ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΧΑΡΤΙΟΥ Πρώτο κεφάλαιο : Ιστορική αναδρομή του χαρτιού

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΧΑΡΤΙΟΥ Πρώτο κεφάλαιο : Ιστορική αναδρομή του χαρτιού 1.1Γενικά για το χαρτί \ Η ιστορία του χαρτιού έχει ως αφετηρία την Κίνα, όταν ο Τσάι Λουν, καταξιωμένος αξιωματούχος της Αυλής, εξέφρασε την έμπνευση του στον αυτοκράτορα Χο-Τι της δυναστείας των Χαν. Έπειτα, κατασκεύασε χαρτί από μοναδικά υλικά τα οποία δεν είχαν ξαναχρησιμοποιηθεί. Κάποια από αυτά ήταν: κομμάτια από κουρέλια, φλοιό των δέντρων, ίνες από κάνναβη, κομμάτια μετάξι, σκοινιά και παλιά δίχτυα ψαρέματος. Αφού τα συνέλλεγε, τα πολτοποιούσε σφυροκοπώντας τα μέσα στο νερό. Εν συνεχεία, έχυνε τον πολτό επάνω σε μια πλάκα και τη ρευστή επικάλυψη που δημιουργούταν την άφηνε να στεγνώσει στον ήλιο. Η εφεύρεση του χρονολογείται κατά το 105 μ.χ. Παρόλα αυτά, ο αρχαιολόγος Marc Aurel Stein, βρήκε το 1907 σε έναν πύργο του Σινικού τείχους ένα κιβώτιο που περιείχε εκτός των άλλων, εννέα επιστολές γραμμένες σε χαρτί. Σύμφωνα με τους ειδικούς, κανένα από τα συγκεκριμένα έγγραφα δεν ήταν μεταγενέστερα του 137 μ.χ. Η διάδοση του λοιπόν, πραγματοποιήθηκε με φρενήρεις ρυθμούς. Παρά το γεγονός ότι κάποια κομμάτια του υπολογίζονται γύρω στον 2 ο αιώνα, μπορεί να διατυπωθεί η 1

θεωρία ότι το χαρτί κυριάρχησε κατά τον 3 ο με 4 ο αιώνα. Γεγονός, το οποίο δεν αποκλείει το ξύλο και το μετάξι ως γραφικές ύλες της εποχής εκείνης. Η συγκεκριμένη τεχνοτροπία δημιουργίας του χαρτιού διατηρήθηκε στην Άπω Ανατολή για 600 περίπου χρόνια, ενώ η διάδοση του στους λαούς της υπόλοιπης Ασίας πραγματοποιήθηκε κατά τον 8 ο αιώνα μ. Χ όταν κάποιοι Κινέζοι τεχνίτες αποκαλύπτουν στον κυβερνήτη της Βαγδάτης τον τρόπο με τον οποίο παρασκευάζεται το χαρτί. Η πολύτιμη αυτή πληροφορία, μεταφέρθηκε με το πέρασμα του χρόνου σε άλλες περιοχές στις οποίες δημιουργήθηκαν πολλά χαρτοπωλεία σε διάφορες πόλεις όπως η Δαμασκός. Η είδηση για το καινούργιο προϊόν, περνώντας από το στενό του Γιβραλτάρ έφτασε σταδιακά και στην Ευρώπη. Το πρώτο ευρωπαϊκό ντοκουμέντο υπολογίζεται ότι γράφτηκε το 1109. Αποτελούσε ένα διάταγμα του βασιλιά Roger της Σικελίας, γραμμένο στα Λατινικά και στα Αραβικά. Εκτός από αυτά, το πρώτο υδατόσημο ή αποτύπωμα, το οποίο επιτεύχθηκε λυγίζοντας ξύλινα καλάμια κατασκευάστηκε το 1289 στο Fabriano, ένα χωριό κοντά στην Μπολόνια της Ιταλίας. Στις μέρες μας, το χαρτί κατασκευάζεται από την κυτταρίνη που βρίσκεται στο ξύλο. Τέσσερα βήματα απαιτούνται για να επιτευχθεί η μετατροπή των κορμών δέντρων σε χαρτί. Αρχικά, η κυτταρίνη διαχωρίζεται από τις υπόλοιπες ενώσεις του ξύλου. Η συγκεκριμένη διαδικασία συνήθως πραγματοποιείται βράζοντας κομμάτια ξύλου σε ένα διάλυμα υδροξειδίου νατρίου και πρωτοθειούχου νατρίου. Αυτό καταστρέφει ανεπιθύμητες ουσίες ξύλου. 1.2 Ιστορική αναδρομή ανακύκλωσης χαρτιού στην Ελλάδα Στην ιστορική αναδρομή ανακύκλωσης χαρτιού βασικό κεφάλαιο που μας απασχόλησε ήταν και η πορεία αυτής στη χώρα μας. Έτσι ξεκινώντας λοιπόν, από τις αρχές του 20 ου αιώνα εντοπίζουμε στον ελλαδικό χώρο τους γυρολόγους να συλλέγουν τα χρησιμοποιημένα χαρτιά στη χαρτοβιομηχανία της εποχής με σκοπό την ανακύκλωση τους. Επίσης, εφημερίδες μαζεύονταν και μετατρέπονταν σε υλικό συσκευασίας για μπακάλικα και ιχθυοπωλεία. Μάλιστα, για πολλούς ανθρώπους η συλλογή και η πώληση του αποτελούσε τρόπο αποκόμισης χρημάτων. Την εποχή αυτή, το χαρτί εισάγεται στην Ελλάδα καθώς η χρήση του ήταν ανεπαίσθητη. Περνώντας τα χρόνια φτάνουμε στο 1922. Κατά το έτος αυτό, η ανακύκλωση αρχίζει να συστηματοποιείται. Μικρές αποθήκες σε διάφορες πόλεις, παίρνουν το χαρτί από τους ρακοσυλλέκτες καθώς εισάγουν χαρτοπολτό στον οποίο προσθέτουν μια ποσότητα 10%. Εκτός από τις μικρές επικρατούν και μεγαλύτερες χαρτοβιομηχανίες με σημαντικότερη των Βαλκανίων αυτή της Πάτρας. 2

Μετά το Β παγκόσμιο πόλεμο δημιουργείται η χαρτοποιία ΠΑΚΟ, μετεξέλιξη των αποθηκών. Το ποσοστό χαρτιού που συγκέντρωνε πλησίαζε τους 8-10 τόνους ημερησίως, γεγονός που έρχεται σε αντιπαραβολή με τα σημερινά ποσοστά τα οποία ξεπερνούν τους 200 τόνους. Αργότερα, εκτεταμένες χαρτοβιομηχανίες κατακλύζουν τον ελλαδικό χώρο φτάνοντας μέχρι το σήμερα. Στα νεότερα χρόνια, μελέτες απέδειξαν ότι το ποσό κατανάλωσης χαρτιού ανέρχεται στους 1.200.000 τόνους το χρόνο καθώς μόνο 350.000 τόνοι από αυτούς ανακυκλώνονται. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, ότι δυστυχώς δεν υφίστανται οικολογική συνείδηση και πλήρη πολιτική καθοδήγηση, γεγονότα που καθιστούν τη Ελλάδα να κατέχει μια από τις τελευταίες θέσεις στην ανακύκλωση χαρτιού στην Ευρώπη Δεύτερο κεφάλαιο: Σύμβολο ανακύκλωσης 2.1 Ιστορική αναδρομή του συμβόλου ανακύκλωσης Το 1970, η εταιρία Container Corporation of America, η τότε μεγαλύτερη βιομηχανία ανακύκλωσης χαρτιού, διοργάνωσε ένα διαγωνισμό που απευθυνόταν σε σπουδαστές από τμήματα καλών τεχνών. Το θέμα του διαγωνισμού ήταν η δημιουργία ενός σχεδίου που θα συμβόλιζε τη διαδικασία της ανακύκλωσης και το οποίο θα εμφανιζόταν στα ανακυκλωμένα προϊόντα της εταιρίας. Από τα 500 περίπου σχέδια που έλαβαν μέρος στον διαγωνισμό, αυτό που επιλέχθηκε ως το καλύτερο ήταν του φοιτητή του πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, Gary Anderson. Το σχέδιό του, τρία συνεχόμενα βέλη σε κυκλική πορεία, το εμπνεύστηκε από μία ανακάλυψη του μαθηματικού Augustus Ferdinand Mobious και προς τιμήν αυτού ονομάζεται και <<κύκλος του Mobious>>. Ο ίδιος ο Anderson είχε δηλώσει ότι ήθελε το σχέδιό του να συμβολίζει δυναμικότητα (ότι δηλαδή τα πράγματα αλλάζουν) αλλά και στατικότητα (δηλαδή μια στατική ισορροπία, κάτι το μόνιμο). Το πρωτότυπο σχέδιό του (που ήταν ελαφρώς διαφοροποιημένο από αυτό που όλοι γνωρίζουμε) εξελίχθηκε και παραχωρήθηκε για δημόσια χρήση από την CCA. Πολύ γρήγορα, διαδόθηκε σε όλο τον κόσμο και χρησιμοποιήθηκε και για άλλα προϊόντα εκτός του χαρτιού όπως είναι το γυαλί, το πλαστικό, το αλουμίνιο κτλ., με αποτέλεσμα να είναι σήμερα ένα σύγχρονο πολιτιστικό σύμβολο. 3

