همكاران نشان داده است كه نگراني در مورد سالمت خانواده تغيير در فعاليت مذهبي نگراني در مورد آينده شغلي ورود به محيط بيمارستان شركت در امتحان مهم اختالف با دوستان و مشكالت جنسي از جمله عوامل استرسزا براي دانشجويان محسوب میشوند )31(. قابلذکر است كه وجود عوامل استرسزا و عدم توان كنترل آنها میتواند زمینهساز بروز اضطراب افسردگي و ساير مشكالت روانشناختی در دانشجويان گردد )1(. تشخيص سال اول. شماره. 3 پاییز 1392

8 References 1. Rezaei-Adaryani M, Azadi A, Ahmadi F, Vahedian Azimi A. Comparison of depression, anxiety, stress and quality of life in dormitories students of Tarbiat Modares University. Iran J Nurs Res 2007; 2(4-5): Abolghasemi A. Simple and multiple relationships between college student s stressors and their academic performance regarding religious attitude. J Educ Psychol Chamran Univ 2004; 3 (1):1-18. [in Persian] 3. Cavanagh SJ, Snape J. Educational sources of stress in midwifery students. Nurse Educ Today 1997; 17(2): Shariati M, Kaffashi A, Ghaleh Bandy MF, Fateh A, Ebadi M. Mental health in medical students of the Iran University of Medical Sciences. Payesh J 2002; 3(1): [in Persian] 5. Yousefi N, Etemadi O, Bahrami F, Fatehizadeh M, Ahmadi A, Mavarani A, et al. Efficacy of logo therapy and gestalt therapy in treating anxiety, depression and aggression. Iranian Psychol 2009; 5 (19): [in Persian] 6. Fakhar F, Navabi Nejad SH, Foroghan M. The role of group counseling with logotherapeutic approach on the mental health of older women. Iran J Ageing 2008; 3(7): [in Persian] 7. Lavasani M, Ejei J, Mohammadi F. The Relationship between meaning of life and optimism with subjective well-being. J Psychol 2013: 17: [in Persian] 8. Ho MY, Cheung FM, Cheung SF. The role of meaning in life and optimism in promoting well-being. Pers Individ Diff زودرس و مشاورههای بهموقع در زمينه مشكالت خفيف روانشناختی )مانند استرس( براي دانشجويان خصوصا جديدالورودها میتواند از گسترش بیماریهای شديدتر رواني )مانند افسردگي( جلوگيري نمايد. نقشي كه مراكز مشاوره دانشگاه میتوانند در اين زمينه ايفا نمايند بسيار برجسته است. با اينكه اين مطالعه از محدود بررسیهایی است كه به تعيين رابطه بين معناي زندگي با مشكالت روانشناختی دانشجويان میپردازد اما داراي محدودیتهایی بوده است. از محدوديت مطالعه حاضر عدم مطالعه دانشجويان غيرخوابگاهي بود. در اين دانشجويان طبیعتا عوامل استرسزا شايد كمي متفاوت از دانشجويان خوابگاهي باشد و اين امر تعميم نتايج را به اين گروه غیرممکن میسازد. از ديگر محدودیتهای مطالعه حاضر عدم بررسي ارتباط متغيرهايي چون مذهب و نگرشهای مذهبي با معناي زندگي است. از آنجا كه بين نگرشهای مذهبي و احساس معنا در زندگي ارتباط معنیدار وجود دارد )32( پيشنهاد میشود در مطالعات آينده تأثیر نگرشهای مذهبي بر ميزان معناداری زندگي دانشجويان مورد بررسي قرار داده شود. نتیجهگیری: ميزان اضطراب دانشجويان در سطح بااليي قرار دارد. دانشجوياني كه معناي كمتري در زندگي خود دارند ميزان اضطراب بيشتري را تجربه میکنند. در مشاورههای روان شناسي بايستي با رويكردهاي معنادرمانی معنادار بودن زندگي را در دانشجويان افزايش داد. اين امر میتواند در نهايت سبب افزايش بهداشت روان دانشجويان گردد. سپاسگزاری از همكاري دانشجويان ساكن در خوابگاههای دانشگاه علوم پزشكي ايران تقدير و تشكر میشود. 90 فصلنامه علمی-پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت

9 ; 48: Halama P, Dedova M. Meaning in life and hope as predictors of positive mental health: Do they explain residual variance not predicted by personality traits? Studia Psychologica 2007; 49: Melton MA, Schuenberg SE. On the measurement of meaning: Logo therapy s empirical contributions to humanistic psychology. J Humanist Psychol 2008; 36: Steger MF. Development and validation of the Meaning in Life Questionnaire: A measure of eudemonic well-being. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Minnesota, USA; Rathi N, Rastogi R. Meaning in life and psychological well-being in preadolescents and adolescents. J Indian Acad Appl Psychol 2007; 33(1): Feldman DB, Snyder CR. Hope and the meaningful life: theoretical and empirical associations between goal-directed thinking and life meaning. J Soc Clin Psychol 2005; 24: Nasiri H, Jokar B. Meaning in life, hope, life satisfaction and mental health in women. J Women Develop Politics 2008; 6 (2): [in Persian] 15. Talebzadeh Shoshtari L, Pour Shafeei H. Talebzadeh Shooshtari L, Pourshafei H. The relation between meaning in life and general health among staff of Birjand University ( ). J Birjand Univ Med Sci. 2011; 18 (1): [in Persian] 16. Kleftaras G, Psarra E. Meaning in life, psychological well-being and depressive symptomatology: A Comparative Study. سال اول. شماره. 3 پاییز 1392 Psycholo 2012; 3(4): org/ /psych Mehri A, Sedighy Some-Koochak Z. Assessment of mental health status and some related factors among students of Sabzevar Universities in Medical Science J Islamic Azad Univ, Tehran Med Unite 2012; 21(4): [in Persian] 18. Mohammadzadeh J, Kosravi A, Akbary M. Mental health and its determinants among students of Ilam University, Iran. Health System Res 2012; 8(5): [in Persian] 19. Salajegheh A, Shojaeezadeh D, Tol A. Depression and related factors among university students. Health System Res 2012; 8(4): [in Persian] 20. Mohammad Zadeh J. Investigation of prevalence rate of depression symptoms among Ilam University students. J Ilam Univ Med Sci 2011; 19(2): [in Persian] 21. Nadi MA, Sajjadian A. The Analytical relations between spiritual concept with spiritual well-being, mental happiness, satisfaction with life, psychological flourishing, Hope for future and purposefulness in the university students. Toloo-e-Behdasht 2011; 10(3): [in Persian] 22. Garcini LM, Short M, Norwood WD. Affective and motivational predictors of perceived meaning in life among college students. The Journal of Happiness & Well- Being 2013, 1(2): Steger MF, Frazier P, Oishi S, Kaler M. The Meaning in life questionnaire: assessing the presence of and search for

10 meaning in life. Journal of Counseling Psychology2006 ; 53: Mesrabadi J, Ostovar N, Jafarian S. Discriminative and construct validity of meaning in life questionnaire for Iranian students. J Behavi Scie 2013; 7(1): [in Persian] 25. Henry JD, Crawford JR. The 21-item version of the depression anxiety stress scales (DASS 21): normative data and psychometric evaluation in a large nonclinical sample. Br J Clin Psychol 2005; 44: Sahebi A, Asghari MJ, Salari RS. Validation of depression, anxiety and stress scale (DASS-21) for an Iranian population. J Iranian Psychol2005 ; 1(4): [in Persian] 7. Carson BV. Mental health nursing. 2 th ed. Philadelphia: WB Saunders Co; Michael F. Steger. Experiencing meaning in life: Optimal functioning at the nexus of well-being, psychopathology, and spirituality. The Human Quest for Meaning. 2 nd Edition. 29. Frankle V. Man s search for meaning: an introduction to logo therapy. Translated by: Salehian N, Milani M. 17th ed. Tehran: Dorsa Publication; [in Persian] 30. Shakrinia E. The relationship between social capital and meaning in life with general health in women victim of violence. J Women Health 2010; 2: [in Persian] 31. Sadeghian E, Heidarian Pour A. Stressors and mental health status among students of Hamadan University of Medical Sciences. Hayat J 2009; 15(1): [in Persian] 32. Peymanfar E, Aliakbari dehkordi M, Mohtashami T. Comparison of loneliness and a sense of meaning in life with varying levels of religious attitude. J Pshychol Relig 2012; 4(5): [in Persian] 92 فصلنامه علمی-پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت