ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Β ΛΥΚΕΙΟΥ. Επιμέλεια θεμάτων: Μεταξά Ελευθερία. Κείμενο

Transcript

1 ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Επιμέλεια θεμάτων: Μεταξά Ελευθερία Κείμενο (δημοσίευμα) Στον 21 ο αιώνα συνεχίζουν να υπάρχουν όχι μόνο εκατομμύρια παιδιά ενός κατώτερου Θεού, αλλά και χιλιάδες παιδιά κανενός Θεού. Παιδιά σκλάβοι, που πωλούνται απ τις οικογένειές τους για μερικά ευρώ στους δουλεμπόρους, οι οποίοι τα πωλούν στα σκλαβοπάζαρα της Δυτικής Αφρικής προς εκατοντάδες ευρώ το ένα! Κατάντησε η ανθρώπινη ζωή να είναι φθηνότερη από κείνη του ζώου. Στο κάτω κάτω της γραφής ένα πανάκριβο σκυλί ράτσας, όταν πουληθεί, εξασφαλίζει περιποίηση και τροφή ενός άρχοντα. Ένα σκλαβάκι των μερικών ευρώ θα ζήσει, αν τελικά ζήσει, σκυλίσια ζωή δουλεύοντας στις φυτείες ή, στην καλύτερη περίπτωση, ως υπηρέτης σε σπίτια. Μήπως η λεγόμενη πολιτισμένη ανθρωπότητα με τους διεθνείς οργανισμούς της δε γνωρίζει ότι υπάρχουν σκλαβοπάζαρα παιδιών; Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, όπου όλος ο πλανήτης είναι ένα σπίτι και μάλιστα υπό άγρυπνη δορυφορική παρακολούθηση, είναι υποκρισία και ντροπή να μένουν αδιάφοροι οι εμφανιζόμενοι ως σερίφηδες της παγκόσμιας τάξης. Είναι γνωστό ότι η ανθρώπινη ύπαρξη είναι εμπόρευμα. Είναι γνωστή η μισθωτή δουλεία και η σκληρότητά της στις αναπτυγμένες και υπό ανάπτυξη οικονομίες της λεγόμενης ελεύθερης αγοράς. Αφελώς πιστεύαμε ότι είχε καταργηθεί η άμισθη δουλεία ή ότι είχε περιοριστεί στο ελάχιστο στις μέρες μας. 1

2 Κι όμως, την εκτεταμένη ύπαρξη του δουλεμπορίου παιδιών έρχεται να επιβεβαιώσει η είδηση ότι ένα υπό νιγηριακή σημαία πλοίο με περίπου 250 σκλαβάκια περιπλανάται στις θάλασσες της Δυτικής Αφρικής ψάχνοντας να αγκυροβολήσει σε ένα ασφαλές σκλαβοπάζαρο, για να ξεπουλήσει ο καπετάνιος την ανθρώπινη πραμάτεια του. Κατήγγειλε η UNICEF ότι το δουλεμπορικό απέπλευσε πριν από λίγες μέρες απ την Γκαμπόν κι η κυβέρνηση του Μπανίν με την έκκλησή της προς τον ΟΗΕ και τη Δύση ζητάει βοήθεια, για να το εντοπίσει. Δύο εβδομάδες περιπλανάται το δουλεμπορικό στη θάλασσα, τα παιδιάσκλάβοι κινδυνεύουν να πεθάνουν απ την πείνα και τη δίψα και η βοήθεια δεν έρχεται. Εάν το πλοίο φάντασμα μετέφερε τρομοκράτες, θα έσπευδαν επί τόπου αεροπλανοφόρα, οι κατασκοπευτικοί δορυφόροι θα το είχαν εντοπίσει κι ο εχθρός θα είχε εξουδετερωθεί μέσα σε λίγες ώρες. Δεν κινδυνεύουν όμως τα συμφέροντα των ισχυρών, αλλά η ζωή 250 παιδιών της Αφρικής. Ευτελής η αξία τους, αλλά η παγκόσμια ντροπή κι η αναλγησία τεράστια, γι αυτό και δεν ξεπλένεται με τίποτα! ΘΕΜΑΤΑ 1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε λέξεις. (Μονάδες 25) 2. Να δώσετε στο κείμενο έναν τίτλο χωρίς σχόλιο κι έναν με σχόλιο (Μονάδες 5) 3. Να βρείτε τον τρόπο ανάπτυξης της τελευταίας παραγράφου (Μονάδες 5) 4. «Κατάντησε η ανθρώπινη ζωή να είναι φθηνότερη από κείνη του ζώου». Να αναπτύξετε τη φράση αυτή, χρησιμοποιώντας την ως θεματική περίοδο, σε μια παράγραφο 80 λέξεων (Μονάδες 5 ) 5. Α) Με τις παρακάτω λέξεις να γράψετε από μια περίοδο λόγου, έτσι ώστε να αναδεικνύεται η σημασία τους: πολιτισμένη, σκλαβοπάζαρα, καταργηθεί, έσπευδαν, ευτελής. Β) Να μετατρέψετε τη σύνταξη στην αντίθετή της, δικαιολογώντας τη επιλογή του συγγραφέα: «Παιδιά σκλάβοι...το ένα» (Μονάδες 10) 6. Εκφωνείτε, ως πρόεδρος του δεκαπενταμελούς συμβουλίου του σχολείου σας, μια ομιλία σε ημερίδα που διεξάγεται στο δήμο σας, 2

3 με θέμα την καταπάτηση των δικαιωμάτων των παιδιών. Να εκθέσετε τους λόγους για τους οποίους ο άνθρωπος παραμένει αδρανής μπροστά στο φαινόμενο αυτό και να προτείνετε τρόπους για την αντιμετώπισή του. ( λέξεις) (Μονάδες 50) 3

4 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Επιμέλεια Απαντήσεων: Μεταξά Ελευθερία 1. Στο κείμενο γίνεται αναφορά στο φαινόμενο δουλεμπορίας των παιδιών, αλλά και στην αδιαφορία της σύγχρονης κοινωνίας. Ο αρθρογράφος αρχικά τονίζει ότι τον 21 ο αιώνα εξακολουθεί να υφίσταται το δουλεμπόριο παιδιών στη Δ. Αφρική, παρατηρώντας ότι η ανθρώπινη ζωή θεωρείται κατώτερη από ενός ζώου. Στη συνέχεια αναφέρει ότι σήμερα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της δορυφορικής επικοινωνίας, δε μπορεί ο κόσμος να προσποιείται άγνοια για το φαινόμενο αυτό. Την ύπαρξή του επιβεβαιώνει η είδηση ότι ένα νιγηριανό πλοίο μετέφερε 250 παιδιά, ψάχνοντας αγορά για να τα πουλήσει αλλά, παρά τις εκκλήσεις της UNICEF, κανείς δεν ασχολήθηκε με το θέμα. Ο αρθρογράφος κλείνοντας καταγγέλει την αδιαφορία των ισχυρών μπροστά στο δουλεμπόριο παιδιών. 2. Τίτλος με σχόλιο: Παιδιά ουδενός Θεού/ Τίτλος χωρίς σχόλιο: Το δουλεμπόριο παιδιών τον 21 ο αιώνα. 3. Η τελευταία παράγραφος αναπτύσσεται με τη μέθοδο της σύγκρισης αντίθεσης. Ο αρθρογράφος συγκρίνει τις αντιδράσεις των ισχυρών σε περίπτωση που το νιγηριανό πλοίο μετέφερε τρομοκράτες και τις αντιδράσεις τους τώρα, που μεταφέρει παιδιά. Συμπεραίνει ότι στην πρώτη περίπτωση το πρόβλημα θα είχε λυθεί μέσα σε λίγες ώρες, ενώ στη δεύτερη κανείς δεν έκανε τίποτε για να σωθούν τα παιδιά αυτά. 4. Η ανθρώπινη ζωή κατάντησε φθηνότερη απ αυτήν του ζώου. Πράγματι, αρκεί να ρίξουμε μόνο μια ματιά γύρω μας, για να καταλάβουμε ότι αυτή η φράση είναι μια πικρή αλήθεια. Άστεγοι κατακλύζουν τους δρόμους, άνθρωποι ψάχνουν να βρουν φαγητό στα σκουπίδια, η εγκληματικότητα έχει ανέβει κατακόρυφα και καθημερινά γίνονται φόνοι για ασήμαντη αφορμή ή για μερικά ευρώ! Κάποτε ο άνθρωπος ήταν η υπέρτατη αξία. Σήμερα είναι το χρήμα, γι αυτό και ζούμε σ έναν κόσμο δίχως ιδανικά.πρέπει λοιπόν να γίνει σε όλους συνείδηση ότι είναι απόλυτη ανάγκη, για να έχει η κοινωνία μας μέλλον, να επανατοποθετήσουμε τον άνθρωπο στη θέση που του αξίζει. 4

5 5. Α)πολιτισμένη= Η πολιτισμένη κοινωνία της Δύσης συχνά δείχνει αδιαφορία για ό,τι συμβαίνει στον Τρίτο κόσμο/ σκλαβοπάζαρα= Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα, εξακολουθούν να υπάρχουν σκλαβοπάζαρα, όπου πωλούνται ανθρώπινα όντα / καταργηθεί= Η ποινή του θανάτου έχει καταργηθεί στα περισσότερα μέρη του κόσμου/ έσπευδαν= Το περιπολικό έσπευσε στο κατάστημα όπου γινόταν η ληστεία κι έτσι οι ληστές αναγκάστηκαν να τραπούν σε φυγή / ευτελής= Το ποσό που ζητήθηκε για την αγορά του σπιτιού ήταν ευτελές μπροστά στην πραγματική του αξία. Β) Παιδιά σκλάβοι, που τα πωλούν οι οικογένειές τους στους δουλεμπόρους για μερικά ευρώ, μεταπωλούνται απ αυτούς στα σκλαβοπάζαρα της Δυτικής Αφρικής προς εκατοντάδες ευρώ το ένα. 6. Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι. Ως εκρόσωπος του 15μελους συμβουλίου του σχολείου μου και με αφορμή τη συζήτηση που διεξάγεται για την καταπάτηση των δικαιωμάτων των παιδιών, θα ήθελα να καταθέσω τις απόψεις μου σχετικά με το ζήτημα αυτό και κυρίως για τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι παραμένουν αδρανείς μπροστά σε τούτο το τόσο λυπηρό φαινόμενο. Αν και διανύουμε τον 21 ο αιώνα, αν και ζούμε σε μια εποχή όπου η εξέλιξη τρέχει με ρυθμούς πραγματικά φρενήρεις, τα παιδιά σε αρκετά μέρη του κόσμου βιώνουν συνθήκες άθλιες. Εργάζονται κάτω από άθλιες συνθήκες, δεν πηγαίνουν σχολείο, δεν έχουν στέγη ή τροφή, γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από επιτήδειους. Παγκόσμιοι οργανισμοί που ασχολούνται με την προστασία των παιδιών κραυγάζουν καθημερινά για τα φαινόμενα αυτά. Ποιος τους ακούει; Κανείς! Η εποχή μας, αυτή η εποχή της τεχνολογίας και της ανάπτυξης, έχει δυστυχώς ένα μεγάλο μειονέκτημα. Την πλήρη απουσία ιδανικών. Το χρήμα τέθηκε στο κέντρο του ενδιαφέροντος κι έγινε η μοναδική πηγή ευτυχίας. Η κατανάλωση κι ο εύκολος πλουτισμός αναδείχθηκε σε υπέρτατη αξία, Αυτή διαφημίζουν τα ΜΜΕ, που αποχαυνώνουν κυριολεκτικά τον κόσμο με τα χαμηλής 5

6 ποιότητας προγράμματα. Γι αυτή μιλούν όλοι γύρω μας, προσπαθώντας να ικανοποιήσουν την επιθυμία για «κοινωνική άνοδο». Ο εγωισμός και ο ατομικισμός κυριαρχούν, με αποτέλεσμα ο καθένας να ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό του κι όχι για τους γύρω του. Κι όταν κάποιοι μιλούν για το συνάνθρωπο, οι περισσότεροι κουνούν ειρωνικά το κεφάλι ή σηκώνουν αδιάφορα τους ώμους. Είναι αλήθεια ότι η κοινωνία μας μαστίζεται από πολλά προβλήματα. Αυτή είναι και η αιτία που το κάθε άτομο προσπαθεί να επιλύσει μόνο τα δικά του, θεωρώντας ότι έτσι θα βελτιώσει τη ζωή του. Δεν καταλαβαίνουμε οι ανόητοι ότι μόνο αν όλη η κοινωνία ευημερεί, τότε θα ζούμε και μεις καλά. Αλλά, σαν τη στρουθοκάμηλο, χώνουμε το κεφάλι βαθιά μέσα στο έδαφος, νομίζοντας ότι θα κρυφτούμε απ τις ευθύνες και το χρέος μας. Νομίζοντας ότι έτσι θα σώσουμε τον εαυτό μας. Και η παιδεία; Πού κρύφτηκε η παιδεία; Δεν εννοώ βέβαια τις γνώσεις, που τόσο απλόχερα μας χαρίζει το σχολείο, φροντίζοντας μάλιστα να μας εξειδικεύσει, ώστε να αποκατασταθούμε στο μέλλον επαγγελματικά. Μιλώ για την ανθρωπιστική παιδεία, αυτήν που θα εφοδιάσει τους νέους με αξίες και ιδανικά, θα τους ευαισθητοποιήσει, θα τους κινητοποιήσει, θα τους δώσει κριτική ικανότητα..δυστυχώς, χάθηκε κι αυτή, μέσα στην τεχνοκρατική μας κοινωνία. Κι έτσι, φτάσαμε σ αυτό το σημείο. Να καταπατώνται τα δικαιώματα εκατομμυρίων αθώων παιδιών κι εμείς να κάνουμε ότι δε βλέπουμε, ότι δεν ακούμε. Βέβαια, όταν διαβάζουμε στην εφημερίδα ή βλέπουμε στην τηλεόραση όπου η εικόνα είναι αδιάψευστος μάρτυρας της κατάστασης που επικρατεί ένα ρεπορτάζ για τα παιδιά που πεινούν ή αρρωσταίνουν ή εργάζονται κάτω από συνθήκες που ούτε σε ζώα δεν ταιριάζουν, τότε ίσως συγκινούμαστε, τουλάχιστον για λίγη ώρα. Ύστερα, αφού σκουπίσουμε τα δάκρυά μας, στρεφόμαστε και πάλι στα δικά μας προβλήματα. Άλλωστε, τα παιδιάκια αυτά είναι τόσο μακριά από μας! Και τι μπορούμε να κάνουμε εμείς γι αυτά; Κι όμως! Και μπορούμε και πρέπει να κάνουμε! Δεν είναι δυνατό να αδιαφορούμε για το μέλλον του κόσμου μας! Γιατί αυτό 6