2.2 Εξέλιξη του συμβόλου ανακύκλωσης Η διεθνής αναγνώριση των συμβόλων της ανακύκλωσης είναι τα τρία συνεχόμενα βέλη. Κάθε βέλος αντιπροσωπεύει μία άποψη για ένα επιτυχές πρόγραμμα ανακύκλωσης: τη συλλογή, την ανασκευή σε ένα νέο προϊόν και τελικά την αγορά του καταναλωτή. Το πρωτότυπο σχέδιο του Anderson εξελίχθηκε, ώστε να υπάρχουν στις μέρες μας διάφορες εκδοχές που αναλογούν σε συγκεκριμένες κατηγορίες: Ανακυκλώσιμη συσκευασία Ανακυκλωμένη συσκευασία Ανακυκλώσιμες πλαστικές συσκευασίες 4

Ανακυκλώσιμη γυάλινη συσκευασία The green dot Το σήμα αυτό δεν δηλώνει πως η συσκευασία είναι ανακυκλώσιμη. Τρίτο κεφάλαιο : Βιομηχανική διαδικασία της ανακύκλωσης Η βιομηχανική διαδικασία της ανακύκλωσης χαρτιού λαμβάνει χώρα ως ακολούθως:.πηγές παλαιοχάρτου.συλλογή παλαιοχάρτου.έμποροι παλαιοχάρτου.διαλογή σε βαθμίδες.δεματοποίηση παλαιοχάρτου.πολτοποίηση.απομάκρυνση ξένων υλών 5

.Απομελάνωση.Μηχανή χαρτοποιίας.χαρτί Τέταρτο κεφάλαιο: Πλεονεκτήματα, μειονεκτήματα και οφέλη της ανακύκλωσης 4.1 Πλεονεκτήματα ανακύκλωσης 1 Εξοικονόμηση ενέργειας. 2 Εξοικονόμηση πρώτης ύλης. 3 Μείωση όγκου-βάρους των απορριμμάτων. 4 Θέσεις εργασίας σε εργοστάσια και βιομηχανίες. 5 Προστασία του περιβάλλοντος. 6 Ανακυκλωμένα προϊόντα ( τετράδια, χαρτοκιβώτια, χαρτί κουζίνας σε φθηνότερη τιμή). 7 Μείωση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και των κινδύνων για τη δημόσια υγεία. 8 Τα προϊόντα από ανακυκλωμένο χαρτί εξοικονομούν χρήματα και προστατεύουν το περιβάλλον. 9 Η ανακύκλωση διατηρεί το περιβάλλον. 10 Εξοικονόμηση νερού. 11 Η ευκαιρία που δίνετε σε όλους τους ανθρώπους να δράσουν για το περιβάλλον. 6

