Αντιµικροβιακά Φάρµακα

Transcript

1 Αντιµικροβιακά Φάρµακα ΚΤ 2007 Κατερίνα Τυλιγάδα Επίκουρη Καθηγήτρια Φαρµακολογίας

2 Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος ΚΤ 2007 β-λακτάµες β-λακτάµη

3 Penicillium chrysogenum Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες Τρανσπεπτιδάση PBP

4 Πενικιλλίνες Πενικιλλίνη G Βενζυλική πενικιλλίνη Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες Αµπικιλλίνη PBPs

5 Πενικιλίνες Φυσικές (1 η γενιά) t½ Πενικιλίνη G, V Gram + (Streptococcus, Staphylococcus, Gonococcus, Meningococcus) Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες Ευρέος φάσµατος (3 η γενιά) Gram -/+ Αµοξικιλίνη (+ κλαβουλανικό οξύ: St. aureus, E. coli, H. influenza) Αµπικιλίνη Πενικιλινασο-άντοχες (2 η γενιά) Gram + Φλουκοξακιλίνη Μεθικιλίνη (Staph aureus) Οξακιλίνη Εκτεταµένου φάσµατος (4 η γενιά) Gram (+) Πιπερακιλίνη (Enterococcus) Καρβενικιλίνη (Pseudomonas)

6 Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες Α.Ε. Στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα Πνευµονοκοκκική πνευµονία Χορήγηση µε άδειο στοµάχι Σύφιλη (- αµοξικιλλίνη) Γονόρροια Κατανέµονται σε όλους τους (±) Μέση ωτίτιδα ιστούς ΕΚΤΟΣ ΚΝΣ, (±) Ιγµορίτιδα προστάτη, οφθαλµό (±) Μηνιγγίτιδα Αναφυλακτική αντίδραση (2-4%) Ορονοσία Νευροτοξικότητα (σπασµοί, κώµα) Νεφροπάθεια Αιµατολογικές διαταραχές (3wk: ηωσινοφιλία, αιµολυτική αναιµία, λευκοπενία) ευτερογενείς λοιµώξεις ιαταραχές ΓΕΣ

7 Πενικιλλίνες Κεφαλοσπορίνες Κεφαλοσπορίνη C Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες PBPs

8 Κεφαλοσπορίνες 1 ης γενιάς: Κεφαζολίνη Κεφαδροξίλη Κεφαλεξίνη Κεφαπιρίνη Κεφαραδίνη Κεφαλοθίνη Gram + MSSA S. aureus, S. epidermidis, Streptococcus pyogenes, S.agalactiae, S. pneumoniae Gram - E. coli, Klebsiella, Shigella, Proteus mirabilia Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες 2 ης γενιάς: Κεφακλόρη - Κεφουροξίµη Κεφοτετάνη Κεφοξιτίνη Κεφαµανδόλη 3 ης γενιάς: Κεφιξίµη Κεφοπεραζόνη Κεφοταξίµη - Κεφοπεραζόνη Κεφταζιδίνη Κεφτριαξόνη 4 ης γενιάς: Κεφεπίµη vs Gram Ανθεκτικότητα σε β- λακταµάσες

9 Κεφαλοσπορίνες Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες Κατανέµονται σε όλους τους ΕΚΤΟΣ από ιστούς από φλεγµένουσες µήνιγγες Α.Ε. Αναφυλακτική αντίδραση (2-4%) ιασταυρούµενη µε πενικιλλίνες

10 Πενικιλλίνες Κεφαλοσπορίνες Μονοβακτάµες Αζτρεονάµη Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες PBPs

11 Μονοβακτάµες Αζτρεονάµη Pseudomonas aeruginosa, Enterobacter, E. coli, Klebsiella, Serratia, Haemophilus, Proteus Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες Gram Ανθεκτικότητα στις β-λακταµάσες ΕΚΤΟΣ από ορισµένες extendedspectrum betalactamase (ESBL) Α.Ε. Αναφυλακτική αντίδραση ιάρροια Κνησµός ΕΝ κατανέµεται στις µήνιγγες

12 PBPs ΚΤ 2007 Πενικιλλίνες Κεφαλοσπορίνες Μονοβακτάµες Καρβαπενέµες Ιµιπενέµη Ερταπενέµη Μεροπενέµη Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες

13 Καρβαπενέµες Ιµιπενέµη Ερταπενέµη Μεροπενέµη Pseudomonas, Enterococcus Gram +κόκκοι Gram - κόκκοι Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος β-λακτάµες Ανθεκτικότητα στις β- λακταµάσες ΕΚΤΟΣ από S. maltophilia B. Fragilis Pseudomonas (?) Gram + ΕΚΤΟΣ MRSA Gram ΕΚΤΟΣ Flavobacterium, B. cepacia, S. maltophilia Α.Ε.? Αναφυλακτική αντίδραση Σπασµοί (νεφρική διαταραχή, αλληλεπιδραση µε θεοφυλλίνη, κυκλοσπορίνη, κινολόνες, µετρονιδαζόλη)

14 Αναστολείς σύνθεσης τοιχώµατος ΚΤ 2007 Βανκοµυκίνη MRSA St. aureus Clostridium difficile Α.Ε. Αναφυλακτική αντίδραση Gram +

15 Αναστολείς σύνθεσης πυρηνικών οξέων ΚΤ 2007 Gram + Gram - Κινολόνες Φθοριοκινολόνες Γυράση Τοποϊσοµεράση ΙV Συνθετικά ευρέος φάσµατος µε καλή κατανοµή Βακτηριοκτόνος δράση

16 Κινολόνες - Φθοριοκινολόνες Κιπροφλοξασίνη Pseudomonas (Enterobacteriaceae) Νορφλοξασίνη Τροβαφλοξασίνη Λεβοφλοξασίνη Γατιφλοξασίνη Μοξιφλοξασίνη Ευρέος φάσµατος Gram + Gram Αναερόβια Chlamydia - Mycoplasma Μycobacteria (±) Αναστολείς σύνθεσης πυρηνικών οξέων

17 Κινολόνες - Φθοριοκινολόνες Αναστολείς σύνθεσης πυρηνικών οξέων UTIs Πνευµονία Βακτηριακή γαστρεντερίτιδα Κατανέµονται σε ΚΝΣ, προστάτη, οφθαλµό Αντιόξινα, Fe, Ca απορρόφησης Τροφή, αντισταµινικά απορρόφησης

18 Κινολόνες - Φθοριοκινολόνες Αναστολείς σύνθεσης πυρηνικών οξέων Α.Ε. καφεΐνη, θεοφυλλίνη, κυκλοσπορίνη, βαρφαρίνη (CYP-450) Νευροτοξικότητα ( επίπεδα) Σπασµοί Ρήξη τενόντων Παιδιά Κύηση Γαλουχία

19 Αναστολείς σύνθεσης πυρηνικών οξέων ΚΤ 2007 κο-τριµοξαζόλη Σουλφαµεθοξαζόλη + Τριµεθοπρίµη Pseudomonas (Enterobacteriaceae) Ευρέος φάσµατος Gram + Gram Αναερόβια Chlamydia - Mycoplasma Μycobacteria (±)

20 Αναστολείς σύνθεσης πυρηνικών οξέων ΚΤ 2007 Μετρονιδαζόλη Αναερόβια Πρωτόζωα Helicobacter pylori Εκτός Actinomyces Κατανέµεται σε ΚΝΣ, οφθαλµό Α.Ε. Αντίδραση δισουλφιράµης Μεταλλική γεύση Περιφερική νευροπάθεια Σπασµοί, αταξία ( χορήγηση) Μεταβολισµός βαρφαρίνης Αντιόξινα, Fe, Ca απορρόφησης Τροφή, αντισταµινικά απορρόφησης

21 Α.Ε. Αντίδραση δισουλφιράµης Μετρονιδαζόλη Μερικές κεφαλοσπορίνες Χλωραµφενικόλη (αποχή από αλκοόλ 2-3 µετά το τέλος της θεραπείας)

22 Αναστολείς σύνθεσης πυρηνικών οξέων ΚΤ 2007 Μετρονιδαζόλη Αναερόβια Πρωτόζωα Helicobacter pylori Εκτός Actinomyces Κατανέµεται σε ΚΝΣ, οφθαλµό Α.Ε. Αντίδραση δισουλφιράµης Μεταλλική γεύση Περιφερική νευροπάθεια Σπασµοί, αταξία ( χορήγηση) Μεταβολισµός βαρφαρίνης Αντιόξινα, Fe, Ca απορρόφησης Τροφή, αντισταµινικά απορρόφησης

23 Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΚΤ S 30S Έναρξη µετάφρασης Επιµήκυνση πεπτιδικής αλύσου Μακρολίδια Αµινογλυκοσίδες Τετρακυκλίνες Λινκοζαµίνες Στρεπρογραµίνες Οξαζολιδινόνες Χλωραµφενικόλη

24 Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΚΤ 2007 Μακρολίδια (Streptomyces sp) Ερυθροµυκίνη Αζιθροµυκίνη Κλαριθροµυκίνη Λινκοζαµίδια Κλινταµυκίνη Gram + Φάσµαπαρόµοιο µε την πενικιλλίνη Εναλλακτικά της πενικιλλίνης σε αλλεργία Ασφαλής στην εγκυµοσύνη κατανοµή στουςπνεύµονες ΕΝ ΧΟΡΗΓΕΙΤΑΙ στην εγκυµοσύνη

25 Μακρολίδια Ερυθροµυκίνη Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών Gram +, Legionella, Mycoplasma Σύφιλη Gram - H. pylori, B.pertussis, C. jejuni Κατανέµεται σε προστάτη, ΟΧΙ ΕΝΥ ιαπερνά τον πλακούντα, γάλα Α.Ε. Ερεθισµός του στοµάχου Ναυτία, διάρροια Φλεβίτιδα Χολοστατική ηπατίτιδα (1/1000) Ωτοτοξικότητα ( δόσεις) Μεταβολή µεταβολισµού βαρφαρίνης, θεοφυλλίνης, κυκλοσπορίνης Αρρυθµίες Αιφνίδιος θάνατος (+βεραπαµίλη )

26 Μακρολίδια Ερυθροµυκίνη Κλαριθροµυκίνη Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών Gram +, Legionella, Mycoplasma Σύφιλη Gram - H. pylori, B.pertussis, C. jejuni Haemophilus Κατανέµεται στους πνεύµονες Α.Ε. Ωτοτοξικότητα ( δόσεις) Μεταβολή µεταβολισµού φαρµάκων (Ρ450) Ερεθισµός του στοµάχου, Ναυτία, διάρροια

27 Μακρολίδια Ερυθροµυκίνη Κλαριθροµυκίνη Αζιθροµυκίνη Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών Gram +, Legionella, Mycoplasma Σύφιλη Gram - H. pylori, B.pertussis, C. jejuni Haemophilus, Pneumococcus Λοιµώξεις του αναπνευστικού Μη-γονοκοκκική ουρηθρίτιδα Κατανέµεται στους πνεύµονες, PMNs, µακροφάγα Αντιόξινα, τροφή: απορρόφησης Α.Ε. Αλλεργικές αντιδράσεις

28 Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΚΤ 2007 Μακρολίδια Ερυθροµυκίνη Κλαριθροµυκίνη Αζιθροµυκίνη Λινκοζαµίδια Κλινταµυκίνη Gram + Gram + ΟΧΙ Enterococcus Αναερόβια ΟΧΙ C. difficile Α.Ε. Κίνδυνος ψευδοµεµβρανώδους κολίτιδας (C. difficile)

29 Μακρολίδια Ερυθροµυκίνη Κλαριθροµυκίνη Αζιθροµυκίνη Λινκοζαµίδια Κλινταµυκίνη Στρεπτογραµίνες Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΙΑΣΤΑΥΡΟΥΜΕΝΗ ΑΝΤΟΧΗ Gram + ΟΧΙ E. faecalis Α.Ε. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ των κινολονών, Τελιθροµυκίνη πενικιλλινών, µακρολιδίων σε πνευµονία, χρόνια βρογχίτιδα, ιγµορίτιδα ιαταραχές στο ΓΕΣ Αλληλεπιδράσεις (στατίνες) Αρρυθµίες Θολή όραση

30 Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΚΤ 2007 Μακρολίδια Αµινογλυκοσίδες Στρεπτοµυκίνη Νεοµυκίνη Γενταµυκίνη Τοµπραµυκίνη Αµικασίνη Νετιλµυκίνη Καναµυκίνη

31 Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΚΤ 2007 Αµινογλυκοσίδες Στρεπτοµυκίνη Νεοµυκίνη Γενταµυκίνη Τοµπραµυκίνη Αµικασίνη Νετιλµυκίνη Καναµυκίνη Pseudomonas aeruginosa Φυµατίωση Εντεροκοκκική ενδοκαρδίτιδα Ευρέος φάσµατος Gram St. aureus (±)