7 είναι τα παιδιά. Το μέλλον! Είναι λοιπόν ανάγκη επιτακτική να ενδιαφερθούμε, να νοιαστούμε όλοι μας, για να λυθεί το πρόβλημα της καταπάτησης των δικαιωμάτων των παιδιών. Οφείλουμε όλοι να καταγγέλουμε όσες τέτοιες περιπτώσεις γνωρίζουμε και να μη γυρίζουμε αδιάφορα το κεφάλι κάθε φορά που πέφτει στην αντίληψή μας κάτι ανάλογο. Βέβαια, η ατομική κινητοποίηση δεν είναι αρκετή. Η Πολιτεία έχει χρέος να ενδιαφερθεί για τα παιδιά και να προασπίσει τα δικαιώματά τους, θεσπίζοντας νόμους και επιβάλλοντας αυστηρές ποινές σε όσους τα κακομεταχειρίζονται, είτε σωματικά είτε ψυχικά. Αλλά και τα ΜΜΕ οφείλουν να καταγγέλουν τέτοιες περιπτώσεις, να κάνουν αφιερώματα που αφορούν την προστασία των παιδιών, να προβάλλουν κοινωνικά μηνύματα για το θέμα αυτό. Ο ρόλος τους είναι ιδιαίτερα σημαντικός, γιατί έχουν πρόσβαση στο σπίτι και στο μυαλό κάθε πολίτη. Ας μην είναι μόνο Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, αλλά και Μέσα Μαζικής Ευαισθητοποίησης! Σημαντικό ρόλο ασφαλώς μπορούν να διαδραματίσουν και οι πνευματικοί άνθρωποι, που θα γίνουν οδηγοί στην εκστρατεία σωτηρίας των παιδιών και θα φωτίσουν με το παράδειγμά τους όλους τους ανθρώπους. Είναι καιρός να βγουν απ το περιθώριο, στο οποίο η κοινωνία τους έχει δυστυχώς τοποθετήσει, και να αναλάβουν ενεργό δράση. Το ίδιο δραστήριες οφείλουν να είναι και οι κάθε είδους οργανώσεις που ασχολούνται με τέτοια θέματα, ώστε να βρουν υποστηρικτές στο έργο τους και να συνεχίσουν τον αγώνα που δίνουν. Το σχολείο είναι ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να συνεισφέρει στη λύση του προβλήματος της καταπάτησης των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων και ειδικά των παιδιών. Πώς; Μα, παρέχοντας ανθρωπιστική παιδεία κι όχι μόνο στείρες και νομισματογόνες γνώσεις και διαπλάθοντας ευαίσθητους στα κοινωνικά προβλήματα πολίτες. Και, ασφαλώς, η οικογένεια έχει και κείνη μερίδιο ευθύνης. Αυτή είναι που θα γαλουχήσει το παιδί με τέτοιον τρόπο, ώστε να γίνει ένας άνθρωπος υπεύθυνος και ευαίσθητος, που δε θα ανέχεται να καταπατάται το δικαίωμα κανενός ανθρώπου και, πολύ περισσότερο, ενός παιδιού. Οι γονείς 7

8 οφείλουν να δίνουν το παράδειγμα, προστατεύοντας το παιδί από οτιδήποτε μπορεί να το βλάψει και διδάσκοντάς του το σεβασμό και την αγάπη. Εύλογα λοιπόν καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το πρόβλημα της καταπάτησης των δικαιωμάτων των παιδιών, ένα πρόβλημα που εξακολουθεί να ταλανίζει όχι μόνο τις χώρες του Τρίτου κόσμου, αλλά και τις «πολιτισμένες» και αναπτυγμένες κοινωνίες, μπορεί και πρέπει να λυθεί. Αρκεί να το θέλουμε όλοι. Ελπίζω οι απόψεις μου να αποτελούν για σας εφαλτήριο προβληματισμού. Σας ευχαριστώ που με ακούσατε. 8