12 Καθώς περνούν τα χρόνια οι φυσικές πηγές πρώτων υλών θα εξαντλούνται, η αναζήτηση των πρώτων υλών στα σκουπίδια και στην επαναχρησιμοποίηση τους πολλές φορές βοηθάει στην οικονομία των υλών από το περιβάλλον. 4.2 Μειονεκτήματα ανακύκλωσης 1 Αρκετά χρονοβόρα και ακριβή η διαδικασία ανακύκλωσης του χαρτιού. 2 Μεγάλη κατανάλωση νερού για την παραγωγή ανακυκλωμένου χαρτιού. 3 0ικονομικά για την δημιουργία εργοστασίων ανακύκλωσης, απαιτούνται μεγάλα πόσα. 4 Οι ανακυκλωτές για να προμηθευτούν κάδους ανακύκλωσης πρέπει να προσφέρουν χρήματα. 5 Περιβαλλοντικά η δημιουργία εργοστασίων για την ανακύκλωση υλικών προκαλώντας ρύπανση και κατανάλωση ενέργειας. 6 Πολλές φορές προκαλείται μόλυνση του νερού από την ανακύκλωση από χημικά όπως πχ. Από τα μελάνια στο χαρτί. 7 Κόβοντας δέντρα για την κατασκευή χαρτιού μειώνεται το οξυγόνο στην ατμόσφαιρα αλλά για αυτό υπάρχουν λύσεις. Όταν κόβεται ένα δέντρο να φυτεύεται κάποιο άλλο ώστε να το αναπληρώσει. 8 Για να γίνει ανακύκλωση χρειάζεται μεγάλο κόστος και κατανάλωση ενέργειας σε σχέση με άλλες μεθόδους διάθεσης. Σήμερα πραγματοποιούνται σοβαρές έρευνες για την βελτίωση της τεχνολογίας της ανακύκλωσης. 4.3 Σημασία της ανακύκλωσης 7

Η ανακύκλωση του χαρτιού έχει μεγάλη σημασία διότι 1 τόνος ανακυκλωμένου χαρτιού ισοδυναμεί με τον χαρτοπολτό που παράγουν 17 δεντρα 40% λιγότερη ενέργεια από την ενέργεια που απαιτείται για την παραγωγή χαρτιού από ξύλο Στην Ελλάδα η κατανάλωση χαρτιού έχει ξεπεράσει τους 8,000 το χρόνο. Μειώνονται τα απορρίματα και τα προβλήματα διαχείρισης τους Εξοικονομείται ενέργεια κ φυσικοί πόροι που λαμβάνεται απο τη φύση Μειώνεται η ρύπανση της ατμόσφαιρας και του εδάφους Επιτυχχάνεται μακροπρόθεσμη πτώση των τιμών των προιόντων καθώς δεν απαιτήται εκ νέου παραγωγή της ύλης Σώζεται η υγεία όλων των κατοίκων του πλανήτη και διασφαλίζεται το καλύτερο μέλλον των παιδιών Δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας σε τομείς θετικών ενεργειών για την διάσωση του πλανήτη Δημιουργείται ευχάριστη αίσθηση και ικανοποίηση για την συμμετοχή στην βελτίωση του περιβάλλοντος και των συνθηκών ζωης. Περιβαλλοντικά οφέλη - Σώζονται 17 δέντρα για κάθε τόνο ανακυκλωμένου χαρτιού. - Απαιτείται περίπου η μισή ενέργεια και κατανάλωση νερού - Παράγεται 70% λιγότερη ατμοσφαιρική ρύπανση - Μειώνονται τα απορρίματα που καταλήγουν στις χωματερές - Δημιουργούνται 5πλάσιες θέσεις εργασίας 8