32 Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΚΤ 2007 Α.Ε. Αµινογλυκοσίδες Στρεπτοµυκίνη Νεοµυκίνη Γενταµυκίνη Τοµπραµυκίνη Αµικασίνη Νετιλµυκίνη Καναµυκίνη Ωτοτοξικότητα Ωτοτοξικότητα Νεφροτοξικότητα (αντιστρεπτή) Νευροµυικός αποκλεισµός ( δόσεις)

33 Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΚΤ 2007 Α.Ε. Αµινογλυκοσίδες Στρεπτοµυκίνη Νεοµυκίνη Γενταµυκίνη Τοµπραµυκίνη Αµικασίνη Νετιλµυκίνη Καναµυκίνη Τοξικά φάρµακα ιαταραχές ακοής νεφρών IM IV < Θ.. Έλεγχος επιπέδων στο αίµα εν περνούν στο ΕΝΥ, Οφθαλµό, χολή

34 Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΚΤ 2007 Μακρολίδια Αµινογλυκοσίδες Τετρακυκλίνες οξυκυκλίνη εµεκλοκυκλίνη Μινοκυκλίνη Ευρέος φάσµατος Chlamydia Mycoplasma pneumoniae Rickettsia Brucella Chlamydia trachomatis Streptomyces sp

35 Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΚΤ 2007 Τετρακυκλίνες οξυκυκλίνη εµεκλοκυκλίνη Μινοκυκλίνη Α.Ε. ε χορηγούνται σε εγκύους, παιδιά έσµευση κατιόντων (Ca - οστά, δόντια) Απορρόφησης από γαλακτοκοµικά, αντιόξινα Φωτοτοξική δερµατίτιδα Ερεθισµός ΓΕΣ, ναυτία, έµετος, διάρροια Προσοχή σε νεφρική ανεπάρκεια Μυκητιάσεις (γεννητικά όργανα)

36 Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών ΚΤ 2007 Μακρολίδια Αµινογλυκοσίδες Τετρακυκλίνες Χλωραµφενικόλη Ευρέος φάσµατος

37 Μακρολίδια Αµινογλυκοσίδες Τετρακυκλίνες Χλωραµφενικόλη Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών Κατανέµεται σε ΕΝΥ, Οφθαλµό Βακτηριδιακή µηνιγγίτιδα Salmonella typhosa Ευρέος φάσµατος Α.Ε. Μη αντιστρεπτή απλαστική αναιµία (1/25,000 45,000 ) οσοεξαρτώµενη αντιστρεπτή µυελοτοξικότητα Φαιό σύνδροµο στα νεογνά νεογνά (shock)

38 Μακρολίδια Αµινογλυκοσίδες Τετρακυκλίνες Χλωραµφενικόλη Αναστολείς σύνθεσης πρωτεϊνών Κατανέµεται σε ΕΝΥ, Οφθαλµό Βακτηριδιακή µηνιγγίτιδα Salmonella typhosa Ευρέος φάσµατος Α.Ε. Μη αντιστρεπτή απλαστική αναιµία (1/25,000 45,000 ) οσοεξαρτώµενη αντιστρεπτή µυελοτοξικότητα Φαιό σύνδροµο στα νεογνά νεογνά (shock)

39 Ποια αντιβιοτικά σκοτώνουν την Pseudomonas? Πενικιλλίνες: Καρβεκιλλίνη Πιπερακιλλίνη Τικαρσιλλίνη Μεζλοκιλλίνη Κεφαλοσπορίνες 3 ης γενιάς: Κεφοπεραζόνη Κεφταζιδίµη Κεφτιζοξίµη Ιµιπενέµη Αζτρεονάµη Κινολόνες: Κιπροφλοξασίνη Αµινογλυκοσίδες: Αµικασίνη Γενταµυκίνη Τοµπραµυκίνη

40 Ποια αντιβιοτικά σκοτώνουν αναερόβια µικρόβια? Πενικιλλίνες + αναστολέας β-λακταµάσης: Αµοξυκιλλίνη Τικαρσιλλίνη Αµπικιλλίνη Πιπερακιλλίνη Κεφαλοσπορίνες 2 ης γενιάς: Κεφµεταζόλη Κεφοτετάνη Κεφοξιτίνη Ιµιπενέµη Χλωραµφενικόλη Κινολόνες: Οφλοξασίνη Μετρονιδαζόλη

41 Ποια αντιβιοτικά σκοτώνουν το MRSA? ΚΤ 2007 Βανκοµυκίνη (?)

42 Ποια αντιβιοτικά σκοτώνουν τους Enterococcus? ΚΤ 2007 Βανκοµυκίνη Αµπικιλλίνη Ιµιπενέµη