Πέμπτο κεφάλαιο: Ανακύκλωση και ευαισθητοποίηση 5.1 Ευαισθητοποίηση προς τον καταναλωτή Βασικές αρχές: Να αναζητούμε το λογότυπο της ανακύκλωσης στα προϊόντα που αγοράζουμε. Να συμμετέχουμε ενεργά σε προγράμματα ανακύκλωσης. Να προτιμούμε τις συσκευασίες που μπορούν να επιστραφούν και να επαναχρησιμοποιηθούν αντί των συσκευασιών που είναι μιας χρήσης. Όσες συσκευασίες δεν μπορούν να επιστραφούν, ας φροντίζουμε να τις δίνουμε για ανακύκλωση, εάν ανακυκλώνονται. Να αποφεύγουμε τα προϊόντα που έχουν υπερβολική συσκευασία. Να χρησιμοποιούμε τη δική μας πάνινη τσάντα ή δίχτυ που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν για τις αγορές μας. Να προσέχουμε τις συσκευασίες που αγοράζουμε. Οι γυάλινες συσκευασίες είναι κατά τεκμήριο φιλικότερες προς το περιβάλλον από τις πλαστικές και τις αλουμινένιες συσκευασίες Να αποφεύγουμε τη χρήση πλαστικών ειδών μιας χρήσης που τόσο επιβαρύνουν το περιβάλλον. Να χρησιμοποιούμε μπαταρίες που δεν έχουν κάδμιο ή υδράργυρο. Να προτιμούμε λάμπες φωτισμού μεγαλύτερης διάρκειας ζωής και χαμηλών ενεργειακών αναγκών. Να ανακυκλώνουμε το λάδι της μηχανής του αυτοκινήτου. Η πολιτεία: καθορίζει το νομοθετικό πλαίσιο και την εθνική πολιτική μέσα στο διάλογο, προσδιορίζει τους ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους μείωσης ανακύκλωσης των απορριμμάτων έχει την ευθύνη εφαρμογής των κανόνων-νόμων έχει την εποπτεία και τους μηχανισμούς ελέγχου για την υλοποίηση των στόχων και την εγγύηση της περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνης διαχείρισης διαθέτει το αρχικό κεφάλαιο για την στήριξη των προγραμμάτων και τη λειτουργία του Οργανισμού Αποβλήτων και Ανακύκλωσης έχει την ευθύνη δημιουργίας παράλληλου-προς το υπάρχον σύστημα συλλογής απορριμμάτων προς τελική διάθεση-δικτύου συλλογής υλικών προς ανακύκλωση κι επαναχρησιμοποίηση μέσω συμφωνιών, οικονομικών εργαλείων, κινήτρων κι αντικινήτρων, είναι μη κερδοσκοπικός Οργανισμός με την επωνυμία Εθνικός Οργανισμός Σχεδιασμού, Συντονισμού και 9

Παρακολούθησης Προγραμμάτων Διαχείρισης Αποβλήτων και Ανακύκλωσης (Ο.Α. Α.). Λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος και εποπτεύεται από τον αρμόδιο υπουργό. Έκτο κεφάλαιο: Ανακύκλωση στην Ελλάδα και το εξωτερικό 6.1 Τι συμβαίνει στο εξωτερικό Στο εξωτερικό λόγο των πολλών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν (όπως η μεγάλη ποσότητα από σκουπίδια) η Ανακύκλωση για αυτούς είναι κάτι που το κάνουν χωρίς δεύτερη σκέψη και έχουν φτιάξει ακόμα και νομό για όποιον δεν ανακυκλώνει κάποια συγκεκριμένη ποσότητα να πληρώνει πρόστιμο. Σε πολλές χώρες της Ευρώπης το μεγαλύτερο ποσοστό των σκουπιδιών ανακυκλώνεται με σκοπό πρώτα από όλα επαναχρησία τους και κατά δεύτερον, εξοικονόμηση ενέργειας. Στο εξωτερικό η προώθηση της ανακύκλωσης γίνεται με εκπαιδευτικά περιβαλλοντικά προγράμματα στα σχολεία, κυρίως στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, όταν τα παιδιά καλλιεργούν την προσωπικότητα τους. Στο εξωτερικό δεν γίνεται ανακύκλωση μόνο στο χαρτί, το γυαλί και το πλαστικό αλλά οτιδήποτε μπορείτε να φανταστείτε. 6.2 Στατιστικά στοιχεία για την ανακύκλωση χαρτιού στην Ελλάδα και το εξωτερικό 10

Τα ποσοστά συλλογής και ανακύκλωσης χαρτιού στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα έτη 2000-2002 φαίνονται στον πίνακα που παρατίθεται: 2000 2002 Χώρες %Συλλογής % Ανακύκλωσης % Συλλογής % Ανακύκλωσης Αυστρία 65,8 96,7 61,4 94,3 Βέλγιο 51,6 19,1 48,1 17,6 ανία 48,0 28,6 55,7 29,2 Φιλανδία 67,3 62,8 71,7 65,8 Γαλλία 46,1 50,2 49,7 60,8 Γερµανία 69,8 56,5 72,2 63,4 Ελλάδα 34,9 31,1 34,1 30,6 Ιρλανδία 18,6 10,3 33,8 9,4 Ιταλία 37,4 42,2 44,9 47,2 Ολλανδία 59,5 65,9 64,8 66,8 Πορτογαλία 50,5 39,2 45,8 32,6 Ισπανία 48,0 56,1 52,1 62,9 Σουηδία 63,3 78,8 68,8 86,4 Ηνωµένο Βασίλειο 41,1 37,9 47,6 37,1 Συνολικά Ε.Ε. 52,0 49,7 55,9 52,7 Κατά το έτος 2002 στην Ευρώπη το ποσοστό ανακύκλωσης έφτασε το 52,7%.Αντίθετα η Ελλάδα συγκέντρωσε ένα ποσοστό ανακύκλωσης 30,6% που είναι ιδιαίτερα χαμηλό σε σύγκριση με αυτό της Σουηδίας που ήταν 86,4%. Σύμφωνα με το European Paper Industries για το 2006 προβλεπόταν ότι τα ποσοστά της ανακύκλωσης θα ξεπερνούσαν το 55%.Νεότερα στοιχεία που προέκυψαν από την αναφορά του Ευρωπαϊκού συμβουλίου για την ανάκτηση χαρτιού, αποδεικνύουν ότι 11

τα ποσοστά ξεπέρασαν τις προσδοκίες και έφτασαν το 63,4% κατά το 2006 δηλαδή 9,8% περισσότερο σε σχέση με το 2004. Τα ποσοστά ανακύκλωσης παρακάτω ραβδόγραμμα: χαρτιού για ευρωπαϊκές χώρες παρατίθενται στο 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% ΟΛΛΑΝΔΙΑ ΔΑΝΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΒΕΛΓΙΟ ΓΑΛΛΙΑ ΜΠΛΕ ΡΑΒΔΟΣ : ΕΤΟΣ 2002 ΚΟΚΚΙΝΗ ΡΑΒΔΟΣ : ΕΤΟΣ 2008 Οι πρώτες 10 χώρες στην ανακύκλωση χαρτιού. Παραγωγή ανά 1000 άτομα: Χώρα Τόνοι 1.Ελβετία 167,36 2.Σουηδία 164,61 3.Αυστρία 157,77 4.Ολλανδία 155,30 5.Η.Π.Α 144,14 6.Γερμανία 140,55 12

7.Φιλανδία 134,80 8.Ιαπωνία 116,55 9.Νορβηγία 98,26 10.Γαλλία 93,62 Συγκεκριμένα στον Ελλαδικό χώρο ισχύει ότι: Κάθε χρόνο καταναλώνονται πάνω από 800.000 τόνοι χαρτιού. Πριν 30 χρόνια ο αριθμός αυτός ήταν ο μισός. Κάθε χρόνο συγκεντρώνονται προς ανακύκλωση 300.000 τόνοι χρησιμοποιημένου χαρτιού. Το χαρτί που χρησιμοποιούν 4 άνθρωποι μέσα σε ένα χρόνο ζυγίζει όσο και ένα μεγάλο αυτοκίνητο. Αν όλοι ανακύκλωναν τις κυριακάτικες εφημερίδες τους, τότε θα γλιτώναμε 500.000 δέντρα την εβδομάδα. Χρειάζεται ένας ολόκληρος μήνας για να λιώσει ένα κομματάκι χαρτί. Για την παραγωγή 600.000 τόνων χαρτιού, κάθε χρόνο κόβονται 12.000.000 δέντρα και καταναλώνονται ενέργεια και νερό που θα επαρκούσαν για τις ανάγκες 1.000.000 σπιτιών. Χρειάζονται 2.700 κιλά ξύλου για να παραχθεί ένα τόνος χαρτιού. Με την ανακύκλωση ενός τόνου χαρτιού εξοικονομούνται έως και 170 κιλά πετρέλαιο. 13

PROJECT A ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ ΤΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΛ ΚΑΤΩ ΑΧΑΪΑΣ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ: ΑΡΙΚΟΥ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΒΛΑΧΟΥΛΗ ΕΥΔΟΚΙΑ ΓΚΙΡΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΚΡΕΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΦΩΤΙΟΣ ΔΡΟΣΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΛΑΜΑΛΟ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΔΑΡΑΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΛΑΖΑΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΟΥΧΕΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΗΣ ΠΕΤΡΟΣ ΤΡΟΥΠΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΑΣΗΜΙΝΑ-ΣΟΦΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΚΟΝΙΑΡΗ ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΕ04 ΤΣΟΥΝΤΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΕ09 14